Bestuurlijke bijeenkomst 30 september 2015 Continuïteit van forensische en intensieve zorg
Bestuurlijke bijeenkomst Continuïteit van forensische en intensieve zorg Continuïteit van forensische en intensieve zorg. Dat is waar het tijdens de bestuurlijke bijeenkomst op woensdag 30 september om draaide. Het stralende zonnetje en het uitzicht over de Bergse Plas bleken inspirerend te werken. Met ruim honderd gasten werd de bijeenkomst in conferentiecentrum Lommerrijk goed bezocht. Een gemêleerd gezelschap van bestuurders, burgemeesters en wethouders, zorgverzekeraars, vertegenwoordigers van de GGZ en deskundigen van betrokken ministeries zorgde ervoor dat het onderwerp inhoudelijk besproken werd.
2
Bestuurlijke bijeenkomst Continuïteit van forensische en intensieve zorg
Bestuurlijke bijeenkomst Continuïteit van forensische en intensieve zorg
3
Waar hebben we het nu eigenlijk over?
“Onder verwarde personen verstaan we eenieder die, vanwege zijn al dan niet tijdelijk verstoorde oordeelsvermogen gedrag vertoont, waarmee hij zichzelf of enig ander
Op dit moment zijn er in
in gevaar brengt en/of een bedreiging vormt
Nederland nog geen betrouwbare
voor de openbare orde en veiligheid.”
cijfers van de precieze omvang van de groep verwarde personen,
Definitie verwarde personen, zoals getoond tijdens de presentatie van Joost Eerdmans.
maar in de regio Rotterdam gaan we uit van de volgende aantallen: Verwarde personen
Lastige doelgroep
als regionaal. Het in juni verschenen rapport van
Een lastig onderwerp, bleek eens te meer uit de
de Commissie Hoekstra, naar aanleiding van de
aftrap van de sprekers en uit de discussies die later
zaak van Bart van U. en de brief over de hoofdlijnen van
op de middag plaatsvonden in de workshops. Of
het Plan van Aanpak verwarde personen van minister
zoals Joost Eerdmans, voorzitter van de Stuurgroep
Schippers laten wel zien hoe urgent het probleem
van het Veiligheidshuis Rotterdam-Rijnmond, in zijn
is.
inleiding zei: ‘In de wetenschap is het begrip verwarde personen niet eenduidig geoperationaliseerd en in
Snijvlak
de praktijk verstaat ook niet iedereen er hetzelfde
Een deel van de verwarde personen zijn mensen die
onder. Geen wonder, want de groep mensen om
nu eens geholpen worden op basis van een foren-
wie het gaat, is divers: mensen met verschillende
sische zorgtitel en dan weer via een indicatie voor
aandoeningen of beperkingen, zoals psychiatrie en
de reguliere GGZ in de klinische zorg belanden. En
verslaving. Maar ook mensen met levensproblemen,
soms gewoon weer op straat staan. Een complexe
zoals schulden, onverzekerd zijn, dakloosheid en
doelgroep die zich op het snijvlak van veiligheid en
het verlies van dierbaren. Maar allemaal: mensen
zorg bevindt en die, getuige de casuïstiek van de af-
die zich verward gedragen en die soms een ernstig
gelopen jaren, voor veel problemen zorgt. Eerdmans:
gevaar vormen voor hun omgeving.’
‘Niet zelden hebben zij ook na afloop van een traject in een strafrechtelijk kader nog geestelijke gezond-
Urgent
heidszorg nodig, al dan niet in een forensische set-
Belangrijke pijler onder de bijeenkomst was de
ting. Ook als de gemeente daarvoor niet verantwoor-
wisselwerking tussen strafrecht en zorg en de
delijk is, is het alleen al met het oog op de veiligheid
verbinding van deze domeinen, zowel landelijk
op straat erg belangrijk dat de juiste zorg geboden
4
Bestuurlijke bijeenkomst Continuïteit van forensische en intensieve zorg
wordt en de overgang tussen de stelsels en de finan-
4.186 unieke personen
cieringsvormen soepel verloopt.’ ZSM (straf)
“Nut en noodzaak voor wissel- en samenwerking tussen strafrecht en zorg is nu echt bekend.”
