Briefcontact Jaargang 65
Nummer 1, januari 2016
Inhoud: bladzijde: Und es ward Licht..........................................3 Kerstboodschap 2015.................................... 7 Bezoek in Joegoslavië..................................10 Verdankung..................................................12 Avondlied.....................................................16 Gedicht: Ich bin das A und O.......................18 Kerkdiensten Ds. David van Welden 2016...19 De eekhoorn en de mier................................20 Agenda..........................................................21
Kinderen van asielzoekers in “Tannental “, waar zij wonen, bij de viering van het jaarlijkse “Lichterfest” in december 2015.
Mededelingen van de redactie: Het volgende nummer verschijnt omstreeks 15 maart 2016 Bijdragen per E-mail:
[email protected] Bijdragen per brief toesturen voor: 20 februari 2016 Briefcontact verschijnt 6 keer per jaar en is het orgaan van de Nederlandse Evangelische Vereniging in Zwitserland
Und es ward Licht.........! Lida Versteeg
De schepping van hemel en aarde. In het begin schiep God de hemel en de aarde. De aarde was nog woest en doods, en duisternis lag over de oervloed, maar Gods geest zweefde over het water.
Genesis 1 vers 1 en 2. Zo staat geschreven in de Nieuwe Bijbelvertaling. Joseph Haydn (1732-1809). Het oratorium “Die Schöpfung” is een compositie van Joseph Haydn voor koor, orkest en drie of vijf zangsolisten. Haydn was 65 jaar toen hij dit werk componeerde. Dit oratorium beschrijft en illustreert het scheppingsverhaal volgens het Bijbelboek Genesis. Zo zingt Raphael samen met het koor: Im Anfange schuf Gott Himmel und Erde; und die Erde war ohne Form und leer; und Finsternis war auf der Fläche der Tiefe. Und der Geist Gottes schwebte auf der Fläche der Wasser- und Gott sprach: Es werde Licht- und es ward Licht……….! En zo zijn we weer aangekomen bij: Und es ward Licht. Boven licht is een fortissimo aan te treffen en dat betekent: krachtig zingen. Ineens toen God sprak was het licht. Tijdens de eerste publieke première van het werk in Wenen vertelde een vriend van Haydn dat “op dat moment, toen het licht voor het eerst doorbrak kon men bijna de stralen uit de brandende ogen van de componist zien ontspringen”. Het enthousiasme van het Weense publiek was zo groot dat zelfs het orkest enige minuten lang niet verder kon spelen. En zo heeft ook Huub Oosterhuis een prachtige ingeving gehad. In lied 981 uit het nieuwe liedboek: Zolang er mensen zijn op aarde laat hij ons in vers 4 zingen: Gij zijt ons licht, ons eeuwig leven, Gij redt de wereld van de dood. Gij hebt uw Zoon aan ons gegeven. Zijn lichaam is het levend brood. En zo kunnen we het spoor weer verder vervolgen en komen dan terecht bij Lukas 2 vers 10 en daar lezen we:
Een engel van de Heer stond plotseling bij de herders in het veld die bij hun schapen de wacht hielden. Ze schrokken hevig maar de engel zei tegen hen: Wees niet bang, want ik kom jullie goed nieuws brengen dat het hele volk met grote vreugde zal vervullen.Vandaag is in de stad van David voor jullie een redder geboren. Hij is de Messias, de Heer. Ook hier vinden we “een nieuw begin”. De geboorte van Jezus zal het ons mogelijk maken een andere, een nieuwe wereld te creëren. Ook dat vinden we weer terug bij Haydn. Het koor zingt: Und eine neue Welt, und eine neue Welt entspringt auf Gottes Wort. Gevolgd door: en er was licht, en God zag dat het goed was. En Huub Oosterhuis dichtte het zo voor ons: lied 981 vers 2: Zolang de mensen woorden spreken, zolang wij voor elkaar bestaan, zolang zult Gij ons niet ontbreken, wij danken u in Jezus` naam. Een belangrijk thema in de Schepping van Haydn was: Alles was nog niet klaar. Er ontbrak een wezen dat dankbaar kon zijn voor Gods werk. En die de Heer om zijn goedheid kon prijzen. Uriel legde aan Adam en Eva uit dat ze voor eeuwig gelukkig zouden zijn als ze afzagen van “willen hebben”, of meer willen weten dan goed voor hun was. Een voorloper op de zondeval. Het liefdesduet, Adam en Eva zingen elkaar afwisselend toe heeft een tragische opening en heeft paralellen met de karakters van Papageno en Papagena uit “ Die Zauberflöte”van Mozart. Het werk van Haydn “Die Schöpfung” is ontstaan tussen oktober 1796 en april 1798 en wordt beschouwd als een van Haydns meesterwerken. Het schrijven van het werk was voor Haydn een diep gevoelde daad van geloof. Hij schreef later:” Ik was nimmer zo devoot als tijdens het werk aan “De Schepping”. Ik viel elke dag op mijn knieën en bad tot God om me de kracht te geven het werk te
