Branche in beeld Modedetailhandel Eerste halfjaar 2005

Branche in beeld Modedetailhandel Eerste halfjaar 2005

Branche in beeld Modedetailhandel, eerste halfjaar 2005

Branche in beeld schetst de omzet-, markt- en prijsontwikkelingen in de modedetailhandel over het eerste halfjaar van 2005. Hieronder vallen de volgende segmenten: herenmode, damesmode, jeans, gemengde mode, baby- en kindermode en lingerie. Dit rapport is gebaseerd op de Modemonitor van Mitex en op cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Meer informatie is verkrijgbaar bij Hans Oudshoorn en Rutger Koeman, afdeling Bedrijfsadvies en Marktontwikkeling van Mitex. Hier kunt u ook terecht met uw reacties, ervaringen en/of suggesties op en voor dit rapport. Telefoon: 0343 473270 E-mail: [email protected]

2 Branche in beeld

Inhoud Pagina Branche in beeld Modedetailhandel onder druk Kleding steeds goedkoop Made in China

4 4 4 4

Omzetontwikkelingen per segment Herenmode Damesmode Jeans Gemengde mode Lingerie Baby- en kindermode

5 5 5 6 6 7 7

Regionale verschillen

8

Algemene marktontwikkelingen Veranderend consumentengedrag Starters en faillissementen

9 9 9

Een blik vooruit

9

3 Branche in beeld

Branche in beeld Modedetailhandel, eerste halfjaar 2005 Modedetailhandel onder druk

Net als de hele detailhandel en de detailhandel non-food heeft ook de modedetailhandel een moeizaam eerste halfjaar achter de rug. De omzetten in de branche staan onder druk. Wel presteert de modedetailhandel, met uitzondering van mei, duidelijk beter dan de overige branches in de detailhandel. Omzetontwikkeling detailhandel Mode-

Detailhandel

Detail-

detailhandel

non-food

handel

januari

-2,1%

-7,4%

-8,4%

februari

3,8%

-5,5%

-3,5%

maart

2,2%

-0,3%

1,5%

-0,7%

-3,3%

-3,4%

mei

-10,1%

-5,8%

-4,7%

juni

4,2%

0,0%

1,0%

april

De prijsdaling doet zich in ieder segment binnen de modedetailhandel voor. Wel zijn er duidelijke onderlinge verschillen. In de herenmode is de prijsdaling echter nihil, terwijl kinderkleding rond de 6% goedkoper is dan vorig jaar. Door de prijsdalingen is Nederland een goedkoop land geworden om kleding te kopen. Uit onderzoek van Eurostat blijkt dat de prijzen van kleding en schoeisel gemiddeld 11% lager liggen dan in de rest van Europa. Qua prijspeil is Nederland vergelijkbaar met landen als Litouwen en Hongarije.

Bron: Mitex/CBS

Kleding steeds goedkoper

De dalende omzetten in de modedetailhandel worden deels veroorzaakt door de aanhoudende prijsdalingen. Kleding is 2 tot 4% goedkoper in het eerste halfjaar van 2005 ten opzichte van het eerste halfjaar van 2004. Dit is in tegenstelling tot de totale bestedingen die bijna 2% duurder werden. De detaillist moet het prijsverlies proberen te compenseren door meer stuks te verkopen, wat ten koste kan gaan van de brutowinstmarge.

Bron: CBS, bewerking Mitex

Made in China

Onder druk van de landen uit Zuid-Europa heeft de Europese Commissie de importbeperkingen voor textiel uit China weer gedeeltelijk ingesteld. Toch groeit de stroom van goedkoop textiel uit dit land, maar ook uit andere Aziatische landen. De invloed hiervan is nog niet merkbaar in de huidige prijsontwikkelingen. Pas op de langere termijn kan een prijseffect zichtbaar worden.

Bron: CBS, bewerking Mitex

4 Branche in beeld

Omzetontwikkelingen per segment De modedetailhandel presteert het eerste halfjaar van 2005 wisselend. Het jaar begint met een tegenvallende maand januari. In februari en maart is het effect van de nieuwe collecties in de winkels duidelijk merkbaar. De omzetten stijgen. Daardoor sluit het eerste kwartaal gelijk aan vorig jaar met een gemiddelde omzetdaling van –0,5% per winkel af. In het tweede kwartaal staan de omzetten erg onder druk. Mei is het absolute dieptepunt met een omzetdaling van meer dan -10%. Pas met de komst van het goede weer en de start van de uitverkoop lukt het weer om de consument naar de winkel te trekken. Dat is duidelijk te zien aan de om-zetstijging in juni. Helaas kan juni de eerder opgelopen schade niet meer compenseren, waardoor de omzet in de hele mode-detailhandel met gemiddeld –1,9% daalt in het eerste halfjaar.