754 unieke personen verantwoordelijk voor 1441 aanhoudingen
Aanpak in Veiligheidshuizen Verder bouwen ‘De voedingsbodem is in de regio Rotterdam-Rijn-
505 unieke personen
mond al gelegd,’ besloot Eerdmans zijn inleiding.
EPA-lijst
‘Verder bouwen aan oplossingen voor de regio en komen tot werkwijzen die wel werken is het doel van
36 personen
vandaag. Samen hebben we de ambitie om hiermee ook een voorbeeld te worden voor andere delen van het land.’ Over die oplossingen en werkwijzen werd later die middag uitgebreid gesproken en gediscussieerd. Met nuttige uitkomsten tot gevolg. En met con-
Civiele maatregelen Rechterlijke machtiging
1.182 IBS’en
crete actiepunten die opgepakt zullen worden, omdat ter plekke bestuurders zijn opgestaan om als trekker te fungeren. Zodat de uitkomsten geborgd worden en
2.144 RM’s
niet verdwijnen in de hectiek van alle dag.
Bestuurlijke bijeenkomst Continuïteit van forensische en intensieve zorg
5
Actiepunten minister Schippers
Joost Eerdmans verwees in zijn openingswoord naar ‘drie actiepunten van minister Schippers’. Dat was een verwijzing naar haar brief van 30 juni 2015 waarin zij het ’Actieplan verwarde personen’ aankondigde. In deze brief stonden zes actiepunten:
1
Er komt een sluitende keten van verzekerde zorg.
2
Elke gemeente is in staat om te beschikken over een voorziening die zorgt voor snelle toeleiding tot zorg en ondersteuning.
3 4 5
6
6
Alle personen die in beeld komen, krijgen een persoonlijke aanpak. Gemeenten kunnen aangeven op welke punten zij ‘improvisatieruimte’ nodig hebben om problemen op te lossen. Onderzoek naar de mogelijkheid om verwarde personen zonder vastgestelde geestesstoornis kortdurend ter observatie op te nemen. Instelling van een aanjaagteam om de uitvoering van het plan van aanpak te monitoren, en waar nodig oplossingen aan te dragen.
Bestuurlijke bijeenkomst Continuïteit van forensische en intensieve zorg
BEELD: BEELDENGELUIDWIKI.NL
‘Verwarde personen zijn geen Swiebertjes meer…’
“Er is nou eenmaal een groep mensen die simpelweg niet in een systeem te passen zijn.”
Bovenstaande parallel met de
In de optiek van Kriens kan dit is 80% te kwalificeren als regu-
populaire tv-serie uit de jaren
ook richting geven aan het den- lier en niet zo ingewikkeld. Bij
60 werd getrokken door Jantine
ken over de hedendaagse omgang 20% van die personen wordt het
Kriens, voorzitter van de directie-
met verwarde personen. Daarbij al een stuk gecompliceerder. En
raad van de VNG (Vereniging van
gaf zij een duidelijke waarschu- weer een kwart daarvan is uiter-
Nederlandse Gemeenten). Ook
wing af voor overdreven denken mate complex. Het gaat dan om
is zij voorzitter van de Landelijke
vanuit het systeem. ‘Systemen mensen waar je niet slechts twee
Stuurgroep Veiligheidshuizen. Of
zijn natuurlijk vaak werkzaam of drie problemen aantreft, maar
Swiebertje vandaag de dag nog
en begrijpelijk, maar we moeten soms wel tien. Doorgaans ook nog
als verwarde persoon zou wor-
niet de illusie koesteren dat we eens op uiteenlopende leefgebie-
den aangemerkt betwijfelt zij,
daarmee alle problemen kunnen den zoals wonen, werk, inkomen
maar analoog aan de situatie in
oplossen. Er is nou eenmaal een en gezondheid. En juist díe groep
die tijd, vroeg zij wel erkenning
groep mensen die simpelweg niet wordt zichtbaar bij de Veiligheids-
voor de combinatie van toezicht
in een systeem te passen zijn.’
