Broedvogelinventarisatierapport Heseveld, Nijmegen 2010
Marc de Bont Nijmegen, september 2010
Inleiding
Methode
In maart 2010 heb ik besloten om in de omgeving van het complex
De telling zelf wordt uitgevoerd volgens de BMP-A methode van SOVON
Berkenoord de broedvogels te tellen. Om enige waarde aan dit projectje te
Vogelonderzoek Nederland. Dit is een methode van tellen waarbij binnen
geven was het weinig zinvol om alleen het gedeelte van Berkenoord zelf
een van tevoren vastgesteld gebied in de loop van het voorjaar alle alge-
te tellen vanwege het te geringe oppervlakte. Daarom heb ik besloten om
mene broedvogels worden vastgelegd op een zogenaamde veldkaart.
het gebiedje te tellen wat begrensd wordt door de Boksdoornstraat in het
Tijdens de inventarisatie (telling) wordt er gekeken naar vogels die zich
noorden, de Wolfkuilseweg in het oosten en de Graafseweg in het zuiden
territoriaal gedragen en/of gedrag vertonen dat met broeden te maken
(zie afbeelding 1).
heeft. Hierbij kan gedacht worden aan zingende vogels, vechtende vogels en vogels met nestmateriaal en/of voer in de snavel. Deze worden alle-
De reden om te gaan tellen was simpel: ik wilde wel eens weten welke
maal zo nauwkeurig mogelijk op de veldkaart ingetekend.
soorten vogels er broeden in onze directe omgeving en ook hoeveel van elke soort. Ik ben van plan om dit de komende jaren te herhalen.
Thuis wordt dan van iedere soort een aparte soortskaart gemaakt. Hierbij worden alle in het veld waargenomen waarnemingen van de veldkaart overgenomen en op de soortskaart ingetekend. Aan het eind van het seizoen wordt aan de hand van vastgestelde criteria per soort vastgesteld hoeveel territoria aanwezig waren. Belangrijk hierbij is te bedenken dat met deze methode dus niet alle nesten worden geteld. Het gaat om territoria. De methode is vooral bedoeld om elk jaar hetzelfde te kunnen uitvoeren waardoor er wel iets gezegd kan worden over aantalsveranderingen. Het kan echter best zo zijn dat vogels gemist worden.
Figuur 1: Telgebied Heseveld 185400
185500
185600
185700
185800
185900
186000
186100
186200
186300
[
0
50
Meters 100
427700
427700
Oude Graafseweg, Nijmegen - 2010
427600
Wo
tra
lfk
at
uil se
us
g
str
427500
we
ter
427500
at
ps
r
mo
427600
Kli
oo
ra
Lig
Bo
d ks
t ns
aa t
ur or
427400
do ns tra
d
427400
Vu at
Da
Ou
g we se f a ra Augustijnerbos eG
427300
eg
427100
427200
a
g
427100
Gr
we
427200
lsw
427300
nie
Berkenoord
e afs
185400
2
185500
185600
185700
185800
185900
186000
Broedvogelrapport BMP-plot Heseveld
186100
186200
186300
De telling
De resultaten
Om de vogels goed te tellen is met name de vroege ochtend belangrijk.
Er werden in totaal 25 broedvogelsoorten vastgesteld die gezamenlijk 226
Die ochtendtellingen zijn uitgevoerd tussen 12-03-2010 en 29-05-2010.
territoria hadden. In tabel 2 zijn deze samengevat.
Buiten deze reguliere ochtendtellingen heb ik op 21-05-2010 van 11.0012.15 het gebied doorkruist om te zoeken naar spreeuwennesten met
Hoeveel hiervan precies binnen de grenzen van VVE Berkenoord lagen
grote bedelende jongen. Dat leverde helaas geen extra informatie op. Te-
heb ik niet precies nagegaan. Dit is ook moeilijk omdat vele vogels een
vens is voor de Gierzwaluw op 01-07 en 12-07 in de avonduren een ronde
groter gebied bestrijken dan ons terrein groot is. Tevens houden zij zich
gemaakt. Tabel 1 geeft een overzicht van alle tellingen.
