Biologische agentia en werk Heijermanslezing 9 december 2005
H.P.J. Stinis, bedrijfsarts NCvB
Coronel Instituut, Academisch Medisch Centrum Amsterdam
Eerzame huisvader EN volksgezondheid in gevaar!
2
Heijermans licht toe: …Bovendien heeft de wever de gewoonte de draad door den schietspoel te zuigen. Wanneer een wever drie weefgetouwen bedient en wanneer elke spoel om de vijf minuten afloopt, dan moet de wever 396 keer de spoel aan de mond brengen bij een elf-urige arbeidsdag, dat is ongeveer 118.800 keer in het jaar. Door dit procédé wordt katoenstof in groote hoeveelheden ingeademd…. …Bovendien heeft de arbeider niet altijd dezelfde spoelen in gebruik, zodat tuberculeuse en syphilitische individuen hunner ziekte op gezonden kunnen overbrengen……
Uit: Handleiding tot de kennis der beroepsziekten door L. Heijermans, arts. MCMVIII (1908) blz 308 1e druk 3
Inhoud presentatie 1. Beroepsinfectieziekten in vogelvlucht 2. Kennissysteem infectieziekten 3. Volksgezondheid en werknemersgezondheid 4. Transmissie van Kennis
4
1. Onderdelen van de RI&E • Biohazards • Risicosituaties > TRANSMISSIE • Risicolopers • Beroepsinfectieziekten • Preventie mogelijkheden • Risicovormers 5
NB! Biologische Agentia niet alleen puur infectieus: Soort effect
Voorbeelden
Allergisch
Schimmels : bijna alle meest voorkomende soorten !
Toxisch
Enterotoxines, Endotoxines Mycotoxines, Beta (1-3)-glucanen
Teratogeen
Rubella, CMV, etc., Mycotoxines
Carcinogeen
Hepatitis B, C, Helicobacter, HPV
Immunogeen
HIV, eigenlijk alle agentia
Verspreiding resistentie
MRSA, Vancomycin Resistant Enterococci (VRE), multi-drug resistant Tuberculosis
6
Kippenvleesverwerking CHINA anno 2005 Kippenvleesfabriek in China anno 2005
7
Kippenvleesverwerking in Nederland anno 2000
8
2. Biologische agentia een probleem?
9
2a. Overzicht beroepsinfectieziekten
10
2b. Soms ernstige ziektebeelden • Histoplasmose longen bij methotrexaatbehandeling wegens Chronische Lymfatische Leucemie (CLL) bij dierentuinmedewerkster • Lyme-borreliose bij buitendienstmedewerkers • Ernstige nierstoornissen bij te laat behandelde ziekte van Weil (rioolwerker)
11
2c. Soms dodelijke ziekten • Hepatitis A bij 38 jarige onderwijzeres basis onderwijs • Ziekte van Weil bij in water gevallen wethouder • Kippeninfluenza bij dierenarts • Longinfectie door Aspergillus bij 18-jarige jonge man met een aangeboren neutropenie () • Foetale hydrops bij zwangere KDV medewerksters (4x) 12
2d. Vaak niet gemeld! • Kippeninfluenza ….. kippenruimers • TBC outbreaks….. luchtvaart, winkel • Ziekte van Weil….. 6 Engelse slopers • Hepatitis A….. Amsterdamse krullenspoeler • Lyme ….. alle buitenwerkers • Zoönosen….. slachters, veehouders, etc • Outbreaks influenza, Noro, Schurft……. 13
3a. Gevoelige groepen • Jongeren (Young)
Y
• Ouderen
O
• Zwangeren (Pregnant)
P
• Immuun-gecompromitteerden
I
– verworven: HIV, na griep) – aangeboren 14
3b. Gevoelige groepen (vervolg ) • Geneesmiddelengebruikers • Drinkers, rokers, druggebruikers • Zwakbegaafden, gestressden • Lijders aan: bronchitis, DM, eczeem, lever-/ nier-/miltaandoeningen, maligniteiten, etc • DOOR ARBO 15
3c. Arbeidsomstandigheden oorzaak verzwakte afweer • • • • • • •
Toxische stoffen (CO: lokale afweer long) Water (huidverweking ) Koude (verminderde gevoeligheid, wondjes) Warmte (zweten, bacteriële groei) Straling (afweer ,vb Ultra Violet) Stress (verminderde algemene afweer) Huidbeschadiging (bovengenoemde, mechanisch) • Andere biologische agentia die afweer verzwakken 16
4a. Zwangeren & kinderrijke omgeving & viri: • Hep A, Hep B • Cytomegalie • Enterovirussen • Rubella , Mazelen, Parvovirus (5e ziekte), Varicella, Bof, Coxsackie-B
17
4b. PARVO B 19 • Voorlichting bij aanname? • As-titer bepaling? • Wering werk bij outbreak? • Hoop bij onverhoopte besmetting!
Parvo B 1918
4c. Parvo B 19 en zwangerschap
19
5. Risico derden Artikel 10 Arbo-wet: werkgever is ook aansprakelijk gevaar derden: • Bezoekers • Publiek, voorbijgangers • Familieleden • Professionele “bezoekers” (monteurs, uitzendkrachten, leveranciers) 20
6. Risico reizigers • Malaria, Dengue, Gele koorts, Hepatitis A, B, HIV, Aviaire influenza, SARS, etc.. • Japanse encefalitis • Travel Survival Kit Philips Conductor Systems
21
7a. Preventie, beschikbare vaccins
22
7b. Preventie het BAH (‘Biologisch ArbeidsHygiënische’) - principe 1.
Bronaanpak
2.
Desinfectie
3.
Afscherming
4.
Vectorenbestrijding
5.
Transmissie onderbreking
6.
Organisatorisch
7. Technische hygiënische maatregelen 8. Persoonlijke hygiënische maatregelen 9. Persoonlijke beschermingsmiddelen 10. Vaccinatie 11. Diagnostiek versnellen 12. EHBO, calamiteiten aanpak 23
8. 2500 bedrijfsartsen in een veranderende wereld
• Terreur:
anthrax poeder brieven
• Outbreaks:kippeninfluenza, influenza, norovirus, schurft • Pandemie:
influenza, SARS
24
Transmissie: Innige contacten • Hoe? : lucht, contact, fecaal, handdoeken, toiletten etc
• Wanneer?:
Opwerken GFT (schimmels). Lossen mout (brouwerij, endotoxines) Fecale flora ( reparaties riool installatie)
SARS: aerogeen, contact, fecaal, tranen ??
• Juist gebruik
25
