Beter één vogel in de hand dan tien in de lucht Veertig jaar+1 Heemkunde en heemkundig tijdschrift te Hoegaarden

Beter één vogel in de hand dan tien in de lucht Veertig jaar+1 Heemkunde en heemkundig tijdschrift te Hoegaarden 1965-2005 Beredeneerde inhoud, aangevuld met een Hoegaardse bibliografie Maurice Dodion

Uitgave Museum ’t Nieuwhuys Hoegaarden 2006

Op de voorpagina een tekening door Steven van de brouwerij Tomsin. De brouwerij Tomsin op de Vroentestraat te Hoegaarden (nu volledig verdwenen), was gelegen naast het ouderlijk huis van Pierre Celis, de man die Hoegaarden op de wereldkaart heeft gezet door opnieuw het oude Hoegaardse witbier op de markt te brengen. Brouwer Tomsin was de laatste brouwer van het Hoegaards witbier. In 1957, op 84jarige leeftijd, stopte hij met brouwen. Pierre Celis leerde de knepen van het vak van hem en bij hem. In 1965 verscheen het eerste nummer van ons tijdschrift, in 1967 verschenen de statuten van de VZW ’t Nieuwhuys in de bijlagen van het Belgisch Staatsblad en op 18 maart van dat memorabele jaar werd de eerste officiële pint Hoegaards witbier van Pierre Celis getapt en gedronken in ’t Nieuwhuysmuseum(1965-2001), lokaal van de heemkundige kring De afbeelding is een hommage aan al die generaties brouwers, die Hoegaarden eeuwenlang een naam en een faam hebben bezorgd, en daardoor meer geschiedenis hebben geschreven dan wie dan ook

2

Inleiding Een beredeneerde inhoudstafel op een tijdschrift dat sinds 1965 onafgebroken is verschenen en nog altijd verschijnt is geen nutteloos werk, maar wel een tijdrovende en op het eerste zicht ondankbare onderneming. Het is voor de samensteller en eerste redacteur een geschikte gelegenheid om zich te bezinnen over wat er gepubliceerd is en over wat er nog allemaal moet gepresteerd worden om een mooie waaier te bekomen van ons dorpsverleden. Voor de geïnteresseerde lezer is het nu mogelijk om al die artikels te overzien, zonder 160 nummers van een tijdschrift te moeten doornemen. Tot zover is het geen nutteloos, maar een noodzakelijk werkje. En omdat de heemkundige kring nog altijd mag bogen op een goede gezondheid, is zo een inhoudstafel een streling van de ijdelheid. Na zoveel jaren publiceren wij nog… Dat het een tijdrovende onderneming is geweest, daar mag elke lezer van op aan. Dat het een ondankbare taak was en is en blijft heeft alles te maken met de onvolkomenheden die nu zo duidelijk aan het licht zijn gekomen. Heel wat artikels zijn maar zeer ten dele uitgewerkt en onvoldoende diep opgegraven. Heel wat onder werpen zijn nog altijd niet aan bod gekomen. En tenslotte is ook dit overzicht gebrekkig en onvolledig. Denk maar even dat er geen index is op de familienamen, dat een aantal publicaties van Hoegaardiers en over Hoegaarden ontbreken,… Vandaar de titel van dit geschrift. Nutteloos is het zeker niet en aanvullen kan altijd. Er is nu, voor het eerst, een werkinstrument in de vorm van een soort heemkundig kompas voorhanden. Al zal dra blijken dat het veel tekorten vertoont, toch is het beter één vogel in de hand te hebben dan tien in de lucht.

Daarmee is gezegd waarover het gaat en staat, en dat kan nu nog wat meer gespecifieerd worden. Het is bedoeling dat iedereen die er interesse voor heeft, nu in staat is van al de onderwerpen die in verband met de plaatselijke geschiedenis, heemkunde en folklore gepubliceerd zijn, gemakkelijk terug te vinden. Zo kan ook wie niet meer alle nummers van ons tijdschrift heeft,

3

met zekerheid achterhalen of over het onderwerp dat men in gedachte heeft al werd gepubliceerd. De inhoud van de Jaarboeken van de Hoegaardse Heemkundige Kring is eveneens opgenomen. Deze heemkring uit 1982 (Bijlagen Belgisch Staatsblad 28 mei 1982) is opgegaan in de VZW ‟t Nieuwhuys, in 1991. De HHK was vooral bezig met het patrimonium-onroerend erfgoed van Groot Hoegaarden, lees Meldert in de eerste plaats. Maar logisch dat de Jaarboeken hun plaats hebben gekregen in dit overzicht. Tot aan de fusies van gemeenten sinds 1976, was Hoegaarden het uitsluitend werkterrein van de heemkundige kring ‟t Nieuwhuys. Daarna zijn Outgaarden en Meldert nog stiefmoederlijk behandeld, vooral omdat het tot na 1990 geduurd heeft vooraleer er leden en auteurs zich zijn gaan inzetten voor de huidige deelgemeenten Meldert en Outgaarden. Hierbij denken wij in de eerste plaats aan Jan Gegeest en Erik Saelmaekers voor respectievelijk Outgaarden en Meldert. Een bijkomende remmende factor is dat zowel Meldert als Outgaarden op politiek en religieus vlak een verleden hebben doorgemaakt dat verschillend was van dat van Hoegaarden, Luikse enclave binnen Brabant en afhankelijk van het Domkapittel van Keulen. Het voorgaande geldt ook voor Groot-Overlaar, dat dan nog sinds de gemeentelijke fusies deel is gaan uitmaken van Tienen. Wat wij nu de heemkundige kring Museum ‟t Nieuwhuys noemen, met als tijdschrift Alpaidis (met of zonder trema op de i), was in de beginperiode gewoon Heemkundige Kring, met als uitgave Periodieke Uitgave Heemkundige Kring(1965). Deze vereniging werd opgenomen in de VZW ‟t Nieuwhuys in de loop van het jaar 1967 (Bijlagen Belgisch Staatsblad 23 februari 1967, wijzigingen aan de statuten van 1964). De opname geschiedde in het brede kader van de “Vrienden van ‟t Nieuwhuys”, zonder dat er uitdrukkelijk melding wordt gemaakt van de heemkundige kring. Dat dit zo geschiedde is vooral het gevolg geweest van de grote passie voor het familiale Hoegaardse verleden door de familiegilde Van Nerum in het algemeen en door Hubert Van Nerum in het bijzonder In 1960 herrijst de familiegilde van de Van Nerums met de publicatie van o.a.het maandelijkse tijdschrift Familieschoon (1960- ). De man achter deze gilde en de uitgever van het tijdschrift is Hubert Van Nerum (1923-1994). In 1965 openen zij in het goed van Julien Van Nerum zaliger, het museum ‟t Nieuwhuys (1965-2001), na reeds in 1963 een succesvolle tentoonstelling te hebben gehouden in de zaal Pax. De aanpassing van deze woonst tot museum en de inrichting ervan heeft geleid tot een grotere betrokkenheid van de Hoegaardse gemeenschap. Ook niet familieleden en wijzelf gingen meedoen, waardoor de interesse voor de geschiedenis van de andere families en van de gemeente groeide. Twee factoren die daarbij een niet te onderschatten rol speelden is de uitgave van de Geschiedenis van Hoegaarden door priester-Hoegaardier Jef Vander Velpen in 1959 en de medewerking van het toenmalige Jong-Davidsfonds-Hoegaarden, waar wijzelf ook lid van waren. Onze studies Moderne Geschiedenis en de ontdekking van verborgen documenten in de kelders van ‟t Nieuwhuys zijn zoveel andere elementen in het ontstaan van de heemkundige kring in en rond ‟t Nieuwhuys. Die officiële opname met naam en toenaam in de structuur van de VZW ‟t Nieuwhuys zal pas gebeuren eind 1995. Vanaf dan ziet de structuur er als volgt uit en zal de heemkundige kring ook tenvolle tot zijn recht komen:

4

Vanaf eind 2006 is de naam Heemkundige kring ‟t Nieuwhuys gewijzigd in Hoegaardse Heemkring ‘t Nieuwhuys

5

Leeswijzer

De eerste jaargang bestaat uit de eerste vijf nummers, vanaf het zesde nummer verschijnt ons tijdschrift trimestrieel. Als de benaming van het tijdschrift verandert wordt dit aangegeven na het jaar van verschijnen, het volgnummer en de jaargang. Met het eerste nummer van het jaar 2003, het nummer 150, begint de 39 ste jaargang van Alpaidis en hernemen we niet de 38ste jaargang, zoals foutief wordt aangegeven in ons tijdschrift. Dit betekent dat de volgende jaargangen telkens één jaargang achter lopen. Vanaf het nummer 7 verschijnt er soms een kultuurkrant en/of informatieblad als bijvoegsel bij Alpaidis, alleen uitzonderlijk citeren we eruit; Zo mogelijk staat bij elk artikel een auteur en een appreciatie of inhoudsaangave (deze korte inhoudsaanduiding is cursief gedrukt). Waar het artikel onder de zogenaamde Studie- en Navorsingscommissie van ‟t Nieuwhuys valt, is de eindverantwoordelijke meestal Maurice Dodion; waar het auteurschap zeer duidelijk is geven we dat aan, anders houden we het bij de algemene aanduiding. Na de reeks van Alpaidis volgt de reeks Jaarboeken van de HHK (Hoegaardse Heemkundige Kring). Hierna komt de index van de familienamen in de testamenten, jaargetijden en huwelijkscontracten uit Alpaidis van nr 43 (1976) tot nr 95 (1989). DE verwijzingen slaan op het nummer van het document in kwestie en niet op een nummer van Alpaidis. Dit werkje wordt afgesloten met een bibliografie over Hoegaarden, waarin zowel de artikels uit de genoemde tijdschriften worden geplaatst als de andere studies die elders zijn verschenen, hetzij in boekvorm, hetzij als artikel; ook werken van Hoegaardiers zijn in de mate van het mogelijke opgenomen; alles is geordend onder een reeks trefwoorden. We hebben nergens de pretentie van volledig te zijn, ook al hebben wij getracht zoveel mogelijk te verzamelen en te ordenen. Deze bibliografie moet noodzakelijkerwijze aangevuld worden met een beredeneerde inhoudsopgave en index op de tijdschriften, vooral van Familieschoon, die sinds 1960 worden/werden uitgegeven door de Familiegilde Van Nerum en later door de Confrerie van de V Geslachten van Hoegaarden en de Biergilde. Bij elk trefwoord wordt ervan uitgegaan dat de geïnteresseerde lezer ook de bibliografie nakijkt die in een studie en/of artikel (over dat onderwerp) wordt vermeld.

6

Inhoud van Alpaidis (1965-2005)

7

1965/1 (1ste jaargang, Periodieke uitgave Heemkundige Kring nrs 1 tot 8) Te Hoegaarden dronken alleen de dieren water, samenvatting van de studie van H. Van Nerum in „Familieschoon‟(1963-1965) over de brouwers Brief aan de Hoegaardiers (A. Guilluy) Wat er te zien is in ‟t Nieuwhuys en verslag over de vondsten 1965/2 De Hoegaardse scholen vroeger en nu (G. Vandermolen), algemeen artikel Het hoekje van de konservator (A. Guilluy), aanwinsten en kleine museumgids, 1ste deel 1965/3 Het gemeenteplein en de houtmarkt (G. Vandermolen), voornaamste gebouwen, pomp en vrijheidsboom Het hoekje van de konservator (A. Guilluy), aanwinsten en kleine museumgids, ZO-Brabant en het taalprobleem, 1795-1930 (M. Dodion), uit de licentiaatsverhandeling van M. Dodion: Hoegaarden, L‟Ecluse, Outgaarden, Zétrud-Lumay en St. Jean Geest 1965/4 ZO-Brabant en het taalprobleem (vervolg), Het hoekje van de konservator, aanwinsten, wat wij zoeken en kleine museumgids Bijdrage tot de geschiedenis van Outgaarden, de parochiegeschiedenis van pastoor A. Diels 1965/5 De kerk van Hoegaarden door de eeuwen heen (G. Vandermolen), algemeen artikel Korte beschrijving van een oude familiegilde „de Gulden Lelie‟ Jaarverslag 1965 van ‟t Nieuwhuys 1966/6 (2de jaargang) ZO-Brabant en het taalprobleem (vervolg) Grietmuil (R. Morren), zoektocht naar het folkloristisch gebruik dat rond 1900 is uitgestorven Een eigenaardige rattenvangst (A. Guilluy), bij Loriers in de brouwerij Het hoekje van de Konservator (A Guilluy), wat het museum in 1966 te bieden heeft 1966/7 Folklore over Hakendover (R. Morren) Jacobus Van den Bussche (H. Van Nerum), biografie en anecdotes over de brouwersgast, bijgenaamd „Soldaï‟ (Jabbeke 1845-Hoegaarden 1936), naar aanleiding van een stand aan hem gewijd in het museum De Pastorijstraat (G. Vandermolen), een historische wandeling Het hoekje van de Konservator (A. Guilluy), over de ontbinding van de matigheidsbond 1966/8 ZO-Brabant en het taalprobleem (vervolg) De volkstelling van 1796 te Hoegaarden, zie ook Alpaidis nrs 132 tot 137 1967/9 (3de jaargang, vanaf nu onder de titel Alpaidis) Ons heemmuseum in ‟t Nieuwhuys (G. Vandermolen) Potbakkers te Tienen (R. Morren) Het landschap in Hoegaarden 1967/9 Ons heemmuseum in ‟t Nieuwhuys, vzw in bijlagen van het Belgisch Staatsblad van 19.01.1967 Potbakkers te Tienen (R. Morren) Het landschap te Hoegaarden

8

1967/10 Brouwerijen en oude herbergen uit Hoegaarden (G. Vandermolen), opsomming ZO-Brabant en het taalprobleem (vervolg) 1967/11 Het wapenschild en de kleuren van Hoegaarden (Hubert Van Nerum) Iets over prehistorische archeologie (Alfred Wauters), vondsten, niet specifiek Hoegaarden Freman 67, naar aanleiding van zijn tentoonstelling geeft Freddy Mannaerts (Freman) enige autobiografische nota‟s prijs en bespreekt hij zijn tentoongestelde werken Over oude volksspelen, stopselspel en kruikenvullen Ars longa, vita brevis (R. Verpoort), voorstelling van schilder C.H.Kinet (Namen, 1912), die volgend jaar zal tentoonstellen in het museum De karamellen César (A. Guilluy), naar aanleiding van het opnieuw fabriceren, dankzij de toestemming van Fritz Putzeys, en verkoop in het museum Onze bibliotheek Waarom (Idaro), gedicht 1968/12 (4de jaargang) Welkom in de musea, 1968 is het jaar van de nationale campagne voor de musea ZO-Brabant en het taalprobleem (vervolg) Onze bibliotheek, de eerste jaren werden ruiltijdschriften en toevallige andere heemkundige publicaties in het museum bewaard en ter inzage beschikbaar gesteld; naarmate de collectie van museumvoorwerpen alle beschikbare ruimte opvulde, werd gestopt met deze dienst Vaarwel (Idaro), gedicht Gravin Alpaidis (Hubert Van Nerum), ontstaan en ontwikkeling van Hoegaarden Over oude volksspelen (R. Verpoort), zaklopen en kikvorsrijden 1968/13 ‟t Nieuwhuys door de eeuwen heen (H. Van Nerum), uitgebreid overzicht van het gebouw en wat er zich afspeelde, door de auteur opgedragen aan zijn vader Julien Van Nerum 1968/14 Brief aan de vrienden van ‟t Nieuwhuys, het lidgeld met inbegrip van het tijdschrift blijft behouden op 25 frank per jaar Mundart van Hoegaarden, volkssage gepubliceerd in „Brabant‟ (1968,1) door E. Rowie, zie ook Alpaïdis nrs 131 en 154 Heropleving van oude volksspelen, het 2de kegelkampioenschap ingericht door het museum ter gelegenheid van de kermis Die wind van ons (Idaro),gedicht Museum-mededelingen, de gelukwensen die ons fier maken Hoger beschermkomitee van het Museum Julien Van Nerum, officieel ingesteld op het gemeentehuis van Hoegaarden op 28 september 1968, onder voorzitterschap van Ridder J. de Neeff, goeverneur van Brabant, met afstammingslijst tot gemeenschappelijke voorouders Ridder J. de Neef-Julien Van Nerum ZO-Brabant en het taalprobleem (vervolg) Een erediploma voor het museum Hulde aan het bierbrouwen , 1ste patent, verleend in 1543 aan Willem van Orsmael (van Osmael), Willemssone Pieter Breugel, de oude, naar aanleiding van het Breugeljaar 1969 (400 jaar geleden overleden) Museumprestaties De Hoegaardse dorpsstruktuur (H. Van Nerum)

9

1969/15 (5de jaargang) Museumraad en jaarprogramma 1969 De veldslag van Hoegaarden (H. Van Nerum), in 1013 tussen de graaf van Leuven en de Luikse prinsbisschop die te Hoegaarden een versterking wou bouwen en waarvan als herinnering te Hoegaarden alleen de plaatsnamen „Lange Gracht‟ en „Ruyterskerckhoff‟ overbleven Opstelprijskamp 1968 A. Boesmans) De ikonen (F. Doperé) Onze museumbibliotheek Het museum krijgt zijn eigen wapenschild, een waterput, beschenen door een ster, alles van goud op grond van azuur; goedgekeurd door de Nationale Heraldische Commissie en toegekend aan het Museum Julien Van Nerum Het hoekje van de Konservator (A. Guilluy), het museum in het algemeen en nog iets over de karamellen Cesar Ontstaan en ontwikkeling der fotografie (F. Dotremont), met de afdruk van twee kunstfoto‟s gemaakt door de auteur van het artikel 1969/16 De geschiedenis van een studiebeurs (vervolg) Varia, de schenking aan de gemeente van een reklamedatumstempel, met wapenschild van Hoegaarden, gerealiseerd door penningmeester R. Verpoort Biliotheek- katalogus De warme wereld van André Loriers (Em. Vandevelde), ontleding,beschouwingen en curriculum van André Loriers (Laar, 1926), Haspengouws schilder 1969/17 De geschiedenis van een studiebeurs (vervolg) Bibliotheek-katalogus Varia, over de uurwerkmaker J. Piera (Pierard, Pira) die zich rond 1825 te Hoegaarden vestigde; in 1848 als horloge-opwinder van de kerk vervangen door de echte Hoegaardier A.C.Evrard Brabantse bossen worden vernield (F. Stienlet) 1970/18 (6de jaargang) De geschiedenis van een studiebeurs (vervolg) Bibliotheek-katalogus Betwisting om een straatnaam te Hoegaarden, polemiek over voorstel Oudstrijdersbond om de Kalverstraat te veranderen in Martelarenlaan Onze kulturele activiteiten 1969/70 Gemeentelijk handvest voor natuurbescherming (Ornithologische Commissie Honsem), publicatie van de tekst uitgegeven door het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen 1970/19 De harmonie van Hoegaarden (H. Van Nerum), zeer goed gedocumenteerde geschiedenis André Loriers, tekst van de roespraak gehouden door E. Vandevelde bij de opening van de tentoonstelling Mijmeren in het museum:‟Van een boterham‟ (A. Guilluy), hoe wij voor de doorbraak van de mechanisatie aan onze dagelijkse boterham kwamen Europees natuurbeschermingsjaar: 1970, artikel bezorgd door de kring bios-Leuven, K.U.L

