Eveline Masquelier Promotor: Nancy De Blieck Academiejaar 2013-2014 Bachelor in het Sociaal Werk: sociaal- cultureel werk
blieft? Over communicatiekanalen en –tips om jongeren te bereiken voor een ‘zichtbare’ Week van de Amateurkunsten.
Hogeschool Gent Faculteit Mens & Welzijn Opleiding Sociaal Werk Campus Schoonmeersen | Gebouw A Voskenslaan 362 | 9000 Gent E.
[email protected] | W. http://soag.hogent.be
Voorwoord In het kader van de afstudeerrichting sociaal-cultureel werk liep ik stage bij het Forum voor Amateurkunsten. Omdat de creativiteit mij in de vingers zit, kriebelde het bij mij om daar stage te lopen. Ik heb avondschool mode gevolgd en heb deelgenomen aan Kunstbende en ben sindsdien opeenvolgend drie jaar jurylid geweest voor de categorie mode. Het sprak me onmiddellijk aan dat het Forum voor Amateurkunsten zich inspant voor een breed gamma van amateurkunstenorganisaties. Volgens mij is het belangrijk jongeren te stimuleren om hun creativiteit te exploreren en hen bloot te stellen aan de amateurkunstencultuur. Cultuurparticipatie is een thema dat niet meer weg te denken is uit het maatschappelijke debat over cultuurbeleid. Bijzondere aandacht gaat hierbij naar jongeren. Daarom wil ik achterhalen hoe de Week van de Amateurkunsten zichtbaarder kan gemaakt worden in de leefwereld van jongeren.
Met de resultaten van mijn onderzoek hoop ik het Forum voor Amateurkunsten, maar ook andere actoren, zoals gemeentes, de negen landelijke amateurkunstenorganisaties en diverse culturele organisaties, gegevens aan te reiken om in hun werking aandacht te hebben voor jongeren en zo amateurkunst bij jongeren te stimuleren en de cultuurparticipatie te verhogen.
Ik wil graag enkele mensen bedanken die voor mij een grote hulp zijn geweest. Vooreerst mijn promotor, Nancy De Blieck, die mij bijstond met raad en steeds de tijd nam om samen te brainstormen. De ondersteuning en de feedback die ik ontving, heeft mij telkens in de juiste richting gestuurd.
Verder mijn stagementor Elke Verhaeghe die mij telkens zeer bruikbare informatie heeft aangereikt en mij heeft verrijkt met haar expertise.
Tot slot denk ik ook nog aan Katrien De Bruycker, mijn stagementor die me vorige stageperiode heeft begeleid. Ik heb veel gehad aan haar creatieve geest die me inspireerde gedurende het schrijven van deze bachelorproef.
INHOUDSTAFEL 1.
INLEIDING ............................................................................................................................ 6
DEEL 1 .......................................................................................................................................... 8 2.
3.
4.
ONDERZOEKSOPZET ......................................................................................................... 8 2.1.
Aanleiding tot onderzoek ............................................................................................... 8
2.2.
Probleemstelling ............................................................................................................ 9
2.3.
Mogelijke knelpunten van de WAK ............................................................................. 10
2.3.1.
Personeel ............................................................................................................ 10
2.3.2.
Beperkte middelen .............................................................................................. 10
2.3.3.
Belang lokale coördinatie .................................................................................... 10
2.3.4.
Impact samenwerking ......................................................................................... 11
2.3.5.
Efficiënte communicatie ...................................................................................... 11
2.4.
Centrale onderzoeksvraag .......................................................................................... 11
2.5.
Redenen om cultuurparticipatie bij jongeren te stimuleren ......................................... 11
2.6.
Deelvragen .................................................................................................................. 12
2.6.1.
Kennen jongeren de WAK? ................................................................................. 12
2.6.2.
Hebben jongeren interesse in de WAK? ............................................................. 12
2.6.3.
Waarom zijn jongeren in mindere mate aanwezig tijdens de WAK? .................. 12
2.6.4.
Hoe bereik je jongeren met de promotie van de WAK? ...................................... 13
2.7.
Doelstelling van de onderzoeksopdracht .................................................................... 13
2.8.
Verloop van het onderzoek ......................................................................................... 14
2.9.
Begripsafbakening ....................................................................................................... 15
2.9.1.
Jongeren.............................................................................................................. 15
2.9.2.
Leeftijdsafbakening ............................................................................................. 15
2.9.3.
Jongeren in Gent ................................................................................................. 15
AMATEURKUNSTEN ......................................................................................................... 16 3.1.
Wat is amateurkunst?.................................................................................................. 16
3.2.
Wat valt er allemaal onder amateurkunst?.................................................................. 16
3.3.
Amateurkunst in de Van Daele ................................................................................... 17
3.4.
Perceptie van amateurkunsten ................................................................................... 17
AMATEURKUNSTEN IN BEELD GEBRACHT.................................................................. 18 4.1.
Leeuwendeel jongeren is aan de kunst....................................................................... 18
4.2.
In welke disciplines zijn jongeren actief? .................................................................... 19
4.3.
Participatie van jongeren aan kunst ............................................................................ 19
5.
HET FORUM VOOR AMATEURKUNSTEN ....................................................................... 21
6.
LANDELIJKE AMATEURKUNSTEN ORGANISATIES ..................................................... 22 6.1.
Centrum voor Beeldexpressie ..................................................................................... 22
6.2.
Creatief Schrijven ........................................................................................................ 22
6.3.
Koor&Stem .................................................................................................................. 22
6.4.
KUNSTWERKT ........................................................................................................... 22
6.5.
Muziekmozaïek ........................................................................................................... 22
6.6.
OPENDOEK ................................................................................................................ 23
7.
8.
6.7.
Poppunt ....................................................................................................................... 23
6.8.
Vlamo .......................................................................................................................... 23
6.9.
Danspunt ..................................................................................................................... 23
6.10.
Wat doen de negen landelijke organisaties tijdens WAK? ...................................... 23
6.11.
Formats ................................................................................................................... 24
WEEK VAN DE AMATEURKUNSTEN .............................................................................. 25 7.1.
Thema van de WAK .................................................................................................... 25
7.2.
Doelstellingen van de Week van de Amateurkunsten ................................................ 26
7.3.
‘De Groote Kunst’ 2014 ............................................................................................... 26
7.4.
‘De kleine artiest’ 2015 ................................................................................................ 26
7.5.
Evaluatie WAK ............................................................................................................ 27
7.5.1.
Evaluatie van de Week van de Amateurkunsten in 2011 ................................... 27
7.5.2.
Evaluatie van de Week van de Amateurkunsten in 2012 ................................... 28
VERGELIJKING MET GELIJKAARDIGE INITATIEVEN ................................................... 29 8.1.
9.
WAK Nederland ........................................................................................................... 29
8.1.1.
Pers en publiciteit ................................................................................................ 29
8.1.2.
Promoties en websites ........................................................................................ 29
8.1.3.
Sociale media ...................................................................................................... 30
8.1.4.
Contact met de Noorderburen ............................................................................. 30
8.2.
The Big Draw ............................................................................................................... 30
8.3.
Kotroute ....................................................................................................................... 31
8.4.
Alles kan subsidie ........................................................................................................ 31
8.5.
KUNSTBENDE ............................................................................................................ 31
HUIDIGE PROMOTIE VAN DE WAK ................................................................................. 32 9.1.
Affiches ........................................................................................................................ 32
9.3.
Site .............................................................................................................................. 33
9.4.
Blog ............................................................................................................................. 33
9.5.
Facebook ..................................................................................................................... 34
9.5.1.
Pagina-updates ................................................................................................... 34
10. JONGEREN BEREIKEN..................................................................................................... 35 10.1.
Tips & tricks ............................................................................................................. 35
10.1.1.
Zorg dat jongeren iets kunnen doen ................................................................... 35
10.1.2.
Weet op welke plekken je gezien moet worden .................................................. 35
10.1.3.
Wees mobiel bereikbaar ...................................................................................... 35
DEEL 2 ........................................................................................................................................ 37 11. DATAVERZAMELING ........................................................................................................ 36 11.1.
Enquête ................................................................................................................... 36
11.1.1.
Inhoud van de enquête ........................................................................................ 36
11.1.2.
Steekproefplan .................................................................................................... 37
11.1.3.
Contactname ....................................................................................................... 37
11.1.4.
Wijze van bevraging ............................................................................................ 37
11.1.5.
Respons .............................................................................................................. 37
11.1.5.1.
Enquête in het KASK ................................................................................... 38
11.1.5.3.
Enquêtes in HoGent .................................................................................... 42
11.1.5.4.
Enquêtes bij 14 tot 18 jarigen ...................................................................... 46
11.1.6. 11.2.
Conclusies uit alle enquêtes................................................................................ 50 Geïnterviewde organisaties ..................................................................................... 56
11.2.1.
Interview met KUNSTWERKT- The Big Draw ..................................................... 56
11.2.2.
Interview met AmuzeeVous- Kotroute ................................................................. 60
11.2.3.
Conclusies uit de interviews ................................................................................ 64
11.3
Focusgroep ................................................................................................................. 66
11.2.4.
Conclusies uit de focusgroep met jongeren ........................................................ 73
12. SUGGESTIES ..................................................................................................................... 75 12.1.
Jong vrijwilligersteam aan de top ............................................................................ 75
12.2.
Inspelen op disciplines die populair zijn bij jongeren .............................................. 76
12.3.
Samenwerken met scholen ..................................................................................... 77
12.4.
Samenwerken met jongeren organisaties ............................................................... 78
12.5.
Facebook maximaal inzetten................................................................................... 78
12.6.
Ga voor een nieuwe naam ...................................................................................... 79
12.7.
Stap naar een externe persverantwoordelijke......................................................... 80
12.8.
Ga voor kort maar krachtig ...................................................................................... 80
12.10.
Centraliseren is de boodschap ................................................................................ 81
12.12.
Wees aanwezig in de media ................................................................................... 82
12.13.
Excuses voor het ongemak, de site wordt vernieuwd ............................................. 82
12.14.
Voor jongeren, door jongeren.................................................................................. 83
12.15
Als ik kon dromen .................................................................................................... 84
13. SLOT ................................................................................................................................... 86 14. BIBLIOGRAFIE ................................................................................................................... 87 15. BIJLAGE ............................................................................................................................. 89 15.1.
Bijlage 1: vragenlijst ................................................................................................ 89
15.2.
Bijlage 2: begeleidende brief informed consent ...................................................... 91
15.3.
Bijlage 3: blanco informed consent ......................................................................... 92
15.4.
Bijlage 4: voorbereide vragen interview The Big Draw en de Kotroute .................. 93
15.5.
Bijlage 5: leidraad focusgroep ................................................................................. 95
1. INLEIDING Tijdens mijn stage bij het Forum voor Amateurkunsten (FVA) staat het evenement de Week van de Amateurkunsten (WAK) centraal. Het evenement verspreidt zich gedurende tien dagen elk jaar in eind april-begin mei over heel Vlaanderen en Brussel. Het valt het team van het FVA op dat jongeren ondervertegenwoordigd zijn op dit grootse evenement. Ik denk dat het belangrijk is om niet zomaar aan deze bevindingen voorbij te gaan. Zelf moet ik toegeven dat de WAK ook voor mij een onbekend evenement was voor ik aan mijn stage begon. Opvallend was wel dat als ik in mijn vriendenkring sprak over de WAK, het niemand bekend in de oren klonk. Dit vond ik vreemd en ik werd nieuwsgierig naar de oorzaak. Mijn bachelorproef is dan ook een opstart naar de WAK 2015 “De kleine artiest” waarbij het FVA meer jongeren en kinderen wil bereiken en betrekken bij de WAK. De WAK is een gelegenheid om potentieel jong talent te ontdekken en te ondersteunen. Jonge kunstenaars vinden niet steeds de weg om met hun werk naar buiten te komen. De WAK kan deze jongeren mogelijkheden bieden. Het aanspreken van de jeugd kan een verjonging van de sector met zich meebrengen en het imago van amateurkunsten een frisse boost geven. In mijn onderzoek zal ik verschillende groepen jongeren en organisaties bevragen om een beeld te krijgen van de redenen waarom de WAK moeilijker jongeren bereikt. Ik maak gebruik van drie verschillende dataverzamelingstechnieken, namelijk enquêtes, interviews en een focusgroep. Met mijn enquête ga ik van start in de Koninklijk Academie voor Schone Kunsten (KASK) in Gent. Mijn opzet is om jongeren te bereiken die geïnteresseerd zijn in kunst en er zelf actief mee bezig zijn. Mijn volgende stop is de Hogeschool Gent (HoGent) en ik eindigde bij het Koninklijk Atheneum (KA) Voskenslaan, een middelbare school. Vervolgens ga ik een kijkje nemen bij KUNSTWERKT en AmuzeeVous, twee organisaties die een zeer groot bereik hebben bij jongeren. Met een interview peil ik naar hun ervaring met evenementen die populair zijn bij jongeren. Ik eindig met een focusgroep samengesteld uit tien jongeren waar ik mijn bevindingen zal aftoetsen en met hen zal brainstormen over nieuwe ideeën voor de WAK. De moeilijke zichtbaarheid en toegankelijkheid van de WAK is zowel een probleem bij kinderen als bij jongeren, maar ik zal me toespitsen op de categorie jongeren. Het is
6
een thema dat dicht bij mijn leefwereld ligt en mij de mogelijkheid geeft eenvoudig bevindingen te detecteren bij leeftijdsgenoten. Om een antwoord te kunnen formuleren op de onderzoeksvraag, zal ik nagaan welke communicatiekanalen geschikt zijn om de jongeren te bereiken en wat momenteel de knelpunten zijn in het communicatiebeleid omtrent de WAK. In de leefwereld van jongeren zijn sociale media niet meer weg te denken en dit biedt dus veel mogelijkheden om de aandacht van jongeren te trekken. Sociale media zullen in mijn bevraging een centrale plaats innemen. De populaire sociale media kunnen in de promotie een belangrijke rol spelen.
7
DEEL 1 2. ONDERZOEKSOPZET In dit hoofdstuk wordt dieper ingegaan op de onderzoeksvraag. Vooreerst leg ik uit wat de aanleiding tot het onderzoek is. Daarna zal de probleemstelling benoemd worden en wordt er nog even stilgestaan bij mogelijke knelpunten van de WAK. Vervolgens duid ik mijn centrale onderzoeksvraag en het belang van de onderzoeksvraag. Verder splits ik mijn onderzoeksvraag op in verschillende deelvragen. Dit hoofdstuk sluit ik af met het verdere verloop van het onderzoek en de begripsafbakening.
2.1. Aanleiding tot onderzoek De medewerkers van het FVA en ikzelf hebben het gevoel dat de WAK te weinig jongeren bereikt en geen deel uitmaakt van hun leefwereld. Er zijn meerdere partijen die deze bevinding delen. In de eerste plaats denk ik aan de WAK-coördinatoren1 van de deelnemende gemeenten. Deze WAK-coördinatoren signaleren dat het moeilijk is jongeren warm te maken om zelf activiteiten op te zetten in de WAK, maar eveneens om hen activiteiten te laten bezoeken. De studenten en stagiaires die in contact komen met de WAK, geven ook aan op te merken dat de WAK een onbekende is in hun vriendenkring. Tot slot zijn er de contacten met de jeugdconsulenten die deze vaststelling delen. Daarnaast heb Ik het gevoel dat de WAK niet geassocieerd wordt met een jong en hip publiek, maar eerder een oubollig imago heeft. Een aantrekkelijk aanbod voorzien voor jongeren in de WAK is de eerste opzet, hen zelf laten deelnemen gaat nog een stap verder. Deze uitdagingen staan centraal in de WAK van 2015 “De kleine artiest” (zie 7.4). Als student in Gent zie ik dat deze stad bruist van jong amateurkunsttalent. De stad ademend kunst als je door de straten loopt. Je ziet verschillende creatieve uitspattingen zoals de muren met graffiti, studenten die op straat muziek maken en nog veel meer. Onderwijs is in Gent een enorme aantrekkingspool. Gent is een centrumstad, waardoor de jongeren van de randsteden en ook van andere steden, naar Gent afzakken voor het brede onderwijsaanbod. Gent kent niet alleen een bruisend uitgaansleven, maar loopt ook over van mogelijkheden en initiatieven op het vlak van cultuur, design en creatieve industrie. Studenten genieten er volop van een culturele en stimulerende omgeving. (Luca-arts, s.d., online). Er is een aanbod van 1
In veel gemeenten is een WAK-coördinator actief. Deze persoon is vaak de spilfiguur van de WAK op lokaal niveau. De aanwezigheid van een WAK-coördinator biedt enkele voordelen (coördinatie, programmatie, communicatie, promotie,...) maar is niet verplicht. Je kunt als kunstenaar of kunstliefhebber ook deelnemen aan de WAK zonder dat er een WAK-coördinator actief is.
8
hoger kunstonderwijs zoals in het KASK, de School of Arts van de Hogeschool Gent. Deze heeft ervaring met hedendaagse kunstenaars, zowel in de beeldende en audiovisuele kunsten, in vormgeving en design en tuinarchitectuur als in muziek en in drama. (HoGent, s.d., online). In Gent bevindt er zich naast het KASK ook het Sint-Lucas dat een aanbod heeft voor jonge kunstenaars in opleiding. Deze LUCA-campus ligt in het gezellige, historische hart van Gent. LUCA - School of Arts, is een omgeving waarbinnen creatief talent zich artistiek, uitvoerend en technisch kan ontplooien en ontwikkelen. Zij bevordert zowel het beoefenen van kunst en het creatief ontwerpen als het ontwikkelen van vernieuwende inzichten (Luca-arts, s.d., online). Dit zijn scholen waar er een hoge concentratie van jongeren heerst die geïnteresseerd zijn in kunst. Des te meer doet dit de vraag rijzen hoe het komt dat de WAK hen niet bereikt. De WAK zou immers de kloof
van
deze
jongeren
naar
een
groter
publiek
kunnen
verkleinen.
Een niet te ontkennen evolutie is dat sociale media steeds belangrijker worden in de samenleving en zeker in het dagelijkse leven van de jongeren. Met de opkomst van de smartphone is het mogelijk om deze sociale media overal ter beschikking te hebben. De kans is groot dat je jongeren via deze sociale media bereikt. Het FVA is actief op verschillende sociale media, maar kent de precieze impact hiervan niet. In mijn onderzoek wil ik achterhalen welke voordelen het gebruik van sociale media kan bieden bij de promotie van de WAK. 2.2. Probleemstelling De WAK is geen onbekende bij een selectieve groep amateurkunstenaars, maar we hebben de indruk dat de WAK moeilijk jongeren bereikt. Het publiek wordt elk jaar over de WAK geïnformeerd via verschillende promotieacties. De beoogde doelgroep van de WAK is zeer divers qua leeftijd, interesse en achtergrond. Hierdoor zijn er activiteiten voor kinderen, maar evenzeer voor senioren voorzien naargelang de focus van de WAK-coördinatoren in de gemeenten. Het FVA voelt dan ook aan dat het niet evident is om telkens iedereen in de zelfde mate te bereiken.
9
2.3. Mogelijke knelpunten van de WAK Vooraleer ik aan mijn onderzoek begin, zijn er al enkele vermoedens waarom de WAK moeilijk jongeren bereikt. 2.3.1. Personeel De organisatie van de WAK ligt hoofdzakelijk bij één stafmedewerker die verantwoordelijk is voor de projecten, evenementen & WAK. Op piekmomenten is er weliswaar bijstand van het volledige team2 van het FVA, maar toch blijft dit een zware klus. Bij de organisatie van dit evenement komt er heel wat kijken en de jongeren aanspreken vergt een extra inspanning.
2.3.2. Beperkte middelen Een blijvend probleem is dat de sector amateurkunsten kampt met een budgettaire achterstand. Met de beschikbare middelen kunnen lang niet alle jonge kunstenaars worden ondersteund. Dit is een spijtige zaak, aangezien het potentieel enorm is. 1 op 3 van de jongeren zou bezig zijn met amateurkunst. Een inhaalbeweging voor de jongere amateurkunstenorganisaties blijft nodig om ze ten volle betrokken te houden bij de sector amateurkunsten en bij de WAK (Forum voor Amateurkunsten, 2013, p.13-14). Uit de financiële behoeftennota van het FVA van 2011 n.a.v. de nieuwe beleidsperiode blijkt een uitdrukkelijke vraag naar meer middelen. Het FVA geeft aan dat de publieke zichtbaarheid van de WAK bescheiden blijft door te beperkt beschikbaar budget. Het FVA is niet in de mogelijkheid media-deals (boodschap van algemeen nut)3 te sluiten en de WAK op Vlaams niveau meer in de kijker te plaatsen. (Forum voor Amateurkunsten, 2011, p.3).
2.3.3. Belang lokale coördinatie Een bijkomend probleem voor de organisatie van de WAK is dat het FVA in grote mate afhankelijk is van de ‘good will’ van anderen, aangezien het niet mogelijk is om zelf de organisatie van activiteiten in Vlaanderen en Brussel te coördineren. Hierdoor wordt er veel verantwoordelijkheid uit handen gegeven en verliest het FVA vat op de communicatie. Hoe dichter je bij de doelgroep staat, hoe beter je de noden kan detecteren. Een actieve organisatie die lokale initiatieven coördineert en stimuleert, is belangrijk voor het tot stand komen van activiteiten voor jongeren en samenwerking in en rond de WAK (Van Munster, 2013, p.38). 2
http://amateurkunsten.be/medewerkers Een Boodschap van Algemeen Nut (BAN) is een niet-commerciële tv-boodschap die uitgaat van erkende of gesubsidieerde culturele verengingen die hun culturele activiteiten aan het publiek kenbaar willen maken 3
10
2.3.4. Impact samenwerking Het effect van de WAK op de amateurkunsten en de lokale gemeenschap is groter als de coördinerende organisatie ook andere ( jongeren)organisaties betrekt (Van Munster, 2013, p.39). Het FVA heeft het gevoel dat de samenwerking soms stroef verloopt in bepaalde gemeenten. Wat het effect van samenwerking en verbinding kan zijn, is een interessant onderwerp om de komende jaren nader te bekijken (Van Munster, 2013, p.38).
2.3.5. Efficiënte communicatie Naast de website van de WAK, waarop het FVA communiceert en waarop activiteiten van de WAK te zien zijn, zetten de gemeenten over het algemeen ook hun eigen communicatiekanalen in. Het gebruik daarvan verschilt echter per gemeente, met als gevolg dat de diverse mogelijkheden niet steeds optimaal benut worden (Van Munster, 2013, p.41). Activiteiten in het kader van de WAK krijgen misschien wel aandacht in de gemeente, maar het is niet altijd duidelijk dat het in het kader van de WAK is.
2.4. Centrale onderzoeksvraag Welke communicatiekanalen en –tips hanteren om jongeren te bereiken voor een ‘zichtbare’ Week van de Amateurkunsten?
Deze onderzoeksvraag kan heel veel omvatten zoals het maximaal inzetten van sociale media, maar dit kan ook gaan over de titel van het evenement, het imago en de vormgeving. Om dit na te gaan bevraag ik de jongeren zelf, maar evenzeer organisaties die een goed bereik bij jongeren hebben.
2.5. Redenen om cultuurparticipatie bij jongeren te stimuleren Kunsteducatie heeft een gunstige invloed op de motivatie, zelfzekerheid en sociale competenties van jongeren en leert hen beter samenwerken en communiceren (Forum voor Amateurkunsten, 2013, p.4). Mensen die vaak een creatieve hobby beoefenen, hebben een groter vrijetijdsnetwerk en krijgen meer steun van hun omgeving dan mensen die nooit creatief bezig zijn. Frequente beoefenaars blijken bovendien een positiever zelfbeeld te hebben. Amateurkunstenaars zijn ook vaker solidair en minder sociaal geïsoleerd, en staan positiever tegenover de plaats van kunst en cultuur in het onderwijs en tegenover de rol van een subsidiërende overheid (Vanherwegen ed al, 2009,
p.22).
Bovendien
draagt
amateurkunst
bij
tot
de
ontwikkeling
van
organisatorische, leiderschaps- en samenwerkingscapaciteiten. 11
Kunst vervult een essentiële rol in de ontwikkeling van jongeren. De maatschappelijke waarde van actief bezig zijn met kunst is enorm. Kunstbeoefening bevordert het welzijn van jongeren. Het is een uitlaatklep voor de grote hoeveelheid emoties waar verschillende jongeren mee te maken krijgen. Daarnaast brengt amateurkunst beoefenaars in contact met elkaar en maakt hen onderdeel van een sociaal netwerk. Dit sociaal netwerk is van groot belang voor jongeren. Ze zijn steeds op zoek naar een groep waar ze bij horen en waarmee ze zich kunnen identificeren. Als effecten zie je de groei binnen de eigen kunstdiscipline, maar zeker ook een persoonlijke groei. Creatief bezig zijn geeft jongeren een houvast en een zekere trots. Niet onbelangrijk is dat amateurkunstenaars bijdragen tot een hechte gemeenschap
waarbij
het
groepsgebeuren
kenmerkend
is
(Forum
voor
Amateurkunsten, 2013, p.2). 2.6. Deelvragen De algemene onderzoeksvraag over communicatiekanalen en –tips om jongeren te bereiken voor een ‘zichtbare’ Week van de Amateurkunsten heb ik opgesplitst in verschillende deelvragen. In de eerste plaats vraag ik mij af of jongeren de WAK wel kennen en of ze er in geïnteresseerd zijn. Tot slot sta ik stil bij de vraag hoe het komt dat er niet veel jongeren aanwezig zijn tijdens de WAK en hoe het FVA a.d.h.v. promotie hier verandering in kan brengen.
