Bestuurlijk Jaarverslag 2009
Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans, Den Haag
2
3
INHOUDSOPGAVE 1. VOORWOORD COLLEGE VAN BESTUUR ........................................................................................... 5 2. BESTUUR EN ORGANISATIE ........................................................................................................... 7 Profiel van de hogeschool .................................................................................................................... 7 Algemene instellingsgegevens ............................................................................................................. 7 Kernactiviteiten.................................................................................................................................. 9 Omgevingsanalyse ........................................................................................................................... 10 Samenwerkingspartners.................................................................................................................... 11 Verslag van de Raad van Toezicht ...................................................................................................... 12 Medezeggenschap ............................................................................................................................ 13 3. ONDERWIJS ................................................................................................................................. 15 Overzicht van de aangeboden opleidingen ........................................................................................... 15 Visitaties ......................................................................................................................................... 18 Ontwikkelingen in de diverse curricula ................................................................................................ 18 Dansvakopleiding ............................................................................................................................. 20 De School voor Jong Talent ............................................................................................................... 21 Kwaliteitszorg en studeerbaarheid binnen de instelling .......................................................................... 22 4. ONDERZOEK................................................................................................................................. 25 Onderzoek in bachelor- en masteronderwijs ........................................................................................ 25 Onderzoek in doctoraatstrajecten ....................................................................................................... 25 Lectoraten ....................................................................................................................................... 26 Overig onderzoek ............................................................................................................................. 26 5. STUDENTEN ................................................................................................................................. 27 Ontwikkelingen in de studentenpopulatie ............................................................................................ 27 Wervingsbeleid ................................................................................................................................ 29 Toelating en selectie ......................................................................................................................... 30 Het decanaat ................................................................................................................................... 31 College van Beroep voor de Examens ................................................................................................. 32 Buitenlandse Studenten .................................................................................................................... 32 Rendementen .................................................................................................................................. 35 Prijzen en vermeldingen .................................................................................................................... 36 6. PERSONEEL EN ORGANISATIE ..................................................................................................... 37 Personeelsbeleid .............................................................................................................................. 37 Personele kengetallen ....................................................................................................................... 37 Professionalisering en ontwikkeling..................................................................................................... 38 Arbeidsomstandigheden .................................................................................................................... 39 Organisatie...................................................................................................................................... 40 7. FACILITEITEN .............................................................................................................................. 41 Huisvesting ..................................................................................................................................... 41 Facility en milieuzorg ........................................................................................................................ 41 Bibliotheken .................................................................................................................................... 41 PR .................................................................................................................................................. 42 ICT................................................................................................................................................. 42 8. FINANCIËN .................................................................................................................................. 43 Bestuursverslag ............................................................................................................................... 43 Balans en exploitatierekening ............................................................................................................ 48 Kasstroomoverzicht .......................................................................................................................... 52 Bijlage I ........................................................................................................................................... 54 Samenstelling Raad van Toezicht ....................................................................................................... 54 Bijlage II ......................................................................................................................................... 56 Concerten, voorstellingen, exposities en overige projecten .................................................................... 56 Bijlage III ........................................................................................................................................ 61 Specificatie kengetallen studenten ...................................................................................................... 61 Bijlage IV......................................................................................................................................... 62 Specificatie kengetallen medewerkers ................................................................................................. 62 Bijlage V .......................................................................................................................................... 65 Bilaterale overeenkomsten ERASMUS Levenlang Leren programma ........................................................ 65
4
5
1. VOORWOORD COLLEGE VAN BESTUUR Ook in 2009 vormde de driehoek van onderwijs, onderzoek en productie het krachtige fundament van onze Hogeschool. De docenten en het onderwijsondersteunend personeel hebben hier ieder vanuit hun eigen verantwoordelijkheid weer met veel energie op voortgebouwd. Naast de reguliere onderwijsactiviteiten werd dit verslagjaar extra aandacht gevraagd voor de voorbereiding van de visitatieronde van de bacheloropleidingen Muziek en Docent Muziek in 2010. De Koninklijke Academie heeft bij de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie NVAO een aanvraag ingediend voor de nieuwe masteropleiding Interieurarchitectuur. Deze is medio 2010 gehonoreerd. Hogeschoolbreed was er aanleiding om extra stil te staan bij de rol en betekenis van de onderzoekscomponent binnen ons onderwijs. De aankondiging van de landelijke Validatiecommissie Kwaliteitszorg Onderzoek om in het vroege voorjaar van 2010 onze instelling op dit aspect te komen visiteren, leidde tot een intensieve interne evaluatie van de effecten van onderzoek tot nu toe. Er is een zelfevaluatierapport opgesteld waarin belicht is hoe wij permanent de verbinding tussen kunst en wetenschap trachten te versterken en hoe de resultaten van onderzoek van invloed zijn op het onderwijs. Ons instituut heeft in de loop der tijd een aanbod voor talentontwikkeling ontwikkeld dat letterlijk en figuurlijk een leven lang mee gaat. De oriëntatiefase voor jonge kinderen vanaf 5 jaar tijdens de zogeheten Pi-projecten (de Projecten Initieel kunstonderwijs) wordt gevolgd door talrijke vooropleidingstrajecten beeldende kunst, vormgeving, muziek en dans. Eenmaal beland in het hoger onderwijs volgen de drie cycli bachelor – master - PhD in muziek, beeldende kunst of vormgeving. Lifelong learning in optima forma onder het motto: van Pi tot na PhD. Een van de hoogtepunten was de eerste promotie van een uitvoerend musicus in Nederland: Luk Vaes promoveerde binnen het docARTES-programma in december 2009 aan onze Academie der Kunsten met de dissertatie “Extended Piano Techniques, History and Performance Practice”. Naast een openbare verdediging van het wetenschappelijk proefschrift heeft hij de resultaten van zijn onderzoek gepresenteerd tijdens drie concerten. Prof. Frans de Ruiter was zijn promotor. In 2009 zijn aanvragen ingediend voor twee nieuwe projecten in het kader van de OCW-subsidieregeling “Regionale Aandacht en Actie voor Kenniscirculatie” (RAAK). Afgelopen voorjaar is bekend geworden dat beide zijn gehonoreerd. Het betreft “AR-VIP: Augmented Reality, Visualisatie, Interactie Perceptie” in het kader van RAAK-Pro en “Artistic Research Catalogue” in het kader van RAAK-Internationaal. 2009 had echter ook een schaduwzijde. In de loop van het jaar werd duidelijk dat één van de belangrijkste randvoorwaarden om het onderwijs tot een succes te maken, de bekostiging, de komende tijd opnieuw sterk onder druk zal komen te staan. Met ingang van 2011 zal de bekostiging op nieuwe uitgangspunten worden gebaseerd. De essentie van de herziening is dat studenten die inmiddels in Nederland een bachelor- of mastergraad behaald hebben of vier jaar hoger onderwijs hebben gevolgd, niet meer worden bekostigd wanneer zij een vervolgstudie beginnen. Voor het kunstvakonderwijs heeft dit verstrekkende gevolgen. Studenten binnen het kunstvakonderwijs hebben immers vaak eerst een andere studie gevolgd alvorens voor de kunsten te kiezen. Dit geldt met name ook voor de deeltijdopleiding, waarvan meer dan de helft van de studenten een studiehistorie dan wel een graad heeft. Hoewel het negatieve effect deels zal worden gecompenseerd met een hogere diplomabekostiging wijzen de eerste berekeningen op een structurele inkomstenderving van € 450.000,-. Dit is circa 2% van de baten. Behalve rondom de financiering zijn er ook belangrijke ontwikkelingen te melden ten aanzien van de profilering en positionering van het hoger kunstonderwijs. Zo zijn in 2009 de voorbereidingen gestart voor een sectorplan kunstonderwijs dat in de loop van 2010 aan OCW aangeboden zal worden. Tegelijkertijd heeft de HBO-raad de Commissie advisering kunstvakonderwijs geïnstalleerd onder voorzitterschap van prof. dr. Robbert Dijkgraaf, die een advies voorbereidt over het kuo als input voor het sectorplan. Ook is er in het najaar binnen de HBOraad besloten een speciale Bestuurscommissie kunstonderwijs in te stellen, waarvan de Collegevoorzitter deel zal uitmaken. Een en ander uit onvrede met de kwantitatieve en kwalitatieve aandacht voor het kunstonderwijs binnen onze branchevereniging. Naast dit alles heeft de Commissie Veerman in april jl. op verzoek van de Minister van OCW een advies uitgebracht over het hoger onderwijsstelsel. Vanuit de noodzaak een krachtige impuls te geven aan de kwaliteit en diversiteit van het Nederlandse hoger onderwijsstelsel pleit de Commissie voor een drievoudige differentiatie: in de structuur van het stelsel, in profielen van instellingen en in het onderwijsaanbod. Qua profiel en onderwijsaanbod beantwoorden wij als kleinschalige monosectorale kunstvakopleiding hier van nature aan. Verder herkennen wij ons zeer in de opmerkingen van de Commissie dat het kuo binnen het Nederlandse hoger onderwijs een bijzondere positie inneemt, dat de roep luider wordt om meer masters in het kuo aan te bieden om mee te kunnen blijven doen in de internationale top en dat het onderzoek in en naar de kunsten versterkt moet worden, inclusief de mogelijkheden voor promotietrajecten daar waar de randvoorwaarden aanwezig zijn. Dat dit zou leiden tot een discussie of het kuo onderdeel zou moeten zijn van het wetenschappelijk onderwijs, zoals in het buitenland vaak het geval is – hetgeen ook in het adviesrapport wordt opgemerkt – begroeten wij enthousiast. Wanneer bovenstaande adviezen integraal worden overgenomen, zien wij de toekomst met wat meer vertrouwen tegemoet. Het zou een bevestiging betekenen van de wijze waarop wij ons de laatste jaren landelijk en internationaal profileren en positioneren. Mei 2010, College van Bestuur
6
7
2. BESTUUR EN ORGANISATIE Profiel van de hogeschool De Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans is ontstaan door het samengaan van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten en het Koninklijk Conservatorium. Zij vormt sindsdien een verticale, monosectorale instelling voor hoger onderwijs op het gebied van beeldende kunst en vormgeving, muziek en dans met een sterk internationale inslag. De fusie kwam tot stand in 1990. Beide instellingen hebben een grote reputatie. De geschiedenis van de Koninklijke Academie gaat terug tot 1682 - ze is de oudste kunstacademie van Nederland en één van de oudste van Europa – en die van het Conservatorium tot 1826. Direct bij de start van de Hogeschool werd een gezamenlijke Interfaculteit voor Beeld en Geluid (nu ArtScience) opgericht. Daarmee werd het innovatieve karakter van de Hogeschool meteen onderstreept. De in de jaren ‟70 ingerichte eigen School voor Jong Talent met uitermate talentvolle leerlingen muziek en dans in de leeftijd van 10 tot 18 jaar, is kort na 2000 uitgebreid met beeldende kunst. Sinds 2001 werkt de Hogeschool nauw samen met de Universiteit Leiden. Dankzij de in gezamenlijkheid opgerichte Academie der Kunsten, onderdeel van de Faculteit der Geesteswetenschappen, is de Hogeschool in de voor Nederlandse begrippen unieke positie om promotietrajecten in de beeldende kunsten en de muziek te realiseren.
Algemene instellingsgegevens Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving Prinsessegracht 4 2514 AN Den Haag 070-3154777 (telefoon) 070-3154778 (fax)
[email protected] (e-mail) www.kabk.nl
Koninklijk Conservatorium Faculteit Muziek en Dans Juliana van Stolberglaan 1 2595 CA Den Haag (telefoon) 070-3151515 (fax) 070-3151518 (e-mail)
[email protected] www.koncon.nl
De Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans bestaat uit twee faculteiten en twee interfaculteiten: Faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving Faculteit Muziek en Dans Interfaculteit ArtScience Interfaculteit School voor Jong Talent
Organigram Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans
Academie der Kunsten Universiteit Leiden
Raad van Toezicht
College van Bestuur
P&O
Koninklijke Academie Faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving
Financiën
Interfaculteit ArtScience
Bestuurssecretariaat
Interfaculteit School voor Jong Talent
Koninklijk Conservatorium Faculteit Muziek en Dans
8
Raad van Toezicht Mr. S.E. Eisma, voorzitter Drs. W.J. Deetman E. in ‟t Hout Jhr. Ir. C.J.A. Reigersman R. Rietveld Drs. J.C.M. Schönfeld J.L.M. Zoet
per 1 december 2009 per 1 december 2009 per 1 december 2009
College van Bestuur van de Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans Prof. Frans de Ruiter, voorzitter Jack Verduyn Lunel, vice-voorzitter Henk van der Meulen, lid
Koninklijk Conservatorium
Koninklijke Academie
Henk van der Meulen, directeur Koninklijk Conservatorium
Jack Verduyn Lunel, directeur Koninklijke Academie
Staffunctionarissen: Jan Kleinbussink onderwijsontwikkeling Jelle Veenstra onderwijsondersteuning (tot mei) Catharina Boon algemene zaken (per september) Karin van der Lee personeel en financiën (per mei) Wim Broeckx Tom Bosma
directeur dansvakopleiding adjunct-directeur dansvakopleiding
Johan van Oord, hoofd Beeldende Kunst Corinne Noordenbos, hoofd Fotografie Ada Lopes Cardozo, hoofd Grafisch Ontwerpen Wim Ros, hoofd Interieur Architectuur Erik Verdonck, hoofd Textiel en Mode Ernst Bergmans, hoofd Deeltijdopleidingen
Interfaculteit ArtScience
Joost Rekveld, hoofd
Interfaculteit School voor Jong Talent
Jan van Bilsen, directeur Zanne Zwart, coördinator beeldende kunst Wim Broeckx, coördinator dans Anthony Zielhorst, coördinator muziek
Centraal Bureau van de Hogeschool Arthur Gieles, secretaris College van Bestuur Catharina Boon, bestuursassistent Annelique Offers, bestuurssecretaresse Margot Bebseler, hoofd Personeel & Organisatie Caroline Bogaards, hoofd Financiële Zaken (tot april) Gerard Zanoni, hoofd Financiële Zaken (per augustus) Wout Zinkstok, stafmedewerker centraal bureau Jelle Veenstra, hoofd onderwijs- en studentzaken (tot mei)
9
Kernactiviteiten Missie De Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans heeft haar missie verwoord in vier algemene doelstellingen: 1.
2. 3. 4.
het aan studenten bieden van een hogere beroepsopleiding en voorbereidende beroepsopleiding op een zo hoog mogelijk internationaal georiënteerd niveau ter voorbereiding op het scheppend, uitvoerend, docerend, bestuderend en/of registrerend beoefenen der kunsten; het betreft de domeinen beeldende kunsten, vormgeving, muziek en dans; het doen van onderzoek; het bijdragen aan de ontwikkeling van de studenten; het bijdragen aan de ontwikkeling en beoefening der kunsten.
Aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK) leiden wij studenten op tot zelfbewuste kunstenaars en ontwerpers, die door hun gedrevenheid, inhoudelijke diepgang en experimentele instelling een betekenisvolle inbreng hebben in hun discipline en de maatschappij. Vijf kernwaarden geven richting aan ons onderwijs. Wij staan voor creativiteit, inhoud, onafhankelijkheid, betrokkenheid en toekomstgerichtheid. Daarmee kiezen we voor een onderzoekende positie in de kunst van morgen vanuit een houding van geëngageerde autonomie. De komende jaren zetten wij ons ervoor in om verder uit te groeien tot een inspirerende gemeenschap waar studenten, beeldend kunstenaars en ontwerpers uit vele landen elkaar ontmoeten om in discussie te gaan en samen te werken. Om daarin te slagen, streven wij in de praktijk van alledag naar vitaliteit in de opleiding en organisatie, naar intensief onderwijs op het hoogste niveau en studierichtingen die tot de meest diepgravende en vooruitstrevende in hun vakgebied behoren. Studeren aan het Koninklijk Conservatorium (KC) te Den Haag betekent studeren aan het oudste conservatorium van Nederland, een muziekinstituut dat al decennia lang garant staat voor topkwaliteit, waaraan internationale topmusici zijn verbonden als docent en waar traditie en ambacht onlosmakelijk zijn verweven met experiment en vernieuwing. Primaire doelstelling van het Koninklijk Conservatorium is de aankomende jonge musicus en docent muziek de hoogste artistieke, ambachtelijke en pedagogische vaardigheid en veelzijdigheid bij te brengen om te kunnen functioneren in de veeleisende en voortdurend veranderende beroepsomgeving van vandaag de dag. Daarbij is het van belang om nieuwsgierigheid en creativiteit van studenten te ontwikkelen en inspirerend en uitdagend te zijn om voortdurend nieuwe wegen en paden te kunnen inslaan in het internationale cultuurlandschap en bovendien, waar gewenst, de aankomend musicus op te leiden tot een bekwaam leraar of pedagoog. Profiel De Hogeschool geeft haar missie vorm in een breed scala van educatieve en artistieke activiteiten. Ze verzorgt onderwijs, organiseert projecten, uitvoeringen en exposities, is actief in internationale samenwerking en uitwisseling, brengt interdisciplinair onderwijs van de grond en heeft onderzoek tot kernactiviteit gemaakt. Specifieke kenmerken waarmee de Hogeschool zich onderscheidt binnen het hoger onderwijs zijn: Het streven naar een hoog technisch en artistiek niveau, gerelateerd aan internationale maatstaven, vernieuwing vanuit traditie en het samengaan van onderwijs, onderzoek en productie. De Hogeschool heeft gemiddeld 1.800 tot 2.000 ingeschreven studenten en heeft een sterk internationaal profiel. Van de Academiestudenten is ongeveer 15% uit het buitenland afkomstig, in het Conservatorium zelfs ruim 60%. Zij krijgen onderwijs van internationaal georiënteerde docenten die vooraanstaande posities vervullen in de nationale én internationale beroepspraktijk, onder wie buitenlandse gastdocenten. Hoe internationaal ook, de Hogeschool is als bron van cultuur stevig verankerd in de gemeente Den Haag en, in bredere zin, het Nederlandse culturele achterland. De studenten zijn met projecten, initiatieven en manifestaties in het culturele leven van de regio actief. Na afstuderen dragen ze werkend als zelfstandige of in dienst van muziek- en dansgezelschappen, kunstenaarscollectieven, ontwerpbureaus en studio‟s bij aan het creatief potentieel van Den Haag en omgeving. Docenten, studenten en afgestudeerden zijn vertegenwoordigd in de culturele netwerken in Den Haag en spelen elders in het land in concertzalen, muziektheaters, musea en galerieën, commissies en fondsen een betekenisvolle rol in het culturele leven.
10
Omgevingsanalyse Kunst en cultuur bewegen zich in schatkamers en kraamkamers. Vanuit een zorgvuldige en liefdevolle omgang met het verleden zoeken wij onze weg daar waar nieuwe kunst gemaakt wordt. We doen dat te allen tijde met een onderzoekende houding en zelfs door het doen van onderzoek. Dit leidt tot een op de actualiteit gerichte uitvoerings- en presentatiepraktijk. Deze activiteit is de spiegel voor de scheppende kunst die eveneens in onze huizen wordt verwekt. In dit verband kunnen ook de in sommige domeinen vervagende grenzen worden genoemd tussen kunst, cultuur en entertainment. Waar kunst met nieuwe technologie vervaardigd, bewerkt, gereproduceerd en waargenomen wordt doen zich ongekende mogelijkheden voor, waarbij echter beheersing van het ambacht, vakkennis en goede smaak absolute voorwaarden zijn om tot verantwoorde resultaten te komen. Als instelling voor kunst en cultuur beseft de Hogeschool dagelijks dat hij onderdeel is van de immateriële infrastructuur van ons land, die het hele weidse landschap omvat van alle kunstdisciplines, in hun monodisciplinaire verschijningsvormen, maar tevens multi- en interdisciplinair bezien. De wereld van kunst en cultuur is het laatste decennium drastisch veranderd. De vele honderden aanvragen in de recente kunstenplanprocedure tonen de creativiteit en fantasie van de makers. Des te schrijnender is dat zij budgettair ernstig worden beknot. Het kunstonderwijs leidt op voor de beroepsuitoefening in dit stelsel. Dat vraagt om kunstenaars die niet worden geoormerkt door beroepsprofielen en startkwalificaties. Zij zullen zich door disciplines heen moeten bewegen, op basis van een solide beheersing van het ambacht; zij zullen in ondernemende zin en dienende rollen werkzaam zijn; zij zullen hun reguliere bacheloropleiding op enig moment aanvullen met een masteropleiding en eventueel zelfs een PhD-traject, maar ook anderszins opereren in een situatie van lifelong learning. De afgestudeerde kunstenaar zal veel moeten ondernemen teneinde bij gebrek aan gestructureerde banen zijn weg te vinden in competitieve omgevingen. Hij moet dan ook geen ondernemer worden, maar een creatieve entrepreneur, die binnen de eigenheid van kunst en cultuur voortdurend verbanden legt met opdrachtgevers, binnen gesubsidieerde en zelffinancierende systemen. De schoolverlater kan een afgestudeerde zijn, maar ook een student die om een goede reden de Hogeschool zonder getuigschrift verlaat. Dit kan om familiaire, persoonlijke of financiële redenen zijn, maar vaak ook omdat betrokkene zijn weg in de beroepsuitoefening al gevonden heeft. Rendement moet in het kunstonderwijs genuanceerd worden gezien: zij die reeds na enkele jaren het systeem verlaten kunnen hun opleiding veelal goed in elke verdere studie of beroepsuitoefening inzetten. In verband met al het bovenstaande worden de curricula sterk aangepast. De individuele contacttijd zal worden heroverwogen en zal (of is al) geflexibiliseerd, team teaching en peer teaching hebben hun intrede gedaan en de zelfwerkzaamheid van de student op basis van een sterke motivatie van begin af aan geïmplementeerd. Vanzelfsprekend gaat het bij de kunsten om een internationale biotoop. Verschil maken tussen landen van herkomst is oncreatief en onterecht. De selectie van studenten aan de poort kan niet geschieden op basis van EU of niet-EU, op basis van herkomst uit rijke of arme landen of van rijke of arme ouders; zij vindt uitsluitend plaats op basis van kwaliteit. De aanwezigheid van buitenlandse studenten, die vaak al onderwijs- en onderzoekservaring meebrengen, is sterk kwaliteitsbevorderend voor de hele Hogeschoolgemeenschap. Probleem is wel dat in de officiële Erasmus-programma‟s vele buitenlanders in Den Haag willen studeren, terwijl de Hogeschool daar noch bekostiging, noch collegegeld voor ontvangt, en weinigen van onze studenten tijdelijk naar het buitenland wensen te gaan. De student krijgt onderwijs, maar leert ook te onderzoeken, uit te vinden en vorm te geven; ook wordt hij de aanjager van of onderdeel van productieprocessen, zowel binnenschools als ook in de professionele buitenwereld. De Hogeschool kenmerkt zich door een breed aanbod van opleidingen en uitstroomprofielen, met veel aandacht voor diverse voorbereidende trajecten en in een inmiddels unieke positie in het HBO/WO-stelsel, van december 2001 tot september 2008 als negende faculteit, de Faculteit der Kunsten van de Universiteit Leiden, en vanaf september 2008 als Academie der Kunsten, zelfstandig instituut binnen de Faculteit der Geesteswetenschappen.
11
Samenwerkingspartners a. b. c. d. e.