10

11

1970/20 De harmonie van Hoegaarden (vervolg) Redt de natuur, redt uzelf (kring bios-Leuven) Natuurschoon rond Alpaidis (Augkris), plant en dier te Rommersom De V Geslachten van Hoegaarden (De Museumraad), oprichting genealogische en heraldische commissie in de schoot van het museum Een akte van bescherming en verbintenis door de „Gulden Lelie‟ en het museum aan de studiebeurszencommissie Bibliotheek-katalogus De Gete, algemeen artikel 1970/21 Uitnodiging voor Mankanza (pater Marcel Debroeck) Opstelwedstrijd voor de Hoegaardse scholen (A. Boesmans), uitslag Activiteitsprogramma 1970 en 1971 De Hoegaardse beenhouwers in 1740 (M. Dodion), lijst naar aanleiding van de aanpassing van de taksen door de gemeenteraad van toen 1971/22 (7de jaargang) De harmonie van Hoegaarden (vervolg) De Romaanse kerken uit onze streken (Frans en Johannes Doperé), Overlaar, Hoksem, Meldert, Lincent, Noduwez (met grondplannen) Bibliotheek-katalogus 1971/23 De Romaanse kerken uit onze streken (vervolg), Tourinne-la-Grosse, Vertrijk en Wezeren De bey van Egypte (H. Van Nerum), het wondere leven van de gebroeders Defoer Bibliotheek-katalogus 1971/24 De bey van Egypte (vervolg) Een wrede bisschopsmoord te Hoegaarden, in 1261, getrokken uit de „Geschiedenis van België‟ door H. Conscience Bibliotheek-katalogus De Hoegaardse datumstempel, betekenis 1971/25 Hendrik Conscience en het Hoegaards bier, vermelding in „Simon Turchi‟ of „De Italianen te Antwerpen in 1550 Het romaans kerkje van Overlaar (M. Dodion), beschrijving en ouderdomsbepaling Twee obiits voor het museum (H. Van Nerum), uit de afgebroken kerk O.L.V. Eeuwigdurende Bijstand te Watermaal-Bosvoorde: koningin Astrid en Mev. Gaston de Gerlache de Gomery, beide met afbeelding en genealogische situering Het paviljoen van Carolus Van Nerum werd gerestaureerd na de instorting van het torentje in januari 1967 Koop uw wapenschild, verkrijgbare wapenschilden van Hoegaardse families 1972/26 (8ste jaargang) De merkwaardige Hoegaardse familie Haumont (H. Van Nerum), de Haumonts te Hoegaarden in de 19de eeuw Van officier tot patroonheilige (H. Van Nerum), de heilige Gorgonius

12

1972/27 Grafkelders in de kerk van Hoegaarden (H. Van Nerum), met lijst van diegenen die begraven werden in de oude kerk van Hoegaarden en in de nieuwe crypte Bouwen door de eeuwen heen (M. Dodion), boekbespreking en overzicht van de illustraties en de besproken huizen en gebouwen Testament van meier Lambert de Pas (H. Van Nerum) en zijn echtgenote Christine Marix (1620) 1972/28 Grafkelders in de kerk van Hoegaarden (vervolg) Testament van meier Lambert de Pas (vervolg) De molens van Hoegaarden (Van Nerum Hubert), de grote molen, de kleine molen, molen van Bullecom, molen van Lede, Wolfsmolen, de molen van Mulicom, de molen van Schoor, molen van Hoksem, molen van Putzeys, molen van Magne, molen van Houtem, molen van Bost 1972/29 Geschiedenis van het klooster van Hoegaarden (Van Nerum Hubert/Dodion Maurice), vanaf de paters Bogaarden tot nu, met inbegrip van het relaas der beide wereldoorlogen De molens van Hoegaarden (vervolg) 1973/30 (9de jaargang) De geschiedenis van het klooster van Hoegaarden (vervolg) De molens van Hoegaarden (vervolg) 1973/31 De geschiedenis van het klooster van Hoegaarden (vervolg) De molens van Hoegaarden (vervolg) 1973/32 De geschiedenis van het klooster van Hoegaarden (vervolg) De molens van Hoegaarden (vervolg) 1973/33 De geschiedenis van het klooster van Hoegaarden (vervolg) 1974/34 (10de jaargang) De geschiedenis van het klooster van Hoegaarden (vervolg) 1974/35 De geschiedenis van het klooster van Hoegaarden (vervolg) Een Italiaan te Hoegaarden (Van Nerum Hubert): de families Toletti en Stockmans, stamboom 1974/36 Een Italiaan te Hoegaarden (vervolg) D‟Artagnan te Hoegaarden (juni 1673) (Van Nerum Hubert) De suikerfabrikatie te Hoegaarden (Dodion Maurice/Van Nerum Hubert), zeer gedocumenteerde geschiedenis van de Hoegaardse suikerfabrieken 1974/37 De suikerfabrikatie te Hoegaarden (vervolg) Het voorhistorisch woud te Overlaar (Dodion Maurice) in 1970, bij aanleg E40 aan het licht gekomen, zoals toen ook de resten van de Romeinse villa op de „Goudberch‟werden ontdekt 1975/38 (11de jaargang) De suikerfabrikatie te Hoegaarden (vervolg) De palmprocessie in de XVIIIde eeuw (Kommissie voor Navorsingen olv Dodion Maurice), ook voor de 17de eeuw en de periode na de Franse Tijd tot heden

13

1975/39 De suikerfabrikatie te Hoegaarden (vervolg) De palmprocessie in de XVIIIde eeuw (vervolg) 1975/40 De palmprocessie in de XVIIIde eeuw (vervolg) Burgemeester-soldaat JFP Christiaens (Van Nerum Hubert) 1975/41 De palmprocessie te Hoegaarden (vervolg) Burgemeester-soldaat JFP Christiaens, met stamboomschetsen 1976/42 (12de jaargang) Hoegaarden in het bloedbad van Tamines (Van Nerum Hubert): Ph. Vanderwaeren, 1914 De palmprocessie te Hoegaarden (vervolg) 1976/43 De Hoegaardse wijngaarden , artikel uit de Hagelandsche Gedenkschriften, 1909,3 De palmprocessie te Hoegaarden (vervolg) Oude testamenten uit het parochiearchief van Hoegaarden (uit de analytische inventaris door L. Borremans in Eigen Schoon en de Brabander,1973/74, jaargangen 56 en 57): 1 JohanThiri en Marg. Van Gavere (1616) 2 Gerardus Lameyns en Cath. Traetsen (1621) 3 Lysken Papen en H. Van Haer (1621) 4 G. Van Roye, schepen en E. De Baillieu (1627) 1976/44 Hoegaarden in cijfers: de bevolkinsevolutie 1947-1970 111 jaar geleden: prijzen in 1865 De palmprocessie te Hoegaarden (vervolg) Oude testamenten: 5 M. Van Parijs (deling, 1627) 6 P. Cauters en J. Canthers (1628) 6bis F. Willems en E. Hoenenbecx (1638) 7 M. Van Herberghen en I. Cimps (Cumps) (1629) 1976/45 De Suisse van St Gorgonius ,aanvulling van het artikel verschenen in het informatieblad van het museum, n 3,p 5, waarin staat dat er een Suisse was, zeker vanaf de nieuwe kerk van 1754/9 (Archief V Geslachten) De palmprocessie te Hoegaarden (vervolg) Oude testamenten: 9 A. Kenis (echtg. G. Gregoer 9bis E.H. Greg. Lameyns 10 M. Lameyns, wed. Lamens 11 C. Van Steenweghen, vrouw van L. Vanden Scilde 12 A. Peeters, vrouw van L. Homble (1639) 13 F. Wijngaerts en P. Jonckbauwens 14 P. Jonckbauwens, wed. M. Wijngaerts (lees F. Wijngaerts) 15 M. Scepers, wed. B. De Juyper 16 Fond. C. Lambeets, gehuwd met C. Ralis 17 H. Van Diest 18 L. Denis 19 P. Jonckbauwens, wed. F. Wijngaerts 14

15

1977/46 (13de jaargang) Te Meldert ontdekt: Over de Ierse C. Cavenauch, ca. 1700 Een generaal met Outgaards bloed: J.P. de Beaulieu (1725-1819), zoon van Jean Baptist en M.I. Lebegge ( uit Le Folklore Brabançon, n.166, 1965), met stamboomuittreksel Oude testamenten: 21 J. Stockmans 22 R. Meulen en G. Michel 23 S. Sweerts (1650) 24 C. Gielis en G. Van Mol 24bis A. Corfkens 25 C. Traetsen, echtg. van G. Lamens 26 J. Bierten 1977/47 ‟t Nieuwhuys, mairie onder de Franse Tijd (Van Nerum Hubert) Een grote stoet te Hoegaarden, voor het eeuwfeest van België, 1930 Oude testamenten: 27 J. Schoensetters en C. Van Tricht 28 L. Achtenplaeten, wed. J. Bierten 29 G. Van Mol 30 J. Hamels 31 L. Dewelde (rente) 32 J. Kenis 33 P. Christophori en M. Van Mol 34 J. Geerts en C. Van den Dijck 35 A. Jannen, wed. van J. Schandelon 36 C. Gilis, wed. van G. Van Mol 37 Barbara Nijs 38 J. Kauters en L. Lenaerts 39 M. Landelons, echtg. van H. De Kinder 40 Jan Maes en G. Vanden Scilde 1977/48 ‟t Nieuwhuys, mairie onder de Franse Tijd (vervolg) Restauratie van Cruysblock en Nieuwhuys te Hoegaarden, en het verband tussen beide gebouwen Oude testamenten: 41 J. Vanden Broeck en C. Swellen 42 W. Gienis en J. Nijs 43 E. Theunis, wed. van N. Huybrechts 44 C. Ballant en J. Lamens Gelegenheidstoespraak van Freek Dumarais bij opening tentoonstelling Julien Van Nerum (09.07.1977)

16

1977/49 Hoegaarden 1000, 1000 jaar kapittelstichting in 1980, bronnenstudie en afstamming Alpaïdis Oude testamenten: 45 M. Van Mol, wed. van P. Christophori 46 ontbreekt 47 M. Van Herbergen 48 H. Van Steenwegen 49 J. Assels 50 F. Vanden Plas en E. Billen 51 H. De Tis en M. Bressin 52 G. Brassine 53 ? 54 A. Van Steenwegh 55 A. Markens, wed. van H. Van Diest 56 S. Van Steenwegen, wed. W. Van Osmael 57 B Van Osmael en B. Vanden Broeck 1978/50 (14de jaargang) Het rusthuis van Hoegaarden (Van Nerum Hubert): of de schenking Vandertaelen-Van Nerum; Constant Vandertaelen en Elisabeth Van Nerum hadden maar één zoon Henri, gehuwd met Blandine Coenegras, kinderloos en jong overleden Hoegaardse lotelingen: de lijst van het jaar VIII, loting van november 1802; alle jonge mannen-18 tot 25 jaar- waren tot dienst in de legers van Napoleon verplicht, elk jaar werd het contingent uitgeloot, waarvoor men een nummer uit de trommel moest halen Oude testamenten: 58 Marcelis Vanden Dijck en M. Keyn (1667) 59 Olivier Theunis (1668) 60 Jan Vanden Plas (1668) 61 PM. Ceuleers, echtg. van Steven van Eyen (1668) Vijftig maal Alpaïdis: inhoudstafel van de eerste vijftig nummers De kwartierstaat van Julien Van Nerum (Van Nerum Hubert) (verscheen ook in Vlaamse Stam, het maandblad van de Vlaamse Vereniging voor Familiekunde): Van Nerum Hubert was de enige zoon van Julien (+ 1963), de laatste gareel- en zadelmaker van Hoegaarden; hij bewoonde het zgn. Nieuwhuys en besloot bij testament dat ziujn huis museum moest worden 1978/51 Geschiedenis van de bierorde, geschiedenis van de brouwersgilde, vanaf 1560 tot en met de heropstanding vanaf 1972 Het rusthuis van Hoegaarden (vervolg) Hoegaardse lotelingen: vanaf de loting van 08.03.1803 tot 1808 Oude testamenten: 62 Peeter Daneau en C? Van Montenaeken (1668) 63 Ferd. Van Lamens, jongman 64 Ph. Hannon en C. Lindekens (1668) 65 ontbreekt 66 Jaargetijde Jan Van Molle (1669) 67 Jan Salomons en E. Finouls (1669)

17

1978/52 Geschiedenis van de bierorde (vervolg) Hoegaardse lotelingen: van de Hollandse Tijd tot het jaar 1840 Oude testamenten: 68 Ida Van Herbergen (1669) 69 Donatie van Ant. Van Goitsnoven, wed. van P. Ingelbeerts (1669) 70 Jan Paenhuys en O. Lambrechts (1669) 71 Ant. Van Goitsnoven (1669) 72 Jan Bressin (1669) 73 Michel Vanden Wijngaert (1669) 1978/53 700 jaar geleden: geboorte van Jan Van Hoxem (1278) Geschiedenis van de bierorde (vervolg) Het mooie dragondertje: aanvulling bij nr 46, het Ierse meisje te Meldert Oude testamenten: 74 P. Leurquin (1669) 75 Declaratie van Joannes Leurquin (1669) 76 W. De Welde en M. Collaerts (1669) 77 Goederen van de erfgenamen Tossijn Nijs (1670) 1979/54 (15de jaargang) De Hoegaardse geschiedschrijving en –schrijvers (Dodion Maurice) Geschiedenis van de bierorde: De hoofddekens Een Hoegaardier burgemeester (1848/62) van Antwerpen: J.F. Loos, met kwartierstaat 1979/55 Iedere burgemeester zijn stoet: 1919-1930-1945-1964-1981 De Hoegaardse geschiedschrijvers (vervolg) De spookkelders van ‟t Nieuwhuys Oude testamenten: 78 A. Schandalon, begijn (1670) 79 M. Fredrix 80 G. Vanden bergh 1979/56 Een oorlogsdagboek uit Outgaarden van pastoor Diels (1914/19) De spookkelders van ‟t Nieuwhuys (vervolg) De burgemeester van Brussel is een Hoegaardier: Van Halteren, Hoegaardse roots vanaf Van Osmael via Bormans en Bueckens en dan Stockmans tot Van Halteren 1979/57 1980 – Hoegaarden 1000: Volgens het codicil van 1780 dat als referentie de stichting van het kapittel van kanunniken vermeld „sowat‟ 800 jaar geleden; een hevige controversie met de gemeente zet heel wat deskundigen aan het zoeken, wat de historische kennis van onze gemeente ten goede komt; vermits de gemeente het millennium viert in 1981 is er dan ook twee jaar feest en twee jaar belangstelling voor het verleden Een oorlogsdagboek uit Outgaarden (vervolg) Bode en belleman van Hoegaarden Oude testamenten: 81 M. Vanden Broeck 82 J. Del Fons

18

1980/58 (16de jaargang) Het witboek over Hoegaarden 1000 (Studie en navorsingscommissie): alle argumenten om het gelijk van de heemkundige kring ‟t Nieuwhuys aan te tonen, de afkomst van Alpaïdis is nooit voorheen zo diepgaand onderzocht Louis Gasia (1898-1950), kapelmeester bij het leger en toondichter Hoegaarden en het cijfer 5, „spielerei‟ Oude testamenten: 87 A. Van Assche 88 C. Gillis en A. Van Assche 89 C. Gillis en J. Maes 90 J. vanden Schilde en M. Loyaerts 1980/59 Het witboek over Hoegaarden 1000 (vervolg) De Kluizenaar, het nieuwe Hoegaardse bier: gebrouwen door Pierre Celis in zijn brouwerij De Kluis op de Stoopkensstraat, ter gelegenheid van de millenniumviering van ‟t Nieuwhuysmuseum, over kluizen en kluizenaars, waarheid en verdichtsel Gedicht Alpaïdis Oude testamenten: 91 E. Cleyn en J. Ermegoes (1674) 92 Maeyken Sweerts (zus van Wauther, Jan,Catlijn) 93 M. Dewelde, wed. van N. Neuteleers 94 H. Finouls en C. Van Herberghen (1676) 95 H. Houmblé en A. Losson 83 P. De Kinder en M. Hermans (1671) 84 J. Bourgeois 85 Donatie van C. Lambiets en C. Ralis 86 Jacques Du Vivier (1672), vicarius van Hoegaarden (vermeldt kanun.) 1980/60 Het witboek over Hoegaarden 1000 (vervolg) De moeilijkheden rondom de bouw van het gemeentehuis, voor het eerst besproken in de „gemeenteraad‟ in 1801 en in functie genomen op 1 januari 1834 Oude testamenten: 96 M. Goorts en Lambrecht Begge (1676) 97 J. Kenis en I. Peeters 98 C. Berwouts, echtg. van W. Fredrix 99 T. Nijs en B. Huybens 100 G. Swellen en A. Minnen 101 M. Nijs 102 M. Van Herck, echtg. van M. Lardinoy 1980/61 Het witboek van Hoegaarden 1000 (vervolg) De heksenwaag van Hoegaarden, nog een legende rond ‟t Nieuwhuys, eind 17de eeuw Morgenster, de instelling van de „hamer‟ va n de voorzitter Oude testamenten: 103 A. Hoffaets (1676) 104 ontbreekt 105 P. Kenis, echtg. van H. Caversijns/ J. Minnen 19

1981/62 (jaargang 17) Nummer gewijd aan het stadje Rumigny, vriendschappelijk verbonden met onze heemkring langs Godfried 1, de eerste echtgenoot van Alpaïdis van Hoegaarden 1981/63 Zegelkunde, de officiële zegels van Hoegaarden vanaf het begin, met inbegrip van die van museum en confrerie, met hun afbeelding Over gemeenteontvanger Jean Haumont, in het gedrang (19de eeuw) Oude testamenten: 106 J. Michau en M. Raskin 107 Tossijn Sweerts(clijnen soon van H. Van Autgaerden) en Anna Vanden Scilde (14.09.1676) 108 J. Ingels, wed. van J. Van Augaert 109 J. Jacquemin 110 G. Stevens en B. Tilemans 111 M. Van den Broeck, wed. van W. Peeters 112 J. Stockmans en B. Wouters 113 E. Van Haghendoren, echtg. van J. Le Vieux 1981/64 Van kapittelhuis tot pastorij (Van Nerum Hubert) In memoriam pater Marcel Debroeck (Hoeg. 19.02.1896-07.08.1981), scheutist: afstamming in het bijvoegsel Kultuurkrant, zie ook Alpaïdis 40/41, 22) 1981/65 Hoegaarden en de slag van Steppes, als Luiks gebied vierde Hoegaarden feest op 13 oktober ter herinnering aan de slag van Steppes in 1213; de Confrerie houdt haar jaarlijkse Regentiedag daarom op een zaterdag, liefst de 2de of de 3de van de maand oktober De gebroeders Haesaerts en hun Hoegaardse voorouders, langs Van Autgaerden (Bullekom 1299), zie ook de genealogie in De Middelaar/L‟Intermédiaire) De oude kerk van Hoegaarden, tekening van 1678 uit het Kaartboek van de Abdij van Averbode Het hoekje van de conservator, de kaaspers, kneedtrog, wastrog (stortvat), halster (molenvat), lavementspuit en boodschappenkorf Oude testamenten: 114 M. Beckers, wed. van L. Vanden Berghe (1676) 115 A. Vanden Schilde 116 A. Van Steenwegh 117 J. Ermegaes en E. Berton 118 P. Nijs en M. Van Mol 119 Jaargetijde Z.E.H. Vanden Putte 1982/66 (18de jaargang) Het schrikbewind te Hoegaarden (Van Nerum Hubert), zeer gedocumenteerde studie over de periode van 1782 tot en met 1815, waarbij de titel dus enigszins misleidend is Het hoekje van de conservator, nogmaals de kaaspers, het boterkroegje, de roomteil Oude testamenten: 122 A. Van Assche (Bost, 1677) 123 H. Cassart 124 E.H. Canen

20

1982/67 De pelikaan, een ikongrafische beschouwing (J.L.Meulemeester), beschrijft de pelikaan als vogel en als symbool; de lessenaar in de kerk stelt een pelikaan voor die zijn jongen voedt met het eigen bloed Het schrikbewind (vervolg), met stamboom huis Vandermolen Oude testamenten: 125 J. Goffaerts en B. Servaes (1678) 126 P. Falcq (1680) 127 . Lebegge en M. Gorts 128 W. Vander Straeten en M. Pirotte 129 T. Nijs 130 A. Clijn 1982/68 Opschudding te Hoegaarden in 1885: Gezusters Coenegras (valse bisschop) Het schrikbewind (vervolg) Het hoekje van de conservator: zaaibak, distelschupje, pik met pikhaak Oude testamenten: 131 G. Van Osmael (1681) 132 F. Reis 133 A. Vanden Schilde 134 J. vanden Schilde en M. Loyaerts 135 Rente R. Stockmans Katalogus tentoonstelling Schrikbewind te Hoegaarden (in de Kultuurkrant) De vlaggen van de harmonies van Hoegaarden zijn in het museum (Idem) 1982/69 De taal is gans het volk (Dodion Maurice), Hoegaarden, Outgaarden en Meldert op taalgebied doorheen de eeuwen Flitsen uit het verleden: een herderszaak, 1840 te Bost Het schrikbewind (vervolg) Het hoekje van de conservator: dorsvleger en dorsen, wan en wanmolen en hun evolutie Oude testamenten: 136 L. Smets, wed. van P.Van Laer (1683) 137 J. Van Molle 1983/70 (19de jaargang) Proces om een stoop Hoegaards (M. Dodion), en de biersmokkel Hoekje van de conservator: strobinders, halster, strosnijders, weegschaal, graanschop, bezem, schaal Vette Os Testamenten ivm. Rusthuis en wezenhuis: A. Nijs, wed. van E. Michiels en namen van wezen Het schrikbewind (vervolg) Rechtzetting studiebeurs door Dr Denis Stes, junior (in Kultuurkrant), zie Alpaïdis nr 18, p. 11

