Sportplan 2016
Brigite van Haaften, gedeputeerde Cultuur en Samenleving: ‘Heel Brabant in beweging!’ ‘Sport leeft in Brabant. Brabanders vinden sport belangrijk en sport is belangrijk voor Brabant. Sporten is namelijk gezond, het houdt je fit en je krijgt er energie van. Sport zorgt ervoor dat mensen samenwerken en zich focussen op één doel. Dat geldt voor de spelers in het veld, maar net zo goed voor de supporters langs de kant. En vergeet niet de invloed van sport op de gezondheid, het onderwijs en de Brabantse economie. Sport is belangrijker dan het op het eerste gezicht lijkt. En er zit nog veel meer muziek in. Wie sport, beweegt. Dat geldt letterlijk voor onze talrijke befaamde topsporters en de vele recreatieve sportbeoefenaars. Maar ook sportliefhebbers, sportbonden en -verenigingen, gemeenten en andere sportgezinde organisaties halen alles uit de kast als ‘het weer te doen is’. Bedenk eens wat er gebeurt als al die energie zich bundelt. Als een beweging van heel sportminnend Brabant vleugels krijgt en zich op één doel richt: de sport in Brabant op een nog hoger niveau brengen. Dan kunnen we nog meer dan we nu voor mogelijk houden.
2
Met dit Sportplan zet de provincie de koers naar 2016 uit. Het is een grove routekaart, gemaakt vanuit het idee dat heel Brabant beter wordt van meer en betere sport. Maar wat er precies moet gebeuren en op welke manier, ligt nog helemaal open. Daar ligt de uitdaging voor de beweging van sport minded Brabant waarvan de provincie trouwens zelf deel uitmaakt. Als verbindende partij, met kennis en faciliteiten, maar vooral ook met hart en ziel. De eerste resultaten van samenwerking in de sport zijn al geboekt. Enkele bestaande sportaccommodaties zijn geschikt gemaakt voor echte topsport, andere volgen nog. En de komende jaren zijn er in Brabant meer en nieuwe evenementen voor topsport. Er ligt dus nu een mooie basis waarop de sport in Brabant zich verder kan ontwikkelen. Met nieuwe toptalenten, misschien zelfs van Olympische klasse. Met spraakmakende innovatieve vindingen en nog mooiere evenementen. Maar vooral ook met nóg meer Brabanders die in hun vrije tijd sportief zijn. Zodat dus eigenlijk straks heel Brabant in beweging is.’
3
De Magie van Sport Opperste concentratie, strakgespannen spieren, een explosie van kracht, duizelingwekkende snelheid, en recht op het doel af. De magie van sport werkt aanstekelijk. Niet alleen op sporters, maar ook op degenen die ernaar kijken en van genieten. Wie met sport in aanraking komt, raakt geïnspireerd, gemotiveerd en begeesterd.
Onze helden Op 15 augustus 2012 juichten duizenden mensen de Nederlandse Olympische helden toe in ’s-Hertogenbosch. Van de in totaal twintig Nederlandse plakken landden er negen in Brabant. Met dat aantal zou Brabant op de twintigste plaats in de medaillespiegel eindigen en landen als Brazilië, Spanje en Portugal achter zich laten.
Olievlek In de Agenda van Brabant wordt sport ook gezien als een belangrijke motor achter de ontwikkeling van Brabant. Sport is in de eerste plaats natuurlijk goed en gezond voor mensen. Maar gezonde mensen en sportieve evenementen dragen bij aan een bruisende provincie waar het goed wonen en werken is. Sport trekt bedrijvigheid en toerisme aan. Sport verbroedert en bevordert de sociale samenhang. Sport werkt als een magische olievlek.
