ZORG EN WELZIJN
Aafje Zorghotel Rotterdam-Zuid
Aafje Zorghotel Rotterdam-Zuid
Beter worden op sterrenniveau In de Aafje Zorghotels kun je beter worden in een omgeving die zowel zorginstelling
ZORG EN WELZIJN
als hotel is. Voor de nieuwe vestiging in Rotterdam-Zuid ontwierp Abrahamse De Kock Architecten een comfortabel en uitnodigend interieur dat vooral dat van een hotel is, maar waarin alle functionaliteit voor zorgverlening – op subtiele wijze – aanwezig is.
20
PIP001_Aafje.indd 20
24-02-12 13:46
TEKST
Rutger van Oldenbeek
Opdrachtgever Aafje Zorghotels, Rotterdam Ontwerp zorgboulevard EGM Architecten, Dordrecht Interieurontwerp Abrahamse De Kock Architecten BNA, Dordrecht; projectteam Bertus de Kock, Bram-Peter Abrahamse, René van der Klooster en Mark Machielsen Aafje Zorghotel Rotterdam-Zuid
Ontwerp meubelen en signing Abrahamse De Kock Architecten; Conceptontwikkeling en projectmanagement Maxwell Group, Amsterdam; projectteam Hans Lippinkhof en Ron Vos Interieurbouwer vast meubilair kamers Convents Group, Koersel (B) Interieurbouwer overig vast meubilair FormFinish, Beverwijk Vloeren Armstrong, Bolidt, Chilewich, Ege, Mosa en Moso Wanden Vescom, Mosa en Moso Plafonds Verwol (maatwerk) en Armstrong Verlichting Ansorg, DeltaLight, Fagerhult, Glashütte, Luceplan, LZF (Illum Kunstlicht), Moooi, Zumtobel en Varioled Solutions
ZORG EN WELZIJN
Uitvoering signing Z-Press, Barendrecht Materialen vast meubilair o.a. Formica, Moso, Van Dijken Glas en Wodego Duropal Fotografen wandafbeeldingen Peet de Rouw en Cornelie de Jong Adviseur stoffering en los meubilair Square Vision, Alphen a/d Rijn Los meubilair o.a. Mobitec en Völker Werkplekmeubilair Markant, Utrecht
Aafje heeft (verzorgings-) huizen en een tweetal zorghotels, en biedt thuiszorg in Rotterdam en omgeving. In de zorghotels kunnen mensen revalideren en herstellen na een medische ingreep, waarbij ze 24 uur per dag een beroep kunnen doen op professionele zorg- en dienstverlening in een hotelomgeving. Het nieuwe Aafje zorghotel is gevestigd op de Zorgboulevard in Rotterdam-Zuid, met naast het Maasstad Ziekenhuis onder meer verschillende andere zorggerelateerde instellingen, winkels en een restaurant. Toen Abrahamse De Kock Architecten uit vijf bureaus werd geselecteerd om het interieur van zorghotel te ontwerpen, was het door EGM ontworpen gebouw al in uitvoering. Bertus de Kock: “Ons definitief ontwerp moest direct geschikt zijn voor uitvoering. De tijdsdruk was hoog en we zaten samen met een team van Aafje en de aannemer in een ‘pressure cooker’. Dat heeft echter goed gewerkt en snelle beslissingen mogelijk gemaakt.” Ook werd nog een belangrijke bouwkundige ingreep doorgevoerd: het verplaatsen van de entree. Oorspronkelijk zou de lobby van het hotel direct aan de zorgboulevard komen, maar er is uiteindelijk gekozen voor een lobby bij de liften en een eigen entree aan het plein. Die deelt Aafje nu met de naastgelegen vestiging van restaurant La Place. Voor de entree ontwierp het bureau een slanke luifel die het hotel al buiten een viersterren uitstraling geeft.