huizen. Het is ook een groep waar
(Bromsnor) en zorg (Saartje).
vaak systemen voor worden ver-
Dat zorgde er immers voor dat het
In dat verband sprak zij over het zonnen, terwijl ze eigenlijk per
leven van de sympathieke zwerver
‘paradigma van de pyramide’: definitie niet in systemen passen.
enigszins in het gareel bleef.
van de groep probleemgevallen
Bestuurlijke bijeenkomst Continuïteit van forensische en intensieve zorg
7
“Laat de professionals op de werkvloer nou gewoon eens aan de slag gaan met de problemen van deze 5 procent.”
“In de rafelranden leer je waar het systeem aanpassingen nodig heeft. De Veiligheidshuizen zijn bij uitstek de plaats waar die rafelranden zichtbaar zijn.”
Wat is er nodig?
Een regelvrije ruimte
kinderen elke dag naar een school
Kriens pleitte er in dat verband
voor speciaal onderwijs, maar
voor om juist een ‘regelvrije ruim-
omdat hij in de schuldhulpverle-
te’ te creëren. ‘Laat de professio-
ning terecht kwam, moest hij zijn
nals op de werkvloer nou gewoon
auto verkopen. De opbrengst was
eens aan de slag gaan met de pro-
4.500 euro. Nu moesten de kinde-
blemen van deze 5 procent. Los
ren dus met speciaal vervoer naar
op wat er opgelost moet worden.
school worden gebracht. Kosten
Hier heb je budget: aan de slag!’
voor de samenleving na een jaar:
Een mooi voorbeeld waar deze
150.000 euro! En dan zijn de pro-
essentieel en groeiend. Het sys-
regelvrije ruimte zou kunnen wer-
blemen die de kinderen vanwege
ken, gaf zij aan de hand van een
de hechtingsstoornis kregen met
teem moet dichtbij de leefwereld
casus van de vader van twee kin-
de diverse chauffeurs nog niet
deren met een hechtingsstoornis.
eens genoemd. Een creatieve
seerd. Dat is een zoektocht waarbij
Hij raakte werkloos en kwam in de
professional had dit totaal anders
schulden. Voorheen reed hij zijn
benaderd.
we nog maar aan het begin staan.
volgens Jantine Kriens De rollen van gemeenten (én VNG) en veiligheidshuizen zijn
van mensen worden georgani-
De VNG heeft alvast een aantal aanbevelingen:
“Hoe zorgen we dat iedereen die vóór 1 januari in de zorg zat nu niet tussen wal en schip komt?”
Samenwerking
waarschijnlijk grote opgave voor
Samenwerking blijft in dit verband
gemeenten. Kriens pleitte ervoor
moeten niet alleen de verschillende disciplines bij
het
Samenwer-
de problematiek daarbij vooral
elkaar brengen, maar moeten ook voortdurend
king binnen de Veiligheidshuizen,
ook te benaderen in termen van
scannen wat de wijk nodig heeft.
maar ook tussen Rijk en gemeen-
draaglast en draagkracht. ‘Hoe
ten. En ook de samenwerking
kunnen we de groeiende groep
Maak gebruik van bestaande voorzieningen in
met het VNG en tussen gemeen-
mensen die het over de schoe-
plaats van steeds iets nieuws te bedenken. Ver-
ten onderling. Want hoe zorgen
nen loopt omdat de samenleving
bindt de voorzieningen met elkaar.
we bijvoorbeeld dat iedereen die
zo veel van ze vraagt, ondersteu-
vóór 1 januari in de zorg zat nu
nen? En hoe zorgen we voor een
niet tussen wal en schip komt?
eerlijke verdeling van de last van
vrije ruimte waarin professionals de ruimte en
En hoe zorg je dat je de bestaande
het oplossen van problematie-
middelen krijgen om problemen op creatieve wij-
infrastructuur (zoals specialisti-
ken zoals verwarde personen (én
ze op te lossen. Zorg dat de professionals bij die
sche hulpverlening) niet zomaar
vluchtelingen bijvoorbeeld) over
aanpak worden gedekt.
uit handen laat vallen? Een on-
de gehele samenleving?’
sleutelwoord.