2.6.1. Kennen jongeren de WAK? Of jongeren de WAK kennen, zal ik achterhalen a.d.h.v. enquêtes die ik zal afnemen bij verschillende groepen jongeren. Het is belangrijk dat de jongeren gemotiveerd worden om te gaan naar de WAK. Gerichte promotie omtrent de WAK naar jongeren toe, is hiervoor noodzakelijk. 2.6.2. Hebben jongeren interesse in de WAK? Spreekt een evenement als de WAK jongeren wel aan? Ik zal hiernaar peilen in de enquêtes door een korte omschrijving te geven van wat de WAK inhoud met de vraag of er belangstelling is. 2.6.3. Waarom zijn jongeren in mindere mate aanwezig tijdens de WAK? In de enquête ga ik na waarom jongeren niet naar de WAK gaan. Hiervoor kunnen er verschillende redenen zijn zoals de naam van het evenement, het tijdstip, het aanbod,… Zodra ik een beter beeld heb van de redenen, kan ik suggesties formuleren om in de toekomst beter in te spelen op de noden van de jongeren. 12
2.6.4. Hoe bereik je jongeren met de promotie van de WAK? Als ik wil achterhalen hoe jongeren optimaal kunnen bereikt worden, moet ik eerst een beeld krijgen van de manier waarop jongeren communiceren en zich informeren. Hiervoor verwerk ik gerichte vragen in mijn enquête omtrent de kanalen die ze zouden raadplegen om zich te informeren. Ik zal twee andere organisaties contacteren die een groot bereik bij jongeren hebben, namelijk KUNSTWERKT en AmuzeeVous. Aan de hand van een interview peil ik naar hun ervaring met jongeren en hoop ik tips te verzamelen. 2.7. Doelstelling van de onderzoeksopdracht Mijn opzet met de onderzoeksvraag is om meer jongeren te bereiken met het brede aanbod van de WAK. Het FVA wil de zichtbaarheid in de breedte optimaliseren, waarmee bedoeld wordt dat men een breder publiek wil aantrekken dan de doorsnee middenklasser die elk jaar naar de WAK gaat. Jongeren aantrekken kan een frisse wind laten waaien door het concept van de WAK. Ik zou graag met de resultaten van mijn bachelorproef het FVA, maar ook andere organisaties stimuleren en inspireren om meer in te zetten op communicatie naar jongeren toe om hen zo maximaal te bereiken. Ik ben ervan overtuigd dat het bezoeken, deelnemen of organiseren van culturele activiteiten positieve effecten heeft op de ontwikkeling en dat het betrekken van jongeren bij de organisatie van evenementen zeker een meerwaarde biedt. In de eerste plaats wil ik dat jongeren weten wat de WAK is. Hiervoor wil ik achterhalen hoe de WAK zichtbaarder kan worden in de leefwereld van jongeren door gerichte communicatie en promotie naar jongeren toe. Daarnaast wil ik onderzoeken wat overtuigende elementen voor jongeren kunnen zijn om deel te nemen aan het evenement. De WAK streeft naar meer naambekendheid bij jongeren zodat er niet zomaar aan het evenement wordt voorbij gegaan. Dit kan leiden tot ‘deelhebben’ en idealiter ‘deelnemen’ van jongeren. Participatie als deelnemen wordt eerder ingevuld vanuit een consumptieve invalshoek. Jongeren zijn hier de gebruikers, de aanwezigen, de toeschouwers. Ze komen, maken gebruik van het aanbod, en gaan terug weg (Vranken, Dierckx en Wyckmans, 2009, p. 26). Bij participatie als deelhebben ligt vooral de nadruk op een doorgedreven betrokkenheid. De jongere is hier sterk betrokken bij de voorbereiding of het uitvoeren van het aanbod (Vranken, Dierckx en Wyckmans, 2009, p. 26). 13
2.8. Verloop van het onderzoek Het onderzoek wordt uitgevoerd in Gent en hiervoor zal ik gebruik maken van verschillende soorten dataverzamelingstechnieken om een genuanceerd beeld te krijgen. Ik bevraag niet enkel de jongeren zelf, maar ook organisaties die er in slagen veel jongeren te bereiken met hun initiatief. Het onderzoek start met een enquête die ik bij drie groepen afneem. Vervolgens zijn er interviews met twee organisaties uit het werkveld. Tot slot organiseer ik een focusgroep met tien jongeren om samen te brainstormen. Na elke onderzoeksmethode trek ik conclusies uit de resultaten die ik heb verzameld, waarop ik mij baseer in mijn suggesties die ik formuleer in het laatste hoofdstuk. Enquêtes De enquêtes heb ik afgenomen bij jongeren tussen de 14 en 25 jaar. Om de leeftijd van 14 tot 18 jaar te bereiken, heb ik een middelbare school gecontacteerd en op openbare plaatsen jongeren aangesproken. Voor de leeftijd van 18 tot 25 jaar bezocht ik twee hoge scholen, namelijk HoGent campus Schoonmeersen en het KASK. Interviews Naast de enquêtes heb ik ook twee organisaties geïnterviewd die met hun activiteit wel veel jongeren aantrekken. Ik zie deze organisaties als ‘good practices’ waar het FVA inspiratie kan uit putten. Deze twee organisaties zijn KUNSTWERKT met het initiatief The Big Draw en AmuzeeVous die de jaarlijkse ‘Kotroute’ organiseert. Focusgroep Tot slot heb ik een focusgroep samengebracht van tien jongeren. Sommigen zijn bezig met amateurkunst, anderen volgen een culturele studie en nog anderen doen geen van beiden. Ik heb voor deze diverse samenstelling gekozen, omdat de WAK een zeer democratisch evenement is waar iedereen welkom is. Het was een brainstormsessie over wat dat zij denken dat beter kan aan de WAK. Verder werd er nagegaan welke tips de jongeren hadden om de communicatie van de WAK beter af te stemmen op het jonge doelpubliek. De jongeren kwam zelf aan het woord met hun voorstellen omtrent een nieuw thema voor de WAK, wedstrijden en formats4 die ze hebben bedacht en tot slot welke activiteiten ze zouden aanraden om meer jongeren te bereiken.
4
De WAK ontwikkelde in 2014 drie formats die ze graag op zoveel mogelijk plaatsen, met zoveel mogelijk mensen op hetzelfde tijdstip willen uitvoeren. De formats inspireren en geven de WAK een nieuwe uitstraling. Ze zijn ook ideaal om verenigingen en kunstenaars te laten samenwerken aan een totaal nieuw concept.
14
2.9. Begripsafbakening In dit onderdeel worden de begrippen die aan bod komen in mijn onderzoek afbakenend en verduidelijkt. Eerst licht ik het begrip jongeren toe en waarom ik voor de leeftijdsafbakening van 14 tot 25 jaar heb gekozen. Vervolgens baken ik mijn onderzoek af door voor jongeren in de stad Gent te kiezen.
2.9.1. Jongeren Het “jong zijn” heeft ook sociaal-demografische gevolgen. Jongeren zijn een aparte bevolkingscategorie en worden gekenmerkt door eigen waarden en normen, een eigen groepsleven en cultuur. (Mortelmans en De Reyt, 2013, p.9). Jeugd is een omstreden begrip, maar vaak wordt gedacht aan de leeftijdscategorie van 0 tot 25 jaar. Deze brede groep is te ambitieus voor dit onderzoek met een beperkte tijdsspanne. Daarom heb ik beslist om me te beperken tot de leeftijd van 14 tot 25 jaar. Zo neem ik tieners (13-15), jongeren (16-21) en jongvolwassenen (boven de 21 jaar) onder de loep. 2.9.2. Leeftijdsafbakening Er zijn verschillende redenen waarom ik voor deze afbakening heb gekozen. De voornaamste reden is dat het wetenschappelijk onderzoek “Amateurkunsten in beeld gebracht” (zie hoofdstuk 4) ook 14 jaar als ondergrens hanteert. Ik heb contact opgenomen met één van de auteurs van ‘Amateurkunsten in beeld gebracht’. Deze gaf aan dat dit was omwille van privacy redenen (de privacywet wil burgers, en in het bijzonder kinderen beschermen tegen misbruik van zijn persoonlijke gegevens) en methodologische overwegingen (kinderen jonger dan 14 jaar hebben het moeilijk met het beantwoorden van gestandaardiseerde vragenlijsten). Naar analogie met bovenvermeld onderzoek, kies ik ervoor om de doelgroep af te bakenen van 14 tot 25 jaar. 2.9.3. Jongeren in Gent Om te achterhalen hoeveel jongeren er in Gent zijn, heb ik gegevens opgevraagd in het bevolkingsregister van de stad Gent. De meest recente cijfers zijn die van 2012. Het valt op dat deze leeftijdscategorie van 14 tot 25 jaar een groot deel van de bevolking in Gent vertegenwoordigd, namelijk 28.000 jongeren (Stad Gent, 2014, online). De verklaring hiervoor is dat Gent een studentenstad is waar veel jongeren op kot gaan geduurde hun studies en er na hun studies ook blijven hangen. Er zitten gemiddeld 19.480 studenten op kot in Gent (Stad Gent, 2014, online). Naast deze jongeren is er dus ook een groep die dagelijks pendelt naar Gent en veel tijd in de stad doorbrengt. 15
3. AMATEURKUNSTEN In dit hoofdstuk vertel ik iets meer over de term ‘amateurkunst’, omdat
in
de
volgende
hoofstukken
regelmatig
wordt
teruggekoppeld naar dit begrip. Vervolgens licht ik toe hoe breed het begrip is. Verder sta ik stil bij ‘amateurkunst’ in de Van Dale en hun spijtige omschrijving. De perceptie die men heeft bij de term, is van groot belang. Niet iedereen ervaart het woord op dezelfde manier en dit heeft gevolgen. 3.1. Wat is amateurkunst? “In het decreet amateurkunsten anno 2000 wordt volgende definitie gehanteerd: ‘elke kunstvorm die in het kader van het sociaal-culturele gebeuren aan iedere burger de kans biedt om zich via kunstbeoefening en -beleving te ontplooien en zijn potentiële creatieve vermogens te ontwikkelen op vrijwillige basis en zonder beroepsmatige doeleinden’. Misschien een ietwat ouwbollige definitie, toch dekt deze de lading” (Voortgangsrapport, 2013-2014, p.96). 3.2. Wat valt er allemaal onder amateurkunst? Er valt veel meer onder het begrip ‘amateurkunst’ dan men zouden denken. Zeer veel verschillende en verassende disciplines maken deel uit van het begrip amateurkunst. Voorbeelden zijn essays of reisverslagen schrijven, maar ook kalligrafie, rap, keramiek, borduren en nog veel meer. Veel jongeren zijn er zich niet eens van bewust dat ze in hun vrije tijd amateurkunst beoefenen. Deze onvolledige lijst gedefinieerd in ‘Amateurkunsten in beeld gebracht’ toont de breedheid van het begrip aan. Fotografie (geen vakantie-
Textiele kunsten (weven,
of familiefoto’s)
borduren, enz.)
Werelddans
Jazzdans of moderne dans
Instrument bespelen Dagboek/korte gedachten
Reisverslagen schrijven
Hedendaagse dans
Muziek componeren
Poëzie, versjes of
Klassieke muziek spelen
Papierbewerking
schrijven
gedichten schrijven
Tekenen
Pop- of Rockmuziek
Samenzang
Grafiek
Volksdans of historische dans
spelen Multimedia (bv. VJ’en,
Artikels/opiniestukken
DJ’en of elektronische
game-ontwerp,
schrijven
muziek maken
Schilderen
Essays schrijven
webdesign,…) Film/video (geen vakantie –of familievideo’s) Weblog schrijven
Muziekproductie (opnames maken en bewerken)
Werelddans
Koorzang
Edel smeedkunst
16
3.3. Amateurkunst in de Van Daele In 2013 verschijnt het woord amateurkunst voor het eerst in de geschiedenis in de digitale Van Dale. Helaas houdt de redactie van de Van Dale er een andere mening op na. De omschrijving die in de online Van Daele wordt gehanteerd, benadrukt niet genoeg de positieve betekenis van het woord volgens het FVA. In de Van Dale wordt amateurkunst als volgt beschreven: 1. Een of meer door een niet-professionele kunstenaar vervaardigde, als kunstwerken bedoelde en soms ook als zodanig gewaardeerde artefacten 2. Elk van de kunstvormen zoals die door een niet-professionele kunstenaar beoefend worden Visie amateurkunsten “In de omschrijving ontbreekt de liefde voor kunst in alle talen. Voor de sector amateurkunsten mag de omschrijving een pak eenvoudiger, zoals: ‘door liefhebbers beoefende of vervaardigde kunst’. De nadruk wordt in de Van Dale gelegd op het nietprofessionele.”
De definitie die het
FVA voor
ogen had,
sprak
over
de
amateurkunstenaar die zijn artistieke bezigheden beoefent uit goesting, passie, liefde voor de kunst. Deze elementen komen in deze definitie niet genoeg naar voor (Voortgangsrapport, 2013-2014, p.96). 3.4. Perceptie van amateurkunsten In ‘Amateurkunsten in beeld gebracht’ werd aan alle respondenten gevraagd aan te geven waaraan ze denken bij ‘amateurkunsten’. Merendeel van de respondenten verbindt het woord aan ‘enthousiasme’ en ‘creativiteit’. Uit dit diagram blijkt dat amateurkunst als een positief begrip wordt ervaren. (Vanherwegen ed al, 2009, p.148).
17
4. AMATEURKUNSTEN IN BEELD GEBRACHT ‘Amateurkunsten in beeld gebracht’ staat boordevol interessante bevindingen omtrent jongeren en amateurkunst die bruikbaar zijn voor mijn onderzoek. In ‘Amateurkunsten in beeld gebracht’ komt naar voor dat de meerderheid van de jongeren bezig is met amateurkunst en hiermee wil ik duiden waarom ik voor deze doelgroep heb gekozen. Het FVA streeft er naar om regelmatig onderzoeken uit te voeren
naar
de
beoefening
van
amateurkunsten.
Een
grootschalig onderzoek was in 2009 ‘Amateurkunsten in beeld gebracht’. “Gedurende anderhalf jaar voerde een team van zes onderzoekers, o.l.v. prof. Mark Elchardus (VUB) en prof. John Lievens (UGent), een grootschalig sociologisch onderzoek naar de
amateurkunsten
in
Vlaanderen.
Met
het
rapport
'Amateurkunsten in beeld gebracht' beschikt de sector voor het eerst
over
een
grote
hoeveelheid
wetenschappelijk
cijfermateriaal.” (Forum voor Amateurkunsten, 2014, online).
Uit het onderzoek blijkt dat de amateurkunstenaars alomtegenwoordig zijn. 37% beoefent een artistieke hobby in de vrije tijd en 27% doet dit op regelmatige basis (Vanherwegen ed al, 2009, p. 17). Een getal dat veel hoger ligt dan tot nu toe werd aangenomen. Uit de studie blijkt ook dat amateurkunstenaars frequent gebruik maken van het internet en amateurkunsten vooral worden beoefend op weekdagen tussen 18u en 22u (Forum voor Amateurkunsten, 2014, online). 4.1. Leeuwendeel jongeren is aan de kunst Van alle jongeren beoefenen studenten het meest frequent een vorm van amateurkunst en het beoefenen blijkt dan ook leeftijdsgebonden te zijn. Jongeren beoefenen veel vaker amateurkunsten dan ouderen. 64% van de 14- tot 17-jarigen beoefent regelmatig een creatieve hobby (Vanherwegen ed al ,2009, p. 18). Later onderzoek toont aan dat dit intussen al 71% van de jongeren is tussen de 14 -17 jaar. (Lievens en Waege, 2009, p. 284). Dit cijfer ligt zeer hoog, wat nog meer de vraag doet rijzen waarom de WAK niet bovenaan de agenda staat bij jongeren. Jongeren zijn dus duidelijk ‘aan de kunst’. Je vindt deze jonge amateurkunstenaars zowat overal, in (vrienden)clubs, verenigingen of bands, in het deeltijds kunstonderwijs of andere vormingsinstellingen waar ze zich artistiek uit kunnen leven. In ieder geval gaat er een grote dynamiek uit van deze grote groep (Peeters, 2010, p. 1). 18
4.2. In welke disciplines zijn jongeren actief? De toename situeert zich voornamelijk onder de frequente beoefenaars en in de jongste leeftijdscategorieën. Vooral beeldexpressie (foto en film), zang, dans en schilderen werden populairder (Forum voor Amateurkunsten, 2014, online).
4.3. Participatie van jongeren aan kunst Bron: “Amateurkunsten in beeld gebracht” 14-17 jaar
18-24 Jaar
(n=160)
(n=198)
%
%
Beeldexpressie
20,6
20,0
Schrijven
44,7
27,9
Dans
27,5
16,0
Zang
11,3
3,1
Beeldende kunst
34,4
17,5
Theater
10,6
2,6
Muziek
37,9
20,0
Jongeren zijn actief in verschillende kunstdisciplines. Niet alleen theater, zang, muziek en dans, maar ook schrijven, beeldende kunst en beeldexpressie prikkelen de creativiteit. Bij 14- tot 17-jarigen is creatief schrijven het populairst (44,7%), gevolgd door musiceren (37,9%) beeldend werken (34,4%), dansen (27,5 %) en beeldexpressie (20,6%). Zang (11,3%) en theater (10,6%) sluiten het rijtje af. Bij de leeftijdscategorie van 18- tot 24-jarigen, ziet de top twee er nog hetzelfde uit, al liggen de percentages hier iets lager: creatief schrijven (27,9%) en muziek (20,0%). De tweede plaats is eigenlijk een gedeelde plaats. Een vijfde van de 18- tot 24-jarigen is actief bezig met beeldexpressie. (Peeters, 2010, p. 1).
Interessant om weten is dat bij de twee jongste leeftijdsgroepen (14- tot 17-jarigen en 18-tot 35-jarigen) minder dan 20% aangeeft nog nooit amateurkunst te hebben beoefend, terwijl dit bij de groep van 65-plussers ruim 40% is. Dit wijst erop dat de verschillen tussen jongeren en ouderen niet alleen een leeftijdseffect zijn, maar dat hier een cohorteneffect speelt. Het aanbod van creatieve activiteiten is vandaag veel groter dan 20 jaar geleden. Bovendien wordt vandaag meer dan ooit de nadruk gelegd op creativiteit, culturele vorming en cultuurparticipatie binnen de opvoeding en scholing van jongeren.
19
Het feit dat jongeren in veel grotere mate creatieve hobby’s beoefenen, heeft wellicht ook met deze tijdsgebonden factoren te maken (Vanherwegen ed al, 2009, p. 55). Niet verwonderlijk is dat 61,9% van de studenten frequent een creatieve hobby beoefent (Vanherwegen ed al, 2009, p. 57). Dit zie je weergegeven in de afbeelding hieronder. De groep jongeren is dus zonder twijfel een interessante doelgroep om intensief te betrekken bij de WAK.
Er wordt vastgesteld dat er een positief verband bestaat tussen de vroegere cultuurparticipatie als kind en het ooit beoefenen van amateurkunst (Vanherwegen ed al, 2009, p. 166). De jeugdjaren zijn dus van groot belang en het is goed om hier op in te spelen door jongeren al in deze fase in contact te brengen met amateurkunst. De WAK kan hiervoor een mooi introductiemoment zijn of een gelegenheid om met hun talent naar buiten te komen. Daarnaast zijn georganiseerde beoefenaars vaker meer student uit sociaalculturele studierichtingen (Forum voor Amateurkunsten, 2014, online). Uit de cijfers blijkt dat vrienden en kennissen de belangrijkste introducerende personen zijn en dat amateurkunstenaars frequent gebruik maken van het internet. De mond-totmondreclame via vrienden kan zeer belangrijk zijn om de bekendheid van de WAK te vergroten in de leefwereld van jongeren.
Er zijn verschillende motieven
waarom men amateurkunst beoefent. Naast
ontspanning en zelfontplooiing staan op de derde plaats sociale motieven: nagenoeg drie vierde van de beoefenaars geeft aan amateurkunst te beoefenen om met vrienden samen te zijn, voor de gezelligheid en/of om nieuwe mensen te ontmoeten die dezelfde interesses hebben. Samen amateurkunst beoefenen is daar ideaal voor. De WAK kan een contactmoment zijn om jongeren met dezelfde interesses bij elkaar te brengen.
20
5. HET FORUM VOOR AMATEURKUNSTEN In
de
eerste
plaats
richt
het
FVA
zich
tot
alle
erkende
landelijke
amateurkunstenorganisaties, kortweg de AK’s. Ik zal elk van deze organisaties kort toelichten in hoofdstuk 6. Vervolgens bespreek ik in dit hoofdstuk de doelstellingen en de functie van het FVA. Het FVA organiseert studiedagen en vormingsmomenten die voor de sector van belang zijn. Daarnaast voert het FVA onderzoek om de waarde van de Vlaamse amateurkunsten in kaart te brengen en een langetermijnvisie te ontwikkelen. De missie is om een overlegcentrum te zijn dat dient als een deskundig aanspreekpunt voor en over de amateurkunstensector in Vlaanderen. Het FVA biedt ondersteuning en treedt daarnaast op als brugfiguur in een breed netwerk (Forum voor Amateurkunsten-beleidsplan, 2012, p.11). Het FVA tracht de onderlinge samenhang binnen de sector te vergroten. Samen met de landelijke erkende amateurkunstenorganisaties gaat het FVA voluit voor het bevorderen van kunstbeoefening. Het FVA draagt bij tot de positieve imagovorming en uitstraling van de amateurkunstensector (Forum voor Amateurkunsten-beleidsplan, 2012, p.5). Het is een publieke organisatie, wat inhoudt dat er geen winstmaximalisatie wordt nagestreefd. Om dit te realiseren, kan men terugvallen op subsidies via het decreet van de amateurkunsten. De negen landelijke amateurkunstenorganisaties en het FVA zijn erkend en gesubsidieerd op basis van het decreet van 22 december 2000 betreffende de amateurkunsten.
21
6. LANDELIJKE AMATEURKUNSTEN ORGANISATIES De landelijke steunpunten zijn Danspunt, Koor&Stem, Centrum voor Beeldexpressie, OPENDOEK, Creatief Schrijven, Poppunt, Vlamo, KUNSTWERKT en Muziekmozaïek. Hieronder zal ik elke organisatie kort toelichten. 6.1. Centrum voor Beeldexpressie Het Centrum voor Beeldexpressie ontplooit een werking voor alle liefhebbers van fotografie, film en multimedia. Ze biedt hen niet enkel ondersteuning maar ook kansen om hun werken effectief aan een geïnteresseerd publiek voor te stellen (Centrum voor beeldexpressie, s.d., online). 6.2. Creatief Schrijven Creatief Schrijven ondersteunt schrijvers, dichters, kortom mensen die met woorden toveren. Dit doet de organisatie door hen cursussen aan te bieden, maar ook door hen een podium te geven waardoor ze een kans krijgen hun kennen en kunnen te tonen aan een aangepast publiek (Creatief schrijven, 2014, online). 6.3. Koor&Stem Koor&Stem richt zich naar koren, zangers, het publiek, artistieke, pedagogische en organisatorische medewerkers. Dit doet ze door middel van opleiding, advies, coaching en een diverse dienstverlening (Koor&Stem, 2014, online). 6.4. KUNSTWERKT KUNSTWERKT begeleidt alle Vlaamse actieve kunstbeoefenaars. Hier kunnen
de
amateurkunstenaars
terecht
voor
informatie,
atelierbezoeken, workshops of expomateriaal (KUNSTWERKT, 2014, online). 6.5. Muziekmozaïek Muziekmozaïek is één van de amateurkunstenorganisaties die met muziek bezig is, meer bepaald met jazz en folk. Alle muzikanten, individueel of in groep die iets rond jazz of folk doen, zijn hier welkom. Ze biedt ondersteuning door middel van opleidingen maar ook door hulp bij het beleid of promotie en zakelijke aangelegenheden (Muziekmozaïek, 2014, online).
22
6.6. OPENDOEK OPENDOEK richt zich tot de volledige amateurtheatersector. Ze wil de kwaliteit van de voorstellingen bevorderen, maar daarnaast wil OPENDOEK zich ook richten op het maatschappelijke belang van theater. Advies, cursussen, coaching en festivals, het is allemaal voorhanden bij OPENDOEK (OPENDOEK vzw, 2014, online). 6.7. Poppunt Poppunt is een tweede amateurkunstenorganisatie die zich op muziek richt, maar dan in de richting van pop, rock, dance en aanverwanten. Ze steunt beginnelingen maar evengoed ervaren muzikanten. Dit door middel van verschillende publicaties en initiatieven (Poppunt, 2014, online). 6.8. Vlamo Vlamo is de Vlaamse amateurmuziekorganisatie. Ze begeleiden en ondersteunen mensen die zich wijden aan instrumentale muziek. Daarmee vertegenwoordigen ze een heel kleurrijk landschap. Iedereen kan bij Vlamo terecht, ook de individuele muzikant, die (nog) geen deel uitmaakt van een ensemble of orkest. (Vlamo vzw, 2014, online) 6.9. Danspunt Danspunt is het Vlaams steunpunt voor amateurdans en bevordert de artistieke kwaliteit van amateurdans in Vlaanderen en Brussel en heeft oog voor het maatschappelijke belang ervan (Danspunt, 2014, online). 6.10.
