Bijzonder procesdoel 5: Exploreren, verkennen en integreren van de existentiële dimensies Eerste leerjaar B
Beroepsvoorbereidend leerjaar
5.1. Herkennen en verkennen van (grens)ervaringen
5.1. Herkennen en verkennen van (grens)ervaringen
° Wat het betekent voor mij - verdriet - pijn - hoop - dood gaan - houden van - alleen zijn - houden van - eenzaamheid - in de put zitten - zich alleen voelen
° Mijn gevoelens - op een begraafplaats - het al dan niet terugkeren ernaar - de herinneringsdag van een verlies - herinneringen: hoe bewaar ik ze ? - hoe vaak denk ik na over de dood ?
° Mijn verlies - wat dacht ik ? - wat voelde ik ? - wat wilde ik ? - wat deed ik ? - wat kon ik niet ? - wat vertelde ik zoal ? - het overlijden van een dierbaar iemand - het sterven van een geliefd dier
° Welke rol spelen anderen voor mij ? - bij verdriet, pijn, verlies ? - wanneer ik me (door en door) slecht voel ? - bij het overlijden van een dierbaar iemand? - bij het sterven van een geliefd dier ?
5.2. Omgaan met verlies
5.2. Omgaan met verlies
° Postconventionaliteit
° Zelfstandig handelen - onderzoek van wederzijdse ervaringen bij sterven van geliefde personen of dieren
* Weerbaarheid:
- leren inschatten wat verlies betekent - leren inzien dat het uiten van gevoelens van jou persoonlijk is - leren begrijpen dat doodgaan deel uitmaakt van het leven
° Ontdekken van mensenrechten - recht op privacy: - een plekje voor mezelf: - hoe ik wil afscheid nemen: - alleen - met één iemand - met anderen
1ste leerjaar 2de graad
2 de leerjaar 2de graad
5.1. Verdiepen van (grens)ervaringen
5.1. Verdiepen van (grens)ervaringen
° Leven en dood
° Leven en dood
* Rouwen - rouwen wij nog ? - betekenis en waarde van rouwen - wijzen van rouwen - rouwverwerking in de klas - begraven of cremeren - soorten grafplechtigheden - wederzijdse ervaringen met doodgaan van personen - thuis - familie - vriend(in) - drugdode * Het uiten van gevoelens - in verschillende culturen - onderdrukken van gevoelens op zich - de buitenwereld - dood zonder tranen - staatsbegrafenis - nationale rouw
* ‘Opruimen‘ van het lijk: betekenis van de crematie - Europa - Bali - India: Parsi’s - het afleggen van het lijk in verschillende culturen * Uitersten van rouw - In sommige andere samenlevingen: zelfbestraffing * Het leven na de dood in de verschillende levensbeschouwingen - vrijzinnig humanistisch gedachtegoed en in traditionele samenlevingen - het geloven in leven na de dood - het hiernamaals: - de plaats voor wie ? - de voorstelling in verschillende culturen - activiteiten die men stelt tegenover de overledene naar het hiernamaals toe * Graftomben - sociale functie
- politieke functie * Uitersten van rouw - Europa: evolutie en gradaties in uitingen van rouwen * Symbolen van de dood - graftomben - urne - herdenkingsboeken - foto van de dode - praalgraf - begraafplaats - columbarium - relikwieën
* Eenzaamheid en verbondenheid - wanneer voelen we ons eenzaam ? - wanneer willen we alleen zijn ? - hoe belangrijk is hoop in het leven ? - wanhoop: als we het echt niet meer zien zitten… - we hebben soms het gevoel dat de wereld op ons hoofd is gevallen - privacy
* Eenzaamheid en verbondenheid - wat versta ik onder alleen zijn, eenzaam zijn ? - hoe verbonden zijn mensen met elkaar ? - op wie kan ik rekenen ? - mensen die kiezen om alleen te zijn - mensen die eenzaam zijn zonder erom te vragen 5.2. Omgaan met verlies
5.2. Omgaan met verlies
° Postconventionaliteit
° Inlevingsoefeningen
* Weerbaarheid: - leren inschatten wat verlies betekent - leren inzien dat het uiten van gevoelens van jou persoonlijk is - leren begrijpen dat doodgaan deel uitmaakt van het leven
* Omgaan met leven en dood - behandeling van ongeneeslijke ziekten - een dierbaar iemand is stervende: de zin van afscheid nemen - verdriet openlijk uiten is geen schande * Omgaan met hoop en wanhoop - therapieën die genezing kunnen meebrengen - klinclowns bij jeugdige kankerpatiënten * Verbondenheid in relaties - leren inzien dat hulp kan komen als men het niet verwacht - leren inzien dat onnodig wantrouwen relaties kan stukmaken
1 ste leerjaar 3 de graad
2 de leerjaar 3 de graad
3 de leerjaar 3 de graad
5.1. Uitdiepen van (grens)ervaringen
5.1. Uitdiepen van (grens)ervaringen
5.1. Uitdiepen van (grens)ervaringen
° Leven en dood - verschillen in rouwplechtigheden en begrafenisrituelen - Bijna Dood Ervaring - wat dacht ik ? - wat voelde ik ? - wat wilde ik ? - wat deed ik ? - wat zei ik ? - het graf als symbool - gemeenschappelijke graven - massagraven - begraven worden in eigen tuin - de betekenis van een grafsteen - grafheuvels - vormen van afscheid nemen - zelfdoding - effect van zelfdoding op de medemens - hoe komen mensen tot zelfdoding ? - het schoolsysteem en zelfdoding - hoop en wanhoop - wanhoopsdaden - eenzaamheid en verbondenheid - criminele afwijkingen - solidariteit
° Leven en dood - orgaandonoren - lichaam afstaan aan de wetenschap - de doodstraf - het taboe rond de dood - kannibalisme - zelfdoding - recht op zelfbeschikking - waarvoor leven we ? - faalangst - de kinderwens - euthanasie - soorten - thuisverzorging en palliatieve zorgen - ondraaglijk lijden - de rol van de arts - zware comapatiënten - hoop en wanhoop - levensmoeheid - fatalisme - eenzaamheid en verbondenheid - de asociale persoonlijkheid - zelfhulpgroepen en therapieën - ouder worden
° Leven en dood - de sociale gevolgen van de dood - de belangrijkheid van de persoon - de vervanging van de dode - zelfdoding - betekenis van zelfdoding in verschillende culturen - eenzaamheid - schuld, schande en schaamte - euthanasie - wetgeving - de verantwoordelijkheid van de staat - hoop en wanhoop - Primo Levi: “Is dit eenmens?” - eenzaamheid en verbondenheid - psychose en neurose
5.2. Omgaan met verlies en grenservaringen
5.2. Omgaan met verlies en grenservaringen
5.2. Omgaan met verlies en grenservaringen - leven
met
een
levensbedreigende
- stervensbegeleiding rouwbegeleiding
en
- hoe wil ik sterven ? - slachtofferhulp
-
ziekte signalen die zelfdoding vooraf gaan ongewenste zwangerschap abortus recht op zelfbeschikking het leven na een ernstig ongeval leren leven met pijn
- terminale patiënten - recht op zelfbeschikking - zelfdoding: de boodschap en onze verantwoordelijkheid - wat kan ik doen ? - reageren of niet op dreiging met zelfdoding ? - sociale onaangepastheid - leren omgaan met depressies
- buddies - plotselinge en onverwachte dood - in het westen - in andere culturen - leren relativeren - inschatten van therapieën
