Bestuursjaarverslag 2012 (versie 2.0)
BESTUURSJAARVERSLAG EN JAARREKENING 2012
STICHTING VOOR PROTESTANTS CHRISTELIJK SPECIAAL ENVOORTGEZET SPECIAAL ONDERWIJS TE OMMEN EN OMSTREKEN
Mei 2013 Bestuursjaarverslag 2012
Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en- Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen en Omstreken
1
Bestuursjaarverslag 2012 (versie 2.0)
INHOUDSOPGAVE Voorwoord
3
1.
Verslag van de Raad van Toezicht
4
2.
Algemene informatie
5
3.
Gevoerd beleid
7
- Johan Seckel, speciale school voor basisonderwijs - De Maat, praktijkonderwijs - Boslust, speciaal en voortgezet speciaal onderwijs voor ZMLK - Arbeidstrainingscentrum (ATC)
7 10 14 17
4.
Financiën
19
5.
Overige informatievereisten en toekomstige ontwikkelingen
23
Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en- Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen en Omstreken
2
Bestuursjaarverslag 2012 (versie 2.0)
VOORWOORD Voor u ligt het bestuursverslag van de Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en Voortgezet Speciaal Onderwijs Ommen en omstreken over 2012. Het verslag dient in de eerste plaats als verantwoordingsdocument naar het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. We voldoen hiermee aan de wettelijke verantwoordingsplicht. In de tweede plaats willen we met dit bestuursverslag ook andere direct betrokkenen, ouders van leerlingen, personeelsleden en externe relaties informeren over de ontwikkelingen in 2012. We willen graag een leesbaar verhaal schrijven, dat uitnodigt om door te lezen. Hierbij is gezocht naar een juiste variatie tussen woorden, beelden en grafische ondersteuning. We gaan ervan uit, dat dit jaarverslag een goede weergave geeft van de activiteiten van de stichting en de drie scholen in relatie tot de financiële verantwoording. De financiële verantwoording, jaarrekening 2012, is vergezeld van de controleverklaring van de accountant. Met genoegen bieden wij u dit verslag aan.
Oetze Wiersma Voorzitter College van Bestuur
Boslust Christelijke school voor speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs aan zeer moeilijk lerende kinderen
Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en- Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen en Omstreken
3
Bestuursjaarverslag 2012 (versie 2.0)
1.
VERSLAG VAN DE RAAD VAN TOEZICHT
Sinds april 2010 gaat het schoolbestuur als stichting door het leven met een Raad van Toezicht en een College van Bestuur. De rolverdeling tussen Raad van Toezicht en het College van Bestuur is in 2011 vastgelegd in twee documenten, nl. “Reglement Raad van Toezicht” en “Reglement College van Bestuur” Hiermee is een duidelijke scheiding aangebracht in verantwoordelijkheden zodat wordt voldaan aan de “Code Goed Bestuur”. De Raad van Toezicht ziet toe op het beleid en de uitvoering daarvan en bewaakt daarbij vooral dat de doelstellingen worden gerealiseerd. In 2012 heeft de Raad van Toezicht zes keer overleg gevoerd, waarin vijfmaal in aanwezigheid van het bestuur. Er heeft een schoolbezoek plaatsgevonden op alle drie scholen met aansluitend een gesprek met de managementteams, dit heeft de Raad als zeer informatief ervaren. De voorzitter van de Raad van Toezicht heeft zeven keer bilateraal overleg gevoerd met de voorzitter van het College van Bestuur. Het accent van de vergaderingen heeft in 2012 gelegen bij de zorgen rond de financiële bedrijfsvoering van één van de scholen. Daarnaast zijn krimp en de huisvestingssituatie uitvoerig aan de orde geweest., De effecten van Passend Onderwijs en bestuurlijke samenwerking zijn onderwerpen die een belangrijke rol spelen bij het bepalen van de strategische koers voor de komende jaren, de Raad van Toezicht is nauw betrokken bij de meningsvorming over deze onderwerpen. Naast de genoemde onderwerpen besteedde de Raad aandacht aan de volgende zaken: de financiële resultaten van de scholen, bedrijfsvoering en exploitatie Arbeids Training Centrum, visie van onderwijsinspectie op de onderwijskwaliteit van de scholen, samenwerking met andere onderwijsorganisaties, Wij complimenteren het bestuur, de schooldirecties en de medewerkers van de stichting met de behaalde resultaten. We wensen alle personeelsleden veel inspiratie en uitdaging voor de komende jaren en ondanks alle bezuinigingen zien wij de toekomst met vertrouwen tegemoet. Namens de Raad van Toezicht Dhr. L. Vos – voorzitter Dhr. E. Halenbeek – vicevoorzitter Dhr. H. Houtman – lid Dhr. D. Knoop – lid Dhr. D. Venema – lid
Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en- Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen en Omstreken
4
Bestuursjaarverslag 2012 (versie 2.0)
2.
ALGEMENE INFORMATIE
2.1 Organisatie Vanaf 27 april 2010 zijn wij een stichting met een Raad van Toezicht. Met de omzetting wordt voldaan aan de Wet goed onderwijs, goed bestuur, waarin onder andere het scheiden van bestuur en intern toezicht geregeld is. De Raad van Toezicht bestaat uit vijf personen. De voorzitter van het college van bestuur heeft de dagelijkse leiding en verantwoording. Hij is verantwoordelijk voor de ontwikkeling, aansturing en coördinatie van het stichtingsbeleid op alle beleidsterreinen. Via het directeurenoverleg werkt hij daarin nauw samen met de directeuren van de afzonderlijke scholen. Het kantoor van de bestuurder is gevestigd in de SBO Johan Seckelschool. Onder de Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen e.o. ressorteren een drietal scholen. Onze scholen zijn: • Praktijkonderwijs De Maat • SBO Johan Seckel • SO/VSO-ZMLK De Boslust Namens het toeziend bestuur is het College van Bestuur eindverantwoordelijke voor de scholen. Daarbij zijn de verantwoordelijkheden, bevoegdheden en middelen zo laag mogelijk in de organisatie gebracht. Uitgangspunten van besturen zijn effectiviteit, efficiëntie en daadkracht. Kernwoorden van bestuurlijke aansturing zijn Relatie, Richting, Ruimte, Rekenschap en Resultaat. De verdeling van de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden binnen de stichting zijn vastgelegd in het managementstatuut. Binnen de kaders van het strategische beleidsplan en de begroting, worden jaarlijks bindende afspraken gemaakt tussen de Raad van Toezicht, het College van Bestuur en de directeuren van de scholen. Rapportage en verantwoording daarover heeft plaats door middel van managementrapportages en voortgangsgesprekken. Ouders en personeelsleden hebben op schoolniveau inspraak via de medezeggenschapsraden. 2.2 Beleid / Doelstelling De leerlingen van het SBO hebben dezelfde kerndoelen als het regulier basisonderwijs en het beleid is erop gericht deze leerlingen met eventueel meer tijd en aandacht voor te bereiden op het voortgezet onderwijs. De leerlingen van het cluster onderwijs voor zeer moeilijk lerenden worden begeleid zich binnen hun mogelijkheden optimaal te ontplooien tot een zo zelfstandig en sociaal mogelijke deelname aan onze maatschappij. De uitstroom is gericht op wonen, werken en vrije tijd. We proberen dat te bereiken door middel van gedifferentieerd, geïndividualiseerd, en planmatig onderwijs in een uitdagende, veilige omgeving. De Maat is een VO school waar Praktijkonderwijs wordt gegeven aan leerlingen die geen diploma behalen. Ze kunnen echter wel branche gerichte certificaten behalen als voorbereiding op de arbeidsmarkt of een vervolgopleiding. Onze scholen geven ieder op hun eigen wijze uiting aan deze doelstelling, waarbij wij zorgdragen voor eenheid in de verscheidenheid. Onze scholen willen onderwijs en zorg bieden vanuit een Christelijke levensvisie aan leerlingen met een verstandelijke beperking, om ze te helpen zo optimaal mogelijk te functioneren in de maatschappij. 2.3 Leerlingenaantallen Op 1 oktober 2012 was het totaal aantal leerlingen 403; een stijging van 5 leerlingen ten opzichte van 2011. Het leerlingenaantal van de scholen Johan Seckel (3) en de Boslust (5) is gestegen. De (voorzichtige) prognoses gaan uit van dalend leerlingenaantal. Per 1 oktober 2013 wordt een daling van 14 leerlingen verwacht.
Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en- Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen en Omstreken
5
Bestuursjaarverslag 2012 (versie 2.0)
oktober ‘09
oktober ‘10
oktober ‘11
oktober ‘12
oktober ‘13
oktober ‘14
SBO Johan Seckel Praktijkonderwijs De Maat SO/VSO-ZMLK De Boslust
104 132 152
103 127 156
98 143 165
101 140 170
100 135 162
100 135 162
Totaal
388
386
406
411
397
397
Aantal leerlingen
200
150
Johan Seckel De Maat
100
De Boslust 50
0 01-10-2009
01-10-2010
01-10-2011
01-10-2012
01-10-2013
Aangezien de drie scholen allen een eigen bekostigingssystematiek kennen, verschillen de vergoedingen per leerling. Voor het SBO geldt een vergoeding van ca. € 8.300 per leerling (personeel en materieel). De bekostiging voor een leerling van De Maat is € 12.900 en de bekostiging voor leerlingen van De Boslust varieert tussen € 11.000 en € 26.000 per leerling. Is afhankelijk van de zorgindicatie.
Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en- Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen en Omstreken
6
Bestuursjaarverslag 2012 (versie 2.0)
3.
GEVOERD BELEID
Johan Seckel, speciale school voor basisonderwijs Missie Leren doe je samen met zicht op perspectief! SBO Johan Seckel verzorgt op professionele wijze kwalitatief hoogwaardig onderwijs aan leerlingen met speciale onderwijsbehoeften, vanuit het geloof in God, zoals verwoord in de Bijbel. Visie • Groeien naar een lerende organisatie vanuit het principe ‘leren doe je samen met zicht op perspectief’. • De basis voor zelfvertrouwen en ontwikkeling vormen door een veilig schoolklimaat voor leerlingen en medewerkers. • Elke leerling is uniek. Afstemmen op verschillen staat daarom centraal in ons onderwijs. • Het ontwikkelingsperspectief van leerlingen is leidend voor het afstemmen van het onderwijs op de mogelijkheden en de onderwijsbehoeften. • Een goede leerkracht is cruciaal voor de leerprestaties van leerlingen (Marzano). Leerkrachten geven daarom aantoonbaar kwalitatief onderwijs. • Alle leerlingen zijn welkom, mits de school de begeleiding en de ondersteuning van de specifieke onderwijsbehoeften kunnen bieden. • Er wordt gestreefd naar een school waarbinnen ruimte is voor relativering en humor. • Actief participeren in het samenwerkingsverband Regio Ommen waardoor meer leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften op de basisschool (thuisnabij) kunnen blijven. • Als expertisecentrum de gespecialiseerde ondersteuning bereikbaar en toegankelijk maken voor alle leerlingen uit het samenwerkingsverband (dyslexie, cluster 4, fysiotherapie, logopedie). Kernactiviteit van de school Johan Seckel is een speciale basisschool en verzorgt op professionele wijze kwalitatief hoogwaardig onderwijs aan leerlingen met speciale onderwijsbehoeften. Alleen leerlingen die aangewezen zijn op speciaal basisonderwijs en een beschikking hebben van de PCL bezoeken de Johan Seckel. Als basisschool biedt de Johan Seckel onderwijs aan leerlingen in de leeftijd van 4 – 13 jaar. De meeste leerlingen komen van een basisschool uit het Samenwerkingsverband Regio Ommen.
Leerlingen stromen vanuit groep 8 uit naar Praktijkonderwijs, VMBO en een enkeling naar HAVO. Ook stroomt er een enkeling uit naar het V.S.O. Cluster 3 of Cluster 4. Daarnaast participeert de school actief in het samenwerkingsverband met advies, begeleiding, scholing en ontwikkeling. Behaalde resultaten en ontwikkelingen 2012 De ambulante begeleiding vanuit het ‘zorgbudget’ aan de basisscholen is gecontinueerd in 2012. • De ambulante begeleiding vanuit Cluster 4 aan de basisscholen wordt verzorgd door de intern begeleider van de Johan Seckel. • Het budget voor flexibele personele inzet was dit jaar toereikend. • Uit het kwaliteitsonderzoek naar de onderwijskwaliteit op school geven ouders en medewerkers aan dat deze goed is. Leerlingen zijn kritisch t.a.v. kwaliteitszorg, aanbod en afstemming. D.m.v. klassengesprekken wordt op deze punten nader ingegaan. • Het aanbod leesboeken is uitgebreid en vervangen volgens activiteitenplan. Dit zal de komende jaren gericht zijn op meer informatieve boeken. • De ‘Vaardigheidsmeter ‘instructie’ geeft een goed beeld van de leskwaliteit. Het team heeft zich geschoold in doelmatig en coöperatief samenwerken en zelfstandig werken. • De teamkamer is geheel gerenoveerd en eigentijds ingericht. Tevens beschikt de teamkamer over een beeldscherm voor presentaties en de hal over een beeldscherm voor informatie aan bezoekers. • Er zijn zonweringen in twee groepen geplaatst waardoor de digiborden beter te lezen zijn. • Het binnenschilderwerk van de tweede vleugel is prima uitgevoerd binnen het budget. Ook zijn de overige lokalen alsnog voorzien van aanvullend schilderwerk, waardoor het gehele gebouw weer in een prima staat verkeert. • Een fors aantal pc’s voor leerlinggebruik is vervangen waardoor de school weer een flinke update heeft gekregen. De stichting PC&werk uit Nieuwleusen heeft dit mede mogelijk gemaakt. • De server is vernieuwd en geïnstalleerd. Ook de back-up is uitgebreid met een externe module. Hiermee is behoud van de data nu voldoende gegarandeerd.
Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en- Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen en Omstreken
7
Bestuursjaarverslag 2012 (versie 2.0)
• In groep 7 is het meubilair vernieuwd. Er is gekozen voor hoog meubilair in aansluiting op de andere bovenbouwgroepen. • Voor opbrengstgericht en datagestuurd werken is voor het samenwerkingsverband een lesmodule ontwikkeld door medewerkers van de Johan Seckel en de coordinator van het samenwerkingsverband. Ca. 20 scholen maken gebruik van dit aanbod. • Voor opbrengstgericht werken in het SBO zijn de volgende onderdelen ontwikkeld: leerlijnen voor begrijpend lezen en mondelinge taal, een model voor opbrengsten taal en rekenen. Hierdoor kunnen leerkrachten beter sturen op de te verwachten leerresultaten. • Voor voortgezet technisch lezen is de methode Estafette (nieuw) aangeschaft en ingevoerd na een gerichte scholing. • 16 leerlingen hebben de school, na groep 8, verlaten. Van deze leerlingen is 37,5% naar het Praktijkonderwijs gegaan en 62,5% naar het V.M.B.O. Hiermee voldoen wij aan de nieuwe inspectienorm risicotoezicht ‘uitstroom leerlingen naar het PRO’. En wat is er minder gelukt en/of nog in ontwikkeling • De methode Engels wordt pas in 2013 ingevoerd. Dit ter compensatie van een druk en vol programma. In 2013 wordt dit uitgevoerd door een werkgroep. • P.R. activiteiten zijn beperkt gebleven tot de folder. Ontwikkeling en realisatie van meer promotiemateriaal en informatieborden vraagt veel tijd en overleg. Personeel • Formatieplan. Wat betreft de bezetting hebben geen mutaties binnen het team plaats gevonden. In het schooljaar 2012-2013 lopen de formatieve middelen enigszins terug. Op 1 oktober 2012 is een lichte stijging van leerlingen zichtbaar t.o.v. het jaar ervoor. Dit betekent voor 2013-2014 meer formatieve middelen. De personele lasten m.b.t. uitbesteding lopen synchroon met de begroting. Ook is er minder gebruik gemaakt van ouderschapsverlof. De begroting 2013 is hier op aangepast. • Scholing en ontwikkeling. Er zijn in 2012 diverse individuele en teamcursussen gevolgd, waaronder coöperatief samenwerken, zelfstandig werken, training Estafette, Identiteit, Kanjertraining (3), ‘Met sprongen vooruit’, ‘Agressie de baas’en workshops Kidskills en Faalangstreductietraining. Het management heeft een studie ‘leiderschap in het SBO’ gevolgd. Daarnaast volgen groepen leerkrachten cursussen Bedrijfshulpverlening, studiedagen speciaal rekenen, SVIB, Master SEN,
De totale scholingslasten 2012 bedragen € 7.400. Peildatum 31-12-2012 aantal personeelsleden aantal parttimers (wtf <0,8 fte) gemiddelde aanstellingsomvang % man / % vrouw
18 9 0,68 wtf 39% / 61%
De leeftijdsopbouw van ons personeelsbestand (in aantallen) ultimo 31-12-2012 is als volgt: 8 7 6 5 4 3 2 1 0 < 25
25-34
35-44
45-54
55-64
>64
Financiën In dit hoofdstuk worden de werkelijke cijfers 2012 vergeleken met de begroting 2012. Samenvatting jaarcijfers(bedragen in euro’s) Realisatie Begroting Realisatie
(Rijks)bijdragen OCW Ov. overheidsbijdr. Overige baten Private baten
2011
2012
2012
866.558
842.550
4.010
-
-
194.889
185.750
191.172
870.518
6.267
6.600
7.968
1.071.991
1.034.900
1.069.659
869.108
877.000
871.715
15.700
17.300
18.452
Huisvestingslasten
58.827
60.250
61.361
Overige lasten
75.645
68.150
69.443
Private lasten
8.907
7.200
8.854
1.028.188
1.029.900
1.029.825
43.803
5.000
39.834
Totaal BATEN
Personele lasten Afschrijvingen
Totaal LASTEN
Saldo
Over het jaar 2012 is een voordelig resultaat behaald van € 39.800 en dat is circa € 35.000 positiever dan begroot. Belangrijkste verschillen • De werkelijke vergoeding “rugzakjes” is € 41.400 en dat is € 7.900 hoger dan begroot. • Subsidie lerarenbeurs laten vrijvallen (€ 17.700). Deze trajecten zijn afgerond en daarmee kan het restant van de subsidie vrijvallen.
Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en- Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen en Omstreken
8
Bestuursjaarverslag 2012 (versie 2.0)
• Sinds begin 2012 is sprake van uitleen van personeel aan De Ambelt, waardoor de school € 17.800 aan extra inkomsten heeft. • De scholingskosten zijn € 2.600 lager dan begroot. De gedane scholingskosten worden verder deels bekostigd vanuit de (niet begrote) inkomsten prestatiebox € 3.900. • De bijdragen vanuit het samenwerkingsverband zijn ca. € 8.000 lager dan verwacht. Overige financiën De personele kosten van de school zijn begroot op € 877.000. De werkelijke personele lasten 2012 zijn € 876.300; een minimaal verschil. Aan culturele activiteiten is € 1.000 uitgegeven. Deze kosten zijn gefinancierd vanuit de subsidie “prestatiebox, onderdeel cultuur”. De investeringen, m.n. meubilair, bedragen € 30.800 en daarmee blijven de investeringen binnen de investeringsbegroting (€ 40.500). Huisvesting e In 2012 is, conform de planning, de 2 fase binnenkant van de school geverfd. De teamkamer is geschilderd en opnieuw ingericht.
verband moet voor augustus 2014 volledig operationeel zijn. De totale financiële middelen lijken vooralsnog op het zelfde niveau beschikbaar te blijven. Over de inzet en toekenning van deze middelen moet nog beleid gemaakt worden. De huidige samenwerkingsverbanden zullen (voorlopig) als zelfstandige afdelingen binnen het nieuwe samenwerkingsverband opereren. De participatie van de besturen Catent en Openbaar Onderwijs Zwolle in deze afdeling moet nog gestalte krijgen. Wat de consequenties zijn m.b.t. het verwijzen van leerlingen naar de Johan Seckel is niet duidelijk. • De bezuinigingen en de onderhandelingen over het nieuw te vormen samenwerkingsverband laat (tijdelijk) een terughoudendheid zien in het verwijzen van leerlingen naar het speciaal basis onderwijs. Voorts heeft ook deze regio te maken met een leerlingenkrimp van 10-15%. Dat verklaart de wisselende instroom van leerlingen. • De school is actief bezig met het ontwikkelen van een expertisecentrum voor de regio. Dit doen we, waar nodig, in samenwerking met partners. Momenteel wordt er samengewerkt met Ambelt (cluster 4), IJsselgroep PDIJ (Dyslexie) en de Caroussel (Fysio). Deze expertise is beschikbaar voor leerlingen uit de regio en voor de leerlingen van de Johan Seckel.
Overige aandachtspunten • Samenwerkingsverband passend onderwijs. De school is ingedeeld in een nieuw te vormen samenwerkingsverband regio Dalfsen, Ommen, Hardenberg en Coevorden. Dit samenwerkings-
Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en- Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen en Omstreken
9
Bestuursjaarverslag 2012 (versie 2.0)
De Maat, praktijkonderwijs Kernactiviteit van de school De kern van ons onderwijs is: leren door te doen, op ‘De Maat’ word je van je ervaringen wijzer. De fundamentele pijlers onder ons praktijkonderwijs zijn de vormingsgebieden ‘Wonen, Werken en Vrije Tijd’ . De rode draad die deze gebieden met elkaar verbindt heet ‘Burgerschap’ . Wij begeleiden onze leerlingen in hun persoonlijke groeiproces, waarbij de sleutel voor persoonlijk geluk, persoonlijke ontwikkeling en persoonlijke welvaart in hun eigen handen wordt gelegd. Dit proces wordt vormgegeven door een schoolteam dat goed samenwerkt, vertrouwen in elkaar heeft, stimulerend is, maar bovenal de belangen van de leerling centraal stelt. Uitgangspunten We creëren een veilige en stabiele leef- en leeromgeving. Op die manier krijgen de leerlingen de kans weerbaar te worden, op een assertieve wijze samen te werken, conflicten op te lossen en zich verantwoordelijk te voelen voor hun eigen ontwikkeling. Wij vinden het belangrijk dat onze leerlingen graag naar school gaan. Hier vinden zij de rust en regelmaat die essentieel zijn om deze doelgroep zich optimaal te laten ontwikkelen. Op onze school geven wij onderwijs op maat door de leerling centraal te stellen. Hierbij gaan wij uit van de mogelijkheden van de leerlingen (Waar ben je goed in? Wat wil je graag? Wat kun je?) en de kerndoelen van de basisvorming. De leerkrachten bepalen in samenspraak met de leerlingen de inhoud van het onderwijs, waarbij zoveel mogelijk wordt uitgegaan van: • leerbehoeften van de leerling • talenten van de leerling • beroepscompetenties • sociale competenties gericht op de sociale redzaamheid • betekenisvol leren • breed onderwijsaanbod • eigen keuze en initiatief • het bevorderen van zelfstandigheid en zelfvertrouwen Doelen Op onze school staan de leerlingen in het middelpunt. Het onderwijs wordt daarom zo veel mogelijk op maat verzorgd. De Maat staat voor Maatwerk! Praktijkonderwijs is eindonderwijs, waarbij het behalen van een afsluitend diploma niet aan de orde is. Wij begeleiden de leerlingen van puber naar jongvolwassene. Een individu die zijn plek in de
maatschappij, inclusief werkplek, kan vinden en behouden. Om dit te kunnen realiseren onderhouden we met zorg de vele relaties om de school. De leerlingen worden zorgvuldig voorbereid op werk, wonen en het goed besteden van hun vrije tijd. Ook worden leerlingen, die daar voor in aanmerking komen, voorbereid op een vervolgopleiding. Onderwijs • In 2011 is er een koppeling gemaakt tussen het IOP (Individueel Ontwikkelingsplan) en de coachingsgesprekken met leerlingen. Dit betekende voor mentoren en leerlingen een andere manier van invulling van onderwijs. Het is de bedoeling dat er meer vraaggestuurd onderwijs verzorgd zal moeten worden. Dat is een proces dat enige tijd zal vergen om vorm te krijgen. In 2012 is onder leiding van de Interne Begeleider, mw. Marloes Joosten, een proces van fine-tuning ingezet om de begeleiding nog beter vorm te kunnen geven. • Het werken in profielen, met daarbij de nieuw vorm gegeven lokalen, begint steeds duidelijker te worden voor de leerlingen. In het afgelopen schooljaar zijn er weer ca. 75 certificaten/diploma’s uitgereikt aan de leerlingen over de diverse profielen. Enkele leerlingen hebben meerdere certificaten/diploma’s behaald. (Certificaten op het gebied van lassen, heftruckrijden, VCA, trekker rijde, etc.) • Er vindt een stabilisering plaats van leerlingen, die via de convenantregeling opgaan voor niveau 1 en 2 op een ROC in Zwolle. Dit komt, omdat binnen school de opleidingen het niveau 1 benaderen. Ook zien we dat leerlingen, die op een ROC een niveau 1 diploma hebben behaald, daar in de praktijk niet zo veel mee kunnen. Vaak komen zij op school terug en vragen dan ondersteuning van de stage coördinatoren bij het zoeken van vast werk. Kwaliteit Onderwijs Op 23 november 2012 is de school bezocht door de inspecteur voor Voortgezet Onderwijs, mw. drs. A. Osinga. De aanleiding is het volgende: de Inspectie heeft voor praktijkschool een risicoanalyse uitgevoerd. Uit deze analyse kwam naar voren dat de school, op basis van het vorige onderzoek op 23 november 2009, een basisarrangement heeft gekregen. Tijdens dat bezoek constateerde de inspectie dat de kwaliteit op de meeste onderzochte indicatoren van voldoende niveau was. De inspectie was alleen kritisch over de individuele leerroute van de leerlingen. Daarmee viel de school in de reguliere planning voor praktijkscholen, waarbij in beginsel elke twee jaar een verificatie-onderzoek wordt uitgevoerd.
Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en- Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen en Omstreken
10
Bestuursjaarverslag 2012 (versie 2.0)
Op basis van bovenstaande gegevens heeft de inspectie besloten in 2012 op De Maat een beperkt verificatieonderzoek uit te voeren. De eindconclusie van de Inspectie: (letterlijke tekst uit rapport d.d. 15 jan 2013): De kwaliteit van de opbrengsten op De Maat is van voldoende niveau. Om deze reden kent de Inspectie van het Onderwijs aan praktijkschool De Maat een basisarrangement toe. De school valt in het reguliere toezicht voor praktijkscholen. In beginsel zal over twee jaar opnieuw een verificatieonderzoek worden uitgevoerd, waarbij onder andere de ontwikkeling van de individuele leerroute zal worden onderzocht. Daarnaast zal de inspectie de schoolgids (20132014) controleren op de correctie ten aanzien van de tekst met betrekking tot de ouderbijdrage. Te uwer informatie: • De aanpassing van de schoolgids is per kerende post gerealiseerd. • De ontwikkeling van de individuele leerroute heeft binnen de schoolontwikkeling de hoogste prioriteit. Per leerling is er een IOP (Individueel Ontwikkelings Plan) en een Portfolio ontwikkeld. • Als school hebben we een correspondentie gevoerd met de Inspectie over de wijze van beoordelen. De uitstroom van onze leerlingen is in 2012 voor 94% naar werk en/of vervolgopleiding gerealiseerd. Dit is zeer ruim boven de norm. Naar onze mening dient dit gegeven expliciet in de waardering te worden opgenomen. De correspondentie heeft niet tot concrete aanpassingen van het rapport geleid. In- /Uitstroom Het leerlingenaantal is in dit jaar gestabiliseerd. De gegevens per teldatum 1 oktober: 2010 – 127, 2011 – 143 en per 2012 – 137. De leerlingenstroom voor 2013 lijkt zich te stabiliseren rond de 135 leerlingen. Een bijzondere ontwikkeling, ook landelijk gesignaleerd, is de inschrijving van zij-instromers. Deze categorie leerlingen is in de meeste gevallen afkomstig van het VMBO, hebben het daar ca. twee jaren geprobeerd en komen gedesillusioneerd bij ons binnen. Het vraagt van team en medeleerlingen begrip en geduld om deze leerlingen weer eigenwaarden en perspectief terug te geven. De instroomprocedure, gekoppeld aan instroomeisen naar het VMBO hebben wij met de betreffende scholen besproken. Personeel De formatieve bezetting is in 2011 teruggelopen, doordat er geen herbezetting heeft plaatsgevonden van medewerkers, die gebruik hebben gemaakt van de BAPO, FPU en ouderschapsverlof. Ook de
formatieve ruimte, die ontstaan is, doordat een aantal docenten minder zijn gaan werken, is niet opgevuld. Het hiervoor omschreven beleid is in 2012 gecontinueerd. Gebaseerd op de leerlingenprognose en het natuurlijk verloop binnen het personeel, verwachten wij geen gedwongen ontslagen. Peildatum 31-12-2012 aantal personeelsleden aantal parttimers (wtf <0,8 fte) gemiddelde aanstellingsomvang % man / % vrouw
32 13 0,76 wtf 60% / 40%
De leeftijdsopbouw van ons personeelsbestand (in aantallen) ultimo 31-12-2012 is als volgt:
10 8 6 4 2 0 < 25
25-34
35-44
45-54
55-64
Vanuit Larcom/Zwolle wordt onderhoudsmedewerker ingehuurd: wtf. 0,5.
>64
een
Verzuim In 2012 is het verzuim in de school beperkt geweest. Een aantal medewerkers is om diverse redenen tijdelijk uit de roulatie geweest. De best denkbare reden voor ziekteverzuim is uiteraard het zwangerschapsverlof. Twee collega’s zijn bevallen van twee prachtige dochters. Inmiddels zijn beide docenten weer in hun functie actief. Met de ARBO – arts, dhr. Hans Loer, zijn goede afspraken gemaakt over de begeleiding van hen. Alle verzuim van het personeel is zo goed als altijd intern opgevangen. De overlast voor de leerlingen was hierdoor gering. Nascholing In het schooljaar 2012 heeft in de nascholing de nadruk gelegen op het verder ontwikkelen van leerlijnen binnen de school, bijvoorbeeld spelling, rekenen, koken en het verder ontwikkelen van het IOP. Daarnaast is er aandacht besteed aan het mediabeleid. Er is een gestart met een uitleg over het uren- en taakbeleid. Begeleiding voor dit specifieke onderdeel is gedaan door de heer Paul Janssen, senior adviseur, verbonden aan Instituut Leeuwendaal. Afronding, resulterend in een beleidsstuk vindt naar verwachting plaats in voorjaar 2013.
Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en- Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen en Omstreken
11
Bestuursjaarverslag 2012 (versie 2.0)
Vanuit het bestuur van de stichting is er een studiedag georganiseerd over de identiteit van de drie scholen. In het najaar is binnen De Maat een kwaliteitsverbeteringstraject gestart onder de ambitieuze werktitel: ‘De Maat op weg naar Excellent Praktijkonderwijs. Vanuit het team is een Ontwikkelteam samengesteld en deze stellen een Ontwikkelagenda samen voor schooljaar 2013-2014. Begeleiding van dit project gebeurt door mw. Drs. Anje de Vries. Haar expertise is met name gericht op het Praktijkonderwijs. Zij is contractueel verbonden aan Bureau Meesterschap te Assen. Financiën In dit hoofdstuk worden de werkelijke cijfers 2012 vergeleken met de begroting 2012. Samenvatting jaarcijfers(bedragen in euro’s) Realisatie Begroting Realisatie 2011
(Rijks)bijdragen OCW
2012
2012
1.639.656
1.797.200
Ov. overheidsbijdr.
15.102
8.600
1.817.980 11.067
Overige baten
15.698
3.500
44.381
Private baten
11.186
16.200
17.366
Totaal BATEN
1.681.642
1.825.500
1.890.794
Personele lasten
1.474.794
1.464.146
1.499.700
Afschrijvingen
48.835
48.800
46.588
Huisvestingslasten
88.350
88.000
111.486
201.348
170.800
217.331
6.107
3.200
9.323
Totaal LASTEN
1.808.786
1.810.500
1.859.522
Saldo
- 127.144
15.000
31.272
Overige lasten Private lasten
In 2012 is gewerkt met voordelig begrotingsresultaat van € 15.000. Door inzet van de niet begrote bijdrage prestatiebox en lagere personeelskosten is het werkelijke saldo 2012 ca. € 16.000 positiever. Belangrijkste verschillen • De personele kosten van de school zijn begroot op € 1.499.700. De werkelijke personele lasten 2012 zijn € 1.474.800; een voordeel van € 25.000. De directielasten zijn lager. Door laag verzuim en herschikken van de personele bezetting is er in 2012 geen sprake geweest van vervanging, waarvoor wel € 10.000 was begroot. • De overige baten en huisvestingslasten wijken beiden af van de begroting. Dit heeft vooral te maken met de inkomsten deelname project Bèta en Techniek (€ 30.000). Met behulp van deze subsidie is onderhoud (beta en technieklokaal) uitgevoerd en
zijn materialen aangeschaft. Er is nog € 2.500 beschikbaar van de subsidie. • De scholingskosten bedragen € 6.200. Deze activiteiten zijn bekostigd vanuit de aanvullende (niet begrote) bijdragen prestatiebox. • Hogere gemeentelijke bijdrage gebruik gymlokaal (€ 2.500). • In de begroting is rekening met een surplus op de ESF-projecten van € 30.000. In de jaarcijfers 2012 is rekening gehouden met een lager voordeel, namelijk € 22.500. Het lagere bedrag is gebaseerd op een subsidietoekenning van 85%. De subsidietoekenning moet nog plaatsvinden en daarom is gekozen voor een veiligheidsmarge. Bij een 100% toekenning ontstaat in 2013 alsnog een voordeel. • Bij een aantal budgetten is sprake van een begrotingsoverschrijding, o.a. energie (€ 2.400), buitenschoolse activiteiten (€ 7.000) en OLP € 5.300. Overige financiën De totale investeringen zijn geraamd op € 14.500. De werkelijke investeringen komen uit op € 29.500 en dat is hoger dan begroot. Dit nadeel heeft te maken met de aanschaf van de nieuwe bus (€ 18.750). Huisvesting Het gebouw is in het voorjaar 2011 aan de buitenkant van een nieuwe verflaag voorzien. In 2012 is geen ingrijpend onderhoud aan de buitenkant gerealiseerd. Inpandig is het metaallokaal gemoderniseerd, de vloer is vervangen door een slijt- en vuurvaste bedekking. Overige aandachtspunten • In juni/juli 2011 is de ICT-ondersteuning overgenomen door Jellema automatisering uit Nieuwleusen, omdat het contract met Schutte informatisering uit Lemelerveld afliep en de dienstverlening als onvoldoende is beoordeeld. Gekozen is voor Jellema automatisering, omdat zij veel affiniteit en ervaring hebben met het onderwijsveld. Gezien de forse maandelijkse investeringen (ruim € 750/maand) die over 2012 gedaan zijn, ligt het in de lijn der verwachting om in 2013 het lopende contract met Jellema te ontbinden en de samenwerking op basis van na-declaratie voort te zetten. Voor de toekomst wordt een nadrukkelijk beroep gedaan op de expertise van onze eigen ICTdeskundige: dhr. JanThijs Heldoorn. In principe verzorgt hij de volledige digitale ondersteuning binnen De Maat vanaf voorjaar 2013.
Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en- Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen en Omstreken
12
Bestuursjaarverslag 2012 (versie 2.0)
In de herfstvakantie 2011 is de school overgestapt naar Windows 7 en Office 2010. De opgedane ervaringen in 2012 zijn goed. • Het werken in het ATC is structureel opgenomen in de roosters van diverse klassen in de bovenbouw. De onderdelen heftruck bedienen, trekkerrijden, diverse soorten productiewerk, fietstechniek en de afdeling groen ontwikkelen zich naar verwachting. Het zoeken naar vormen van productiewerk binnen de regio, passend bij onze doelgroep is een constante uitdaging. Het uitgangspunt blijft: Leren door te produceren’ . De ontwikkeling van de individuele leerling blijft centraal staan en mag niet door productieverplichtingen naar het tweede plan worden verschoven. • Op het ATC zijn we in staat gebleken de leerlingen die intensieve begeleiding nodig hebben in verband met complexe gedragskenmerken, goed te kunnen begeleiden. Dit geeft rust en stabiliteit binnen de eigen klas, maar we weten op deze wijze ook te voorkomen dat leerlingen verplicht naar de Rebound afdeling te Hardenberg moeten. (Rebound is een facilitering, verzorgd door het Samen Werkings Verband, waar leerlingen worden opgevangen die tijdelijk niet gehandhaafd kunnen worden binnen de eigen schoolorganisatie.) • De samenwerking binnen het ATC met de Boslust is een groeimodel in succes gebleken. Leerlingen en personeel van De Boslust en De Maat werken als team samen en de resultaten in chemie en productie zijn hoger dan de verwachtingen waren. In het voorjaar van 2013 zal er afstemming moeten komen tussen de beide scholen over de inzet van personeel en de bekostiging van de huismeester. • Bedrijven uit de regio tonen een groeiende belangstelling voor de mogelijkheden die het ATC te bieden heeft. De praktische resultaten met een aantal bedrijven zijn hoopgevend. (Als voorbeeld: productie van nestkastjes en voederschijven voor recreatiebedrijven die deze als relatiegeschenken gebruiken.)
Identiteit Binnen onze school proberen wij op een hedendaagse wijze invulling te geven aan onze Christelijke identiteit. Vanuit onze doelgroep leerlingen en hun ouders/verzorgers wordt dit op zeer uiteenlopende wijzen beleefd en ingevuld. Wij constateren de instemming, met name vanuit de ouders dat hier blijvend aandacht aan wordt besteed. Deze waardering is voor ons een signaal om op de ingeslagen weg door te gaan. In de alledaagse praktijk van het schoolleven leggen wij de nadruk op een respectvol omgaan met elkaar. Respect voor de ander: zijn denken en kunnen, zijn doen en laten. De Christelijke hoogtijdagen zijn ankers voor verdieping en bezinning. De wijze waarop in 2012 de Kerstviering (inclusief musical en maaltijd) is gerealiseerd, heeft op alle aanwezigen diepe indruk gemaakt. Ouders Het contact met de ouders verloopt op zeer uiteenlopende wijzen: Van traditioneel (Nieuwsbrief, persoonlijke brief, bellen) tot modern (website, smsbericht). Uitgangspunt is een optimale en volledige informatieverstrekking vanuit school over de relevante zaken, betreffende de leerling. Huisbezoeken worden zeer regelmatig afgelegd. Indien gewenst worden ouders/verzorgers uitgenodigd op school over zeer specifieke zaken. Deze wens kan vanuit de ouders worden geuit, maar ook door de school. In 2012 is de discussie gestart over een optimalisering van de digitale contacten met leerling en ouders/verzorgers. In het voorjaar van 2013 zal een besluit worden genomen over het inrichten van een nieuwe website en het inrichten van Facebookpagina’s voor De Maat en het ATC.
Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en- Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen en Omstreken
13
Bestuursjaarverslag 2012 (versie 2.0)
Boslust,
speciaal
en
voortgezet
Missie Je zal ons een zorg zijn ! Visie • We streven naar het realiseren en borgen van een veilig schoolklimaat voor leerlingen en medewerkers binnen de Boslust. • We streven naar een vorm van onderwijs waarin we bij het onderwijsaanbod uitgaan van de mogelijkheden van de individuele leerling. • We streven naar een doorgaande lijn in de aangeboden lesstof en de didactische en pedagogische benadering van elke leerling. • We streven ernaar een school te zijn waarbinnen ruimte is voor relativering en humor. Om de mogelijkheden van iedere leerling te ontplooien, moet de school een programma bieden, dat bij de leerling aansluit. Om deze ontwikkeling van de kinderen te stimuleren, dient er een veilig schoolklimaat gecreëerd te worden. Kernactiviteit van de school De school beschikt over twee afdelingen. In de SOafdeling zitten leerlingen van 4 jr. t/m 12 jr. In deze afdeling is het onderwijs gericht op vier uitstroomperspectieven: A. VSO Praktijk ZON B. VSO Praktijk C. VSO Theorie Praktijk D. VSO Theorie Praktijk / PRO De VSO-afdeling heeft leerlingen in de leeftijdsgroep van 12 jr. t/m 19 jr.. Het onderwijs vanuit deze afdeling is gericht op vier uitstroomperspectieven: A. Ervaringsgerichte dagbesteding B. Licht arbeidsmatige dagbesteding C. Arbeidsmatige dagbesteding D. Sociale werkvoorziening, vrije bedrijf of vervolgopleiding Behaalde resultaten en ontwikkelingen 2012 Onderwijs Leerlijnen De leerlijnen van diverse vakken werden vanuit het LVS school specifiek gemaakt. Dit onder leiding van diverse inhoudelijke werkgroepen. Deze werkgroepen werken aan het beleidsrijk maken van deze leerlijnen, waardoor het totale onderwijsaanbod voor de gehele populatie van de school beter in beeld wordt gebracht.
speciaal
onderwijs
voor
ZMLK
IHP Het Individueel handelingsplan is in een nieuwe versie m.i.v. het cursusjaar 2011/2012 ingevoerd. Naast het gebruik als plandocument wordt in het IHP het ontwikkelings-(SO) en uitstroomperspectief (VSO) weergegeven in het huidige IHP. Pedagogisch handelen Mede i.v.m. ervaren gedragsproblematiek van de leerlingen zijn er twee externe scholingen geweest. Vanuit de Baalderborg-groep een scholing agressiebeheersing en conflicthantering en vanuit pedagogisch bureau Doetinchem -coaching handelingsgericht werken-. Hier wordt in 2013 een vervolg aan gegeven. Kwaliteitsbeleid WMK Conform de vier-jaren cyclus m.b.t. kwaliteitsbeleid zijn de kwaliteitskaarten: zorg en begeleiding, voorwaarden voor zorg en kwaliteit, pedagogisch handelen en didactisch handelen afgenomen bij alle personeelsleden. Hierover is in het voorjaar van 2013 een studiedag gepland. Er is externe ondersteuning via de IJsselgroep. Arbeidstoeleiding Er zijn diverse externe leerling-werkplaatsen in gebruik, waaronder het Arbeids Trainings Centrum (ATC). Naast deze externe leerling-werkplaatsen gaan veel VSO-leerlingen naar een individueel stage adres. En wat is er minder gelukt en/of nog in ontwikkeling Onderwijs Communicatie en afstemming m.b.t. de invoering van de leerlijnen -Boslust proof- vergt veel afstemming/ tijd.. Dit leidt bij het personeel tot enige onduidelijkheid. Personeel IPB Het samenstellen van het integraal personeelsbeleidsplan is gestart,. Enkele onderdelen (ziekteverzuimbeleid, werving en selectie en functioneringsgesprekken) zijn in 2012 afgerond. In de komende jaren zal hierin een vervolg gegeven worden.
Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en- Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen en Omstreken
14
Bestuursjaarverslag 2012 (versie 2.0)
Leerlingen Er was een behoorlijke groei van het aantal leerlingen. Een stijging van 165 leerlingen naar 173 leerlingen. Deze groei werd veroorzaakt door de vorming van een integratieklas in samenwerking met een reguliere VO-school. Personeel Formatie Vooruitlopend op het wetsvoorstel Passend onderwijs werd de vacaturestop gehandhaafd. Aangezien er wel veel vacatureruimte is (nu ingevuld via P-rolling) zal voor 2013/2014 kritisch worden bekeken of de vacaturestop kan worden opgeheven. Er zijn enkele personele mutaties geweest. Vertrek van een groepsleerkracht en vermindering van arbeidsduur bij twee personeelsleden.