Prins Claus Conservatorium, „school‟ van de Hanzehogeschool Groningen Academie der Kunsten, Universiteit Leiden Conservatorium van Amsterdam Codarts, Hogeschool voor de Kunsten Rotterdam Overige samenwerkingsrelaties
Prins Claus Conservatorium Sinds vele jaren werkt het Koninklijk Conservatorium nauw samen met het Prins Claus Conservatorium, één van de 19 „schools‟ van de Hanzehogeschool Groningen. Deze samenwerking is in oktober 2001 geformaliseerd door een gemeenschappelijke regeling op grond van artikel 8.1. WHW en de oprichting van een samenwerkingsinstituut, dat per 1 september 2001 operationeel is. Partijen werken samen op het terrein van het kunstonderwijs in de muziek en in het bijzonder ten aanzien van onderwijsontwikkeling, curriculumopbouw en onderwijsaanbod, lectoraat, projecten en masterclasses. Academie der Kunsten, Universiteit Leiden Sinds 2001 werkt de Hogeschool nauw samen met de Universiteit Leiden. Dankzij de in gezamenlijkheid opgerichte Academie der Kunsten, onderdeel van de Faculteit der Geesteswetenschappen, is de Hogeschool in de voor Nederlandse begrippen unieke positie om promotietrajecten in de beeldende kunsten en de muziek te realiseren. Dit is het enige voorbeeld in Nederland waar universiteit en hogeschool zo effectief kunst en wetenschap samenbrengen en uitwerken in onderwijs en onderzoek, en samenwerking met de andere Leidse faculteiten tot stand weten te brengen en aldus synergie bereiken en interdisciplinariteit bevorderen. Er is wederzijds onderwijs ontwikkeld en toegankelijk gemaakt, er is (promotie)-onderzoek gestart en er zijn kunstenaars als hoogleraar aangesteld. Jaarlijks volgen circa 300 studenten bij- en keuzevakken over en weer. Er is een stabiel aantal van 15 dubbelstudenten, die tegelijkertijd een volledige opleiding aan de Leidse universiteit én aan onze Hogeschool volgen en 44 studenten volgen het practicum musicae, waarvan het tweede en derde jaar onderdeel zijn van een facultair honourstraject. De samenwerking beweegt zich op het terrein van het bacheloronderwijs, het masteronderwijs én het PhDonderwijs en geldt zowel voor het Koninklijk Conservatorium (KC) als de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK). Het Koninklijk Conservatorium en de Academie der Kunsten werken sinds 2004 onder de naam „docARTES‟ samen met het Gentse Orpheus Instituut en het Conservatorium van Amsterdam, en inmiddels ook met de Katholieke Universiteit Leuven, in de doctoraatsopleiding muziek voor promovendi. In december 2009 heeft de eerste promotie plaatsgevonden. Er is een Engelstalig joint programme ontwikkeld en ingevoerd in samenwerking met het Royal College in Londen, Royal Holloway (University of London) en Oxford University. Door onze faculteit de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten is reeds in 2007 samen met de Academie der Kunsten het initiatief genomen om een internationaal, hoogstaand en kwaliteitsvol doctoraatstraject te ontwikkelen in de beeldende kunst en design; de tweede doctoraatsopleiding waar onze Hogeschool in participeert. Dit gebeurt onder de naam PhDArts in samenwerking met het Instituut voor Onderzoek in de Kunsten (IvOK), onderdeel van de Katholieke Universiteit Leuven. De directeur van de Academie der Kunsten is op voordracht van het College van Bestuur van de Hogeschool met ingang van april 2009 door het Bestuur van de Faculteit der Geesteswetenschappen benoemd en heeft samen met de decanen van de zes faculteiten een raadgevende stem binnen het College voor Promoties van de Universiteit. Conservatorium van Amsterdam Het Koninklijk Conservatorium heeft de samenwerking met het Conservatorium van Amsterdam in het verslagjaar gecontinueerd op het terrein van De Nieuwe Opera Academie. De Nieuwe Opera Academie is een tweejarige masteropleiding voor opera, een samenwerkingsverband tussen het Conservatorium van Amsterdam en het Koninklijk Conservatorium. In samenwerking met het Asko/Schönberg Ensemble is de Ligety Academy opgericht, waarin masterstudenten muziek van beide conservatoria na een positieve auditie telkens een jaar lang speciale coaching krijgen bij het uitvoeren van nieuwe en 20 e-eeuwse muziek. In 2009 zijn plannen ontwikkeld voor het opzetten van gezamenlijke directieopleidingen. Codarts, Hogeschool voor de Kunsten, Rotterdam De samenwerking tussen de dansvakopleidingen van het Koninklijk Conservatorium en de Rotterdamse Dansacademie van Codarts, Hogeschool voor de Kunsten in de begeleiding van jonge danstalenten in de leeftijd van 9 tot 18 jaar heeft in 2009 geleid tot verdere professionalisering van de talentbegeleiding. Ook heeft er uitwisseling van gastdocenten plaats gehad en werden er gezamenlijk voorstellingen georganiseerd. Met deze bijzondere samenwerking zien beide instituten nieuwe mogelijkheden om een groter potentieel aan Nederlandse danstalenten op te leiden voor een carrière in de professionele dans. Ook is in gezamenlijkheid een aanvraag ingediend in het kader van de Subsidieregeling Sirius Programma, uitgevaardigd door de Minister van OCW. Via deze regeling stelt OCW ruim 38 miljoen euro beschikbaar voor bekostigde universiteiten en hogescholen die zich inspannen om in de bachelorfase excellentie te bevorderen. Onder de titel “Sterren-mix” hebben wij onze gezamenlijke ambities beschreven gericht op de excellente 5%
12 van de bachelorstudenten van de gehele hogeschool. Een adviescommissie heeft de aanvraag echter negatief beoordeeld. Omdat wij ons niet kunnen vinden in de wijze waarop het oordeel tot stand is gekomen, ook in relatie tot de positieve oordelen binnen deze aanvraagronde, zijn wij een bezwarenprocedure gestart. Deze was ultimo 2009 nog niet afgerond. Overige samenwerkingsrelaties Internationale lidmaatschappen en contacten. De hogeschool is lid van de International Association of Universities and Colleges of Art, Design and Media (Cumulus), de Association Européenne des Conservatoires, Académies de Musique et Musikhochschulen (AEC), European Association of International Education (EAIE), European League of Institutes of the Arts (ELIA), PhDArts, docARTES, Documa/EMPaR en MIDAS. De jazzafdeling is medeoprichter en actief in het internationale samenwerkingsverband, de International Association of Schools of Jazz, de IASJ. Deelname aan de jaarlijkse bijeenkomst leidt veelal tot een uitwisseling van onderwijsmethodieken door deelnemende docenten en tot het begin van een internationale carrière voor de participerende studenten. Het overzicht van de Europese instellingen voor hoger onderwijs waarmee de Koninklijke Academie en het Koninklijk Conservatorium in het jaar 2009 nauw contact onderhielden in het kader van het Europese ERASMUS programma is als bijlage opgenomen. De KABK werkt op het gebied van docenten- en studentenmobiliteit buiten Europa samen met: Hong Kong Design Institute (China), Zokei University Tokio (Japan), Musashino Art School, Tokio (Japan) en Bezalel Academy of Art & Design, Jeruzalem (Israël). Het KC heeft samen met de vooraanstaande conservatoria in Brisbane (Australië), Montreal (Canada), Helsinki en London onder de naam Pentacon een circle of excellence opgericht.
Verslag van de Raad van Toezicht Samenstelling De Raad van Toezicht van de Hogeschool volgende leden: - Mr. S.E. Eisma - Drs. W.J. Deetman - E. in ‟t Hout - Jhr. Ir. C.J.A. Reigersman - R. Rietveld - Drs. J.C.M. Schönfeld - J.L.M. Zoet
van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans bestond in 2009 uit de voorzitter per 1 december 2009 per 1 december 2009 per 1 december 2009
In bijlage I zijn de personalia van de leden opgenomen als ook gegevens over de zittingstermijnen en hoofd- en nevenfuncties. Bezoldiging De leden van de Raad van Toezicht hebben besloten af te zien van een financiële vergoeding voor hun diensten. Profielschets Ieder lid heeft affiniteit met het internationale kunstonderwijs Ieder lid is in staat het beleid van het CvB op hoofdlijnen te beoordelen Ieder lid is gewend om in teamverband te opereren Ieder lid heeft voldoende tijd en gelegenheid om de vergaderingen van de RvT voor te bereiden en bij te wonen en is daarnaast desgewenst beschikbaar voor verder overleg met (leden) van de RvT en/of CvB De leden hebben een zodanige mix van ervaringen, kennis en deskundigheden dat de RvT ook op onderdelen het beleid van het CvB kan beoordelen en het CvB kan adviseren bij financiële, bestuurlijke, maatschappelijke, sociale, juridische en andere veel voorkomende vraagstukken en bij vraagstukken die de omgang met de overheid in haar diverse, voor de Hogeschool relevante hoedanigheden raken. Bij het aanzoeken van kandidaatleden wordt een spreiding nagestreefd over specifieke deskundigheid op de terreinen kunst & cultuur, Hoger Onderwijs, financiën, het bedrijfsleven en de wereld van het bouwen. De Raad van Toezicht is zodanig samengesteld dat de leden ten opzichte van elkaar, het College van Bestuur en welk deelbelang dan ook, onafhankelijk en kritisch kunnen opereren. Naar het oordeel van de Raad van Toezicht is aan de geformuleerde onafhankelijkheidscriteria voldaan. Commissies De Raad van Toezicht functioneert als een geheel. Er zijn derhalve geen commissies ingesteld die verantwoordelijk zijn voor deeltaken. Wel zijn er twee aandachtsgebieden verdeeld. Zo is de bezoldiging van de leden van het College van Bestuur deel van de portefeuille van voorzitter Eisma en financiën van raadslid Schönfeld.
13
Branchecode Governance Ten aanzien van het governance-beleid vervult de Raad van Toezicht een tweeledige rol. Enerzijds houdt de Raad controlerend toezicht op het beleid van de Hogeschool en anderzijds staat hij het College van Bestuur met raad en daad terzijde. Een cyclische agenda en jaarplanning fungeren hierbij als leidraad. In 2009 heeft de Raad van Toezicht de organisatie getoetst aan hetgeen is opgenomen in de Branchecode Governance. Hieruit bleek dat het overgrote deel van de elementen uit de code reeds onderdeel uitmaken van de governancestructuur van de Hogeschool. Ter optimalisering van het governancebeleid werd in 2009 een accent gelegd op de interne risicobeheersings- en controlesystemen. Werkzaamheden De Raad van Toezicht kwam in het verslagjaar zesmaal bijeen samen met het College van Bestuur: op 15 januari, 23 april, 28 mei, 27 augustus, 24 september en 1 december. Naast de reguliere mededelingen van het College van Bestuur, het governancebeleid en de vaststelling van de jaarstukken, vermeldde de agenda onderwerpen als de samenwerking met de Universiteit Leiden, de huisvesting in het algemeen en de nieuwbouw van het Conservatorium als onderdeel van het beoogde Internationaal Dans- en Muziekcentrum aan het Spuiplein in het bijzonder, het beleid ten aanzien van kwaliteitszorg, onderzoek, curriculumvernieuwing, personeel en internationalisering, het bekostigingssysteem en de planning en control cyclus. Buiten de vergaderingen om heeft de voorzitter van de Raad intensiever contact met de voorzitter van het College. Daarnaast hebben individuele leden contacten met de leden van het College en met andere personen in de organisatie. De voorzitter heeft overleg gevoerd met een delegatie van de Medezeggenschapsraad. Informatiebronnen De primaire bron van informatie voor de Raad van Toezicht is het College van Bestuur. In de statuten en in de reglementen is een nadere uitwerking gegeven aan de wijze waarop het College de Raad informeert, zowel schriftelijk als mondeling en zowel regulier als incidenteel. De verschafte informatie wordt in de reguliere vergaderingen van de Raad met het College besproken. Daarnaast is de externe accountant een belangrijke bron van informatie voor de Raad. Dit geldt met name voor de management letter die de accountant voorafgaande aan de bespreking van de jaarrekening aan de Raad verschaft en de toelichting die de accountant bij gelegenheid van de bespreking van de jaarrekening verschaft. Ook contacten met de Medezeggenschapsraad vormen een welkome bron van informatie voor de Raad. In een uitzonderlijke situatie is het denkbaar dat de Raad voor een specifiek facet zelfstandig informatie inwint. Mocht dit het geval zijn dan gebeurt het na overleg met de voorzitter van het College. Jaarrekening en begroting De Raad van Toezicht heeft kennisgenomen van het door het College opgestelde jaarverslag en de jaarrekening over 2008. Beide stukken zijn met het College uitvoerig besproken in een vergadering waarin ook de externe accountant aanwezig was. Na kennis genomen te hebben van de management letter van de externe accountant en haar goedkeurende verklaring bij de jaarrekening heeft de Raad de jaarrekening vastgesteld. De begroting voor het jaar 2010 is na bespreking met het College van Bestuur door de Raad van Toezicht goedgekeurd. Tot slot spreekt de Raad zijn waardering uit voor de in 2009 getoonde inzet van het College van Bestuur en de medewerkers van de Hogeschool.
Medezeggenschap De regelgeving rondom de medezeggenschap is vastgelegd in het Medezeggenschapsreglement en het bijbehorende Huishoudelijk Reglement Medezeggenschapsraad van oktober 1997. De Hogeschool heeft twee deelmedezeggenschapsraden, één voor de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, de DMR-KABK, en één voor het Koninklijk Conservatorium, de DMR-KC. Uit beide deelraden wordt de Centrale Medezeggenschapsraad gekozen. De (deel)medezeggenschapsraden komen regelmatig bij elkaar om de lopende zaken te bespreken, zelfstandig en/of met de faculteitsdirecteur. Een greep uit de onderwerpen die gedurende het verslagjaar aan de orde zijn geweest: · Gedragscode Omgangsvormen HBKMD; · Aktieplan Leerkracht resp. de functie-omschrijving docent op excellentie-niveau; · het jaartaakbeleid op het KC; · de renovatiewerkzaamheden huisvesting KC; . opschorting van de MR-verkiezingen; · actualisering van de medezeggenschapsreglementen.
14
15
3. ONDERWIJS Overzicht van de aangeboden opleidingen KONINKLIJKE ACADEMIE Faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving
De Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten biedt in het kader van de Bachelor-Masterstructuur onderstaande opleidingen aan (voltijd en deeltijd).
Overzicht van CROHO-geregistreerde HBO-opleidingen van de KABK Domein
Beeldende Kunst en Vormgeving
Opleiding (CROHOregistratie) Bachelor opleiding Autonome Beeldende Kunst (39110) geaccrediteerd t/m 31-12-14 Bachelor opleiding Vormgeving (39111) geaccrediteerd t/m 31-12-14
Uitstroomprofiel
Specialisaties voltijd
Beeldende Kunst
Schilderen
ArtScience
Specialisaties deeltijd 2D
Grafiek 3D Autonoom ArtScience
3D
-Profiel Visuele Communicatie
Profiel Productontwerp
Master opleiding Muziek (44739) geaccrediteerd t/m 02-05-13
Studierichting
Fotografie
Redactioneel Grafisch Ontwerpen Interactive Media Design Textiel en Mode
Profiel Ruimtelijk ontwerp
Interieurarchitectuur
Profiel scheppen, onderzoeken, ontwikkelen
ArtScience
Master opleiding Type and Media (49106) geaccrediteerd t/m 15-07-14
Wervend
Wervend Redactioneel
--
Grafisch Ontwerpen
--
--
Vanaf 3e jaar: Mode Vanaf 3e jaar: Textiel Vanaf 2e jaar: Interieurarchitectuur Vanaf 2e jaar: Meubelontwerpen
--Interieurarchitectuur
Onderzoek in de Kunsten Type and Media --
De KABK verzorgt verder de Post Graduate Course Industrial Design KABK studenten kunnen ook instromen in andere vervolgopleidingen waarin de KABK actief participeert, dan wel een samenwerkingspartner is: het Mastertraject ArtScience het Mastertraject Artistic Research / Onderzoek in de Kunsten; beide trajecten zijn onderdeel van de Master Muziek van de Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans (Koninklijk Conservatorium) master Photographic Studies Universiteit Leiden (Faculteit der Geesteswetenschappen) master Mediatechnology Universiteit Leiden (Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen)
16
Daarnaast verzorgde de Koninklijke Academie voorbereidend onderwijs: Oriëntatiecursus (dertig zaterdagen) Voorbereidend jaar (voltijdsprogramma voor alle afstudeerrichtingen) School voor Jong Talent: combinatieprogramma Vmbo (Tl)- Havo- VWO / KABK Samenwerkingsprojecten met het voortgezet onderwijs in Den Haag en omstreken: - Johan de Witt College - Segbroek College - Bonaventura College - Haags Montessori Lyceum Diverse trajecten voor individuele leerlingen uit het voortgezet onderwijs
KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans
De Muziekvakopleiding van de Faculteit Muziek en Dans (Koninklijk Conservatorium) biedt in de bachelorfase uitsluitend voltijdopleidingen aan met een studieduur van vier jaar. Afgestudeerden van de bacheloropleiding Muziek verwerven via een specialisatie-programma tevens de kwalificatie als docent (docerend kunstenaar). De bacheloropleiding Docent Muziek betreft een ongedeelde eerstegraadsopleiding die kwalificeert voor de schoolvakken muziek en CKV2 en CKV3 in het voortgezet onderwijs, muziekdocent binnen overige vormen van regulier onderwijs en een aantal beroepen in de kunsteducatie. In de masterfase worden drie voltijdopleidingen aangeboden met een studieduur van twee jaar. Het betreft de HBO-masteropleidingen Muziek, Sonologie en Opera. Deze opleidingen zijn toegankelijk voor een beperkte groep studenten, omdat scherp wordt geselecteerd op het potentieel van de student zich verder te kunnen verdiepen en/of verbreden. De Master Opera wordt verzorgd via De Nieuwe Opera Academie, het samenwerkingsverband van het Koninklijk Conservatorium en het Conservatorium van Amsterdam. De Dansvakopleiding van de faculteit verzorgt de bacheloropleiding Dans. Deze opleiding kent in het algemeen slechts één afstudeerrichting: Academische Theaterdans. In een enkel geval is het mogelijk om af te studeren in Internationale Folkloredans. Daarnaast verzorgt het Koninklijk Conservatorium voorbereidend onderwijs: Voorbereidend jaar School voor Jong Talent: combinatieprogramma PO groep 7/8 - Vmbo (Tl)- Havo- VWO/KC Pi-projecten
17
Overzicht van CROHO-geregistreerde HBO-opleidingen van het Koninklijk Conservatorium Domein
Muziek
Opleiding Uitstroomprofiel (CROHOregistratie) Bachelor Musicus opleiding Muziek (34739) geaccrediteerd t/m 31-12-10
Studierichting
Klassieke Muziek Jazz Oude Muziek en Historische Uitvoeringspraktijk Directie
Specialisaties voltijd
Koor Orkest Harmonie/fanfare/brassband
Theorie der Muziek Kerkmuziek Scheppen, onderzoeken, ontwikkelen Klankregie en opnameleiding Docent Muziek
Bachelor opleiding Docent Muziek (39112) geaccrediteerd t/m 31-12-10 Master Musicus opleiding Muziek (44739) geaccrediteerd t/m 02-05-13
Scheppen, onderzoeken, ontwikkelen Klankregie en opnameleiding Educatie
Dans
Master opleiding Sonologie (49104) geaccrediteerd t/m 02-05-13 Master opleiding Opera (49105) geaccrediteerd t/m 17-07-14 Bachelor opleiding Dans (34798) geaccrediteerd t/m 31-12-13
Sonoloog
Compositie Arrangeren/Componeren/Jazz Sonologie Art of Sound Docent Muziek
Klassiek Jazz Oude Muziek en Historische Uitvoeringspraktijk Directie
Joint master New Audiences and Innovative Practice Compositie ArtScience Arrangeren/Componeren/Jazz Onderzoek in de Kunsten Art of Sound Theorie der Muziek Muziekpedagogiek Sonologie
Opera (via De Nieuwe Opera Academie)
Opera
Uitvoerend danser
Academische theaterdans
Koor Orkest Harmonie/fanfare/brassband
18
Visitaties KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving
In het kader van een gecoördineerde actie van acht hogescholen, die tot nu toe de bacherloropleiding Interieurarchitectuur verzorgen, heeft de KABK eind februari 2009 een aanvraag voor een nieuwe masteropleiding Interieurarchitectuur ter beoordeling voorgelegd aan de NVAO. Het onderzoek door de NVAO in november heeft geleid tot een aanvullende aanvraag. De behandeling hiervan nam enige maanden in beslag. Uiteindelijk is de aanvraag in mei 2010 gehonoreerd. Alles is erop gericht om de opleiding in september 2010 van start te laten gaan. KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans
2009 heeft in het teken gestaan van de voorbereiding van de visitatie van de bacheloropleidingen Muziek en Docent Muziek. Een internationaal samengestelde visitatiecommissie zal de opleidingen in 2010 tweemaal bezoeken: in februari en tijdens de examenperiode in mei/juni. Vanwege het internationale karakter is het zelfevaluatierapport in het Engels opgesteld. Het “Managementreview Bachelor Programmes” ging vergezeld van een separate “Introduction and Summary”. HOGESCHOOL VAN BEELDENDE KUNSTEN, MUZIEK EN DANS
Hogeschoolbreed zijn er in 2009 voorbereidingen getroffen voor het bezoek in het voorjaar van 2010 door de landelijke Validatiecommissie Kwaliteitszorg Onderzoek (VKO). Deze maakt als onafhankelijke commissie onderdeel uit van het per 1 januari 2009 ingevoerde kwaliteitszorgstelsel voor onderzoek aan hogescholen, gebaseerd op het brancheprotocol kwaliteitszorg onderzoek (BKO). De taak van de VKO is het valideren van de kwaliteitszorgsystemen van de hogescholen, voor zover de kwaliteitszorg betrekking heeft op onderzoek. Ter voorbereiding is er op centraal niveau een werkgroep ingesteld waarin onder meer de voorzitter van het CvB participeert. Deze werkgroep functioneert als denktank voor de vormgeving van het kwaliteitszorgbeleid voor onderzoek en als begeleidingscommissie van de zelfevaluatie. De werkgroep coördineert ook de organisatie van de interne en externe evaluaties. Er is een zelfevaluatierapport opgesteld, er is een schriftelijke enquête onder medewerkers gehouden en er zijn markante resultaten van onderzoek geïnventariseerd. In december heeft er een externe evaluatie plaatsgevonden door een externe commissie bestaande uit deskundigen op het terrein van de kunsten, het onderzoek voor, naar en in de kunsten, het besturen van culturele en onderwijsonderstellingen, en kwaliteitszorg in de persoon van Loek Vredevoogd, Hans Linnartz en Karel Schampers.
Ontwikkelingen in de diverse curricula HOGESCHOOL VAN BEELDENDE KUNSTEN, MUZIEK EN DANS
Door de vertaling van de uitgangspunten van de interne beleidsplannen, de vaststelling van de landelijke opleidingsprofielen, de gevolgen van de zelfevaluaties in het kader van de sectorale kwaliteitszorg, de visitatierapporten, de invloed van de lectoraten, de bachelor/master structuur en de samenwerking met de Universiteit Leiden is de ontwikkeling van curricula hogeschoolbreed een permanent punt van aandacht. KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving
Een permanent proces Curriculumontwikkeling is een doorgaand proces dat niet wordt geagendeerd door begin of eind van een nieuw cursusjaar. Ontwikkelingen in het werkveld en de maatschappij in het algemeen geven stof tot herbezinning. In toenemende mate ook zijn het de ervaringen van studenten en alumni die impulsen geven voor nieuwe studieonderdelen, desnoods tijdens het lopende studiejaar. Een voorbeeld hiervan is dat carrières van jonge kunstenaars in hoge mate verlopen langs een internationaal parcours van werkperiodes en tentoonstellingen in gastateliers. In 2008 heeft dit gegeven een plek gekregen in een uitgebalanceerd programma van beroepsvoorbereiding. Om de propedeuse studenten een realistisch en compleet beeld van het werkveld te geven, zijn stages ingevoerd na de 1ste semesterbeoordeling. Gedurende een week werken zij individueel of in kleine groepen in tal van situaties waarin de producerende en publieke aspecten van het kunstenaarschap centraal staan. Hoewel de propedeuse een aparte fase is in de opleiding, is het van belang dat de gehele studie één „gebouw‟ is, waarin de student op een organische manier van de ene naar de andere verdieping kan. Naast de reeds bestaande verbindingen tussen propedeuse en hoofdfase zal deze structuur in 2009 worden versterkt door een grotere inzet van hoofdfase-docenten in de propedeuse.
19 De gezamenlijke presentatie van de afdeling Fotografie en Beeldende Kunst tijdens de eindexamens kan een succes genoemd worden. Desalniettemin zijn studenten van de diverse afdelingen nog maar beperkt geneigd om elkaar op te zoeken. Om dit inspirerende veld open te leggen, is besloten een aantal keer per jaar een groep studenten te vormen, die alle afdelingen vertegenwoordigen om gezamenlijk in korte tijd het concept voor een tentoonstelling uit te werken en te realiseren in de zalen van de Koninklijke Galerie. KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans
Joint Master Muziek Een nieuw Master programma van start. In 2008 is met een zogenaamde pilot de Joint Music Master for New Audiences and Innovative Practice van start gegaan. Een Master programma dat in de daaraan voorafgaande drie jaar was ontwikkeld in samenwerking met het Prins Claus Conservatorium in Groningen, de Guildhall School for Music and Drama in Londen, de Academie voor Kunsten in IJsland en de Muziekafdeling van de Universiteit voor Toegepaste Wetenschappen in Jyväskylä in Finland. Het Koninklijk Conservatorium testte met zes studenten drie van de vier verplichte modules. In september 2009 ging dit nieuwe Master programma officieel van start met vier studenten in het tweede jaar en drie nieuwe studenten in het eerste studiejaar. Vier studenten uit de pilot zetten hun studie voort met uitzicht op een Masters Degree van het Koninklijk Conservatorium aan het eind van het studiejaar 2009-2010. Wel moeten ze daarvoor het in de pilot nog ontbrekende verplichte vak Action Research met goed gevolg afsluiten. Dit relatief nieuwe vak kon met hulp van dr. Ben Boog worden opgezet op basis van modellen die aan de Guildhall School of Music and Drama waren ontwikkeld. In de Nederlandse praktijk bleek dit curriculum aanpassingen nodig te hebben, die inmiddels zijn doorgevoerd. De vier studenten die in september 2010 hopen af te studeren als Master New Audiences and Innovative Practice (NAIP) aan het Koninklijk Conservatorium laten hun afstudeerproject vergezeld gaan van een onderzoek naar de eigen (artistieke) praktijk dat is gebaseerd op de methodieken die hen in de colleges van Ben Boog zijn aangereikt. Drie nieuwe studenten die in het eerste jaar zijn toegelaten hebben als achtergrond klassieke zang (KC Den Haag), jazz zang (conservatorium van Como/Italië) en klassiek piano (conservatorium van Luik/België). Zij volgden het studieprogramma met vier verplichte vakken in het eerste semester en brengen het „exchange‟ deel van de Joint Master (studeren aan één van de partnerinstituten) in het tweede semester door aan de Guildhall School of Music and Drama in Londen. In het kader van de uitwisseling van studenten, die onderdeel is van deze Joint Master, verwelkomt het Koninklijk Conservatorium in het tweede semester een student uit IJsland (gitaar/compositie). Naast de zeven studenten die zijn toegelaten tot de Joint Music Master NAIP programma, volgen drie studenten in het Master of Music Pedagogy programma van het Koninklijk Conservatorium één of meer modules van de Joint Music Master. De in totaal elf studenten die aldus participeren in de Joint Music Master krijgen mentoring voor het ontwikkelen van het eigen studieprogramma, peer-learning in diverse workshops, peer-assessment voor wat betreft de vaardigheden in het leiden van groepen en coaching van stages bij instellingen als het Muziekgebouw aan ‟t IJ, het leiden van een projectweek voor eerstejaars Bachelor studenten aan het Prins Claus Conservatorium in Groningen, een cross-arts project onder leiding van Horst Rickels op Schiermonnikoog of een jubileumcongres van een internationale bank (FMO) in aanwezigheid van diverse hoogwaardigheidsbekleders in het Vredespaleis in Den Haag. Het meest uitdagende deel van de Joint Music Master NAIP ligt echter besloten in de PiP‟s oftewel Professional Integration Projects van de afstuderende deelnemers aan dit programma. De afsluiting van deze vier Joint Music Master afstudeerprojecten wordt gepresenteerd in september 2010, in het kader van het First Years Festival, ter inspiratie van de nieuwe lichting eerste jaars Bachelor studenten aan het Koninklijk Conservatorium.
