Vrijwilliger voor het leven?!

Vrijwilliger voor het leven?!

prof.dr. Lucas C.P.M. Meijs @LucasMeijs

(zelf)

@Msc_sustainable (master rsm) © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, [email protected]. www.ecsp.nl

onderwerpen 1. Op weg naar de civil society… 2. Vrijwilligerswerk

© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, [email protected]. www.ecsp.nl

Op weg naar de civil society…


Van Landelijke Overheid naar Gemeente

naar gemeenschappen…. Civil society = Georganiseerde burgerij © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, [email protected]. www.ecsp.nl

Civil society • Waarom? – Markt falen (geen koopkracht, geen kennis) – Overheid falen (geen macht, teveel diversiteit)

• Wat? – Burgers in vrijwillig georganiseerd verband zonder winstoogmerk, min of meer publiek belang (structurele definitie Johns Hopkins project) – Kan dus met beroepskrachten en subsidie – Is dus heel groot in Nederland © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, [email protected]. www.ecsp.nl

STAAT / OVERHEID

HONGER KOOPKRACHT

PUBLIEK - RECHT - BURGERS BURGERS / HUISHOUDENS

BEDRIJVEN / MARKT © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, [email protected]. www.ecsp.nl

SOLIDARITEIT / OVERDRACHT PARTICULIER - GUNST - DOELGROEP

CIVIL SOCIETY

STAAT / OVERHEID INDIRECT VERPLICHT BELASTING DIENSTPLICHT

SOLIDARITEIT / OVERDRACHT

BURGERS / HUISHOUDENS

BEDRIJVEN / MARKT

VRIJWILLIGERSWERK DONATIES

CIVIL DIRECT VRIJWILLIG SOCIETY


STAAT / OVERHEID

BEWEGING

??????

zelfbeschikking

BURGERS / HUISHOUDENS

BEDRIJVEN / MARKT

CIVIL SOCIETY

Vrijwillige bijdrage © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, [email protected]. www.ecsp.nl

Voluntary power in de civil society? • Onvoldoende – hogere legitimiteit voor (vrijwillige) inzet uren

• Particularisme – kracht van de heterogene samenleving

• Paternalisme – Civil society is een en al ‘beter weten’

• Amateurisme – werkzaamheden die ‘iedereen’ kan – zoeken naar de unieke waarde van ervaringsdeskundigheid


Vrijwilligerswerk © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, [email protected]. www.ecsp.nl

Stand vrijwillige inzet Tussen 30 tot 40% van 18+ doet vrijwilligerswerk, met een gemiddelde van tussen de 4 en 5 uur per week, per vrijwilliger, ongeveer even veel mannen als vrouwen, gemiddeld ouder, hoger opgeleid, blanker, drukker, ´rijker´ en meer in dorpen. LAGE SCHATTING

Beroepsmatige inzet 2011

• 4.000.000 vrijwilligers

Overheid

502.550

• 200 uur per jaar

Onderwijs

367.690

• Ongeveer 500.000 FTE

Gezond / welzijn

815.500

Cultuur / recreatie

256.410


Uitdagingen in vrijwilligersmanagement • • • • • •

PROBLEMEN Generatiekloof Moeder maffia Drukke agenda’s Kritische vrijwilligers Verdwijnen ‘automatisme’ Geen nut

OPLOSSINGEN • • • • •

Bespreken en splitsen Omzeilen Opnemen in leven Goed organiseren Roosters maken en ‘free riders’ tegengaan • Toegevoegde waarde ipv Kostenbesparing

40% organisaties heeft tekort, maar daarvan heeft 60%

geen vacatures (monitor vrijwilligersbeleid) © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, [email protected]. www.ecsp.nl

Vrijwilligersorganisaties © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, [email protected]. www.ecsp.nl

Drie doelstellingen Drie organisaties Drie ‘vrijwilligers’….


Mutual support / benefit • gezamenlijke bindende eigenschap (hobby, ziekte, etc.) • samen activiteiten, samen organiseren • frustratie over in-actieven • hobby-energie • wat je bent of hebt • voorbeelden: sport, AA, postzegelverzamelaars, etc.


Service delivery • externe klanten • acceptatie voor werving, selectie, training • acceptatie voor management (door anderen, bijv. beroepskrachten) • wat je kan • voorbeelden: AIDS-buddy, slachtofferhulp, tafeltje-dekje, Zonnebloem


Campaigning • willen wereld overtuigen van eigen gelijk • iedere bijdrage is welkom, iedere gelover is er een • geen aandacht voor organiseren • wat je gelooft • voorbeelden: actiegroepen, belangenbehartigers, etc.