niet aan door ons ontworpen grenzen. Ik heb wel per soort een soortskaart
Tabel 1: Teldata en -tijden
Tabel 2: Aantallen territoria per soort
Datum
Begintijd
Eindtijd
Soort
Aantal territoria
12-03-2010
06.05
07.05
Holenduif
3
26-03-2010
06.50
07.55
Houtduif
24
05-04-2010
06.05
07.25
Turkse Tortel
17
23-04-2010
05.10
07.40
Gierzwaluw
4
15-05-2010
04.35
07.05
Groene Specht
1
21-05-2010
11.00
12.15
Grote Bonte Specht
2
29-05-2010
05.55
07.10
Winterkoning
6
01-07-2010
20.45
21.40
Heggenmus
5
12-07-2010
21.35
22.15
Roodborst
6
Merel
40
Zanglijster
2
Zwartkop
6
Tjiftjaf
5
Staartmees
1
Pimpelmees
13
Koolmees
22
Boomklever
3
Boomkruiper
3
Gaai
3
Het is een koud voorjaar geweest, maar wel droog. De temperatuur was
Ekster
7
in de meeste gevallen lager dan 10 graden celsius. Zelfs tijdens de laatste
Kauw
22
ochtendtelling was dit het geval. Tijdens alle tellingen was het droog en
Zwarte Kraai
3
Spreeuw
4
Huismus
17
Vink
5
Het Weer
vrijwel windstil. Het weer was dus in de meeste gevallen erg gunstig voor het tellen van vogels.
met stippen bijgevoegd. De stippen zijn gezet in wat als centrum van het territorium kan worden gezien. Hierdoor is toch een indruk te krijgen van hoeveel soorten en ongeveer hoeveel territoria binnen ons terrein zijn waargenomen.
Marc de Bont, september 2010
3
Soortkaarten
4
Broedvogelrapport BMP-plot Heseveld
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Holenduif 3 territoria
Pagina 1/1
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Houtduif 24 territoria
Pagina 1/1
Marc de Bont, september 2010
5
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Turkse Tortel 17 territoria
Pagina 1/1
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Gierzwaluw 4 territoria
6
Pagina 1/1
Broedvogelrapport BMP-plot Heseveld
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Groene Specht 1 territoria
Pagina 1/1
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Grote Bonte Specht 2 territoria
Pagina 1/1
Marc de Bont, september 2010
7
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Winterkoning 6 territoria
Pagina 1/1
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Heggenmus 5 territoria
8
Pagina 1/1
Broedvogelrapport BMP-plot Heseveld
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Roodborst 6 territoria
Pagina 1/1
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Merel 40 territoria
Pagina 1/1
Marc de Bont, september 2010
9
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Zanglijster 2 territoria
Pagina 1/1
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Zwartkop 6 territoria
10
Pagina 1/1
Broedvogelrapport BMP-plot Heseveld
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Tjiftjaf 5 territoria
Pagina 1/1
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Staartmees 1 territoria
Pagina 1/1
Marc de Bont, september 2010
11
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Pimpelmees 13 territoria
Pagina 1/1
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Koolmees 22 territoria
12
Pagina 1/1
Broedvogelrapport BMP-plot Heseveld
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Boomklever 3 territoria
Pagina 1/1
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Boomkruiper 3 territoria
Pagina 1/1
Marc de Bont, september 2010
13
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Gaai 3 territoria
Pagina 1/1
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Ekster 7 territoria
14
Pagina 1/1
Broedvogelrapport BMP-plot Heseveld
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Kauw 22 territoria
Pagina 1/1
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Zwarte Kraai 3 territoria
Pagina 1/1
Marc de Bont, september 2010
15
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Spreeuw 4 territoria
Pagina 1/1
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Huismus 17 territoria
16
Pagina 1/1
Broedvogelrapport BMP-plot Heseveld
BMP 2010 - Heseveld Nijmegen Vink 5 territoria
Pagina 1/1
Marc de Bont, september 2010
17
18
Broedvogelrapport BMP-plot Heseveld