5
Binnen de Ring
• OUDERKRANT
OUDERKRANT OKTOBER 2009 AMSTERDAM WEST BINNEN DE RING STICHTING VOOR OPENBAAR PRIMAIR ONDERWIJS
Job en Lodewijk in de klas
De vijfde ouderkrant Uw mening telt Toen onze stichting werd opgericht is ervoor gekozen veel te investeren in de communicatie. Onze ouderkrant, die twee keer per jaar verschijnt, laat dat zien. De medewerkers van AWBR krijgen daarnaast meerdere personeelskranten. ‘Of dat nou glossy moet?’ werd onlangs tijdens ons symposium gevraagd. En het antwoord daarop is ja. Kunt u zich nog herinneren dat je vroeger voor mat- in plaats van glansfoto’s kon kiezen in de fotowinkel? Uiteindelijk koos je toch altijd weer voor glans, omdat die foto’s het scherpst waren en meer uitstraling hebben. We zijn trots op de uitstraling van de scholen, en dat is wat we u in alle hevigheid willen laten zien...
Illustratie op de cover en op pagina 12/13: de ouders van de Westerparkschool organiseerden een Marokkaans feest met ondermeer buikdansworkshops...
De toehoorders bestaan uit het voltallige college van B&W dat een bezoek bracht aan de school. De Bos en Lommer is één van de 80 scholen die deelnemen aan het programma Kwaliteitsaanpak Basisonderwijs Amsterdam. De scholen die meedoen, werken twee jaar systematisch aan kwaliteitsverbetering en krijgen daarbij steun van onafhankelijke experts.
Communicatie is geen eenrichtingverkeer. En daarom is het ook belangrijk dat u als ouder laat weten wat uw mening is over het onderwijs en de school van uw kind. Na de herfstvakantie ontvangt u een brief waarin u wordt gevraagd mee te werken aan onze ouderenquête. De directies en het schoolbestuur willen graag weten wat ouders van school vinden. De uitkomsten kunnen dan worden meegenomen in de verbeterplannen van de school. De ouderenquête kan via internet worden ingevuld. Hoe? Daarover krijgt u na de herfst meer te horen. We zien u graag terug op onze site: www.awbr.nl. En wilt u intussen wat kwijt over onze ouderkrant, of heeft u ideeën voor het volgende nummer? Mail de redactie via
[email protected]. Uw mening telt.
BAARSJES
BOS EN LOMMER
OBS Joop Westerweel Balboaplein 44 1057 VS Amsterdam www.joopwesterweelschool.nl
OBS Multatuli Sara Burgerhartstraat 5 1055 KV Amsterdam www.multatulischool.nl
OBS 10e Montessori De Meidoorn Chasséstraat 59 1057 JA Amsterdam www.demeidoorn.nl
OBS Narcis-Querido Jan den Haenstraat 41F 1055 WC Amsterdam www.narcisquerido.nl
OBS Corantijn Corantijnstraat 4 1058 DD Amsterdam www.obscorantiijn.nl
OBS Rosa Boekdrukker Van Couverstraat 3-5 1056 DT Amsterdam www.rosaboekdrukker.nl
OBS Bos en Lommer Flierefluiterpad 15 1061 ER Amsterdam www.bosenlommerschool.nl
OBS Tijl Uilenspiegel Tijl Uilenspiegelstraat 11 1055 CK Amsterdam www.tijluil.nl
OUD-WEST
WESTERPARK
Brede school De Kinkerbuurt Borgerstraat 109 1053 PE Amsterdam www.kinkerbuurtschool.nl
OBS Westerpark Van Hogendorpplein 11 1051 AX Amsterdam Dependance: Van Hallstraat 621 1051 HE Amsterdam www.westerparkschool.nl
Brede school Annie MG Schmidt Pieter Langendijkstraat 44 1054 ZB Amsterdam www.amgs.net
OBS Leonardo da Vinci Nassaukade 342 A 1053 LW Amsterdam www.leonardodavincischool.nl OBS De Waterkant Bilderdijkpark 18 1052 SC Amsterdam www.dewaterkant.net
AWBR OBS De Roos Jan van Galenstraat 105 1056 BK Amsterdam www.roos.edu.amsterdam.nl
OBS 2e Montessori Het Winterkoninkje Hasebroekstraat 113 1053 CS Amsterdam www.winterkoninkje.nl
[Redactie] “We zijn in februari van dit jaar begonnen en zijn al op de goede weg,” verzekert Trudy van den Berg, directeur van de Bos en Lommerschool. “De eerste onderzoeken zijn achter de rug en de resultaten worden zichtbaar.”