21

1983/71 Hoe Bost een zelfstandige gemeente werd (M. Dodion en H. Van Nerum) Het schrikbewind (vervolg) Hoekje van de conservator: klaverzaadzift, oude gewichten, koffiemolens/graanmolens, teemsen, kneedtroggen (met verhaal van de gistboer), bol van suikermolen, ovenpaal Biergeschiedenis (zeer summier) Oude testamenten: 138 J. Van Molle (1683) 139 S. Fastré 140 E Chancelon, wed. van Thiry E 141 A. Van Herbergen 142 Anneke Sweerts (1685) 143 A. Goise, wed. van P. Jennar 144 J. De Bemde 1983/72 Hoe Bost een zelfstandige gemeente werd (vervolg) Voetbal en Hoegaards bier (M.Dodion en H. Van Nerum) Een laatste wens, 20 jaar geleden, Julien Van Nerum uitte in 1963 bij de tentoonstelling in de „Pax‟ van de familiegilde Van Nerum, de wens zijn huis als museum te zien inrichten 1300 jaar Ermelindis te Meldzert: geschiedenis van Meldert en van Ermelindis Het schrikbewind (vervolg) Oud uithangbord voor het museum: Constant Gilis, marchand de porcs-boucher-café (in de Kultuurkrant) Lijst van de beschikbare stambomen van Outgaarden (Idem), het betreft de stamboomgegevens van de Outgaardense families, door pastoor Diels opgesteld tijdens de oorlogsjaren 14/18, met het oog op he –desgevallend- aanvragen van huwelijksdispensaties 1983/73 Torenbrand te Tienen (1853) 1300 jaar Ermelindis (vervolg) Hoe Bost een zelfstandige gemeente werd (vervolg) Tot wat leidt het drinken van Hoegaards bier? (M. Dodion en H. Van Nerum) Het schrikbewind (vervolg) Oude testamenten: 145 G. Le Fevre (1685) 146 H. Vander Heyden 147 J. Bukens 148 W. Mulckaerts 149 M. Smets, marichal (smid)! 150 C. Billen en A Berwouts 151 H. De Kinder en A. Van Herbergh 152 notaris M. Nijs en M. Bormans 153 Cathj. Lambrechts, wed. van T. Ceuleers 1984/74 (20ste jaargang) 1300 jaar Ermelindis (vervolg) Hoe Bost een zelfstandige gemeente werd (vervolg) De gemeenteschool: 100 jaar geleden Het schrikbewind (vervolg)

22

1984/75 Hoe Bost een zelfstandige gemeente werd (vervolg) De verdraaide waarheid over de brouwerij Loriers (1753-1953) Het schrikbewind (vervolg) 1984/76 De bevrijding van Tienen en Hoegaarden, de septemberdagen van veertig jaar geleden Het paenhuys Dumont, pachthof Virgile van Hagendoren, nu brouwerij De Kluis Het schrikbewind (vervolg) Oude testamenten: 154 J. Cnapts en M. Van Herbergen 155 A. Van Osmael en M. Van Herbergen 156 J. Michau La Esterella, stamboomgegevens, verwant aan Steenweghen 1984/77 230 jaar geleden overleed H.J. Rega, geboren in 1690, de beroemdste medicus K.U.Leuven, stammend uit Outgaardse families 150 jaar geleden: gebeurtenissen te Hoegaarden in 1834 Nieuws uit Amerika: uitwijkelingen van 1856 Het schrikbewind (vervolg) 1985/78 (21ste jaargang) Een liefdeshistorie, 3 oude postkaarten: wijk Egypte, gemeentehuis, kasteel Overlaar Voorspellingen uit grootmoeders tijd, gezegdes, te nemen voor wat ze zijn Het schrikbewind (vervolg) Oude testamenten: 156 M. Van Ex, wed. van J. Dautremont en J. Michau (1693) 157 A. Vander Geten, echtg. van D. De la Croix 158 Joris Bousmans en Cath. Gients 159 Cath. Gillaer 160 V. Bukens en S. Bormans 161 notaris Merten Nijs en M. Bormans 1985/79 Het Hoegaardse witbier (Dodion Maurice): brouwwijze Oude testamenten: 162 G. Smets 163 H. Riffle 164 J. Knaps en M. Van Herbergen Het schrikbewind (vervolg) De Koestaart, boerensymbool, gevlochten en met bloemen versierd Bierkrant: nieuws van de biergilde

23

1985/80 Anekdoten 1833: Orangisten: Vivat den Hollander, Strovreters tegen Zatlappen, Een stronthistorie Het schrikbewind (vervolg) De ramp van Tienen: 1635 Oude testamenten: 165 J. Boesmans 166 M.A. De Longeval en F. Souvet 167 L. Huybens en M. De Kinder 168 Juf. M. Vanden Putte voor E.H. H. Peeters 169 B. Servaes, wed.van S. Maes 170 J. Van Erps 171 Henr. Lombo en E. Nijs (1698) 172 L. Valentijn 1985/81 Onderwijs ten dienste van arm en rijk: huldeartikel aan de Zusters van de Vereniging met het H.Hart, Mariadal te Hoegaarden , 1835-1985, (Dodion Maurice), met de huidige situatie Het schrikbewind (vervolg) 1986/82 (22ste jaargang) Colon, ridder-bandiet: Folx-les-Caves, ivm. Brouwerij De Kluis Het schrikbewind (vervolg) 1986/83 Het schrikbewind (vervolg) Het gemeentelijk onderwijs (1824/26/29/32/33/34/45/47/50/52/54…+ staat 1847 tot 1878 van de leerlingen in de scholen) 1986/84 1828, La société d‟harmonie de Hougaerde : de eerste muziekmaatschappij, opgericht in 1828, voorloper van „Les mélomanes de la Grande Ghète‟ Hulde aan Camille Delmotte (°Hoegaarden 1908), solist bij het NIR (BRT) Het schrikbewind (vervolg) Oude testamenten: 173 M. Van Ex, wed. van P. Doutremont en J. Michot 174 J. Schoensetters 175 A. Berwouts 176 M. Scrijvers, wed. van W. Bietens 177 Jaargetijde J. Finoelst 178 L. Cluckers en M. Steveniers 179 ontbreekt 1986/85 22 jaar later: Terugblijk op Hubert Bessemans (Runkelen 1864-Hoegaarden 1966), eeuweling gevierd in 1964 Het Schrikbewind (vervolg) 1987/86 (23ste jaargang) Meier Colllaert en de Zwaluwenhoeve, met prentkaart en wapenschild en genealogie Het schrikbewind (vervolg)

24

1987/87 De geschiedenis van de Recul, de huizen achterin, naast de brouwerij De Kluis Herinnering: niet sowat maar zo: 987/1288/1289/1290/1291 (data om te gedenken) Het Tiense suikermuseum: 1988 = 150 jaar tiense suikerraffinaderij (alleen sfeerbeeld) Burgemeester van Tienen: L. Goossens (1796-1851) van 1848 tot 1851, met foto/doodsprentje Het schrikbewind (vervolg) 1987/88 Munten van César, 135 jaar te Hoegaarden, met prentkaart Jacht- en veldbewaking ingesteld in 1853 100 jaar gemeenteschool: twee opstellen van leerlingen Het schrikbewind (vervolg) 1987/89 150 jaar Tiense suikerfabriek, met stamboomfragmenten Vinckenbosch en Raeymaeckers Het schrikbewind: corrigendum Oude testamenten: 180 H. Art en B. Pulinx 181 C. De Kinder, wed. van J. Boesmans en M. Goordts 182 Rente J. Vanex Vanwege de koning: het Hoegaardse wapenschild, aanvulling van Alpaïdis nr 11 1988/90 (24ste jaargang) De burgerwacht te Hoegaarden Oude testamenten: 183 Z.E.H. Vanden Putte (1712) Corrigendum Alpaïdis: nr 16, nr 36, nr 76 1988/91 Wij vonden de Paradijshoeve: ligging, bezitters en verwantschappen 700 jaar Luikse gemeente (Dodion Maurice) Oude testamenten: 184 J. Stockmans en E. Paenhuys 185 J. Stockmans 186 Juf. A. Van Herbergen 187 H. Taverniers 188 R. vandermolen en F. Petri 189 H. Vandenbroeck Aankondiging om stamboom Collaert uit te geven 1988/92 De notabelen van Hoegaarden onder Martinus d‟Alste, Marcelis dictus Martien, Guillaume de Beaumont, Jean de Chalmont, Lambert de Pas, leon de Birwart, Lambert de Pas II Het weldadigheidsbureel 1831-1896: er was er één voor Hoegaarden (Centrum, Hoksem, Nerm en Aalst) en één voor Overlaar (+Rommersom en Bost) Oude testamenten: 190 B. Peeters en M. Vander Vorst 191 192 Van Herbergen 193 M. Scots, echtg. van J. Assels 194 H. Vanden Bempde Een duur geval: J. Jadoul en M. Eloy

25

1988/93 De V Geslachten van Hoegaarden: historisch-geografische situering ter gelegenheid van de aanstelling van Z.E.H. J. Vandervelpen als 9de mombaarvader De notabelen van Hoegaarden (vervolg) onder Gilles Collard, Antoine Collard, Henri Schepers Oude testamenten: 195 M. Steveniers, wed. van M. Boursle 196 S. Sweerts en C. Peeters 197 N. Ruttens 198 V. Beetens Het uurwerk van St Gorgonius, zie ook Alpaïdis nr 17 Het Alpaïdiskerkraam te Florennes 1989/94 (25ste jaargang) In memoriam Juf. Marthe Dayers (+16.12.1988) Het Hoegaards gemeentelijk bestuur onder het Hollands bewind (Hubert Van Nerum en M. Dodion) Gevallen te Houtem voor de vrijheid op 01.12.1943: Parramore Oude testamenten: 199 P. van Meerbeeck (1743) 200 A. Rolieuz 201 Fundatie Henricus Peeters 202 V. Van Osmael en G. Vandermolen 203 J. Taverniers 700 jaar vrijheidskeure (Dodion Maurice), synthese geschiedenis Hoegaarden vanaf de eerste bewoning tot 1289 1989/95 Politie en brandweer te Hoegaarden (vanaf het begin tot 1980), reglementen, personen en feiten Het Hoegaards gemeentelijk bestuur 1815-1830 (vervolg), met situering huizen op de Grote Plaats De omstreden tienden van Overlaar vanaf ca. 1150 Oude testamenten: 204 M. Crabeels 205 Van Gerven 206 Assels Hoe te Hoegaarden een onderpastoor buitenvloog (1840) 1989/96 Het haantje op de toren: algemeen artikel gevogd door losse beschouwingen, niet specifiek Hoegaards Louis Vandenwijngaert, 82-jarige gids van ons museum (krantenartikel) De dorpswacht in 1580: met de namenlijst van de leden Het Hoegaards gemeentelijk bestuur 1815-1830 (vervolg) 1989/97 De Struysvogel (Hubert Van Nerum), historie van het geleeg en stamboomfragmenten Paramore, de herdenking en de persstemmen Het Hoegaards gemeentelijk bestuur 1815-1830 (vervolg) Un coup de pistolet: de ruzie De Pas – pastoor Vanden Putte (ca. 1670)

26

1990/98 (26ste jaargang) De sjampetter van weleer, sfeerartikel met tekeningen van Bert Van den Broeck, niet specifiek Hoegaarden De kiezerslijsten 1895-1909, aantal en verdeling kiesgerechtigden met namen van de oudste en de rijkste kiezers Het Hoegaards gemeentelijk bestuur 1815-1830 (vervolg) 1990/99 Rechtzetting ivm. De ommegang van de Palmprocessie, jaren dat de processie niet is uitgegaan De portefeuille van een gesneuvelde, 1914, niet specifiek Hoegaarden Het Hoegaards gemeentelijk bestuur 1815-1830 (vervolg) 1990/100 Toespraak burgemeester Kerrijn voor 25 jaar museum Van Alpaïdis tot Boudewijn, de afstammingslijst De voornaamste gebeurtenissen en uitgaven van het museum vanaf 1965 en de persstemmen Het zegel van 1290 Merkwaardige bezoeken aan ‟t Nieuwhuys 1990/101 Kastelen, Hoven en Heerlijkheden onder Hoegaarden, de heerlijkheid Aelst, het leen van Mulcke, de heerlijkheid Nederim, de heerlijkheid Scora, ‟t hoff van Steine (Sinter-Vaeshof), ‟t hoff van Ovelar, ‟t hoff van Bullecom Mijlpalen: de Hoegaardse eeuwenkalender Cachetten van ‟t Nieuwhuys, tijdens de twee wereldoorlogen Steendruk-blazoen van Hoegaarden Corrigendum Alpaïdis nr 100 Hoegaarden-biermuseum en persstemmen 1991/102 (27ste jaargang) Het Hoegaards gemeentelijk bestuur 1830-1990 (H. Van Nerum en M. Dodion) Vraag en antwoord: oude straatnamen, Kalverstraat, paviljoentjes, de poel op de Grote Plaats Volksremedies, uit „Herinneringen-Kinderjaren van Achille Van Acker 1991/103 De matigheidsbond van Hoegaarden, dokter Smeesters (Hoegaarden 1881-1961) Het Hoegaards gemeentelijk bestuur 1830-1990 (vervolg) 1991/104 De matigheidsbond van Hoegaarden (vervolg), met lijst van de opgevoerde toneelstukken en lijst van de gekende leden Van raedhuys tot hotel, gebruik en bewoners van het huis op de Plaats, naast het huidige gemeentehuis Het Hoegaards gemeentelijk bestuur 1830-1990 (vervolg) Vraag en antwoord:Van kapittelhuis tot huis Dumont tot Paul Bail

27

1991/105 Het Hoegaards gemeentelijk bestuur 1830-1990 (vervolg) Hoegaarden op Dominica en in Zaïre, pater Gustaaf Taverniers (+1951) en broeder Edmondus Taverniers (Hoegaarden 1883-1936), paters Henri Brasseur (Hoegaarden 1912) en Leon Brasseur (Hoegaarden 1918-1963), pater Marcel Debroeck (Hoegaarden 18961981) De pers over 250 jaar Confrerie der V Geslachten van Hoegaarden De Vlaamse toontuinen, info toerisme Bijgeloof in het Kapittelhuys, in het jaar 1777 (?) Hoegaardse gemeentepolitiek 1830-1990 (vervolg) De muntbol weer in productie, gecommercialiseerd door Hans Dierickx Verkoop van Zwart Goed (affiches 63 en 81) 1992/106 (28ste jaargang) Een laatste herinnering: André Hettich (1904-1991) (Van Nerum Hubert) Hoegaardse gemeentepolitiek 1930-1990 (vervolg) De gloriette van Overlaar, met postkaart De oudste verenigingen van Hoegaarden, gewone opsomming De Sinte Mertensgulde van Hoegaarden (Van Nerum Hubert): in de 18de eeuw opgericht en stopgezet om nood te lenigen Het Spaerencampshof, overblijfsel van een oud cijnshof, sinds begin 19de eeuw achtereenvolgens eigendom van Peten, Van Haegendoren, Peeters, Wauters-Coppens, Raddoux-Van Nerum; er liep onderaardse gang richting overkant Doelstraat Het Doelstraetje, doorgang (deurtje nu) naast huis n 18 in de Putzeysstraat 1992/107 De familie Siraux (Enghien) en de Congregatie van de Zusters van Hoegaarden (huldeviering van 9 mei 1992), vier afstammelingen,drie zussen en één nicht kloosterzusters te Hoegaarden sinds 1880 De Hoegaardse gemeentepolitiek 1830-1990 (vervolg) ‟t Chanoinekot gesloopt, het zgn. huis Fred Bertrand in 1990 afgebroken; de laatste kanunnik die er verbleef was Conrardus Tritsmans (tot 1801?), dan ex-kanunnik Ambrosius Tritsmans, dan eigendom van J.B.Dumont–Ruttens, Florent Masy-Julienne Vandenbempt, Nestor Bertrand; er liep onderaardse gang richting Dotremontstraat 1992/108 Waarom Hoegaarden geen stad werd Het Mausoleum Dumont, enige praalgraf nog op oude kerkhof is dat van Clement Dumont (1829-1909), met afstamming De Hoegaardse gemeentepolitiek 1830-1990 (vervolg) Een Hoegaardier stierf op Java, Pierre Van Nerum (1803-1830), met afstamming 1992/109 ‟t Museum vergeet niet, in memoriam Camille Swellen (1908-1992) Bruisend Hoegaards brouwersbloed, over de familie Cypers (de Landrecy), met afstamming en wapenschild De Hoegaardse gemeentepolitiek 1830-1990 (vervolg)

28

29

1993/110 (29ste jaargang) De blocken van Hoegaarden,bebouwde welomlijnde eigendommen in de cuype van Hoegaarden De Hoegaardse gemeentepolitiek 1830-1990 (vervolg) Stamhuis en wapenschild van het geslacht Cypers uit Hoegaarden De St. Eligiusgilde van Hoegaarden 1993/111 Het huis genaamd De Ossekop (A.V. = Alfons Veroeveren), huizen n 10 en 12 in de Putzeysstraat met achtereenvolgens als eigenaar Antoine Le Brasseur, Meddaerts-Le Brasseur, Meddaerts-Dotremont, Prosper Van Nerum, Louis Celis; het n 10 ging dan naar MB. F. Stockmans en dan naar Alfons en Romaine Veroeveren-Lebegge Hoegaarden tijdens de Oostenrijkse erfenisoorlog (1745-48) De St. Eligiusgilde van Hoegaarden (vervolg) De Hoegaardse gemeentepolitiek 1830-1990 (vervolg) 1993/112 De St Eligiusgilde van Hoegaarden (vervolg), met ledenlijsten vanaf 1790 XI of XIM Maagden, de legende van St. Ursula Septemberkermis in het museum, aankondiging van de activiteiten, waaronder een tentoonstelling over de familie Vandenbempt De Hoegaardse gemeentepolitiek 1830-1990 (vervolg) 1993/113 ‟t Eylandt van den Heyligen Geest, over het huizenblok op de gemeenteplaats, met plan en eigenaars (vooral volgens Popp en fonds Haumont in het archief der V Geslachten) De Hoegaardse gemeentepolitiek 1830-1990 (vervolg) De St Eligiusgilde van Hoegaarden (vervolg) 1994/114 (30ste jaargang) De Fabrica van Houtem, de kapel had een eigen finantieel beheer in handen van een kapelmeester, met een lijst kapelmeesters vanaf 1549 tot 1792 De Hoegaardse gemeentepolitiek 1830-1990 (vervolg) De St Eligiusgilde van Hoegaarden (vervolg) 1994/115 Onze voorzitter is niet meer, in memoriam en biografie Hubert Van Nerum (1923-1994) De Hoegaardse gemeentepolitiek 1830-1990 (vervolg) De St Eligiusgilde van Hoegaarden (vervolg) 1994/116 Het Hoegaards notariaat, voor de Franse Revolutie was een praktijk vereist, een summier examen en één benoeming door de Prins-Bisschop van Luik; ook de pastoors maakten testamenten en contracten op; onder het Franse bewind werd het aantal beperkt en volstond het een certificaat te bemachtigen; vanaf 1857 was een diploma vereist.; Walterius van Belloen, J. Rethius, Godefried van Assche,Vincent Renson senior en junior, Jean-François en Servaes Sweerts, Joannes Van Nerum, Guillaume Nijs, Lintermans senior en junior De Hoegaardse gemeentepolitiek 1830-1990 (vervolg) 1994/117 Het Hoegaards notariaat (vervolg): J.B.Hu(y)bens, J.B.Van Autgaerden, J. Robert de Hennin, J.F.Schepers, H.J. Lebegge, Henri, Louis Alexander en Arthur Putzeys, Léonce en Ernest Heuninckx, Philippe Adriaens De Hoegaardse gemeentepolitiek 1830-1990 (vervolg)

