bijlage bij gazet van antwerpen en het nieuwsblad van 24 december 2015 In opdracht van het gemeentelijk havenbedrijf antwerpen
HAVEN EN GOED
Haven van Antwerpen behandelde al 200 miljoen ton, 200 x dankjewel
Politiewerk in de haven heeft vele facetten
Vouw het ganzenbord uit en ontdek de duurzame haven spelenderwijs
2
HOE STAAT HET MET ...
HAVEN EN GOED
... de groei van de haven?
Kaap 200 miljoen ton bereikt De haven van Antwerpen viert het feit dat zij een recordoverslag van 200 miljoen ton goederen heeft bereikt. We blikken even terug op de rijke geschiedenis en bekijken de evolutie van de haven. En we kijken ook vooruit naar de toekomst, want de groei van de haven gaat verder.
1863 - 1964
12de eeuw Eerste sporen van Antwerpen als havenstad
Al sinds de middeleeuwen vinden schepen hun weg naar Antwerpen. Ondanks de sluiting van de Schelde en twee Wereldoorlogen is de haven sterk gegroeid.
1585
16de eeuw Gouden Eeuw Aanleg 10 aanlegsteigers en 8 binnenhavens
1860 - 1890 Rechttrekken Scheldekaaien en dempen vlieten Kaailengte gaat x 6
1964 - 1990
1964
In de jaren 1960 zijn er ingrijpende vernieuwingen waardoor transport en behandeling van goederen veranderen. Vanaf de jaren 1970 breidt de haven ook uit op de Linkerscheldeoever.
Stad valt in Spaanse handen en Schelde wordt afgesloten
18de eeuw Industriële revolutie Antwerpen barst als handelsstad bijna uit haar voegen
1863 Schelde wordt tolvrij
1956-1965 Tienjarenplan zorgt voor opmars, aanleg nieuwe dokken en zwaaikom
50 mio ton
1967 Atlantic Span, eerste containerschip meert aan Grote groei containertransport
1964-1970 Marshallplan vormt basis van grootste chemiecluster in Europa
1970 Eerste Scheldeverruiming
eind jaren 70 Start ontwikkeling haven op Linkerscheldeoever
1990 - 2004
1989 Om ook de reusachtige schepen te ontvangen opent de Berendrechtsluis (tot vandaag de grootste sluis ter wereld)
1990
De globalisering van de wereldeconomie is een feit. De opmars van de container speelt een grote rol in de spectaculaire stijging van de overslagcijfers.
100 mio ton
vanaf 1990 1995
Verdrag tussen België en Nederland over verdere verdieping van de Schelde
2004 - 2015
Bouw eerste containerterminals vóór de sluizen, waardoor de vaartijd wordt verkort: Europaterminal (1990) en Noordzeeterminal (1997)
2004
De haven groeit met 50 miljoen ton in 10 jaar en bevestigt haar positie als tweede Europese haven.
150 mio ton
2005 2010
Ingebruikname Deurganckdok
Met de derde Scheldeverdieping is een getijonafhankelijke vaart mogelijk tot 13.10 meter
2011 Start aanleg tweede sluis op Linkerscheldeoever
2015 MSC Zoe, grootste containerschip ter wereld, meert aan in Deurganckdok 200 mio ton
Haven trakteert! Met een aantal evenementen vierde de haven van Antwerpen het heuglijke feit dat ze 200 miljoen ton goederen op jaarbasis behandelt. Van 14 tot 18 december communiceerden het MAS en het Havenhuis op een ludieke manier met elkaar over het historische record dat werd gehaald. Ook de Boerentoren deelde in de lichtgevende feestvreugde.
Op 17 december organiseerde het Havenbedrijf een groots ‘dankjewelevent’ en trakteerde op bijna 40 locaties in de haven werknemers op een hapje en een drankje (zie foto's op cover). Ook werd het logo van de haven van Antwerpen tijdelijk vervangen door een speciaal 200-miljoen-ton logo.
FOTO'S: © POA
na 2015 Op Linkerscheldeoever wordt de Ontwikkelingszone Saeftinghe ingevuld, met onder meer een groot getijdendok en daar omheen terreinen voor logistiek, overslag en industrie.
