ONTEIGENINGEN EN EIGENDOMSBEPERKINGEN ONDER DE GROND EN IN DE LUCHT
Editors J. GHYSELS V. SAGAERT R. PALMANS
Auteurs JÜRGEN DE STAERCKE JAN GHYSELS VINCENT SAGAERT VALENTINA STAELENS TIM VERMEIR
intersentia Antwerpen - Oxford
CR@W
INHOUD
VOORWOORD
v
VERTICALE EIGENDOMSGRENZEN EN VERTICAAL BEPERKTE ONTEIGENINGEN VINCENT SAGAERT
1
Afdeling 1. Verticale eigendomsgrenzen en onteigeningen Afdeling 2. De verticale uitgestrektheid van het eigendomsrecht § 1. Algemeen § 2. De ruimte boven de grondoppervlakte § 3. De ruimte onder de grondoppervlakte Afdeling 3. Verticale beperkingen van het eigendomsrecht § 1. Algemeen § 2. Hoofdzakelijke opstalrechten § 3. Accessoire opstalrechten Afdeling 4. Verticaal begrensde onteigeningen § 1. Inleiding: omvang van de onteigening § 2. Onteigening beperkt tot de bovengrond § 3. Problematiek indien de grond met een opstalrecht is bezwaard § 4. Een onteigening beperkt tot de ondergrond A. Algemeen B. Waardering van de ondergrondse inneming Afdeling 5. Afbakening tussen onteigening en wettelijke erfdienstbaarheid van openbaar nut bij gedeeltelijke inname Afdeling 6. Synthese: een gedeeltelijke onteigening versus een wettelijke erfdienstbaarheid van openbaar nut
1 2 2 3 6 9 9 10 13 14 14 16 19 22 22 23
Intersentia
Vll
25 31
Inhoud
BODEMSANERING, EIGENDOMSBEPERKENDE MAATREGELEN EN ONTEIGENING JAN GHYSELS
33
Afdeling 1. Inleiding § 1. De raakvlakken tussen bodemsanering en onteigening A. De onteigening in de bodemsanering en de onteigening van de bodemsanering B. Gebruiksbeperkingen, voorzorgsmaatregelen, bodemsaneringproject en veiligheidsmaatregelen C. Onteigening of erfdienstbaarheid van openbaar nut? § 2. Het decreet van 20 Oktober 2006 betreffende de bodemsanering en de bodembescherming Afdeling 2. Eigendomsbeperkende maatregelen § 1. Gebruiksbeperkingen A. Het Bodemsaneringsdecreet 1. De gebruiksbeperkingen van artikel 5, § 1 BSD a. De toepassingsvoorwaarden (i) Definities (ii) Een vaststaande verontreiniging (iii) Het gebruik overeenkomstig de bestemming van de grond verhinderen (iv) De gebruiksbeperking moet 'nodig' zijn b. Kenmerken (i) Bewarende maatregelen (ii) Tijdelijke maatregelen c. Karakter d. Bevoegdheid en procedure e. Bijstand f. Voorbeelden g. Duiding: onteigening of niet? 2. De gebruiksbeperkingen van artikel 8, § 3 BSD a. Algemeen b. Duiding: onteigening of niet? B. Het decreet betreffende de bodemsanering en de bodembescherming (DBB) 1. Twee rechtsgronden voor gebruiksbeperkingen 2. De gebruiksbeperkingen van artikel 72 DBB 3. Gebruiksbeperkingen van artikel 167 DBB
Vlll
33 33 33 34 34 38 38 38 38 39 39 39 41 42 45 46 46 46 47 49 52 53 54 55 55 55 56 56 56 59
Tntprcentiii
Inhoud
§ 2. Voorzorgsmaatregelen A. Het Bodemsaneringsdecreet B. Het decreet betreffende de bodemsanering en de bodembescherming § 3. Veiligheidsmaatregelen A. Het Bodemsaneringsdecreet B. Het decreet betreffende de bodemsanering en de bodembescherming § 4. Bodemsaneringsproject en nazorg A. Het Bodemsaneringsdecreet B. Het decreet betreffende de bodemsanering en de bodembescherming § 5. Bestemmingsbeperkingen Afdeling 3. Onteigening § 1. Onteigening in de bodemsanering A. Het Bodemsaneringsdecreet B. Het decreet betreffende de bodemsanering en de bodembescherming § 2. Onteigening van de bodemsanering A. Het Bodemsaneringsdecreet B. Het decreet betreffende de bodemsanering en de bodembescherming § 3. Onteigening voor bodembescherming Afdeling 4. Algemeen besluit