Samenvatting jaarcijfers(bedragen in euro’s) Realisatie Begroting Realisatie 2011
(Rijks)bijdragen OCW
Jubilea Er zijn in het verslagjaar zes 12 ½ -jarige jubilea gevierd en één personeelslid was 25 jaar in dienst van de school. Peildatum 31-12-2012 aantal personeelsleden aantal parttimers (wtf <0,8 fte) gemiddelde aanstellingsomvang % man / % vrouw
70 49 0,68 13% / 87%
De leeftijdsopbouw van ons personeelsbestand (in aantallen) ultimo 31-12-2012 is als volgt: 30 25 20 15 10 5 0 < 25
25-34
35-44
45-54
55-64
>64
Financiën In dit hoofdstuk worden de werkelijke cijfers 2012 vergeleken met de begroting 2012.
2012
3.041.332
3.053.300
3.193.134
Ov. overheidsbijdr.
20.530
11.500
15.552
Overige baten
47.279
500
39.477
Private baten
26.215
21.000
37.267
Totaal BATEN
3.135.356
3.086.300
3.285.430
Personele lasten
2.680.722
2.699.750
2.747.334
22.846
28.800
26.938
Huisvestingslasten
135.860
150.000
145.970
Overige lasten
174.646
166.750
167.695
Private lasten
19.579
21.000
38.710
3.033.653
3.066.300
3.126.647
101.703
20.000
158.783
Afschrijvingen
Totaal LASTEN
Saldo
Nascholing In de nascholingsplannen 2011/2012 en 2012/2013 zijn de diverse team- /en individuele nascholingen opgenomen. Hiervoor is per cursusjaar € 21.000 begroot. Arbo/ verzuim Vanuit de RI&E is het plan van aanpak verder tot uitvoer gebracht. Vanaf 010812 is er een contract met een andere arbo-dienst afgesloten.
2012
Net als in 2011 is sprake van een stevig financieel voordeel. Het gerealiseerde financiële resultaat over het jaar 2012 bedraagt € 158.800 positief. Een voordeel van ca. € 140.000 ten opzichte van de jaarbegroting. Belangrijkste verschillen • Door een relatief sterke tussentijdse toename van het leerlingenaantal is aan de school groeiformatie toegekend. Deze inkomsten groei (€ 35.000) waren niet begroot. • De werkelijke vergoeding “rugzakjes” is € 199.200 en dat is € 16.000 hoger dan begroot. • Op basis van de einddeclaratie ESF 2011/2012 wordt een voordeel verwacht van € 50.000. • De scholingskosten zijn € 14.100 en dat is ca. € 7.000 lager dan begroot. De gedane scholingskosten zijn deels bekostigd vanuit de (niet begrote) inkomsten prestatiebox € 12.000. • De personele kosten van de school zijn begroot op € 2.699.750. De werkelijke personele lasten 2012 zijn € 2.747.300; een overschrijding van bijna € 50.000. Deze meerkosten hebben te maken met inzet van personeel ten laste van de AWBZ-bijdrage (€ 31.100) en inzet personeel via payrolling. Vanuit de AWBZ-subsidie is nog € 30.900 beschikbaar. Dit wordt meegenomen naar 2013. • Meer uitgaven OLP. Werkelijk € 36.700, terwijl er € 30.000 was begroot. Overige financiën De investeringen bedragen € 8.900 en daarmee blijven de investeringen binnen de begroting (€ 12.500).
Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en- Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen en Omstreken
15
Bestuursjaarverslag 2012 (versie 2.0)
Huisvesting Een verzoek door decentralisatie van de huisvestingmiddelen is door de gemeente Ommen afgewezen. Het bestuur heeft hiertegen bezwaar gemaakt. De gemeente is evt. bereid over te gaan tot een (geringe) renovatie van het gebouw aan de Jhr. Repelaerlaan. Overleg met gemeente Ommen wordt in 2013 vervolgd. Overige aandachtspunten Externe relaties REC Met het REC “De Vier Provinciën” samenwerking gecontinueerd.
is
Baalderborg-groep Hetzelfde geldt voor de overeenkomst met de Baalderborg-groep. SWV De Boslust participeert in vier verschillende SWV; PO: 23-01 (Hellendoorn, Twenterand, RijssenHolten) en 23-04 (Dalfsen, Ommen, Hardenberg, Coevorden) VO: 23-07 (Ommen, Hardenberg) en 23-01 (Hellendoorn, Twenterand, Rijssen-Holten)
de
Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en- Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen en Omstreken
16
Bestuursjaarverslag 2012 (versie 2.0)
ATC Kernactiviteit Het Arbeidstrainingscentrum (ATC) is gebouwd om de leerlingen van de VSO school Boslust en praktijkschool De Maat in een zo realistisch mogelijke werkomgeving arbeidsvaardigheden te laten leren en te laten trainen, zodat zij goed uitgerust de arbeidsmarkt kunnen betreden. Behaalde resultaten en ontwikkelingen 2012 Het gebouw is in januari 2011 opgeleverd en in september is gestart met het geven van de lessen aan de leerlingen van De Maat (Praktijkonderwijs) en De Boslust (VSO) De inrichting heeft gestaag vorm gekregen gedurende 2011. Naast de aanschaf van een heftruck, trekker met van belang zijnde voorzieningen, meubilair, activboard, machines en de noodzakelijke opbergstellingen heeft een aantal bedrijven diverse materialen en machines kosteloos in het gebouw neergezet. In de loop van 2012 zijn er metalen kasten aangeschaft voor materialenberging en archiefruimte. Een aantal onderdelen wordt meegenomen in de afschrijving. Vanaf september 2011 werken leerlingen van beide scholen structureel in het ATC. Allerlei vormen van productiewerk worden door leerlingen uitgevoerd en getraind. De lessen voor heftruck rijden en trekker rijden worden iedere week op vaste dagen gegeven. De onderlinge samenwerking tussen de leerlingen en de begeleiders van beide scholen heeft kenmerken die kunnen worden betiteld als zeer betrokken, loyaal en toekomstgericht. De ontwikkeling van het groen gedeelte is vanaf het najaar 2011 van start gegaan met het treffen van de nodige maatregelen om in het voorjaar van 2012 de tuintjes en de kas volop te kunnen benutten. Het optimaliseren van de gebruiksmogelijkheden van de kas is een blijvend aandachtspunt. Ook in 2013 zal hier aandacht aan moeten worden besteed. In december 2011 zijn, in het kader van productiewerk, de kerstpakketten van de personeelsleden van onze scholenstichting door leerlingen in het ATC samengesteld en ingepakt.
In 2012 zijn naast de reguliere werkzaamheden (brandhout, nestkastjes) ook nieuwe producties opgestart: hierbij kunt u denken aan veilingkistjes, brandhoutdragers en voederschijven voor vogels. Toekomstige ontwikkelingen Terugblikkend op 2012 mogen we trots zijn op de ontwikkelingen binnen het ATC. De gegroeide samenwerking tussen de leerlingen en het personeel van De Boslust en De Maat is daarbij een gegeven om trots op te zijn. Ook binnen de gemeente Ommen gaat het ATC een steeds prominentere plaats innemen. Inmiddels weet wethouder, mw. Lagas, het ATC te vinden en worden de leerlingen actief betrokken bij de jaarlijkse uitgifte van compost. Het zoeken naar nieuwe producties, passend bij de mogelijkheden van onze doelgroep is een blijvende uitdaging voor de Beleidsgroep en de werkgroepen. Direct daaraan gekoppeld is het vinden van afzet voor de producten een doorlopende uitdaging. Deze ontwikkelingen binnen het ATC mogen niet stil blijven staan. Alle betrokken partijen zijn zich daarvan bewust. Het bestuur heeft zich voorgenomen om medio 2013 het energieverbruik op het ATC te analyseren en de mogelijkheden voor zonne-energie te inventariseren. De intentie is nadrukkelijk om het hoge elektriciteitsverbruik middels eigen energieopbrengsten positief te beïnvloeden. Voorlopig blijft het gebouw bestemd voor de leerlingen van beide bovengenoemde scholen. Hopelijk komen er op het industrieterrein de Rotbrink meer bedrijven, zodat we meer kunnen samenwerken met deze bedrijven en ons cursusarsenaal kunnen uitbreiden.
Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en- Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen en Omstreken
17
Bestuursjaarverslag 2012 (versie 2.0)
Financiën In dit hoofdstuk worden de werkelijke cijfers 2012 vergeleken met de begroting 2012.
De uitgaven komen goed overeen met de begroting, waardoor de afdracht van beide scholen aan de stichting ATC ook conform de begroting is (samen € 16.000).
Allereerst de informatie van de exploitatie ATC. Samenvatting jaarcijfers (bedragen in euro’s) Realisatie Begroting Realisatie 2011
2012
De rentelasten schoolbestuur.
2012
Private baten
50
-
953
Totaal BATEN
50
-
953
-
2.650
2.450
7.216
9.100
16.177
Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten Bijdrage scholen
16.339
12.250
13.712
-23.505
-24.000
-31.387
Private lasten Totaal LASTEN
Saldo
Het begrote én werkelijke tekort zijn gelijk aan afschrijvingslasten van het ATC-gebouw.
