³ Persbericht ABP, eerste halfjaar 2008
Hoofdpunten • • • •
Rendement over eerste helft 2008 is –5,1%. De dekkingsgraad is medio 2008 uitgekomen op 132%. De kredietcrisis eist zijn tol. Vooral aandelen en onroerend goed zijn geraakt. Alternatieve beleggingen dempen het negatieve effect. Bestuur ABP besluit over indexatie 2009 in najaar op basis van dekkingsgraad per eind oktober 2008
Amsterdam, 17 juli 2008 – Stichting Pensioenfonds ABP maakt bekend dat het beleggingsrendement over de eerste helft van 2008 is uitgekomen op -5,1%. Daarmee kent het vermogen van ABP nu een omvang van €205 miljard. De waarde van de nominale pensioenverplichtingen bleef nagenoeg gelijk op €155 miljard. De dekkingsgraad is in de eerste helft van 2008 uitgekomen op 132%. Het effect van de forse klappen waaraan de aandelenmarkten onderhevig zijn geweest op de totale beleggingsportefeuille van ABP is relatief beperkt gebleven. Dit is vooral te danken aan de spreiding binnen de beleggingsportefeuille van het fonds en beleggingen in zogenoemde alternatieve beleggingscategorieën. De belangrijkste negatieve bijdragen kwamen van aandelen (-14,8%) en onroerend goed (-8,0%). Alternatieve beleggingen hebben positief bijgedragen aan het resultaat. Het rendement op grondstoffen was zeer hoog (+44,1%) en dat op hedge funds (+7,2%), private equity (+3,0%) en infrastructuur (+1,3%) positief. De dekkingsgraad van ABP is het afgelopen half jaar volatiel geweest als gevolg van de onrust op financiële markten. Onze buffers zijn er uiteraard ook voor bedoeld om dergelijke fluctuaties op te vangen. ABP voldoet nog ruim aan de buffereisen die de wet stelt – ongeveer 125% - maar de huidige dekkingsgraad ligt onder de grens van 135% waarboven volledige indexatie kan worden verleend. Overigens wordt pas op basis van de situatie eind oktober door het bestuur van ABP de mate van indexatie per 1 januari 2009 bepaald. Mr. drs. L.C. Brinkman (voorzitter bestuur ABP): “Ook pensioenfonds ABP is niet immuun voor de gevolgen van de kredietcrisis. Ondanks een goede wereldwijde spreiding van onze beleggingen over economieën en soorten beleggingen moeten wij een negatief rendement inboeken over het eerste halfjaar van 2008. Dat de schade is meegevallen hebben wij vooral te danken aan het feit dat wij in de afgelopen jaren fors meer zijn gaan beleggen in zogenaamde alternatieve beleggingen, zoals grondstoffen, hedge funds, private equity en infrastructuur. Onze grootste zorgen worden nu gevormd door een stagnerende economie in combinatie met een stijgende inflatie die het sentiment bepalen. Een positieve noot voor een lange termijn belegger als ABP is dat de huidige markt ook kansen biedt om tegen een aantrekkelijke prijs interessante beleggingen te doen.”
1/5
Ontwikkeling financiële positie Over de eerste helft van 2008 is de dekkingsgraad gedaald met 7,8%-punten. De volgende factoren verklaren deze ontwikkeling: Effect dekkingsgraad In % punten
beleggingsrendement
-5,1
intresttoevoeging
-2,4
stijging kapitaalmarktrente
1,5
noemereffect
-1,8
totaal effect dekkingsgraad
-7,8
De dekkingsgraad nam allereerst af door het negatieve rendement op het vermogen. De verplichtingen namen toe door intresttoevoeging, maar dit werd deels gecompenseerd door de licht gestegen kapitaalmarktrente. Het noemereffect treedt op aangezien het vermogen de verplichtingen overtreft. Het weerspiegelt ondermeer het gemaakte negatieve rendement op de financiële buffer van ABP.
Beleggingsrendement eerste halfjaar 2008 Het rendement op de beleggingsportefeuille van ABP was over het eerste halfjaar van 2008 -5,1%. Het driejaars-gemiddeld rendement bedraagt nu 4,7%. Het vijfjaars-gemiddeld rendement is 7,6%. Gedurende de eerste helft van 2008 presteerde de asset categorie grondstoffen als gevolg van de gestegen olieprijs bijzonder sterk (+44,1%). Binnen zakelijke waarden rendeerden daarnaast private equity (+3,0%) en infrastructuur (+1,3%) positief, evenals hedge funds (7,2%). Als gevolg van de aanhoudende kredietcrisis in de Verenigde Staten bleef gedurende de eerste helft van 2008 het rendement van aandelen fors achter (14,8%). Ook onroerend goed heeft een negatief rendement behaald (-8,0%). Het afdekken van het dollarrisico in de beleggingsportefeuille heeft dit jaar een positief effect gehad op het rendement. De Amerikaanse dollar verzwakte met ongeveer 7,2% ten opzichte van de Euro.
