Burgemeester en Wethouders Postadres Postbus 16200, 3500 CE Utrecht Telefoon 030 - 286 10 00 www.utrecht.nl
Commissie Stad en Ruimte
Behandeld door Doorkiesnummer E-mail Bijlage(n) Uw kenmerk Uw brief van
V.J. Drost 030 - 28 61421
[email protected] 1
Datum Ons kenmerk Onderwerp
9 februari 2016 16.500977 Toezeggingen Perspectief Toerisme 2020
Verzonden Bij antwoord datum, kenmerk en onderwerp vermelden
Geachte dames en heren, Op 25 juni 2015 is in uw raad het ‘Perspectief Toerisme 2020- Live like a local’ vastgesteld. U heeft tijdens deze behandeling gevraagd om een nadere toelichting te geven op een aantal onderwerpen, te weten duurzaamheid, bereikbaarheid van toeristische voorzieningen en een gastvrij verblijf. Daarnaast heeft u gevraagd om het projectplan waarmee de zakelijke congresmarkt wordt gestimuleerd. Om te beginnen delen wij graag met u wat er sinds de vaststelling van het ‘Perspectief Toerisme 2020’ al is gebeurd. In 2015 zijn uiteraard de start van de Tour de France en de viering van de 60-jarige verjaardag van Nijntje specifiek in de toeristische marketing uitgelicht. De Domtoren was in 2015 populairder dan ooit en ontving een recordaantal van 73.000 bezoekers. Dit is wederom een stijging ten opzichte van het vorige jaar, toen de Domtoren voor het eerst door de grens van 70.000 bezoekers ging. De inspanningen op de groepenmarkt (travel trade) zijn bovendien afgelopen jaar versterkt. Er is een Chinese brochure verschenen om ook de Chinese markt in Utrecht te kunnen bedienen. De consumentenversie hiervan is in voorbereiding. In juni is de USE-IT map Utrecht gelanceerd. Dit is een informele, uitklapbare kaart/gids met toeristische informatie, samengesteld door locals. De kaart sluit goed aan bij het ‘Live like a local’ beleid en de ‘social traveling’ trend. De kaart is gratis en daardoor toegankelijk voor een brede doelgroep (internationale reizigers, studenten en expats). Utrecht is de eerste stad in Nederland die door USE-IT is uitgekozen voor een dergelijke kaart. Toerisme Utrecht heeft succesvol invulling gegeven aan de bezoekerscampagne ‘Winter Utrecht’. De campagne trok 34.000 extra bezoekers in november en december en leverde de stad € 1,5 miljoen op. Na de succesvolle pilot met de Infobalie in 2014, is de balie verlengd. De balie is een samenwerking tussen Hoog Catharijne en Toerisme Utrecht. De balie is 7 dagen per week geopend en ongeveer 80 uur per week bemand. Zo worden bezoekers aan de stad en aan winkelcentrum Hoog Catharijne gastvrij welkom geheten. Toerisme Utrecht investeerde in 2015 in de City Break campagne, geregisseerd door NBTC Holland Marketing. Dit betekende een prominente positie in de campagne in zeven Europese landen, waarbij Utrecht extra inzette op citybreakers uit Duitsland en België. Dit heeft o.a. geresulteerd in joint promotions met L’Tur, Easyjet Berlin – waarbij Utrecht awareness kreeg in Duitsland door de slogan ‘Amsterdam Anfliegen, Utrecht entdecken’-, Expedia, eDreams en P&O Ferries. De Utrecht Press Office zorgde ook in 2015 voor veel (inter)nationale media-aandacht. Alleen al rondom de Tour de France heeft zij een toeristische (dus niet sportgerelateerde) mediawaarde van 1,5 miljoen euro gecreëerd. In april 2016 kan een nadere indicatie worden gegeven van het totaal aantal publicaties en de totale mediawaarde in 2015.