-
-
-
50
0
953
0
0
0
Afgesproken is dat De Maat en De Boslust ieder 50% van de exploitatielasten voor hun rekening nemen. Begroot was een bijdrage van € 12.000 per school. Deze bijdrage is begroot als negatieve last. Doordat de werkelijke exploitatiekosten hoger uitvielen is ook de bijdrage van de beide scholen hoger, namelijk € 15.693 per school. De hogere uitgaven hebben vooral te maken met de extra energielasten (€ 3.500).
worden
betaald
aan
het
Tot slot Op het tweede jaar ATC kunnen we met tevredenheid terugkijken. De hoeveelheid activiteiten zijn groeiende en meer dan verwacht. Het produceren en ‘vermarkten’ van diensten en producten is een blijvend aandachtspunt. De interesse van diverse ondernemers uit de omgeving heeft onze verwachtingen overtroffen. Wellicht liggen er samenwerkingsmogelijkheden in de regio Ommen. We kunnen nu concluderen dat het ATC in veel van de behoeften van de leerlingen voorziet. Het ATC heeft toekomst!
De financiën 2012 van de stichting ATC staan in onderstaand overzicht vermeld. Samenvatting jaarcijfers (bedragen in euro’s) Realisatie Begroting Realisatie 2011
Overige baten
2012
2012
17.000
16.000
476
-
-
Totaal BATEN
17.476
16.000
16.501
Afschrijvingen
7.496
7.500
7.725
Huisvestingslasten
3.368
2.250
2.337
Private baten
Overige lasten
16.501
558
250
439
Rentelasten
13.500
13.500
13.500
Totaal LASTEN
24.922
23.500
23.501
Saldo
-7.496
-7.500
-7.500
Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en- Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen en Omstreken
18
Bestuursjaarverslag 2012 (versie 2.0)
4.
FINANCIËN
4.1 Analyse resultaat De resultaten van de drie scholen zijn in voorgaand hoofdstuk toegelicht. Voor de volledigheid presenteren wij in dit hoofdstuk het totaal stichtingsresultaat en ook worden de saldi van de stichting (bestuur), bovenschools en het ATC besproken. In 2012 is een positief financieel resultaat behaald van € 219.500 en dat is ruim boven de begroting (€ 850). De gunstige afwijking ten opzichte van de begroting was al zichtbaar in de tussentijdse rapportages. Samenvatting exploitatie (bedragen in euro’s) Stg. voor Prot. Chr. SO/VSO Ommen e.o. Realisatie Begroting
Realisatie
Begroting
2011
2012
2012
2013
5.603.477
5.762.150
5.952.553
5.816.400
39.642
20.100
26.619
22.500
3.5 Overige baten
274.866
205.750
302.473
241.250
3.5 Private baten
45.956
43.800
64.309
37.600
5.963.940
6.031.800
6.345.954
6.117.750
5.097.463
5.169.700
5.186.416
5.276.600
95.129
105.300
102.406
107.050
4.3 Huisvestingslasten
299.622
315.600
343.330
312.650
4.4 Overige lasten
453.620
407.950
458.532
390.750
4.4 Private lasten
63.994
66.900
83.476
61.900
6.009.828
6.065.450
6.174.161
6.148.950
-45.888
-33.650
171.793
-31.200
5.1 Financiële baten
39.478
36.000
48.675
41.500
5.2 Financiële lasten
1.291
1.500
1.001
1.250
Saldo FINANCIËLE BATEN en LASTEN
38.187
34.500
47.675
40.250
EXPLOITATIESALDO
-7.701
850
219.467
9.050
-14.300
3.1 (Rijks)bijdragen OCW 3.2 Overige overheidsbijdragen
Totaal BATEN
4.1 Personele lasten 4.2 Afschrijvingen
Totaal LASTEN
Saldo BATEN en LASTEN
Stichting
-29.510
-31.650
-2.921
Bovenschools (management)
10.892
0
0
0
Johan Seckel
43.803
5.000
39.834
-12.650
-127.144
15.000
31.272
-11.850
101.703
20.000
158.783
55.350
0
0
0
0
Stichting ATC
-7.500
-7.500
-7.500
-7.500
EXPLOITATIESALDO
-7.701
850
219.467
9.050
De Maat De Boslust Exploitatie ATC
Het merendeel van de gerealiseerde rijksbijdrage heeft betrekking op de reguliere personele en materiële bekostiging. In het totaal van de bijdrage zijn echter ook enkele doelsubsidies opgenomen. • Alle drie de scholen hebben de bijdrage prestatiebox ontvangen. De aanvullende middelen houden verband met de actieplannen 'Basis voor Presteren en Leraar 2020' en ‘Versterking Cultuureducatie’. Dit alles heeft tot doel om voor de komende periode de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Er is € 40.400 ontvangen en daarvan is in 2012 € 21.500 ingezet. De niet ingezette bijdragen (€ 18.900) worden overgeheveld naar 2013. • Evenals in voorgaande jaren heeft De Maat de subsidie Doorontwikkeling Praktijkonderwijs ontvangen (€ 12.150). Deze bijdrage is volledig in 2012 ingezet. Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en- Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen en Omstreken
19
Bestuursjaarverslag 2012 (versie 2.0)
Stichting (bestuur) Hoewel het financiële resultaat 2012 negatief is, is sprake van een positieve afwijking ten opzichte van de begroting. De positieve afwijking komt door: • Hogere rentebaten; werkelijke rentebaten voor stichting zijn € 23.500 en dat is € 18.400 hoger dan begroot. Dit komt door actiever liquiditeitsbeheer, minder overdracht rente aan BM en toename banksaldi. • Lagere kosten leerlingvervoer; begroot € 20.000 en werkelijke kosten € 14.500. Er is een nadeel op het onderdeel wervingskosten personeel in verband met bestuurlijke kosten werving directeur De Maat. De school heeft € 6.500 bekostigd en de stichting € 1.500. Bovenschools (management) Afspraak is dat dit onderdeel budgetneutraal is en de kosten maximaal € 100.000 bedragen. De werkelijke lasten zijn lager door minder (€ 6.500) inhuur externe ondersteuning. Anderzijds zijn de overige baten hoger, waardoor er minder rentebaten vanuit de stichting overgedragen hoeven te worden. De organisatie neemt deel aan het project “financiële monitor PO” en daarvoor is € 1.250 ontvangen. Stichting ATC De Stichting ATC is eigenaar en beheerder van het ATC-gebouw. In dit gebouw zijn leerlingen van De Boslust en De Maat vanaf begin 2011 daadwerkelijk onderwijs gaan volgen. Hoewel sprake is van een aparte stichting ATC worden de inkomsten en uitgaven van deze stichting wel verantwoord in het totaal van de inkomsten en uitgaven van het schoolbestuur. Het rekeningresultaat van de stichting ATC is € 7.500 negatief. Dat is in overeenstemming met de afschrijvingslasten van het gebouw én conform de begroting en voorgaand jaar. 4.2 Kostenverdeling In onderstaand overzicht is de kostenverdeling 2012 opgenomen. Hieruit blijkt dat het merendeel van de kosten, namelijk 84,2%, betrekking heeft op personele uitgaven. Een goed beheer van de personele inzet (de formatie) is daarom van cruciaal belang. In vergelijking met 2011 zijn de huisvestingslasten toegenomen (2011 = € 299.600 en 2012 = € 343.300). Deze stijging heeft vooral te maken met realisatie van het bèta en technieklokaal De Maat (staan aanvullende subsidies tegenover). De toename is verklaard ook de toename van het aandeel van de huisvestingslasten in het totaal van de lasten.