4
Hoger niveau Daarom presenteert de provincie het Brabantse Sportplan 2016. Een plan dat de sport in Brabant over de volle breedte op een nog hoger niveau wil tillen. Door aan de ene kant de topsport sterker en aantrekkelijker te maken, zodat in 2016 nog meer Brabantse atleten op Olympisch niveau presteren. En door aan de andere kant iedere Brabander de kans te bieden sport te beoefenen en zo zichzelf gezond, fit en in vorm te houden.
Verbinding Het plan is provinciaal maar niet ván de provincie. Veel Brabantse organisaties op het gebied van sport hebben elkaar erin gevonden. Sportbonden en sport organisaties, onderwijs- en onderzoeksinstellingen, bedrijven, gemeenten en provincie verbinden zich met elkaar. Zij komen samen in beweging, omdat ze allemaal hetzelfde willen: gezonde jongeren, vitale ouderen en sterke verenigingen. Maar ook: meer Brabantse sportmedailles, meer ondernemerschap en meer bedrijvigheid in relatie tot sport.
Op z’n Brabants Uitgerekend in deze provincie liggen kansen voor zo’n sportieve beweging. De kracht van Brabant en de Brabanders is dat bijzondere prestaties hier altijd al hand in hand gaan met genieten. Die plezierige verbondenheid is zichtbaar langs het sportveld, het zwembad en het wielerparcours, maar eigenlijk altijd als er een tandje bij moet om iets voor elkaar te krijgen. Dan zoeken Brabanders elkaar op, zetten er de schouders onder en gaan voor een oplossing. Dan is Brabant in b eweging.
5 3
Brabant in 2016 op Olympisch niveau Sport is er voor alle Brabanders, om gezond en vitaal te zijn. Dat is niet alleen goed voor henzelf, maar ook voor de Brabantse samen leving. Uit zo’n actieve bevolking komen talenten naar voren die op het hoogste niveau willen en kunnen presteren. Ook van hun prestaties kan heel Brabant profiteren. Het Sportplan 2011 – 2016 bevat dus verschillende ambities. Het komt erop aan die zo met elkaar te verbinden dat ze elkaar versterken. Dat kan door samen in beweging te komen. Bij het opstellen van het Sportplan Brabant 2016 hebben wij ons laten inspireren door het nationale Olympisch Plan. Ook al ziet Nederland er van af in 2028 de Olympische Spelen te organiseren, de ambities voor de sport in ons land blijven overeind. Wat NOC*NSF voor heel Nederland wil, willen we ook in deze provincie: Brabant in 2016 op Olympisch niveau!
Vitale Brabanders Ons doel is dat in 2016 aanzienlijk meer Brabanders aan sport doen, ook mensen met een psychische of lichamelijke beperking. Dat is goed voor hun eigen gezondheid en voor de samenleving. Topsporters geven het goede voorbeeld. Sportverenigingen ontwikkelen meer nog dan nu het vermogen om activiteiten voor een groter publiek te organiseren. Het basisonderwijs zorgt voor een sportklimaat, waarin kinderen al vroeg en plezierig kennismaken met sport. Gemeenten spelen daar met hun sportbeleid op in. De provincie richt sportloketten op, die gemeenten met kennis en capaciteit behulpzaam zijn bij het ontwikkelen van nog meer sportactiviteiten. 6
Bijzondere toptalenten Het NOC*NSF wil dat Nederland in 2016 zeker die tiende positie inneemt op de WK Landenranglijst en de medaillespiegels van de Olympische zomer- en winter spelen. Ons doel is dat tegen die tijd de Brabantse sporters overtuigend bijdragen aan het behalen van die posities. Om nieuwe talenten te ontwikkelen zijn initiatieven nodig die zich toeleggen op coördinatie en begeleiding. Dat kan vanuit het Centrum voor Topsport en Onderwijs (CTO), een Regionaal of Nationaal Trainingscentrum, of een topsportvereniging. Ook voor de begeleiding van individuele talenten ontstaan initiatieven.
