vleermuis in
Tweekleurige België:
stand
een
zaken
van
Bob Vandendriessche
In
Nederland is
sterk
dieren
invasie. Los
een
aantal
waarnemingen
de
van
tweekleurige
van
de
'Zoogdieren
Vespertilio
in
Nederland echt
vleermuizen in
sprake
het aantal van
jaren
‘toevallig’
toename
een
contrast met het
stand
België groter. Een
kelijke
vondst
vlakbij
de
17-18).
2004.
van
zeedijk
Het
genomen
die
dag
Oostende
dat
jaar
aan
in
de
Deze
’s
ten
bereikte
oproep
bleem
al
van
een
en
avonds
hoorden
hier
tweekleurige
ooit
uit verder
we
pas
onderzoek
of
lage
zaken
van
zee, ditmaal bereikte
ondergronds
De
spouwen
in
31
van de
een
mei
postvat-
maken.
lagere
Dat
doen
de
Het
vleermuizen
wel
van
meer
de
in
Beierse
laat
de
het
beton
dat
en
op
van
groepen
warmte
opzoeken. gelijkenis
het
situaties,
dit
mogelijkheid
de
maar
het
grote
zomerhalfjaar
verblijfplaats
soorten,
Een
wijzer
een
bij uitzonderlijke
hun
gevonden uitwerpselen,
zee,
van
bekend
is
nog
en
tweekleurige
van
het
op,
binnen.
ons
tussen
spouwen
delen
is
niets
meer
bekend
zich
zomerverblijfplaats
type van
die
bijvoorbeeld de
Beieren
melding
grote parking.
vaak
van
Uit
een
in
leverden
waarnemers zou
aantal
een
toekomstige
voor
meldingen
geen
mannetjes
groep
verzameld
duidelijke
een
vinden,
te
sindsdien
de
met
was
formaat
ongebruikelijke een
zeker
boogscheut
open
dat
het
was
een
nog
in
van
een
dagen
paar
een
van
twintig-
de
garage
uitzonderlijk
we
intri-
een
Middelkerke.
muurspouw
troffen
garage
spouw
ondergronds
in
hadden
daarvoor
kunnen
met
pro-
zal misschien
opnieuw
plotse aanwezigheid
week
geweest. Op
ons
garagecomplex
vleermuizen
gemeld.
het
interview
ook
tweekleurige
Brugge.
vleermuizen, ditmaal
gebruikers
voordien de
het
op
Bezoeken
kwamen
zonsondergang
na
blijken.
aan
van
in
één
uur
werd
een
de
een
uitwerpselen
ophielden
vleermui-
toen
betrof,
2005
gerende melding
acht
decem-
I
uit.
vleermuizen
win-
In
uitwerpselen
er
vleermuizen. Of het
geen
30
Ongeruste
voor
flatgebouw
vleermuizen
in
rolluikkast
Opnieuw mei
op
tijdje voorbij was.Tijdens
een
opmer-
gebouw
ruim
tot
concentratie
analyse.
de West-Vlaamse
echter
ons
een
bekende
winter
werd
spouwmuur
hoogste verdieping
de
België,
in
Vleermuizenwerkgroep opgeroepen zenoverlast
het wachten
er
(zie Zoogdier 16(1):
soort
weerkundige
Eerder
was
de eerste
deze
Belgische
vleermuizen-
was
mannetje
feitelijk
van
dat de
begint.
Op
een
in
betrof
terwaarneming
Daarna
opgelijst.
murinus
er
vleermuizen
2003
uit
bekende
toe
vlogen
België
tweekleurige
van
tot 4 december
ber
in
Vlaanderen'
in
dan
tot
zeven
waarnemingen
10
ook
detectorwaarnemingen
er
de laatste
tweekleurige vleermuizen
of dit inderdaad het geval is, wordt het
vraag
winterwaarneming
werden
tal
aantal
flink gestegen is, lijkt
waarnemingen
boek
het
Op
het
naast
van
België.
