D
IJ TR
S
D WE
NR° 67
FEBRUARI - MAART - APRIL 2015
Entrepreneur de Jardins de Wallonie
Onderhoud van voetbalvelden 4
Blader door naar pagina 19 en maak kans op deze heggenschaar “HS 8755”
6€
Naxhelet Golf Club
VAKKRANT VOOR DE PROFESSIONELE TUIN- PARK- GROENSECTOR & URBANISATIE
METABO BLOKJE 1.indd 1 10/03/15 09: 16 VERSCHIJNT 4X PER JAAR: FEBRUARI - MEI - AUGUSTUS - NOVEMBER
11 15
BETAFENCE
KWALITEIT VOOR HET LEVEN
OPTIMALE BESCHERMING TOT 20 JAAR GARANTIE MADE IN EUROPE 130 JAAR ERVARING
Duurzame afrasteringen www.betafence.be
Afgiftekantoor Gent X - P509296
Met Betafence kiest u voor kwaliteit en zekerheid, een leven lang. De wereldwijde nummer 1 in afrasteringssystemen omringt u met de beste zorgen en beschermt wat voor u echt telt. Betafence verenigt ervaring en knowhow in een gevarieerd assortiment met afsluitingen, poorten en totaalconcepten op maat. Zo geniet u van een veilige omgeving in de geruststellende zekerheid dat u hebt gekozen voor de beste kwaliteit. Duurzaam en betrouwbaar.
Betafence NV / Zwevegem / T 056 73 46 46 /
[email protected]
140298_BET_Garden Style NL.indd 1
19/03/14 09:51
Jo Beau uw
®
presenteert:
2
v460
toekomstige gazonverluchter
enkel voor
professionelen
Veiligheidshendel - toestel voldoet aan alle veiligheidsnormen -
Ergonomische bedieningshendel - Gewoon, om het u makkelijk en aangenaam te maken -
Uitgerust met Honda motor GX200 - om vol vertrouwen aan de slag te gaan -
Zwenkwielen - voor een optimale wendbaarheid -
Uitgerust met Greenknives® - de gepatenteerde herbruikbare messen tot 400 standuren Wiel- en messenas op één lijn - voor alle glooiingen, zonder schade aan het gazon -
Een demo bij u thuis? Contacteer een erkende Jo Beau ® dealer of surf naar www.jobeau.eu
naast
het meest volledige gamma professionele hakselaars
N
&
mi j scan 100% MADE IN BELGIUM
stronkenfrezen !
uw
ie
Vaak
n a g e m a a kt
...
Nooit
R
Kon. Astridlaan 97/23 - 8200 Brugge - België
T: 0032 (0) 50 70 48 40 - F: 0032 (0) 50 39 04 02
geëvenaard
R
[email protected] - www.jobeau.eu
D
IJ TR
S
D WE FEBRUARI - MAART - APRIL 2015
Tuin- en lifestylekleding
Groenbeheer Antwerpse ZOO
Bayer Groene Ruimten 31
6€
37
40
Eerste sportveldendag, de kortste weg naar de ideale grasmat
DOSSIER
NR° 67
Blader door naar pagina 19 en maak kans op deze heggenschaar “HS 8755”
Snoeitechnieken
METABO BLOKJE 2.indd 1
Het thema sportvelden is brandend actueel. Spelers van Sporting Lokeren en Standard breken in onze competitie net geen been, Club Brugge greep al in met een nieuw exemplaar en ook Anderlecht gaat voor een nieuwe mat met het ingaan van de play-offs. Wie zijn sportveld niet op de juist manier aanlegt en verzorgt, komt vroeg of laat in de problemen. Tijdens de Sportveldendag schotelden Advanta, Bayer, Sibelco, TerraCottem en Compo de talrijk opgekomen aanwezigen een aangename en leerrijk programma voor. Vol tips & tricks rond aanleg en onderhoud van het ideale sportveld.
9
Tijdig én doordacht snoeien is cruciaal voor het voortbestaan van een boom. Toch is er nog een grote breuklijn tussen ‘snoeien volgens het boekje’ en ‘snoeien volgens de wensen van de klant’. Particulieren, overheden en organisaties grijpen vaak te laat en te drastisch in. Met alle gevolgen van dien. Gelukkig schakelen steeds meer tuinaannemers professionele snoeiers in onderaanneming in. Zo zijn ze zeker van topkwaliteit en creëren ze een win-win situatie voor alle betrokken partijen. In ons dossier ‘Snoeitechnieken’ vind je alles over jeugdsnoei, begeleidingssnoei en achterstallige snoei.
Entrepreneur de Jardins de Wallonie vierde tiende editie Groenbeheer Antwerpse 10 jaar ‘Concours de l’Entrepreneur de Jardins de Wallonie’. Op deze feesteditie keek de organisatie met trots terug op het afgelegd parcours met maar liefst 133 prachtige tuinprojecten van 80 verschillende tuinaanleggers en -architecten. Ook in deze editie lag de kwaliteit van de projecten erg hoog. Er werd zelfs eenmalig een nieuwe, extra categorie uitgereikt; deze van ‘prestigeproject’. 4
Afgiftekantoor Gent X - P509296
VanDyck exclusieve verdeler van Bosch accutuinmachines VanDyck Marcel Belgium treedt voortaan op als de exclusieve verdeler voor de Benelux van de Bosch accutuingereedschappen. Bosch accumachines leveren dezelfde prestaties als hun tegenhangers op benzine, maar hebben verschillende extra voordelen zoals minder lawaai, minder trillingen en het milieuvriendelijke aspect. De verkoop van de machines loopt uitsluitend via de gespecialiseerde vakhandel in tuinmachines. 39
10/03/15 09:
22
ZOO sluit opnieuw aan bij 19e-eeuwse romantiek
Fondu Landscape Architects, een gerenommeerd ontwerpbureau voor landschapsarchitectuur en ruimtelijke planning, werd in 2012 gevraagd een tuinhistorische studie uit te voeren. De conclusies vormen de basis vormen van een grootschalige, weloverwogen visie op het groenbeheer van de ZOO. Met als doel de historische tuin in ere te herstellen. Centraal staan respect voor het historisch erfgoed, het koesteren van de sfeer van het kunstzinnige landschap en het exotisme van dieren- en plantencollectie en duurzame beheersmaatregelen. Het landschap zal zo opnieuw de basis vormen van een promenadenetwerk waar actief beleven en bekijken de basisgedachte wordt. 40
4
Entrepreneur de Jardins de Wallonie viert tiende editie Nummer 10! Een rond getal dat erg speciaal is voor zowat elke organisatie, en ook zo voor de ‘Concours de l’Entrepreneur de Jardins de Wallonie’. Met deze feesteditie kijkt de organisatie trots terug op een mooi parcours: in 10 edities werden maar liefst 133 prachtige tuinprojecten van 80 verschillende tuinaanleggers en -architecten genomineerd en gelauwerd. En met al deze projecten kreeg de kennis, ervaring en creativiteit van de Waalse Tuinaannemers positieve weerklank in eigen land. Het eindpunt is daarbij nog lang niet bereikt, want er staat reeds een nieuwe editie in de steigers...
Hieronder ontdek je de verschillende laureaten… Tuinen minder dan 350 m²: Goud voor Serge Homez Een terras om te genieten Serge Homez is geen onbekende in de Waalse Tuinaannemer. In de loop van de 10 edities won hij goud in alle rubrieken. Het mag dus niet verbazen dat hij opnieuw scoorde met een geraffineerde tuin en terras in Kraainem. Hier werden twee aanliggende panden samengevoegd tot één geheel. Oorspronkelijk behoorden beide woningen tot een project van de ‘Kleine landeigendom’. De filosofie van deze Vlaamse bouwmaatschappij was om in landelijke gebieden op grote percelen woningen te bouwen voor jonge gezinnen. In de tuin werden dan verplicht groenten en neerhofdieren als konijnen, schapen,... gekweekt. De elementen die hiervoor werden voorzien, waren nog steeds aanwezig. Toen de opdrachtgever het aanliggende half open pand kocht naast zijn eigen woning kreeg Homez de opdracht om een nieuw concept te ontwikkelen. Want door het samenvoegen kreeg de tuin een grotere dimensie met ruime mogelijkheden. Het eerste dat werd aangepakt was het verouderde terras. Dat voldeed niet meer aan de wensen van de eigenaar. Het was te klein en te diepliggend. Homez koos ervoor een nieuw, aangepast belevingsterras te ontwerpen, één meter onder het tuinniveau. Hij liet het daarbij naadloos overgaan in de tuin, maakte het ruimer en voorzag het van meer bloemen en planten. Het terras werd vervaardigd uit Henegouwse blauwsteen, blokken en zandsteen. Met groene accenten via grassen, verveine, wolfsmelk, prachtkaars en kornoelje. Naast een eethoek bevat het een knusse relaxruimte in het tweede gedeelte dat trapsvormig naar de licht oplopende achtertuin voert. Hier werd, onzichtbaar vanop het terras, een zwembad gerealiseerd. De bestaande solide stalconstructie, die vroeger diende voor het kweken van konijnen en neerhofdieren, doet vandaag dienst als rustiek poolhouse. Tuinen tussen 350-1.000 m²: Goud voor Raphaël Pirnay Perfecte eenheid tussen moderne woning en tuin Raphaël Pirnay won voor zijn ontwerp niet alleen goud in de categorie van 350 tot 1.000 m², hij werd ook eindlaureaat in de categorie ‘Jong Talent’ en algemeen winnaar van deze jaargang. En terecht. De realisatie was enkel mogelijk via een aantal moeilijke bouwtechnische ingrepen. Dat de jonge tuinaannemer, voor zijn eerste belangrijke opdracht, hiervoor niet terugschrok verdient res-
Goud voor Serge Homez
Drie categorieën en een buitencategorie Ook de tiende editie van de wedstrijd werd georganiseerd door APAQ-W, de Waalse tegenhanger van VLAM en dus de Waalse promotiedienst voor kwaliteitsvolle landbouw. Dit in samenwerking met de Fédération Wallonne Horticole, een aantal ondernemingen uit de groensector, het vakblad CG Concept (het vroegere Espaces Verts) en Jardins & Loisirs. “Net als in de voorbije edities konden deelnemers zich inschrijven voor drie verschillende categorieën: tuinen kleiner dan 350 m², tuinen tussen 350 en 1.000 m² en tuinen groter dan 1.000 m²”, legt Isabelle Tasiaux van APAQ-W uit. “De verschillende inzendingen werden beoordeeld door een zeskoppige vakjury. Hun deskundigheid werd danig op de proef gesteld want ook deze editie lag de kwaliteit van de projecten erg hoog. Er werd zelfs eenmalig een nieuwe, extra categorie uitgereikt; deze van ‘prestigeproject’. Of deze categorie ook in de volgende edities zal terugkomen zal de tijd uitwijzen...”. Goud voor Raphaël Pirnay
5
pect. Het resultaat was bovendien meer dan geslaagd. Moderne woning en tuin vormen nu een verbluffende eenheid. Een geslaagd huwelijk, dat smaakt naar meer. In zijn ontwerp voorzag Pirnay een fontein en betonnen trap, een verhoogd terras uit composiethout met kiezelsteen aan de zijkanten en basalttegels van 100 cm², een trap in basaltsteen, een omheining in basalt, en een koivijver. Het terras dat de hele achterzijde van de woning flankeert werd onderbroken door een unieke bonsai nuage Taxus en een bassin voor de koïs. Aan de rechterzijde van de tuin kwam een betonnen muur die langs de bovenzijde een smalle waterpartij kreeg die naar een waterval leidt. De beplanting werd vrij sober gehouden: een Taxushaag, Rosier The Fairy, Hydrangea Annabelle, Liquidambar, Penisetum, Acer palmatum, Rhododendron Baden-Baden, Hedera en een Pinus. De borders aan de achterzijde gaan naadloos over in het omliggend groen. Dat wordt enkel onderbroken door een zwevend terras van compositiehout. Naast een mooi kunstwerk in de tuin werd de finishing touch gerealiseerd met een brievenbus in de stijl van de woning en twee stapelbakken voor het hout. Tuinen meer dan 1.000 m²: Goud voor Jean Modave Nieuw leven voor een terras Jean Modave van Jardi-Création stond bij de realisatie voor een grote uitdaging. De tuin lag achter een oude historische vakwerkhoeve en de bewoners wilden, na aankoop van een aangrenzend perceel met dezelfde sterke hellingsgraad, een verbeterd terrascomfort. Het verlanglijstje was daarbij niet min: het terras moest sterk uitgebreid worden. Verder wilden de eigenaars ruimte voor een zwembad dat vanop het terras aan het oog onttrokken moest worden. Probleem was echter dat het horizontale gedeelte achter de woning slechts enkele meters breed was en abrupt overging in een helling. Hierdoor was er weinig ruimte voor een gezellige inrichting van de zonnige kant van het huis. Het grootste deel aan de voor- en linkerkant was voorzien voor het parkeren van de auto’s. En aangezien het een sterk hellend terrein was, waren grootschalige werken onvermijdbaar. Een deel van de talud werd afgegraven. Voor de aanleg werd gekozen om steunmuren in pierressèches (droog gestapeld) te bouwen op de verschillende niveaus. Om de hoogteverschillen te beperken, werd gekozen om de muurtjes achter elkaar te plaatsen en daartussen beplanting te voorzien. Omwille van het oude karakter van het huis werd geopteerd voor nieuwe en tweedehands blauwe hardsteen, zandsteen en hout. Achter het tweede terras werd het zwembad ingeplant, onzichtbaar vanaf het terras. Het hoogste gedeelte van de tuin wordt nu zuiver gehouden door geiten. En tussen de stenen muren werd een spontane begroeiing toegelaten. Prestigetuinen: speciale prijs voor Joseph Pirard Geslaagde realisatie met uitzonderlijke dimensies Buitenbeentje in deze wedstrijd is het landschapspark dat Joseph Pirard realiseerde op het domein van François Mathy, die als ruiter op de Olympische spelen in 1976 tweemaal brons won.
Goud voor Jean Modave
Omwille van de uitzonderlijke dimensies van dit project, en gelet op de zware technische eisen besloot de jury de landschapstuin te bekronen als ‘jardin de prestige’. In het immense domein van 300 ha, vandaag een wereldcentrum van de paardensport, zorgde Pirard voor botanische eenheid. Daarbij hield hij rekening met de aanwezigheid van imposante gebouwen, verspreid over het domein. Tijdens zijn vorige deelnames aan de wedstrijd van de Waalse tuinaannemer verraste Pirard de jury met massieve stenen muren waarbij rotsblokken van meer dan een ton werden gebruikt. En ook in dit schitterende domein leenden
Spinnengif onschadelijk voor bestuivende bijen? Onheilspellende nieuwsberichten, documentaires en zelfs tekenfilms. De bewustmakingscampagne was bijzonder geslaagd: bijen zijn cruciaal voor de biodiversiteit en bij uitbreiding voor het leven op onze planeet. Maar ondanks de geleverde inspanningen (voldoende of niet, dat laten we nog in het midden) blijft hun situatie dramatisch achteruit gaan. Tot een derde van de bijenpopulatie in ons land haalde de lente niet. Ook andere Europese landen hadden te maken met een
grote bijensterfte. Grootste boosdoener daarbij is het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen die neonicotinoïden bevatten.
bestuivende insecten zoals bijen. Het middel werd gemaakt van het gif van spinnen, in combinatie met de proteïnen van sneeuwklokjes.
heugen en leervermogen van de bijen niet aan. En ook de larven van de honingbijen ondervonden geen last.
Daar zou nu echter verandering in kunnen komen. We gebruiken hierbij bewust de voorwaardelijke wijs. Al werd het nieuws gepubliceerd in ‘Science for Environment Policy’.
Spinnengif dringt immers niet door tot het zenuwstelsel van de dieren. In combinatie met proteïnen van een sneeuwklokje dringt het gif wel door de darmwand van bepaalde insecten en verlamt ze. Proeven wezen uit dat de combinatie dodelijk was voor een reeks schadelijke insecten, maar niet voor bijen. Nog belangrijk: het middel tast het ge-
Uiteraard is verder onderzoek nodig om de efficiëntie te vergelijken en te optimaliseren. Maar het nieuwe middel lijkt alvast een veelbelovend alternatief voor de huidige, schadelijke pesticiden. We duimen alvast mee voor een gunstig resultaat.
Editoriaal Britse wetenschappers ontwierpen immers een nieuwe pesticide die schadelijke insecten bestrijdt, maar geen negatieve effecten heeft voor
Jesse
6
speciale prijs voor Joseph Pirard
deze muren zich perfect om de taluds en vele verspreide parkeerplaatsen af te bakenen. Hij besteedde ook veel zorg aan de omheiningen van de paardenweiden die allemaal uitgevoerd werden in duurzaam hout. De groene toon werd meteen gezet via een dreef bij de eerste accommodaties. Rond de gebouwen werden borders en groenschermen aangelegd. De lage beplantingen, vaak Hydrangea (Alaska), Hedera helix ‘Arborescens’ en Miscanthus sinensis, werden afgewisseld met solitairen zoals meerstammige Carpinus betulus, Parrotia persica, Gleditsia triacanthos ‘Sunburst’. Blikvanger werd het administratief centrum van het domein, tevens ingericht als bezoekerscentrum. In dit grotendeel uit glas en cortenstaal opgetrokken gebouw, realiseerde Pirard in een patio met grote blokken een stenen waterval. Volgende editie De inschrijvingen voor de elfde editie zijn intussen geopend. Kandidaturen kunnen ingezonden worden naar het nieuwe adres van de APAQ-W in Namur: Avenue Comte de Smet de Nayer 14, 5000 Namur.
SOLIDOR
CUSTOM MADE RUBBER PRODUCTS
Alle foto’s zijn te bekijken op www.gardenstyle.be
SOLIDOR adjustablevan pedestals will significantly De De terrasdragers terrasdragers van SOLIDOR SOLIDOR verminderen verminderen De terrasdragers van SOLIDOR verminderen reduce the installation time to bij adjust the height aanzienlijk aanzienlijk de de installatie-tijd installatie-tijd bij het het regelen regelen van vanof aanzienlijk de installatie-tijd bij het regelen van yourvan terrace. de de hoogte hoogte van uw uw terras! terras! de hoogte van uw terras!
New support plate CP+ CP+ for wooden Nieuwe Nieuwe bovenplaat bovenplaat CP+ voor voor houten houten beams (Patent Pending) Nieuwe bovenplaat CP+ voor houten balken balken (Patent (Patent Pending) Pending) balken (Patent Pending) •• • •• • •• • •• •
Heel Heel stabiel stabiel • Heel Remarkably stable stabiel Eenvoudige Eenvoudige en en snelle snelle plaatsing plaatsing • Eenvoudige Fast and en easy installation snelle plaatsing Zeer Zeer sterk sterk • Zeer Very robust sterk Modulair Modulair systeem systeem • Modulair Modular system systeem
Helling-corrector HS3 HS3 Helling-corrector Slope corrector HS3 Helling-corrector HS3 (Patent Pending) (Patent Pending) (Patent Pending)
Tel.: +32 +32 (0)56 (0)56 41 41 35 35 70 70 Tel.: Tel.: +32 41 37 35 68 70 Fax: +32 (0)56 (0)56 40 40 37 68 Fax: Fax: +32 (0)56 40 37 68
www.solidor.be www.solidor.be www.solidor.be
7
Goede Speelprojecten
GrassLok Eco zorgt voor valdemping op natuurlijk gras Goede Speelprojecten introduceert GrassLok Eco. Een duurzame, onderhoudsarme en milieuvriendelijke oplossing voor valdemping. Die een optimaal natuurlijke uitstraling combineert met toepassing op allerlei oppervlakten. Grasslok Eco zorgt voor een veilige, struikelvrije en gelijkliggende ondergrond die meteen bijdraagt aan het natuurlijke karakter van de omgeving. Het kan worden aangebracht op bestaande grasoppervlakten, ingezaaide grond of teelaarde. Je kan het zelfs toepassen op hellende vlakken en het is rolstoeltoegankelijk.
EENVOUDIG TIJD EN MATERIAAL REGISTREREN VOOR DE GROENSECTOR
Het aanbrengen van GrassLok Eco dient nauwkeurig te worden uitgevoerd, zodat de oppervlakte erg vlak toont. Onder Grasslok Eco wordt TechMeshLite gaas gebruikt. Dit als stabilisatie en om wegzakken bij nat weer te voorkomen. Het gaas voorkomt het naar boven komen van steentjes in de bodem. Wanneer het gras volledig door de mat heen is gegroeid, kan het worden gemaaid. En zelfs met eventuele slijtplekken blijft de valdempende waarde optimaal omdat het wortelstelsel van het gras intact blijft. GrassLok Eco is vrij van emissies, levert geen negatieve bijdrage aan bodem en grondwater. Het materiaal is niet poreus, wordt niet aangetast en schimmelt niet. Het heeft een lange levensduur en is 100% recycleerbaar. www.speelprojecten.nl
Wat zou het voor u betekenen mocht u op enkele minuten uw uren-administratie klaar hebben? Bel ons nu voor vrijblijvende info: 051/72.14.00
www.one-two.com/green
A DVANTA
8
Uw partner in professionele gazonzaden en veldbloemen
Dit is de verzekering van iedere tuinaanlegger, de perfectie voor sport- en speelgazon. PRESTO beschikt over een zeer goede en snelle opkomst, een hoge betredingstolerantie en een uitzonderlijke ziekteresistentie. Het uitzicht van de grasmat is onberispelijk.