Wat doen de negen landelijke organisaties tijdens WAK?
De negen AK’s zijn op verschillende manieren betrokken bij de WAK. De WAK gaat van start met een openingsfeest waaraan de negen AK’s meehelpen door een act te programmeren. Waar mogelijk organiseren de negen AK’s activiteiten tijdens de WAK. Voorbeelden zijn het “Feest van de Folk” georganiseerd door Muziekmozaïek of OPENDOEK met “Toneeltgemee”. Niet alle negen AK’s zijn elk jaar in dezelfde mate te zien tijdens de WAK. Het FVA blijft inspanningen doen om de negen AK’s meer te betrekken en aan te sporen om activiteiten op te zetten. Organisaties die populair zijn bij jongeren, kunnen zo voor een jeugdiger imago van de WAK zorgen.
23
Voor de WAK 2015 met als thema “De kleine artiest” zijn er al grootse plannen met Poppunt, een organisatie die normaal gezien minder te zien is tijdens de WAK en nochtans zeer in trek is bij jongeren. Het is opvallend dat de ene AK meer jongeren aanspreekt dan de andere. De populaire AK’s zijn Poppunt, Koor&Stem en Centrum voor Beeldexpressie (CVB) met veel potentieel. Het CVB voert momenteel een tweesporenbeleid om ook nieuwe jonge fotografen aan te trekken. Enerzijds moet de organisatie haar bestaande en rechtstreekse leden actief ondersteunen. De leden zijn mensen die in hun vrije tijd op een georganiseerde manier en/of individueel bezig zijn met fotografie, film of multimedia (Centrum voor beeldexpressie, s.d., online). Daarnaast is het een constante uitdaging om een ruim, en divers publiek te prikkelen, waaronder ook jongeren. Dit kan door mensen kansen aan te reiken om de disciplines foto, film of multimedia te ontdekken en om aan mensen die de weg naar de disciplines reeds gevonden hebben, een forum en platform aan te reiken waar ze hun ervaring en kennis verder kunnen aanscherpen. Bovendien moeten deze mensen/groepen actief gestimuleerd worden om met de disciplines verder te experimenteren (Centrum voor beeldexpressie, s.d., online). 6.11.
Formats
Sinds dit jaar heeft het FVA tijdens de WAK formats in het leven geroepen en dit in samenwerking met de negen landelijke amateurkunstenorganisaties. Een format is een kant-en-klaar concept voor de deelnemende gemeenten of kunstenaars. Hiermee wil het FVA stimuleren om op een eenvoudige manier iets nieuws te organiseren in de WAK, zodat vermeden kan worden dat er elk jaar dezelfde activiteiten in de kalender staan. De formats waren dit jaar The Last Post5, De Kunstbom6 en De Opsluiting7. Naar de WAK 2015 toe, zou het FVA formats ontwikkelen die zich specifiek op jongeren toespitsen. Tijdens de focusgroep zal ik de jongeren zelf aan het woord laten met de vraag welke formats zij aantrekkelijk zouden vinden.
5
Op zaterdag 3 mei 2014 brengen wordt in het kader van de WAK een artistieke hulde aan de gesneuvelde soldaten uit de Eerste Wereldoorlog en laten we mensen even stilstaan, bij oorlog en bij kunst i.s.m. Vlamo. 6
Zaterdag 26 april 2014 staat in het teken van de kunst. Straten, pleinen, gevels, vensterbanken, parkjes, fonteinen, voortuinen,... worden veroverd door artistieke interventies: muziek bij de bakker, theater in de etalages, dans op de trappen van het gemeentehuis, poëzie op zitbanken, kunstwerken in bushokjes... 7
Er worden 1 of meerdere theatergroepen 24 uur lang opgesloten in een ruimte met enkele decorstukken, spots, lijnen tekst en een speelopdracht. De Opsluiting wordt georganiseerd i.s.m. OPENDOEK.
24
7. WEEK VAN DE AMATEURKUNSTEN Om het enthousiasme van de amateurkunstenaars extra in de kijker te plaatsen, organiseert het FVA jaarlijks de Week van de Amateurkunsten, afgekort de WAK. De WAK vindt elk jaar plaats eind april - begin mei. Ruim twee miljoen mensen in Vlaanderen en Brussel geven zich in hun vrije tijd over aan hun artistieke passie. Velen doen dit in een vereniging of in groep, anderen gaan de solotoer op. Omdat dit talent niet achter gesloten deuren mag blijven, plaatst het FVA amateurkunst extra in de kijker (Forum voor Amateurkunsten, 2014, online). Het FVA coördineert en ondersteunt WAK-deelnemers i.s.m. de negen amateurkunstenorganisaties. Dit doet het FVA al sinds 1996. Het FVA is het centrale steunpunt, maar het zijn de gemeentes zelf die een aanbod voorzien in de WAK, waardoor dit aanbod verschilt naargelang de gemeente.
In het aanbod van de WAK zijn er activiteiten voor elke leeftijdscategorie en dit maakt de WAK volgens mij net zo boeiend. Het evenement staat voor heel wat lokale cultuurprofessionals gelijk aan een moment van detectie van creatief talent. Het is een moment om met nieuwe kunstenaars in contact te treden, maar ook om hun noden en behoeften op te sporen. Voor jonge kunstenaars is het ideaal om te netwerken. Daarnaast is het een kans voor de gemeenten, die doorgaans een ouder doelpubliek hebben, om een andere doelgroep zoals jongeren te bereiken (Elke Verhaeghe, 2013, p. 112).
7.1. Thema van de WAK Elk jaar werkt de WAK met een thema. Hieronder geef ik de meest recente thema’s weer. Enkel in 2011 is er gekozen om zonder thema te werken. Er werd wel meegegeven dat het net dat jaar het Europees jaar van de vrijwilligers was. De meningen waren verdeeld bij de evaluatie. Tijdens mijn focusgroep met jongeren zal ik nagaan welke thema’s ze interessant zouden vinden.
25
7.2. Doelstellingen van de Week van de Amateurkunsten Het doel van de WAK is AK-groepen en individuele kunstenaars die in hun vrije tijd artistiek en creatief bezig zijn, in de kijker te zetten. Met de WAK wil men een positief imago creëren voor de amateurkunstensector. “Tijdens de WAK laat amateurkunst zich zien, horen en beleven. Het is een gelegenheid voor de inwoners van een gemeente om het amateurkunstenklimaat beter te leren kennen en om te genieten van allerlei vormen van kunstbeoefening in de eigen nabije leefomgeving.” (Van Munster, 2013, p.5). De WAK stimuleert de amateurkunst en culturele organisaties om nieuwe verbindingen en samenwerkingsverbanden aan te gaan. Niet alleen tussen amateurkunstenbewegingen, maar ook met partners uit andere sectoren, zoals zorg, welzijn, sport, erfgoed, horeca en industrie. De WAK versterkt de waarde van kunstbeoefening voor mensen in de lokale samenleving en maakt die zichtbaar. (Van Munster, 2013, p.5). 7.3. ‘De Groote Kunst’ 2014 In 2014 komt het thema ‘De Groote Kunst’ aan bod. Daarbij wordt niet enkel verwezen naar de herdenking van de Eerste Wereldoorlog. Wat betekent kunst in oorlogstijd? En hoe reflecteert oorlog in de kunst? Maar eveneens ‘waarin is kunst groots’, ‘kunst met een grote en kleine K’, letterlijk grote kunst, enz. vallen onder dezelfde titel (Week van de Amateurkusten, 2014, online). 7.4. ‘De kleine artiest’ 2015 In 2015 kiest het FVA voor het thema ‘De kleine artiest’. Het staat vast dat er gefocust wordt op de jonge kunstenaars (zowel kinderen als jongeren). Ook dit segment van de bevolking moeten in contact komen met kunst en creativiteit. Door samenwerkingen met scholen, jeugdbewegingen en jeugdhuizen wil het FVA dit publiek extra goed bereiken. Met mijn onderzoek hoop ik een beeld te krijgen over hoe we de jongeren maximaal kunnen aanspreken en aantrekken.
26
7.5. Evaluatie WAK In dit onderdeel bespreek ik twee evaluaties van de WAK, namelijk in 2011 en 2012. In deze studies vind ik enkele bruikbare resultaten terug voor mijn onderzoeksvraag en ik zal deze kort toelichten. 7.5.1. Evaluatie van de Week van de Amateurkunsten in 2011 In 2011 heeft het FVA een brede bevraging uitgevoerd in het kader van de evaluatie van de WAK in mei. Er werden drie groepen bevraagd waarbij ik de respondenten steeds zal vermelden, namelijk de WAK-coördinatoren (81), de kunstenaars (214) en de niet-deelnemende gemeenten (28).
35 procent van de 81 WAK-coördinatoren vond dat de WAK onvoldoende in de media werd geplaatst. 43 procent vond dat dit wel voldoende was en 22 procent had er geen idee van. Ik stel vast dat dit matige cijfers zijn. Intussen pogingen ondernomen om
heeft
hieraan te werken.
het
FVA
al
verschillende
Mooie voorbeelden zijn
de
8
promotievideo die voor de WAK 2013 is gemaakt en een radiospot in 2012 op Nostalgie. Een ander opvallend resultaat is dat er slechts in 30 procent van de gemeenten activiteiten voor kinderen/jongeren werden georganiseerd. De activiteiten die werden georganiseerd, waren hoofdzakelijk voor lagere scholen. Voorbeelden zijn enkele tentoonstellingen in klasverband, theatervoorstellingen voor 12-18 jarigen,… Het valt op dat er voor jongeren (van 18 tot 25 jaar) minder aanbod voorzien was. Deze bevindingen kunnen worden meegenomen naar volgende edities van de WAK. Een reden voor de lage opkomst van jongeren kan zijn dat ze zich niet aangesproken voelen door het aanbod of onvoldoende werden gestimuleerd om zelf iets te organiseren. Aan de deelnemende kunstenaars (214) werd gevraagd of deze de ‘WAK’ een goede naam vinden voor het evenement. Drie vierde van de kunstenaars vonden de ‘WAK’ een goede naam. Vervolgens werd dieper op de term ingegaan. Deze resultaten worden weergegeven in de grafiek. Hieruit blijkt dat de titel zeer weinig weerstand oproept. 8
http://www.youtube.com/watch?v=AgsE7WuomQA
27
Een positieve bevinding is dat de term door zo goed als alle deelnemers gekend is. Helaas is de bekendheid van de WAK bij het grote publiek een stuk minder.
De WAK als naam roept weerstand op Geen idee De WAK als naam is gekend bij de deelnemers
Nee
De WAK als naam is gekend bij het publiek
Ja 0
20 40 60 80 100 120 140 160 180 200
7.5.2. Evaluatie van de Week van de Amateurkunsten in 2012 In het jaar 2012 werd de evaluatie minder uitgebreid herhaald. De resultaten van deze studie kunnen worden gezien als een steekproef. Een van de vragen was of de WAK- coördinatoren (33) geprobeerd hebben scholen te betrekken bij de WAK. Uit deze cijfergegevens kan ik afleiden dat men in de toekomst wel graag kinderen en jongeren willen betrekken, maar dat er tot dan toe in mindere mate is samengewerkt met scholen.
Ik heb geprobeerd, maar ze waren niet geïtereseerd Ja, ik communiceerde over de WAK via scholen Neen, dat lijkt me niet interessant Ja, de scholen maakten deel uit van het programma Neen, maar ik zou dit in de toekomst graag doen
0
10
20
30
40
50
60
Aansluitend werd de vraag gesteld of jeugdbeweging betrokken werden. Hieruit blijkt dat slechts een zeer klein deel werd betrokken en dat de meerderheid hierin niet geïnteresseerd is. Naar de WAK 2015 toe, heeft het FVA de bedoeling veel jeugdbewegingen en jeugdhuizen te betrekken om zo directer contact ze hebben met de jongeren.
Neen, dat lijkt me niet interessant Ik heb geprobeerd, maar ze waren niet geïntereseerd Neen, maar ik zou dat in de toekomst graag doen Ja, ik communiceerde via de jeugdbeweging Ja, de jeugdbeweging maakte deel uit van het programma
0
20
40
60
28
8. VERGELIJKING MET GELIJKAARDIGE INITATIEVEN Er bestaan in Vlaanderen heel wat sterke initiatieven die de doelgroep jongeren via een specifieke aanpak van cultuur laten proeven (Van Campenhout, 2005, p.5). Ik heb een selectie gemaakt om de WAK te inspireren. Ten eerste koos ik voor de WAK in Nederland, omdat er sterk wordt inzet op sociale media zoals Twitter en Facebook en het evenement vanzelfsprekend sterk lijkt op de WAK in België. Ik heb dus even over het muurtje gekeken. Niet te lang en te ver, want er blijkt voldoende goed materiaal voorhanden in onze voortuin. Daarnaast heb ik vier evenementen gekozen die zeer populair zijn bij jongeren en allemaal al eens hebben plaatsgevonden in Gent. Deze ‘good practices’ bewijzen dat je jongeren warm kan maken en kan houden voor cultuur (Van Campenhout, 2005, p.5). 8.1. WAK Nederland Nederland heeft het initiatief van de WAK overgenomen zoals in België. De WAK is in Nederland voor het eerst gehouden in 2011 op initiatief van Kunstfactor (vanaf 2013 het LKCA9). Met ingang van 2013 is de WAK ondergebracht in de stichting WAK Nederland, die zorgt voor de uitvoering en de promotie. In 2013 vond de WAK plaats van zaterdag 25 mei tot en met 2 juni. Dit is een maand later dan de WAK in België. (Van Munster, 2013, p.6). 8.1.1. Pers en publiciteit Stichting WAK Nederland verzorgt de landelijke publiciteit. De WAK heeft drie maal de landelijke
dagbladpers
gehaald.
Daarnaast
hebben
ze
landelijke
publiciteit
gegenereerd via een tv-spot en er waren radio-interviews. Op lokaal niveau zorgde elke gemeente zelf voor de publiciteit. Dit gebeurde op verschillende manieren, met gebruik van tv, radio en plaatselijke kranten (Van Munster, 2013, p.6). 8.1.2. Promoties en websites De WAK in Nederland heeft een website waarop alle gemeenten hun informatie kunnen plaatsen, maar deze wordt niet altijd toegankelijk ervaren. (Van Munster, 2013, p.36). WAK Nederland geeft daarnaast een toolkit uit met promotiemateriaal. De WAK België voorziet ook promomateriaal. WAK Nederland vraagt aan de gemeenten die deelnemen een financieel deelnemersbijdrage (Van Munster, 2013, p.36). Dit wordt in België niet verwacht, aangezien het FVA deelnemen aan de WAK zo laagdrempelig mogelijk wil houden. 9
Landelijk kennisinstituut Cultuureducatie en Amateurkunst
29
8.1.3. Sociale media WAK Nederland heeft op Twitter 859 volgers en 1.809 tweets en op Facebook 611 volgers (Van Munster, 2013, p.36). Dit verschilt grondig van WAK België, dat veel minder actief is op Twitter met 133 volgers en 100 tweets (Twitter, 2014, online). Op Facebook heeft de WAK pagina momenteel 710 volgers. 8.1.4. Contact met de Noorderburen Ik heb contact opgenomen met de WAK in Nederland om meer te weten te komen over hun communicatie specifiek naar jongeren toe. Ze wisten me via mail te vertellen dat ze als landelijke organisatie hun communicatie richten op het grote publiek. Vanwege beperkte financiële middelen richten ze zich niet op speciale doelgroepen anders dan de amateurkunstenaars en kunstliefhebbers. Voor de WAK in Nederland wordt Facebook wel ingezet als communicatiemiddel, maar dat doen ze vooral om in contact te blijven met de lokale coördinatoren, organisatoren en deelnemende kunstenaars. Daarnaast wordt Twitter ook gebruikt, maar dat is echter alleen gericht op de coördinatoren. 8.2. The Big Draw The Big Draw (TBD) is een initiatief van één van de negen AK’s, namelijk KUNSTWERKT. TBD vond dit jaar plaats begin oktober in Gent. Dit inspirerende tekenfestival vertrekt vanuit de overtuiging dat iedereen kan tekenen. Daarom tracht TBD zo veel mogelijk mensen er toe aan te zetten hun ideeën uit te voeren en hun creativiteit te laten werken. Naast de actieve workshops en tekeninitiatieven, wordt ook uitgedaagd om na te denken over de discipline zelf. TBD is ontstaan in Londen, waar The Campaign for Drawing in 2000 een eerste editie organiseerde. Door het grote succes werd TBD overgenomen door steden in meer dan 20 andere landen. Na Londen volgden onder andere Berlijn, Barcelona, Los Angeles, Chicago, New York, en in 2013 dus ook… Gent. (The Big Draw, online, 2014). Zelf kreeg ik van school de opdracht om deel te nemen aan TBD en dit was een positieve ervaring. Ik vind het een zeer inspirerend initiatief en merk op dat jongeren warm lopen voor TBD. Daarom heb ik besloten de organisator van TBD te contacteren voor een interview om zo meer te weten te komen over wat hun sleutel tot succes is. Mijn bevindingen lees je in 11.2.1.
30
8.3. Kotroute De Kotroute is een jaarlijks evenement georganiseerd door AmuzeeVous waarbij studentenkoten worden omgetoverd tot tentoonstellingsruimte-voor-één-nacht.
Jonge
kunstenaars
exposeren een avond lang in de gezellige omkadering van studentenkamers. De bedoeling van het evenement is om de drempel tussen jongeren en musea kleiner te maken. De Kotroute opent met een feestelijke kick-off in het culturele hart van de steden dat tevens die avond als infopunt dient. De Kotroute vindt elk jaar plaats in november, in minstens twee studentensteden (AmuzeeVous, online, 2014). Het is een gezellig gebeuren waarbij je met het genot van een drankje je eigen favoriete route uitstippelt. AmuseeVous organiseerde al vijf keer haar unieke Kotroute in Gent. 8.4. Alles kan subsidie De ‘Alles kan subsidie’ geeft kansen aan jongeren die jonger zijn dan 30 jaar en bezig zijn in Gent met film/video, natuur, mode, dans, breien, muziek, gamen, de vierde wereld, skaten, literatuur, klimmen, beeldende kunst, gezonde voeding, theater, petanque of iets helemaal anders (Jeugddienst Gent, 2014, online). Het is een mooi voorbeeld dat jongeren in Gent ondersteund met hun creatieve ideeën. Potentieel is aanwezig, aangezien er rechtstreeks contact is met de jongeren. Tot voor kort was de ‘Alles kan subsidie’ beperkt tot culturele activiteiten. De Jeugddienst merkte echter dat er nog heel wat jongeren met hun ideeën op hun honger bleven zitten. Daarom werd de projectsubsidie uitgebreid (Stad Gent, 2014, online). 8.5. KUNSTBENDE Kunstbende is een wedstrijd voor jongeren tussen de 13 en 19 jaar. Al 15 jaar brengt Kunstbende verschillende kunstvormen samen in heel Vlaanderen en Brussel. Al 35.000 jongeren waagden ooit hun kans. Inschrijven kan in één tot maximum drie categorieën: Beeldende, mode, DJ, dans, TXT, foto, performance en muziek. De eersteprijs winnaars van alle voorrondes gaan door naar de finale, waar ze opnieuw hun talent tonen voor een professionele jury. Er zijn verschillende prijzen zoals wildcards, vrijkaartjes, boeken en meer. Bovendien krijgt elke deelnemer een professioneel juryrapport (Kunstbende, s.d., online). Kunstbende is daardoor meer dan zomaar een wedstrijd in kunst. Het eindigt niet met het podium of de ruimte op de finale. Jongeren krijgen andere kansen aangeboden, nemen deel aan workshops en worden uitgestuurd naar internationale festivals. (De Schampheleire, 2004, p.7). 31
9. HUIDIGE PROMOTIE VAN DE WAK Het FVA heeft heel wat promotiemateriaal voor de WAK dat jaarlijks wisselt. Zo zijn er de affiches, de website en de nieuwsbrieven, maar elk jaar is er ook een specifieke drager. In 2014 was dit de WAK-gazet10, terwijl er in 2013 een WAK-kaart is gemaakt en in 2012 een brochure. Via gerichte persberichten brachten ze de sector zo vaak mogelijk kwalitatief in de media. Daarnaast is het FVA actief op verschillende sociale media. Ik zal de kanalen waar het FVA voor de WAK op actief is, kort vernoemen in dit hoofdstuk.
9.1. Affiches Elk jaar is er een campagnebeeld van de WAK dat de gemeenten, of sinds dit jaar de individuele kunstenaars toegestuurd kunnen krijgen. Hieronder zie je de evolutie van de affiches van 2015 tot 2011. Op de affiches staat er beperkte informatie, dus is het belangrijk dat de affiche onmiddellijk in het oog springt en er aantrekkelijk uitziet. Affiches moeten aansporen om informatie op te zoeken. Een opvallende affiche hebben is dus essentieel voor het slagen van een campagne. In de eerste plaats wil het FVA herkenning van het evenement genereren, daarnaast het logo van de WAK in de kijker zetten en tot slot dat men vertrouwd raakt met het campagnebeeld.
9.2. Twitter Twitter is een sociaal netwerk waar je door middel van 140 tekens een bericht kunt plaatsen. Dit wordt ook wel twitteren genoemd. (Marconcepts, 2013, online). De WAK heeft een Twitteraccount waar er promotie wordt gemaakt voor de WAK. Deze wordt zelden gebruikt gezien er maar 100 tweets zijn uitgezonden. Het FVA heeft zich wel voorgenomen meer te werken met Twitter.
10
Alle activiteiten worden in de WAK-gazet samengebracht en vergezeld van artikels en interviews. De WAK-Gazet wordt via verschillende kanalen uitgebreid verspreid over Vlaanderen en Brussel.
32
9.3. Site
De website www.wak.be werd op punt gehouden met inhoudelijke en praktische informatie over de WAK. De website kreeg een volledig nieuw design in september 2013. De nieuwe structuur sluit logischer aan bij de dagelijkse werking van het FVA en zal de bezoeker gemakkelijker doorheen de veelheid aan informatie leiden (voortgangsrapport, 2013-2014, p.10). De website ziet er sindsdien veel hipper en aantrekkelijker uit. Voor jongeren is dit van groot belang, aangezien ze veel waarde hechten aan beeldvorming. 9.4. Blog De amateurkunstenblog is in 2012 in het leven geroepen omdat het onmogelijk is om alle leuke en boeiende activiteiten
mee
te
beleven
(Forum
voor
Amateurkunsten, 2014, online). Een blog is een site in een dagboekstijl. De maker, de blogger, plaatst links naar andere webpagina's die hij of zij leuk of interessant vindt. Deze links zijn vaak voorzien van een (kort) stukje commentaar van de weblogger (Homepagamaken, s.d., online). Het is dus mogelijk om te proeven vanuit je luie zetel
van
de
crème
de
la
crème
van
de
amateurkunstensector, hun activiteiten, projecten en evenementen. Deze wordt op regelmatige basis gevoed met nieuwe verslaggeving. Een kleine, maar vaste ploeg amateurkunstenreporters bezoeken activiteiten uit de sector en brengen hierover verslag uit op de blog. In deze groep reporters zitten er ook jongeren van – 26 jaar. Ik denk dat het meerwaarde is al er meer jongeren zouden bloggen voor de WAK. 33
9.5. Facebook Facebook is het bekendste en populairste sociale netwerk ter wereld. Facebook wordt voor verschillende doeleinden gebruikt, bijvoorbeeld om vrienden te vertellen wat je bezighoudt, foto's en artikelen te delen, te chatten of als promotieplatform (Techzine, 2012, online).
Via deze pagina bericht het FVA regelmatig
over
leuke
projecten,
oproepen en weetjes van de WAK. Het FVA wendt dit kanaal aan om een positieve uitstraling te geven aan de veelheid van initiatieven tijdens de WAK.
(Voortgangsrapport,
2013-
2014, p.12).
Facebook en sociaal-culturele organisaties lijken een goede combinatie te zijn volgens een onderzoek van SOCIUS. Zo'n 80% van de 140 erkende sociaal-culturele organisaties zijn aanwezig op de populairste sociale netwerksite. (SOCIUS, 2014, online). 9.5.1. Pagina-updates Op 40% van de pagina's wordt meerdere malen per week een nieuw bericht geplaatst en in 20% van de gevallen is er sprake van een wekelijkse update. Het blijkt dat een Facebookpagina pas echt rendeert als die bijna dagelijks geüpdatet wordt. Een 'slapende' pagina werkt eerder contraproductief en kan de perceptie creëren van een weinig actieve organisatie (SOCIUS, 2014, online).
34
10. JONGEREN BEREIKEN Werken met sociale media levert doorgaans bij jongeren meer aandacht op dan een mailing of flyeractie. Een mailtje wordt niet altijd geopend en gelezen, daarom is het belangrijk dat het onderwerp van de mail veelzeggend is. Een pushbericht van Facebook bijvoorbeeld wordt sneller gelezen. Daarnaast is het sharable element het allerbelangrijkst, want als jongeren je evenement graag willen delen met hun vrienden, dan zorgen zij voor een effectieve en snelle verspreiding van de boodschap. Daarbij is het slim om altijd goed beeld te gebruiken, want jongeren zijn visueel ingesteld. De look & feel moet goed zijn, anders vinden ze het niet interessant (Sprout, 2012, online). 10.1.
