Born 1931, Still going strong!

Born 1931, Still going strong!

Openingswoord redactiecommissie Jubileumboek april 1981 van de Rijswijkse Hockey Club.

"Resumerend kunnen wij zeggen dat

'31 -'32 voor de RHC een goed begin is geweest en het is te hopen dat hij die in 1950 secretaris van de RHC is, in zijn jaarverslag zal kunnen

zeggen: Born 1931 , still going strongl" Met deze woorden eindigde secretaris A.J. Boermans zijn jaarverslag over het eerste verenigingsjaar van de Rijswijkse Hockey Club. Zijn wens is ruimschoots vervuld. Niet alleen eindigt secretaris Ad l\,4olier zijn jaarverslag over 1 950- 1 951 met het gememoreerde citaat, ook in 1981 gaat het de Rijswijkse Hockey CIub nog steeds goed en kunnen wij opgewekt het 50-jarig jubileum vieren.

Wat is er allemaal gebeurd sinds '1931 , wat is het verschil met toen en welke accenten in het leven van de Rijswijkse Hockey Club zijn eigenlijk niet veranderd? In dit jubileumboek kunt u wellicht een antwoord vinden op die vragen. In hooÍdlijnen wordt de geschiedenis van de RHC beschreven en tot slot treft u aan een beeld van de hockeyclub, zoals die vandaag reilt en zeilt. Dank aan al die secretarissen en secretaressen, die in de aÍgelopen 50 jaar die geschiedenis hebben vastgelegd in jaarverslagen en notulenboeken en daarmee ons in staat hebben gesteld tot een terugblik. Dank ook aan de oud-leden, die bereid zijn geweest hun persoonlijke belevenissen in de RHC aan het papier toe te vertrouwen en daarmee een bijzonder accent aan het geheel hebben verleend. De Redactie,

Peter Hoek Frank Litjens Ad Molier Jaap Vermeer

B.W.M. Hillenaar Wethouder van Íinanciën, economische zaken en sport gemeente Riiswijk

De Rijswijkse Hockeyclub in het goud! l\ret veel genoegen wil ik een bijdrage leveren aan het tubileumboek. Allereerst wil ik Bestuur, Leden, Donateurs en alle medewerkenden van onze voortvarende hockeyclub namens het gemeentebestuur van harte gelukwensen met dit jubileum. lvlet de gemeente Rijswijk is de RHC meegegroeid, waarbij relatieÍ de jeugd het grootste aandeel heeft geleverd. lmmers, in 1955 beschikte men over 7 senioren en slechts 1 junioren elftal. Thans over 27 teams, waarvan 18 jeugd-elÍlallen en een bloeiende zaalhockeyafdeling. Dank past aan de vele bestuursleden, die in deze groeiperiode de vereniging geleid hebben. Zonder allen met name te noemen wil ik een uitzondering maken voor de heren Ten Bruggencate, Kooperberg, Litjens en Van Lent. '1 5 jaar voordat de Raad van het 3e veld. van .000,stelde voor de aanleg in 1 973 een krediet beschikbaar I 1 5'1 Nochtans duurde het tot 1975 voordat het 3e speelveld in gebruik kon worden genomen, gelijk met het riant gebouwde clubhuis. Aanvankelijk was ook een 4e veld toegezegd. De met de gemeente 's-Gravenhage terzake gevoerde onderhandelingen bleken niet duidelijk te zijn, zodat de mogelijkheden daartoe voorlopig minimaal schijnen. De bespeelbaarheid van de velden blijft een zorgkwestie. In november 1979 verleende de Raad een krediet van / 85.000,- voor het aanbrengen van een drainagesysteem, waarvan de juiste werking na twee jaren duidelijke verbetering te zien moet geven. Een hulpoeÍenterreintje werd verderop in het Julianapark geprojecteerd (/ 36.000,-) teneinde de velden voor Íaining zoveel mogelijk te kunnen ontzien.

In 1958 werd het 2e veld in gebruik genomen, doch het vergde nog

l\y'et de groeivan de jubilerende RHC heeÍt de gemeente, zij het in een niet al te voortvarend tempo, verbeteringen in de accommodatie kunnen brengen. Het spelpeil beweegt zich in opgaande lijn, promotie voor Heren I ligl in het verschiet. Een uitstekende toekomst en een geslaagd jubileum wens ik u allen toe.

B.W.M. Hillenaar Wethouder van o.m. Sportzaken

Riiswijk 50 iaar! Waar bliift de tiid!

Een alom geachte vereniging viert ziin gouden iubileum: een vereniging die midden in het

disÍict Zuid-Holland staat, niet alleen geograÍisch, maar ook qua activiteit

vol vuuÍ deelnemend aan alles wat in het disÍict leeft: veldcompetitie der lagere elÍtallen, en van de jeugd, en bij de mini's, en ook steeds bii al de zaalhockeyerij

bestuur Geen heel grote club: des te meer een nauwe band onderling' mel een bekwaam is waar tegenwoordig alom I die voorzitter, actieve voorgangers zijn onder een evenals en zijn club optreedt. Geen leider in de standaard-competities (al zouden w'j de dames probleem wij als dat een zit dan ook daar maar háren wel een streepje hoger willen zien), Haag en Den grotere conglomeraten, twee tussen de ligging goed onderkennen: bond DelÍt, maakt het bestaan niet gemakkelijker: de zuigkracht naar twee kanten' en soms jongere zulten de nabiigelegen verenigingen in verleiding kunnen komen een kansrijke te vereniging bloeiende toch een In dielandwich-omstandigheden naar zich toe te-treklen. handhaven. vervult ons met groot respect gezegd: En dan zijn wij aan de kern van de zaak: wat is nu werkelijk belangrijk? OÍ anders de werkelijkheid: deelvan waarheeÁ mei hockey in de breedte? En dan zie ik als voornaam leve een club als Rijswijk, steeds weer met élan strijdend om vooruit le komen, en er naar in strevend een cenlrum te ziin van sport en vriendschap: de twee-eenheid waarop Nederland de hockeYsPort berust. Deze middelgrote clubs als Rijswijk ziin de eigenliike grondslagen van onze bond: locale jong gemeenschalppen, waar de jeugd onder goede leiding geactiveerd wordt, waar oud en te elkaar over voor leren wat en kunnen in teamverband goede sport kunnen bedrijven' gesmeed' hebben, en waai ook in het geÍieÍeliike clubhuis' banden voor het leven worden Daarom Rijswijk: een heel goede tweede halve eeuw gewenst: voor leden en toekomstige leden, voo;de;lubalsgehèel, en..... vooralle andereverenigingen: alsprettige-en gastvrije - tegenstander en districtsgenootl Mr. H. Mees Voorzitter district Zuid-Holland K N.H B.

Een woord van de Voorzitter

Het Íeit dat 50 jaar geleden de Bijswijkse Hockey Club werd opgericht, vraagt Uw bijzondere aandacht.

Om dit Íeestelijk gebeuren extÍa luisteÍ bij te zetten, heeft de Lustrum Commissie de goede gedachte gehad een jubileumboek samen te stellen. In dit boek, dat het werk is van enkele oud-leden en leden, wordt een indruk gegeven van het clubleven over de afgelopen 50 jaar en het laat ons vooral zien wat RHC nu geworden is. Dit lustrumboek is een poging de werkelijkheid van weleer wat scherper voor de geest te halen. Uit familie-archieven en Íotoalbums kwam een aantal interessante foto's te voorschiin, die in dit jubileumboek zijn opgenomen. Het is slechts een greep uit vele gebeurtenissen. Het is goed te bedenken dat onze voorgangers in FIHC-besturen en commissies door de jaren heen veel werk hebben verzet en dat zij allen een groot aandeel hebben gehad in het RHC van nu. De Flijswijkse Hockey Club kan terugkijken op 50 jaar van goede verstandhouding met het College van Burgemeester en Wethouders en instellingen van de Gemeente Rijswijk. Ook met de KNHB en het Districtsbestuur waren de contacten steeds goed, evenals met vele hockeyclubs binnen en buiten het district Zuid-Holland. Een levende club, die het verleden niet vergeet, moet de aandacht op het heden en de toekomst gericht houden. De beschrijving van de 50 jaren RHC is een beeld van het werk dat is gedaan en wil tevens een beroep doen op alle huidige leden om zich voor de toekomst van de club in te zetten.

Veel erkentelijkheid voor leden en ouders van leden, die tot het welslagen van de lustrumviering hebben bijgedragen. Oprechte dank aan schrijvers en medewerkers aan deze jubileumuitgave voor hun bijdrage, in welke vorm dan ook. Een speciaal woord van dank aan de sponsors, die het mogelijk hebben gemaakt dit lustrumboek te realiseren. Moge RHC in de komende 50 jaar een bloeiende en sportieve hockeyclub blijven. Kees van Lent

Voorzitter

De Rijswijkse Hockey Club ziet Abraham:

Het plezierige van een vereniging is dat de leeftijd geen bepalende faclor as voor de gezondheid. Slechts de problemen bij de oprichting en het tastend een weg zoeken in de beginjaren, láten een vergelijking toe met het leven van mensen Draait de vereniging eenmaal, dan kan door regelmatig instroom en vertrek van leden het organisme zijn kracht behouden. En zo is het ook bij de Rijswijkse Hockey Club: 50 jaar en toch een sÍalend en fit gezelschap van ieugd en senioren van wedstriid- en recreatiesporters De RHC heeft haar bestaansrecht in die 50 jaaÍ wel bewezen Ondanks de aanwezigheid van grote clubs in de Haagse agglomeratie, bliikt er voor de RHC een eigen plaats te zijn De zuigkracht van topclubs op speelsters en spelers met uitzonderlijke hockey-aanleg is natuurlijk aanwezig, maar is niet zodanig dat in Rijswijk geen hockey van niveau mogelijk is' Die eigón plaats in de hockeywereld is het resultaat van een actieÍ beleid in een lange reeks van iaien. Het zich intensief richten op de Riiswiikse ieugd is daarbij een belangrijke Íactor' De RHC blinkt er zelÍs in uit! Wil een vereniging goed functioneren, dan is het noodzakelijk dat een groep leden zich daaívoor inzet en met enthousiasme een deel van ziin oÍ haar vrije tijd beschikbaar stelt De RHC is er steeds weer in geslaagd zo'n groep op de been te brengen, en iedere periode van 5 à 1O jaar zijn er RHC-ers die dag en nacht met de vereniging bezig zijn.

Het is erg belangrijk dat dit zo zal blijven, elke nieuwe generatie zal zijn eigen leiders moeten vinden om de kar te trekken. lvlensen die wakker liggen van de club' en verstandig inspelen op gezonde kritiek. Voorwaarde om hen bereid te vinden dit te doen, is echter dat alle leden hun steentje bijdragen en bij de beoordeling van elkaars daden in de vereniging meer het accent leggen op hetgeen positieÍ is, dan op dat wat nagelaten is. Voorkom dat een klimaat ontstaat waarin zii, die hun taak voor 707" goed verrichten, minder waardering krijgen dan de trouwe, bierdrinkende meelopers die nooit een hand uitsteken Voorzitter van Lent, leden van de RHC en al degenen die zich inzetten voor de club, wens ik van harte geluk met dit 50 jarig jubileum. De toekomst ziet er zonnig uit. Veel plezier toegewenst bij het vieren van dit gouden jubileum. F.E. Litjens. Erevoorzitter.

Met bijzondere dank voor het vele clubwerk verricht in de afgelopen 50 jaar door de volgênde onderscheiden leden:

Ere-leden: 1936 1938

L. Beeuwkesï

A. Koot-Tjepkemaï N. Fonkert

'1938

'1941 Ere-voorzitter1947-1961

A. Velgersdijk

H. Marmelstein H. Heinrichs

1946

A. l\ilolier T. ten Bruggencate

1957

E. de

'1956

'1961 Ere-vooÍzittet 1961-1977 '1961

Beer

970 1970 1974

P. Kooperberg G. van Dieten

1

E. Wilderink E. Nagelsmit

197 5

1976

A. Schouwenaar F.E. Litjens J.J. de Vink

1977 1977

Leden van verdienste:

Beugen J. Slot J. van

'1974

J.M. de Kubber-v.d.

1975 1977 1977

W.C.J.

Beye

EYk

Ete-vootzi.r].et 1977

Verschillende ere-leden verenigd in een Íoto-serie

Hempie

Kdens Eenfeestavond tiidens het vootzitterschap van Leen Beeuwkes metde wetuingsalflche van Hugo

10

Wanneer werd RHC geboren?

Het eerste levensiaar

ln het KB d.d. 20 juni 1933, waarbij aan de vereniging de Koninklijke goedkeuÍing werd verleend, staal als oprichtingsdatum vermeld: 1 5 april 1931 Het geboortejaar en de maand april zijn zeker juist, maar de dag wijkt af van hetgeen in het eerste jaarverslag wordt ver-

Een opvallend feit uit de verslaglegging van het eerste levensjaar is wel dat nergens melding wordt gemaakt van hulp oÍ medewerking van Gemeentelijke instanties. Een essenlieel verschil met de maatschappij van vandaag, waarin de overh€id nauwelijks is weg te denken als het om sportvelden en sportaccommodaties gaat. De werkers van het eerste uur moeten deze problemen zelÍ oplossen. Zlj tonen zich daarin inventieÍ en demonstreren een grole mate van mobiliteit. Gestart op een veldje aan de Prinses Mariannelaan in Voorburg, wordt na enige tijd verhuisd naaÍ een terrein in Rijswijk, gelegen aan de spoorbaan in de buurt van het huidige station. Het behoort toe aan boer Van Zijl en het voldoet zeker niet aan de eisen die in 1981 aan een hockeyveld worden gesteld. Destijds echter geen gesprekken met Gemeentewerken, maar zelf de handen uit de mouwen om het veld enigszins bespeelbaaÍ te maken. Voor het jaar om is betÍekt de RHC zijn 3e veld, gelegen aan de Kleiweg, en het proces van egaliseren begint opnieuw. Waar haalden ze de moed vandaan, vraag je je nu aÍ. De huidige RHc-bevolking bepeikt zich tot het plaatsen van

.

teld. De secretaris begint dit verslag met: "Beginnen wij met le rappeleeren dat de oprichting op 4 april 1931 plaatsvond en dat op de eerste vergadering een '13-tal leden aanwezig is." In het vervolg van zijn verslag verteld de secretaris dat

op 16

april 1 931 het definitieve Bestuu r wordt samengesteld en dat Nico Fonkert tot eerste voorzitter van de Rijswijkse Hockey Club wordt benoemd. Het lijkt waarschijnlijk dat deze datum een rol heelt gespeeld bij het vermelden van "15 april" op de aanvraag voor de Koninklijke goedkeuring en dat hier sprake is van

aÍronden!

kÍitische kanttekeningen bij de kwaliteit van de velden en voldoet slechts schoorvoelend aan het verzoek om niet in de cirkels te trainen en het veld bii slecht weer niet te gebruiken!

Het eerste iaar kenmerkt zich ook dooÍ een aantal mutaties in het Bestuur. Gezien het vele werk dat van een bestuurslid

werd gevraagd, niet zo verwonderlijk. Zo wordt voorzitter Fonkert op 14 november '1931 opgevolgd door L. Beeuwkes,

die de voorzittershamer tot 4 januari 1936 zal hanteren. Tot de "zittenblijvers" van het eerste Bestuur behoort mej. A. Tjepkema, die als penningmeester de RHC blijft dienen tot januari '1939. Fonkert zien wij eind 1935 terug als secretaÍis, waarna hij in 1936 het voorzitterschap gaat vervullen tot december'1938. Grote namen uit de beginpeíiode van de RHC, leden aan wie terecht het erelidmaatschap werd verleeno.

tl

Het lidmaatschap van de Nederlandsche Hockey en Bandy Bond

ln het seizoen 1931-1 932 telt de RHC 60 leden, bedraagt de contributie 16,- en wordt het seizoen aÍgesloten met een batig saldo van / 3.51. Onder de uitgaven staat vermeld een klee-dtent ad / 194,-. Het archieÍ bevat over deze kleedruimte een brieÍ aan Hugo Kriens van zijn oom, en daarln wordt gesproken oveÍ een kleedgelegenheid van golÍplaten met de volgende aÍmetingen: Iang 5,90 m, breed 2,80 m en hoog 2,13 m.

Datis andere koek dan de weelde van het huidige clubhuis' Ook de vergelijking met de riante clubhuizen die tegenwoordig reeds bij oprichting van een vereniging worden gebouwd' taien duidelitk zien wat eÍ in 50 jaar veranderd is

Het is april 1933 wanneer in de Algemene Ledenvergaderlng van de RHC wordt besloten het lidmaatschap aan te vragen van de NHBB en op gelijke wijze te handelen voor de dames in de richting van de Nederlandsche Dames Hockeybond Hiervoor is nodig dat twee verenigingen bereid zijn de candidatuur van de RHC te ondersteunen. Dit blijkt geen gemakkelijke zaak te zijn. Weliswaar is buurman Te Werve hiertoe direct bereid, maar met de overige Haagsche VeÍenigingen verlopen de zaken minder glad. Ballotage is in die dagen een goed gebruik en men gaat daarbij niet over een naèht i1s. Hét archieÍ bevat op dit punt een uitgebreide brieÍwisseling, waaruit blijkt dat een nieuwkomer niet direct voor vol wordt aangezien. De secretaris van de RHC moet dan ook veelvuldig in de ring en na een uitgebÍeide lobby lukt het de RHC de vereiste steun te ontvangen' en l(an de verenl-

ging toetreden tol de otÍiciële Bonden De prijs daarvoor is "geóch1er dat op verzoek van de NHBB de ledenliist wordt bij de "minder van de milieu in het leden, die schoond" van NHBB aangesloten verenigingen passen." De ALV voldoet aan deze voorwaarde. Uit het besluit van het Bestuur om geen feesteliik tintje te geven aan de opening van het nleuie vetd, mag worden aÍgeleid dat men het er wel moeilijk mee hadl

Het erêlid Pim KoopeÍbeÍg beschrijft deze sanerlng van oe ledenliist bij het 4o-jarig jubileum als volgt: "sedertdien wordt het Rijswijkse Hockey alleen door de Adel en de Geestelijkheid bedreven "

Gearriveerd aan de Van Vredenburchweg

Met ingang van het seizoen 1933-1934 verhuist de RHC naar de Van Vredenburchweg. Het terrein ligt aan de Julialaantjes bij Huis te Lande en behoort toe aan de heer Wubben. De huur bedraagt I 400,- per jaar, terwijl met de heer Bruggeman een overeenkomst wordt gesloten voor de huur van een gedeelte van zijn schuur, die naast het njeuwe terrein ligt. Aangezien de aanleg van een waterleiding te kos! baar is, en "stroomend water geen vereischte is voor de NH en BB", wordt met een der omwonenden een overeenkomst

aÍgesloten voor de leverjng van was- en drinkwater. En tegenwoordig maar klagen als de douches eens koud ziin in het clubhuisl De RHC vindt na 3 keer verhuizen eindelijk rust, en zal tot 1956 op deze stek blijven. Dan is het moment waarop naar de huidige locatie moet worden uitgeweken in verband met de aanleg van de Huis te Landelaan. Tot dan ook,25 iaar lang, beschikt de RHC slechts over één hockeyveld. De notulen van de Bestuursvergaderingen geven een goed inzicht in de problemen waarmee de RHC in de dertiger jaren worstelt. Financieel gaat het de vereniging zeker niet voor de wind, en contributieverhogingen zijn een vast punt

op de agenda van de Algemene LedenvergadeÍing. Je proeft dit ook uit de gesprekken in Bestuursvergaderingen waar de niet voldane contributiekwitanties uitvoerig aan de

orde komen. Dank zjj voorschotten van enkele kapitaal krachtigen worden dreigende faillissementen afgewend. Het ledental is aan sterke schommelingen onderhevig en beweegt zich tot 1940 tussen de 40 en 80 leden. Daaronder zrjn een groot aantal jongeren. Een van hen was BAS Klaverstijn, en wij laten hem aan het woord om een indruk te geven van de sfeer in die jaren.

lk weet niet wat er tegenwoordig op dinsdag- en donderdagmiddag bij RHC gebeurt. Het is al weer ruim 25 jaar geleden, dat ik mijn laatste wedstrijd speelde en 15 jaar, sinds jk mijn laatste wedsÍijd floot. Wèl weet ik, dat die middagen in de jaren vóór de oorlog op het oude veld aan de Van Vredenburchweq druk werd

geoeÍend. Het was oorspronkelijk een wei. Dat was niet alleen nog te zien aan de gevarieerde vegetatie, die ondanks alle inspanningen toch geen aanspraak mocht maken op de kwaliÍicatie "grasmat". Bovendien liep er over de hele lengte een soort dijkje oveÍ, het restant van een pad, dat de boer had laten verhogen om met zijn melkwagen niet in de modder te blijven steken. Voor de technisch héél begaafden was dit nauwelijks een handicap. Vooral wanneer op gezette tij-

den een kudde schapen het werk deed waarvooÍ wii vandaag motormaaiers hebben, leverde de hobbel voor iedereen een heel vreedzame en landelijke aanblik op. Overigens hadden we alle redenen om trots op ons veld te ziin. Dat gevoel deed zich in het bijzonder gelden na een zondag bij Hudito in DelÍt. Nooit in mijn teven, zetÍs niet in Nieuw-Guinea. heb ik later ooit zo veel modder gezien na een regenachtig weekend als daar in die jaren.