30

1995/118 (31ste jaargang) Van toren en andere hanen, symboliek zonder iets specifieks met Hoegaarden te maken te hebben De Hoegaardse gemeentepolitiek 1830-1990 (vervolg) Pachthof van Menieres, huidige Hof ter Meersche, in 18de eeuw van het gezin Van Autgaerden-Van Symphoven, dan F.Van Autgaerden-Vandermolen, Not. J.B. Van Autgaerden-Bueckens of Menieres, Dr. Henri Van Nerum-Van Autgaerden, Joséphine en Eugénie Van Autgaerden, H.V.Stockmans-Schaeps, Theophile Lebegge-Courtois, Guido Van Hagendoren 1995/119 Oude Hoegaardse plaatsnamen (lezing door Kempeneers Paul, 01.04.1995),De monografie van P. Kempeneers, Hoegaardse plaatsnamen, werd in 1985 uitgegeven door het Instituut voor Naamkunde te Leuven, uitgeverij Peeters, 342 p.) De Hoegaardse gemeentepolitiek 1830-1990 (vervolg) 1995/120 1995-30 jaar heemkunde te Hoegaarden, verslag van de viering De verdedigers van Hoegaarden, de dorpswacht in de 18de eeuw (naamlijsten zijn niet bekend) De Hoegaardse gemeentepolitiek 1830-1990 (vervolg) 1995/121 Het Nieuwhuysmuseum blijft…op 23 november 1995 is Jos Caberghs eigenaar geworden Hoegaardse geschiedschrijving, naklanken 30 jaar heemkunde (Dodion Maurice, toespraak op gemeentehuis) De Hoegaardse gemeentepolitiek 1830-1990 (vervolg) De beker van de hertog van Brunswijk, kleinood geschonken in 1945 aan Hubert Van Nerum door een zekere Kraus, afstammeling van de oppasser van de hertog; bewaard door de V Geslachten 1996/122 (32ste jaargang) Palmzondagnummer, aan te vullen met de studie in Alpaïdis 11de en 12de jaargang, de publikatie van L. Van Buyten, 350 jaar palmzondagtraditie te Hoegaarden (Hoegaarden, 1981, 134p.) en de brochure van de toenmalige pastoor K. Verhoeven, Palmzondag te Hougaarde (Brussel, 1931) 1996/123 ‟t Bloxke van Rinus, huidige woning n 7 in de Gasthuisstraat met de achtereenvolgende eigenaars Vandermolen, Heps-Vandermolen en Verbeelen-Bergenine, Putzeys, Willems-Van Nerum, Van Nerum-Van Nerum, met stamboomfragment Vandermolen-Michal (Michel) De Hoegaardse gemeentepolitiek 1830-1990 1996/124 Hoegaarden alles tweemaal, bedenking bij krantenartikel dat spreekt van inrichten brouwerijmuseum in de oude gebouwen Loriers Langs Vlaamse wegen: Hoegaarden, wandel- en fietsroute (initiatief van de Stichting Vlaams Erfgoed en VTB-VAB), al in 1969 werden de Hoegaardse wandelpaden uitgegeven door ‟t Nieuwhuysmuseum en in 1995 wandelden dezelfden de Machtige Molenweg en De Woelige Cuype in; ook de VVV-Hoegaarden bracht al de Kluiswandeling, de St. Ermelindiswandeling en de Hollewegenroute in kaart De Hoegaardse gemeentepolitiek (vervolg), met twee verhelderende krantenartikels over het fameuze Hoegaarden 1000 van 1980en 1981

31

1996/125 De Hoegaardse gemeentepolitiek (slot) De rijken van Hoegaarden , volgens de onroerende bezittingen binnen Hoegaarden, volgens de kadastrale legger van Popp Vrijdag, de dertiende: bijgeloof…, gezegden zonder pretentie 1997/126 (33ste jaargang) Van Hougaerder tot Hogoad. Van witte wijn tot witbier (M. Dodion en E. Grooten), een inleiding om te wijzen op het belang van de Hoegaardse biergeschiedenis volgens verschillende auteurs; een overzicht van de Hoegaardse wijnteelt in 15 de en 16de eeuw; kader en omkadering voor een bierhistorie: de brouwerij in de oudheid en middeleeuwen, het water en de bodem, de fiscale redenen, de grondstoffen en de faam van ons bier. Dit vormt maar een eerste deeltje van wat de geschiedenis moet worden. 1997/127 (kaft: prentkaart hoek Tiensestraat-E.Ourystraat, met pomp) 500.000ste bezoeker in ‟t Nieuwhuys Kindertekeningen-Palmzondagviering Heropening ‟t Nieuwhuys op 8 maart 1997, na een grondige renovatiebeurt, waardoor de colectie van het museum veel beter tot zijn recht kwam. De sleutelsymboliek: met namen van slot- en sleutelmakers en een inventaris met afbeelding en beschrijving van 15 sleutels op toegangsdeuren van evenveel gebouwen: sleutel van de kerk en van het Arendsnest. Aktiviteitenkalender ‟t Nieuwhuysmuseum 1997/128 (kaft: prentkaart Vroente vanaf de Grote Brug) De sleutelsymboliek (vervolg): sleutel van ‟t Nieuwhuys (2). Het pachthof Maes, later Davidts, sinds meer dan 100 jaar Van Nerumbezit (Tiensestraat, n 85, eigendom van August en Rosa Van Nerum), met stamboomfragmenten Vlemincx, Beetens, Maes, Van Nerum en doodsprentjes van Davidts, Tritsmans, Maes en Van Nerum. 1997/129 (kaft: prentkaart E. Ourystraat) Vraag en antwoordrubriek (Studie- en Navorsingscommissie), vraag: was er ooit een schietstand te Overlaar?, vorige eeuw weken veel Hoegaardiers uit naar Amerika, inderdaad, over de meier en de griffier van Bevekom, de vriendjes van Sweerts en de situatie van de Gemeenteplaats rond 1750 (aanvulling en correctie van Geschiedenis van Hoegaarden door J. Vander Velpen Van Wodan tot Sinterklaas, zonder specifiek over Hoegaarden te handelen Waar komen onze kerstgebruiken vandaan? Idem bemerking als voorgaande De sleutelsymboliek (vervolg): een derde sleutel van ‟t Nieuwhuys, sleutel van het Spaerencampshof, van het huis Lintermans (18de eeuw deel van ‟t Nieuwhuys, nu appartementsblok), van ‟t cleyn paradis Drinkklare Hoegaardse verhalen (Geukens Marc): Voorstelling van de publicatie, verschenen bij uitgeverij Ripova.

32

1998/130 (34ste jaargang) Dorpsleven te Outgaarden in de twintigste eeuw: Tentoonstelling Outgaarden- Oud gemeentehuis 21-22 en 23 november 1997 (Degeest Jan), verslag en overzicht met fotomateriaa;, achtereenvolgens werden het dorpsleven, het officiële Outgaarden, de verbouwingen aan de kerk (1844), de verenigingen en broederschappen en tenslotte de eerste wereldoorlog belicht. De sleutelsymboliek (vervolg): sleutel van Kapittelhuis, brouwerij Van Nerum, huis SintNicolaas ( lag over Kapittelhuis op Houtmarkt), Vijverhof (nu verkaveling Beukenlaan) 455ste Verjaring, eerste patent Hoegaardsbier: verleend aan Willem van O®smael uit het gehucht Aalst in 1543. Uitgave Hoegaardse Gemeentepolitiek 1830-1990 in 2 delen, de inhoiudstafel afgedrukt van deze uitgave zoals ze verscheen in Alpaïdis: 1 Tijdperk der patriotten (1831-48), 2 De liberale clan (1848-1877), 3 Het katholiek meesterschap (1877-1896), 4 De macht der liberale familie (1897-1940), 5 Laatste 25-jaar blauw bewind, 6 Het cvp-tijdperk (1970-…) 1998/131 Activiteitenkalender Een Hoegaardse sage: De Mundart van Hoegaarden, een 19de eeuwse duivelssage in het Hoegaardse dialect, overgenomen uit Brabant,1, 1968 uit Germaniens Völkerstimmen III, 1854-56, p. 645 van J.M. Firmenich, zie ook nr 14 Hoegaardse liederen uit de negentiende eeuw (Degeest Jan): Bespot en verjaag de buitenstaander (3 liedjes) en Ik min het Hougaerdsbier (2 liedjes) De sleutelsymboliek (vervolg): sleutel van het huis Moonen (aan de Grote Brug, over herberg De Brug, afgebroken), de Zwaluwenhoeve (lag eveneens aan de Grote Brug), het Pannenhuis (rusthuis nu), en de Cruysblockhoeve. 1998/132 Activiteitenkalender Aankondiging van publicatie Sagen en legenden, De geschiedenis van Hoksem, en een krantenknipsel ivm. het Hoegaards dialect De Gete, algemeen artikel over de Gete als waterloop: ontstaan, invloed, belang op de bewoning en het dagelijks leven, met enige wetenswaardigheden Oude gebruiken uit de streek, enige volksgebruiken nog in voege tussen 1900 en 1950 , o.a. de St Antoniusviering te Zétrud-Lumay, remedie tegen maden in wollen goed,… De volkstelling van 1796, vooral belangrijk om de beroepen te kennen: eerst wordt de dorpskom behandeld: de geneesheren, geestelijken, brouwers, tonnenmakers, notarissen en landmeters, beenhouwers en bakkers, zie ook nr 8 1998/133 Hoegaarden in het spoor van 1914-1918, relaas over verschillende Hoegaardiers en de gebeurtenissen Waarom rijden we rechts? Uit De Brabantsche Folklore n 97-102 (1937-38), gevolg van bijgelovigheid sinds de Romeinen: links = sinister=onheilspellend Kerstbrood, een heerlijk geschenk, is een vorm van gelegenheidsbrood, hier recept van Gaston Clément De volkstelling van 1796 (vervolg), de namen van de lederbewerkers, landbouwers handelaars, bouwdedrijf, kleermakers en naaisters, wassen en strijken, blekers, hoedenmaker, scheerder,, spinster en wever; de oudste inwoner van Hoegaarden was toen Leonard Bonjean 91 jaar) en was bleker van beroep!

33

1999/134 (35ste jaargang) De Schuttersgilden van Hoegaarden, inleidend artikel van Marc de Schrijver en dan achtereenvolgens voorstelling van de Kruisbooggilde St. Maarten, de St. Sebastiaansgilde, de St. Ambrosiusgilde De volkstelling van 1796 (vervolg), smeden, boomhakkers en hoveniers, knechten en meiden 1999/135 De confrerie der V Geslachten van Hoegaarden (Dodion Maurice), historisch-familiekundig overzichtje Meldert-Hoegaarden 2000, Sint-Ermelindisjaar, voorstelling De volkstelling van 1796 (vervolg), na de notabelen van de cuype (Hoegaarden-centrum, volgt de verdeling van de Nermse ingezetenen volgens hun beroep De beschermheiligen der schuttersgilden, na een algemene inleiding, Martinus, Sebastiaan, Ambrosius 1999/136 De volkstelling van 1796 (vervolg), ontleding van de gehuchten Aalst, Overlaar, Rommersom De politieke instellingen en structuren op gemeentelijk vlak in Brabant 1750-2000 (Vannoppen Henri), kiesrecht, gemeentelijke mandaten, gemeentelijke ambtenaren en partijwezen in verandering gedurende 250 jaar; een zeer kostbare aanvulling op onze reeksen over het Schrikbewind (1795-1815) en de Hoegaardse gemeentepolitiek ( 1815-1990) 1999/137 Wat viert de heemkundige kring ‟t Nieuwhuys in 2000? De politieke instellingen en structuren op gemeentelijk vlak in Brabant 1750-2000 (Vannoppen Henri) (vervolg) De volkstelling van 1796 (vervolg), beroepen te Altenaken, Houtem, Hoksem, Bost, Spanuit, en een paar inwoners van Outgaarden; hou er rekening mee dat zo een volkstelling niet alleen zeer onvolledig was, maar ook niet altijd betrouwbaar 2000/138 (36ste jaargang) 35 jaar heemkunde te Hoegaarden De naam Van Nerum, hommage aan Julien Van Nerum-de schenker en aan zijn zoon Hubert, de uitvoerder van het projekt om aan Hoegaarden een museum te schenken De politieke instellingen en structuren op gemeentelijk vlak in Brabant 1750-2000 (slot) Het oorspronkelijk gebruik van vlaggen (Van Hove Rik), symboliek van de kleuren,de Belgische vlag vanaf het Verdrag van verdun (843) tot aan de revolutie van 1830, met zwartwit afbeeldingen Communiefeesten van toen, sfeerartikel met foto‟s uit de eerste helfr van de 20ste eeuw, maar niet specifiek van Hoegaardse kinderen 2000/139 Het bronwater van Hoegaarden, zijn samenstelling-herkomst en legendes Keizer karel 1500-2000, met anecdotes over het Hoegaardse bier uit die tijd Onze nationale hymne, oorsprong, geschiedenis en herwaardering van de brabançonne De tijden zijn veranderd, over fietsen en fietsters rond 1900 met afbeeldingen 2000/140 Hoegaardse straatnamen met hun betekenis Hoegaardse herbergiers tussen 1850 en 1859, zoals zij voorkomen in de registers van de brouwers Nijs en Van Nerum De onbekende soldaat, handelt over het graf van de onbekende soldaat aan de Congreskolom te Brussel

34

2000/141 100 jaar broedersschool te Hoegaarden (Dodion Maurice), een vrije katholieke school werd begonnen in 1900 in lokalen van de zusters in Mariadal, in de loop van 1901 namen Broeders van O.L.V. van Oostakker en leerlingen de nieuwe gebouwen in aan de Tiensestraat (Parochiezaal nu) Hoegaarden installeert Struysvogel, artikel uit Het Nieuwsblad van 05.09.2000 2001/142 (37ste jaargang) Koken met Hoegaardse bieren (Grooten Etienne), krantenknipsel om het boek met die naam voor te stellen De geschiedenis van de Hoegaardse bier- en brouwersgilde, met een chronologische lijst van de Grootkanseliers (1560-2001), de legende van de brouwer en zijn bier (I. Laloup) in het dialect en het 19de eeuwse lied „Ik min het Hougaerdsbier‟ De kasteelheren ten tijde van onze voorouders (Verschooris Georges), summier overzicht van facetten uit het kasteelleven doorheen de eeuwen, niet specifiek voor Hoegaarden Her struifspel te Tienen (Morren R., 1979) 2001/143 De kapelhoeve te Houtem St. Katarina ( overname van de tekst van Van Nerum Hubert +), Puthof, Tomhof, Capellehof of Kapelhoeve, Winhof en St Janshof waren in late middeleeuwen de enige pachthoven van Houtem; achtereenvolgens werd de hoeve bewoond door de families Salomons, Dekinder-Salomons, Dumont-Sweerts, Dumont-Huybens, wed. van Jan Struys, Duimont-Van Osmael, Dumont-Nijs, Dumont-Lambrechts, Vanherbergen, Peeters, Vankelst, Oliviers, Demedts Kalender, algemeen overzicht tot en met de Republikeinse dag, maand en jaartelling De V Geslachten van Hoegaarden, summier overzichtje, idem als in Alpaïdis nr 135 De Brusselse Geslachten, summier; Sweerts was één van de zeven van Brussel 2001/144 Hat Arendsnest, klein historisch overzicht naar aanleiding van de verkoop, vooral de gebeurtenissen eind 18 de eeuw, de figuur van Antoon Balthazar Sweerts en een aantal foto‟s Witbier, recept, Hoegaards witbier, Leuvens witbier Iets over heksen en consoorten (Verstappen Jack), over hekserij in het volksleven (ondertitel) Post, postbode en postzegel doorheen de tijd, tot aan de eerste postzegel Spreekwoord, waar woord? (Colbers Alda), Over onkruid vergaat niet, een koutje is zo gepakt, de mug vliegt zolang om de kaars tot hij zijn vleugels zengt; als we Sara of Abraham zien ) 2001/145 Missieactiviteiten van de Zusters van de Vereniging met het Heilig Hart te Hoegaagrden in Kongo, de eerste zusters vertrokken 75 jaar geleden; overvloedig geïllustreerd Stamboomfragmenten in het archief van de V Geslachten te Hoegaarden, dit archief bezit veel stamboomfragmenten over Hoegaardse families 2002/146 (38ste jaargang) Hoegaardse herbergiers tussen 1850 en 1859, dezelfde lijst als in Alpaïdis nr 140 Heraldische geschiedenis van Hoegaarden, beschrijving met afbeelding van 22 zegels/wapens Stamboomkunde of genealogie, overzicht van de bronnen die ter beschikking staan en de hulp die kan verkregen worden, lijst van de symbolen, alles volgens de werkwijze van de VVF

35

2002/147 Na 37 jaar museumcollectie weg uit ‟t Nieuwhuys, door nieuwe verkoop van het complex aan particulieren; een deel kan naar het kapittelhuis Heraldische geschiedenis van Hoegaarden (vervolg) De muis en de muze, geschiedenis en volkscultuur op het internet van hoge kwaliteit (Vlaams centrum voor Volkscultuur), IA@www in.be en .nl De laatste Arend van het Oud-Regiem (Van Nerum Hubert, overgenomen uit Brabantse Folklore, ), Antoon Balthazar Sweerts, secretaris-griffier van de Regentie en zijn verzet tegen J.B. Van Autgaerden en cs. Op het einde van de 18de eeuw 2002/148 Heraldische geschiedenis van Hoegaarden (vervolg) Toelating permanente tentoonstelling in de zolderruimte van het Kapittelhuis, uittreksel uit de notulen van het college van burgemeester en schepenen (17.06.2002) De laatste Arend van het Oud-Regiem (vervolg) 2002/149 Heraldische geschiedenis van Hoegaarden (vervolg) De heemkundige kring in 2003, aanpassing aan de omstandigheden De laatste Arend van het Oud-Regiem (vervolg) 2003/150 (38ste jaargang, moet 39ste jaargang zijn)) (kaft: prentkaart “het kasteel der Lilas”, foutief onderschrift!) Activiteiten 2003 Heraldische geschiedenis van Hoegaarden (vervolg) Tentoonstelling Hoegaarden-Bierdorp, uitnodiging De Hoegaardse schuttersgilden, overlapping Alpaïdis 1999/134 2003/151 De Hoegaardse schuttersgilden, idem opmerking als voorgaande, behalve voor wat betreft de kruisboog, handboog en de beschermheiligen Hoegaarden bierdorp, verslag opening tentoonstelling met o.a. een aantal krantenknipsels 2003/152 Genealogiedagen in Hoegaarden met enkele inleidende notities o.a. over wapenschilden van Hoegaardse families Het rusthuis van Hoegaarden (Van Nerum Hubert +) of de stichting Vandertaelen-VanNerum, oorspronkelijk verscheen deze studie in de Brabantse Folklore, n. 220, december 1978; geopend in 1953, was dit goed, het pannenhuys, in de 18de eeuw in bezit van de familie Vandermolen; in 1830 gekocht door Constant vandertaelen en Elisabeth Van Nerum; deze laatste maakte het goed per testament aan de gemeente om er een hospice voor de zieken ne de ouden van dagen voor te maken(1883); uiteindelijk gebeurde dat in 1953, nadat arch. Alphonse Stockmans de restauratie en de verbouwingen had gedaan. Heel wat genealogische gegevens en plaatselijke en familiale geschiedenis van de V Geslachten, zijn in deze studie verwerkt. De gloriette in de Doelstraat behorende tot de pastorij en oorspronkelijk dus tot de herenwoonst van het echtpaar Van Nerum-Sweerts uit de 18de eeuw, met een persartikel (1992) 2003/153 Huwelijksjubilea: Blij gepaard, goud waard, lijst van de benaming gegeven aan huwelijksverjaardagen Het rusthuis (vervolg) Cultuurkrant, voorstelling van tentoonstellingen, zonder verband met Hoegaarden

36

2004/154 (39ste jaargang, moet 40ste jaargang zijn) Genealogie in 2004 Hoegaardse sagen en legenden, de Mundart (zie Alpaïdisnr 14 en nr131), Arsenicum en Hoegaards bier, de legende van het biermanneke, Peut van Houtem, de weerwolf in het Spaerencampshoff Kapelmeesters vanden Bempt te Sint Katharina Houtem (Hoegaarden), begin 18de eeuw, artikel overgenomen uit het familietijdschrift Vandenbempt 2004/155 Hoegaardse sagen en legenden (vervolg), Onderaardse gangen, ‟t Hoff tot Neerhem, brand in de kerktoren, onweerdig bijgeloof in het kapittelhuys, sage van het Arendsnest, madelonsboom en dito vliet, de 11.000 maagden, de gloriettes Cultuurkrant, zie 2003/153 2004/156 Genealogie en heraldiek, poets uw imago op met een wapenschild Hoegaardse sagen en legenden (vervolg), de spookkelders van ‟t Nieuwhuys De munten van Cesar, korte geschiedenis van deze muntkaramel Over spreekwoorden, spreuken en gezegden, algemene beschouwingen 2004/157 Johan Creten, Hoegaarden, beeldhouwer-keramist De Carolushoeve te Babelom (Dopere Fr.) Hoegaardse sagen en legenden (vervolg), rond de gewezen hoeve Van Nerum in de Nieuwstraat, de Gete,, het tommeke van Rommersom, de Rozemarijnzuster Wat is heemkunde? Omschrijving en invulling, met link naar het volgende: belangstellingspunten 2005 Hoegaarden Belangstellingspunten 2005 Cultuurkrant en activiteitenkalender overgenomen uit Hageland 2005/158 (40ste jaargang, moet 41ste jaargang zijn) Het politiereglement van Hoegaarden (1929), overdruk van het desbetreffende drukwerk in brochurevorm, in octavo, door het gemeentebestuur uitgegeven; buiten de gemeentelijke ambtenaren, de veldwachters, de technische diensten,… werd deze brochure ook gebruikt door landmeters, notarissen,…De lectuur van een ogenschijnlijk saaie gemeentelijke publicatie, bevat een groot aantal gegevens die een mooi licht werpen op het levensritme, de zwakke punten en de betrachtingen van de generatie tussen de twee wereldoorlogen. Heksen en heksenjacht (Speleers Gisèle), een summier historisch overzichtje tot de dag van vandaag, wat er ook moge verstaan worden onder het begrip “heksen”, blijkbaar een naam die vele ladingen dekt; heeft niets te maken met Hoegaarden.