Tips & tricks
Jongerenmarketing is een vak apart. Simon van Cleeff, oprichter van het interactief jongerenmarketingbureau The Young Generation, geeft bepaalde tips hoe je ze het beste kunt benaderen. 10.1.1. Zorg dat jongeren iets kunnen doen Jongeren willen als het om een commerciële boodschap gaat, een benefit. Het heeft dus geen zin om ze alleen een boodschap te zenden in de vorm van een banner of flyer, of om ze alleen om likes op Facebook te vragen. (Sprout, 2012, online). 10.1.2. Weet op welke plekken je gezien moet worden Weet waar je gezien moet worden; welke sites nu populair zijn. Dat is nog niet eenvoudig, want wat jongeren vandaag leuk vinden, kunnen ze morgen niks vinden (Sprout, 2012, online). Daarom is een goede voeling met hun leefwereld volgens mij noodzakelijk. 10.1.3. Wees mobiel bereikbaar Het gebruik van de smartphone is heel hoog onder jongeren. Als de site daar niet compatibel voor is, dan komen ze niet terug als bezoeker. Het is zonde als je daardoor bezoekers misloopt. Het is belangrijk dat de toegankelijkheid en gebruiksvriendelijkheid van je site zo hoog mogelijk is. (Sprout, 2012, online). Met deze tips in het achterhoofd sluit ik deel 1 van mijn bachelorproef af. In deel 2 bespreek ik de drie verschillende onderzoeksmethoden dat ik heb toegepast om mijn resultaten te verzamelen. Vervolgens ga ik per onderzoeksmethode enkele conclusies formuleren waarop ik mij zal baseren in het laatste hoofdstuk om suggesties te formuleren dat de communicatie van de WAK naar jongeren toe kan optimaliseren. 35
DEEL 2 11. DATAVERZAMELING Voor
het
onderzoek
heb
ik
gebruik
gemaakt
van
drie
verschillende
onderzoeksmethodes. Eerst heb ik een enquête afgenomen bij drie verschillende groepen jongeren. Vervolgens interviewde ik twee organisaties die voor het FVA inspiratiebronnen kunnen zijn. Ik sloot af met een focusgroep waarvoor ik tien jongeren heb samengebracht. In wat volgt, zal ik elke methode toelichten en uit de bevindingen enkele conclusies trekken waar ik mij op zal baseren voor de suggesties die ik het FVA aanreik in het laatste hoofdstuk. 11.1.
Enquête
Om een deel van mijn gegevens te verzamelen, hanteerde ik enkele enquêtes. Dit gaf de mogelijkheid om op een korte tijd veel gegevens van een groot aantal jongeren te verzamelen. Er werd geen gebruik gemaakt van een online enquête, maar van gedrukte exemplaren. Ik heb hiervoor gekozen, omdat ik persoonlijk contact met de jongeren prefereer. De bevraging is in drie verschillende scholen uitgevoerd, namelijk het KASK, HoGent en KA Voskenslaan. Het was noodzakelijk dat alle leeftijden zouden vertegenwoordigd zijn in het onderzoek. De opvallendste resultaten worden weergegeven in een grafiek, andere vragen zullen enkel vermeld worden en de vragen dat niet aan bod zijn gekomen bij het invullen van de vragenlijst, worden niet besproken. 11.1.1. Inhoud van de enquête De volledige vragenlijst is terug te vinden als bijlage 1. Inhoudelijk was de enquête voor elke groep gelijk. De enquête bestaat deels uit ja/nee vragen waarbij steeds wordt doorverwezen naar een volgende vraag, afhankelijk van wat je geantwoord hebt. Vervolgens zijn er ook meerkeuzevragen waar er telkens meerdere antwoorden mogelijk
zijn. Ik wil
hoofdzakelijk achterhalen of
jongeren bezig zijn met
amateurkunsten en of ze de WAK al dan niet kennen. Indien ze de WAK kennen ga ik na via welk kanaal en wat ze er van vonden. Ik geef een korte introductie van wat de WAK inhoudt, namelijk: “De WAK is een jaarlijks evenement van eind april tot begin mei dat plaats vindt over heel Vlaanderen en Brussel. 10 dagen lang worden amateurkunsten in de schijnwerpers gezet. De WAK heeft als doel om een positief imago…” Vervolgens stel ik de vraag of de jongeren interesse hebben in een evenement zoals de WAK. Ik sluit af met de vraag via welk kanaal ze zich zouden informeren over de WAK en tot welke leeftijdscategorie ze behoren. 36
11.1.2. Steekproefplan De leeftijdsgrenzen die ik als afbakening neem, zijn jongeren tussen 14 en 25 jaar. Door verschillende Gentse scholen te bezoeken en daarnaast nog een bevraging op straat in de steekproef op te nemen, heb ik een verscheiden publiek. Dit heeft een positieve invloed op de representativiteit van dit onderzoek. Ik ben me er weliswaar wel van bewust, dat dit onderzoek te klein is om echt van een correcte representatie te spreken. 11.1.3. Contactname Zoals verder nog duidelijk zal worden, heeft deze manier van bevraging ook nadelen. Ik was afhankelijk van de medewerking van de jongeren, maar ook van de school, en dus de directie. Dit was niet steeds even eenvoudig. Een belangrijk struikelblok was het vinden van vrije lesuren. Voor mijn bevraging in het KASK was dit geen probleem, aangezien het een vrij toonmoment was en het maar over 25 enquêtes ging. Daar stelde zich wel een ander probleem dat verder in dit hoofdstuk zal worden toegelicht. Voor de bevraging in HoGent heb ik volgens twee sporen gewerkt en dit leverde 130 enquêtes op. In de eerste plaats heb ik rond de 100 jongeren bevraagd in de bibliotheek en het andere deel tijdens mijn presentatie over de stageplaats aan twee klassen van het eerste jaar Sociaal Werk. Het was onvermijdelijk dat de jongeren de enquête niet steeds correct invulden en de vragen niet grondig genoeg hadden gelezen, wat soms voor een vertekend beeld zorgt. 11.1.4. Wijze van bevraging Enkel tijdens de bevraging in KA Voskenslaan was ik niet aanwezig, aangezien daar de enquête slechts mocht worden afgenomen tijdens de studie. Ik heb 100 enquêtes binnengebracht met een begeleidende brief en met de vraag de jongeren er op te wijzen goed de vragen te lezen om fouten te voorkomen. Om toch voeling te krijgen met jongeren tussen de 14 en 18 jaar, ging ik de straat op opzoek naar deze jongeren. 11.1.5. Respons De respondenten heb ik onderverdeeld in 3 groepen, namelijk:
Jongeren in het KASK (18 - 25 jaar)
Leerlingen HoGent (17-25 jaar)
Leerlingen KA Atheneum en jongeren op straat (14 -18 jaar) 37
11.1.5.1. Enquête in het KASK De eerste enquête startte tijdens een tentoonstelling van het 3de jaar in het KASK. Ik had die avond 50 enquêtes mee met een responsgraad van 25. Het werd snel duidelijk dat de titel ‘Week voor de Amateurkunsten’ voor problemen zorgde. Het riep bij deze jongeren allerhande vragen op zoals “denk je dat wij amateurs zijn”? Niet alle jongeren waren dan ook bereid om de enquête in te vullen. Vraag 1: Beoefen je een creatieve hobby? Op de vraag of je een creatieve hobby beoefent antwoorde 24 van de 25 jongeren een volmondige ‘ja’. De eerste vraag zorgde al onmiddellijk voor weerstand bij de jonge kunstenaars. ‘Hobby’ is een misplaats woord, aangezien het voor hen juist een passie is en ze er voor gekozen hebben om zich verder te specialiseren in hun discipline. Bij nader inzien had ik toch beter voor een ander woord gekozen. Er zijn alternatieven voor dit woord zoals kunstzinnige activiteit. Ik moest regelmatig duidelijk maken dat ze dit begrip niet te eng mochten interpreteren.
Vraag 2: Welke kunstvorm beoefen je? 10 1
3
5
4
2 0
0
1
1
Beeldende kunst steekt er met kop en schouders boven uit. Op de tweede plaats foto, film en video en op de derde plaats rock, pop en elektronische muziek. Het was een tentoonstelling van heel het 3de jaar, dus alle richtingen waren aanwezig. Verschillende onder hen waren ook met meerdere kunstvormen bezig.
38
Vraag 3: Ken je de WAK? Ja 40%
Nee 60%
Op de vraag of ze de WAK kennen antwoordden 10 jongeren dat ze het kenden en voor 15 jongeren was het onbekend. Dit cijfer is behoorlijk hoog voor het aantal dat ik heb kunnen bevragen. Het is zodoende positief dat deze jongeren de WAK kennen, maar dit doet nog meer de vraag rijzen waarom er toch niet veel jongeren op de WAK afkomen. Het viel me ook op dat er wel jongeren waren die de Week van de Amateurkunsten kennen, maar de afkorting WAK niet.
Vraag 4: Waarvan ken je de WAK? Andere Pinterest Blog Twitter Facebook Website www.wak.be Wedstrijden (Oogetuige/ Collage14) Gemeente Amateurkunstenorganisatie Vereniging waar je lid bent Affiches Deeltijds Kunstonderwijs School Programmabrochures Via vrienden, familie, kennissen,… 0
1
2
3
4
5
6
7
Van de 10 jongeren die de WAK kennen, kent meer dan helft de WAK via vrienden, familie of kennissen. Het is hoofdzakelijk mond-tot-mondreclame waardoor deze jongeren de WAK kennen. Daarnaast zijn er ook enkele jongeren die het kennen via de school en via de affiches. Elk jaar worden de affiches van de WAK ruim verstuurd naar de gemeentes die er vragen, dus het verbaasd me enigszins dat dit cijfer niet hoger ligt.
39
Vraag 5: Ben je al eens iets uit het aanbod van de WAK gaan bezoeken? 10 jongeren gaven aan dat ze de WAK kennen, maar er hebben slechts 8 van de 10 deze vraag ingevuld. Van deze jongeren geven er 7 aan dat ze het wel kennen, maar nog niet iets hebben bezocht uit het aanbod van de WAK. Slecht 1 iemand heeft de WAK al bezocht, wat een teleurstellend cijfer is. Vraag 6: Zou je in de toekomst de WAK bezoeken? 17 jongeren antwoordden de WAK wel eens te willen bezoeken, en 6 zouden dit niet doen. Vraag 7: Waarom zou je de WAK niet bezoeken? De voornaamste reden waarom ze de WAK niet zouden bezoeken, is omdat ze zich niet aangesproken voelen door de term ‘amateurkunst’. Al bij de eerste enquête die ik liet afnemen, werd het duidelijk. Deze jongeren haakte onmiddellijk af vanaf ze het woord “amateurkunst” zagen staan. Ze zeiden dat ze niet geassocieerd wilden worden met amateurs. Mijn mentor had me al uitgelegd dat de term amateurkunst vaak vragen oproept i.v.m. afbakening. Het is moeilijk een lijn te trekken wie er amateurkunstenaar is en wat daar de indicatoren voor zijn, maar de sector heeft besloten deze term te behouden. Het is opvallend dat het woord een verkeerd beeld op wekt bij deze groep jongeren. Het woord wordt verward met amateuristisch, wat ondeskundig betekent (Van Dale, online, 2014). Dit is een spijtige zaak, want zo zie je hoeveel invloed de beeldvorming van dit woord heeft op de jongeren. Vraag 8: Zou je in de toekomst de WAK opnieuw bezoeken? Vraag 10: Heb je zelf al iets georganiseerd in het kader van de WAK? Vraag 12: Hoe was het om iets te organiseren in het kader van de WAK? Er werd al aangegeven in vraag 5 dat slechts 1 iemand de WAK had bezocht. Deze persoon heeft ook iets georganiseerd tijdens de WAK en was hier tevreden over. Het is positief dat deze persoon in de toekomst opnieuw naar de WAK zou gaan en een activiteit organiseren als aangenaam heeft ervaren. Vraag 9 met de vraag waarom men niet opnieuw de WAK zou bezoeken of vraag 11 waarom men nog niets heeft georganiseerd in WAK, waren voor niemand van toepassing.
40
Vraag 13: Als je informatie zou opzoeken over de WAK, via welk kanaal zou je dit doen? 19
9 1
1
0
1
2
1
1
1
0
1
Er komt overduidelijk naar voor dat de website het kanaal bij uitstek is waar jongeren informatie gaan zoeken. Op de tweede plaats komt de Facebookpagina. Het is opvallend dat de andere kanalen maar in heel kleine mate worden gebruikt.
Vraag 14: Wat zou er beter kunnen aan de promotie? Persoonlijk contact Duidelijkere communicatie naar jongeren toe Een andere naam voor het evenement Meer inzetten op sociale media Meer disciplines die populair zijn bij jongeren Meer publiciteit via de media
1 7 5 10 3 12
De meerderheid van de bevraagden geven aan dat ze meer publiciteit via de media zouden aanraden om zichtbaarder bij de jongeren te zijn. Op de tweede plaats komt ‘meer inzetten op sociale media’. Tot slot is duidelijke communicatie specifiek naar jongeren toe, een aandachtpunt.
Vraag 15: Tot welke leeftijdscategorie behoor je? De 25 jongeren dat ik heb bevraagd, waren allemaal tussen de 19 en de 25 jaar.
41
11.1.5.2. Enquêtes in HoGent De tweede locatie voor de bevraging was HoGent Campus Schoonmeersen. Van school uit kreeg ik de opdracht een presentatie te geven over het FVA in twee klassen van het eerste jaar Sociaal Werk. Voor de presentatie van start ging, heb ik de enquête in de bibliotheek van de Campus uitgedeeld. Dit ging veel vlotter dan tijdens de tentoonstelling in het KASK. Jongeren kwam spontaan vragen wat de enquête inhield en of ze konden helpen. Tijdens de presentatie was er tijd om in de twee klassen van het eerste jaar de enquête te laten rondgaan. Na de presentatie ben ik opnieuw naar de bibliotheek gegaan om het resterende aantal van de enquêtes af te nemen. In totaal hebben er 130 jongeren de enquête ingevuld.
Vraag 1: Beoefen je een creatieve hobby? Ja 34% Nee 66%
Het is opvallend dat bijna drie vierde niet creatief bezig is. In de bibliotheek van Schoonmeersen zit er een zeer diverse groep leerlingen die verschillende studies volgen
zoals
bedrijfsmanagement,
chemie,
elektromechanica,
houttechnologie,
modetechnologie, office management, orthopedagogie, retailmanagement, sociaal werk, textieltechnologie, toegepaste informatica en vastgoed (Hogeschool Gent, s.d., online). De ene richting zal waarschijnlijk al creatievere jongeren aantrekken dan de andere, maar algemeen genomen zijn de amateurkunst gerelateerde richtingen op deze campus in de minderheid.
Vraag 2: Welke kunstvorm beoefen je?
Andere
3
Creatief schrijven
5
Beeldende kunsten
7
Foto, film, video Jazz en folk
11 2
Rock, pop, elektronische muziek
13
Koor en vocale muziek Harmonie, fanfare, brassband en orkesten Theater, figurentheater en vertelkunst Dans
4 3 5 6
42
De topper is rock, pop en elektronische muziek, gevolgd door foto, film en video en op de derde plaats beeldende kunst. Dit is dezelfde top drie als mijn bevraging bij het KASK, maar dan in een andere volgorde. Het kan dus interessant zijn om deze disciplines aan bod te laten komen tijdens de WAK en op plaatsen waar deze disciplines worden beoefend, promotie te maken voor de WAK.
Vraag 2: Ken je de WAK? 4% Ja Nee 96%
Ik stel vast dat de WAK amper door de jongeren gekend is, want slechts 5 van deze 130 jongeren kende de WAK. Er zijn duidelijk nog inspanningen nodig bij de promotie om meer jongeren te bereiken. Vraag 4: Waarvan ken je de WAK? Van de jongeren die aangaven de WAK wel te kennen, waren er 2 die de WAK kenden door vrienden, familie of kennissen en één persoon die de WAK kende via programmabroches, gemeente en affiches. Ondanks deze lage cijfers is het opnieuw mond-tot- mondreclame die het meest effect heeft. Vraag 5: Ben je al eens iets uit het aanbod van de WAK gaan bezoeken? Van de 5 jongeren die aangaven de WAK te kennen, is er maar slechts één iemand die al eens iets uit het programma heeft bezocht. Dit is weer een frappant en triest cijfer. Het toont aan hoe weining jongeren de WAK bezoeken, ondanks het feit dat ze het kennen. Een positieve noot is dat deze persoon aangeeft in vraag 8 in de toekomst de WAK opnieuw te willen bezoeken.
43
Vraag 6: Zou je in de toekomst eens iets bezoeken uit het aanbod van de WAK?
Nee 45%
Ja 55%
De cijfers zijn min of meer gelijk, maar het merendeel geeft aan in de toekomst wel eens iets uit het aanbod van de WAK te willen bezoeken. Dit is een positieve bevinding, want dit wijst erop dat er wel interesse is in de WAK, mits de jongeren er informatie over krijgen. Het toont ook aan dat het niet zo is dat enkel jongeren die creatief bezig (44) zijn de WAK zouden bezoeken.
Vraag 7: Waarom zou je de WAK niet bezoeken? 5 15
de term ‘amateurkunstenaar'
22
Interesseert me niet Ik weet er niet genoeg van
27
periode eind april tot begin mei
De meeste jongeren geven aan dat een evenement als de WAK hen niet interesseert. Opvallend op de tweede plaats komt dat jongeren zich niet aangesproken voelen door de term ‘amateurkunstenaar’.
Vraag 13: Als je informatie zoekt over de WAK, via welk kanaal zou je dit doen? 108 55
De
site
is
6
3
3
5
overduidelijk
de
koploper,
4
1
0
met
op
5
de
2
tweede
2
plaats
de
Facebookpagina. Dit is opnieuw dezelfde top twee als in mijn vorige bevraging in het KASK. Hieruit kan ik afleiden dat het belangrijk is dat er verder wordt ingezet op een goede duidelijke en aantrekkelijke site. Om de Facebookpagina bekender te maken, kan er worden gedacht aan manieren om meer likes te verzamelen. 44
Vraag 14: Wat zou er beter kunnen aan de promotie? Persoonlijk contact
7
Duidelijkere communicatie naar jongeren toe Een andere naam voor het evenement
34 12
Meer inzetten op sociale media Meer disciplines die populair zijn bij jongeren
64 14
Meer publiciteit via de media
91
Het valt op dat de meerderheid aangeeft dat meer publiciteit via de media beter zou zijn. Op de tweede plaats komt inzetten op sociale media. Dit zijn dezelfde twee toppers die naar voor kwamen bij het KASK.
Vraag 15: Tot welke leeftijdscategorie behoor je? 18-25 17-18
116 14
Er waren maar weinig jongeren tussen de 17 en 18 jaar, maar dit was te verwachten, aangezien ik de enquêtes in de hogeschool heb afgenomen. Ik heb geprobeerd om de jongere categorie te bereiken door in twee klassen van het eerste jaar Sociaal Werk mijn enquête af te nemen. Van de jongste leeftijdscategorie zijn er 4 van de 14 die die een creatieve hobby beoefenen en naar de WAK zouden gaan. Deze 14 jongeren tussen de 17 en 18 jaar zouden allemaal informatie opzoeken via de website. Het komt duidelijk naar voor dat veel bevindingen overeen komen met de resultaten van de bevraging in het KASK. Het viel mij op dat de jongste categorie tot nu toe ontbrak in de resultaten. Daarom heb ik tot slot een middelbare school bevraagd, zodat deze leeftijdscategorie beter vertegenwoordigd zou zijn in de resultaten.
45
11.1.5.3. Enquêtes bij 14 tot 18 jarigen Tot slot ging ik op zoek naar 14 tot 18 jarigen, omdat deze ontbraken in mijn vorige bevragingen. Hiervoor heb ik de middelbare school Koninklijk Atheneum (KA) Voskenslaan te Gent gecontacteerd. Wegens organisatorische redenen was ik genoodzaakt om de enquêtes af te geven op het secretariaat. Nadat ik dit nieuws hoorde, trok ik er zelf op uit om jongeren van 14 -18 jaar te zoeken. Op deze manier heb ik toch een persoonlijk contact gehad. Ik mocht 100 enquêtes binnenbrengen en de responsgraad was 77. Op straat zijn er vervolgens nog 19 jongeren extra bevraagd. In totaal heb ik 96 enquêtes afgenomen bij deze leeftijdscategorie.
Vraag 1: Beoefen je een creatieve hobby? Ja 33% Nee 67%
Het is opvallend dat het overgrote deel geen creatieve hobby beoefent, namelijk bijna twee derde. Slechts één derde beoefent wel een creatieve hobby. Ik had verwacht dat dit aantal hoger zou liggen, want uit het onderzoek ‘Amateurkunsten in beeld gebracht’ blijkt dat 64% (later 71%) van de 14 tot 17 jarigen amateurkunst beoefent.
Vraag 2: Welke creatieve hobby beoefen je? Andere Creatief schrijven Beeldende kunsten Foto, film, video Jazz en folk Rock, pop, elektronische muziek Koor en vocale muziek Harmonie, fanfare, brassband en orkesten Theater, figurentheater en vertelkunst Dans
2 5 2 2 2 6 2 3 4 10
46
Bij deze leeftijdscategorie komt er een andere top drie naar voor met als koploper dans. Op de tweede plaats komt rock, pop en elektronische muziek. Deze categorie staat bij de drie bevragingen in de top drie en tot slot creatief schrijven wat voorheen nog niet aan bod kwam. Deze resultaten komen niet overeen met de resultaten van ‘Amateurkunsten in beeld gebracht’, waar schrijven op de eerste plaats stond, gevolgd door beeldende kunst en beeldexpressie. Vraag 3: Ken je de WAK? Opnieuw een frappant cijfers dat weergeeft hoe weinig jongeren de WAK kennen. Slechts 2 van de 69 kennen de WAK. Vraag 4: Waarvan ken je de WAK? De twee jongeren die aangaven de WAK te kennen, duidden twee kanalen aan. Dit was via het deeltijdskunst onderwijs en via Pinterest11. Dit zijn twee verrassende keuzes. In de vorige bevragingen, kwamen volledig andere kanalen naar voor. Vraag 5: Ben je al eens iets uit het aanbod van de WAK gaan bezoek? Van de twee jongeren die de WAK kenden, is er één iemand die de WAK al heeft bezocht. Deze persoon zou in de toekomst opnieuw naar de WAK gaan en heeft ook al iets georganiseerd tijdens de WAK en heeft dit als heel goed ervaren.
Vraag 6: Zou je in de toekomst de WAK bezoeken?
Neen 65%
Ja 35%
Deze cijfers vind ik wat teleurstellend. Ze leunen aan bij de resultaten van vraag 1, namelijk één derde heeft geen interesse om de WAK te leren kennen. Dit terwijl je bij de vorige bevragingen van bij jongeren van 18 tot 25 jaar wel merkte dat ze bereid waren de WAK te bezoeken, ook als ze geen creatieve hobby beoefenen.
11
Pinterest is een sociaalnetwerksite die fungeert als prikbord. De gebruiker kan over het hele web afbeeldingen pinnen en vervolgens op een van de aangemaakte "moodboards" plaatsen.
47
De antwoorden op de vraag waarom ze de WAK niet zouden bezoeken, zijn divers. Merendeel geeft aan niet geïnteresseerd te zijn, wat jammer is. Op de tweede plaats staat opnieuw de term amateurkunsten waar jongeren zich niet door aangesproken voelen.
Vraag 8: Zou je in de toekomst de WAK opnieuw bezoeken? Vraag 10: Heb je zelf al iets georganiseerd in het kader van de WAK? Vraag 12: Hoe was het om iets te organiseren in het kader van de WAK?
Er werd al aangegeven in vraag 5 dat slechts één iemand de WAK heeft bezocht. Deze persoon heeft ook iets georganiseerd tijdens de WAK en vond het heel goed. Het is positief dat deze persoon in de toekomst opnieuw naar de WAK zou gaan en een activiteit organiseren als aangenaam heeft ervaren.
Vraag 13: Als je informatie zoekt over de WAK, via welk kanaal zou je dit doen? 59 30 0 0
1
0
2
1
1
2
1
9
Opnieuw kiest de overgrote meerderheid, namelijk twee derde voor de website. Op de tweede plaats is Facebook opnieuw van de partij. Bij deze leeftijdscategorie had ik een veel hoger resultaat bij Facebook verwacht. Van de negen die ‘andere’ hebben aangeduid, was het gegeven antwoord meestal ‘google’. Dit sluit volgens mij dicht aan bij de site, aangezien Google een zoekmachine is waarmee je kunt surfen naar de websites en dus ook naar de website van de WAK.
48
Vraag 14: Wat zou er beter kunnen aan de promotie? Andere Persoonlijk contact
2 5
Duidelijkere communicatie naar jongeren toe
18
Een andere naam voor het evenement
12
Meer inzetten op sociale media Meer disciplines die populair zijn bij jongeren
29 17
Meer publiciteit via de media
59
Voor de derde keer op rij, geven de jongeren aan dat meer publiciteit via de media verschil zou maken. Opnieuw staat Facebook op de tweede plaats. Het is duidelijk dat dit twee kanalen zijn die maximaal moeten worden ingezet naar de toekomst toe indien het FVA meer jongeren met de WAK wil bereiken.