Burgemeester en Wethouders Datum Ons kenmerk
9 februari 2016 16.500977
Momenteel zijn de voorbereidingen voor het landelijke themajaar 100 jaar De Stijl in volle gang. De gemeente Utrecht, Toerisme Utrecht en het Centraal Museum trekken samen op met de gemeente Amersfoort, Citymarketing Amersfoort en Amersfoort in C. Het project wordt ook mede ondersteund door de provincie Utrecht. De internationale campagne wordt uitgevoerd door het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen. Zakelijke congresmarkt Het Utrecht Convention Bureau, onderdeel van Toerisme Utrecht, heeft ook in 2015 acquisitie gepleegd op internationale congressen. Internationale congressen hebben een grote economische betekenis voor Utrecht. Het afgelopen jaar heeft het Utrecht Convention Bureau de stad vertegenwoordigd op de IMAX in Frankfurt en de IBTM in Barcelona. Het UCB maakt voor de komende jaren voor het eerst sinds de oprichting onderdeel uit van de ‘Holland Congres Alliantie’. De samenwerking die is opgericht vanuit het NBTC om samen met partners internationale congressen naar Nederland te halen. In dit samenwerkingsverband bevindt zich een select aantal organisaties uit Nederland met een direct belang op de internationale congresmarkt. De alliantie is een meerjarig project voor de werving van internationale congressen. Vanuit Nederland (hoofdkantoor NBTC) en de Verenigde Staten (vestiging NBTC in New York) wordt samen met onze partners gezorgd voor een constante bewerking van de congresmarkt. Dit vraagt uiteraard om een lange adem. In 2015 is Toerisme Utrecht gestart met het gezamenlijke initiatief van Utrecht Science park, Universiteit Utrecht, de Jaarbeurs, HOST en de Economic Board Utrecht op het vlak van meerdaagse internationale wetenschappelijke congressen. Doel is om de komende jaren meer nieuwe meerdaagse kenniscongressen worden aangetrokken. In de bijlage van deze brief vindt u het plan van het Utrecht Convention Bureau om als onderdeel van een gezamenlijke strategie met de Economic Board Utrecht, HOST en de Jaarbeurs om een extra impuls te geven aan de congresmarkt. Randvoorwaarden Er gaat dus veel goed, maar optimaal profiteren van de toeristische activiteiten is pas mogelijk wanneer er aan een aantal randvoorwaarden wordt voldaan. Daarvan verschilt de toeristische sector niet van andere vormen van economische activiteit. De stad Utrecht dient door de gast te worden ervaren als een schone en veilige stad, waarin men gastvrij wordt ontvangen. Ook dienen de belangen van toerisme en bezoekers enerzijds en die van leefbaarheid van inwoners anderzijds in evenwicht te zijn. Precies over deze randvoorwaarden zijn er door uw raad vragen gesteld.
Duurzaamheid In Utrecht houden veel organisaties zich nadrukkelijk met het thema duurzaamheid bezig en ook binnen de toeristische sector speelt duurzaamheid een belangrijke rol. Al in 2011 is door HOST, het Utrechtse hoteloverleg, het voortouw genomen om de sector te verduurzamen. Het gaat hierbij ook om de theaters, musea en congreslocaties. Samen met de evenementensector, die zijn aangesloten bij het Convenant Duurzame evenementen Utrecht (DEU), was de hospitalitysector één van de eersten in Utrecht die zich collectief inzette voor de doelstellingen van het programma Utrechtse Energie! Het Convenant Duurzame Hospitality werd ondertekend door 19 organisaties, waaronder Toerisme Utrecht. Inmiddels maken 28 ondernemers deel uit van het convenant. Doel van het convenant is het gezamenlijk werken aan CO2-reductie en duurzaam ondernemen. Dit betekent dat de toeristische sector op veel terreinen actief is. Zij brengen informatie over duurzame bedrijfsvoering in kaart, investeren in maatregelen, trainen het personeel, delen kennis, verhogen het comfort voor gasten, zoeken collectief contact met leveranciers en kwalificeren zich voor een keurmerk. In 2016 onderzoeken we of de evenementensector en hospitalitysector samen kunnen optrekken in het verder behalen en verbreden van de duurzaamheiddoelstellingen. Het idee is dat meer kennisuitwisseling en delen van activiteiten, projecten en middelen de effectiviteit zal vergroten. Het behalen van het Green Key keurmerk (internationaal keurmerk voor duurzame bedrijven in de recreatie- en vrijetijdsbranche) is één van de doelen van de samenwerking binnen het Convenant Duurzame Hospitality. Green Key is een internationaal keurmerk voor duurzame locaties zoals hotels, congreslocaties, musea en dagattracties. In de sector wordt met name door zakelijke klanten steeds 2/5