kunnen voltooien. Hij voegde aan elk deel van de composite de woorden ”Looft de Heer” toe. Aan geen van zijn werken heeft hij zoveel tijd besteed als aan “Die Schöpfung”. Zelf schreef hij daarover: ”Het duurde zo lang omdat ik dacht dat het werk wel eens lang zou kunnen meegaan. Haydn was een buitenmens, eerder geïnteresseerd in universele waarheden dan in individuele gevoelens, en een gelovige die meende dat verantwoording jegens God de kern van het geloof was. Hij twijfelde daar geen moment aan. In Haydns tijd werd het universum beschouwd als volledig geordend en wetmatig, waarbij de bewegingen van de hemellichamen de wetten van de wiskunde en mechanica strikt volgden - als bewijs van goddelijke wijsheid. Haydn was geïnteresseerd in astronomie en heeft tijdens zijn verblijf in Engeland een keer de moeite genomen om William Herschel, ex-componist en ontdekker van Uranus en het Melkwegstelsel, in diens observatorium in Slough te bezoeken.
De schepping van de sterren en planeten zoals Michelangelo deze schilderde in de Sixtijnse Kapel, in het Vatikaan.
Kerstboodschap 2015 Koning Willem Alexander Kerstmis geeft ons een moment van bezinning. Door even afstand te nemen van de dagelijkse stroom aan gebeurtenissen, kan duidelijker worden waar we zelf in geloven en waar we zelf voor staan. Daaraan is ook behoefte, nu Europa wordt geconfronteerd met een van de grootste uitdagingen van de afgelopen decennia. De aanslagen in Parijs liggen nog vers in ons geheugen. In de regio’s om ons heen zijn grote groepen mensen door terreur en geweld op drift geraakt. Zij zoeken ook in Nederland een veilig heenkomen en een kans op een beter leven. Veel mensen in Nederland maken zich zorgen over de toekomst en vragen zich af hoe we onze eigen manier van leven kunnen beschermen in een wereld waarvoor we ons niet kunnen afsluiten. Wat ons na aan het hart ligt, is onze vrijheid en de mogelijkheid onze eigen keuzes te maken. Voor die vrijheid is zo hard gevochten en zijn zoveel offers gebracht! In mei dit jaar waren mijn vrouw en ik in Canada. Daar spraken we met een groep Canadese veteranen. Een van hen was de 90-jarige Bud Hannam. In 1945 vocht hij mee in de strijd om de Bevrijding van Apeldoorn. Hij vertelde hoe hij daarop terugkeek en zijn woorden maakten veel indruk op me. Hij zei: “Het heeft me mijn jeugd gekost. Maar achteraf heb ik het gevoel dat het ’t waard is geweest. Om de vrijheid te zien… en de blijdschap van de mensen die waren bevrijd.” Vrijheid is zó wezenlijk voor Nederland, vanaf het prille begin. Op Koningsdag dit jaar waren wij in het Hof van Nederland in Dordrecht, waar in 1572 de eerste Vrije Statenvergadering plaatsvond. Daar ondertekenden we, samen met andere Nederlanders, deze tekst: “Hier werd de basis gelegd voor een onafhankelijk land. Waar je vrij bent om te denken wat je denkt, te geloven wat je
gelooft en te zijn wie je bent.” Wat hebben wij gedaan met de vrijheid die door de eeuwen heen zo hard is bevochten? Heel veel goeds! We hebben een democratische rechtsstaat opgebouwd die in veel opzichten tot de sterkste ter wereld behoort. Met een hoog niveau van welvaart en voorzieningen. En met miljoenen burgers die zich belangeloos inzetten voor anderen. Ik heb het afgelopen jaar weer velen van hen ontmoet en gesproken. Fantastisch wat U doet! Er is in ons land nog veel belangrijk werk te doen om iedereen erbij te betrekken. Sommigen voelen zich in de steek gelaten en onvoldoende gehoord. Maar ons land – onze plek in de wereld – is ons dierbaar. Nederland is een land om je thuis te voelen. Toch maakt dit ons niet onkwetsbaar voor zorgen en ongerustheid. Over gebeurtenissen die ons overvallen en waarmee we geen raad weten. Over verworvenheden die niet vanzelfsprekend zijn. Natuurlijk willen we beschermen wat ons dierbaar is. We hoeven onze angst niet weg te stoppen of te ontkennen. Maar we moeten hem ook niet de teugels van ons leven in handen geven en onze samenleving erdoor laten beheersen. Kalmte en onderling vertrouwen zijn vrienden van de vrijheid. “Weest niet bevreesd”, zei de engel in de Kerstnacht tegen de herders in het veld. Bij grote uitdagingen komt het erop aan te laten zien waar we samen voor staan: onze democratie en onze rechtsstaat. Essentieel daarin is dat mensen in hun waarde gelaten worden en in vrede van elkaar kunnen blijven verschillen. Vrede is niet voor gemakzuchtigen. Het vereist moed naar elkaar te luisteren en eigen opvattingen kritisch tegen het licht te houden. Deze moed wordt van ons allemaal gevraagd, nu we samen een weg moeten vinden in een turbulente tijd. Het komt er nu op aan samen te laten zien wat we als vrijgevochten land werkelijk waard zijn. In tijden als deze wordt opnieuw helder hoeveel we delen met de landen om ons heen. Geloof in de vrijheid. Respect voor het leven van ieder mens en voor ieders recht om eigen keuzes te maken.
