BijDeHand Nieuwsbrief voor relaties van BijDeHand • Juni 2011
Naar buiten! Bijzondere natuurprojecten Tips van Fien Hoera vakantie! Vakantieprogramma
www.kov-bijdehand.nl
BijDeHand, DE kinderopvanger
Column
Is uw vakantie al gepland? De locaties zijn er in elk geval druk mee bezig. Het is een uitdaging om voor alle kinderen een fijne vakantieperiode in elkaar te zetten, met name voor de buitenschoolse opvang. Wellicht heeft u uw kind aangemeld voor één van onze vakantiekampen in Egmond aan Zee. Maar om te genieten hoef je helemaal niet ver weg. Rotterdam is tenslotte de stad van festivals, die gelukkig niet allemaal zijn weg bezuinigd. Misschien ontmoeten wij elkaar ergens op een zonnig terras! Zoals ik laatst achter mij hoorde: “Hé, mevrouw van de kinderopvanger…” Hoezo reclamebureaus inhuren voor slogans? Ze worden ons gewoon toegeroepen: “BijDeHand, DE Kinder opvanger.” Fantastisch toch? Ja toch, niet dan!
Annemiek de Jong
Bijzondere natuurprojecten bij BijDeHand
Naar buiten! De boer op
Het kriebelt bij BijDeHand. In de lente en zomer lonkt de natuur. Zodra het even kan, gaan we naar buiten. Iedere opvanglocatie heeft een buitenruimte. Sommige BSO’s of kinderdagverblijven organiseren bijzondere projecten rond natuur, klein of groot. Kijk mee met drie voorbeelden.
In het voorjaar ontdekken de kinderen van BSO De Kunstenmakers de natuur. Naar de kinderboerderij, kikkervisjes vangen, onbekend fruit proeven. Allemaal onderdelen van ‘De boer op’, een natuurlijk activiteitenaanbod voor BSO’s. “Onze kinderen groeien op in Rotterdam en hebben vaak geen idee waar hun voedsel vandaan komt”, vertelt locatiemanager Annemarie de Hulster. “Wij helpen ze om op een leuke manier verbonden te raken met de natuur. Het is echt genieten als kinderen vol trots hun potje eigengemaakte jam aan hun ouders laten zien.”
Zelf ontdekken Uit een pedagogische scan die een stagiair van de BSO’s Sjakie en 8+ BSO Zjaak maakte, bleek dat er weinig met natuur gedaan werd. Tijd om daar verandering in te brengen, vond locatiemanager Sandy van der Kooij. “Vier pedagogisch medewerkers vormen nu samen met onze stagiair een werkgroepje dat zich bezighoudt De kuikens kakelen er flink op los met natuur. Zo maken we op bij kinderdagverblijf Kakelkunst. het dakterras van Sjakie een moestuin in een plantenbak en werken we met leskisten van de gemeente Rotterdam. Hierin zitten allerlei materialen waarmee kinderen zelf kleine beestjes, vogels en groenten kunnen ontdekken.”
‘Kinderen op een leuke manier verbinden met de natuur’
Klein beginnen Tulpen, narcissen, aardbeien. De kinderen bij kinderdagverblijf Kleinkunst zien hun zelfgeplante bloemen en plantjes opkomen. Locatiemanager Maggie van den Bosch is enthousiast over het natuurproject. “Een medewerker kwam met het idee om een grote plantenbak met inhoud in de tuin te zetten waarvoor de kinderen zelf kunnen zorgen. Een activiteit die prima bij de lente past. Iedere dag is een andere groep aan de beurt om de plantjes water te geven. De peuters houden de groei nauwlettend in de gaten. Het is echt een sociaal gebeuren waarvan ze ook iets leren. Aandacht voor de natuur kan dus heel klein beginnen.”
2
Buitenschoolse opvang
Zomerspelen in aantocht! De BijDeHand Zomerspelen zijn al sinds 2008 een groot succes. Ook dit jaar gaan kinderen van 4 tot 12 jaar in de laatste week van de vakantie in drie verschillende sporthallen aan de slag. Maandag 8, dinsdag 9 en donderdag 11 augustus wordt er weer volop gerend en gesport. De voorbereidingen vormen een even belangrijk onderdeel als de sportdag zelf. Samen een yell maken, een eigen vlag ontwerpen en natuurlijk oefenen. Tijdens de spelen worden de groepen gesplitst naar leeftijd, zodat we goed rekening kunnen houden met de behoeftes en mogelijkheden per leeftijdsgroep. Een fanatieke, doch eerlijke, sportieve strijd is het resultaat. Natuurlijk inclusief alle aanmoedigingen van de kinderen en pedagogisch medewerkers.