2004: In
Omdat
gestegen.
gevonden
uit
het aantal
in
geen
vleermuizen
Een
warm
van
de
aan, noch
rige
mogelijke verblijfplaats vleermuis
in
van
tweekleu-
Middelkerke? Foto:
Bob
Vandendriessche
2006-17(4)
Zoogdier
hier
hier
ooit
Terug
dit
misschien
Wallonië 2005
augustus
Moeskroen
werd
Forget
goede gezondheid
Het
ons.
werd
en
Eerder
terug losgelaten.
vuilnisbelt
vleermuis
tweekleurige
Frederic
een
op
Henegouwen,Wallonië)
(Provincie
vrouwtje
meldde
zo
onderzoek
toekomstig
naar
25
een
in
kan
bevestigen.
Op in
groepje tweekleurige vleermuizen ging.
een
om
Ook
dat
gevonden,
dier
enkele
meldde
jaar
scheen
later
uren
Detail
Herman
op in
Limpens zich
de
Nederland
in
enkel
land.
In
laatste
België
2004
in
bleef
2005
en
Eind
een
ber
oktober
2005
zoek
op
te
het
hierboven
baltsende
naar
vleermuizen nabij hoge gebouwen. In echter
toen
ganiseerd,
helaas
ook niet
dergelijke
geen
van
Limpens
België
en
in
nog
de
waarneming
keer van de
door deze
tweekleurige
België
werden
mei
excursies
werd
in
(Limburg)
wand
vrouwtje tweekleurige
-
een
Het
getroffen. woog
slechts
gewonde
12 gram)
Een
melding
aantal
centrum
kolonies
Er
al
nogal
van
later
met
deze
vondst
werd
ik
bewoners
aan
de
duidelijkheid: enkele
verblijfplaats. verhaal
uit
kust.
De
e.a. deden
ik
aan
te
Uit Middelkerke
2005
met
en
is
het
Palmans
Zoogmail.
“weet
er
van
de kust”. circuleren
onder
we
uit Knokke
is
alle
en
uit
zijn,
een
er
Of
door tweekleu-
aan
de
aan
aldus
besloot
ik
tweekleurige
oude
het
genoeg
beide
het
er.
Op
2006-17(4)
-
zijn,
wou
in
orde van
in te
de Vlaamse
om
het
overheid.
22.20 in
een
dienen bij
uur
De
werd
het
park
het
dier
aan
Oostende.
merken
waaraan
kust
voorzitter
vleermuis gelost
Na
de
aan
Natuurpunt
van
4 juli
het
van
terzake
als
vrijlaten
of
kon
het
breedbandgeluidsopnames. werpselen
dier
de
alleszins
-
hierbij aanwezig
van
geregeld
vleugels.
het
Lefèvre
watertoren in
Omdat
Bulgarije
wetgeving
Alex
Immers;
vleermuizen
medewerkers
ze
Vleermuizenwerkgroep
deze
ik
de
de
voor
gaan.
uit
van
waargenomen? Omdat
dat
Omdat
met
moest
of
en
gelost.
waren
opvangcentrum
dier
Tsjechië
besloten
was,
verzwakt
kort voordien
tweekleurige
kust
-
was
waar
Bulgarije
het
versleept
toestemming kwam
de
en
in
werden
spoedaanvraag
snel
een
1999
Tsjechië
men
lossen.
om
over
bovenstaan-
er
is
bekend.
industriehal
bevoegde Agentschap
welke
voorbehoud
ging
enkel
wilden
de
eender
het
gemeld
ons
-
kraamperiode.