8
Bestuurlijke bijeenkomst Continuïteit van forensische en intensieve zorg
Zorg dat de eerste lijn goed op orde is. Wijkteams
Ontwerp geen nieuwe systemen, maar creëer een
Zorg voor beschikbaarheid op basis van 24/7.
Bestuurlijke bijeenkomst Continuïteit van forensische en intensieve zorg
9
“De crimipedia bestaat nog niet”
“Samenwerking zoals in het Veiligheidshuis, is voor het OM een voorbeeld van een goede manier om er in ieder geval het maximale aan te doen.”
Welke (terechte) verwachtingen
soms te maken met een andere
informatie die beschikbaar is, ook
nele aanwezigheid voegt naar zijn
sen, net zo min als hij het OM met
Van Nimwegen besloot zijn be-
heeft de samenleving op het ge-
werkelijkheid. Een ‘crimipedia’
bij alle betrokken instanties zoals
mening niets toe: ‘Je moet er al-
de zorgverzekeraars om tafel ziet
toog waarschuwend met de vast-
bied van veiligheid? Dat was een
bestaat immers nog niet! Het is
politie en zorginstanties terecht
leen staan als je wat te vertellen
zitten om het aantal beschikbare
stelling dat alle maatregelen, sa-
van de vraagstukken waar Marc
een ingewikkeld vraagstuk en het
komt. Professionals (of rechters)
hebt. Het is wel functioneel om
bedden te laten uitbreiden.
menwerking en creativiteit helaas
van Nimwegen, hoofdofficier van
is terecht dat er wordt gevraagd
kunnen dan de juiste beslissingen
er te staan als er een BOPZ-pro-
justitie, parket Rotterdam, bij stil
om een gedetailleerde evaluatie
nemen. ‘Een kanttekening is nog
cedure is opgestart naar aanlei-
Intensiveren samenwerking
dat er nooit meer iets misgaat.
stond in zijn presentatie. In de
als het misgaat, zoals in de zaak
wel de vraag hoe responsief die
ding van een strafrechtelijk feit
Het derde aandachtsgebied van
‘Mensen vormen nou eenmaal
transparante wereld van nu gaat
Bart van U. En dat instanties dus
informatie dan is. Je kunt immers
en bijvoorbeeld de voorlopige
de commissie betreft het inten-
soms een gevaar, ook al zijn ze
de burger er vanuit dat ‘de over-
ter verantwoording worden geroe-
niet iets delen wat niet in het dos-
hechtenis wordt geschorst. Ook
siveren van de samenwerking
nog helemaal niet geïndiceerd.’
heid’ zijn zaakjes op orde heeft.
pen.’ Het rapport van de commis-
sier is opgenomen. En hoe kun je
als bepaalde nadere onderzoeken
tussen politie, justitie, gedwon-
Maar samenwerking zoals in het
Bijvoorbeeld doordat informatie
sie Hoekstra is dan ook een be-
borgen dat je niet iets mist?’
wenselijk zijn, de verdachte niet
gen GGZ en veiligheidshuizen bij
Veiligheidshuis, is voor het OM
over individuen bij alle betrokken
langrijk verantwoordingsmoment.
meewerkt en er een relatief klein
gevaarlijke, gestoorde mensen.
een voorbeeld van een goede ma-
instanties inzichtelijk is. ‘Vanuit
‘Het knappe van de commissie is
Rol van het OM in
strafbaar feit is gepleegd, is de
Met een tweetal anekdotes gaf hij
nier om er in ieder geval het maxi-
het perspectief van de burger ge-
dat ze met een maatschappelijke
BOPZ-procedures
aanwezigheid van het OM nuttig
praktijkvoorbeelden van momen-
male aan te doen.