RENOVA is het mengsel bij uitstek voor de renovatie van beschadigde en/of uitgedunde gazons. RENOVA is het enige mengsel dat in staat is zich te vestigen in een reeds bestaand gazon.
PRESTO
RENOVA
PRESTO
PRESTO
®
9
Eerste sportveldendag, de kortste weg naar de ideale grasmat Hoe zorg je het hele jaar door voor een perfect bespeelbare grasmat? Dat was de hamvraag tijdens de allereerste Sportveldendag die begin februari werd georganiseerd in het Lokerse Daknamstadion. Tijdens de studiedag schotelden Advanta, Bayer, Sibelco, TerraCottem en Compo de talrijk opgekomen aanwezigen een aangename en leerrijk programma voor. Vol tips & tricks rond aanleg en onderhoud van het ideale sportveld.
De bouwstenen? Volgens Frank De Bleeckere, Elite & Talent Referee Manager is het thema sportvelden brandend actueel. De spelers van Sporting Lokeren en Standard breken in onze competitie net geen been, Club Brugge greep al in met een nieuw exemplaar en ook Anderlecht gaat voor een nieuwe mat met het ingaan van de play-offs. “Sinds de veldverwarming verplicht werd, wordt er nog amper een wedstrijd afgelast. Maar de buizen die onder de graszoden steken zijn geen wondermiddel. Ze voorkomen bevriezing, maar doen niets aan het water. En wie zijn sportveld niet op de juist manier aanlegt en verzorgt, komt dus vroeg of laat in de problemen.” De onderwerpen die op de studiedag werden aangesneden waren talrijk. Aan welke criteria moeten sportvelden voldoen? Hoe zit het met zandopbouw, drainering, bodemverbetering, voeding,…? En wat met het gras zelf? Welke keuzes kan je maken en welke consequenties hebben die? Welke gewasbeschermingsmiddelen mag je bij het onderhoud gebruiken en hoe? Alles werd onder de loep genomen door een arsenaal deskundigen. De ideale toplaag Donald Gabriëls van UGent was de eerste spreker. Hij ging dieper in op de juiste opbouw van de toplaag van een voetbalveld. “Volgens internationale voetbalreglementen is een speelveld onbespeelbaar wanneer de grond door slijk zo modderig is dat spelers niet kunnen aanzetten. Of wanneer bij regen een groot oppervlak van het speelveld overstroomd is en de bal op die plaats de grond niet raakt.”
“Water op het veld is dus uit den boze en dus moet het veld vochtdoorlatend zijn. Leem en klei zijn daarvoor ongeschikt. Een zanderige toplaag met de juiste samenstelling des te meer. Deze voert overtollig water snel af, en houdt bovendien voldoende vocht vast om het gras te laten groeien.” “De ideale toplaag bestaat uit meer dan 90% zand, minder dan 10% leem, minder dan 5% klei en 2 tot 3% organisch materiaal. Wie deze ‘Ganda-criteria’ toepast, krijgt een natuurgrasveld waarop het hele jaar door optimaal kan worden gevoetbald”, aldus Gabriëls. Korrelopbouw en gaatjes Paul Bertels van Sibelco gaf meer inzicht in de opbouw van drainerende lagen en rootzone. Belangrijk, want fouten in één van die lagen zorgen voor een grasmat van mindere kwaliteit. “Bij de aanleg moet je enkele elementaire regels in acht nemen zoals de dikte van één of meer drainerende lagen en de rootzone waarin de graswortels groeien. Vooral korrelvorm en korrelverdeling zijn cruciaal voor stabiliteit, waterhuishouding en wortelgroei. Eéntoppig zand, bijvoorbeeld, waarin bijna alle zandkorrels dezelfde grootte hebben, zorgt voor een los en onstabiel resultaat. Breedtoppig zand, met een verscheidenheid aan korrels met verschillende diktes, is dan weer stabiel maar moeilijk doordringbaar.” “Je kiest dus best voor een doordachte korrelsamenstelling die de juiste eigenschappen combineert. Ideaal is een wortelzone van 15 cm bestaande uit 45% kwartszand, 3 tot 5% organisch materiaal, 25% lucht en 25% water.” Scoren op én in een goede toplaag Volgens Davy Ottevaere van TerraCottem combineer je dat toch Panelgesprek De studiedag werd afgesloten door een panelgesprek met special guests uit de voetbalwereld: Frank De Bleeckere, Vital Borkelmans, Peter Maes, Piet Den Boer en Johan Boskamp.
10
snelle massagroei, uitspoeling van nitraat en zoutstress.”
semi-gecoate meststof (controlled release fertilizer)
langzaam werkende meststof (slow release fertilizer)
best met een toonaangevende bodemverbeteringstechnologie. Want er zijn ook nadelen aan een te zanderige bodem... “De beperkte waterretentiecapaciteit en minieme structuur ervan worden echter makkelijk aangepakt door een bodemverbeterend middel zoals de TCT Bodemverbeteraar. Met zijn hyperabsorberende polymeren, meststof, zeoliet, humaten en groeistimulatoren verhoogt deze de waterretentiecapaciteit van de toplaag en het volume aan beschikbaar water voor de grasplant. Bovendien is er een positief effect op de wortelontwikkeling en krijg je dus een sterkere grasmat.” En het gras? En de grasbeworteling? Volgens Erik Truyers van Limagrain
Advanta investeren goede fieldmanagers in de juiste toplaag, en bezanden en bemesten ze om een beter wortelgestel te verkrijgen. Want enkel een wortelgestel dat voeding, vocht en lucht optimaal opneemt, kan de grasmat gesloten houden en de speelschade tot een minimum beperken. De keuze van het juiste graszaadmengsel speelt daarbij uiteraard een cruciale rol. “Engels raaigras en veldbeemdgras zijn uiterst geschikt voor onze sportvelden. Engels raaigras kiemt snel, zorgt voor een dichte, groeikrachtige zode en is uitermate geschikt voor doorzaai. Bovendien laat het zich uitermate intensief bespelen en maaien, heeft het een zeer groot herstelvermogen en is het goed wintervast.” “Ook veldbeemdgras is een voortreffelijke zodevormer die de zode bo-
vendien versterkt en stabiliseert. Ook hier is er een goede wintervastheid en zowel warmte als droogte worden prima verdragen. Evenals het betreden en bespelen.” “Met graszaadtechnologie zorg je bovendien voor minder klimaat- en speelschade en krijg je een bewijsbare meerwaarde naar duurzaamheid. Behandeld met ‘Advance seed coating root technology’ neemt de wortelmassa van raaigras zo tot 40% toe, van veldbeemd zelfs tot 60%. Ideaal, want meer wortelmassa zorgt voor een betere benutting van voeding wat de duurzaamheid ten goede komt. Het zorgt tevens voor een zeer hoge droogtebestendigheid. En vooral in het geval van veldbeemd heb je veel minder last van speelschade.” Groeit gras vanzelf? Maar ook onderhoud is belangrijk. Jan Aelbrecht van Compo Expert beklemtoonde de behoefte aan minerale nutriënten. “De grasmat het hele voetbalseizoen lang kwalitatief op peil houden vergt veel aandacht. Het voldoen aan de voedingsbehoefte is daarbij cruciaal. Gebrek aan voedingsstoffen vermindert de densiteit van het gras, de regeneratiekracht, de betreding en bespeelbaarheid, verhoogt de kans op onkruid en ziekten en wijzigt de samenstelling van de grassoorten.” “Beluchten en verticuteren gaan dus best samen met het toedienen van traagwerkende meststoffen. Zij zorgen voor een geleidelijke vrijstelling van stikstof, aangepast aan de behoefte van het sportveld en combineren dit met een hogere efficiëntie. Verder vermijd je negatieve effecten zoals
“Ideaal voor een sportveld is het toedienen van een stikstofrijke meststof in het vroege voorjaar, een fosfaatrijke meststof in het begin van de zomer en een kaliumrijke meststof in het vroege najaar.” Geïntegreerd gewasbeschermingsmiddelenbeleid “Maar ondanks een goede bodemstructuur, goede bemestingsschema’s, degelijk onderhoud en het gebruik van prima graszaden duiken er af en toe toch problemen op zoals onkruid, ziekten of bodeminsecten die speciale aandacht vergen”, aldus Benjamin Lebrun van Bayer CropScience. Slim gebruik van gewasbeschermingsmiddelen zorgt voor een efficiënt, rationeel en duurzaam gebruik van het sportveld. Maar welke middelen zijn goed? En hoe en in welke dosissen moet/ mag je ze toepassen? “Volksgezondheid, ecologische principes en duurzaamheid worden steeds belangrijker. En dat is maar goed ook. Op 25 november 2015 gaat een nieuwe wetgeving van kracht waardoor professionelen over een fytolicentie moeten beschikken voor het gebruik, de verkoop en het geven van voorlichting van gewasbeschermingsmiddelen. Op die manier worden wanpraktijken tot een minimum beperkt.” “Ook de aanpak van de verschillende terreinen zelf wordt geregeld. Zo moet er sinds begin dit jaar op sportvelden gestreefd worden naar ‘minimumgebruik’. Gewasbescherming moet daarbij pleksgewijs worden toegepast. En ook aanleg en heraanleg worden streng gereglementeerd. Bestrijdingsmethoden schadelijk voor de gezondheid of het milieu mogen pas worden toegepast na het indienen van een goed onderbouwd dossier.” Gedaan dus met cowboypraktijken. Sportclubs en fieldmanagers zullen ten raden moeten gaan bij de juiste professionele partijen om eventuele problemen afdoend op te lossen. www.sportveldendag.be
11
Onderhoud van voetbalvelden Voetbalvelden hebben het vaak zwaar te verduren door de loodzware combinatie van opeenvolging van wedstrijden en weersomstandigheden. De eisen die aan onze sportvelden worden gesteld inzake vlakteligging, balrolgedrag en afwatering komen ook steeds hoger te liggen. Een adequaat onderhoudsplan kan echter veel problemen helpen voorkomen.
Met een rendement van minstens 1000 m²/uur biedt de Eliet DZC 750 ook bij sportvelden waar wendbaarheid en lage gronddruk nodig zijn, extra troeven (doc. Eliet)
Moeilijkheden Anderlecht moet nog voor de start van de play-offcompetitie een nieuwe grasmat laten aanleggen, de spelers van Standard noemen hun eigen terrein voetbalonwaardig, tal van andere (kleinere) clubs spreken veeleer van een patattenveld dan van een voetbalterrein,… we zijn het onderhand gewoon van met spek te schieten op de terreinverzorgers. De praktijk leert ons dat het allemaal niet zo eenvoudig is. De intensiteit waarmee de velden worden bespeeld, maakt het quasi onmogelijk om van een doordacht onderhoud te kunnen spreken. Van een tussenseizoen om de mat even op adem te laten komen, is nog amper sprake. Los van deze actuele problemen is het sowieso moeilijk een algemeen geldend onderhoudsplan te geven. Veel hangt af van de bodemkundige toestand van de velden, de wijze van aanleg en de mate van onderhoud en gebruik. Bovendien oefenen de weersomstandigheden een bijzonder grote invloed uit op de noodzaak aan maatregelen. Om de grasmat desondanks toch in conditie te houden, zijn verschillende ‘bewerkingen’ aangewezen. De Belgische Voetbalbond (KBVB) organiseerde twee jaar geleden een opleiding voor onderhoudsverantwoordelijken van voetbalvelden. De Nederlandse evenknie (KNVB) zette alles even op een rijtje. Wij lichten er de belangrijkste tips even uit.
Maaien Het maaien van het gras heeft niet alleen tot doel de geschiktheid voor bespeling te bevorderen, maar is ook van groot belang voor de goede dichtheid van de grasmat. Het maaien kan best aan niet te hoge snelheden en met rustige wendingen. Er mogen geen plukken blijven staan en geen banen worden gemaakt waarbij de ene kant te kort en de andere kant te hoog wordt gemaaid door een foutief afgestelde machine. Diegene die de machine bedient, moet dus ook in staat zijn de machine goed te onderhouden en af te stellen. Hij moet kunnen beoordelen wanneer de machine of de messenkooien aan revisie toe zijn. Hij moet ook kunnen beoordelen met welke snelheid gemaaid moet worden onder verschillende weersomstandigheden en toestand van de velden. Het is moeilijk zowel het begin als het einde van het maaiseizoen in tijd vast te leggen. Vaak wordt te laat begonnen met maaien of wordt in het najaar te vroeg gestopt. Om het regeneratievermogen van de grasmat niet in gevaar te brengen, mag er laat in het seizoen niet meer op de normale hoogte worden gemaaid. De algemene maaihoogte voor voetbalvelden is 0,03-0,04 m (afstand snijkant van het onderblad tot het bodemoppervlak). Bij korter maaien daalt de weerstand van de grasmat tegen bespeling en droogte. In het groeiseizoen moet vaak twee maal per week gemaaid
worden. Het tijdstip moet wel worden afgestemd op het moment van gebruik. Om tijdens het speelseizoen zo weinig mogelijk verschil te krijgen tussen maaihoogte en speelhoogte is het, vooral bij groeigunstige weersomstandigheden, aangeraden te maaien vlak voor het weekend. Een te lage maaihoogte verzwakt het gras en geeft aanleiding tot verbranden, vooral bij een te lage maaifrequentie. Bovendien veroorzaakt de kleinste oneffenheid bij te diep maaien al kale plekken die na-
delige gevolgen hebben, zowel voor de kwaliteit van het spel als voor de vlakheid van het terrein. Volgens de KNVB dient er gemaaid te worden als het gras zover is aangegroeid dat er bij toepassing van de juiste maaihoogte snippers afkomen van niet meer dan 0,02 m. Bij de beoordeling van de maaibehoefte gelden de langste gedeelten (vaak de hoeken). Het kan dus nodig zijn te maaien als 80% van het veld daar niet of nauwelijks aan toe is. Het aantal maaibeurten
Groot onderhoud Na het speelseizoen is op intensief bespeelde velden een stevige opknapbeurt noodzakelijk. - Doelgebieden losfrezen, opgelopen zandruggen bijwerken en profileren. - Kuiltjes en zodebeschadigingen in het veld wegwerken door het strooien van licht humeuze zandige teelaarde (geen klei) en goed inslepen (dressen). Vandaag zijn er een aantal machines die veelvuldig worden toegepast bij het groot onderhoud van natuurgrasvelden, met name de recyclingdresser en de fieldtopmaker. Beide machines zijn zeer geschikt voor het wegwerken van kuiltjes en zodebeschadigingen. Als de toplaag van een veld bestaat uit ‘mooie’ schrale teelaarde en vrij is van stenen of grind, kan de recyclingdresser worden toegepast. Deze maakt kleine sleufjes in de grond en haalt materiaal uit de toplaag naar boven en verspreidt dit materiaal op het veld. Bijkomend voordeel is dat eventuele aanwezige verdichtingen in de toplaag door de bewerking worden opgeheven. Tevens is de aanvoer van schrale teelaarde niet of nauwelijks meer noodzakelijk. De recyclingdresser is het meest effectief bij relatief jonge velden en intensief bespeelde velden. Bij velden met een dichte zode heeft de bewerking vaak niet het beoogde effect. Als de grasmat voor een groot deel uit straatgras bestaat en sterk vervilt is en de toplaag vrij veel kleine oneffenheden bevat, kan de fieldtopmaker worden ingezet. Deze freest de bovenste laag (van 0,00 tot 0,05 m) van de toplaag. Deze kan door middel van een transportband aan de machine worden afgevoerd. Na doorzaai ontstaat dan snel weer een gezonde, groene grasmat. - Verticuteren, vegen en doorzaaien. - Bezanden. - Diepverluchten of vertidrainen. - Inslepen van het zand. - Bemesten. De KNVB plaatst hier doorzaaien bewust voor het bezanden ‘omdat het zaad het beste kiemt als het op de juiste diepte in de bestaande bovengrond wordt gebracht. Een afdekking met enkele millimeters zand is geen bezwaar voor de ontwikkeling van het jonge gras’.
De Ecodresser haalt de dressgrond zelf uit de bestaande toplaag en brengt de grond luchtig op de toplaag aan zodat oneffenheden geëgaliseerd worden (doc. GKB / Marcel Van Dyck)
12
laag ontstaan en wordt verticuteren geadviseerd.
De Sandspreader van GKB is ontworpen om een grote verscheidenheid aan materialen, van zand tot strooisel, gelijkmatig over velden te verspreiden. De V-vorm van de zandbunker zorgt voor een efficiënte werking en een verbeterde wendbaarheid (doc. GKB / Marcel Van Dyck)
verminderen door zeer kort te maaien is verkeerd. Men maait dan wel minder, maar deze werkwijze geeft een holle grasmat. Bij forse grasgroei kan het (ondanks frequent maaien) voorkomen dat een vrij grote massa grassnippers op het gras blijft liggen. Bij koud en nat weer kunnen de grassnippers bijdragen aan alg- en viltvorming op het bodemoppervlak met een glad oppervlak of het verstikken van de grasmat tot gevolg. Grasruimen / vegen met een veegmachine is dan noodzakelijk.
Verticuteren Verticuteren is aangewezen om te voorkomen dat maairesten in de grasmat een viltlaag vormen. Door de snijdende werking kan bovendien een overvloed aan bovengrondse uitlopers worden tegengehouden en kan mos uit de grasmat worden verwijderd. Op intensief bespeelde velden is deze bewerking tijdens het sezoen meestal niet nodig, maar op minder gebruikte velden en velden met weinig bodemleven in de toplaag kan onder zure omstandigheden een vilt-
Bemesten Het bemesten van de grasmat bevordert, althans in combinatie met goed maaien, de dichtheid van de grasmat, draagt bij aan het herstelvermogen en vult de voorraad voedingsstoffen in de bodem aan tijdens het groeiseizoen. Daarnaast helpt een adequate bemesting bij het handhaven van goede sportveldgrassen. De correcte bemesting van sportvelden is afhankelijk van de bespelingsintensiteit, de bodemopbouw (samenstelling toplaag en ondergrond) en het beheer en onderhoud (maaifrequentie, maaihoogte, afvoer van maaisel, beregening). Bij het bemesten van sportvelden zijn diverse parameters van belang. - Organische stoffen zorgen voor het (tijdelijk) vastbinden van water en zijn zeer belangrijk als voedsel voor het noodzakelijke bodemleven in de grond. Teveel organische stof heeft op een sportveld echter als nadeel dat de toplaag vaak te glad wordt en moeilijk te bespelen valt. In dat geval wordt bezanding geadviseerd. - De zuurgraad regelt het chemisch evenwicht in de bodem en bevordert de opname van andere voedingselementen. Een goede zuurgraad is naast de plantengroei ook belangrijk
voor het bodemleven in de grond. Voor een sportveld wordt als ideaal een pH van 5,4 aangehouden. Is de pH lager dan 5,2 dan wordt een bemesting met kalk aangegeven. - De hoeveelheid aan te brengen stikstof op jaarbasis wordt mede bepaald door het organische stofgehalte, de bespelingsintensiteit, de maaifrequentie en het al dan niet afvoeren van maaisel. Hierbij geldt als regel hoe hoger het organische stofgehalte, hoe lager de stikstofgift. Bemonstering en analyse van het stikstofgehalte uit het maaisel geeft uitsluitsel of de stikstofhuishouding van een sportveld voldoende is. - Fosfor is in de bodem in vele gedaanten aanwezig en is evenals stikstof een belangrijk bestanddeel van de eiwitten van de plant, meer bepaald voor de wortelontwikkeling. Is de zuurgraad te laag dan kan fosfaat uitspoelen, is de zuurgraad te hoog, dan raakt het fosfaat gefixeerd en niet langer opneembaar. De beschikbaarheid van fosfaat is door lage bodemtemperaturen in het voorjaar het laagst. Een eventueel tekort dient in het voorjaar aangevuld te worden. - Kalium heeft een belangrijke rol in de assimilatie van de grasplant en in het transport van voedingszouten in de plant. Kalium geeft ook meer stevigheid aan de plant. Is het organische
13
Zelfrijdende machines op WK Voetbal Op het WK voetbal in Brazilië werden zelfrijdende onderhoudsmachines ingezet om de bodemdruk te minimaliseren. Trekkers waren immers niet toegestaan tijdens het tornooi op de velden van de twaalf stadions om het risico van afdrukken in de grasmat te voorkomen. Dé oplossing kwam er in de vorm van de Redexim Carrier, een driewielige, multifunctionele werktuigendrager waarmee een voetganger kan lopen. De Carrier is uitgerust met brede, gladde banden om de bodemdruk minimaal te houden. De werktuigendrager kan uitgerust worden met verschillende veldbewerkingsmachines, zoals een Verti-Drain beluchter, een Rink topdresser, de Speed-Seed, de VertiRedexim Carrier op het WK voetbal (doc. Redexim) Cut 1300 en de Dew Brush (die dauw wegneemt van het gras om ziekten te voorkomen). Ook in de (wegens groeiomstandigheden zware) voorbereiding werden Redexim-machines ingezet in functie van onder meer verticuteren, doorzaaien, topdressing en beluchting. Braziliaanse voetbalvelden zijn over het algemeen ingezaaid met Bermudagras. In normale omstandigheden vormt dat geen probleem, maar tijdens het WK moest de grasmat wegens de winterse kiemrust versterkt worden met Engels raaigras om een perfect speeloppervlak en een mooie groene kleur te bekomen. In april en mei werd met man en macht gewerkt aan de vervanging van het gras. De Redexim Turf Stripper machine werd toegepast om te maaifrezen en de bodem te verticuteren, evenals de Verti-Cut machines (modellen 1300 of S510). Voor het doorzaaien werden de Speed-Seed machines ingezet. De Speed-Seed prikt duizenden kleine gaatjes in de grond waar het zaad in terechtkomt. Daardoor ontstaat een maximale kieming met minimale beschadiging van het oppervlak. Het topdressen gebeurde met de Rink bezander. Door regelmatig verticale gaten in de bodem te maken met behulp van de Verti-Drain beluchter, werd ten slotte een ideale groeibasis gecreëerd om een elastische en blessurevoorkomende ondergrond te bekomen. De Redexim-machines worden bij ons verdeeld door Firma Thomas.