37

38

2005/159 De opstand in Hoegaarden in de jaren die de Franse Revolutie voorafgingen (overname uit J. Vander Velpen, Geschiedenis van Hoegaarden, 1959, p.118-23), om aan te tonen dat er buiten de veranderende tijdsgeest, waar ook Hoegaarden uiteraard niet kon aan ontsnappen, er toch particulariteiten waren als de opstand van 1749 en 1787, min of meer door dezelfde actoren en/of hun opvolgers, maar alleszins tegen dezelfde dominerende Sweertsclan; dit artikel is niet achterhaald, maar in het licht van wat wij de laatste jaren op het spoor kwamen, zeer onvolledig…en het verhaal is nog veel straffer; zodra alles verwerkt is komt het in Alpaïdis. Het politiereglement van 1929 (vervolg) Bistro‟s, cafes en andere dorstlessers, taalkundige sprokkels Van kansspel tot kinderspel (Loopstra Inger), het ganzenbord sinds de 17de eeuw, spijtig dat de auteur er Familieschoon nr 215 niet bijgenomen heeft, waar het ganzenbord behandeld is vanaf de oude Egyptenaren! Wel leerrijk artikel en degelijk overzicht voor de betreffende periode. Geneeskunde door de eeuwen heen (Van Vlaenderen Etienne), algemeen overzicht van evolutie en ontdekkingen, met de situatie van onze huisarts nu en de eed van Hippocrates; maar geen enkel verband met Hoegaardse geschiedenis. 2005/160 Het politiereglement van 1929 (vervolg) Een Hoegaardier in de spotlights: schilder Odulphus Troost (Hoegaarden 1820-1854) 2005/161 De site van Mariadal: de geschiedenis van Mariadal (Dodion M.), een overzicht vanaf de middeleeuwen, gevolgd door een chronologie sinds de aankomst van de huidige zustercongregatie te Hoegaarden De pastorij (en) van Hoegaarden (Dodion M.), een overzicht sinds de middeleeuwen tot de huidige tijd Mobilitiet en tijd, vroeger en nu, feiten en weetjes over deze onderwerpen zonder specifiek plaatselijke toestanden De dood in Vlaanderen (opvattingen en praktijken, boekbespreking en reflectie in de tijd De kaart van Ferraris (18de eeuw) (Dodion M.) 2006/162 (42ste jaargang) Bij wijze van nieuwjaarsgroet:Duitse nieuwjaarsprent uit de Xvde eeuw en Besluit genomen door het Luikse kapittel in 1727: als je geen tijd hebt om nieuwjaar te gaan wensen, stuur dan een ondergeschikte om je wensen over te maken De Hoegaardse palmprocessie blijft door haar enig schouwspel en door gebrek aan bronnenmateriaal een weerkerende inspiratiebron (Dodion M.): kerkelijk liturgische kijk op het gebeuren rond Palmzondag, een verslag van de viering van 1899 en folklore rond paaseieren en het verstoppen ervan. Pastoor J. Vander Velpen (1905-1988) en de doorbraak van de Hoegaardse geschiedschrijving (Dodion M.): geschiedenis over Hoegaarden voor Vander Velpen, hemzelf met foto‟s en doodsbrief en publicaties Hoegaarden in de actualiteit in de 16de eeuw: Keizer Karel of Goropius Becanus? De wijn of het bier? (Dodion M.): lofzang op het Hoegaards bier uit 1559 en reglement van K.Karel ten gunste van de Hoegaardse wijntrafiek.

39

Het boek van 2006: De Palmezelprocessie, een (on)bekend West-Europees fenomeen: voorstelling van het gelijknamige boek uitgegeven voor 375 jaar palmprocessie te Hoegaarden sinds 1631! Treinlijnen „142 en 147‟ of „Het kruis van Haspengouw‟ (Dodion M.), met foto en uurrooster van de trein te Hoegaarden sinds 1867. 2006/163 Treinlijnen 142 en 147 (vervolg): uurrooster Tienen –Namen (1952/3) De dorpswandeling van de Nacht van de Geschiedenis: Eens anders wandelen in Hoegaarden (21 maart 2006 voor het Davidsfonds (Dodion M): met foto‟s van verdwenen en nog bestaande brouwerijen en/of plaatsen waar ze stonden; oude foto‟s open Beek en Egypte, grote Plaats, interieur winkel Rosier… 2006/164 Het bewaren van ons 20ste eeuwse Hoegaards erfgoed (deel1, Matigheidsbond/Vreugd in Deugd) (Dodion M.): er wordt vooral aandacht besteed aan de publikaties: brochures, ledenblad, krantenknipsels, foto‟s…waarvan enkele voorbeelden afgedrukt zijn in dit artikel. In 2009 is de St-Gorgoniuskerk 250 jaren jong (Dodion M.): 1754-59 bouw van de huidige rococokerk Een vergeten Hoegaardse heilige: Odulfus of Odwinus (Dodion M.): Legende, altaar (1443), klok (1503), mirakuleuze bron; zijn feestdag werd te Hoegaarden gevierd op 25 juni; processie meerdere keren per jaar, maar vooral op derde sinksendag werd reliekschrijn in processie meegedragen. 2006/165 Zo was het onderwijs met het oog op het tijdelijke (Dodion M.): uit het fotoalbum van Mariadal, periode 1900-1940. De genealogie Van Nerum (Dodion M.): index van de namen van de drie delen vande genealogie en foto vande bijeenkomst te Hoegaarden 1961, doodsbrief (De)Hennin(1864). De relieken van de heilige Ermelindis, uitgave: Relieken, Echt of vals? (Davidsfonds, 2006) en artikel Kerk en Leven (2006-09-06) De Hoegaardse vroedschap of hoe de V families aan de macht kwamen te Hoegaarden (Dodion M.): zij veroverden de politieke, kerkelijke en ecoomische macht en leidden tot de Confrerie der V Geslachten (17-18de eeuw), met wapenschilden en een aantal namen rond Sweerts, Struys, Hoebanx en Van Nerum. 2007/166 (43ste jaargang) Zo wou het onderwijs het eeuwige veilig stellen (Dodion M), zie volgend nummer vooral) Nog een verslag over de eerste wereldoorlog te Hoegaarden (Dodion M), verschenen in „De Wekker‟ in 1922. Inhoud van de XLIIste jaargang en aanvulling repertorium (Dodion M) Inhoud van de XLVIIste jaargang van Familieschoon (Dodion M) Inhoud van de XXIste jaargang van ‟t Moutstockje (Dodion M) 2007/167 Zo wou het onderwijs het eeuwge veilig stellen (Dodion M): De levensregel (Règlement de vie) die de zusters meegaven aan hun oud-leerlingen in de 19de eeuw. De Outgaardse roots van La Esterella (Dodion M), stamboomuittreksel van Esther Lambrechts. De benaming van het witte bier dat te Hoegaarden werd gebrouwen (Dodion M)

40

Nog een verslag over de eerste wereldoorlog te Hoegaarden (Dodion M): dat van Jules Taverniers, stationsbediende in 1914, vervolg van vorig nummer; stamboom van Jules Taverniers in Familieschoon nr 20(NR), 2/2007. Een politicus van formaat, te Hoegaarden geboren, Louis Michel (Dodion M), met genealogische nota‟s Herinneringen aan de V Geslachten in de kerk van Hoegaarden (Dodion M): in het kader van het bewaren van ons erfgoed, dl 2) 2007/168 Onze meest markante rococo-schilder werkte voor de kerk van Hoegaarden (M.Dodion) Een volledig Hoegaards oorlogsdagboek (1914-1918/19) (M.Dodion) De inhoud van Familieschoon Het orgel van de kapel in Mariadal (M.Dodion) 2007/169 Voorwoord Een Hoegaards oorlogsdagboek (1914-1918): tweede deel: 15.09.1914-04.03.1915 (einde van het eerste schriftje van L. Vander Velpen) Het verslag van Th.Tomsin over het weghalen van het stoffelijk overschot van de pastoor van Outgaarden Uittreksels uit de fameuze kerstboodschap 1914 van kardinaal Mercier 2008/170 (44ste jaargang Voorwoord en uitnodigingen De „Kroniek van Hoegaarden‟ (Christian Hennuy), index Oorlogsdagboek 1914-1918, eerste zeven maanden van 1915 (M.Dodion) Inhoud Alpaidis 2007 De grote kerk van Hoegaarden op oude postkaarten en foto‟S Inhoud Familieschoon 2007 Inhoud ‟t Moutstockje 2007 2008/171 Overlijden burgemeester Frans Huon (1939-2008) Het kapelleke van Onze Lieve Vrouw van Troost (M.Dodion) Rondom de Grote Plaats (M.Dodion) 2008/172 De Hoegaardse dorpsstructuur (M.Dodion) Een volledig Hoegaards oorlogsdagboek (M.Dodion) (vervolg vier) De oudst bewaarde foto‟s in en van Mariadal (M.Dodion) Hoegaardiers priester of kloosterling vanaf ca.1750 (M.Dodion) Kunst in beeld; uitnodiging voordracht over Ermelindis (28.09.2008) 2008/173 De tweede wereldoorlog (1939/45) (M.Dodion) De studiebeurs Henricus Peeters (1741) wordt nog altijd toegekend(M.Dodion) DNA-project Oud Hertogdom Brabant

2009/174 (45ste jaargang Outgaarden, de volkstelling van 1693 (Dr.P.Kempeneers)

41

De tweede wereldoorlog (1939-45) (vervolg) (M.Dodion) Zo beleefde onze porpspastoor A. Heuysdens de eerste oorlogsdagen van mei 1940 (M.Dodion) Het Hoegaardse Gasthuishof (Dr. P. Kempeneers) Inhoud Alpaidis 2008 Inhoud Familieschoon 2008

2009/175 De eerste aalmoezenier van het kamp van Beverlo was een Hoegaardier (M.Dodion) Onze klokken (M.Dodion)

2009/176 De parochies Sint-Gorgonius (Hoegaarden-centrum), Sint-lambertus (Overlaar), Sint-Jan Evangelist (Hoksem) en Sint-Odulfus (Bost) (Maurice Dodion) Het Goynaut- orgel in onze kerk (Maurice Dodion) De Marollenkapel van Hauthem (Maurice Dodion)

2009/177 Waar bleef de vlag van de Jonge Katholieke Wacht (Maurice Dodion) Meldert en de eerste wereldoorlog (Maurice Dodion) Uurwerkmakers en uurwerken te Hoegaarden (Eddy Fraiture en Maurice Dodion) Karel Van Winkel, Hoegaardier en suksesvol pastoor van Tremelo (Maurice Dodion) Kerkjes en kapellen hebben een eigen verhaal te vertellen (Maurice Dodion) 2010/178 (46ste jaargang) „Madelon‟, een legende als nieuwe naam voor het oude rusthuis langs de Tiensestraat (Erik Saelmaekers, Wasily Pedjko, Maurice Dodion) Edouard Vander Velpen x Clemence Lodewijckx (eerste wereldoorlog) Inhoud Alpaidis, Familieschoon en „t Moutstockje (2009) 2010/179 6 juni 1942 was een oorlogszaterdag te Hauthem (Maurice Dodion) Een volledig Hoegaards oorlogsdagboek (1914-1918) (vervolg Maurice Dodion) Voor wie houdt van ambacht, kunst en/of archeologie in eigen gemeente 2010/180

„In de Refugie van de elfduysent Maegden‟ 1748, de hoeve Vandermolen (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) De beschermde monumenten van Hoegaarden 2010/181 Dodion M. en Pedjko W., Leerlingenfoto‟s bewaard in Mariadal (ca. 1880-1930) Op volgende pagina‟s de alfabetische lijst van alle geïdentificeerde foto‟s, met de afbeeldingen van de Hoegaardse leerlingen en enige nota‟s over hun afkomst (voor uitgebreide genealogische informatie verwijzen we naar Familieschoon, nr. 34 (NR) en volgende uitgaven in 2011)

42

43

De jaarboeken van de HHK, hoegaardse heemkundige kring Jaarboek nr 1 (1982) Statuten in de bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 28 mei 1982 Het archeologisch onderzoek naar een Gallo-Romeinse villa op de Blotenberg te Hoegaarden, historische situering, de Gallo-Romeinen te Hoegaarden en beschrijving van enkele recente archeologica Dopere F., Archeologisch onderzoek van de donjon te Meldert, voorlopig opgravingsverslag 1982 Jaarboek nr 2 (1983) F. Doperé, Restauratie en authenticiteit in monumentenzorg, met het oog op restauratie van de donjon van Meldert F. Doperé, Oude grafmonumenten op het voormalig kerkhof van Meldert P. Bosteels, Over Hoegaarden en ander bier, algemeen artikel, niet specifiek over Hoegaarden F. Doperé (voor de werkgroep), tentoonstelling Meldert, voormalige heerlijkheid van het hertogdom Brabant, Kunst en geschiedenis (tussentijds verslag, 1983) Jaarboek nr 3 is vervangen door de studie over Meldert: Meldert, voormalige heerlijkheid van het hertogdom Brabant. Kunst en geschiedenis, Hoegaarden- Meldert, Uitgave van de Hoegaardse Heemkundige Kring, 1984 Jaarboek nr 4 (1985) (Samengesteld door Bosteels P.) Een balans in de weegschaal?, beschouwingen over heemkunde door Bosteels P. Vakmanschap, lef en witte Gobertange, het spel van Manjg Jules Cipers,gemeentesekretaris en de eerste ambtenaar Benny Swinnen, bakker en het geheim van de patakonkoek Femke Simonis en haar recept van Hoegaardse biervlaai Jaarboek nr 5 (1986) Projekt Rommersom, over de kapel, wat is uitgevoerd (1986) en wat nog uit te voeren is (1987) Verslag orgelwandeling 28 september 1986, Hoegaarden, Hoksem, Kumtich, Vertrijk en Willebringen: de kerkgebouwen en hun orgel Dopere F., Milieu Projekt Spoorwegberm, de spoorweg Tienen-Hoegaarden en bedenkingen in verband met de bestemming Hoegaardse Heemkundige Kring, 5 jaar werking voor onze leden, overzicht van de activiteiten Jaarboek nr 6 (1987) J. Doperé, Philips II (1527-1598) en het ontstaan der Zeventien Provinciën, een korte studie van het hoe en waarom de eenmaking een noodzaak werd met een opsomming van al de landsheren Jaarboek nr 7 is vervangen door de studie over Rommersom: F. Doperé e.a., De Calvarie van Rommersom (Hoegaarden), Uitgave Hoegaardse Heemkundige Kring, Hoegaarden, 1989

44

45

Jaarboek nr 8 (1989) F. Doperé, De watermolens van Hoegaarden T. Saelmaekers, De Hoegaardse brouwerijen in de 19de eeuw F. Doperé, Zekerheden en vragen omtrent de identificatie van het 13 de eeuwse Sint Ermelindisschrijn van Meldert Jaarboek nr 9 (1990) (vanaf nu: HOK, hoegaardse oudheidkundige kring; ) E. Saelmaekers (samenstelling), Hoegaardse volksverhalen, dwaallichtjes, weerwolven, spoken, tillekesjacht, heksen, tovenaars, alvermannekes; de verhalen komen uit de licentiaatsverhandeling van V. Michiels-Lecock Jaarboek nr 10 (1991) T. Saelmaekers (samenstelling), Spookverhalen uit Hoegaarden, het verhaal van de ridder van Hoxem, het verhaal van Peut van Hautem, heksenverhalen uit Hoegaarden en Meldert, de Tillekesjacht, verborgen goud in Hoegaarden, de dwaallichtjes, de Hakeman, er zit iets aan het stenen kruis te Meldert, de Koerpater te Meldert, verhalen over weerwolven in Hoegaarden en Meldert, duivelsverhalen uit Hoegaarden. De bedoeling van jaarboeken 9 en 10 is het optekenen van volksverhalen uit Hoegaarden en deelgemeenten. Onderhavig jaarboek is gebaseerd op de licentiaatsverhandeling van K. Vandenbosch, Volkscultureel erfgoed van Hoegaarden en Meldert, Leuven, K.U.L., 1991

46

Index op de testamenten, jaargetijden en huwelijkscontracten (Alpaïdis 43,1976 – 95,1989)

47

48

49

50

Wat er al over Hoegaarden verscheen

Algemeen (zonder Meldert/Outgaarden)

Bibliografie L. De Wachter, Repertorium der Vlaamse gouwen en gemeenten, Antwerpen, 1942-57, 6 dln

Werken E. De Seyn, Geschied- en Aardrijkskundig woordenboek der Belgische gemeenten, Turnhout, s.d., 2dln Idem, Geschiedenis van Hoegaarden, aangevulde heruitgave, 1981 H. Hasquin e.a., De Belgische gemeenten, Gemeentekrediet van België, Brussel, 1981 Fr. R.-C.-B.-Moulaert1, Essai sur le comté de Brunengeruz, appelé par les historiens modernes Brugeron, Brussel, M.Hayez, 1857, 36p. en kaart van het graafschap J. Tarlier en A.Wauters, Géographie et histoire des communes belges, Canton de Tirlemont, , Brussel, 1875 Heruitgave voor de gemeenten Hoegaarden, l‟Ecluse, Meldert en Zétrud, door uitgeverij Ripova, Tienen, s.d. Monografie Parochie Hoegaarden, s.d., in Aartsbisschoppelijk Archief Mechelen, monografieën Hoegaardennummer, -De Autotoerist, Uitgave VTB/VAB, XXXIII (1980), nr 17, Kris Naudts, Steengoed, 40 verrassende erfgoedwandelingen door Vlaanderen, uitgave Davidsfonds, Leuven, 2008, p. 96-101 Hoegaarden, welstand van boeren-brouwers 1

Moulaert was bibliothecaris van de dominikanen te Tienen

51

J. Vander Velpen, Geschiedenis van Hoegaarden, Leuven, 1959 Idem, Geschiedenis van Hoegaarden, bijgewerkte heruitgave, Hoegaarden, 1981 A. Verbouwe, Iconografie van Vlaamsch-Brabant, V Kanton Tienen, Brussel, 1946

NN., Hulde aen de nagedachtenis van mynen dierbaren en deugdzamen Vriend, Mynheer Odulphus Troost, Kunstschilder, en Werkend Lid van het Genootschap van den H.Vincentius a Paulo, te Antwerpen, Antwerpen, Drukkery van P.J.Van Aarsen, Beurzestraet

52

Tentoonstellingcatalogi Bewoningsgeschiedenis van Hoegaarden, Millenniumtentoonstelling, 17 oktobertot 2 november 1981, Hoegaarden L. Van Buyten, 350 jaar palmtraditie te Hoegaarden, , Leuven, 1981 L. Knapen en P. Valvekens (red.), De Palmezelprocessie, een (onbekend) West-Europees fenomeen, ter ere van het 375-jarig bestaan van de palmezelprocessie te Hoegaarden, Leuven, 2006 De Schrijver M. en Gorissen A., Katalogus tentoonstelling “de Oude Schuttersgilden”, van 7 tot 16 juni 1985 Museum ‟t Nieuwhuys Hoegaarden, Tijdschriften Alpaidis, Tijdschrift voor Heemkunde, Folklore en Oudheidkunde, 1965 - (van nr 1 tot en met 6: Periodieke uitgave Heemkundige Kring) De Sint-Gorgoniusbode, Maandschrift voor alle standen, s.l., 1901(?)-? Familieschoon, 1960 - , maandelijkse en naderhand trimestriële uitgave van de familiegilde Van Nerum en daarna van de Confrerie van de V Notabele Geslachten van Hoegaarden HHK, Hoegaardse heemkundige Kring-jaarboek, 1982 – 1991 (10 jaarboeken verschenen) Ons Blad, Orgaan der vreugd-in-deugders en van den Matigheidsbond van Hoegaarden, Hoegaarden, Drukkerij Smeesters-Lefrère, 1926-1938(?) Onze jeugd is onze toekomst, 1 (1962)-17 (1965), maandelijkse uitgave van de familiegilde Van Nerum-Hoegaarden Recht Vooruit, 1 (1962)-20 (1965), maandelijkse uitgave van de familiegilde Van NerumHoegaarden ‟t Gulden Lelieblad, 1 (1965)-22 (1968), maandelijkse uitgave van de familiegilde Van Nerum-Hoegaarden ‟t Neerhembloet, 1 (1964)-23 (1966), maandelijkse uitgave van de familiegilde Van NerumHoegaarden Weekblad „tAnnoncenblad L‟écho d‟Hougaerde et environs, weekblad-Feuille Hebdomadaire, Drukkerij Smeesters-Lefrère, Hoegaarden, 1904-?