60 60 61 62 62 63 63 63 64 64 65 65 65 66 66 66 67 68 69
VERTICALE EIGENDOMSBEGRENZINGEN DOOR NUTSVOORZIENINGEN TIM VERMEIR
Afdeling 1. Inleiding Afdeling 2. Historisch overzicht § 1. Algemeen § 2. Elektronische communicatie A. Inleiding B. Tot 2003 1. Telecommunicatie 2. Kabeltelevisie a. Viaanderen b. Franse Gemeenschap c. Brüssel d. Duitstalige Gemeenschap
Intersentia
73
73 73 73 76 76 77 77 79 80 81 81 82
Inhoud
C. Convergentie D. Besluit § 3. Elektriciteit A. Voorgeschiedenis B. Bevoegdheidsverdeling C. Liberalisering 1. Europees kader 2. Federale regeling 3. Viaanderen 4. Wallonie 5. Brüssel § 2. Aardgas A. Voorgeschiedenis B. Bevoegdheidsverdeling C. Liberalisering 1. Federale regeling 2. Viaanderen 3. Wallonie 4. Brüssel § 3. Water A. Algemeen B. Drinkwater C. Afvalwater 1. Inleiding 2. Bovengemeentelijk niveau 3. Gemeentelijk niveau Afdeling 3. Wettelijke erfdienstbaarheden van openbaar nut § 1. Inleiding § 2. Wettelijke of decretale grondslagen A. Historisch overzicht B. Algemeen overzicht C. Sectoren zonder wettelijke erfdienstbaarheden D. Sectoren met wettelijke erfdienstbaarheden 1. Elektriciteit a. Wie kan aanspraak maken op de wettelijke erfdienstbaarheden? b. Draagwijdte van de wettelijke erfdienstbaarheden 2. Aardgas a. Wie kan aanspraak maken op de wettelijke erfdienstbaarheden? b. Draagwijdte van de wettelijke erfdienstbaarheden?
82 85 85 85 86 86 86 87 88 88 89 89 89 90 91 91 92 92 93 93 93 93 96 96 97 98 98 98 101 101 102 103 105 105 105 107 108 108 109
Intersentia
Inhoud
3. Aquafin 4. Elektronische communicatie a. Kabeltelevisie b. Telecommunicatie E. Schematisch overzicht § 3. Bebouwde gronden § 4. Vergoeding A. Algemeen B. Aardgas C. Aquafin D. Elektriciteit E. Overige nutssectoren F. Bedenkingen § 5. Snoeirecht of snoeiplicht A. Verplichting tot snoeien 1. Elektriciteit 2. Telecommunicatie B. Kosten voor snoeien 1. Algemeen 2. Aansprakelijkheid bij tekortkoming aan de snoeiplicht § 6. Veiligheidsmaatregelen A. Aardgas B. Elektriciteit C. Telecommunicatie, kabeltelevisie, waterleidingen, rioleringen, D. Oplossingen in rechtspraak en rechtsleer § 7. Verplaatsingen A. Algemeen B. Eigenaar of gebruiker C. Kostenregeling D. Termijnen E. Verplaatsing van leidingen die niet gebaseerd zijn op een wettelijke erfdienstbaarheid § 8. Einde van de wettelijke erfdienstbaarheden A. Inleiding B. Sectoraal overzicht 1. Aardgas a. Overzicht b. Commentaar 2. Elektriciteit
Intersentia
109 110 HO 111 112 113 114 114 116 117 117 119 121 123 123 123 124 124 124 126 127 128 128 129 129 130 130 132 133 133 134 134 134 136 136 136 137 137
Inhoud
3. Elektronische communicatie 4. Aquafin C. Gevolgen § 9. Wettelijke erfdienstbaarheden van openbaar nut voor andere gasachtige producten? Afdeling 4. Onteigening Afdeling 5. Privaatrechtelijke gebruiksmogelijkheden Afdeling 6. Recht van uitweg voor ingesloten erven (art. 682 B.W.)