stofgehalte laag, dan kan kalium snel uitspoelen. Op sterk verschraalde velden is dan ook een jaarlijkse onderhoudsbemesting met kalium gewenst. Komt er echt kaliumgebrek voor dan is dat vaak zichtbaar aan de afgestorven bladranden. Kalium en magnesium zijn voor opname in de plant concurrenten van elkaar. Te hoge gehaltes aan kalium blokkeren de opname van magnesium en omgekeerd. - Magnesium is het centrale atoom van bladgroen en heeft daardoor een duidelijke rol in het fotosyntheseproces van de plant. Daarnaast worden diverse andere processen in de plant aangestuurd door magnesium. Op sportvelden wordt echt magnesiumgebrek echter zelden aangetroffen. Ook een gebrek aan spoorelementen in de toplaag komt vrij weinig voor. Wanneer bemesten? De eerste strooibeurt vindt plaats in het voorjaar zodra het ‘groeizaam’ weer wordt en de grasgroei begint, meestal begin maart. Dan moet men
de groei en de gezondheid van de mat, vaak zichtbaar aan de mooie frisgroene kleur, in het oog houden voor de bepaling van het volgende tijdstip. Vooral op schrale velden is op tijd bemesten zeer belangrijk voor het herstel van de grasmat. Voor het tijdstip van de eerste keer bemesten wordt soms het begrip ‘T 200’ aangehouden. Dit is het tijdstip dat de gemiddelde etmaaltemperatuur vanaf 1 januari de totale som van 200° C heeft bereikt. Een vaststaand schema is door het grote aantal variabele invloeden echter niet te geven, maar als basis hanteren we: - maart: begin actieve grasgroei - mei/juni: afloop competitie, herstel grasmat en doorzaaien - augustus/september: begin competitie - eind oktober/november: einde groeiseizoen / begin wintertoestand
kan als aanvulling op het bijwerken van eventuele bespelingschade. Rollen kan evenwel een verdichtingseffect hebben, vooral wanneer de grond erg nat is. Daarom moet de zwaarte of de belasting van de rol worden aangepast aan de toestand van de zoden. Is de zodelaag te zacht, dan mag men niet rollen. Een algemene tip luidt dat als de trekker nog sporen nalaat, men (nog) niet mag rollen. Is de grond aan de oppervlakte droog genoeg, dan kan men een lichte rol gebruiken. Een zware rol wordt in het normale onderhoud niet gebruikt. Bij droge grond heeft rollen geen of onvoldoende effect. Prikrollen Prikrollen is een maatregel die vaak wordt toegepast tijdens het speelseizoen, meestal op velden die een te nat speeloppervlak hebben. Kenners wijzen er echter op dat op een nat veld prikrollen geen enkel positief effect heeft op de doorlaatbaarheid en de luchthuishouding in de bovenlaag. Prikrollen wordt ook toegepast als preventieve maatregel tijdens het groeiseizoen omdat het de bodembeluchting van de zodelaag verbetert en voor een extra groeistimulans zorgt. In de praktijk wordt meestal incidenteel en te weinig intensief (slechts in één rijrichting) geprikrold. Op deze manier heeft prikrollen weinig effect. De maatregel zal alleen effect hebben als deze frequent en zeer intensief wordt toegepast, dus in meerdere richtingen over het veld. Wiedeggen Wiedeggen betekent het losmaken van de toplaag tot een diepte van circa 0,01 m. Doel is het doorbreken van een eventuele viltlaag en het losmaken van ondiep wortelende grassen en onkruiden. De bestaande grasmat wordt hierbij zoveel mogelijk intact gelaten. De maatregel draagt bij aan de verbetering van de luchthuishouding in de toplaag, zorgt voor een
extra groeistimulans voor de uitlopervormende grasrassen en brengt een lichte egalisatie van de toplaag met zich mee. De bewerking gaat verder het glad worden van de toplaag tegen. (Diep)beluchten Diepbeluchten is een maatregel waarmee doorgaans zeer goede resultaten worden bereikt, vooral bij oudere velden waar slechte grasgroei of wateroverlast een sterke verdichting in de laag direct onder de zode veroorzaken. De gewone prikrol is dan niet het aangewezen middel om de klacht op te heffen. Dit kan alleen door diepere bewerkingen met: - zware prikrol: machine met zware driekante messen die tot 0,10 à 0,15 m in de grond kunnen dringen; - vertidrain; machine met holle of massieve pennen die een wrikkende beweging maken. De bovengrond wordt geperforeerd met gaten en wordt tevens los gemaakt zodat de verdichting wordt opgeheven. De effectieve bewerkingsdiepte is tot 0,30 à 0,40 m. Vooral voor oudere velden is het aan te bevelen deze bewerking jaarlijks tenminste één maal uit te voeren; - diepbeluchtingsschudfrees: deze machine brengt ronddraaiende messen in de grond, zodanig dat de tussen de messen liggende grondkolom (ca. 0,20 m) wordt losgewrikt. De messen maken sleuven tot een diepte van 0,40 à 0,50 m. De machine wordt vooral ingezet bij hardnekkige problemen met wateroverlast die veroorzaakt wordt door diepere verdichte lagen. Prikrollen en beluchten kunnen met goed effect worden toegepast in combinatie met bezanden. Bezanden / ‘dressen’ Bezanden of zodebezanden moet het speeloppervlak voldoende stroef en stevig houden. Een vette en zachte toplaag is niet alleen hinderlijk voor het spel, maar levert ook veel bespelingsschade op, met hoge kosten voor re-
Rollen Rollen met een vlakke rol is een handeling om kleine oneffenheden (zodebeschadiging) weg te werken. Rollen De GKB Topdrop is de machine bij uitstek voor het aanbrengen van toplagen. De borstelbezander kan verscheidene losse materialen zoals zand, gravel en rubber gelijkmatig en precies aanbrengen op de gewenste plekken (doc. GKB / Marcel Van Dyck)
14
paratiewerkzaamheden. Bezanden staat voor het aanbrengen van zand zonder organische stof om vervetting van de toplaag tegen te gaan. Bezanding wordt doorgaans uitgevoerd in het groeiseizoen. Dat kan tijdens het groot onderhoud (de opknapbeurt na de competitie), maar wat later in de zomer voor een maximaal effect in het speelseizoen. Als diepbeluchting nodig is, een bewerking die meestal tijdens het groot onderhoud wordt uitgevoerd, is het aan te bevelen dit te combineren met het bezanden. Eerst bezanden, daarna
zwaar prikrollen of vertidraineren en vervolgens het zand inslepen. Het gebruikte zand moet uiteraard goed verwerkbaar zijn. Met dressen wordt het strooien van het veld met licht humeuze, zandige teelaarde bedoeld om bespelingsschade (kuiltjes en oneffenheden) weg te werken. Deze handeling vindt meestal plaats tijdens de grote opknapbeurt na het speelseizoen, voor het doorzaaien (zie verder). Beregenen Vroeger was beregenen een maat-
De Redexim Speed-Seed overseeder aan de slag in het Olympiskij Stadium in Kiev naar aanleiding van de finale van het EK voetbal in Polen en Oekraïne (doc. Firma Thomas)
regel die bij onderhoud van normale sportvelden niet aan de orde was. Bij de huidige hoge bespelingfrequentie, zowel in de winter als in de zomer, wordt de noodzaak steeds groter om over voldoende beregeningsapparatuur te beschikken. Hierdoor kunnen de velden tegen september weer in een staat worden gebracht die opgewassen is tegen intensief gebruik. Met beregenen kunnen ook andere onderhoudsmaatregelen worden geoptimaliseerd. Dat wil nu niet zeggen dat elk sportveld zonder meer beregening nodig heeft. Wanneer men streeft naar het opvoeren van het aantal speeluren en wanneer het overige onderhoud optimaal is, is beregening een noodzaak. Teveel (en te snel) beregenen kan ook nadelige gevolgen hebben. Tijdens drogere perioden gaat de grasplant op zoek naar vocht. Hierdoor ontstaat een beter wortelstelsel en een stevige graszode. Teveel beregening leidt vaak tot een zwakkere grasmat met veel straatgras (ondiepe beworteling). Een droge toplaag is niet per definitie een droog veld. Doorzaaien Doorzaaien wordt best uitgevoerd met een doorzaaimachine die sleufjes in de grond snijdt en/of freest. Vooral op kaal gespeelde gebieden is het aangeraden dubbel door te zaaien. Wanneer vroegtijdig (bv. half mei) kan
worden doorgezaaid en de omstandigheden gunstig (= een goed ontwaterde toplaag) zijn, heeft het zin door te zaaien met een mengsel van veldbeemdgras (25 %) en Engels raaigras (75 %). Als de herstelperiode erg kort is en/of de groeiomstandigheden niet optimaal zijn, kan het beste met uitsluitend Engels raaigras worden doorgezaaid. Het resultaat van doorzaaien wordt in de eerste plaats bepaald door het tijdstip van doorzaai (= de lengte van de herstelperiode) en secundair door de hoeveelheid beschikbaar vocht, soort gras en hoeveelheid zaad. Voor een goed effect moet in twee of drie richtingen worden doorgezaaid. Op die wijze is het zelfs mogelijk om kale terreingedeelten weer een goede begroeiing te geven. Vaak is het de gewoonte om op velden met grote kaalgespeelde oppervlakken het hele middengedeelte los te frezen en opnieuw in te zaaien. Dit geeft echter een zwakke zode en een grasmat die in korte tijd weer geheel kaal gespeeld wordt. Het is beter de bestaande bovenlaag intact te laten en, na het dressen en egaliseren, intensief door te zaaien. Tijdens droge perioden na het doorzaaien is beregening nodig. Voor een goede kieming moeten regelmatig (soms dagelijks) kleine watergiften worden toegediend totdat er voldoende beworteling is.
Kale plekken herstellen met Bar Power RPR van Barenbrug Een speelgazon, trapveld of park? Dankzij het zelfherstellend Bar Power RPR van Barenbrug wordt elk grasveld mooi groen en vullen kale plekken zich automatisch op. Het geheim zit hem in het ‘Regenerating Perennial Ryegrass’ (RPR). Dit zelfherstellend Engels raaigras vormt horizontale uitlopers of ‘determinate stolons’. Zij zorgen voor een natuurlijk netwerk wat een uitstekende betredingstolerantie biedt en ijzersterke gazons mogelijk maakt. Na gemeentelijke sportvelden en golfbanen is het systeem nu ook gelanceerd op de gazonmarkt. Hoe werkt het net? In plaats van losse grasplantjes, zoals bij traditioneel Engels raaigras of veldbeemd, heeft ieder grasplantje van Bar Power RPR een link naar andere plantjes en naar de bodem. De plantjes laten zich dus niet zomaar meer uit het gazon schoppen. En wanneer er toch schade ontstaat, herstelt Bar Power RPR zelf de graszode. Snelle kieming Onkruid is een veelvoorkomend probleem in grasvelden. Wanneer dit zich kan vermenigvuldigen, drukt het
gazongras weg. Bar Power RPR komt echter razendsnel op en vormt een dichte grasmat waardoor onkruid bijna geen kans heeft om zich te vestigen. Zelfs straatgras niet. Hierdoor blijft de ‘netting’ sterk en behoudt de grasmat zijn kwaliteit. Ziektebestendig Het Bar Power RPR mengsel is bovendien extreem bestand tegen ziekten. In normale veldbeemdgazons zorgen ziektes voor donkere kringen of kale plekken. Of tasten schimmels het gazon aan. Engels raaigras is hier immuun voor. Jarenlange research en
veredeling van dit grastype, leidde tot een sterke weerstand tegen tal van grasziektes. Breed en lang inzetbaar Bar Power RPR is inzetbaar op alle mogelijke ondergronden: zand, klei, in tuinen, in parken of op een plaatselijke sportveld. En het grasmengsels hoeft niet zoals zijn soortgenoten in mei worden gezaaid. Bar Power RPR kan
al in maart de grond in. Ook het doorzaaien is langer dan bij normale grasmengsels. Niet tot september, maar tot oktober. Zo genieten klanten in totaal drie maanden langer van een ijzersterk, prachtig gazon. En doordat je maar één mengsel hoeft aan te kopen, is er ook geen kleurverschil na het doorzaaien. www.barenbrug.be
15
IJZERSTERK
zelf herstellend Engels raaigras GAZONS UW
NIE
SPORTVELDEN GOLFBANEN www.barenbrug.be/rpr
16
Onderhoud met respect voor de natuur Of het nu om een professionele sporter dan wel een fervente sportliefhebber gaat, allemaal hebben ze veel oog voor de grasmat waarop ze hun hobby of beroep uitoefenen. Een tennis- of voetbalveld kan er maar beter perfect bijliggen, maar er is geen sporttak die – terecht – zo kritisch is als golf. Wij brachten een bezoekje aan de Naxhelet Golf Club en vroegen aan head greenkeeper Frédéric Cahay wat het correcte onderhoud van zijn terreinen allemaal inhoudt en welke machines hij en zijn team daarvoor inzetten.
doc. Golf de Naxhelet
De Golf de Naxhelet Nauwelijks twee jaar geleden was het nog een effen, kale vlakte, vandaag oogt het glooiende golfterrein van Naxhelet in Wanze, een rustige gemeenten halfweg tussen Luik en Namen, indrukwekkend. Het terrein is eigendom van Françoise en Bernard Jolly die in Wanze niet alleen een prachtige court wisten te creëren, maar ook de oude kasteelhoeve van Naxhelet omturnden tot een luxueus hotel met seminarieruimten, bar, restaurant en welnessruimte. De golf-
club situeert zich op een plateau dat boven de valleien van de Mehaigne en de Maas uittorent en telt niet minder dan 30 holes. Naast een volwaardig golfparcours met 18 holes over een lengte van 6.344 m is er ook nog een 9 holes pitch & putt en 3 holes die voorbehouden zijn voor de Naxhelet Golf Academy die golfinitiaties en -opleidingen aanbiedt. Overigens maakt niet alleen het golfparcours zelf indruk op de bezoeker, ook de voormalige kasteelhoeve maakt integraal deel uit van het concept. Françoise en Bernard
De belangrijkste machines - 2 x John Deere 8500 PrecisionCut Fairway Mower (voor onderhoud van de fairways) - 1 x John Deere 8800 TerrainCut Rough Mower (rotatieve maaier voor de semi-roughs) - 1 x John Deere 1445 Series II Front Mower (voor onderhoud van de roughs) - 4 x John Deere 2500B PrecisionCut (1 x 7 messen en 1 x 11 messen voor onderhoud van de tees + 1 x 7 messen en 1 x 11 messen voor onderhoud van de greens) - 3 x John Deere 220SL handgreenmaaiers (vooral winter- en seizoenstartonderhoud) - 3 x John Deere Gator TS transportvoertuig - 1 x John Deere ProGator transportvoertuig - 1 x John Deere 3720 tractor - 1 x John Deere 4720 tractor + 400 CX loader - 7 x Belrobotics Bigmow maairobots (met instelbare maaihoogte) - 2 x Belrobotics Ballpicker - En verder nog 1 Vicon meststofstrooier, 2 bezanders (1 band, 1 schijf), 1 beluchter, 1 eigen composteertoestel en diverse toebehoren
Jolly verbouwden het vervallen kasteel met veel respect voor de historische waarde om tot een prachtig complex met club-house, een restaurant dat voor iedereen toegankelijk is, en een hotel met 33 kamers en 2 suites. Het statige gebouw biedt eveneens verschillende ruimten en faciliteiten voor de organisatie van seminaries, congressen en andere evenementen. Last but not least is er ook een prachtig wellnesscomplex in ondergebracht met SPA, sauna, zwembad, relaxatieruimte, enz. Respect voor duurzaamheid Nadat we kennis hebben gemaakt met de infrastructuur neemt head greenkeeper Frédéric Cahay ons mee voor een tocht langs het golfparcours zelf. Frédéric is niet zomaar de eerste de beste greenkeeper, maar een man met een doorgedreven passie voor het vak én bovendien een greenkeeper met een pak ervaring. “Ik oefen al zo’n 15 jaar het vak uit en was eerder aan de slag bij verschillende clubs zoals de Golf de Rougement (Profondeville) en de International Gomzé Golf Club (Gomzé-Andoumont) in België, Le Golf de Bélesbat in Frankrijk en de Lubumbashi Golf Club in Congo. Veel mensen kennen me overigens ook als terreinverzorger van voetbalclub Standard de Liège. Hier in de Naxhelet Golf Club werk ik al sinds de eerste stappen werden gezet in 2013. Het golfparcours werd ontworpen door de internationaal bekende Britse architect Martin Hawtree en aangelegd door een gespecialiseerde Ierse onderneming. Zowel bij het ontwerp als de aanleg werd enorm veel aandacht besteed aan het sociale aspect en het milieu. Dat principe trekken we ook integraal door naar het onderhoud waarbij duurzaamheid en respect voor de biologische rijkdom van de bodem hoog in het vaandel staan geschreven. Ook voor mij persoonlijk is het een mooie uitdaging om innovatief te blijven en nieuwe technieken te vinden met het oog op een zo ecologisch mogelijke aanpak. In samenwerking met consultant Ian McMillan werken we bijvoorbeeld specifiek op de natuurlijke resistentie van het gras en maken we onder meer gebruik van micro-organismen om een zo sterke en zo natuurlijk mogelijke groei te bestendigen en ziekteresistentie op te bouwen.” Meeting in Nature Ondanks het feit dat de terreinverzorgers in Naxhelet al meer dan een jaar geen phytoproducten meer gebruiken, zijn ze erin geslaagd om het terrein sinds de opening in april 2014
Frédéric Cahay, head greenkeeper
op een ecologisch verantwoorde manier te onderhouden. ”Hier en daar hebben we, zoals overal gebeurt, te maken gehad met bepaald ziekten, maar we behoeden ons voor chemische oplossingen en willen het gras op een natuurlijke manier herstellen. Door gebruik te maken van hulpmiddelen zoals (eigen) compost en organische meststoffen kan het gras niet alleen natuurlijk groeien, maar versterken de planten zichzelf tegen ziektekiemen. We werken met langdurig werkende meststoffen in combinatie met ureum om de organische werking van de bodem te bevorderen en bijgevolg de grond zelf zoveel mogelijk te sparen. We houden ook de vinger aan de pols en voeren regelmatig analyses uit om onze technieken verder te verfijnen. We hebben hier te maken met een vrij schrale zandgrond, vandaar dat we alles in het werk stellen om de aanwezigheid van bacteriën te verhogen en de CO2-capaciteit te bevorderen zodat de werking van de meststof langdurig rendeert en we de resistentie van het gras en de grond verder kunnen op punt zetten. De zorg voor de natuur en het milieu ligt de eigenaars zeer nauw aan het hart, vandaar ook de slogan ‘Meeting in Nature’.” Zeven op zeven met zeven Bemesten is één zaak, het gras moet natuurlijk ook regelmatig worden gemaaid. “In het seizoen worden de greens (goed voor 1,5 ha) dagelijks gemaaid. De fairways (15 ha) maaien we gemiddeld drie keer per week, de semi-roughs twee keer per week. De roughs zelf blijven ‘wild’ en krijgen één keer per jaar een grondige beurt. Hier is het de bedoeling een natuurlijk milieu te creëren en onder meer veldbloemen de kans te geven te groeien. Het parcours zelf wordt dus omgeven door een semi-rough in de vorm
17
8500 fairwaymaaier (doc. John Deere)
van een 1,8 meter brede ‘band’ die op 7 cm wordt gemaaid. Dat is ook ideaal om golfballen op te vangen. In totaal werken we hier met een team van zeven mensen die zich full time bezighouden met het terreinonderhoud. Eén van hen is een mecanicien die zich bekommert om het onderhoud van de machines en indien nodig zelf reparaties kan uitvoeren. Mijn jarenlange ervaring leert me dat het een enorme meerwaarde aan het ‘greenteam’ biedt als je iemand in huis hebt die zich dagdagelijks met de machines zelf kan bezighouden. Het machi-
220SL handgreenmaaier (doc. John Deere)
nepark blijft dan niet alleen perfect in orde, we kennen ook amper stilstand omdat onze man ter plaatse snel kan ingrijpen.” Flexibel werken Een blik in het atelier leert ons dat het machinepark er inderdaad onberispelijk bij staat. “We hebben een maaier (met groomer) voor de tees en twee types maaiers (simplex en triplex) voor het kort maaien van de greens. Verder zijn er twee machines voor het onderhoud van de fairways, eveneens uitgerust met borstels om
een perfecte coupe te hebben, en een maaier met vijf elementen voor de semi-rough. Het spreekt voor zich dat het met het oog op de kwaliteit van de snit hoofdzakelijk om kooimaaiers gaat. Voor de semi-roughs hebben we wel een rotatieve maaier in huis. Daarnaast hebben we ook nog aanvullende machines zoals (zand)strooimachines, transportvoertuigen, een sproeimachine en natuurlijk ook borstels en rollen voor de greens. Zoals eerder aangegeven werken we in het hoogseizoen bij manier van spreken de klok rond. We werken in ploegen
volgens een door de wet toegestaan flexibel systeem. In de zomer kunnen we daardoor meer uren kloppen, in de winter is het een stuk kalmer. Door onze uren op die manier op de noden van de golf aan te passen, komen we op jaarbasis op een gemiddelde van 38 uur/week.” Fagadis Met uitzondering van de maairobots (zie verder) zijn de machines allemaal van het merk John Deere, geleverd door Fagadis. “We hebben drie constructeurs aangeschreven en uitein-
18
cours intensief gebruikt. “We hebben ondertussen al meer dan 500 leden en ook de competities volgen elkaar in sneltempo op. Dat is allemaal behoorlijk belastend voor het gras, dus in die optiek is een strikt onderhoudsplan van zowel het parcours als de machines meer dan ooit een absolute noodzaak.”