I TATTOO YOU
HAVEN EN GOED
3
“Politiewerk in haven is heel divers” Met groot enthousiasme en gepaste trots vertelt Christophe Teunkens over zijn werkplek bij de Scheepvaartpolitie in de Antwerpse haven. Wij zochten hem op met de 'I love Port of Antwerp'-tatoeage, die hij op zijn beurt doorspeelt aan iemand met een passie voor de haven. Wie? Christophe Teunkens (38) uit OudTurnhout. Hoofdinspecteur bij de Scheepvaartpolitie van de federale politie in de haven van Antwerpen. Hoe ben je in de haven verzeild geraakt? Ik startte mijn loopbaan in 1998 bij de toenmalige Rijkswacht. Vrijwel meteen deed ik een aanvraag om bij de havenbrigade te werken, zoals de Scheepvaartpolitie toen werd genoemd. Hoewel ik geen enkele link met de haven had, leek het me een bijzonder interessante werkomgeving: een uniek industrieel gegeven in een internationaal kader. In de haven heerst ook een constante bedrijvigheid. Dat trok me enorm aan. Ik had het geluk dat mijn aanvraag werd aanvaard. Hoelang doe je dit werk al? Sinds 1999. En de job blijft boeiend, omdat elke dag weer anders is. Wat is de inhoud van je job? Die bestaat uit twee luiken. Enerzijds ben ik terreinondersteuner, een centraal aanspreekpunt voor de interventieploegen op het terrein. De scheepvaartpolitie heeft een post op de Oosterweelsteenweg, mijn werkplek, een tweede in Kallo en een eenheid aan de Boudewijnsluis. Van hieruit sturen
wij overdag een zestal ploegen met inspecteurs uit en ook ’s nachts rijden en varen er teams rond. Velen associëren de scheepvaartpolitie enkel met water, maar wij zijn zowel op het land als het water actief. De terreinondersteuner volgt alle interventies op: op het water is dat o.a. het vaststellen van schade, maar ook de berging van lichamen uit het water van de Schelde of de dokken. Op het land betreft het vaak verkeersongevallen met vrachtwagens, ook arbeidsongevallen, diefstallen en inbraken. Ik werk meestal op het politiekantoor en bij ernstige incidenten ga ik ter plaatse. Daarnaast ben ik teamchef van het wijkteam. In de haven op rechteroever werkt een achttal wijkagenten. Dat klinkt misschien vreemd. Temeer omdat wij niet tot de lokale, maar tot de federale politie behoren. Waar een gewone wijkagent met bewoners te maken krijgt, is dat hier met bedrijven. Die kaarten bijvoorbeeld verkeersproblemen aan, of onveilige situaties en sluikstorten. Als de wijkagent een melding niet zelf kan behartigen, verdeel ik die verder naar de bevoegde dienst (milieu, criminaliteit ...). Ik werk ook nauw samen met douane, havenkapiteins en het Havenbedrijf. Wat is je favoriete plek in de haven? Ik heb er veel, maar één speciale plek springt er voor mij uit: het dak van de
De Scheepvaartpolitie is zowel op het land als op het water actief.
graansilo’s van Boortmalt aan het Amerikadok. Die vind je aan het begin van de Oosterweelsteenweg, net voorbij de Royerssluis. Je kan en mag de 40 meter hoge silo natuurlijk niet zomaar op. Maar ik moest er onlangs zijn en was overweldigd door het prachtige panoramische uitzicht op de stad en de haven. Ook het gebouw ernaast uit 1890, met het fraaie opschrift S.A.M.G.A (Société anonyme des magasins à grains d’Anvers) is prachtig industrieel erfgoed.
Aan wie geef je de tattoo door? Aan Paul Valkeniers, gedelegeerd bestuurder van Cepa.
In de haven van Antwerpen werken dagelijks 61.496 mensen, indirect komt dat aantal zelfs op 149.714. Zij maken samen de haven tot wat ze vandaag is en morgen zal zijn. Wil je meer weten over werken in de haven van Antwerpen? Surf naar www.portofantwerp.com/jobs, www.talentenstroom.be of www.vdab.be
Duurzame haven
Duurzaamheid troef in de haven van Antwerpen Eind oktober lanceerde de Antwerpse havengemeenschap haar derde duurzaamheidsverslag. Het unieke hieraan is dat het in kaart brengt wat er in het héle Antwerpse havengebied gebeurt op het vlak van duurzaam ondernemen.