Solidariteit met hen die onze hulp echt nodig hebben. Zorg voor de toekomst van onze aarde, zoals deze maand bleek in Parijs, waar de Europese landen eensgezind optrokken. Deze waarden zijn de hartenklop van onze samenleving. Ze zijn wezenlijk voor ons als vrije mensen en geven ons steeds weer de kracht om door te gaan. Onze gezamenlijke kracht reikt verder en verbindt sterker dan we soms zelf denken. We kruipen niet in onze schulp. Integendeel. Wat past, is trots op onze vrije en open manier van leven. Op onze overtuiging dat iedereen in ons Koninkrijk op voet van gelijkwaardigheid mee moet kunnen doen. En op onze rechtsstaat die beschermt wat weerloos is en voorkomt dat alleen de hardste stemmen worden gehoord. De complexe wereld waarin wij leven stelt ons niet voor moeilijker uitdagingen dan waarmee generaties vóór ons te kampen hadden. Wie luistert naar veteranen en vervolgden en naar de volhouders die ons land na de oorlog met schaarse middelen weer hebben opgebouwd, beseft dat. Volgens de apostel Paulus is vrijheid een roeping. Ik heb groot vertrouwen in het vermogen van ons land om – ook nu – aan die roeping te beantwoorden en een gemeenschap van vrije mensen te blijven. Ik wens U allen – waar U zich ook bevindt en hoe Uw persoonlijke omstandigheden ook zijn – een gezegend Kerstfeest.
Bezoek in Joegoslavië Arjana Metting van Rijn Begin september 1988 reisden mijn man en ik naar Subotica, een grotere provincie-stad in de Wojwodina, toen nog een provincie van Joegoslavië. Daar, vlak tegen de Hongaarse grens aan vierde de "Reformierte Gemeinde" hun 125-jarig bestaan. In die streek bestonden naast deze Hongaars sprekende gemeenschap ook nog een slowaaks sprekende gemeente, ook was er nog een handvol Methodisten. Alles tezamen 3 % van de bevolking. (Hoe de verhoudingen nu zijn weet ik niet - het contact is helaas afgebroken nadat de oude nog Duits sprekende collega's gestorven zijn.) Voor de feestelijke kerkdienst trof ik op het plein voor de kerk de vrouw van de dominee uit de buurgemeente. Zij sprak nog goed Duits en onderhield hier de contacten met de Basler Mission! Op de revers van haar zwarte jasje glansde een broche: het signet van de Wereldgebedsdag. Daarop aangesproken vertelde ze me enthousiast daaarover: hoe goed deze eerste vrijdag in maart gelegenheid gaf tot contact met de andere mini-gemeenten en christelijke gemeenschapjes. Ik had de liturgie voor maart 1989 bij me in de hoop daar hier of daar iets over te kunnen vertellen, maar de organisatoren van het jubileum hadden me gezegd dat dat nu niet opportuun was. Terwijl ik met mijn kennis stond te praten kwamen er andere mensen om ons heen staan, die duidelijk geïnteresseerd waren en voordat ik het me goed realiseerde werd er getelefoneerd en geïmproviseerd: morgenochtend ontbijt in het Zentral-heim!!!! Zo zaten we de volgende morgen om de tafel: Herr Bisschof (vergelijkbaar met een kantonale Kirchenrats-president), 2 dominees, 3 domineesvrouwen en een oudere vrouw, die lid was van het Internationale comité van de WGT. Zij was in juni naar een comitévergadering geweest en had nu de gelegenheid daarvan verslag uit te brengen. Bij zo een zitting wordt bepaald welke landen verantwoordelijk zijn voor de liturgie van de volgende jaren. Zij vertelde over de initiatieven voor vieringen met kinderen, berichtte over de actie