zien is dat volstrekt begrijpelijk.
bril naar de professionele wereld
Iets
toonde
en wenselijk.’ Daarnaast plaatste
ten waar de afstemming tussen
Maar de professionals hebben
heeft gekeken en niet anders-
van Nimwegen zich bij de idee-
de hoofdofficier kanttekeningen
zorgketen en justitieketen niet
om.’ In zijn beschouwing ging Van
ën van de commissie Hoekstra
bij de grotere rol die de commis-
altijd optimaal verliep. Dat leidde
Nimwegen met name dieper in op
over de taak- en rolopvatting van
sie voor het OM ziet bij vrijheids-
bij partijen tot wat hij bestempel-
de driedeling die de commissie in
het openbaar ministerie in de
beneming in de gedwongen zorg.
de als ‘handelingsverlegenheid’.
haar aanbevelingen heeft aange-
BOPZ-procedure. De commissie
‘Het OM heeft immers geen ver-
Van Nimwegen onderstreepte de
bracht met betrekking tot de aan-
ziet bij het OM nog te veel een ad-
stand van psychische stoornis-
noodzaak elkaar te blijven opzoe-
pak van verwarde personen.
ministratieve insteek en vindt dat
sen en ook niet van het gevaar
ken en pleitte in dat verband onder
die rol meer inhoud zou moeten
dat uit zo’n stoornis voortkomt.
meer ook voor creativiteit. Ook hij
Informatievoorziening
krijgen. De spreker bleek weinig
Laat staat van de behandeling die
bleek, net als Kriens, voorstander
Op het gebied van informatievoor-
te zien in een standaard aanwe-
daarvoor nodig is.’ Daarom ziet hij
van een ‘vrije ruimte’, daar waar
ziening onderschrijft het OM de
zigheid van de officier van justitie
voor het OM geen centrale rol in
de kaders te veel beperken of er
noodzaak om te zorgen dat alle
bij de BOPZ-zitting. Niet functio-
dit soort besluitvormingsproces-
zelfs geen enkel kader is.
“In de transparante wereld van nu gaat de burger er vanuit dat ‘de overheid’ zijn zaakjes op orde heeft.”
10
terughoudender
Bestuurlijke bijeenkomst Continuïteit van forensische en intensieve zorg
nooit een garantie zullen vormen
Bestuurlijke bijeenkomst Continuïteit van forensische en intensieve zorg
11
“Zorg kan niet
zonder veiligheid. En veiligheid kan niet zonder zorg”
Tussen reguliere en forensische zorg Een ander belangrijk thema op het snijvlak van strafrecht en zorg is de continuïteit van reguliere en forensische zorg, geeft Ter Kuile de aanwezigen mee. Naar schatting heeft de doelgroep waarvoor dit zo belangrijk is, een omvang van 10.000 tot 15.000 cliënten per jaar. Patiënten met ernstige en complexe problematiek op diverse leefgebieden, die langdurige behandeling en/of begeleiding nodig hebben. Mensen met een ernstige psychiatrische aandoening, met veelal weinig ziektebesef en/of
Het Veiligheidshuis is een netwerkconstructie, die
treerde incidenten bij de politie (van circa 40.000 in
behandelmotivatie. Zij pendelen geregeld heen en weer tussen zorg in
bij uitstek geschikt is om zorg, straf en bestuur goed
2011 naar zo’n 60.000 in 2014). Maar ook de ernst van
het reguliere en in het forensische circuit. In veel gevallen hebben niet
met elkaar te laten samenwerken. Dat was het ver-
de incidenten nam toe. Het rapport van de commis-
alleen zijzelf te lijden onder hun problemen, maar veroorzaken zij ook
trekpunt van de inleiding van Reinier ter Kuile, direc-
sie Hoekstra naar aanleiding van zo’n ernstig inci-
overlast en/of zijn zij een gevaar voor anderen en hun omgeving. ‘Een
teur Beschermen, Aanpakken en Voorkomen van het
dent gaf wel aan hoe belangrijk het is om te komen
waterdichte aansluiting van de keten van zorg is dan van groot belang om
ministerie van Veiligheid en Justitie. Hij besteedde
tot een sluitende aanpak op dit thema. Volgens Ter
te voorkomen dat zorgtrajecten worden onderbroken en mensen weer
vooral aandacht aan het vraagstuk van de continuï-
Kuile ligt de oplossing van de problematiek vooral
terugvallen in problematisch delict gedrag.’ Ter Kuile gaf een overzicht
teit van zorg, maar constateerde ook dat bij de aan-
op lokaal niveau. ‘In vroege signalering en preven-
van verschillende (beleids-)initiatieven die daaraan moeten bijdragen.
