BKC. Basiskennis calculatie. Antwoordenboek. drs. H.H. Hamers drs. W.J.M. de Reuver

BKC

Basiskennis calculatie

Antwoordenboek drs. H.H. Hamers drs. W.J.M. de Reuver

BKC Basiskennis calculatie Antwoordenboek drs. H.H. Hamers drs. W.J.M. de Reuver

Dit antwoordenboek behoort bij het studieboek BKC - Basiskennis calculatie, ISBN 978-90-415-0953-6. Lay-out en opmaak NTI DTP Studio, Leiden 2e druk, september 2012 ISBN 978-90-415-0959-8 © 2008, Educatief bv, Leiden Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Inhoud 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

Elementaire berekeningen............................................................................................................................................................................................................................................. 1 Vreemde valuta.......................................................................................................................................................................................................................................................................................... 5 Goederenhandel..................................................................................................................................................................................................................................................................................... 7 Verzekeringen........................................................................................................................................................................................................................................................................................... 11 Kostensoorten.......................................................................................................................................................................................................................................................................................... 15 Enkelvoudige en samengestelde interest.............................................................................................................................................................................. 17 Variabele en constante kosten en de break-even omzet................................................................................................................... 21 De opslagmethode........................................................................................................................................................................................................................................................................ 25 De delingscalculatie-methode.......................................................................................................................................................................................................................... 33 Fabricage- en commerciële kostprijs & bedrijfsresultaat................................................................................................................. 39 Statistiek................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 45

12 Enkelvoudige indexcijfers............................................................................................................................................................................................................................................ 53 Cases....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 61

Antwoordenboek

III

IV

BKC - Basiskennis calculatie

1 Elementaire berekeningen 1-1 De opmerking moet zijn: ‘De nettowinst is gelijk aan de brutowinst min de overige kosten’. De overige kosten zijn gelijk aan de bedrijfskosten exclusief de inkoopprijs van de omzet. 1-2 De verkoopprijs inclusief de btw (de prijs die de consument moet betalen). 1-3 Afschrijvingen en desinvesteringen. 1-4 afzet =

omzet verkoopprijs per product

1-5 Het eerste deel van de zin is onjuist; de btw wordt berekend over de toegevoegde waarde. Het btw-systeem is in de plaats gekomen van het systeem waarbij de belasting werd berekend over de omzet. 1-6

a. 1.380 b. 369,44 c. 418 d. 255,2

1-7 a. € 280.000 - € 216.000 = € 64.000 € 64.000 b. × 100% = 29,6% van de inkoopprijs € 216.000 € 64.000 × 100% = 22,9% van de verkoopprijs € 280.000 c. € 64.000 - € 42.000 = € 22.000 € 22.000 d. × 100% = 10,2% van de inkoopprijs € 216.000 € 22.000 × 100% = 7,9% van de verkoopprijs € 280.000

Antwoordenboek

1

120 × € 340 = € 408 100

1-8 a.

b. De brutowinst bedraagt € 408 - € 340 = € 68. In procenten van de verkoopprijs is dat: € 68 × 100 = 16⅔% € 408 20 c. × 100% = 16⅔% 120 € 130.000 1-9 a. × 100% = 20% € 650.000 € 130.000 b. × 100% = 25% € 650.000 - € 130.000 c.

20 20 = = 20% onder het honderd 80 100 - 20

d.

€ 680.000 - € 650.000 × 100% = 4,6% € 650.000

e.

€ 140.000 - € 130.000 × 100% = 7,7% € 130.000

1-10 a. verkoopprijs exclusief omzetbelasting: omzetbelasting: verkoopprijs inclusief omzetbelasting:

100%

19% + 119% =

€ 761,60

100 verkoopprijs exclusief omzetbelasting: × € 761,60 = € 640 119 b. De brutowinst is € 640 = € 400 = € 240. € 240 Dit is × 100% = 60% van de inkoopprijs € 400 c. De consumentenprijs is gelijk aan de verkoopprijs inclusief omzetbelasting = € 761,60

2


1-11 a. brutowinst = omzet (exclusief omzetbelasting) - inkoopwaarde omzet 100 omzet exclusief omzetbelasting = × € 416.500 = € 350.000 119 brutowinst = € 350.000 - € 250.000 = € 100.000 b.

€ 100.000 × 100% = 40% € 250.000

c. ontvangen omzetbelasting: 19% × € 350.000 = of: € 416.500 - € 350.000 = € 66.500 betaalde omzetbelasting : 19% × € 260.000 = af te dragen omzetbelasting:

€ 66.500 € 49.400 € 17.100

1-12 € 24 × 1,044 = € 24 × 1.16985856 = € 28,08 1-13 a. € 5.000 × 1,03 = € 5.150 b. € 5.150 × 1,03 = € 5.304,50 of € 5.000 × 1,032 = € 5.000 × 1,0609 = € 5.304,50 c. € 5.000 × 1,039 = € 5.000 × 1,304773184 = € 6.523,87 1-14 a. beginvoorraad: productie: afzet: eindvoorraad:

12.500 stuks ..... + ..... 100.000 stuks 4.000 stuks -

productie in januari 2013: 4.000 + 100.000 - 12.500 = 91.500 stuks b. beginvoorraad: inkoop: verbruik: 91.500 × 5 kg = eindvoorraad:

11.500 kg ..... + ..... 457.500 kg 14.000 kg

inkoop: 14.000 + 457.500 - 11.500 = 460.000 kg

Antwoordenboek

3

1-15

balans per 1 januari 2012: investeringen in 2012:

€ 2.500.000

€ ..... + € ..... afschrijvingen: € 450.000 € ..... desinvesteringen: € 100.000 balans per 31 december 2012: € 2.550.000 investeringen in 2012: € 2.550.000 + € 100.000 + € 450.000 - € 2.500.000 = € 600.000

1-16 a.

beginvoorraad: productie:

januari 15.000 stuks ..... ..... 30.000 stuks

februari 19.000 stuks ..... ..... 38.000 stuks

+

afzet: gewenste eindvoorraad: 50% × 38.000 = 19.000 stuks productie in januari: 19.000 + 30.000 15.000 = 34.000 stuks

50% × 44.000 = 22.000 stuks productie in februari: 22.000 + 38.000 - 19.000 = 41.000 stuks

b. beginvoorraad: 40% × 34.000 × 2 = in te kopen:

27.200 liter ..... + ..... nodig voor de productie in januari: 34.000 × 2 = 68.000 liter gewenste eindvoorraad: 40% × 41.000 × 2 = 32.800 liter

in te kopen: 32.800 + 68.000 - 27.200 = 73.600 liter

4


+ -

2 Vreemde valuta 2-1 17 2-2 Rekeneenheid; ruilmiddel en spaarmiddel 2-3 Een groter risico dat de valuta in waarde zal gaan dalen. 2-4 € 200 × 1,21 = $ 242 2-5

$ 123 = € 86,01 1,43

2-6 a.

$ 2.356,60 = € 1.947,60 1,21

b.

£ 1.651,20 = € 2.144,42 0,77

c.

Zw.fr. 870,50 = € 770,36 1,13

d.

e.

Z.Kr. 1.680,10 = € 215,12 7,81

f.

2-7 a.

D.Kr. 1.225,30 = € 187,35 6,54

N.Kr. 922 = € 138,86 6,64

USD 3.750,60 = € 2.622,80 1,43

Antwoordenboek

5

b.

GBP 1.250,50 = € 1.389,44 0,90

c.

CHF 220,80 = € 169,85 1,30

d.

DKK 1.646,30 = € 203 8,11

e.

f.

SEK 1.112,75 = € 114,83 9,69

NOK 25,50 = € 3,09 8,24

2-8 a. € 3.650 × USD 1,21 = USD 4.416,50 b. € 3.650 × GBP 0,77 = GBP 2.810,50 c. € 3.650 × CHF 1,13 = CHF 4.124,50 d. € 3.650 × DKK 6,54 = DKK 2.387,10 e. € 3.650 × SEK 7,81 = SEK 28.506,50 f. € 3.650 × NOK 6,64 = NOK 24.236 2-9

400 = 0,77 16.200 NOK = 6,64 GBP

€ 519,48 € 2.439,80 + € 2.959,28

2-10 € 1500 × CHF 1,13 = CHF 1.695

6


3 Goederenhandel 3-1 De verpakking (emballage) 3-2 Dit is het gewicht van de normale verpakking. 3-3 Een korting op het gewicht voor, tijdens het vervoer opgelopen, lichte beschadigingen aan de goederen. 3-4 Een korting die wordt toegepast, wanneer er een grote hoeveelheid tegelijk wordt aangekocht. 3-5 Franco huis en free on board (FOB) 3-6

a. brutogewicht: extratarra 2%: tarra 3%: rafactie 1%: nettogewicht: b. brutogewicht: extratarra 2%: tarra 3%: rafactie 1%: nettogewicht:

3-7

7.610 152 7.458 224 7.234 72 7.162

kg kg kg kg kg kg kg

7.610 152 7.458 223,5 7.234,5 72,5 7.162

kg kg kg kg kg kg kg

1.405 kg à € 2,82 = € 3.962,10 rabat 1⅛%: € 44,57 € 3.917,53 contant ¾%: € 29,38 € 3.888,15 btw 19%: € 738,75 + € 4.626,90 Antwoordenboek

7

3-8

bruto: tarra 3%: netto:

5.132 kg 154 kg 4.975 kg à € 184 per 50 kg = € 18.319,04 af: rabat 1% = € 183,19 € 18.135,85 af: 1% contant = € 181,36 € 17.954,49 bij: btw 19% = € 3.411,35 inkoopbedrag: € 21.365,84

3-9 te betalen btw: 19% × € 656.016 = € 124.643,04 te vorderen btw:

19 × € 349.562,50 = € 55.812,50 119 6 × € 105.000 = € 5.943,40 106 19 × € 1.747,81 = € 279,06 119 € 62.034,96

af te dragen: € 124.643,04 - € 62.034,96 = € 62.608,08

122 3-10 a. exclusief btw × € 26,50 = € 32,33 100 inclusief btw 1,19 × € 32,33 = € 38,47 b. De brutowinst bedraagt € 32,33 - € 26,50 = € 5,83 5,83 In procenten van de verkoopprijs × 100% = 18,0% 32,33 100 c. De verkoopprijs exclusief btw × € 41,65 = € 35 119 De winst wordt € 35 - € 26,50 = € 8,50 8,50 percentage × 100% = 32,1% 26,50

8


d. percentage

8,50 × 100% = 24,3% 35

3-11 30 kratten bruto: 16.300 kg tarra 30 × 19 kg: 570 kg netto: 15.730 kg korting 3/4 %:

à NOK 3.050/100 kg =

vracht:

NOK 479.765 NOK 3.598,24 NOK 476.166,76 NOK 2.730 NOK 473.436,76

de koper betaalt de verkoper: NOK 473.436,76 en aan vrachtkosten: NOK 2.730 + totaal: NOK 476.166,76 3-12 a. 150 stuks Excellent à € 50 per stuk: € 7.500 150 stuks Elegant à € 40 per stuk: € 6.000 200 stuks Perfect à € 25 per stuk: € 5.000 + € 18.500 contant 1½%: € 277,50 € 18.222,50 omzetbelasting 19%: € 3.462,28 + € 21.684,78 b. vracht Groningen - Den Haag 2 × 241 km = 482 km à € 2: omzetbelasting 19%:

€ 964 € 183,16 + € 1.147,16

Antwoordenboek

9

10


4 Verzekeringen 4-1 Tussen de verzekeringsmaatschappij (assuradeur of verzekeraar) en de verzekerde (verzekeringsnemer of premiebetaler). 4-2 Schadeverzekeringen en sommenverzekeringen. 4-3 Agenten en makelaars. 4-4 De waarde van de verzekerde goederen vlak voordat er schade optreedt. 4-5 Onderverzekeringsbreuk = verzekerde waarde/gezonde waarde 4-6

a. premie 11/2‰ over € 350.000: poliskosten:

assurantiebelasting 9,7%: te betalen door verzekerde:

4-7

€ 525 € 75

+

€ 600 € 58,20 + € 658,20

b. premie: provisie 20% × € 525: af te dragen aan de assuradeur:

€ 525 € 105 € 420

a. premie 3‰ van € 350.000: poliskosten:

€ 1.050 € 35 + € 1.085 € 105,25 + € 1.190,25

assurantiebelasting 9,7%: te betalen eerste jaar: b. premie: assurantiebelasting 9,7%: te betalen volgende jaren:

€ 1.050 € 101,85 + € 1.151,85

c. premie: € 1.190,25 provisie 1‰ van € 350.000: € 350 door agent af te dragen eerste jaar: € 840,25

Antwoordenboek

11

d. premie: incassopremie 12½%: door agent af te dragen volgende jaren: 4-8 a. onderverzekeringbreuk:

€ 1.151,85 € 131,25 € 1.020,60

600.000 2 = 900.000 3

b. uitkering 2/3 van € 340.000 = € 226.666,67 4-9

voorraad op 23-01: inkoop van 23-01 tot 28-01: 40.000 kg - 2.500 kg = verkoop van 23-01 tot 28-01: 60.000 kg - 5.000 kg = op 29-01 moet aanwezig zijn: er is aanwezig: schade:

kg kg + kg kg kg kg kg

62.500 kg à € 6,75 per × ½ kg = € 843.750

4-10 a. voorraad 1 januari 2011: mutaties van 1 januari t/m 14 februari 2011: inkopen: inkoopretouren:

100 × € 39.789,50 = 135 100 100 contante verkopen × × € 513.841,06 = 119 135 verkopen op rekening

gezonde waarde:

12

160.000 37.500 197.500 55.000 142.500 80.000 62.500


€

480.947,83

€ €

380.521,20 + 861.469,03

€ €

349.324,97 512.144,06

€ 389.475,90

€

€

8.954,70 -

29.473,70

€ 319.851,27 +

b. gezonde waarde: € 512.114,06 inkoopwaarde van de onbeschadigde goederen: 100 100 × × € 89.472,69 = € 55.694,17 119 135 opbrengst beschadigde goederen: 100 × € 21.954,82 = € 18.449,43 119 voorraad beschadigde goederen: € 4.976 + € 79.119,60 schade op de goederenvoorraad: € 433.024,46 4-11 a. voorraad op 1 januari 2011: mutaties van 1 januari t/m 3 februari 2011: bij: inkopen: retourgezonden:

€ € €

100 × € 51.676,50 = € 150 100 100 contante verkopen × × € 577.020,95 = € 119 150 € 100 100 retourgenomen × × € 799,90 = € 119 150 af: verkopen op rekening

427.654,50 6.225 -

€ 421.429,50 + € 979.079,50

34.451 323.261,04 + 357.712,04 448,12 € 357.263,92 € 621.815,58

gezonde waarde: b. gezonde waarde: af: inkoopwaarde onbeschadigde goederen: 100 100 × × € 97.410,55 = € 119 150 100 opbrengst beschadigde goederen: × € 16.341,15 = € 119 overgebleven beschadigde goederen: € schade aan de goederenvoorraad:

557.650

€ 621.815,58 54.571,74 13.732,06 2.159

+

€ 70.462,80 € 551.352,78

Antwoordenboek

13

14


5 Kostensoorten 5-1 a. De kostprijs is de som van de toegestane (of standaard) kosten, meestal berekend per een heidproduct. b. Kosten vormen de geldswaarde van de opgeofferde productiemiddelen. 5-2 • •• •• •• •• •• ••

Grond- en hulpstoffen Arbeid Duurzame productiemiddelen Diensten van derden Grond Belastingen Interestkosten

5-3 a. Interest is geen afzonderlijke kostensoort. Interest is onverbrekelijk verbonden met de andere kostensoorten. b. Ja, ook nu is het een vergoeding voor het ter beschikking stellen van vermogen. 5-4 • Bij de grond als vestigingsplaats: interest + belasting. •• Bij extractieve processen: interest + belastingen + afschrijving. 5-5 Banken, verzekeringen, KPN, elektriciteit, gas, vemen enzovoort. 5-6 De kostprijsverhogende belastingen, zoals invoerrechten, accijnzen en dergelijke. 5-7 • Vennootschapsbelasting die geheven wordt over de winst van een nv en dergelijke. •• Inkomstenbelasting, die geheven wordt van het inkomen van eigenaars uit eenmanszaken, vof enzovoort. 5-8 De btw behoort niet tot de kostprijs, omdat deze belasting volledig door de consument moet worden betaald en dus niet tot de kosten voor de onderneming wordt gerekend. 5-9 a. Omdat de btw door de consument wordt gedragen, ondervindt de ondernemer noch voo deel, noch nadeel van een verhoging van het percentage. b. De prijs die de consument moet betalen wordt hoger. De koopkracht van de consument neemt af, waardoor de consument minder artikelen kan kopen. Antwoordenboek

15

5-10 De belasting op gouden en zilveren sieraden is accijns. 5-11 De werknemer te beschermen tegen de geldelijke gevolgen van ziekte of ongeval. 5-12 De zorgverzekeringswet betaalt bij ziekte van de werknemer/niet-werknemer of zijn gezinsleden de kosten van de arts, ziekenhuis enzovoort. 5-13 Met de wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA). De WIA is de opvolger van de wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO). 5-14 Het nettoloon wordt hoger, waardoor de koopkracht van de werknemers toeneemt, terwijl dit niet tot hogere loonkosten voor de werkgevers leidt. De vakbonden zullen om deze reden wellicht minder aandringen op loonsverhoging.