Brede school De Spaarndammerhout Krommeniestraat 1 1013 XH Amsterdam www.despaarndammerhout.nl
Brede school De Zeeheld Roggeveenstraat 14 1013 PV Amsterdam www.bredeschool zeeheldenbuurt.nl
5
2
Kwaliteitsaanpak De folder van het programma meldt het doel: ‘Een school van goede kwaliteit heeft een visie, een krachtige schoolleider, een goed functionerend lerarenteam, werkt systematisch, heeft hoge verwachtingen van de leerlingen en legt verantwoording af over haar resultaten.’ Het opvallende van dit programma is dat er naar álle facetten gekeken wordt die met het onderwijs op de school te maken hebben en dus niet alleen naar de vaardigheden van de leerkrachten. Er wordt een verbeterplan op maat gemaakt en dat kan allerlei maatregelen bevatten: van coaching van de directeur, tot scholing van leraren of invoering van andere onderwijsmethoden. Grote investering René Peeters, algemeen directeur van AWBR: “De aanpak van dit programma is heel grondig: zelfs de benoeming van een nieuwe directeur stond in het kader van dit traject. Ook wij zien dat er scholen zijn waar de kwaliteit verbeterd kan worden. We hebben in ons beleidsplan opgenomen dat we dat aanpakken. We doen dat samen met de gemeente: die helpt door extra middelen ter beschikking te stellen. De helft van de kosten investeren wij zelf, de andere helft wordt aangevuld door de gemeente. De kunst bij een project als dit, is het borgen van de resultaten. Kwaliteit moet je onderhouden en dus moeten ook nascholingsbudgetten hoog blijven.” B&W weer in de klas Het hele college werd verdeeld over de klas-
sen van de Bos en Lommerschool en maakte taallessen mee. Burgemeester Job Cohen leerde dat pop Ko blijft ‘drijven’ als je hem in een bak met water legt, maar dat een steen ‘zinkt’. Lodewijk Asscher en Carolien Gehrels kregen uitleg over hoe je kunt ‘filteren’ en Maarten van Poelgeest kreeg les over de woorden ‘helder’ en ‘troebel’. De kinderen vonden het prachtig om zulke belangrijke mensen naast zich in de kring te hebben: “Hij is de baas van Amsterdam!” riep een kleuter uit. “En wat doet die mevrouw daar?”, vraagt juf Daniëlle. “Dat is een stewardess,” roept een ander kind. “Ze hebben vorige week woorden gehad die met vliegen te maken hebben,” lacht de juf, “vandaar...” Beroepstrots Lodewijk Asscher toonde zich erg onder de indruk. Hij heeft al verschillende scholen bezocht die zich aan het zware verbeteringstrajecten confirmeren en ziet dat de leerkrachten er echt voor kiezen: “Je merkt dat er een soort beroepstrots bestaat, daar heb ik respect voor.”
Wie sponsort de slangen?
Helden Waar zijn de helden, Wat is een heldendaad? Zijn ze al uitgestorven of lopen ze… Lopen ze gewoon op straat!? tekst: The Lau tekening: Ronald Schaap (Leonardo da Vincischool)
[Redactie] De moeders van Jelle en Stern staan met hun voeten in de Corantijn. Ze vonden dat er iets gedaan moest worden aan de tuin naast de school. Nu staan ze in een symbolisch landschap: ex-stoeptegels vormen de rivier, de lage planten ernaast de oeverplanten en de hogere planten het woud erachter. Een tuin met blikjes, oude fietsen en kranten maakt geen goede indruk en omdat Margreth Hoek deel uitmaakt van de groep ouders die de school wil promoten, werd het plan opgevat om de tuin die betere tijden had gekend - in het nieuw te steken. Er waren minstens vier mensen nodig, iemand met kennis van planten, de planten zelf en een kraan. Jelles moeder Nuria Ivorra had ervaring met het opzetten van een stadstuin. Ze weet van wanten: ze studeerde biologie en ecologie aan de UVA. Nuria maakte een tuinplan dat aansloot op de naam van de school, de Surinaamse rivier en de kleurige leefgemeenschap eromheen. Eerst moest worden uitgezocht wie de eigenaar van de grond was. Dat bleek het Stadsdeel te zijn en de afdeling Groen wilde wel meewerken door planten beschikbaar te stellen. Het onderhoud moesten de ouders zelf regelen. Nuria’s tuinplan bleek echter erg ingrijpend en prijzig en dus moesten de ouders op zoek naar meer plantensponsors. Het stadsdeel zelf bood uitkomst en schonk subsidie van Vogelaargelden. Nuria kreeg toestemming om 60 oude stoeptegels uit de Paramaribostraat op te halen. De planten werden aangeschaft en inmiddels is de tuin een bloeiend plaatje. Mede dankzij AWBR; die schonk de kraan. Met deze warme en droge zomer geen overbodige luxe. Dankzij een watergeefrooster zijn bijna alle planten overeind gebleven. “Al moeten we volgend jaar wel aan al die mensen een eigen slang geven, want nu moeten we de enige die we hebben, ’s avonds steeds doorgeven aan de volgende watergevers,” aldus Margreth. Nuria en Margreth hebben vanmorgen een paar uur de tijd om te wieden. Margreth: “Er zit zevenblad in de bodem, en dat duikt telkens weer op.” Een dame met een rollator is stilgestaan bij het hek van de tuin. Ze stopt elke dag tijdens haar ronde om even te kijken.
Estafet temars tegen kindermishandeling Op de Wereldkinderdag Tegen Geweld, donderdag 19 november 2009, wordt op het Museumplein in Amsterdam de Estafettemars Kindermishandeling georganiseerd. Sjieka van Rooijen, van de stichting die deze mars organiseert: “Minstens één kind per week sterft aan de gevolgen van mishandeling. Wij willen de samenleving daar bewust van maken. Door deze Estafettemars wordt het onderwerp kindermishandeling ook met kinderen bespreekbaar. Zij leren dat zij rechten hebben en dat zij hiervoor op mogen komen. Sterker nog, dat er een verdrag is, waarin staat dat de staat hen moet beschermen.” De Estafettemars wordt ondersteund met een inspirerend programma van 13.00 tot 15.30 uur op het Museumplein in Amsterdam met optredens van diverse artiesten en een informatiemarkt met stands van verschillende hulporganisaties. Wees erbij!
5
4
Socratisch met elkaar praten Er is geen stadsdeel dat zijn taak als opvoeder zo serieus neemt als Westerpark. Als voorbeeld namen de bestuurders enkele jaren geleden het initiatief om te komen tot een buurtconvenant. Dat leidde ertoe dat scholen, organisaties voor kinderopvang en welzijn, clubs, sportverenigingen, speeltuinen en consultatiebureaus beloofden dat ze op dezelfde, positieve manier willen omgaan met kinderen en jongeren. Een pedagogische aanpak met vier duidelijke uitgangspunten die alle betrokkenen onderschrijven: iedereen hoort erbij, we zorgen voor elkaar, we zorgen voor onze omgeving en we beheersen onszelf.