53

54

Volgens trefwoorden (met inbegrip van Meldert/Outgaarden)

Alpaidis J. Vander Velpen, Alpeide, Gravin van Hoegaarden, -Eigen Schoon en de Brabander, XXXVIII (1955), nr1-2, p.14-26 J. Vander Velpen, Alpeide stichteres van de collegiale kerk van Hoegaarden, -Eigen Schoon en de Brabander, XXXVI (1953), nr 1, p.1-17 J. Vander Velpen, Was Alpeide van Hoegaarden de dochter van Erleboud en de kleindochter van Karel de Eenvoudige, -Eigen Schoon en de Brabander, XXXXIV (1961) 980-1980, Witboek over Hoegaarden 1000, uitgave van de Studie- en Navorsingscommissie van het Nieuwhuys-museum, Hoegaarden, 1979 In Alpaidis: 12, 49, 57-61 (Witboek Hoegaarden 1000), 62 (Rumigny) 93 Het Alpaidiskerkraam te Florennes Ambachten 177 Uurwerkmakers en uurwerken Archeologie A.Provoost (red.), Blik op het bodemarchief van Oost-Brabant, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte K.U. Leuven, Leuven, 1981 Architectuur/Gebouwen/Monumenten Bouwen door de eeuwen heen. Inventaris van het cultuurbezit in Vlaanderen, architectuur, dl 1: Provincie Brabant, arrondissement Leuven, Luik, 1971 M. Dodion, Waar natuur en cultuur samengaan, Mariadal en haar kapel, 1767-2006, Gerestaureerd en opengesteld, Uitgave Hoegaardse Heemkring ‟t Nieuwhuys, Hoegaarden, 2206 H. Van Nerum, De geschiedenis van ‟t Nieuwhuys te Hoegaarden, Uitgave Museum ‟t Nieuwhuys, 1990 A. Hauben, De Wijngaert, zie onder Houtem O. Petitjean, Hougaerde et ses monuments, -Touring Club de Belgique, E. Poumon, Vieux villages brabançons…Hoegaarden, -Brabant, Rococo en neoclassicisme, De Standaard architectuurbibliotheek, Uitgeverij Lannoo, 2008, p. 32-3, Sint-Gorgoniuskerk

55

L. Wuyts, Welkom in Hoegaarden, -De Autotoerist, Ledenblad van de VAB/VTB, 1980, nr 17 In Alpaidis:

3 Het Gemeenteplein en de Houtmarkt 5, 65 De kerk van Hoegaarden 7 De Pastorijstraat 10 Brouwerijen en oude herbergen 13, 47, 48, 55, 56, 101 „t Nieuwhuys 48 Cruysblock en Nieuwhuys 50-51, 152-153 Rusthuis 60 Het gemeentehuis 64, 104 Van Kapittelhuis… 76 Paenhuys Dumont 86 Meier Collaert en de Zwaluwenhoeve 87 De geschiedenis van de Recul 91 Wij vonden de Paradijshoeve 97 De Struysvogel 101 Kastelen, Hoven en Heerlijkheden 102 Oude namen, Kalverstraat, paviljoentjes, de poel 104 Van Raedhuys tot hotel 105 Verkoop Zwart Goed 106 Het Spaerencampshof 106 Het Doelstraatje 107 ‟t Chanoinekot 110 De blocken van Hoegaarden 111 De Ossekop 113 Het Eylandt van de Heyligen Geest 118 Pachthof van Meniëres 123 „t Bloxken van Rinus 128 Het pachthof Maes 129 Gemeenteplaats 141 Hoegaarden installeert Struysvogel 144 Arendsnest 25, 152 Gloriette Doelstraat 161 De pastorij(en) van Hoegaarden 163 De dorpswandeling van de nacht van de geschiedenis 170 De grote kerk van Hoegaarden op oude postkaarten en foto‟s 171 Het kapelleke van O.L.V. van Troost 171

Rondom de Grote Plaats

174 176 176 177 178 180 180

Het Hoegaardse gasthuishof Het Goynaut-orgel in onze kerk De Marollenkapel van Hauthem Kerkjes en kapellen hebben een eigen verhaal te vertellen „Madelon‟ een nieuwe naam voor het oude rusthuis In de refugie van de elfduysent Maegden De beschermde monumenten van Hoegaarden

s

In Jaarboeken:4

Het huis van Manjg

56

Bestuur In Alpaidis:

66-89 Het Schrikbewind 92 Het Weldadigheidsbureel 94-9 Het Hoegaards gemeentelijk bestuur onder het Holland bewind 102-21, 123-5 Het Hoegaards gemeentelijk bestuur 1830-1990 136-8 Politieke instellingen en structuren op gemeentelijk vlak 158-160 Politiereglement 1929

Bevolking L. Sevenants (ed.), L‟Annuaire des commerçants & industriels de Hougaerde, gedrukt bij J. Van Hoebroeck-Stevens,Tienen, 1919 L. Sevenants (ed), Idem, ibidem, 1920 In Alpaidis: 92-3

8, 132-7 De volkstelling van 1796 44 Hoegaarden in cijfers, de bevolkingsevolutie 1947-70 De notabelen van Hoegaarden 98 De kiezerslijsten 125 De rijken van Hoegaarden

Bier/Herbergen P. Boulin, Manuel pratique de la fabrication de la bière, Parijs, (1889) R. Billen, Brouwers verkopen plezier, Pierre Celis, My life, Uitg Media Marketing Communications NV, Ekeren, 2005 J. Cartuyvels, Traité complet théorique et pratique de la fabrication de la bière, 1879 J; Cels, Streekbieren in Vlaanderen, Brouwerijbezoeken, kroegentochten en biergerechten, deel 2, Uitgave Roularta Books, Roeselare,1995 H.Codvelle, La “Bière Blanche” de Hougaerde, in Le petit journal du brasseur,Brussel, 1909 C. Bauweraerts, De geschiedenis van het Hoegaards bier,in De gazet van de societeit, 5/1988 E. Grooten, Koken met Hoegaards bier, 2000 D. Van Cauwenbergh, Het bleke bier uit Hoegaarden: de zuurzoete triomf van Pierre Celis, in Brabant, 3/1983 M. Wuyts, Er is maar een Hougaerde. Een sociaal-economisch onderzoek naar de bierindustrie van Hoegaarden in de 18de eeuw, Leuven, 1993 (onuitgegeven licentiaatsverhandeling) In Alpaidis:

1 6 10 14 25 70

te Hoegaarden dronken alleen de dieren water Grietmuil Brouwerijen en oude herbergen Hulde aan het bierbrouwen H. Conscience en het Hoegaards bier Proces om een stoop Hoegaards

57

71 Biergeschiedenis 72 Voetbal en Hoegaards bier 73 Tot wat leidt het drinken van Hoegaards bier 75 De verdraaide waarheid over de brouwerij Loriers 79 Het Hoegaards witbier 126 van Hougaerder tot Hogoad, van witte wijn tot witbier 139 Keizer Karel 1500-2000 140, 146 Hoegaardse herbergiers 142 Koken met Hoegaardse bieren 144 Witbier recept 162 Hoegaarden in de 16de eeuw: Keizer Karel of Goropius Becanus 163 De dorpswandeling van de Nacht van de Geschiedenis 167 De benaming van het witte bier dat te Hoegaarden werd gebrouwen In Jaarboeken:

2 Over Hoegaarden en ander bier 8 Hoegaardse brouwerijen in de 19de eeuw

Bierorde Geschiedenis van de Hoegaardse Bier- en Brouwersgilde, Uitgave van “die Edele Orde vanden Moutstock”, Hoegaarden, 1991 A. Guilluy, Die Edele Orde Vanden Moutstock, Uitgave van de gelijknamige biergilde, Hoegaarden, 1972, jaarlijks bijgehouden tot 1989 In Alpaidis:

51, 52, 53, 54, 142 De geschiedenis van de Hoegaardse bier- en brouwersgilde

Bodem L. Baeyens en R. Dudal, Bodemkaart van België, Tienen 104 E, Uitgegeven onder de auspiciën van het Instituut tot aanmoediging van het Wetenschappelijk onderzoek in Nijverheid en Landbouw, s.l., 1958 (kaartblad + verklarende tekst bij het kaartblad) A. Wauters, De hydrologie van het Getebekken, onuitgegeven licentiaatsverhandeling Bost J. Léonard, De Grietmuilviering te Bost, Uitgegeven door de Wijkraad van Bost ter gelegenheid van “100 jaar Bost, Tienen, 1982 In Alpaidis:

6 Grietmuil 71-75 Hoe Bost een zelfstandige gemeente werd

Confrerie van de V Geslachten van Hoegaarden In Alpaidis: 5 Korte beschrijving van de familiegilde “de Gulden Lelie” 16-8 De geschiedenis van een studiebeurs 20 Een akte van bescherming 121 De beker vandehertog van Brunswijk 135 De Confrerie der V Geslachten 143 De Brusselse Geslachten 167 Herinneringen aan de V Geslachten in de kerk van Hoegaarden (M.D) 173 De studiebeurs Henricus Peeters wordt nog altijd toegekend

58

Corrigenda In Alpaidis: 89, 90 en 101 Dialect P. Kempeneers, Tiens en Hoegaards Idioticon, Tienen, 2004 K. Vandenbosch, Fonetisch-historische studie van het Dialect van Hoegaarden, gevolgd door Vormleer van het Dialect van Hoegaarden, Leuven, 1955 (onuitgegeven licentiaatsverhandeling) U. Vandermolen, De dialecten van de gemeente Hoegaarden en van haar gehuchten en deelgemeenten, Uitgave van het gemeentebestuur van Hoegaarden, 1981 Dorpsfiguren/Personen Dr Smeesters Joseph, een merkwaardig man, deel 2 Hoegaardse dorpsfiguren, Uitgave ‟t Nieuwhuysmuseum, Hoegaarden, 1995 In Alpaidis : 7 85 57 157 94 84 48 67 26, 63 45 160 96 115 171 172

Jacobus van den Bussche Hubert Bessemans Bode en belleman JohanCreten Marthe Dayers Camille Delmotte Freek Dumarais Freman Joseph Haumont De Suisse Odulphus Troost Louis Vandenwijngaert Hubert Van Nerum Overlijden burgemeester Frans Huon (1939-2008) Hoegaardiers pirester of kloosterling vanaf ca.1750

In Jaarboeken :4 4 4

Jules Cipers Benny Swinnen Femke Simonis

Emigratie In Alpaidis : 77

Nieuws uit Amerika

Faits divers In Alpaidis: 6 68 69 70 72 72 77 78

Een eigenaardige rattenvangst Opschudding te Hoegaarden Flitsen uit het verleden Proces om een stoop Hoegaards Voetbal en Hoegaards bier Oud uithangbord 150 jaar geleden Een liefdeshistorie

59

80 92 93 95 97

Anecdotes Een duur geval Het uurwerk van St Gorgonius Hoe te Hoegaarden een onerpastoor buitenvloog Un coup de pistolet

Folklore: Volkskunde R, Billen, In de Zoeten Inval, Authentieke cafés in het Hageland en Leuven, Book & Media Publishing, Deurne, 2003 Geschiedenis van de Hoegaardse Bier- en Brouwersgilde, Uitgave van “die Edele Orde vanden Moutstock”, Hoegaarden, 1991 A. Guilluy, Die Edele Orde Vanden Moutstock, Uitgave van de gelijknamige biergilde, Hoegaarden, 1972, jaarlijks bijgehouden tot 1989 De Hoegaardiers, hun naam en hun faam, Bijnamen in de Folklore, Uitgave van de Studie- en Navorsingscommissie van ‟t Nieuwhuys-Museum, Hoegaarden, 1981 J. Léonard, De Grietmuilviering te Bost, Uitgegeven door de Wijkraad van Bost ter gelegenheid van “100 jaar Bost, Tienen, 1982 De spookkelders van ‟t Nieuwhuys, Uitgave van de Studie- en Navorsingscommissie van ‟t Nieuwhuys, Hoegaarden, 1992 In Alpaidis:

6 Grietmuil 2-4, 6-7, 15, 19, 65-6, 68-71 Het hoekje van de conservator 11, 15 De karamellen Cesar 88, 156 Munten van Cesar 105 De muntbol 121 De beker van de hertog van Brunswijk

Genealogie Hoegaarden/Meldert/Outgaarden N. Berckmans, C. Putseys-Vanderbeken en M. Dodion, Putzeys te Hoegaarden, Uitgave ‟t Nieuwhuys, Hoegaarden, s.d. L. Borremans, Brabantse tak van het Haspengouws geslacht Bormans, Overdruk uit Brabantica II (1957) en Brabantica III (1958, Uitgave Genealogicum Belgicum, Brussel, s.d. L. Borremans, Testamenten, jaargetijden en huwelijkscontracten in het kerkarchief te Hoegaarden (1616-1771), -Eigen Schoon en de Brabander, LVI (1973), nrs. 8-9-10 en 11-12, LVII (1974), nrs. 1-2, 5-6-7 en 8-9-10 L. Borremans, Trois pierre tombales à Hoegaarden, -Intermédiaire des Généalogistes-De Middelar, nr. 98, 1962 L. Borremans, Deux ménages homonymes Maes-Nijs à, Hoegaarden, -Intermédiaire…, nr. 129 L. Borremans, Familie Van Herberghen te Hoegaarden,-Intermédiaire, nr. 178

60

J. Degeest (realisatie), Charles Van Nerum x Barbe Sweerts, 15.04.1723, 275 jaar familieleven, Museum ‟t Nieuwhuys, Hoegaarden, 1998 A. Diels, Stambomenboek van de Outgaardense families, Outgaarden, s.d., 286 geschreven pag. M. Dodion en E. Saelmaekers, Genealogie en Heraldiek te Hoegaarden, Uitgave ‟t Nieuwhuys, Hoegaarden, 2003 (tweede uitgave) M. Dodion en H. Van Nerum, Het Geslacht Cypers uit N.O.Brabant, uitgave van de Navorsings- en Studiecommissie van ‟t Nieuwhuys-Museum, Hoegaarden, 1993 M. Dodion, „Neerhembloet getrouwe, Van Nerum, Uitgave Confrerie der V Geslachten, Hoegaarden, III delen, 2005-2006 De eerste dames van het bierdorp Hoegaarden, Studie- en Navorsingscommissie van ‟t Nieuwhuys-Museum, Hoegaarden, s.d. M. Dodion, De eeuw van het Geslacht Sweerts, Een verhaal met wandelweg doorheen de Hoegaardse XVIIIde eeuw, Uitgave heemkundige Kring ‟t Nieuwhuys museum Hoegaraden, 1999 E. Halflants, Symphonie de 235 Tableaux généalogiques, Brussel, 2000 K. Joseph, Stamboom Joseph, s.l., 1996 J.M. Pardon en F. Goole, Généalogie de la Famile Rega, Brussel-Hasselt, 1962 J.-M.Pardon en H. Van Nerum, Mémorial de la famille Loriers, Brussel, 1983 P. Tritsmans, De burgemeesters van Hoegaarden vanaf 1795, Uitgave van het NieuwhuysMuseum te Hoegaarden, 1980 G. Vandenbempt en L. Vandenbempt, Familieboek Van Den Bempt, 2 delen, s.l., 2003 J. Vander Velpen, Stamboom der familie Van Hagendoren, -Eigen Schoon en de Brabander, XXXIV (1961) en XXXXV (1962) A. Van Nerum, De pastoors van Hoegaarden, Uitgegeven door de Confrerie der V Geslachten van Hoegaarden,1981 H. Van Nerum e.a., De Dotremont uit Hoegaarden en elders/Les Dotremont d‟Hoegaarden et d‟ailleurs, Museum ‟t Nieuwhuys, Hoegaarden, 1978 H. Van Nerum, De gemeentesecretarissen van Hoegaarden sinds 1795, -Driemaandelijks Tijdschrift van het Gemeentekrediet van België, nr 156 (1986) H. Van Nerum, Het Geslacht Van Autgaerden tussen Gete en Dijle, Uitgave van de studie- en navorsingscommissie van ‟t Nieuwhuys-Museum te Hoegaarden, 1990

61

H. Van Nerum, De Hoegaardse Karolingers, Hoegaardse afstammelingen van Karel de Grote, Uitgave van de Studie- en Navorsingscommissie van het Nieuwhuys-Museum, Hoegaarden, 1980 H. Van Nerum, Het rusthuis van Hoegaarden, stichting Vandertaelen-Van Nerum, 1883, -De Brabantse Folklore, nr 220 (1978) H. Van Nerum, Les secrétaires communaux de Hoegaarden depuis 1795, -Bulletin trimestriel du Crédit Communal de Belgique, nr 156 (1986) H. Vannoppen, De Van Hoegaardens grijpen terug naar hun wortels, Uitgave van het gemeentebestuur van Hoegaarden in samenwerking met het comité „Hoegaarden „81‟, Hoegaarden, 1981 De tijdschriften Familieschoon, ‟t Gulden lelieblad, ‟t Neerhembloet, Recht Vooruit (zie hoger) Tijdschrift van de familievereniging Vanden Bempt, 1985 - …, driemaandelijks, Bierbeek (parsim) In Alpaidis:

Over Hoegaarden:

100 Alpaidis tot Boudewijn 46 de Beaulieu 21 Beenhouwers in 1740 23-4 De Bey van Egypte 105 Brasseur 107 „t Chanoinekot 41 Christiaens 86, 91 Collaert 109-110 Cypers 64, 105 Debroeck 108 mausoleum Dumont 58 Louis Gasia 152 genealogiedagen 154 genealogie in 2004 156 genealogie en heraldiek 26, 63 Haumont 106 Hettich 98 Kiezerslijsten 50-2 Lotelingen 54 Een Hoegaardier burg. Antw: Loos 128 Het pachthof Maes 167 Een politicus van formaat, te Hoegaarden geboren, Louis Michel (M.Dodion) 92-93 111 17 123 106 105