Er was geen trainer, die ons op die middagen begeleidde. Het grootste deel van de tijd werd besteed aan een fanatiek beoeÍend spel, dat "grenshockey" werd genoemd. De regels waren eenvoudig. De twee partijen stelden zich ieder op de eigen helft op. Hoeveel spelers was niet belangrijk, wèl dat het er aan beide kanten van de middellijn even veel waren. Het team, dat de toss won, mocht op de middelljjn de eerste klap in de richting van het vijandelijke doel geven. De tegenpartij mocht terugslaan op de plaats, waar de bal kon worden gestopt. "Snijden" was toegestaan. Sticks was geen overtreding. Drie keer al dan niet heimelijk de bal met de voet stoppen werd onherroepelijk bestratt met een straÍpush. Een gebruikelijke onderbÍeking was de aan de andere kant van het slootje gelegen boomgaard van de tuinbouwschool "Huis te Lande". De directrice waakte niet alleen uiterst scherp over het welzjjn van de (meisjes)leerlingen, maar ook

over de inderdaad prachtige goudreinetten. Legale aanwezigheid aan de overzjjde van het hockeyveld kon alleen worden gebaseerd op het zoeken naar een bal. i/et eniae ervaring was het niet moerlijk de stick zo te draaien, dai de bal met een aÍgepaste boog over de sloot in de boomgaard

belandde. Het over de sloot terug gooien van de bal kon dan op niet al te doorzichtige wiize worden afgewisseld met dat van appels.

trots was dat hii in het eerste mocht invallen, dat hij het veld opkwam met een witte handdoek om de schouders' om zich

gaÍ in de lvlinder leuk was wanneer de bal er de voorkeur aan

;edstrijd nauwelijks één.

nieuwe bal gebruikt.

Het vervoer naar uitwedstrijden regelden wii in het jeugdteam op eenvoudige wijze Een achttienjarige medespeler met een kersvers riibewijs werd naar Blonk's autoverhuuÍ oestuurd. verqezeld door lwee of drie teamgenoten Dat Ëraakte een betrouwbare Indruk. Voor vijÍ gulden kreeg hij van 12 tol 6 uur een tweedeurs Fordie mee Bii de Hoorn'11 koÍÍerjes en 1 1 brug begon de echte inlading: 1 1 spelers' waar ooK goedkope transporten, deze aan sticks. Het einde toen het openbaar vervoer niet tegenop kon, l(wam op een

sloot te verdwijnen. De kleverige modder zorgde voor een oerÍekte schuilplaats. Hoewel er een zekere behendigheid ontstond om met je stick de onzichtbaar geworden bal weer uit de prut te halen bleef toch het aantal "peurders" dat na een halÍ uur de pogingen moest staken' groot De commissaris-materiaal moest dan later maar beslissen oÍ er sprake was van rekening-man . uiteÍaard afhankeliik van de ouderdom van de vermiste bal. Bij grenshockey was dit niet zo'n groot probleem. Bij miin weten is daarbij nooit een Het verkleden geschiedde in een ongecompliceerde omgeving. Het wat bouwvallige optrekje dat sommigen ons "chibnuis". anderen "het kot" noemden' had een wat simpele inÍrastructuur. Een tochtige houten wand deelde de ruimte in tweeên om tegemoet te komen aan het Íeit' dat er ook enkele geestdritlige damesteams waren die hel bordeauxrood en wit verdedigden. je onder Het sanitair muntte uit door eenvoud; douchen deed grond een zwarte, gietijzeren pomp' die het water zd uit de op je rug deèd plenzen. Ér waren natuurlijk laÍaards, die in

nei no{e wèl bij het ijskoude water behorende kreten

heen keek oÍ hii wel goed werd gezien en vervolgens op oebiedende toon riep: "Bal". Hij kreeg er zes tegeliik ln de

kwade zondag, toen we op de terugweg uit Rotterdam op de oude weg langs de Vliet zonder benzine kwamen te staan Het gezin Blonk, dat bezig was aan zijn weekend-ritie, kwam juisttoorbijtoen de evacuatie uit hun Fordje was begonnen Sommige van Blonk's opmerkingen zouden zelfs vandaag nog niet in druk kunnen verschiinen Over de voor-oorlogse feestjes zou nog wel het een en ander te vertellen ziin. Het toen nog eerbiedwaardige Leeuwendaalspeelde daar een grote rolin ln de eerste Jaren van de oorlog mochten de gasten van Flilswijk s-zondags meegroot komen om na de wedstrijd een borÍel te drinken Een artikel jenever schaars was een voorrecht in die dagen, want

Maar ook zonder warm water deed RHC van zich spreken' "op ziin Insoms spelend als "wilde kamelen"' dan weer gescoord Namen puntie" werd diaas" wanneer er "met het club onze is, dat Zeker doen tekort anderen noemen zou

geworden als gevolg van de gigantische Duitse dorst Eén van de obers was een rijzige' besnorde man, die in vredestiid over de wereldzeeën placht te varen maar door de oorlog in Rijswijk was gestrand. In het gezellige geroezemoes wÍ een jeugdlid afrekenen en hij roept met luide en ietwat bekakte stem: James, de bill Het antwoord was voor oe volle zaal duidelijk hoorbaar: de linker of de rechter, me-

kon bogen op een aantal kleurriJke figuren Zoals de back uit het eerste, die met omgekeerde hand als

Hijkreeg geen fooi.

slaakteí, maar er in de hoek voor zorgden niet door de straal te worden getroffen.

een golÍspeler een baltechniek had ontwikkeld, die tot ver buite; Riiswilk bekend en gevreesd was. OÍ de man die zÓ 14

neeí?

Hockeyprestaties in de dertiger jaren

De finale

Nederland-lndja tijdens de Olympische spelen van I928 in Amsterdam is ongetwijÍeld een belangrijke stoot ge_ weest voor de oprichtjng van de RHC. Het behaalde resultaat, slechts een 3-0 nederlaag, tegen deze grootmeeslers sprak geweldig tot ieders verbeelding en vroeg als het ware 0m navolgtng.

eersle twee sejzoenen speelt de RHC mee in een onder_ competitje van niet bij de officièle Bonden aanqesloten veÍenigingen. Zowel de heren. als de dames ziin daàrin suc cesvol en behalen in 1932-1933 het kamoioenschao. ln het serloen 1933-1934 worden drie herenelttallen van de BHC ingeschreven voor de competitie van de NH en BB. En zie, heren lbehaalt het kampioenschap en promoveert naar de 3e klasse van de NH en BB. De

lrnge

Het volgend jaar levert wederom een aantal successen oo. In het voorlaar van 1935 wordt dames I kampioen van de 4e

klasse van de NDHB. De promotiewedstrijden tegen HDIV1 en HOC gaan helaas verloren. De heren hebben óe smaak te pakken en eindigen ongeslagen op de 2e plaats, en dat

betekent promotie naar de

Kampioenselftal Hercn

I 1933

2e klasse. Ook RHC lll. het

jeLgdteam. wordl kampioen van ziln aídeltng en wint boven_ dien de jeugdhockeydag op de Waalsdorpervtakte. Dit laatste succes

geeft het recht op deelname aan de wedstriiden van Nederland. Deze weditri;_

oín nel ieugdkampjoenschap den brengen hen echter geen

nieuwe lauweren.

van RHC krjjgt bekendheid. l\y'et name het eerste herenelÍtal doet het uitstekend onder de bezielende lelding van captain Alfred Vêlgersdijk. In 1936 weliswaar gee; Kamproen, maar wel spreken zij een woordje mee in de beDe naam

Kercompetilies. In de strijd om de Holkemabeker bereiken zjl de kwartÍinale en verliezen daarin van de latere bekerwin_ naar Amsterdam L De Tresljngbeker nadert dat iaar noq dichter Flijswijks dreven. maar ook hier moet in áe natvó Íinale de eer aan Bloemendaal I worden gelaten. Gesterkt door al deze successen lijkt heren I in het seizoen 1936-1937 regelrecht aÍ te stevenen op het kampioenschao

Hercn

I

uit 1935

tc

van de 2e klasse, doch verspeelt ziin kansen in de laatste wedstrijden. Het dames I van FIHC blijft een sterke 4e klas-

-

se, maar slaagt er niet in te promoveren.

Aan het eind van de dertiger iaren telt de RHC 26 dames- en 58 herenleden, en neemt met 6 elftallen aan de competitue deel. De resultaten ziin echter mager. Heren I komt zelÍs voor het eerst in de problemen, doch weet op het nippertje te ontsnappen aan het spelen van degradatiewedstrijden Een tijdelijke inzinking, zo zal later blijken.

Tijd weer voor een sÍeertekening. Wij maken plaats voor Herman Heinrichs (Hempie), die als bijna 60-jarige terugblikt oo die iaren:

-

als keeper, Piet Dirkzwager; hij droeg witte legguards, omdat die volgens hem de tegenstanders verlokken om er tegenaan te schieten; de beide Nieuwlands, Han en Cor, de spil; natuurliik AlÍred Velgersdijk, de handen verkeerd om de stick. Een zeer goede links back en een van de Íijnste kerels, die ik op de hockeyvelden heb meegemaakt:

Hein Schouten, halfspeler, in mijn ogen "every inch a

gentleman"; Johan in 't Hout, een

in mijn ogen legendarische Íiguren:

clubkleuren wit/zwaft

endsnelle voorhoedespeler (100

op pingelen. Hij mocht destijds van thuis niet op zondag hockeyen en hij had daarom zijn hockeyspullen bij een ander staan om op zondagmiddag te gaan wandelen "

"Als jeugdspeler maakte heren l, spelend in de 2e klasse' een grote indruk op mii. In mijn herinnering zie ik een aantal

Het succesvolle ieugdteam uit de beginiaren in de toenmalge

raz

m in 1 1 sec) met een perfecte stickvoering en nogalverzot

Heren lll uit 1937

De een

zijn dood, de ander ziin brood

Enkele herineringen over de aankoop van het clubhuis van de Rijswiikse lJsclub in het jaar 1939

In

december 1938 draagt Nico Fonkert de voorzittershamer

over aan Jan Lucas. Zijn Bestuur begint met het stellen van

Het was mij als penningmeester van RHC in het voorjaar van '1 939 ter ore gekomen, dat de Rijswijkse lJsclub haar terrein,

een duidelijke daad: aanschaf van een eigen clubhuis.

hetwelk op het achterste gedeelte van het toen nog niet bestaande nieuwe gedeelte van Hotel-Restaurant Hoorn-

Wegens opheffing van de ijsclub is het paviljoen van deze vereniging te koop. De RHC besluit tot aanschaf over te gaan en bepaalt daarmee voor zeer lange tiJd het "gezicht" van de Rijswijkse Hockey Club. Het houten gebouw wordt overgebÍacht naar de Van Vredenburchweg en zal daar tot 1956 huisvesting bieden aan de RHo-gemeenschap. Het verhuist dan mee naar het huidige complex en wordt in 1961 van een aanbouw voorzien. bestaande uit twee riante kleedkamers met douchegelegenheid.

wijck was gelegen, zou moeten ontruimen in verband met de uitbreiding van het wegennet. Aangezien wij in die tijd over een soort duiventil met 2 étages beschikten, en wij dringend betere accommodatie nodig hadden, heb ik aan het toenmalige Bestuur melding gemaakt van de opheÍfing van deze ijsclub, en voorgesteld om eens met't Bestuur hiervan te gaan praten over een mogelijke aankoop van hun prachtig clubhuis. In vergelijking met ons "kot" was het meer een paleisje. Na goedkeuring van ons Bestuur heb ik mij eerst tot het gemeenteraadslid, de heer Stempels gewend, die mij naar de penningmeester van

Heln Marmelstein, in die tijd penningmeester van de FIHC, vertelt ons hoe de transactie destijds tot stand kwam:

de ijsclub verwees, hetgeen de heer Visser, hoofd van de U.L.O.-school aan de Kerklaan te Rijswijk bleek te zijn. Aangezien ik als leerling op deze school enkele malen was blijven zitten, kende ik de heer Visser tamelijk goed, en heb ik mij op zekere dag tot hem gewend met de vraag oÍ wij hun clubhuis voor een heel zacht prijsje zouden kunnen kopen. De heer Visser kon niet direct op mijn vraag antwoorden, maar hij was gaarne bereid dit verzoek aan zijn Bestuur voor

te leggen. Er werd mij medegedeeld dat er over enkele dagen een bestuursvergadering bij hem zou plaatsvinden, en de heer Visser was gaarne bereid dit voorstel ler sprake te brengen. Na aÍloop van deze vergadering heb ik mij wederom tot de heer Visser gewend en kreeg ik tot mijn vreugde te horen, dat wij dit clubhuis voor de prijs van í 300,- zouden kunnen kopen, omdat de Rijswijkse lJsclub zou moeten worden opgeheven wegens gebrek aan een andere locatie. Na mededeling aan ons Bestuur over deze mogelijkheid tot aankoop, werd mij na een bestuursvergadering machtiging verleend, om te trachten dit clubhuis voor max. 1200,- te krijgen, aangezien wij in die tijd erg slecht bij kas zaten. Nadat ik eerst / 150,- geboden had, hetgeen voor ons reeds

een heel kapitaal was, hield de heer Visser echter voet bij stuk en moest er dus I 300, op taÍel komen. Er bleeÍ voor ons BestuuÍ niets anders over om met dit voorstel akkoord te

17

De RHC tiidens de oorlogslaren

gaan, hetgeen mijtoch niet lekker zat, en met dit akkoord op

zak ben ik wederom naar de heer Visser getogen, die ik vertelde dat I 200,- toch het maximum was wat wij konden besteden en dankzii de inzet van de heer Visser kreeg ik toch het akkoord van zijn Bestuur om het voor Í 200,- le kopen. lk was in de heilige overtuiging dat dit clubhuis door de Rijswijkse lJsclub zou worden afgebroken en door hen naar het terrein van baas Wubben aan de Vredenburchweg zou worden overgebracht, hetgeen echter niet het geval bleek te zijn en wij hebben nog í 25,- voor het iransport moeten betalen. Nadat het transport had plaatsgevonden, kwamen pas de grote problemen, want waar haalden wij het geld vandaan voor de opbouw hiervan. Na opgave van een welwillende aannemer, die er niets aan wilde verdienen, moesten er toch nog zo'n í 7OO, op taÍel komen. Om aan dit geld te geraken, werd op een algemene leden-

vergadering besloten om naast het organiseren van

vanzelÍsprekend verdwijnt de "K" van Koninkliike en de hockeybond heet voortaan N.H.B.;

het jaarverslag van de penningmeester maakt in

1941

-

melding van: kosten bominslag I 46,35; in het naiaar van 194'1 wordt het Joodse RHo-leden onmogelijk gemaakt hun lidmaatschap van de vereniging te continueren;

-

de RHC wordt geregistreerd onder nummer 410136, en

een

groots opgezette Íeestavond een lening uit te schrijven zonder rente, met certificaten van resp. 10 en 25 gulden. Deze bedragen zouden jaarlijks in kleine gedeelten worden terugbetaald. Na enkele moeilijke jaren, waarbij wij onze jaarlijkse verplichtingen tot terugbetaling toch met pijn hebben kunnen nakomen, hebben wij na enig gebedel enkele grotere geldschieters bereid gevonden de nog Íesterende schuld aan onze vereniging te schenken, hetgeen wel de meest welkome gestes zijn geweest, welke ik in mijn leven als penningmeester van RHC heb meegemaakl.

18

De ALV van 4 mei 1940 vindt plaats in het clubhuis, en 14 seniorleden luisteren tezamen met 11 junioren naar hetgeen voorzitter Lucas te melden heeft. Het blijken alledaagse zorgjes te zijn, en behalve de mededeling dat in verband met de mobilisatie een.aantal Íunctionarissen niet aan hun taak is toegekomen, is er geen enkele voorbode van de moeiliike periode die de RHC voor de boeg heeft. En niet alleen de FIHC, de hele hockeywereld zal gaan ervaren wat een oorlog betekent voor de hockeysport:

moet - op grond van Verordening 41l1941 van de Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandse gebied inlichtingen verstrekken over het balloteren van leden;

-

hockeyballen worden in de loop van de oorlog een schaars artikel, en de N.H.B. gaat bemiddelen bij aanschaf:

Een Herenteam uit de eetste oorlogsFren

-

het In 1941 uitgevaardigde dansverbod maakt viering van feestjes onmogelijk. Het 2e lustrum wordt niet herdacht;

voroeflng van velden betekent stagnatie van compétitieaÍwikkeling: in het seizoen j943-1g44 zijn praktisch alle

-

Haagse clubs op de Roggewoning gezeteld: netserzoen 1944-1945 wordl er geen hockey gespeeld.

En toch blijft de RHC op de been. Opvallend in die jaren is het grote

aanlal leden dat de ALV bezoekt (er wordt ;en top

bererkt met 67 van de ongeveer 100 leden), maar het is niet duidelijk oÍ dit te maken heeft met een behoefte aan contact, oanweÍ met problemen in de FHC. De notulen van vergade_

nngen uil die jaren maken frequenl melding van baËadig gedrag en maatregelen tegen leden die de naam van dó verentging tijdens wedstrijden in diskrediet brengen. De roep om een tweede veld wordt luider, maar de mogelijkheden daartoe zijn nihil. De RHC verkeert overigens in iergelijking met geèvacueerde clubs in een gunstige posjtie.

Kampioenselftal Hercn I volgens insiders steker dan ooit

een, uitstekende stickhandling beschikten. Meestal spe_

lend in een W-formatje. Het waren stuk voor stuk goede

schutters (vooral Jacques v.d. Brugge). Een zeá ge_ vreesd wapen van deze voorhoede was de push, zoivel

Onder het motto dat ',oorlog en sport moeten van elkaar gescheiden blijven" zet de RHC de oorlogsjaren in met en_

kele kiinkende prestatjes. In hel seizoen j940_1941 wordt

heren lkampioen en promoveert naar de promotieklasse. Daarmee is binnen 1O Jaar de op een na hoogsle aídeling bereikl. De dames geslerkt door dit voorbeeld, bereiken ii het voorjaar van i 942 de 3e klasse. Daarna wordt het stil en de oorlog eindigt met een hockey-loos seizoen 1 944- 1945. In het bestuurlijk vlak zjjn er zeer veel wisselingen van func_ rionarissen. Het Besluur wordt uitgebreid tot 7 leden, tenein_ 0e steeds over voldoende besluurders te beschikken. Alfred Velgersdijk, in december 1941 tot erelid benoemd wegens zrjn 1o-jarig captainschap van heren t, neemt in aprlt isae het voorzitterschap over van Jan Lucas en loodst de RHC door de resterende oorlogsjaren heen.

Wj laten Herman Heinrichs aan het woord om ons een in_ van het elftal dat in het voorjaar van 1941 de promotieklas bereikt (zie Íoto). - "Een razendsnelle voorhoede, waarvan alle spelers over druk te geven

-

over korte als over lange afsland_

Een solide middenlinie, uitstekend het toen íavoriete stopperspil-systeem spelend. Stopper was Tonnie van Praag, zeer bekend om de wijze waarop hij de bal met de

nand stopte, met zijn stick speelklaar achter zijn stop_ nanai

-

De achterhoede, Alíred en ik, een stel backs dat onoe_

looÍlilk goed op elkaar ingespeeld was. Spelsysteem: aliird twee backs schuin achter elkaar.

En dan keeper Henk Kraal. Een omstreden Íiguur in het hockeywereldje van toen. Hij was zo bezeten vàn hockev en de RHC, dat op mensen die hem niet zo goed kendeÁ

als ik, zijn gedrag njet altijd plezierig over kwam. tk, dte weet wat Henk voor heren I over had, wist wat voor Íjjne vent het was. Daarenboven was hij een uitstekend en

moedig keeper. met een ongelooflilk goede kijk op de bat. w|Jze waarop hii bij ballen (die rakelings naast de goal gingen) "Naast" riep en dan geen poot verzetle, doet mii nu nog rillen.

ue

'19

Startmoeililkheden na de bevrilding

De oorlog is ten einde, en de RHo-gemeenschap staat te popelen om weer te kunnen gaan hockeyen. Het Bestuur speelt hier direct op in en organiseert in de zomer van 1945 trainingsavonden. Ook de KNHB zit niet stil en kondigt voor het seizoen 1945- 1 946 een "herstelcompetitie" aan, zonder promotie en degradatie. In verband met de algemene gezondheidstoestand, die in de achteíiggende hongerwinter sterk is achteruitgegaan, wordt wel geadviseerd zjch medisch te laten keuren alvorens aan wedstriiden deel te nemen. De "Hockeysport" gaat weer verschijnen en zo lijkt het alsoÍ alles spoedig weer op rolletjes zal lopen Niets is minder waar, er manifesteert zich in de eerste jaren na de oorlog een verminderd enthousiasme voor het deelnemen aan trainingen en wedstrijden. Ook de RHC ontkomt niet aan dit verschijnsel, dat - blijkens de "Hockeysport" van die jaren - vrij algemeen is, en het Bestuur ziet zich gedwongen in het seizoen 1945- 1 946 een elÍtal uit de competitie terug te trekken.

Hercn I direkt na de bevtijding

Secretaris Van Oeveren meldt in het vooriaar van 1947 in zijn jaarverslag:

"Dit verenigingsjaar is op elk gebied een succes gebleken behalve op dat van hockey, zodat de leden goed zullen doen bij zichzelÍ te rade te gaan, in het oog houdend dat zij lid van de RHC zjjn, niet om goed en gezellig te taíeltennissen oÍ te drinken, te gymen of te dansen, maar om te HOCKEYEN!"