© POA
Je leest in het rapport welke inspanningen in het havengebied worden geleverd om bijvoorbeeld de goederentrafiek, de tewerkstelling en het economisch ruimtegebruik zo duurzaam mogelijk in te vullen. Ook thema’s als mobiliteit, watergebruik en emissies komen uitgebreid aan bod. Het rapport komt onder meer tot de conclusie dat heel wat bedrijven investeren in onderzoek
en innovatie om zo duurzaam mogelijk te ondernemen, met o.a. grote investeringen in groene energie. De havengemeenschap toont zo aan koploper te willen blijven in het creëren van duurzame toegevoegde waarde. Om die missie kracht bij te zetten, wordt in 2016 voor het eerst een duurzaamheidsaward uitgereikt.
Meer weten over duurzaamheid in de haven? Download de gratis toeristische APP van Port of Antwerp en volg de duurzaamheidsroute. Of speel het ganzenbordspel op de volgende bladzijden. Je ontdekt er mooie voorbeelden van de talloze initiatieven die de Antwerpse havengemeenschap neemt om de haven uit te bouwen tot een duurzaam platform van wereldniveau. www.duurzamehavenvanantwerpen.be
GANZENBORD
vakje 24: Het walstroomsysteem in Antwerpen krijgt navolging in de rest van Vlaanderen. Binnenschippers kunnen zo aansluiten op het elektriciteitsnet aan wal voor hun stroomvoorziening aan boord. Dat maakt een milieuvervuilende dieselgenerator overbodig en voorkomt geluidshinder. Dit duurzame initiatief verdient goede punten: ga hetzelfde aantal ogen verder.
22
23
25
26
27
53
51
55
56
28
29
17
© POA
21
Wat is er gezelliger dan in de eindejaarsperiode je familie en vrienden uit te dagen in een gezelschapsspelletje? Het Ganzenbordspel is eenvoudig te spelen én leuk voor jong en oud! Je hebt alleen enkele pionnen en een dobbelsteen nodig.
20
Spelenderwijs door duurzame haven van Antwerpen!
Vakje 19: Een groot deel van de stroom, vrijgekomen bij de afvalverwerking van Indaver, wordt omgezet in elektriciteit voor het openbaar net. Goed om 250.000 gezinnen van energie te voorzien. Het is zo lekker warm op dit plekje dat je er een beurt extra mag doorbrengen.
57
©P
OA
30 48
38
39
40
2
3
4
43
41
10
7
8 © POA
© POA
1
© POA
13 44
© POA
37
Vakje 42: Het nieuwe Havenhuis zal Boorgat Energie Opslag (BEO) inzetten, een vorm van geothermie die aardwarmte gebruikt. In de zomer wordt hiermee de overtollige warmte opgeslagen in de bodem en in de winter wordt die gebruikt om het gebouw te verwarmen. Deze innovatieve energieoplossing schroeft de CO2uitstoot aanzienlijk terug. Helaas wordt jouw vooruitgang ook even teruggeschroefd: keer terug naar vakje 39.
12
62
63
Je hebt de wind in de zeilen! Gewonnen! De windturbines in de haven van Antwerpen zullen op termijn groene energie voor het equivalent van 200.000 gezinnen genereren. Duurzaamheid ten top. Je wordt gekroond tot duurzaamheidsambassadeur van de Antwerpse haven!
vakje 14: DP World heeft een biogascentrale die groene stroom produceert en die zorgt voor 80% van het energieverbruik van de terminal Antwerp Gateway. Dat verdient goede punten: ga hetzelfde aantal ogen verder.
11
© POA
vakje 47: Heel goed! Net zoals heel wat vrachtwagenchauffeurs in de haven, doe ook jij aan eco-driving. Dat betekent dat je je rijgedrag aanpast in functie van het milieu. Daardoor mag je twee stappen vooruit.
46
OA ©P
61
35
Spelregels: Gooi om de beurt een dobbelsteen. Heb je het hoogste aantal ogen, dan mag jij beginnen. Dobbel weer, nu met twee dobbelstenen. Verplaats dan je pion zoveel vakjes vooruit als de dobbelsteenogen aangeven. Dan is de volgende aan de beurt. Je loopt richting windturbine, het groene eindpunt. Kom je op een hokje met een gans terecht, dan moet je hetzelfde aantal ogen verder tellen. Om te winnen, moet je precies het juiste aantal ogen gooien om op 63 uit te komen. Gooi je te hoog, dan tel je vanaf 63 weer terug. De weg naar de overwinning is lang en onderweg kom je heel wat opdrachten en obstakels tegen. Wie als eerste de windturbine bereikt, krijgt de titel van duurzaamheidsambassadeur van de Antwerpse haven.