De notabelen van Hoegaarden huis de Ossekop Piera (Pierard, Pira) ‟t Bloxke van Rinus Spaerencampshof Taverniers

62

43-53, 55, 57-61, 63, 65-69, 71, 73, 76, 78-80, 84, 89-95 Testamenten (zie index op de persoonsnamen) 27-8 Testament Lambert de Pas x Christine Marix 35/36 Toletti (een Italiaan te Hoegaarden) 112 Vandenbempt (tentoonstelling) 154 Kapelmeesters Vanden Bempt 67 Vandermolen (in Schrikbewind) 162 Pastoor J. Vander Velpen (1905-1988) 56 Burgemeester Brussel: Van Halteren 108 Van Nerum, een Hoegaardier op Java 165 Van Nerum, index van de genealogie in drie delen 132-137 Volkstelling van 1796 165 Hoegaardse vroedschap, hoe de V families aan de macht kwamen (118de eeuw)

178 Vander Velpen-Lodewijckx 180 In de refugie van de elfduysent Maegden (Vandermolen) 181 Leerlingenfoto‟s bewaard in Mariadal (ca. 18801930) Over Outgaarden:

72 76 77 167

Stambomen La Esterella H.J.Rega De Outgaardse roots van La Esterella

Geschiedenis J. Vander Velpen, Geschiedenis van Hoegaarden, Leuven, 1959 Idem, Bijgewerkte uitgave, Hoegaarden, 1981 H.Van Nerum, De laatste arend van het Oud-Regiem,-de Brabantse Folklore, nr.226 (juni 1980), p.119-143 (met afbeelding van Antoon Balthazar Sweerts en pastoorshoeve) In Alpaidis: 14 De Hoegaardse dorpsstructuur 15 De veldslag van Hoegaarden 24 Een wrede bisschopsmoord te Hoegaarden in 1261 65 Hoegaarden en de Slag van Steppes 66-89 Het Schrikbewind te Hoegaarden 68 Katalogus tentoonstelling Schrikbewind 87 Herinnering (belangrijke data) 91 700 jaar Luikse gemeente 92-3 De notabelen van Hoegaarden 94 700 jaar vrijheidskeure 101 Mijlpalen 108 Waarom Hoegaarden gen stad werd 111 Hoegaarden tijdens de Oostenrijkse efenisoorlog 159 Opstand te Hoegaarden in de jaren die de Franse Revolutie voorafgingen 147-149 De laatste arend van het oud regime

63

162-163Treinlijnen 142 en 147 of „Het kruis van Haspengouw‟ 165 Hoegaardse vroedschap of hoe de V families aan de macht kwamen (17-18de eeuw) 172 De Hoegaardse dorpsstructuur In Jaarboeken:6

Philips II en het ontstaan van de Zeventien Provintiën

Geschiedschrijving In Alpaidis: 54-5 Hoegaardse geschiedschrijving en -schrijvers 121 Hoegaardse geschiedschrijving 162 Pastoor J. Vander Velpen (1905-1988) Heemkundige Kring In Alpaidis: 100 De voornaamste gebeurtenissen en uitgaven…vanaf 1965 120 30 jaar heemkunde 137 Wat viert de heemkundige kring in 2000? 138 35 jaar heemkunde Heraldiek/Zegelkunde In Alpaidis: 11, 89 Wapenschild en kleuren van Hoegaarden 63 De officiële zegels van Hoegaarden vanaf het begin 15 Het museum krijgt zijn eigen wapenschild 100 Het zegel van 1290 101 Steendruk-blazoen 146-150 Heraldische geschiedenis van Hoegaarden 165 De Hoegaardse vroedschap of hoe de V families aan de macht kwamen Hoksem (gehucht) J. Degeest, De gebeurtenissen te Hoegaarden, Meldert & Hoksem aan de hand van ooggetuigenverslagen (1914-1918 de Groote Oorlog), Brochure, uitgegeven door Museum ‟t Nieuwhuys naar aanleiding van de tentoonstelling…, Hoegaarden, 1998 Hoksem, een dorp met een kapittel, geschiedenis en patrimonium, Hoegaarden, 1997, (de publicatie is een samenwerking Hoegaardse Oudheidkundige Kring en natuurreservaten, kern Hoegaarden J. vander Velpen, Rondom de stichting van de collegiale kerk van Hoksem, -Eigen Schoon ende Brabander, XXXVI (1953) In Alpaidis:

22-3 53

De Romaanse kerken uit onze streken Jan van Hoksem

Houtem (gehucht) De grote ellende van de Houtemse Kapel te Hoegaarden, -Brabant Toerisme, 1964 J. de Kempeneer, De kapel van Sint-Katharina-Houtem te Hoegaarden, -Mededelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring voor Leuven en omgeving, IV (1964) J. de Kempeneer, De kapel van Sint-Katharina-Houtem te Hoegaarden, Leuven, 1968

64

A. Hauben, De Wijngaert, analyse naar architectuur en interieur vaneen historisch waardevol pand, Provinciaal Hoger Architectuurinstituut, 1988 (onuitgegeven eindwerk) In Alpaidis:

114 143

De fabrica van Houtem De kapelhoeve

Iconologie en Symboliek Bouwen door de eeuwen heen. Inventaris van het cultuurbezit in Vlaanderen, architectuur, dl 1: Provincie Brabant, arrondissement Leuven, Luik, 1971 C. Ceulemans en B. Geukens, Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen. Provincie Brabant. Kanton Tienen, Brussel, 1980 J. De Borchgrave D‟Altena, Notes pour servir à l‟inventaire des oeuvres d‟art du Brabant, inAnnales de la Société Royale d‟Archéologie de Bruxelles, XLIII/XLIV (1939/40) M. Dodion, Hoegaarden in oude prentkaarten, Europese Bibliotheek, Zaltbommel, 1973 A. Vasse, Le domaine et la chapelle Ste Ermelinde à Maillart. Album comprenant 6 vues avec texte, Brussel 1855 Groote stoet der Honderdste verjaring van belgië‟s Onafhankelijkheid, 27 Juli 1930, Hougaerde, Tienen, 1930 Het Maagdendal in 256 lichtbeelden/Le val Virginal en 256 vues, Hoegaarden, 1937 1820-1920 Val Virginal, pensionnat pour jeunes filles, s.l., s.d. Hoegaardse Sleutelsymboliek, Heemkundige Kring ‟t Nieuwhuys, Hoegaarden, 2002 A. Verbouwe, Iconografie van Vlaamsch-Brabant, V Kanton Tienen, Brussel, 1946 In Alpaidis:

67 De pelikaan 127-31 Sleutelsymboliek 168 Onze meest markante rococoschilder werkte voor de kerk van Hoegaarden (M.Dodion)

Kerk Van Hemeldonck G. Henry Redig (1817-96), een veelzijdig architect, -M&L, XIV (1995), nr.6, p.8-17 In Alpaidis: 168 Onze meest markante rococoschilder werkte voor de kerk van Hoegaarden (M.Dodion) Landschap Heyvaert Jan, Onvergetelijke natuurwandelingen in Vlaanderen, Zuidnederlandse Uitgeverij, s.d., p. 43-50, Omgeving van Hoegaarden, natuur en landbouw In Alpaidis: 9 Het landschap in Hoegaarden Levensduurte

65

In Alpaidis:

44

111jaar geleden, prijzen in 1865

Lotelingen In Alpaidis:

50-2

Hoegaardse lotelingen

Mariadal F. De Ridder, Het Hof van Overlaer onder Hoegaerde, -Hagelands Gedenkschriften, 1908 F. De Ridder, Het Klooster der Bogaarden van Overlaer onder Hoegaerde, -Hagelands Gedenkschriften, 1909 P. De Lattre, Les Soeurs de l‟Union au Sacré-Coeur d‟Hougaerde au Vieux Béguinage d‟Enghien 1850-1921, -Annales du cercle Archéologique d‟Enghien, dl XI M. Dodion, Waar natuur en cultuur samengaan, Mariadal en haar kapel, 1767-2006, Gerestaureerd en opengesteld, Uitgave Hoegaardse Heemkring ‟t Nieuwhuys, Hoegaarden, 2206 Het Maagdendal in 256 lichtbeelden/Le val Virginal en 256 vues, Hoegaarden, 1937 E. Ruell, Het Mariahuis van Overlaar (ca 1450-1600), Licentiaatsverhandeling Moderne Geschiedenis, K.U.L., Leuven, 1987, (onuitgegeven) J. Possoz, Notice historique sur la Maison des Soeurs de l‟Union au Sacré-Coeur, à Hal, Mémoires du Cercle Historique et Archéologique de Hal, nr 6, 1929-1930 J. Soille, L‟abbé F.-J. Delfosse, prêtre-Missionnaire en Brabant-Wallon sous la Révolution Française, Fondateur de la Congrégation des Sœurs de l‟Union au Sacré-Cœur 1769-1848, Editions J. Duculot, Gembloux, 1948 A. Stocq, Sœur Marie-Etienne (Elisabeth Persu), 1894-1939, Maîtresse des Novices, Editions Duculot, Gembloux, 1956 1820-1920 Val Virginal, pensionnat pour jeunes filles, s.l., s.d. In Alpaidis : 29-35 De geschiedenis van het klooster 81 Onderwijs ten dienste van arm en rijk 107 De familie Siraux 145 De missieactiviteiten van de zusters in Kongo 161 De site van Mariadal 165 Fotomateriaal 1900-1940 166-167 Zo wou het onderwijs het eeuwige veilig stellen (M. Dodion) 172 De oudst bewaarde foto‟s in en van Mariadal 176 De Marollenkapel van Hauthem 181 Leerlingenfoto‟s bewaard in Mariadal (ca. 1880-1930) Meldert Bouwen door de eeuwen heen, o.c.

66

W. Ch. Brou, La chaussée antique Boulogne-sur-Mer-Buizingen-Tirlemont-Cologne, Le Folklore Brabançon, nr 200, 1973 Sr Compaignon, Abrégé de la vie de sainte Ermelinde, Brussel, 1651 J. De Borchgrave D‟Altena, o.c. R. Debuck (ed), Acta Sanctae Ermelindis virginis illustrata, Vromant-Brussel, 1867 J. Degeest, De gebeurtenissen te Hoegaarden, Meldert & Hoksem aan de hand van ooggetuigenverslagen (1914-1918 de Groote Oorlog), Brochure, uitgegeven door Museum ‟t Nieuwhuys naar aanleiding van de tentoonstelling…, Hoegaarden, 1998 J. Degeest en J. Dewinter eindredactie, Ermelindis van Meldert, Ter Donk, Bevekom, Meldert, Huldeboek naar aanleiding van de zesde erkenning van de relieken van de H. Ermelindis te Meldert op 3 sptember 2000, Uitgave werkgroep Meldert 2000, druk: Acco Leuven, 2000 De donjon van de heren van Meldert, Monografieën Bouwkundig Erfgoed 1, Uitgave koning Boudewijnstichting, Brussel, 1986 F. Doperé, Meldert. De Romaanse toren van de Sint-Ermelindiskerk, -Mededelingen van de Geschied- en Oudheidkundige kring voor Leuven en omgeving, XIX (1979) Kort begrijp van het leven van de H. Ermelindis maegd, wonderbaere patroonesse van Meldaert, Leuven, 1728 F.Doperé, De donjon van de heren van Meldert, -Brabant, september 1989, nr.6, p.21-25 (maandelijks tijdschrift voor toerisme) Meldert, voormalige heerlijkheid van het hertogdom Brabant. Kunst en geschiedenis, Hoegaarden- Meldert, Uitgave van de Hoegaardse Heemkundige Kring, 1984 P.C. Popp, o.c., commune de Meldert K. Saelmaekers, Leven van de heilige Ermelindis patrones van Meldert, Tienen, 1850 J. Tarlier en A. Wauters, o.c. Heruitgave door Ripova, zie hoger Tentoonstelling kerkelijke kunst van XIIIde tot XXste eeuw. Zilverwerk, textiel, relikwieën, K.W.B., Meldert, 1988 S. Top, Op verhaal komen, Vlaams-Brabants sagenboek, Davidsfonds, Leuven, 2005 I. Van Cauteren, De heilige Ermelindis patrones van Meldert 550-600, Leuven, 1950 A. Vandenbroeck, De „Sint-Ermeliene Doern, in-J.F.Vinckx, Sagen en legenden van het Hageland, 1906, heruitgave Ripova, Tienen, 1995 Idem, De heilige Ermelindis, legende uit de 6de eeuw, -‟t Parks maandschrift, IX (1909)

67

J. Vander Velpen, Een middeleeuws klooster op de Blotenberg bij Meldert, -Eigen Schoon en de Brabander, XXXXI (1958) A. Vasse, Le domaine et la chapelle Ste Ermelinde à Maillart. Album comprenant 6 vues avec texte, Brussel 1855 A. Verbouwe, Iconografie van Vlaamsch-Brabant, V Kanton Tienen, Brussel, 1946 F. Weckx, Leven van de heylige Hermelinis patroones van Meldert, Tienen, 1849 L.Wouters, Melderts jeugd van tegenwoordig, -Kerk en Leven, 28 mei 2008 (Sint-Janscollege meldert viert vijftigjarig bestaan met klasse; gedenkboek, tentoonstelling…) In Alpaidis:

22-3 De Romaanse kerken uit onze streken 46, 53 Over de Ierse C. Cavenauch 69 De taal is gans het volk 72-74 1300 jaar Ermelindis te Meldert 135 Meldert-Hoegaarden 2000 157 De Carolushoeve te Babelom 165 Relieken H. Ermelindis 172 Kunst in beeld: uitnodiging voordracht over Ermelindis

In Jaarboeken 1 1 2 8

Archeologisch onderzoek Gallo-Romeinse villa op Blotenberg Archeologisch onderzoek Donjon Donjon, oude grafmonumenten, tentoonstelling St Ermelindisschrijn

Molens C. Buvé, De molen van Bellecom, -Hagelandse Gedenkschriften, F. Doperé, De Watermolens te Hoegaarden. Een technisch-historische benadering, Mededelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring voor Leuven en omgeving, XXXI(1991) In Alpaidis:

28-32 De molens van Hoegaarden

In Jaarboeken:8

De watermolens van Hoegaarden

Museum A.Guilluy, Het heemkundig museum „Julien Van Nerum‟ te Hoegaarden, -Oost, Bind- en werkblad van de oostbrabantse werkgemeenschap, V (1968), nr.2, p.72-3 In Alpaidis: 1 Brief aan de Hoegaardiers 1 Wat er te zien is in ‟t Nieuwhuys 2-4, 6-7,15, 19, 65-6, 68-71 Het hoekje van de Conservator 9 Ons heemmuseum „t Nieuwhuys 14 Hoger beschermkomitee 15 Het museum krijgt zijn eigen wapenschild 55-6 De spookkelders van ‟t Nieuwhuys 72 Een laatste wens, 20 jaar geleden

68

100 Toespraak burgemeester Kerrijn 100 Merkwaardige bezoekers 101 Hoegaarden-biermuseum 121 ‟t Nieuwhuysmuseum blijft 124 Hoegaarden alles tweemaal: Brouwerijmuseum in oude gebouwen Loriers? 127 Heropening ‟t Nieuwhuys 138 De naam Van Nerum 147 Museumcollectie weg uit ‟t Nieuwhuys 148 Naar het Kapittelhuis 149 Aanpassing aan de omstandigheden 150-1 Tentoonstelling Hoegaarden-Bierdorp Notarissen In Alpaidis:

116-7 Het Hoegaardse notariaat

Onderwijs 100 jaar gemeenteschool te Hoegaarden, 1886-1986, geschiedenis van het gemeentelijk onderwijs, samengesteld door het onderwijzend personeel, Hoegaarden, 1986 In Alpaidis:

2 74 81 83 88 141 165

De Hoegaardse scholen vroeger en nu De gemeenteschool 100 jaar geleden Onderwijs ten dienste van arm en rijk Het gemeentelijk onderwijs 100 jaar gemeenteschool 100 jaar Broedersschool te Hoegaarden Fotomateriaal uit Mariadal (1900-1940)

Outgaarden Bouwen door de eeuwen heen, o.c. J. De Borchgrave D‟Altena, o.c. J. Degeest (realisatie), Outgaarden, Dorpsleven in de Twintigste eeuw, Heemkundige Kring Museum ‟t Nieuwhuys, Hoegaarden, 1997 A. Diels en J. Degeest, De eerste Wereldoorlog in Outgaarden, Brochure uitgegeven door Museum ‟t Nieuwhuys naar aanleiding van de tentoonstelling…, Hoegaarden, 1998 A. Diels, Bijdrage tot de geschiedenis van Autgaerden, getrokken uit het handschrift van E.H. Figeys, anno 1900, en uit de registers en archieven van EE.HH. De Leeuw en Van Meldert, pastoors deser parochie, Outgaarden, s.d., 115 handgeschreven pag. (uitg. M. Dodion, 1965) M. Maes, De toponymie van Outgaarden, Leuven, 1929 (onuitgegeven verhandeling) P.C. Popp, o.c. Zétrud-Lumay J. Tarlier en A. Wauters, o.c., Zétrud-Lumay

69

Heruitgave door Ripova, zie hoger S. Top, Op verhaal komen, Vlaams-Brabants sagenboek, Davidsfonds, Leuven, 2005 In Alpaidis:

4 46 56-7 69 72 76 77 130 174

Bijdrage tot de geschiedenis van Outgaarden Een generaal met Outgaards bloed Een oorlogsdagboek uit Outgaarden (1914-19) De taal is gans het volk Lijst van beschikbare stambomen La Esterella 230 jaar geleden overleed H.J.Rega Dorpsleven te Outgaarden in de twintigste eeuw (met tentoonstelling) De volkstelling van 1693

Overlaar (gehucht van Hoegaarden tot de gemeentelijke fusies per 1/1/1977) C. Ceulemans en B. Geukens, Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen. Provincie Brabant. Kanton Tienen, Brussel, 1980 J. De Borchgrave D‟Altena, o.c. F. Doperé en W. Praet, De vroeg-middeleeuwse Sint-lambertuskerk en het Van Dinter-orgel van Overlaar (Tienen) L.-F. Genicot, Les nefs préromanes de Overlaar et de Houtem-Sainte-Marguerite, Mededelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring voor Leuven en omgeving, VIII (1968) In Alpaidis:

25 22-3 37 95 106 107 In Jaartboeken:58

Romaans kerkje van Overlaar De Romaanse kerken uit onze streken Het voorhistorisch woud te Overlaar De omstreden tienden De gloriette Orgelwandeling

Palmprocessie en Genootschap van de Apostelen (+ bibliografie in de publicaties) Callebaut G., Brabants Palmpaasprofiel,-Brabant toerisme, maart 1963, nr.3, p.1-9 (maandblad van de Toeristische Federatie van de Provincie Brabant) K. Verhoeven, De palmprocessie te Hougaarde, jubileumuitgave, Hoegaarden, 1931 L. Van Buyten, 350 jaar palmtraditie te Hoegaarden, , Leuven, 1981 L. Knapen en P. Valvekens (red.), De Palmezelprocessie, een (onbekend) West-Europees fenomeen, ter ere van het 375-jarig bestaan van de palmezelprocessie te Hoegaarden, Leuven, 2006 In Alpaidis:

38-45 De Hoegaardse palmprocessie 70

99

Rechtzetting over het aantal ommegangen

122

Palmzondagnummer

162

De Hoegaardse palmprocessie…weerkerende inspiratiebron

162

Het boek van 2006: De palmezelprocessie: een (on)bekend WestEuropees fenomeen?