“We leren steeds meer over hoe communicatie werkt,” oppert Humberto Schwab, “Het is zelfs bekend dat je gezichten van anderen moet leren lezen en dat lukt alleen in de omgang met mensen.”
[Redactie] In september organiseerde Westerpark een ‘Week voor de Opvoeder’. Een week met debatten, workshops en ontmoetingen voor ouders, verzorgers en professionals die met ouders werken over bijvoorbeeld kinderen online, voorlezen, gezonde voeding, sociale vaardigheidstrainingen en opvoeden als spel. Serieuze, maar ook ontspannende activiteiten zoals workshops ‘koken’, ‘techniek’ of ‘knuffelen met cavia’s en konijnen in de kinderboerderij’.
Oplossingen De gespreksgroep is het erover eens dat er heel veel mis kan gaan in de omgeving van een kind, maar geeft aan dat je daar niet lijdzaam mee om hoeft te gaan. Als je kinderen er vroeg aan went eigen keuzes te maken, lopen ze minder risico om onder druk van vrienden dingen te doen die ze eigenlijk niet willen. Voorbeeldgedrag helpt ook. Opvoeders en scholen kunnen veel aandacht geven aan de creatieve ontwikkeling van kinderen. “Helaas is het onderwijs daar vaak niet op ingesteld en richt zich alleen op de schoolvakken,“ merkt iemand op. “De televisie de deur uitgooien of eens een weekje uitlaten, dat helpt ook.” “Dus als ik een kind niet meer dan 1 /4 televisie laat kijken of computerspelletjes laat spelen en voor 3 /4 liefde geef of leuke dingen met het kind doe, is het dan goed?” “Ja,” bevestigt de groep, “dat lijkt ons een goed idee.”
Socratisch met elkaar praten Zo stond er een ‘Socratisch gesprek’ gepland, over de relatie tussen opvoeding en de toekomstige samenleving/stad. Zo’n gesprek stoelt op de gedachten van de Griekse wijsgeer Socrates, maar is op zich relatief nieuw. Je onderzoekt samen met anderen de waarheid en de waarde van je opvattingen en dat doe je door elkaar vragen te stellen, samen te vatten, te herhalen, geen enkele opmerking vreemd te vinden, en er vanuit te gaan dat het antwoord in de groep aanwezig is. Je mag niet reageren op een ander voordat je door de voorzitter daarvoor toestemming krijgt. De voorzitter zorgt ervoor dat geen mens of gedachte belachelijk wordt gemaakt. Filosoof Humberto Schwab was deze dag gespreksleider. In Amsterdam leidt hij ondermeer ‘Futurelabs’, waarbij kinderen en jongeren een beeld schetsen van hun toekomst en op die manier aan hun idealen werken.
Ontspanning Een Socratisch gesprek levert lang niet altijd overeenkomst op. Maar er onstaan geen conflicten. Het sterke van de socratische manier van praten met elkaar is, dat mensen na een tijdje dingen durven te zeggen die er in het dagelijkse leven niet snel van komen. Eén van de aanwezige vaders: “Liefde is zo belangrijk – onze kinderen zijn onze bloemen. Wat water is voor een bloem, is liefde voor een mens.”
In gesprek Het gesprek op 22 september trok zowel ouders - van Nederlandse en Turkse afkomst - als andere opvoeders. De Turkse ouders kwamen al met vragen binnen: waarom worden kinderen met problemen bij elkaar in groepen geplaatst, en is het eerlijk dat CITOresultaten je toekomst vastleggen? Agressie Als uitgangspunt koos de groep de vraag of het kijken naar televisie en het spelen van gewelddadige computerspellen kinderen eenzamer en gewelddadiger maakt. Er werd met elkaar onderzocht wat kinderen geïnteresseerd maakt in geweld en welke omstandigheden kinderen ertoe drijven geweld te gebruiken. Uit eigen ervaring gaven de deelnemers aan het gesprek aan dat je angstig kunt zijn, moe of onbegrepen. Hormonen en drugs kunnen ook een belangrijke rol spelen. “Overleven begint tegenwoordig zo vroeg,” vindt een van de ouders. “Daardoor ontstaat een gevoel van onveiligheid.” Een ander weet zeker: “Jongeren die veel computerspellen spelen, leren minder sociale vaardigheden.”
De gespreksdag is gelardeerd met fraaie opmerkingen. ‘s Morgens al de zin: “Als je nu begint met tango te dansen, heb je over een jaar andere hersens.” Of: “Praat niet met kinderen over talent, want dan presteert het gelijk 20% minder.“ “Als je naast elkaar gaat staan en door elkaars bril kijkt, zul je merken dat je veel hetzelfde wil. We zijn helemaal niet zo uniek als we denken.”
5
7
De gespreksleider doet ook zijn duit in het zakje: “Als jij iets mooi vindt, kan de ander in een toestand komen dat die dat ook mooi vindt. Dat is van de filosoof Kant.” Tijdens de door Turkse mensen fantastisch verzorgde lunch gaan de gesprekken door. Ruimte Het middaggesprek gaat over oordelen en veroordelen. De vraag is of je iemand duidelijk kunt ma-
ken dat hij veroordeelt, zonder dat je dat zelf doet. Nadat voorbeelden zijn aangedragen en twijfels zijn ontstaan, zoekt de groep naar een advies voor de vragensteller. Dat luidt: je hoeft je kritiek niet aan te trekken en je kunt kritiek zo verpakken dat het de ander ruimte laat. Op dat moment ligt alleen de vraag over de CITO-toetsen nog open. En het muntje valt onmiddellijk: toetsen mogen best, als ze maar ruimte over laten.