Kinderdagverblijven
Peuterspeelzalen
Alle kinderen ingesmeerd
In volle gang Het vervolgtraject van de Wet OKE is in volle gang: de slag die alle peuterspeelzalen maken om nóg meer verdieping en kwaliteit te bieden. Op dit moment wordt gekeken naar de inrichting van de locaties; is deze wel aantrekkelijk genoeg voor het kind? Alle speelmaterialen zijn inmiddels gelabeld om kinderen in aanraking te brengen met letters en deze te herkennen. Verder bekijken we kritisch hoe activiteiten worden aangeboden, in kleine of juist in grote groepen? Een bijscholingstraject kan natuurlijk niet ontbreken. Alle medewerkers volgen dan ook aanvullende trainingen, startend op 26 april. Zo geven wij peuters een nog betere startpositie op de basisschool!
Een kinderhuid is zeer kwetsbaar. Goede bescherming is belangrijk, zeker nu de zon zich weer regelmatig laat zien. Voor de kinderopvang is smeren een belangrijk onderdeel van het buitenspelen. Ruim voordat we naar buiten gaan, worden alle kinderen ingesmeerd met een zonnebrandcrème met factor 40 of hoger. Als we lang buiten zijn, herhalen we dit minstens om de twee uur. Baby’s tot ongeveer zes maanden verdragen helemaal geen uv-stralen. We houden hen dan ook goed in de schaduw. Op deze manier kunnen we toch van het mooie weer genieten, want wie wil er nou niet naar buiten in de zomer!
COCie
Kinderen centraal Achter de pedagogisch medewerker die uw kind liefdevol opvangt staat een grote organisatie, veelal bedrijfseconomisch bestuurd. In mijn werk als ambtenaar welzijn heb ik de noodzaak daarvan ervaren: een grote welzijnsorganisatie ging vorig jaar failliet. Steeds vaker leveren ook ‘maatschappelijke instellingen’ mensenwerk per euro. Het jaarverslag van zo’n instelling staat vol woorden als ‘managementcyclus’ en ‘streefrendement’. Dit geldt ook voor BijDeHand. ‘Waar blijft het kind?’, verzucht de centrale oudercommissie soms als ze het jaarverslag leest. Onze ervaringen lijken weleens in tegenspraak met de vermelde bedrijfsresultaten. Het papierwerk is dik in orde, maar werkt het in de praktijk? Het is goed dat BijDeHand een gezonde organisatie wil zijn,
centrale ouder commissie
en dat we voor ogen houden dat het kind centraal moet staan. Dan ervaren wij als ouders het echte BijDeHand-gevoel. Wij zijn dan ook blij met de pedagogisch specialisten en het verplichte activiteitenaanbod op de groepen. Ouders, maak gebruik van je lokale oudercommissie en deel je ervaringen. BijDeHand heeft ons nodig om de focus op onze kinderen te houden.
Hans Inberg Lid centrale oudercommissie & lid lokale oudercommissie kinderdagverblijf Kleinkunst (Nesselande)
3
Ontwikkelingsgericht werken
Zintuigelijke ontwikkeling Door te kijken, voelen, ruiken, horen en proeven maakt een kind contact met de omringende wereld. Zintuiglijke ervaringen zijn belangrijk om te weten wat kan, wat veilig is en welke emoties een situatie oproept. Alle prikkels worden opgeslagen in het geheugen.
Tips
Volwassenen, dus ook pedagogisch medewerkers, zijn de verkeers regelaars op dit gebied. Het begint al vroeg: zingen en praten tijdens een luier verschonen. Lichamelijk contact is voor jonge kinderen immers heel belangrijk. Baby’s hebben een voorkeur voor gezichten. Op schoot nemen en gekke bekken trekken, stimuleren het gezichtsveld. Hoe vanzelfsprekend dit ook lijkt, het is een bewuste activiteit. Om het gehoor te stimuleren, leggen we rammelaars en ballen met een belletje in de box. Buitenspelen is een vast onderdeel op de kinderopvang, zelfs met regen. Dat is niet voor niets. Alle geuren, materialen en planten stimuleren verschillende zintuigen en dus de ontwikkeling. Hetzelfde materiaal voelt anders aan in verschillende jaargetijden: warm zand voelt anders aan dan koud of nat zand. Naarmate kinderen ouder worden, nemen hun zintuiglijke activiteiten toe. Om die blijvend te prikkelen, zijn er verschillende spel- en activiteitenhoeken, worden werkjes bewust opgehangen op kindhoogte, spelen we met muziek, doen we zoek- en verstopspelletjes en knutselen we wat af. Pedagogisch medewerkers zorgen voor herhaling, dus herkenning en daardoor voor (zelf)vertrouwen. Zij benoemen veel en geven betekenis aan prikkels. Voor een kind betekent dat weer een stapje verder in de wereld!