Omzetontwikkeling herenmode eerste halfjaar 2005

Omzet modedetailhandel eerste half jaar 2005 Bron: Mitex Modemonitor

Damesmode

Bron: Mitex Modemonitor

Herenmode

De herenmode heeft een behoorlijk wisselend eerste half-jaar achter de rug. Na een slechte start volgen enkele maanden met behoorlijke omzetstijgingen, die vervolgens in mei weer worden ingeleverd. Door een goede junimaand sluit de herenmode het eerste halfjaar af met een miniem omzetverlies van –0.1% ten opzichte van 2004. De onderlinge verschillen tussen de verschillende prijssegmenten in de herenmode blijven beperkt tot enkele procenten. Opvallend zijn wel de wisselende prestaties van de diverse artikelgroepen. Zo lijkt het casualsegment binnen de herenmode zijdelings mee te profiteren van de jeanshype. Daarentegen heeft het dresssegment het veel moeilijker. In vergelijking met de andere segmenten staan de prijzen in de herenmode minder onder druk. De negatieve omzetontwikkeling komt hier vooral door een dalend omzetvolume. Hier liggen de kansen om de omzetprestaties in het tweede halfjaar van 2005 te verbeteren.

De damesmode draait een goed eerste kwartaal qua omzet vergeleken met de overige segmenten. Vooral februari was een uitstekende maand met een omzetstijging van +6,3%. Het tweede kwartaal presteert de damesmode aanzienlijk minder. Daardoor sluit dit segment het eerste halfjaar met negatieve cijfers af. De damesmodewinkels zien de omzet met gemiddeld -3,3% teruglopen. Opvallend zijn de verschillen tussen de prijssegmenten. Het middensegment presteert gedurende het eerste halfjaar vrijwel altijd lager dan het middenhoge prijssegment. De consument lijkt de winkels in het middensegment te mijden ten gunste van het lage en middenhoge prijssegment. Daarnaast profiteren winkels met snel wisselende collecties van de aandacht van de consument voor actuele modetrends. Hier liggen de kansen voor de komende maanden. Omzetontwikkeling damesmode eerste halfjaar 2005

Bron: Mitex Modemonitor

5 Branche in beeld

Jeans

Het jeanssegment maakt de laatste jaren een enorme ontwikkeling door. Door snel wisselende en modische collecties trekt het segment de kritische consument, met de 15 tot 30-jarigen voorop, naar zich toe. Bovendien is deze consument bereid extra geld neer te leggen voor de aankoop van een jeans of jeansverwant artikel. Omzetontwikkeling jeans eerste halfjaar 2005

Gemengde mode

Voor de gemengde mode begint het jaar met tegenvallende omzetresultaten. De eerste vijf maanden van het jaar daalt de omzet beperkt. In juni lijkt de gemengde mode optimaal te profiteren van de start van de uitverkoop. Voor het eerst dit jaar laat dit segment een omzetstijging zien. Deze is met een stijging van +15,6% dan ook meteen explosief. Toch kan deze enorme opleving het omzetverlies van de eerdere maanden niet compenseren. De omzet daalt in het eerste halfjaar van 2005 met gemiddeld -2,6%. Vooral in dit segment hebben de detaillisten last van de opkomst van de discounters en textielsupermarkten. Zij groeien de laatste jaren sterk in aantal en zijn duidelijk richting de consument: ‘value for money’. Hun mogelijkheden om te groeien worden de komende seizoenen echter beperkter. Hiervan kunnen de gemengde modezaken profiteren. Succesfactoren om zich te onderscheiden van de concurrent zijn een uitstekende service en samenwerking in de keten. Omzetontwikkeling gemengde mode eerste halfjaar 2005

Bron: Mitex Modemonitor

De jeanshype is duidelijk terug te zien in de omzetontwikkelingen. Met uitzondering van mei zien alle maanden de omzetten flink stijgen. De gemiddelde omzetstijging van de jeanswinkel is dan ook +5,3% over het eerste halfjaar van 2005. De verwachting is dat de omzetgroei in het jeanssegment zich handhaaft, maar wel enigszins zal afvlakken.