SCHOOL IN BEELD
foto’s: Sabine Kuiper
[Redactie] “U moet echt aanbellen!” verzekeren de buitenspelende kinderen achter het hek. De nieuwe regels zitten er al snel in. De keuze is: basisschool, peuterspeelzaal, naschoolse opvang. Het werkt: in het hek begint iets te brommen en de weg naar de Leonardo da Vinci ligt open. De school zetelt sinds de voorjaarsvakantie in een splinternieuw gebouw, binnen een blok woningen aan de Nassaukade. Zetelt is het juiste woord. Het is een prachtig gebouw dat alleen nog ingewoond moet worden. Hier en daar staan nog stapels verhuisdozen, maar de klaslokalen zijn al gezellig. “Eigenlijk was het de bedoeling dat het speciaal onderwijs hier in zou trekken,” licht directeur Bouwien van Weringh toe. “Er stonden kleinere lokalen en veel kamers in het ontwerp. Toen
LEONARDO DA VINCI duidelijk werd dat het de plek voor de Leonardo da Vinci zou worden, werd er al gebouwd en hebben we het ontwerp zoveel mogelijk aan laten passen. Hier en daar konden muren weg en delen van gangen werden bij lokalen getrokken. Het resultaat is prachtig. ‘Een goeie koop, hoor!’ zei een kind vorige week tegen me.” We moeten het eerst nog maar eens zien Nieuwbouw voor de Leonardo is lang ‘actueel’ gebleven. “De eerste krantenknipsels daarover gaan zeker tien jaar terug,” vertelt Bouwien. “Toen we hoorden dat we naar dit gebouw gingen, reageerden de leerkrachten dan ook afwachtend; er was al zoveel beloofd. Ze geloofden het ook niet dat we met Kerst gin-
gen verhuizen en dáárin kregen ze gelijk. Maar nu we er zitten kunnen we ons geluk niet op het ongeloof verdwijnt met de dag.” Het team is er enorm op vooruitgegaan. Er is een ruime personeelskamer, de Intern Begeleidster bewoont een ‘loft’ op de tweede verdieping en de gymzaal is absoluut overdone. “Misschien moeten we daar maar eens gaan sporten tussen de middag,” peinst Bouwien. Team Het team telt 20 mensen die deels in deeltijd werken; de school 200 kinderen. “Het is een mooi team,” verzekert Bouwien. “Ze zorgen goed voor elkaar. Het komt ook wel voor dat ze té veel rekening met el-
5
8
kaar houden, maar dat is bij te sturen.” Zoals op veel scholen is er een mannentekort: naast de conciërge is er één mannelijk teamlid. Ouders De school heeft geen klagen over ouderhulp. De ouderraad zit vol en organiseert sponsorloops, paasontbijten en onlangs nog een boekenmarkt. Weken lang maakten ze reclame om oude boeken in te leveren die dan weer verkocht werden om nieuwe biebboeken aan te schaffen. Al een paar jaar organiseren ouders zelfs een skireis voor andere ouders... De buurt De Leonardo staat aan de rand van de Jordaan bij de Raampoort. De schoolbevolking is een afspiegeling van de buurt. De school is nu nog goed gemengd, maar de kans bestaat dat de school toch steeds meer zal verwitten. Bouwien: “Je ziet de buurt veranderen en ik weet niet hoe je dat kunt tegengaan. We zullen daar echt aandacht aan moeten besteden.”
Leren “We geven dus ‘volgens het programma’ les,” zegt Bouwien. In de onderbouw wordt gewerkt volgens OGO-principes, maar vanaf groep 3 wordt er traditioneel gewerkt in jaarklassen. Waar het mogelijk is om met z’n tweeën bezig te zijn, werken we wel al met groepjes. Het GIPmodel is al jaren ingeburgerd. We willen graag meer aandacht geven aan passend onderwijs en willen van ‘zorg’ naar ‘individuele leerbehoeften’. De school telt zes kinderen met een rugzakje. Het team staat daar ook echt achter. Toen we pas overlegden of een kind geplaatst kon worden zei de leerkracht ‘Maar ik wil dan wél op die cursus over autisme!’. De extra’s Hoe dan ook willen we proberen om veel met de talenten van de leerkrachten te doen. Er zijn legio leuke activiteiten. Als je op schoolkamp gaat, hoef je niet te zoeken wie er mee wil. De groepen vertrekken hier gitaarspelend naar Texel of Soest. We hebben verschillende werkgroe-
pen, dat werkt beter dan overleg in grote teamvergaderingen. Er is een tekenwerkgroep, een cultuurcoördinator. Vorig jaar startte een project over ‘Wonen in Amsterdam’ met een smartlappenkoor en Leonardo himself kwam ook nog langs. “Die is toch dood?” vroeg een ouder vertwijfeld. ICT De man van de ICT klopt aan en maakt een eind aan het gesprek. Vandaag worden drie ‘werkstations’ geplaatst, maar de digiborden hangen er nog stilletjes bij. In elk lokaal is zo’n bord te vinden, dat gelukkig duotaken heeft, want aan de zijkanten kun je nog ‘gewoon’ schrijven. Als straks de glasvezel onder het – net klaargekomen – schoolplein gelegd wordt, zorgen de CAT6-kabels voor een supersnelle verspreiding van de notulen, mail en internet. Sabine komt langs om een foto te maken van de eerste werkstations. “Eindelijk he?”, vraagt Bouwien. “We moeten het eerst nog maar eens zien,” lacht Sabine.