Tessenderlo
uit
vogelopvangcentrum
te
ronde.Voor
van
de
bewoond
nog
een
uit
om
onzeker
opvang-
plaatsen Oostende, de
in
zich
Vlaanderen
toch
had
tweekleurige
van
Oostende beschikken
mogelijke verblijfplaats
Zoogdier
‘kolonies’
harde aanwijzing
uit
via
verblijfplaats
tijdens
-
is niet
precieze herkomst
aan-
naar
door het
of
in
diertje (het
overgebracht
misverstanden
van
Middelkerke, Knokke
de
verzwakte
de vraag
wat
het bestaan
vleermuizen
geen
en
werd
in
hoog tegen de
vleermuis
tweekleurige vleermuizen
bleken
over
weken
gebeld
zeven meter
Heusden-Zolder. Ghis
van
opvangcentrum maakte
-
werd
frequente nachtelijke terug-
de
naar
tweekleurige
Daarom
industriehal
Tessenderlo
groepje tweekleurige
Dilemma: loslaten in Limburg of
bevond
open
Johan
mogelijke kraamkolonie
de
wegens
verblijfplaats
dat het
een
als
rige vleermuizen,
De
geor-
waarneming uit het
2006
thermen
de kust?
Vlaamse binnenland Eind
klein
van een
dat
dieren
containers
2006: eerste
de
aan
Oostende. Foto:
novem-
de kust
aan
september
genoteerd
twee
beschreven).
Herman
in
Buckens
vleermuizen,
waar-
de
tot
dit
binnen-
Moeskroen (los
Nederland
gaan
in
beperkt
lanceerde
in
om
oproep
doen, en
zekere
hangplek
van
te
aantal
en
mogelijke verblijfplaatsen
invasie
een
voor
het
Oostende
in
jaren
leek
dat
Zoogmail,
maar ook
kust,
echter
bovenstaande de
de
langs
nemingen
de
vleermuizen
tweekleurige niet
nieuwsbrief
digitale
de
van
30
ringen
van
worden,
vrijlaten Ook
hopelijk
fotografeerde
maakte
werden
nog
niet
ik
verse
ook uit-
darmwandcellen
11
kleven
-
bewaard
verschaffen stelden
al de
-
uit
die
haven
in
goede conditie, terwijl
de
de
geweest. Of
was
container
Na
het
de
van
vleermuis
komende
wel
stond
de
in
het
van
in
het
zeer
echt
dat
op
uit
zouden
dat het
dier
waarneming
van
van
dier?
het
dier
Velter
ken
ikzelf
en
oktober
dien
onder
teerde
een
de
de
Op
zien.
de
aan
het
mij
diezelfde
van
ander
een
weerom
bereikte
één
thermen, links
nok,
ditmaal
boven
etage,
tweekleurige
vleermuis
te
Het
dat
vleermuis
uit
Tessenderlo?
nooit
weten.
Drie
waarnemingen, één
Dachten
we
Op zondag 8 oktober uur's
aan
ochtends:
de
thermen, op
het dier van 30 geweest
zijn.
Tessenderlo?
aankomst
kleurige
12
hing
er
een
was
er
geen
had
glanzend
uitzag
toch
maar
zeker
niet
zullen
Adams
zien
han-
als het
hetzelfde
dat
we
wel
indien
het
bracht
de
ons
dier
was
vergelijken.
(opnieuw)
die
de
de
Er
twee-
maan-
beantwoord
geslacht bekijken,
van
zat
brandweer.
foto
de
drie
die
vraag
het
nemen
dit
vrijgelaten? Slechts
was
om
vangen,
gelijk, foto’s
uitkomst,
ban:
uit Tessenderlo
Oostende
restte
fotosets
ik belde
Op
in
in
ons
spreekt
de
vleugels
niets
De
anders
en
op:
ladderwagen
voor
zich.
Het
voor-
bui-
inspecte
anderen
twee-
zouden
we
dier?
tweekleurige
mij
om
exact dezelfde
twee
spoor
ook
uur
meer
het
later:
van
Op goed geluk begon
8
vleermuis
plek
Dit moet hetzelfde
misschien
Slecht nieuws
vleermuis.
ochtend
duidelijk
door
belde Yves Adams
welhaast
het
wel,
geheel heeft
merkte Yves
...
september!