20
Dansvakopleiding Talent-scouting De Dansvakopleiding van het KC en de Rotterdamse Dansacademie (Codarts) werken samen om jongens en meisjes vanaf 8 jaar enthousiast te maken voor de dans en hen op de best mogelijke manier voor te bereiden op een professionele loopbaan in de internationale danswereld. In dit kader zijn enkele gezamenlijke voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd. Relaties met het werkveld Ook in 2009 is veelvuldig contact geweest met het Nederlands Dans Theater, Het Nationale Ballet en Introdans om de relatie vakopleiding en beroepspraktijk optimaal te houden. In de reguliere vergaderingen van het landelijke Netwerk Dans zijn de huidige ontwikkelingen met betrekking tot voorzieningen voor talentvolle dansers en musici uitvoerig aan bod gekomen. Uitwisselingen In september bezochten de leerlingen van Balletgroep V de “Staatliche Ballettschule Berlin” waar ze deelnamen aan de dagelijkse ballet, moderne- en caractèrelessen. In juni/juli 2010 zullen de leerlingen van de Berlijnse school een tegenbezoek brengen aan onze dansvakopleiding. Gastdocenten In 2009 kregen onze HBO–dansstudenten les van Monique Sand, Martin Meng, Nathalie Caris, Yannick Sempey, Stefan Zeromski, Karin Schnabel, Christine Anthony, Dylan Newcomb, Shirley Esseboom en Arlette van Boven. Beoordelingen Als gastdocent voor de jaarlijkse HBO-beoordeling werd Christine Anthony uitgenodigd. Externe examencommissieleden dit jaar waren: Ted Brandsen, Artistiek directeur Het Nationaal Ballet, Gerald Tibbs, Artistiek directeur Nederlands Dans Theater II en Kimmy Lauwens, Artistiek directeur van de Koninklijke Balletschool Antwerpen Beurzen / stages / contracten / wedstrijden Eind januari werden de hbo-studenten Larissa Apelbaum, Vincent Hoffman, Marne van Opstal tijdens de jaarlijkse auditie van de Stichting Dansersfonds ‟79 geselecteerd. De prijs is een geldbedrag dat zij moeten benutten om een zomerstage te volgen. Twee studenten liepen enkele maanden stage bij een professioneel gezelschap: Tess Sturmann bij Het Nationale Ballet en Larissa Apelbaum bij Introdans. KC-student Marne van Opstal is verkozen tot winnaar van de Avond van de Jonge Danser 2009, een televisieprogramma van de NPS, waarin 4 geselecteerde dansers van verschillende dansacademies het tegen elkaar opnamen. Wim Broeckx, directeur van de Dansvakopleiding, vervulde in 2009 tevens de functie van artistiek president van de internationale danscompetitie “Prix de Lausanne”. Onder de deelnemers aan deze gerenommeerde wedstrijd bevond zich onder meer KC-student Tess Sturmann. Afgestudeerden In 2009 studeerden zes studenten af aan de Dansvakopleiding van het KC. Allen vonden zij direct werk in de danssector waarvoor zij zijn opgeleid of een vervolgstudie. De betreffende gezelschappen die hen een contract aanboden staan hieronder vermeld. Mara Hulspas Introdans Marne van Opstal Nederlands Dans Theater Take Okuda Ballett Chemnitz Erke Roosen stagecontract bij het Nederlands Dans Theater Tess Sturmann stagecontract bij Het Nationale Ballet Youri Jongelen zet studie Caractère voort aan de Academie in Budapest, Hongarije Voorstellingen De jaarlijkse serie eindvoorstellingen van de Dansvakopleiding toonde een breed scala aan repertoire en bestond uit de volgende werken: “Amuse” (Monique Sand), “Divertimento” (George Balanchine), Indigo Rose” (Jiri Kylian), “Raymonda pas de dix” (Marius Petipa), “Falling Angels” (Jiri Kylian) en “Dansuri Simfonice Românesti” (Tom Bosma). De bijdrage van de dansafdeling van het KC aan de serie “Van Manen / Kylian voor jonge dansers!” met 24 voorstellingen ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum van het Nederlands Dans Theater i.s.m. de Rotterdamse Dansacademie (Codarts) en de Nationale Ballet Academie (NBA) in het kader van het Holland Dance Festival bestond uit: “Indigo Rose” (Jiri Kylian), “Monoloog, Dialoog” (Hans van Manen) i.s.m. Codarts en NBA, “Kammer Ballet” (Hans van Manen) i.s.m. NBA, “Falling Angels” (Jiri Kylian) afwisselend met NBA en “Bella Figura” (Jiri Kylian), deels i.s.m. Codarts en NBA. Een selectie van de overige uitvoeringen door de dansafdeling is opgenomen in Bijlage II.
21
De School voor Jong Talent Algemene informatie Het jaar 2009 was in tegenstelling tot het drukke jubileumschooljaar 2008 een stabiel schooljaar. In dit verslag worden slechts de belangrijkste ontwikkelingen in 2009 vermeld. Een deel ervan komt rechtstreeks voort uit de doelstellingen zoals vermeld in het Schoolplan 2006-2009. In 2009 is een concreet bestedingsplan betreffende de ontvangen additionele financiering ten behoeve van de voortrajecten ontworpen. Consolidatie, professionalisering en verdere ontwikkeling van de voortrajecten vormen de hoofditems van dit bestedingsplan. In september 2009 is het schooljaar gestart met een vergroting van het aantal uren leerlingbegeleiding (12 klokuren), onderdeel van bovengenoemd bestedingsplan. De verdere professionalisering van de leerlingbegeleiding is een speerpunt in het schooljaar 2009-2010. In januari 2009 is het nieuwe schoolplan voor het basisonderwijs voltooid en aan de Inspectie van het Onderwijs toegezonden. In december 2009 is het nieuwe schoolplan 2009-2012 voor het voortgezet onderwijs opgesteld en eveneens bij de Inspectie van het Onderwijs ingediend. In verband met de kwaliteitsbepaling van de Interfaculteit zijn er in mei intensieve gesprekken gevoerd met de Inspectie van het Onderwijs. Niet de kwaliteit zelf, maar de instrumenten en rendementgegevens die deze kwaliteit dienen te bepalen stonden ter discussie. Door de kleine leerlingenaantallen en de vlottende leerlingenpopulatie zijn de landelijke standaardinstrumenten deels ongeschikt. In 2010 zal de Inspectie van het Onderwijs de Interfaculteit bezoeken in het kader van het reguliere toezichtkader. Dan ook zullen in overleg met de Interfaculteit andere kwaliteitscriteria worden ontwikkeld die recht doen aan de unieke situatie van de Interfaculteit. In 2009 is een belangrijk “kwaliteitszorg”-document tot stand gekomen waarin de kwaliteit van de schoolexamens in relatie met het centraal schriftelijk examen wordt geborgd. In 2009 zijn twee collega‟s van de Interfaculteit met pensioen gegaan. Beide vacatures zijn gezien het tijdsbeeld op eenvoudige wijze ingevuld met uitstekende, ervaren krachten. Tevens is de school geconfronteerd geweest met het plotseling overlijden van een collega. Samenwerkingspartners Via een convenant zijn de Stichting Rijnlands Lyceum en de Haagsche Schoolvereeniging samenwerkingspartners. Ook is de School voor Jong Talent lid van het Pre University College van de Universiteit Leiden. Hierdoor kunnen de leerlingen desgewenst deelnemen aan het onderwijsprogramma aldaar. Met het Segbroek College (Den Haag) is er samenwerking op het gebied van het vak Kunstvak Muziek, waarbij leerlingen van genoemde scholen verrijkingsmodules volgen op het Koninklijk Conservatorium. Daarnaast onderhoudt de School voor Jong Talent contacten met partnerscholen in Veneto Vittorio, Praag, Dresden, Wells, Barcelona, Berlijn en London. Resultaten van het reguliere voortgezet onderwijs De examenresultaten in 2009 waren uitstekend: alle leerlingen behaalden hun diploma. Schooltype
Aantal kandidaten
Geslaagd 2008
Vmbo (tl)
5
5
100%
Havo
8
8
100%
Atheneum
4
4
100%
Schooltype
aantal kandidaten
vervolgstudie:
Vmbo (tl)
5
2 leerlingen doorgestroomd naar havo SvJT 2 leerlingen doorgestroomd naar HBO dans KC 1 leerling doorgestroomd naar het ROC
Havo
8
1 1 1 1 2 1 1
Atheneum
4
leerlingen doorgestroomd naar HBO muziek KC leerlingen is doorgestroomd naar HBO beeldende kunst KABK leerling is een jaar gaan reizen leerling is gaan werken leerlingen zijn doorgestroomd naar conservatorium elders leerling is doorgestroomd naar 5 vwo SvJT leerling is een andere HBO-studie elders gaan volgen
2 leerlingen zijn doorgestroomd naar HBO muziek KC 2 leerlingen zijn doorgestroomd naar HBO ballet KC
22
Kwaliteitszorg en studeerbaarheid binnen de instelling Kwaliteitsbewaking van kunstvakopleidingen Binnen het totale aanbod van opleidingsprogramma‟s en onderwijsinstellingen van het Hoger en Wetenschappelijk Onderwijs nemen de kunstvakopleidingen ten aanzien van de kwaliteitsbewaking een eigen positie in als gevolg van de wijze waarop de beoordeling van de competentieontwikkeling, en in het bijzonder de beoordeling van het ambacht en de artistieke vermogens, plaatsvindt. Op grond van onze traditie van beoordelen zijn wij goed in staat om kandidaat-studenten te selecteren. In de wereld van de kunsten vinden beoordelingen immers voortdurend plaats: tijdens elke les, bij iedere werkbespreking, naar aanleiding van elke presentatie of voorspeelavond, binnen het curriculum en later in de praktijk. De door de hogeschool gevoerde kwaliteitsbewaking zet in op beoordeling, selectie, het onderwijsprogramma en de kwaliteit van de onderwijsgevenden. De eerste stap in de keten van kwaliteitsbewaking is het wegen van het artistieke vermogen en de artistieke potentie tijdens de aanmelding voor de kunstopleiding en in voorkomende gevallen zelfs al eerder tijdens de vooropleidingen. Binnen de HBKMD betekent dit dat slechts een beperkt deel van alle aanmeldingen wordt gehonoreerd. Zo wordt bijvoorbeeld van de vele jonge dansers die zich aanmelden slechts een klein percentage van 15 tot 20% toegelaten tot de dansvakopleiding. HOGESCHOOL VAN BEELDENDE KUNSTEN, MUZIEK EN DANS
Het College van Bestuur heeft ervoor gekozen de faculteiten op het gebied van de onderwijskundige aanpak en de onderwijskundige processen zo zelfstandig mogelijk te laten functioneren. Voor een aantal andere beleidsterreinen, waaronder financiën en personeelszaken en ook kwaliteitszorg, kiest het CvB voor een hogeschoolbreed beleid of hogeschoolbrede oplossingen, waarbij de faculteiten zelf de verantwoordelijkheid dragen voor de operationele uitvoering van het beleid. Binnen de KABK is de facultaire kwaliteitszorg sinds 2001/2002 in handen gelegd van een speciale functionaris. In de afgelopen jaren is er een aanzienlijk aantal enquêtes uitgezet onder de direct en indirect betrokkenen bij de Academie. De uitkomsten worden gebruikt om het beleid via verbetervoorstellen bij te stellen. Dit element van de kwaliteitszorg zal in 2008 verder tot ontwikkeling worden gebracht. Binnen het KC is de kwaliteitszorg tot het najaar 2007 bij verschillende functionarissen belegd. Sindsdien is op het KC een specifieke medewerker kwaliteitszorg aangesteld. De Hogeschool rekent het tot zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid om in een open dialoog inhoud te geven aan onderwijs en onderzoek. Deze dialoog stelt de hogeschool in staat zowel te anticiperen op de steeds veranderende vragen die kunst, cultuur en de samenleving stellen, alsook die vraagstelling te beïnvloeden en zelfs te sturen. Uiteraard geldt het beroepsveld daarbij als een voorname partner. Daarnaast gelden ook de beroepsverenigingen, het onderwijs (vanwege de instroom in de voortrajecten en de doorstroommogelijkheden), de overheden, de brancheorganisaties en de internationale samenwerkingpartners als „betrokken partijen‟. Ten aanzien van de contacten met het beroepsveld behoeft het geen nadere toelichting dat de hogeschool een omvangrijk netwerk aan contacten heeft. Niet alleen op bestuurlijk niveau maar ook inhoudelijk, doordat bijna het complete docententeam van academie en conservatorium actief is in de beroepsuitoefening. Dit biedt een ongekende rijkdom aan contacten in binnen- en buitenland. Verder participeren de directies in diverse besturen van lokale, regionale, landelijke en internationale culturele organisaties. Dat de hogeschool zich bewust is van het feit dat formeel en frequent overleg met het werkveld van toegevoegde waarde is, blijkt uit het feit dat deze contacten inmiddels als vast onderdeel zijn ingebed in het onderwijsproces via de breed georiënteerde werkveldcommissies. Ook de lectoraten hebben de afgelopen jaren een belangrijke initiërende rol gespeeld als het gaat om het organiseren van meer formele momenten waarop kunstvakonderwijs en kunstpraktijk elkaar ontmoeten. Op diverse momenten hebben levendige dialogen plaatsgevonden tussen vertegenwoordigers uit het werkveld en medewerkers van de hogeschool. Deze bijeenkomsten zijn vastgelegd in verslagen en in publicaties. In november 2009 heeft binnen de Academie en het Conservatorium een intern onderzoek plaatsgevonden naar de waardering van en ervaring met het onderzoek dat door de Lectoren en het Raak-Project wordt verricht. Dit onderzoek fungeert als een nul-meting voor komende evaluatieonderzoeken. Hogeschoolbreed is deelgenomen aan het externe onderzoek de “Kunstenmonitor”. Dit specifieke onderdeel van de algemene HBO-monitor ondervraagt afgestudeerden anderhalf jaar na hun examen naar hun positie op de arbeidsmarkt. De Kunstenmonitor 2008 (handelend over 2006-2007) verscheen in juli 2009. In het kader van dit jaarverslag wordt de kwaliteitszorg verder per faculteit beschreven. KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving
Bij de interne kwaliteitszorg van de KABK zijn medewerkers, studenten, alumni en het werkveld van de studierichtingen actief betrokken. Zowel academiebreed als binnen de studierichtingen wordt groot belang gehecht aan het kwaliteitsbeleid. De Academie peilt de mening over het onderwijs en de resultaten. Dit gebeurt
23 intern bij studenten en medewerkers en extern bij oud-studenten, gecommitteerden, belangrijke personen in de wereld van kunst en ontwerp, stagebedrijven en kunstinstellingen in het werkveld. In 2009 zijn de volgende interne onderzoeken uitgevoerd. - Studieonderdeel evaluatie. Dit onderzoek loopt al sinds 2004-2005. Dit jaar is voor het eerst gevraagd aan alle studenten om alle studieonderdelen te beoordelen. Dit heeft een totaal respons van 3232 formulieren opgeleverd, die verwerkt zijn naar vak, naar docent, naar studierichting en een totaaloverzicht van de Academie als geheel. - Terugblik op de studie. Sinds 2003 wordt aan alumni die in juni zijn afgestudeerd elk najaar een digitale vragenlijst voorgelegd, waarin gedetailleerd op de afgeronde studie wordt teruggekeken. In totaal hebben 74 van de 177 alumni deze enquête ingevuld, waarvan 64 van de bacheloropleidingen en 10 van de cursus Industrial Design en de Master Type and Media. - Studentenpanels. De gesprekken met de directeur en de „klassenvertegenwoordigers‟ heeft ook in 2009 weer plaatsgevonden. De directeur spreekt dan met de door studenten naar voren gebrachte zaken die een bepaalde opleiding betreffen. Met studenten uit alle studierichtingen, voltijd en deeltijd, zijn gesprekken gevoerd. - Externe deskundigen. Aan deskundigen uit het werkveld die aanwezig zijn bij de eindexamens wordt na afloop een formulier toegestuurd waarin gevraagd wordt naar hun ervaring met de procedure en naar hun beoordeling van het niveau van de kandidaten. - Introductie evaluatie. Voor de nieuwe studenten is het begin van de studie belangrijk. 86 studenten hebben de vragenlijst beantwoord, een kleine 35%. Het beeld over de introductie was erg positief. - Studiestakers. Aan studenten die de studie ongediplomeerd verlaten, wordt een exit-vragenlijst voorgelegd. Deze wordt door het ICLON verwerkt. - Werkveld/Stagebedrijven. Aan de stagebedrijven waar studenten geplaatst zijn, wordt na afloop van de stage een oordeel gevraagd over de student, over de opleiding en over het contact met de stagebegeleider. Opleidingscommissie KABK In totaal hebben vier bijeenkomsten plaatsgevonden. De vertegenwoordiging is over vrijwel de hele linie compleet. Inmiddels is er een vaste notulist die zorgt voor de communicatie. De notulen gaan naar de directeur en de hoofden, en soms ook naar een speciale gast , zoals bijvoorbeeld de medewerker Internationalisering. De directeur neemt gewoontegetrouw het laatste half uur aan de vergadering deel, waardoor de lijnen tussen commissieleden en de directie kort zijn. Kwaliteitszorgplan KABK In 2009 is het bestaande kwaliteitszorgplan voor het onderwijs geactualiseerd en is in samenwerking met het KC een begin gemaakt met het vastleggen van een hogeschoolbreed kwaliteitszorgplan voor onderzoek. KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans
Het is de verantwoordelijkheid van het Koninklijk Conservatorium om de relatie opleiding/studierichting enerzijds en de diverse aspecten van de beroepsuitoefening van morgen waarin de studenten van vandaag terecht zullen komen anderzijds, nauwlettend in de gaten te houden. Het KC beschouwt het continue monitoren van de mate waarin de verschillende curricula en de faciliteiten nog voldoen aan de eisen die het KC zichzelf stelt en/of die voortkomen uit de eisen van de beroepsuitoefening als een prioriteit. Het versterken van onze positie als kwaliteitsinstituut in een internationale context is de uitdaging voor de komende jaren. In het verlengde van de curriculumvernieuwing willen we op systematische en structurele wijze aandacht besteden aan de diverse aspecten van kwaliteit waar we voor staan. Daarbij worden naar vermogen de Hogeschoolgemeenschap en zoveel mogelijk partners van buiten het instituut betrokken. Op basis van deze doelstellingen, ervaringen met eerdere accreditaties en de rapportages die hieruit voortkwamen is een kwaliteitsplan gedefinieerd dat periodiek wordt geactualiseerd en daarmee een kader biedt voor alle activiteiten op dit gebied. In 2009 heeft dit geleid tot diverse onderzoeken onder alumni, studenten, studiestakers en docenten. In veel gevallen een periodieke herhaling volgens gestandaardiseerde onderzoeksmethoden. In enkele gevallen echter zijn in dit jaar geheel nieuwe methodieken ontwikkeld en ingezet binnen het instituut. Zoals de invoering van onderwijsevaluaties onder studenten, het uitvoeren van een medewerkerstevredenheidsonderzoek en een onderzoek onder externe commissieleden naar de kwaliteit van onze examens. Maar ook de ontwikkeling van een online enquête-instrument gericht op bezoekers van de vele producties die worden verzorgd binnen en buiten het instituut is vermeldenswaardig. Op basis van deze en andere onderzoeksresultaten is medio 2009 een verbeterprogramma vastgesteld op basis van concrete doelstellingen dat in nauwe samenspraak met coördinatoren en directie wordt ingevoerd binnen het instituut. Opleidingscommissie KC In 2009/2010 heeft de Opleidingscommissie van het Koninklijk Conservatorium een nieuwe start gemaakt. Er is een nieuw statuut en er zijn betere werkafspraken gemaakt over de informatievoorziening met de directie, coördinatoren en ondersteunende afdelingen w.o. de afdeling kwaliteitszorg. Ook is explicieter gemaakt welke verantwoordelijkheden bij de (D)MR en welke bij de opleidingscommissie rusten. De bezetting is nagenoeg compleet met vertegenwoordigingen uit alle opleidingen van het KC en de Interfaculteit; uitzondering is nog de dansafdeling. Deze zal vanaf volgend jaar ook worden opgenomen in de commissie. Gedurende het verslagjaar zijn vele onderwerpen de revue gepasseerd en zijn achterstanden ingehaald. Er is, mede op initiatief van de Opleidingscommissie begonnen aan een nieuw studentenstatuut en een andere opzet
24 van de OER en Studiegids. Dit vanuit het uitgangspunt dat alle informatie helder geschreven en toegankelijk moet zijn en het gebruik van jargon zoveel mogelijk vermeden wordt. Verder wordt er met de directie gesproken over een manier om studenten beter te informeren over hun rechten en plichten, ingegeven door voorkomend verzuim onder zowel docenten als studenten. Volgend jaar zal in het teken staan van het uitwerken van de nieuwe OER en de curriculum heroverwegingen. De rapporten van kwaliteitszorg zullen hierbij leidend zijn. Ook zal worden geprobeerd om te zorgen voor een grotere bekendheid bij de achterban zodat er meer directe feedback komt van studenten op actuele ontwikkelingen. Kwaliteitszorgplan KC In 2009 is het kwaliteitszorgplan voor het onderwijs geactualiseerd op basis van ontwikkelingen in beleid en visie op de kwaliteit van het onderwijs, de resultaten van diverse kwaliteitsonderzoeken die sinds 2007 zijn uitgevoerd en de hieruit voortkomende doelstellingen en verbeteracties. Hierin is onder meer een planning opgenomen van alle structurele kwaliteitsonderzoeken tot en met het studiejaar 2013-2014. Ook is in samenwerking met de KA een begin gemaakt met het vastleggen van een hogeschoolbreed kwaliteitszorgplan voor onderzoek.
25
4. ONDERZOEK In de Hogeschool en haar faculteiten hebben altijd het onderwijs in en de productie van de uitvoerende en scheppende kunsten centraal gestaan. In het laatste decennium is daar onderzoek bijgekomen. Het streven van de Hogeschool is erop gericht om: de verbinding tussen kunst en wetenschap te versterken; de resultaten van onderzoek permanent van invloed te laten zijn op het onderwijs; de doorstroom talentontwikkeling–vooropleidingstrajecten-bachelor-master-PhD-lifelong learning te versterken; de kenniscirculatie tussen het beroepenveld en het onderwijs te stimuleren; alumni en docenten van de Hogeschool de gelegenheid te bieden om te promoveren. De Hogeschool streeft naar een optimale wisselwerking tussen kunstenaaronderzoekers op de drie onderwijsniveaus. Het doel is het onderzoek in de kunst overal tot bloei te laten komen en een levendige kruisbestuiving te doen ontstaan tussen de onderzoeksactiviteiten binnen de verschillende opleidingen. Er is sprake van een groeiende belangstelling van universitaire en kunststudenten voor de “andere” instelling en er worden op de verschillende niveaus nieuwe interdisciplinaire onderwijsvormen ontwikkeld.
Onderzoek in bachelor- en masteronderwijs In de bacheloropleidingen is tijd beschikbaar voor onderzoeksgerelateerde activiteiten. De student leert een onderzoekende, kritische houding te ontwikkelen, die zich manifesteert in het eigen werk en in papers en een eindscriptie. Het gaat om reflectie, kritisch beschouwen en het analyseren van eigen en andermans werk in historisch en eigentijds perspectief. Dit zijn de eerste schreden in het doen van onderzoek in een artistieke context, die zich manifesteren in het eigen werk en in papers en de eindscriptie. Studenten zijn fulltime professioneel recensent over eigen en andermans werk en geven hierover bij elke beoordeling rekenschap. Om dat recenseren naar behoren te kunnen uitvoeren, wordt onderzoek gedaan naar het hoe en waarom van eerder en elders ontwikkeld werk. Bij het conservatorium zien we dit in de muziektheoretische scholing die een noodzakelijke achtergrond en voedingsbodem vormen voor het ontwikkelen van het muzikaal talent. Bij de academie zien we het terug in vakken als modebeschouwing en conceptontwikkeling, maar ook in de onderzoeksgerichte opzet van de hogere leerjaren, waarbij sommige afdelingen zelfs met onderzoeksgroepen werken, en bij andere de student het eigen onderzoek opzet. In het nieuwe programma van Interieurarchitectuur werken de studenten bijvoorbeeld in projecten bestaande uit onderzoek, ontwerp en presentatie. De door de Hogeschool verzorgde masters hebben veelal als doel een verdieping te geven op de gevolgde bachelor-opleiding. Hierin heeft het doen van onderzoek een grotere rol dan in de bachelortrajecten. Zo vormt „Research in and through Musical Practice‟ een kerndeel van het mastercurriculum muziek en vanuit de master wordt research meer en meer in de bachelor geïmplementeerd door onder andere hoofdvakgerichte onderzoeksopdrachten op het gebied van uitvoeringspraktijk en beginnende researchopdrachten vanuit de theorie. Bij de studierichting compositie wonen ook de bachelorstudenten de tweewekelijkse mastercircles bij en zijn aldus vanaf het begin van hun opleiding bij het researchproces betrokken. Dit geldt eveneens voor de Master Sonologie, waar research overigens ook een belangrijk bestanddeel van het bachelorcurriculum vormt. Studenten van de master Opera worden gestimuleerd veel zelfstandig onderzoek te doen naar opera‟s en de uitvoering daarvan. Hun opgedane inzichten naar aanleiding van research, experimenten, literatuuronderzoek e.d. worden in een logboek beschreven. De docenten vervullen daarin een meer coachende rol, passend bij een opleiding van een masterstudent. Ook de masterstudenten Type and Media worden systematisch tot onderzoek gestimuleerd met het doel om nieuwe inzichten te verwerven op basis van relevant bronnenonderzoek. In het Joint Master-traject New Audiences/Innovative Practice, i.s.m. de Guildhall School (Londen), Royal Swedish Academy of Music, Academy of the Arts (Reykjavik) en het Prins Claus Conservatorium (Groningen) is een belangrijke plaats ingeruimd voor de zg. action research.