Uitdagen... ...om mee te doen Amsterdam heeft sinds enkele jaren aparte schoolbesturen voor het openbaar primair onderwijs. Amsterdam West Binnen de Ring, AWBR, is er één van. De AWBR-scholen staan in de stadsdelen De Baarsjes, Bos en Lommer, Oud-West en Westerpark. [Redactie] Eén van de opvallende zaken waarop AWBR bij het ontstaan anderhalf jaar geleden heeft ingezet, is de manier waarop zij zich presenteert. Ada Wildekamp, voorzitster van het bestuur: “We willen buurtgerichte scholen zijn, dus werken we samen, mét een eigen geluid. Iedereen wordt uitgenodigd en uitgedaagd om daarover mee te denken en er aan mee te doen.” Communicatie Als je wilt dat mensen meedenken, moet je informatie met elkaar willen delen. AWBR informeert ouders en haar medewerkers door middel van eigen magazines en een website. Van het jaarverslag verscheen een ‘leesversie’, die gebruikt kon worden voor een openbare verantwoording. Dit gebeurde in de vorm van een Symposium op woensdag 23 september 2009 in gebouw Het Sieraad aan de Postjesweg. Zo’n vijftig medewerkers van scholen, kinderopvang en welzijn, ouders, wethouders en ambtenaren van de stadsdelen ‘keken even mee’. Dagvoorzitter Hester Macrander las ter voorbereiding het jaarverslag: “Toen ik bij bladzijde 6 was, dacht ik ‘Wat ontzettend professioneel’. Ik las door en op bladzijde 14 was ik doodmoe
van wat AWBR allemaal wilde en deed. En toen ik bij de foto achterin kwam, leek het of al die kinderen allemaal verstild en met ontzag naar het bestuur opkeken...” Na de fusie Toen AWBR werd opgericht, trof het grote verschillen tussen stadsdelen, een wisselende kwaliteit van de scholen en personeel, grote financiële verschillen in bijdragen van de vier stadsdelen en problemen met het onderhoud van de scholen. Ada Wildekamp: “Er is enorm
veel gebeurd, dat kunt u lezen in het jaarverslag. We zijn er nog niet, we worstelen bijvoorbeeld nog met de schoonmaak, maar we zijn trots op wat er gedaan is en de waardering die we daarvoor krijgen.”
AWBR verantwoordt zich in het openbaar
Het personeel René Peeters, algemeen directeur van AWBR: “Dat een onderwijsstichting zich publiek verantwoordt is nieuw. We willen ons werk in alle openheid doen. Als je uitdraagt dat kinderen en medewerkers ertoe doen, mag iedereen daar over meedenken
en er een mening over hebben. Dat zijn trouwens heel wat partijen: het bestuur, het platform toezicht, de deelraden, de gemeente, de inspectie, de ouders, de MR en GMR, de accountant, de Rekenkamer, het Ministerie, de pers, de directies en natuurlijk de medewerkers. Het is een belangrijk deel van ons werk om daar serieus mee om te gaan.” Tijdens de bijeenkomst werden door middel van sheets en filmpjes de belangrijkste elementen gepresenteerd. Kern daarvan is het onderwijspersoneel. Peeters: “AWBR stuurt sterk op de kwaliteit van de medewerkers, want het gaat in het onderwijs niet om knoppen maar om processen.” Resultaten Tijdens de presentatie werd duidelijk gemaakt welke belangrijke stappen in de eerste 16 maanden zijn gezet. Naast het maken van afspraken, het openen van brede scholen en de versterking van de praktische organisatie, is er veel nieuw personeel aangetrokken, waaronder zeven directeuren.
5
10
Door de aanwezigen werd ingegaan op het voorkomen van segregatie: René Peeters maakte duidelijk dat AWBR voorstander is van scholen die een afspiegeling zijn van de buurt. Door hoge kwaliteit te bieden kiezen ouders vanzelf een school in de buurt. En, dat lukt. Bij de laatste oktobertelling is ons leerlingaantal opnieuw met ruim 2% gestegen. Anderen wilden meer weten over de resultaten. “16 Maanden is kort om daarover te publiceren, al willen we dat zelf ook graag. We ontwikkelen nu zelfs onze eigen kwaliteitsmonitor, zodat we in een volgend symposium daarover alle informatie kunnen verstrekken. We willen daarbij niet vergeten dat het niet alleen gaat om taal- en leesvorderingen, maar het kind als geheel.” Toen de geïnteresseerden zich opgaven voor de middag, werd hen een aantal vragen voorgelegd, waarop de antwoorden tijdens het Symposium werden besproken. Er werden bijvoorbeeld zorgen geuit over de taalkennis van leidsters in de kinderopvang.
“AWBR heeft zich op dat punt altijd hard gemaakt. We willen dat samen oplossen, maar er moeten wel knopen worden doorgehakt. We willen dat kinderen zich écht kunnen ontwikkelen en daar hebben ze taal bij nodig.” Experiment René Peeters: “Men is erg tevreden over AWBR. De onderzoeker van de Rekenkamer noemde het Symposium zelfs ‘een bijzondere gebeurtenis’. Het is duidelijk wat ons gevraagd wordt: meer samenwerken met welzijn en de kwaliteit van ons onderwijs beter omschrijven. We gaan dat doen.” Dick Jansen, stadsdeelvoorzitter van Westerpark: “AWBR kan een echte trendsetter worden. Zo’n publieke verantwoording is een geweldige manier om je te manifesteren. Je bereikt het meeste als je als organisatie het experiment niet schuwt.” Hester Macrander: “Als ouder heb ik dit allemaal nooit geweten. Ik zou blij zijn.”