Was
zo
van
sub-adult
hangen,
Ik
was
Dat
niet
wel.
foto
Johan
ondubbelzinnig bevestigd. Was dit de geloste kleurige
krijgen:
beide
ble-
vleermuis
zien,
en
aan
Claude
zien
foto
mij toegestuurde
een
te
een
nathusii.
lamp.
geen
die
hij
een
niet
nog
beurt
de
weten.
vleermuis
optie
halverwege,
een
echter;
thermen,
kleurige
buitengevel
nokstenen
had
toch
hield
eerder
bericht
uitkleuring
dat
Wellicht
aan
wat actie!
voor
vraag
één
vogelkijkers, daags
vleermuis
soort
meer
den
terplekke.
meteen
dier
Wellicht
zeedijk
thermen.
de
van
gingen
de
ruige dwergvleermuizen Pipistrellus
Buckens,
ten
tweede
onder
hun
mij
de
op de
aan
de
op
uiteinde
westelijke
vogelkijkers
hing
hing verderop
Eén
op trek
vleermuizen
dier
flatgebouw
een
ander
meldden
twee
Eén
Oostende.
in
I
2006
september
de
er
op
september:“mogelijk
het flatgebouw. Dus
aan
nooit
zor-
het
over
Tijd
23
30
merkte
De
Was dit
tweekleurige!
een
tegen
verdieping.
de thermen?
van
ver-
dier.
gehoorde
dwergvleermuizen
Ruige
uitsluitsel:
dier
zevende
de
op
vlek
de
op
kilometer
een
kleine grijze
een
Peter Lina
waarvan
gen,
even-
omgeving
ruime
van
Ongeveer
op
flat
flatgebouwen
de
van
plaatsgevonden". Op zijn
uit
te gaan.
na
niet?
dier
dier
dagen
oog
van een
verdwenen
Of toch
gevels
speuren.
mijn
verrekijker gaf
container
vleermuis
twijfel
voor
gevel
het
dus
vast
derop de
-
van een
tien
nog
tweekleurige
steevast
de herkomst
over
gen
tijd
men
viel
gevonden
was
container
tuele detectorwaarnemingen de
een
de vleermuis
Oostende
in
was
of nabij
kwam, probeert
vrijlaten
Tessenderlo
2005
af te
zeedijk
dier. Eerder
herkomst
de
in
De
gesloten
het
de
telijke richting
duidelijkheid
meer
van
naar
vraag
Duitsland.
afkomstig
toekomsti-
een
vleermuizenonderzoekers
vleermuis
Rotterdamse
ooit
herkomst
Nederlandse
tweekleurige de
de
over
Zoogmail
via
in
misschien
DNA-analyse
ge
alcohol. Zo kan
op
dier
uit
bij mijn
een
ik
als
dier
twee-
in
oos-
De
brandweer
in
actie
op
8
oktober
in
Oostende. Foto: Bob Vandendriessche
2006-17(4)
Zoogdier
hetzelfde
zen
wel
in
al
een
de
dier
zijn
de
van
dezelfde avond noch
genomen,
De
methode
mergelgroeven. Jammer
Oostendse werd
wordt
vleermuizen
tijdje gebruikt bij Bechsteins
Belgisch-Limburgse
genoeg
nog
betroffen.
tweekleurige
gelost
uitwerpselen
die
-
DNA-stalen
geen
-
bewaard.
Wel
zijn
er
geluidsopnamengemaakt.
Intussen in Brussel... Na Vlaanderen
terblijven: De
vleugels
werden
bleek
van
inderdaad
rug,
en was
subjectieve
Alex
in
de
uur
had
ze
dus
eerder
die
net
ondanks
-
namen we
Lefèvre
beide
van
het
lende
dieren.
Zo
België
alweer
Voor eentje hoger.
werd
of twee
deze
methode
waarnemingen
Datum
1948'
de
de
van
van
maar
het
had
om
eerste
om
de
een
werd
‘Les
worden
Naturalistes
de buurt
van
de
maal
aanleiding
van
del
van een
17898
in
(IG
in
gelabeld Jacques
vleermui-
de
vleermuis
uit
N° Rég. 8078) was
Fairon
vleermuis.
als
die in
1953
meervleermuis,
betrof
Geslacht
een
is als
dier
Type vindplaats
Maas
Onbekend
Kust
Gevel woonhuis
Man?