16


6 Enkelvoudige en samengestelde interest 6-1 Bij enkelvoudige interest wordt steeds interest berekend over het beginbedrag (het oorspronkelijke bedrag). Bij samengestelde interest berekent men interest over het beginbedrag + over de inmiddels bijgeschreven interest. 6-2 Bij samengestelde interest wordt de rente in de 2e periode berekend over het beginbedrag + de rente over de 1e periode. In de 3e periode berekent men rente over het beginbedrag + de rente over de 1e periode + de rente over de 2e periode enzovoort. Kortom er wordt niet alleen rente berekend over het beginbedrag maar ook over de rente van de voorgaande perioden: dus rente over rente. 6-3 a. 1,75 × € 50 = € 87,50 b. 1,75% × € 5.087,50 = 1,75 × € 50,875 = € 89,03 c. Eind 2013 staat op de spaarrekening: € 5.087,50 + € 89,03 = € 5.176,53 Eind 2015 staat op zijn spaarrekening: € 5.176,53 × 1,0175 × 1,0175 = € 5.359,29 6-4 a. 6 × € 165 = € 990 b. 4,75 × € 245 = € 1.163,75 € 22.500 × 5,5 × 8 c. = € 825 1.200 d.

€ 15.000 × 5 × 225 = € 462,33 36.500

e.

€ 1.800 × 8 × 30 = € 83,08 5.200

f.

€ 15.000 × 6,5 × 6 = 1.200 aflossing:

€ 487,50 € 15.000 € 15.487,50

Antwoordenboek

17

6-5

I=

€ 2.500 × 4,5 × 10 = € 281,25 400

6-6 3,5% per halfjaar = 7% per jaar en in 36 maanden is het percentage:

121% = € 24.200

100 Het beginbedrag = 100% = × € 24.200 = € 20.000 121

of

K+

K×7×3 = 24.200 100

of

K+

K × 3,5 × 6 = 24.200 100

K + 0,21K = 24.200 1,21K = 24.200 K = € 20.000 6-7

8.000 × 2 × T = 2.160, dus 16.000T = 216.000 en T = 13,5 jaar 100

of

interest per jaar = 2% × € 8.000 = € 160

€ 2.160 =

6-8

X

X × 2 × 40 = 1.200 X + 0,066666X = 1,066666X = X =

X+

18

€ 2.160 = 13,5 jaar € 160

19.200 19.200 19.200 € 18.000


36 × 7 = 21% 12

of 40 2% per jaar is × 2 = 6⅔% in 40 maanden 12

19.200 = 100% + 6⅔% = 106⅔%

100% =

100% × 19.200 = € 18.000 106⅔%

Y

Y × 6 × 3⅓ = 100 Y + 0,2Y = 1,2Y = Y = € Y +

39.000 39.000 39.000 32.500

of

6% per jaar is in 3⅓jaar: 3⅓ × 6 = 20% 39.000 = 100% + 20% 100 100% = × 39.000 = € 32.500 120

Z € 24.500 interest per jaar: = € 2.450 dus 7% = € 2.450 10 100 beginbedrag = × 2.450 = € 35.000 7 of

7% per jaar = 70% in 10 jaar; 70% = 24.500 100 beginbedrag = 100% = × 24.500 = € 35.000 70

6-9 a. E20 = € 10.000 × 1,0620 = € 32.071,35 b. E40 = € 10.000 × 1,0340 = € 32.620,38

Antwoordenboek

19

6-10 14 jaar = 168 maanden E168 = € 80.000 × 1,002168 = € 111.909,56 6-11 a. E19 = € 20.000 × 1,00519 = € 21.987,97 b. € 21.987,97 - € 20.000 = € 1.987,97 c. eindwaarde 31 december 2016: eindwaarde 31 december 2015: € 20.000 × 1,00515 = gekweekte interest in 2016:

6-12 € 12.000 × 1,0354 × 1,02257 = € 16.091,10 6-13 C10 = € 8.500 × 1,02-10 = € 6.972,96 6-14 € 25.000 × 1,025-8 × 1,0075-16 = € 18.206,57

20


€ 21.987,97 € 21.553,65 € 434,32

7 Variabele en constante kosten en de break-even omzet 7-1 Grondstofkosten, loonkosten van het productiepersoneel, energiekosten, transportkosten, inkoopwaarde van de omzet. 7-2 Wanneer de variabele kosten rechtevenredig veranderen met de productie/afzet. 7-3 Ze veranderen door wijziging van de capaciteit en prijsveranderingen. 7-4 Vaste kosten, capaciteitskosten en periodekosten. 7-5 a. € 400.000 (als de productie/afzet = 0 zijn de totale kosten € 400.000; dit zijn de constante kosten). b. bij 10.000 stuks zijn de totale kosten: € 600.000 bij 0 stuks zijn de totale kosten: € 400.000 10.000 stuks € 200.000 Als de productie/afzet stijgt met 10.000 stuks, nemen de totale kosten toe met € 200.000; dit wordt uitsluitend door de variabele kosten veroorzaakt. € 200.000 Variabele kosten per stuk: = € 20 10.000 c. constante kosten: variabele kosten: 8.000 × € 20 = totale kosten bij 8.000 stuks: 7-6

€ 400.000 € 160.000 € 560.000

constante kosten: € 450.000 × 1,02 = € 459.000 190.000 variabele kosten: × € 270.000 × 1,02 = € 290.700 180.000 € 749.700

7-7 a.

€ 720.000 =€8 90.000

Antwoordenboek

21

b. constante kosten: € 180.000 variabele kosten: 80.000 × € 8 = € 640.000 € 820.000 c. constante kosten: € 180.000 variabele kosten: 110.000 × € 8 = € 880.000 € 1.060.000 7-8

a. bij bij

20.000 producten zijn de totale kosten € 600.000 18.000 producten zijn de totale kosten € 560.000 2.000 producten € 40.000

Door toename van de productie/afzet met 2.000 stuks, stijgen de kosten met € 40.000. Dit wordt uitsluitend veroorzaakt door variabele kosten. € 40.000 Variabele kosten per stuk: = € 20 2.000 b. bij 20.000 stuks zijn de totale kosten: de variabele kosten zijn dan: 20.000 × € 20 = constante kosten: 7-9

a. dekkingsbijdrage: (25% - 7%) × € 5.000.000 = constante kosten: nettowinst:

€ 600.000 € 400.000 € 200.000 € 900.000 € 720.000 € 180.000

100% b. 18% = € 720.000 dus BEO = × € 720.000 = € 4.000.000 18% c.

€ 4.000.000 = 25.000 artikelen € 16

d. 18% = € 720.000 + € 270.000 = € 990.000 100% omzet = × € 990.000 = € 5.500.000 18% € 12 7-10 a. × 100% = 40% € 30

22


b. brutowinst: 40% × € 3.000.000 = overige variabele kosten: 20% × € 3.000.000 = dekkingsbijdrage: 20% × € 3.000.000 = constante kosten: verwachte nettowinst:

€ 1.200.000 € 600.000 € 600.000 € 480.000 € 120.000

c. 20% van BEO = € 480.000 100% BEO = × € 480.000 = € 2.400.000 20% d.

€ 2.400.000 = 80.000 stuks € 30

e. 20% = € 480.000 + € 200.000 = € 680.000 omzet = 5 × € 680.000 = € 3.400.000 7-11 a. verkoopprijs exclusief btw: inkoopprijs:

€ 53,55 = 1,19

€ 45

brutowinst:

€ 13,50 € 31,50

overige variabele kosten:

€ 2,40

€ 36.000 = 15.000 dekkingsbijdrage per eenheid product:

€ 29,10

b. totale dekkingsbijdrage: 15.000 × € 29,10 = € 436.500 constante kosten: € 250.000 verwachte nettowinst: € 186.500 c. omzet - alle kosten = € 291.500 (stel de te berekenen prijs op X) 15.000X - 15.000 × € 13,50 - € 36.000 - € 250.000 = € 291.500 15.000X - € 202.500 - € 36.000 - € 250.000 = € 291.500 15.000X = € 202.500 + € 36.000 + € 250.000 + € 291.500 15.000X = € 780.000 X = € 52 7-12 a. Omdat de brutowinst 33⅓% van de inkoopwaarde is, stellen we de inkoopwaarde gelijk aan 100%. inkoopwaarde: 100% = € 1.200.000 brutowinst: 33⅓% omzet: 133⅓% Antwoordenboek

23

133⅓% × € 1.200.000 = 100% inkoopwaarde van de omzet: omzet =

€ 1.600.000

€ 1.200.000 brutowinst: € 400.000 overige variabele kosten: 10% × € 1.600.000 = € 160.000 dekkingsbijdrage: € 240.000 constante kosten: € 150.000 nettowinst: € 90.000 € 1.200.000 b. De inkoopwaarde is × 100% = 75% van de omzet. € 1.600.000 De brutowinst is 25% van de omzet. Het schema ziet er als volgt uit: omzet: 100% inkoopwaarde van de omzet: 75% brutowinst: 25% overige variabele kosten: 10% dekkingsbijdrage: 15% constante kosten: € 150.000 nettowinst: € 0 100 De break-evenomzet = × € 150.000 = € 1.000.000 15