Gebrek aan materialen en de lichamelijke conditie zullen ongetwijÍeld debet zijn geweest aan dat teruglopend hockeyenthousiasme. Een uitzondering vormde het in 1945 opgerichte Veteranenelftal. Deze groep weert zjch geducht en in 1947 is de toeloop zo groot dat er stemmen opgaan om een 2e veteranenelftal in het leven te roepen. De verslagen van de Algemene Ledenvergaderingen in het seizoen 1 945-1946 geven een boeiend beeld van de veelheid van zaken die de aandacht vraagt. Terrein en clubhuis hebben achlerstallig onderhoud, doch het is bijzonder moeilijk aan materialen te komen zoals glas en houl. Zo kosten drie planken vooÍ de achterzijde van een doel een bedrag

van Í 125, I Ook is er gebrek aan papier en de stemmingen vinden daarom plaats door middel van handen op le steken. Ballenaanschaf loopt nog steeds via de KNHB. Vragen naar de mogelijkheden van een tweede veld worden door het Bestuur beantwoord met: dat zullen wij met de Gemeente Rijswijk opnemen. Daarmee verandert iets wezenlijks in de opstelling van de vereniging. lmmers, tot dan heeft de FIHC zelf zijn boontjes gedopt. De jeugd poogt dat jaar een doorbraak te bewerkstelligen:

"De heer Ottervanger komt met een voorstel, typerend voor de na-oorlogse mentaliteit van de jeugd, om de juniorleden het stemrecht te verlenen in gevallen de jeugd betreffende. Dit voorstel wordt natuuíijk zonder enig nutteloos commentaar verworpen. In het voorjaaÍ van 1946 viert de RHC zijn 1s-jarig bestaan

met een receptie en een feestavond. Het geplande jubileumtournooi, een uitwisseling met de hockeyclub Forward 20

het bestuur is aan verjonging toe

uit

Tilburg, vindt geen doorgang wegens ptotseling afzeggen

door de Tilburgers. Een Íeit dat zeker gememoreerd moet worden rs op l0 mei 1 946 het aftreden van penningmeester H. Marmelstein, die sedert eind 1937 over de getdmiddelen heeft gewaakt. De ALV benoemt hem daarvoor tot erelid van de RHC.

Het slechte prestatieniveau van de elftallen, de gerjnge bereidheid tot trainen en de vele afschrijvingen zijn niet óevor_ delijk voor een goede stemming jn de club. Het Bestuur besluit daarom tot de ingrijpende stap om in zijn geheet aÍ te treden ten gunste van de jongeren. Op 17 januari i 947 wordt dit besluit aan de ALV medegedeetd. Voorzitter Velgersdijk zegt het volste vertrouwen te hebben jn het beleid van de jongeÍen en hij verwacht hiervan een verbeterjng. De leden_ vergadering heeÍt veel moeite met dit besluit en is van me_ ning dat enige bezadigde bestuurders moeten bliiven om waar nodig op de rem te gaan slaan. De oplossing die geko_ zen wordl getuigt van inventiviteit; het jonge Bestuur wordt gekozen en oud-voorzitter Velgersdijk wordt tot ere_voorzif ter benoemd!

In de rondvraag krijgt de jeugdige voorzitter Van Dop een eerste uitdaging mee: een stenen clubhuis met centrale

verwarming is onontbeerlijk voor de RHC! En dan te weten dat men op dat moment nog niet over elektrisch licht be_ schikt.

Een belangrijke daad van het nieuwe BestuuÍ is het uitqeven

llet êerste veteÍanenteam uit de naoorlogse iarcn

van een wekelijks medede|ngenbtad: het Rijswijk F;taas.

Het blad blijkt in een behoefte te voorzien. Dat doen ook de feestavonden, die als een "ouderwets succes" worden aangeduid. De hockeyprestaties tonen een opgaande tijn (het eerste herenelÍtal heeft een taktisch adviseur!) en de RHC js rn het voorjaar van 1948 duidelijk op de goede weg. Het serzoen 1948-1949 vormt daarvan een bevestiging. Het le_

dental ligl weer rond de 1OO en daarmee liiken de mindere jaren voorbij te zijn. Hockeysticks en -schoenen ziin echter nog steeds op de bon!

Jonge voorzitters dragen hun taak meestal weer snel over.

Zo ook Pim van Dop. Hij wordt op 1O september 1 94g opge_ volgd door ldo Blom, die de voorzitter van de RHC zal bljiven tot 10 mei '1957.

Een feestavond tijdens het voorziftercchap van Pím van Dop

22

De

periode ldo Blom

Wanneer een voorzitter bijna I jaar aan het roer blijft, dan ljkt het aanvaardbaar zijn naam aan deze periode te verbinden. Het is immers niet eenvoudig om zo'n lange tijd de eindverantwoordelijkheid van een vereniging te dragen. Blom is wat dat betreÍt echter niet uniek in de RHC-geschiedenis. Pim Kooperberg zal hem in een latere tase evenaren, en tussen 1961 en 1970 de scepter zwaaien. Er is nog een ovefeenkomst tussen deze beide voorzitters, en deze hangt waarschijnlijk nauw samen met de lengte van hun bestuurstermijn. Beide dragen de voorzittershamer aan het einde van hun periode over aan een jongere, en zij doen dat in antwoord op de roep om verjonging uit de verenigrng. [.íaar lalen

Het succesvolle Dames I gepromoveerd

wij niet op de Íeiten vooruitlopen en eens kijken

wat zich in de oeriode Blom afspeelt binnen de RHC. Wie z jn de andere bestuurders? Allereerst Ad l\íolier, wiens naam onverbrekelijk aan de RHC

verbonden;s. Hij vervult tussen 1947 en 1957 de functies van penningmeester en secretaris, en daarnaast vele jaren de man van de elftalcommissie. Daarnaast Theo van Suylen die tot en Jan Cramer die na 1954 tot de vaste bestuurskern behoren. Els Velgersdijk (nicht van AlÍred en later echtgenole van Ton ten Bruggencate), die in het seizoen 1952-1953 haar intrede doet in het Bestuur, en Wim van Eck, de vice-voorzitter uit de periode 1953-1957, zijn eveneens leden aan wie de RHC veelte danken heelt. leit dat de RHC slechts over één veld beschikt vormt een duidelijke rem op de ontwikkeling van de vereniging. Aan de beperking van het ledental is inherent het geringe aantal aan de competitie deelnemende elftallen. Gemiddeld zijn dat in deze periode 4 heren- en 2 damesteams. Het aantaljuniorleden ligt tussen de 10 en 20, en het is daarom niet verwonderljk dat het ene jaar wel en hel andere jaar weer niet een Het

jongensteam voor de competitie wordt ingeschreven. De

resultaten van de elttallen zijn wisselend. Er zijn hoogte-

punten met promotie,

maar ook diepe dalen als er elitallen

degraderen. Toch zijn het juist deze tegenstellingen, die het hockeyleven zo aantrekkelijk maken. moeten

De uitdagingswedstrijd veteranen-Dames I 1 954

Een belangrjk dal vormt de degradatie van heren I in het sei'10 jaaÍ promotieklas moeten de heren een stapje terug. Niet voor lang echter, want in het voorjaar van 1954 keren de heren weer terug, na een competitie zonder één enkele nederlaag. Zondag 14 maart 1954 wordt het elttal in "Resco" gehuldigd en zij ontvangen daarbij een oorkonde en een medaille. Tot deze kampioensploeg be-

zoen 1951-1952. Na

horen Herman Heinrichs en Henk Kraal, spelers die ook al deel uitmaakten van het team dat in 1941 de promotieklas bereikte. 23

tEíqluíhtrUr Surtug 4hrli Op{eriÍlit

15

agril

1911.

lliorulrlr|urÈ

!Í

tin

It.rg.

20 El ni, ,'ê0. 53

@nrlinnhu ?Jtr ttifR ban hÍrírtpdng,

hu[r lltu mrtrhrrRÍnB tut [trt

hrlnim tran Iyrt linnrpÍnrnrrfap h

lr

iGlxfrlr ftlisqp 6, lít tut gflllllg brrlt tr lirrnirululr inftelr tu hr prrurtip klarsr bín !r Xlru. "Drlrrlnnurr Trurïrr[ :ó0nh. hurit

J... lrir

uuxli0t1br

á?ru.",Á.^(,

ÍÍnIrfi0lrn

iltrÉingtelrrn!

JÍ* ^L

rrrrt bljbrfurrn! lrrrií$sel.

tc riiirlriík (:.U.),

i.n 1{ llÈr;rrt 195rÍ

bÉr l3ettrur tnn tre Iiii6l!llli!Í!ic {r)orkeÍ i€l

-fu*'

-4'-y

!:

gw/,a'b=

*LL f/z--2" :-------- -/,

-' r'-t'

'

Rijswijkse Hockey Club hees de kampioensvlag Na een klinkende 6-0 overwinning op H.D.M.

(z

c i-t

19

MÀÀRT

1954

sê zecr .goed partu zal geven en welker

spêr artud een trekDleister is voor eetr publlpk waarondêr-wii ook velê niethockeyende Rijswijkers ontwareh. Het

te verwachteÀ dst dit kamptoenschap :) is e€h strooJn nl€uwe ledÊn* zsl te"eeg brengen. Dringànder dan oo_lt is dan oo[ u de b€hoêfte aan drie nleuwe velden, een eh een stad waardig. z xa_mprmnsploeg Laal het Gemeentebestuur bedenken dal dit kamptoenschaD de náam van

:)

Het is alweer enige jaren geleden dat R.}r.C. hêeft, het behalen vÀn een ,nze gemeente een kampioensploeg Itl,nkende 6--{na ovêr\*lnninc oo de H.D. oorlbrachl. Dp gêêstdriftige \ i;rinÈ M.-reserves de kampioens-vlai kunrren 'an het kamoioenschqo van àe voetbaÉ uitsteken. Mêt 23 punten uit 13 wedstri,/ereniEing Ris*'lJk liSi nog vers in h€t dên staat hel ongËslageh aan hêt hooid van de sÍdêling 2C van K.N.H.B. íKon. aeheugen. Daarnaast hebben onze vollevballers Ned. Hockey Bond) met niet minder rêeds een uilzonderluke positie 6êklêêd, dan 5 punt€n voorsDronq oD no.2, Leilo.h hier belrof hê( een sDorl. wêlker oell 11. bcoefening in ons land nog zeer jong De RíswDkers hebben een technisch en tactisch zeer qoede Dloeq, die ohoêThans ls de eer aán onze hockeyers. i;itiàià n
ii

Rijs\,vijk door heel hoclieyend Nederlànd

ooet weerkllnken. Laar dêzÊ weerklank n,et qêpasrd gaan met schampere opmerkingón over Íi" . pov"re _en íl-orpse h€huizing van

nocKeyend lt,Jswtlk, Da kampioensploes heefi pen handií'ap. Ze rs niet zo jon! meer en det geeÍt legen technjsch nrinderê. doch zeer snel.

le en fanaliêke jeugdigê têgenstanders, nog w.l eêns de noodzaak om tot hêt uiterste te zwoegen en te vechten om tot een over{ innins te komên, En dat hebben de mannen van Cramer het hele

Jaar gedaan.

Elke sportbeo€fenaar weet hoê Doel. tuk het is te Dromoveren, ook al ls mên

de sterksle van een aÍdeljnq. Een enkelê ofÍ-day. e€n Fech-dag waaróp de schoten aan de verkeerde kant van de DAdl komen, enkple onge)ukklge arbltraÍp beslls.

6ltlgen kunnen soms kamDioênslllusic!

in rook doen oDsaan.

Naast têchniic-h Fn tactisch kunnen l! de moreel bêslissehd, de wil ofn door tê vechteÍl van de eerste tot de laatste mlnuut, zelfs al schijnt op zon dac niêt! le lukken. Eh dat hebben de RijÈwuks. hockeyers gedaan. Én daaÍvoor- ve;dle. hen -ze Ih de eersre plaats die hulde, dla zohqagavonct huh uÍtbundlge club haar mannen in ,,Resco', bracht. Het vrerd eên r
De kratuíge Rijswiikse Hockeqp:Ioeg, d,ie d.e kampioensl,lag heet _R. Eutuetnon, J. Vlíetstra, J. Cramq, E. Bral7ts, D. Nauta, E, WeUgers, Zittend,: W. Outshoorn, rd'l .Su?len, T, tetu Brllggencate,

.V.L.n.r.

-std.dnd,e:

-T. H, Kradt, H.Iíeinrichs

eerste Dàmês"êlÍtal, mej, E. de Beèri welclen welden bioemen b.toemen aangebóden en kreeg k -aahgebotlen Iedere 6pelêr reoere 6peler een lraale Íraaie oorÈonde en Oorkonde en een herinnerlngsplak. Waarna tot laat ln da gyqltg L.t woord was aan.,het 8êwone volr{ . .|at .hlervan een ongekend ge_ p. K. orur/( lna4Krc......

Évenals in het begin van de jaren'40, worden ook nu de dames bliikbaar gestimuleerd door het voorbeeld van de heren. Onder leiding van trainer/coach Heinrichs wordt dames lin het seizoen 1954-1955 kampioen en promoveerl naar de 2e klasse. Het team bestaat uit: Bep de Beer, Ina van Ast, Els Velgersdiik, Diny Klok, Femmy Heuts, Nanny Schalkers, Willy Zijdenbos, Nita Stempels, Nel de Kok, Lucy Hewitson en Sari Leydekker. Naast het competitiegebeuren en de bekerwedstrijden, gaan de tournooien een steeds belangriiker plaats in het hockey-

gebeuren innemen. De dames hebben zelfs internationaal '1949 een damesteam uit Antwercontact, als in september pen een bezoek aan de RHC brengt en de RHC-dames in november van dat jaar naar Belgié gaan. Bekend zijn ook de jaaíijkse clubontmoetingen met de hockeyvereniging HBS, later uitgroeiend tot het spelen om de Rademakerbeker met HBS en Upward. De activiteiten van de FIHC bestaan niet alleen uit hockeyen.

De feestcommissies organiseren een scala van evenemenHatel

Leeuwendaat Het" verzamelpunt van Riiswiik in de viiftigel

ten: Thé dansant, bridgedrives, taÍeltennisavonden' zeilzondagen op de Kaag, Kerstbijeenkomsten en St. NicolaasÍeeiten valien geweldig in de smaak en dragen bij aan de goede sfeer in de vereniglng Bovendien leveren deze óvenementen meestal een batig saldo op, en dat is hard nodig in een periode waarin de baropbrengst in vergelijking

met vandaag nog maar zeer bescheiden is RHo-ontmoetingspunten buiten het clubhuis zijn HAS, later Resco en Hotel Leeuwendaal. Op maandagavond vinden daar de vergaderingen van de ElÍtalcommissie plaats en tevens worden èr de diverse Íestiviteiten gevierd Niet gevierd wordt het 2o-jarig bestaan in 1951 . Gebrek aan geld vormt de belangrijkste oorzaak. Onder het motte "regeren is vooruitzien" wordt in september '1951 wel een jubileumfonds ingesteld voor een passende viering van het 2s-jarig jubileum. Het kost de leden

í

1,- Perjaar.

Het in 1947 onder Van Dop opgerichte clubblad heeft het in de beginjaren niet makkelijk Het verschijnt niet regelmatig en in het najaar van 1950 wordt het zelÍs "in zijn bestaan

bedreigd" door de uitgifte van een onaÍhankelijk hockeyblad voor Rijswijk en omgeving,"De Makke Beef'genaamd. De eerste (en enige) uitgave is vervaardigd op de stencilmachine van hel FliJswijk Relaas en bevat een aanlal provocerende artrkelen. Het Bestuur beseft dat het om een practical

ioke gaat, maar schakelt niettemin de Strafcommissie

in

Deze adviseert bij monde van Harry Augustijn tot "een ernstige berisping van de betrokken leden, alsmede publicatie van dit vonnis (zonder de namenl) in het Flijswijk Relaas" Vanaf 1953 gaat het RR wekelijks verschijnen en worden

tevens de elÍtalopstellingen erin opgenomen Vanaf die tijd wordt het blad volwassener' Ook in die jaren is het een hele klus om het RR op tiid te laten verschijnen De frequente wisselingen in de redacliecommissie ziin daarvan een bewijs. Hetty Hoogesteger, later getrouwd met Jan Cramer, wordt jaren achtereen geprezen voor de technische verzorging. Pim Kooperberg is de RHc-iournalist bij uitstek' en àraàgt zorg voor artikelen over de RHC in de Nieuwe Rijswijksche Courant.

26

Veteranen

Na 4

B omstreeks 1952

seizoenen onder voorzitterschap van Blom, wordt het in de RHC. Een 15-tal leden is van mening dat

wat onrustig

de voorzitter op bepaalde punten in gebreke blijft, doch tildens de ALV van mei 1952 wordt een motie van Wantrouwen met zeer ruime meerderheid verwoÍpen. Wel wordt het besluit genomen om het Bestuur tot 7 leden uit te breiden,

teneinde tot een betere regeling van het clubgebeuren te komen. Bekende geluiden, bekende verschijnselen en evenzo: bekende

oplossingen. Gelukkig worden dergelijke een aanvaardbaÍe sfeer besproken, en blijkt in de praktijk toch steeds de waardering vooÍ hetgeen wèl belangeloos wordt gedaan, zwaarder te wegen dan hetgeen is zal(en In

nagelaten. De RHC is sedert december 1948 vertegenwoordigd in de Sportcommissie van Rijswijk. Begin '1954 komen via deze Commissie de eersle signalen dat de RHC zijn langste tijd bij de heer Wubben heeft gehad. Er is een plan Julialaantjes dal in de aanleg van de Huis te Landelaan voorziet en dat zal

Hêren ll

-

lll sttijdend on tijsttaÍet 1gís

ten koste gaan van het RHC-veld. ln het plan zijn echter ook hockeyvelden opgenomen, en dat betekent dat de RHC eindelijk zicht krijgt op een tweede veld! Als alles volgens plan verloopt zal de RHC het 2s-jarig jubileum in de nieuwe omgeving kunnen vieren. In september 1954 komt de eerste domper op de vreugde, als Gedeputeerde Staten roet in het eten gooit en de Gemeente verzoekt haar huiswerk over te doen. Een iaar later is alle leed geleden: de RHC zat in september 195ó kunnen beschikken over 2 nieuwe hockeyvelden, gelegen aan de Rijswijkse kant van de spoorsloot. De nieuwe ',huisbaas,,, de Gemeente, laat zich van haar goede kant zien en zegt toe de verplaatsing van het clubhuis voor haar rekening te zullen

nemen en tevens de aansluiting op het elektriciteitsnet en het net van de waterleiding te zullen vezorgen. Wat een weelde vooÍ de RHC-gemeenschap, die het besluit neemt de viering van haar 5e lustrum uit te stellen tot september 1956.

September 1956:

een gouden maand voor RHC

Twee hoogtepunten in één maand: een (bewust) uitgestelde viêring van het zilveren jubileum èn de overbrenging van het

clubhuis naar het nieuwe complex aan de Van Vredenburchweg.

Er is weinig Íantasie voor nodig om je voor te stellen hoe

goed de stemming binnen de BHC in die periode is. Eindelijk een echte viering van een lustrum: in 1936 nog te iong' in 1941 de ooíog, in 1946 een heel bescheiden Íeestje en in 1951 geen geld voor festiviteiten. Het 5e lustrum moet dus veel goedmaken en het wordt een prima feestl

Op zaterdag 8 september komen gemeentelijke instanttes, de KNHB, bevriende sportverenigingen en vele oud-leden het Bestuur, met erevoorzitter Velgersdijk in zijn midden, gelukwensen tijdens een receptie in restaurant Hoornwijck. Hoogtepunten van die dag zijn de overhandiging van de gemeentevlag door wethouder lvlr. A. vd. Wilde en het Delftsblauwe bord van de KNHB (waar is het gebleven?) door vice-voorzitter Mr. C. Geyl. De Íamilie Velgersdijk biedt een beker aan, dre tot op vandaag de inzet vormt van het jaarlijkse Velgersdijktournooi. Na afloop van de receptie

Veftrekvan

het oude" veld incl. familie

Kuyt

wordt er gedineerd in Hoornwijck, waarna de dag besloten wordt met een grandioos íeest, waar het gezelschap Joop Jonker en het quintet "Quo Vadis" voor een uitstekende sÍeer zorgen. Aangezien de nieuwe velden nog niet gereed zijn, moet een jubileumtournooi helaas achterwege blijven.

Eind september 1956 wordt het clubhuis naar de nieuwe locatie overgebracht. Hoewel er voldoende wensen ziJn voor verbouwing, wordt toch volstaan met enige interne wijzigingen in de indeling. De Íinanciële middelen zijn beperkt en de Gemeente, die al heel wat kosten voor haar rekening neemt,

is op dat moment niet bereid een lening aan de RHC te verstrekken. Wel komen er douches, en een ballenvanger tussen het eerste veld en het clubhuis. Dat eerst in de loop van oktober 1956 slechts één veld beschikbaar is, en op het speelklaar ziin van het tweede veld nog tot eind 1957 zal moeten worden gewacht, mag de pret niet drukken. Tiidens de ALV van 5 oktober 1956 wordt Herman Heinrichs tot erelid van de RHC benoemd: 18 iaar speler van heren I

(waarvan heel wat jaren als captain), succesvol trainer/

coach van dames | (onbezoldigd) en de uitstekende verzorging van het wedstrijdsecretariaat, zijn de overwegingen die aan dit besluit ten grondslag liggen. De nieuwe omgeving en het uitzicht op het tweede veld werken stimulerend op de groei van de RHC. l\ilet name bij de jongens kan van een grote toename worden bespÍoken en zo telt de vereniging in het voorjaar van 1957 het ongekende aantal van 1 20 leden, t. w. 90 heren en 30 dames. waaronder

11 meisjes en 27 jongens. Er spelen dat jaar dan ook 6 heren- en 2 dameselftallen mee in de competitie. De Barcommissie, met Els Velgersdijk, Ina Muller en Bep de Beer, zorgt voor de inwendige mens en weet uit de meeropbrengst

de inventaris in het clubhuis aanzienlijk uit te breiden

De

stemming is dat jaaÍ uitstekend, alleen de rekeningen baren het Bestuur grote zorgen. Penningmeester Molier weet echter vooílopig goede regelingen te treffen met de schuldeisers. 28

Groeien in een nieuwe omgeving

Tijdens de ALV van 10 mei

1 957 eindigt toch nogal plotseling de periode Blom. In een rumoerige vergaderjng in Hoornwijck wordt Ton ten Bruggencate tot zijn opvolger ge-

kozen: de Koning is dood, leve de Koning.

zijn overwegingen van verschillende aard, die een deel overige bestuursleden er toe brengt zjjn of haar funclie ter beschikkjng te stellen. [/en is echter bereid tot sepEr

van de

tember aan te blijven, teneinde opvolgers aan te trekken. Op 6 september is het zover, en neemt de ALV afscheid van een aantal oude getrouwen. Onder hen is ook Ad l\y'olier. die voor

zijn bijzonder grote verdiensten als penningmeester/secre_ laris in de periode 1 947-1957 tot erelid wordt benoemd.