Bron: Mitex Modemonitor

6 Branche in beeld

Lingerie

Baby- en kindermode

Omzetontwikkeling lingerie eerste halfjaar 2005

Het omzetprobleem in de baby- en kindermodebranche kent vier oorzaken. Allereerst zijn de sterke prijsdalingen verantwoordelijk voor een teruggang in de omzet. Gemiddeld liggen de prijzen circa 5% lager dan vorig jaar. De detaillist kan deze prijsdaling niet met extra volume compenseren. Als tweede heeft dit segment last van het relatief grote aantal starters. Deze beginnen vaak slecht voorbereid een baby- en kindermodezaak en verdwijnen ook relatief snel weer van de markt. De starters zorgen voor onrust op de markt en beïnvloeden de prestaties van de bestaande detaillisten. Als derde hebben ondernemers in de baby- en kindermode last van een groot niet-detailhandelscircuit. Verkoop via internet en kledingparty’s halen omzet weg bij de detaillist. Ten slotte zorgt de opkomst van de verticalen voor verlies van marktaandeel.

Bron: Mitex Modemonitor

Een toekomstperspectief voor de baby- en kindermode is zeker aanwezig. Sneller wisselende collecties en een inkoop die beter op de vraag is afgestemd, bieden veel winstkansen. Daarnaast heeft dit segment een versterkt cyclisch karakter. Zodra de economie zich herstelt, profiteren de baby- en kindermodeondernemers als eerste.

Voor de lingeriewinkels is het eerste kwartaal zeer teleurstellend verlopen. De omzetten staan voortdurend onder druk en iedere maand daalt de omzet met meer dan –4%. In het tweede kwartaal kan de lingeriebranche zich goed herstellen. Juni is de beste maand met een omzetstijging van +6,2%. Het omzetverlies van het eerste kwartaal kan alleen niet meer gecompenseerd worden. Daardoor daalt de omzet over het eerste halfjaar van 2005 met gemiddeld –3,3%. De lingeriespeciaalzaak ziet de laatste jaren de concurrentie toenemen.

Naast de traditionele speciaalzaak, spelen warenhuizen en postorderbedrijven een toenemende rol van betekenis. De laatste tijd pakken ook segmentvreemde afzetkanalen als drogisterijen en supermarkten een stuk marktaandeel. Dat maakt het voor de lingeriespeciaalzaak moeilijk om de omzet te handhaven. Zeker gezien het feit dat de totale bestedingen aan lingerie vorig jaar met ruim -6% zijn afgenomen.

In de baby- en kindermode heeft de negatieve trend van 2004 zich voortgezet in 2005. Het segment krijgt vrijwel elke maand omzetdalingen voor de kiezen. Alleen februari is een positieve uitzondering. De omzetdaling bedroeg gemiddeld –10,4% over de eerste zes maanden. Het contrast tussen het midden prijssegment en het middenhoge prijssegment is in de baby- en kindermode nog groter dan bij de damesmode. Terwijl het midden prijssegment ruim onder het gemiddelde presteert, laat het middenhoge prijssegment zelfs nog een kleine omzetstijging zien.

Omzetontwikkeling baby- en kindermode eerste halfjaar 2005

Bron: Mitex Modemonitor

7 Branche in beeld

Regionale verschillen groot Kijkend naar de regionale omzetontwikkelingen, komt duidelijk naar voren dat alle regio’s in het eerste kwartaal beter presteerden dan in het tweede kwartaal. Wat opvalt zijn de regionale verschuivingen. Het oosten is het eerste kwartaal de best presterende regio, terwijl de omzetten hier in het tweede kwartaal juist zwaar onder druk staan. Daardoor daalt de omzet over het eerste halfjaar met ruim -4%. Het oosten is hiermee de minst presterende regio. Ook het noorden heeft het moeilijk. In het eerste kwartaal scoort het noorden nog gelijk aan vorig jaar, maar het tweede kwartaal verloopt minder goed. Daardoor leveren de detaillisten omzet in. De omzet daalt met –1,6%. Het westen kan de schade goed beperken. De kleine omzetstijging van het eerste kwartaal wordt in het tweede kwartaal wel ingeleverd, maar het westen is de best presterende regio van het land. In vergelijk met de overige regio’s heeft het zuiden een redelijk eerste halfjaar achter de rug. In het eerste kwartaal is het zuiden nog duidelijk de slechts presterende regio, maar die positie wordt in het tweede kwartaal verbeterd. Winkeliers zijn dan in staat het omzetverlies te beperken. De regio doet het met –2,5% over het eerste halfjaar van 2005 slechts iets minder dan de markt in zijn geheel. Regionale omzetontwikkelingen eerste halfjaar 2005