Losgelaten
door
post-
Vrouw?
Kraamkolonie?
Hospitaal
Man
Losgelaten
20-08-01
Boncelle
Maas/Ourthe
Zolder woonhuis
Man
Dood
30-05-02
Oostende
Kust
Portaal
Vrouw
Losgelaten
i.s.
18-08-02
De Panne
Kust
Gevel flatgebouw
Losgelaten
i.s.
10-09-02
Motton
Ourthe
Kippenhok
Vrouw
Losgelaten
i.s.
Gevel
Man
Losgelaten
i.s.
Stortplaats
Vrouw
Losgelaten
i.s.
Vrouw
Gelost in
Man
Collectie KBIN
25-08-05
Moeskroen
Schelde
xx-05-06
Tessenderlo
Limburg
Open
25 -09-06
Laken
Brussel
Straat
(Wall.)
flatgebouw
fabrieksloods
30-09-06
Oostende
Kust
Gevel thermen
?
08-10-06
Oostende
Kust
Gevel thermen
;
Oostende
Kust
Gevel
zekere
Frechkop door
waarschijnlijk
van
de laatste drie heel wellicht
2006-17(4)
i.s.
Oostende
Zelfde als 08/10?
tweekleurige
hetzelfde
i.s.
Weggevlogen
Vrouw
flatgebouw
waarnemingen
KBIN
Collectie KBIN
Spouw flatgebouw
Kust
het
Lotgevallen
Kust
Oostende
Brussel,
tweekleurige
een
Ourthe
Zoogdier
Yves
Lefèvre
2003
in
Libramont
04-12-04
in
van
dat
Regio
en
bij
vondst
dat de sche-
ons
de collectie
gecorrigeerd
Het
vondst
recente
van het KBIN
Knokke
waarvan
dood
en
vindplaats
30-11-00
waarnemingen,
Laken
de bat-detector, helaas zonder resultaat
met
07-07-99
Tabel: overzicht vondsten
ach-
door
Alex
Beiges’.
Blankenberge
08-10-06
in
De
opgenomen.
beschreven
20-09-89
(Ny)
niet
verkeersslachtoffer),
collectie
meldde Yves Laurent
na te gaan
tweekleurige
Amay?
Naar
verschil-
waarnemingenteller
Plaats
2006
september
daarna in
even
Brussel
Uit de oude doos: nieuws uit het KBIN
gezien.
aderpatroon
zeker
gebruikt
uitvoeriger
vatten
vleugels.Volgens
de
zal
ging
te
in
KBIN
in
kon
mannetje tweekleurige vleermuis
het
Laurent
Wallonië
dier datYves
de thermen
foto’s
stond
klaarwakker
vlucht achter
toch het
-
aan
foto’s
een
25
op
een
gevonden (wellicht
identifi-
vermoede,
de
vleugels vergeleek,gaat
België
latere
tweekleurige, een
kleurverschillen
Adams twee
Vervolgens
dit
uit
voor
(Brussel)
Tessenderlo
Vandendriessche
een
vrouwtje.Wellicht de
dier
gefotografeerd
Foto: Bob
catie.
het
en
dier
Zelfde als 08/10
en
30/09?
Gelost i.s.
vleermuizen
in
betreffen. (i.s.=
België: in
15
situ)
13
in
1948
(13
dec) gevonden
Momenteel wordt
bevestiging
een
beide
het
dan
ook
dier
levend
Daarmee
dit
of
het voorafgaan
zou
uit
Blankenberge
in
uit
Oostende
2004.
nu
toe
in
bekende
1989
werd
en
Een
de
aan
soort, als
gevonden.
waarneming
de winterwaarneming overzicht
is
waarnemingen
alle
van
aan:
*
oudst
deze
van
staat
verse
Met dank Frederic
naar
winterwaarneming
eerste
in
de
meteen
waarneming
de
gezocht
nog
vindplaats. Mochten
en
wordt
Belgische
mogelijk
en
datum
Luik.