pak van verwarde personen het Veiligheidshuis een
tie bijvoorbeeld. Daarom is samenwerking tussen de
Zo is er sinds 1 januari 2014 een beleidsregel van kracht die het mo-
belangrijke rol zou moeten spelen. Maar dan wel als
professionals zo belangrijk. Zij krijgen immers direct
gelijk maakt om middelen tussen de kaders (Zorgverzekeringswet en
tweedelijnsvoorziening. ‘Want met name als er spra-
te maken met mensen die verward gedrag vertonen
door het ministerie van Veiligheid en Justitie betaalde forensische zorg)
ke is van complexe en of meervoudige problematiek
en daardoor overlast veroorzaken. Of die een gevaar
over te hevelen. Dat maakt het mogelijk om flexibel om te gaan met de
is een multidisciplinaire aanpak wenselijk.’ Dat er
voor zichzelf of anderen zijn. Dat stelt dus eisen aan
beschikbare bedden. Zo kan worden voorkomen dat aan de ene kant lege
inmiddels sprake is van een urgent probleem, wordt
de samenwerking tussen gemeenten, politie, OM en
bedden staan, terwijl aan de andere zijde de nood hoog is.
door alle partijen inmiddels wel onderschreven. Dat
GGZ, zowel op lokaal als landelijk niveau. En dat be-
komt vooral door de stijging van het aantal geregis-
gint met een goede communicatie en overdracht.’
12
Bestuurlijke bijeenkomst Continuïteit van forensische en intensieve zorg
Bestuurlijke bijeenkomst Continuïteit van forensische en intensieve zorg
13
“In veel gevallen hebben niet alleen zijzelf te lijden onder hun problemen, maar veroorzaken zij ook overlast aan, en/of zijn zij een gevaar voor anderen en hun omgeving.”
Programma continuïteit van zorg In opdracht van het ministerie van Veiligheid en Justitie, het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Zorgverzekeraars Nederland, GGZ Nederland en de VNG, wordt op korte termijn een programma ge-
Kijkje in andermans keuken
start om cliënten de meest passende en tijdige zorg te leveren (direct) na afloop van de strafrechtelijke titel. Dit programma moet primair via een regionale aanpak gestalte krijgen. Gedacht wordt aan een regionaal overleg over uitstromende cliënten uit de forensische zorg en detentie. Dit overleg moet deels op casusniveau en deels op beleidsmatig niveau worden gevoerd. Bij voorkeur wordt het Veiligheidshuis voor dit overleg gebruikt. Op landelijk niveau zijn afspraken nodig over tijdelijke overname van indicatiestellingen. De ‘oude indicatiestelling’ wordt dan na afloop van een forensische (strafrechtelijke) titel overgenomen voor een periode van maximaal 90 dagen, tot de nieuwe opdrachtgever de indicatie heeft gesteld. Zo kan worden voorkomen dat mensen tijdelijk verstoken raken van noodzakelijke zorg, of zelfs helemaal uit beeld raken. Ter Kuile heeft positieve verwachtingen over het programma. Hij constateerde een breed draagvlak voor de afspraken, onder meer door de brede deelname in de ingestelde werkgroep Continuïteit van zorg die aan de totstandkoming van het programma vooraf ging: ‘Op deze manier
Na afloop van de bijeenkomst stond er in de lege zaal nog een volgeschreven flip-over. Het was de uitkomst van een spontaan opgekomen idee van dagvoorzitter Vincent Roozen. Hij stelde tijdens de bijeenkomst namelijk voor om eens op informele wijze bij elkaar langs te gaan en zo een kijkje te nemen in de keuken van andere organisaties. Een idee dat direct door vele aanwezigen omarmd werd. Bij het verlaten van de zaal schreven zij hun naam op de flip-over om zo aan te geven bij welke organisatie zij een keer mee willen lopen. De organisatie van deze ‘meeloop-stages’ ligt bij het Veiligheidshuis Rotterdam-Rijnmond. Zodra hierover meer bekend is, wordt u hierover geïnformeerd.