Economisch profijt Sport kan een veel belangrijker rol spelen in de Brabantse economie dan nu het geval is. Door meer evenementen voor een groot publiek te organiseren zal de economische betekenis van de sport groeien. Van die groei gaat de sport op haar beurt ook zelf weer profiteren. Economisch interessant kunnen ook de resultaten van zogenaamde fieldlabs zijn. In deze ‘laboratoria’ is sport onderwerp van onderzoek en innovatie. Vindingen en producten die hieruit voortkomen, vinden hun weg naar andere economisch sectoren en vervolgens naar de markt.
7
De 7 kernsporten Smaakmakend in Brabant Het aantal sporten waaraan mensen deelnemen is groot en gevarieerd. Sommige sporten zijn ouder dan onze jaartelling, andere zijn recent, en er komen nog steeds nieuwe bij. Wie Brabant een beetje kent, kan zo een handvol sporten noemen die hier echt smaakmakend zijn. Denk maar eens aan atletiek, hockey, paarden sport, turnen, voetbal, wielrennen en zwemmen. In deze zeven sporten zien wij bij uitstek mogelijkheden om onze ambities uit het Sportplan te verwerkelijken. Om nieuwe talenten te kweken en evenementen en accommodaties voor topsport te ontwikkelen. En om ervoor te zorgen dat in alle Brabantse gemeenten veel meer mensen gebruik kunnen maken van de beschikbare sportfaciliteiten.
8
Atletiek Steeds meer Brabanders doen aan atletiek. AV Sprint in Breda is met 2.400 leden de grootste Brabantse vereniging en sinds 2008 ook het eerste Regionaal Atletiekcentrum van Nederland. Andere grote verenigingen zijn Atilla in Tilburg, AV Eindhoven en Prins Hendrik in Vught. Samen hebben deze verenigingen al veel nationale topatleten voortgebracht en ze doen dat nog steeds. Grote evenementen zijn de Marathon van Eindhoven en de Internationale Warandeloop in Tilburg.
9
Hockey Brabant telt zeventig hockeyverenigingen met een kleine 50.000 leden. Vier sterke regionale hockeyclubs (Den Bosch, Tilburg, Eindhoven, Breda) presteren bovengemiddeld in alle categorieën. Het damesteam van HC Den Bosch werd de afgelopen vijftien jaar veertien keer landskampioen en won de laatste elf jaar op rij ook nog eens de Europa Cup I. Bovendien spelen veel Brabantse hockeyers in Oranje.
10
Paardensport Er zijn in Brabant ruim 300 paardrijverenig ingen met zo’n 12.000 leden. Nog eens ruim 40.000 Brabanders beoefenen de paardensport recreatief. Brabantse r uiters als Anky van Grunsven, Piet R aymakers en Imke Bartels behaalden veel Olympische medailles. In Deurne bevindt zich zowel een fieldlab als de g rootste Nederlandse hippische beroeps opleiding. Met ruim 30.000 bezoekers is het jaarlijkse Horse Event in Deurne het grootste paardensportevenement van de Benelux.
11
Turnen Van de 136 gymnastiekverenigingen in Brabant zijn er ongeveer 100 aangesloten bij de Koninklijke Nederlandse Gymnastiek Unie (KNGU). Met de Flik-Flakhal in ‘s-Hertogenbosch beschikt Brabant zowel over een field lab als over het grootste g ymnastische sport- en trainings centrum van Nederland, dat ook internationaal b efaamd is. De Nederlandse top op het gebied van turnen, acrobatiek en t rampolinespringen traint hier al een tijdje.
12
Voetbal Voetbal is sport nummer één, in Nederland en in Brabant. Brabant telt zo’n 600 v erenigingen met 180.000 leden. Het aantal betaald voetbal organisaties (BVO’s) in Brabant is met acht het hoogste van Nederland. Uit een onderzoek van de K oninklijke Nederlandse Voetbal Bond (KNVB) blijkt dat één op de vier N ederlanders in het weekend op een of andere manier b etrokken is bij voetbal. Ook in economisch opzicht is de voetbalsport van grote betekenis. Damesvoetbal heeft veel toekomst.