24


8 De opslagmethode 8-1 Bij directe kosten is er een rechtstreeks verband tussen de kosten en het product/de order; je kunt precies aangeven/berekenen voor welk product/order de directe kosten gemaakt worden. Bij indirecte kosten is dit niet het geval. 8-2 Overheadkosten. 8-3 Bij de verfijnde opslagmethode worden de indirecte kosten in de kostprijs opgenomen door middel van meerdere opslagen. Het risico dat de dekking van de indirecte kosten te hoog of te laag is, is daardoor kleiner dan bij de primitieve methode. 8-4 Bij een opslagpercentage neemt de opslag in dezelfde mate toe als de loonkosten toenemen, terwijl de indirecte kosten niet of met een ander percentage kunnen stijgen. 8-5 Nee, bij stukproductie wordt met de individuele wensen van de opdrachtgever/afnemer rekening gehouden waardoor niet op voorraad kan worden geproduceerd. 120.000 8-6 a. – × 100% = 80% 150.000 120.000 – × 100% = 48% 250.000 120.000 – × 100% = 30% 400.000 b.

grondstof: directe lonen: totale directe kosten: opslag grondstof (80%): opslag lonen (48%): opslag totaal (30%):

a € 300 € 500 € 800 € 240

€ 1.040

b € 300 € 500 € 800 € 240 € 1.040

c € 300 € 500 € 800

€ 240 € 1.040

Antwoordenboek

25

c.

a grondstof: € 400 lonen: € 1.400 totale directe kosten: € 1.800 opslag grondstof: € 320 opslag loon: opslag totaal: kostprijs: € 2.120

b € 400 € 1.400 € 1.800 € 672 € 2.472

c € 400 € 1.400 € 1.800

€ 540 € 2.340

d. De verhouding grondstoffen: directe lonen is in 2012, € 150.000 : € 250.000 = 3:5. Bij b. geldt dezelfde verhouding: € 300 : € 500 = 3:5. Bij c. geldt een andere verhouding: € 400 : € 1.400 = 2:7. 300.000 8-7 a. grondstof × 100% = 30% 1.000.000 220.000 lonen × 100% = 55% 400.000 280.000 totale kosten × 100% = 20% 1.400.000 b. directe lonen: grondstof:

€ 600 € 1.100 € 1.700 opslag grondstof: € 330 opslag lonen: € 330 opslag totaal: € 340 kostprijs: € 2.700

8-8 a. Indirecte kosten zijn al die kosten die niet rechtstreeks aan een bepaald product of aan een serie van producten kunnen worden toegerekend. Ze worden voor het productieproces in zijn totaliteit gemaakt. b. Opslagpercentage voor de grondstoffen:

40% × € 1.200.000 × 100% = 100% 480.000

60% × € 1.200.000 Opslagpercentage voor de loonkosten: × 100% = 120% 600.000

26


c. grondstoffen: 2 kg à € 4,20 per kg: directe loonkosten: 1/2 uur à € 14 per uur: indirecte productiekosten: 100% van € 8,40: = € 120% van € 7: = € kostprijs per eenheid product:

d. Verkoopprijs exclusief o.b.: 1.000 producten à € 46: omzetbelasting 19%: offertebedrag:

= € 8,40 = € 7,00 8,40 8,40

€ 16,80 € 32,20

100 × € 32,20 = € 46 70 € 46.000 € 8.740 € 54.740

8-9 a. De indirecte kosten worden verdeeld in de verhouding 2:2:1. Hiertoe de verhoudingsgetallen optellen (= 5): • 2�5 × € 200.000 = € 80.000 • 1�5 × € 200.000 = € 40.000 € 80.000 × 100% = 25% € 320.000 € 80.000 × 100% = 16,7% € 480.000 € 40.000 × 100% = 5% € 800.000 b. totale directe kosten: opslag 25%: directe loonkosten: opslag 16,7%: totale directe kosten: opslag 5%: totale opslag: totale directe kosten: kostprijs:

€ 120 € 160 € 280

€ 30 € 26,72 € 14 € 70,72 € 280 € 350,72

Antwoordenboek

27

c. € 599 = 119% verkoopprijs exclusief btw = kostprijs:

599 = 1,19

winstopslag:

€ 503,36 € 350,72 € 152,64

€ 152,64 × 100% = 43,5% € 350,72 50 8-10 a. grondstof: × 1% = 20% 2,5 120 lonen: × 1% = 30% 4 totaal:

32,50 × 1% = 5% 6,50

b. Grondstof: de grondstofkosten worden: € 250 + 10% = € 275. De indirecte kosten samenhangend met het grondstofverbruik worden € 50 + 20% = € 60. 60 opslagpercentage: × 100% = 21,82% 275 144 Op dezelfde wijze vinden we voor lonen: × 100% = 34,29% 420 39 Voor de totale directe kosten vinden we: × 100% = 5,61% 695 c. De kostprijs wordt: grondstof: € 275 lonen: € 420 opslag grondstof: € 60,01 opslag lonen: € 144,02 opslag totaal: € 38,99 € 938,02

28


8-11 a.

€ 660.000 × 100% = 157% € 420.000

b. grondstofkosten: directe loonkosten:

€

€ € € €

totale directe kosten: opslag: 157% van € 3.000:

c.

3.000

3.500 6.500 4.710 11.210

€ 210.000 × 100% = 50% € 420.000

€ 315.000 × 100% = 60% € 525.000 € 135.000 × 100% = 14,29% € 945.000 d. grondstofkosten: directe loonkosten: totale directe kosten: opslagen: 50% van € 3.000: 60% van € 3.500: 14,29% van € 6.500:

8-12 a.

€ 3.000 € 3.500 € 6.500 € 1.500 € 2.100 € 928,85 € 11.028,85

€ 200.000 × 100% = 80% € 250.000

€ 200.000 × 100% = 50% € 400.000 € 200.000 × 100% = 30,769% € 650.000 € 200.000 =€8 25.000

Antwoordenboek

29

€ 200.000 = € 20 10.000 _ De opslag bestaat telkens uit één percentage of uit één bedrag. b. –– Bij de berekening van de opslag staan bij a. de volledige indirecte kosten in de teller. c. 1. grondstoffen: directe loonkosten: totale directe kosten: opslag 80% van € 500:

€ 500 € 800 € 1.300 € 400 € 1.700

3. directe kosten: € 1.300 opslag 30,769% van € 1.300: € 400 € 1.700 5. directe kosten: opslag 20 uur à € 20:

€ 1.300 € 400 € 1.700

d. De verhouding grondstofkosten : directe loonkosten van de order is dezelfde als bij de basisgegevens (betreffende het vorige jaar), namelijk: € 500 : € 800 = € 250.000 : € 400.000. e. 2. grondstofkosten: directe loonkosten: totale directe kosten: opslag 50% van € 600:

4. totale directe kosten: opslag 40 kg à € 8:

€ 400 € 600 € 1.000 € 300 € 1.300 € 1.000 € 320 € 1.320

f. De verhouding grondstoffen : directe loonkosten van deze order is anders dan die van de basisgegevens. Namelijk: 4:6 tegenover 5:8.

30


g.

€ 215.000 × 100% = 78,2% € 275.000

€ 215.000 × 100% = 51,2% € 420.000 € 215.000 × 100% = 30,9% € 695.000 € 215.000 = € 8,60 25.000 € 215.000 = € 21,50 10.000 h. Bij de mogelijkheden 4 en 5 is de opslag onafhankelijk van de prijsveranderingen van grondstoffen en lonen.

Antwoordenboek

31

32


9 De delingscalculatiemethode 9-1 Bij heterogene productie wordt rekening gehouden met de individuele wensen van de klant/ opdrachtgever; bij homogene productie niet. 9-2 Complementaire kosten zijn alle kosten die samenhangen met de duurzame productiemiddelen op de afschrijvings- en interestkosten na. Voorbeelden: onderhoudskosten, reparatiekosten, energiekosten. 9-3 Ja, de interestkosten die samenhangen met het geïnvesteerde eigen vermogen betreffen de gederfde interest (de interest die de onderneming misloopt). 9-4 Om de economie te stimuleren. Door versneld af te schrijven neemt de winst af en daarmee de te betalen belasting. Hierdoor blijft er meer geld beschikbaar om te investeren. 9-5 Afleveringskosten en overdrachtskosten behoren evenals de installatiekosten tot de aanschafprijs waarop vervolgens wordt afgeschreven. € 30.000 € 27.000 + = € 6 + € 6,75 = € 12,75 5.000 4.000 b. De variabele kosten zullen stijgen. c. Nu zullen zowel de variabele kosten als de constante kosten stijgen.

9-6 a.

9-7 kostprijs =

€ 900.000 € 600.000 + = € 60 + € 40 = € 100 15.000 15.000

totale constante kosten: totale variabele kosten: 14.000 × € 40 =

€ 900.000 € 560.000 € 1.460.000

9-8 a. De constante kosten per artikel zijn 70% van € 65 = € 45,50. C € 637.000 = = € 45,50; dus N = 14.000 artikelen. N N

Antwoordenboek

33

b. 12.000 × € 19,50 = € 234.000 c. 14.000 × € 45,50 = € 637.000. De constante kosten zijn altijd gekoppeld aan N. 9-9 a. constante kosten zijn kosten, die binnen zeker grenzen, onafhankelijk zijn van de productie en de verkoopomvang. b. afschrijvingskosten, interestkosten, loonkosten van het vaste personeel en huur. c.