Vraag 15: tot welke leeftijdscategorie behoor je? 18-25
16-18
14-16
Mijn doelstelling was om met mijn enquête jongeren te bereiken tussen de 14 en 18 jaar. Ik ben in mijn opzet geslaagd, aangezien er maar 3 jongeren niet tot deze categorie behoorden. Het aantal 16 -18 jarigen en 14 -16 jarigen is min of meer gelijk. Deze jongste leeftijdscategorie verschilt in lichte mate van de 18 tot 25 jarigen. Dit kwam voornamelijk naar voor bij de populairste disciplines. In het volgende onderdeel zal ik enkele conclusies trekken op basis van de verkregen resultaten.
49
11.1.6. Conclusies uit alle enquêtes
In dit hoofdstuk worden enkele opvallende conclusies besproken die in het oog sprongen over de drie bevraagde groepen. In totaal zijn er 251 jongeren tussen de 14 en 25 jaar bevraagd met eenzelfde enquête. Ik heb de bevraging opgesplitst in drie groepen, namelijk studenten van het KASK (25), studenten HoGent campus Schoonmeersen (130) en jongeren tussen 14 en 18 jaar (96). Het valt op dat de meeste resultaten gelijklopend zijn bij de drie groepen, maar er zijn zeker en vast ook verschillen. Ik koppel regelmatig terug naar de studie ‘Amateurkunsten in beeld gebracht’. Mijn bevindingen komen niet steeds overeen met dit wetenschappelijk onderzoek dat dateert uit 2009. Ik besef dan dat de resultaten van mijn onderzoek niet glashelder zijn, want daarvoor is de omvang van de steekproef te klein. Hiervoor is verder onderzoek vereist met een grotere responsgraad. Toch denk ik niet dat we zomaar aan deze resultaten mogen voorbijgaan. Zowel ikzelf als het team van FVA en andere actoren hadden het buikgevoel dat de WAK een onbekende is in de leefwereld van jongeren. Dit voorgevoel wordt bevestigd in mijn onderzoek. Beoefenen jongeren een creatieve hobby?
Ja 45%
Nee 55%
Uit de drie bevragingen samen concludeer ik dat het beoefenen van amateurkunst samenhangt met de opleiding die de jongeren volgen. Uit de cijfers van het KASK blijkt dat iedereen één of meerdere creatieve hobby’s beoefent. Het valt op dat bij de studenten van HoGent en jongeren van 14 tot 18 slechts 30% een creatieve hobby beoefent. Zoals ik al in hoofdstuk 4 aanhaalde, zijn de aangeboden studierichtingen aan
de
Campus
Schoonmeersen
overwegend
niet-creatieve
richtingen.
De
uitzonderingen zijn mode- en textieltechnologie, sociaal werk en orthopedagogie. KASK daarentegen is gespecialiseerd in kunstopleidingen. Deze bevindingen komen overeen de resultaten van ‘Amateurkunsten in beeld gebracht’, namelijk dat georganiseerde beoefenaars vaker afkomstig zijn uit sociaal-culturele richtingen. Een mogelijke verklaring voor het lage aantal is dat jongeren hun vrijetijdsbesteding niet als creatief of artistiek zien. 50
Mijn cijfers over de beoefening van amateurkunst bij jongeren, liggen veel lager dan het cijfer uit ‘Amateurkunsten in beeld gebracht’ waar 64% jongeren tussen de 14 en 17 jaar participeert aan amateurkunst. De jongeren van 18 tot 25 jaar scoren hoger in de resultaten, maar halen helaas nog steeds het hoge cijfer niet. Welke disciplines zijn het populairst bij jongeren?
Dans
5% 9%
Theater, figurentheater en vertelkunst
14%
Harmonie, fanfare, brassband en orkesten
10%
Koor en vocale muziek
15% Rock, pop, elektronische muziek
6% Jazz en folk
5% Foto, film, video
14% 3%
19%
Beeldende kunsten Creatief schrijven
De kunstvorm die het meest door de het totale aantal groep van 251 jongeren werd beoefend is: 1. Rock, pop of elektronische muziek (19%) 2. Beeldende kunst (15%) 3. Dans + foto, film en video (14%) De leeftijdsgroep van 18 tot 25 jaar was behoorlijk gelijklopend met dezelfde disciplines in de top drie, maar in een andere volgorde, namelijk beeldende kunsten, rock, pop en elektronische muziek en foto en film. De jongere categorie van 14 tot 18 jaar, houdt er een iets andere top drie op na. Behalve de categorie rock, pop en elektronische muziek dat nog steeds op de tweede plaats staat, komt dans en creatief schrijven naar voor. Deze resultaten komen niet helemaal overeen met de bevindingen uit ‘Amateurkunsten in beeld gebracht’. De top drie in de studie was schrijven, met op de tweede plaats muziek en tot slot beeldende kunst. Volgens de studie zou schrijven dus het populairst zijn bij de jongeren, maar dit zie ik niet terugkeren in mijn resultaten. 51
Schrijven werd hoofdzakelijk door de jongeren van 14 tot 18 jaar aangegeven als creatieve hobby en in veel mindere mate bij de jongeren van 18 tot 25 jaar. Een reden kan de omschrijving ‘creatief schrijven’ zijn. Deze term houdt zeer veel in, zoals een blog schrijven, gedichten, versjes, maar ook het bijhouden van een dagboek. Het is mogelijk dat de jongeren dit begrip niet ruim genoeg hebben geïnterpreteerd. Een andere mogelijkheid is dat het aantal schrijvende jongeren werkelijk is gedaald. Om dit met zekerheid te kunnen vaststellen is verder onderzoek vereist. Niet te vergeten is dat er steeds nieuwe tendensen zijn die een bepaalde discipline in de schijnwerpers zetten en hierdoor het aantal beoefenaars doet stijgen. Dan denk ik bijvoorbeeld aan populaire tv programma’s zoals ‘So you think you can dance’ of ‘The Voice van Vlaanderen.’ Jongeren kennen de WAK niet 7% Ja 93%
Nee
De bevinding waar je absoluut niet omheen kan is dat de WAK zo goed als een onbekende is voor de jongeren. Hieruit kan je concluderen dat naar de WAK 2015 toe het communicatiebeleid grondig zal moeten bijgestuurd worden indien de WAK meer jongeren wil bereiken. Vanwaar kennen jongeren de WAK? Het beperkte aantal jongeren dat aangeeft de WAK wel te kennen, zijn hoofdzakelijk de studenten van het KASK. Het wijst erop dat jongeren die bezig zijn met kunst eerder geneigd zijn de WAK wel te kennen. De WAK was het minst gekend bij de jongeren van 14 tot 18 jaar. Mond-tot-mondreclame blijkt het communicatiekanaal te zijn dat de jongeren best bereikt. Deze bevinding komt overeen met de studie ‘Amateurkunsten in beeld gebracht’, namelijk dat kennissen en vrienden de introducerende personen zijn. Dit is vreemd, aangezien er uitgebreid wordt geïnvesteerd in affiches, promotiekrantjes, kaartjes, tv-spotje,...
52
Zijn de jongeren al eens iets uit het aanbod van de WAK gaan bezoeken? Slecht 3 van de 251 jongeren die bevraagd zijn, hebben al eens iets bezocht van de WAK. Het buikgevoel van de het FVA, mezelf en andere actoren wordt met ander woorden bevestigd. Dit sprekend cijfer toont aan dat jongeren amper aanwezig zijn tijdens de WAK. Zouden de jongeren in de toekomst de WAK bezoeken?
Nee 51%
Ja 49%
De cijfers van de jongeren die wel of niet geïnteresseerd zijn om eens uit het aanbod van de WAK te proeven zijn zo goed als gelijk. Het zijn hoofdzakelijk de 14 tot 18 jarigen waarvan de helft niet geïnteresseerd was in de WAK. Toch zie ik dit als een positieve bevinding. De helft van de bevraagde jongeren zijn geïnteresseerd en de andere helft kan nog steeds overtuigd worden. Waarom voelen de jongeren zich niet aangesproken door de WAK? de term ‘amateurkunstenaar' Interesseert me niet Ik weet er niet genoeg van periode eind april tot begin mei
De voornaamste reden waarom jongeren de WAK niet zouden bezoeken, is omdat het hen niet interesseert. Dit is ergens spijtig, maar het is begrijpelijk dat niet iedereen kan geïnteresseerd zijn in amateurkunst. Dit cijfer vloeit weliswaar ook voort uit het lage aantal jongeren dat (amateur)kunst beoefent in de bevraging. Een struikelblok kan zijn dat de jongeren enkel denken aan de klassieke oubollige disciplines, maar uit 3.2 blijkt dat de term veel meer inhoud dan dat. Het is opmerkelijk dat de jongeren te kennen geven dat de term ‘amateurkunsten’ hen afschrikt. Zoals ik vermeld heb, heeft deze term al vaker ter discussie gestaan. Dit ondanks het feit dat uit een bevraging van het FVA blijkt dat de term positief wordt ervaren (zie 3.4). Tijdens het afnemen van de enquêtes in het KASK, kwam duidelijk naar voor dat de term voor de jonge kunstenaars een struikelblok is. 53
De titel van het evenement schrok hen onmiddellijk af. Deze de jongeren gaven aan dat als de WAK een andere naam zou hebben, ze al sneller geneigd zouden zijn om wel deel te nemen. Studenten in het kunstonderwijs willen niet dat hun werk geassocieerd wordt met het woord amateur. Het was de KASK-studenten ook niet duidelijk waarom er een onderscheid wordt gemaakt tussen professioneel en amateur, aangezien die grens flinterdun is en de precieze criteria voor discussie vatbaar zijn. Verrassend was dat bij alle drie de bevraagde groepen de term ‘amateurkunst’ op de tweede plaats kwam als reden waarom ze de WAK niet zouden bezoeken. Het beperkt zich dus niet enkel tot de jongeren die in hun opleiding actief bezig zijn met kunst. Het viel op dat de studenten van HoGent de omgekeerde reactie hadden ten opzichte van de studenten van het KASK. HoGent-studenten vonden zichzelf juist nog geen amateurkunstenaar. Zo zie je dat de term niet enkel afschrikt, maar ook uitsluit. Zowel ‘amateur’ als ‘kunstenaar’ impliceert een drempel. 25 jongeren zouden de WAK niet bezoeken omdat ze er niet genoeg van af weten. Mits de juiste stimulering, kunnen deze jongeren dus nog over de streep worden gehaald. Slechts 5 studenten van HoGent vonden de periode eind april begin mei een drempel. Dit is een positieve bevinding, want er werd gedacht dat de periode te dicht bij de examens lag en dat er genoeg andere activiteiten zijn in april-mei, zoals de Erfgoeddag die soms in de WAK valt en de WAK overschaduwd. Jongeren zoeken informatie op de site of op Facebook site andere pintrest twitter blog tel mail Facebook Gemeente Bij de 9AK's Jeugddienst Jeugdhuis
186 12 3
8 2 3 9 94 4 4 7 5
De overduidelijke koploper bij de drie groepen is de website gevolgd door de Facebookpagina. Hieruit blijkt dat het ontzettend belangrijk is om een site te hebben dat de jongeren aanspreekt. De website en de Facebookpagina beschikken sinds 2012 over een nieuwe hippere huisstijl, maar dit volstaat niet zolang de jongeren geen weet
54
hebben van de website. Ik concludeer hieruit dat bij promotieacties van de WAK de site steeds duidelijk moet vermeld staan en dat deze gebruiksvriendelijk voor jongeren moet zijn. Daarnaast kan nog aan acties worden gedacht om de site te promoten en om meer likes te vergaren op de Facebookpagina. Jongeren willen de WAK meer in de (sociale) media zien
1%
Meer publiciteit via de media
4% Meer disciplines die populair zijn bij jongeren
16% 34% 8%
Meer inzetten op sociale media Een andere naam voor het evenement Duidelijkere communicatie naar jongeren toe
28%
9%
Persoonlijk contact Andere
Meer publiciteit via de media springt het eerst in het oog en staat bij de drie geënquêteerde groepen als suggestie aan de top. Zoals uit de evaluatie van de WAK 2011(zie 7.5.1) blijkt, heerst er nog steeds het gevoel dat de WAK niet genoeg in de media te zien is. Ik stel vast dat de promotie van een evenement via de media indruk op de jongeren maakt. De sociale media komen hier opnieuw de kop op steken. Naast de promotie in de media, kiezen de jongeren ook voor een grotere zichtbaarheid op sociale media. Momenteel is FVA hoofdzakelijk actief op Facebook en enkele andere sociale media zoals Twitter en Pinterest. Sociale media kunnen dus een meerwaarde betekenen in de promotie van de WAK door naambekendheid te generen bij jongeren. Samenvatting conclusies uit de enquêtes 1.
De populairste disciplines zijn muziek, beeldende kunst, dans en foto, film en video
2.
Het beoefenen van amateurkunst hangt samen met de opleiding die de jongeren volgen
3.
Jongeren kennen de WAK niet
4.
De term amateurkunsten schrikt jongeren af
5.
Als jongeren informatie zoeken over een evenement doen ze dit via de website en de Facebook
6.
Jongeren bereik je door meer publiciteit in de media en door maximaal in te zetten op sociale media
55
11.2.
Geïnterviewde organisaties
Voor de afname van de interviews selecteerde ik twee organisaties, namelijk KUNSTWERKT met het initiatief ‘The Big Draw’ en AmuzeeVous met het evenement de ‘Kotroute’. Beiden projecten werden al toegelicht in hoofdstuk 8. Zowel The Big Draw als de Kotroute vonden al eens plaats in Gent en waren een groot succes bij jongeren. Vanwege de beperkte tijdsperiode was het niet mogelijk om alle aangehaalde organisaties uit hoofdstuk 8 te bezoeken. De doelstelling van deze interviews was om meer inzicht te verwerven in de werking van deze organisaties en te achterhalen wat hun sleutel tot succes is. De Kotroute en The Big Draw kunnen gezien worden als een inspiratiebron voor het FVA. Met de resultaten wil ik het FVA suggesties aanreiken en hen doen stilstaan bij de werking van het FVA. Bijlage 3 is een blanco exemplaar van de geïnformeerde toestemming die beide organisaties hebben ondertekend en bijlage 2 is de begeleidende brief die ik opstelde. Voor beide organisaties heb ik een gelijklopende reeks vragen voorbereid en daarnaast enkele vragen die specifiek gelinkt zijn aan de organisaties. De vragen waar de meest bruikbare bevindingen uit voortvloeiden, worden overlopen met daarop volgend een samenvatting van het antwoord. De volledige lijst met voorbereide vragen is opgenomen als bijlage 4. 11.2.1. Interview met KUNSTWERKT- The Big Draw De eerste geïnterviewde organisatie was KUNSTWERKT (KW) met het initiatief The Big Draw (TBD). KW is gevestigd te Gent in de gezellige Bijloke site. KW is één van de negen steunpunten en daardoor voor het FVA geen onbekende. Zelf heb ik deelgenomen aan TBD en het viel me op dat er veel jongeren aanwezig waren. Onmiddellijk was ik onder de indruk van het aantrekkelijk initiatief. Wegens tijdsgebrek was het helaas niet mogelijk om alle vragen te behandelen. Er werden me enkele grote verschilpunten tussen de TBD en de WAK duidelijk. TBD werd voor het eerst georganiseerd in België en kwam overgewaaid van andere steden zoals Londen, Berlijn,… Een nieuw evenement springt al sneller in het oog dan iets dat elk jaar plaats vindt. Daarnaast werd TBD slechts in één stad georganiseerd, namelijk Gent. Dit is dezelfde stad waar KW zelf gevestigd is. Hierdoor had KW een goed zicht 56
op wat er gebeurde en hoefde hierdoor minder verantwoordelijkheid uit handen te geven. KW kon beroep doen op het eigen plaatselijke netwerk, maar toch hebben ze zich niet beperkt tot partners in Gent. Ook andere organisaties en vzw’s werden betrokken. Vervolgens legde TBD zich toe op één discipline die leeft in de leefwereld van jongeren. Dit kwam de visibiliteit en aantrekkelijkheid van het evenement ten goede. 1. Wat sprak volgens U de jongeren aan in The Big Draw? De openheid en de keuzemogelijkheid stonden centraal in TBD, wat inhield dat je je eigen programma kon uitstippelen. KW ziet de goede uitstraling van het initiatief als de reden van het geslaagde project. De campagne was een groot succes, waarbij veel werd beroep gedaan op jonge vrijwilligers. KW had ook de indruk dat TBD een hot topic was in de jongerencultuur. Hoogstwaarschijnlijk heeft dit te maken met het feit dat het de eerste keer was dat er een project in die aard georganiseerd werd in België. TBD ging van start met een open oproep, waarin gevraagd werd om een tekenactiviteit in te richten en deze op site van TBD te plaatsen. KW zelf had vier eigen activiteiten opgezet in het programma, met de veronderstelling dat mensen minstens drie activiteiten zouden bezoeken. Bij de organisatie van TBD heeft KW veel jongeren betrokken door andere jeugdige organisaties aan te spreken die al een groot netwerk van jongeren hebben en de knepen van het vak onder de knie hebben. Voor TBD van start ging, was er een inspiratiemoment in het SMAK waarvoor de uitnodiging zeer breed is verspreid. Vanaf het moment de website online was, kwamen de inschrijvingen mondjesmaat toe. KW streefde naar 30 projecten, maar eindigde met 120 activiteiten. Bij de promotie richtte KW zich eerst naar de medeorganisatoren. Pas tegen het einde van augustus is de website aangepast en richtte men zich naar het algemene publiek. 2. Was jongeren bereiken een expliciete doelstelling? Bij de opstart van TBD was jongeren bereiken geen expliciete doelstelling, maar eerder het bundelen van zoveel mogelijk activiteiten die met tekenen te maken hebben. Er was geen specifiek programma uitgewerkt voor 14-25 jarigen, maar er waren wel initiatieven in de richting van kinderen en jongeren. Deze werden hoofdzakelijk door kunstenaars of scholen georganiseerd.
57
3. Welke inspanningen heeft KW gedaan om specifiek jongeren te bereiken? Bij de promotie van TBD heeft KW gebruik gemaakt van Facebook. Er zijn pogingen ondernomen om met Twitter te werken, maar dat lukte niet. Niemand van het team had de werking voldoende in de vingers. De Facebookpagina was een enorm succes met 2500 likes. Elke dag werd er iets gepost op de pagina en uiteindelijk zijn alle 120 activiteiten belicht. Daarnaast was er de sterkte site waarbij de lay-out door een vaste medewerker is ontworpen. In de rechterhoek was er steeds een animatie van een hand die tekent
of
schildert,
afgewisseld
met
citaten. Tot slot had TBD een sterk campagnebeeld
van
vier
bekende
Gentenaren. Jongeren waren overal te zien als vrijwilligers om infostands te bemannen. Om beeldmateriaal van TBD te verzamelen werden elke dag 5 à 6 jonge vrijwilligers ingeschakeld als fotograaf om de site te voeden met sfeerbeelden. De jongeren kwamen zichzelf aanmelden na de oproep via een rebus. De vrijwillige vergoeding bedroeg 30 euro per dag. Tijdens het festival werd er een krantje uitgedeeld. De kranten zijn ook naar de meewerkende organisaties verspreid en naar alle abonnees opgestuurd. 4. Kan je schatten hoeveel uren specifiek zijn geïnvesteerd? Hoeveel mensen uit het team zijn ingezet voor TBD? Welke soort organisaties zijn aangesproken? Twee personeelsleden van het team van KW hebben een jaar lang hun handen vol gehad met de voorbereiding van TBD. In het begin was dit niet zo intensief, maar naarmate het evenement dichterbij kwam, werkte iedereen van het team mee (9). Tijdens TBD was het voltallige team drie dagen aanwezig. KW geeft toe dat er heel veel tijd is gekropen in TBD. De opdrachten werden verdeeld in het team en er werd gewerkt met een externe persverantwoordelijke. KW was verantwoordelijk voor de centrale coördinatie en communicatie van TBD. De twee hoofdpartners waren het SMAK en Circa samen met de Gentse musea. KW heeft hun netwerk uitgebreid door in verschillende steden op zoek te gaan naar vzw’s die boeiende projecten met jongeren organiseren. 58
5. Is er bij de promotie specifiek aandacht besteed zodat men jongeren bereikt? Er is geen specifieke aandacht besteed om jongeren te bereiken, maar er werd op gelet dat de promotie zo breed mogelijk ging. Een voorbeeld van promotiemateriaal is de sticker met het campagnebeeld die werd geplakt in Gent. Op de achterzijde van deze sticker stond informatie over TBD. Daarnaast waren er ook zakjes met het logo van TBD die werden uitgedeeld. Het campagnebeeld werd verspreid via Circa en verstuurd naar het deeltijdskunst onderwijs. TBD was op verschillende manieren te zien in de media. Het evenement haalde de cover van het stadsmagazine en is meerdere malen op tv gekomen. Daarenboven kwam TBD ook aan bod op Urgent.fm12 en er verscheen een interview in De Standaard en in De Morgen. De betalende promotie die KW zelf voerde was beperkt tot lichtkranten en advertenties in de Week Up. Een lichtkrant is één tekstlijn waar de tekst van rechts naar links voorbijloopt. Stilstaande teksten en knipperende teksten zijn mogelijk (Westerstrans, 2010, online). De Week Up is een wekelijks actuele culturele agenda van Gent met de programma's van de cinema's, theaters, festivals, discotheken, opera, muziek, … 6. Wat zijn volgens U tips zodat de WAK meer jongeren kan aantrekken?
Een andere naam voor het evenement
Jongeren mee het aanbod laten bepalen
Werken met een thema kan afschrikken
Meer jonge vrijwilligers inzetten
Meer samenwerkingsverbanden aangaan
Bestaande initiatieven integreren
Meer beroep doen op bestaande partners, waar jongeren al bezig zijn om deze zelf een aanbod te laten bepalen
12
Urgent.fm is the mediaplatform of Ghent University and a dynamic local youth radio.
59
11.2.2. Interview met AmuzeeVous- Kotroute Voor het tweede interview contacteerde ik AmuzeeVous met hun evenement de Kotroute op aanraden van KUNSTWERKT. Ik ben langsgegaan in Kortrijk voor een zeer aangenaam gesprek met de coördinator. De Kotroute is al een gevestigde waarde en heeft al verschillende studentensteden op zijn kop gezet. 1. De Kotroute is elk jaar een groot succes bij jongeren, wat zijn volgens U de succesfactoren? De Kotroute neemt twee drempels weg bij jongeren. De eerste is ‘tijd’. Overdag zijn de jongeren minder beschikbaar dan ‘s avonds. Je pikt in op het tijdsmoment dat ze open staan voor entertainment. De tweede drempel is ‘plaats’. Met de Kotroute breng je het cultuurgebeuren naar de studenten zelf. Het is leuk om op koten te genieten van kunst in een intieme en losse sfeer. De jongeren gaan dan sneller contacten leggen met elkaar. Jongeren worden op een gezellige manier ontvangen door andere studenten en terwijl worden ze in contact gebracht met kunst. Alle deelnemende kunstenaars, dit zijn er 2 à 3 per kot zijn jong, en er worden gemiddeld 10 tot 15 koten ingericht. Elk jaar werken de hogescholen steevast graag mee aan de organisatie van de Kotroute. AmuzeeVous gaat in september altijd van start met oproepflyers. Er wordt een dubbele oproep verstuurd, namelijk voor de zoektocht naar kunstenaars en voor koten. Vervolgens wordt er een selectie gemaakt uit de kunstenaars die wensen deel te nemen. Toch blijft mond-tot-mondreclame aldoor de beste promotie voor het evenement. 2. Hoeveel inspanningen heeft AmuzeeVous gedaan om specifiek jongeren te bereiken? Voor elke Kotroute is er een Facebookpagina aangemaakt afhankelijk van de stad waar het dat jaar plaats vindt. AmuzeeVous probeerde wekelijks iets te posten op de Facebookpagina van de Kotroute. In deze posts worden de kunstenaars voorgesteld, teasers geplaatst en filmpjes van voorgaande edities getoont. In Brussel is AmuzeeVous gaan spreken op scholen om de Kotroute aan te prijzen. In Hasselt heeft de organisatie een goede band met de hogeschool PXL. De jongeren krijgen er namelijk een opdracht over de Kotroute.
60
3. Kan je schatten hoeveel uren er specifiek zijn geïnvesteerd? Hoeveel mensen uit het team zijn ingezet voor project? Welk soort organisaties/initiatieven zijn aangesproken? De grafische ontwerper van het team werkt steeds hard tijdens de voorbereiding van de Kotroute. Hij werkt twee vijfde en ontwerpt de affiches, flyers en het programmaboekje voor de avond zelf. Vanaf september tot december nam de organisatie van de Kotroute 40 tot 50 procent van de werkuren in. De Kotroute is het meest gekende evenement van AmuzeeVous en de voorbereiding hiervan neemt dan ook veel tijd in beslag. Voor de kotroute werkt men met heel wat organisaties samen. Gelukkig kan AmuzeeVous beroep doen op Cera13 voor sponsoring. Daarnaast krijgt AmuzeeVous subsidiëring van de stad. Verder is er nog voor andere zaken ondersteuning voorzien zoals de drank en plaatsen die ter beschikking worden gesteld. Dit neemt niet weg dat het een zeer duur evenement is. Iedereen krijgt een vergoeding, zowel de regiocoördinatoren als de vrijwilligers,… Inkomsten voor de Kotroute worden geïnd a.d.h.v. de bandjesverkoop.