zullen niet alleen afspraken op landelijk niveau gemaakt kunnen worden, maar kunnen ook op lokaal niveau problemen in relatie tot individuele patiënten daadwerkelijk worden opgelost.’
14
Bestuurlijke bijeenkomst Continuïteit van forensische en intensieve zorg
Bestuurlijke bijeenkomst Continuïteit van forensische en intensieve zorg
15
“Burgemeester Van Hemmen is portefeuillehouder
De workshops
namens de regioburgemeesters en daarmee aanspreekpunt op het gebied van verwarde personen. Hij is bestuurlijk trekker namens het regionaal veiligheidsoverleg. Namens de 32 burgemeesters is
In drie verschillende workshops werd levendig verder gediscussieerd over de thema’s Aanbod en Financiering, Verwarde personen in breder
er een onderzoek gestart naar de oorzaken van de
Zorg voor goede cijfers.
sterke stijging van het aantal meldingen bij de po-
perspectief en Continuïteit van zorg. Na afloop vatte dagvoorzitter
litie. Dat onderzoek loopt, maar het is belangrijk
Vincent Roozen, samen met de workshopleiders, de belangrijkste uitkomsten samen:
Zorg voor een goede doorstroom vanuit beschermd wonen met een forensische titel naar woonvormen in een regulier kader, onder verantwoordelijkheid van de gemeente. Inzicht in de uitstroom van forensische titels en voldoende fysieke woonplekken zijn daarbij noodzakelijk.
De methodiek en ervaring binnen het Veiligheidshuis kunnen we gebruiken. Dus niet neerleggen bij het Veiligheidshuis, maar leren van het Veiligheidshuis.
Onderzoek naar vraag naar en aanbod van hoog beveiligde BOPZbedden (acuut en behandelsetting). Zijn er meer nodig in onze regio? Zijn er landelijk ook bedden beschikbaar, waar we vanuit onze regio gebruik van kunnen maken?
Voorkom eigenstandige beëindiging Rechterlijke Machtiging (RM) en en maak iemand verantwoordelijk voor financiering voor opschaling naar forensische zorg.
16
Durf te escaleren, durf te doen. Structuur mag geen belemmering zijn om je gevoel te volgen. Bestuurders moeten professionals ondersteunen en bestuurlijke dekking geven.
Triage moet plaatsvinden op of zo dichtbij mogelijk de vindplaats. Het Veiligheidshuis is tweedelijns, dus hier geen triage. Wel de systematiek van het Veiligheidshuis toepassen op verwarde personen.
Onderzoek naar de omvang en samenstelling van de groep verwarde personen: over wie hebben we het nu precies?
Vermijd opvang van verwarde personen in een politiecel en zorg voor opvang in een andere ruimte of instelling.
Meer forensische IBW-bedden in 2016.
Oppassen dat we het niet alleen over de 5% hebben. Belangrijker is: hoe voorkomen we dat die 15% de 5% wordt? Hoe eerder we erbij zijn, hoe eerder de politie-inzet overbodig wordt.
dat er ondertussen ook een start wordt gemaakt
Slotwoord
met de aanpak van de reeds bekende knelpunten.