C € 2.100.000 = = € 30; dus N = 70.000 eenheden product. N N

9-10 N =

100 × 120.000 = 150.000 stuks 80

C C = = € 50; dus C = 150.000 × € 50 = € 7.500.000 N 150.000 C V € 3.500.000 € 1.912.500 + = + = € 35 + € 21,25 = € 56,25 N W 100.000 90.000 b. 20.000 × € 21,25 = € 425.000 c. 25.000 × € 35 = € 875.000 100 d. × € 56,25 = € 75 75 e. € 75 × 1,19 = € 89,25

9-11 a.

9-12 a. constante kosten: € 10.000 + 5% = variabele kosten: (€ 13.200 + 10%) ×

2.400 = 2.200

€ 10.500 € 15.840 € 26.340

andere berekening van de variabele kosten: € 13.200 variabele kosten per stuk waren: =€6 2.200 Ze worden € 6 × 1,1 = € 6,60. Totale variabele kosten: 2.400 × € 6,60 = € 15.840. € 10.500 € 15.480 b. kostprijs: + = € 5,25 + € 6,60 = € 11,85 2.000 2.400

34


c. De normale productie is kleiner dan de maximale capaciteit (de productiecapaciteit) omdat de onderneming over een reservecapaciteit wil beschikken voor bijvoorbeeld onderhoud en reparatie (dus stilstand) van machines. 9-13 a. aanschafprijs: afschrijving 1e jaar: 20% × €120.000 = boekwaarde na 1 jaar: 0,8 × € 120.000 = afschrijving 2e jaar: 20% × € 96.000 = boekwaarde na 2 jaar: 0,82 × € 120.000 =

€ 120.000 € 24.000 € 96.000 € 19.200 € 76.800

b. afschrijving 3e jaar: 20% × € 76.800 = boekwaarde na 3 jaar: 0,83 × € 120.000 =

€ 15.360 € 61.440

c. boekwaarde na 10 jaar: 0,810 × € 120.000 =

€ 12.884,91

d. opbrengst bij verkoop van de machine: resultaat bij verkoop:

€ 5.000 € 7.884,91 (nadelig)

9-14 a.

€ 115.000 - € 5.000 = € 11.000 10

b. 8% van

€ 115.000 + € 5.000 = € 4.800 2

c. € 115.000 - 2 × € 11.000 = € 93.000 d. Fiscale afschrijving maakt het veelal mogelijk vervroegd af te schrijven. e. Door de hogere afschrijvingskosten neemt de winst af waardoor minder belasting betaald hoeft te worden. Ondernemingen hebben dan meer geld beschikbaar om te investeren (wat goed is om de economie te stimuleren). 9-15 a. aanschaf op 1 januari 2009: afschrijving in 2009: 4%: boekwaarde op 1 januari 2010: afschrijving in 2010: 4%: boekwaarde op 1 januari 2011: afschrijving in 2011: 4%: boekwaarde op 1 januari 2012: afschrijving in 2012: 4%: boekwaarde op 1 januari 2013:

€ 3.800.000 € 152.000 € 3.648.000 € 145.920 € 3.502.080 € 140.083,20 € 3.361.996,80 € 134.479,87 € 3.227.516,93

Antwoordenboek

35

Sneller: boekwaarde op 1 januari 2010: 0,96 (= 1 - 0,04) × € 3.800.000 = € 3.648.000. Boekwaarde op 1 januari 2013: 0,964 × 3.800.000 = € 3.227.516,93. Afschrijvingskosten in 2013:

4% × € 3.227.516,93 = € 16.138 (afgerond). 8

b. afschrijving apparatuur € 948.000 - € 95.000 = € 853.000. 5 afschrijvingskosten in 2013: × € 853.000 = 19 bedieningskosten in 2013: € 320.000 overige indirecte kosten 12,5% van € 320.000: € 40.000 kosten apparatuur in 2013: c. Per product XYZ bedragen de grondstofkosten 9-16 a. 9.000 stuks 7.600 stuks 1.400 stuks

€ 224.474

€ 360.000 € 584.474

100 × 2,8 × € 15,75 = € 45,23. 97,5

TK € 127.500 TK € 117.000 € 10.500

Bij een toename van 1.400 stuks nemen de (variabele) kosten toe met € 10.500. 10.500 Variabele kosten per stuk = € 7,50. 1.400 b. 9.000 stuks TK: € 127.500 variabele kosten: 9.000 × 7,50 = € 67.500 C = € 60.000 c. C V 60.000 + = + 7,50 = € 13,50 N W 10.000 9-17 a. Bijvoorbeeld: januari: constante kosten + 60 × variabele kosten per uur = € 1.400 februari: constante kosten + 75 × variabele kosten per uur = € 1.550 15 × variabele kosten per uur = € 150

36

toegestane variabele kosten per uur


150 = € 10 15

b. totale toegestane kosten € 20.400. totale toegestane variabele kosten 1.080 × € 10 = € 10.800. totale toegestane constante kosten € 20.400 - € 10.800 = € 9.600. c.

€ 9.600 + € 10 = € 18 per machine-uur. 1.200

d. Constante kosten: onder andere afschrijvingskosten. Variabele kosten: onder andere energieverbruik. 9-18 a.

€ 960.000 € 700.000 + = € 80 + € 70 = € 150 12.000 10.000

b. onderdelen: loonkosten: indirecte productiekosten: 0,2 machine-uur à € 150 = fabricagekostprijs van één elektromotor:

€ € € €

40 30 30 100

Antwoordenboek

37

38


10 Fabricage- en commerciële kostprijs & bedrijfsresultaat 10-1 Ruilwinst, transactiewinst, verkoopwinst. 10-2 Tegen de fabricagekostprijs. De delingscalculatiemethode verbijzondert namelijk zowel de variabele kosten als de constante kosten. Als de producten gereed komen, zijn alleen nog fabricagekosten gemaakt. 10-3 Het werkelijke aantal machine-uren. 10-4 Deze methode verbijzondert alleen de variabele kosten; de constante kosten gaan rechtstreeks naar de winst-en-verliesrekening. 10-5 Omdat op korte termijn de constante kosten niet beïnvloed kunnen worden (ze liggen vast); de variabele kosten zijn dan beslissend. 10-6 a.

€ 44.000 € 36.000 + =€4+€3=€7 11.000 12.000

b. 12.000 × (€ 12 - € 7) = € 60.000 c. (12.000 - 11.000) × € 4 = € 4.000 voordelig d. € 60.000 + € 4.000 = € 64.000 e. verwachte omzet: 12.000 × € 12 = verwachte variabele kosten: verwachte dekkingsbijdrage: verwachte constante kosten: verwacht bedrijfsresultaat/periodewinst:

€ 144.000 € 36.000 € 108.000 € 44.000 € 64.000

f. De direct costingmethode verbijzondert alleen de variabele kosten (alleen de variabele kosten worden per product berekend); de constante kosten worden niet verbijzonderd maar gaan rechtstreeks naar de winst-en-verliesrekening.

Antwoordenboek

39

g. In geval van beslissingen op korte termijn. Op korte termijn kunnen de constante kosten niet beïnvloed worden en spelen daardoor bij dergelijke beslissingen geen rol. 10-7 a.

€ 24.000 € 35.000 + = € 2,50 + € 3.50 = € 6 9.600 10.000

b. 400 × € 2,50 = € 1.000 voordelig. c.

(900 - 9.600 ) × € 2,50 = € 250 voordelig. 12

d. werkelijke kosten: toegestane kosten: 900 × € 3,50 = nadelig verschil:

€ 3.240

€ 3.150 € 90

e. Prijs- en/of efficiencyverschillen 10-8 a.