Bron: Mitex Modemonitor

8 Branche in beeld

Algemene marktontwikkelingen Veranderend consumentengedrag

De laatste seizoenen en dan vooral het afgelopen halfjaar worden modeondernemers steeds vaker geconfronteerd met een sterk veranderend consumentengedrag. Was de traditionele consument standvastig, gemakkelijk te beïnvloeden en zat hij ruim in zijn bestedingen, de huidige consument kiest bewust zijn aankoopmoment, is grillig met zijn bestedingen, is goed geïnformeerd en erg gevoelig voor de factor prijs. De consument van tegenwoordig koopt zowel discount als designer labels. Hij koopt zowel bij de Aldi als de Albert Heijn. Consumenten zijn daarbij steeds meer geïnteresseerd in de laatste trends. Zij verwachten steeds sneller wisselende collecties, die bovendien betaalbaar zijn. De klant eist ‘value for money’. Ook van traditionele kledingzaken. Dit veranderende consumentengedrag verklaart deels de opkomst van verticalen en de prijsvechters/discounters. Zij baseren hun bedrijfsmodel niet zozeer op lage prijzen, maar op een juiste waardeinschatting. De consument is best bereid meer te betalen voor gemak, service, kwaliteit en een goede merkbeleving, maar die meerprijs mag niet teveel worden. De traditionele onderneming in de modedetailhandel kan zich minder goed organiseren dan een onderneming die zijn bedrijfsorganisatie heeft gebaseerd op verticale integratie en grootschalige eigen productie. Voorbeelden hiervan zijn Hennes & Mauritz en Zara. Wel heeft hij voldoende mogelijkheden om zich te onderscheiden van deze ondernemingen om zo toch de consument naar zich toe te trekken.

Starters en faillissementen

Ook al staan de economie en de modebranche onder druk, het aantal startende ondernemingen neemt sterk toe. In het eerste halfjaar schreven ruim 650 starters zich in bij het handelsregister van de Kamers van Koophandel, het hoogste aantal ooit. Het betekent maar liefst 65%meer starters dan in dezelfde periode vorig jaar. Zo’n sterke toename is niet ongebruikelijk in economisch moeilijke tijden. Mensen die elders hun baan verliezen of beperkte groeimogelijkheden hebben, kiezen vaak voor het zelfstandig ondernemersschap. Helaas zijn de meeste starters hierop echter slecht voorbereid. Naast een toenemend aantal startende ondernemingen, verdwijnen ook steeds meer bedrijven. De eerder genoemde starters verdwijnen door de slechte voorbereiding vaak al weer binnen enkele seizoenen. Maar ook andere zaken krijgen meer te maken met financiële problemen. Het aantal bedrijven dat een faillissement aanvraagt of in surséance van betaling verkeert, blijft gelukkig beperkt tot enkele tientallen. Kanttekening hierbij is dat de modebranche zich kenmerkt door een groot aantal kleinschalige winkels. Deze verdwijnen meestal geruisloos van de markt door liquidatie van de onderneming. Het aantal winkeliers dat wegens financiële problemen moet stoppen zal dus in de praktijk hoger liggen.

Een blik vooruit De eerste tekenen dat de economie zich langzaam verbetert, zijn in Europa inmiddels zichtbaar. Nederland loopt hierbij enigszins achter, maar ook de Nederlandse economie komt langzaam uit het dal. Vooral een oplopend consumentenvertrouwen met daardoor een toenemende koopbereidheid, kan de bestedingen in de modedetailhandel positief beïnvloeden.

haalbaar. Maar er zijn zeker mogelijkheden om het rendement te verbeteren. De meeste detaillisten hebben hun inkopen voor het komende seizoen bijgesteld en moeten hiervan de komende maanden profiteren. Daarnaast kunnen zij mogelijk hun voordeel doen met lagere inkoopprijzen.

Voor de korte termijn verandert de huidige situatie nauwelijks. De consument blijft ook in het najaar van 2005 grillig en uiterst prijsgevoelig met zijn aankopen. Het realiseren van omzetgroei op brancheniveau lijkt daarom moeilijk

9 Branche in beeld

Mitex Bedrijfsadvies & Marktontwikkeling Telefoon 0343 473270 Fax 0343 473271 [email protected] www.mitex.nl