13
Wielrennen Wielrennen heeft in Brabant een rijke historie die al heel wat helden heeft voortgebracht. Denk aan Adrie van der Poel, Leontien van Moorsel, Marianne Vos en Lars Boom. Brabant telt ongeveer 40 verenigingen. Ruim 3.200 leden beschikken over een licentie van de Koninklijke Neder landse Wielren Unie (KNWU). Net als de talrijke recreatie ve wielrenners beoefenen zij een of meer van de vele wielerdisciplines. In ’s-Hertogenbosch vindt jaarlijks het landelijke Wielergala plaats.
14
Zwemmen Brabanders zijn altijd goed geweest in zwemmen. Vooral PSV Eiffel Swimmers in Eindhoven heeft enkele internationaal toonaangeven de zwemmers voortgebracht, zoals Pieter van den Hoogenband, Inge de Bruijn en Ranomi Kromowidjojo. De Koninklijke Neder landse Zwem Bond (KNZB) kent verschillende disciplines, maar het accent ligt op wedstrijdzwemmen en waterpolo. Het Pieter van den H oogenband Zwemstadion in Eindhoven is de enige A-accommodatie in Nederland.
15
Topsport én breedtesport De komende vier jaar gaan de sportverenigingen, sportbonden, Sportservice Noord-Brabant, gemeenten en de provincie de sport in Brabant op een hoger plan brengen. Dat gebeurt door de accom modaties voor topsport te verbeteren en topsportevenementen te organiseren en te ondersteunen. Maar ook door nieuw talent te begeleiden en een klimaat te creëren waarin alle Brabanders kunnen sporten. De provincie wil een partner zijn om topsport en breedtesport te versterken en te verbinden.
Accommodaties voor topsport De provincie ondersteunt de komende periode de sportverenigingen en sportbonden bij het geschikt maken van accommodaties voor topsportwedstrijden. Met name hockey, zwemmen en paardensport kunnen met dergelijke accommodaties een flinke sprong voorwaarts maken. Daarnaast worden accommodaties geschikt gemaakt voor trainingen op topsportniveau. Omdat in deze accommodaties ook veel breedtesport wordt beoefend, snijdt het mes aan twee kanten. Ten slotte steken alle partijen energie in de ontwikkeling van zogenaamde fieldlabs waar onderzoek op het terrein van topsport plaatsvindt.
Fieldlabs In Brabant bestaan al enkele voorbeelden van fieldlabs waarin sport-, kennis- en onderwijsinstellingen samen met het bedrijfsleven en de overheid nieuwe producten ontwikkelen en testen. Zo is in Deurne het Paardenpraktijkcentrum gevestigd. In het Maxima Medisch Centrum in Veldhoven bevindt zich het Cycling High Performance Centre. En het Pieter van den Hoogenband Zwemstadion in Eindhoven beschikt over het InnosportLab Zwemmen.
16
Evenementen voor topsport Elke topsporter werkt toe naar een wedstrijd op het hoogste niveau. Daarom moeten er meer en verschillende soorten evenementen komen. Het gaat vooral om internationale evenementen, wereld- of Europese kampioenschappen en aan de jongeren evenementen op dat niveau. Maar ook Nederlandse kampioenschappen tellen mee. De provincie wil daaraan een bijdrage leveren in de vorm van sponsoring. Door de sportevenementen in Brabant voor het publiek nog aantrekkelijker te maken hopen we ook meer toeristen te trekken.
Talentontwikkeling Om nieuwe talenten op te leiden komen er gezamenlijke initiatieven die zich toeleggen op coördinatie en begeleiding. We denken dan aan het Centrum voor Topsport en Onderwijs (CTO), een Regionaal of Nationaal Trainingscentrum of een topsportvereniging. Maar ook individuele talenten kunnen rekenen op begeleiding.