€ 44.000 - € 41.600 € 2.400 = = € 1,20 10.000 - 8.000 2.000

b. totale kosten bij 10.000 eenheden: variabele kosten 10.000 × € 1,20 = constante kosten:

€ € €

44.000 12.000 32.000

C € 32.000 c. (W - N) × = (10.000 - 12.000) × = € 5.333,33 nadelig. N 12.000 10-9 a. grondstofkosten 5 kg à € 4: loon: 2 uur à € 18: indirecte fabricagekosten: ½ uur à € 30: fabricagekostprijs: b. winst 20% van € 71:

40

100 verkoopprijs: × € 85,20 = € 94,67 90


€ 20 € 36 € 15 € 71 € 14,20 € 85,20 = 90%

c. fabricagekostprijs: € 71 verkoopkosten 10% van € 94,67: € 9,47 commerciële kostprijs: € 80,47 € 2.500 10-10 a. nadelig bezettingsresultaat = = 200 eenheden. 12,50 De normale maandproductie is dan 2.000 + 200 = 2.200. De normale jaarproductie is 12 × 2.200 = 26.400 eenheden. of (W - N) ×

C = - 2.500 N

(2.000 - N) × 12,50 = - 2.500 2.000 - N =

- 2.500 = - 200 12,50

-N = - 2.200 N = 2.200 eenheden per maand. Per jaar is dat 12 × 2.200 = 26.400 eenheden. b. 1.600 × € 7,50 = € 12.000 c. 2.200 × € 12.50 = € 27.500 d. Deze blijft € 20. 10-11 a. variabele fabricagekosten: € 44.000 : 11.000 = constante fabricagekosten: € 35.000 : 10.000 =

b. fabricagekostprijs: variabele verkoopkosten: € 12.000 : 12.000 = constante verkoopkosten: € 15.000 : 10.000 =

€ 4 € 3,50 € 7,50 € € € €

7,50 1 1,50 10

Antwoordenboek

41

c. Verkoopprijs exclusief btw:

100 × € 10 = € 12,50 80

Verkoopprijs inclusief btw: € 12,50 + 19% = € 14,88 d. 12.000 × € 2,50 = € 30.000 e. 1.000 × € 3,50 = € 3.500 voordelig f. 2.000 × € 1,50 = € 3.000 voordelig g. verkoopwinst: voordelige bezettingsresultaten: bedrijfswinst:

€

€ €

30.000

6.500 36.500

h. totale opbrengst: 12.000 × € 12,50 = totale kosten: variabele fabricagekosten: variabele verkoopkosten: constante fabricagekosten: constante verkoopkosten: kosten van de afname van de voorraad: 1.000 × € 7,50 =

€ 150.000 € 44.000 € 12.000 € 35.000 € 15.000 € 7.500

bedrijfswinst: i. omzet: 12.000 × € 12,50 = variabele kosten: 12.000 × (€ 4 + € 1) = dekkingsbijdrage: constante kosten: € 35.000 + € 15.000 = bedrijfsresultaat (periodewinst):

€ 113.500 € 36.500

€ 150.000 € 60.000 € 90.000 € 50.000 € 40.000

j. tegen de variabele fabricagekosten van € 4 per eenheid; de kosten van de voorraadafname bedragen: 1.000 × € 4 = € 4.000 de integrale methode waardeert deze voorraadafname tegen: 1.000 × € 7,50 = € 7.500 Het verschil is: € 3.500 10-12 a. nadelig resultaat 3.000 : 30 = 100 eenheden. De normale productie en afzet is dan 1.100 + 100 = 1.200 eenheden. b. 100 × € 5 = € 500 nadelig. c. verkoopwinst = 1.100 × € 8 = € 8.800

42


d. verkoopwinst: nadelige bezettingsresultaten: bedrijfsresultaat:

€ 8.800 € 3.500 € 5.300

e. TO = 1.100 × 60 = constante kosten = 1.200 × 35 = variabele kosten = 1.100 × 17 =

€ 42.000 € 18.700

10-13 a. grondstoffenverbruik: 0,5 kg à € 2 = lonen: 0,08 uur à € 17,50 = € 63.000 = 210.000 € 84.000 constante indirecte fabricagekosten: = 200.000 standaardkostprijs: variabele indirecte fabricagekosten:

25 × € 3,12 = 75 verkoopprijs exclusief omzetbelasting:

b. winstmarge:

c. 100 artikelen A à € 4,16 = omzetbelasting 19% =

€ 66.000

€ 60.700 € 5.300 € 1 € 1,40 € 2,40 € 0,30 € 0,42 € 3,12 € 1,04 € 4,16

€ 416

€ 79,04 € 495,04

d. verkoopwinst: 210.000 × € 1,04 = € 218,400 e. winst door overbezetting: 10.000 × € 0,42 = € 4.200 f. bedrijfswinst € 218.400 + € 4.200 = € 222.600 10-14 a.

b.

136.800 205.200 + = 1,14 (constant) + 1,80 (variabel) = € 2,94 120.000 114.000 24.000 36.000 + = 0,20 (constant) + 0,36 (variabel) = € 0,56 120.000 100.000

€ 2,94 + € 0,56 = € 3,50

Antwoordenboek

43

c. voorraad 31-12-2013: (114.000 - 100.000) st. à € 2,94 = € 41.160 d. totale opbrengst: 100.000 × € 4,17 = € 417.000 totale fabricagekosten: € 342.000 waarde voorraadtoename: € 41.160 € 300.840 verkoopkosten: € 60.000 + € 360.840 € 56.160 e. verkoopresultaat: (€ 4,17 - € 3,50) × 100.000 = nadelig bezettingsresultaat: fabricage: € 1,14 × (120.000 - 114.000) = € 6.840 verkoop: € 0,20 × (120.000 - 100.000) = € 4.000 nettowinst:

44


€ 67.000

€ 10.840 € 56.160

11 Statistiek 11-1 De eerste betekenis is die van een cijfermatige opstelling; de tweede slaat op de wetenschap, die zich bezighoudt met het waarnemen, het registreren, het bestuderen en het analyseren van de massaverschijnselen. 11-2 Het doel is het verkrijgen van meer inzicht in de massaverschijnselen. 11-3 Met behulp van de verkregen gegevens kan men bestaande situaties wijzigen; het is bovendien mogelijk om argumenten aan te geven, waarom bepaalde beslissingen worden genomen. 11-4 De volgende begrippen moeten worden genoemd: •• opschrift •• kop •• voorkolom •• regel •• kolom 11-5 • Er ontbreekt een opschrift. •• De bedragen zijn te groot en daardoor praktisch onleesbaar. •• Er ontbreekt een duidelijke kolommenindeling enzovoort. 11-6 a. Afzet in kg van aardappelhandel G van 2009-2012 jaartal

aantal afgerond op 1.000 kg

2009

651

2011

751

2010 2012

totaal

812 634

2.848

Antwoordenboek

45

b. Afzet in kg van aardappelhandel G van 2009-2012 jaartal


2009

650.505

2011

750.280

2010

812.499

2012

634.231

totaal

2.847.515

c. Afzet in kg van aardappelhandel G van 2009-2012 jaartal


2009

651

2011

750

2010

812

2012

634

totaal

2.847

11-7 Omzet van Pro Loka 2009-2012 (× € 1.000) kwartalen

2009

2010

2011

2012

1

320

340

350

360

2

250

3

380

4

275

400

200

290

415

190

420

210

220

Omzet Pro Loka 2009-2012 omzet (× € 1.000)

260

420

380

340

300

260

220

180

I

II

III

2009

IV

I

II

III

IV

I

2010

II

III IV

2011

I

II

III

IV

2012 jaren

46


cursisten

11-8 a. Tabel omtrent het aantal cursisten 2009-2012 1.600

1.200

800

400

2009

2010

2011

2012 jaren

b. Verdeling van het aantal cursisten naar geslacht in procenten (2009-2012) jaartal

vrouwen

mannen

totaal cursisten

2009

40

60

100

2011

37

63

100

2010 2012

40

60

40

100

60

100

cursisten in procenten

c. Aantal cursisten naar geslacht in procenten 2009-2012 100 vrouwen 80

mannen

60

40

20

0

2009

2010

2011

2012 jaartal

Antwoordenboek

47

d. De stijging in 2010 ten opzichte van 2009 is 20%. 200 De stijging in 2011 ten opzichte van 2010 is × 100% = 16,67% 1.200 200 De stijging in 2012 ten opzichte van 2011 is × 100% = 14,29% 1.400

cursisten

e. Aantal cursisten naar geslacht 2009-2012 1.600

vrouwen mannen

1.200

800

400

0

2009

2010

2011

2012 jaartal

f. De stijging bij de dames in 2010 ten opzichte van 2009 is 20%. 40 De stijging bij de dames in 2011 ten opzichte van 2010 is × 100% = 8,33%. 480 120 De stijging bij de dames in 2012 ten opzichte van 2011 is × 100% = 23,08%. 520

(

)

160 g. Bij de heren vinden we achtereenvolgens 20%, 22,22% × 100% en 720 80 9,09% × 100% 880

(

48

)


11-9 a. Door cursisten behaalde cijfers. cijfers

frequentie

2

2

4

3

3

4

5

5

6

3

7

6

8

4

9

3

totaal

30

frequentie

b. Door cursisten behaalde cijfers 6

5 4 3

2 1

0

2

3

4

5

6

7

8

9

behaalde cijfers

11-10 a. Er dient te worden uitgegaan van de absolute gegevens. b. De te gebruiken percentages zijn: 2009

2011

37,25%

40,74%

1,96%

3,7%

52,94% 7,84%

44,44% 11,11%

Antwoordenboek

49

De volgorde bij het diagram dient steeds te zijn: •• grasland; •• met akkerbouwgewassen beteeld; •• overige gronden en met groente; •• fruit en dergelijke beteeld.