Het beschikbaar komen van een 2e veld opent de mogelijk_ heid voor de RHC om uit te groeien tot een middeiqrote vereniging. Het beleid van het Bestuur moet op deze niáuwe situatie worden afgestemd. Hoe werf je nieuwe leden? Hoe stÍuctureer je de vereniging bij een groeiend ledental? Hoe zorg je voor een passend clubhuis om die mensen oo te vangen? Hoe doe je dit alles. als je moel starten met een schuld van ruim I 4.000,- (een bedrag dat groter js dan de post contributies)?

Dat zjjn de hoofdvragen waarvoor Ton ten Bruggencate in zijn bestuursperiode een oplossing moet vinden. Gelukkiq niet alleen. want Bep de Beer en Jan Cramer brenoen

eli

drie jaar bestuurservaring mee en ook de nreuwe beituurs_ leden Wim Bleuzé en Hans Lensink blijken al snel uit het goede hout te zijn gesneden. Het Bestuur bestaat daarmee

weer uit 5 leden, een aantal dat naaÍ de opvatting van de nieuwe voorzitter de eÍfect;viteit ten goede zal komen.

Het Bestuur pakt de zaken inderdaad voortvarend aan. Het begint met de sanering van de schulden, ontstaan door te_ genvallende kosten bij de overgang naar het nieuwe complex. Door een zuinig linancieel beleid, het uitschriiven van een lening onder de leden en het lospeuteren van giften. weet het Bestuur - met medewerking van de schuldeiseÍs

-

het hoofd boven water te houden. Zoals u ziet zonder exces_

sreve vernogtng van de contributies, alhoewel ieder ziin bii_ drage moet leveren door jaarlijks een bedrag van 1 5. rnhÁt

bouwÍonds te storten. De penningmeester kan eind 1959 mededelen dat alle rekeningen zijn betaatd en de FIHC te_ vens aan zijn aÍlossing van de lening ad t.3OO,_ is begonI nen.

Als in Íebruari 1958 het tweede veld eindelijk daadwerkeliik in gebruik wordt genomen. gaal het Bestuur zich inlensi;f

met de ledenwerving bezig houden. Onder het motto: Wie de

jeugd heeft, heeft de toekomst, wordt besloten een aantal middelbare scholen te benaderen. De bestuursleden komen

tot een taakverdeling en brengen een persoonlijk bezoek

29

aan de diverse scholen in Rijswijk en Voorburg. De actie heeft succes: in het voorlaar van 1959 is het aantal meisjes al gegroeid tot 22 en telt de BHC een 40-tal jongens. Ohder hen bevinden zich de eerste adspiranten in de leeftijd van 8-12 jaar. Wil Weimar is de trainster en die beseit op dat moment leker niet dat zij20 jaar later nog steeds een actieve bijdrage aan het jeugdgebeuren van de RHC zal leveren Een duideliik op de jeugd gericht beleid blijkt ook uit het instellen van een Jeugdcommissie Deze commissie Íungeert als spreekbuis van de jeugd' en is tevens belast met de organisatie van jeugdtournooien, Íeestavondjes en spelregelmiddagen. l\,4enno Lezer is de eerste voorzitter en Bep de Beer is de contactpersoon in het Bestuur' Begin 1959 wordt zelÍs een Oudercommissie in het leven geroepen. Allemaal geluiden die de huidige generatie bekend in de oren klinken. Toch is het goed om te memoreren dat aan het eind van de jaren 50 de eerste stappen werden gezet op het teÍrein van de jeugdactiviteiten. Een terrein dat in de iaren '70 tot volle wasdom zal komen.

Het hok , zoals het clubhuis in die dagen woÍdt genoemd biedt slechts beperkte mogelijkheden en heeÍt weinig comfort. Stoelen en banken ontbreken, en de ruimte is zeer beperkt. Als de Íinanciêle zorgen eind 1958 enigszins zijn veÍdwenen. wordt besloten een loterij te organiseren tenelnde het clubhuis leeÍbaar tê maken Binnen enkele maanden wordt een 1000-tal loten aan de man gebracht, en kan het inventaris worden aangevuld. Uit de opbrengst wordt ook een voorzittershamer bekostigd; voor I 9,85 wordt dit zo belangrijke hulpmiddel voor de voorzitter aangeschaft. Niet alleen door uiterliike symbolen, maar ook door daden

laat dit Bestuur merken dat er orde moet zijn. Wanneer blijkt dat de jongeren in het weekend te veel rommel maken en

'het hok niet aÍsluiten, wordt het instituut van terreincom-

missaris ingesteld met als taakopdracht: op alles letten en er voor zoÍgen dat de boel heel blijft Het barleven krijgt een

nieuwe impuls door het aanvragen van een VerloÍ A De regels doen sterk denken aan de "licency hours" in Éngetano

bier en sherry worden alleen aan senioren geschonken, mits:

a. het 15.00 uur of later is, en b. Bep de Beer of Ina Muller aanwezig is om de drank te verstrekkenl Een Íac totum in die dagen is ook blokwachter Blik, die een

oogje in het zeil houdt wanneer de leden aÍwezig zijn. Hij wordt jaarlijks in het verslag geprezen en ontvangt het vaste bedrag van I 25,-!

Het Flijswijk Relaas vraagt immer veel aandacht Advertenties dekken voor een groot deel de kosten, maar de inhoud baart dikwijls zorgen. De notulen van de Bestuursvergadering van 23 oktober 1958 melden: "Prima kaitje, maar Jan Cramer tikt, stencilt, en schrijft't vol: en Jan is geen lid van de redactiecommissiel" De hockey-resultaten zijn duidelijk minder dan biJ Rijswijk gebruikelijk is. In het voorjaar van 1958 degraderen de dames naar de 3e klasse. De heren, na twee jaren worstelen In de onderste regionen van de promotieklasse, volgen dit

slechte voorbeeld in 1960. En toch heeft het hockey-gebeuren alle aandacht van het Bestuur' De verjonging van de beide vlaggeteams speelt blijkbaar een belangrijke Íol, en daarbij is de steeds weerkerende vraag of er nu wel oÍ niet een oudere aan het in principe jonge leam moet worden toegevoegd! De discussies daarover zijn eindeloos, en de Élftalcommissie krijgt het verwijt dat te veel uren van de wekelijkse vergadering worden besteed aan heren l. Er worden echter ook nieuwe trainingsmogelijkheden geopend' VanaÍ het seizoen 1959-1960 wordt in het lrenesportpark een stabiloveld met verlichting gehuurd.

Hoewel Bleuzé en Lensink ook aan het clubhuis spijkeren' verven en improviseren, het is en btijft te klein voor de begin 1959 tot 1 50 leden uitgegroeide RHC. Het Bestuur gaat in de loop van 1959 lot actie over. en bestudeert een reeks van Dlannen. die varièren van de overname van een directiekeet

Bestuul

ror een

Sa men zi ln

aanbouw aan het oude clubhuis. Wanneer eind .1959

de oude leningen zijn afgelost, acht het Bestuur het verantw00rd om de ALV toestemming te vragen voor nieuwe Íi_ nanciële verplichtingen.

aanbouw, bestaande uit 2 kleedkamers en een verbin_ drng met h€t oude clubhuis, moet ongeveer / 12.OOO,_ gaan koslen + / 1 .000.- voor de inrichling van de recreatieruimte. ue Douwkundig adviseurs WestÍa Sr. en Jan Lucas zijn van me-ning dat de kosten met í 1 .500,- kunnen worden gedruk, indien de leden zetÍ een helpende hand bieden. En die het_ pende handen blijken er later te zijn: Wim Bleuzé is een exponent van deze groep. Voorzitter Ten BÍuggencate weet van de Gemeente Rijswijk een le ning van Í 5.OOO,_ (à 41leo/o) De

los

te krijgen, en tezamen met de 12.000,_ aan eigen

middelen is daarmee een Ílink deel van de

financiering ro"nd. Een Íinanciële commissie veÍkoopt onder het motto',Bouw mee met de RHC" onderdelen van het clubhuis, en doet dit met succes. Een vorstelijke gift en een lening van een der leden maken het Íinanciéle plaatje rond.

mel butg emeester Bogaatdt

Op 8 oktober 1960 wordt het geheel vernieuwde en met 1OO m2 uitgebreide clubhuis geopend door de Burgemeester. VanzelÍsprekend een Íeestelijk gebeuren, waarbij de Ge_ meente een wisselbeker aanbiedt. die voortaan de inzet zal

zijn van het Burgemeester Bogaardt-tournooi. Ook veteraan Harry Augustijn schenkt een beker: tot op vandaag de wisselprijs op hel jaartijkse AOW-tournooi. Êen nieuwe mijlpaal komtsnel nadeÍbij. In de maand, waaÍin

Joeri Gagarin in zijn Wostor I als eerste mens een rujm_ tevlucht maakt, viert de RHC zjjn 6e lustrum met een zeer geslaagd tournooi en dito feestavond. En dan nadert snel hel einde van de bestuurstermijn van Ton ten Bruggencate.

Hl-wenst geen verlenging. Tijdens de ALV van seplember

1961 wordt hij als dank voor zijn bezielend voorzitterschap benoemd tot erevoorzitter van de RHC, en volgt daarmee AlÍred Velgersdijk op. Bep de BeeÍ, bestuurslid sedert 19S4. wordt wegens haar grandioze inzet benoemd tot erelid.

Good old Pim

Met de aankondiging dat hij niet de volle termijn van 4 jaar voorzitter wil zijn, wordt Pim Kooperberg de 1 1e president van de RHC. Hoe betrekkelijk zulke uitspraken zijn, moge bliiken uit het feit dat hij de scepter bliitt zwaaien tot juni 1970. Een goede.periode in de RHo-geschiedenis, waarin veel activiteiten worden ontplooid. Kooperberg zal bekendheid krijgen als de man van de kaderbladen en de commissies. Een goede organisatiestructuur, waarin eenieder weet wat van hem of haar verwacht wordt, is een van ziin doelstellingen. Pim, vaardig met de pen, produceert een Íormidabel aantal memoranda, waarin de taken en bevoegdhe-

Hatry Augustijn ovethandigt de AOW-bekel

den zijn vastgelegd van een veelheid aan commissies. Deze kaderbladen worden in bruikleen aÍgestaan aan de diverse functionarissen, en bevatten ook periodieke schouderklopies, personalia en artikelen van de voorzitter over actuele zaken. Het grote aantal commissies brengt een conferencier tot de badinerende uitspraak dat 1 op de 3 RHC-ers lid van ene Commissie is.

Het ledental is tussen 1961 en 1 970 aan sterke schommelingen onderhevig met een absolute top van 273 in het seizoen 1966-1967. Tegen het eind van de jaren '60 loopt dit H et v erni eu

wde i nteíi

eu r.

aantal weer terug tot rond de 200. Het Bestuur heeÍt dan met mannen als Van Dieten, Schutte Sr. en Sperna-Weiland gemiddeld een wat hoge leeftijd, en de daarmee gepaard gaande wijsheid wordt niet door eenieder als zodanig onderkend. Ook de maatschappelijke situatie heeÍt daar ongetwijfeld mee te maken: het is de tijd van de democratisering, de doorbreking van taboe's en het Woodstock-Íestival. Ver

anderingen die ook doorwerken in de RHC. Het moet een sterk punt worden genoemd, dat de verjonging van het Bestuur in '1970 langs democratische weg tot stand komt.

Aangezien de notulenboeken van Bestuursvergaderingen vanaÍ het 30e levensjaar van de RHC niet meer beschikbaar zijn, laten wij Pim Kooperberg zelf aan het woord om ons zijn indrukken te geven van de jaren'60. Zoals u zult lezen beperkt hij zich niet tot die periode alleen, maar beschrijit ons zijn ervaringen als lid van de Rijswijkse Hockey Club. 32

De

oertijd

Deze was in nevelen gehuld, zoals een goede oertijd be_

Dank je, goed, oud RHC Fragmentarische retrospectie

taamt. We weten alleen, dat omstreeks 19áO in de Vlieivallei een aantaj, met kromme knotsen uitgeruste woestelingen voor_de nodige onveiligherd zorgden. Zè noemden nun kriot_ sen.tngets. zodal mag worden aangenomen dal ze het Ka_ naat waren overoestokên W". *9,g1 iels ván hun woon- en dnnkcultuur. Volqens kro_ niekschrijvers huisden ze in hooi./olders u"rf""nrkotfàn. waarvoor ze de Íraaie naam clubhuis ujtvonden. "n Bij sommi_ gen van hen was een zekere reinhetoscuttuur ontwjkkeld. ye lezen..llnmrnste dat ze zich bij een drchtbij wonende boer van lijd tot lijd wasten. Naast bjer drjnken, hielden ze ztcn Deztg met oorlogsvoering en landbouw. De kroniek_

schrijveÍ.verhaalt. dal ze ,,ich op een helling gelegen veld reorg nretden van het bewerken van knollen met hun knot_

sen-

Pim ook op de Íotovoorcan.

33

De gewelddadige periode

Met de intrede van de moderne cultuur brak de periode van het georganiseerd geweld aan. Rijswijk was er gevreesd om en liet niet na er /elfs over te pochen.

Eigenlijk bestond RHC die dagen slechts uit twee elftallen: Veteranen en heren l, welke laatste als Rijswijk betiteld werd. Weldra kreeg men ook nog heren ll, een vergaarbak van vergane glorje en twijfelachtige hoop. En een tijd later jongens A. Die A was eigenlijk een luxe, want de rest van het alphabet zou pas veel later aan de beurt komen. De jeugd had een belangrijke functie: 1. ze had het alleenrecht liinen te kalken; 2. alleen van hen werd eerbied tegenover heren boven de de 18 verwacht; 3. als er slechts 7 veteranen waren, van wie moe de knuppel niet onder het bed had gelegd, mochten ze invallen, aangenomen althans, dat ze in staat waren een voldoende hoeveelheid geweld te produceren.

deze, na een schermutseling de rug, dan wisten vriend en vijand dat het aanbevelenswaardig was snel achter de middenlijn terug te trekken. Ook daar nog vlogen je de projectielen om het hoofd. lvlaar op zo'n aÍstand kon je nog veilig bukken. Kraals collega Piet Dirkzwager bleef nog betrekkelijk rustig tot het moment, dat ie morste met de twee glaasjes bier die hii op de doellat voor eigen gebruik had klaar gezet

Cultuur

Om in die dagen in hoog aanzien te geraken moest men:

a. in staat en bereid ziin een maximum van geweld op de grasmat te leggen;

b. een maximale bijdrage aan de bieromzet te leveren; c. ondanks het zaterdagavond geproduceerde houten hoofd in staat zijn de bal veelvuldig en hard te raken;

d. een voortdurende bedreiging vormen voor het komisch monopolie van Buziau. De namen van enige gewêldenaars dienen aan de vergetelheid onttrokken. Daar was het Íameuze backstel AlÍred Vel-

gersdijk les Langestraat, welke laatste l\.4onte

eens de Rally van

Cado had gewonnen, doch die op riipere leeftijdzich be-

perkte tot het levensgevaarlijk maken van het verkeer in het

LeeuwendaalkwartieÍ. Dit '180 kg backstel werd niet dan met de grootste schroom van tijd tot tijd benaderd door vijandelijke zelÍmoordcommando's. Gelukkig had het toenmalige veteranenelital drie artsen in haar gelederen, waardoor vijandelijke Kamekazes ter plaatse konden worden gerepareerd. Een andere geweldsreus was keeper Henk Kraal. Kromde 34

Het zou onjuist zijn te veronderstellen dat de naam van FIHC bij de tegenstandeí alleen door geweld- en biergebruik getekend was. Allereerst wist ook de tegenstander hier raad mee. Maar bovendien hadden we mensen, die de hele hokeywereld ons benijdde.Nog zie ik de teleurgestelde ge-

zichten bij HGC, Kievieten en Batavia als een enkele mad de grote humoristen Harry Augustijn en Herman zoutendijk in onze gelederen ontbraken. RHc-veteranen op bezoek betekende voor veel veteranenelftallen een middag, lang in de avond uitlopend van lachen, gieren en brullen. Nee, in dal opzicht was FHC altijd uniek. We waren trouwens een cul-

tureel geheel. Drama, melodrama en society-comedy voor het voetlicht van Kuys Witsenburg gebracht bezorgden de RHC-ers hoog cultureel genot. De zangkunst, hoewel beperkt van repertoire bloeide. De grote schlagers van die dagen: het volkslied van RHC, knots, boem en de gevoelvol voorgedragen cantate: O. miin papa. was pleebaas van Kuys Witsenburg.

De

Algemenê Ledenvergadering

De

Hoogtepunt in die ver vervlogen dagen was de ALV, die met huidige alleen de naam gemeen heeft. Het was eigenlilk meer een soort van rechtzitting, waar een 0er-zenuwachtig bestuur terecht Stond.

de

PÍompt

20.16 uur verscheen het HoÍ, bestaande uit de ve

teranen. Plechtig namen ze zitting op de eerste twee riien. Een enkel lid, dat zich ten onrechte op deze riien had neergezet werd met een enkele omgekeerde duimbeweging naar de achterste rijen verwezen. Als de voorzitter geluk had kon lrilde eerste zinnen van zijn openingsspeech ongeïnterrumpeerd

uitspreken. Daarna kreeg de vergadering meer het karakter van een luid gesprek tussen de veteranen onderng De voorzitter werd dan nu en dan in de gelegenhejd gesteld

vragen te beantwoorden.

Deze taak was minder moeilijk dan het lijkt. De den steevast betrekking op de onreinheid der

vragen hadtoiletten, de

loegezegde aanJeg van douches en de ongehoorzaamheid van de jeugd. Als hij maar beterschap belooÍde en de vragen over

de Íinanciên. die er nauwelijks waren, naar de pen-

ningmeester doorstuurde, kwam hii er zonder kleerscheuren

herinner mij op een van deze vergaderingen een pijnlilk gewoon lid stelde een vraag. Doodse stilte. 15 Veteranenkoppen wendden zich met gefronste wenkbrauwen 0m, om zrch te vergewissen welke muis, zonder daarom gevraagd te zijn, had gepiept. Toen het lang genoeg stil was aÍ. lk

incident. Een

vrouw in ons midden

Het zal de opmerkzame lezer opgevallen zijn, dat we tot nu toe geen enkele maal melding gemaakt hebben van iemand van het zogenaamde zwakke geslacht. En toch bestond de vrouw. Er zat er altijd een in het Bestuur. Voorwaarde hier-

voor was dat ze een hoop gezelligheid uitstraalde en de typekunst goed beheerste. De eerste en lange tild enige vrouw, die geheel au sérieux werd genomen was Annie Koot-TieDkema.

De overige vrouwen hadden een eigen Íunctie. Ze dienden mooi en aardig te zijn en de mannen le bewonderen. Dat de vrouwen met sérieus hockey te maken konden heb ben werd eerst later ontdekt. Maar toen hadden we ook keien als het kanon Lohoff, waar manlijke keepers groot ontzag voor hadden, Bep de Beer onze enige speelster, die het tot het Haagse elÍtal zou brengen en die later in Eindho-

ven eerste klas zou gaan spelen en sterke backs als Els Velgersdijk en Nel de Kok, die het later in Voordaan nog ver zou gaan brengen. Ook in de latere iaren hadden we meer-

dere goede speelsters. En ook dames, dle belangrijk bij droegen aan clubgezelligheid en aan het verenigingsleven

en het clubhuiswerk. Wat een bergen werk verzetten Biet Vermeer en Hetty Cramer. En vele anderen Van mij zult u geen slecht woord meer over het kwekkend qeslacht horen.

geweest, hervatten de veteranen hun gesprek. De vragen_ steler werd oÍ genegeerd of verwezen naar de rondvraaq. hilzoL d e avond muissril bli,ven. 1oa's Jê van een muis veÍwachten. De vergadering ging door. Als de veteranen ontevreden waref, bestelden ze plotseling bier. Als ze tevreden waren lrouwens ook. maar dan mocht de Spreker eerst ziin zin

mó

aÍnaKen.

35

Ons gouden hockeY-tildPerk

Geen drie maal in de week training bij kunstlicht' geen zware

conditletraining, geen verfijnd technisch en tactisch onderricht, geen dure toptrainer, die ingewikkelde aanvalspatronen op het boÍd iekende. Alleen maaÍ wat lellen op de goal En een houten hoofd na de Saterday beÍore En toch was ze er ineens. Voor Rijswijkse begrippen een soort WundeÍmannschaft. Herinner ik me goed, dan was het ongeveer dit elftal:

Kraal A. Velgersdijk H Heinrichs P. v.Ginkel T. v.Suylen A lvlolieÍ K. Outshoorn J. Spronk J v.Bruggen W. Outshoorn N. Doornberg Nlco Doornberg was onze snelste buiten van alle tijden, Paul de onvermoeibaarste zwoeger, Jacques de panter, dle dwars door de tegenstander heen liep. Wim Outshoorn, de grootste pingelaar, die behalve door zijn gepingel roem kreeg door zijn beroemde uitspraak: "Hoe kan een moeder van zo'n kind houden?" Daarvoor en daarna hadden we nog wel meer sterren: Lex Hoos, Ton ten Bruggencate, Jacques Waisvisz, Jens Vlietstra, om maar enkele namen te noemen, die me zo te binnen schleten.

Absoluut hoogtepunt van dat Rijswijk: eenmaal beet zells HHYC zich ln de bekerstriid de tanden stuk op dit Fijswiiks beton. Helaas slechts eenmaal.