Procentuele verdeling lasten
Personele lasten
2011
2012
85,1%
84,2%
Afschrijvingen
1,6%
1,7%
Huisvestingslasten
5,0%
5,6%
Overige lasten
7,5%
Private lasten
7,6% 0,8%
Totaal
100%
100%
Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en- Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen en Omstreken
1,0%
20
Bestuursjaarverslag 2012 (versie 2.0)
4.3 Balans De geconsolideerde balans, inclusief Stichting ATC, per 31 december 2012 is als volgt: Geconsolideerde balans per 31-12-2011 (bedragen in euro’s) 31-12-2012
31-12-2011
Gebouwen en terreinen
970.094
972.813
Algemene reserves
Inventaris, apparatuur en OLP
503.347
528.733
Bestemmingsreserves
456.948
535.722
Liquide middelen
2.062.647
1.698.431
Kortlopende schulden
Totaal activa
3.993.036
3.735.700
Totaal passiva
Vaste activa
Eigen vermogen
Vlottende activa
Vorderingen
31-12-2012 31-12-2011
716.431
671.287
2.537.429
2.363.107
Vreemd vermogen
Voorzieningen
82.487
84.913
656.688
616.394
3.993.036
3.735.700
Het voordelige rekeningresultaat 2012 is toegevoegd aan de reserves van de stichting. Per 31-12-2012 heeft de stichting circa € 3,25 miljoen aan reserves, waarvan € 716.400 geplaatst is in de algemene reserve. De bestemmingsreserve bestaat voor € 94.100 uit private middelen. De totale waarde van de vaste activa is gedaald met € 28.100. In 2012 is er meer afgeschreven (€ 102.400) dan geïnvesteerd (€ 74.300). Het totaal van de vorderingen is afgenomen. Dit komt vooral door de ESF-afrekeningen, waardoor de totale vordering op het ESF ca. € 100.000 gedaald is. Per 31 december 2012 bedraagt de ESF-vordering € 142.900. De voorziening (€ 82.500) heeft betrekking op de “reserveringen” ter bekostiging van de toekomstige gratificaties ambtsjubilea (25- en 40-jarig). 4.4 Financiële kengetallen In de voorgaande hoofdstukken zijn de exploitatie- en balanscijfers besproken. Om meer zicht te hebben op de “waarde” van deze cijfers, is een omrekening gemaakt naar kengetallen. In onderstaande overzichten staan de bestuurseigen kengetallen en de landelijke gemiddelden (sector PO-3). Ook de onderwijsinspectie maakt gebruik van deze kengetallen. Bij afwijkende waarden, zeker i.c.m. met een onvoldoende waardering van de onderwijskwaliteit, kan het bestuur om een toelichting gevraagd worden. Bij het beoordelen van de kengetallen door de inspectie wordt in beginsel geen onderscheidt gemaakt naar publiek en privaat vermogen. Het verschil wordt echter wel onderkend, en daarom mag het private deel buiten beschouwing gelaten worden. Alle kengetallen voldoen aan de minimale normen, zijn ten opzichte van voorgaand jaar toegenomen en wijken over het algemeen positief af van het landelijke gemiddelde 2011.
Het weerstandsvermogen wordt bepaald door het eigen vermogen minus boekwaarde materiële vaste activa te delen door het totaal aan baten. Het kengetal weerstandsvermogen geeft een indicatie van de financiële veerkracht en continuïteit na een calamiteit.
De rentabiliteit (het begrotingsoverschot/-tekort) uit zich in een percentage van het totaal aantal baten. Een negatieve rentabiliteit zorgt voor een uitputting van het eigen vermogen (reserves). De norm is ca. 0 - 3%.
Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en- Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen en Omstreken
21
Bestuursjaarverslag 2012 (versie 2.0)
Liquiditeit geeft aan in hoeverre de organisatie aan haar korte termijnverplichtingen kan voldoen. Het is de verhouding tussen de “vlottende activa” en de kortlopende schulden. De minimumnorm is 1,5 en daar voldoet de huidige waarde ruimschoots aan.
Het kengetal kapitalisatiefactor wordt gehanteerd om te signaleren of het kapitaal al dan niet efficiënt wordt benut. Als signaleringsgrens geldt voor de stichting een bovengrens van ongeveer 55%. Uitkomsten boven deze signaleringsgrens duiden op een mogelijk inefficiënte benutting van kapitaal. De kapitalisatiefactor (2012) is 47,4% en daarmee blijft dit kengetal binnen de signaleringsgrens. De kapitalisatiefactor mag verlaagd worden met het privaat vermogen. Zonder privaat vermogen is de kapitalisatiefactor 45,9%.
4.5
De solvabiliteit geeft de verhouding aan tussen het "eigen vermogen" en het totale vermogen. Het geeft aan in hoeverre de stichting in staat is om te voldoen aan haar totale schulden. Er wordt ruimschoots voldaan aan de landelijk hiervoor geldende norm (50%).
Treasury- en financieringsbeleid
Eind 2012 is gestart met het opstellen van een Treasurystatuut. Het concept statuut wordt in de vergadering van juni 2013 besproken, en zeer waarschijnlijk volgt dan ook de vaststelling door Raad van Toezicht. Hoewel de organisatie formeel nog geen statuut heeft, wordt (en is) gehandeld in overeenstemming met het statuut, en de van toepassing zijnde regeling beleggen en belenen. Er wordt terughoudend omgegaan met het aangaan van financiële verplichtingen, in de begroting is een liquiditeitsplanning opgenomen en in de tussentijdse rapportages wordt het verloop van de kasstromen besproken. De niet voor lopende betalingen benodigde (liquide) middelen, zijn geplaatst op een reguliere spaarrekening. Per 31 december 2012 heeft de stichting € 2.062.600 aan liquide middelen. In vergelijking met voorgaand jaar betekent dit een toename van circa € 364.200. In 2012 is voor € 74.300 geïnvesteerd in gebouwen, meubilair, leermiddelen en ICT. Er hebben zich in het verslagjaar geen liquiditeitsproblemen voorgedaan.
Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en- Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen en Omstreken
22
Bestuursjaarverslag 2012 (versie 2.0)
5.
OVERIGE INFORMATIEVEREISTEN EN TOEKOMSTIGE ONTWIKKELINGEN
5.1 Maatschappelijk verantwoord ondernemen Als bestuur zijn we ons continu bewust van het maatschappelijk speelveld waarin wij ons bevinden en de noodzaak om op maatschappelijk verantwoorde wijze het onderwijs binnen de stichting inhoud te geven. De scholen participeren in diverse overlegorganen en organisaties die raakvlakken hebben met het onderwijs of zorgverlening. Deze hebben allerlei relaties met zorginstellingen, opvoedkundige bureaus, politie en andere instellingen die gericht zijn op het welzijn van kinderen. Voor stage van de VSO en de PRO leerlingen zijn er veel contacten met stagebedrijven, zorgboerderijen en sociale werkplaatsen. Met de gemeente wordt op tal van terreinen samengewerkt. 5.2 Horizontale verantwoording Het bestuur is zich bewust van de verantwoording die zij ook heeft af te leggen aan de maatschappij. Zij doet dat onder andere via jaarverslagen, nieuwsbrieven en verantwoording aan de medezeggenschapsraden. Voorts is geconstateerd dat de informatie verder versterkt zou kunnen worden. Organisaties waarmee wordt samengewerkt zijn gemeenten onderwijsadviesdiensten, het administratiekantoor, de Arbodienst en andere maatschappelijke partners. Verder participeert het bestuur in vier nieuwe samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs die zich veelal nog in de fase van oprichting bevinden. De scholen De Maat en De Boslust nemen deel aan het ESF-projecten. De projecten zijn gericht op de arbeidstoeleiding van leerlingen van beide scholen. De Johan Seckel is de speciale school voor basisonderwijs in het Federatief Samenwerkingsverband Regio Ommen. Dit samenwerkingsverband draagt een interzuilair karakter en bestaat uit 32 scholen met in totaal 4.000 kinderen. 5.3 Belangrijkste bestuurlijke voornemens en reeds genomen besluiten Eind 2012/begin 2013 heeft de Raad van Toezicht de jaarbegroting 2013 vastgesteld én kennisgenomen van het meerjaren perspectief. De begroting 2013 laat een klein voordeel zien (€ 9.050). Gestreefd wordt naar een sluitende meerjarenbegroting. Op pagina 19 zijn op hoofdlijnen de cijfers van de begroting 2013 gepresenteerd. 5.4 Toekomst- en risicoparagraaf De toekomst betreffende de ontwikkeling van de leerlingaantallen is moeilijk te prognosticeren. Op basis van historische gegevens lijken de aantallen stabiel te blijven, voor het speciaal onderwijs is het echter onmogelijk een inschatting te maken van het aantal beschikkingen dat zal worden afgegeven. Alle ontwikkelingen rondom “Passend Onderwijs” veroorzaken onzekerheid t.a.v. de toekomst van het speciaal onderwijs. Gezien het lage verwijzingspercentage in twee van de vier Samenwerkingsverbanden waar de scholen in participeren lijkt het leerlingenaantal voor de komende jaren stabiel te blijven. De leerlingtelling op 1 oktober 2012 betekende opnieuw een lichte stijging ten opzichte van de vorige tellingen. Voor de komende periode verwachten we een stabiele situatie met op de langere termijn een daling van het leerlingenaantal door de ingezette algehele krimp. Daling of stijging van leerlingenaantallen en het inspelen op de hulpvragen uit het samenwerkingsverband zijn mogelijke actiepunten die organisatorische en financiële consequenties hebben. Het bestuur volgt de ontwikkelingen nauwlettend en zal waar nodig, tijdig regulerend optreden. 5.5 Code Goed Bestuur In 2010 is de Wet Goed Onderwijs, Goed Bestuur van kracht geworden. De Wet beoogt een scheiding tussen bestuur en intern toezicht. Hiervoor is de Code Goed Bestuur ook voor het Primair Onderwijs aangepast. Sinds april 2010 kent de organisatie een Raad van Toezicht en een College van Bestuur. De Raad van Toezicht en het College van Bestuur handelen en besluiten overeenkomstig de beginselen van behoorlijk bestuur. Er is een duidelijk functiescheiding aangebracht en deze is vastgelegd in een reglement. Stichting voor Protestants Christelijk Speciaal en- Voortgezet Speciaal Onderwijs te Ommen en Omstreken
23