4. Voor de Kotroute richten jullie zich duidelijk specifiek op jongeren, denkt U dat dit een reden is voor de grote opkomst, aangezien ze weten dat ze zich tussen leeftijdsgenoten zullen bevinden? Het is echt wel een studentenprojecten en je werkt met een groot netwerk van de jongeren die zelf mensen meebrengen. De avond zelf is er één fotograaf per regio voorzien. Het zijn steeds jonge fotografen en de foto’s komen op de Facebookpagina en de website. Er wordt bewust zelden met ouderen gewerkt bij AmuzeeVous, want ze gaan uit van het principe voor en door jongeren en dit is juist hun sterkte. Daardoor krijg je voortdurend jonge impulsen, want deze jongeren zijn ervaringsdeskundigen. De jongerencultuur evolueert non-stop en als je zelf geen student meer bent, merk je dat je voeling verliest met de huidige tendensen.
13
Vandaag groepeert Cera de aandelen van de vroegere vennoten van CERA Bank en van nieuw toegetreden vennoten en herbront de ‘oude’ coöperatieve waarden.
61
5. Op welke manier maken jullie promotie voor het evenement? Er wordt hoofdzakelijk ingezet op de pers, Urgent.fm en andere jonge radiozenders. De Kotroute kwam ook al aan bod op Studio Brussel, Radio 1 en Radio 2, Het Laatste Nieuws,… VTM is elke jaar van de partij tijdens de Kotroute. AmuzeeVous schrijft zelf de pers aan en dit levert resultaat op. Er wordt wel elk jaar geflyerd aan het station. Ze gaan op zoek naar creatieve manieren om promotie te maken, waardoor het soms gratis is of d.m.v. een ruilactie of tegen een zeer lage prijs. 6. Wordt er specifiek ingezet op sociale media? Vorig jaar heeft AmuzeeVous enkel ingezet op Facebook, maar ze gaan uitbreiden naar instagram14,Twitter,… De organisatie heeft een experiment gedaan en hieruit blijkt dat sociale media een grote impact hebben bij de promotie. Ze zien Instagram als medium stijgen in populariteit. AmuzeeVous heeft de indruk dat jongeren niet meer graag lezen, maar eerder worden geprikkeld door een beeld. 7. Denk je dat de periode te maken heeft met het succes van de Kotroute? De periode heeft met het succes te maken, omdat de studenten tegen die tijd ingeburgerd zijn in de stad. AmuzeeVous kiest ervoor om de Kotroute in de winter te laten plaatsvinden, omdat dit een bepaalde gezelligheid met zich meebrengt. Er worden dan aangepaste gadgets voorzien, zoals glow sticks. In de zomer is er al veel te doen voor de jongeren en is het moeilijker om eruit te springen met je evenement. Jongeren laten zich ook niet snel afschrikken door het weer, ook al is het heel koud. 8. De Kotroute wordt steeds ’s avonds georganiseerd. Denk je dat dit invloed heeft gehad op het aantal deelnemers? Studenten komen graag ‘s avonds buiten om iets met hun vrienden te doen. Normaal duurt de Kotroute tot 23 uur, maar dit zal worden verlaat tot 1 uur. Veel deelnemers raken niet rond met de route. Er duiken steeds meer bands en kortfilms op in het programma en dit duurt even om naar te kijken. De jongeren bleven ook plakken op de koten tot na 23 uur. Ze gaan meer tegemoet komen aan de studenten als ze het uur verlaten.
14
Instagram is een gratis mobiele app om digitale foto's of video's uit te wisselen middels mobiele apparaten. De foto's en video's kunnen digitaal gefilterd worden en uitgewisseld op sociaalnetwerksites, zoals die van Instagram zelf.
62
9. Wat zou je in een volgende editie anders aanpakken (leerpunten)?
Het uur van de Kotroute verlaten
Meer inzetten op sociale media
Niet meer met een thema werken. Het gebruik van een thema zorgde voor verwarring. Het thema sloeg dan meer op de omkadering en dit werd niet doorgetrokken naar de artiesten. De Kotroute is een merk op zich geworden en het is dus niet nodig om met een thema te werken.
Aantal steden beperken waar de Kotroute per jaar plaats vindt (maximum 3)
Meer inzetten op branding, meer gadgets
Eten voorzien
10. Wat zijn volgens U tips zodat de WAK meer jongeren kan aantrekken? De WAK spreekt jongeren niet aan, omdat de term niet veel zeggend is. Het is niet duidelijk wat er juist onder amateurkunsten valt. AmuzeeVous maakt geen gebruik van de term amateurkunstenaar, maar noemt ze kunstenaars. Of het nu amateurkunst is of niet maakt volgens hen niet uit. Bij de term amateurkunst leg je sneller de link met ouderen. Jongeren gaan zichzelf ook geen amateurkunstenaar noemen, want het is onmiddellijk een kwaliteitsoordeel.
63
11.2.3. Conclusies uit de interviews Ik heb veel bruikbare tips uit beide interviews gehaald en zal de voornaamste conclusies van de werking van TBD of de Kotroute hieronder opsommen. Opvallend is dat beide initiatieven een goede uitstraling hebben. Verder worden jongeren maximaal ingezet als vrijwilligers. De Kontroute beperkt zich tot minimum twee steden en maximum vijf. Een belangrijke kanttekening is dat ze vijf steden moeilijk beheersbaar vonden en daarom opteren voor maximum drie steden in de toekomst. TBD vond voor de eerste keer in België plaats in Gent en zal in 2015 Antwerpen veroveren. Het is duidelijk dat de WAK zeer ambitieus is door een aanbod te voorzien in Vlaanderen en Brussel. De uitstraling van een project is belangrijk TBD heeft een hippe uitstraling die jong oogt en snel aansloeg bij de jongeren, waardoor de jongeren onderling over TBD praten. De site van TBD ziet er kleurrijk en duidelijk uit, met eenvoudige keuzemenu’s en een leuke animatie van tekenende handen afgewisseld met een citaat over tekenen. De titel alleen al van de Kotroute verwijst naar studenten. AmuzeeVous heeft een vaste grafische vormgever in het team die elk jaar voor een spetterende flyer zorgt. Veel mensen beseffen niet dat dat ze iets van de WAK hebben gezien, omdat het niet steeds even duidelijk is dat activiteiten kaderen binnen de WAK. Met Facebook bereik je jongeren TBD heeft zeer veel likes op de Facebookpagina verzameld en AmuzeeVous neemt zich voor naar volgend jaar toe nog meer in te zetten op sociale media. Elke dag postte KUNSTWERKT iets op de pagina en alle 120 activiteiten zijn uitgelicht op de pagina. AmuzeeVous postte wekelijks nieuws op de pagina. Op de WAK-pagina wordt er regelmatig iets gepost, maar niet elke dag uit schrik voor irritatie bij de lezers. Daarbij komt ook dat dit zeer arbeidsintensief is. Toch denk ik dat het goed is om het merendeel van de activiteiten om zijn minst te belichten. Beperkt aantal steden TBD vond plaats in Gent, de stad waar KUNSTWERKT gevestigd is. AmuzeeVous organiseerde de Kotroute al eens in vijf steden, maar gaf aan dit in de toekomst niet meer te doen en zich te beperken tot maximum drie. Deze organisaties kiezen er bewust voor om niet te breed te gaan, omdat dit de organisatie bemoeilijkt.
64
Jonge vrijwilligers KUNSTWERKT en AmuzeeVous hebben voor verschillende taken beroep gedaan op jonge vrijwilligers. Jongeren hebben standen bemand, foto’s genomen,… AmuzeeVous gaat nog een stap verder, en maakt er hun missie van om te werken met jongeren, voor jongeren. Door het inschakelen van jonge vrijwilligers, spreek je automatisch ook hun netwerk aan en oogt het evenement onmiddellijk jonger. Één discipline TBD is een tekenfestival waarbij men ervan uitgaat dat iedereen kan tekenen. Door je toe te spitsen op één discipline spreek je gericht één publiek aan en is het duidelijk dat de activiteiten die dag allemaal kaderen in eenzelfde evenement. De WAK richt zich op zo veel verschillende disciplines dat het soms moeilijk is om het gemeenschappelijke nog te zien en dit verhindert opnieuw de visibiliteit. Samenwerkingsverbanden met jongeren KUNSTWERKT heeft verschillende jonge en hippe organisaties aangesproken om mee samen te werken. Door jonge organisaties te betrekken en hen mee beslissingen te laten nemen, maken deze jongeren actief deel uit van het project. Deze organisaties zijn gespecialiseerd in activiteiten met jongeren, waardoor er beroep kan worden gedaan op hun expertise en opnieuw het netwerk van de deelnemende jongeren wordt aangesproken. AmuzeeVous gaat zelf actief op zoek naar jonge kunstenaars of studenten die hun kot willen ter beschikking stellen. Deze organisaties betrekken volop de jongeren zelf, waardoor de jongeren zich gaan verbonden voelen met het evenement. Beperkt in tijd Zowel TBD (drie dagen in oktober) als de Kotroute (één avond in november) vinden maar een gelegitimeerde tijd plaats in het voorjaar. Het schooljaar is dan net van start gegaan en buiten is het nog wat frisjes. Dit brengt een bepaalde gezelligheid met zich mee en het zijn leuke evenementen om in een nieuw schooljaar mee van start te gaan. Beide initiatieven hadden een avondprogramma, wat goed uitkomt voor studenten die graag ‘s avonds buiten komen na de les. De WAK duurt tien dagen, wat een heus stuk langer is en daardoor misschien sneller aan kracht verliest.
65
11.3
Focusgroep
Tot slot heb ik mijn onderzoek afgesloten met een focusgroep samengesteld uit tien jongeren. Mijn doel van deze focusgroep was om jongeren aan het woord te laten en met hen actief te brainstormen over de WAK. In de WAK 2015 staan kinderen en jongeren centraal waardoor hun ideeën en bemerkingen zeer waardevol kunnen zijn om te integreren in de voorbereidingen. Ik vind het belangrijk dat de jongeren het gevoel hebben dat ze worden betrokken bij het evenement en dat er ook daadwerkelijk rekening wordt gehouden met hun inbreng. Voor de samenstelling van de focusgroep heb ik tien jongeren verzameld met een verschillende achtergrond die ik hieronder kort weergeef. Bijlage 5 was de leidraad van de focusgroep. Student 1
Schilderkunst KASK 3de jaar
20 jaar
Student 2
Sociaal Werk 2de jaar
20 jaar
de
Student 3
Sociaal Werk 2 jaar
Student 4
Sociaal Werk 3de jaar
Student 5
22 jaar 21 jaar de
Sociaal Werk + Ortho 2 jaar de
22 jaar
Student 6
Installatie KASK 3 jaar
25 jaar
Student 7
Sociaal werk-gestopt
25 jaar
de
Student 8
Psychologie 2 jaar
21 jaar
Student 9
Sociaal Werk 3de jaar
24 jaar
Student 10
de
Moraal wet. 3 jaar
21 jaar
Ik heb gebruik gemaakt van een interactieve methodiek met de GPS-brainstormkit. De GPS-brainstormkit is een gestructureerde methode om met een groep te brainstormen. Heel wat nieuwe trends en ontwikkelingen komen op ons af. Elke organisatie heeft zijn eigen uitdagingen en dit geldt ook voor de WAK. Een brainstorm helpt om snel tot nieuwe ideeën en projecten te komen om op deze uitgagingen in te spelen (Flanders DC, 2014, online). De brainstorm met de focusgroep was onderverdeeld in verschillende delen en nam twee uur in beslag. In deel 1 werd er in de groep gekeken wie de WAK al dan niet kende, wat ze er van vonden, of ze de naam aantrekkelijk vinden,… Bij deel 2 werden de huidige promotiekanalen van de WAK toegelicht en getoond. Er werd nagegaan wat de jongeren vinden van de site, Facebookpagina, affiche,… In deel 3 werd het programma van de WAK uitgedeeld en de deelnemers kregen de opdracht de activiteiten aan te duiden die ze interessant vonden. 66
Hierbij mochten ze geen rekening houden met de prijs, tijd of plaats van de activiteit. De bedoeling was te achterhalen welke activiteiten aanslaan bij de jongeren indien er geen drempels zijn. Deel 4 was het laatste deel van de focusgroep en hiervoor heb ik gebruik gemaakt van de GSP-brainstormkit. De tien jongeren werden in kleine groepjes verdeeld en zaten rond een groot blad met een cirkel die was opgedeeld in vier. Per deel van de cirkel was er een onderwerp waar de jongeren per team rond brainstormden gedurende 10 minuten. Hun ideeën schreven ze neer op post-its die daarna per onderwerp op de cirkel werden geplakt. Zo schoven de groepen door tot iedere groep had gebrainstormd over de vier onderwerpen. De volgende groep keek ook steeds eerst naar wat er al op de post-its stond. Deel 1: intro en verkenning Wie kent de WAK? Van de tien jongeren waren er vier die de WAK kenden. Hoe ken je de WAK? De jongeren die de WAK kenden, zeiden de titel wel eens gehoord te hebben, er iets van gezien te hebben of via school er al eens iets te van hebben opgevangen. Velen hadden de affiches of de flyers nog nooit gezien. Wat is de reden dat je het niet kent? De WAK affiches springen er niet genoeg uit ten opzichte van andere, terwijl een goede affiche volgens de jongeren juist heel belangrijk is. Een affiche is vaak de eerste kennismaking met een evenement en daardoor een cruciaal moment. Ze hechten belang aan een mooie, opvallende en speciale affiche met veel kleuren. Het zwart-wit campagnebeeld van dit jaar sprak hen dan ook niet aan. Niet te vergeten is dat het FVA bewust voor een zwart-wit affiche heeft gekozen, omdat dit past bij het thema oorlog. Daarnaast gaven de jongeren ook aan dat de plaats waar de affiche hangt, strategisch moet zijn. Efficiënte plaatsen volgens de jongeren zijn de plekken waar je moet wachten. Voorbeelden waren een bushokje, station, cinema en toilet. Vervolgens vinden de jongeren het belangrijk dat een evenement in de media komt zoals op de radio en tv. De school is volgens hen een goede plek om in contact te komen met de WAK. Dit kan op verschillende manieren zoals met de klas naar een voorstelling te gaan tijdens de WAK. 67
Daarnaast kan de zichtbaarheid worden vergroot door in publicaties te staan die beschikbaar zijn in het school, zoals Maks!15, Klasse16, Guidogids17, HoGent-agenda,… Een interessant tijdschrift voor de promotie van de WAK is ‘Schamper’. “Schamper is het officiële en onafhankelijke studentenblad van de Universiteit Gent en verschijnt tweewekelijks tijdens het academiejaar” (Schamper, 2014, online). Een plek met een grote concentratie van jongeren, zijn de studentenverenigingen waar er een aanspreekpersoon is voor cultuur. In deze raden kan er promotie worden gemaakt voor de WAK. Wat vind je van de naam ‘Week van de Amateurkunsten’? De jongeren vinden dit een negatief klinkende naam die zeker en vast niet aantrekkelijk is. Ze zijn niet geïnteresseerd in ‘amateurkunst’, dus de jongeren lezen ook niet verder. Hetzelfde geldt voor de afkorting WAK. Deze vinden de jongeren maar zwak en oubollig. In de focusgroep zaten twee studenten die een opleiding aan het KASK volgen. Deze twee waren absoluut niet te vinden voor de term ’amateurkunst’ in de titel van een festival. Jongeren die ernaar streven om van hun creaties hun werk te maken, willen niet dat hun werk wordt geassocieerd met amateurkunst. Dit was dus een gelijkaardige reactie zoals van de jongeren die ik bevraagde in het KASK met mijn enquête. Deel 2: Promotiemateriaal van de WAK overlopen Affiche Zoals al vermeld in deel 1, spreekt de affiche niet aan bij jongeren. Het vertelt hen niet waarover het precies gaat. De afkorting WAK is niet bekend genoeg en velen leggen niet de link met de ‘Week van de Amateurkunsten’. De jongeren raden aan om de WAK als ‘merk’ in de eerste plaats te promoten en daarnaast posters te maken die het thema van dat jaar in de kijker zetten. De affiche van 2015 spreekt de jongeren meer aan en ze vinden het goed dat de affiche in dezelfde lijn ligt als die van 2014. Door het gebruik van kleur valt het campagnebeeld sneller op dat de versie van 2014.
15
MAKS! brengt straffe verhalen, intieme vragen, pittige meningen en de beste wedstrijden voor jongeren tussen 14 en 19 jaar. Klasse is een multimediaal communicatieplatform dat onderwijsprofessionals, ouders en leerlingen versterkt en verbindt. 17 De onmisbare gids voor het studentenleven die op alle belangrijke campussen van het land wordt verdeeld. De Guido Stadsgids bevat een dubbel en dik dossier vol survivaltips voor het studentenleven. 16
68
De jongeren zijn voorstander van een Qr-code op een affiche, want een affiche moet triggeren. Het is een leuke extra als je over een smartphone beschikt.
Een
QR-code
is
een
bepaald
type
tweedimensionale
streepjescode. QR-codes kunnen met behulp van software, gescand worden met een mobiele telefoon. QR-code staat voor quick response. Hiermee wordt de snelle manier van coderen en decoderen bedoeld. QR codes bieden de mogelijkheid om data te vertalen naar een te scannen, tweedimensionale barcode (Sign, s.d., online). Zo kan je aan de affiche een filmpje verbinden die de WAK visualiseert. De jongeren zullen onmiddellijk een pak meer te weten komen over wat de WAK precies inhoudt. Website De jongeren vinden de website erg formeel en er wordt te weinig kleur gebruikt. De pagina staat ook zeer vol, waardoor het niet overzichtelijk is. Er wordt aangeraden om de menu’s in te korten en te werken met een uitklapmenu. De titels van de keuzemenu’s vinden ze ook niet veelzeggend. Vervolgens suggereren de jongeren om meer met beelden en foto’s te werken. Er kunnen eventueel beelden van voorgaande WAK edities op de site gebruikt worden. Een leuk promotiefilmpje bijvoorbeeld zou de jongeren sneller over de streep kunnen trekken om deel te nemen. De site kan gebruiksvriendelijker worden gemaakt door rekening te houden met een dubbel publiek, namelijk de bezoekers en deelnemers. De doorsnee bezoeker heeft niets aan een groot deel van de informatie die op de site staat3.. Facebook Een voorstel was om aan Facebook business te doen en te betalen voor promotie. De prijzen van deze advertenties zouden betaalbaar zijn en zo heeft de pagina meer garantie om op te vallen op Facebook. Daarnaast kan er op de pagina een soort van wedstrijdelement worden ingevoerd, zoals ‘deel de pagina en win…’. Het FVA heeft verschillende Facebookpagina’s waaronder die van de WAK, maar ook die van het FVA zelf en de wedstrijden. Deze pagina’s zouden allemaal naar elkaar kunnen linken door deze op te noemen in de beschrijving van de pagina. Mensen die één van de pagina’s al hebben gelezen, kunnen hierdoor in contact worden gebracht met de andere pagina’s.
69
WAK-gazet De WAK-gazet vinden de jongeren een aantrekkelijk drager voor de promotie. Het kan eenvoudig worden meegenomen en worden doorgegeven. Het is een medium waar je veel mensen op een korte tijd mee kan bereiken. De lay-out van de krant kan wel origineler. Deel 3: De WAK-gazet overlopen en kijken welke activiteiten hen aanspreken De groep kreeg de opdracht om gedurende 20 minuten de activiteiten van de WAK te overlopen en aan te duiden waar ze naar toe zouden gaan, zonder rekening te houden met mogelijke drempels. Het valt op dat de jongeren hoofdzakelijk tentoonstellingen, festivals, muziek, vrij podium, … aangeven als leuke activiteiten. Hieronder licht ik enkele activiteiten toe die bij verschillende jongeren in het oog springen. Veel van de geliefde activiteiten worden georganiseerd door jeugdhuizen of jeugdcentra. Een belangrijke opmerking die de jongeren hadden, is dat er in de activiteitenkalender niet duidelijk wordt aangegeven wat de kostprijs is van de activiteiten. Slorarock
Festival
georganiseerd
door
de
Chiro
waar
verschillende jonge bands het beste van zichzelf laten zien. Strograss
Muziekclub waar folk wordt gespeeld.
Goesting om te spelen
Het jeugdcentrum organiseert een open podium waarin een waaier van verschillende muziekgenres aan bod komt.
Arty-Farty mark
Bezoekers kunnen kennis maken met handgemaakte spullen, huisgemaakte lekkernijen en kunstobjecten.
Boombal
Fuif waar folkmuziek wordt gespeeld.
Expo Diverse Pluimage
Ontdek alle mogelijke vormen van kunst zoals schilderijen, foto’s, illustraties, installatiekunst.
Kunst in winkeletalages
Kunst wordt uitgestald in het winkelcentrum.
Creatievoorstelling who the fuck is Alice
Een theatervoorstelling over droom en werkelijkheid.
Tentoonstelling kunstencentra
Tentoonstelling van schilderijen.
Fototentoonstelling als de gordijnen dichtgaan
Intimiteit met een speelse knipoog.
Open-atelier intuïtief schilderen
Workshop met of zonder structuurmateriaal.
Europees muziekfestival voor de jeugd
Je kunt er genieten van diversiteit aan muziek.
Een steen omvormen tot een beeld?
Workshop met speksteen.
Kunstroute
9 locaties waar kunst te zien is.
Poëzie op de fiets
Jongeren krijgen elk een deel van een gedicht mee op de fiets. Hiermee fietsen ze door de straten om uiteindelijk samen te komen en zo het volledige gedicht te vormen.
70
Deel 4: GPS Brainstormkit met bord en post-it In het laatste deel van de focusgroep werd in kleine groepjes gebrainstormd a.d.h.v. post-its. Hieronder geef ik de vragen weer waarover elk groepje zich heeft gebogen en geef ik een samenvatting van de opvallendste resultaten. Deze resultaten kunnen gezien worden als nieuwe ideeën om de WAK beter te kunnen afstemmen op de interesses van jongeren. 1: Hoe kunnen we de WAK in de leefwereld van jongeren krijgen? 2: Welke formats en wedstrijden kunnen we uitwerken voor WAK 2015 ‘De kleine artiest?’ 3: Bedenk een nieuw thema! 4: Voor welke activiteiten kom jij je kot uit? Hoe kan je de WAK in de leefwereld van jongeren krijgen?
Stickers
WAK-fuif
Affiches hangen in wc’s, bussen, trams, studentehomes en verengingen
Jongeren laten flyeren aan de schoolpoort, winkelstraat en kinepolis
Inzetten van sociale media
Leerkrachten warm maken om met hun klas deel te nemen of iets te bezoeken in de WAK
Een reclamespot uitzenden op tv
Uitdagende wedstrijden organiseren met spetterende prijzen
Op een hotspot (park/school) promotie voeren d.m.v. een interactieve gebeurtenis met amateurkunstenaars
Flashmob18
Radiospotje uitzenden op Urgent.fm
WAK ballonnen de lucht in sturen met een uitnodiging aan
18
is een (grote) groep mensen die plotseling op een openbare plek samenkomt, iets ongebruikelijks doet en daarna weer snel uiteenvalt. Flashmobs worden veelal georganiseerd via moderne communicatiemiddelen. Het aantal deelnemers staat niet van tevoren vast; hoe meer deelnemers, hoe succesvoller de flashmob.
71
Welke formats en wedstrijden kunnen we uitwerken voor De kleine artiest?
Tekeningen van kinderen laten herwerken door jongeren en de twee naast elkaar tentoonstellen op een openbare plaats
Vrij podium
Flashmob
Bedenk een nieuw thema!
Film
Nieuwe voedingswaren
Taboe
Fastfood
Fashion
Reclame
Modern
Alles of niets
Vintage
Nu
Design
Wereldwijd
Studenten
Space
Individualisme
Future
Nieuwe media
Afval
Zwart-Wit
Voor welke activiteiten kom jij je kot uit?
Flashmob
Muziekoptreden
Fototentoonstelling
Openlucht cinema
Activiteiten op een speciale locatie
Activiteiten die gratis zijn
Groepsactiviteiten
Vlaamse opera
Klassiek- en waterballet
Theater
Stand-up comedy
Kledij en make-up workshop
Festival
Parkfeesten
72
11.2.4. Conclusies uit de focusgroep met jongeren
Er zijn boeiden ideeën uit de focusgroep voortgevloeid die volgens mij zeker bruikbaar zijn voor het FVA. De ideeën die jongeren hadden voor wedstrijden, formats, activiteiten zal ik niet meer in deze conclusies herhalen, maar er kan zeker worden naar terug gekoppeld als inspiratiebron. Jongeren houden van een flitsende campagne Opvallend was dat de jongeren aangaven de affiches of flyers nog niet gezien te hebben. Ondanks het feit dat het FVA veel middelen investeert in promotiemateriaal blijven deze onopvallend in het straatbeeld. De jongeren vinden de affiches van de WAK niet veelzeggend. Er ligt te veel nadruk op het thema van het jaar en er is te weinig informatie over wat de WAK zelf precies inhoudt. De jongeren vinden een kleurrijk affiche die eruit springt aantrekkelijker. Daarnaast pleiten ze ook voor een dubbele boodschap, namelijk affiches om de WAK bekender te maken en daarnaast affiches die het thema van het jaar promoten. Het is wel goed dat het FVA een huisstijl heeft die vanaf nu kan worden doorgetrokken in de affiches. De affiche van WAK 2015 vonden de jongeren al leuker door het kleurgebruik wat ervoor zorgt dat de affiche meer opvalt. Right time, right place Niet enkel de affiche zelf is van belang voor de jongeren, maar ook de plaats waar deze te zien is. Locaties waar je moet wachten, zijn volgens de focusgroep goede plekken. Dan nemen jongeren de tijd om een affiche aandachtig te bekijken. Om in de leefwereld van jongeren op te vallen, is zichtbaar zijn in de media noodzakelijk. Ze gaven aan dat een spot op de radio of een interview op tv bij hen in het oog springt. De school is volgens de jongeren een goede plek om de WAK te promoten. Daarbij denken ze niet enkel aan iemand die de WAK enthousiast komt voorstellen, maar eerder aan leerkrachten die warm worden gemaakt om met hun klas aan de WAK deel te nemen of een activiteit in te bezoeken. Dit kan zowel in groep, als de leerlingen individueel op pad sturen met een opdracht.