Amay, nabij
in
archieven
de
van
kloppen,
bekende
in
is
tot
in
samengevat
voor
de
gegevens
uit
Laurent,
en
Alex
Brussel,Wallonië
en
Lefèvre
Frankrijk.
*
Johan
Buckens
voor
de foto
van
30/09/06 uit
Oostende. •
Herman
Limpens,
Peter
Jifke Haarsma, Jeroen Van voor
foto *
hun
en
bevestiging
*
Kooij
en
Hans
de determinatie
van
andere zinvolle
üna, PeterTwiskAnne-
der
Baagoe deze
van
commentaren.
Neeltje Huizenga en Ludy Verheggen voor
gegevens uit
de tabel.
ForgetYves
de
Zuid-Nederland.
de medewerkers
van
het
opvangcentrum
in
Heusden-Zolder
de Maas:
Migratie langs Als
verhaal
het
dit
steunt
de
bijrivieren
Heerlen,
zijn
dan
is
conclusie
bocht
een
aan
de Ourthe
eind
de
bron,
in
dan
die
Brussel
deze
via
een
hypothese de
waarneming
de
Schelde),
gegevens
een
plots
heel
herkomst
vlakbij in...
14
de
die
wat
het
de
Adams, de
Claude
Sijpe
voor
Velten Sophie Vanroose de assistentie
en
in Oostende.
Bob Vandendriessche
Vleermuizenwerkgroep
Natuurpunt
B-8020
Oostkamp
België
tot
het
waarne-
en
in
Joigny
waarneming sluit
Ten
met
aan
wordt
zeker. De
we
na
in
de
Tessenderlo
en
Op
(langs
In
waarneming
vindplaats
dat
niet
beschikbare
Noord-Frankrijk.
opmerkelijk
Albertkanaal,
alle
de
is ook
passen.
Moeskroen
gewoon
op
van
Maas. Om
selecteerden
in
en
slotte
de
het plaatje
vleermuis
minder
minder
het
in
2005
hypothese,
tweekleurige
Ook
de Maas.
staven,
betreft
en
een
Om
Franse
de Maas
verbonden
uit Wallonië
licht van deze
aan
Limburg
Ourthe.Volgen
N-Frankrijk)
van
te
in
de
uit
waar
zich
aftakking (in Charleroi)
gegevens
de
plaats
Libramont!
er
spreekt.
Charleroi
via
de
Mare Van
Begoniastraat 26,
in
dan
ligt
stroomopwaarts in
we
de
bevindt
gegevens
kerkuilenbraakbal, 1986), een
(2002,
bijrivier
een
zomaar
in
en
langs
1987)
zich
voor
verhaal
Samber,
komen
(schedel
Valenciennes
dit
vlak
verder
nog
Revin,(okt
Meuse
naam
Maas
Hotton
vervolledigen zijn
te
mingen
de
we
zich
Boncelle
nabij Luik.
Yves
rijtje,
een
op
de
en
Zetten
bevindt
voor
vleugelfotografie.
Zuid-
Sittard
uit
Maasvallei.
vindplaatsen
uitmondt.
Ourthe
plaatje
in
Maas
tussen
erin
de
in
over
•
België
Uit
vormen.
Ghis Palmans
informatie
zijn
en
zuidelijk
in
soort
Maas
de
helder: Amay
stroomopwaarts de
we
sur
de
geprangd
weer
dat
waarnemingen
Franse
en
de
de
steden
onder-
Amay klopt,
uit
migratieroute er
beide
Waalse
aan
deze
voor
Nederland
1948
hypothese
belangrijke
een
de
uit
*
hypothese
een
de
van
(2006)
vreemde
situeert
oostwaarts
het
zich
uitmondt
Maas!
2006-17(4)
Zoogdier