Zorg op maat... [Redactie] Anna Horninge, directeur van de Westerparkschool, probeert al jaren aandacht te krijgen voor de omstandigheden waarin basisscholen moeten ‘overleven’. Uitgangspunt is de situatie op haar eigen school, maar ze benadrukt dat het gaat om een veel bredere problematiek waar alle scholen mee te maken hebben: de werkdruk. Ze benaderde de politiek, het stadsdeel, maar “het verhaal lijkt niet aan te komen,” volgens Anna. “Toen staatssecretaris Sharon Dijkstra acte de présence gaf bij de presentatie van ons energiezuinige schoolgebouw, ben ik op haar afgestapt om te vragen een keer met haar van gedachten te wisselen. Het was verrassend inderdaad binnen twee dagen een uitnodiging voor het gesprek te ontvangen.” Cees van Hattum en Anna werden uitgenodigd naar Den Haag te komen, waar Sharon Dijkstra zich zeer goed bleek te hebben voorbereid. “Sterker nog,” vertelt Anna, “ze stelde zich kwetsbaar op. Als een politicus zegt: ’Er zijn geluiden op de werkvloer dat wat ik aanlever toch niet klopt – heb ik dat wel goed doordacht of zijn de problemen schoolspecifiek?’ dan vind ik dat je serieus genomen wordt.” Waar wil je aandacht voor vragen? “Het gaat erom dat we met het geld dat we nu krijgen en het pakket regels dat er nu is, vaak niet uit de voeten kunnen. En daardoor raken leerkrachten ‘uitgewoond’ en zijn uiteindelijk ook de kinderen de dupe. Er zijn voorbeelden te over. Er is geen vervanging bij kortdurend
zieke collega’s waardoor groepen moeten worden opgedeeld of leerkrachten met een andere opdracht een groep moeten opvangen. Interne begeleiders raken zo langzamerhand verstrikt in de bureaucratie en communicatie met alle hulpverlenende- en verwijzende instanties. Scholen doen met enthousiasme mee met pilots. In ons stadsdeel bijvoorbeeld ouderparticipatie, passend onderwijs en een vangnet voor jongeren in Westerpark. Daar krijg je wel een paar duizend euro voor vergoed, maar de actie moet allemaal van een of twee personeelsleden komen. Die krijgen er zo nóg meer taken bij!” Geld is de belangrijkste factor Veel problemen hebben volgens Anna een financiële achtergrond. De nieuwe leerlingenweging bijvoorbeeld, is redelijker dan de vorige, maar levert nog steeds op dat scholen met hoogopgeleide ouders minder geld krijgen. Maar ook op die scholen zijn kinderen met ADHD, dyslexie of opvoedingsproblemen. Daarvoor kan geen extra hulp worden aangetrokken. Anna: “Een ander voorbeeld: Onze school heeft een tweede locatie die een kwartier lopen van de hoofdschool af ligt. Daarom hebben we in beide gebouwen een conciërge nodig. Maar omdat onze school als één wordt gezien, krijgen we slechts één conciërge vergoed. Dit is natuurlijk wel schoolspecifiek.” De lijst met problemen is nog langer. Zijn er oplossingen? “Uiteraard,” antwoordt Anna.
educatie en wijkarrangementen, zal grotendeels haar taken voor de groep terugkrijgen. Maar deze taak kreeg ze om de eerdere terugloop van tijd voor beeldende vorming op te vangen. In de loop van vier jaar raken we zo onze vakleerkracht beeldende vorming kwijt. Naast de gymnastiekleerkracht zijn er dan geen andere vakleerkrachten meer op school.”
“Het invalprobleem zou kunnen worden opgelost door elke school een vaste invaller te geven, zodat de druk van de ketel gaat. LIO’ers, leerkrachten in opleiding, accepteren dat zij een onbetaalde LIO-plek krijgen. Dit hoort natuurlijk niet. Zij werken verschrikkelijk hard maar we hebben het geld niet om ze daarvoor te ‘belonen’.Door de LIO-ers hebben wij echter eigen leerkrachten ons zorgsysteem voor leerlingen met spellingsproblemen en dyslexie kunnen laten uitvoeren. Er wordt van leerkrachten en interne begeleiders heel veel extra overlegtijd gevraagd voor de begeleiding van rugzakkinderen. Maar die tijd wordt niet vergoed. Door de terugloop van de formatie (lees: doordat er minder geld naar de scholen komt), moeten leerkrachten die vrijgeroosterd waren voor speciale taken weer terug voor de groep. De leerkracht, die zich twee dagen per week bezighield met cultuur-
... kost meer
5
12
“De hamvraag is ‘Hoe blijven wij een naast een goede school met ‘zorg op maat’ een aantrekkelijke school voor kinderen, waar leuke, spannende en uitdagende dingen gebeuren, die ouders óók aantrekkelijk vinden en wij belangrijk.’ vat Anna samen. Er zijn enorm veel goede initiatieven om kinderen zorg op maat te geven, ouders daarbij te betrekken en het schoolklimaat te verbeteren. Maar dat wordt vaak slechts mondjesmaat bekostigd uit een te gesloten beurs. Alle basisscholen kennen de invallersproblematiek, voor veel scholen levert de nieuwe leerlingentelling nieuwe zorgen op en de regels maken het er niet gemakkelijker op. Het mondt uit in een te grote werkdruk, voor alle betrokkenen. Tenslotte: “Aan enthousiasme en idealisme ligt het niet, maar als het werk op wat meer schouders zou kunnen rusten, zou de werkdruk wat af kunnen nemen en daar worden we allemaal gelukkiger van.” Inmiddels is Anna door het Ministerie van onderwijs uitgenodigd om in oktober deel te nemen aan een panel dat concreet moet komen met adviezen en ideeën als reactie op het negatieve geluid over het invoeringsproces van passend onderwijs.