die het comité ondernomen had ter bescherming van de prostituées bij de Olympische Spelen in Korea. (Dat laatste was voor de aanwezigen héél ver weg.) Daarna werden er ervaringen uitgewisseld. Ik luisterde met respect - en met verbazing. Met respect: in deze streek wordt de WGT gevierd sinds het begin van de jaren '50. Een Amerikaanse presbyteriaanse kerk had in die tijd krachtig materiële hulp verleend en daarbij ook de gedachte van de WGT geïntroduceerd en de liturgie meegeleverd. Al die jaren had een nu 80 jarige vrouw de liturgie uit het Engels in het Hongaars vertaald. Een wirwar van talen in dit gebied maakte nog meer vertalingen nodig: in Novi Sad de hoofdstad van de Wojwodina werd ook nog in het Servisch, Slowaaks en Roetheens gelezen, elke keer een deel afgerond met een lied in de betreffende taal; in zo'n dienst preekt de gastgevende dominee - want een dienst zonder preek is ondenkbaar. En daar begon mijn verbazing: een preek? En mannen bij de voorbereiding? Ik vroeg voorzichtig of de vrouwen het zich konden voorstellen het zonder mannen te doen. Mijn vraag werd niet begrepen, of zij wilden hem niet begrijpen. Ik kreeg geen antwoord. Tot slot van het gesprek kon ik elk van de deelnemers een Duitse liturgie geven. Daarbij gold hun interesse het WGT lied; dat zouden ze kunnen vertalen.. Respect en verbazing, het was voor mij een waardevolle ervaring. Dat is nu 28 jaar geleden. Of de gemeenten nog bestaan? Of ze nu meer vrijheid hebben dan toen? Of juist helemaal niet? Ik weet het niet; maar we kunnen aan hen en aan hun kinderen denken. Januari 2016
VERDANKUNG DER SPENDEN DES JAHRES 2014 Liebe Mitglieder der Niederländischen Evangelisch-Reformierten Gemeinde der Schweiz (N.E.V.)! Schon wieder ist ein Jahr vergangen! Von Herzen bedanke ich mich bei Ihnen allen für die vielen Kollekten des N.E.V., die im letzten Jahr 2014 für den Hilfsfond zugunsten bedürftiger Menschen von St. Petersburg gesammelt worden sind. Die grosszügigen Spenden haben es ermöglicht, weiterhin unsere „Babuschkas“ Margarita Sergejevna und Sinaida Konstantinovna, die Kinder- und Jugendlichen von RADUGA sowie Andrej Filatov aus der orthodoxen Kirchgemeinde von Vater Evgenij zu unterstützen! Im letzten Jahr 2014 wurden für den Hilfsfond insgesamt sFr. 3'662.-überwiesen. Gerade jetzt, in dieser schwierigen Zeit, sind die Menschen noch dankbarer dafür, dass wir sie nicht vergessen haben. Dank den Spenden des NEV konnte auch dieses Jahr Sinaida Konstantinovna, die ganze alleine lebt und keine Nachkommen hat, unterstützt werden. Sie betont immer wieder, dass sie dank uns ihre Gesundheit erhalten kann. Am 24. März wird sie 88 Jahre alt! Die regelmässigen Geldbeträge, die ich ihr jedes Quartal im Namen des NEV übergeben kann, braucht Sinaida für ihre Medikamente gegen Bluthochdruck und Diabetes und sie ist sehr froh und dankbar darum! Die Medikamente, v.a. die importierten, sind wegen der überdurchschnittlich hohen Inflation des Rubels viel teurer geworden, mindestens 30%, teils sogar noch mehr. Der Staat versucht zwar bei den lebenswichtigen und vom Staat subventionierten Medikamenten mit den internationalen Pharmafirmen gute Preise auszuhandeln, aber dennoch bekommen die Menschen die Teuerung, insbesondere im Gesundheitsbereich, zu spüren.