Drie zielen die moeilijk mengen.. • Kerk

• Service club

– Mutual support op zondag – Service delivery midden in de samenleving – Campaigning bij het evangeliseren


– Mutual support samen eten en netwerken – Service delivery samen actief voor anderen – Campaigning professionele waarden, en/of ‘thought leadership’

Drie typen

Civil Society

OVERHEID Politieke actie / burgerparticipatie?

Sociale cohesie

Campaigning (ngo)

Service

Mutual

(npo)

(mso)

MARKT

CIVIL SOCIETY Van Tulder / Meijs © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, [email protected]. www.ecsp.nl

WMO

NPV ? • Campaiging: • Mutual support: • Service delivery:


Vrijwilligerswerk © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, [email protected]. www.ecsp.nl

Mensen (grond) produceren vrijwillige energie (gras) die organisaties (koeien) kunnen omzetten in vrijwilligerswerk. Vrijwilligerscentrales (boeren) en overheden (gemeenten) overschatten de capaciteit van het gras, zijn enkel gericht op de korte termijn benodigdheden en

misbruiken de bron. Er zijn nieuwe derde partijen (bedrijven, onderwijsinstellingen) die ook betrokken zijn bij de gemeenschappelijke goederen (the commons). Hardin, Garrett. 1968. “The tragedy of the commons.” Science, vol. 162, pp. 1243-1248. © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, [email protected]. www.ecsp.nl

Boren naar filantoprische energie

–Wat voor hulpbron is het dan? • • • • • • •

Vis (haring of zalm) Water (rivier of meer) Olie (zoeken naar alternatief) Hout (nu omhakken of wachten) Gras (snel of langzaam) Uitzicht / groene hart (waarde van niet gebruik) etc


Vrijwilligers potentieel F: (bereidheid, bekwaamheid, beschikbaarheid)

–Bereidheid = hoog maar niet voor iedere organisatie –Bekwaamheid = hoog maar wordt niet altijd gegeven –Beschikbaarheid = de uitdaging is om in de agenda’s van mensen te komen © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, [email protected]. www.ecsp.nl

Vrijwilligerswerk is een beloningsstructuur, geen functieomschrijving


Vrijwilligerswerk moet plug and play © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, [email protected]. www.ecsp.nl

Drie niveaus van commitment Burger participatie Combinatie vrijwilligerswerk Traditioneel vrijwilligerswerk


Vrijwillige energie als… • Olie – Eindig – Makkelijk – Voorzichtig omgaan met wat we hebben – Inzet van alternatieven • Beroepskrachten • Andere soorten vrijwilligers

• NPV bestuurders en vrijwilligers © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, [email protected]. www.ecsp.nl

Vrijwillige energie als… • Burgerparticipatie • Zon – Oneindig en continu – Is de realiteit van veel vrijwillige energie (gelukkig en jammer) – Te veel en op het verkeerde moment – Geen idee hoe dat allemaal te gebruiken

– Gaat om opslaan en omzetten • NPV? © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, [email protected]. www.ecsp.nl

Vrijwillige energie als… • COMBINATIE • Vissen – Allemaal verschillende soorten in een grote oceaan – Het verschil is de combinatie – Vernieuwbaar, maar kan door ons verpest worden – Misschien kweken – Grote en kleine vissen – Gaat om de brede samenleving (oceaan), de samenhang tussen typen combinatie vrijwillige inzet en de andere ‘beheerders’

• NPV? © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, [email protected]. www.ecsp.nl

Hustinx en Meijs, 2011

Re-embedding Vrijwilligerswerk • Normatieve druk

• Functioneel organiseren

– Antwoord op de grote culturele – Antwoord op structurele veranderingen: veranderingen: Vrijwilligerswerk moet uitgelegd Mensen moeten de kans krijgen en aangeleerd worden om vrijwilligerswerk te doen – Gaat om bereidheid – Gaat om beschikbaarheid

Boodschap: Boodschap: – We willen dat jij – Dit kan jij doen als vrijwilligerswerk doet vrijwilliger © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, [email protected]. www.ecsp.nl

www.ecsp.nl Op onze website - publicaties (nederlands en engels) - Oraties - PDF ECSP Insight - Uitnodigingen voor events - Inzicht in projecten - ECSP / RSM diploma programma


Google eens op… • Meijs Baren Hedendaagse Vrijwillige inzet – Algemene publicatie trends vrijwilligerswerk

• Meijs college reuring vrijwilligerswerk – 2 keer 30 minuten college op youtube


Vrijwilliger voor het leven?!

Recommend Documents