138 138 139 141 144 145 149
MIJNCONCESSIES EN ONTGINNING JÜRGEN DE STAERCKE
151
Afdeling 1. Inleiding Afdeling 2. Bevoegdheidsverdeling in het federale Belgie Afdeling 3. Winning van oppervlaktedelfstoffen § 1. Ontginning van oppervlaktedelfstoffen en het ruimtelijkeordeningsrecht § 2. Ontginning van oppervlaktedelfstoffen en het milieurecht § 3. Machtigingen, vergunningen, concessies § 4. Decreet tot oprichting van het Grindfonds en tot regeling van de grindwinning A. Grindfonds B. Maatregelen betreffende de grindwinning 1. Afbouw grindwinning 2. Grindheffing 3. Waarborgsysteem 4. Productiequotum 5. Grindwinningsgebieden, vergunningen, trekkingsrechten.. C. Varia 1. Beroepsmogelijkheden 2. Inspectie 3. Sancties § 5. Decreet betreffende de oppervlaktedelfstoffen A. Algemene beleidsdoelstellingen inzake het beheer van de oppervlaktedelfstoffen B. Oppervlaktedelfstoffenplanning C. Primaire oppervlaktedelfstoffen 1. Optimale ontginning 2. Ontginningsmachtiging 3. Onteigening
Xll
151 151 152 153 155 155 156 157 158 158 159 159 161 162 164 164 164 165 165 166 167 169 169 170 173
Intersentia
Inhoud
4. Pacht, vruchtgebruik, gebruik en huur van percelen, gelegen binnen een ontginningsgebied 5. Financiele zekerheid D. Natuurlijke samenstelling van oppervlaktedelfstoffen en certificaat van herkomst E. Alternatieve materialen F. Sancties G. Onteigeningen in het kader van het Grind- en het Oppervlaktedelfstoffendecreet Afdeling 4. Exploratie en exploitatie van niet-levende rijkdommen van de territoriale zee en het continentaal plat § 1. Territoriale zee en continentaal plat § 2. Concessies A. Zand- en grindontginning B. Koolwaterstoffen C. Kabels en pijpleidingen D. Kunstmatige eilanden, installaties en andere inrichtingen E. Inbreuken Afdeling 5. Opsporen en ontginnen van petroleum en brandbare gassen in het Vlaamse Gewest
173 175 176 177 178 178 179 179 180 181 182 184 184 185 185
VERTICALE EIGENDOMSINNEMING: ERFDIENSTBAARHEID OF ONTEIGENING - DE LUCHTVAART(ROUTES) VALENTINA STAELENS
Afdeling 1. Inleiding Afdeling 2. Bevoegdheid en toepasselijke wetgeving in Belgie § 1. Bevoegdheidsverdeling inzake luchtvaart in het federale Belgie § 2. Voornaamste Belgische Luchtvaartwetgeving A. Huidige regeling B. Voorgestelde wijzigingen: wetsontwerp inzake het vastleggen van vliegprocedures (2006) 1. Permanente vliegprocedures 2. Tijdelijke vliegprocedures 3. Uitzonderingen in het uitvoeren van de vliegprocedures ... Afdeling 3. Eigendom en (verticale) eigendomsbeperkingen § 1. Algemeen § 2. Soorten eigendomsbeperkingen A. Erfdienstbaarheden B. Onteigening C. Burenhinder
Intersentia
187
187 188 188 190 190 191 192 193 194 195 195 196 196 197 198
xln
Inhoud
Afdeling 4. (Verticale) Eigendomsbeperkingen en luchtvaart § 1. Algemeen § 2. Recht van overvlucht voor vliegtuigen en geluidshinder § 3. Verbod om (boven een bepaalde hoogte) te bouwen Afdeling 5. Verticale eigendomsinneming: het Amerikaanse luik § 1. Algemeen § 2. Bevoegdheid § 3. Eigendomsrecht en hinder door luchtvaartuigen Afdeling 6. Besluit
199 199 199 208 209 209 210 211 214
XlV
Intersentia