Margarita Sergejevna ist zwar jünger, 77 Jahre alt, aber gesundheitlich hat sie leider stark abgegeben. Aufgrund ihrer Schilddrüsen-Unterfunktion ist sie sehr mager geworden. Wegen der Tuberkulose-Krankheit, die zwar nicht aktiv ist und stabilisiert werden konnte, ist sie ständig müde. Ihr Kampf mit den Behörden geht weiter. Ihre noch staatliche Wohnung im fünften und letzten Stock müsste dringend renoviert werden. Feuchtigkeit, Schimmel und schlechter Geruch von der Müllentsorgungs-Röhre direkt neben ihren Wohnungswänden machen ihr das Leben schwer und schwächen ihre Gesundheit. Die Inspektoren weigern sich, ein offizielles Papier zu geben, Margarita hat nun den gerichtlichen und wohl einzig möglichen Weg im Dschungel der Bürokratie des noch „postsowjetischen“ Systems der Wohnungsverwaltung eingeschlagen. Für Margarita ist es eine grosse Ermutigung, mit uns in Kontakt zu bleiben. Aufgrund ihrer schwierigen materiellen Situation und sehr kleinen Rente (leider hat sie keinen Status als „Blockaden Bürgerin“ bekommen) habe ich ihr in diesem Jahr etwas mehr gegeben. Margarita ist von Herzen über die Anteilnahme von Ihnen gerührt und lässt viel, vielmals danken! Andrej Filatov, der etwa in meinem Alter sein muss, leidet ebenfalls an der sog. Bechterev-Krankheit (Ankylosing Spondylitis), einer Krankheit der Gelenke, die vor allem den Rücken angreift. Er ist im Rollstuhl und ich sehe ihn stets im Gottesdienst, wenn ich an den hohen Feiertagen die Gemeinde von Vater Evgenij besuche. An den orthodoxen Weihnachten, die in Russland in der Nacht vom 6. auf den 7. Januar gefeiert wird, habe ich ihm einen Kalender mit Bildern aus der Schweiz geschenkt. Im letzten Jahr konnte sich Andrej dank den Spenden des NEV zwei orthopädische Schuhe mit Spezialeinlagen und einen neuen Computer anschaffen, den er für seine berufliche Arbeit, mit der er sich den Lebensunterhalt verdient, braucht. Auch Andrej dankt allen von Herzen, er schreibt mir jeweils Emails und hat auch sämtliche Quittungen seiner Auslagen kopiert und „gescannt“.
Die Assoziation RADUGA konnte ich im Namen des NEV auch letztes Jahr unterstützen. Die Beiträge gehen für drei kleine Kinder und sieben Jugendliche für den Pantomime-und Zeichenunterricht, sowie für die Logopädin. Selbst die Jugendlichen müssen ihre Fähigkeiten zum Sprechen regelmässige trainieren! Für die Eintritts-und Abschlussprüfungen werden Nachhilfestunden in den Fächern, wo die Jugendlichen Schwierigkeiten haben, organisiert. Es wird Hilfe bei der Suche nach Praktika Stellen angeboten. Andrej Kutschanov studiert zusammen mit Jan Katlerov im vierten Studienjahr Fachrichtung „Design“ an der Polytechnischen Universität. Sie werden dieses Jahr die Matur-Prüfungen antreten (Bac.). Auch der total gehörlose Kolja Fevraljov studiert dort. Julia Pinezhaninova, Elenas Tochter, ist nach einem Probejahr definitiv in die Kunstakademie aufgenommen worden und kann sich an verschiedenen Ausstellungen und Wettbewerben für junge Künstler beteiligen. Sie erteilt auch Unterricht und hilft den anderen Kindern von RADUGA. Ihre Schwester Dasha studiert „Design“; immer noch arbeitet sie aufgrund ihrer Hemmungen von zu Hause aus. Natascha Tschizhova und Katja Koraljova studieren beide erfolgreich an der Muchin-Kunst-und Gewerbeschule. Natascha bereitet sich bereits auf ihre Diplomprüfung zur Thematik „Vorhänge und Kulissen für Theater“ vor. Anja, die Tochter von Vera Kupzova, ist gehörlos - wie auch ihre Eltern. Sie wird bald zweijährig und zusammen mit der Logopädin, die dank unseren Spenden finanziert werden kann, übt sie die Laute. Die Assoziation RADUGA hilft Anja, das nötige Zubehör für ihren Hörapparat zu kaufen. Ella wird bald fünf Jahre alt und hört ebenfalls nichts. Sie lebt alleine mit ihrer Mutter und ist deshalb froh um die Gemeinschaft der Assoziation RADUGA. Ella beteiligt sich am Mal- und PantomimeUnterricht und übt mit der Logopädin – unser finanzielle