Belrobotics Bigmow
delijk gekozen voor de machines van het merk John Deere, geleverd door Fagadis. Het bedrijf zelf ligt niet alleen in de buurt, maar is ook en vooral gekozen omwille van de uitstekende service. We hebben een zeer goede samenwerking opgebouwd en kunnen altijd op hun diensten en advies rekenen. Omgekeerd maken zij graag van onze terreinen gebruik om proeven te doen en bijvoorbeeld nieuwe modellen uit te testen. We hebben ook een mooie garantie op de machines bekomen, maar moeten in ruil wel een strikt onderhoudsprogramma volgen. Maar dat loopt allemaal heel vlot, niet in het minst dankzij onze eigen technieker.” Hoewel de Naxhelet Golf Club amper een jaar bestaat, wordt het golfpar-
Belrobotics Tijdens onze tocht over het glooiende en bijzonder Angelsaksisch aandoende terrein kruisen we ook enkele maairobots die onvermoeibaar heen en weer rijden. “We hebben momenteel zeven robots van Belrobotics lopen, type Bigmow met vijf cutters, en zijn daar bijzonder tevreden mee. Zij worden vooral ingezet voor het dagelijkse onderhoud van de fairways en zorgen mee voor de natuurlijke bemesting via mulching. De maaihoogte is ingesteld op 1,7 cm. Op dit ogenblik is het nog iets te vroeg, maar het is de bedoeling om op termijn de fairways op die manier 100% natuurlijk te bemesten. De robots zijn elk actief op hun afgebakende terrein, goed voor in totaal 9 ha, en werken volautomatisch, wat dus ook betekent dat ze zelf terugkeren naar hun laadstation om op te laden. En aangezien de maairobots elektrisch werken, sluit dat perfect aan op onze filosofie van een zo
milieuvriendelijk mogelijk terreinbeheer. Voor de volledigheid wil ik ook nog even vermelden dat we ook nog twee ‘Ballpickers’ hebben die golfballen ophalen. De Ballpicker verzamelt automatisch golfballen op de fairways en maakt gebruik van een geavanceerde computergestuurde technologie om stil en systematisch de ballen te verzamelen. Zodra de ballentank vol is, keert de Ballpicker terug naar zijn basisstation om de ballen te lossen en de batterijen op te laden. De Ballpicker kan tot 12.500 ballen per dag aan en is daardoor niet alleen een onvermoeibare en betrouwbare ‘medewerker’, maar ook een economisch interessante aanwinst.”
ook omgeven door een afsluiting om everzwijnen tegen te houden. Niet dat er hier zoveel rondzwerven, maar een delicate ondergrond zoals een golfterrein moet nu eenmaal alle risico’s uitsluiten. Het volledige terrein is overigens gedraineerd. Het overtollige water wordt afgevoerd naar vier vijvers op het terrein en een vijver aan het clubhouse. Het aldus opgeslagen hemelwater kunnen we recupereren en wordt in drogere periodes gebruikt om het parcours te besproeien zodat we geen andere watervoorraden moeten aanboren. Daarnaast zijn er ook verschillende kleinere waterpartijen aangelegd in functie van de biodiversiteit.”
Regenwaterrecuperatie Aangezien de Golf de Naxhelet een volledig nieuw gecreëerd terrein is, tekende de ontwerper ook voor een passende natuurlijke omgeving. “Er werden in totaal ruim 15.000 bomen en struiken aangeplant. Om onkruidgroei rond de stammen op een milieuvriendelijke manier tegen te gaan, maken we gebruik van kokosbodembedekking. We hebben ook populieren aangeplant om een windscherm aan te leggen. Momenteel heeft de wind vrij spel op het open terrein, maar dat hopen we op termijn natuurlijk te beperken. Het ganse terrein is
De toekomst De golfclub in Wanze mag dan relatief nieuw zijn, er wordt nu al aan uitbreiding gedacht. “Bedoeling is een derde volwaardige 9-hole aan te leggen zodat we ons kunnen profileren als een 27-holes golfterrein met daarbovenop ook nog de 9-holes pitch & putt en de 3 holes voor oefening en opleiding. Als ons ledenaantal in hetzelfde tempo blijft groeien, moet dat op relatief korte termijn mogelijk zijn. We hebben er in ieder geval de ruimte en de vakkennis voor.”
voor professioneel gebruik 50% besparing • perfecte grasmat • milieuvriendelijk • 24 H / 24, bij droog en nat weer • geen maairesten
Meer dan 500 voetbalvelden uitgerust
De BIGMOW maait, de BALLPICKER raapt de ballen op
Gratis offerte www.belrobotics.com /
[email protected] / 010 48 00 34
WE
DS
19
TR
IJD
Garden Style schenkt een gratis heggenschaar weg ! heb je als gebruiker 50% meer reikwijdte, terwijl het gewicht beperkt blijft. Daarnaast is veiligheid een belangrijk aspect: de heggenschaar HS 8755 beschikt over een mechanische snelstop (0,05 seconden) en de Metabo S-automatic veiligheidskoppeling, wat de messen en overbrenging beschermt bij blokkering door obstakels. Andere voordelen - Aanzienlijk minder slijtage - 200% langere standtijd - Diamantgeslepen mestanden
Na het succes van de vorige wedstrijd, toen tuinaannemer Kristof Berte een etentje won bij 3-sterrenrestaurant Hertog Jan, wil Garden Style zijn lezers opnieuw iets extra geven. Deze keer schenkt uw vakkrant - in samenwerking met Metabo - een gratis 560 Watt heggenschaar weg !
Professioneel gereedschap Metabo staat al sedert 1924 garant voor “elektrisch gereedschap van professionals voor professionals”. En dat
- Optimale positie zwaartepunt - Gebruiksvriendelijke geleiding - Aanstootbescherming en opbergkoker Technische gegevens - Snijdikte: 20 mm - Snijlengte: 550 mm - Mesafstand: 34 mm - Aantal sneden bij stationair lopen: 3.100 /min - Nominaal opnamevermogen: 560 W - Gewicht: 3,9 kg - Kabellengte: 0,3 m
Surf snel naar http://wedstrijden.gardenstyle.be
weerspiegelt zich ook in deze 560 Watt heggenschaar HS 8755. Dankzij het gepatenteerd Metabo greepsysteem met extra schakelaar
All you need is X950R Tuintrekker op diesel met centrale achteruitworp
www.fagadis.be Rue de Villers 34 B - 4520 Vinalmont
Hille Zuid 2 B - 8750 Wingene
Oost en West-Vlaanderen - Patrick Caenepeel 0479 99 13 37 Brabant,Limburg en Antwerpen - Joris Eeckhout 0477 57 52 02
www.johndeere.be
20
EEN GEZONDE GRASGROEI, KWESTIE VAN VOEDINGSSTOFFEN MET EEN EXTRAATJE?
Jo Verschueren Tel: 0497/58.89.13
[email protected]
WWW.COMPO-EXPERT.BE
21
Een gezonde grasgroei, een kwestie van voedingsstoffen met een extraatje? Wie de recente trends inzake bemesting in gazons volgt, heeft het zeker al gemerkt: er treedt een duidelijke verfijning op. Het woord ‘bemesting’ wordt steeds meer vervangen door ‘plantenvoeding’ en ‘meststoffen’ worden steeds meer ‘voedingsnutriënten’. En waar in het verleden meststoffen vooral bestonden uit NPK’s, zien we nu steeds meer producten op de markt komen die niet enkel plantennutriënten bevatten, maar een extra gezondheidsfactor. Denken we maar aan nuttige bodembacteriën, zeewierextracten of humuszuren. COMPO Benelux heeft, als expert inzake gazonaanleg en –onderhoud, ook hierin een reputatie hoog te houden en biedt daarom de tuinaanlegger 2 mooie producten aan .
quefaciens: afscherming van de wortels tegen mogelijke ziekteverwekkers door massale kolonisatie van de wortels en het produceren en doorgeven aan de gekoloniseerde grassen van biostimulante stoffen, zoals antibiotica, vitaminen, enzymen, … Zoals steeds, geldt ook hier de regel: een regelmatige toepassing van Floranid® Gazon + Bacteriën aan kleine dosissen levert de beste resultaten op.
De al langer gekende Floranid® Gazon 20-5-8 heeft er een broertje bijgekregen: Floranid® Gazon + Bacteriën. Dit product heeft een identieke NPK-samenstelling (20-5-8) als de klassieke Floranid® Gazon, met een aandeel traag werkende stikstof onder vorm van de alom gekende en gewaardeerde Isodur®. Isodur® is niet oplosbaar in water. Het spoelt dus niet in of door, maar breekt langzaam
af in de bodem. En er is een extraatje als bijkomend voordeel: in Floranid® Gazon + Bacteriën zit een inmenging van de nuttige bodembacterie Bacillus subtilis. Na toepassing van Floranid® Gazon + Bacteriën komen de doorgemengde sporen van de bacterie vrij, kiemen en koloniseren massaal de graswortels. Deze bacterie heeft vrijwel dezelfde werkingsacties als de hieronder vermelde Bacillus amyloli-
Vitanica® RZ werd door COMPO pas onlangs in de tuinaanleg geïntroduceerd. Het product is afkomstig uit de golf greenkeeping. Deze vloeibare NK-meststof 5-0-5 bevat naast de vermelde nutriënten nog 2 bijzonder interessante biostimulanten. Want in Vitanica® RZ zit de bijzonder nuttige bodembacterie, Bacillus amyloliquefaciens. Deze bodembacterie, zeer nauw verwant aan de hoger vermelde Bacillus subtilis, zal na toepassing (bespuiten en lichtjes afregenen) zich in de bodem verder vermenigvuldigen, massaal de graswortels koloniseren en als gezondheidsregulator werken. De bacterie weert schadelijke schimmels uit de buurt van de grassenwortels,
maar bezorgt de grassen ook nuttige verbindingen, zoals groeistoffen en vitaminen. In ruil ontvangen de bacteriën dan energierijke suikers van de grasplantjes. Maar Vitanica® RZ bevat meer. Het product is immers ook rijk aan zeewierextracten. Deze extracten zijn rijk aan groeihormonen, zoals auxines, die na opname door de graszaden of de planten zorgen voor een stevige uitgroei van de grasplanten en voor een stevig wortelstelsel. Hierdoor is dit product uitermate geschikt voor een brede inzet bij gazonaanleg en – onderhoud. Het kan immers al toegepast worden op de zaai (hoe vroeger een toepassing, hoe beter én langduriger de effecten), maar evengoed bij verticuteren, doorzaaien of voor het leggen van graszoden. Of zelfs gewoon als een onderhoudskuur. Wenst u bijkomende inlichtingen of een passend advies, contacteer dan de heer Jo Verschueren,
[email protected]. Wilt u alles nog eens rustig nalezen, kijk dan zeker ook eens op onze website: www.compo-expert.be.
Carpentier Hardwood Solutions HOT-Wood Essen, nu ook beschikbaar in patroon van wisselende breedtes Carpentier Hardwood Solutions levert zowel horizontale als verticale thermohouten gevelbekleding in thermisch gemodificeerd essen, populieren en naaldhout. Het ideale ecologische alternatief voor tropisch hardhout. Daarnaast bieden ze ook terrasplanken in HOT-wood en kebony aan. HOT-wood is duurzaam, vormvast en bestand tegen vocht. Je hebt geen
hinder van knopen, scheuren of piqué. Ideaal dus voor buitentoepassingen. En dankzij de revolutionaire quickclip, bespaar je tot 50% plaatsingstijd. En helemaal nieuw is dat HOT-Wood Essen, nu ook beschikbaar is in patroon van wisselende breedtes. Wat zorgt voor een verrassend knap resultaat. www.carpentier.be
22
DOSSIER
Snoeitechnieken Tijdig snoeien is cruciaal. Het overgroeien van grote snoeiwonden kost een boom veel meer energie dan het overgroeien van een kleine snoeiwonde. En ook het risico op infectieziekten is veel groter naarmate de snoeiwonde groter is. Ook voor de boombeheerder is het makkelijker en veiliger een tak te verwijderen met een snoeischaar dan met een kettingzaag. Het is ook handiger als het snoeihout opgeruimd kan worden met een kruiwagen in plaats van met een zware hakselaar. In dit dossier gaan we dieper in op jeugdsnoei, begeleidingssnoei en onderhoudssnoei. Allen relatief eenvoudig, maar nog te vaak worden hier fouten in gemaakt. Snoeien in functie van de boom, niet van de snoeier Winter is de ideale tijd om te snoeien. Althans, dat maakten ze ons 100 jaar geleden wijs. Maar dat was omdat de boeren dan pas de tijd vonden om snoeiwerk uit te voeren. Tegenwoordig zijn steeds meer snoei-
en begeleidingssnoei zoveel mogelijk worden verzoend met achterstallige snoei. Dankzij hun inspanningen en overtuigingskracht zullen klanten hopelijk na verloop van tijd het verschil ontdekken tussen knoei- en snoeiwerk.
“Steeds meer schakelen tuinaannemers professionele snoeiers in onderaanneming in. Zo zijn ze zeker van topkwaliteit en creëren ze een win-win situatie voor alle betrokken partijen” ers ervan overtuigd dat snoeiwerk best wordt uitgevoerd in functie van de boom. En niet in functie van de eigen vrije tijd. Toch is er nog een grote breuklijn tussen ‘snoeien volgens het boekje’ en ‘snoeien volgens de wensen van de klant’. Particulieren, overheden en organisaties schakelen boomverzorgers vaak te laat in en verwachten dan dat deze stevig ingrijpt. Gecertificeerde boomverzorgers zoeken zo naar een gulden middenweg waarin jeugdsnoei
Bij deze bewustmaking is een belangrijke rol weggelegd voor tuinaannemers en tuinarchitecten. Velen van hen bieden hun klanten na uitvoering van de werken ook snoeiwerk aan. Wie daar zelf voor instaat, mist nog al te dikwijls de juiste specifieke kennis en ervaring. Maar ook hier zien we een positieve evolutie. Steeds meer schakelen tuinaannemers professionele snoeiers in onderaanneming in. Zo zijn ze zeker van topkwaliteit en creëren ze een win-win situatie voor alle betrokken partijen.
Correcte jeugdsnoei of begeleidingssnoei Bij jonge of onvolwassen bomen met een tijdelijke kroon waar de opkroning tot het vrije gabariet nog niet werd bereikt, zorgen we voor een jeugdsnoei of begeleidingssnoei. Volwassen bomen, deze met een definitieve kroon en stamomtrek, krijgen een onderhoudssnoei. Start met jeugdsnoei als de boom schotlengte maakt die normaal is voor de soort. Bij sterk groeiende soorten vanaf het tweede jaar van aanplant. Bij langzaam groeiende bomen na drie tot vijf jaar.Hierbij geldt steeds dat, na de noodzakelijke werken zoals het verwijderen van dode en zieke takken en dubbeltoppen, het beter is om niets te doen. Het kost immers energie aan de plant om zich te stellen, niet om zich te herstellen. Heeft de boom geen plakoksels en een goed gestel, dan wordt er beter niet gesnoeid. Bepaal de definitieve stamlengte Voor je begint te snoeien, bepaal je eerst de definitieve stamlengte. Uiteraard geldt daarbij dat niet alle bomen te pas en ten onpas moeten worden opgesnoeid of opgekroond. Bomen met takken tot aan de grond zijn vaak mooi en waardevol. In veel gevallen is de uiteindelijke takvrije stamlengte groter dan de hoogte van de boom bij aanplant. De takken die op termijn moeten verdwijnen vormen de tijdelijke kruin. De definitieve kruin, gevormd door de takken die zullen blijven, is op het moment van aanplant vaak nog niet aanwezig. Hieronder vind je enkele tips om te snoeien in de tijdelijke kroon, slechts bij wijze van uitzondering kan hiervan afgeweken worden.