Olympisch niveau Al deze investeringen in de Brabantse topsport moeten ertoe leiden dat de zeven kernsporten zich in 2016 op Olympisch niveau bevinden. Dat doel is voor Brabant zelf van belang, maar het beantwoordt ook aan de ambities van NOC*NSF.
Sport voor iedereen Ons uiteindelijke doel is dat steeds meer Brabanders gaan sporten. Daarom stellen wij bij elke bijdrage aan de topsport de voorwaarde dat er ook activiteiten voor een groter publiek worden georganiseerd. Zelf openen we sportloketten die gemeenten met kennis en capaciteit behulpzaam zijn bij het ontwikkelen van nog meer sportactiviteiten. Bedoeld voor al hun inwoners en speciaal voor mensen met een psychische of lichamelijke beperking.
17
En nu vooruit Sport in Brabant maakt zich op voor een flinke sprong voorwaarts. De sportverenigingen weten wat ze willen. De provincie heeft geld om initiatieven in beweging te brengen. Maar vervolgens moet de vaart erin blijven. Dat kan als sportverenigingen en sportbonden, wetenschap en bedrijfsleven, provincie en gemeenten, en alle Brabanders elkaar opzoeken. Om samen de Brabantse sport op Olympisch niveau te brengen. Met 2016 als doelwit.
Plannen gereed Voor elk van de zeven Brabantse kernsporten is een toekomstplan klaar. We weten dus wat de stand van zaken is en waar elke sportsector zich de komende jaren op wil concentreren. Voor de een is dat een betere accommodatie, voor de ander een groots evenement of juist een regionaal trainingscentrum. Doordat de sport organisaties duidelijk aangeven wat ze gaan doen, weten anderen partijen precies wat zij ondersteunen en waarin zij kunnen investeren.
Aan de slag De provincie ondersteunt nieuwe initiatieven in de zeven kernsporten, als die bijdragen aan topsport en zorgen voor een beter en breder sportklimaat in Brabant. Via de subsidieregeling Sport is zo’n 40 miljoen euro beschikbaar voor evenementen, accommodaties, talentontwikkeling en voor bredere sportbeoefening, onder meer door mensen met een handicap. Een deel van dat geld is al besteed, want goede plannen hoeven niet te wachten. We zijn dus al aan de slag!
Waarin investeert de provincie? Wilt u weten welke initiatieven de provincie al financieel heeft ondersteund? Kijk dan op de Brabantse Sportkaart
18
Netwerken en verbinden Nu de basis is gelegd, kunnen we verder bouwen. De komende jaren zijn er regelmatig bijeenkomsten rond sportevenementen. Die bijeenkomsten zijn bedoeld om allerlei partijen rond de sport met elkaar in contact te brengen. Zo ontstaan netwerken binnen de verschillende sporten, maar ook met relaties daarbuiten. Met gemeenten, bedrijven, onderwijsinstellingen en andere organisaties. Want grootse plannen slagen alleen in brede samenwerking.
Olievlek Wanneer iedereen ervan overtuigd is dat sport goed is voor Brabant en de Brabanders, komt de rest vanzelf. Als een olievlek groeit dan een beweging waarin de energie zich bundelt, organisaties elkaar verrijken met originele ideeën en samen optrekken om sport in Brabant naar het hoogste niveau te brengen. Dan zal ook blijken dat de investering van de provincie het begin is van een veelvoud dat Brabant weet op te brengen!
Meer informatie? www.brabant.nl/sport Het Brabantse Sportplan 2016 De plannen van de zeven kernsporten De provinciale subsidieregeling Sport
19
Colofon Sportplan 2016 Provincie Noord-Brabant telefoon (073) 681 28 12 e-mail
[email protected] Vormgeving: Van Riet Ontwerpers, ’s-Hertogenbosch Tekst: Tjeu Cornet (TACCT, ’s-Hertogenbosch) Fotografie: Wim Hollemans, Melchert Meijer zu Slochtern, Thomas Bakker
20