Q&A
Hoera, vakantie! Vakantie: even geen verplichtingen, de regels van alledag worden soepeler gehanteerd. Met dagjes uit of een reis kan de vakantie beginnen. Heerlijk! Of toch niet? Voor een deel van de kinderen is de vakantieperiode juist onduidelijk. Vaste activiteiten stoppen, de vertrouwde omgeving wordt verruild voor een andere met nieuwe prikkels, mensen, geluiden en geuren. Ook de reis is soms een hele opgave. Hieronder enkele tips om het voor iedereen leuk te houden. • Maak als voorbereiding samen een vakantieboekje met plaatjes van de bestemming, de taal van het land erbij en, voor oudere kinderen, een kaart met de route. Omcirkel waar stops gehouden zullen worden. Dat geeft de reis structuur. • Vul het boekje tijdens de vakantie aan met een klein verslagje van de dag. Kies hiervoor een vast moment. Na de vakantie is dit leuk om terug te kijken en aan thuisblijvers te laten zien. • Maak van de reis al vakantie. Deel de route op in stukken. Dan wordt de overgang minder abrupt. • Ga relaxed op reis. De kinderen voelen in welke stemming je bent, dit heeft invloed op hun gedrag. • Maak een kalender waarop staat wat er elke dag gedaan wordt. Dat geeft duidelijkheid en voorspelbaarheid. • Probeer zoveel mogelijk het ritme van thuis aan te houden. Dit geeft structuur en veiligheid en beïnvloedt de sfeer positief. • Neem vertrouwde spulletjes en liedjes mee. Zorg voor spelletjes voor onderweg, zoals cijfer- en letterspelletjes met kentekenplaten, ik zie ik zie wat jij niet ziet, etc. Google op ‘spelletjes onderweg’. U vindt vast iets dat bij uw kind(eren) past.
Waarom is er altijd een zandbak? Zand is vormloos. Je kunt erin graven en roeren, ermee gieten en gooien, er alleen mee spelen en samen. Gecombineerd met water biedt het nog meer mogelijkheden: taartjes bakken, tunnels graven, modder maken. Kortom, zand prikkelt de fantasie op elk ontwikkelingsgebied!
Fien de Koning 4
Vakantie op de BSO
Zowel de kinderen als de pedagogisch medewerkers van BijDeHand kijken uit naar de vakanties op de BSO. “Er is dan echt tijd om een uitdagend, gevarieerd en leerzaam programma neer te zetten”, vertelt Karin van der Eijk, pedagogisch beleidsmedewerker BSO. “De locaties maken van de vakantie iets bijzonders. Er wordt vaak met een thema gewerkt, waaraan allerlei activiteiten gekoppeld worden. Dit kan een onderwerp zijn dat op de actualiteit aansluit, bijvoorbeeld ‘lente’ of ‘Olympische Spelen’, maar ook iets wat de kinderen zelf aandragen of waaraan de medewerkers aandacht willen besteden, zoals ‘natuur’ of ‘sport’. De vakantieprogramma’s zijn met zorg samengesteld en de kinderen kijken ernaar uit om aan de activiteiten deel te nemen.”
‘Alles is mogelijk’ Uitstapjes, leuke activiteiten. De vakantie hoort iets bijzonders te zijn. De BSO’s organiseren daarom iedere keer een speciaal programma. “Vakanties zijn altijd een hoogtepunt voor kinderen én pedagogisch medewerkers.”
Behangontwerpwedstrijd Ook bij drie BSO’s in Hillegersberg zijn de vakanties een hot item. Ruim voor de vakantie komt een speciaal team met afgevaardigden samen om het thema en de invulling te bedenken. “We maken altijd aparte programma’s voor de kinderen van 4 tot 8 jaar en de 8-plussers. Zo kunnen we activiteiten voor alle leeftijden leuk maken. Het programma presenteren we ruim van tevoren aan de oudercommissie en via de mail aan de ouders”, vertelt locatiemanager Margot de Wit. “Gemiddeld zijn er bij elkaar zo’n 35 kinderen per dag. Omdat we drie BSO’s samenvoegen, hebben we meer medewerkers en mogelijkheden om een uitdagend programma neer te zetten. In de voorjaarsvakantie gingen we bijvoorbeeld heel veel met de kinderen naar buiten om bijvoorbeeld te skaten, te fietsen en naar het bos te gaan. Daarnaast organiseerden we een behangontwerpwedstrijd, bezochten we het theater en vierden we carnaval.”
Kookworkshop Het uitgangspunt van het vakantieprogramma in Hillegersberg is dat alles kan, mits het natuurlijk veilig en hygiënisch is. “We gaan uit van de kwaliteiten die we in huis hebben. Een medewerker die van koken houdt, kan bijvoorbeeld een kookworkshop geven. Of een kind dat op een sportclub zit, mag een rondleiding aan ons geven. We merken dat dit werkt! De vakanties zijn bij ons altijd een hoogtepunt.”