Zustupf ist sehr willkommen! Der dreijährige Savelij, das ist ein alter slawischer Name, hört ebenfalls schlecht. Auch er übt mit der Logopädin - dank der Hilfe von RADUGA und dank den Zuwendungen des NEV - und beteiligt sich ebenfalls am Malunterricht. Es freut mich sehr, dass auch dieses Unterrichtsprogramm dank Ihren Kollekten weiterhin unterstützt werden kann! Im Namen all unserer kleinen und grösseren „Schützlinge“ danke ich Ihnen allen, sehr geehrte, liebe Mitglieder des NEV, für die regelmässigen Spenden und wünsche Ihnen gute Gesundheit und weiterhin ein gutes, erfüllendes Jahr 2015 voller Zuversicht! Herzlich grüsst Sie aus St. Petersburg Madeleine Lüthi, Schweizer Zentrum, im Februar 2015
Avondlied De dag door uwe gunst ontvangen is weer voorbij, de nacht genaakt en dankbaar klinken onze zangen tot U, die 't licht en duister maakt. Die dan, als onze beden zwijgen, als hier het daglicht onderduikt, weer nieuwe zangen op doet stijgen, ginds waar de nieuwe dag ontluikt. Zodat de dank, U toegezonden, op aard nooit onderbroken wordt, maar steeds opnieuw door mensenmonden gezongen en gesproken wordt. Voorwaar de aarde zal getuigen van U, die thans en eeuwig zijt, tot al uw schepselen zich buigen voor uwe liefde en majesteit. Dit oorspronkelijk Engelse lied van John Ellerton, in het Nederlands vertaald door Jacqueline van der Waals, stond al sinds 1938 in het gezangboek van de Hervormde kerk en is nu ook in het Nieuwe liedboek opgenomen. David liet het ons zingen in de dienst in Basel op 8 november. Ik kon het niet zo snel vinden in het boekje. Het orgel zette in, en toen kwamen de woorden als vanzelf......het was zo vertrouwd. (Ik ken maar heel weinig liederen uit mijn hoofd.) Opeens wist ik het ook weer, in vele jeugdkampen en op conferenties was dit hèt avondlied - we zongen het met enthousiasme - het voerde ons uit de besloten kring van de kerk-inoorlogstijd naar de wijde Wereldkerk, je zag het voor je in de gang rond de wereldbol.
Het stond ook in de Cantate Domino, het liedboek van de Christenstudenten, de NCSV. Daar zongen we het dan in het Engels. In de jaren daarna ging het voor mij wel niet helemaal vergeten, maar avonddiensten waren maar zelden, en het "Herr bleibe bei uns" lag meer voor de hand. Ergens, rondom 1985 dook het lied op als Wereldgebedsdag-lied. In een moderne Duitse vertaling vind je het sindsdien in de meeste liturgieën. Ook in de liturgie voor 4 maart. Die is opgesteld door vrouwen uit Cuba, eeen groep van 25 vrouwen uit verschillende kerken en gemeenschappen. Het thema is: Wer ein Kind aufnimmt, nimmt mich auf. De tekst gaat de problemen niet uit de weg, maar ik zou haast zeggen, het is een vrolijke liturgie. Voor het slotlied staat de volgende belofte: Wir versprechen: freundlich zu sprechen und eine vergebende Gemeinschaft zu sein, jeden Menschen als einzigartig und wertvoll vor Gott anzunehmen; die Hoffnung auf eine Zukunft der Gerechtigkeit und des Friedens aufrecht zu erhalten; die Kinder ohne Diskriminierung so anzunehmen, dass sie träumen, lachen, tanzen und lieben können. Wir versprechen es im Namen Jesu. Een belofte die niet alleen geldt op de Wereldgebedsdag, 4 Maart 2016. A.M.v.R. WGT= afkorting voor Welt Gebets Tag.