Snoei maximaal 20 % van de takken in één keer, en snoei om de twee jaar Het is belangrijk dat we een gezonde boom opkweken die ten allen tijde goed blijft groeien. Als we takken weghalen, dan impliceert dat ook dat er bladeren weggehaald worden. De boom heeft dat blad nodig voor de fotosynthese, en dus voor de productie van voedingsstoffen. Als het bladoppervlak vermindert, maakt de boom minder voedingsstoffen, waardoor hij minder goed zal groeien. Snoei daarom nooit meer dan 20 % in één keer weg, en snoei best maar om de twee jaar. Zo kan de boom iedere keer op krachten komen. Indien er te veel gesnoeid wordt in één seizoen is de kans trouwens groot dat er ongewilde waterscheuten worden gevormd. Haal eerst de dikste takken weg Hoe kleiner de snoeiwonde, hoe sneller de boom die kan overgroeien en hoe kleiner de kans op aantastingen. Aangezien we op voorhand bepaalden, hoe hoog de onderste takken aan de stam mogen zitten, weten we dus ook welke takken uiteindelijk weg moeten. Van die takken kiezen we niet eerst de onderste, maar wel de dikste. Want die snoeiwonden zijn het grootst. Als we de dikste takken niet kiezen, dan zullen de snoeiwonden bij de volgende snoeibeurt – over twee jaar – immers alleen maar groter zijn. Ze zullen voor de boom dan een nog groter probleem vormen. De doorsnede van de te snoeien takken mag niet meer zijn dan 10 cm, maar zijn bij een correcte snoei dunner. Indien een boom met een motorkettingzaag moet gesnoeid worden, spreken we van achterstallige snoei (zie verder). Verwijder overstaande en boven elkaar staande takken niet samen
23
DOSSIER Een snoeiwonde zorgt altijd voor een plaatselijke verzwakking. Zorg ervoor dat er geen concentratie van zwakke plekken ontstaat. Snoei dus nooit twee takken in dezelfde takkrans of twee takken die vlak boven elkaar staan in dezelfde snoeibeurt. Snoei nooit gedeeltelijk weg in de tijdelijke kroon De tijdelijke kruin moet op termijn helemaal weggesnoeid worden. Het afgrendelen en overgroeien van een snoeiwonde kost altijd energie van de boom, hoe klein de snoeiwonde ook is. Energie die gespendeerd moet worden aan een snoeiwonde, ergens halverwege een tak die uiteindelijk helemaal weg moet, is verloren energie. Het is beter om die tak van de eerste keer helemaal weg te snoeien, zodat de boom maar één keer energie moet verbruiken voor het afgrendelen en overgroeien. Verwijder dubbele toppen tot op ¾ van de totale hoogte Het is aangewezen om te kiezen voor slechts één enkele opgaande topscheut. Zijn er dubbeltoppen? Dan neem je die weg die het meest naar de oost- of zuidkant groeit. Het risico bestaat immers dat twee gelijkopgaande toppen een slechte vergroeiing vor-
SNOEISCHAAR
Treelion
VEELZIJDIGHEID IN ALLE OMSTANDIGHEDEN! n 45 mm snijdiameter n 3 bedieningsmodi n Bestaat op steel met 3 verschillende lengtes
AL ONZE GEREEDSCHAPPEN WERKEN MET MULTIFUNCTIONELE BATTERIJEN
Invoerder Belux: GRAHAM, +32 (0)2 367 16 11
men, de zogenaamde plakoksels. Die plakoksels kunnen op latere leeftijd uitscheuren en de boom onherroepelijk verminken. Dubbele toppen vormen een veel kleiner risico in het bovenste kwart van de uiteindelijke boomhoogte. Ook boomsoorten die geen doorgaande stam vormen, hebben best geen dubbele kop. Ook andere probleemtakken in de tijdelijke kroon worden best weggesnoeid: takparen, uitdunnen takkransen, elleboogtakken, zuigers,… Respecteer takkraag en takschorsrichel Bij levende takken moeten takkraag en takschorsrichel intact blijven. De takkraag is de zone die zowel hout bevat van de stam als van de tak. Deze zone is herkenbaar als de verdikking aan de takbasis. Die mag nooit met de tak mee verwijderd worden. De takschorsrichel is de opeenhoping van schors die vertrekt vanuit de takoksel en over de bast van de stam of de hoofdtak loopt. Er mag enkel in het houtweefsel van de tak gezaagd worden. Een tak mag nooit vlak langs de stam afgezaagd worden. Als controle hierop geldt dat de wonde naderhand rondom de gehele rand gelijktijdig moet overgroeien. De stam en de te
24
DOSSIER behouden takken mogen niet beschadigd worden. Ook de zaagsnede wordt best zo klein mogelijk gehouden. Indien het doorgaande deel van de tak of stam moet gesnoeid worden (toppen), dan wordt deze schuin afgezaagd, te beginnen juist boven de takschorsrichel. Dode en beschadigde takken vallen buiten de 20% regel Dood hout heeft geen bladeren en doet niet meer aan fotosynthese. Het wegsnoeien van dode takken vermindert dus het bladoppervlak van de boom niet. Beschadigde takken zijn een invalsbasis van allerlei problemen. Die moeten dus ten allen tijde zo snel mogelijk weggehaald worden.” Bij dode takken wordt de tak zodanig afgezaagd dat de overgroeiende tak-
kraag niet beschadigd of verwijderd wordt. Takvrije stamlengte en hoogteverhoudingen De hoogte van de takvrije stamlengte van jonge of onvolwassen bomen wordt bepaald in functie van de soort, de inplantingsplaats en in functie van de vrijwaring van het weggabariet tijdens de verdere groei. Het weggabariet is vastgesteld op minimaal 4,50 m hoogte boven en op minimaal 0,50 m buiten alle wegverhardingen. Boven fietspaden kan deze hoogte in beperkte mate worden verminderd. Deze waarden gelden eveneens voor neerhangend nat lover en dienen tijdens het snoeien met de nodige overhoogte te worden gehanteerd (doorhangingsgraad van de takken is verschillend per boomsoort). De te realiseren takvrije stamlengte tijdens de
Enkele snoeibegrippen - Plakoksels: instabiele vergroeiingen van stam en takken of van takken onderling die tot grote interne spanning in het hout leiden. Door de te sterke groei van de tak raakt bastweefsel tussen stam en tak ingeklemd. Bovendien is er geen hechte vergroeiing met de stam. Plakoksels zullen eens uitbreken. Ze moeten in een vroeg stadium verwijderd worden voordat de abnormale tak een te grote rol speelt in de totale kroon en zodat de wonden klein blijven. - Waterloten: lange eenjarige scheuten zonder bloeiknoppen, op de takken van bomen die (te) fors gesnoeid zijn. Waterlot groeit doorgaans recht omhoog. De boom probeert door vorming van waterlot de geleden schade zo snel mogelijk te herstellen. Het wortelgestel is te groot voor de bovengrondse groei en de boom probeert de balans te herstellen. Waterlot groeit vooral in het hart, bederft de vorm van de boom en is daarom ongewenst. - Wortelopslag: jonge takken die groeien uit knoppen aan de wortels. Bij het wegnemen van waterloten en wortelopslag is het gebruik van de kettingzaag verboden. De aanbevolen uitvoeringsperiode loopt 1 juni tot 15 september. - Zonnebrand: bij volwassen beuken moet je voorkomen dat de stam vanuit de schaduw van de kroon na het snoeien in het volle zonlicht komt te staan. Dit kan tot de dood van de boom leiden. - Zuigers: takken die op de rug van hoofdtakken groeien en die qua structuur, diktegroei en bast sterk afwijken van de normale takken in de kroon. De bast blijft tot op hoge leeftijd glad en vertoont vaak meer overeenkomst met de bast van de stam van een jonge boom. Ook de aanhechting aan de hoofdtak verschilt van normale takken. De takkraag is naar de randen toe afgeplat en ovaal/eivormig van vorm. Zuigers zijn ongezonde, instabiele takken die in veel gevallen uit zichzelf terugsterven. Ze moeten in een vroeg stadium worden verwijderd voordat ze bepalend kunnen worden in de ontwikkeling van de kroon en gevaar opleveren voor de omgeving. Deze en andere aantastingen en afwijkingen in de groei kunnen wijzen op (verborgen) gebreken: abnormale blad- en taksterfte, vruchtlichamen van schimmels, schade door insecten,… Contacteer in geval van twijfel een deskundige.
begleidingssnoei bedraagt daarom minimum 6 m.
derlijke activiteit. Zowel naar frequentie als naar snoeivolume.
De boom ondergaat opeenvolgende snoeibeurten (éénmaal om de twee jaar, afhankelijk van de noodzaak) tot de takvrije stamlengte of opkroonhoogte bereikt is. In principe gelden volgende hoogteverhouding als streefbeeld na uivoering van de opeenvolgende beurten begeleidingssnoei: voor jonge bomen streven naar 1/3 stam en 2/3 kroon. Na een tiental jaar wordt dit ½ stam en ½ kruin. En nadat de boom zijn beeld heeft bereikt opnieuw 1/3stam en 2/3 kroon. Deze verhouding varieert naargelang de soort en de ouderdom en is ondergeschikt aan de takvrije stamlengte tot minimum 6 m hoogte.
Regelmatig moet er een visual tree assessement (VTA) worden uitgevoerd. Zijn er probleemtakken zoals plakoksels en dode takken, is er kans op overbelasting, zijn er schimmels of mechanische gebreken? Indien dit het geval is, moet er worden ingegrepen.
Onderhoudssnoei Onderhoudssnoei omvat het snoeien in de definitieve kruin. De frequentie is afhankelijk van de noodzaak maar snoeien is vanaf nu eerder een uitzon-
Een voorbeeld van een uitzonderlijke activiteit is het verder realiseren van de takvrije stamlengte van jonge, volwassen bomen waarvan de opkroning nog niet volledig werd gerealiseerd door begeleidingssnoei. Achterstallige snoei Regelmatige jeugdsnoei en later onderhoudssnoei worden uitgevoerd in het ideale scenario. Maar vaak moet er bij zowel particulieren, steden en gemeentenachterstallige snoei worden uitgevoerd. Het gevolg van te lang wachten voor een eerste of volgende
25
DOSSIER snoeibeurt, omwille van een slechte begeleiding waardoor er probleemtakken ontstonden of het te laag inschatten van de takvrije stam. Achterstallig snoei is meestal zwaarder dan begeleidingssnoei. Indien er veel achterstand moet worden ingehaald, verloopt dit best gespreid. In dit speciale geval mag je 30 tot 40 % van de totale bladmassa weghalen. Dit is uiteraard wel afhankelijk van de soort en de conditie van de boom. Als een zware tak moet worden verwijderd en het percentage ligt daardoor te hoog, kort je deze best eerst in. Tijdens een
fen aan de boom onttrokken. Vanuit zijn reserves moet de boom nieuwe groeischeuten aanmaken. In tegenstelling tot takken, die van jongs-af-aan goed vergroeiden met de stam, zitten deze nieuwe scheuten aan de stam geplakt. Na verloop van tijd zullen ze vaak afbreken. Extra nadeel is dat door het afzagen van dikke gesteltakken de wondafgrendeling in het hout slechts gedeeltelijk op gang komt en de snoeiwonden gaan inrotten. Met alle levensverkortende gevolgen vandien.
“Kandelaberen is een noodmaatregel die enkel mag worden toegepast wanneer de boom ernstig is aangetast door schimmel of ziekte” volgende beurt mag die dan volledig worden verwijderd. Kandelaberen Kandelaberen is een drastische en maximale snoei voor de groeibeheersing van bomen. Alle takken worden daarbij sterk ingekort. Het overgrote deel van de kroon verdwijnt en wat overblijft, is een soort grillig geraamte. In principe wordt dit gedaan bij bomen die op de afgezaagde stompen makkelijk weer uitlopen zoals een wilg, populier, plataan en acacia. In eerste instantie lijkt er dus niets aan de hand, maar dat is vaak schijn... Bij een gezonde boom liggen kroon en wortelstelsel in balans. Wie kandelabert verstoort dit evenwicht volledig waardoor een groot deel van de wortels zal afsterven. Deze afgestorven wortels zijn ideale ingangspoorten voor parasitaire schimmels, die van hieruit de boom aantasten. Daarnaast werd er met het verwijderen van de kroon ook een enorme hoeveelheid opgeslagen voedingstof-
Kandelaberen is dus een noodmaatregel die enkel mag worden toegepast wanneer de boom ernstig is aangetast door schimmel of ziekte. Of in geval van mechanische schade, zoals bijvoorbeeld omvangrijke holtes of lengtescheuren in de stam. Specialistenwerk Het ideale moment voor het snoeien van bomen is in de maanden juli en augustus. Voor het knotten of kaalsnoeien van vormbomen is de winterperiode het meest geschikt. Je boom onderhouden betekent vaak ook verminderen van de mechanische belasting van ver uitgegroeide takken. Hiervoor huur je best een Europees gecertificeerde boomspecialist in. Met dank aan volgende personen en organisaties bij het tot stand brengen van dit dossier: Boomverzorger Dirk Berteyn Boomverzorger Lander De Ceulaer Henk Van Scherpenzeel van Boomtotaalzorg Marc Galle van Groen Groeien
Kroonverankering Takken met een slechte aanhechting of takken die door hun gewicht een zware mechanische belasting hebben, kunnen gevaarlijk zijn. Bij een zware windstoot kunnen ze afbreken en voor zowel lichamelijke als materiële schade zorgen. Om dit tegen te gaan, kan je ze via kroonverankering kunstmatig en flexibel verankeren aan een hoofdtak, stam of andere daarvoor geschikte takken. De boom blijft zo gestimuleerd om nieuw steunhout aan te maken op de zwakke plekken. En piek-belastingen tijdens een storm worden geleidelijk opgevangen waardoor er minder grote krachten op de aanhechtingen komen te staan. Als er toch takbreuk optreedt, komt de tak niet onverwacht naar beneden en kan hij later op een gecontroleerde manier worden gedemonteerd. Het is daarbij ook belangrijk om de oorzaak te zoeken van de te zware belasting en deze te behandelen zodat de mechanische belasting gereduceerd kan worden.
www.dcm-info.com
26
DCM ACTIVO
®
graszaad voor speel- én sportgazon ■ ■
■
■
■
Samenstelling met enkel topvariëteiten Speel- én sportgazon: zeer goed bestand tegen betreding en fijnbladig voor een esthetisch mooi resultaat Met tetraploïd Engels raaigras: komt zeer snel op, zelfs bij lage temperaturen Kan ook vroeg in het voorjaar en laat in het najaar succesvol ingezaaid worden Sluit zich sneller voor een nog betere onkruidonderdrukking in de jonge grasmat
■
Betere beworteling, van bij de start
■
Goede ziekte- en droogteresistentie
SAMENSTELLING: 35 % Lolium perenne 15 % Lolium perenne 30 % Festuca rubra 20 % Poa pratensis
– Engels raaigras diploïd – Engels raaigras tetraploïd specifiek veredeld voor gebruik op gazons – Roodzwenkgras – Veldbeemdgras
Inzaaiproef - resultaat na 15 dagen
Klassiek speel-sportgazon
DCM ACTIVO® met tetraploïd Engels raaigras
De Ceuster Meststoffen • Bannerlaan 79 • 2280 Grobbendonk • tel: +32 (0) 14 861 661 •
[email protected] • www.dcm-info.be
27
Het juiste gereedschap voor de juiste toepassing Bij snoeien in de tuin gaat het niet alleen om het juiste tijdstip en de correcte snoeiwijze. Ook de keuze van het juiste gereedschap voor de juiste toepassing is van belang. Snoeigereedschappen Welk gereedschap de vakman ook kiest, voor de professional is er één ding essentieel: de kwaliteit van het mes of blad. De prijs is hierbij meestal een goede parameter. De particulier heeft misschien niet altijd nood aan de meest professionele gereedschappen, de vakman heeft dat wel. Kies daarom voor een merk met een reputatie, dan ben je zeker van een ruime keuze en staat de kwaliteit buiten kijf. Bij de gereedschappen maken we, afhankelijk van de beoogde taak, een onderscheid tussen boomzagen, snoeischaren (al dan niet elektrisch), takkenscharen en heggenscharen. - Een boomzaag is een licht en handig hanteerbaar zaagje waarmee je gemakkelijk lichte takken kunt afzagen. De meest courante zijn de holsterzagen en de opklapbare zagen. Holsterzagen hebben een vast zaagblad (gebogen of recht) dat meestal iets langer is om snel(ler) te kunnen werken. Bij de opklapbare zagen kun je het zaagblad opplooien in het handvat. Ze hebben meestal een korter zaagblad om zeer nauwkeurig en veilig te kunnen zagen. Er bestaan ook modellen met een lang zaagblad maar deze lenen zich eerder voor andere toepassingen dan snoeiwerk. Bij de boomzagen kan men eveneens werken met telescopische stelen, tot zelfs bijna 7 m hoogte. Op deze manier kan je vanop de grond takken uitzagen en dat is meteen een stuk veiliger. - De snoeischaar gebruikt men best om takken te knippen tot 25 mm. Je kunt er heel precies mee werken. Een goede snoeischaar geeft ook de mooiste snijwonden, wat dan weer heel belangrijk is bij het voorkomen van ziekten en schimmels. Naast de klassieke snoeischaar bestaat er ook een aambeeldsnoeischaar die geschikt is voor harde houtsoorten. Er zijn modellen specifiek om rozen te snoeien, scharen met gebogen bek om de pols minder te belasten bij langdurig snoeiwerk, snoeischaren met rolhandgrepen die mee de beweging van je hand maken tijdens het snoeien, scharen met handvaten voor kleine en grote handen, scharen voor linkshandigen, enz. - Voor snoeien van dikke takken (tot 50 à 60 mm) werken we best met een takkenschaar met ‘bovenmes’ en
‘aambeeld’, eventueel met hefboomwerking. Bij de betere modellen zijn mes en aambeeld vervangbaar. De belangrijkste modellen zijn de takkenschaar met gebogen bek (zelfde principe als een snoeischaar ) voor takken tot 35 mm en de takkenschaar met mes en aambeeld voor dikkere takken tot 50 à 60 mm en hardere houtsoorten. De professionelere modellen zijn meestal uitgerust met een hefboomwerking om minder kracht te gebruiken. Daarnaast kan men kiezen voor modellen met houten, aluminium of carbon handvaten. - Ook heggenscharen worden ingezet voor snoeiwerken. Het aanbod omvat diverse specificaties zoals meslengte, mesafstand en krachtbron. Accu heggenscharen hebben het grote voordeel van de grote bewegingsvrijheid. Je hebt immers geen stroomvoorziening nodig en je hoeft niet te worstelen met verlengkabels. Met een elektrische heggenschaar kan men snel en eenvoudig een kleine tot middelgrote heg snoeien. Met een benzine heggenschaar heeft men een snoerloze én zeer krachtige heggenschaar in handen om zware snoeiwerkzaamheden uit te voeren. Hand heggenscharen zijn zeer geschikt voor kleine snoeiklussen. Telescopische heggenscharen zijn ideaal om hoge heggen veilig te snoeien. Door de uitschuifbare steel en draaibare kop kun je gemakkelijk en snel de bovenkant van een heg snoeien zonder ladder. Ook lage struiken en heggen zijn met een telescopische heggenschaar makkelijk te bereiken zonder te hoeven bukken. Er ook nog de specifieke scharen zoals de buxusschaar die gemaakt is om nauwkeurig kleine heggen en struiken in vorm te snoeien. Eén ding mogen we bij al deze gereedschappen echter nooit uit het oog verliezen: hoe beter de kwaliteit van het mes, hoe mooier het resultaat en hoe lichter het werk.
CS33EDT (doc. Hitachi)
ten. Reinigen is overigens meer dan alle vuil verwijderen. Het gereedschap moet ook goed ingespoten worden met een aangepast product (zoals een silconenspray) en daarna droog worden opgeborgen. Goed onderhouden gereedschap garandeert immers een veel langere levensduur en werkt bovendien veel efficiënter. De Pypere De Pypere heeft een zeer uitgebreid assortiment boomzagen. Naast een goedkoper model met holster verdeelt het bedrijf ook Silky, een Japans merk dat een zeer sterke reputatie op we-
Klassieke snoeischaar (doc. De Pypere)
Takkenschaar (doc. De Pypere)
Onderhoud Ook het onderhoud mag niet uit het oog worden verloren. Het is belangrijk om het gereedschap goed te reinigen vooraleer men het opbergt voor langere tijd. Gereedschap met een houten steel of handvat bergt men beter op in een koele, afgeschermde, maar niet te droge plaats. Zo vermijden we dat het hout gaat krimpen en de steel of handvat los komt te zitHSA 85 accu takkenschaar (doc. Stihl)
reldvlak heeft. Ook bij de snoeischaren zijn er talloze modellen zoals de klassieke snoeischaar en de aambeeldsnoeischaar voor harde houtsoorten. De Pypere heeft ook specifieke modellen om rozen te snoeien (Felco 100) en snoeischaren met gebogen bek, met rolhandgrepen, met aangepaste handvaten voor kleine en grote handen, voor linkshandigen, enz. Ten slotte is er ook nog een ruim aanbod takkenscharen, zowel met gebogen bek als takkenscharen met mes en aambeeld. Er is keuze uit houten, alu- (ook telescopisch ) of carbon handvaten.
Takkenschaar met hefboomwerking (doc. De Pypere)
28
Metabo Metabo-heggenscharen werken overtuigend door hun unieke voordelen: de apparaten zijn lichter en kleiner geworden zodat het snoeivermogen nog compacter op de heg inwerkt. Daarbij komen het gepatenteerde Metabogreepsysteem voor max. 50% meer reikwijdte, robuuste motoren, de uit massief materiaal gelaserde messen en de uitstekende ergonomie. Naast een aantal klassiekers bij de elektrische heggenscharen, vinden we bij Metabo ook de 36 Volt accu-heggenschaar AHS 36 V, het lichtgewicht onder de professionele heggenscharen van de 36 V-klasse. Het toestel heeft een snijdikte van 18 mm en snijlengte van 53 cm. De messen met nieuwe geometrie zorgen voor aanzienlijk minder slijtage en een 200% langere standtijd. Zuivere sneden worden bekomen door de diamantgeslepen mestanden in een hoek van 30° (aan beide zijden). Bovendien dragen de veiligheidsondermessen bij aan een hoge werkveiligheid. De heggenscharen ontwikkelen een hoge capaciteit door de 2-traps gereduceerde tandwieloverbrenging en zorgen voor aangenaam werken dankzij de trillingsarme loop, een perfecte ergonomie en een softgrip handgreep. De aanstootbescherming beschermt de gebruiker en de overbrenging tegen terugslagen. De accu-packs zijn voorzien van capaciteitsindicatie voor controle van de laadtoestand. De Ultra-M-Technologie ten slotte staat voor een zeer hoog vermogen, milieuvriendelijk laden, optimaal energiegebruik en lange levensduur. Wie hetzelfde apparaat wil met een grotere snijlengte, kiest voor de AHS 36 -65 V met snijlengte = 63 cm. Stihl Voor wie snel goede resultaten wil bereiken, heeft Stihl de accuheggenschaar HLA 85 ontwikkeld. Door de telescoopsteel komt de totale lengte op 2,60 tot 3,30 m. Zo kunnen professionals beter werken aan hoge heggen, die ze met de HLA 85 veilig en gemakkelijk vanaf de grond kunnen bereiken. De steellengte kan zonder
Heggenschaar AHS 36 V (doc. Metabo)
gereedschap en naar behoefte worden ingesteld met een handige snelspanner. In de transportstand, waarbij de mesbalk evenwijdig met de as is ingeklapt, heeft de machine een lengte van slechts 1,80 m. De mesbalk is draaibaar van -45° tot +70°. Dat vergroot de toepasbaarheid van de HLA 85, zowel bij kop- als zijsnoeien van hoge of brede heggen of bij de verzorging van moeilijk bereikbare bodembedekkers. De 50 cm lange snoeimessen zijn tweezijdig geslepen en zorgen voor een bijzonder goed snijresultaat. De Stihl ASA 85 accutakkenschaar is voorzien van een krachtige snede en snijdt takken tot 45 mm dik probleemloos door. De instelbare lemmetopening kan worden aangepast aan takken van uiteenlopende diktes. De aandrijving laat het lemmet bovendien bijzonder snel openen en sluiten, wat voor een groot snijvermogen zorgt. Via de bediening kan de lemmetopening in vier verschillende standen worden gezet: 50 %, 60 %, 70 % of 100 %. Tijdens het werk volstaat dubbelklikken op de schakelhendel om van de ingestelde naar de volledige lemmetopening over te schakelen. Pellenc Het gamma snoeischaren Treelion van Pellenc werd ontworpen voor de professionals die op zoek zijn naar kracht, snoeidiameter en rendement, en uiteraard kwaliteit. De snoeischaren laten snoeien van diameters tot 45 mm toe en zijn voorzien van progressieve of impulswerking. Progressief is ideaal voor precisiewerk, werken met impuls is aangewezen voor een snelle en herhalingsactie. De scharen hebben een regelbare tussenopening. De openingshoek van het mes telt vijf tussenliggende openingshoeken, de kruishoek van het mes heeft zes kruisstanden van het mes en de haak. Het systeem met dubbele trekker maakt het mogelijk om met een enkele druk van een tussenopening naar een grote opening te gaan. De gebruiker werkt daardoor sneller en eenvoudiger. De accu’s bieden een
Treelion M45 (doc. Pellenc)
autonomie van minstens 1 werkdag. De handgreep en kop zijn draaibaar voor linkshandigen. Er zijn ook drie modellen op steel voor twee handen, voor hoogtewerken of bij weelderige plantengroei. Van Wetter Bij Van Wetter vindt de professionele tuinaannemer alles wat nodig is om snoeiwerken snel en volgens de regels van de kunst uit te voeren. U vindt er niet alleen een breed assortiment boomzagen van Silky en Felco, gaande van 180 mm tot stokzagen tot 6,30 m, maar ook professionele snoeischaren en accessoires. Ook specifieke gereedschappen zoals snoeischaren voor kleine handen en linkshandigen, snoeischaren met draaiende aluminium handgreep (ideaal voor intensief gebruik), snoeischaren met verschoven snoeikop voor een beter rendement en scharen met draaiende handgreep voor kleine handen kan u bij Van Wetter terecht. Verder biedt de specialist een braamstruikmes om braambossen en struikgewas uit te dunnen en te snoeien, sikkels om heggen, wegen en hoge bermen van hun struikgewas te ontdoen, en een Italiaans snoeimes om het onderbos en groene heggen te onderhouden. De takkenschaar F210A van Felco is dan weer ideal om bomen en struiken te snoeien. De groeven in het contrablad houden de tak tijdens het snijden vast. De schaar heeft aluminium handgrepen met schokbreker en een dunne snoeikop met opening van 120 mm. De takkenschaar F22, eveneens van Felco, is een krachtige takkenschaar met sterke snoeikop, handgrepen met schokbrekers en een getande moer om de messen makkelijk en precies te kunnen afstellen. Hitachi kettingzagen Voor het onderhoud van stad- en laanbomen met de kettingzaag neem je best een snoeizaag met bovengreep. Deze zagen zijn in de eerste plaats licht, goed gebalanceerd en terugslagarm, én kunnen met één hand
Takkenschaar F210A van Felco (doc. Felco/Van Wetter)
worden gebruikt. “Bij lage en middelhoge bomen werk je meestal vanop een hoogtewerker, bij hoge bomen klim je in de boom met klimijzers. Onze snoeizagen met bovengreep kan je met één hand gebruiken”, klinkt het bij Hitachi. “Om het risico op verwonding te minimaliseren, mogen ze in principe enkel worden gebruikt door hiervoor opgeleide boomverzorgers.” Vroeger werden enkel lichte, door een tweetaktmotor aangedreven machines gebruikt. “Elektrische zagen kwamen niet in aanmerking omdat ze niet de benodigde bewegingsvrijheid geven. De jongste jaren is er echter een alternatief op de markt: de door Li-ion accu aangedreven kettingzaag. Deze combineren een licht gewicht met de autonomie van een accu-pack dat door de gebruiker op de rug wordt gedragen. Ze zijn stil, onderhoudsvriendelijk en hebben geen schadelijke uitstoot. Op termijn zijn ze ook goedkoper omdat je bespaart op dure brandstof- en onderhoudskosten. De rugzakaccu is multifunctioneel en uitwisselbaar met andere 36V accu tuingereedschappen zoals, bladblazer, heggenschaar, bosmaaier,...” Bij Hitachi vinden we onder meer de CS33EDT 2-takt snoeizaag en de CS36DL accu kettingzaag die ook kan gebruikt worden zonder de bijbehorende BL36200 accu-pack rugzak. Een optionele 2Ah 36V accu kan direct in de zaag geklikt worden. De autonomie is kleiner dan met de rugzakaccu (21 Ah) maar kan in sommige moeilijke situaties of beperkte snoeiwerkzaamheden uitkomst bieden.”