73
WAK is ZWAK De jongeren vinden de titel ‘Week van de Amateurkunsten’ achterhaald en niet interessant in de oren klinken. De twee jongeren die een studie volgen in het KASK, hadden het zeer moeilijk met de term ‘amateurkunsten’ en zouden deze zeker vermijden. Ze gaven aan de term te associëren met minderwaardig en daarom zouden ze ook niet deelnemen aan de WAK, aangezien ze niet willen dat hun werk als amateuristisch wordt bestempeld. Ik concludeer hieruit dat een nieuwe titel voor het evenement te overwegen valt in de toekomst. Ik formuleer in het laatste hoofdstuk enkele suggesties voor een nieuwe naam. Een QR-code triggert De jongeren vinden de inhoud van de affiches moeilijk te visualiseren en raden dan ook aan om een QR-code te plaatsen op de affiche van de WAK. Zo is het mogelijk om heel wat extra informatie mee te geven, zonder dat dit allemaal op de affiche vermeld moet staan. Een aantrekkelijke site is noodzakelijk De groep was niet overtuigd van de site, omdat die erg druk overkomt door de grote hoeveelheid aan informatie. Ze raden dan ook aan om te werken met een uitklapmenu om de site luchtiger te maken. Ondanks de grote hoeveelheid informatie die te vinden is op de site, hebben de jongeren het gevoel dat er iets ontbreekt. Daarom zou er veel meer kleur kunnen worden gebruikt om de pagina op te fleuren met daarnaast nog enkele beelden, foto’s of filmpjes. Een leuk promotiefilmpje kan volgens de jongeren overtuigend werken om zelf deel te nemen aan de WAK. Er kan ook gebruik worden gemaakt van foto’s van de voorbije jaren om een beter beeld te geven van wat de WAK precies inhoudt. Jongeren prefereren muziek en tentoonstellingen Muziek en tentoonstellingen duidden de jongeren hoofdzakelijk aan in de krant als activiteiten die ze interessant vinden. Dit komt overeen met de resultaten uit de enquêtes waar als populaire disciplines muziek en beeldende kunst naar voor kwamen. Ze gaven wel aan het jammer te vinden dat de kostprijs niet steeds wordt vermeld. Het valt op dat de jongeren hier veel belang aan hechten en dat een hoge kostprijs een drempel kan zijn.
74
12. SUGGESTIES In dit laatste hoofdstuk zal ik op basis van mijn verzamelde resultaten het FVA enkele suggesties formuleren om zo de WAK bekender te maken bij de jongeren. Hiervoor baseer ik mij op de resultaten van de enquêtes, interviews en de focusgroep. Ik ben me ervan bewust dat het helemaal niet simpel is om een evenement dat al ruim 20 jaar bestaat te hervormen. Toch denk ik dat kleine inspanningen al resultaat kunnen opleveren. De resultaten uit mijn focusgroep kunnen gebruikt worden als inspiratiebron voor nieuwe formats, thema’s en wedstrijden in de komende edities van de WAK. De resultaten uit mijn focusgroep zal ik hier niet meer opnieuw herhalen in dit laatste hoofdstuk, maar kunnen zeker nog gebruikt worden als inspiratiebron. 12.1.
Jong vrijwilligersteam aan de top
Voor de promotie van de WAK wordt er beroep gedaan op vrijwilligers. De opdrachten van deze vrijwilligers zijn divers zoals het hangen van affiches, uitdelen van brochures, maar ook het schrijven van blogberichten en het nemen van foto’s. Momenteel beschikt het FVA niet over een vaste ploeg WAK-vrijwilligers. Dit is een moeilijke opdracht aangezien de WAK zich over heel Vlaanderen en Brussel uitstrekt. Er kan dus niet voor één stad een vaste ploeg worden samengesteld. Steeds is het een hele klus om een goed team samen te stellen. Naar de toekomst toe zou ik het FVA aanraden een jong, vast vrijwilligersteam uit te bouwen waarop men voor de WAK beroep op kan doen. Zowel KUNSTWERKT als AmuzeeVous doen beroep op jongeren voor vrijwilligerstaken. Studenten zijn vaak bereid een centje bij te verdienen en de taken vereisen slechts een inzet van korte duur. De jongeren kunnen worden opgeroepen via een vacature dat wordt rondgestuurd naar diverse (hoge)scholen, jeugddiensten, jeugdhuizen,… Na verloop van tijd kan een groep van jongeren worden samengesteld die zich met volle overtuiging willen inspannen voor de WAK. Belangrijk is dat je attent bent voor de vrijwilligers en een leuke sfeer en ambiance creëert rond de projecten zodat hun inzet wordt beloond (Van Campenhout, 2005, p.25). Het FVA zien hun vrijwilligers als het uithangbord van de organisatie en verwacht dan ook gemotiveerde krachten met een bepaalde kennis van het werkveld. Vrijwilligers kan je niet elk moment vragen om zich 100 procent in te spannen. Duidelijke afspraken maken met de jongeren is dan ook vereist (Van Campenhout, 2005, p.13).
75
Door de jongeren in te schakelen als vrijwilligers voor de WAK, breng je hen in aanraking met het evenement en leren ze de WAK kennen. Een meerwaarde van deze vrijwilligers kan zijn dat ze hun netwerk inlichten over wat ze doen voor de WAK. Dit zal de bekendheid van FVA en meer specifiek de WAK ten goede komen. Het is belangrijk dat de jongeren niet enkel als uitvoerders van de taken worden gezien, maar ook worden betrokken bij de voorbereiding zodat de jongeren zich verbonden voelen met het evenement. De verwachtingen van het FVA moeten duidelijk naar hen worden gecommuniceerd zodat de jongeren weten welk profiel het FVA verwacht. Hierin kan er nog een stap verder worden gegaan door vooraf een screening te doen om na te gaan of iemand voldoet. Door jongeren te betrekken bij de promotie, kan hun kennis van de jongerencultuur worden benut. Dit kan gaan over zaken zoals de plaatsen waar er best affiches worden opgehangen, anders dan een café waar er al snel een andere poster wordt overgeplakt. Daarnaast is het ook mogelijk om promotie te maken op plaatsen waar enkel de jongeren toegang toe hebben, zoals een repetitieruimte. Bloggen is populair in de jongerencultuur en dit geeft de mogelijkheid om vanuit elke hoek van België de WAK te volgen. Jongeren worden op pad gestuurd met de opdracht verslag uit te brengen met een jonge invalshoek. Zo maken ze kennis met het aanbod van de WAK en omschrijven ze in hun eigen beleving de activiteiten. Opnieuw is er de kans dat de bloggers hun netwerk aansporen om hun berichten te lezen en te volgen. Zoals reeds vermeld zou dit de bekendheid ten goede komen, ook zouden misschien anderen geprikkeld worden om aan te sluiten. 12.2.
Inspelen op disciplines die populair zijn bij jongeren
Uit de cijfers blijkt dat bepaalde disciplines zoals muziek, beeldende kunst en dans populairder zijn dan andere momenteel. Dit is een nuttige bevinding om te integreren in de WAK 2015 door uit te pakken met een aanbod dat meer in speelt op deze disciplines of bijvoorbeeld een wedstrijd of format uit te denken in één van deze disciplines. Vervolgens kan de WAK worden gepromoot op plaatsen waar deze disciplines actief worden beoefend door jongeren zoals kunstscholen, academies, ateliers, dansscholen, deeltijds kunstonderwijs, galerijen,...Maar ook op scholen waar kunstzinnigheid minder op de voorgrond staat, kunnen creatieve jongeren les volgen die hun artistieke zelf meer willen uiten. Dit brengt me bij mijn volgende suggestie.
76
12.3.
Samenwerken met scholen
Nergens vind je een zo grote concentratie van de jeugd als in scholen. Hier kan op ingespeeld worden. Zowel The Big Draw als de Kotroute hebben verschillende scholen betrokken in hun evenement. Scholen kunnen een goede trekker zijn voor een evenement zoals de WAK. De WAK kan door medestudenten worden gepromoot door aan de schoolpoort flyers uit te laten delen, maar ook door in communicatie te gaan met de leerkrachten en te kijken wat er allemaal mogelijk is. Er zijn bepaalde scholen die een opdracht geven om een culturele activiteit te bezoeken of taken koppelen aan een evenement. AmuzeeVous haalde aan dat de Hogeschool PXL een vaste opdracht krijgt tijdens de Kotroute. Ik denk dat dit jongeren over de streep kan halen. Nog een stap verder is afspraken maken met leerkrachten dat ze met de klas een activiteit bezoeken in de WAK. Indien de activiteit betalend is, kan er een goedkoper tarief voorzien worden, of het kan helemaal gratis worden aangeboden. De meeste activiteiten in het kader van de WAK zijn gratis, maar toneelvoorstellingen of workshops kunnen wel eens een prijskaartje hebben. Indien dit niet mogelijk is, kan er in de klas nog een presentatie door een jonge vrijwilliger worden gegeven die probeert de jongeren warm te maken om deel te nemen aan de WAK of iets uit het aanbod te bezoeken. Hierdoor hebben jongeren op zijn minst weet van een initiatief zoals de WAK. Het zal meer vergen dan een doorsnee presentatie om de jongeren te kunnen overtuigen. Je kunt beter de jongeren overweldigen met Dj’s, tekenaars, acteurs en workshops. Uit de cijfers blijkt dat de beoefening van amateurkunst samenhangt met de opleiding die men volgt. De leerlingen van het kunstonderwijs zijn een doelgroep met veel potentieel vanwege hun interesse en bezigheid in kunst. Daarom kan het boeiend zijn specifiek naar deze jongeren te communiceren en de WAK aan te prijzen. Door deel te nemen aan de WAK, kunnen de studenten met hun werk de buitenwereld bereiken. Vervolgens kan de WAK pogen in tijdschriften te staan die worden uitgedeeld in de scholen. De jongeren van de focusgroep gaven verschillende voorbeelden zoals Maks!,
Schamper,
Guidogids,…
Nog
een
andere
mogelijkheid
is
om
samenwerkingsverbanden op te starten met enkele scholen. Zo worden niet enkel affiches verspreid in scholen, maar kunnen flyers worden meegestuurd met de inschrijvingsformulieren om de jongeren onmiddellijk onder te dompelen in een cultuurbad. 77
12.4.
Samenwerken met jongeren organisaties
Het kan inspirerend zijn om eens verder te kijken dan de eigen organisatie. Het FVA zou de muren naar nieuwe jeugdige organisaties kunnen slopen en nieuwe samenwerkingsverbanden aangaan. Hoe meer organisaties, hoe meer inspiratie, middelen en energie. Jongeren bereiken voor de WAK vraagt extra energie en middelen van het FVA. Er zijn heel wat organisaties die een meerwaarde kunnen betekenen voor de WAK 2015. Dan denk ik bijvoorbeeld aan jeugddiensten, jeugdhuizen, jeugdverenigingen en – bewegingen. Hierdoor realiseer je een ruimer bereik en dit is wat de WAK nodig heeft om meer jongeren aan te trekken. Het aanbod van de WAK wordt zo in contact gebracht met nieuwe groepen jongeren of geïnteresseerden. Als je de koppen bij elkaar steekt, kan je tot een hoop nieuwe ideeën komen. Momenteel moeten de ideeën vaak uit het kleine team van het FVA komen en dit is niet steeds evident. 12.5.
Facebook maximaal inzetten
Het internet verschijnt als een belangrijk communicatiemiddel bij de hedendaagse tieners. Iedereen heeft vandaag de mond vol van sociale media. Meer dan de helft van de Belgen gebruikt al één of meerdere sociale netwerksites (Caudron, 2010, p.5). Het gebruik van de computer, het internet en de gsm zijn niet meer weg te denken uit de leefwereld
van
jongeren.
De
jonge
generatie
groeit
op
met
moderne
communicatietechnologieën en heeft deze volledig geïntegreerd in het dagelijkse leven. Een goede opzet om meer zichtbaar te zijn op sociale media is om meer likes te vergaren op de Facebookpagina. Een obstakel dat het FVA ervaart, is dat de WAKpagina op Facebook moeilijk te vinden is. Als je als zoekterm WAK of Week van de Amateurkunsten ingeeft, kom je niet automatisch uit op de pagina. Het vergt dus extra zoekwerk om de pagina te vinden. De pagina is in 2010 in het leven geroepen en heeft momenteel 710 likes, maar dit aantal moet zeker omhoog. Een mooi voorbeeld van een zichtbaar evenement op Facebook is The Big Draw met 2500 likes. Een voorstel in de focusgroep was om de pagina van de WAK te boosten. Dit houdt in dat het FVA betaalt voor de pagina te promoten. Momenteel heeft het FVA dit gedaan met de amateurkunstenpagina en dit heeft 100 extra likes opgeleverd. Daarnaast raad ik ook aan om zo veel mogelijk van de geplande WAK activiteiten die er leuk uit zien op de Facebookpagina te belichten. 78
12.6.
Ga voor een nieuwe naam
De jongeren geven aan dat het woord amateurkunst in de titel afschrikt. Jongeren die intensief bezig zijn met kunst willen niet geassocieerd worden met de term ‘amateur’, omdat ze dit als minderwaardig ervaren. Daarnaast zijn er de jongeren die wel bezig zijn met amateurkunst, maar dit zelf niet beseffen en niet de indruk hebben dat hun niveau hoog genoeg is om een amateurkunstenaar te zijn. Het is een term die voor veel verwarring zorgt en ik denk dat dit vermeden kan worden. Zowel KUNSTWERKT als AmuzeeVous vermijden de term in hun werking. Ik denk niet dat het nodig is om een onderscheid te maken tussen amateur en niet amateur, maar dat het juist een meerwaarde is om samen aan de slag te gaan. Enkele voorbeelden voor een nieuwe titel zijn volgens mij: Instant art
Creatie Week
Kunstgreep
Art Factory
Art is the limit
smART
ARTfulness
SWAT: start with art today
pARTy
Kunstpedia
Kunstmob
KR8=create
Kunstfetisj
Artfever
Kunstexplosie
L’art pour l’art
Part of Art
Kunstgijda?
79
12.7.
Stap naar een externe persverantwoordelijke
KUNSTWERKT heeft gewerkt met een externe persverantwoordelijke. Dit heeft volgens mij enkele voordelen en ik zou het FVA eventueel aanraden om dit in overweging te nemen. Het kan het FVA de ruimte geven om zich te concentreren op andere taken tijdens de WAK, aangezien het team maar uit een beperkt aantal mensen bestaat. Een externe persverantwoordelijke heeft daarnaast veel expertise en weet de knepen van het vak. Uit de cijfers blijkt dat jongeren het belangrijk vinden dat de WAK te zien is in de media. Een externe persverantwoordelijke kan hiervoor extra mogelijkheden bieden. 12.8.
Ga voor kort maar krachtig
De WAK situeert zich altijd tussen eind april - begin mei. Omdat de WAK zich spreidt over tien dagen is het moeilijk om gedurende deze periode steeds op elke dag evenveel kwalitatief aanbod aan te bieden. Het is opvallend dat de meest indrukwekkende activiteiten allemaal het eerste weekend zijn ingepland. Dit is enigszins spijtig, want je kunt niet op hetzelfde moment in elke gemeente zijn. De inspanningen die geleverd worden voor de WAK hoeven niet enkel tijdens de WAK vruchten af te werpen. Een mogelijkheid is om af te stappen van de ‘vaste’ WAK van eind april tot begin mei en gedurende heel het jaar kleine activiteiten op poten te zetten. Indien je van deze vaste periode afstapt, behoud je nog steeds de doelstelling van de WAK, namelijk amateurkunstenaars in de kijker zetten. Dit kan dan bijvoorbeeld meerdere malen per jaar, maar minder uitgebreid. Een andere suggestie is het aantal dagen in te korten naar drie of vijf in plaats van tien bijvoorbeeld. Tien dagen is een lange periode om steeds een kwalitatief aanbod te kunnen aanbieden en ik heb het gevoel dat het door de lange tijdsspanne de WAK minder tastbaar is. Het wordt sneller uit het oog verloren en dooft zacht uit. Indien de WAK korter zou zijn, kan er maximaal worden ingezet om die dagen in te vullen met indrukwekkende activiteiten zodat de WAK een memorabel moment is. 12.9.
Haal een grote vis binnen
KUNSTWERKT heeft voor The Big Draw samengewerkt met enkele grote partners zoals het Stedelijk Museum voor Actuele Kunst (SMAK). Indien het FVA voor de WAK met enkele grote partners zou samenwerken die mee promotie voeren, denk ik dat er veel meer publiek zou worden bereikt. Deze grote organisaties hebben al een vast publiek dat steeds uitkijkt naar nieuwe dingen om te ontdekken. 80
12.10.
Centraliseren is de boodschap
Het is zeer moeilijk om over heel Vlaanderen en Brussel gerichte promotie te voeren. Zowel The Big Draw als de Kotroute kiezen ervoor om zich te richten op één of enkele steden en niet op heel Vlaanderen, aangezien dit makkelijker te coördineren is. Indien nodig, kan er snel worden bijgestuurd. Het FVA ondervindt vaak problemen met de communicatie van de WAK omdat er verschillende tussenpersonen zijn. Als de steden de communicatie van de WAK niet als prioritair zien, ondermijnt dit de zichtbaarheid van de WAK. Het valt dan ook op dat de ene stad, gemeente of dorp veel actiever is dan de andere. Het FVA heeft vaak maar een vaag idee van hoe de communicatie er in de steden aan toe gaat en daarbij komt dat de steden graag gebruik maken van eigen promotiemateriaal, waardoor het WAK logo wel eens durft weg te vallen. Ik denk dat het veel voordelen biedt als je grotendeels zelf verantwoordelijk bent voor de communicatie van een evenement en dit is het eenvoudigst als je kan focussen op een afgebakend gebied. Nu start de WAK steeds met een openingsfeest in een bepaalde stad, waardoor deze al meer in de kijker staat dan een ander. Ik denk dat het interessant kan zijn om deze lijn door te trekken en in diezelfde stad het volledige aanbod van de WAK te organiseren. Dit genereert een samenhorigheidsgevoel tussen de verschillende activiteiten, want nu is het vaak niet duidelijk dat een activiteit kadert in de WAK. Dit heeft als gevolg dat het mogelijk is dat men iets bezoekt tijdens de WAK, maar dat men zich hier niet van bewust is. Als alle activiteiten in één of enkele steden zouden plaatsvinden, is het mogelijk een een parcours uit te stippelen. Zowel KUNSTWERKT als The Big Draw werken met een parcours en dit heeft veel succes. 12.11.
Detecteer
Ik denk dat het een meerwaarde kan zijn om zelf actie te ondernemen en interessante initiatieven met jongeren te contacteren met de vraag of ze iets willen organiseren in de WAK. Momenteel neemt het FVA een afwachtende houding in en laat de activiteiten binnenstromen. Hierdoor heb je geen accuraat beeld van de kwaliteit van de activiteiten, wat kan uitdraaien op een telleurstelling. Indien je enkele indrukwekkende activiteiten zelf inplant, ben je zeker van een schitterend resultaat. Dit wil niet zeggen dat de minder indrukwekkende activiteiten moeten worden uitgesloten. Het is en blijft amateurkunst.
81
12.12.
Wees aanwezig in de media
De invloed van media is bijzonder groot bij jongeren. Naargelang het budget dat beschikbaar is, wordt er gekeken via welke kanalen promotie van de WAK mogelijk is. In 2013 had het FVA bijvoorbeeld meer budget en is er ingezet op een promotievideo. Mijn bevraging bij de jongeren maakt duidelijk dat als het FVA wil dat de WAK opvalt bij jongeren, ze moet inzetten op media. Dit is weliswaar helemaal niet zo simpel. In de eerste plaats is het noodzakelijk om de pers aan te schrijven. Als een initiatief in het oog springt, zal de media zelf contact opnemen zoals het geval is bij de Kotroute en The Big Draw en dit jaar was dit het geval met de Last Post als format in de WAK. De jongeren raden aan om contact op te nemen met jonge radiozenders zoals Urgent.fm. Uit de focusgroep blijkt dat de jongeren het een goed idee vinden om een nieuw promotiefilmpje te maken. De keerzijde is dat dit zeer veel geld kost en daarom zou ik voorstellen om beroep te doen op studenten die ervaring hebben met film en montage. Dit kan door een wedstrijd op te starten en jongeren op te roepen om video’s in te zenden. Tijdens de WAK kunnen er ook jonge vrijwilligers worden ingezet die enkele sfeerbeelden maken en dit monteren tot een mooie samenvatting van die editie die op de site kan worden geplaatst zodat anderen de sfeer kunnen opsnuiven. Zo worden zij al warm gemaakt voor de volgende editie. 12.13.
Excuses voor het ongemak, de site wordt vernieuwd
In de focusgroep hadden de jongeren enkele bemerkingen over de site van de WAK. In de eerste plaats hadden ze het gevoel dat de site zeer druk oogt en er een hoop informatie opstaat die voor een ‘doorsnee’ bezoeker overbodig is. Mijn suggestie is om een dubbele toegang te voorzien op www.wak.be. Laat de bezoekers bij het binnenkomen van de site kiezen wat ze willen zien met de vraag of je een activiteit organiseert in de WAK of dat je een bezoeker bent die informatie wenst. Zo deel je de site-inhoud op naargelang de noden van de bezoeker. Daarnaast raden de jongeren ook aan om te werken met uitklapmenu’s omdat zo de site overzichtelijker zou zijn. Toch volstaat het niet om de huidige site gewoon af te slanken. De site is volgens hen ook toe aan extra kleur en beeldmateriaal, weliswaar op een geordende manier. Een voorstel is om meer gebruik te maken van beeldmateriaal van voorgaande jaren of een overtuigend promotiefilmpje van de WAK.
82
12.14.
Voor jongeren, door jongeren
Wanneer je met jongeren aan het werk gaat, is het belangrijk dat je vanuit hun leefwereld en wensen vertrekt. Een degelijke analyse van de noden van de jongeren is noodzakelijk. De jongeren actief betrekken bij de promotie, zorgt voor meer voeling met de doelgroep. Er bestaat een vraag van de jongeren naar inspraak, hoewel veel goedbedoelde inspraakprocedures haaks staan op de leefwereld van jongeren (Van Bouchaute, 1996, p. 149). Jongeren krijgen zelf graag verantwoordelijkheid en willen au sérieux genomen worden. Het is gevaarlijk om te denken dat je weet wat jongeren willen. Om op accurate wijze met je publiek te communiceren, is het belangrijk om je publiek te kennen. Een mogelijkheid is om geregeld aan publieksonderzoek te doen. Dit hoeft zich niet te beperken tot het publiek enkel technisch in kaart te brengen, maar je kunt ook polsen naar dromen en wensen van de jongeren (Van Campenhout, 2005, p.29). Dit kan op diverse manieren. Een voorstel is een stellingsspel te organiseren in scholen waarmee jongeren actief mee kunnen denken aan het communicatiebeleid en de organisatie van het evenement. Zo kunnen noden en gevoeligheden worden bloot gelegd.
83
12.15.
Als ik kon dromen
Voor ik mijn bachelorproef afsluit zou ik graag nog enkele ideeën meegeven. Ik denk dat je niet bang mag zijn om het eens over een volledig andere boeg te gooien. Indien er geen drempels zouden zijn zoals tijd, budget, personeelstekort,… zou ik de WAK volledig hervormen. Ik wil nogmaals herhalen dat ik besef dat dit verre van realistisch is en dit niet zomaar in de praktijk kan worden omgezet. Toch wil ik mijn ideeën nog meegeven. Als dit mogelijk zou zijn, opteer ik om de WAK in een festival te gieten. In 2010 heeft het FVA het festival ‘Goesting’ georganiseerd, maar dit was één dag in het stadcentrum van Gent in verschillende locaties zoals de Vooruit. Ik zou het volledig anders aanpakken... Festival Jongeren zijn bezeten door festivals, maar het zijn overwegend muziekfestivals. Daarom zou ik met een amateurkunstenfestival hier verandering in willen brengen. De doelstelling van de WAK is om in Vlaanderen en Brussel amateurkunstenaars van verschillende disciplines in de kijker te zetten. Dit is perfect mogelijk met een festival van drie dagen dat elk jaar een andere stad verovert. Om de jongeren nog meer in de sfeer te brengen van een festival, zou er gewerkt worden met tickets van 5 euro per dag of 12 voor een combiticket. Aangezien een festival doorweegt, zou ik dus een kleine bijdrage vragen aan de deelnemers. Het zou leuk zijn om festivalbandjes aan de inkom te voorzien. Jongeren houden deze bandjes graag
aan,
wat
de
bekendheid
van
het
festival
enkel
ten
goede komt.