Gecultiveerde grond oppervlakte (× € 1.000 ha)

groenten, fruit, e.d. overige gronden

2.400

akkerbouwgewassen grasland 1.800

1.200

600

2009

2011

jaartal

Indeling gecultiveerde grond in procenten 100

groenten, fruit, e.d. overige gronden

80

akkerbouwgewassen grasland

60

40

20

0

50

2009

2011

jaartal


11-11 a. 5 in 2011 en 5 in 2012. aantallen hotelgasten b. nationaliteit 2011

2012

Nederlanders

1.000

1.500

Duitsers

1.500

1.250

250

0

Belgen

Denen

500 0

Noren

Zweden

totaal

750

4.000

500

250

500 +

4.000

c. België d. Nederland, Denemarken e. en f.

nationaliteit

percentage hotelgasten 2011

2012

Nederlanders

25

37,5

Duitsers

37,5

31,25

Belgen Denen Noren

Zweden

totaal

12,5 0

6,25

18,75

100

12,5

6,25 0

12,5

100

+

250 × 100% = 33,3% 750

g.

h. 500 500 i. × 100% = 12,5% 4.000 500 j. × 100% = 50% 1.000

Antwoordenboek

51

52


12 Enkelvoudige indexcijfers 12-1 Een indexcijfer is een verhoudingscijfer, dat het verband weergeeft tussen een bepaald verschijnsel in een verslagperiode en datzelfde verschijnsel in de basisperiode. 12-2 • mag niet te ver in het verleden liggen. •• moet een normale periode zijn (niet extreem afwijken van het gebruikelijke). 12-3 • prijsindexcijfers •• hoeveelheidsindexcijfers •• waarde-indexcijfers 12-4 • op gehele getallen. •• op bijvoorbeeld één decimaal nauwkeurig. 12-5 Partiële indexcijfers 7,20 12-6 a. EPI voor artikel A is in 2012: × 100 = 120 6

EPI voor artikel B is in 2012:

0,50 × 100 = 125 0,40

EPI voor artikel C is in 2012:

9 × 100 = 145,2 6,20

b. De EHI voor artikel A is in 2012:

60 × 100 = 120 50

De EHI voor artikel B is in 2012:

120 × 100 = 120 100

De EHI voor artikel C is in 2012:

52 × 100 = 86,7 60

Antwoordenboek

53

c. De EWI’s zijn respectievelijk 144; 150; 125,8. d. De EWI’s zijn nu 144; 150; 125,9. Nadere uitwerking: 120 × 120 artikel A: Wi = = 144 100

artikel B: Wi =

125 × 120 = 150 100

artikel C: Wi =

145,2 × 86,7 = 125,9 100

e. Het verschil ligt in de afrondingen. 4,25 12-7 a. 2008: × 100 = 85 5

2009:

4,60 × 100 = 92 5

2010: 100

2011:

5,75 × 100 = 115 5

2012:

6,30 × 100 = 126 5

b. De prijs wordt in 2013:

135 × € 5 = € 6,75 100

Het aantal in te kopen artikelen bedraagt:

120 × 4.000 = 4.800 100

De waarde hiervan bedraagt: 4.800 × € 6,75 = € 32.400 c. 2008:

54

100 × 85 = 100 85


100 2009: × 95 = 108,2 85 100 2010: × 100 = 117,6 85 100 2011: × 115 = 135,3 85 100 2012: × 126 = 148,2 85 100 12-8 a. × € 720.000 = € 300.000 240 y × 200 b. = 260 100

y=

100 × 260 = 130 200

200 c. × € 300.000 = € 600.000 = 100 100 € 780.000 € 780.000 = × 100 = 130 € 600.000 d. In 2012 bedraagt de omzet

260 × € 300.000 = € 780.000 100

In 2012 bedraagt de omzet zonder prijsstijging:

100 × € 780.000 = € 390.000 200

390.000 hoeveelheidsindex: × 100 = 130 300.000 e. aantal in 2001:

100 × 720.000 = 300.000 240

Antwoordenboek

55

prijs in 2012:

200 ×€1=€2 100

260 omzet in 2012: × € 720.000 = € 780.000 240

aantal in 2012:

€ 780.000 = 390.000 €2

390.000 hoeveelheidsindexcijfer in 2005: × 100 = 130 300.000 12-9 a. 2008: € 800.000 : 40 = € 20.000 2009: € 1.058.000 : 46 = € 23.000 2010: € 1.350.000 : 50 = € 27.000 2011: € 1.950.000 : 65 = € 30.000 2012: € 2.880.000 : 90 = € 32.000 40 × 100 = 80 50 46 2009: × 100 = 92 50 2010: 100 65 2011: × 100 = 130 50 90 2012: × 100 = 180 50

b. 2008:

c. 2008:

20.000 × 100 = 74,1 27.000

23.000 × 100 = 85,2 27.000 2010: 100 30.000 2011: × 100 = 111,1 27.000 32.000 2012: × 100 = 118 ,5 27.000 2009:

56


240 d. × 50 = 120 100 e. jaarloon:

150 × € 27.000 = € 40.500 100

loonsom: 120 × € 40.500 = € 4.860.000 of 150 120 × × € 1.350.000 = € 4.860.000 100 100 12-10 a. 2008:

100

2009:

105

1.260.000 × 100 = 1.200.000 1.440.000 2010: × 100 = 1.200.000 1.740.000 2011: × 100 = 1.200.000 1.920.000 2012: × 100 = 1.200.000

120 145 160

b. 2008: € 1.200.000 : € 12 = 100.000 105 2009: × 100.000 = 105.000 100 110 2010: × 100.000 = 110.000 100 120 × 100.000 = 120.000 100 125 2012: × 100.000 = 125.000 100 2011:

c. 2009:

1.260.000 = € 12 105.000

1.440.000 2010: = € 13,09 110.000

Antwoordenboek

57

d.

2011:

1.740.000 = € 14,50 120.000

2012:

1.920.000 = € 15,36 125.000

15,36 - 14,50 × 100% = 5,9% 14,50

12-11 a. jaar

2008 2009

2010 2011 2012 b. jaar

7.379,4 × 100 = 9.271,9

79,6

7.425,3 × 100 = 9.271,9

80,1

7.983,6 × 100 = 9.271,9

86,1

9.173,8 × 100 = 9.271,9

98,9

gemiddelde omzet in miljoenen euro’s

9.271,0 : 28 = 333,1

2010

7.425,3: 32 = 232

2011 2012 jaar

2008 2009 2010 2011 2012

58

100

2008 2009

c.

indexcijfer omzetten bedrijven

7.379,4 : 30 = 246

7.983,6 : 31 = 257,5 9.173,8 : 29 = 316,3 indexcijfer gemiddelde omzet per bedrijf

100 246 × 100 = 331,1 232 × 100 = 331,1

257,5 × 100 = 331,1 316,3 × 100 = 331,1


74,3 70,1 77,8 95,5

d. jaar 2009 2010 2011 2012 e. jaar 2008 2009 2010 2011

f.

aantal verkochte personenauto’s

79,6 × 568.900 = 450.100 100,6 80,1 × 568.900 = 389.500 117 86,1 × 568.900 = 406.800 120,4 98,9 × 568.900 = 458.900 122,6 marktaandeel van nv Automobielbedrijf G. Pieters

51.735 × 1% = 5.689 48.160 × 1% = 4.501 42.845 × 1% = 3.895 43.120 × 1% = 4.068

9,1% 10,7% 11,0% 10,6%

2012

42.678 × 1% = 4.589

jaar

indexcijfer omzetten nv Automobielbedrijf G. Pieters

2008 2009 2010 2011 2012

9,3%

100 789,8 × 100 = 843,3 817,1 × 100 = 843,3 846,4 × 100 = 843,3 852,7 × 100 = 843,3

93,7 96,9 100,4 101,1

Antwoordenboek

59

g. Lijndiagram van de indexcijfers van de omzet van een gemiddeld bedrijf in de automobielbranche en van de omzet van nv Automobielbedrijf G. Pieters. 105 100 95 90 omzet nv Automobielbedrijf 85

G. Pieters omzet gemiddeld bedrijf

80 75 70

2008

60

2009


2010

2011

2012

Cases A.

1. € 300 × D.Kr. 6,54 = DKK 1.962 € 250 × N.Kr. 6,64 = NOK 1.660 € 250 × Z.Kr. 7,81 = SEK 1.952,50 2. D.Kr. 1.962 - D.Kr. 1.832 = D.Kr. 130 N.Kr. 1.660 - N.Kr. 1.525 = N.Kr. 135 Z.Kr. 1.952,50 - Z.Kr. 1.630 = Z.Kr. 322,50 D.Kr. 130 = € 15,93 8,16 N.Kr. 135 = € 16,63 8,12 Z.Kr. 322,50 = € 33,42 + 9,65 € 65,98

B.

1. 250.000 penhorloges à US $ 8,16: $ 2.040.000 100.000 herenhorloges à US $ 10,89: $ 1.089.000 50.000 dameshorloges à US $ 13,62: $ 681.000 + $ 3.810.000 Verschuldigd: 50% van $ 3.810.000 = $ 1.905.000 2. Volume per doosje: 17 cm × 4,5 cm × 1,25 cm = 95,625 cm3 = 0,000095625 m3. Totale volume, inclusief dozen en zeewaardige verpakking: 0,000095625 × 400.000 × 1,05 × 1,0375 = 41,66859375 m3, afgerond 42 m3. De zeevracht bedraagt 42 × € 225 = € 9.450.

Antwoordenboek

61

C.

