(Bestuurders)aansprakelijkheid bij Sportverenigingen Michiel van Dijk
[email protected] 12 december 2009
Programma (Show me the money!) Bestuur en taak • •
Interne aansprakelijkheid Externe aansprakelijkheid
Aansprakelijkheid in sport en spel • •
Doping Selectieperikelen
Aansprakelijkheid en vrijwilligers Vergunningen en andere verplichtingen Verzekeringen
Vereniging Leden > Algemene Ledenvergadering (ALV) > Bestuur Leden kunnen rechtspersonen (verenigingen, KNSB) zijn of natuurlijke personen Leden kiezen via ALV Bestuur Vereniging kan leden verplichtingen opleggen via: • Statuten • Reglementen • Ledencontract
Bestuur en Taak Het bestuur is belast met besturen van de Vereniging (art. 2:44 BW)
Bestuur en Taak Bestuurstaak is in beginsel een collectieve verantwoordelijkheid. Taakverdeling is mogelijk. Doet echter niets af aan collectieve verantwoordelijkheid. “Inspanningsverplichting” en geen “resultaatsverplichting”. Het nemen van (verantwoorde) risico’s is toegestaan. Bij uitzondering kan een bestuurder persoonlijk aansprakelijk worden gesteld.
Interne aansprakelijkheid (art. 2:9 BW) Behoorlijke vervulling van de opgedragen taak. Ieder van de betrokken bestuurders is voor het geheel aansprakelijk, tenzij niet te verwijten en maatregelen genomen (hoofdelijkheid). Criterium: ernstig verwijt Decharge: Kwijting van aansprakelijkheid op grond van de wet of de statuten
Interne aansprakelijkheid (art. 2:9 BW) Voorbeelden onbehoorlijke taakvervulling: Aanwenden van middelen voor privé-doeleinden; Doeloverschrijding; Handelen in strijd met wet of statuten; Betalen van geldsommen zonder rechtsgrond; Aangaan van rechtshandelingen met grote financiële consequenties zonder goede voorbereiding; Verzuimen vereniging adequaat te verzekeren.
Externe aansprakelijkheid
Aansprakelijkheid tegenover derden (crediteuren, werknemers, belastingdienst etc.) Beginsel: rechtspersoon is aansprakelijk, bestuurders niet Bij uitzondering bestuurder wel aansprakelijk
Externe aansprakelijkheid Tijdens oprichtingsstadium: Verplichting voor bestuurders bij oprichting de rechtspersoon in te schrijven in het handelsregister, alsmede daarbij de statuten te deponeren. Zolang dat niet is gebeurd, is iedere bestuurder voor een rechtshandeling, waardoor hij de vereniging bindt, naast de vereniging hoofdelijk aansprakelijk!
Externe aansprakelijkheid Onrechtmatige daad: Bestuurders kunnen onrechtmatig handelen jegens derden zoals crediteuren van de rechtspersoon. Deze derden kunnen de bestuurders aansprakelijk stellen voor schade. Zal eerst aan de orde zijn als de rechtspersoon geen verhaal biedt.
Wat te doen tegen bestuurdersaansprakelijkheid Decharge (art. 2:9 BW) Vrijwaringen (alleen art. 6:162 BW) Verzekering (BTA polis) Trachten afwenden gevolgen: daadkrachtig handelen Transparantie (mede richting ALV) Vastleggen van handelingen: “paper trail”
“Bonafide bestuurders hebben
niets te vrezen” Ontleend aan Minister Korthals Altes, 1985 bij invoering misbruikwetgeving
Aansprakelijkheid bij sport en spel Juridische basis: onrechtmatige daad Bij sport en spel gelden andere normen: risicoaanvaarding
… de sporter die zich verstapt en zijn voet verzwikt
Aansprakelijkheid bij sport en spel Vereniging niet aansprakelijk bij iedere blessure Een vereniging heeft een zorgplicht jegens een ieder die van haar sportaccommodatie gebruik maakt. Een vereniging moet aantonen dat zij ten aanzien van het slachtoffer zorgvuldig heeft gehandeld om aansprakelijkheid te vermijden.
Aansprakelijkheid bij sport en spel Aandachtspunten: Zorg voor een veilige accommodatie Zorg voor goed en deugdelijk materiaal Zorg voor goed opgeleide / correct gediplomeerde trainers / personeel Zorg voor goed toezicht Handel adequaat bij het ontstaan van een blessure Zorg voor goede verzekering
Doping Let op verschillende vormen doping (Epo, bloeddoping, anabolen, etc.) Bloedpaspoort (zaak Claudia Pechstein) Voedingssupplementen Blowen / Marihuana Maar met name: procedureel
Selectieperikelen Kanobond: besluit moet genomen worden door het juiste orgaan KNGU: turnster niet op tijd geprotesteerd Taekwondo Bond: bondscoach heeft niet op goede gronden geselecteerd
Vrijwilligers en aansprakelijkheid Vrijwilliger veroorzaakt schade: Vereniging is meestal aansprakelijk Exoneratiebeding opnemen in algemene voorwaarden? Is wettelijk “verdacht” (staat op lijst van verdachte bedingen in wettelijke regeling algemene voorwaarden)
Vrijwilligers en aansprakelijkheid Vrijwilliger lijdt schade: Vereniging heeft zorgplicht Wettelijke regeling werkgeversaansprakelijkheid ook van toepassing bij vrijwilligers. Vereniging is aansprakelijk
Vrijwilligers en aansprakelijkheid Aandachtspunten: Niet alle werkzaamheden zijn geschikt voor vrijwilligers Zet afspraken goed op papier Geef vrijwilligers taken die zij aankunnen Geef goede instructies Zorg voor goede verzekering
Vergunningen
Vergunningen Altijd controleren bij gemeente (APV) welke vergunningen wanneer vereist zijn. Vraag op tijd vergunning aan! Voorbeelden: Drank en Horecavergunning Evenementenvergunning Kansspelvergunning Reclamevergunning
Horecavergunning Inschrijving bij Kamer van Koophandel Twee leidinggevenden (> 21 jaar) moeten Verklaring Sociale Hygiëne bezitten Vrijwilligers moeten instructie Verantwoord Alcoholgebruik hebben gevolgd Bestuursreglement verplicht, hierin staan o.a. huis- en gedragsregels
Kansspelvergunning Kleine kansspelen (bingo, rad van avontuur e.d.) Prijzenpakket niet hoger dan € 1400 euro, en per ronde niet meer dan € 350 euro Vereniging moet minstens drie jaar bestaan Geen vergunning nodig Wel 14 dagen voor activiteit meldingplicht bij gemeente Gemeente kan nadere eisen stellen
Andere verplichtingen Privacywet > verstrekken gegevens uit ledenadministratie aan niet-leden Warenwet > Hygiënecode voor de horeca Tabakswet > rookverbod behalve in speciale rookruimte Auteurswet > Reprorecht
Verzekeringen De Aansprakelijkheidsverzekering voor Particulieren (AVP) De Aansprakelijkheidsverzekering voor Bedrijven (AVB) De bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering (BTA) De WAM-verzekering (aansprakelijkheidsverzekering voor Motorrijtuigen) De Rechtsbijstandverzekering Ongevallenverzekering Schadeverzekering bestuurder/werknemer VNG-vrijwilligersverzekering
VRAGEN?
Nu Straks, of
[email protected]