Onderzoek in doctoraatstrajecten In 2009 volgden 27 promovendi het docARTES programma. In december 2009 werd aan de Universiteit Leiden het eerste proefschrift verdedigd. In september 2008 zijn 2 promovendi van start gegaan in het PhDArts programma en in september 2009 nog een viertal. In het domein typografie werken 5 kandidaten aan een promotie. Daarnaast zijn nog 6 andere kunstenaars en 4 docenten van de Hogeschool vanwege de Academie der Kunsten geregistreerd in doctoraatstrajecten. In totaal doen 48 promovendi onderzoek in de kunsten. Veertien kandidaten zijn oud-studenten van de Hogeschool, zes anderen geven er in het kader van hun doctoraat gastlessen en seminars. De doctoraatstrajecten worden begeleid door een staf bestaande uit één medewerker met enige ondersteuning. Prof. F.C. de Ruiter treedt veelal op als promotor naast prof. dr. A.G.M. Koopman, prof. L. Andriessen, prof. dr. L.R. de Leeuw, prof. dr. G. Unger en prof. dr. J. Bor. In december 2009 is het eerste promotieonderzoek met een promotie afgesloten.
26
PhDArts en docARTES onderscheiden zich van de meeste buitenlandse kunst-PhD-trajecten doordat de nadruk sterk ligt op de verdere ontwikkeling van de artistieke praktijk en op een hoog niveau van kunstenaarschap. Daaruit komen de onderzoeksvragen voort die de praktijk beïnvloeden, net zoals de zich ontwikkelende praktijk op haar beurt weer het onderzoek stuurt.
Lectoraten De Hogeschool faciliteerde tot op heden vier lectoraten, waarvan de eerste in 2007 is afgerond: „Denkprocessen in de kunst‟ „Kunstenaarstheorieën en de artistieke praktijk‟ (KTAP) „Lifelong Learning voor Musici‟ / „Lifelong Learning in Music & the Arts‟ (LLLMA) „Docent van de 21ste eeuw‟ (D21). De eerste twee lectoraten waren verbonden aan de academie, de andere twee aan het conservatorium. De lectoraten zijn een schakel tussen bachelor-, master- en PhD-niveau en vervullen daarom bij het onderzoek op al deze niveaus, ieder op zijn discipline-eigen wijze, in meerdere of mindere mate, structureel of incidenteel een initiërende, faciliterende en stimulerende rol. Docenten doen onderzoek, en realiseren zo een onderzoekende houding in de kern van hun onderwijspraktijk, waardoor bij studenten ook ruimte ontstaat voor de vraag „wie ben ik als onderzoeker‟. Docenten leren onderzoek te begeleiden en in sommige gevallen beginnen zij aan een PhD-traject. De kenniskringen van de lectoraten zijn een vrijplaats waarbinnen onderzoek in relatie tot de kunsten vanuit meerdere perspectieven bevraagd en omschreven kan worden. Het bespreken van de onderzoeksprojecten van de leden binnen de kenniskring geeft een intellectuele stimulans en voeding, aan de onderzoeker, de kenniskring, en de academie en het conservatorium. De gesprekken kunnen als een vorm van intervisie werken op het individuele onderzoek. Binnen de kenniskring is een sfeer van vertrouwen die het mogelijk maakt kritische en diepgaande discussies te voeren. Voor grotere (onderzoeks)projecten binnen de onderzoekslijnen van de lectoraten kunnen binnen de kenniskring subgroepen worden gevormd, die ten behoeve van de specifieke onderzoeksvraag veelal tijdelijk worden verrijkt met externe onderzoekers. De inhoud van het onderzoek leidt veelal tot deze vorm. Het lectoraat Lifelong Learning in Music & the Arts (LLLMA) is op deze wijze georganiseerd. De totale kenniskring inclusief haar internationale leden en externe experts komt eenmaal per jaar in zijn geheel enige dagen samen met het tweekoppige adviesteam om alle onderzoek door te spreken, erop te reflecteren en te evalueren. Ook de kenniskring van het lectoraat Docent van de 21e eeuw (D21) is ingedeeld in thematische deelkringen op onderwerpen waar externe experts bij betrokken worden. De gehele kenniskring komt jaarlijks enkele malen bijeen en werkt bijvoorbeeld in 2009-2010 aan een gezamenlijke bundel. De maandelijkse bijeenkomsten van de kenniskring van het lectoraat Kunstenaarstheorieën en de Artistieke Praktijk (KTAP) hebben het karakter van thematische seminars. Per keer bereidt een lid van de kenniskring een presentatie voor van zijn/haar onderzoek. De kenniskring bestaat uit een combinatie van (hoofd-)docenten aan de academie en externe leden, zowel beeldende kunstenaars als theoretici. Drie van de leden (twee interne en één extern lid) zijn promovendi bij PhDArts. Ook is het een taak van lectoren om nieuwe onderwijsvormen te ontwikkelen en aan te sturen, en de wisselwerking tussen theorie en praktijk in het onderwijs te bevorderen. De inhoud en resultaten van het onderzoek leiden tot de vorm. Zo is bijv. in het lectoraat LLLMA veel onderzoek gedaan naar het leren van musici en heeft dit geleid tot het concept van het „artistieke laboratorium‟ waarin ruimte is voor experiential learning binnen een „community of practice‟ In het lectoraat D21 zijn verschillende keuzevakken in de bachelor- en de masteropleidingen aan het KC ontwikkeld waar zowel de inhoud als de werkwijze nieuwe wegen inslaan ten opzichte van een traditioneel curriculum. De lector KTAP heeft het mastertraject Onderzoek in de Kunsten opgezet, dat in september 2009 van start is gegaan. Dit traject is een samenwerking tussen academie en conservatorium. In het onderwijscurriculum ligt sterk de nadruk op interdisciplinariteit, en er wordt gestreefd naar een optimale integratie van theorie- en praktijkonderwijs. Ook de honours classes van dit lectoraat (2009 en 2010) zijn interdisciplinair, want een samenwerking tussen kunstacademie (alle afdelingen) en de Universiteit Leiden.
Overig onderzoek Daarnaast is er het RAAK-project „Interactieve visualisatietechnieken voor Art & Design‟ – in samenwerking met de Technische Universiteit Delft - waarin aan de hand van nieuwe technische visualisatie-methoden in het zogeheten AR-Lab van de KABK onder meer experimenteel en exploratief onderzoek wordt gedaan. Dit gebeurt in samenwerking met de Bio-Robotics groep van de TU-Delft. In 2009 zijn aanvragen ingediend voor twee nieuwe projecten in het kader van de OCW-subsidieregeling “Regionale Aandacht en Actie voor Kenniscirculatie” (RAAK): - AR-VIP: Augmented Reality, Visualisatie, Interactie Perceptie in het kader van RAAK-Pro; - Artistic Research Catalogue in het kader van RAAK-Internationaal. Beide aanvragen zijn in het voorjaar 2010 gehonoreerd.
27
5. STUDENTEN Ontwikkelingen in de studentenpopulatie
Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans
Studiejaar 04 05 05 06
06 07
07 08
08 09
09 10
Ingeschreven studenten HBO-afdeling
1881
1811
1827
1815
1755
1819
Instroom: Aantal instromende studenten HBO
589
561
622
593
679
728
Uitstroom: Aantal geslaagden einddiploma Aantal studiestakers
386 265
416 219
410 212
403 253
385 201
Juli 2010 Juli 2010
Specificaties per faculteit zijn opgenomen in bijlage III
Tabel leeftijdsopbouw studenten naar geslacht KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving
KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans
Leeftijdsopbouw naar geslacht en naar studievorm voltijd / deeltijd (aanwezige studenten 31-12-09) Leeftijdklasse 15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 Totaal
Man 16 186 114 44 16 7 4 1 1 389
Vrouw 78 335 115 45 38 19 14 9 4 1 658
VT 94 503 181 33 3 2 1
817
DT 18 48 56 51 24 18 9 5 1 230
Totaal 94 521 229 89 54 26 18 10 5 1 1047
Leeftijdklasse 15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 Totaal
Man 51 151 151 49 11
Vrouw 41 156 115 40 4
Totaal 92 307 266 89 15
1 1
1
2 1
415
357
772
28
Aantal studenten per studierichting ultimo 2009 KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving
Bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (croho 39110) Beeldende Kunst 252 ArtScience 46 subtotaal 298 Bacheloropleiding Vormgeving (croho 39111) Fotografie 223 Grafisch Ontwerpen 243 Interactive Media Design 47 Textiel en Mode 66 Interieurarchitectuur 159 subtotaal 738 Studierichting
Type and Media subtotaal
-
-
Masteropleiding Type and Media (croho 49106) 11
1036
11
totaal
1047
KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans
Studierichting Klassieke Muziek Jazz Oude Muziek en Historische Uitvoeringspraktijk Directie Theorie der Muziek Kerkmuziek Compositie Art of Sound Sonologie
Bacheloropleiding Muziek (croho 34739)
Masteropleiding Muziek (croho 44739)
184 98
72 10
118 15 3 5 30 27 34
50 6 0 17 7 (zie onder croho 49104)
ArtScience (zie onder croho 39110) Onderzoek in de Kunsten Muziekpedagogiek Joint master New Audiences and Innovative Practice subtotaal 514
Sonologie
18 5 6 7 191 Masteropleiding Sonologie (croho 49104) 14 Masteropleiding Opera (croho 49105) 6
-
Opera
Bacheloropleiding Docent Muziek (croho 39112) 32 Bacheloropleiding Dans (croho 34798) 15
Docent Muziek
Uitvoerend danser subtotaal totaal
-
-
561
211 772
29
Tabel leeftijdsopbouw studenten naar herkomst KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving
Leeftijdklasse
Totaal 94
VT 94
DT
15-19
Ned
EU
niet-EER
89
2
3
20-24
521
503
25-29
229
30-34
89
35-39
94
18
462
34
25
521
181
48
174
28
27
229
33
56
66
16
7
89
54
3
51
44
8
2
54
40-44
26
2
24
23
3
26
45-49
18
18
17
1
18
50-54
10
9
9
1
10
55-59
5
5
5
60-64
1
1
1
Totaal
1047
230
890
1
817
Totaal
5 1 93
64
1047
KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans
2009-2010
Bachelor (Muziek/Docent Muziek/ Dans)
Leeftijdsklasse
Ned
EU
niet-EER
Totaal
15-19
69
16
7
92
20-24
128
93
37
25-29
28
82
47
30-34
4
27
35-39
1
3
Master (Muziek/Sonologie/Opera)
Ned
EU
niet-EER Totaal
258
22
19
8
49
157
28
54
27
109
17
48
1
19
21
41
2
6
3
3
3
9
1
1
40-44 45-49 50-54
1
1
1
1
55-59 Totaal
230
221
111
562
55
96
59
210
Wervingsbeleid HOGESCHOOL VAN BEELDENDE KUNSTEN, MUZIEK EN DANS
De faculteiten van de hogeschool hebben een rijke en lange traditie. Hierdoor is de (internationale) signatuur en statuur van de Koninklijke Academie en het Koninklijk Conservatorium bij aankomende studenten bekend. Men weet goed waar beide faculteiten voor staan. De hogeschool kiest voor een gerichte studentenwerving; er worden b.v. vele externe openbare activiteiten ontplooid om uiting te geven aan wat de faculteiten op het gebied van de kunsten en het kunstonderwijs te bieden hebben. Wie beschikt over de juiste artistieke en technische kwalificaties en voldoende groeipotentieel is van harte welkom, mits de inkomsten (vanwege overheidsbekostiging in relatie tot het relevante collegegeld) toereikend zijn.
30
KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving
Naast een brede benadering via de jaarlijkse grootschalige open dag, de openbare modeshows, de eindexamenexpositie in het eigen gebouw en de vele tentoonstellingen in galeries, steekt de KABK veel tijd en energie in de individuele benadering en begeleiding van potentiële studenten die zich gedurende het gehele studiejaar aandienen via de spreekuren van de hoofddocenten. Tegelijkertijd is de Academie actief om jonge scholieren beter voor te bereiden op het kunstonderwijs door een voortraject binnen het middelbaar onderwijs te ontwikkelen samen met het Johan de Wittcollege, het Segbroek College, Bonaventura College en het Haags Montessori Lyceum. Pers en relaties worden veelvuldig geïnformeerd over de vele interessante projecten en exposities. Ook het stagebeleid draagt bij aan een effectieve mond-tot-mond reclame. Daarnaast onderhoudt de KABK systematisch contact met oud-studenten. Dezen worden geïnformeerd over de activiteiten van de KABK en kunnen hun website linken aan de website van de Academie, die een steeds belangrijker onderdeel uitmaakt van het wervingsbeleid. Door het internetadres www.KABK.nl op alle uitingen te vermelden en de informatie van de website continu te vernieuwen, is dit een belangrijke communicatie- en informatiebron geworden. Door middel van KABK-tv op de website is het voor buitenstaanders mogelijk een kijkje te nemen in het gebouw zelf. KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans
De uitstraling van het conservatorium reikt verder dan Den Haag en regio. Uit een interne peiling is gebleken dat de meeste buitenlandse studenten die aan het Koninklijk Conservatorium (KC) studeren, zich aangetrokken voelen tot de goede (internationale) reputatie van het instituut en de docenten die eraan verbonden zijn. Ook de privé-netwerken van de veelal internationaal georiënteerde en de talrijke buitenlandse docenten, dragen bij aan de goede naam van het KC. Middels de jaarlijkse Open Dag krijgen geïnteresseerden de mogelijkheid lessen te volgen, contacten te leggen met studenten en docenten in de natuurlijke setting van een „gewone‟ onderwijsdag. De jaarlijkse seizoensbrochure, die naar een breed netwerk wordt verstuurd, geeft inzicht in de diverse activiteiten, concerten en voorstellingen die door het KC, in samenwerking met vele culturele instellingen in Den Haag, georganiseerd worden. Het ontwikkelen van podiumervaring staat hierin centraal zodat studenten goed voorbereid worden op de beroepspraktijk en tegelijkertijd al tijdens de studie een eigen netwerk kunnen opbouwen. Van oudsher heeft het conservatorium veel profijt van de “eigen” doorstroom via de School voor Jong Talent en andere voortrajecten. Per afdeling wordt specifieke aandacht besteed aan doelgroepgerelateerde activiteiten waarin intensief wordt samengewerkt met partners in en buiten de stad. Zoals het NEW Examenfestival waarin studenten tien dagen lang hun examens als concerten ten gehore brengen op het podium van Theater de Regentes, of de koffieconcerten in de Dr. Anton Philipszaal die door de afdelingen Jong KC, Jazz, Oude Muziek en Klassiek worden gegeven en live te beluisteren zijn op Radio West. De Dansvakopleiding is dit jaar samen met de Rotterdamse Dansacademie een gezamenlijke campagne gestart om jonge dansers enthousiast te maken voor het vak Dans. Binnen de campagnes wordt gebruikt gemaakt van een communicatiemix waarin vakbladen een doelmatig middel zijn om te adverteren. De relaties van het conservatorium en de lokale en landelijke media worden regelmatig op de hoogte gehouden van de vele concerten en de producties van de dansvakopleiding en de opera-afdeling die door het KC op diverse lokaties in en rondom Den Haag worden georganiseerd.
Toelating en selectie HOGESCHOOL VAN BEELDENDE KUNSTEN, MUZIEK EN DANS
Voor beide faculteiten van de hogeschool geldt dat ieder jaar het aantal aanmelders vele malen groter is dan het aantal studenten dat uiteindelijk zijn studie aan de Koninklijke Academie of het Koninklijk Conservatorium begint. De toelatings- en selectieprocedure aan beide faculteiten is een grondig proces. KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving
Aspirant-studenten van de Academie kunnen zich aanmelden voor het spreekuur van de hoofddocent van de betreffende afdeling. De aspirant-student dient recent werk en documenten betreffende de vooropleiding mee te nemen. Aan de hand daarvan volgt een eerste gesprek. Als het niveau van het werk hoog genoeg is, en de aspirant-student blijk geeft van voldoende aanleg en motivatie wordt de aspirant-student uitgenodigd voor het toelatingsonderzoek. Op de dag van het toelatingsonderzoek worden de aspirant-studenten beoordeeld door een toelatingscommissie, bestaande uit de directeur of diens waarnemer, veelal de hoofddocent van de afdeling en enkele docenten. Aan het eind van deze dag krijgt de student te horen of hij/zij toelaatbaar is qua artistiek niveau.
31
KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans
Bij aanmelding voor het Conservatorium wordt de aanmelder direct gevraagd zijn/haar motivatie te verwoorden en een opname op te sturen. Naar aanleiding van de motivatie en de opname vindt een eerste selectie plaats. Degenen die overblijven worden uitgenodigd voor het toelatingsexamen, dat inhoudt dat de aspirant-studenten zichzelf ten overstaan van een toelatingscommissie met domeindeskundigen gedurende 20 minuten presenteren. Na afloop van het toelatingsexamen wordt bepaald wie artistiek toelaatbaar is en wie een afwijzing ontvangt. De beschreven selectieprocessen van beide faculteiten zorgen voor een efficiënte en effectieve toelatingsprocedure. HOGESCHOOL VAN BEELDENDE KUNSTEN, MUZIEK EN DANS
Het beleid van de hogeschool is erop gericht de aansluiting op het hoger beroepsonderwijs voor instromers afkomstig uit het voortgezet onderwijs en het beroepsonderwijs (als bedoeld in de Wet Educatie en Beroepsonderwijs) permanent te optimaliseren. Er blijken geen knelpunten in de doorstroomrechten met betrekking tot de profielen. De mogelijkheid om in het kader van een voortraject voor de opleidingen Beeldende Kunst, Vormgeving, Muziek of Docent Muziek reeds tijdens de periode van secundair onderwijs deel te nemen aan activiteiten van de hogeschool draagt daaraan bij uitstek bij. In goed overleg met de schoolleiding van VOscholen blijkt het mogelijk om gebruik te maken van de onderwijskundige inrichting van de tweede fase Havo/VWO (via het profiel Cultuur en Maatschappij en/of de vrije ruimte) om potentiële kunststudenten reeds vroegtijdig te laten kennismaken met of zich adequaat voor te bereiden op een opleiding in het hoger kunstonderwijs. Voor de opleiding Dans blijkt, mede gezien het profiel van de opleiding als topopleiding voor het klassieke ballet, de eigen infrastructuur van Dansvakopleiding plus School voor Jong Talent voor leerlingen vanaf 10 jaar de enige serieuze mogelijkheid. In de laatste 2 jaren van de HBO-fase is slechts een beperkte instroom gelet op het hoge instapniveau. In de School voor Jong Talent (onderwijssoorten: primair onderwijs groep 7 en 8, Vmbo-theoretische leerweg, Havo, Atheneum en sinds enkele jaren ook Gymnasium) kunnen getalenteerde leerlingen na een op de discipline afgestemde toelatingsprocedure terecht voor de Dansvakopleiding of de vooropleidingen Beeldende Kunsten en Vormgeving of Muziek. De gecombineerde vooropleiding integreert optimaal het algemeen voorbereidend onderwijs met het voorbereidend kunstvakonderwijs.
Voortrajectmogelijkheden Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans Wat
Hoe
Voor wie
Oriëntatiecursus KABK
30 zaterdagen
belangstellenden
JWC-klas
CKV-vakken tijdens het schooljaar
leerlingen VO-scholen
Geïntegreerde vooropleiding muziek, dans,
Dagonderwijs via de
getalenteerde leerlingen na
beeldende kunst en vormgeving
School voor Jong Talent (PO en VO)
toelatingsonderzoek
Speciale voorbereidende klas muziek / docent
Programma op
leerlingen die elders PO, VO of
muziek / beeldende kunst en vormgeving
individuele basis
MBO volgen
Voorbereidend jaar muziek, docent muziek,
Cursusjaar
potentiële studenten na
dans, beeldende kunst en vormgeving
afsluiting van VO of MBO
Het decanaat HOGESCHOOL VAN BEELDENDE KUNSTEN, MUZIEK EN DANS
De Hogeschool heeft diverse vormen van begeleiding voor studenten gecreëerd. Individuele en soms persoonlijke begeleiding van studenten vindt plaats via het tutoraat, het decanaat en de International Students Adviser verbonden aan het conservatorium of de Stafmedewerker internationalisering van de academie. De begeleiding van studenten door hun tutor is in de propedeutische fase intensief (één uur per week) en neemt gedurende de jaren af. Studenten kunnen op eigen initiatief contact opnemen met de studentendecaan. Sinds september 2008 wordt het decanaat voor beide faculteiten uitgevoerd door Paul Deneer. In uitzonderlijke
32 gevallen biedt de decaan hulp bij het ingaan van buitenschoolse trajecten, waarbij de student geestelijk of fysiek wordt begeleid. Ook wordt hulp geboden bij het afsluiten van een goede studenten-verzekering. De decaan overlegt met het staflid of de functionaris verantwoordelijk voor onderwijszaken, in geval van buitenschoolse hulp of eventuele opname. Daarnaast is er sprake van nauw contact tussen de decaan, tutor, hoofddocent/coördinator en hoofdvakdocent. Studenten die dreigen te ontsporen worden aangesproken door één van genoemde functionarissen, die in eerste instantie zelf hulp bieden, en indien nodig worden zij gewezen op de mogelijkheid om binnen de school te worden geholpen door de decaan. De International Students Adviser resp. de Stafmedewerker internationalisering bieden ondersteuning op het gebied van internationale problematiek, zoals het aanvragen van verblijfsvergunningen, het vinden van huisvesting of taalonderwijs. Daarnaast worden aanvullende vormen van begeleiding geboden in de professionele ontwikkeling van studenten zoals studievoortgangsoverleg (SVO), het individueel studieplan (ISP), het portfolio en het Career Development Centre (CDO).
College van Beroep voor de Examens In het verslagjaar 2009 zijn geen situaties geweest die hebben geleid tot het inschakelen van het College van Beroep voor de Examens.
Buitenlandse Studenten HOGESCHOOL VAN BEELDENDE KUNSTEN, MUZIEK EN DANS
Stafmedewerker internationalisering / International Students Adviser De Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans heeft een centrale stafmedewerker internationalisering, belast met een aantal hogeschoolbrede taken op het gebied van internationalisering, onder andere het beheer van de diverse stimuleringsprogramma‟s voor de inkomende en uitgaande studenten- en docentenmobiliteit, zoals het Europese Lifelong Learning Programma (LLP)-Erasmus, Huygens Scholarship Programme (HSP), het VSBfonds Beurzenprogramma en deelname aan het nationale netwerk Hogescholenoverleg Internationale Betrekkingen (HIB). Een stafmedewerker internationalisering verzorgt de begeleiding van de internationale studenten op de Koninklijke Academie; binnen het Koninklijk Conservatorium is hiervoor de International Students Adviser aangesteld. Samen begeleiden zij de studenten bij de aanvraag van visa en verblijfsvergunningen, het vinden van huisvesting, taalonderwijs, enz. Ook staan zij de internationale studenten met raad en daad terzijde en worden daarbij tevens ondersteund door de studentenadministratie. Verder vindt op hogeschoolniveau afstemming plaats over faculteitsoverstijgende faciliteiten, zoals huisvesting van tijdelijke internationale studenten, voorlichting aan internationale studenten over een studie en verblijf aan de hogeschool, en de problematiek rond het verkrijgen van een verblijfsvergunning. Via de website van de beide faculteiten wordt actuele en specifieke informatie verstrekt voor internationale studenten met betrekking tot het studeren aan de hogeschool en het verblijf in Nederland. De internationaliseringmedewerkers onderhouden op verschillende gebieden contacten met het internationale veld door deelname aan conferenties en studiedagen. Verblijfsvergunning Studenten uit landen van buiten de EU/EER dienen altijd een verblijfsvergunning (VVR) voor studie aan te vragen. Vanuit veel landen van buiten de EU/EER moet eerst een Machtiging tot Voorlopig Verblijf (MVV) worden aangevraagd, voordat de student naar Nederland kan afreizen. De Hogeschool kon in de meeste gevallen een verkorte procedure aanvragen voor de student – mede dankzij een daartoe gesloten convenant met de IND - waarbij de instelling echter altijd financieel garant moet staan voor de kosten die voor de Nederlandse Staat en andere openbare lichamen zouden kunnen voortvloeien uit het verblijf in Nederland van de betreffende student. In 2008 was de IND wederom strikt bij de afhandeling van de MVV-aanvragen via de verkorte procedure en van de aanvragen voor de verblijfvergunningen (VVR), met name bij de beoordeling van de door de studenten overgelegde financiële documentatie. Als gevolg van hierdoor ontstane vertraging was het voor een klein aantal studenten niet mogelijk hun studie aan het Koninklijk Conservatorium tijdig aan te vangen. Andere beperkende factoren waren restricties ten aanzien van bijverdiensten, het openen van een bankrekening in Nederland vanwege het uitblijven van een sofi-nummer en de verplichting voor studenten met een bijbaantje en buitenlandse studenten van 30 jaar en ouder, die voor langere tijd in Nederland wensten te blijven, een basisverzekering af te sluiten vanwege de ziektekosten. Niet-EER-maatregel Met ingang van het bekostigingsjaar 2009 heeft de Nederlandse overheid de directe bekostiging van studenten van buiten de EU/EER beëindigd. Ter compensatie wordt aan de onderwijsopslag een bedrag toegevoegd op basis van de bekostiging van niet-EER studenten op peildatum 1 oktober 2006. Voor onze hogeschool betekent dit dat de rijksbijdrage is verhoogd met het bedrag, gebaseerd op een onderwijsvraag van 245. Welke consequenties deze zogeheten niet-EER-maatregel heeft voor de instroom van studenten van buiten de EU/EER voor de lange termijn, is nog niet te zeggen. Het College van Bestuur heeft besloten om met ingang van het studiejaar 2008-2009 op niet-EER studenten een (hoger) instellingscollegegeld van toepassing te verklaren. Studenten behorend tot deze groep konden in uitzonderlijke gevallen in aanmerking komen voor een financiële tegemoetkoming van de Hogeschool in de studiekosten. Hierbij golden specifieke criteria waaronder het draagkrachtbeginsel.