Verantwortung tragen - Gerechtigkeit stärken Sucht zuerst Gerechtigkeit! Meditationen zum Hungertuch der Ökumenischen Kampagne 2016 Ich bin das A und O sagt Gott. Offb.1,8 Kennst du das Singen zu zweit, zu dritt in der Stube? Man blättert in Liederkopien und ruft Das möchte ich singen – das Lied freut sich ob schön oder nicht, jeder Versuch zählt. Kennst du das Spielen miteinander, Kinder und Erwachsene? Mit der Zeit vergisst man so vieles Anderes kommt einem so deutlich in den Sinn Der Eifer, die Wangen glühen, welcher Reichtum Kennst du das gemeinsame Sitzen um ein knisterndes Feuer? Alle blicken hinein, erzählen sich etwas, teilen den Abend Das Feuer spricht mit, hört zu es ist viel leichter, miteinander zu reden, als sonst Gott ist im Lied und im Feuer Jeder Versuch zählt nichts ist vergebens das A ist das Hören das Zulassen, das Loslassen die Liebe, das Lachen und das Einüben ins Recht ist das O jeden Tag mehr, auf Augenhöhe miteinander sodass Gerechtigkeit eine Chance hat unter uns Menschen Luzia Sutter Rehmann
Kerkdiensten geleid door Ds. David van Welden in 2016 27 maart.............Paasdienst Hägendorf 23-24 april..........Gemeente-weekend Ittingen 24 april..... Gemeenschappelijke Dienst im Raum der Stille in Ittingen 15 mei..................Pinksterdienst Hägendorf 5 juni ..................Kerkdienst in Kring Bazel 28 augustus...Gemeenschappelijke Waldgottesdienst in Rupperswil 18 september......Kerkdienst in Kring Bern 30 oktober..........Kerkdienst in Kring Zürich 25 december.......Gemeenschappelijke Kerstdienst in Hägendorf Briefcontact ook online Op onze website www.nl-kerk.ch vindt u de actueelste informaties over het wel en wee van de NEV: (eventueel veranderde) tijden, adressen (ook van leden), etc. Maar, u kunt bijvoorbeeld ook de wat oudere jaarboekjes eens rustig door bladeren, en natuurlijk ook de recente uitgaven van Briefcontact online lezen (waar ook ter wereld).Wilt u zelf een bijdrage leveren voor de website of wilt u een reactie geven, dan kan dat graag via de website maar ook direct aan de webmaster: Jan van den Eijkel E-Mail:
[email protected] Tel. 0049-7761-4916
Nieuwe rubriek: “Voor de kinderen” en wel heel speciaal voor Channah en Jonathan. De kinderen van David en Wypkje. “De eekhoorn en de mier” van Toon Tellegen. Uit het oog is niet altijd uit het hart. Wie weet hebben kinderen daar betere ideeën over dan wij! En kunnen we wat van de dieren leren maar ook wat kinderen ons willen vertellen. Channah en Jonathan en allen die dit lezen hopelijk met net zo veel plezier als ik er aan had, na urenlang zoeken naar iets passends. Lida
De eekhoorn en de mier Op een ochtend klopte de mier al vroeg op de deur van de eekhoorn. ‘Gezellig’, zei de eekhoorn. ‘Maar daar kom ik niet voor’, zei de mier. Maar je hebt toch wel zin in wat stroop? Nou ja... een klein beetje dan. ’Met zijn mond vol stroop vertelde de mier waarvoor hij gekomen was. ‘We moeten elkaar een tijd niet zien’, zei hij. ‘Waarom niet?’ vroeg de eekhoorn, heel verbaasd. Hij vond het juist heel gezellig als de mier zo maar langs kwam. Hij had zijn mond vol pap en keek de mier met grote ogen aan.‘Om er achter te komen of we elkaar zullen missen’, zei de mier. ‘Missen?’‘Missen. Je weet toch wel wat dat is?’ ’Nee’, zei de eekhoorn. ‘Missen is iets wat je voelt als iets er niet is. ’Wat voel je dan?’‘Ja, daar gaat het nou net om.’‘Dan zullen we elkaar dus missen’, zei de eekhoorn verdrietig. ‘Nee’, zei de mier, ‘want we kunnen elkaar ook vergeten.’’Vergeten! Jou?!’ riep de eekhoorn. ‘Nou’, zei de mier. ‘Schreeuw maar niet zo hard.’ De eekhoorn legde zijn hoofd in zijn handen. ‘Ik zal jou nooit vergeten’, zei hij zacht. ‘Nou ja’, zei de mier, ‘Dat moeten we nog maar afwachten. Dag!’ Hij draaide zich om, stapte de deur uit en liet zich langs de stam van de beuk naar beneden zakken. De eekhoorn begon hem onmiddellijk te missen. ‘Mier’, riep hij, ‘ik mis je!’. Zijn stem kaatste heen en weer tussen de bomen. ‘Dat kan nu nog niet!’ riep de mier. ‘Ik ben nog niet eens weg!’ ‘Maar het is toch zo!’ riep de eekhoorn. ‘Wacht nou toch even’, klonk de stem van de mier nog uit de verte. De eekhoorn zuchtte en besloot te wachten. Maar hij miste de mier steeds heviger. Soms dacht hij even aan beukenotenmoes, of aan de verjaardig van de tor, die avond, maar dan miste hij de mier weer. ‘s Middags hield hij het niet langer uit en ging hij het bos in. Maar hij had nog geen drie stappen gedaan of hij kwam de mier tegen, moe, bezweet, maar tevreden. ‘Het klopt’, zei de mier. ‘Ik mis jou ook. En ik ben je niet vergeten’. ’Zie je wel’, zei de eekhoorn. ‘Ja’, zei de mier. En met hun armen om elkaars schouders liepen zij naar de rivier om naar het kabbelen van de golven te gaan luisteren.