We konden niet altiid boven onze stand blijven leven Hoos verdween naar de USA, Doornberg en Spronk gingen naar Canada. van waaruit ze na al die jaren nog steeds met RHC meeleven. Heinrichs ging naar Boekelo, Van Ginkel naar Apeldoorn, Kees Outshoorn naar Voorschoten' Th van SuVlen naar Foermond. De gouden tijd was ten elnde Éerst iaren later hadden we weer eens een goed heren I, geheel aÍkomstig uit eigen kweek, een goed jongens A. Het was een heel wat lichter elftal, dan de 880 kg-ploeg van

Heinnchs en ret moest hel voornameli.k hêbben van de Íraaie paÍonen, die op het veld geborduurd werden Enkele

namen uit die dagen: Jack van Buuren, Jan Kermer' zo veelbelovend, doch zo iammerlijk op 16-jarige leettijd

over

leden P. Hollander, Giis Blaisse, Aat Schouwenaar' Jaap

v.d. Schans en Wim Beye ("wat heeíl onze Willem het weer fantastisch gedaan", zoals supporter no 1 Jaap Beye, veelvuldig constateerde). Ook de dames hadden nog een tweede glansperiode Namen, die net te binnen schieten: Wil van Dieten, Lya Beye, Trix Jongma, Ans Jansen, Tini Kuyper, Nel Massier-v Egmond. Wat enthousiasme en niet stuk te krijgen betrot, verdienen Dini KIok en Wil Weimar eervol vermeld. En Gerda Volkers, altijd goed voor een goal Nogmaals' ik grijp zo maar los weg in de herinnering Ongetwilfeld schieten velen dre net zo veel rechl heboen op dankbaar herdenken me oo dit ogenblik niet le binnen. Laten ze van mij aannemen dal

de wel genoemden slechts vermeld zijn als voorbeeld van hun aller prestaties en bijdragen aan onze hechte gemeenschap.

Een srcldamesleden uit de 60er laren.

Uithuilen en opnieuw beginnen

Het is jn de Hockeywereld en ook bij RHC altiid een komen en een gaan. Op een

gegeven ogenblik kregen we een hele groep bezwaarde HDs-ers (Zoutendijk, Cramer, pluilaail, enz.). Op een ander ogenblik studeerden vele van onze DelÍtse en

Botterdamse studenten af en verdwenen naar belangrijke maatschappelijke functies elders. Fons Cuylits, onze gezelligste man, verdween met zijn en onze charmante Louke

waar Eric

naar Duitsland, waar hii een fabriek.

je u tegen zegt, opbouwde. Een andere gezelligerd,

Nagelsmit, zocht het met zijn Trix in Brabant.

Ook veel hockeytalent trok de wijde wereld in. Ze hielden dikwijls veel sentimentele en personele banden met de club, waarin ze zoveel vreugdevolle uren beleefd hadden. Dick

Khouw vertrok naar Amsterdam en we zagen hem nog slechts op het gezelligste van alle Veteranen-tournooien, dat van onze AOW-beker, als speleÍ van Batavia. Hij woont sedert kort in Florida. En zo zaten we ineens met voornameliik. met wat we maar heel oneerbiedig zullen noemen, tweede

garnituur.

Hel Bestuur, dat jarenlang had geworsteld met loodzware problemen als uitbreiding en verbetering van velden, matenaal en clubhuisaccommodatie stond voor een enorm nieuw proDleem.

Financieel begon men bij te komen. Na alle zelfwerkzaamheid van

vele ijverige handen en na het succes van de toto, mogelijk gemaakt door jarenlange sisiphusarbeid van de families v.d. Vrugt en De Kubber. De nieuwe opgave was hockeykwaliteit uit het niets te scheppen. Men begon, zoals weldra bleek, Íout. Voor heren

I

werd een professionele conditietrainer aangetrokken. De man bleek niets van hockeyen te weten. Dat was voor de heren een dankbare aanlejding hem te verdoemen. Diepste oorzaak was, dat men een broertje dood had aan sprint-, rug-, knie- en spieroefeningen. Conditietrainer deur.

af door zii-

Toen kwam er een speler van HHyC L Zomaar een amateur en deel uitmakend van een elftal, waarvan je wat zou kun_ nen leren. [,4aar ook deze trainer werd door heren I qewooen en te licht bevonden Het Bestuur besloot het roer om te gooien. We zouden met de jeugd, die "nog makkelijk te vormen" zou zijn, beginnen. Het was wel werk op lange termjin. l\y'en organiseerde de eerste jeugdkampen en trok hiervoor achtereenvolgens drje toptrainers aan, die later ook buiten de kampperiode de training zouden verzorgen.

Voor de scheidsrechtersvorming kreeg men jarenlang de vrijwillige medewerking van de A-Bondsscheidsrechters Lansink en Jan Cramer. De grote hockeytraineÍs waren achteÍeenvolqens Rex Norris, oud India s internalionat en trainer van dJnationale topJeugd en later van Ny'exico, Kallat, oud international van pa_ krstan en ten slotte Charles de Bock, tÍainer van de Neder_ landse damesselectie. Het kostte een smak qeld. Van Kallat ging wernig uit. Hil werd pas enthousiast toei nil Oil O" op"ning van de Staten-Generaal, waarheen ik hem op verzoek van het Bondsbureau had meegenomen, een meisje ontmoette. Hoewel we naar de training moesten, wilde hij met de jongedame op stap. Ten einde raad werkte ik toen maar beiden miin auto in.

In de Herenstraat gearriveerd, werkte ik toen heel snel de jongedame de auto ujt en reed daarna razendsnel weo. zodal we nog op tijd biide traintng arriveeÍden. Charles de Bock had het meeste succes bijde jeugd. Hij was jong, altijd beminnelijk, goed begrijpetijk, ook tactisch goed en hij schold niet. Hij wist bij een deel van de jeugd een belangrijke spelverbetering te bewerkstelligen. Jammer dat een deel van de jeugd zich de unieke kans door afwezioheid liel ontglippen. Rex Norris was de meest toegewijde. Een bullebak soms, met een gouden hart. Zijn prachtig geca igraÍeerde gedicht srert nog vele jongenskamers. Hjj had als nadeel dat hjj niet zo jong meer was en dat zijn Engels, ondanks onze vertaalpogingen niet altijd duidelijk over kwam. BeÍoemd waÍen zijn

Rex Noffis bood meet dan

COD

FIRST Till I kneel for jusi a momenl,

In my bedroom hanss this moito. Ánd its place is near the door, So lhêt

it may e'eÍ remind

God all else

muí be

hockeytnining.

And in esroesl, secrêl player, Place nyself aDd áll my goinss In my Heavenly Faiher's Csre.

me,

before.

Never do I cro$ the lhreshold Then the molto seems to say ''Just a wo.d $'ilh God thy laih€r lre ihou Soest on thy way"

NiShtly, too, the mollo speakêth, When for rest I would prepare, Then it whispes ils sweet Dessage, "Fi.st Cod so and neel in prayer"

Wh€n l'n dressins in lhe mortins As I see il hanging ihere, k reminds me of my duliês. Help íor wbich I 6eek in Prayer

Yes, GOD FIRST nusi be our mollo, I{ we would succeed each day,

Daies, burdens, woÍries, troubles, All msy come to ne this day, IIow can I prepsre to meet them? How, I ask, except in praYer?

Dear friend, won't you have this motto

When I plan íresh undertakins, Then the molto seems to say, "Don't in thine own streDgth begin ii, Inst oÍ all, aboui it P.aY

Yes, Iet GOD FIRST be your nollo, Let il help you 10 prepare For lfe's dulies, cares and pleasures, By a word vilh him iD prayeÍ.

When I

n

Wish we all our ways to prosPer, Then aboul them we mNt pray.

Put up in youÍ roon as well? That to you ils osn s{êel messsSe It msy daily, hourly tell.

I have lold you how il helps me, It will help you, ioo, I m sure; Fruit thoush il will be abundaÍt,

ready dressed Íor walktue

PerhÁps wilh

lillle iime

10 spare

Still I cannot leêve my bedroom, When I see lhe notio there.

Fruit which ever wilt endure UNCLE REX'

oeat L tc n"'

i"''""'

.{ wee renínder in Fond Remembrance ofa BroÍrous pasr. ::

/' tLt

\

I .,1. /r/:

t/. t t',

L.

TRAINER.

INTERNATIONAL HOCKEY FEDERATION

( ll.' " r/. J)':{,..,,,)f

/e64

basjsbeginselen, die hij er poogde in te hameren. Als voor_ 0eetd:

1. What do you do when you are gotng lo see a tflend? you send hrm a telegram_ And he comes to meet you at the what are you doing when you ar; going to :lutig:.lnd shoot? You send your opponent a telegram, that youáre going to shoot in that difectjon. So àon,t show

vour opponent by your took and by the attitude in w-hich qrrec on you are going to shoot. 2. The only way to cut through the enemy deÍence is to pass in one time two opponents. That is only possible wnen you approach the opposite player. When he attacks you, you are abte to pass the attacker and the man that covers ntm.

3. Corners should be goals. Daarom leert Norris 5 varia_ lres waardoor de corners het meest effectieÍ kunnen wor_ den.

4

Dames llltijdens de tust.

There is still one minute to play and the opponent is lea_ drng with 2-1. How to beat him in this one minute? En dan leert Morris je twee trucks om ondanks de ver_ sterkte vijandelijke defensje de bal hoog jn de touwen

te jagen. Helaas heb ik deze Jes slechts eénmaal practisch door zijn BHC-leerlingen met succes zien toepassen. En toch is het zo eenvoudig als je maar precies doet wat geieer0 ts. Allen, die

trainer willen zijn, hadden de lessen van Norris en Bock zich eigen moeten maken en aan komende gene_ Íaties moeten doorgeven. De

We

hebben verschillende van de lessen in het toenmalige

kaderblad weergegeven. Doch de meeste trajners geen

kennis

namen;r

van. Tezeer leeft onder hen de gedachte dat, je een aardig partijtje rweede t
trainers van RHC hebben ook van de opleidingsmo_ de Bond gebruik gemaakt. Veel koml door een vert(eerde opvatttng van het begrip amateurisme. Fen beelre lechniek en aanleg zijn in deze tijd niet votdoende. Weinig

gelijkheden van

Een zaterdag vroeg naar bed is niet hel etnde van alle nood_ zakelijke offers. Beter hockey jn deze tijd is alleen mogelijk bij een supeÊli_ chaamsconditie, een uitgekiende team_samenwerktng, een aangeleerd tactisch inzicht.

Daar

zullen komende generaties naar toe moeten werken. Je speelt voor je plezierl Akkoord, maar heb je je wel eens argevraagd oÍ dat plezier niet met toegenomen prestaties geweldig kan stijgen? 39

basisbeginselen, die hil er poogde in te hameÍen. Als vooroeetd: 1

.

What do you do when you are going to see a Íriend? you send him a telegram. And he comes to meet you at the station. And what are you doing when you are going to sfroot? You send your opponent a telegram, that you are

gorng to shoot in that direction. So don't show vour

opponent by your look and by the attitude in wíich direction you are going to shoot. 2. The only way to cut through the enemy detence is to pass in one time two opponents. That is only possible when you approach the opposite player. When he attacks you, you are abte to pass the attacker and the man that covers nrm.

3. Corners should be goals. Daarom leert Norris 5 variaties waardoor de corners het meest effectief kunnen worden. 4. ïhere is slill one minute to play and the opponent is leading with 2-1. How to beat him in this one minute? En dan leert MoÍris je twee trucks om ondanks de verslerkte vijandelijke defensie de bal hoog in de touwen te jagen. Helaas heb ik deze les slechts eenmaal practisch door zijn FHC-leerlingen met succes zien toepassen. En toch is het zo eenvoudig als je maar precies doet wat geleerd is. Allen, die trainer willen zijn, hadden de lessen van Norris en De Bock zich eigen moeten maken en aan komende qeneratres moeten doorgevpn. We hebben verschillende van de lessen in het toenmaliqe kaderblad weergegeven. Doch de meeste lrainers namen-er geen kennis van. Tezeer leeft onder hen de gedachte dat, als je een aardig partijtje tweede klas hockey speelt, je a e hockeywijsheid in pacht hebt. Weinig trainers van FHC hebben ook van de opleidingsmogelijkheden van de Bond gebruik gemaakt. Veel komt door een verkeerde opvatting van het begrip amateurisme. Een beetje techniek en aanleg zijn in deze tijd niet voldoende.

Dames tll tijdens de rust.

Een zaterdag vroeg naar bed is niet het einde van alle noodzakelijke ofÍers. Beter hockey in deze tijd is a een mogelijk bij een superli-

chaamsconditie, een uitgekiende team-samenwerking, een aangeleerd tactjsch inzicht.

Daar zullen komende generaties naar toe moeten werken. Je speelt voor je plezier! Akkoord, maar heb je ie wel eens aÍgevraagd ol dat plezrer niet mel toegenomeÁ prestatres geweldig kan stijgen?

Clubleven

Buitenlandse contacten

Met al die spelers, bestuurders, commissieleden, supporteÍs en ouders, echtgenoten en vriendjes vormden we een groot

Al vrij vroeg sloeg FIHC de blik over de landsgrenzen. Een grandioze ontvangst wachtte dames lbij een goede wedstrijd in Antwerpen. Weldra kregen we een Britse ploeg op bezoek, die ons ballpoints met hun naam erop schonk. Enkele keren kreeg ons Bogaardftournooi een internationaal tintje. lk herinner me een Duits elftal, dat op een gegeven moment verdwenen was. Het bleek, daI ze zich verschanst hadden in een vierkant van kratten met lege bierflesjes. Ze hadden deze zelf allemaal leeggedronken, een eenmalige prestatie in ons hockeyleven. Toen kregen we Cholet. We hadden het Íijn voor elkaar een bustocht naar Delft en Flotterdam, een uitgebreide rijsttafel in Garoeda en nog leuk hockeyen ook. Wist u dat RHC nooit meer in Garoeda mag komen? En dat alleen omdat een jonge Fransman, na de eerste kennismaking met Hollandse jenever in slaap gevallen was op de trappen van het Indische etablissement. De Fransen waren wild enthousiast oveÍ de hartelijke ontvangst in de Rijswijkse gastgezinnen. De Íeturn viel wat tegen. We werden op een camping gepoot en mochten op de feestavond in het Casino van La Baule zelf onze cola van / 3,50 betalen. De echtgenote van de President bestelde champagne van 50 piek, die haar man zou betalen. Hij moet het

gezin. En voor velen beperkte dat gezinsleven zich niet tot veld oÍ clubhuis. We hadden bridgedrives en autorally s, societeitsavonden op maandag en aÍzakadressen na aÍloop. Het begon met de vergaderingen van de elÍtalcommissie. Eerst bii Resco, totdat dit etablissement zich te deftig begon te vinden voor bridgen. En toen gelijk weg naar Leeuwenoaat. Dre E.C.-vergaderingen bestonden utt drie gedeelten:

1. de leden verteldên elkaar hoe voortreÍÍelijk ze de aÍgelo-

2. 3.

pen zondag gespeeld hadden. En hoe het resultaat nog bêter geweest zou zijn als de scheidsrechters niet tegen ze hadden samengespannen. Frank v.d. Wissel was hier altijd op zijn best; het opstellen der elttallen; als 1.

Daar de elftalcommissieleden nog al wat stemvolume hadden, meenden de overige leden recht te hebben op een, toen nog ongebruikelijke inspraakprocedure. Zo in de trant van "hoe kunnen jullie in hemelsnaam die hufter opstellen"? l\,4eestal

poogde hierna de E.C. het stemvolume te tempe-

ren. Na aÍloop van de zware vergaderarbeid, sloot het eerbiedwaardig lichaam zich bij de bridgers en sterke verhalen vertellers aan. Van het verdere clubleven dienen de komst van Sinterklaas, de Nieuwiaarsrecepties van RHC en van B en W, de bridgedrives, de feestavonden, de autorally's genoemd. Heelspeciaalvan RHC waren de vaste afzakadressen, waar de crème van RHC zich met feilloos instinct de weg heen vond.

Eerst was dat bij Puck (v.lJzeren-)G roenewegen aan de Regentesselaan. Daarna bij Ina en Freek lvlulleÊvan Ast aan

de Prinses Mariannelaan. Ina ontwikkelde daar haar grote spreekvaardigheid, die haar thans als Kamerlid ten goede KOMI.

En ten slotte vonden velen elkaar bii de s-keeperÍamilie Schutte aan de Hoornbruglaan, waar de waardering voor de prestaties van heren I in bieÍkratten werd uitgedrukt. 40

nog doen. Het hockeyen had meer weg van een slagersreunie op een knollenveld. We herinneren ons dat de superslageÍs Stade FranQais heetten, dat de meisjes van Stuttgart om tien uur naar bed moesten, en dal we van de nationale ploeg van Mexico gewonnen zouden hebben als een onverlaat de Írites van Patisselano niet had opgêgeten, waardoor Charles gedwongen was die wedstrijd te staken.

Ook Friesland

Nablik

U kunt het geloven oÍ niet. Maar ook in Friesland, nader gepreciseerd De Wouden, gaat RHC nog Oilna JagetÍks

over de tongriem. We hebben hier een hele

kolonie. -

Behalve de artsen Heida en De Vlieger, huist hier nog een hele vriendenclub, voor wie RHC veel betekent. Daar Ë Jan Verheyen, oud eerste klas-speler van Breda en later trainer van.ons dames I en zijn vrouw Anneke Recourt, RHC_ster van het eerste uur, Wim en Fried Schutte, nii eens vooizitiài van de Elítalcommissie, zij onvermoeiOare-weOstrilàseÀ_

snockeyleven kende vele ups en downs. Twee dingen IIC0eote.ve1 vele prenige uren op vetd en rn ctubhlis, llf voor rederDe qre onzer onvergetelijk

,,jjn. En vooral de vele

orJVende vnendschappen. die daar geboren worden.

uaarom nogmaals, bedankt RHC, dat je ons op deze wijze

verriikt hebt.

taresse, dochter Monique Bakker_Scnutte, ats tS_jarite àf

energieke Íiguur achter de bar. keeper"pim *.1.""", scnune en Ek (zei de Afrikaanl

Met zrjn allen zetten we ons al tegen Eple Rijpstra, ere_voorzrner van de Kievielen en de stoere g1_jarige Ruurd van der Wel, vader van Nederlands beste keepster,

oprichter van de Kievreten, die op zijn 70-ste nog een goede partij hockey

sDeelde

Met onze numerieke overwicht hebben wij niet alleen het W_assenaars-Fries€ superionlettsgevoel de kop ingedrukl, oocn veÍ van honk een nieuw stuk Kievteten_RHc:vriênd_

schap opgebouwd. En voor de volledigheid: in Heerenveen is zowaar de daar wonende Ton van Eck gesignaleerd.

RHC bestaat 35 jaar jn kasteel Oud-Wassenaar

.

41

Nieuwe bezems vegen schoon

lnvesteren in de toekomst

In iuni '1970 treden zij aan en de ondernemingslust straalt van hen af. Onder aanvoering van Aat Schouwenaar nemen Trix Jongma, Jaap van Beugen en Gijs Blaisse achter de groene tafel plaats. De enig overgeblevene van het oude Bestuur is mej. E. Wilderink: roepnaam Pietje, die vanwege haar moderne opvattingen waardig wordt bevonden om in dit Bestuur zittinq te hebben.

Om het ledental weer op niveau te brengen start het Bestuur een actie. Er wordt drittig op scholen geronseld en met aÍÍiches en praatjes brengt Gijs Blaisse een ieugdledenaanwas op gang:

Voorzitter Schouwenaar volstaat niet met een plichtmatige dank voor het in hem gestelde vertrouwen, maar kondigt direct een eerste reorganisatie aan: de pachtovereenkomst met de clubhuisbeheerder zal met ingang van het seizoen 1970-1971 worden beëindigd. Het Bestuur verwachl van deze maatregel een verbetering van de sfeer in het clubhuis, aangezien "wij dan weer gezellig onder elkaar ziin". Bovendien, aldus de voorzitter, kan de RHC de baropbrengst zeer goed gebruiken voor het ontplooien van nieuwe activiteiten. En met dit besluit komt een deÍinitief einde aan het experiment uitbesteden van de BAR-exploitatie. Een opzet die in 1960 gekozen wordt bij de ingebruikneming van het verbouwde clubhuis, dat naast voordelen als schoonhouden en toezicht, ook nadelen kent. In de iaren '60 wordt halverwege van koers gewijzigd en neemt Riet Vermeer de leiding van het bargebeuren op zich. Na enkele jaren wordt toch weer gekozen voor een beheerder van buiten. Het zorgen voor een zo groot aantal leden blijkt toch niet mee te vallen. De argumenten blijken aÍwisselend te kunnen worden gebruikt en de keuze hangt nauw samen met de mogelijkheid om helpende handen te vinden!

"...nou, ik belde gewoon de schoolhoofden op en zei: "lk ben Gijs Blaisse en ik wil wat over hockey komen vertellen". Het gekke was dat ze het altijd best vonden, een leuke onderbreking van de les mjsschien? lk kwam dan voor de klas met m'n stickje en een van de club gejatte bal en begon de bal op de stick te tikken, onderwijl vertellend over hockey. En

ja, dat liep wel. Daarnaast hielden we ook sportinstuiven, schreven in de plaatselijke krantjes en gaven veelÍeestjes".

Joost de Vink vangt die oogst goed op met een kersverse Jeugdcommissie. Een deel van de jeugdactiviteiten wordt door Joost zelÍ geÍinancierd. Met bakfietsen - die ondingen die altijd lijken wind tegen te hebben - en onnoemelijk veel jeugdleden woÍden de Rijswijkse ingezetenen belaagd om een niet te stuiten honger naar kranten te stillen, terwijl de leden hun oud papier in een container bij de club kwijt kunnen. Als monument voor Joost staat er nog één! Wij laten Joost de Vink aan het woord om ons iets te vertellen over die

jeugdactiviteiten en het grote aanbod van jeugdleden in de jaren'70.