15
49
© POA
© POA
60 34
vakje 33: Een veelbelovend alternatief voor fossiele grondstoffen en oliederivaten zijn algen. Die kunnen worden gekweekt op niet-vruchtbare bodems, zoals op de site Hooge Maey in de Antwerpse haven. De reststromen leveren nutriënten, CO2 en warmte, nodig voor de groei van de algen. Maak er snel werk van en zet je pion hetzelfde aantal ogen verder.
Vakje 52: Solventen zijn vluchtige stoffen die Europa omwille van gezondheidsredenen zo veel mogelijk wil vermijden. Ze zijn niet eenvoudig te vervangen, maar 3M Zwijndrecht is erin geslaagd solventvrije lijmen te ontwikkelen. Hun lijmkracht blijft even sterk! Ook je pion wordt drie beurten lang vastgelijmd.
Vakje 58: De binnenlucht kan schadelijke stoffen bevatten, veroorzaakt door verwarming, huishoudelijke producten, roken of bouw- en decoratiematerialen. Gyproc, producent van gipsplaten in Kallo, ontwikkelde luchtzuiverende pleister- en gipsplaten die schadelijke stoffen uit de binnenlucht neutraliseren. Ook jouw pion wordt geneutraliseerd: keer terug naar start!
59
Vakje 31: Zeeschepen kunnen zich sinds september 2015 in de Antwerpse haven bevoorraden met LNG (Liquefied natural gas). Dat is een alternatieve brandstof voor diesel en veel schoner. Deze primeur voor België moet je doorvertellen aan een andere speler! Wacht dus tot er een andere pion op je vakje komt. Jij mag dan als eerste verder.
vakje 16: De Antwerpse haven heeft een eigen waterfabriek. Induss levert gedemineraliseerd water aan havenbedrijven. Die hebben zo niet langer een eigen installatie nodig, wat overcapaciteit uitsluit. Ecologisch voordeel met een bonus: ga een vakje vooruit.
Vakje 6: Een kolonie gierzwaluwen vond een thuis bij Molenbernatie en kreeg 300 nestkasten in een opslagloods. Vlieg als een zwaluw door naar vakje 12.
www.duurzamehavenvanantwerpen.be
6
van a tot z
HAVEN EN GOED
j w a u a . . e r . i t e t j e e o z N De winter is dé periode om cakes en taarten te bakken! En suiker is daarvoor een fundamenteel ingrediënt. Wist jij dat de haven van Antwerpen een cruciale rol speelt in een zoet succesverhaal? Van de 1,3 miljoen ton suiker die Europa exporteert, passeert maar liefst 50% via Antwerpen, wat haar de voornaamste Europese exporthaven voor suiker maakt. Ook het grote suikerbedrijf Tiense Suiker/Südzucker gebruikt Antwerpen als overslaghaven. Peter Loomans, Antwerps directeur, licht de weg van suiker toe.
2 Van biet tot suiker
© POA
De bieten gaan na de oogst onmiddellijk naar de suikerfabrieken en worden daar verwerkt. De grootste Europese suikerproducent is Frankrijk, met fabrieken in het Noordoosten, niet zo ver dus van Antwerpen. België is een grote suikerproducent, hoofdzakelijk door de Tiense Suikerraffinaderij, met naast de gekende fabriek in Tienen ook een vestiging in Wanze. Een tweede fabrikant in België is Iscal in Fontenoy.
3 Naar de haven Een derde van de suiker voor de Europese markt wordt in die 4 maanden van de oogst meteen geëxporteerd (zie puntje 5). Door de centrale ligging van Antwerpen in de Europese ‘sugar belt’ is de versche-
Jeddah
© Euroports
ping en stockage van suiker daar gecentraliseerd. Manufert, een divisie van Euroports Terminal Antwerp, fungeert als centrale as. Het bedrijf heeft op kaai 518 een volautomatische laadinstallatie voor het behandelen van suiker. Bulksuiker wordt aangevoerd met silotrucks en vooral met silowagons op treinen. Tijdens de campagne rijden treinen driemaal per week tussen de suikerfabrieken in België en de haven van Antwerpen. Die hebben telkens 1.200 ton aan boord, goed voor in totaal ruim 70.000 ton kristalsuiker.