Burgemeester en Wethouders Datum Ons kenmerk
9 februari 2016 16.500977
vaker geselecteerd op de duurzaamheid van locaties. Inmiddels behaalden bijna alle Utrechtse deelnemers de afgelopen jaren dit keurmerk. Ook in 2015 is de historische Domtoren door het Green Key keurmerk weer met Brons beoordeeld. Deelnemers aan het Convenant Duurzame Hospitality zijn: Apollo Hotel, Aristo Accommodaties, Carlton President Hotel, Centraal Museum, Chambres en Ville, Courthotel City Centre Utrecht, De Fabrique, Grand Hotel Karel V, Het Vechthuis, Hotel Mitland, Jaarbeurs Utrecht, Museum Speelklok, Mary K Hotel, NH Utrecht / NH Centre Utrecht, Park Plaza Hotel, Stadskasteel Oudaen, Toerisme Utrecht / Domtoren, BCN Utrecht, Mereveld, Malie Hotel Hampshire Classic, Paushuize / Huize Molenaar, NMC Utrecht, Beatrix Theater, Mother Goose Hotel, Restaurant De Kleine Baron, Anafora Parkrestaurant. Bovengenoemde ontwikkeling is bescheiden gecommuniceerd in het vastgestelde Perspectief Toerisme 2020. Verduurzaming is inmiddels geïntegreerd in het handelen van de ondernemers in de sector. De toeristische sector is dan ook een duurzame sector en wil dat graag de komende jaren zo houden.
Bereikbaarheid van toeristische voorzieningen Steeds meer toeristen en bezoekers weten Utrecht te vinden, en de stad zet zich in voor een gastvrije ontvangst. Dit is een belangrijke randvoorwaarde voor de bezoekers van de stad. U heeft gevraagd naar de bereikbaarheid van de stad voor touringcars en daarnaast naar de bereikbaarheid van Kasteel de Haar. Touringcars Allereerst een terugkoppeling over de bereikbaarheid van de stad voor Touringcars, evenals de parkeermogelijkheden voor deze doelgroep. Bereikbaarheid voor touringcars, en met name het aanbod aan in- en uitstaphaltes en parkeerplekken voor touringcars, is van belang in het centrum en voor de musea in het bijzonder. In de historische binnenstad, een gebied met een middeleeuws stratenpatroon, is het een opgave de smalle straten niet te overbelasten. Voetganger en fietser staan in de openbare ruimte centraal. In de nabije toekomst moeten we rekening houden met een sterke toename van bezoekers die om extra loop- en verblijfsruimte in het centrum vragen. Dit zal ten kosten gaan van andere functies. Een zorg hierbij is de bereikbaarheid van de toeristische voorzieningen, in het bijzonder de museale instellingen. De huidige situatie is als volgt:
3/5
Burgemeester en Wethouders Datum Ons kenmerk
9 februari 2016 16.500977
Bovenstaand plaatje laat zien dat drie van de 6 in- en uitstaphaltes voor touringcars in de oude binnenstad zijn opgeheven en dat de halte bij de Moreelsepark verminderd bereikbaar is. Hierdoor zijn de musea voor groepsbezoek minder bereikbaar. Een van de oorzaken van het opheffen van de haltes in de binnenstad is de lengtebeperking van 9 meter die is ingesteld. Daarnaast is het Domplein afgesloten voor al het autoverkeer, inclusief Touringcars. Voor bruggen is een as-lastbeperking ingevoerd, waardoor deze voor de meeste touringcars ontoegankelijk zijn. Daardoor kunnen reguliere touringcars de huidige routes niet meer gebruiken. De situatie in 2018 laat een ander beeld zien: er zijn dan 8 geschikte halteplekken voor touringcars. In de toekomst ontvangen we bezoekers die per touringcars naar het centrum komen graag op halteerplekken aan de singel, bij de poorten tot de binnenstad. De grote bussen hoeven dan niet meer de smalle straten van de binnenstad in.