1. basispremie WA-verzekering: € 961,08 basispremie cascoverzekering: € 2.027,60 € 2.988,68 trede 10, korting 60%: € 1.793,21 € 1.195,47 assurantiebelasting 9,7%: € 115,96 totaal verschuldigd bedrag: € 1.311,43 2.

WA-verzekering

2009 2010

2011

1.748,40 - 1) × 100% = 7,2% - 1) × 100% = 6,2% (791,30 ( 738 1.656,30 1.855,10 - 1) × 100% = 9,4% -1) × 100% = 6,1% (865,80 ( 791,10 1.748,40 2.027,60 - 1) × 100% = 11,0% ( - 1) × 100% = 9,3% (961,08 865,80 1.855,10

3. WA-verzekering

cascoverzekering

4.

7,2 + 9,4 + 11,0 × 1% = 9,2% 3 6,2 + 6,1 + 9,3 × 1% = 7,2% 3

WA-verzekering

cascoverzekering

2012

1,08 × € 961,08 = € 1.037,97

1,06 × € 2.027,60 = € 2.149,26

2014

1,08 × € 1.121,01 = € 1.210,69

1,06 × € 2.278,22 = € 2.414,91

2013

1,08 × € 1.037,97 = € 1.121,01

5. schade aan de auto: taxateurkosten: af: eigen risico: ten laste van de verzekeringsmaatschappij: 6. Ten laste van Michael Beek komt € 300.

62

cascoverzekering


1.06 × € 2.149,26 = € 2.278,22

€

€ € € €

2.250

250 2.500 300 2.200

7.

totale basispremie

verlies aan premiekorting in %

verlies in geld

2010 € 2.720,90

15%

€ 408,14

2012 € 3.187,23

5%

€ 159,36

2011 € 2.988,68

10%

€ 298,87

totaal verlies door hogere premies: € 866,37 assurantiebelasting 9,7%: € 84,04 € 950,41 D.

1. € 150.000 × 1,05-5 = 2. € 50.000 × 1,014 = 3.

€ 117.528,93 € 52.030,20 € 65,498,73

4. Contributieverhoging, subsidie van de gemeente, sluiten van een lening. E.

1. € 100.000 × 1,03754 = € 115.865,04 2. E12 = (€ 115.865,04 - € 25.000) × 1,0412 = € 145.477,86 3. Tekort is € 4.522,14. Nog te storten op 1 januari 2019: € 4522,14 × 1,04-10 = € 3.055.

F.

1. € 60 × 1,19 = € 71,40 2.

€ 90.000 = 15.000 producten €6

€ 4,20 3. × 100% = 7% € 60 € 20 4. × 100% = 331/3% € 60 5. brutowinst: 33 ⅓% van de omzet overige variabel kosten: 7 % dekkingsbijdrage: 26 ⅓% constante kosten: nettowinst:

break-evenomzet =

€ 90.000 € 0

100% × € 90.000 = € 341.772,16 26⅓%

Antwoordenboek

63

break-evenafzet =

€ 341.772,16 = 5.696,2 = 5.697 producten € 60

6. 261/3% = € 90.000 + € 131.200 = € 221.200

7.

100% × € 221.200 = € 840.000 26⅓%

gewenste omzet =

€ 162.800 - € 131.200 × 100% = 24,1% € 131.200

8. 26⅓% = € 90.000 + € 162.800 = € 252.800

9. G.

behaalde omzet:

100% × € 252.800 = € 960.000 26⅓%

€ 960.000 - € 840.000 × 100% = 14,3% € 840.000

1. grondstofkosten: 200 × € 15 + 400 × € 10 = € loonkosten: 200 × € 25 + 400 × € 16 = € €

7.000 11.400 18.400

2. indirecte kosten: € 34.400 - € 18.400 = € 16.000 30% × € 16.000 3. opslag grondstof: × 100% = 69% € 7.000 opslag loonkosten:

70% × € 16.000 × 100% = 98% € 11.400

4. grondstofkosten: directe loonkosten: opslag grondstof: 69% × € 15 = opslag loonkosten: 98% × € 25 =

64


€ € € € €

15 25 10,35 24,50 74,85

H.

€ 450.000 - € 4.000 = 8 € 450.000 + € 4.000 interestkosten: 12% × = 2 onderhoudskosten: overige constante indirecte kosten:

1. afschrijvingskosten:

2.

€ 55.750 € 27.240 € 17.000

€ 90.000 € 189.990

€ 189.990 + € 55 = € 95 + € 55 = € 150 2.000

3. grondstofkosten: € 6 directe loonkosten: € 14 6 machine-uren: × € 150 = € 15 60 € 35

I.

1.

€ 960.000 € 700.000 + = € 8 + € 7 = € 15 120.000 100.000

2. grondstoffen en onderdelen: € 30 lonen: € 25 indirecte kosten: 2 machine-uren à € 15 = € 30 € 85 € 840.000 € 550.000 3. € 85 + + = € 85 + € 14 + € 11 = € 110 60.000 50.000 4. 50.000 × (€ 130 - € 110) = € 1.000.000 5. (50.000 - 60.000) × (2 × € 8 + € 14) = -10.000 × € 30 = € 300.000 nadelig of bezettingsresultaat op constante fabricagekosten (in machine-uren): (100.000 - 120.000) × € 8 = - € bezettingsresultaat op constante verkoopkosten (in eenheden product): (50.000 - 60.000) × € 14 = - € in totaal is het nadelige bezettingsresultaat: €

160.000 140.000 300.000

Antwoordenboek

65

6. € 1.000.000 - € 300.000 = € 700.000 7. € 30 + € 25 + 2 × € 7 + € 11 = € 80 8. omzet: 50.000 × € 130 = variabele kosten: 50.000 × € 80 = dekkingsbijdrage: constante kosten: € 960.000 + € 840.000 = bedrijfsresultaat (periodewinst): J.

1.

€ 6.500.000 € 4.000.000 € 2.500.000 € 1.800.000 € 700.000

2011 %

omzet

100

brutowinst

25,1

loonkosten

13,5

interestkosten

0,7

overige kosten

5,6

afschrijvingskosten vaste activa

0,7

winst voor aftrek vennootschapsbelasting

4,5

totaal

25,0

180 × 100% = 25% van de winst voor aftrek van de 732 vennootschapsbelasting in het jaar 2011.

2. De vennootschapsbelasting bedraagt

3.

2011 %

loonkosten:

interestkosten:

afschrijvingskosten vaste activa:

2,7 2,9

overige kosten:

22,3

nettowinst:

13,6

vennootschapsbelasting: brutowinst:

66

54,0


4,4

99,9

+

procenten

4. Samenstelling brutowinst over de jaren 2011 en 2012 van Sellers 100

nettowinst vennootschapsbelasting

90

overige kosten 80

afschrijvingskosten vaste activa interestkosten

70

loonkosten 60

50

40

30

20

10

0

2011

2012

jaren

K.

1. De FOB-waarde is gelijk aan de prijs × de hoeveelheid. We kunnen gebruikmaken van de EWI formule: EPI = × 100 EHI 114 × 100 = 120 95 130 2009: × 100 = 125 104 121 2010: × 100 = 110 110 99 2011: × 100 = 112,5 88 2008:

2012:

126 × 100 = 105 120

prijsverandering +20% prijsverandering +25% prijsverandering +10% prijsverandering +12½% prijsverandering +5%

Antwoordenboek

67

2. hoeveelheid 2007: (100 : 99⅔) × 100 = 2008: (95 : 99⅔) × 100 = 2009: (104 : 99⅔) × 100 = 2010: (110 : 99⅔) × 100 = 2011: (88 : 99⅔) × 100 = 2012: (120 : 99⅔) × 100 =

indexcijfer 101 96 105 111 89 121

3. FOB-waarde 2007: (100 : 114⅔) × 100 = 2008: (114 : 114⅔) × 100 = 2009: (130 : 114⅔) × 100 = 2010: (121 : 114⅔) × 100 = 2011: (99: 114⅔) × 100 = 2012: (126 : 114⅔) × 100 =

indexcijfer 88 100 114 106 87 110

indexcijfers

4. Indexcijfers uitvoer product M in hoeveelheden en naar FOB-waarde 130 hoeveelheid FOB-waarde

120 110 100 90 80 2007

2008

2009

5. hoeveelheid indexcijfer 2010: 0,80 × 100 = 80 2011: 0,70 × 80 = 56 6. FOB-waarde 2010: 80 × 1,10 = 2011: 56 × 1,32 =

68

indexcijfer 88 74


2010

2011

2012

7. één exporteur: andere exporteurs:

5.000.000 kg

10.000.000 kg 100 grootte van het contingent in 2009: 15.000.000 kg × = 18.750.000 kg 80

8. 5.000.000 kg à € 4,06: € 20.300.000 10.000.000 kg à € 4: € 40.000.000 100 FOB-waarde van het contingent in 2009: € 60.300.000 × = € 68.522.727, afgerond: € 68.523.000 88

Antwoordenboek

69

BKC. Basiskennis calculatie. Antwoordenboek. drs. H.H. Hamers drs. W.J.M. de Reuver

Recommend Documents