4 Opslag en verpakking Ook in de overige maanden moeten de suikerproducenten suiker kunnen exporteren. Om snel te kunnen handelen en zelf weinig te stockeren, maken zij gebruik van de grote stockageruimte in de haven. De Manufert terminal heeft 7 silo’s met een totale opslagcapaciteit van 280.000 ton witte kristalsuiker in bulk. De suiker die via de haven van Antwerpen wordt geëxporteerd, wordt automatisch verpakt in zakken van 50 kg of in big bags van 1 ton en meteen op transportbanden naar de container of naar het schip gebracht. Manufert kan een 100-tal containers per dag laden voor export buiten Europa.
5 Suiker reist de wereld rond Op jaarbasis wordt vanuit Manufert 500à 600.000 ton geëxporteerd. De Tiense Suikerraffinaderij verscheept via Antwerpen niet alleen suiker van de fabrieken in Tienen en Wanze, maar ook van zusterbedrijven in Duitsland en Frankrijk. Vanuit Antwerpen kan je immers alle bestemmingen aandoen aan competitieve voorwaarden. Tiense Suiker verscheept vooral naar landen buiten de EU: naar het Midden-Oosten (Saoedi-Arabië), het Nabije Oosten (Israel, Libanon), Tunesië, Algerije en Egypte. Op kleinere schaal naar Afrika en Azië en ook naar andere EU-landen, zoals Groot-Brittannië en Spanje. Voor de kandijsuiker van Candico in Merksem sloot de Tiense Suikerraffinaderij trouwens een overeenkomst met Starbucks in de VS, dat dit Antwerpse product verwerkt in een aantal gebakjes.
© Euroports
© POA
Suikerbieten worden geteeld in die regio’s, waar dat landbouwtechnisch het meest rendabel is. De teelt situeert zich binnen 50, 60 km van de suikerfabrieken, om het dure transport over land te beperken. Het zaaien gebeurt in maart, april. Geoogst wordt er tussen half september en midden januari.
Ashdod Alexandrië
© Euroports
1 Van zaadje tot suikerbiet
Antwerpen
6 Resultaat: lekkere zoeternijen Het gros van de suiker die de haven aandoet, is geen eindproduct, maar is bedoeld voor industriële verwerking in wafels, snoepgoed, frisdranken etc. Wat je als consument aan suiker gebruikt, betreft dus slechts kleine hoeveelheden, die niet meetellen in het totaalvolume aan verhandelde suiker.
KOST AAN BOORD
“Zelfde keuken als in huis aan wal” De Nederlandse binnenschippers Alexander en Natasja Heuvelman doen zeer frequent de haven van Antwerpen aan. “Ons familiebedrijf Heuvelman heeft vijf containerschepen voor binnenvaart, die tussen Nederland, België en Duitsland varen”, legt Alexander uit. “Wij wonen met ons gezin op het motorvrachtschip Devonia, dat een capaciteit van 208 containers heeft. Maar het is ook gewoon een varend huis. De keuken verschilt in niets van die in een woning aan de wal.” Wat schaft de pot vandaag? “Macaroni met een gehakt/tomatensaus”, zegt Natasja, meestal kok van dienst. “Wekelijks trek ik een dag uit om boodschappen te doen en dan zet ik altijd een eenvoudige, snel te bereiden maaltijd op tafel. Met een kok als vader heb ik echter een grote liefde voor kokkerellen, dus staan er op dagen waarop ik aan boord blijf meer creatieve ge-
rechten op het menu. Ik gebruik zo veel mogelijk verse ingrediënten. Net terug van de supermarkt lukt dat goed, later op de week grijp ik al eens vaker naar de diepvries.” Waar koop je de ingrediënten? Natasja: “Ik doe boodschappen waar het uitkomt. Dat is vaak in Nederland, zelfs al zijn we ergens anders aangemeerd. Ik combineer dat dan met andere afspraken, zoals de post ophalen in onze thuisbasis Krimpen aan den IJssel. Vorige week hadden we een dagje vrij en zijn we gezellig gaan shoppen in het Brusselse.” Voor hoeveel mensen kook je? Alexander: “Wij hebben een bemanning van twee tot drie mensen aan boord, die ’s middags mee aan tafel gaat. Ook onze dochtertjes Asli en Julia schuiven mee aan. ’s Middags eten we warm en ’s avonds
kiezen we voor een broodmaaltijd. Dat is één van de voordelen van altijd je huis - en dus ook je keuken - bij je te hebben. We kunnen voor de lunch koken en zo vermijden dat we ’s avonds voor het slapengaan veel te verteren hebben.”