"Ongeveer dertien jaar geleden werd ik benaderd door het toenmalige Bestuur met het verzoek of ik er iets voor voelde om een JeugdÍeestcommissie in het leven te roepen. [/et

een aantal jeugdleden, samen de Jeugdfeestcommissie

vormend, werden activiteiten georganiseerd. De leden kozen zelÍ een aantal activiteiten uit, die succes bleken te heb-

De Algemene Ledenvergadering benoemd in 1970

Pim Kooperberg en Ger van Dieten tot erelid van de RHC. De zeer grote inzet en betrokkenheid bij de vereniging, die zij

gedurende een zeer lange reeks van jaren in vele Íuncties aan de dag hebben gelegd, wordt hiermee op passende wijze gehonoreerd. Door aan een jeugdtoernooi de naam

ben. Een halÍ iaar later werd ik voorzitter van de Jeugdcommissie. Daarnaast bleef echter de Feestcommissie bestaan. Dit vanuit het idee dat eÍ eerst een goede sfeer binnen de club

"Ger van Dieten" te verbinden wordt door het Bestuur nog

moest ziin, wilden goede prestaties tot de mogelijkheden behoren voor een club als RHC. Er werden in het begin Íouten gemaakt. De jeugd deed veel zelf, wat uiteraard niet

eens onderstreept hoeveel waardering zijn inbreng geniet.

allemaal even perfect verliqp. We gingen echter enthousiasl

42

door, gesterkt door het fejt dat het aantal jeugdleden aanzienlijk toenam. De één vertetde aan de andei hoe geze ig het bit RHC was. Het probleem was, dat we met het toenmaljge seniorenbe_ stand niet in staat waren om voldoende mensen te vinden die de jeugdleden op hockey-technisch gebied zouden kunnen begeleiden. Zo ontstond het idee een Oudercommissie in het leven te roepen. Door het betrekken van de ouders bij de club zouden we meer mogelijkheden krijgen voor de opi vang van de jeugd. Behalve voor de begeleiding t.a.v. het nockeyen, werden de oudeÍs ook bereid gevonden om an_ dere zaken te behartigen, zoals bijvoorbe;ld het bemannen van 0e bar. De jeugdafdeling groeide tenslotte uit tot een totaal van zes_ tien jeugdelftallen. Al deze elttallen hadden een eiqen trainer en een coach Dadrnaast was er aj een Oudercommissre. een Feestcommissie en een Wedstrijdsecretariaat. Om het geheel binnen de jeugdaÍdeling beter op elkaar aÍ te stem_ men, werd het leugdbestuur jn het leven geroepen. ledere tak binnen de jeugdaÍdeling had een vertegenwoordiger in het

leugdtrestuur.

Ny'et

rn

oe andere teams nam het enthousiasme toe. Er werd wekelijks getraind door het hete elftal en het aantal afschrij_ vingen bijde wedstrijden was minimaat.

Nu waren we toe aan een opbouw van het jeugdhockey, waarin zowel mogelijkheden waren voor degenen die tatór op niveau wilden hockeyen, als mogeliikheden vooÍ deoe_ nen die slechts voor de gezelligheid een partrjlje hockey

wilden spelen.

Spelers van acht, negen en tien jaar meldden zich als lid. Daardoor werden de mogeÍijkheden van oe opbouw van het

leugdhockey binnen RHC extra veroroot',.

Jeugdkamp in het clubhuis

de komst van het jeugdbestuuawer

den plannen gemaakt voor de toekomsl en werden de festi_

viteiten en het hockey beter op elkaar aÍgestemd. Door het grote aantal jeugdleden ontstond het gevaaÍ dat spelers buiten hun eigen elÍtal geen andere spelers meer kenden.

iets wat niet zou kunnen bijdÍagen aan de totale sfeer binnen de club. Om dat te ondervangen werd in de paasvakantie van 1971 met groot succes het eerste jeugdkamp georgani_ seerd waaraan alle jeugdleden konden deelnemen. Hót ef_ tect was snel merkbaar. Op de kort daarna qehouden

jeugdlournooien kwamen inderdaad ook spelers van nret aan het tournooÍ deelnemende elftallen kijken naar de ver_

íchtingen van hun mede-jeugdspelers.

Zo ontstond er een interesse voor de verrichtingen van onze

hoogste jeugdteams, die dooÍ deze belangstelling er alles

aan deden om zo hoog mogelijk te eindigen in de competitie. Na verloop van tijd speelden onze A1 teams teqen de A1

teams van gerenommeerde clubs uit de omgeving. maar ook

43

Ondanks een iong bestuur wordt de RHC toch ouder

In het voorjaar van 1971 bereikt de RHC de eerbiedwaardige

leeftijd van 40 jaar en is dan kerngezond. Dat kan ook niet anders, want door de hele RHC-geschiedenis heen hebben grote groepen zich geweldig ingezet om er iets van te maken. Tijdens een olÍiciële receptie wordt de Bondswimpel aangeboden, en komen velen het Bestuur feliciteren. Die avond geen "plechtig" diner in Kasteel Oud Wassenaar, zoals in 1966, maar een zeer gezellige hap van de Chinees, waarbii veel oud-leden aanwezig zijn. Op 1 en 2 mei vindt

een internationaal Jubileumtournooi plaats, waaraan

Na twee jaar intensief met de RHC bezig te zijn geweest, besluiten Schouwenaar en Blaisse, alsmede van Beugen zich weer aan de studie resp. het bedrijf te gaan wijden Ontwapenend is het om uit hun mond te vernemen dat zij thans een heel andere kijk hebben op het tijdvak KooperDeÍg!

3

teams uit Engeland, het Franse Cholet, The Europe Ladies, alsmede de Tempeliers, Randwijck en Rijswijk deelnemen. Het ledental van de RHC bedraagt op dat moment 200, waaronder 50 iunioren en 35 adspiranten. Bonte avond onder de ieugd.

44

E nk ele e nth ou si aste s u p porter s.

De periode 1972-1917: weer een sprong voorwaarts

Aanpak van het hockeygebeuren wordt

proÍessioneler

Voor het voortbestaan van een vereniging is het noodzake_ lijk dat er van tijd tot tijd geïnvesteerd wordt in de accommo_ daUe. teneinde de mogelijkhejd te hebben voor opvang van nieuwe leden en hem aangepast te houden aan de e"igentijdse wensen. In de 50-jarige geschiedenis van de Flijswijkse Hockey Club zrjn er vier markante momenten. waarop er sprake ts van êen sprong voorwaarts. Het eerste jn 193g, als besloten wordt tot overname van het ciubhuis van de lJsclub. Ver_ volgns het in 1956 beschikbaar komen van een tweede veld met de mogelijkheÍd om het ledental te verdubbelen. De vergroting van het clubhuis jn 1960 is de derde stap, die een duidelijke bijdrage levert aan het voortbestaan van de RHC.

Dan ontstaat immers de mogelijkheid het clubhuis tot cen_

lraal punt in het verenigingsgebeuren te maken. Het vierde moment breekt aan als op 30 augustus j 975 het derde veld in gebruik wordt genomen en burgemeester Grosheide het Íante nteuwe clubhuis van de RHC opent. Dit vierde moment valt in de voorzittersperiode van Frank

Litjens, die in juni 1972 Aat Schouwenaar opvolgt. pietje Wilderink woÍdl dan secretaresse en krijgt daaróee met haar 3e voorzitter te maken. Joost de Vink, tol dan leider van de Jeugdcommissie, wordt lid van hel Bestuur en zal daarin 0e eerstvotgende 5 jaar een zeer belangrijke motor zijn voor de uitbouw van het jeugdgebeuren in àe RHC. De jeugd_ commissie wordt omqezet in een Jeugdbestuu,

en

neËft,

algemeen beleidskader. zijn eigen verantwoor_ 9ill.9n let delijkieid voor de jeugdzaken. Met Trix Nágelsmit en Ton van Eck, de penningmeester, begint dit Beituur aan een penode, waarin het gezicht van de RHC ingrijpend wordt

gewijzigd.

De herenselectie wordt. behoudens enkele kortstondiqe rnomenten in de periode Kooperberg. tot Oan begeleio do-or teden van de RHC De laatsle van dele groep is Hans Westra, die het aanvallende hockey propageert: ,,Het aantal tegendoelpunten is onbelangrijk, zolang )e zelÍ maar meer scoort". Heren lspeelt op dat moment in de 3e klasse en het Bestuur is van mening dat naar een trainer/coach van buiten moel worden uitgezien. Het benadert daartoe Jooo de Kub_ ber. de ex voetbalprolessional die in de jaren 50 voor Bor_ deaux speelde. Het kosl wel veel overredingskracht, maar hij doet het, en daarmee komt er beroering in de gelederen

van heren l: twee maal trainen in de ,eók en n-iet l"ng", verzekerd zijn van je vaste plaats in het team. Het is wÀn_ nen, en sommigen slagen daarin niet en vallen af.

Wij laten Joop de Kubber aan het woord om tets over ziin ervaringen te vertellen. In augustus 1972 ben jk als traine;/ coach bij RHC begonnen, wat tegelijkertijd een afsluitÍno van mijn voetbalcarnère betekende. EigenliJk zag ik hocket he_ remaar ntet zitten. Behalve mijn schoolpenode had ik nooit een stick in handen gehad, maar Wim Schutte kletste me

helemaal stuk en al mijn bedenkingen en bezwaren werden van tafel geveegd. Door een Ílinke opeÍatie kort daarvoor vroeg ik mij af of ik ooit nog wel een Ílinke conditietrainjno zou kunnen geven. EnÍin, altes liep redeljjk goed, en ik haà het voordeel dat dit ook het eerste jaar was dat een nieuwe buitenspelregel volgens de voetbalmethode bii het hockev ingevoerd werd. Een regel waar ik al een jarenlange ervaring mee had. Het was toen ook dal heren I voor hei eerst me"t wisselspelers ging spelen. Er kwamen wet wat rare qezjch_ len als iemand kerngezond aan de scherdsrechler ging ver_ tellen dat hij zo'n pijn in z'n knie had, maar het werkle -prima en iedereen hield zich aan de aÍspraken. Het zaalhockey ging ook erg lekker: wedstrijden met 21-2 in ons voordeei. We werden zelfs gevraagd een door lerugtrekking van een club opengevallen plaats in te nemen in de eerste klasse.,,

En Joop de Kubber, van Bordeaux naar Bordeaux rood. heeit succes en maakt heren I in het seizoen 1g7I_1g73 45

kamDioen. De RHC sDeelt weer in de 2e klasse. Het team bestaat uit de volgende mannen: Hans Wurfbain, Pieter Hollander, Rob Velgersdijk, Guus Schillings, Dick van der Veen, Gijs Blaisse, Leendert, Frank en Rob Goedman, Aat Schouwenaar, Wim Beye en Gerrit Flos. Joop blijft coach tot 1975 en wordt later opgevolgd door Paul van Hoíten en Frank Dikmoet.

Een uniek persoan van Rijswijk, doord ngend stemgeluid, íel gekleutde pionnen, btuisend van activiteit, invoerctet van de zitstak op RHC, ex tÍainster van zawel junioÍen- als seniatenteams.

Niet alleen de heren, maar ook de jeugd kriJgt vakkundige begeleiding. Wil Weimar, al eerder actief met de RHC-jeugd, heeÍi net met goed gevolg de cursus hockey-oeÍenmeester B van de KNHB gevolgd en is bereid om de A-jeugd van Rijswijk onder haar hoede te nemen. Het Bestuur acht dit nodig om ook bij de jeugd een evenwicht te vinden tussen wedstrijd-hockey en recreatie-sporters. Wil blijkt uit het goede hout gesneden, en het resultaat is dat de RHC in de daarop volgende jaÍen de seniorenselecties steeds weer kan aanvullen uit eiqen kweek. Wil Weimar blikt terug op die periode.

"Hoe begon het ook alweer? O ja: in 1956 ging ik naar het alom bekende oude clubhuis met de vraag: "Kan ik hier mijn achtjarige zoon als lid aanmelden?" Het was jammer, maar voor zulk een klein grut bestond er géén mogelijkheid. lk meende er wel iets op te weten. lk verklapte mijn beroep en vertelde dat jk dan wel iets met de jeugd wilde beginnen. Zo gezegd, zo gedaan. lvlijn zoontje werd lid en mij werd al vlug gevraagd met de dames mee te spelen. Zo was mijn entree in RHC. Als ik het mij goed herinner heb ik twee jaar lang de toenmalige RHc-jeugd proberen te vermaken met een training die bestond uit lopen, balletje slaan en het onvermijdelijke "partijtje". Een coach was een volledig onbekende Íiguur. Het beperkte, maar degelijke trainingsprogramma had ook grote voordelen. De kinderen moesten veel meer zelf uitdokteren. Ze hadden al gauw door dat je erg veel moest oeÍenen om ooit eenS een goed hockeyer te worden. Toen vele jaren later onder de bezielende leiding van Joost

46

J

r

de Vink de jeugdatdeling zeer ftoreerde, werd het tiid om

aandacht te besteden aan de technische training. Uiteinde_ lijk was de RHC een hockeyclub en niet alleen een qezéllio_ hejdsvereniging. Zo werd er weer een beroep op mijóedaa;.

Intussen had de hockeytraining in het algemeen zich snel ontwikkeld. De grote clubs hadden zelfs al proÍessionele trainers! Ook onze RHC liet zich langzaam in djt kielzoq meetrekken. Om niet achter te komen volgde ik de cursui

B-trainer. De.eerste teams die volop van mijn werkwoede konden ge_ nreten waren jongens Aj en meisies A1. Het was wel even wennen; twee maal in de week trainen en bij aÍwezighejd op de training kon je niet opgesteld worden. "Hoe kan dat nu, je betaalt toch allemaal êvenveel contribu_ tie?" Gelukkig zegevierde het Spartaanse systeem van duurtrai_ nrng, Intervaltraining, parcourstraining, bewuste opbouw van

technische en technjsch/tactische oefenjngen. Eindeloos oefenen van strafcorners. Meewerken aan teamgeest. De ieugd gjng erin geloven en niet zonder resultaat. Beide Ateams werden in één jaar kampioen. De jongens hebben het

zelÍs zo ver weten te brengen dat ze in de hoogste poule

belandden. Niet gek voor zo,n kleine cruo. Helaas is het jammer dat zo,n kleine ctub ats RHC zijn jeugd op prestatjeÍ niveau niet voldoende bieden kan. OÍ de sportieve ontwikkeling komt tot stilstand oÍ de goede spelers wi! len "hogerop" en gaan in een andere vereÀiging spelen. Met dit dilemma heeft en zal RHC wel altijd btijven liampen. Des

te interessanter om zo'n vereniging goed voort te laten be_ slaan.

Dames I is in het begin van de jaren'70 teruggevallen naar

de.4e klasse en heeft dringend behoefte aan straffe leiding. Rob Velgersdijk is bereid hieraan zijn medewerking te gà_ ven, ook al betekent dit voor hem dat nog maar incidenteel competrtie-hochey kdn worden gespeeld. Zijn aanpak is spanaans. en de ddmes noeten heel wal aí7ien. Ztjn me thode heeÍt echter succes, en na een aanlal jaren zwoegen lukt het dames I in het seizoen 1 976- 1 977 kampioen te w;r den en te promoveren naar de 3e klasse. Rob maakt zich in dre laren gelieíd bij de damesselectie. Het kan zelfs niet meer stuk, als hij er ook nog in slaagt een sponsor voor

dames I te vinden. De dames verschijnen vanaf dat moment In een uniform trainingspak op het velol Endelijk weer 3e klasse voor dames l.

47

I

nternationale contacten

Vaste programmapunten zijn in die jaren het voorjaarstournooi in La Baule en de deelname aan het lvledway Hockey

Festival in Engeland. Tournooien waar veel RHC-ers de beste herinneringen aan bewaÍen. Kamperen in La Baule, de problemen om 's ochtends weer tijdig op het veld te staan (Gijs Blaisse verschijnt daar zelÍs in pyama met slaapmuts!) en het samen optrekken naar betaalbare gelegenheden, na

eerst de (meestal dure) ontvangsten van de FÍanse organisatoren te hebben bezocht. Engeland, waar onderdak wordt gevonden in een tot "hotel" omgetoverde kazerne, levert elk jaar een "Double Dutch-party" op, waarbij Rijswijk en het tourjng-team de Tempeliers aan een select gezelschap bui-

tenlanders een vat bier aanbieden. Tijdens dat tournooi is het gebruikelijk dat de teams een ontvangst van de buÍgemeester van Gillingham bezoeken en hem daarbij een cadeautje overhandigen. Onder het motto "als Engeland wil toetreden tot de EEG, dan wordt het tijd kennis te maken met één van de EEG-dialecten", houdt de RHC-aÍgevaardigde Frank Litjens op een keeÍ ziin toespraak voor een deel in de eigen taal. Het geeft een heel apart effect tijdens een meeting waar Fransen en Duitsers hun best doen zich in het Engels verstaanbaar te makenl Natuurlijk ontvangt de RHC ook buitenlandse teams. ln het voorjaar van 1973 is zelÍs de club Partizan uit het Joegoslavische Zagreb op bezoek bij de RHC. Ondanks de taalbarière worden het gezellige dagen en ontvangt de voorzitter bij het afscheid twee stevige zoenen van zijn Joegoslavische collega.

Een grotere accommodatie is

broodnodig

ln de loop van 1972 wordt het steeds duidelijker dat het clubhuis niet lang meer zal meegaan. Het aantal inbraken wordt een voorlopig halt toegeroepen door hel aanbrengen van luiken voor de ramen, en het wachthouden in het clubhuis. Jaap van Beugen kan daarover meepraten. Ook de heer Kettenis leverl met ziin ontzag-inboezemende honden een bijdrage in de bewaking, en verricht verder alle voorkomende klussen. Toch is het een geinige tijd: de grote kachel die 's winters loeit en trilt als er weer eens te veel brandstof in zit. het schuiven met oannen en emmers om de tekortko-

mingen van het dak op te vangen en het gestoei met de luiken. Op maandag wordt tot diep in de nacht gewerkt aan het Rijswijk Relaas en de muizen genieten van de niet goed opgeborgen etenswaren. In september 1972 besluit het Bestuur een Bouwcommissie in het leven te roepen, die nieuwbouwplannen moet voorbereiden. Tegeli,kertijd gaat een actie van start in de richting van de Gemeente Rijswijk om te komen tot veldenuitbreidrng.

Frank Litiens veTtelt ons van die onderhandelingen met de Gemeente Rijswijk en van de activiteiten van de Bouwcommisste.

"Hoewel het oude clubhuis een reusachtige sfeer had, was het toch een teken aan de wand dat de groep oudere supporteÍs van heÍen I er geleidelijk aan de voorkeur aan gaí na aÍloop van de wedstrijd bij Wim en Fried Schutte een borrel te gaan drinken. Het clubhuis ging hard achteruit en het lekkende dak maakte het bij regenachtig weer bepaald onaantrekkelijk om in het clubhuis gezellig na te praten. Ook de

capaciteit van de velden schoot duidelijk tekort, en slechts jeugdleden mochten nog in beperkte mate toetreden Een slechte zaak, aangezien de belangstelling van de jeugd vool de hockeysport steeds meer toenam. De behoefte aan een derde veld werd niet voor het eerst aan de Gemeente kenbaar gemaakt. Reeds in de tijd van Pim Kooperberg waren

er indringende gesprekken met het College van B en 48

W

d"l* Àarrres

ttl "'*::I'P#, e-,* K'fl.'..-,^o

ïï;JRHc:::::H duurt

?

",*ï*;;:ïï##;ii$igfi

Ë*sls**E*ru*****ffiil ffiïffi'***''li{lg$*

****ffi

.*r;n;Sg*fi'i"1"';;1E

ï[tïË*ïrffi

Dit,t'ete:eï;à-reden de '-'::';i,eï '-'.1i" tetanest9"i'1;lïí.Jito,.n ulno"nl.,,"rend voor "en ïiËi i"- I'i'onunt'u'"àl'' í"'t "na"" '"''

t*frft$:iffi 49

gevoerd. Wij konden hierop voortbouwen, maar het was niet eenvoudig. De Gemeente toonde wel veel begrip, maar had weinig financiële mogelijkheden en dat weinige moest bovendien over veel vragende verenigingen worden verdeeld.