Wat nou 67... [Redactie] De meeste leerkrachten moeten uiteindelijk een keer met pensioen. Er zijn er die doen of hun neus bloedt. Die krijg je gewoon niet weg. Je kunt een wereldreis gaan maken of een andere betekenis geven aan je leven. Ze is inmiddels 75. Na een ongeluk voelde ze zich op haar 61e niet meer in staat om voor de klas op De Spaarndammer te staan en ze ging akkoord met pensionering. “Ik hou wel van geraniums,” verduidelijkt Nel Zomer, “maar niet elke dag. Ik heb toen gevraagd of ik gewoon mee mocht helpen op school. Een beetje invallen, koffie zetten, de planten water geven, biebboeken kaften, al die dingen die er normaal zo vaak bij inschieten.” Nel volgde ooit de Hervormde Kweekschool, begon als leerkracht in de Betuwe en keerde als invalkracht weer terug naar Amsterdam: “Het Blauwe Zand, Amsterdam Noord, de ergste kinderen die ik ooit heb meegemaakt.” Daarna heeft ze lang op De Spaarndammer gewerkt. Ze stond voor alle klassen, behalve de kleuters, daar heeft ze niks mee. De buurt veranderde, de bevolking veranderde mee, maar daar had ze allemaal geen probleem mee: “Kinderen zijn net piano’s. Het hangt er van af hoe je ze bespeelt.” “Ik sta nu niet meer voor de klas en ik kom niet alle dagen van de week, want ik ben ook nog oppascentrale voor mijn kleinkinderen. Ik vind het nog steeds heerlijk om te doen. Kijk, als je d’r chagrijnig van zou worden, dan moet je ‘t niet doen. Maar ik vind het echt een aanrader.”
in het kort Kersverse mediators Wethouder Lodewijk Asscher reikte op donderdag 15 oktober aan 12 kinderen van de Joop Westerweelschool het certificaat ‘Mediator Vreedzame School’ uit. Mediatoren spelen een belangrijke rol bij het helpen oplossen van onderlinge conflictjes en zorgen voor rust in de school. De Westerweel is heel blij met het programma en wil zelfs uitbreiden naar de buurt.
GMR
Speelplaats De speelplaats van de Joop Westerweelschool is voorzien van een nieuwe valdempende toplaag van kunstgras gevuld met zand. De rubber tegels die eerst als vloer dienden voldeden niet, omdat zij na slijtage vlekken achterlieten op de kleding van de kinderen.
-
Op volle sterkte
Ouderkamer Stadsdeelvoorzitter Martien Kuitenbrouwer heeft een splinternieuwe ouderkamer geopend in Brede School de Zeeheld. Voorafgaand aan de opening was er een muzikaal spektakel georganiseerd door stichting Memo. Ouders, peuters en kleuters dansten er vrolijk op los.
De GMR is weer volledig op sterkte. Er zijn twee nieuwe leerkrachten in de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR) van de AWBR. Er zijn nu weer zes personeelsleden en zes ouders. De GMR-leden komen van verschillende scholen maar niet alle 17 scholen kunnen een vertegenwoordiger in de GMR hebben. Daarom hebben de GMR-leden veel aandacht voor communicatie met de scholen. Dat gaat via de medezeggenschapsraden (MR) van de scholen. De MR-en krijgen altijd de stukken die in de vergaderingen van de GMR worden besproken. Maar we moeten meer doen. Alle GMR-leden hebben een paar scholen die ze vaker moeten spreken en waar ze meer over moeten weten. Dat gebeurt nog niet overal hetzelfde, dus we gaan nu bekijken hoe dat beter kan.
Huisstijl Afgelopen schooljaar heeft het team van de Multatuli tijdens studiedagen gekeken naar wat zij belangrijk vindt dat kinderen meenemen na acht jaar basisonderwijs. Bij deze nieuwe, opgefriste ambitie hoort een nieuwe huisstijl: een nieuw logo en een nieuwe website. De basis van het logo is de boom, die staat voor groei, tijd, een stabiele factor, ontwikkeling en de groene omgeving waarin de school is gesitueerd. De twee vogeltjes staan voor de leerkracht en de leerling.
Dam tot Damloop Mitch Lont, Victor Peeters, René Wagenaar, Fred Tiecken, Timothy Lont, Toshi Lont, Frank Sengers, René Peeters en Hans Arkenbout liepen mee in de Dam tot Damloop. Het is een mooi, fantastisch georganiseerd evenement.
Met de schoonmaak gaat het nu veel beter! In de vorige ouderkrant meldden we problemen met de schoonmaak op diverse scholen. Inmiddels zijn we een hele stap verder: het contract met het schoonmaakbedrijf werd met veel moeite opgezegd en nu heeft de firma Succes de schoonmaak overgenomen. Op de meeste scholen gaat dat goed, op twee of drie scholen zijn we nog niet tevreden. Daarover is op dit moment overleg.