Dit festival zou elk jaar in een andere stad kunnen neerstrijken op één bepaalde locatie zoals een weide, plein, bij de zee, bos, park, vijver, verlaten gebouw… De jongeren van de focusgroep gaven aan dat ze een speciale locatie een overtuigende factor vinden. Programma Zoals ik al vermeld heb, zou ik de WAK inkorten van tien naar drie dagen. Ik opteer voor midden mei als periode in de hoop het goede weer te kunnen meepikken. Uit de interviews blijkt dat jongeren wel te vinden zijn voor een avondprogramma en daarom denk ik dat het een goed idee is om ook een avondprogramma te voorzien. Op het 84
festival terrein zouden er doorlopend zowel overdekte als openlucht activiteiten kunnen worden georganiseerd. Elke dag zou ik drie disciplines in de kijker zetten, zodat het niet mogelijk is dat één van de negen steunpunten over het hoofd wordt gezien. Allerhande combinaties van disciplines zijn mogelijk zoals dans, film en muziek of schrijven, theater en beeldende kunst,... Voor de activiteiten tijdens dit festival heb ik enkele suggesties. Vooreerst zou ik bij het binnenkomen de deelnemers een WAK ballon laten opgaan in de lucht met een tekstje aan wat amateurkunst voor hen betekent. Daarnaast zou ik een kleine T-shirtverkoop voorzien. Deze T-shirts zijn bedrukt met het logo van het festival. Ter plaatse kan je met behulp van professionals deze kleren bewerken
a.d.h.v.
zeefdruk,
stiften,
foto’s
opstrijken,
scharen,
knopen.
De
professionals kunnen je bijstaan om je idee in realiteit om te zetten door mee te teken, schilderen, drukken of wat je maar wil. De jongeren van de focusgroep zijn te vinden voor een openluchtcinema. Daarom zou ik dit als avondprogramma bieden en verschillende kortfilms van amateurkunstenaars achter elkaar vertonen. Voordien kan er a.d.h.v. een wedstrijd worden opgeroepen om kortfilms op te sturen. Hieruit kan een jury een aantal selecteren om te vertonen op het festival. Vervolgens zou er als activiteit een gigantisch groot wit blad kunnen worden opgehangen waar iedereen gedurende heel de dag iets mag op tekenen, schrijven, schilderen,… Aangezien de jongeren houden van een avondprogramma denk ik dat het strategisch is om hier op in te spelen. Dit kan door te spelen met licht door bijvoorbeeld schilderen of tekeningen met glow-in-the-dark-materiaal, of een dansvoorstelling waar de danser lichtgevende kledij dragen, poëzieteksten projecteren op een scherm,… Ter plaatse kunnen enkele jonge vrijwilligers rondlopen die polaroidfoto’s nemen van de festivalgangers. Deze kunnen worden gescand en op de facebookpagina worden gezet. Bij het naar buiten gaan kunnen de jongeren deze foto’s afhalen als souvenir. Overdekt kan er een knutselplek worden ingericht waar de jongeren prints van bekende schilderijen zoals de Mona Lisa, Le déjeuner sur l'herbe,… ter beschikking krijgen en hier collages mee mogen maken. Deze werkjes worden daarna tentoongesteld gedurende de dag. 85
13. SLOT In dit onderzoek staat de vraag naar communicatiekanalen en –tips centraal om jongeren te bereiken voor een ‘zichtbare’ Week van de Amateurkunsten. Het belangrijkste deel van mijn onderzoek betreft de mogelijke bijsturingen in het communicatiebeleid zodat meer jongeren worden bereikt. Ik ging na hoe de communicatie naar jongeren toe kan verbeteren a.d.h.v. enquêtes, interviews en een focusgroep. In mijn bachelorproef formuleer ik het Forum voor Amateurkunsten 14 suggesties om de Week van de Amateurkunsten meer af te stemmen op het jonge doelpubliek. Bij nummer 15 ging ik gaan dagdromen… Ik stel vast dat de WAK zeker en vast een meerwaarde is en dat mist enkele bijsturingen er nog veel meer mogelijk is. Mijn conclusie uit het contact met de jongeren luid als volgt, het is kwestie van regelmatig de vinger aan de pols te houden om zo de voeling met de leefwereld van jongeren niet te verliezen. Ik heb materiaal verzameld dat volgens mij bruikbaar is om verder mee aan de slag te gaan. Ik hoop dat ik met deze suggesties kan inspireren en nu is het aan hen!
86
14. BIBLIOGRAFIE -
AmuzeeVous (2014) Kotroute. [online]. (s.l.) AmuzeeVous. http://www.amuseevous.be/projecten/kotroute (geraadpleegd op 16.03.2014) Caudron, J. (2010). Haal meer uit social media. Eerste druk. Antwerpen, Luster. Centrum voor Beeldexpressie (2014) Centrum voor Beeldexpressie. [online] Antwerpen: Centrum voor Beeldexpressie http://www.beeldexpressie.be/ (geraadpleegd op 15.03.2014) Cleeff S en Husslage K (2010) Zo bereik je jongeren.[online]. Sprout. http://www.sprout.nl/299/dossier/301/50543/creeer-een-buzz/zo-bereik-jejongeren.html (geraadpleegd op 10 april) Creatief Schrijven (2014) Creatief Schrijven. [online]. Antwerpen: Creatief Schrijven. http://creatiefschrijven.be/ (geraadpleegd op 15.03.2014) Danspunt (2014) Danspunt. [online] Gent: Danspunt. http://www.danspunt.be/ (geraadpleegd op 21.05.2014) De Schampheleire, S. (2004), Omnivorisering bij cultureelactieve jongeren. Eindverhandeling Communicatiewetenschappen. Brussel, FaculteitLetteren & Wijsbegeerte- Vrije Universiteit Brussel. Flanders DC (2014) Brainstorm-kit.[online] Leuven Flanders DC. http://www.flandersdc.be/nl/gps Forum voor Amateurkunsten (2011) Evaluatie WAK 2011-concept, vormgeving en communicatie WAK online enquête. Intern document. Gent, Forum voor Amateurkunsten. Forum voor Amateurkunsten (2011). Financiële behoeften nota 2011. Intern document. Gent- Forum voor Amateurkunsten. Forum voor Amateurkunsten (2013). De kracht van kunst. Memorandum. Gent, Forum voor Amateurkunsten Forum voor Amateurkunsten (2014) Voortgangsrapport 2013-2014. Intern document. Gent, Forum voor Amateurkunst . Forum voor Amateurkunsten (2014) Week van de Amateurkunsten. [online] Gent: Forum voor Amateurkunsten http://www.wak.be/ (geraadpleegd op 11.02.014) HoGent (s.d.) KASK-Koninklijk Conservatorium. [online]. Gent: HoGent. http://www.hogent.be/over-hogent/faculteiten/kask-koninklijk-conservatorium/ (geraadpleegd op 19.03.2014) Jeugddienst Gent (s.d.) Alles kan-of toch bijna.[online]. Gent : Jeugddienst Gent. http://www.alles-kan.be/ (geraadpleegd op 15.03.2014) Koor&Stem (2014) Koor&Stem. [online] Antwerpen: Koor&Stem http://www.koorenstem.be/ (geraadpleegd op 15.03.2014) KUNSTBENDE (s.d.) KUNSTBENDE. [online]. Antwerpen KUNSTBENDE. http://www.kunstbende.be/info/#wat-is-kunstbende (geraadpleegd op 2.03.2014) KUNSTWERKT (2014) Kunstwerkt. [online] . Gent: Kunstwerkt. http://www.kunstwerkt.be/ (geraadpleegd op 15.03.2014) kunstwerkt vzw (2014) The Big Draw. [online] Gent: kunstwerkt vzw. http://www.thebigdraw.be/wat/ (geraadpleegd op 15.03.2014) LUCA (s.d.) School of arts. [online]. Gent: LUCA. http://www.lucaarts.be/campussen/campus-sint-lucas-gent (geraadpleegd op 15.04.2014) Marconcepts Internet Marketing (2013) Twitter uitleg. [online]. Nederland: Marconcepts Internet Marketing http://www.marconcepts.nl/social-mediablog/twitter-uitleg/ (geraadpleegd op 21.02.014)
87
-
Mortelsmans, D., De Reyt, N. (2003). Communiceren met jongeren. Jongeren en communicatie met de stedelijke overheid in Antwerpen? Departement Politieke en Sociale wetenschappen-Universiteit Antwerpen. Muziekmozaïek (2008) Muziek Mozaïek. [online] . Gooik: Muziek Mozaiek http://www.muziekmozaiek.be/ (geraadpleegd op 15.03.2014) OPENDOEK vzw (2014). OPENDOEK. [online]. Antwerpen: OPENDOEK http://www.opendoek-vzw.be/ (geraadpleegd op 16.03.2014) Over weblog (s.d.) Wat is een weblog? [online] http://www.homepagemaken.nl/weblog/overweblogs.php (s.l.) (geraadpleegd op 20.02.2014) Peeters, K. (2010). Leeuwendeel jongeren is aan de kunst. Bijdrage amateurkunsten. Forum voor Amateurkunsten. Poppunt (s.d.) Poppunt. [online]. Brussel: Poppunt. http://poppunt.be/ (geraadpleegd op 16.03.2014) Schamper (2014) Schamper. [online]. Gent: Schamper. http://www.schamper.ugent.be/ (geraadpleegd op 5.05.2014) SOSIUS (2014) Sociaal-cultureel werk vindt Facebook leuk! (infografiek. [online]. SOCIUS. http://www.socius.be/tiki-view_blog_post.php?postId=118 (geraadpleegd op 16.04;2014) Stad Gent (2014) Gent in cijfers. [online] Gent: Stad Gent. http://www.gent.be/gentincijfers/ (geraadpleegd op 11.02.014) Sign+ Magazine (s.d.) QR-code. [online] Nederland: Eisma Businessmedia. http://www.sign.nl/vaktechniek/tips-trucs/qr-codes/ (geraadpleegd op 22.05.2014) Techzine (2014) Handleiding Facebook. [online]. Nederland: Techzine. http://www.techzine.nl/tutorials/378/handleiding-facebook.html (geraadpleegd op 14.04.2014) Van Bouchaute, B. (1996) “Jong volk in eigen huis. Het gemeentelijk jeugdbeleid uit de steigers”, pp. 131-151, in: Allegaert, P., e.a. (Eds.), Als een lekker taartje: jongeren in het interesseveld. Leuven: Acco. Van Campenhout, D. (2005). Amrassadeurs 2. Over jongeren, cultuur en communicatie. Poot. Van Dale Uitgevers (2014) Van Dale.[online]. Antwerpen: Van Dale uitgevers. http://www.vandale.be/opzoeken?pattern=amateuristisch+&lang=nn#.UyhqrqIV HIU (geraadpleegd op 18.03.2014) Van Den Broek, A., & van den Berg, E (2010). Waar kan de kunstzinnige burger terecht? In A Van den Broek, Mogelijkheid tot kunstbeoefening in vrije tijd. Den Haag Van Munster, O. (2013). Week van de Amateurkunsten 2013. Brochure. Utrecht, LKCA. Verhaeghe, E. (2012) Kunstzinnige vingerafdruk van je gemeente-inspiratiegids lokaal amateurkunstenbeleid. Gent, Drukkerij Sintjoris Verheggen e.a., (2011) Wie is Generatie Z en hoe bereik je ze? [online]. Frankwatching. http://www.frankwatching.com/archive/2011/11/10/wie-isgeneratie-z-en-hoe-bereik-je-ze/ (geraadpleegd op 10.04.2014) Vranken, J., Dierckx, D., Wyckmans, J. (2009) Participatie als windowdressing. Een overroepen concept? Brussel. Vanherwegen ed al. (2009) Amateurkunsten in beeld gebracht. Gent. Westerstrand (2010) Lichtkranten. [online]. (s.l.) Westerstrand Europe NV. http://www.westerstrand.be/lichtkranten.aspx (geraadpleegd op 22.05.2014)
88
15. BIJLAGE 15.1.
Bijlage 1: vragenlijst
Dit is een korte vragenlijst i.f.v mijn eindwerk in de richting Sociaal Cultureel Werk (HoGent) waarin ik onderzoek hoe de WEEK VAN DE AMATEURKUNSTEN (WAK) die elk jaar van eind april tot begin mei plaatsvindt, bekender kan worden gemaakt bij jongeren. Neem je even de tijd om dit in te vullen? Jouw mening en reactie is belangrijk om de organisatie van dit event te verbeteren. Alvast bedankt! *De negen amateurkunstenorganisaties zijn Danspunt, Koor&Stem, Centrum voor Beeldexpressie, OPENDOEK, Creatief Schrijven, Poppunt, Vlamo, KUNSTWERKT en Muziekmozaïek 1.
Beoefen je een creatieve hobby? o o
2.
3.
Welke kunstvorm beoefen je?
o Dans o Theater, figurentheater en vertelkunst o Harmonie, fanfare, brassband en orkesten o Koor en vocale muziek o Rock, pop, elektronische muziek o Jazz en folk Ken je de WAK? o o
4.
Foto, film, video Beeldende kunsten Creatief schrijven Andere:………………………………………
NEEN, ga naar vraag 6 JA, ga naar vraag 4
o o o o o o o
Via vrienden, familie, kennissen,… Programmabrochures School Deeltijds Kunstonderwijs Affiches Vereniging waar je lid bent Amateurkunstenorganisatie* Gemeente
Wedstrijden (Oogetuige/ Collage14) Website www.wak.be Facebookpagina Twitter, Blog Pinetrest Andere: ……………………………………….
Ben je al eens iets uit het programma van de WAK gaan bezoeken? o o
6.
o o o o
Vanwaar ken je de WAK? o o o o o o o o
5.
NEEN, ga naar vraag 3 JA, ga naar vraag 2
NEEN, ga naar vraag 6 JA, ga naar vraag 8
Zou je in de toekomst eens willen een kijkje nemen tijdens de WAK?
De WAK is een jaarlijks evenement van eind april tot begin mei dat plaats vindt over heel Vlaanderen en Brussel. 10 dagen lang worden amateurkunsten in de schijnwerpers gezet. De WAK heeft als doel om een positief imago voor de amateurkunstensector te creëren. Elk jaar wordt er rond een bepaald thema gewerkt, in 2013 was dit ‘Natuurtalent’. Dit jaar is het de Groote Kunst. Wat betekent kunst in oorlogstijd? En hoe reflecteert oorlog in de kunst? Maar eveneens 'waarin is kunst groots' o o 7.
JA, ga naar vraag 8 NEEN, ga naar de vraag 7
Waarom niet? o o
o o o
Ik voel me niet aangesproken door de term ‘amateurkunstenaar’ Interesseert me niet
Ik weet er niet genoeg van Periode eind april tot begin mei is moeilijk Andere:………………………………
Ga naar vraag 13
89
8.
Zou je in de toekomst opnieuw gaan naar de WAK? o o
9.
JA, ga naar vraag 10 NEEN, ga naar vraag 9
Waarom niet? o o o o
Vond het niet de moeite Activiteiten zijn te duur Ik vond de organisatie niet goed Er zijn geen activiteiten in mijn buurt
o o o o
Ik weet niet hoe dat ik er aan begin De kunstenaars zijn niet jong genoeg Het publiek is niet jong genoeg Ander……………………………………….
10. Heb je zelf al iets georganiseerd in het kader van de WAK? o o
JA, ga naar vraag 12 NEEN, ga naar vraag 11
11. Waarom niet? o o o o o
Ik voel me niet aangesproken door de term ‘amateurkunstenaar’ Interesseert me niet Ik durf dit niet Ik weet er niet genoeg van Het publiek is niet jong genoeg
o o o o o
De kunstenaars zijn niet jong genoeg Er zijn geen activiteiten in de buurt waar ik woon Ik weet niet tot wie ik me moet wenden Ik heb er geen tijd voor Andere: ……………………………………….
Ga naar vraag 13 12. Hoe was het om deel te nemen aan de WAK? o o o o
Niet goed Zo en Zo Goed Heel goed
Motiveer:………………………………………
13. Als je informatie zoekt over de WAK , via welk kanaal zou je dit doen? o o o o o o o o o o o o o
Website www.wak.be Jeugdhuis Jeugddienst Bij de negen amateurkunstenorganisaties* Gemeente Facebook Email Telefonisch Blog Twitter Pinetrest Gemeente Andere:………………………………
14. Wat zou er beter kunnen aan de promotie van de WAK? Meerdere antwoorden mogelijk. o o o o o o o
Meer publiciteit via media Meer disciplines aan bod laten komen die populair zijn bij jongeren (dans, beeldexpressie, schilderen en zang) Meer inzetten op sociale media Een andere naam voor het evenement Duidelijkere communicatie naar jongeren toe Persoonlijk contact Andere: ……………………………………….
15. Tot welke leeftijdscategorie behoor je? o 14-16 o 17-18 o 19-25
90
15.2.
Bijlage 2: Begeleidende brief informed consent
Geachte heer, mevrouw, Ik, Eveline Masquelier, ben student in de opleiding Sociaal Werk aan de faculteit Mens en Welzijn van de Hogeschool Gent, en voer in het kader van mijn bachelorproef een onderzoek uit over communicatiekanalen en tips om de Week van de Amateurkunsten zichtbaarder te maken in de leefwereld van jongeren. Dit onderzoek loopt van 11/02/2014 tot 26/05/2014. De promotor van mijn bachleorproef is Nancy De Blieck,
[email protected] Bij het Forum voor Amateurkunsten staat het evenement de Week van de Amateurkunsten centraal. Het festival verspreidt zich gedurende tien dagen elk jaar in eind april-begin mei over heel Vlaanderen en Brussel. Het valt het team van op dat jongeren ondervertegenwoordigd zijn op dit grootse evenement. Ik denk dat het belangrijk is om niet zomaar aan deze bevindingen voorbij te gaan en ga daarom opzoek naar mogelijke oorzaken en oplossingen. Mijn bachelorproef is dan ook een opstart naar de WAK 2015 “De Kleine Artiest” waarbij het FVA meer jongeren en kinderen wil bereiken en betrekken bij de WAK. Mijn doel met het interview is nieuwe inzichten verwerven over wat er al dan niet beter kan bij de promotie van de Week van de Amateurkunsten. Daarom neem ik contact op met organisaties die een groot succes zijn bij jongeren met als doel te achterhalen wat hun factoren waren die voor het succes hebben gezorgd. Graag had ik in de loop van het onderzoek een gesprek met u gehad. Dit gesprek zal plaatsvinden op……… Dit gesprek duurt ongeveer 1 uur. De gegevens worden volledig anoniem verwerkt. Dit houdt in dat de naam of andere herkenbare gegevens in geen geval in het onderzoek vernoemd worden. De bevindingen die voortvloeien uit het onderzoek kunnen enkel voor wetenschappelijke doeleinden worden gebruikt, opnieuw enkel indien ze volledig anoniem en met inachtneming van het beroepsgeheim worden gerapporteerd. Overeenkomstig de Wet ter Bescherming van de Persoonlijke Levenssfeer (8 december 1992) heeft u het recht om ten allen tijde inzage te krijgen in de – bij u – verzamelde onderzoeksgegevens. U heeft ook het recht om ten allen tijde, en zonder hiervoor een reden op te geven, uw deelname aan het onderzoek stop te zetten. We hopen dat u bereid bent deel te nemen aan het onderzoek. Indien u vragen heeft over het onderzoek, kan u steeds contact opnemen met de onderzoekers op onderstaande contactgegevens. Met vriendelijke groeten, Eveline Masquelier
91
15.3.
Bijlage 3: blanco informed consent GEINFORMEERDE TOESTEMMING – INFORMED CONSENT
Ondergetekende, …………………………………………… verleent zijn / haar toestemming voor deelname aan de studie over de communicatiekanalen en –tips om jongeren te bereiken voor een ‘zichtbare’ Week van de Amateurkunsten. Ik verklaar hierbij dat ik, (1) de uitleg over de inhoud en werkwijze van het onderzoek heb gelezen en dat me de mogelijkheid werd geboden om bijkomende informatie te verkrijgen (2) totaal uit vrije wil deelneem aan het onderzoek (3) de toestemming geef aan de onderzoeker om mijn resultaten op een vertrouwelijke en anonieme wijze te bewaren, te verwerken en te rapporteren (4) op de hoogte ben van de mogelijkheid om mijn deelname aan het onderzoek op ieder moment stop te zetten (5) ervan op de hoogte ben dat ik op aanvraag een samenvatting van de onderzoeksbevindingen kan krijgen. Voor akkoord, Plaats en datum
Naam + handtekening van de geïnterviewde
……………..…………………………………………………………………………………………… Plaats en datum
Naam + handtekening van de student/onderzoeker
…………………………………………………………………………………….................................
92
15.4.
Bijlage 4: Voorbereide vragen interview The Big Draw en de Kotroute
The Big Draw 1. Wat is volgens u de reden dat er zo veel jongeren zijn afgekomen naar The Big Draw? 2. Was jongeren bereiken een expliciete doelstelling in je project? Hoe zijn deze doelstellingen geformuleerd? Welke specifieke acties zijn er daarvoor ondernomen? 3. Hoeveel inspanningen heeft KW gedaan om specifiek jongeren (welke leeftijd) te bereiken? Bv. doelgerichte communicatie (ook buiten sociale media) ? 1 op 1 benadering? 4. Hebben jullie cijfergegevens van het aantal jongeren dat jullie hebben bereikt? 5. Kan je schatten hoeveel uren (%) hier specifiek zijn in geïnvesteerd? Hoeveel mensen uit het team er zijn ingezet voor project TBD (welke functies, gedurende hoeveel tijd)? 6. Is er vanaf de start de ambitie geweest voor een apart kinderen/jongerenluik uit te werken op de website? 7. Er werd gewerkt rond één discipline, namelijk tekenen. Is dit een thema die leeft bij jongeren momenteel en denk je dat je door te werken met een bepaald thema je mensen specifieker aanspreekt? 8. Is er bij de promotie specifiek aandacht besteed zodat men jongeren bereikt? 9. Hoe is de sociale media ingezet bij de promotie van het evenement? 10. Wat is volgens U de reden dat de WAK in moeilijker jongeren aantrekt? 11. Er zijn samenwerkingen geweest met KASK. Toen ik een bevraging ben gaan doen in het KASK waren de jongeren erg wantrouwig t.o.v. de WAK. Wat is volgens U de reden dat ze wel willen samenwerken en deelnemen aan The Big Draw? 12. Vorige vergadering sprak U over het probleem rond de term ‘amateurkunsten’ in de Week van de Amateurkunsten, denkt U dat de naam een belemmering kan zijn bij de jongeren om deel te nemen? 13. Hoe hebben jullie ervoor gezorgd dat er zoveel scholen hebben deelgenomen? 14. Hoeveel jongerenactiviteiten op een totaal van hoeveel uiteindelijk ‘op de kaart’ 15. Denk je dat de periode te maken heeft met het succes van The Big Draw? de WAK wordt vaak ervaren als een moeilijke periode. 16. Er was een avond en nachtprogramma voorzien. Denk je dat dit invloed heeft gehad op het aantal bezoekers? Zo was het prefect mogelijk voor de jongeren om na hun lessen nog deel te nemen. 17. Hoeveel geef je jezelf om te slagen in deze doelstelling (punten op 10). Wat zou je op dit vlak in een volgende editie anders aanpakken (leerpunten). KOTROUTE 93
1. De Kotroute is elk jaar een groot succes bij jongeren (welke leeftijd), wat zijn volgen U de succesfactoren? 2. Hoeveel inspanningen heeft AV gedaan om specifiek jongeren (welke leeftijd) te bereiken? Bv. doelgerichte communicatie (ook buiten sociale media)? 1 op 1 benadering? 3. Kan je inschatten hoeveel uren (%) hier specifiek zijn in geïnvesteerd? Hoeveel mensen uit het team tout court zijn ingezet voor project (welke functies, gedurende hoeveel tijd)? Welk soort organisaties/initiatieven + hoeveel specifiek aangesproken? 4. Voor de Kotroute richten jullie zich duidelijk specifiek op jongeren, denkt U dat de een reden is voor de grote opkomst, aangezien ze weten dat ze zich tussen leeftijdsgenoten zullen bevinden? 5. Op welke manier maken jullie promotie voor het evenement? 6. Wordt er specifiek ingezet op sociale media? 7. Denk je dat de periode te maken heeft met het succes van de Kotroute? de WAK wordt vaak ervaren als een moeilijke periode. 8. De Kotroute wordt steeds ’s avonds georganiseerd. Denk je dat dit invloed heeft gehad op het aantal deelnemers? Zo was het prefect mogelijk voor de jongeren om na hun lessen nog deel te nemen. 9. De Kotroute is al 5 keer georganiseerd in Gent, wat is hier de reden voor? 10. Hoeveel geef je jezelf om te slagen in deze doelstelling (punten op 10). Wat zou je op dit vlak in een volgende editie anders aanpakken (leerpunten)?
94
15.5.
Bijlage 5: leidraad focusgroep
Deel 1: verkenning
Wie kent de WAK?
Wat denk je dat het is
Hoe ken je de WAK?
Wat is de reden dat je het niet kent?
Wat vind je van de titel?
Deel 2: Materiaal tonen
FB
Site
Krant
Kaart vorig jaar
Deel 3 De WAK-krant overlopen en kijken welke activiteiten hen aanspreken
Deel 4: Bord en post-it 1: Hoe kunnen we de WAK in de leefwereld van jongeren krijgen? 2: Welke Formats en wedstrijden kunnen we uitwerken voor De Kleine Artiest. 3: Een nieuw thema 4: Voor welke activiteiten kom je je kot uit?
95