AGENDA: Kerkdiensten in de Nederlandse taal in 2016 Gemeenschappelijke NEV-Kerkdiensten 27 maart: Paasdienst Evangelische Kirche Hägendorf Voorganger: Ds. David van Welden Aanvang: 12.00 uur Aansluitend Algemen Ledenvergadering Kring Bern: 27 maart: Paasdienst Hägendorf Voorganger: Ds. David van Welden Aanvang: 12.00 uur Aansluitend: Algemene Ledenvergadering Kring Bazel: In januari: Geen kerkdienst 7 februari: Kerkdienst Wesleyhaus, Hammerstrasse 88, Basel Voorganger: Drs. René Zoutendijk Begin:15.30 uur 6 maart: Kerkdienst Wesleyhaus Voorganger: Pastor Leendert van der Hoofd Aanvang: 15.30 uur 3 april: Kerkdienst Wesleyhaus Voorganger: Drs. René Zoutendijk Begin: 15.30 uur
Kring Zürich - Aargau 24 januari: Kerkdienst Kleine Kirche Fluntern, Zürich Voorganger: Pf. Peter Spinatsch, Bern Begin kerkdienst 19.00 uur m.m.v. een ad-hoc Huub Oosterhuis koortje (voor een eventuele repetitie zie website NEV) Let op! Begin van deze kerkdienst is verschoven naar 19.00 uur. Hoe laat de repetitie begint en hoe laat degenen die daar aan willen deelnemen er moeten zijn is mij niet meegedeeld. Misschien kan mij dit nog iemand doorgeven! (Lida Versteeg) 24 februari: Gespreksavond o.l.v. Ds. David van Welden Tijd: 19.00 uur Plaats: bij Mia Zwahlen, Gubelstrasse 32, 8050 Zürich-Oerlikon S-Bahn of tram 10,11,14 Info over thema: 079-688 1830;
[email protected] of zie website 27 maart: Paasdienst Hägendorf Voorganger: Ds. David van Welden Begin: 12.00 uur Aansluitend Algemene Ledenvergadering
Gümligen, 7 januari 2016
NEDERLANDSE EVANGELISCHE VERENIGING IN ZWITSERLAND BESTUUR: Functie Adres Tel./ Faxnummer Voorzitter: Prof. Dr. W. F. van Gunsteren
Gubelstrasse 32, 8050 Zürich, 7212 Seewis Dorf, Ratitschweg 13,
[email protected] Maiackerstrasse 10 6345 Neuheim ZG
[email protected]
Tel. Tel. Tel.
044 262 17 47 081-325 23 92 079-321 05 40
Tel. Fax.
041 755 24 19 041 755 24 19
Vice-voorzitter: Mevr. Th. Buser - van Stigt
Untere Steingass 3 6235 Winikon thea,
[email protected]
Tel. Fax.
061 831 68 60 061 831 68.88
Secretaris: Mevr. A. Wiedemann-Ouweneel
Pappelweg 11 4805 Brittnau
[email protected] Bruggwiesenstrasse111 8380 Pfäffikon oostinga@gmx,net In der Breiten 2 6244 Nebikon
[email protected]
Tel. 062 797 61 04 Natel: 079 765 05 71
Penningmeester: Dhr. G.J. Heezen
Mevr. A. Oberholzer-Oostinga
Predikant: Ds. D.M.J. van Welden
CONTACTADRESSEN PER REGIO AarauMevr. J.R. van Gunsteren-Bolt Zürich Gubelstrasse 32, 8050 Zürich
[email protected] Mevr. A. Oberholzer-Oostinga Bruggwiesenstrasse 11, 8380 Pfäffikon Basel
Bern
ZugLuzern
Jan van den Eijkel Rüttmattstrasse 9, DE-79713 Bad Säckingen
[email protected] Wim Verhoog, Dürlismatten 3, DE-79588 Efringen-Kirchen-Mappach
[email protected] Jean Jacques de Wijs, Waldhofstrasse 6, 4310 Rheinfelden
[email protected] Mevr. G. de Graaf Ursprungstrasse 100, 3053 Münchenbuchsee Mevr. L. Dijkstra Rohrstrasse 3, 3507 Biglen. Mevr. W.van Welden - De Jong In der Breiten 2, 6244 Nebikon
[email protected] Mevr. C. Prins-Voogt Früebergstrasse 48, 6340 Baar
Tel.
044 995 11 54
Tel.
062 756 58 92
Tel. Tel.
044 262 17 47 079 688 18 30
Tel.
044 995 11 54
Tel.
0049 7761 4916
Tel.
0049 7628 348 8761
Tel.
061 831 65 86
Tel.
031 869 36 91
Tel.
031 701 08 58
Tel.
062 756 57 43
Tel.
041 760 48 16