5
15
De GMR denkt al een lange tijd na over wat er gaat gebeuren als het nieuwe zorgbeleid wordt ingevoerd. Kinderen worden in de toekomst minder snel naar speciaal onderwijs gestuurd maar de kinderen blijven zo lang als mogelijk op de basisschool in de buurt. Dat betekent nogal wat voor de leerkrachten, eigenlijk iedereen op school. Voor de ouders is het positief want zij gaan hun kind aanmelden bij de school en die gaat vervolgens regelen dat het kind onderwijs krijgt dat goed is voor het kind. Ouders hoeven niet meer zelf langs alle scholen. Dat heeft natuurlijk ook wel financiële gevolgen voor de scholen. Dat is iets waar de gewone ouder zich gelukkig niet druk over hoeft te maken, maar de GMR wel. Ander belangrijk nieuw beleid is het nieuwe plaatsingsbeleid, dat gaat over wanneer kinderen op welke school een plaats krijgen. Er wordt al lang gezocht naar een goede manier om dat te regelen. Voor sommige scholen staan
de kinderen in de rij. Op sommige scholen is er een mooie verdeling van alle verschillende bevolkingsgroepen die er in de buurt wonen maar bij andere scholen is dat niet zo. Er zijn initiatieven van ouders die proberen dat te doorbreken maar er moet meer gebeuren. Daarom is het goed dat er beleid op wordt geformuleerd. Maar dat is niet makkelijk. Want wat gebeurt er dan met de populaire scholen die ook vaak een speciale onderwijsvorm hebben zoals bijvoorbeeld Montessori? Wat als ouders die toevallig niet in de buurt van een Montessorischool wonen, maar toch graag naar een Montessorischool willen? Belangrijk is dat alle scholen voldoende kwaliteit hebben. Maar dat willen we natuurlijk altijd. Het hebben van een plaatsingsbeleid is overigens niet nieuw, stadsdeel Westerpark en stadsdeel Oud-West hebben al jaren een plaatsingsbeleid. Natuurlijk willen we allemaal dat zoveel mogelijk ouders hun kinderen naar de school van hun eerste keuze kunnen laten gaan. De GMR is natuurlijk met nog meer onderwerpen bezig, van groot tot klein. Sommige onderwerpen die langs de GMR komen, zijn al voor een groot deel formeel geregeld maar over andere onderwerpen zijn er wel weer moeilijke maar belangrijke keuzes te maken. Belangrijk is dat de directie van de AWBR naar de GMR luistert. Het werk in de GMR zal misschien wel anders worden in de komende periode. Want onze grote steun en toeverlaat is net vertrokken. Ineke ten Hertog, die al een paar jaar adjunct directeur van de AWBR was, is op wereldreis. We zullen haar erg missen.
Silhouet Kijk even met ons mee Bij een marktkraam zie je soms mensen die heel precies appel voor appel bekijken voor ze tot de aanschaf van een kilootje overgaan. Even omdraaien, soms aan ruiken en een enkeling lijkt de appel zelfs te wegen. De appel wordt van alle kanten bekeken. Zelf doe ik dat nooit. Dat betekent dat ik wel eens op een kleine markt in Frankrijk een kat in de zak of beter wormstekelige appels in de zak heb gekocht, omdat de marktkoopman blijkbaar zijn tweede of achtste keus achterin de kraam had liggen. Zelf ga ik meestal uit van vertrouwen, maar dat kan soms verkeerd uitpakken. Dat is geen probleem bij appels, maar in de gezondheidszorg, bij koopsompolissen uit Alkmaar of in het onderwijs is dat een andere zaak. Het is goed om een zaak altijd van meerdere kanten te bekijken om een totaalbeeld te krijgen. Dat geldt voor appels, dat geldt ook voor bijvoorbeeld de kwaliteit van het onderwijs aan uw kinderen. Enkele weken geleden heeft AWBR haar resultaten van 2008 publiekelijk gepresenteerd. U leest er elders in dit blad over. We hebben deelraadsleden, directeuren van welzijnsorganisaties en begeleidingsdiensten, wethouders, GMR leden en anderen uitgedaagd om ons kritisch te bevragen, met ons te discussiëren en aanbevelingen te doen. Zo’n publieke verantwoording past bij het openbaar onderwijs, maar vindt niet of nauwelijks plaats. Wij willen weten wat mensen en instellingen vinden waar wij mee samenwerken. En dat willen we vooral weten van U als ouder, het personeel en de kinderen. Een ouder van de GMR heeft een verhaal gehouden en een andere GMR ouder heeft vragen gesteld. Er is sprake van tevredenheid met de resultaten en vooral de ambitie van de AWBR, maar de ouder gaf ons het advies om nog concreter te zijn over de behaalde resultaten. We laten nu bijvoorbeeld weten hoe het gaat met de CITO-scores van de scholen, maar moeten we niet wat preciezer vertellen hoe het gaat met de rekenresultaten, de taalprestaties, de vorderingen met lezen in de organisatie? We hebben gesproken over de groei van onze scholen, over de kwaliteit van het onderwijs aan 2 1/2 tot 4-jarigen, waar AWBR niets over te vertellen heeft, maar wel op wordt beoordeeld als de kinderen zes jaar zijn, over rolstoeltoegankelijkheid. We zijn blij met al die opmerkingen van ouders. Het laat ons een andere kant van de appel zien, we worden even gewogen! Met de titel van deze column en de titel van onze publieke verantwoording proberen we uit te dragen dat u alles mag weten en met ons de discussie aan kunt gaan over alles waar we mee bezig zijn. Binnenkort ontvangen alle ouders van onze bijna 4500 leerlingen een uitnodiging om een enquête in te vullen over het onderwijs op hun school. Het doel is duidelijk. Laat ons weten waar u tevreden over bent en laat ons weten waar de school zaken kan verbeteren. Een kritische noot... AWBR had alle deelraadsleden van de vier stadsdelen uitgenodigd (dat zijn er meer dan 70), een prachtig boekje toegestuurd en de uitnodiging nog een
keer herhaald. AWBR vindt de politiek enorm belangrijk!! Er was één duo-raadslid uit OudWest. Wij vinden dat spijtig en hopen dat de raadsleden een volgend keer wel op onze uitnodiging ingaan. De deelraadsleden hebben wel de opdracht aan de Amsterdamse Rekenkamer gegeven om ons diepgaand te onderzoeken en na te gaan of AWBR haar zaken na ruim anderhalf/twee jaar (op het moment van de de start van het onderzoek) op orde heeft. Wij vinden dat onderzoek wat aan de vroege kant, maar werken er uiteraard met plezier aan mee. Inmiddels heeft de Rekenkamer de beschikking over zo’n 600 (!!) documenten, voert gesprekken met directeuren, ouders, personeel enz. en steekt er veel tijd, energie en menskracht in. De bevindingen worden in november/december naar buiten gebracht. Wij zijn benieuwd naar de resultaten. Voor ons staat echter de dialoog met U als ouder, het personeel, kinderen en andere betrokkenen op nummer één. Blijf met ons meekijken! René Peeters