Stoffering o.a. Eijffinger, Jab, Ploeg, Verotex en Viva Vinyl Adviseur techniek Abstract Management & Advies, Rotterdam Adviseur akoestiek Sonus BV Raadgevende Ingenieurs, Dordrecht Uitvoering nieuwbouw en inbouwpakket BC Medimall, Rotterdam Uitvoering technische installaties BAM Techniek, Den Haag Oppervlak 8.000m2 bvo
Mediterraan Die uitstraling wordt in de lobby voortgezet, waar een brede balie in een ronde vormentaal een uitnodigend gebaar maakt. De balie is afgewerkt met 3mm dik bamboe – een materiaal dat overal in het hotel terugkomt en zorgt voor warmte en huiselijkheid. De opdrachtomschrijving was als volgt gedefinieerd: ‘Het creëren van ruimten waar onze gasten zich volledig op hun gemak voelen met een heilzaam karakter, ongeacht nationaliteit, land van herkomst, leeftstijl of leeftijd’. Tijdens het proces is het door Aafje opgestelde concept voor het zorghotel in nauwe samenwerking uitgewerkt, waardoor
FOTO LINKS De lobby (Foto Huib Kooyker) FOTO BOVEN De entree (Foto Huib Kooyker) FOTO ONDER Het restaurant (Foto Huib Kooyker)
FEBRUARI - MAART 2012 | # 1 | JAARGANG 23
PIP001_Aafje.indd 21
21
24-02-12 13:46
Aafje Zorghotel Rotterdam-Zuid ZORG EN WELZIJN
optimaal gebruik kon worden gemaakt van de verschillende expertises. Bram-Peter Abrahamse: “Uit onderzoek van Aafje bleek dat de meeste beschadigingen in verkeersruimten worden aangebracht door dagelijkse werkzaamheden van het personeel en veel minder door de gasten. Door hier intern aandacht voor te vragen zijn de bekende ‘vangrails’ niet nodig.” In de lobby staan zitjes en een vaste bank langs de wand, met daarboven een grote afbeelding van een Rotterdamse brug, als symbool van verbinding, een ander terugkerend thema in het hotel. Abrahamse De Kock liet voor vrijwel alle ruimtes grote, kleurrijke foto’s maken, met als thema’s onder meer ‘wereldhaven’ en ‘ontmoeting’.
Naast de lobby is het restaurant, waar is gekozen voor een buffet met zelfbediening om de zelfredzaamheid van de gasten te stimuleren. Het buffet is eveneens uitgevoerd in bamboe en een ronde vormentaal, net als de lage kasten die het restaurant compartimenteren. Net als in de lobby is hier de associatie met zorg zo veel mogelijk vermeden; het enige dat opvalt is dat er eetplekken zonder stoelen zijn waar je met een rolstoel aan kunt schuiven. De sfeer is die van een à la carte restaurant, met rode gestoffeerde fauteuils en lampen met doorschijnend fineer en aan de wanden grote afbeeldingen met details van een Rotterdamse markt, die voor een mediterraan tintje zorgen. De tweede horecagelegenheid is het Sportscafé, tevens de
FOTO BOVEN Het Sportscafé (Foto Huib Kooyker) FOTO ONDER Bar in het Sportscafé (Foto Huib Kooyker)
22
PIP001_Aafje.indd 22
24-02-12 13:46
Chocolaatje Op de hoger gelegen verdiepingen zijn de gastenkamers. De hotelgangen zijn voorzien van tapijt (van Ege) in speciaal ontwikkelde kleuren en in at random gelegde stroken, waardoor ze minder lang lijken. Er zijn 121 gastenkamers, waarvan 42 met een tweepersoonsbed; in principe heeft iedereen een eigen kamer. In elke eenpersoonskamer kan een extra bed worden geplaatst, en ook zijn er tussen een aantal kamers deuren, zodat
Aafje Zorghotel Rotterdam-Zuid ZORG EN WELZIJN
bibliotheek. Ook hier is bamboe toonaangevend materiaal – niet voor alleen het vaste meubilair, maar ook op de vloer als hoogkantparket. Het café is ook toegankelijk voor bezoekers en tot 10 uur ’s avonds geopend. Het hotel beschikt over een horecavergunning, dus het café kan langer open blijven. Het interieur is dat van een grand café; waar aanpassingen voor de zorg nodig waren, zijn deze subtiel doorgevoerd. Zo zijn de zittingen van de stoelen bekleed met een eenvoudig te reinigen kunststof en de achterzijde met een chiquere stof, zodat het beeld van huiselijkheid niet wordt verstoord. Op de wanden is een donkerbruine gestreepte vinyl bekleding van Vescom aangebracht. De bar heeft een front met een voorzijde van geëtst glas dat met led’s wordt aangelicht; hetzelfde materiaal is gebruikt voor de vensters tussen het Sportscafé en de fysiotherapie- en rookruimte ernaast. Het plafond bestaat uit in hoogglans gespoten mdf-panelen, die voorzien zijn van een sleufperforatie ten behoeve van de akoestiek. In de panelen zijn led-downlights en de benodigde roosters geïntegreerd.Voor lichtaccenten zorgen pendelarmaturen van Ansorg en Random Lights van Moooi in een plafondkoof. De verrijdbare tijdschriften- en boekenmeubelen – afgewerkt in bamboe - zijn tegelijkertijd ook scheidingselement en akoestisch paneel. Aan het café ligt een groot dakterras, comfortabel ingericht door Abrahamse De Kock. In de fysiotherapieruimte komen de voor het zorghotel karakteristieke elementen – bamboe en ronde vormen – terug in de vorm van verrijdbare kleine balies met computerterminal voor het inzien van patiëntengegevens.