Kind aan het woord
Ik en het milieu Wij vinden het belangrijk dat de mensen op het milieu letten. Velen gooien hun afval op straat. Eigenlijk zouden ze het gewoon in de prullenbak moeten gooien. Dat doen wij ook. Omdat wij vinden dat het milieu schoon moet blijven, zouden er meer vuilnisbakken moeten komen. Thijs Koninkx ( 11 jaar) en Anne de Kleer (9 jaar) van BSO Olijfje
5
Kinderopvang BijDeHand ontplooit allerlei maatschappelijke initiatieven waarbij het kind centraal staat. In elke nieuwsbrief leest u over een bijzonder project. Ditmaal: mensen met een verstandelijke beperking werken bij kinderdagverblijf De Kunstenmakers in Nesselande.
• Alle speeltoestellen van BijDeHand zijn dit voorjaar weer gekeurd. Ook is het zandbakzand ververst.
Wijk aan de Hand
Bijzondere samenwerking in Nesselande Basisscholen, BijDeHand, Buurtwerk Alexander, de deelgemeente Prins Alexander en Helias, een zorginstelling voor verstandelijk gehandicapten, werken al jaren samen binnen de Brede School Nesselande (BSN). En met succes. Onder goede begeleiding helpen de cliënten van Helias bij de opvang van kinderen. Binnen de BSN zijn de mensen van Helias zichtbaar aanwezig. Zo onderhouden zij de gemeenschappelijke tuin en het schoolplein en verzorgen ze de broodmaaltijd voor de kinderen die overblijven. Behalve de scholen werkt ook kindercentrum De Kunstenmakers
Nieuws
actief mee aan de opvang en begeleiding van deze groep. Vier mensen met een verstandelijke beperking helpen, onder strakke begeleiding, mee op de groepen. Sandra de Jager van De Kunstenmakers coördineert dit project. Zij kijkt naar de capaciteiten en talenten van elke medewerker. Zo helpt de een bij de verzorging van de kinderen, onderhoudt de ander het speelplein en speelt een derde met de kinderen en maakt de bedjes op. Een bijzondere samenwerking, vindt Sandra. “Voor de cliënten van Helias is het genieten om met de kinderen samen te zijn. Ze maken een enorme groei door in hun ontwikkeling. De kinderen van de Kunstenmakers maken op deze manier kennis met mensen die anders zijn dan zijzelf. Geweldig dat dit in harmonie kan.”
Colofon ‘Bijzonder BijDeHand’ is een uitgave van Kinderopvang BijDeHand en verschijnt vier keer per jaar. Redactie & eindredactie: Joyce Weski, Mirjam van Leeuwen, Fien de Koning en Nelleke Plomp (KEPCOM Creatieve Communicatie) Ontwerp & lay-out: Sofia Banana en KEPCOM Creatieve Communicatie Spoorhaven 10-18, Berkel en Rodenrijs • Postbus 85014, 3009 MA Rotterdam • T 010 286 27 77 • F 010 220 23 03 •
[email protected] • www.kov-bijdehand.nl
6
• De website van BijDeHand krijgt een nieuw jasje, naar verwachting deze zomer. Er komt meer nieuws van en over de locaties op te staan, waardoor de site interessanter en vooral toegankelijker wordt. • Bijna alle locaties van BijDeHand hebben inmiddels de GGD op bezoek gehad. Er is een aantal kleine aandachtspunten, maar over het algemeen scoren de locaties goed. • De afdeling Pedagogische Zaken is compleet. Een pedagogisch medewerker voor de buitenschoolse opvang en één voor de heledagopvang trekken het pedagogisch handelen op de groepen naar een hoger peil. • Enkele scholen in Rotterdam stappen dit jaar over op een continurooster. BijDeHand heeft hiervoor in goed overleg de tijden van de BSO aangepast. • Kinderdagverblijven Kleinkunst en Toverkunst testen een nieuw overdrachtformulier om de dagelijkse communicatie met de ouders te verbeteren. Is het een succes, dan wordt het formulier geïntroduceerd op alle kinderdagverblijven van BijDeHand.
Speciaal Nieuws vanuit de SWK Groep Ad Doorneveld, voorzitter van de Raad van Bestuur van de SWKGroep, heeft de Constant van Gestelprijs gewonnen vanwege zijn bijdrage aan het bevorderen van het ondernemerschap in de sector kinderopvang. Deze prijs werd uitgereikt tijdens de fusiebijeenkomst van de Brancheorganisatie Kinderopvang. Lees meer op www.kov-bijdehand.nl