29
Het kleren gamma accessories voor kettingzaag bescherming Chainsaw protection
EN 3…
www.francital.com Voor meer info vraag aan uw francital verdeler van Belgie :
[email protected] Mechelsesteenweg 421, 1930 Nossegem T.:02 .759.46.07
30
31
PUBLI
Tuin- en lifestylekleding exclusief ontworpen voor en door vrouwen In maart lanceert GreenMark een nieuw product, exclusief voor vrouwen: de comfortabele, stijlvolle en functionele tuin- en lifestyle collectie van GardenGirl. Garden Style sprak met Lucas De Nolf, zaakvoerder van GreenMark, over deze innovatievecollectie kledij, tuinmaterialen en accessoires. Lees met ons mee. En misschien word je één van de nieuwe resellers? Wat is het verhaal achter GardenGirl? Lucas De Nolf: “GardenGirl wordt in Zweden ontworpen door Petra Maison. Haar missie is om vrouwen comfortabele, functionele en stijlvolle tuinkledij en accessoires aan te bieden, waarmee tuinieren en het hele buitenleven een plezier wordt.” “Wat als familiebedrijf begon, breidde zich snel uit. Nu heeft GardenGirl een volledig team medewerkers en distributeurs, zoals GreenMark, dat zich wijdt aan de ontwikkeling en verdeling van het assortiment. In België zijn we nog op zoek naar professionele resellers.” Wat maakt de collectie zo bijzonder? Lucas De Nolf: “De collectie is in de eerste plaats comfortabel en praktisch. Tuinbroeken en salopettes, bijvoorbeeld, zijn gemaakt van 100% katoen wat garant staat voor natuurlijk en comfortabel draagplezier. De knieën, zakken en enkelzomen zijn daarbij versterkt met nylon en beschermen tegen vuil en vocht. De werkbroeken zijn bovendien uitgerust met een groot aantal functies. Ze hebben unieke stretch inzetstukken aan de zijkanten en speciale zakken voor invoegbare kniebeschermers. Klein tuingereed-
schap zoals zaden, touwtje, potloden en handschoenen kan je kwijt in een groot aantal zakken en vakken. Er is zelfs een afneembaar vak voor een mobiele telefoon.” “Deze slimme functies kregen een vrouwelijke snit. En net die combinatie van schoonheid en functionaliteit maakt GardenGirl producten zo uitmuntend.” “De meeste kleren hebben zo een lifestyle-aspect. Ze kunnen zonder problemen buiten de tuin gedragen worden. Tijdens een strand- of boswandeling, tijdens het shoppen in het tuincentrum of gewoon op vakantie.”
kelijke klokvormige snit. Uiteraard ook met vele handige functies voor bij het tuinieren. Maar hij kan evengoed als leuke rok gedragen worden op warme zomerdagen.”
“Ook het tuingereedschap combineert functionaliteit en vrouwelijkheid. Handige accessoires zoals de ‘After Garden Hand Rescue Kit’ bestaat, bijvoorbeeld, uit een scrub en verzorgende crème.”
“Datzelfde zien we ook bij de zachte, pluizige en gezellige hoogpolige fleece jas met fraaie details. Een must voor elke vrouw die van comfortabele kleding houdt en er toch prachtig wil uitzien. Met stretch zijpanelen voor een comfortabele en flatterende pasvorm, een franjekap en een vorm met mooie volant. En zelfs een bijpassende elastische sjaal.”
Zijn er dit seizoen zaken waarnaar we moeten uitkijken? Lucas De Nolf: “Voor dit tuinseizoen ontwikkelde GardenGirl een nieuwe, trendy denim collectie voor vrouwen die houden van jeans. Het stretch denimmateriaal oogt stoer, draagt licht en gaat erg lang mee.”
“En wat dacht je van de zonnehoed? Met lange volant in de nek biedt die bescherming tegen zonnebrand, vliegen en insecten. Het zachte katoen zorgt voor een comfortabel gevoel. En door de mooie details, een extralange taille en decoratieve schouders spreekt de hoed tot de verbeelding.”
“En er is meer. Zoals de stijlvolle, multifunctionele wikkelrok met aantrek-
Moet je als reseller de volledige collectie verdelen? Lucas De Nolf: “Uiteraard geven we hier veel vrijheid. Het grootste deel van het assortiment bestaat trouwens uit zaken die verkrijgbaar zijn in één maat. Zoals de wikkelrok, ge-
reedschappen, handschoenen, gereedschapstas, after garden kit,… Zonder gedoe en risico van verschillende maten zijn deze makkelijk verkoopbaar, bijvoorbeeld, als geschenkartikel.” “Ideaal dus voor kleinere winkels bij wie het vaak moeilijk ligt om een pasruimte te voorzien (winkels die dit toch hebben, kunnen we trouwens voorzien van speciale gordijnen in de juiste stof). Of voor resellers die de markt eens willen aftasten om de haalbaarheid van de verschillende producten in te schatten.” Jullie zoeken nog extra resellers? Lucas De Nolf: “Klopt. Om deze unieke collectie in België tot bij de consument te brengen, rekenen we op een netwerk van professionele resellers. Zij genieten een marge van meer dan 40%.” “Wie interesse heeft, surft best naar www.gardengirl.be/resellers. Daar kan je je eenvoudig registreren en wordt er onmiddellijk contact opgenomen. Bovendien mag je rekenen op een korting van 10%.”
GreenMark, partner in strategische en operationele bedrijfsvraagstukken voor de groensector GreenMark is een full service agentschap speciaal voor de groensector: tuinbouw, sierteelt, tuinarchitecten, tuincentra, toeleveranciers,... De onderneming helpt bedrijven in het oplossen van verschillende vraagstukken. Het bedrijf staat garant voor een no-nonsense aanpak van grote en kleine projecten. Met een open en transparante communicatie staan ervaren specialisten in voor een resultaatgerichte aanpak. www.greenmark.be
32
PUBLI
Eliet viert 20 jaar Super Prof met nieuw paradepaard Toen Eliet de Super Prof twintig jaar geleden lanceerde, was dit een revolutie in de wereld van de tuinmachines. Eliet blijft echter innoveren en brengt nu de nieuwe Super Prof op de markt, rekening houdende met alle feedback van trouwe klanten en steeds met de toekomst van het tuinieren in het achterhoofd. Mobiele versnipperaar heruitgevonden In 1994 lanceerde Eliet met de Super Prof de eerste zelfrijdende versnipperaar, een revolutie in de markt die voor ruim 5.000 tevreden klanten resulteerde in een grotere werkefficiëntie. De mobiele Eliet versnipperaars rijden tot bij het te versnipperen hout, en dus niet omgekeerd, wat resulteert in opmerkelijke tijdswinst. Eind vorig jaar vierde Eliet de 20ste verjaardag van de Super Prof op gepaste wijze met de lancering van de nieuwe Super Prof. De machine behoudt hetzelfde DNA, maar is comfortabeler, efficiënter, milieuvriendelijker, robuuster, slimmer, veiliger en onderhoudsvriendelijker. Laat het hout het werk doen Met het ‘Hakbijlprincipe™’ ontwikkelde en patenteerde Eliet een uniek versnippersysteem. Net zoals een bijl hakken de messen volgens de vezelrichting op het hout in. Het groenafval wordt er door een cyclus van splitten en snijden tot kleine snippers herleidt. Snippers krijgen hierdoor snelcomposterende eigenschappen. Grote troef van dit Eliet ‘Hakbijlprincipe™’ blijft het geringe vermogen die het vraagt om hout te versnipperen.
Frederic Lietaer kondigde met gepaste trots de nieuwe Super Prof aan
Hout laat zich gemakkelijker snijden in de vezelrichting, waarop ons versnippersysteem gretig inspeelt. Als gevolg halen Eliet versnipperaars betere prestaties uit een kleiner motorvermogen. Dit brengt een lager verbruik en minder lawaai met zich mee. Bovendien kunnen Eliet versnipperaars hierdoor compacter en lichter worden gebouwd. Invoertrechter De invoeropening werd bewust zo breed mogelijk gemaakt, zonder in te boeten op de compacte afmetingen van de machine. Vooral aan de bovenzijde is de trechteropening opvallend groter geworden. Zo ontstaat een groter oplegplateau die de bediener toelaat het groenafval sneller neer te leggen en zo beide handen weer vrij maakt om dit groenafval te manipuleren. De speciale vorm van de trechterwanden drijft het snoeiafval steeds naar de 45 cm brede centrale trechterbodem. Deze vlakke bodem versmalt niet meer naar de invoerwals toe. De invoerwals kan 13 cm oplichten waardoor er een enorme doorvoeropening ontstaan. Professionals weten dit ten zeerste te appreciëren bij de invoer van sterk vertwijgde takken of volumineus snoeiafval. De hydraulische invoerwals van de Super Prof is uitgerust met een gro-
doc. Eliet
tere diameter (150 mm). Hierdoor hijst de invoerwals zich eenvoudiger en sneller op de dikke takken. De doorvoeropening werd verhoogd van 12 naar 13 cm. Zo kunnen de extra troeven van de grotere invoeropening in extra rendement worden omgezet. Eliet Axelero™ Eén van de belangrijkste vernieuwingen die de Super Prof kreeg, is de standaard geïntegreerde geblazen snipperafvoer. Voor de nieuwe generatie Super Prof ontwikkelde Eliet het Axelero™ afvoersysteem waarbij hout- en groenafvalsnippers in de maalkamer blijven rondvliegen tot ze klein genoeg zijn om door de gaten van de kalibratiezeef te verdwijnen. Deze snippers vallen hierbij in een tweede kamer, uitgerust met het Axelero™ systeem. Dit speciaal gevormde rad zal de snippers over de breedte van de uitvoer verzamelen en door een combinatie van luchtverplaatsing en hoge werpkracht via de uitblaaspijp op een hoogte van 2 m weg katapulteren. De vorm van de uitblaaspijp voorkomt turbulentie en de kromming werd berekend volgens de optimale baan van de vliegende snippers. Het werpbereik van de machine is dan ook indrukwekkend. Het snel draaiende Axelero systeem wekt een zuigkracht op die een luchtstroom op gang brengt door de machine. Deze zorgt er voor dat een zuigeffect in de invoertrechter ontstaat wat de invoer vereenvoudigt. Deze zuigkracht werkt ook op de kalibratiezeef en voorkomt zo verstopping en verhoogt het versnipper-
rendement. De luchtstroom door de uitblaaspijp reinigt permanent en voorkomt ook hier verstoppingsgevaar. Het systeem werkt voor alle soorten groenafval en maakt de versnipperaar in alle vier de seizoenen inzetbaar. Het Axelero™ systeem zorgt dus voor een zuigeffect in de invoeropening en dat maakt dat snippers uit de maalkamer moeilijker tegen de luchtstoom in naar de invoertrechter terugvliegen. Om de operator alsnog die extra bescherming te geven, is een tweeledig antiprojectie-schild voorzien. ABM-systeem Met drukknoppen binnen handbereik kan men eenvoudig kiezen voor invoer of terugvoer. Een geïntegreerde LED verlichting in de knop maakt de keuze steeds duidelijk zichtbaar. Eén druk op de noodstopbeugel of op één van de knoppen neutraliseert de selectie en zet de invoerwals meteen weer stil. Deze eenvoud van bediening levert gegarandeerde tijdswinst. Elke Super Prof heeft standaard ABM aan boord. Dit ingenieuze systeem regelt volledig autonoom de invoersnelheid. Een sensor controleert nauwgezet elke verandering van het motortoerental. Terwijl de machine zelfregulerend alle hout versnippert, kan de bediener nieuw snoeihout verzamelen zonder de machine in de gaten te moeten houden. Het volume van de benzinetank van de Super Prof is toegenomen tot 18 liter. Zo komt men een volledige werkdag door op één opvulbeurt. Door een grotere tank is
33
PUBLI
Vandix
doc. Eliet
25% meer olie aan boord, wat zorgt voor een lagere operationele temperatuur en betere hydraulische prestaties. Intelligente machine Alle functionaliteiten van de machine zitten gegroepeerd op een overzichtelijk dashboard vooraan de machine. Centraal tussen het startslot en de chokeklep valt in dit dashboard het grote LCD scherm op. Via dit LCD scherm communiceert de Super Prof met zijn bediener. Naast de weergave van nuttige
machinegegevens zal hij attent worden gemaakt op periodiek onderhoud die dient te gebeuren. Onder de display zit de meest essentiële knop van de machine: de “ACTION” knop. Deze elektrische bediening van de elektromagnetische koppeling zet het messensysteem en de AxeleroTM in werking. Met een druk op deze knop wekt men het versnipperbeest tot leven. Eco Eye™ De Super Prof kan optioneel uitgerust worden met de Eco Eye technologie.
Het elektronische systeem analyseert het gedrag van de motor en kan op basis daarvan herkennen of de machine effectief aan het versnipperen is. Is dit niet het geval, zal het Eco Eye™ systeem automatisch het motorvermogen verminderen naar leegloop. Dit resulteert in een besparing van energie, een verminderde uitlaatgasuitstoot en lager geluidsniveau waar het milieu dankbaar voor is. Een infrarood oog bewaakt de aanvoerzone voor de invoertrechter. Zodra hier de bediener wordt gedetecteerd, stuwt het systeem de motor in minder dan een seconde terug naar vol gas zodat men weer op volle kracht kan versnipperen.
6 nieuwe keramische terrastegels Vandix, Oostendse groothandel in natuursteen, voegt zes leuke tegels toe aan zijn gamma keramische terrastegels: belgian suburbia light, white pepper, cadillac, betonwood beige grey, abiqua en aragon.
De nieuwe Super Prof is beschikbaar in drie modellen: de klassieke zelfrijdende versnipperaar op wielen, de Super Prof Cross Country zelfrijdende versnipperaar met rupsonderstel, en een ‘On Road’ versie op onderstel voor sneltransport.
Kom de tegels bekijken in het toonpark. Je vindt er meer dan 150 terrastegels en platines in verschillende formaten. Het toonpark is alle dagen open en vrij toegankelijk of op afspraak.
Allen zijn ze gerectificeerd, coloured body, antislip, geschikt voor tegeldragers en nauwelijks van natuursteen te onderscheiden. Ze zijn ook verkrijgbaar in grote formaten zoals 120x30 en 90x45 cm.
www.vandix.be
MESTSTOFFEN -- SCHORS SCHORS -- POTGROND POTGROND MESTSTOFFEN
LOTUS SIERSCHORS afkomstig van Pin Martitime
- decoratief, ook onder speeltoestellen - voor aanleggen van wandelpaden - verhindert onkruidgroei tussen paden
De Franse Pin Maritime Sierschors heeft een kurkachtige dieprode harde schors voor een goede afdekking. Vraag naar onze prijzen bij uw inkoopvereniging LOTUS NUTRIENTEN bvba 9790 Wortegem-Petegem
[email protected] - www.nutrientenlotus.be Advies • Ontwerp • Realisatie l Antwerpen - www.speelprojecten.be
34
Voor een 100% succesvolle aanplant Bodemactivator Terra-Fertiel Activeert het microbiële bodemleven direct
Voorkomt en heft bodemproblemen op Maakt de bodem beter bewerkbaar Verpakking: 25kg - Dosering: 5 à 10 kg/100m²
Bodemverbeteraars
Geven een groeistimulans bij aanplant
Terra-Actif
Terra-Plus
Voor een mooie haag of bloeiende siertuin
Voor een geslaagd gazon
Optimaliseert de water- en luchthuishouding Met toevoeging van kokosvezels
Verbetert de bodemstructuur Verrijkt de bodem met organisch materiaal
Verpakking: 25 kg Dosering: 1/3 Terra-Actif op 2/3 uitgegraven grond
Verpakking: 25 kg - Dosering: 5 à 10 kg/are
35
Carpentier Hardwood Solutions
ECOstyle Haagaanplant en duurzaam bedrijfsgroen voorop ECOstyle Plant Professional stelt in het voorjaarsnummer van zijn ECO-zine duurzaamheid, kwaliteit en professionaliteit voorop. In dit magazine voor de tuinaannemer wordt o.a. uitgebreid aandacht besteed aan een succesvolle haagaanplant zonder uitval, duurzaam bedrijfsgroen met de juiste bodemverbeteraars, meststoffen en ecologisch verantwoorde onkruidbestrijding.
Livinshades, terrasoverkapping met lamellendak De jongste telg in het Livinlodge-aanbod is Livinshades, een unieke houten terrasoverkapping met motorgedreven lamellendak. Een innovatief en slim systeem voor comfortabel buitenleven. Een Livinshades lamellendak is een unieke en ecologische oplossing in de tuin. Niet enkel als zonnewering, maar ook als bescherming tegen regen en wind. Deze kwaliteitsvolle terrasoverkapping wordt geïntegreerd met een bijgebouw of als alleenstaande pergola geplaatst. De beweegbare, volledig houten lamellen worden bediend met een afstandsbediening.
ECOstyle Plant Professional staat tuinaannemers niet alleen bij met professioneel advies. Met Terra Control biedt de onderneming hen ook een handig hulpmiddel aan dat hulp biedt bij moeilijke uitgangssituaties of met problemen na uitvoering van de werken. Dat de oorzaak aanpakt in de structuur, het organische stofgehalte of het bodemleven. Je leest er meer over in het ECO-zine.