In het slotwoord prees Werner ten Kate (wnmd. Burgemeester Giessenlanden) de betrokkenheid van de aanwezigen en de inzet die er is om te proberen
Een nieuwe situatie vraagt om een nieuwe aanpak. Het huidige systeem blijkt niet geschikt, maar voordat we een nieuw systeem verzinnen moeten we kijken wat er nodig is. En dat betekent onderaan beginnen: kijk vanuit de mensen en maak dan de cirkel steeds groter.
Zorg voor een pot met geld voor vrije bestedingsruimte om te kunnen doen wat nodig is en zorg dat de professionals de beschikking krijgen over dit geld.
Regel het vervoer van GGZpatiënten goed. Breng dit expliciet onder de werking van de Twa, neem dit op in het Besluit Twa en stel in dit besluit eisen aan het vervoer.
De 24/7 beschikbaarheid van justitie én zorg.
Bestuurlijke bijeenkomst Continuïteit van forensische en intensieve zorg
Het vervolg
om een zaak zoals die van Bart van U. in de toekomst te voorkomen. Hij kwam terug op een vergelijking
De opzet van de bestuurlijke
die Jantine Kriens eerder op de dag maakte. Subtiel
bijeenkomst was om het niet
maakte hij zijn gehoor er op attent dat naast Bromsnor
bij woorden alleen te laten. De
en Saartje, ook de Burgemeester een belangrijke rol
inzichten en uitkomsten van
had in de omgang met Swiebertje. ‘En hun succes laat
de dag zullen dan ook worden
zich samenvatten in een aantal kreten: het netwerk,
verwerkt in een actieprogramma.
informatie delen en geen moeilijke structuren. Er
Om te zorgen dat het ook daad-
kwamen geen processen aan te pas, men deelde
werkelijk tot uitvoering komt,
de informatie ‘aan de keukentafel’. Er werd niet
wordt een regionaal supportteam
gesproken over ketens. Mensen wonen niet in een
gestart. Inmiddels zijn Marc van
keten. Ze wonen in een woning, in een omgeving. Als
Nimwegen (hoofdofficier van
je professionals bij elkaar hebt, gaat het niet meer
justitie, parket Rotterdam) en Elly
over protocollen. Het gaat dan over mensen en over
van Kooten (directeur Publieke
wat nodig is om die te helpen. Er is natuurlijk wel één
Gezondheid bij de gemeente Rot-
ding anders dan 40 jaar geleden. De samenleving is
terdam) bereid gevonden om als
ingewikkelder geworden. En de gemeenten zijn groter
bestuurlijke trekkers tot dit team
dan de gemeente waar Swiebertje in woonde. Er zijn
toe te treden, naast de personen
veel partners, dus het is belangrijk dat gemeenten de
die zich al hadden aangemeld. Zij
regierol die ze hebben, ook pakken. Zeker als je ziet
maken beiden ook deel uit van de
dat iemand tussen wal en schip valt. Andere partners
stuurgroep van het Veiligheids-
zullen daar van harte aan meewerken.’
huis Rotterdam-Rijnmond.
Bestuurlijke bijeenkomst Continuïteit van forensische en intensieve zorg
17
CONTACT Veiligheidshuis Rotterdam-Rijnmond Marconistraat 2, 3029 AK Rotterdam Postbus 25313, 3001 HH Rotterdam 010 267 33 55
[email protected] - www.veiligheidshuisrotterdam.nl Veiligheidshuis Zuid-Holland Zuid Johan de Witstraat 40b, 3311 KJ Dordrecht 078 633 49 82
[email protected] - www.veiligheidshuiszhz.nl VeiligheidsAlliantie regio Rotterdam (VAR) Doelwater 5, 3011 AH Rotterdam Postbus 70023, 3000 LD Rotterdam
[email protected] - www.veiligheidsalliantie.nl Colofon Dit is een uitgave van het Veiligheidshuis Rotterdam-Rijnmond. Gegevens uit deze uitgave mogen uitsluitend met toestemming van het Veiligheidshuis Rotterdam-Rijnmond worden overgenomen. Tekst en redactie Annemiek de Gelder & Haiko van der Pol Vormgeving carenza*