CONTRASTRIJKE HAVEN
HAVEN EN GOED
7
“Havenprofessionals scholen zich constant bij” Antwerpen is de meest toonaangevende breakbulkhaven van Europa. Professionals van over de hele wereld komen daarom in Antwerpen hun licht opsteken. De Karel de Grote Hogeschool heeft er zelfs een apart vak aan gewijd. Tariq Saoud, professional in de haven van Tanger, en studente Yentl De Smit getuigen over hun ervaringen en ambities.
PROFESSIONAL Tariq Saoud (29), uit Tanger, Shift manager - General cargo in Tanger-Med haven. Volgde in oktober het seminarie ‘Break Bulk Cargo’ voor internationale havenprofessionals, ingericht door APEC, het Antwerp/Flanders Port Training Center van de haven van Antwerpen. “Ik ben verantwoordelijk voor de bulken breakbulkactiviteiten in de haven van Tanger-Med, een grote Marokkaanse hub voor in hoofdzaak containerschepen. Belangrijk aan werken in een haven is dat je kennis kan opdoen van andere professionals in andere havens. Constant blijven leren is van groot belang. Extra interessant aan dit seminarie is dat er deelnemers van alle continenten zijn, uit landen als Brazilië, Slovenië en Vietnam. We spreken tijdens dit seminarie niet enkel over het behandelen van goederen, maar bekijken alles ook ter plaatse, bij bezoeken aan bedrijven zoals Zuidnatie.” Tariq behaalde een master in Frank-
rijk, maar het is de eerste maal dat hij de haven van Antwerpen bezoekt. “De Antwerpse haven is een poort voor Europa en heeft een lange geschiedenis. Die van Tanger startte pas in 2008 op. Al groeit de haven Tanger-Med zeer sterk, we kunnen niet concurreren met Antwerpen. Maar het zijn wel allebei zeer moderne havens. Dat is één van de aspecten die ik bewonder aan de haven van Antwerpen: zelfs al is ze oud, ze blijft enorm innovatief en rust niet op haar lauweren. Dat merkte ik ook goed bij de bedrijfsbezoeken: de uitrusting van de terminals is bijzonder geavanceerd.”
STUDENT Yentl De Smit (21), uit Kieldrecht, student in het laatste jaar Logistiek Management (professionele bachelor) van de Karel de Grote Hogeschool in Antwerpen. Volgt het keuzevak ‘Breakbulk in de haven van Antwerpen’.
“In het 3de jaar van de richting Logistiek Management kunnen studenten vanaf dit schooljaar het vak ‘Breakbulk in de haven van Antwerpen’ volgen. Ik was superblij met dit keuzevak, want ik ambieer een job in de maritieme wereld. Geboren en getogen in Kieldrecht, was het voor mij al snel duidelijk dat ik in de haven wilde werken. Onder andere het internationale aspect spreekt me aan. Ik zou graag een operationele, leidinggevende functie uitoefenen. Ik kijk al uit naar mijn stage in de haven van Antwerpen en hoop nadien snel aan het werk te gaan.” Yentl startte in november met het keuzevak, dat in totaal 24 lesuren beslaat, en is opgetogen. “De lesgevers komen
uit de bedrijven zelf en zijn gepokt en gemazeld in de sector. Je leert er niet alleen theorie, maar het vak is ook erg praktijkgericht. Alle aspecten komen aan bod: types van breakbulkladingen, de breakbulkterminal, scheepstypes, arbeid in de haven. Breakbulk vereist een heel gespecialiseerde kennis. De vraag naar logistiek gediplomeerden is in de haven vrij groot. Het is goed dat de school hierop inspeelt en ervoor zorgt dat we ook in de breakbulksector meteen kunnen meedraaien.” De opleiding wordt georganiseerd in samenwerking met het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen, Zuidnatie, CEPA, Boeckmans, ArcelorMittal Logistics en de Hogere Zeevaartschool.