Toch kwam er vrij snel een positief bericht: in september 1973 voteerde de Gemeenteraad het geld voor een derde hockeyveld, aan te leggen op het weiland bij het begin van

die in 1960 de tinanciêle zorgen van de aanbouw hadden gekend vond het een krankzinnige gedachte en adviseerde tot grotere voorzichtigheid. Natuurlijk was er sprake van een geweldige schaalvergroting en pastte het bedrag niet in de historische cijferreeks, maar er bestond bij het Bestuur een onbeperkt vertrouwen dat de ledenaanwas werkelijkheid zou worden. En de Íinancierinq kwam rond:

de toegansweg. In januari 1974 kwam er een kink in de kabel, toen wethouder Kortink de Besturen van RHC en Animo bij zich riep en een nieuw veldenplan presenteerde. Dit plan was voor de RHC erg aantrekkelijk, aangezien het zelfs uitzicht bood op

4 hockeF/elden. Achterbuurman Animo en de voetbalver eniging Oranje Blauw zouden verhuizen naar de andere zijde van de spoorlijn en de RHC zou het Animo-veld krijgen, met dwars hierop een mogelijkheid voor een vierde veld. Een beter plan, maar hel betekende wel vertraging en eindeloos veel bezoeken aan de wethouder. Duidelijkheid over het realiseringstempo bleef uit. Onder het motto "laat het betere niet de vijand van het goede woÍden" deden wij door middel van een open brieÍ een beroep op de Rijswijkse Gemeenteraadsleden om de besluituorming te bespoedigen. Het werkte en eind mei 1974 kregen wij het positieve bericht dat met ingang van het seizoen 1 975-1976 een derde veld beschjkbaar zou zijn. Met de Bouwcommissie hadden wij inmiddels niet stilgezeten. Eric Nagelsmit had een aantal ontwerpen gemaakt, en

na een tweetal voorlichtings- en inspraakavonden was de globale opzet vastgelegd. Frank van de Wissel leverde zijn bijdrage aan funderingszaken. De heer Govert van Herk, heeft als onze bouwer eindeloos geduld gehad en heeft steeds weer bereidheid getoond mee te werken aan het vinden van betaalbare oplossingen. Uiteindelijk lag er een plan op taíel voor een clubhuis, dat plaats kon bieden aan 400 tot 450 leden. l\y'et inrichting zouden de kosten 1340.000,-

-

de Gemeente Rijswijk was inventieÍ en

creëerde een basis vooÍ subsidie de NSF voteerde tussen 1972 en 1975 werd gereserveerd een 3o-jarige lening bijde RPS mel garantie van de Gemeente

/

f I

50.000,2o.ooo,

20.000,'150.000,-

I í

24O.0OO,_

De resterendel 100.000,- werd opgebracht door giften van de leden en de ouders van de leden. Een ongekend hoog

bedrag. Uniek voor de RHC was dat ook de fiscus een helpende hand toestak: periodieke uitkeÍingen aan een vereniging zijn nl. Íiscaal aftrekbaar, mits de verplichting notarieel wordt vastgelegd, aÍhankelijk is van het leven, voor tenminste 3 jaar wordt aangegaan en de bijdrage niet de jaarlijkse contributie beÍeft. Bij de actie werd uitgegaan van een pe-

riode van 5 jaar, waarbij de eerste storting medio 1975

moest plaatsvinden. Het werd een succes. De belastinga! trek en de spreiding over 5 jaar maakte het velen mogelijk een aanzienlijk bedrag toe te zeggen. Op basis van de notariële acten en een garantie van de bierbrouwer was de NMB bereid als Íinancier op te treden.

Zo kan ten slotte op 1 Íebruari 1975 in een buitengewone ledenvergadering met algemene stemmen worden besloten het door de architect lr. Eric Nagelsmit ontworpen clubhuis

gaan bedragen.

te gaan bouwen."

de Íinanciële specialisten Aat Schouwenaar en Ton ten Bruggenrate hadden wij in de ontwerpÍase de mogelijkheden voor de Íinanciering ondezocht. Een aantal van degenen

In verband met de veel tijd vragende bouwactiviteiten is het Bestuur in 1975 tot 7 leden uitgebreid. Ook de samenstelling

l\4et

Aan het be stuur van de ve reniging Rij swijks che HockeY Club Secretariaat :P/ a cie heer F.E. Litjens

Berkenstraat l3

's-GRAVENZANDE

Uw brief

16 decernber I97 4

RPS-konmerk

5r54/9+

Telefoon

s"t'

Datum

l9 decernber I974

Bii antwoord vermeloen

Bijlage/n

OnderwerP

geldlening

van de C entrale te zíjn orn, behoudens goedkeuring Hierbij deel ik u rnede-bereid geldláning strekken: ver te aan uw vereniging É"1.ggittg"t.ad, de volgende f I50 00 0, -bedrag-(rt"ir: r0% t"rlijk s te voldoen) ïá 100 Ío "i. koer s 35 jaar looptijd de eerste 5 jaar geen aflossing n.drrt.na" sen aflos van 2{o arlossing pe wijze á;;;;; gedurende I0 jaar jaat aflos'in gedurende IO ^3Ío lo ".t"ofeE"" Jaar )10 'at iaar en tenslotte gedurende heeÍt evenwe '.;;;;;t jaar. De geldgever aÍlos jaarlijkse ;;;ï,'á" ichuldresi op de vc eisen' te verschiindagen vervroegd op 2i iaa' na de stortingsdatum' I ir", ".tË, van een oPzeggingsterrnlJn inachtnerning drie maanden i"a.t á.r.t..n te kornen' uiterlijk op I6 51

is gewijzigd. Tijdens de ALV van juni 1974 neemt Pietje Wilderink aÍscheid. Na zo'n lange periode bestuurlijk actieÍ

augustus tegen de grond gaat: vanaf 1939 heeÍl het heel wat RHC-geneÍaties binnen zijn muren gehad.

te zijn geweest en daarin drie voorzitters te hebben "versleten", vindt zij het welletjes. zij wordt benoemd tot erelid wegens haar grote inzet en betrokkenheid bij het verenigingswerk. Altijd klaar staan en zotgzaam zijn, ook voor die zaken die niet direct tot haar werkteÍrein behoren. Zo was Pietiel

De oÍficiéle opening van het clubhuis en de ingebruikneming van het derde veld geschiedt door burgemeester Grosheide. Het is een stÍalende dag als op 30 augustus 1975 ruim 200

De versterking van het Bestuur is in die periode geen luxe, en de nieuwe bestuursleden hebben dan ook hun handen vol. Dick Sanders, Bart van Beugen, Rob Dekker, Yvonne Langeveld en BÍonno de Haan weten van aanpakken en leveren een grote bijdrage in die drukke periode. Op 29 maart 1975 wordt de eerste steen gelegd door Suus Litjens, en velen volgen dit voorbeeld door tegen betaling ook "een steentje bij te dragen". l,4en is inmiddels druk bezig met het in orde maken van het derde veld. en de laatste Íase is daarmee ingegaan. Eric Nagelsmit is de vaste contactman voor de aannemer en oeÍent het toezicht namens de RHC uit. Een triest moment breekt aan als het oude clubhuis in Suus Litjens bezig aan haaÍ eeÍste steen.

52

Applaus en toespraak i.v.m. eerste steen

leden en oud-leden deze plechtighejd bilwonen. Naast het voltallige College van B en W, is ook de KNHB vertegenwoordigd in de persoon van de voorzitter van het district Zuid-Holland. Een receptie en een diner van het Bestuur en de Bouwcommissie vormen de afsluiting van deze dag. Daarmee wordt tevens een periode afgesloten, waarin de aandacht van het Bestuur voor een groot deel jn beslag wordt genomen door de accommodatiebesognes. Nu komt er weer volop tijd voor de hockey-activiteiten!

moeten worden "hard gemaakt": reclame, baromzet en extra contributie-opbrengsten van nieuwe leden. Ook worden er vraagtekens gezet bij de geraamde opbrengsten van het belastingplan. Een zorg die overigens later niet terecht blijkt. Het Bestuur wordt in die vergadering ingrijpend gewijzigd. Bart van Beugen, Flob Dekker en Bronno de Haan ziin niel herkiesbaar. Aat Schouwenaar keert terug, en het Bestuur wordt verder aangevuld met Pieter Hollander en Richard Kasprowicz. De Algemene Ledenvergadering benoemt Eric Nagelsmit tot erelid van de Fijswijkse Hockey Club en toont daarmee haar waardenng voor de creativiteit en jarenlange inzet van Eric ten behoeve van het nieuwe clubhuis

Tijdens de Algemene Ledenvergadering van september 1975 blijkt de belangstelling voor de financiële jaarstukken groter dan ooit. Wel begrijpelijk, want de omvang van de begroting is er ook naar. Onder het totaal aan inkomsten van 90.000,- staat een aantal posten opgenomen die nog

/

Burgemeecret Aroshetdê àc ef btt de opening.

É

t

3

,g

Ê.

CÉ

(,

o

.9

;

53

De Major Domus, een nieuw begrip binnen

de RHC

Terwijl de overige Bestuursleden zich nog volop bezig houden met de laatste regelingen rond de opening, is Rob Dekker al druk in de weer met het maken van plannen voor het seizoen 1975- 1 976. Als commissaris materiaal weet hij als geen ander wat de zorgen zullen zijn van het beheer van dit nieuwe clubhuis. Hij neemt het loÍwaardig initiatieÍ tot oprichting van het instituut "lvlajor Domus", een groep van oudere leden die bereid zijn bij toerbeurt tijdens het weekend op te treden als gastheer of gastvrouw. Zij moeten dan de taak van huismeester vervullen: openen van het clubhuis, ontvangst van bezoekende teams, maatregelen treffen als aangewezen Íunctionarissen het laten aÍweten, optreden bij

baldadigheid, schoonmaken aan het einde van de dag en sluiten. Het blijkl een goede zet te zijn, waardoor het Bestuur van een grote zorg wordt bevrijd. Rob neemt zelf de leiding van deze groêp op zich en laat een logboek bijhouden van alle biizonderheden. Na ruim 1r/2 jaar dreigt het instituut echter een zachte dood

te sterven. De groep is minder enthousiasl geworden

en

men voelt zich onvoldoende gesteund door het Bestuur. In

een persoonlijke brieÍ aan de voorzitter signaleert Rob het ontbreken van de juiste mentaliteit bij vele leden en formuleert dat als volgt: "Maar ik mag wel enkele Íeiten vaststellen. Eén daarvan is dat over enige tijd de RHC bestaat uit een verzameling contractanten, die tegen een geringe vergoeding het recht verkrijgen op accommodatie, uitrusting, proÍessionele training, een veldknecht, barjuÍ en dweilmeid, tien medecontractanten en een tegenpartij, waarmee zij op de vrije vrijdag in een 8-urige vergadering kunnen overleggen om hoe laat de wedstrijd op zondag onder democratisch zelÍbestuur zal worden gespeeld. Op zichzelf is daar niets tegen, zolang er maar bewust voor gekozen is. Niet kiezen bestaat niet. Niet kiezen is afglijden." Gelukkig blijÍt het instituut lvlajor Domus bestaan, het vormt een wezenlijk deel van de cluborganisatie.

HetelÍde geldt voor de Barcommissie, die niet alleen voor 54

de gezelligheid, maar ook voor een flink bedrag aan inkomsten moet zorgen. De heer Jongma, net gepensionnêerd, heeÍt de leiding. Hetty Cramer, lvlarita Sanders, Hans Paul WurÍbain en Ecu van Doorn behoren tot de vaste kern. De commissie voert een zeer actieÍ verkoopbeleid en de clubavond op maandag wordt in die jaren een happening waar ook de niet- commissieleden graag naar toe komen. De kippepootjes van H.P. verwerven zich een grote Íaam. Als dan in januari 1976 Kees van Lent ook nog het initiatief neemt voor een Íeestavond met de oudeÍe RHC-ers en de ouders van de vele jeugdleden, dan kan het met de barinkomsten het eerste jaar niet meer misgaan: ruim I Í8.000,- komt beschikbaar.

Op 14 april 1976 viert de RHC oudejaarsavond in het clubhuis, met oliebollen en champagne als om 24.00 uur het 45e

verenigingsjaar wordt aÍgesloten. De jubileumtournooien worden onder werkelijk zomerse omstandigheden gespeeld. Bij het 9e Lustrum telt de FHC ruim 300 leden. De jeugd heeÍt dan al de overhand: 130 junioren en 50 adspiranten. Het traditionele jeugdkamp onder leiding van Joost de Vink wordt dit jaar in Westelbeers gehouden. De bezoekende voorzitter wordt verleid tot deelname aan een listig opgezette touMrekwedstrijd: Frank een nat pak en de jeugd tevreoenl

Het 45e verenigingsjaar wordt oÍÍicieel aÍgesloten met een ALV, waarin Aat Schouwenaar aÍscheid neemt als bestuurslid. Zowel tijdens zijn voorzitterschap in de periode 1970-1972, als in de Bouwcommissie heeÍt de RHC-gemeenschap van zijn kwaliteiten mogen profiteren. Zijn inzet voor de RHC als bestuurder en als hockeyer wordt door de Algemene LedenveÍgadering gehonoreerd met het erelidmaatschaP.

Feesl mee me! de RHC

55

Wedstrijdsport oÍ recreatiehockey

Een fijn clubhuis, drie velden en voldoende leden moeten boÍg staan vooÍ hockey-successen. En die zijn er ook. Voor-

al de jeugd spreekt een woordje mee, en ook dames

lis

weer helemaal terug als zij in 1977 promoveren naar de 3e klasse. Het top-team van de heren laat het echter duidelijk aÍweten. Er heerst in de herenafdeling een merkwaardige stemming het is niet langer normaal dat je je inzet om in het 1e elftal te spelen. Er is zelfs sprake van een botsing tussen wedstrijdsporters en recreatiesporters. Deze laatsten vinden dat de eerstgenoemden teveel aandacht en mogelijkhedên krijgen en dat het recreatieÍ bezig zijn veel belangrijker is. Op verzoek van het Bestuur stelt Frank Dikmoet, de conditietrainer van de herenselectie, een beleidsadvies op. Dit discussiestuk. waarin de verschillende Íacetten van wedstrijd- en recreatiesport zijn uitgewerkt en waarin de voorwaarden zijn opgenomen om beide groepen in de vereniging aan hun trekken te laten komen, wordt gepubliceerd in het Rijswijk Felaas. Tijdens de ALV van juni 1977 wordt aan de hand van dit advies besloten de wedstrijdsport tot uitgangs-

punt le nemen voor de standaardteams van senioren en junioren. lvlet deze basisbesljssing van de Algemene Ledenvergadering kan het Bestuur verder werken aan de invulling van de voorwaarden om de standaardteams oo een zo hooo mogelijk niveau te brengen.

Recreatie naast't setieuze wetk. 56

Kees van Lent als 12e president

Het zou een verkiezingsleus kunnen zijn, maar niets is min_

der waar. Kandidaat-voorzitters staan gewoonlijk niel te

dnngen en Kees van Lent maakt daarop geen uitzondêring. Eerst na veel aarzeling is hij bereid het voortouw van Frank Litjens over te nemen. Begrijpelijk, want de RHC is met 350 leden en 27 elltallen een Ílinke verenjging geworden en het leiden van zo'n "bedrijÍje" slokt veel vrije tijd op. Op .t O juni 1977 is de voorzitterswisseling, en neemt de Alqemene Ver_ gadenng het besluit om Frank Litjens tol erelid van de FIHC te oenoemen wegens zijn belangrjjk aandeel in de uitbouw van de Rijswijkse Hockey Ctub tussen 1972 en 1977. Ton ten Bruggencate dÍaagt bij die gelegenheid het erevoorzit_ terschap over aan het nieuwe erelid Frank Litjens, en vraagt hem in deze nieuwe taak zich te willen blijven inzetten voór de RHC.

omg€vrng bekendheid geniet. Er is geen FtHc_jeugdlid dat hij niet bij naam kent en dat wil wat zeggen met t8 elfta en! Het voorstel van voorzitter Van Lent om Joost tot erelid te

benoemen krijgt dan ook de algemene instemming van de

ALV

De RHC neemt in dezelÍde ALV aÍscheid van Wim Beve. die eens bij de opening van het veÍbouwde clubhurs in 1960. als jongste RHC-lid de sleutel mocht aanbieden aan de burqe_

meesler In de tussentiggende jaren geeÍt hij btijk uir Éet goede hout te zijn gesneden en levert als speler van heren l. en als wedstrjjdsecretaris bijzondere pÍestaties Hii wordt dan ook frenoemd tot Lid van Verdienste van de FIHC. Een eer die voordien te beurt valt aan Coby de Kubber en de heÍen J. Slol Sr. en Jaap van Beugen. Zeer verdienstelijke RHC-ers. die zich met harl en ziel hebben inqezet voor de club. en die dat gedurende een lange reeks ván jaren heb_ oen votgenouden.

Het is september 1977 als Joost de Vink zijn Íunctie in het Bestuur overdraagt aan Lex Stijl. De meeiter draagl zijn taak over aan de leerling, en daarmee wordt het devies van Joost in de praktijk waargemaakt: Je moet de jongeren al vroeg leren iets te organiseren in de verenjging en zelf ver_ antwoordelijkheid laten dragen, aldus Joost's Íitosofie in de lange perjode dat hij de verantwoordetijkheid draagt voor het

jeugdgebeuren in de RHC. In 1968 begonneÀ met de Jeugdcommissie, en vanal 1 972 als bestuurslid/voorzitter van het Jeugdbestuur wordt Joost een man die in de wiide

57

De

damesveteranên

Een heel apart gezelschap binnen de RHC zijn de damesveteranen. Deze groep die tussen 1962 en 1980 actieÍ is, kent een geheel eigen sfeer en hun hockey-activiteiten spelen zich buiten het weekend af. Pietje Wilderink is één van hen en zij geeFt de volgende teÍugblik

58

Pietje temidden van deveterinnen.

"Terugzien op

1

8

jaar hockeyplezier"

Het klinkt een beetje weemoedig. En dat is ook zo. Het sei-

zoen 1979-1980 was het laatste dat de dames veteÍinnen hockeyden onder RHC-vlag. Hoe begon het allemaal? Riet Vermeer en l\ilia Sperna Weiland, we kunnen wel zeggen de initiatiefneemsters, stroopten de omgeving aÍ om een elltal bij elkaar te krijgen. Zo "vingen" ze Kit van Bussel en Ineke Cancrinus bijTe Werve tjjdens een veteranenwedstrijd. Langzaam maar zeker kre-

gen ze voldoende vrouwen bij elkaar. In 1962 werd er serieus deelgenomen aan de competitie van de zg. B-aÍdeling van het dames Veterinnen Hockey. In het begin was het een halve competitie. Het voornaamste oogmerk was het sociale aspect. Moeder de huisvrouw even uit haar huishouden onder soortgenoten. 's lvlorgens eerst een kop koffie met een koekje. Daarna de wei in en tot besluit een lunch met beide elftallen en de fluitisten. Vooral de vouwploeg wist er van mee te praten, als wij weer eens een thuiswedstrijd speelden. Horen en zien verging hun dan. De pleister op de wonde was de koÍÍie, al waren we wel eens vergeetachtig, en dat spijt ons nog! Zo'n thuiswedstrijd was een hele opgaaÍ, schoonmaken, smeren en jn de soep roeren. Als Riet de soep maakte was die overheerlijk, recept bij haar te verkrijgen. De veterinnen kwamen en gingen. Zo herinneren wij ons nog Fried Schutte op haar buik liggend in het doel tegen Kampong in Utrecht. Er kwam geen doelpunt in. Hetty, die altijd zei. "Zo die bal is afgestopt, kunnen we ons tenminste even opstellen." Ineke, die altijd de scheids aan haar kant onder de vleugels nam: "die is voorlopig aÍgeleid." Nels, die altijd als een stormwind recht op het doel afstormde. Jopie VijlbrieÍ die gillend van de lach een bal zag aankomen, een veilig geluid, je wist tenminste dat ze achter je stond. Ach er zijn zoveel waar wel iets over te vertellen valt zoals Coby de Kubber die lid werd, hoewel het eigenlijk om Chantal ging; Ellen Velde, die bij een touÍnooi niet de laatste wedstrijd wilde spelen; Kit van Bussel, die met haar ene handie heel

wat doelpuntjes gescoord heeft; Wil van Dieten onze snelle linksbuiten hebben we erg gemist toen ze ophield; Ellen Visser en haar emmertje om te kijken of er erg veel regen was gevallen 's nachts; Fliet Vermeer in haar eend een vrachtauto inhalend op weg naar ons eerste tournooi zal mii m'n leven lang bijblijven." Enige hoogtepunten uit onze tiid

De voorronde van het Syko Tournooi gewonnen bij Laren. Dit was helemaal een preslatie, omdat we Arnhem A uit de strijd wierpen. Vraag alleen niet hoe. Dat lukle doordat de laatste bal bjj het doelschieten erin ging. Jopie Dijkshoorn onze keepster, de laatste, schoot de enjge bal erjn. Enfin, Arnhem A hebben we een drankje aangeboden. Wat de dag helemaal goed maakte, overkwam ons die avond. Na zo'n voorronde was voor ons het seizoen altijd voorbij. Na aÍloop gingen we dan als afsluiting heerlijk eten. Zo ook deze avond. "Gentilhomme" binnenkomend ontwaarden we de Haagse Combinatie. Om noolt te vergeten ons achteloos antwoord op hun vraag hoe we het gedaan hadden. "Wij, o wij gaan naar de eindronde."

Bij Spirit hebben we het bijna gehaald, maar Alliance was toch heus sterker. Een absoluut hoogtepunt was het echt winnen van de voorronde bij Bloemendaal. De Íinale ging tussen ons en "O.J.". We konden deze keer voldoen aan de morele verplichting om eên "warming-up' -tournooi te organiseren aan het begin van het seizoen 1 976- 1 977. Het was werkeliik een daverend Íestiin. Niet in het minsl door alle hulp die we van de club uit kregen: onze voorzjtter onze ere-voorzitter, hêer Kettenis en zijn vrouw, Tony Viskil, Lex, Eric, l\y'enno en de vele Fluitisten. Ook de vouwploeg deed beslist meer dan vouwenl Rob Dekker niet te vergeten, die zorgde, dat de wedstrijdleiding van een leien dakje ging. Van hem de kreet 40+l Neen dat kan niet., jullie bedoelen 40 karaats. In 1979 hebben we nog eens zo'n tournooi georganiseerd en ook dat was een waar Íestijn. Tot zonsondergang ging het door met restjes opeten, zingen en springen. Maarn was de gelukkige winnares. Wat we toen nog niet wisten, het

59

G

volgende jaar zouden wij niel meer deelnemen aan het "warming-up"-gebeuren. Zo viel het doek. Het is jammer, dat we geen RHC-team meer op de been kunnen brengen, wie weet in de toekomst weer.