In overleg met Toerisme Utrecht en de Utrechtse Musea werken we daarnaast aan een oplossing voor de tussenliggende periode (2016-2018) en onderzoeken we ook de mogelijkheid om de zuidelijke kant van het museumkwartier beter bereikbaar te krijgen. Daarbij gaan we uit van een aantrekkelijke en bereikbare binnenstad. De stad groeit, en daarmee ook het begrip van de binnenstad. Halverwege maart beleggen we samen met Toerisme Utrecht en de musea een werksessie om tot realistische oplossingen te komen. Kasteel de Haar Daarnaast wilt u worden geïnformeerd over de voortgang omtrent de OV-bereikbaarheid van Kasteel De Haar. De OV-bediening van Kasteel De Haar is per 14 december 2015 veranderd. Per donderdag 17 december rijdt Lijn 111: Vleuten NS - Kasteel De Haar. Dit resultaat is op basis van een gezamenlijke inspanning van het Kasteel de Haar, de regionale vervoerder U-OV, de provincie en de gemeente tot stand gekomen. Hiermee is de bereikbaarheid van Kasteel de Haar verbeterd.
Gastvrij verblijf Voor Utrecht vinden we een gastvrij verblijf één van de essentiële randvoorwaarden voor een succesvolle inzet op marketing, promotie en informatievoorziening voor toerisme. U heeft gevraagd om u te informeren “omtrent de mogelijkheden van de ‘Utrecht-URL’ en de ‘Utrecht Welcome-card’. Toerisme Utrecht en Cultuurpromotie Utrecht hebben gezamenlijk de mogelijkheden onderzocht om een Utrecht Welcome-card te ontwikkelen naar voorbeeld van Amsterdam Marketing. De toeristische 4/5
Burgemeester en Wethouders Datum Ons kenmerk
9 februari 2016 16.500977
Welcome Card in Amsterdam vergemakkelijkt het gebruik van het openbaar vervoer door de internationale toerist. Daarnaast krijgt de bezoeker op basis van deze Card gratis toegang tot de culturele voorzieningen, met name musea. Op basis van het onderzoek luidt het advies van SCU en TU om er momenteel nog niet mee te beginnen. Dit is gebaseerd op het huidige aantal internationale toeristen cq. bezoekers, maar ook op de schaalgrootte van de stad. Het merendeel van de Utrechtse musea ligt op loopafstand en/of is bereikbaar met buslijn 2 die door de Utrechtse binnenstad rijdt. De toegevoegde waarde van een ‘Welcome Card’ is marginaal. Bovendien weegt de investering niet op tegen de inkomsten. Het duurt zeker vijftien jaar voordat de kaart rendabel is. TU en SCU hebben niet de budgettaire mogelijkheden om dit op te lossen. Het voorstel van TU en SCU is om af te wachten hoe het toerisme zich de komende jaren ontwikkelt, en over een aantal jaar opnieuw een afweging te maken. Daarnaast wordt de website van Toerisme Utrecht vernieuwd naar een bredere, en ook voor mobiele apparaten hanteerbare, bezoekerswebsite. Dit gebeurt in samenwerking met de gemeente en stedelijk partners.
Parcours Tour de France Tot slot heeft u bij de behandeling van de Voorjaarsnota een vraag gesteld over de mogelijkheid om het parcours van Tour de France permanent te maken. Toerisme Utrecht heeft de Franse Etappe ontwikkeld. Deze fietstocht loopt over een deel van het parcours, gecombineerd met leuke toeristische plekken. Deze fietstocht is alleen beschikbaar voor groepen. Een groep gaat dan op de fiets met een stadsgids de etappe fietsen. Onderweg voorziet de gids de groep van aansprekende toeristische informatie. Zo wordt er bijvoorbeeld op de Maliebaan gestopt om te vertellen dat dit het eerste fietspad van Nederland is. De activiteit is inmiddels al door 86 groepen (1402 deelnemers) gefietst, waaronder veel internationale journalisten. De fietstocht is nu niet beschikbaar om individueel te fietsen. De behoefte van het publiek om de route achteraf te fietsen is vooralsnog niet groot. Wij hopen u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Utrecht,
de secretaris,
de burgemeester,
5/5