HAVEN VAN DE TOEKOMST
Eerste onderzoeken op terrein Saeftinghe van start Om de aanleg van het Saeftinghedok grondig voor te bereiden, starten in januari 2016 al enkele vooronderzoeken. Het gaat o.m. over een bodem- en een archeologisch onderzoek. Het Saeftinghedok moet de haven van Antwerpen de noodzakelijke bijkomende ruimte geven voor de verwerking van containers. Met een groei van bijna 8% (2015) in de containertrafiek legt de haven van Antwerpen niet alleen het beste resultaat voor van de Noordwest-Europese havens,
maar bereikt ze voor het eerst ook de kaap van ruim 9 miljoen TEU per jaar. “Uit de voorbereidende studies blijkt dat die extra capaciteit ten laatste nodig is tegen 2021”, legt Wim Supply, technisch manager bouwkunde van het Havenbedrijf uit. “Om zo snel mogelijk klaar te zijn - de bouw van zo’n dok duurt immers zo’n vier jaar starten we begin 2016 al met deze vooronderzoeken. Het bodemonderzoek moet bv. input verschaffen voor de stabiliteitsberekeningen van de kaaimuren. De locatie daarvan werd al bepaald. Sonderingen en grond-
boringen leveren gegevens op over de gelaagdheid en de eigenschappen van de grond. Er gebeuren ook peilingen naar de grondwatertafel. Dat alles bepaalt de funderingen en technieken, die nodig zullen zijn voor de bouw van de kaaimuren. Ook voor de aanleg van de wegen is dit bodemonderzoek van belang.” Een veel omvangrijker punt van vooronderzoek betreft het archeologische. “Dat start ook in januari 2016. De eerste fase loopt tot de zomer van volgend jaar. De bodem wordt daarbij gescand en een sondeermachine
verricht grondboringen. Het gehele archeologische traject duurt mogelijk twee jaar, afhankelijk van wat in de bodem wordt aangetroffen. En een derde luik van de vooronderzoeken is het milieuhygiënisch onderzoek, waarbij de bodem wordt gescreend op mogelijke vervuiling”, licht Wim Supply toe. “De gebruikers van de gronden worden vooraf verwittigd en op de hoogte gehouden van het verloop van de werkzaamheden.”
www.portofantwerp.com/nl/ ontwikkelingszone-saeftinghe
8
VARIA
HAVEN EN GOED
TOERIST IN DE HAVEN
In het MAS ontdek je de historische haven
Tijd voor cadeautjes! Omdat het Kerstmis is, geeft het Havenbedrijf Antwerpen leuke cadeautjes weg: 20 tickets voor een bezoek aan het MAS Mail voor 31 december naar
[email protected]. Een onschuldige hand bepaalt welke 10 inzendingen met een duoticket aan de haal gaan.
Wil je meer weten over het kleur- en roemrijke verleden van de Antwerpse haven, dan vind je op de 6de verdieping van het MAS op het Eilandje een bijzonder fraaie museumcollectie.
100 exemplaren van de publicatie ‘200 miljoen ton. Van vroeger tot nu’ Af te halen in het MAS Havenpaviljoen of bij het infokantoor in Beveren op de Grote Markt 2. Geldig zolang de voorraad strekt.
genomen. Dit eerste bezoek aan het MAS overtreft onze verwachtingen. Op de 6de verdieping is de tentoonstelling van oude scheepsmodellen zeer sfeervol. Ook de oude werktuigen zijn fascinerend en de sculptuur van de dokwerker door de beeldhouwer Meunier is prachtig. We hadden ons voordien geen voorstelling van de Antwerpse haven gemaakt. Het verrast ons dat die zo hoog ligt in de rangorde van ’s werelds grootste havens.”
Heel wat straten, pleinen en monumenten in de stad Antwerpen hebben een link met de haven en de Schelde. Neem nu de Brouwersvliet. Samen met de Oude Leeuwenrui en Ankerrui verbindt die de Scheldekaaien met de Leien. Ooit was dit één van de vlieten, die het centrum van de wereld waren op het vlak van handel. Kennen de bewoners en handelaars in de straat de herkomst van de naam Brouwersvliet? Wij vroegen het aan Alois De Meirsman. Hij nam meer dan 50 jaar geleden de handel in gereedschappen Berdal in de Brouwersvliet over, die nu gerund wordt door zijn dochter. Alois is goed op de hoogte: “Op het stadsplan van De Wit uit de 17de eeuw zie je duidelijk
drie parallelle vlieten ten noorden van Antwerpen, waarvan dit er één was. Het Brouwershuis, dat bewaard bleef, zorgde voor de waterbevoorrading van de vele brouwerijen in de buurt.” De Brouwersvliet werd al rond 1400 gegraven als gracht en later bevaarbaar gemaakt voor schepen tot 80 ton. In de 16de eeuw bloeiden namelijk de stad en de havenactiviteiten. Door een tekort aan laad- en losplaatsen voor grote handelsschepen werden er drie vlieten aangelegd, bekend als 1ste, 2de en 3de vliet, resp. Brouwersvliet, Middelvliet en Timmervliet. Tussen de 1ste en 2de vliet kwamen meer dan 10 nieuwe brouwerijen, vandaar de naam Brouwersvliet.