Livinshades zijn praktisch en esthetisch. Het strakke design wordt voor 100% uitgevoerd in HOT-wood essenhout. Deze ecologische houtsoort heeft duurzaamheidsklasse 1, is foutvrij, stabiel, van hoge kwaliteit en vormvast. Livinlodge plaatst pergola’s met houten lamellendak op maat. Alle wensen en voorkeuren zijn mogelijk, bijvoorbeeld met open of gesloten zijwanden. Bij gesloten wanden kan je kiezen voor beweegbare houten lamellen. Livinshades bieden bescherming tegen zon, wind en regen waardoor je klant lang kan blijven genieten van een zomerse leefruimte.
www.ecostyle.be/plantpro/ tuinaanleg/ecozine
www.carpentier.be
FLORALIËN Nederland Wordt vervolgd In 2017 komt er een vervolg van de FLORALIËN Nederland. De Nederlandse editie van ’s werelds grootste indoor bloemen en planten expositie zal opnieuw worden georganiseerd in de Brabanthallen ’sHertogenbosch. Nochtans was er in mei 2014 een exploitatietekort. Maar de positieve bezoekers- en deelnemersenquête en hoge waardering vanuit de tuinbouw- en groensec-
tor trokken de aandeelhouders over de streep. De FLORALIËN Nederland 2014 trokken 75.000 consumenten en 2.200 vakgerichte bezoekers aan. Normaal worden de FLORALIËN per land eens in de vijf jaar georganiseerd. “Maar om de hoge waardering en opgebouwde naamsbekendheid vast te houden en uit te bouwen, vindt de volgende editie van FLORALIËN Nederland plaats in 2017. Iets eerder in het jaar dan in 2014, van 28 april
lender van de FLORALIËN”, aldus organisator Johan Heystek. Op de Gentse FLORALIËN, van 22 april tot en met 1 mei 2016, wordt alvast een Nederlandse relatieavond gehouden voor geïnteresseerde deelnemers en sponsors. Ook kunnen kwekers een bijdrage leveren aan de Nederlandse inzending en zich daarmee presenteren aan ruim 300.000 bezoekers verwacht. tot en met 7 mei. Daarmee sluiten we ook beter aan op de internationale ka-
www.floralien.nl
MET ONZE EXPERTISE EN PRODUCTEN KUNT U ELK PROJECT AAN Degelijk onderbouwd advies
IALIST
DE VIJVERSPEC
Werfassistentie & plaatsingsdienst voor waterdichting op maat Totaalaanbod van sterke vijvermerken
A vijvernlle ie in onzuews nieuwsbri ef
Schrijf je in! Voor heldere vijverinfo:
www.distripond.com
Duurzame eco tuin- en vijverafboording Diverse doorgedreven opleidingen
36
Universtar Balance Dè breed inzetbare meststof voor bijbemesting in de zomer. Voor een gebalanceerde groei met een zichtbaar effect!
Soms heeft een product weinig uitleg nodig!
Bomen
Struiken
Voor verkooppunten neemt u contact op met Agro Vangeel: www.agrovangeel.be Everris International afdeling Benelux Tel. +31 418 655 780
[email protected] www.everris.nl
overig gewas gazon en tuin
37
PUBLI
‘Bayer Groene Ruimten’ ontwikkelt uniek assortiment producten en diensten voor onderhoud en beheersen van vegetatie Bayer is een echte partner in het duurzaam beheer van ‘Groene Ruimten’ of ‘Enviromental Science’. Hiervoor ontwikkelde de onderneming een assortiment onkruidbestrijders, insecticiden en ziektebestrijders die optimaal gebruik moeten garanderen. Dit voor tuinaanleggers, sportvelden, landschapsarchitecten, professionele toepassers, boomkwekers, tuinbouwers, wegen, luchthavens, spoorwegen, industrieterreinen,… Het streven naar duurzaamheid staat daarbij centraal. Niet alleen op productniveau, maar ook op het vlak van verpakkingsmateriaal, advies en toepassingstechnologieën. Dubbele verantwoordelijkheid “Bij aanleg en onderhoud van groene ruimtes worden steeds hogere eisen gesteld. En terecht. Professionals moeten immers zo goed mogelijk beantwoorden aan een dubbele eis: enerzijds moeten ze een oplossing bieden voor het probleem bij hun klant, anderzijds moeten ze instaan voor een beheersbaar en aanvaardbaar risico voor de mens en zijn omgeving”, vertelt Michel Wimmers, Business Manager Benelux. “Bayer Groene Ruimten wil professionelen bijstaan om niet-agrarische zones te onderhouden en te beheren. Dit door steeds innovatievere en efficiëntere producten op de markt te brengen om doordacht en duurzaam invasieve en allergene onkruiden te bestrijden. Op die manier dragen we ons steentje bij om de talrijke troeven van groene ruimten te optimaliseren.” Duurzame en doordachte producten “We gaan daarbij dikwijls verder dan de al zeer strenge minimumeisen die door de overheden worden opgelegd”, pikt Benjamin Lebrun, Account Manager België en Luxemburg in. “In plantenbeschermingsproducten zijn het vooral actieve stoffen die impact kunnen hebben op het milieu. Hun aandeel proberen we dankzij doorgedreven research & development gevoelig te beperken dankzij de ontwikkeling van innovatieve formuleringen met performante co-formulanten. De effectiviteit wordt daarbij uiteraard behouden en zelfs verbeterd. In
het gamma Stressgard, bijvoorbeeld, slaagden we er met een nieuwe coformulant in om de grasmat te versterken en weerbaarder te maken tegen allerhande stressfactoren. Op die manier moet er minder product minder vaak worden gebruikt. Twee maal winst dus.” “Met deze nieuwe generatie producten in het achterhoofd, pleiten we voor doordacht gebruik. Voor het selecteren van de juiste oplossing voor een specifiek probleem. Alternatieve technieken zoals gasbranders, bijvoorbeeld, zijn niet altijd het meest duurzaam. Bij vele specifieke problemen zijn onze chemische producten het goedkoopst, het effectiefst en zorgen ze voor de kleinste ecologische voetafdruk”, aldus Michel Wimmers. Verpakkingsmateriaal De nadruk op duurzaamheid gaat volgens Patricia Smet, Marketing Manager, trouwens verder dan louter productontwikkeling. Er zijn nog drie andere, vaak even belangrijke pijlers. “Met ‘Smartline’ ontwikkelden we een innovatief en vooral duurzaam assortiment verpakkingen. De gebruikte hoeveelheid grondstof werd daarbij gevoelig verminderd en de CO²uitstoot beperkt. Ook aan ergonomie en veiligheid werd gedacht. De verpakkingen kregen o.a. een uniek sluitingssysteem met kindveilige dop, een stevige handgreep en brede flessenhals die het uitgieten vergemakkelijkt. Tevens zorgt de gegroefde onderkant voor meer grip. De verpakkingen ogen ook frisser dankzij een nieuw design, logo en etiketten.” “We denken ook in functie van de klant. Zo verkopen we nu dosissen
waarmee je perfect één rugsproeier kan vullen. Op die manier reduceren we de kans op overmatig gebruik en vermijden we dat producten voor langere tijd ongebruikt worden opgeslagen. Maatwerk voor sporadische gebruikers dus.” Advies “En uiteraard staan we onze klanten ook bij met expertise en knowhow”, horen we van Benjamin Lebrun.”Via het geven van lezingen, trainingen, opleidingen en bijscholingen bezorgen we hen correcte informatie en uitgebreid advies.” Toepassingstechnologieën “In het verlengde hiervan ontwikkelden en ontwikkelen we ook diverse toepassingstechnologieën. Slimme technieken waarmee we klanten helpen om sneller, slimmer en effectiever onze producten te gebruiken. Mooi voorbeeld is de teledetectie die gebruikt wordt bij onkruidbestrijding in spoorwegbeddingen. Een voortrijdende wagon detecteert op welke plaatsen er precies moet worden ingegrepen. Op die manier gebruiken we slechts een fractie van het product op de juiste plaats. Anderzijds promoten we ook het gebruik van driftreducerende doppen op allerhande spuittoestellen. Op die manier vermijden we dat product op ongewenste plaatsen terechtkomt.” Nog voorbeelden? Via integratie van EcoSmart technologieën verbruiken we veel minder water en zelf minder
product. We lanceerden ook een app waarmee greenkeepers snel en makkelijk ziektes herkennen. En een andere app voorspelt plaatselijke regenval. Wie zich trouwens afvraagt welke beschermingsmaatregelen zoals handschoenen of een veiligheidsbril - hij of zij moet nemen, kan dat op onze website raadplegen.” “Ook op die manier staan we professionelen bij in het maken van de juiste keuzes. In de nabije toekomst zullen we in het licht hiervan extra toepassingstechnologieën ontwikkelen.” Een fytolicentie? Vanaf 25 november 2015 zullen professionele gebruikers van gewasbeschermingsmiddelen moeten beschikken over een fytolicentie. Meer bepaald wordt dit certificaat verplicht voor personen die gewasbeschermingsmiddelen voor professioneel gebruik of toevoegingsstoffen aankopen, opslaan of gebruiken in het kader van hun beroepsactiviteiten; vanuit commercieel oogpunt voorlichting geven over gewasbeschermingsmiddelen of toevoegingsstoffen; gewasbeschermingsmiddelen of toevoegingsstoffen verdelen of verkopen. Wil je een fytolicentie behalen? Surf naar www.fytolicentie.be en dien je aanvraag in. Je licentie blijft 5 jaar geldig. Daarna moet je een opleiding over verantwoord en duurzaam gebruik van gewasbeschermingsmiddelen volgen.
38
Úw vertrouwenspersoon, in natuursteen en keramiek! NIJST NATUURSTEEN BVBA Taunusweg 12 B-3740 Munsterbilzen +32 (0)89 41 62 79
[email protected] NIJST ROB.indd 1
4/04/14 13:58
39
Van Dyck exclusieve verdeler Bosch professioneel accutuingereedschap Van Dyck Marcel Belgium introduceert het professionele accutuingereedschap van Bosch als exclusieve verdeler voor de Benelux. De Bosch professionele accutuingereedschappen bieden professionals het alternatief voor tuingereedschappen op benzine. Extra voordelen Vanaf maart biedt Van Dyck Marcel Belgium een assortiment van professionele accumaaiers en accubosmaaiers van Bosch. In een later stadium zullen ook de accuheggenscharen het gamma aanvullen. Door het unieke design van de Bosch accumachines en accu’s staan ze garant voor veel vermogen en een hoge performantie. Bosch accu machines leveren immers dezelfde prestaties als hun tegenhangers op benzine, maar hebben extra voordelen zoals ongeveer 50% minder lawaai en minder trillingen. Vanzelfsprekend mogen we ook het
milieuvriendelijke aspect van accumachines niet onvermeld laten, aangezien er geen uitlaatgassen zijn die het milieu vervuilen. Garanties En dat is nog niet alles. De machines starten moeiteloos op, werken energiebesparend en vergen weinig nazorg. De motor heeft bijvoorbeeld geen onderhoud nodig. Ook belangrijk is dat de accu’s met hoog vermogen kunnen gebruikt worden voor alle huidige en toekomstige Bosch professionele gereedschappen. Bosch staat voor kwaliteit en duurzaamheid, gewaarborgd met drie jaar machinega-
Scotts Benelux
rantie en twee jaar of 1000 laadcycli accugarantie. Vakhandel Van Dyck Marcel Belgium treedt voortaan op als exclusieve verdeler voor de Benelux van de Bosch accu-
tuingereedschappen. De verkoop van deze machines loopt uitsluitend via de gespecialiseerde vakhandel in tuinmachines. Beelden: doc. Bosch
Expo TCO Vierde editie op 24 en 25 juni 2015 De vierde editie van Expo TCO, dé laanbomenvakbeurs in regio Opheusden, vindt plaats op 24 en 25 juni 2015. Dat besliste de werkgroep Expo TCO van de Vereniging Boom- en Plantenbeurs Opheusden en Omgeving eind december. Door de beurs te verplaatsen naar juni kunnen de bezoekers de kwekerijen en de producten aanschouwen op het moment dat ze op hun mooist zijn. De komende maanden wordt gewerkt aan de verdere invulling van de beurs. Uitgangspunten blijven de nationale en internationale promotie
Evergreen GreenMax: voor een zichtbaar groener gazon Wie vrienden en familie uitnodigt, heeft graag een mooie, goed onderhouden tuin. Scotts Benelux lanceerde daarvoor ‘Evergreen GreenMax’. Groener gazon voor 6 weken Evergreen GreenMax is een meststof die binnen de 3 dagen voor een zichtbaar groener gazon zorgt en dat gedurende 6 weken. Ideaal dus voor een BBQ of tuinfeest. GreenMax bevat ijzer dat een gazon voorziet van micro-nutriënten. Zo krijg je snel een diepgroen, dik en mooi resultaat. Bovendien voedt Evergreen GreenMax het gazon gedurende een 6-tal weken waardoor het groen sterk én gezond blijft. De micro-korrels staan garant voor een optimale spreiding en stuifvrije toepassing voor elk type gazon. Evergreen GreenMax is beschikbaar in een doos van 2,8 kg – goed voor 80 m² of een zak van 7 kg – goed voor 200 m². www.scotts.be
van de regio Opheusden als hét laanboomcentrum van Europa en de bevordering van samenwerking. Expo TCO is voor de hele keten interessant, van kwekers, handelaren, groenvoorzieners en architecten tot vertegenwoordigers van overheden.
40
Groenbeheer Antwerpse ZOO sluit opnieuw aan bij 19e-eeuwse romantiek Sinds zijn ontstaan was de dierentuin van Antwerpen een pionier. Zowel nationaal als internationaal. De ZOO streefde er steeds naar om haar dierenbestand, dierenverblijven én botanische collectie aan te passen aan de nieuwste inzichten. De laatste jaren ging bij dit laatste aspect het totaalbeeld echter wat verloren en was er nood aan een nieuw, doordacht groenbeheerplan.
Kets – eigenaar van een ‘kabinet van natuurlijke curiositeiten’ met fazanten, paradijsvogels en zwanen – richtte Loos de Maatschappij voor Dierkunde van Antwerpen (KMDA) op, nu nog steeds uitbater van de ZOO.
tisme werd verder ontwikkeld met meer similirotsen, een aquarium en panoramapark. En om de beleving te maximaliseren werden zoveel mogelijk doorzichten gecreëerd van de ene naar de andere hoek.
Jacques Kets werd benoemd tot eerste directeur. In 1843 kocht hij een stuk grond van 1 hectare naast het pas gebouwde, dan nog houten Centraal Station. De tuin werd ontworpen als boeiende afwisseling van gegroepeerde beplantingen en tuinornamenten. Met slingerende wandelwegen in kiezel. Langs de boorden van de grasperken werden de natuurlijke schoonheid van verschillende planten en
Vanaf het interbellum werd de ZOO ‘gemoderniseerd’ en - mede door de Tweede Wereldoorlog - raakten heel wat romantische accenten ondergesneeuwd. Daar komt nu verandering in... Masterplan 2020 “Gedurende zijn meer dan 160-jarig bestaan onderging de dierentuin grote veranderingen. De tuin breidde steeds
“Het landschap zal opnieuw de basis vormen van een promenadenetwerk waar beleven en bekijken de basisgedachte wordt”
Fondu Landscape Architects, een gerenommeerd ontwerpbureau voor landschapsarchitectuur en ruimtelijke planning werd in 2012 gevraagd een tuinhistorische studie uit te voeren. De conclusies zouden de basis vormen van een grootschalige, weloverwogen visie op het groenbeheer van de ZOO. De krachtlijnen zijn intussen vastgelegd en eerste stappen naar de implementatie ervan gezet. Tijd dus voor een gesprek met Manager Groenbeheer en Tuininfrastructuur Ward Melens.
Kabinet van natuurlijke curiositeiten “De krachtlijnen van het nieuwe groenbeheerplan wortelen in het verleden van onze ZOO”, aldus Melens. Om dit te begrijpen keren we dus kort even terug in de tijd...
bomen uitgespeeld. Vanaf het begin werden ook (simili)rotsen aangekocht om de tuin te versieren en het landschappelijke en natuurlijke karakter te versterken. Er werd zelfs een ruïne gecreëerd, een exotische en alpine tuin. Deze thematische insteek paste perfect in het romantisme van de 19e eeuw.
Het idee voor een Antwerpse dierentuin ontstond in 1840. Toen bezocht schepen en later Antwerps burgemeester Jan Frans Loos de Amsterdamse dierentuin Artis. Hij zag onmiddellijk de mogelijkheden voor zijn eigen stad. Samen met Jacques
Langzaam groeiden de dierkundige én botanische verzamelingen en breidde de tuin uit tot een oppervlakte van 11 hectaren. De ZOO onderging daarbij een enorme transformatie. Er kwamen nieuwe grasperken, meer en grotere waterpartijen. Het romantische exo-
Wintertuin wordt Vlindertuin In het exotische decor van de Wintertuin fladderen nu, tussen Pasen en eind september vlinders rond. Dit architecturale, groene pareltje werd in 1897 ontworpen door Emile Thielens. De tuin was toen bedoeld als rustig plekje om te verpozen. De architect gebruikte veel ijzer en glas en voorzag een koepel die het licht rijkelijk doorlaat. De grot achteraan, samen met de waterval en de vijvertjes ademt romantiek uit. En nu met de vlinders erbij is de totaalbeleving compleet. Naast al dat gefladder valt ook de unieke beplanting op. Van palmvarens, palmbomen, draken- en bananenbomen, dadelpalmen, vioolbladplanten, ficussen tot philodendrons en Engels mos, een uniek klein varenplantje. Het geheel wordt opgefleurd met kleurrijke orchideeën. Speciaal voor de vlinders worden nieuwe soorten waard- en nectarplanten toegevoegd. De bladeren van waardplanten zoals passiebloemen zijn immers de ideale locatie voor eitjes en voedsel voor de vraatzuchtige rupsen. Lantana’s zijn dan weer ideale nectarplanten, voedsel voor de vlinders.
verder uit en steeds meer dierenverblijven werden opgericht. Ook nu nog”, vertelt Ward Melens. “Om deze ontwikkelingen in de toekomst verder vorm te geven, werd het masterplan 2020 uitgewerkt. Dit totaalplan zal de ZOO op een stedenbouwkundig verantwoorde manier een gezicht geven én de dierentuin toch als oase van rust en groen afschermen van de drukke stedelijkheid.” Centrale aspecten van het nieuwe groenbeheersplan In het kader van dit masterplan voerde Fondu Landscape Architects zijn tuinhistorische studie uit. Het begrijpen
41
van de 19e-eeuwse ontwerpregels vormt nu de basis om de stadstuin te beheren of er nieuwe zaken aan toe te voegen. “Met het nieuwe groenbeheersplan wil de KMDA, in samenwerking met Benoit Fondu, de historische tuin in ere herstellen. Nu en in de toekomst. Daarbij staan de volgende aspecten centraal: respect voor het historisch erfgoed, het koesteren van de sfeer van het kunstzinnige landschap uit de 19e-eeuw en het exotisme van zowel de dieren- als plantencollectie. Dit alles wordt gekoppeld aan duurzame beheersmaatregelen. Waar mogelijk worden inheemse flora en fauna toegelaten, dit in overeenstemming met de gewenste eindbeelden en de draagkracht van het park. Het landschap zal zo opnieuw de basis vormen van een promenadenetwerk waar beleven en bekijken de basisgedachte wordt.” Franse Romantische tuin “Een van de belangrijkste inzichten van de studie was dat onze ZOO opgebouwd is als ‘Franse Romantische tuin’. Vele elementen van begin de 20e eeuw zijn nu nog steeds dominant aanwezig.” “Via gracieuze, S-vormige paden genieten bezoekers tijdens hun wandeling van tal van pittoreske zichten. Van een kunstzinnig landschap dat door de beweging steeds verandert.” “Om de ZOO groter te laten lijken, werd en wordt gewerkt met een geplooid maaiveld. Het kunstmatig reliëf ervan geeft de beschikbare ruimte een extra visuele, ruimtelijke dimensie. Veelal liggen de hoofdassen van
de gazonvlakten hol en gaan ze aan de zijkanten omhoog. Daar zijn er massieven en boomgroepen. De holle bewegingen geven zichtbare weidsheid en grootsheid aan de ruimte. Om dit visuele effect verder te benadrukken worden de gazons met een cilindermaaier in banen gemaaid.” “De opeenvolging van open maaivelden blijft ook van kapitaal belang om openheid en zichtassen te vrijwaren. Daarbij willen we de historische doorzichten reconstrueren. In de loop der jaren gingen deze lijnen immers verloren in een verwilderde plantenmassa. Deze beplanting wordt nu opnieuw in de juiste proporties gesnoeid. Daarnaast zal er blijvend aandacht worden geschonken aan het openhouden van de vlaktes.”