33
Mobiliteits- en stage-programma
Studenten- en docentenmobiliteit i.h.k.v. het Europese LLP-Erasmus programma, 2009 t.o.v. 2008 Koninklijke Academie
Koninklijk Conservatorium
2008
2009
2008
2009
uitgaande studenten
11
8 + 3 stage
6
5
inkomende studenten
25
21
7
18
uitgaande docenten
0
4
2
3
inkomende docenten
0
0
0
2
N.B. De weergegeven aantallen betreffen in- en uitstroom, zoals gestart in het jaar 2009.
De Hogeschool heeft in totaal 8 aanvragen ontvangen voor de VSBfonds beurs. Een interne selectiecommissie heeft uiteindelijk uit de aanvragen 3 kandidaten en 1 reservekandidaat voorgedragen: E. Huijsser, E. Malschaert, S. Renema en M. Papanikolaou (reserve). Het VSBfonds heeft aan de drie kandidaten een beurs toegekend, de reservekandidate werd afgewezen. Zes buitenlandse studenten ontvingen een HSP Huygensbeurs voor hun studie aan de Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans: J. Casavant II (USA), N. Emmerson (Verenigd Koninkrijk), O. Kaminsky (Mexico), M. Karlsen (Zweden), E. Orzaiz (Spanje) en P. Somlai (Hongarije) Vier Nederlandse studenten ontvingen een HSP-TP beurs (Huygens talentenprogramma) voor hun vervolgstudie in het buitenland: J. Suilen, E. Malschaert, F. Otten en E. Huijsser. Tabel studentenaantallen versus nationaliteiten Toelichting: De aantallen betreffen de aanwezigheid op 31 december. Vanaf 2004 betrof de omvang van de EU 28 landen, vanaf 2007 30 landen. KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving
Beeldende Kunst en Vormgeving, Type and Media
04 05
05 06
06 07
07 08
08 09
09 10
Totaal
1033
1031
1025
1033
1001
1047
NL
867
867
878
876
876
890
Buitenland
166
164
147
157
125
157
* EU/EER
85
83
77
83
73
93
* Niet-EU/EER
81
81
70
74
52
64
04 05
05 06
06 07
07 08
08 09
09 10
Totaal
1033
1031
1025
1033
1001
1047
NL in %
84%
84%
86%
85%
88%
85%
Buitenland in %
16%
16%
14%
15%
12%
15%
* EU/EER in %
8%
8%
7%
8%
7%
9%
* Niet-EU/EER in %
8%
8%
7%
7%
5%
6%
In percentages: Beeldende Kunst en Vormgeving, Type and Media
34
KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans
Muziek + Dans
04 05
05 06
06 07
07 08
08 09
09 10
Totaal aantal
848
780
802
782
754
772
NL
304
295
314
280
271
285
Buitenland
544
485
488
502
483
487
* EU/EER
351
302
302
306
314
317
* niet-EU/EER
193
183
186
196
169
170
04 05
05 06
06 07
07 08
08 09
09 10
In percentages Muziek + Dans Totaal aantal N =
848
780
802
782
754
772
NL in %
36%
38%
39%
36%
36%
37%
Buitenland in %
64%
62%
61%
64%
64%
63%
* EU/EER in %
41%
39%
38%
39%
42%
41%
* niet-EU/EER in %
23%
23%
23%
25%
22%
22%
Muziek Docent Muziek Master Muziek/Sonologie/Opera Ingeschreven studenten HBO Studenten met de Nederlandse nationaliteit Buitenlandse nationaliteit * EU/EER * niet-EU/EER
Dans Ingeschreven studenten HBO Studenten met de Nederlandse nationaliteit Buitenlandse nationaliteit * EU/EER * niet-EU/EER
Studiejaar 04 05 05 06 831 299 532 348 184
766 288 478 302 176
Studiejaar 04 05 05 06 17 14 5 7 12 7 3 0 9 7
06 07
07 08
08 09
09 10
787 307 480 302 178
772 274 498 306 192
739 262 477 313 164
757 276 481 316 165
06 07 15 7 8 0 8
07 08 10 6 4 0 4
08 09 15 9 6 1 5
09 10 15 9 6 1 5
Internationale lidmaatschappen en contacten De hogeschool is lid van: International Association of Universities and Colleges of Art, Design and Media (Cumulus) Association Européenne des Conservatoires, Académies de Musique et Musikhochschulen (AEC) European Association of International Education (EAIE) European League of Institutes of the Arts (ELIA) Music Institutions with Doctoral Art Studies (M.I.D.A.S.), het Europese netwerk met 13 leden uit GrootBrittanië, Zweden, Finland, Noorwegen, Estland, Spanje, Nederland en België International Society for Music Education (ISME) Internationales Musik Zentrum (IMZ) en werkt nauw samen met: International Music Council van de Unesco (IMC) European Music Council (EMC) International Association of Schools of Jazz (IASJ) European Festivals Association (EFA) Association of Conservatoires with Early Music Education (ACEME). Het overzicht van de Europese instellingen voor hoger onderwijs waarmee de Koninklijke Academie en het Koninklijk Conservatorium in het jaar 2009 nauw contact onderhielden in het kader van het Europese ERASMUS Lifelong Learning programma is als bijlage V opgenomen.
35 Rendementen Een belangrijk uitgangspunt van het onderwijsconcept van de hogeschool is de studentgerichtheid. Door de student als uitgangspunt te nemen, wordt recht gedaan aan de kenmerken van de individuele student. Dit uit zich onder meer in een effectieve studiebegeleiding en in het creëren van een leerklimaat waarin studievertraging tot een minimum beperkt wordt. Om onnodige uitval te voorkomen besteden de opleidingen in het bijzonder in de propedeutische fase veel aandacht aan de controle van de studievoortgang. Aan het einde van het eerste semester wordt een eerste balans opgemaakt en worden de studenten geïnformeerd over de behaalde resultaten en artistieke vorderingen. Aan het eind van het propedeusejaar (bij de voltijdopleidingen aan het einde van het eerste studiejaar, bij de deeltijdopleidingen KABK aan het einde van het derde semester) wordt beslist over het wel of niet voortzetten van de opleiding. In een beperkt aantal gevallen blijkt dat het passeren van het zorgvuldige toelatingsonderzoek niet per definitie de garantie biedt voor een succesvolle studie. Rendementen, uitgedrukt in behaalde diploma’s KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving
Wij ervaren een zekere spanning tussen de opvatting uit de politiek en de kunstwereld als zouden er in Nederland te veel beeldend kunstenaars en ontwerpers zijn, en de permanente druk vanuit de onderwijswereld en eveneens de politiek op de (diploma)rendementen. Enerzijds wordt er terecht van ons verwacht dat wij op het scherpst van de snede op kwaliteit selecteren, anderzijds dat wij zoveel mogelijk toegelaten studenten naar een einddiploma begeleiden. Dat komt tegenstrijdig over. Ons gaat het om een verbetering van de kwaliteit van de instroom door versterkte voortrajecten en een strenge selectie bij de poort, om vervolgens opnieuw streng te selecteren in het propedeusejaar. In de studie in de hoofdfase gaat het onder andere om actuele en kwalitatief goede programma‟s en adequate studiebegeleiding. Het is binnen deze context dat wij rendementsverbetering nastreven. Bacheloropleidingen Autonome Beeldende Kunst en Vormgeving (4 jaar voltijd) Instroomjaar Rendement na 5 jaar
2000
2001
2002
2003
2004
40,0%
42,1%
50,6%
53,9%
50,9%
2005
Bacheloropleidingen Autonome Beeldende Kunst en Vormgeving (5 jaar deeltijd) Instroomjaar Rendement na 8 jaar
2000 52,7%
2001 44,3%
2002
2003 1
2004
2005
2
52,3%
42,7%
Masteropleiding Type and Media (1 jaar voltijd) Instroomjaar
2003
2004
2005
2006
2007
2008
Rendement na 1 jaar
88,9%
100%
100%
88,9%
100%
100%
Rendement na 2 jaar
88,9%
100%
100%
100%
100%
KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans
Bacheloropleidingen Muziek, Docent Muziek en Dans (4 jaar voltijd) instroomjaar Rendement na 5 jaar
2000
2001
2002
2003
2004
61,1%
58,6%
62,7%
59,2%
70,9%
2005
Masteropleidingen Muziek, Sonologie en Opera (2 jaar voltijd) instroomjaar
1 2
2000
2001
2002
2003
2004
2005
Rendement na 2 jaar
65,7%
71,1%
59,8%
74,5%
70,4%
71,6%
Rendement na 3 jaar
77,5%
84,2%
80,5%
90,9%
84,0%
81,8%
na 7 jaar na 6 jaar
36
Prijzen en vermeldingen Beeldende Kunst en Vormgeving Nicoline van Harskamp - winnaar van de Prix de Rome 2009 (alumna KABK) Sara Rajaei - basisprijs Prix de Rome 2009 als één van de 4 genomineerden (alumna KABK) Hugo Schuitenmaker - Stroomprijs 2009 Joris jansen - Steenbergenstipendium 2009 Arjem de Nooijer - de „Kleine Hans‟-fotoprijs 2009 Mirjana Vbraski - 4de prijs bij de National Portrait Gallery, London Jalta Evers, Lot Mostert, Nick Borst en Geo Timmerman - de Academieprijs Textiel en Mode “derde jaars” afdeling mode - „Best Bachelor Year‟ op de modefabriek van de Amsterdam fashion Week Joy Andriesse - prijswinnaar voor de huisstijl van The Hague Festivals 2009 Marjolein van Voskuilen - prijswinnende affiche Crossing Border Ella Gazibara - prijswinnaar Lustrum logo Universiteit Leiden Astrid van Wintershoven-van Eijken - prijswinnaar affiche „Over dieren‟ van het Nationaal Toneel Julian van der Velde, El-Nadeem El-Rawi en Ferry Dorresteijn- eervolle vermelding boekomslag „Oeroeg‟ CPNB Anna Krylova - eervolle vermelding Grafische Cultuurprijs Studenten Dewi de Vree / Rachida Ziani- eervolle vermelding René Coelho-prijs Nederlands Instituut voor Mediakunst Izaak Zwartjes - eervolle solotentoonstelling in Cobra Museum, Amstelveen Paul Beumer - genomineerd voor de Koninklijke Prijs voor de Vrije Schilderkunst 2009 (andere genomineerden waren de alumni Lilian Kreutzberger, Niels Broszat, Joep Overtoom, Marius Lut) Branko Miliskovic - genomineerd voor de nationale TENT. Academy awards Zoe Reddy - winnaar aanmoedigingsprijs STROOM 2009 Zoe Reddy - genomineerd voor de Grote Prijs Zuid-Holland Marte van Maris - 1e prijs BNI-prijs 2009 voor het project Meet & Greet Willem Wits - Film Festival Amsterdam Publieksprijs Toegelaten tot masteropleidingen: David Benque - Interactive Design, RCA London Caspar Schipper - Media Arts, UCLA, California, USA Eric Parren - Media Arts, UCLA, California, USA Sybren Renema - School of Arts, Glasgow Hyo Kwon - Typografische Werkplaats, Arnhem Laure van Hout - Artistic Research, HBKMD Den Haag Edwin Stolk - Sandberg Instituut, Amsterdam Nicole O‟Niel - Sandberg Instituut, Amsterdam Timmy van Zoelen - Piet Zwart Instituut, Rotterdam Kianoosh Motallebi - Rijksacademie, Amsterdam Startstipendia: Meying Bong, Anna Krylo, Johannes Verwoerd en Eric Parren Muziek Remi Troost Melle de Vries Kento Nomura Pieter van Loenen Marie-Claire Boel / Niek BaarRosanne Philippens Rosanne Philippens Marc Daniel van Biemen Emmy Storms EnAccord Strijkkwartet EnAccord Strijkkwartet EnAccord Strijkkwartet Sietse-Jan Weijenberg Wishful Singing Wishful Singing Janco Verduin Jiří Kadeřábek -
1e prijs Prinses Christina Jazz Concours 2e prijs Nationaal Concours Stichting Jong Muziek Talent Nederland (cello) eervolle vermelding Nationaal Concours Stichting JMTN (cello) 2e prijs Davina van Wely Vioolconcours 3e prijs Davina van Wely Vioolconcours (gedeelde prijs) studiebeurs Kersjes van de Groenekan Fonds (viool) 1e prijs 22ste Nationaal Vioolconcours Oskar Back 2009 2e prijs 22ste Nationaal Vioolconcours Oskar Back 2009 3e prijs 22ste Nationaal Vioolconcours Oskar Back 2009 studiebeurs Kersjes van de Groenekan Fonds (w.o. 3 alumni KC) 3e prijs 4. Internationaler Joseph Haydn Kammermusikwettbewerb in Wenen 2e prijs „5th Trondheim International Chamber Music Competition‟ 4e prijs Rostropovich Concours Parijs 2009 (cello) 1e prijs Tolosa Choral Contest (w.o. 4 alumni KC) 1e prijs 23ste Nederlands Festival voor Vocale Ensembles 1e prijs Zenith Composers Competition 2009 3e prijs Zenith Composers Competition 2009
Dans Shirley Esseboom (alumna) - Gouden Zwaan vanwege haar imposante loopbaan o.a.v. de VSCD Prijzen voor docenten van de Hogeschool Justin Bennet - De Ouburg Prijs 2009, stadsprijs beeldende kunst van de Gemeente Den Haag Gert Dumbar - BNO Piet Zwart Prijs / life time achievement award Dutch Design Award 2009 Edwin van der Heide - winnaar Witteveen+Bos-prijs voor Kunst+Techniek-prijs 2009 Paul Koek - Prins Bernhard Cultuur Fonds Theaterprijs 2009 Martijn Padding - winnaar Internationale Rostrum Concours (compositie)
37
6. PERSONEEL EN ORGANISATIE Personeelsbeleid Uitgangspunt in het personeelsbeleid van de hogeschool is dat alle praktijkdocenten hun werk aan de hogeschool combineren met een actieve eigen beroepspraktijk. Bij de werving van nieuwe docenten, maar ook in de functioneringsgesprekken met de zittende docenten, is de positie in de beroepspraktijk en de balans tussen de vakmatige activiteiten binnen en buiten de school een belangrijk aandachtspunt. Vanwege de combinatie lesgeven en beroepspraktijk hebben docenten in de regel een deeltijdaanstelling. De gemiddelde aanstellingsomvang van het onderwijzend personeel is sinds 2008 onveranderd 0,38 fte. Voor het totale personeelsbestand is de gemiddelde aanstellingsomvang 0,47 fte. Van wezenlijke invloed op de aanstelling van docenten zijn de studentenaantallen. Omdat het aantal studenten van jaar tot jaar kan fluctueren, is het noodzakelijk om flexibel om te kunnen gaan met de aanstellingen van docenten. Indiensttreding geschiedt altijd op basis van een tijdelijke aanstelling. Verlenging van een tijdelijke aanstelling geschiedt eveneens op tijdelijke basis voor de maximale duur volgens de cao-hbo. Alleen door (een deel van) de docentaanstellingen flexibel te houden kan worden ingespeeld op de veelvuldig optredende schommelingen in de onderwijsvraag die inherent zijn aan ons type onderwijs en kan het ontstaan van zgn. garantie-uren (uren binnen een vaste aanstelling waarover salaris wordt betaald zonder tegenprestatie) worden voorkomen. Een relatief groot deel van onze medewerkers zit in de leeftijdscategorie 50 – 59 jaar. Alhoewel verjonging van het personeelsbestand geen doel op zichzelf is, wordt langs geleidelijke weg gestuurd op een evenwichtiger leeftijdsopbouw. Ultimo 2008 was het aandeel 50+-ers in de personele bezetting 53%. Eind 2009 was dat 51%.
Personele kengetallen Personele bezetting 2008 Aantal FTE
2009 OP 446 169,55
NOP 123 98,24
Totaal 569 267,79
OP 450 170,50
Aantal FTE
NOP 134 104,93
Totaal 584* 275,43
Het aantal personeelsleden ultimo 2009 is ten opzichte van eind 2008 met 15 toegenomen tot 584. In formatie-omvang gaat het om een stijging van 268 naar 275 fte‟s.
OP
OBP
OP + OBP
M
V
Totaal
M
V
Totaal
M
V
0
1,08
1,08
6,55
3,32
9,87
6,55
4,40
7,65
0,05
0
0,05
7,23
0,47
Totaal
In Fte Centraal Bureau Interfaculteit ArtScience
7,18
0,47
Koninklijk Conservatorium
72,05
42,15
Koninklijke Academie
29,55
18,02
Totaal Hogeschool
108,78 61,72
114,20 34,52 21,41 55,93 106,57 63,56 47,57
23,90 15,18 39,08
53,45
33,20
10,95 7,70 170,13 86,65
170,50 65,02 39,91 104,93 173,80 101,63 275,43
In aantallen Centraal Bureau Interfaculteit ArtScience Koninklijk Conservatorium Koninklijke Academie Totaal Hogeschool
0
3
3
8
6
14
8
9
17
13
2
15
1
0
1
14
2
16
178
103
281
43
30
73
221
133
354
88
70
158
32
20
52
120
90
210
279
178
457
84
56
140
364
234
597*
* Het afwijkende aantal personeelsleden ultimo 2009 in bovenstaande tabellen (584 t.o.v. 597) wordt veroorzaakt doordat een aantal medewerkers functioneert in twee verschillende afdelingen.
38
Personeelsverloop Instroom 2008 OP NOP totaal
Aantal 48 18 66
Fte 9,28 13,49 22,77
2009 OP NOP totaal
Aantal 56 25 81
Fte 13,73 17,08 30,81
Uitstroom 2008 OP NOP totaal
Aantal 52 14 66
Fte 11,51 11,89 23,40
2009 OP NOP totaal
Aantal 46 15 61
Fte 13,43 10,57 24
De specificaties van de leeftijdsopbouw, de betrekkingsomvang en de salarisstructuur van de medewerkers per 31-12-2009 zijn opgenomen in Bijlage IV. Flexibele formatie Van de totale personele bezetting van 275,43 fte in 2009 werd 28% (77,10 fte) flexibel ingevuld. In 2008 was dit 25%. Keuzemenu arbeidsvoorwaarden Van het keuzemenu arbeidsvoorwaarden werd gebruik gemaakt door in totaal 46 medewerkers. Daarbij werd gekozen voor de volgende opties: 2008 2009 Fiets 17 9 ABP Extra Pensioen 31 25 Levensloopregeling 12 11 Levensloopverlof 1 0 Ouderschapsverlof 1 1 Totaal deelgenomen aan Keuzemenu 62 46 Bijzondere regelingen/toelagen Deelname aan de SOP-regeling: 11 medewerkers. Arbeidsmarkttoelage en buitengewone toelage: 31 medewerkers (8 OP, 2 OOP en 21 AOP) Toelage onregelmatige dienst: 16 medewerkers. Toelage EHBO: 14 medewerkers. Toelage BHV: 30 medewerkers. Deelname aan spaarloonregeling: 167 medewerkers
Professionalisering en ontwikkeling Actieplan Leerkracht In oktober 2009 is in overeenstemming met de vakbonden vertegenwoordigd in het Lokaal Overleg het instellingsconvenant Actieplan Leerkracht vastgesteld. In het kader van het Landelijke convenant Actieplan Leerkracht is in de rijksbegroting voor het budgetjaar 2009 voor het HBO m€ 15 opgenomen. Voor 2010 t/m 2012 m€ 26. Naast de middelen voor verbetering van de salarismix zijn in het convenant vanaf 2009 gedurende 4 jaar m€ 2,8 incidentele gelden beschikbaar voor scholing. Voor de HBKMD is in het kader van het convenant Actieplan Leerkracht in 2009 een bedrag van € 169.100,beschikbaar en in 2010 en volgende jaren € 273.600,-. In het instellingsconvenant zijn de afspraken vastgelegd over de salarismix van het onderwijzend personeel per ultimo 2012. Om deze salarismix te realiseren zal het convenantsgeld in de komende jaren met name worden ingezet voor opleiding, training en ontwikkeling van docenten, gericht op de vergroting van de doorstroommogelijkheden. Tegelijkertijd zal er in het functiegebouw van de hogeschool meer differentiatie in de onderwijsgevende functies worden aangebracht, waardoor inhoudelijke groei en doorstroommogelijkheden kunnen worden bevorderd. Voor het daadwerkelijk in volle omvang realiseren van de investeringen in hogere functieniveaus voor docenten, heeft de hogeschool wel als absolute voorwaarde gesteld dat de in het kader van het convenant Actieplan Leerkracht ter beschikking gestelde gelden structureel moeten zijn.
39
Scholing in het kader van Actieplan Leerkracht Mede in het kader van het Actieplan Leerkracht wil de hogeschool de komende tijd nadrukkelijk investeren in de ontwikkeling van docenten. Het lectoraat „docent van de 21e eeuw‟ heeft daartoe 3 trajecten voor KC-docenten ontwikkeld gericht op „Eén op één lesgeven‟, „Practising, health and well-being‟ en „Improviseren‟. Voor de KABK-docenten wordt een cursusprogramma didactiek ontwikkeld en is in samenwerking met het Academisch Talencentrum van de Universiteit Leiden een Engelse taaltraining opgezet. Deze zullen in het voorjaar 2010 worden aangeboden. Ook individuele opleidingswensen, al dan niet in het kader van het persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) kunnen in het kader van het Actieplan Leerkracht worden gehonoreerd. Stimuleringsregelingen Ter ondersteuning van de competentieontwikkeling van medewerkers zijn in 2009 twee stimuleringsregelingen opgezet. Medewerkers kunnen voorstellen doen voor projecten in het kader van deze regelingen. Uitwisseling expertise, bedoeld voor docenten van 55 jaar of ouder. Een relatief grote groep docenten van onze hogeschool behoort tot deze leeftijdscategorie. De hogeschool streeft er naar de belastbaarheid van de oudere medewerker te optimaliseren en zijn/haar kennis, ervaring en netwerken voor de hogeschool te behouden. Dit is in het belang van de hogeschool, maar kan ook voor de betrokken docenten een verrijking van hun werkzaamheden betekenen. De oudere medewerker wordt deels vrijgeroosterd om tijd te besteden aan een activiteit die aantoonbaar bijdraagt aan de overdracht en verbreding van expertise binnen de hogeschool. Uitwisseling beroepspraktijk, met name voor het onderwijsondersteunend personeel. Medewerkers die meer dan 10 jaar aan de hogeschool werkzaam zijn, wordt de mogelijkheid geboden om zich gedurende bepaalde tijd in het beroepsveld verder te ontwikkelen en inspiratie op te doen, waardoor hun functioneren in de hogeschool wordt versterkt. Museumjaarkaart Alle medewerkers in dienst van de hogeschool hebben per 1 oktober 2009 een museumjaarkaart van de hogeschool gekregen. De kaart is een jaar geldig en kan jaarlijks worden verlengd. Functioneringsgesprekken Najaar 2009 zijn alle KC-docenten schriftelijk geïnformeerd over de nieuw te starten cyclus functioneringsgesprekken conform de eind 2008 met de bonden overeengekomen nieuwe regeling. Teneinde de coördinatoren en afdelingshoofden meer vertrouwd te maken met het doel en de aanpak van functioneringsgesprekken zijn in september/oktober 2009 twee workshops gehouden onder leiding van een ervaren trainer. Het is de bedoeling dat in de loop van 2010 met alle medewerkers een eerste functioneringsgesprek in de nieuwe opzet wordt gevoerd. Bij de KABK werden de functioneringsgesprekken al gevoerd in de geest van de nieuwe regeling. Deze worden ongewijzigd voortgezet. Wervingsbeleid Het beleid ten aanzien van de werving en selectie van nieuwe medewerkers heeft in 2009 geen wijziging ondergaan. De sollicitatiecode en de interne leidraad waren onveranderd van toepassing en zijn als zodanig gehanteerd.
Arbeidsomstandigheden Ziekteverzuim Het ziekteverzuimpercentage is in de afgelopen drie jaar ongeveer gelijk gebleven. In 2009 bedroeg het ziekteverzuim 2,5%. Het landelijk gemiddelde ziekteverzuim lag in 2009 op 4,3 %. De omvang van het ziekteverzuim vertoont geen relatie met de leeftijd. Het aandeel arbeidsgebonden verzuim is de laatste twee jaar afgenomen. Het grootste deel van het arbeidsgebonden verzuim hangt samen met mentale overbelasting, al gaat dit in absolute zin maar om een klein aantal gevallen. De ziekmeldingsfrequentie is in 2009 iets afgenomen en bedroeg 0,6 keer per medewerker. Kort verzuim (< 1 week) Middellang (1-6 weken) Lang (> 6 weken) Totaal
2007 0,7% 0,6% 1,4% 2,7%
2008 0,6% 0,7% 1,4% 2,7%
2009 0,4% 0,4% 1,1% 2,5%
Arbobeleid De Hogeschool voert een actief, preventief gezondheidsbeleid teneinde uitval door ziekte zoveel mogelijk te voorkomen. 4 à 5 keer per jaar hebben de faculteitsdirecteuren sociaal-medisch overleg met de bedrijfsarts. Naast de langdurig en frequent zieken worden ook potentiële gezondheidsrisico‟s, arbeidsomstandigheden, mentale en psychosociale factoren tegen het licht gehouden. Individuele trajecten op gebied van reïntegratie, psychologische zorg, fysiotherapie, etc. worden zoveel mogelijk ondersteund.