2/5
Belangrijkste kengetallen
ultimo 2007
ultimo 1e halfjaar 2008
mutatie
140%
132%
-8%
Vermogen (€ miljard) Verplichtingen (€ miljard)
217 155
205 155
-12 0
Rendement beleggingsportefeuille (%)
3,8%
-5,1%
Vastrentende waarden Zakelijke waarden • Aandelen • Onroerend goed (incl. vastgoedfondsen) • Infrastructuur • Private equity • Commodities Overige beleggingen • Hedge funds • Participaties • Overig
1,9% 5,2%
-0,5% -9,1%
Fondspositie (%)
5,3% -9,4% 21,0% 29,4% 31,0%
13,2% 14,4% 14,8% -4,7%
-14,8% -8,0% 1,3% 3,0% 44,1%
6,0% 7,2% -2,5% 0,6%
Samenstelling beleggingsportefeuille (%) Vastrentende waarden Zakelijke waarden Overige beleggingen
40,4 55,2 4,4
41,3 53,4 5,3
+0,9 -1,8 +0,9
Ontwikkeling financiële markten Kapitaalmarktrente (%)
4,85
4,95
+0,10
3/5
Economische vooruitzichten De kou op de financiële markten is nog niet uit de lucht. Was er aan het begin van het jaar nog vooral zorg over de gevolgen van de kredietcrisis, inmiddels is het vooral de vrees voor stagflatie (economische stagnatie én inflatie) die het sentiment op financiële markten drukt. Deels is dat wel begrijpelijk, nu de inflatie in vrijwel elke regio van de wereld is opgelopen tot niveaus die minstens een decennium niet meer zijn waargenomen. Het zijn echter vooral de forse stijgingen van de prijzen van olie en voeding die hier aan ten grondslag liggen. Daar staat tegenover dat de prijzen voor overige goederen en diensten zich veel gematigder blijven ontwikkelen. Scherpe internationale concurrentie speelt hierbij een rol, waardoor stijgende kosten niet zo eenvoudig naar afzetprijzen kunnen worden doorberekend. Tegelijkertijd valt het nieuws over de economie niet tegen. Het consumentenvertrouwen is weliswaar wereldwijd gedaald, en de krimp op de Amerikaanse huizenmarkt gaat onverminderd door, maar de feitelijke economische groei blijft alleszins op peil. Gepubliceerde groeicijfers over het eerste kwartaal vielen bijvoorbeeld erg mee, zowel in Europa, Japan als in de opkomende markten. Voor de komende maanden voorzien we voor de Verenigde Staten een licht economisch herstel, mede onder invloed van een stimulerend overheidsbeleid. De groei in de Eurozone gaat waarschijnlijk wat omlaag. Ook in de opkomende markten zal de groei wat terug lopen, maar op alleszins aansprekende niveaus blijven. Onder dergelijke omstandigheden kan de inflatie slechts geleidelijk afnemen, waarbij de grootste risicofactor voor de toekomst de ontwikkeling van de energieprijzen is. Ondanks ons licht optimistische economische scenario, zal de onzekerheid op de financiële markten nog enige tijd kunnen aanhouden. Hoewel op middellange termijn aandelen gunstige rendementen kunnen laten zien – waarderingen zijn bijvoorbeeld historisch laag – zal voor de komende maanden de beweeglijkheid van de koersen hoog blijven. Spreiding van risico’s blijft daarom belangrijk. Tevens biedt de onzekerheid op financiële markten kansen voor de belegger met een lange-termijnhorizon. Door in te spelen op overdreven (negatieve) sentimenten kunnen beleggingstitels tegen aantrekkelijke prijzen worden aangekocht.
4/5
Lange termijn rendement In onderstaande grafiek is het gecumuleerde rendement vanaf 1993 weergegeven, zowel nominaal als reëel. De waarde van iedere in 1993 belegde €100 is per 30 juni 2008 gegroeid naar €299. Het gemiddelde jaarrendement ligt op 7,3%. Het rendement na aftrek van de gerealiseerde looninflatie (het reële rendement) ligt over deze periode op 5,1%, oftewel ruim 2%-punten hoger dan de 3% die gehanteerd wordt bij de bepaling van de pensioenpremie. RENDEMENTEN 1993 – 30 JUNI 2008
PROFIEL
Stichting Pensioenfonds ABP (ABP) is het bedrijfstakpensioenfonds voor werkgevers en werknemers van overheids- en onderwijsinstellingen in Nederland. ABP heeft 2,7 miljoen klanten en een belegd vermogen van €205 miljard (per medio 2008). Daarmee behoort ABP tot de top drie van grootste pensioenfondsen ter wereld. DISCLAIMER
Dit bericht bevat verwachtingen voor de toekomst. Deze zijn gebaseerd op huidige veronderstellingen en inzichten. ABP aanvaardt geen verplichting deze naar aanleiding van toekomstige inzichten of gebeurtenissen publiekelijk te actualiseren. ABP wijst er bovendien op dat de uitgesproken verwachtingen noodzakelijkerwijs onderhevig zijn aan onzekerheden waardoor uiteindelijke rendementen materieel kunnen afwijken bijvoorbeeld door onvoorziene omstandigheden in voor ABP relevante markten, valutakoersen, het renteniveau en ontwikkelingen in wet- en regelgeving. De cijfers in dit document zijn deels gebaseerd op schattingen en niet gecontroleerd door de accountant en externe actuaris.
Voor meer informatie: Stichting Pensioenfonds ABP Tel: 045 579 81 00 Fax: 045 579 21 94 E-mail:
[email protected] Dit persbericht kunt u ook vinden op: www.abp.nl/PersService
5/5