Plaatsnaamkunde/Kadaster/Kaarten/Straatnamen J. De Ferraris, Carte géographique des Pays-Bas autrichiens…, (Brussel), 1787, kaart 15 P. Kempeneers, Hoegaardse plaatsnamen, Uitgave Instituut voor Naamkunde te Leuven, 1985 M. Maes, De toponymie van Outgaarden, Leuven, 1929, 95 handgeschreven pag. (onuitgegeven licentiaatsverhandeling) P.C. Popp, Atlas cadastral parcellaire de la Belgique, Province de Brabant, Commune de Hougaerde, Brugge, s.d. J. Vander Velpen, Hoegaarden en zjn gehuchten, topografisch, toponymisch en archeologisch, -Eigen schoon en de Brabander, XXXX (1957) In Alpaidis:

18

Betwisting om een straatnaam

119

Oude Hoegaardse plaatsnamen

140

Hoegaardse straatnamen met hun betekenis

161

De kaart van Ferraris

Politie/Veldwachters/Veiligheid In Alpaidis:

88

Jacht- en veldbewaking

90

De burgerwacht

95

Politie en brandweer te Hoegaarden

96

De dorpswacht in 1580

120

De verdedigers van Hoegaarden

158-60 Het politiereglement van 1929 Prehistorie In Alpaidis:

37

Het voorhistorisch woud te Overlaar

Religieuze geschiedenis J. Vander Velpen, De collegiale kerk van Hoegaarden: reglement van 1242,-Eigen Schoon en de Brabander, XXXVI (1953)

71

J. Vander Velpen, De collegiale kerk van Hoegaarden onder voogdij van het Domkapittel van Keulen, -Eigen Schoon en de Brabander, XXXVI (1953) J. vander Velpen, Rondom de stichting van de collegiale kerk van Hoksem, -Eigen Schoon ende Brabander, XXXVI (1953) J. Vander Velpen, Alpeide stichteres van de collegiale kerk van Hoegaarden, -Eigen Schoon en de Brabander, XXXVI (1953) J. Vander Velpen, De voormalige kerk van Hoegaarden, -Eigen Schoon en de Brabander, XXXVII (1954) J. Vander Velpen, De advocatia van de kerk van Hoegaarden, -Eigen Schoon en de Brabander, XXXVIII (1955) In Alpaidis:

26 27-8 49 57 164 164 165 171 172 175 175 176 176 176

Van officier tot patroonheilige: St Gorgonius De grafkelder in de kerk van Hoegaarden Hoegaarden 1000 1980-Hoegaarden 1000 In 2009 is de St Gorgoniuskerk 250 jaren jong Een vergeten Hoegaardse heilige: Odulfus of Odwinus Relieken van H. Ermelindis Het kapelleke van O.L.V. van Troost Hoegaardiers priester of kloosterling vanaf ca.1750 De eerste aalmoezenier van het kamp van Beverlo was een Hoegaardier Onze klokken De parochies S. Gorgonius, S. Lambertus, S. Jan en S. Odulfus Het Goynaut-orgel in onze kerk Karel Van Winkel, Hoegaardier en succesvol pastoor van Tremelo

Rommersom(gehucht) F. Doperé e.a., De Calvarie van Rommersom (Hoegaarden), Uitgave Hoegaardse Heemkundige Kring, Hoegaarden, 1989 L. Tulkens, De strijd tegen de pijn, Heiligenaanroeping en Volksgeneeskunde, I tegen luizen en vlooien, -Brabantsche Folklore, 1965 In Alpaidis:

20

In Jaarboeken:5 5

Natuurschoon rond Alpaidis Kapel van Rommersom Spoorwegberm Tienen-Hoegaarden

Sagen, legenden, bijgeloof en volksverhalen M.Dodion en E. Grooten, Even troebel als het Hoegaardse Witbier, Sagen en legenden, uitgave heemkundige kring ‟t Nieuwhuys Museum Hoegaarden, 1998 S.Top, Op verhaal komen, Vlaams-Brabants sagenboek, SDavidsfonds, Leuven, 2005

72

In Alpaidis:

14 Mundart van Hoegaarden 55-6 De spookkelders van ‟t Nieuwhuys 61 De heksenwaag van Hoegaarden 105 Bijgeloof in het kapittelhuis 112 XI of XIM Maagden, de legende van St. Ursula 154-157 Sagen en legenden 131 Een Hoegaardse sage 132 Aankondiging publicatie sagen

In Jaarboeken:9 10

Hoegaardse volksverhalen Spookverhalen uit Hoegaarden

Stoeten/Optochten Groote stoet der Honderdste verjaring van elgië‟s Onafhankelijkheid, 27 Juli 1930, Hougaerde, Tienen, 1930 In Alpaidis:

47 55

Een stoet te Hoegaarden: 1930 Iedere burgemeester zijn stoet

Studiebeurs In Alpaidis: 16-8 De geschiedenis van een studiebeurs 20 Een akte van bescherming 70 Rechtzetting studiebeurs 71 Suikerindustrie 75e Anniversaire, S.A.Raffinerie & Sucreries du Grand-Pont, Hougaerde In Alpaidis:

36-9 De suikerfabrikatie te Hoegaarden 89 150 jaar Tiense suikerfabriek 163 De dorpswandeling…:ligging eerste suikerfabriek

Taal M. Dodion, Rekbaarheid en porositeit van de taalgrens in Zuid-Oost-Brabant (1795-1930), Leuven, 1964 (onuitgegeven licentiaatsverhandeling) In Alpaidis:

3, 4, 6, 8, 10, 12, 14 ZO-Brabant en het taalprobleem 69 De taal is gans het volk

Testamenten In Alpaidis: 43-85 Testamenten,… 70 Testamenten ivm. Rusthuis en Wezenhuis Toerisme R. Poulman, L. Wuyts en F. Van Gucht, Toerisme en avontuur in Zuidoost Brabant, Uitgeverij Ripova, 1997 Toontuinen

73

In Alpaidis:

105

De Vlaamse Toontuinen

Verenigingsleven De Schrijver M. en Gorissen A., Katalogus tentoonstelling “de Oude Schuttersgilden”, van 7 tot 16 juni 1985 Museum ‟t Nieuwhuys Hoegaarden, Hennuy C., 15 jaar Klup, toestand 1981, uitgegeven door Jeugd- en Cultuurcentrum “de Klup”, Hoegaarden, 1981 Mans R. (eindred.), 120 jaar Melomanen van de Grote Gete, 1862-1982, Hoegaarden, 1982 Van Moer R., 65 jaar koninklijke toneelkring “Hulp en Bijstand” Hoegaarden, “uit liefdadigheid ontstaan, 1918-1983, Hoegaarden, 1983 Van Nerum H., De muziekharmonie van Hoegaarden, Hoegaarden, 1964 In Alpaidis:

7 Hoekje van de konservator: over de ontbinding matigheidsbond 19,.20,.22 De harmonie van Hoegaarden 68 De vlaggen van de harmonie zijn in het museum 84 1828, La société d‟harmonie 103-104 De matigheidsbond van Hoegaarden 106 De oudste verenigingen van Hoegaarden 106 De Sinte Mertensgilde 110-115 De St Eligiusgilde van Hoegaarden 134 De schuttersgilden van Hoegaarden 135 De beschermheiligen en schuttersgilden 164 Het bewaren van erfgoed: Matigheidsbond/Vreugd in Deugd

Volkskunde K. Vandenbosch, Volkscultureel erfgoed van Hoegaarden en Meldert, Licentieverhandeling Germaanse talen, K.U.L., Leuven, 1991 (onuitgegeven) In Alpaidis:

132 Oude gebruiken uit de streek 131 Hoegaardse liederen 2-4, 6-7, 15, 19, 65-6, 68-71 Het hoekje van de conservator

Wandelingen M. Dodion, Hoegaarden en zijn wandelingen, Vlaamse toeristische bibliotheek, nr 156 (1972) M. Dodion, Waar natuur en cultuur samengaan, Mariadal en haar kapel, 1767-2006, Gerestaureerd en opengesteld, Uitgave Hoegaardse Heemkring ‟t Nieuwhuys, Hoegaarden, 2206 Hoegaarden en zijn wandelpaden, Museum Julien Van Nerum, s.d. In Alpaidis:

124 163

Langs Vlaamse wegen De dorpswandeling van de Nacht van de Geschiedenis: Eens anders wandelen in Hoegaarden

74

Water en waterlopen In Alpaidis: 20, 132De Gete 139 Het bronwater van Hoegaarden Wereldoorlog I J. Degeest, De gebeurtenissen te Hoegaarden, Meldert & Hoksem aan de hand van ooggetuigenverslagen (1914-1918 de Groote Oorlog), Brochure, uitgegeven door Museum ‟t Nieuwhuys naar aanleiding van de tentoonstelling…, Hoegaarden, 1998 A.Diels en J. Degeest, De eerste Wereldoorlog in Outgaarden, Brochure uitgegeven door Museum ‟t Nieuwhuys naar aanleiding van de tentoonstelling…, Hoegaarden, 1998 Verheggen, Attaque de la Grand‟Garde d‟Hougaerde, 18 août 1914, -Bulletin Belge des Sciences Militaires, XVI (1935) Zuster Lydia en J. Degeest, Mariadal “Val Virginal tijdens de Eerste Wereldoorlog (19141918 de Groote Oorlog), Brochure, uitgegeven door Museum ‟t Nieuwhuys naar aanleiding van de tentoonstelling…, Hoegaarden, 1998 In Alpaidis:

56-7 101 133 170 172 179

Een oorlogsdagboek uit Outgaarden Cachetten van ‟t Nieuwhuys Hoegaarden in het spoor van 1914-18 Oorlogsdagboek 1914-18, eerste zeven maanden van 1915 oorlogsdagboek 1914-18 (vervolg 4) Een volledig Hoegaards oorlogsdagboek (vervolg)

Wereldoorlog II In Alpaidis: 76 de bevrijding van Tienen en Hoegaarden 94 gevallen te Houtem voor de vrijheid op 01.12.1943: Parramore 97 Parramore 101 Cachetten van ‟t Nieuwhuys 166-167 Nog een verslag over de eerste wereldoorlog te Hoegaarden 168-169 Een volledig Hoegaards oorlogsdagboek (1914-1918/19) 169 Het verslag van Th Tomsin over het weghalen van het stoffelijk overschot van de pastoor van Outgaarden 169 Uittreksels uit de kerstboodschap 1914 van kard.Mercier 173 De tweede wereldoorlog (1939/45) 174 De tweede wereldoorlog (vervolg) 174 Zo beleefde onze dorpspastoor A. Heuysdens de eerste oorlogsdagen 179 6 juni 1942 was een oorlogszaterdag te Hoegaarden

75

Wijn F. De Ridder, Iets over de wijngaarden in het Hoegaardsche gebergte in XV en XVIde eeuw, in Hagelandsche Gedenkschriften, III (1909, p. 127-34 In Oost-, Bind en werkblad van de oostbrabantse werkgemeenschap, VII (1970), nr.3, p.7782, overdruk van voorgaand artikel J. Vander Velpen, De cijnsgronden van de prinsbisschop van Luik te Hoegaarden en de toenmalige druiventeelt, -Eigen Schoon en de Brabander, XXXXI (1958) In Alpaidis:

126 162

van Hougaerder tot Hogoad Hoegaarden in de 16de eeuw: Keizer Karel of Goropius Becanus

76

77

Artikels zonder directe verwijzing naar Hoegaarden, Meldert, Outgaarden

Alpaidis

Nr

Artikel

7 Folklore over Hakendover 9 Potbakkers te Tienen 11 Iets over prehistorische archeologie 11, 12, 14 Over oude volksspelen 11 Ars longa, vita brevis: schilder C.H.Kinet 16, 20 De warme wereld van Andre Loriers 19 Europees natuurbeschermingsjaar 73 Torenbrand te Tienen 78 Voorspellingen uit grootmoeders tijd 79 De koestaart 80 De ramp van Tienen 82 Colon, ridder-bandiet 87 Burgemeester van Tienen: L. Goossens ((1796-1851) 87 Het Tiense suikermuseum 96 Het haantje op de toren 98 De sjampetter 99 De portefeuille van een gesneuvelde 102 Volksremedies 118 Van toren- en andere hanen 125 Vrijdag de dertiende 129 Van Wodan tot Sinterklaas 133 Kerstbrood 133 Waarom rijden we rechts? 136-8 De politieke instellingen en structuren op gemeentelijk vlak…1750-2000 138 Het oorspronkelijk gebruik van vlaggen 138 Communiefeesten van toen 139 Onze nationale hymne 139 De tijden zijn veranderd (fietsen) 140 de onbekende soldaat 142 De kasteelheren ten tijde van onze voorouders 142 Het struifspel te Tienen 143 Kalender 144 158 Heksen 144 Post, postbode, postzegel 144 Spreekwoorden 147 Volkscultuur 150/151 Schuttersgilden 153 Huwelijksjubilea 156 Over spreekwoorden, spreuken en gezegden 157 Wat is heemkunde? 159 Van kansspel tot kinderspel

78

159 159 161 161 162 165

Geneeskunde door de eeuwen heen Bistro‟s cafes en andere dorstlessers De dood in Vlaanderen Mobiliteit en tijd, vroeger en nu Bij wijze van nieuwjaarsgroet Chrysanten en Allerheiligen

Jaarboeken 4

Beschouwingen over heemkunde

79

Andere publicaties door Hoegaardiers of met Hoegaarden als inspiratiebron Hoegaardiers

P. Bosteels, Het adembenemend ogenblik, Uitgeverij Kritak, Leuven, 1993 (dichtbundel) J. Haumont, Discours sur les arts et les sciences en général et sur leur langue en particulier, Philosophes Belges, Brussel, 1818 J. Haumont, Discours sur les systèmes, Brussel, 1818 J. Haumont, Trois mots, par un paysan flamand, sur les choses importantes, Brussel, 1842 J. Hocsemius (Jan van Hoksem), V. Naveau, Levensvreugde, Drukkerij Smeesters-Lefrère, Hoegaarden, 1908 (dichtbundel) J. Smeesters, La valeur médico-légale de la périmétrie oculaire, Overdruk uit Bulletin médical des Accidents du travail et des Maladies professionnelles, 3, 15 september 1909 J. Smeesters, Le champ visuel : a) Dans la grossesse ; b) dans l‟iritis, Overdruk uit Bulletin de la Société Belge d‟Ophtalmologie, 51, 1925 J. Vander Velpen, Ken je Lourdes, Lannoo, Tielt, 1970

Hoegaarden als inspiratiebron

F. Delhasse, Joseph Haumont, Brussel, 1854 M. Geukens, De ongrijpbare wereld van Pintje Bier, Zuid & Noord, Beringen, 1999, waarin wordt verteld over een jonkman, Pintje Bier, die leeft in Tienen, waar hij iedere dag zijn Hoegaards witbier drinkt… M. Geukens, Drinkklare Hoegaardse verhalen, Ripova, 1997 K. Merckx en R. Poulman, Als de duivel er zich mee moeit, Ripova, Tienen, 2004 J. Vander Velpen, Lijst van zijn artikels verschenen in Eigen Schoon en de Brabander: Artikels van J. Vander Velpen verschenen in Eigen Schoon en de Brabander vanaf1953 en handelend over Hoegaarden (Meldert en Hoksem): De collegiale kerk van Hoegaarden: reglement van 1242, XXXVI (1953)

80

De collegiale kerk van Hoegaarden onder voogdij van het Domkapittel van Keulen, XXXVI (1953) Rondom de stichting van de collegiale kerk van Hoksem, XXXVI (1953) Alpeide stichteres van de collegiale kerk van Hoegaarden, XXXVI (1953) De voormalige kerk van Hoegaarden, XXXVII (1954) De advocatia van de kerk van Hoegaarden, XXXVIII (1955) Een middeleeuws klooster op de Blotenberg bij Meldert, XXXXI (1958) De cijnsgronden van de prinsbisschop van Luik te Hoegaarden en de toenmalige druiventeelt, XXXXI (1958) Was Alpeide van Hoegaarden de dochter van Erleboud en de kleindochter van Karel de Eenvoudige, XXXXIV (1961) Stamboom der familie Van Hagendoren, XXXIV (1961) en XXXXV (1962) --------------------------------------Smeesters Joseph(1881-1961)

Hoegaardier van geboorte Dokter in de geneeskunde, spec.Oogarts Matigheidsbond/Vreugd in Deugd Alpaidis n 103/104, Dorpsfig. Dl 2 (1995)

Hocsemius( Jan van Hocsem)(1278-1348)

Hoegaardier van geboorte (Hoksem) Auteur van o.a. Gesta Pontificium Leodiensium

J. Haumont(1783-1848)

Hoegaardier van geboorte Zie Alpaidis 26

81

82

83

84

85

Auteurslijst Alpaidis en Jaarboeken* Borremans Louis(1900-1991)

Ereambassadeur van België Hoofd-Eredeken van de Confrerie Uit Hoegaards geslacht (zie hoger)

Bosteels Paul(+1994)

Werd overtuigd Hoegaardier

Degeest Jan

Hoegaardier/Outgaardier van geboorte Kunsthistoricus Organisator tentoonstellingen

Dodion Maurice

Hoegaardier van geboorte Historicus

Doperé Frans

Doctor in de chemie Expert architectuur, kunst en techniek van natuursteen/middeleeuwse bouwwerken/ molenexpert

Grooten Etienne

Schatbewaarder en secretaris VZW „t Nieuwhuys

Guilluy Albert

Hoegaardier van geboorte Hoofdonderwijzer gemeenteschool Inrichter van het museum en de collectie Museumconservator eerste uur tot 1983

Kempeneers Paul

Doctor Germaanse filologie; Lid Kon. Com. Toponymie Tienenaar, gehuwd met Hoegaardse Vandervesse

Saelmaekers Erik

Hoegaardier van geboorte Museumconservator Drijvende kracht HHK Bestuurslid „t Nieuwhuys

Saelmaekers Tom

Hoegaardier van geboorte Historicus

Vandenbempt Gilbert

Dokter in de geneeskunde Drijvende kracht achter genealogische opzoekingen familie Vandenbempt (die gelijknamig tijdschrift uitgeeft)

Vandermolen Georges(1914-1993)

Hoegaardier van geboorte

86

Onderwijzer gemeenteschool Van Nerum Hubert(1923-1994)

Oprichter Museum „t Nieuwhuys Zoon van Julien Van Nerum (Museum) Familiegilde Van Nerum en Confrerie Biografie in Alpaidis 115

* Alleen de vroegere en huidige auteurs van meerdere artikels zijn opgenomen in de lijst

87

Lijst van de afbeeldingen

Structuur Heemkundige kring ‟t Nieuwhuys (1995)

5

Periodieke uitgave Heemkundige Kring (1965)

7

Alpaidis (1969)

11

Alpaidis (1976)

15

Alpaidis (1992)

29

Alpaidis (160/2005)

38

Alpaidis(161/2005)

40

HHK, Jaarboek (1989)

48

J. Haumont, in de reeks Philosophes belges

50

Hulde aan de nagedachtenis van Odulphus Troost

51

R. Billen, Brouwers verkopen plezier, Pierre Celis, my Life

69

V. Naveau, Levensvreugde

71

J. Smeesters, Périmétrie Oculaire

73

‟t Annoncenblad (3/1910)

74

Ons Blad (19/1934)

75

P. Bosteels, het adembenemend ogenblik

76

88

Inhoudstafel

Inleiding

3

Leeswijzer

6

Inhoud van Alpaidis

7

Inhoud van de Jaarboeken HHK

41

Index op de testamenten,…(Alpaidis 43, 1976-95, 1989)

44

Wat er over Hoegaarden verscheen Algemeen(zonder Meldert/Outgaarden)

48

Volgens trefwoorden Alpaidis Ambachten Archeologie Architectuur, gebouwen, monumenten Bestuur Bevolking Bier//, herbergen Bierorde Bodem Bodem Bost Confrerie der V Geslachten van Hoegaarden Corrigenda Dialect Dorpsfiguren, personen Emigratie Faits divers Folklore, volkskunde Genealogie Geschiedenis Geschiedschrijving

51

89

Heemkundige kring Heraldiek, zegelkunde Hoksem (gehucht) Houtem (gehucht) Iconologie, Symboliek Kerk en parochie (zie ook religieuze geschiedenis) Landschap Levensduurte Lotelingen Mariadal Meldert Molens Museum Notarissen Onderwijs Outgaarden Overlaar (gehucht voor 1/1/1977) Palmprocessie en genootschap der Apostelen Plaatsnaamkunde, kadaster, kaarten, straatnamen Politie, veldwachters, veiligheid Prehistorie Religieuze geschiedenis (zie ook kerk en parochie) Rommersom (gehucht) Sagen, legenden, bijgeloof en volksverhalen Stoeten, optochten Studiebeurs Suikerindustrie Taal Testamenten Toerisme Toontuinen Verenigingen Volkskunde Wandelingen Water en waterlopen Wereldoorlog I Wereldoorlog II Wijn Artikels zonder directe verwijzing naar Hoegaarden, Meldert, Outgaarden

78

Andere publicaties door Hoegaardiers of met Hoegaardiers als inspiratiebron

80

Auteurslijst Alpaidis

86

Lijst afbeeldingen

88

Inhoudstafel

89

90