40
Organisatie Organisatie-ontwikkeling Gedragscode Omgangsvormen Met instemming van de Centrale Medezeggenschapsraad heeft het College van Bestuur een nieuwe Klachtenregeling ongewenst gedrag, een Protocol vertrouwenspersoon en een Gedragscode omgangsvormen vastgesteld. In de Gedragscode omgangsvormen worden de uitgangspunten vastgelegd die gelden voor de wijze waarop medewerkers en studenten binnen de hogeschool met elkaar omgaan. De gedragscode biedt daarmee een kader voor het functioneren van de vertrouwenspersoon en voor de toepassing van de klachtenregeling. De nieuwe Klachtenregeling ongewenst gedrag komt in plaats van de Regeling ter bestrijding van seksuele intimidatie uit 2001. Evaluatie jaartaakbeleid Bij de invoering van het jaartaakbeleid in het Koninklijk Conservatorium in 2006 is de afspraak gemaakt om het beleid na enkele jaren te evalueren. In verband met de objectiviteit is een externe partij, te weten het interfacultair onderzoekscentrum van de Universiteit Leiden (ICLON) gevraagd om het evaluatie-onderzoek uit te voeren. In maart 2009 hebben twee ICLON-onderzoekers vraaggesprekken gevoerd met groepen docenten, afdelingshoofden en coördinatoren, alsmede college van bestuur en directie. Tijdens de gesprekken zijn verschillende ervaringen en belevingen, suggesties en aanbevelingen naar voren gekomen. Het ICLON heeft in zijn rapportage enerzijds diverse zaken aangestipt die in belangrijke mate te maken hebben met beeldvorming, gevoel, draagvlak, persoonlijke affiniteit met het jaartaakbeleid of juist een gebrek daaraan. Anderzijds doet het ICLON enkele meer inhoudelijke suggesties om het JTB, of althans de uitvoering daarvan in de praktijk, deels aan te passen. De rapportage van het ICLON zal worden meegenomen in de optimalisatie van de jtb-systematiek vanaf het studiejaar 2010 - 2011. Inzet decentrale arbeidsvoorwaardenmiddelen Conform de cao-hbo hoofdstuk K besteedt de hogeschool 1,15% van de brutoloonsom aan decentrale arbeidsvoorwaardenmiddelen. In 2008 is het budget ingezet voor de volgende onderwerpen: De regeling Vitaal Werken (deeltijd pré-FPU) Vitaal Werken is met instemming van de vakbonden met ingang van november 2008 gereactiveerd. De regeling loopt thans tot november 2011. In totaal is in het kader van aanvullend beleid ten behoeve van oudere medewerkers 40.000,- besteed. De totale kosten van de HBKMD-reiskostenregeling woon-werkverkeer bedroegen € 162.831,-. Daarvan is overeenkomstig de bij de invoering van de regeling in 2003 gemaakte afspraak met de bonden € 116.000,- ten laste van de decentrale arbeidsvoorwaardenmiddelen gebracht. De wettelijk verplichte werkgeversbijdrage voor de kosten van kinderopvang bedroeg 0,34% van het premieloon, zijnde voor de HBKMD een bedrag van € 43.005,-. Voorts is ca. € 15.000,- besteed aan de verruiming van de cao-regeling zorgverlof en ca. € 13.000,- voor individuele trajecten in het kader van preventief gezondheidsbeleid.
41
7. FACILITEITEN Huisvesting De gesprekken met de Gemeente Den Haag over mogelijke huisvesting van het Koninklijk Conservatorium aan het Spui gecombineerd met andere culturele instellingen hebben zich in 2009 toegespitst op de uitwerking van een programma van eisen voor het “Internationaal Dans- en Muziekcentrum Spuiplein”. Uitgangspunt is hierbij dat de meerwaarde van gezamenlijke huisvesting onder meer tot uiting komt in een versterking van de inhoudelijke en organisatorische samenwerking, een verbinding met een bredere culturele infrastructuur, een verbetering van het voorzieningenniveau en de samenhang met de openbare ruimte. Uiteraard binnen de financiële mogelijkheden. In 2010 zal het gemeentebestuur van Den Haag zich over de plannen uitspreken. Aspecten betreffende het groot onderhoud van de gebouwen worden belicht in onderstaande paragraaf Facility en milieuzorg.
Facility en milieuzorg KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving
De facilitaire dienst heeft een vaste bezetting van 7,5 fte. Daarnaast maakt de dienst gebruik van twee ingeleende krachten van de Stichting Werkbij voor 1,0 fte ten behoeve van het schilderwerk en voor 1,0 fte voor een medewerker techniek. Via een uitzendbureau werden telefonisten ingehuurd voor 0,3 fte per week. Ook bij ziekte of grote drukte wordt er incidenteel van het uitzendbureau gebruik gemaakt. De facilitaire dienst heeft een vast wekelijks rooster. M.i.v. 1 september is de Academie ook open op de zaterdagen. De bezetting van de receptie heeft altijd voorrang op andere diensten. De overige uren worden besteed aan het op orde houden van het gebouw en het klaarzetten van inventaris voor de diverse activiteiten en de overige omschreven diensten. Verzoeken van facilitaire aard en meldingen van storingen e.d. worden door de medewerkers kenbaar gemaakt via een in eigen huis ontworpen webpagina. Om het toezicht op de toegang van het gebouw te verbeteren is de receptie meer naar voren geplaatst en geheel vernieuwd. KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans
In 2009 bestond de vaste bezetting uit ruim 12 fte, voor het merendeel de vaste kern medewerkers die al gedurende vele jaren bij het KC werkzaam is. Voor de baliewerkzaamheden wordt deels ook gebruik gemaakt van uitzendkrachten. Er is een proces gestart om de uitzendkrachten te vervangen door oproepkrachten met een KC contract. Dit is kostenbesparend. In samenwerking met de afdeling Personeelszaken en de Arbodienst is de Risico-Inventarisatie & –Evaluatie geactualiseerd. Ook is in 2009 veel tijd en geld geïnvesteerd in het groot onderhoud van het gebouw. Ter optimalisering van de veiligheid in en rond het gebouw is het team van Bedrijfshulpverleners in 2009 uitgebreid. Alle BHV-ers hebben wederom bij- en nascholing gevolgd. Ook zijn 2 Automatische Externe Defibrilators (AED) aangeschaft in het kader van de wettelijke verplichting.
Bibliotheken KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving – bibliotheek
In 2009 werd het „Beleidsplan Bibliotheek 2009-2012‟ ingediend. Als gevolg van de extra benadering van enkele afdelingen binnen de academie is de deelname aan de introductielessen „bibliotheekgebruik‟ door met name eerstejaars deeltijdstudenten het afgelopen jaar weer toegenomen. Acht etsen van Piranesi uit de KABK-collectie werden in bruikleen gegeven aan Stroom Den Haag voor de tentoonstelling „Cyprien Gaillard, Beton Belvedere‟. KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans – bibliotheek
In 2009 kreeg de bibliotheek de kans om met name de sectie monumenta en verzamelde werken fors uit te breiden. Zo werd de serie Denkmäler der Tonkunst in Österreich met een groot aantal delen uitgebreid, en werden de complete werken van o.a. C.Ph.E. Bach, Byrd, Mahler, Obrecht, Ockeghem, Palestrina, Purcell en Sibelius aangeschaft.
42
PR HOGESCHOOL VAN BEELDENDE KUNSTEN, MUZIEK EN DANS
Vanuit de PR-afdelingen van beide faculteiten worden de dagelijkse activiteiten van de Hogeschool wereldkundig gemaakt in de vorm van persberichten, posters, flyers, samenwerkingsverbanden en de websites van beide instellingen: www.kabk.nl en www.koncon.nl. Jaarlijks krijgen beide instituten de mogelijkheid bijzondere projecten onder de aandacht te brengen bij een nieuw en bestaand publiek ten behoeve van de naamsbekendheid en aantrekkelijkheid van de instituten. Zoals de deelname aan il Salone del Mobile (Milaan) en de Eindexamenexpositie van de KABK-studenten. De studenten van het KC zijn tegenwoordig niet meer weg te denken uit het culturele klimaat van de stad Den Haag en werken regelmatig samen met gerenommeerde Haagse instellingen. Hoogtepunten in 2009 waren onder andere: de Opera Agrippina van Händel die in het kader van het Händeljaar in de Koninklijke Schouwburg drie keer werd uitgevoerd, de begeleiding van de finalisten tijdens het Oscar Back concours door ons eigen symfonie orkest en een van de hoofdrollen die de dansers van de dansvakopleiding vertolkten tijdens het 50 jarig bestaan van het Nederlands Dans Theater. Eén keer per jaar worden door beide instellingen de deuren geopend voor iedereen die een kijkje wil komen nemen tijdens de Open Dagen. Naast de externe communicatie verzorgen beide PR-afdelingen tevens de interne communicatie, onder meer via interne nieuwsbrieven en het intranet dat hierin een steeds prominentere rol gaat innemen. Met “De nieuwe K” heeft de Hogeschool, samen met de Academie der Kunsten van de Universiteit Leiden, zijn eigen periodiek. Het blad informeert de lezer over de nieuwe ontwikkelingen op onderwijs- en onderzoeksgebied en bevat een speciale agenda van concerten, exposities, evenementen en andere nieuwswaardige zaken. Ook studenten kunnen hiervoor kopij aanleveren. De ontwerpers van de Studio KABK verzorgen het ontwerp. “De nieuwe K” verschijnt viermaal per jaar.
ICT HOGESCHOOL VAN BEELDENDE KUNSTEN, MUZIEK EN DANS
Beide faculteiten beschikken over eigen ICT-medewerkers. Eén van de leden van het College van Bestuur fungeert als portefeuillehouder ICT en bereidt in die hoedanigheid beleidsbeslissingen voor. Sinds het besluit van het College van Bestuur in 2008 om over te gaan tot aanschaf van het studievoortgangsregistratie- en informatiesysteem Osiris en deze in eerste instantie in te voeren binnen het Conservatorium, is de inschrijfmodule met hieraan verbonden de NAW-gegevens van studenten en docenten per 1 november 2009 op beide faculteiten geïmplementeerd. De modules „studievolg‟ en „examenregistratie‟ worden momenteel, vooruitlopend op de KA, op het KC geïmplementeerd en zullen naar verwachting op 1 september 2010 operationeel zijn. In 2010 staat de conversie van de curricula van het KC op de agenda waardoor het mogelijk wordt om de bestaande toetsings- en examenresultaten in te voeren, teruggaand tot het curriculum 2006/07, zodat van de studenten die per 1 september 2009 in het vierde jaar zijn aangekomen het volledig studieverleden is gedocumenteerd. De invoering van Studielink, het nationaal gecentraliseerde systeem van inschrijving, zal niet eerder ter hand worden genomen dan nadat Osiris op beide faculteiten succesvol is geïmplementeerd. In navolging van het KA-net op de Academie enkele jaren geleden is op het KC intranet ingevoerd. Dit functioneert als centraal punt voor informatie ten aanzien van onderwijs en educatie, evenementen, kwaliteitszorg, examenplanning, voortgang implementatie Osiris en voor mededelingen van administratie, planning en bibliotheek. Iedere docent en student kan op het Intranet een „my site‟ aanmaken, geheel naar believen in te richten. Het gebruik en de verdere inrichting van het intranet is in gestage groei. Verder heeft de ICT-afdeling van het KC in samenwerking met de afdeling Communicatie de website opgebouwd op basis van een nieuw „content management system‟. Hierdoor kunnen geautoriseerde medewerkers de websites zelfstandig aanpassen. De mailserver exchange 2003 van de KA is gemigreerd naar exchange 2007. Tenslotte is het op de Academie technisch mogelijk gemaakt om facility- en studentenkaarten af te drukken, gebruikmakend van gegevens uit Osiris. Voor dit doel kunnen studenten op de studentenadministratie ter plekke een pasfoto laten maken.
43
8. FINANCIËN Bestuursverslag (bedragen x € 1.000,-)
Financiële positie op 31 december 2009 Als gevolg van een positief resultaat in 2009 van ruim € 0,8 mln. is de financiële positie in vergelijking tot 2008 verbeterd. De solvabiliteit, exclusief de voorzieningen, is gestegen van 32% in 2008 naar 36% in 2009. Dit ligt in de lijn van de verwachtingen omdat de HBKMD in zijn meerjarenbeleid voor een aantal grote investeringen staat waar de komende jaren eigen vermogen voor wordt opgebouwd. Daarnaast zal de invoering van de nieuwe bekostiging per 1 januari 2011 en de korting op de Rijksbijdrage voor niet-EER-studenten, negatieve gevolgen hebben voor de inkomsten van de Hogeschool. Het opgebouwde vermogen is hierdoor zowel een buffer voor de toekomstige investeringen alsmede voor de te verwachten lagere inkomsten. De liquide middelen zijn, zie ook het kasstroomoverzicht verder in deze jaarrekening, gedaald. Het resultaat liquide middelen uit operationele en investeringsactiviteiten bedraagt ruim € 1,7 mln. positief. Door een extra aflossing op de langlopende lening van € 2 mln. en de reguliere aflossing van ruim € 0,5 mln. zijn de liquide middelen , na financieringsactiviteiten, in totaal met ruim € 0,8 mln. gedaald. De current ratio, de verhouding waarin de hogeschool in staat is op basis van het totaal vlottende activa (vorderingen en liquide middelen) de kortlopende schulden te dekken, is licht gedaald van 1,15 naar 1. Resultaat 2009 In 2009 is een resultaat, voor bestemming, bereikt van ruim € 0,8 mln. In de begroting 2009 werd een resultaat verwacht van ruim 0,4 mln. Het verschil is als volgt te verklaren. Begroot resultaat 2009 Verschil opbrengst baten
€ €
0,4 mln. 0,9 mln. +
Te verwachten resultaat
€
1,3 mln. +
Meer personeelslasten Minder afschrijvingen Meer huisvestingslasten Minder overige instellingslasten
€ € € €
1,1 0,5 0,4 0,5
Saldo meer/minder lasten
€
0,5 mln. -
Gerealiseerd resultaat
mln. mln. + mln. mln. +
€
0,8 mln. +
Toelichting meest significante afwijkingen. De rijksbijdrage is, ondanks de door ons berekende en toegepaste opslag van ongeveer 3% op de in 2008 afgegeven voorlopige rijksbijdrage, ruim € 0,8 mln. hoger uitgekomen. Voor het overgrote deel betreft het inflatiecorrecties en toevoegingen uit het macrobudget Hoger Onderwijs. Daarnaast werd in december € 120.000 extra ontvangen voor de School voor Jong Talent. De overige baten zijn ongeveer € 0,1 mln. hoger uitgekomen. Het bedrag personeelslasten is ruim € 1,1 mln. hoger uitgekomen dan in de begroting was voorzien. Hiervoor zijn twee belangrijke oorzaken te noemen. In totaal is € 0,5 mln. meer aan personeelslasten betaald voor personeel in loondienst. Medio 2009 bleek, op basis van een tussentijdse rapportage, dat deze kosten flink uit de pas liepen. Daartoe zijn 2 oorzaken gevonden. De eerste oorzaak was dat in de opzet van de personeelsbegroting geen rekening werd gehouden met de stijging van de salarissen door periodieken. De tweede oorzaak was dat in de gebruikte begrotingsmodule van Randstad/Raet E&C Services, geen rekening werd gehouden met de werkgeversopslag over het vakantiegeld en eindejaarsuitkering. Sinds juli 2009 hebben wij bij Raet aangedrongen op uitleg. De bevestiging hiervan ontvingen wij, na veelvuldig overleg, eind 2009. Het gemiddeld aantal fte was begroot op 276,5. Het gemiddeld aantal fte gerealiseerd is 267,4. De lagere realisatie heeft een grotere overschrijding voorkomen. De tweede oorzaak van de overschrijding van de personeelslasten is bij het samenstellen van de jaarrekening aan het licht gekomen. Het betreft een toevoeging van € 0,6 mln. aan de voorziening WW/BWW. De oorzaak van deze onverwachte toevoeging is dat bij het opstellen van de begroting ten aanzien van 2 medewerkers een aanname is gedaan van het te verwachten bedrag te betalen aan WW en BWW. De uitkomst van de juridische procedures leidde bij nader inzien tot een hoger bedrag dan eerder aangenomen. De afschrijvingen zijn lager uitgekomen dan verwacht. Dit is veroorzaakt door de wens van kwalitatieve opwaardering van het project te realiseren met een meer concurrerende prijsstelling, hetgeen een langere doorlooptijd veroorzaakt. De ontwikkelingen die in 2009 niet gerealiseerd zijn, zijn doorgeschoven en begroot in
44 2010. Zoals uit de resultaatverdeling blijkt, zijn hierdoor de bestemmingsreserves huisvesting en leermiddelen verder verhoogd om de gewenste investeringen goed te kunnen ondersteunen. De huisvestingslasten zijn € 0,4 mln. hoger dan begroot. Dit verschil is veroorzaakt door het opnemen van een voorziening groot onderhoud ad € 0,4 mln. die bestemd is voor de renovatie van de gevel aan het monumentale gedeelte van de Koninklijke Academie. Analyse van het in de begroting 2009 opgenomen beleid In de begroting 2009 zijn naast de going concern een aantal significante ontwikkelingen opgenomen op het gebied van onderwijsinnovatie en investeringen in het gebouw en de inventaris bij de Koninklijke Academie. Ook is in 2009 een bedrag opgenomen om het restant van de vernieuwing van de brandbeveiligingsinstallaties bij het Koninklijk Conservatorium af te wikkelen. De huisvesting zal binnen het investeringsbeleid voor de komende jaren een prominente plaats innemen. Dit overigens zowel voor de Koninklijke Academie als voor het Koninklijk Conservatorium. Treasury In 2004 heeft de hogeschool maatregelen genomen om de financiële situatie te verbeteren. Dit heeft geresulteerd in een opgebouwd eigen vermogen van ruim € 8,5 mln. De liquiditeit is per 31 december 2009 ongeveer € 5 mln. De afgelopen jaren is de hogeschool, mede vanwege de zwakke financiële uitgangspositie, behoudend op het gebied van treasury. Dit houdt in dat er niet in effecten belegd wordt en liquide middelen uitsluitend in deposito gegeven worden aan het Ministerie van Financiën. In de regel worden deposito‟s voor een periode tussen de 3 en 6 maanden afgesloten. De functie van treasurer wordt sinds augustus 2009 uitgevoerd door de Controller die voor iedere transactie vooraf toestemming krijgt van het College van Bestuur. Ten aanzien van de executie ligt de tekenbevoegdheid bij het College van Bestuur. De hogeschool heeft twee langlopende schulden bij de Fortis bank. De omvang van de schuld is op 31 december 2009 bijna €6 mln. De looptijden bedragen respectievelijk 13 jaar en 6 jaar. Beide langlopende schulden zijn geborgd door de Stichting Waarborgfonds HBO. Risicobeheersing en werking controlesysteem 2009 In 2009 is een risicoanalyse opgesteld en met de Raad van Toezicht besproken. Op basis hiervan worden in 2010 diverse protocollen uitgewerkt. Daarnaast is in 2009 een begin gemaakt met de ontwikkeling van een hernieuwd systeem van planning en control. In 2009 zijn enkele afwijkingen geconstateerd die onvoldoende in de uitvoering van de planning en control tot uitdrukking kwamen. De planning en controlcyclus is inmiddels op deze onderdelen aangepast. Eind 2009 is de vernieuwde architectuur voor de planning en controlcyclus vastgesteld. Huisvesting Koninklijk Conservatorium De gesprekken met de Gemeente Den Haag over mogelijke huisvesting van het Koninklijk Conservatorium aan het Spui gecombineerd met andere culturele instellingen hebben zich in 2009 toegespitst op de uitwerking van een programma van eisen voor het “Internationaal Dans- en Muziekcentrum Spuiplein”. Uitgangspunt is hierbij dat de meerwaarde van gezamenlijke huisvesting onder meer tot uiting komt in een versterking van de inhoudelijke en organisatorische samenwerking, een verbinding met een bredere culturele infrastructuur, een verbetering van het voorzieningenniveau en de samenhang met de openbare ruimte. Uiteraard binnen de financiële mogelijkheden. In 2010 zal het gemeentebestuur van Den Haag zich over de plannen uitspreken. Ontwikkelingen als gevolg van interne en externe kwaliteitszorg De door de hogeschool gevoerde kwaliteitsbewaking zet in op beoordeling, selectie, het onderwijsprogramma en de kwaliteit van de onderwijsgevenden. Op basis van deze doelstellingen, ervaringen met eerdere accreditaties en de rapportages die hieruit voortkwamen worden de bestaande facultaire kwaliteitszorgplannen periodiek geactualiseerd. In 2009 heeft dit geleid tot diverse onderzoeken onder alumni, studenten, studiestakers en docenten. In veel gevallen een periodieke herhaling van gestandaardiseerde onderzoeksmethoden. In enkele gevallen echter zijn in dit jaar geheel nieuwe methodieken ontwikkeld en ingezet binnen het instituut. Zoals de invoering van onderwijsevaluaties onder studenten, het uitvoeren van een medewerkerstevredenheidsonderzoek en een onderzoek onder externe commissieleden naar de kwaliteit van onze examens. Ook is een begin gemaakt met het vastleggen van een specifiek kwaliteitszorgplan voor onderzoek. Gedurende het verslagjaar zijn de visitaties voorbereid van de bacheloropleidingen Muziek en Docent Muziek, vanwege de accreditatieronde door de NVAO in 2010. Ook is er een aanvraag ingediend voor een nieuwe masteropleiding Interieurarchitectuur. Hogeschoolbreed zijn er in 2009 voorbereidingen getroffen voor het bezoek in het voorjaar van 2010 door de landelijke Validatiecommissie Kwaliteitszorg Onderzoek (VKO). Deze maakt als onafhankelijke commissie onderdeel uit van het per 1 januari 2009 ingevoerde kwaliteitszorgstelsel voor onderzoek aan hogescholen.
45 Informatie over afhandeling van klachten Met instemming van de Centrale Medezeggenschapsraad heeft het College van Bestuur een nieuwe Klachtenregeling ongewenst gedrag, een Protocol vertrouwenspersoon en een Gedragscode omgangsvormen vastgesteld. In de Gedragscode omgangsvormen worden de uitgangspunten vastgelegd die gelden voor de wijze waarop medewerkers en studenten binnen de hogeschool met elkaar omgaan. De gedragscode biedt daarmee een kader voor het functioneren van de vertrouwenspersoon en voor de toepassing van de klachtenregeling. De nieuwe Klachtenregeling ongewenst gedrag komt in plaats van de Regeling ter bestrijding van seksuele intimidatie uit 2001. Daarnaast fungeert in beide faculteiten een digitale service desk als centraal meldpunt voor het aanvragen van diensten of het indienen van klachten over facilitaire zaken. Studenten die zich in hun belang getroffen voelen door besluiten van de examencommissie kunnen zich wenden tot het College van Beroep voor de Examens. In het verslagjaar 2009 zijn geen situaties geweest die hebben geleid tot het inschakelen van dit College.
Begroting 2010 De begroting 2010 is als volgt samengesteld: Bedragen * € 1000 Begroting 2010 Baten Rijksbijdragen € 24.491 College, cursus en examengelden € 3.601 Overige opbrengsten € 1.452
Realisatie 2009
Begroting 2009
€ € €
24.241 3.285 1.619
€ € €
23.430 3.290 1.532
Totaal baten
€
29.544
€
29.145
€
28.252
Lasten Personele lasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overigen instellingslasten
€ € € €
21.424 2.068 1.867 3.726
€ € € €
20.844 1.379 2.247 3.555
€ € € €
19.715 1.865 1.872 4.047
Totaal lasten
€
29.085
€
28.025
€
27.499
Saldo baten en lasten
€
459
€
1.120
€
753
Financiële baten Financiële lasten
€ €
25 335
€ €
63 354
€ €
100 416
Saldo financiële baten en lasten
€
310
€
291
€
-316
Resultaat uit gewone bedrijfsvoering
€
149
€
829
€
437
-
-
Uit de begroting 2010 zijn drie belangrijke zaken op te merken. Allereerst is het bedrag afschrijvingen bijna € 0,7 mln. hoger dan de realisatie 2009. Dit heeft vooral te maken met de vooruitgeschoven investeringen bij de Koninklijke Academie maar ook voor een deel betreffende een voorgenomen investering in nieuwe installaties bij het Koninklijk Conservatorium. Het tweede onderdeel betreft de aanpassing van de wijze van begroten van personeelslasten. Hierin zijn de geconstateerde problemen uit de begroting 2009 aangepast. Dit leidt ertoe dat de begrote personeelslasten ruim hoger uitkomen dan indien deze met behulp van de oude systematiek waren toegepast. Dit heeft een groot nadelig effect op de te verwachten personeelslasten waardoor in de begroting 2010 maar ook in de jaren daaropvolgend maatregelen voor de beheersing van de personeelskosten noodzakelijk zijn. Op basis van deze maatregelen is de continuïteit van de organisatie gewaarborgd. Het laatste punt betreft de negatieve aanpassing van de Rijksbijdrage voor niet-EER-studenten. Als gevolg hiervan wordt de Rijksbijdrage tussen 2010 en 2015 gefaseerd afgebouwd van € 1,7 mln. naar € 1,1 mln. Nieuwe bekostiging Hoger Onderwijs Met ingang van 2011 wordt de nieuwe bekostiging voor het Hoger Onderwijs (HO) van kracht. De essentie van de nieuwe bekostiging is dat studenten op jaarbasis bekostigd worden, een bachelor maximaal 4 jaar, en een master maximaal 2 jaar. Behaalde diploma‟s worden vanaf 2011 met een factor 1 bekostigd. Studenten die reeds in Nederland een bachelor- of mastergraad behaald hebben, worden niet bekostigd. Voor het kunstvakonderwijs (KUO) heeft de nieuwe bekostiging verstrekkende gevolgen. Bij de oude systematiek werd bij KUO niet gekeken naar de studiehistorie in het HO. Als een student instroomde begon hij met een schone lei, en werd 4 jaar bekostigd. Alleen indien hij eenzelfde KUO-opleiding had gevolgd, werd gekeken naar zijn studiehistorie.