Vlaamse Tuin De Vlaamse tuin werd hersteld naar het oorspronkelijke beeld van de landschapstuin van begin 20e-eeuw waar je o.a. een waterpartij vond. De buxushagen, gazonvlakken en vakken met éénjarige bloemen werden verwijderd en ingevuld met planten die bijen en insecten aantrekken. Rondom kwamen twee reeksen van 16 haagbeuk leibomen. De rode bankjes bleven behouden. Deze nieuwe opbouw zorgt voor een betere inkijk in het toekomstige buideldierengebouw en geeft vanop het terras van de Melkerij, het kasteeltje naast de Vlaamse tuin, een prachtig dieptezicht in de tuin. De Melkerij werd onlangs mooi gerenoveerd zodat bezoekers er vanaf de paasvakantie op een terrasje kunnen genieten van een koffie of snack.
vesteren we de komende jaren in het optimaliseren van een aantal deelgebieden met het oog op historische continuïteit. Bij de Aalscholvervijver, bijvoorbeeld, zal veel aandacht gaan
naar lichtdoorlaatbaarheid en visuele speelsheid. Naar het herstellen van de zichtlijnen vanaf het kioskplein naar het ‘berengazon’. En naar het verhogen van de aantrekkelijkheid van de
“Op de plekken waar gezichtsvelden zich kruisen, werden in het verleden aandachtsvelden of focalen voorzien zoals gebouwen, cabochons, beelden of solitaire bomen. Oorspronkelijk waren die geïsoleerd. Nu zijn ze vaak weggestoken en overgroeid. Om de architecturale elementen opnieuw tot hun recht te laten komen worden ze vrijgemaakt. Verder wordt gestreefd naar eenvormigheid in de nabije groenmassa.” “De randbeplantingen - borders met een beplanting in de rug – zullen stelselmatig met een geselecteerde collectie vaste planten aangeplant worden. Dit past in het tijdsbeeld en is op termijn kostenbesparend.” “Bij de beplantingen gaat er veel aandacht naar het binnengebied. Net zoals de ‘Grote Tekening’ en de ‘Vlaamse Tuin’ werden aangepakt, in-
: w u e nie n i l ic m a r ce
Meer dan 200.000 ㎡ op voorraad ! T 0476 21 11 77
[email protected] www.vandix.be IZ Plassendale 3, Kuipweg 6, 8400 OOSTENDE
42
waterpartij door het voorzien van een watercascade vertrekkende aan de Congogazon en het plaatsen van bloemende waterplanten in de vijver.” Bloemen- en plantenweelde “De beroemde corbeilles, één van de paradepaardjes van onze Antwerpse ZOO, krijgen uiteraard de nodige aandacht. Ze worden beplant met seizoen beplantingen. In het voorjaar mengen we bloembollen met tweejarige voorjaarsbloeiers. En in de zomer zorgen we voor de gekende en geprezen mozaïekbeplantingen.” “Langs boomgroepen vind je vaak de opbouw van gazonpartijen, bloemperken en heestermassieven. Om de plantenrijkdom en het bloemrijke effect ervan te optimaliseren, moeten de bloemen van al deze heesters zich echter op ooghoogte bevinden. Wat momenteel meestal niet het geval is. Ook dit spel in etages wordt door snoeiwerk opnieuw in ere hersteld.” Volumetrie van bomen, struikmassieven en ruimten “De parkaanleg wordt een dynamische opeenvolging van licht en schaduw, van open en gesloten plekken. Het geheel moet in het binnengebied veel transparanter en luchtiger wor-
“Overal stelt zich het probleem van volumetrie tussen de bomen, struikmassieven en ruimten. De volumegroei van de bomen is vaak niet meer in proportie tot de aanwezige ruimte. Via o.a. kroonreductie willen we meer licht in de tuin krijgen.” “Het onderhoud en verjongingsbeleid van de bomen gebeurt in overleg met Fondu Landscape Architects. Bij dit verjongingsbeleid krijgen bomen die geen brede kruin krijgen voorrang. Afgestorven bomen worden trouwens vaak gerecupereerd als zitgelegenheid voor de dieren.” “Onder begeleiding van Benoit Fondu wordt met de hoveniers ook een zomer- en wintersnoei georganiseerd. Specifieke aandacht gaat daarbij naar het herstellen van de vormgeving van de beplantingen zoals beschreven in het groenbeheersplan. Hierbij is het de bedoeling om kennis over te dragen over de correcte werkwijze én om de plantenkennis van het team te vergroten.” Rotspartijen “De aanwezigheid van rotspartijen draagt bij tot zowel het homogene als het exotische karakter van de plek. De meest aanwezige is de similirots
“De parkaanleg wordt een dynamische opeenvolging van licht en schaduw, van open en gesloten plekken. Het geheel moet in het binnengebied transparanter en luchtiger worden om, bijvoorbeeld, de corbeilles beter tot hun recht te laten komen.” den om, bijvoorbeeld, de corbeilles of bloemperken beter tot hun recht te laten komen.”
voor het bekleden van het panoramaperk, aquarium, jubileumcomplex en het apenverblijf. Daarnaast zijn er verschillende rotsen als versiering van wandelpaden, waterpartijen en gras-
perken. Deze rotspartijen, rotsformaties en rocailles worden waar nodig verstevigd en gerenoveerd.” “Groen in de dierenverblijven is veelal functioneel. Om zaken af te schermen of om de sfeer te versterken. Het doorbreekt een anders steriele beleving. Het hoeven daarbij niet altijd planten uit de regio van de dieren zelf te zijn. Elk gebouw kan zijn eigen sfeer scheppen.” Banken en vuilbakken Er wordt gestreefd naar eenheid in tuinaanleg. Dit op het vlak van traliehek, kantopsluiting van de grasperken, wegbedekking, zitbanken en zelfs vuilbakken. “Waar mogelijk worden de karaktervolle gietijzeren boogjes van vroeger opnieuw gebruikt om gazons of beplantingen af te bakenen. De opmaak van de wegen blijft delicaat. De meeste wegen blijven opgebouwd uit gravier of dolomiet, afgewerkt met
ronde kift. Hier en daar zullen we sommige wegen doordacht verharden. Zo zal een ‘verharde ringweg’ ontstaan waarlangs zwaar vrachtverkeer alle uithoeken van de ZOO kan bereiken. Daarbij zal er extra aandacht gaan naar een goede afwatering en het optimaliseren van hemelwaterinfiltratie.” “Zitbanken zullen wagongroen worden geschilderd. En het aantal vuilbakken wordt sterk gereduceerd. De huidige houten vuilbakken zullen we op termijn vervangen. Momenteel wordt een idee uitgewerkt dat qua uiterlijk aansluit bij de metalen korven die decennialang het beeld in de ZOO meebepaalden. Maar die toch ergonomisch minder belastend zijn dan hun zware voorgangers.” Copyright Foto’s: ZOO Antwerpen Dit artikel kwam mede tot stand dankzij ZOO Antwerpen en Fondu Landscape Architects
Groene Sleutel ZOO Antwerpen en Planckendael ontvingen vorig jaar het internationale milieulabel ‘De Groene Sleutel’, uitgereikt door Bond Beter Leefmilieu en Toerisme Vlaanderen. Een beloning voor de inspanningen om de dierenparken op een duurzame manier uit te baten. Om het label te behalen, moet een organisatie immers beschikken over een ambitieus milieubeleidsplan, zuinig omspringen met water en energie, aan afvalpreventie doen, afval sorteren en bezoekers aanzetten tot milieubewust gedrag.
43
Jo Beau products Ergnomische en compacte aanpassingen De afgelopen maanden nam Jo Beau products de tijd om enkele bestaande toestellen aan te passen op vlak van ergonomie en compactheid. De met Greenknives uitgeruste V460 verticuteermachine draait nu letterlijk en figuurlijk op volle toeren. Het stuur werd aangepast, rekening houdend met de ergonomie van het toestel. Ook de dodemanshendel loopt
Van Israel
nu over de volledige breedte van het stuur wat resulteert in gebruiksgemak. Als het stuur opgeklapt wordt, wordt het toestel ineens een stuk compacter om te transporteren. Niet enkel handig voor de professionele tuinier, maar zeker ook een grote surplus voor verhuurbedrijven! Ook het prototype van de B60-180 boomstronkfrees werd verder verfijnd om dit jaar in productie te gaan. En er
is ook een nieuwe hakselaar gepland dit jaar. Meer info volgt binnenkort. www.jobeau.eu
Grotere capaciteit in nieuwe productiehal Van Israel startte begin dit jaar zijn productiehal op in Geraardsbergen. Met de nieuwe verpakkinglijnen beschikt het bedrijf nu over een capaciteit van een palet potgrond of boomschors per halve minuut. Hierdoor zullen leveringspieken in het voorjaar nog beter en sneller worden opvangen. www.vanisrael.be
Keukenhof
Het stijlvolle interieur voor buiten. Wie de stijl en klasse van zijn woning wil vertalen naar de buitenomgeving, vindt in de kleiklinkers van Wienerberger een ideale partner. Ze zijn verrassend mooi en duurzaam en lenen zich perfect voor de aanleg van opritten, terrassen, tuinpaden ...
Zeg niet Zomaar klinker tegen een kleiklinker ! Wienerberger nv, Kapel ter Bede 121, B-8500 Kortrijk Tel. 056 24 96 16, Fax 056 22 87 11,
[email protected], www.wienerberger.be Showrooms: Kortrijk 056 24 95 88, Londerzeel 052 31 10 10 Surf naar www.wienerberger.be voor meer info over ons gamma of breng een bezoekje aan onze showrooms in Kortrijk of Londerzeel.
ADV 163x230 kleiklinkers particulier.indd 1
Van Gogh als inspiratie voor mooiste lentepark ter wereld Keukenhof wordt beschouwd als het mooiste lentepark ter wereld. Het ontvangt jaarlijks 800.000 bezoekers uit meer dan 100 landen en 75% daarvan komt uit het buitenland. Keukenhof wil consumenten laten zien hoe mooi bloemen zijn en hen inspireren om zelf bloemen en bloembollen te gebruiken. Met alle voorzieningen zoals evenementen, horeca en shops zorgt het evenement voor een onvergetelijk dagje uit. Het Keukenhofthema voor 2015 is Van Gogh. Want in 2015 is het precies 125 jaar geleden dat Vincent van Gogh (1853-1890) overleed. Een perfect moment dus om de beroemde Nederlandse kunstenaar te eren. Van Gogh zal de inspiratie zijn voor de prachtige bloemenshows, een nieuwe Selfie-tuin en een spectaculair zelfportret in tienduizenden tulpen. www.keukenhof.nl
13/02/15 15:08
44
45
Marlux Moodul, allesbehalve een saai muurbloempje Moodul, de nieuwste innovatieve toevoeging aan het assortiment van Marlux, laat toe om zelf je buitenruimte in te richten met een persoonlijke toets, net zoals je interieur. Het modulaire muursysteem met handige accessoires is veel meer dan een simpele scheidingswand. Creëer je eigen buitenruimte, zoals Marlux laat zien op Batibouw. Marlux koos niet voor niets als baseline “Your home, outside”. Met Moodul kan je zelf aan de slag en breng je de gezellige warmte van binnen naar buiten. Creatief en innovatief, met alle voordelen én mogelijkheden van beton. Moodul gaat een stap verder dan het simpelweg creëren van een verticale scheidingswand. Met de losse elementen van dit modulaire muursysteem kan je zelf een muur optrekken in de tuin, maar ook eigen creaties als een trap, een bank of een vuurkorf samenstellen. Zo krijg je hoekjes met extra privacy, een groene wand of kan je een grote tuin knusser maken, een keermuur plaatsen… Je eigen creaties kan je nog verder personaliseren met functionele bijpassende accessoires zoals ledverlichting, leggers en bloembakjes. Laat je fantasie werken en maak je buitenruimte extra gezellig. Moodul is eigentijds opgevat, een strak muurelement in grijs en zwart dat bij elke stijl past. Het systeem is heel gemakkelijk te gebruiken. De bouwblokken verlijm je met Granulijm en de accessoires kan je bevestigen met een eenvoudig inhaaksysteem.
Marlux Revolutionaire technologie voor xxl-terrastegels met unieke coating Op Batibouw stelde terrasspecialist Marlux een reeks stijlvolle tegels met riante afmetingen voor. Blikvanger was daarbij de nieuwe collectie Betolux. Deze gegoten tegel uit zelfverdichtend beton is het resultaat van een doorgedreven technologie. Het is de enige terrastegel in de markt met egale kleur en specifieke coating tegen vocht, vet en vuil. De gegoten terrastegel uit zelfverdichtend beton Betolux laat zelfs het kleinste terras ruim ogen. Hij is geïnspireerd op de industriële omgeving waar beton in zijn puurste vorm gebruikt wordt. De egaal grijze kleur maakt hem ideaal voor wie houdt van een ultrastrakke look. Bovendien kreeg de tegel nog een speciale coating mee die beschermt tegen vocht, vet en vuil. Daardoor heb je minder onderhoud en ogen de tegels ook mooier. En dat is niet alles. Met Infinito Tela zet Marlux zijn talent voor verfijnde structuren in de kijker. Deze terrastegel is de enige op de markt die een specifieke textielstructuur combineert met een strakke uitstraling. Ideaal dus voor een moderne omgeving. Met de kleur Moreno kies je voor tijdloze klasse en met Hamada creëer je een strandgevoel. En de behandeling met Hydro-M beschermt de terrastegels optimaal. De stoere stenen Infinito Moderno en Infinito Lavato bestaan nu in xxl-formaat. Deze grote tegels van 100 bij 100 cm combineer je nu speels met kleinere stapstenen van 60 bij 30 cm bijvoorbeeld, of gebruik je in wildverband. Infinito Moderno is een vlakke tegel met strakke randen die een terras een stoere, robuuste look schenkt. Ook bij Infinito Lavato zorgen de genuanceerde en effen kleuren voor creatieve mogelijkheden. Dankzij de uitgewassen deklaag komen de natuursteengranulaten mooi tot hun recht. En dankzij de behandeling met Hydro-M nemen de tegels minder water op en zijn ze onderhoudsvriendelijk.
www.marlux.com www.marlux.be
ECOstyle Nieuwe brochure groenbeheer Ontdek in de nieuwe brochure ‘Openbaar Groen’ het aanbod van ECOstyle Plant Professional voor een optimaal duurzaam beheer. De brochure wordt voor het eerst voorgesteld op de Dag van de Openbare Ruimte. ECOstyle Plant Professional wil samen met de Vereniging van Openbaar Groen de biodiversiteit promoten. ‘Dat doen we, bijvoorbeeld, met het twee meter hoge UltraInsectenhotel. Steden als Dendermonde en Vilvoorde gebruiken het hotel al om bijen en andere nuttige insecten aan te trekken en om inwoners en voorbijgangers bewust te maken van natuur en biodiversiteit’, aldus sales manager Jeroen Costermans. “Andere maatregelen waarmee we helpen zijn specifieke feromoonvallen om niet-nuttige insecten zoals de paardekastanjemineermot en de eikenprocessierups te bestrijden. Ook hiervan profiteren reeds verschillende gemeentebesturen.” “Bodembiodiversiteit is immers een belangrijk verhaal in het groenbeheer van vandaag. Een boom goed aanplanten is budgetvriendelijker en efficiënter dan een slechte laten verwijderen en opnieuw aanplanten. Onze raad? Werk met bodemverbeteraars die bodemleven en organische stof in de bodem brengen. Zoals onze 100% organische Mycomeststoffen met toegevoegde mycorrhizae die de wortelvorming versterken. Deze meststoffen zijn trouwens inzetbaar voor alle openbaar groen. Zowel grasvelden, hagen en bomen, sierplanten als groendaken.” www.ecostyle.be
46
COLOFON DIRECTIE EN REDACTIE OMICRON bvba Hoornstraat 16B • 8730 Beernem Tel.: 050/250 170• Fax: 050/250 171
[email protected] www.omicron-media.be VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Erwin Ooghe REDACTIE Kapitein Ortega Wim Vander Haegen PRODUCT MANAGER Marc Van Poucke PRODUCTIE Robbie Vosté COORDINATIE Trui Blomme
ABONNEMENTEN Hoornstraat 16b • 8730 Beernem Tel.: 050/250 170 vier uitgaven: € 40 per jaar
Cartoon van de maand
DRUKWERK PERKA Industrielaan 12 • 9990 Maldegem Tel.: 050/716 071 RECLAME ACQUISITIE OMICRON bvba Tel.: 050/250 170 Fax. 050/250 171 Version française sur simple demande COPYRIGHT GARDEN STYLE NEWS © 2015 Dit tijdschrift is auteursrechtelijk beschermd: uit deze uitgave mag analoog of digitaal niets gereproduceerd, verspreid of meegedeeld worden zonder schriftelijke toestemming van Omicron nv (tel. 050 250 170) www.presscopyrights.be
LAY OUT Robbie Vosté & Trui Blomme VERTALING JOALIS bvba
Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers
PERIODICITEIT februari - mei - augustus - november
STONE&STYLE
Negen fonkelnieuwe kleuren Op Batibouw 2015 werden in primeur de gloednieuwe, karaktervolle kleuren van STONE&STYLE voorgesteld. Maar liefst negen nieuwe kleuren geven het STONE&STYLE gamma nog meer panache. Stuk voor stuk passen de kleuren perfect in eigentijdse of authentieke projecten. Op die manier geven ze antwoord op de toenemende vraag naar nog meer differentiatie in esthetiek en beleving. De nieuwe kleurschakeringen heten Big White, Grand Blanc, Latte, Turf, Henna, Marbre Brun, Marbre Gris, Tricolore Cendre en Tricolore Panache. De grootformaattegels (Megategels Rockstone en Carreau) en de wildverbanden (Mega-Linea XXL en Mega-Caprice) zijn de eerste gamma’s die met
dit nieuwe, rijke kleurenpalet werden uitgebreid. Opvallend daarbij zijn de Tricolore Panache en Tricolore Cendre die een nuancering van drie verschillende kleuren verenigen in één en dezelfde steen. Bijzonder origineel. En dat is niet alles. Het gamma Cassaia werd omgedoopt tot Cassaia+. Hierbij werd het verouderingsbeeld van de Cassaia nog verbeterd. Het resultaat is een product dat er mooier afgewerkt uitziet dan voordien en doorheen de jaren bovendien egaler van kleur blijft. En bij een leuk en nieuw STONE&STYLE gamma hoort uiteraard ook een pittige merchandising. Voor de verkoopspunten van STONE&STYLE werden opvallende displays ontwikkeld met een heldere, krachtige communicatie in helrood. www.stone-style.com
Account Manager: Benjamin Lebrun - GSM: 0485 62 39 42 -
[email protected]
Een totaal nieuwe aanpak van onkruidbestrijding voor iedere tuinaanlegger.
Bij aankoop van 40 zakjes Valdor® Expert en/of Pistol® Flex naar keuze ontvangt u een professionele Stihl snoeischaar.* Voor deelname: neem contact op met uw verdeler.
Selectieve onkruidbestrijding tussen sierbomen en sierstruiken met Valdor® Expert.
Totale onkruidbestrijding op paden en wegen met Pistol® Flex.
Praktisch - gemakkelijk te doseren - efficiënt - 1 zakje voor 200 m²
W E B S I T E
V O O R
G R O E N E
; Een lange werkingsduur van minstens 4 maanden. ; Breed werkingsspectrum: het werkt in op grasachtige en tweezaadlobbige onkruiden. ; Toepassing mogelijk in vooropkomst maar ook in na-opkomst op jonge onkruiden. ; Versterkte dubbele actie dankzij de combinatie van twee actieve stoffen: iodosulfuron en diflufenican.
Erkenningsnummers: 9838P/B et 10090P/B. Bevat 1% iodosulfuron-methyl-natrium en 36% diflufenican (DFF). Water dispergeerbaar granulaat (WG). Gebruik gewasbeschermingsmiddelen veilig. Lees altijd het etiket en de productinformatie voor gebruik.
* 2 snoeischaren per firma. Actie geldig tot 30 april 2015.
R U I M T E N
BENT U AL GAZONEXPERT ?
ELIET en Advanta slaan de handen in elkaar voor een belangrijke missie:
E E N NIEuw gAZON VOOR V lAAN DER E N!
Elk vanuit hun vakgebied, Advanta als verdeler van hoogwaardige graszaden en Eliet als fabrikant van gazonverzorgingsmachines, wensen zij verandering te brengen in de slechte kwaliteit van het gemiddelde particuliere gazon Dankzij de innovaties van de nieuwste Eliet doorzaaicombi DZC 600 wordt hightech doorzaaien mogelijk voor een betaalbare prijs. Deze zelfrijdende machine heeft een werkbreedte van 60 cm maar blijft bovenal een compact wendbaar toestel die inzetbaar is op elk particulier gazon. Zowel de bediening van de machine als de instelling van het zaaddebiet zijn zo eenvoudig dat geen ervaring vereist is om meteen uitstekend resultaat te boeken. Mits de juiste voorbereiding, gebruik van Renova zaadmengsel, voldoende neerslag en temperatuur, kan een verouderd gazon met een doorzaaibehandeling een totale verjongingskuur ondergaan die reeds binnen de 14 dagen zichtbaar is.
Vraag vandaag uw demo aan bij ELIET of bel de Advanta Hotline 055 39 02 21
INNOVATIEVE DOORZAAITECHNIEK DZC 600 Een ingenieus en compact zaadverdeelsysteem (Eliet Helix Seed DuctTM) voert het zaad onder de projectiestroom van vuil door en strooit het via kleine kanaaltjes precies in de gesneden groeven uit. Een extra luchtstoot blaast de zaadjes aan waardoor ze met betere precisie in het zaadbed worden geblazen. Zo wordt een optimaal zaairesultaat nagestreefd. Bekijk het werkingsprincipe op www.gazonexpert.be
Eliet DZC 600 | winnaar van twee innovatieprijzen
Eliet Europe NV | 056 77 70 88 |
[email protected] | www.eliet.eu