En dit waren ze dan: Fliet Vermeer, lvlia Sperna Weiland, Ineke Cancrinus, Kit van Bussel, Hetty Cramer, Ank Vink, Wies van Haaften, Anneke Terheyde, Rietje v.d. Horst, Frjed Schutte, Noortje Hagers, Henny van lvlidden, Frieda van Bas

Ten Batenburg, Ellen Velde, l\iletla Velgersdiik, Diny Wollers, Jopie Wiinveldt, Jopie Dijkshoorn, Marita Sanders, Rita v.d. Klip, Joan Broers, Ria Vondracek, Nels Krauss, Yvonne Langeveld, Yvonne Bexelius, Kitty de Jager, Ellen Visser, Jopie Viilbrief, Anneke Smit Jongbloed, Dorothé Rogier, Yke

Dekker, Joepie KerkhoÍ, Wil van Dieten, Coby de Kubber, Truus lvloor, J. Sosef, Adèle Reijnen, Els ten Bruggencate, T. de Klerk, José Janssens, Piet Wilderink...... misschien is er iemand vergeten?

Wij wensen met z'n allen RHC een succesvolle toekomst, sportieve leden, nog betere velden, kortom alles wat wenseliik isl

60

ez el I g e o p n a m en ti j d e n s

v

etet i n n en -tou nooi

e n.

De RHC 50 jaar

Clubavond

En zo heeft de RHC de leeftijd der sterken bereikt: van een enthousiast groepje dat in 1931 aan de Prinses Marianneíaan speelt tot een volwassen vereniging in 1 981 . Een halve eeuw hockey, vriendschappen en daaruit groeiende huwe-

Nog steeds is de maandagavond de vaste clubavond, waarop de Bestuurs- en Commissieleden in het clubhuis samenkomen om hun zaakjes te regeien. Teams opstellen, bardiensten regelen, bestuurszaken regelen, conflicten oplossen en plooien gladstrijken. vormen tezamen met de redactionele arbeid en het tjkken van het Rijswijk Relaas de vaste programmapunten. Alleen tikken, een drukker zorgt voor de vermenigvuldiging. Het pure stencilambacht behoort tot het verleden. De laatste autoriteiten op dit gebied zijn Jaap Guyt

lijksbanden, plezier, ups and downs. Steeds echter een stap voorwaarts, steeds veerkrachtig opstaan als er tegenvallers

zln. De Rijswijkse Hockey Club telt bij dit gouden jubileum

41

dames, 74 heren, 107 meisjes en I 13 jongens.

Wekelijks staan er 27 elftallen in het veld, waaronder een veteranenelftal met veel oude rotten: Wim Bleuzé. Ton ten Bruggencate, Henk den Boer, Ger van Dieten en Jan den Hartigh. De RHC beschikt over drie hockeyvelden. en dat is eigenlijk te weinig voor die 27 elftallen. De vooruitzichten op een 4e

veld zijn op dit moment niet groot, ondanks het Íeit dat de Gemeente Rijswijk deze mogelijkheid destijds expliciet in de plannen van het Juliapark heeÍt opgenomen. Wat nog niet is, kan komen. De belangstelling om lid van de RHC te worden is nog steeds groot en het is spijtig de jeugd te moeten teleurstellen. ln het zes leden tellend Bestuur behoren voorzitter Kees van Lent, de accommodatiespecialist Tony Viskil en Leo de Leeuw voor de jeugdzaken, tot de ouderen en zij hebben binnen de RHC geen actieve hockey-carrière gemaakt. Als ouders zijn zij steeds actief geweest en dragen nu bestuursverantwoordelijkheid. lrene Houtman is de secretaresse en Henk Teeuwisse treedt op als beheerder van de penningen. Met Lex Stijl als verantwoordelijke voor het hockeygebeuren bij de senioren, vormen zij een evenwichtig samengesteld Bestuurscollege.

De te'd'ng vàn vèndadg dp dag vèn RHC

61

en Kees Ros geweest. De uitbesteding betekent dat de clubavond niet meer per deÍinitie uitloopt tot in de kleine uurtjes. Op zo'n avond zijn er vanzelÍsprekend ook nietcommissieleden aanwezig, die zich aan de tap vermaken

met het praten over van alles en nog wat. De "kippepootjuhs" van H.P. worden echter node gemist en met spanning wordt uitgezien naar nieuwe impulsen voor de maandagavondhappening.

62

Het huidige clubhuis.

Wie het kleine niet eert

Onder de 220 jongeren van de RHC bevindt zich een heel aparte groepi de Mini's. Was er in 1956 nog geen mogetijkheid voor de kleine Weimar tenzij moeder Wil zelÍ rneekwam, nu 25 jaar laler hebben deze kleine mensjes een geheel eigen plaats binnen de vereniging. Het woordenboek meldt dat "Ny'ini" gebruikt wordt als voorvoegsel in b.v. minicar en mjni-rok, maar noemt geen relatie naar de hockeysport. Wel is uit de gegeven omschrijving af te leiden dat het om iets van geringe omvang gaat en prettig om naar te kijken. Het heeft niets le maken met een aanduiding van de kwaliteit. Zo is het ook bij het Mini-hockey, oÍ ook wel otficieel de E-categorie genoemd. De jongens en meisjes worden veelal geselecteerd op basis

van het aantal jaarringen en hebben in het algemeen een aanmerkelijk kleinere actieradius dan de iunioren en senioren. Zij bespelen daarom lichtvoetig de helft van een half veld en met een half elÍtal (de keeper buiten beschouwing latend). Zjj moeten ook in de halve tijd waarmaken wat de groteren zich ten doel stellen. Geen misverstanden echter:

Jeugdleden hebben ouders

De verhouding tussen het aantal jeugd- en seniorleden van

de FIHC is zodanig, dat de seniorengroep niet voldoende kader kan leveren om de 220 jeugdigen een goede opvangst

te bieden. Dat is een van de redenen om de ouders bij het verenjgingsleven te betrekken. Dit gebeurt al bij het kennismakingsgesprek met het Bestuur op het moment dat het kind als lid "wordt aangeboden". Het polsen van de ouders oÍ zij méér willen doen dan de contributie overmaken werpt meestal vruchten af. Er zijn steeds weer bereidwillige ouders te vinden om een paar uur van het weekeinde te besteden aan het biertappen en broodjes verkopen, aan het rijden ten behoeve van uitwedsÍijden, de coaching en training, en aan het zitting nemen in Bestuur en/oÍ Commissies. Een niet te vergeten groep moeders vormt de "vouwploeg". Zij kweken wekelijks eelt op de vingers bij het voor verzending gereedmaken van hel Bijswijks Flelaas. Met veel anjmo worden de gedrukte blaadjes tot "Flijswijk Relaas" vergaard, geniet en gevouwen en daarna op wijk gesorteerd. Een Íijne groep, dje een geheel eigen plaats inneemt jn de BHC.

de bierkas is in hun geval de dropsleutelkas!

Hun enthousiasme en inzet is aan dit alles echter omgekeerd evenredig, zodat hun spel een hoge amusementswaarde vertegenwoordigt. De belangstelling is dan ook erg groot.

De E-categorie speelt om des keizers baard en een heuse kampioen wordt nooit gekroond. Bij het leveren van prestatres wordt volstaan met een eervolle vermelding en Ílesje van de club. En zo is het ook goed: spelendeMijs leren hockeyen is en blijÍt de doelstelljng. De toekomst van de RHC kan dan ook met vertrouwen worden tegemoet gezien.

63

Gêmêleerd gezelschaP

Tournooien

De RHc-bevolking vormt een gemêleerd gezelschap Het balloteren is vervangen door een kennismakingsgesprek en de tiid dat alleen de adelen de geestelijkheid tot de Riiswijk-

De tournooien vormen nog steeds de hoogtepunlen van het

se Hockey Club konden toetreden ligt ver achter ons

Een breed scala van mensen, niel alleen gezien de sociale aÍkomst maar ook in de houding tegenover hocl(ey Wedstrijdhockeyers, of beter: pÍestatiehockeyers en Íecreatiehockeyers. Beiden gezichtsbepalend voor de Riiswijkse Hockey Club, maar onderling erg verschillend. De prestatiehockeyers, veel tijd stekend in de vooÍbereiding op een wedstrijd en vaak al langere tijd als jeugdlid met de nieuwe sportmentaliteit opgevoed. Wat dit laatste betreit een eerste verschil dat Bas Klaverstijn zal opvallen als hij door de week eens op Rijswijk komt. De trainingsmethode uil zijn tijd heeft

het veld geruimd. Het "grenshockey" is geschiedenis en

trainers en trainsters ziin er voor in de plaats gekomen Niet zonder resultaat getuige de dit seizoen behaalde kampioenschaooen van dames ll en heren L Een ander deel van het ledenbestand is louter lid voor de gezelligheid, een beetje beweging en wat Írisse lucht Dat laatste zou vijÍtig jaar geleden ondenkbaar zijn gezien de ligging pal naast de spoorlijn. Zij steken veel tijd in de nabespreking van de wedstrijd naast een Toren van Pisa-achtige opeenstapeling van lege bierkratten. Beiden kader leverend waar een vereniging niet zondeÍ kan, de één Technische en Scheidsrechtercommissie, de ander Feest- en TouÍnooicommissie.

64

hockeyseizoen, en sommige kennen al een lange traditie' zoals de wedstriiden om de Velgersdiikbeker en het Ger van Dieten-tournooi. Ook de striid om de Aow-beker met de bevriende veteranenclubs is uitgestegen boven een doorsnee lournooroag.

Ook een traditioneel geworden tournooi is het tournooi dat aan de Franse westkust georganiseerd wordt in en door la Baulle en Cholet-Nantes. Een touÍnooi waar goed hockey in ieder geval voor Rijswijk - op het tweede plan staat. Waar

de charme woÍdt ontleend aan de terrasjes, de camping, het strand en de contacten met buitenlanders en ook Nederlanders. Een tournooi waarvoor ie 's avonds in de auto stapt en dan uit Flijswijk vertrekt, twaalf uur later en duizend kilometer verder aankomt, je tent opzet, ie omkleedt en dan gaat hockeyen. Een beetje te vergelijken is de jaarlijkse familie-hockeydag Aan het einde van het seizoen wordt er met eigen leden en kennissen/familie een tournooi gespeeld. Fraai om te zien welke trucs mensen al dan niet bewust kunnen uithalen met een stick en een bal. Bewondering, als je weet dat ze wel eens zo'n stick hebben gezien, maar tot dan nog nooit in handen hebben gehad. lvla en mini-dochteÍ in hetzelÍde elÍtal even fanaat bezig, en pa als doelman met een houding van liever lui dan moe. Een heel opmerkelijk en gezellig tournooi, waar de laatste resten gras op de valreep de cirkel worden uitgemept.

Epiloog

En dat is dan de geschiedenis van 50 jaar Rijswijkse Hockey Club. Een beeld in vogelvlucht, gelardeerd met persoonlijke indrukken en herinneringen. Geen haarscherpe foto waarop alles en iedereen is vastgelegd. Dat kan ook niet, de bronnen zijn dat immers evenmin. Toch geeÍt het geheel goed weer hoe in een halve eeuw de FlHCjamilie in steeds wis-

selende samenstelling is uitgegroeid tot de RHC van vandaag. Het grote aantaljeugdigen daarin voÍmt een waarborg voor een goede toekomst, en het verzekert ons van weder-

om een grool íeest als de BHC in 2006 haar 7s-jarig jubileum viert. Tol dan!

RHC ook actief in zaalhockey.

Zonnge tounooidagen.

65

HEREN

50

jaar hockey prestaties

Kampioen gesp.

gel.

gew.

onbekend onbekend

'32-',33

'33-',34

'40-'41 '42-'43

14 I

11 6

14 14 15 14

11 10 10 10

3 0

'45-'46

'53-',54 '66-',67 '72:73 '80-'81

verl.

onbekend 3 1

3 3

Overige plaatsen:

6x2e,4x3e, 9x

5e,

6x6e, 5x7e, 8x8e,

pnt.

o 2

25 12

O 3 2 1

25 21 23 23

LaagsÍe k/asse.' 3e klasse.

promotie klasse A (een na hoogste klasse) beste resultaat: 1e ('42- 43 '45-'46) in promotie klasse

Laagste klasse ('31 -'32) 4e klasse (nieuwe club komt automatisch in de 4e klasse) beste resultaat: 1e

Hockeybeker:

beste resultaat: kampioen 2e klasse

39-15 23- I

2e promotie A

promotie A

46-15 31-15 36-15 33-16

2e 2e 2e

3e

het kampioenschap van Nederland te spelen).

Hoogst bêreikte klasse

Zaalhockey

4e 3e

beste resultaat: 2e (in 1e klasse, net niet genoeg om voor

'44145 : geen competitie (oorlog) '62-'63 : competitie gestaakt (koude winter)

(verlies van Íempo '41 )

klasse

Hoogst bereikte klasse 1e klasse (hoogste klasse van Nederland)

1 x 9e,

beste resultaat: 2 x halve Íinale (verlies van Bloemendaal

voor{egen

1

DAMES

50

jaar hockey prestaties

Kampioen '32-'33 '34-'35 '41:42 '54-'55 '63-',64 '76:77

gesp.

gew.

gel.

verl.

pnt.

voor-têgen

klasse

onbekend

onbekend onbekend 7 4 12 2 I 3

12 14 12

3e (regionaal)

1 0 0

18 26 21

23-11 60-10 26-3

4e 3e

3e 4e

Overige plaatsen: 10

x2e,7 x3e,2 x 4e,

6 x 5e, 4 x 6e, 6 x 7e, 2

x8e.

'44-'45 : geen competitie (oorlog) '62-'63 : competitie gestaakt (koude winter)

Hoogst bereikÍe klasse 2e klasse beste resultaat: 6e plaats (2x)

Laagste klasse 4e klasse beste resultaat:'1 e (' 34

-'

35,' 41 -' 42,' 76-' 77)

Hockeybeker: beste resultaat: kwart finale, verlies Rood Wit

Zaalhockey hoogste klasse: 1e klasse (hoogste klasse van Nederland) beste resultaat: 7e in 1e klasse laagste klasse: 2e klasse 67

Ledenbestand per 5 iaar

I E

JUnroren

senioren

250

200 150

100

50

31-36

36-41

41-

46

46-

51

51- 56

56-61

61- 66

71-76

76-81

FotorepoÍtage april 1 981 Alle clubelÍtallen: 27 teams totaal.

staand v.l.n.r.: J. de Kubber, R. de cier, T. Va ebrcgt, E.J. Rohlfs, M. van Paasen, Y. Weeda, L. Eisma, A. Hoek, W. Schutte zittend: H. Eisma, P. Wijnveldt, G. v. Vianen, R. Oudmayer, E. Dijkshoom, G. v.d. Sluys, A. de Vette

Heren 2 staand v.l.n.r.: F. Ras, J. Vemeet, L. Stijt, E. Houtman, G. Hoek zitlend: M. Stíjl, E Sarls, F. Velgersdiik, p. Voorn, H. Íeeuwisse, R. de Blaey, J. v.d. Loo, H. Saris

Dames

1

staand v.l.n.t.: M. de Jong, T. Hoppenbrcuwer, D. Veraaft, V. de Vetle, H. de Wit, Y. Weber, C. Dinget, M. Stijl zittend: lvl. Luteyn, J. Walsteyn, A. Oostra, p. Geneste, M.J. Weber, A. van Bulck

Dames 2

v.l.nr.: A. Rohlts, M. Velgersdijk, E. Valk, C. Vos, A. Schutte, M. Siebeft, H. WolÍf, K. v.d. //'/aats, C. Ros, T. Schoonderbeek, M. 't

69

Heren 3 staand v.l.n.r.: P. Kavelaarc, R. Oosling, P. de Haan, W. van Hezik, D.J.

Brcel

zittend: T. de Gier, M. Wijnveldt, E. van Oel, P. Diikstta, B. Karte

Dames 3 staand v.l-n.r.: H. Vossenaat, A. Grcven, M. Saris, A, Crcmer, S Brcnd, D. Wolters zittend: H. Bokma, L. Vermeer, E. Goassens, T. Zwjenberg

kaas, K. Ros

staand v.l.n.r.:

I

Jasperse, R. Meftens, A. Peterc, A, Bade, H.

Brunnekreeft, E. de vries zitlend: F. van Boven, L. Eisma, R.J. van Dijk, J. SchwiÍtz, A. v.d.

70

Dames 4 achter v.l.n.r.: E. Kruize, N. Elling, L. Haeser, M. Steinebach, S. v.d. Wilde, Y. Heydra, L. Caminada, M. Merks, M. v.d. Leck voor: M. Overdevest, R. de Btuyne, M. v. Gendt

v.l.n.r.: A. Nieuwland, E. 't Hoen, B Linn, H. v. Kessel, J. den Haftigh, H. den Baer, L. Flinkebusch H. Bleuzé, G. van Dieten, D.

staand v.l.n.r.: W. Schutte, N. Peters, H.

de rylt, M. Steens, S Katuer,

1,4.

de Jong,

Sanders, J. Jonkman

zittend: H. Bokma, M. Odinat, R. Grcppone, C. Baré,

J. Middelhoek, S. BokhoÍst, P. Viskil

Jongens A1

staand v.l.n.r: B. Geneste (begeleide) M. Boutgonjen, L. Eisma, M. Geneste, A. v.d. Sluys, R. Schmitz, ltil. Pronk zittend: A. de Vefte, T. de Giet, Y. Weeda, W. Hoppenbrouwer, Christallels

E.

Meisjes A2 v.l.n.r.: N. van Drimmelen, Hr. Streur, F. Stijl, P. Plugge, M. Strcut, F. Schoenmakerc, E. den Boer, L van Velthoven, E. Driessen, J.

narman midden: J. van Tangeren

71

,...

I

Jongens A2

Meisjes B1

staand v.l.n.r.: O. Schmitz, B. Willems, F. Le Conge Kleyn, T. Jas-

achter v.l.n.r.: M. Stijl, Mw. Heydra, K. Peeters, B. Konings, S. de Vette, L. de Grcaf, M. KoNeL J. Tissink, N. Graanstrc, HL de Leeuw voorv.l.n.L:T. de Leeuw, Y. Heydrc, A. Elling, C. Kor,/er

perse, N. Jansen.

zittend: T. Aíntz, A. Zeelen, M. Boutgonjen, M. Mayer, D. Wifte veen, F. Zeelen, B. de Wit

Jongens B1

Meisjes 82

staand: Hr. Weber (coach), E. Schoenmaker, C. WebeL F. de Haan, S. Vekaaft zittend: A. Vincent, G. Schoenmaker, L. v. Dam, P. v. Lent, W. v. Paa'en L. Baré liggend: F. de Vries

staand v.l.n.t.: A. v.d. Berg, M. Terwiel, H. Baerendans, R. OudmayeL F. Le Gtieo M. de Gier, J. Bosch zittend: G. van Soest, M. de Kubbet, L. Caminada, M. Metks, E. Hess/rg

Jongens 82 staand v.l.n.r.: J. Klaver, O. StradmeyeL O. Weeda, D.J. Weber

zittend: S. Konings, K. v.d. Wilden, R. Thamas, B. de Vties, Mock

Meisies C1

staand v.l.n.r.: E. Hess/rg, J. Sonneveldt, M. Valk, E. Kokkedee, G.

L.

van Paasen, Hr. van Dam zittend: L. Holst, V. van Seelen, L Hessing, Y. Sipman, M. de Kub-

bel

Jongens C1 H. Visser, H. Avenarius, E. Frcnsen, L. Flínkerbusch, A. Vethaogt, S. Sa, Glo,'gi J. Weber, M. Trcmpert, H. Bosch, E.J. Ftinking, R. van Os, S. Heydrc, HL Flnketbusch.

Meisjes C2

staand v.l.n.r.: L Ve ind, D. Steers, M. Zeelen, Hr. Steers, J. de TeyseL ï. Hermans, P. Geneste, M. Wagenfelt zíftend: S. NiekeÍk, E. Hollestelle, V. Boogaatds, M. Weus, M. Roelands C. Kanterc

73

Jongens C2 staand v.l.n.r.: P. Koersen, Hr. Benjes, E. Róvekamp, P. van San' ten, M. Amerongen, R. Paalvast, J. Grootscholten zittend: T. Gaudriaan, D. Pels, L. Benies

Jongens D1 staand v.l.n.r.: H. v. Paasen, A. Oversteeg, U. Visser, J.J. Bakma zittend: Ht. KÍuisweg, D. Kruisweg, J. Bitl, K. v.d. Broek, F. Wor es, J.P. Smith, R. Vollebregt, M. de Gier, G. Wiin

74

Meisjes D1

staand v.l.n.r.: S- van Bleser, V. van Seelen, H. Arends, w. van Drimmelen P. de Clerk

zittend: M. van Os, L. Holst, E. Flinkerbusch, L. Matthilsen, L. Riin Iiggend: P. Paílevliet

Meisjes E

achtet v.l.n.L: L Bosch, N. van Dam, D. Veraart vaot:B. Boon, C. Boon, L. Ktuisweg, M. Wiinveldt, M Hollestelle

Jongens D2 staand v.l.n.r.: M. Schuurman, R. Schniz, J.W. de Linck, K. v.d. Broek, B. Parlevliet, M. Uchtmann, Hr. Schmitz, zittend: R. Verlinde, B. Grootscholten, H. van Paasen, J. van Doot, B. Avena us

Jongens E2 staand v.l.n.Í.: D. v. Amerongen, A. v.d. Sluys, G. Orta, J.J. Reyn zittend: R. Zegerc, S- Remmerc hggend:E. Derschau

Jongens E1 staand: R. San Giorgí, R. v.h. Hof ziftend: D. v. Engelen, M. Wodes, F. Gubben, D. Níeke*, P. Hotst

75

Deze jubileumuitgave is mede mogelijk gemaakt door de zeer gewaardeerde steun van de volgende bedrijven:

De Gier Transporten B.V.

Heydra aannemingsbedrijÍ Het Goudên Leeuwtje B.V. Heymans Glashandel B.V. l/olier Boekbinders B.V. Oldenburg Schoenen BouwbedrijÍ Weber

76

te te te te te te te

Den Haag Den Haag Rijswijk Rijswijk Rijswijk Rijswijk Rijswijk