46 In de nieuwe situatie betekent het dat veel studenten niet meer bekostigd worden. Studenten binnen het kunstvakonderwijs hebben vaak eerst iets anders gestudeerd alvorens voor de kunsten te kiezen. Dit geldt met name ook voor de deeltijdopleiding, waarvan meer dan de helft van de studenten een studiehistorie dan wel een graad heeft. Het negatieve effect wordt deels gecompenseerd door de diplomabekostiging: in de oude situatie had deze een factor 0,5 en gold alleen voor de bachelordiploma‟s. In de nieuwe situatie geldt een factor 1,0 en worden ook de masterdiploma‟s bekostigd. Op basis van de voorlopige statustoekenning levert de invoering van de nieuwe bekostiging lagere inkomsten op van circa € 4,5 ton. Voor begrotingsjaar 2011 heeft OCW dit verlies gemaximeerd op 1 % (ongeveer € 250.000). Het deel boven de 1%, wordt in 2011 eenmalig uit het HBO macrobudget gecompenseerd. De daling van de onderwijsvraag in 2011 zal na 2012 naar verwachting structureel oplopen. Dit in verband met de relatief lange studiehistorie in het Nederlands Hoger Onderwijs. Notitie Helderheid In de notitie Helderheid en de aanvulling daarop is een aantal zaken expliciet aan de orde gesteld, waar in het jaarverslag aandacht aan besteed dient te worden. Het betreft: -
1. Het uitbesteden van onderwijs 2. Investeren van publieke middelen in private activiteiten 3. Het verlenen van vrijstellingen 4. Bekostiging van buitenlandse studenten 5 Collegegeld niet betaald door de deelnemer zelf 6. Studenten volgen modules van opleidingen 7. De student volgt een andere opleiding dan waarvoor hij is ingeschreven 8. Bekostiging van maatwerktrajecten 9. Bekostiging van het kunstonderwijs. 10. Aantal voor de bekostiging mee te tellen studenten.
Ad 1. De Hogeschool besteedt geen onderwijs uit. Ad 2. Van private activiteiten, waarbij een derde partij cq een andere rechtspersoon is betrokken, is slechts in zeer bescheiden mate sprake. Er is een aan de Hogeschool gelieerde stichting Cursussen die een niet-bekostigde oriëntatiecursus beeldende kunsten op zaterdag verzorgt (30 zaterdagen), en een 2-jarige post-HBO-opleiding Industriële Vormgeving. De opbrengsten van de cursusgelden dekken de hiervoor gemaakte kosten; er is sprake van een kleine winst (in 2009 + 3). De baten en lasten zijn geconsolideerd in de jaarrekening. Daarnaast worden er binnen de Hogeschool publieke middelen ingezet ten behoeve van voorbereidend onderwijs teneinde de toegankelijkheid van het kunstonderwijs te vergroten en ter verbetering van de kwaliteit. Ad 3. De Hogeschool verleent alleen vrijstellingen op basis van elders verworven competenties. Strategisch handelen (bv. middels versnelde diploma-uitreiking) is daarbij niet aan de orde. Ad 4. Alleen buitenlandse studenten die daadwerkelijk aan de Hogeschool studeren, en de reguliere opleiding volgen, worden betrokken bij de berekening van de bekostiging. Uitwisselingsstudenten worden niet betrokken bij de berekening van de bekostiging. Bij de inschrijving van buitenlandse studenten wordt nauwkeurig toegezien of zij een bewijs van rechtmatig verblijf in Nederland hebben. Indien blijkt dat op 1 december van het teljaar dit bewijs niet aanwezig is in het dossier, wordt de student niet betrokken bij de berekening van de bekostiging. Ad 5. Indien een derde het collegegeld voor een student betaalt, wordt de student gevraagd een verklaring te tekenen dat hij daarmee akkoord is. De Hogeschool kent een noodfonds gevoed uit eigen middelen, waaruit in bijzondere gevallen het collegegeld voor een student betaald wordt. Ad 6. Indien studenten modules volgen, worden zij beschouwd als contractstudenten, en worden zij niet als student ingeschreven. Ad 7. Studenten volgen de opleiding waarvoor zij zijn ingeschreven. Ad 8. De Hogeschool kent geen maatwerktrajecten. Ad 9. Studenten die meer dan een jaar in het buitenland stage lopen, worden niet betrokken bij de berekening van de bekostiging. Indien studenten bij meer dan 1 kuo-instelling ingeschreven staan, worden zij - gegeven de CFI-systematiek - slechts bij één instelling bekostigd; de Hogeschool ziet hier nauwgezet op toe en overlegt in deze gevallen met de desbetreffende andere instelling over waar de student voor bekostiging in aanmerking wordt gebracht. Ad 10. Dit punt is niet van toepassing op het kunstvakonderwijs, gezien de afwijkende bekostigingssystematiek.
47
48 Balans en exploitatierekening (bedragen x € 1.000,-)
Geconsolideerde balans jaarrekening 2009 Activa
2009
2008
Vaste activa
Materiele vaste activa Terreinen Gebouwen
2.409.165
2.409.165
10.995.169
11.694.832
Verbouwingen/installaties
2.150.477
1.646.158
Inventaris en apparatuur
1.059.048
980.984
16.613.860
16.731.139
31.316
34.095
1.053.087
828.253
Totaal vaste activa
Vlottende activa
Voorraden
Vorderingen Debiteuren collegegelden Te vorderen omzetbelasting
55.924
31.321
906.437
733.919
2.015.448
1.593.493
Kas
14.005
14.312
ABN/AMRO
25.051
29.076
0
3.495
Overige vorderingen en overlopende activa Totaal vorderingen
Liquide Middelen
Fortis ING
429.605
289.108
Ministerie van Financiën - rijksbankieren
4.497.701
5.458.339
Totaal liquide middelen
4.966.362
5.794.330
Totaal vlottende activa
7.013.126
7.421.918
23.626.986
24.153.057
TOTAAL ACTIVA
49
Passiva 2009
2008
Eigen Vermogen Algemene reserve Algemene reserve (privaat) Bestemmingsreserve huisvesting
2.603.221
2.439.890
147.671
144.730
3.401.504
3.001.504
Bestemmingsreserve informatisering
130.135
130.135
Bestemmingsreserve leermiddelen
375.000
175.000
1.153.753
1.131.063
Bestemmingsreserve afdelingen
308.003
267.003
Bestemmingsreserve vooropleidingen
120.000
120.000
Bestemmingsreserve Randstad-regio
195.102
195.102
Bestemmingsfonds Waarborgfonds
117.334
117.334
8.551.723
7.721.761
1.505.147
1.340.959
400.000
0
1.905.147
1.340.959
Bestemmingsreserve onderzoek en innovatie
Totaal Eigen Vermogen Voorzieningen Voorziening wachtgelden Voorziening Groot Onderhoud Totaal Voorzieningen Langlopende Schulden Lening o/g OKF 20 jaar (Fortis)
5.200.000
5.600.000
Lening o/g unilocatie (Fortis)
798.277
2.949.540
Totaal Langlopende Schulden
5.998.277
8.549.540
Crediteuren
933.625
471.263
Aflossingen leningen komend jaar
551.263
551.263
2.353.905
2.031.424
Kortlopende Schulden
Vooruitontvangen collegegelden Vooruitontvangen investeringssubsidies
165.795
207.499
1.181.670
984.481
Vakantiegeld
793.000
755.000
Nog te betalen vakantiedagen
148.856
128.066
Overige te betalen lasten en overlopende passiva
1.043.725
1.328.050
Totaal Kortlopende Schulden
7.171.839
6.540.797
23.626.986
24.153.057
Belastingen, premieheffingen en pensioenpremie
Saldi geoormerkte Rijksbijdragen
TOTAAL PASSIVA
83.751
50
Geconsolideerde staat van Baten en Lasten Werkelijk
Begroting
Werkelijk
2009
2009
2008
Baten Rijks- en overige bijdragen
24.241.617
23.430.000
23.119.207
College-, cursus- en examengelden
3.284.717
3.290.000
3.031.932
Overige opbrengsten
1.619.292
1.532.000
1.627.231
29.145.626
28.252.000
27.778.370
Totaal Baten
Lasten Personele Lasten
20.844.183
19.715.000
18.947.699
Afschrijvingen
1.378.296
1.865.000
1.336.539
Huisvestingslasten
2.247.289
1.872.000
1.882.401
Overige Instellingslasten
3.555.226
4.047.000
3.737.982
28.024.994
27.499.000
25.904.621
Rentebaten
63.401
100.000
273.659
Rentelasten
354.071
416.000
440.259
-290.670
-316.000
-166.600
829.962
437.000
1.707.148
Buitengewone baten
0
0
0
Buitengewone lasten
0
0
0
Resultaat buitengewone bedrijfsvoering
0
0
0
829.962
437.000
1.707.148
Totaal Lasten
Financiële baten en lasten
Saldo financiële baten en lasten
Resultaat gewone bedrijfsvoering
Buitengewone bedrijfsvoering
Exploitatiesaldo
51
Bestemming exploitatiesaldo
Algemene reserve Algemene reserve (privaat)
Werkelijk
Begroting
Werkelijk
2009
2009
2008
163.331
437.000
495.118
2.941
13.030
400.000
600.000
200.000
175.000
Bestemmingsreserve Onderzoek en Innovatie
22.690
255.000
Bestemmingsreserve afdelingen
41.000
49.000
Bestemmingsreserve huisvesting Bestemmingsreserve informatisering Bestemmingsreserve leermiddelen
Bestemmingsreserve vooropleidingen Totaal bestemming exploitatiesaldo
120.000 829.962
437.000
1.707.148
52
Kasstroomoverzicht (bedragen x € 1.000,-)
2009
2008
Kasstroom uit operationele activiteiten Exploitatiesaldo Afschrijvingen
830
1.707
1.378
1.337
3
3
-422
256
Mutaties werkkapitaal - voorraden - vorderingen - schulden
631
Mutaties egalisatierekening Mutaties voorzieningen
284 -271
564
-25
2.984
3.291
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Immateriële vaste activa Materiele vaste activa Financiële vaste activa
0
0
-1.261
-1.551
0
0
-1.261
-1.551
-2.551
-551
-2.551
-551
-828
1.189
5.794
4.605
-828
1.189
4.966
5.794
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie langlopende schulden
Mutatie liquide middelen
Beginstand liquide middelen Mutatie liquide middelen Eindstand liquide middelen
53
BIJLAGEN I
Samenstelling Raad van Toezicht
II
Concerten, voorstellingen, exposities en overige projecten
III
Specificatie kengetallen studenten
IV
Specificatie kengetallen medewerkers
V
Bilaterale overeenkomsten ERASMUS Levenlang Leren programma
54
Bijlage I Samenstelling Raad van Toezicht Leden van de Raad van Toezicht Mr S.E. Eisma - voorzitter - leeftijd: 60 jaar - eerste zittingstermijn tot 10-12-2011
R. Rietveld - leeftijd: 55 jaar - tweede zittingstermijn tot 3-12-2011 Drs. W.J. Deetman - leeftijd: 64 jaar - eerste zittingstermijn tot 16-06-2012
Drs. J.C.M. Schönfeld - leeftijd: 60 jaar - eerste zittingstermijn tot 16-06-2012 Mw. E. in ‟t Hout, - leeftijd: 58 jaar - eerste zittingstermijn tot 01-12-2013
Jhr. Ir. C.J.A. Reigersman - leeftijd: 64 jaar - eerste zittingstermijn tot 01-12-2013
Hoofdfunctie(s) en relevante nevenfuncties ultimo 2009 Hoofdfunctie: - Advocaat in Amsterdam Nevenfuncties: - Voorzitter Raad van Commissarissen HAL Holding N.V. - Lid Raad van Commissarissen Rabobank - Lid Raad van Commissarissen Grontmij nv - Lid Raad van Toezicht Haags Kinderatelier Partner Rietveld Architects New York
Hoofdfunctie: - Lid Raad van State Nevenfuncties: - Voorzitter Teleac/NOT en bestuur Educom - Lid Raad van Advies Burgland Vastgoed B.V. te Stolwijk - Voorzitterschap curatorium Mr. Gonsalves nationale innovatieprijs voor de rechtshandhaving - Voorzitter van de Joint Consultive Committee to discuss administrative issues van de European Patent Organisation, vestiging Rijswijk - Lid van het bestuur van het Innovatie Netwerk op het gebied van agro, groen en voeding - Lid van het bestuur van de Stichting Postacademische Medische cursussen te Indonesië - Lid Raad van Advies Bureau Integriteit Nederlandse Gemeenten Hoofdfunctie: - Voormalig Chief Financial Officer en vice-voorzitter Raad van Bestuur Stork B.V. (2001-2008) Nevenfuncties: - Lid Raad van Toezicht Technische Universiteit, Delft Hoofdfunctie: - Directeur Amsterdam Fashion Institute Nevenfuncties: - Lid IAF (International Apparel Federation) Education Committee - Lid Raad van Toezicht Rijksacademie Amsterdam - Lid Raad van Toezicht Stichting Droog Design - Voorzitter Raad van Toezicht Young Designers and Industry - Lid Executive Committee IFFTI (International Federation Fashion Technology Institutes) - Lid Raad van Toezicht Stichting Mommerskwartier (Nederlands Textielmuseum) - Voorzitter Stichting Design Den Haag - Diverse jurylidmaatschappen - Voormalig voorzitter Raad van Bestuur Hollandsche Beton Groep N.V., vice-voorzitter Raad van Bestuur Dragados S.A. (Madrid) en Koninklijke BAM Groep N.V. Nevenfuncties: - Arbiter bij de Raad van Arbitrage van de Bouw - Arbiter bij het Nederlands Arbitrage Instituut - Lid van de Raad van Advies van de Stichting advisering bestuursrechtspraak (StAB) - Lid van de Raad van Toezicht van de Stichting Bevordering Integriteit in de Bouw - Voorzitter van het bestuur van de Koninklijke Haagse Woningvereniging van 1854 - Voorzitter van het bestuur van de Stichting van Wassenaer Concours - Lid van het bestuur van de Stichting Exploitatie Pulchri - Lid visitatiecommissie van de Stichting Pensioenfonds F.van Lanschot
55 J.L.M. Zoet - leeftijd: 51 jaar - eerste zittingstermijn tot 01-12-2013
Hoofdfunctie: - Directeur Rotterdamse Schouwburg Nevenfuncties: - Voorzitter Stichting Opera Rotterdam - Bestuurslid/lid Raad van Toezicht Toneelgroep Amsterdam - Bestuurslid De Veenfabriek - Voorzitter commissie Theater NFPK+ - Prins Bernhard Cultuurfonds, lid adviescommissie podiumkunsten/ Theater
56
Bijlage II Concerten, voorstellingen, exposities en overige projecten Beeldende kunst en vormgeving Een bloemlezing van tentoonstellingen, projecten en kunstmanifestaties die naast de talrijke reguliere activiteiten w.o. de open dag en de openbare jaarlijkse eindexamententoonstelling in de Academie en de regio hebben plaatsgevonden. SALONE DEL MOBILE, MILAAN Meer dan 8000 bezoekers hebben van 13 tot en met 19 april 2009 een bezoek gebracht aan de presentatie van de Royal Academy of Art, Den Haag (KABK) tijdens il Salone del Mobile. De bezoekers waren onder de indruk van de experimentele instelling van de studenten van de KABK. Naast meubels en textielpresentaties, gaven studenten performances en maakten interactieve installaties onderdeel uit van de presentatie. Het was de derde keer dat de KABK zich op een eigen locatie presenteerde tijdens il Salone del Mobile. De focus lag dit jaar onder meer op het belang van het onderzoeksproces en de dialoog tussen de belevenis van een virtuele en een fysieke wereld. ARCHITECTUUR LEZINGEN BIJ DE KABK Een serie gratis toegankelijke lezingen in de Fotostudio Dinsdag 9 maart: Jan Benthem, Benthem Crouwel Architecten, over het vernieuwde Centraal Station, overige NS stations en Schiphol. Dinsdag 16 maart: Christian Rapp, Rapp + Rapp Architecten, over de toren De Kroon in het Wijnhavenkwartier en woningen en winkels in Ypenburg. Dinsdag 23 maart: Rein Jansma, Zwarts en Jansma Architecten, over de netkoud, overbouwing Utrechtse Baan, de Haagse abri en het eindpunt van Randstad Rail. Dinsdag 30 maart: OMA, over de Venus de Milo bij het Centraal Station, de tramtunnel en het Paard. NOW OR NEVER Het is een goede traditie van het Gemeentemuseum/GEM om eens in de twee jaar aandacht te besteden aan jonge kunstenaars afkomstig van de KABK. Het GEM heeft voor Now or Never elf aanstormende talenten geselecteerd, die allen in 2009 afstudeerden aan de oudste academie van Nederland. Het betrof: Paul Beumer (1982), Stephan van den Burg (1974), Irene Cécile (1981), Nare Eloyan (1988), Eva Hofman (1977), Veniamin Kazachenko (1982), Kasia Klimpel (1970), Cristian Kryl (1979), Natascha Libbert (1973) en Zoe Reddy (1986). STUDIUM GENERALE Tijdens het Studium Generale-programma 2009/2010 worden studenten van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten te Den Haag uitgenodigd om over de muren van hun discipline heen te kijken. Het programma is voor iedereen gratis toegankelijk. Ook mensen van buiten de academie zijn welkom. In het Studium Generale-programma komen allerlei disciplines aan bod, over gespeelde en echte emoties in theater en de kunst, over de baarmoeder als eeuwig referentiepunt, over de oude Sovjetarchitectuur, over de vragen waarom muziek zulke sterke emoties oproept en hoe horror in Afrika beleefd wordt aan de hand van film. Voor uitvoerige informatie zie: studiumgeneralekabk.nl LEZING DOOR FOTOGRAAF MARTIN PARR Op 8 december 2009 hield Martin Parr een lezing. Hij is gepassioneerd fotograaf en aangesloten bij het gerenommeerde agentschap Magnum. Daarnaast is hij een verslaafde boekverzamelaar. Hij schreef twee standaardwerken over : "The Photobook". Zelf brengt hij meerdere boeken per jaar uit. Of dat niet genoeg is, maakt hij ook tentoonstellingen en boeken van andere fotografen. Volgend jaar stelt hij het programma samen van het grootste Britse Fotofestival in Brighton. HONOURS CLASS: ”SEEING AND NAMING” Het lectoraat van de KABK “Kunstenaarstheorieën en de artistieke praktijk” organiseerde samen met de Universiteit Leiden een Honours Programme onder de titel “Seeing en Naming”: over de beschouwing van het kunstwerk, over de wederzijdse doordringing van beeld en taal, een interactie tussen studenten van de Universiteit Leiden en de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag. De Honours Class is opengesteld voor 3de en 4de jaars studenten van de KABK en 3de jaars bachelorstudenten van de Universiteit Leiden. PLAYTIME In het najaar is onder de titel Playtime een serie van bijzondere speelfilms, documentaires en animatiefilms van start gegaan. Playtime wordt georganiseerd door de afdeling beeldende kunst [vt]. Elke film wordt voorafgegaan door een inhoudelijke inleiding en is verplicht voor eerstejaarsstudenten BK. Geïnteresseerd publiek is welkom.
57
Muziek en dans Een bloemlezing van concerten, uitvoeringen en festivals die naast de talrijke reguliere voorspeelavonden, lunchconcerten en masterclasses in het Conservatorium en de regio hebben plaatsgevonden. Januari CARMEN - Stella Den Haag & Het Nationale Toneel, i.s.m. het Koninklijk Conservatorium, De Nieuwe Opera Academie en de Koninklijke Schouwburg. KAMERMUZIEK JONG KC – Frans programma - in het KC en Muziekcentrum Frits Philips, Eindhoven NIEUWJAARSCONCERT Feestelijke opening van het Händel-jaar 2009 in de Nieuwe Kerk Den Haag Orkest bestaande uit studenten van de afdeling Oude Muziek DE NIEUWE OPERA ACADEMIE Monteverdi - L‟ Incoronazione di Poppea Uitvoeringen in de Kees van Baarenzaal, KC, Den Haag en Muziekgebouw aan ‟t IJ, Amsterdam EARLY MUSIC OPEN STAGE Caleidoscopische programmering van de afdeling Oude Muziek, geselecteerd uit voorgesteld repertoire van studenten. DANSTIP - Verschillende danstalen in het Lucent Danstheater, Den Haag Studenten van de Rotterdamse Dansacademie (Codarts) en de Dansvakopleiding van het KC laten in één van de studio‟s van het Lucent Danstheater zien welke verschillende danstalen er zijn. Februari SONOLOGIE CONCERT 3 Werken van studenten Instituut voor Sonologie STUDIOAVONDEN DANSVAKOPLEIDING Vast onderdeel in het schooljaar voor de leerlingen en studenten van de Dansvakopleiding zijn de „Studioavond‟ voorstellingen. Tijdens deze voorstellingen demonstreren de leerlingen en HBO studenten klassieke, folkloristische en hedendaagse danstechniek in gechoreografeerde vorm. FINALE DAVINA VAN WELY VIOOLCONCOURS / Atheneum Kamerorkest Arjan Tien, dirigent KAMERMUZIEK Met leden van het New European Ensemble en friends. ARCHIV‟ Sacrale muziek van Johann Sebastian Bach en zijn voorouders: Johann Christoph Bach en Johann Michael Bach. Vocale en instrumentale ensembles van de afdeling Oude Muziek in de Lutherse Kerk te Den Haag KC LAB 2 Door studenten afdeling compositie Korzo maakt samen met het Koninklijk Conservatorium het podium vrij voor de zestig talentvolle compositiestudenten die deze toonaangevende muziekopleiding rijk is. Maart MacMILLAN AND REICH Symfonieorkest van het Koninklijk Conservatorium, Codarts Symphony Orchestra, gemengd koor van het Koninklijke Conservatorium en Codarts, het Nederlands Kinderkoor en het Hilliard Ensemble. KAMERMUZIEK Door studenten van de afdeling Klassiek, strijkers in Kleine Zaal Concertgebouw, Amsterdam, Koetshuis Lisse en Vredenburgh Leeuwenbergh, Servaasbolwerk 1a, Utrecht MUZIEKTHEATER THE CASE The Case is een muziektheatervoorstelling van de afdeling Docent Muziek. Een avondvullend programma vol eigen songs, klassieke koorwerken, aparte ensembles, veelal met een theatrale knipoog. HAAGSE MUZIEK DRIEDAAGSE 2009 Jong Talent, Grote Meesters De zesde editie van de Haagse Muziek Driedaagse m.m.v. het Nederlands Blazers Ensemble, de Nederlandse Bachvereniging en het Residentie Orkest. Met o.a. ensembles en solistisch talent van het Koninklijk Conservatorium en het Prinses Christina Concours. Met symfonische concerten, solisten en ensembles, grote meesters, masterclasses en jong talent. Dat alles en iedereen drie dagen lang aan, op en rondom het Spuiplein: Dr. Anton Philipszaal, Lucent Danstheater, Nieuwe Kerk en Spiegeltent.
58
9x7 Samenwerking tussen afdeling Compositie en Asko|Schönberg De Compositieafdeling werkt jaarlijks samen met het wereldvermaarde Asko|Schönberg Ensemble. Drie studenten van de compositieafdeling krijgen de kans een werk te schrijven voor deze groep die voor dit project ieder jaar van samenstelling wisselt. Lokatie: Conservatorium van Amsterdam. April KC LAB 3 Door studenten afdeling compositie. BIG BAND Arrangeerproject FINALE 22E NATIONAAL VIOOLCONCOURS OSKAR BACK Tijdens het twee jaarlijkse Nationaal Vioolconcours, georganiseerd onder auspiciën van de Stichting Studiefonds Oskar Back, worden de drie finalisten begeleid door het symfonieorkest van het Koninklijk Conservatorium onder leiding van Martin Sieghart. Tijdens het juryberaad speelt het symfonieorkest het eerste deel van de Zevende symfonie van Dvorak. SPRINGFESTIVAL door studenten van de Compositieafdeling Het Springfestival is een jaarlijks terugkerend bruisend festival met inmiddels een traditie van ruim 30 jaar. Gedurende vijf dagen en avonden presenteren de studenten hun eigen werken in de vorm van concerten, workshops en lezingen. Elektronica, performances, groot ensemblewerk, video, muziektheater, kortom alle mogelijke muzikale vormen en onderzoek komen aan bod. Daarnaast worden ook werken van verschillende docenten uitgevoerd. Het Rosa ensemble verzorgt dit jaar een gastoptreden met nieuw werk van studenten. Verder o.a. samenwerkingsverbanden met studenten van de afdelingen Oude Muziek, Sonologie en ArtScience. THIS IS THE DAY „Händels Dutch connection‟ Feestmuziek voor het Huwelijk van Prinses Anna van Hannover en Prins Willem Karel Hendrik Friso van Oranje (Londen, 13 & 14 Maart 1734) uitgevoerd door koor en orkest van de afdeling Oude Muziek in de Grote Kerk, Leeuwarden Mei OPENBARE EXAMENS De laatste twee maanden van het seizoen staan in het teken van de openbare eindexamens. Studenten die een bachelor- of masteropleiding volgen sluiten op een hoog niveau hun studie aan het Koninklijk Conservatorium af. Niet alleen in de zalen van het KC maar ook elders in de stad, zoals Theater De Regentes kunt u genieten van recitals en concerten van zeer uiteenlopende signature. LOUIS ANDRIESSEN 70 „KINDERDAGEN‟ Onderdeel van Dag in de Branding 12 Op initiatief van de compositieafdeling viert het KC op een bijzondere manier de 70ste verjaardag van de belangrijkste levende Nederlandse componist Louis Andriessen. Op deze dag worden op verschillende locaties werken van Andriessen uitgevoerd die zijn ontstaan tijdens of kort na zijn studietijd aan het KC in Den Haag. Een aantal van deze werken wordt voor de eerste keer uitgevoerd. Behalve instrumentalisten en zangers van het KC verleent ook het Residentie Orkest o.l.v. Sylvain Cambreling medewerking aan deze unieke dag die in samenwerking met Festival Dag in de Branding wordt georganiseerd. LIGETI ACADEMY Een nieuw initiatief van het Asko|Schönberg Ensemble om i.s.m. het Conservatorium van Amsterdam en het KC een hoogwaardig traject te bieden aan jonge musici en componisten die uitzonderlijke talenten ten toon spreiden op het gebied van hedendaagse muziek. Ieder jaar schrijven verschillende jonge componisten een nieuw werk voor de Ligeti Academie. Muziekgebouw aan ‟t IJ, Amsterdam Juni FEESTELIJKE AFSLUITING Pi Het Koninklijk Conservatorium biedt een uniek muziekprogramma aan voor kinderen van vijf en zes jaar die een duidelijke aanleg voor muziek hebben. De kleuters leren op hun gehoor een muziekinstrument te bespelen. Er wordt gewerkt aan brede muzikale ontwikkeling: zingen, bewegen op muziek, componeren en improviseren. Pas als ze het materiaal, de liedjes en muzikale spelletjes beheersen, gaan de kinderen die toepassen op hun instrument. De keuze in instrument is, viool, cello, blokfluit, piano of slagwerk. SM&TheCity Het slotconcert van de afdeling Docent Muziek. Gedurende deze avond treden de popbands van de verschillende jaargroepen met elkaar op. Voor de derdejaars studenten is het tevens de afsluiting van drie jaar practicum Lichte Muziek o.l.v. jazz- en popmusicus Rolf Delfos. De naam verwijst enerzijds naar de oorspronkelijke studienaam Schoolmuziek (SM) en anderzijds naar de bewuste keuze van de locatie: popmuziek hoort in the city.