Instagram Gerechtsjournalist van Gazet van Antwerpen Jonathan Bernaerts deelde deze foto via Instagram. De zoektocht naar een nieuwe naam voor de grootste sluis ter wereld in aanbouw, de nieuwe sluis op de Linkerscheldeoever, is volop aan de gang. Omdat de haven de inwoners van Antwerpen en het Waasland mee wilde betrekken, gaf ze hen een stem in deze zoektocht. Via www.sluiszondernaam.be kon iedereen suggesties insturen. Een watervalinstallatie, die al te zien was in onder andere het Centraal Station van Antwerpen en het gemeentehuis van Beveren, was tot voor kort te bezichtigen in het Antwerpse justitiepaleis. Die schrijft alle voorstellen in water, wat zorgt voor een uniek schouwspel. Een jury koos negen finalisten uit de ruim 3100 inzendingen: • Antigoon (Jurgen Eeckhaut) • De Gerlache (Dirk Ramakers) • Kieldrecht (Hans Willemsens) • Kogge (Siegfried Pintens) • Marnix (Geert De Vriese) • Mercator (Wies Jaspers) • Polder (Bart Raes) • Van Mieghem (Kristin Van den Broeck)
colofon
rts
Haven in de straat
Het MAS Havenpaviljoen aan de voet van het museum sluit mooi op de historische collectie in het MAS aan, want daar kom je alles te weten over de moderne haven en haar toekomstplannen. In het MAS loopt bovendien nog tot 24 januari de expo ‘Istanbul-Antwerpen. Twee havens, twee steden’, in het kader van Europalia Turkije. Die belicht de relatie tussen de stad Istanbul, de Bosporus en de haven enerzijds en de parallellen met Antwerpen anderzijds. Beide zijn kosmopolitische steden en economische hubs van formaat, waarbij de rivier een belangrijke rol speelt.
© Jonathan Bernae
© MAS
© MAS
Op de 6de verdieping van het MAS niet toevallig de enige met zicht op de haven - leer je de rijke geschiedenis van de haven kennen onder de noemer ‘Wereldhaven - over handel en scheepvaart’. Je ziet haar starten als kleine nederzetting en met ups en downs uitgroeien tot één van de grootste internationale kruispunten van de wereld. Unieke scheepsmodellen, schilderijen en relikwieën uit de scheepvaartgeschiedenis, filmbeelden, verhalen, oude kaarten en werktuigen tonen de expansie van de haven, de handel en de scheepvaart. Het MAS trekt heel wat toeristen uit binnen- en buitenland aan. Zo ook Lugrèce en Jacques Vuylsteke uit de regio van Perpignan in Frankrijk. “Wij hebben Vlaamse roots en een Antwerpse vriendin heeft ons mee op sleeptouw
De winnaar wordt op 15 april 2016 bekendgemaakt, wanneer de sluis officieel wordt geopend. Hij/zij wint een avondcruise voor 30 personen doorheen de haven.
Zou je graag ook jouw foto op deze bladzijde zien? Ga naar een Port of Antwerp-evenement of bezoek de haven en neem een foto. Deel deze via Instagram en gebruik #portofantwerp.
V.U. Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen - Entrepotkaai 1 - 2000 Antwerpen - T +32 3 205 20 11 E
[email protected] - www.portofantwerp.com - Volg ons op facebook en twitter (@portofantwerp) Redactie: Ilse Prinsen, Ines De Smet, Annik Dirkx - Coördinatie: Anne Ceulebrouck en Ines De Smet Lay-out: Dries Houben - Fotografie: Ilse Prinsen (tenzij anders vermeld)