‘connecting rooms’ ontstaan. Aafje wil zo de mogelijkheid bieden dat de partner van de klant blijft overnachten om het herstel te bevorderen. Net als elders in het hotel zijn de zorgvoorzieningen in de kamers alleen zichtbaar waar het echt nodig is en gemakkelijk ‘in en uit te pluggen’. De beugels bij de wc bijvoorbeeld kunnen worden verwijderd en de aansluitpunten worden dan met een plaat afgedekt. Er is wel een vaste beugel langs de wand, maar die is gelijk een mooie handdoekenhouder. De gastenkamers zijn dan ook echte hotelkamers – inclusief chocolaatje op het kussen en zeepjes bij de wastafel. Het hoofdbord van de bedden is om budgettaire en praktische
FEBRUARI - MAART 2012 | # 1 | JAARGANG 23
PIP001_Aafje.indd 23
FOTO BOVEN Hotelgang (Foto Arnold van West) FOTO ONDER Badkamer, met en zonder beugels bij de wc (Foto Arnold van West)
23
24-02-12 13:47
Aafje Zorghotel Rotterdam-Zuid ZORG EN WELZIJN
FOTO BOVEN LINKS Eenpersoonskamer (Foto Arnold van West) FOTO BOVEN RECHTS Tweepersoonskamer (Foto Arnold van West) ONDER Plattegrond
redenen niet van bamboe maar van hpl met dezelfde uitstraling; Abrahamse De Kock zocht intensief naar een uitvoering die niet te veel glanst. Boven het hoofdbord hangt een grote kleurrijke foto, met het thema ontmoeten en op de bedden ligt een bedshawl met krullenmotief maar met een strook in een effen stof – net als de gordijnen. De kamer krijgt verder kleur van het rode magneetbord onder de flatscreen-tv annex internetterminal. Het bord vervangt het traditionele prikbord boven het bed, want stelt Abrahamse, “… dat doet te veel denken aan een ziekenhuis. Bovendien is het bord zichtbaar vanuit het bed”. In de grote kast is zelfs een minibar – waar je bijvoorbeeld ook wijn in kunt koelen. De architecten hebben een speciaal, hydraulisch in hoogte verstelbaar nachtkastje ontwikkeld - met een lade die aan twee zijden open kan en een blad waarvan je kunt eten, maar niet lijkend op een standaard ziekenhuisnachtkastje. Abrahamse De Kock deed in samenwerking met Aafje ook uitgebreid onderzoek naar een geschikte vloer voor de kamers: die moest er huiselijk uitzien, prettig aanvoelen, bijdragen aan
de akoestiek, goed schoon te maken zijn en geschikt voor het verrijden van bedden. Die vloerbedekking werd gevonden bij het Amerikaanse Chilewich – een geweven vinyl dat de warme sfeer heeft van tapijt, maar ook de voordelen van een kunststof vloer.
Ontbijt op bed Een zorginstelling die tevens een echt hotel is, kent eigen regels en vraagt speciale kennis en vaardigheden van het personeel. Deze hebben dan ook extra scholing gekregen, met name op het gebied van gastgerichtheid. Zo is de bediening in het restaurant aangepast: waar je in een ziekenhuis de gehele maaltijd in één keer op een blad op tafel krijgt, is hier de mogelijkheid om deze per gang geserveerd te krijgen. Ook zal het personeel de gasten niet tutoyeren - zelfs niet als de gast dat zelf wil, want het kan andere gasten storen. En het ontbijt dat meestal met het oog op wisseling van het personeel al om een uur of 7 wordt geserveerd, kan hier later worden genuttigd – en tegen bijbetaling ook op bed. Linda Miller, manager operations van het zorghotel: “Het is de agenda van de gast, niet die van ons.” Maar ook van de gasten wordt een andere houding verwacht: “Op de gang zijn geen zitjes en de kamerdeuren zijn gesloten, niet alleen voor het ‘hotelgevoel’ maar ook voor het genezingsproces. Privacy staat voorop. Het woord gast in plaats van patiënt geeft ook al aan dat je hier serieus wordt genomen en anders wordt behandeld.” Ook Abrahamse De Kock heeft tijdens het ontwerpproces steeds goed in gedachte gehouden dat het in het zorghotel om gasten gaat. Met veel oog voor detail, doordachte ontwerpoplossingen en zorgvuldig gekozen materialen is een aansprekende hotel- én zorgomgeving gecreëerd waar het zeker aangenamer revalideren is dan in een ziekenhuis of revalidatiekliniek. Bijkomend, maar niet onbelangrijk voordeel: het is qua zorgkosten nog voordeliger ook. www.adk-architecten.nl www.aafje.nl
24
PIP001_Aafje.indd 24
24-02-12 13:47