59 COSI FAN TUTTE – MOZART Dutch National Opera Academy (voorheen De Nieuwe Opera Academie) Lucent Danstheater, Spuiplein 150, Den Haag en Conservatorium van Amsterdam JONG KC ZOMERFESTIVAL Jaarlijks vindt het Jong KC Zomerfestival plaats gedurende één van de laatste weken van het schooljaar. De gehele week werken alle leerlingen van Jong KC aan kamermuziek. Daarnaast zingen zij in het Festivalkoor, spelen zij in het orkest en doen ze mee aan verschillende workshops. Juli EINDVOORSTELLINGEN DANSVAKOPLEIDING De Dansvakopleiding van het Koninklijk Conservatorium sluit jaarlijks het schooljaar af met een reeks voorstellingen waarin de leerlingen de klassieke, hedendaagse en folkloristische aspecten van hun opleiding kunnen toetsen aan de hand van bestaande of nieuwe repertoire stukken en/of choreografieën. September DONATONI Studenten van de afdelingen Klassiek en Directie Onder leiding van dirigent Lucas Vis worden twee ensemblewerken van Franco Donatoni ingestudeerd en uitgevoerd. Studenten Directie dirigeren deze werken en worden hierbij gecoacht door Lucas Vis. DANSTIP Danstip 1 - Van Manen / Kylián voor jonge dansers! Deze Danstip is een sneak preview van het Holland Dance Festival programma “Van Manen / Kylián voor jonge dansers”, speciaal gecreëerd ter gelegenheid van het vijftigjarig jubileum van het Nederlands Dans Theater. SONOLOGIE CONCERT MATHEW ADKINS [60]Project SONOLOGIE DISCUSSIE CONCERT 1 Werken van studenten van het Instituut voor Sonologie Het Instituut voor Sonologie organiseert ieder schooljaar vijf openbare concerten met werk van studenten, eventueel aangevuld met „klassiek‟ elektronisch repertoire uit eigen archieven. Oktober BACH – KUHNAU Ensemble van de afdeling Oude Muziek in de Lutherse Kerk, Den Haag TEST Studenten van de afdeling Compositie Het Nutshuis maakt zich sterk voor lokale kunst en maatschappij middels debatten, lezingen, tentoonstellingen, workshops, films en muziek. Hier ontmoeten jonge kunstenaars het Haagse publiek, voor de afdeling In het seizoen 2009-2010 strijkt de afdeling Compositie opnieuw neer in het Nutshuis. STRICTLY STRINGS Strijkorkest van de afdeling Klassiek in het Concertgebouw – Kleine Zaal, Amsterdam AGRIPPINA Georg Friedrich Händel - Agrippina Een scenische productie door studenten van de afdeling Oude Muziek met medewerking van solisten van de Dutch National Opera Academy. In samenwerking met Stichting Händeljaar 2009. Koninklijke Schouwburg, Korte Voorhout 3, Den Haag SERVANTS AND SCOUNDRELS Selections from the Operas of Wolfgang Amadeus Mozart, arranged for Singers, Wind Octet and Contrabass by Marie Ross. The Royal Windplayers with Blanka Mester, soprano and David Greco, baritone TRIAS Centrum voor de Kunsten, Cor Ruysstraat 2, Rijswijk OPEN STUDIO DANSVAKOPLEIDING De studio‟s van de Dansvakopleiding zijn op de onderstaande dagen open voor ouders, dansdocenten en geïnteresseerden. Tijdens deze open studiodagen zijn leerlingen en studenten te zien in hun dagelijkse lessen en repetities. De open dagen verschaffen de toeschouwer inzicht in hoe klassiek ballet, caractère en hedendaagse danstechnieken worden bijgebracht. MASTERCLASS FÁBIO ZANON (gitaar) FESTIVAL KEY OF LIFE Studenten van de Interfaculteit ArtScience Een groep studenten van de Interfaculteit ArtScience neemt deel aan het 'Key of Life' ArtScience-festival in Leiden. In een audiovisuele performance laten ze de resultaten zien van een onderzoekproject naar de vraag hoe te communiceren met buitenaards leven. Scheltema, Leiden
60
SONOLOGIE FOLKMAR HEIN Gastprogrammeur Folkmar Hein In februari 2009 ging Folkmar Hein met pensioen. Gedurende 35 jaar heeft hij de elektronische muziekstudio van de Technische Universiteit Berlijn geleid en in die functie met een zeer groot aantal componisten samengewerkt aan de totstandkoming van hun elektronische composities. Reden voor het Instituut voor Sonologie om hem uit te nodigen voor een lezing en een concert. November IKWORDDANSER.NL Voorlichtingsbijeenkomst ikworddanser.nl De Dansvakopleiding van het KC en de Rotterdamse Dansacademie (RDA) werken samen om jongens en meisjes vanaf 8 jaar enthousiast te maken voor de dans en hen op de best mogelijke manier voor te bereiden op een professionele loopbaan in de internationale danswereld. ATHENEUM KAMERORKEST Het Atheneum Kamerorkest o.l.v. Arjan Tien opent het nieuwe seizoen met een klassiek programma. Centrale figuur is Joseph Haydn, van wie we dit jaar de 200e sterfdag vieren. LUMC, Leiden OPERAFLAT – YO! OPERA Onderdeel van Yo! Opera Festival Nieuwe werken van studenten van de afdeling Compositie, uitgevoerd door studenten van de afdeling Klassiek Zang (25 premières), Faustdreef, Utrecht DANSERSFONDS GALA Het tweejaarlijkse Balletgala van de Stichting Dansersfonds ‟79 bevat hoogtepunten uit het klassieke en hedendaagse repertoire, uitgevoerd door sterren van de Nederlandse en internationale danswereld. Dit jaar vindt het gala voor de 15e keer plaats en viert de Stichting Dansersfonds ‟79 haar 30 e verjaardag. Het gala is opgedragen aan het repertoire van Het Nationale Ballet. Leerlingen van de Dansvakopleiding openen de voorstelling met het ballet Amuse, dat Monique Sand creëerde in opdracht van Stichting Dansersfonds ‟79. Het Muziektheater, Amsterdam CASS………. Composition, ArtScience, Sonology Zes avonden gehouden waarop studenten van deze drie afdelingen werk presenteren en bediscussiëren. KAMERMUZIEK JONG KC Rond Carolus Antonius Fodor (1768-1846), Boskantkerk, Den Haag en Muziekcentrum Frits Philips, Eindhoven ODE ON ST. CECILIA‟S DAY Zangers en ensembles van de afdeling Oude Muziek in de Dr. Anton Philipszaal, Den Haag BLAZERSPROJECT Blazersensemble van de afdeling Oude Muziek in het KC en Dorpskerk, Voorschoten LEERLINGENDAG DANSVAKOPLEIDING Jongens en meisjes van 8 tot 11 jaar die het leuk vinden om te dansen kunnen kennismaken met de Dansvakopleiding. Ze krijgen les van docenten van de Dansvakopleiding: ballet, creatief en een caractère. December SONOLOGIE DISCUSSIE CONCERT 2 Werken van studenten van het Instituut voor Sonologie LA GUERRA DE SUCESIÓN Muziek uit de tijd van de Spaanse Successieoorlog door de afdeling Oude Muziek Lutherse Kerk, Maastricht en Istituto Cervantes, Utrecht DAG IN DE BRANDING 14 David Lang - Cheating, Lying, Stealing Koorenhuis, Den Haag JONGENS DANSDAG Jongens van 8 tot 14 jaar die niet bang zijn om te bewegen, krijgen balletles, streetdance en krachttraining. ATHENEUM KAMERORKEST KERSTCONCERTEN KERSTCONCERT door het vrouwenkoor van de afdeling Klassiek onder leiding van studenten van de afdeling Koordirectie. Kapelzaal Leidse Volksuniversiteit, Leiden, Vredenburg Leeuwenbergh, Utrecht en Dr. Anton Philipszaal, Den Haag
61
Bijlage III Specificatie kengetallen studenten In onderstaande tabellen zijn de studentengegevens per faculteit gespecificeerd. Autonome Beeldende Kunst en Vormgeving Master Type & Media Ingeschreven per 31 december: a. bachelor voltijd b. bachelor deeltijd c. VKO/Master Type and Media Instroom: Totaal aantal instromende studenten HBO a. instroom propedeuse voltijd b. instroom propedeuse deeltijd c. instroom overige leerjaren - waarvan in totaal van buitenlandse nationaliteit
04 05 06 07 08 05 06 07 08 09 1033 1031 1025 1033 1001 712 733 746 776 759 309 285 270 246 230 12 13 9 11 12
59
307 235 48 24 47
310 227 52 31 52
310 229 50 31 57
119 36 104 63
142 35 110 41
133 45 107 31
146 38 130 41
125 39 114 36
04 05
05 06
06 07
07 08
08 09
09 10
831 630 201
766 592 174
787 585 202
772 564 208
739 540 199
757 547 210
158
132
178
155
149
153
170
161
205
182
174
171
117
100
127
119
104
111
28
36
42
39
38
49
22 60 39
26 52 36
28 66 41
35 57 48
30 53 40
36 56 36
127
161
148
130
130
Juli 2010
100
75
76
87
85
Juli 2010
92 12 80
64 9 55
72 3 69
81 nvt nvt
49 nvt nvt
Juli 2010 nvt nvt
Ingeschreven studenten HBO-afdeling
04 05 17
05 06 14
06 07 15
07 08 10
08 09 15
09 10 15
Instroom: Aantal instromende studenten HBO
12
7
8
5
8
8
4 6
3 4
8 2
2 1
6 2
Juli 2009 Juli 2009
Uitstroom: Aantal geslaagden einddiploma voltijd Aantal geslaagden einddiploma deeltijd Aantal studiestakers voltijd Aantal studiestakers deeltijd In- en uitstroom: tijdens studiejaar van 1-9 t/m 31-8 Muziek Docent Muziek VKO/Master Muziek/Sonologie/Opera Ingeschreven studenten HBO per 31 december a. Bachelor Muziek en Docent Muziek b. Voortgezette Kunstopleiding / Masteropleiding Instroom/doorstroom Instroom HBO Bachelor Muziek en Docent Muziek, eerste studiejaar Instroom HBO Bachelor en Docent Muziek, alle studiejaren - waarvan buitenlandse nationaliteit Instroom VKO/Master Muziek/Sonologie/Opera (excl. doorstroom uit Bachelor en Docent Muziek) - waarvan buitenlandse nationaliteit Doorstroom uit Bachelor en Docent Muziek - waarvan buitenlandse nationaliteit Uitstroom Totaal aantal geslaagden einddiploma Bachelor Muziek en Docent Muziek Totaal aantal geslaagden VKO/Master Muziek/ Sonologie/Opera Aantal Studiestakers - met certificaat - zonder certificaat Dans
Uitstroom: Aantal geslaagden einddiploma Aantal studiestakers
319 213 79
305 215 66
65
09 10 1047 806 230 11
347 248 65 34 77
Juli Juli Juli Juli
2010 2010 2010 2010
62
Bijlage IV Specificatie kengetallen medewerkers
Leeftijdsopbouw medewerkers per 31-12-2009 OP Man
<= 19
OBP
Vrouw
Totaal
Man
TOTAAL
Vrouw
Totaal
Man
Vrouw
Totaal
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
20 t/m 29
5
1,14
7
2,35
12
3,49
1
2,16
0
8,80
1
10,96
6
3,30
7
11,15
13
14,45
30 t/m 39
37
12,04
44
10,03
81
22,07
1
6,89
1
7,06
2
13,95
38
18,93
45
17,09
83
36,02
40 t/m 49
78
31,70
58
23,78
136
55,48
25
20,43
36
11,43
61
31,86
103
52,13
94
35,21
197
87,34
50 t/m 59
100
41,79
50
20,94
150
62,73
48
29,31
17
11,87
65
41,18
148
71,10
67
32,81
215
103,91
>= 60
56
22,11
15
4,62
71
26,73
5
6,23
0
0,75
5
6,98
61
28,34
15
5,37
76
33,71
Totaal
276
108,78
174
61,72
450
170,50
80
65,02
54
39,91
134
104,93
356
173,80
228
101,63
584
275,43
Betrekkingsomvang medewerkers per 31-12-2009 OP Man
OBP
Vrouw
Totaal
Man
TOTAAL
Vrouw
Totaal
Man
Vrouw
Totaal
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
112
19,10
77
11,62
189
30,72
3
0,71
2
0,28
5
0,99
115
19,81
79
11,90
194
31,71
97
37,78
67
27,71
164
65,49
13
8,05
8
2,48
21
10,53
110
45,83
75
30,19
185
76,02
0,51 t/m 0,75999999 0,76 t/m 1,00999999
31
18,46
17
10,84
48
29,30
7
4,44
12
7,53
19
11,97
38
22,90
29
18,37
67
41,27
35
32,34
13
11,55
48
43,89
56
50,77
32
29,62
88
80,39
91
83,11
45
41,17
136
124,28
> 1,00
1
1,10
0
0,0
1
1,10
1
1,05
0
0,00
1
1,05
2
2,15
0
0,00
2
2,15
Totaal
276
108,78
174
61,72
450
170,50
80
65,02
46
39,91
134
104,93
356
173,80
228
101,63
584
275,43
0,00 t/m 0,25999999 0,26 t/m 0,50999999
63
Salarisstructuur medewerkers per 31-12-2009 OP Man
OBP
Vrouw
Totaal
Man
Vrouw
TOTAAL Totaal
Man
Vrouw
Totaal
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
schaal 1
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
schaal 2
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
schaal 3
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
schaal 4
0
0,00
0
0,00
0
0,00
12
11,48
5
4,46
17
15,94
12
11,48
5
4,46
17
15,94
schaal 5
0
0,00
0
0,00
0,00
7
5,50
5
3,81
12
9,31
7
5,50
5
3,81
12
9,31
schaal 6
0
0,00
3
0,39
3
0,39
4
2,80
5
2,68
9
5,48
4
2,80
8
3,07
12
5,87
schaal 7
0
0,00
0
0,00
0
0,00
8
5,31
10
7,50
18
12,81
8
5,31
10
7,50
18
12,81
schaal 8
0
0,0
0
0,00
0
0,
23
15,96
11
8,62
34
24,58
23
15,96
11
8,62
34
24,58
schaal 9
1
0,16
13
2,62
14
2,78
13
11,36
7
4,07
20
15,43
14
11,52
20
6,69
34
18,21
schaal 10
4
1,23
11
6,45
15
7,68
3
2,86
3
2,53
6
5,39
7
4,09
14
8,98
21
13,07
schaal 11
54
16,15
58
16,64
112
32,79
0
0,00
2
0,76
2
0,76
54
16,15
60
17,40
114
33,55
schaal 12
202
80,35
85
32,71
287
113,08
1
0,95
3
2,58
4
3,53
203
81,30
88
35,29
291
116,59
schaal 13
12
9,38
3
2,10
15
11,48
2
1,80
3
2,90
5
4,70
14
11,18
6
5,00
20
16,18
schaal 14
2
1,31
0
0
2
1,31
4
4,00
0
0,00
4
4,00
6
5,31
0
0,00
6
5,31
schaal 15
1
0,20
1
0,80
2
1,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
1
0,20
1
0,80
2
1,00
schaal 16
0
0
0
0
0
0
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
schaal 17
0
0
0
0
0
0
2
2,00
0
0,00
2
2,00
2
2,00
0
0,00
2
2,00
schaal 18
0
0
0
0
0
0
1
1,00
0
0,00
1
1,00
1
1,00
0
0,00
1
1,00
276
108,78
174
61,72
450
170,50
80
65,02
54
39,91
134
104,93
356
173,80
228
101,63
584
275,43
Totaal
64
Salarisstructuur medewerkers Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten per 31-12-2009 OP Man
OBP
Vrouw
Totaal
Man
TOTAAL
Vrouw
Totaal
Man
Vrouw
Totaal
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
schaal 4
0
0
0
0
0
0
3
3,00
2
2,00
5
5,00
3
3,00
2
2,00
5
5,00
schaal 5
0
0
0
0
0
0
4
3,50
2
1,75
6
5,25
4
3,50
2
1,75
6
5,25
schaal 6
0
0
0
0
0
0
2
2,00
1
1,00
3
3,00
2
2,00
1
1,00
3
3,00
schaal 7
0
0
0
0
0
0
1
0,76
3
1,52
4
2,28
1
0,76
3
1,52
4
2,28
schaal 8
0
0
0
0
0
0
15
10,38
6
4,47
21
14,85
15
10,38
6
4,47
21
14,85
schaal 9
0
0
2
0,48
2
0,48
2
1,96
1
1,00
3
2,96
2
1,96
3
1,48
5
3,44
schaal 10
1
1,42
2
0,80
3
2,22
1
0,30
2
1,67
3
1,97
2
1,72
4
2,47
6
4,19
schaal 11
17
3,42
28
5,97
45
9,39
0
0
2
0,78
2
0,78
17
3,42
30
6,75
47
10,17
schaal 12
65
20,77
35
8,67
100
29,44
2
0,50
1
1,00
3
1,50
67
21,27
36
9,67
103
30,94
schaal 13
4
3,06
2
1,30
6
4,36
1
1,00
0
0
1
1,00
5
4,06
2
1,30
7
5,36
schaal 14
1
0,88
0
0
1
0,88
0
0
0
0
0
0
1
0,88
0
0
1
0,88
schaal 15
0
0
1
0,80
1
0,80
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0,80
1
0,80
schaal 16
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
schaal 17
0
0
0
0
0
0
1
0,50
0
0
1
0,50
1
0,50
0
0
1
0,50
schaal 18
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
88
29,55
70
47,57
32
23,90
20
15,18
52
39,08
120
53,45
90
33,20
210
86,65
Totaal
18,02 158
Salarisstructuur medewerkers Koninklijk Conservatorium per 31-12-2009 OP Man
OBP
Vrouw
Totaal
Man
TOTAAL
Vrouw
Totaal
Man
Vrouw
Totaal
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
aantal
fte
schaal 4
0
0
0
0
0
0
9
8,19
3
2,46
12
10,65
9
8,19
3
2,46
12
10,65
schaal 5
0
0
0
0
0
0
2
2,00
3
2,06
5
4,06
2
2,00
3
2,06
5
4,06
schaal 6
0
0
2
0,19
2
0,19
2
1,03
4
1,18
6
2,21
2
1,03
6
1,37
8
2,40
schaal 7
0
0
0
0
0
0
7
4,54
5
4,26
12
8,80
7
4,54
5
4,26
12
8,80
schaal 8
0
0
0
0
0
0
6
5,29
5
3,18
11
8,47
6
5,29
5
3,18
11
8,47
schaal 9
1
0,38
11
2,31
12
2,69
10
7,76
6
4,47
16
12,23
11
8,14
17
6,78
28
14,92
schaal 10
3
0,54
8
5,50
11
6,04
3
1,91
1
1,00
4
2,91
6
2,45
9
6,50
15
8,95
schaal 11
35
11,42
29
9,80
64
21,22
0
0
0
0
0
0
35
11,42
29
9,80
64
21,22
schaal 12
131
54,68
52
23,54
183
78,22
0
0
1
0,80
1
0,80
131
54,68
53
24,34
184
79,02
schaal 13
6
4,52
1
0,81
7
5,33
0
0
2
2,00
2
2,00
6
4,52
3
2,81
9
7,33
schaal 14
1
0,31
0
0
1
0,31
3
3,00
0
0
3
3,00
4
3,31
0
0
4
3,31
schaal 15
1
0,20
0
0
1
0,20
0
0
0
0
0
0
1
0,20
0
0
1
0,20
schaal 16
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
schaal 17
0
0
0
0
0
0
1
0,80
0
0
1
0,80
1
0,80
0
0
1
0,80
schaal 18
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
178
72,05
43
34,52
30
21,41
73
55,93
63,56
354
170,13
Totaal
103 42,15 281 114,20
221 106,57 133
65
Bijlage V Bilaterale overeenkomsten ERASMUS Levenlang Leren programma KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving
De Koninklijke Academie heeft in 2009 in het kader van het Europese Erasmus Levenlang Leren programma bilaterale overeenkomsten met: École de Recherche Graphique, Brussels Hogeschool Gent, Gent Danmarks Designskole, Copenhagen Royal Danish Academy of Fine Arts, Copenhagen Lahti Polytechnic, Lahti University of Art & Design, Helsinki University of Lapland, Rovaniemi Paris Institute of Art and Design Duperré, Paris Paris Institute of Art and Design Estienne, Paris Fachhochschule Darmstadt, Darmstadt Hochschule für Künste, Bremen Muthesius Kunsthochschule, Kiel Hochschule für Gestaltung, Schwäbisch Gmünd Kunsthochschule Berlin-Weißensee, Berlin Universität Duisburg-Essen, Essen Staatliche Akademie der Bildenden Künste, Karlsruhe Athens School of Fine Arts, Athens Academy of Fine Arts Praha Academy of Arts, Architecture and Design Praha Hungarian Academy of Fine Arts, Budapest Accademia di Belle Arti Pietro Vannucci, Perugia Accademia di Belle Arti di Carrara, Carrara Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Warszawa Universidad de Barcelona, Barcelona Universidad del Pais Vasco, Bilbao Hochschule für Gestaltung & Kunst, Luzern Hochschule für Künste, Bremen Falmouth College of Arts, Cornwall Norwich School of Art and Design, Norwich University of Wales, Newport Faculty of Fine Arts Marmara University, Istanbul Mimar Sinan University, Istanbul Izmir University of Economics, Izmir Universitat de Barcelona, Barcelona Universitat Autònoma de Barcelona/Escola de Disseny I Art, Barcelona Università di Venezia, Venezia Iceland Academy of the Arts, Reykjavík Vilnius Academy of Fine Arts, Vilnius Estonian Art Academy, Tallinn
66
KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans
Het Koninklijk Conservatorium onderhield in het jaar 2009 in het kader van het Europese LLP-Erasmus programma contact met de volgende Europese instellingen voor hoger muziekonderwijs: Universität für Musik und Darstellende Kunst, Graz Universität für Musik und Darstellende Kunst, Wien Hogeschool Antwerpen/Dept. Dramatische Kunst-Muziek-Dans Erasmushogeschool/Koninklijk Conservatorium, Brussel Musik-Akademie der Stadt Basel/Hochschule für Musik & Schola Cantorum Basiliensis Hochschule der Künste, Bern Conservatoire de Musique de Genève Janáčkovy Akademie Múzických Umění v Brně Akademie Múzických Umění v Praze Universität der Künste, Berlin Hochschule für Musik „Hans Eisler‟ Hochschule für Musik, Detmold Hochschule für Musik und Darstellende Kunst, Frankfurt Staatliche Hochschule für Musik, Freiburg im Breisgau Hochschule für Musik und Theater, Hamburg Hochschule für Musik, Köln Hochschule für Musik und Theater 'Felix Mendelssohn Bartholdy', Leipzig Staatliche Hochschule für Musik, Trossingen Det Jyske Musikkonservatorium, Århus Det Kgl. Danske Musikkonservatorium, København Rytmisk Musikkonservatorium, København Escola Superior de Música de Catalunya, Barcelona Conservatorio Superior de Música de Salamanca Eesti Muusikaakadeemia, Tallinn Conservatoire National Supérieur Musique et Danse de Lyon Conservatoire National Supérieur de Musique et de Danse de Paris Conservatoire National de Région, Paris Ionian University/Department of Music Studies, Corfu Liszt Ferenc Zenemüvészeti Egyetem, Budapest Conservatorio di Musica di Perugia Conservatorio Statale di Musica 'Giuseppe Verdi', Torino Conservatorio di Musica 'Benedetto Marcello', Venezia Lietuvos Muzikos ir Teatro Akademija, Vilnius Jāzepa Vītola Latvias Mūzikas Akadēmija, Riga Universitetet i Bergen Norges Musikkhøgskole, Oslo Høgskolen i Tromsø, Avdeling for Kunstfag - Musikkonservatoriet Instituto Politécnico de Lisboa/Escola Superior de Música de Lisboa Akademia Muzyczna im Karola Szymanowskiego, Katowice Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków Akademia Muzyczna im I. J. Paderewskiego w Poznaniu Universitatea Naţională de Muzică Bucureşti Göteborgs Universitet Lund Universitet/Malmö Musikhögskolan Kungliga Musikhögskolan i Stockholm Sibelius-Akademia, Helsinki Stadia/Helsingin Ammattikorkeakoulu Royal Academy of Music, London Trinity College of Music, London Royal College of Music, London Guildhall School of Music & Drama, London
67
68
Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans Postbus 11670 2502 AR DEN HAAG
