Bestuur. Voorzi er R.A. van der Veen VustCo t Harde, * ,

Artilia

Officieel Orgaan Vereniging Onderofficieren Artillerie

Nummer 107 | april 2015

Bestuur Voorzi er R.A. van der Veen

VustCo

’t Harde, *06-536-57406, 0525-657406

VustCo

’t Harde, *06-536-557565, 0525-657565

ROC Friese Poort

Leeuwarden, 028-2655200

VustCo

‘t Harde, *06-536-57448, 0525-657448

VustCo

Idar Oberstein, *06-345-4710-1902, 0049-6781-511902, 0031-6-23118423

HRF HQ

Münster, *06-811-2171, +49-251-5062171

VustCo

‘t Harde, *06-536-57447, 0525-657447

VustCo

Idar Oberstein, *06-345-4710-1904, 0049-6781-511904, 0049-1514-5558112

ROC Amsterdam

06-14540655

Secretaris / Webmaster R.J. de Vos

Penningmeester J.S. de Vries

Lid C.J.M. Damen

Lid H. Treffers

Lid R.G.J.M. Oudheusden

Lid S.D. Bekkema

Lid R.G.J.M.L. de Moel

Lid F.J. Amerongen

Voorwoord

Beste VOOA leden, Voor u ligt de uitgave van de eerste Artilia van 2015. 15 januari jongstleden was er weer de jaarlijkse algemene ledenvergadering van onze vereniging. De opkomst was goed ondanks dat er een aantal afmeldingen waren wegens uitzendingen, oefeningen en ziektes. Binnen het bestuur zijn er geen wijzigingen doordat René de Vos, Cees Damen en Simon Bekkema zijn herkozen. Binnen het bestuur van de Commissie van goede diensten is er echter wel een wijziging. Frans van der Knaap hee" zijn functie als voorzi#er neergelegd, inmiddels is zijn opvolger bekend en dit is Ad Beekmans geworden. Frans is gedurende bijna het hele bestaan van de vereniging verbonden geweest aan de vereniging als lid van het bestuur en later als adviseur voor het bestuur in de commissie van goede diensten. Frans was niet aanwezig op de algemene ledenvergadering. In overleg zullen we Frans op gepaste wijze bedanken voor de vele werkzaamheden die hij voor de vereniging hee" gedaan. Graag wil ik langs deze weg het bestuur bedanken voor de vele werkzaamheden die weer zijn verricht in het afgelopen jaar. 2014 is voor de vereniging qua activiteiten een matig jaar geweest. Niet omdat we niets hadden georganiseerd, nee. De activiteiten commissie steekt er de nodige hoeveelheid tijd in om activiteiten voor ons te organiseren, maar het aantal deelnemers was te laag om de activiteiten door te laten gaan. Hopelijk is het niet een trend, want ook dit jaar staan er weer een aantal brunches gepland en het zou ontze#end jammer zijn als ook die wegens te weinig deelname niet door zouden gaan.

Afgelopen jaar is een jaar geweest met veel gebeurtenissen die van grote invloed zijn op onze werkzaamheden. De oorlog in Oekraïne, waarbij de vlucht MH17 is neergeschoten, wat zeer veel impact hee" gehad op de maatschappij. Het ontstaan van de Islamitische Staat en de terreurdreiging die daar vanuit gaat en van invloed is op ons dagelijkse woon werkverkeer als militair en militaire activiteiten in de maatschappij. Dit soort zaken zet een mens aan het denken over hoe het eigenlijk zit met onze defensie. Is die wel voorbereid op deze taken? Het is spijtig dat op deze manier onze politiek wakker geschud moet worden om meer aandacht te krijgen voor defensie. Terug naar 15 januari 2015. Die dag hebben we namelijk ook traditioneel de viering van de jaardag van ons wapen gevierd, 338 jaar artillerie. Namens de Wapenoudste Generaal-Majoor Beulen hee" de V.O.O.A de avond georganiseerd. Het aantal aanwezigen was ruim boven de 200. Het was wederom een gezellige avond met een hoog reünie gehalte. De volgende viering van de jaardag is op 14 januari 2016. Dit komend jaar wordt wederom een ontze#end druk jaar, waardoor de druk op het materieel en met name het personeel van de eenheden zeer hoog is. Dit merken we ook binnen het bestuur. De vele werkzaamheden die ieder van ons hee" legt veel druk op het bestuur. Ondanks dat blijven we met het grootst mogelijke enthousiasme en inzet ons werk als bestuursleden doen.

Ik wens u veel leesplezier,

Uw voorzi#er Rob van der Veen

Vereniging OnderOfficieren Artillerie

Van de Penningmeester In verband met het overgaan naar gebruik IBAN rekeningnummers zal de afschrijving contributie van 15 Euro 1-malig plaatsvinden op 27 april 2015.

INHOUDSOPGAVE Korps Rijdende Artillerie onthult nieuwe plaque!es op het monument KRA Pagina 5 - 6 Bevorderd / dienstverlaters

Pagina 6

Barbaraviering VustCo

Pagina 7

Allied Spirit Hohenfels, Germany

Pagina 8 - 9

Bad Reichenhall, Germany

Pagina 10 - 11

Eerste Cursus 2015 Idar-Oberstein afgerond

Pagina 11

Oriëntatie Griffin Strike lichting 2014-2

Pagina 12

Bravo Ba!erij test Boxer

Pagina 13

Het Artillerie Schiet Kamp (ASK )

Pagina 14 - 17

Algemene Ledenvergadering Vereniging Onderofficieren Artillerie

Pagina 18

Feestavond Jaardag Artillerie 15 januari 2015

Pagina 19

De toekomst van Command & Control Support en de intergratie met Fire Support

Pagina 20-21

Medaille uitreikingen 12, 24 en 36 Jaar Langdurige en Trouwe dienst

Pagina 22 - 23

25-jarig ambtsjubileum: Hilbert Wi!ink

pagina 24

Artikel Brabants Dagblad

Pagina 24 - 25

Herdenkingen, dat het nooit mag worden vergeten!

Pagina 26

Reünie 41 Afdeling Veldartillerie 12 september 2015

Pagina 27

Artillerie onder de aandacht

Pagina 28 - 29

“7 december “ herdenking

Pagina 29

Uit de oude doos

Pagina 30 - 31

Reunie Orkest Artillerie Trompeterkorps

Pagina 32 -33

Nederlands Artillerie Museum

Pagina 34 -35

Noot van de redactie

Pagina 36

Korps Rijdende Artillerie onthult nieuwe plaque!es De krijgsgeschiedenis van het Korps Rijdende Artillerie was de aanleiding voor Koningin-regentes Emma om in 1896 het Korps Rijdende Artillerie een ‘ Ereblijk’ toe te kennen waarop de wapenfeiten van het Korps vereeuwigd waren. Nadat Frankrijk meer dan 200 jaar geleden in Nederland de macht greep volgde een roerige tijd waarbij het Korps Rijdende Artillerie ter beschikking kwam van het Franse leger. Diverse veldslagen aan de zijde van Frankrijk in het onrustige Europa volgden. Meest tot de verbeelding sprekend is wellicht Napoleons veldtocht naar Rusland waarbij van de Rijders niemand terugkeerde. De meesten daarvan waren omgekomen op de Russische sneeuwvelden.

Op zaterdag 21 februari jongstleden, op de 222e verjaardag van het Korps Rijdende Artillerie, onthulde Korpscommandant luitenant-kolonel Marc van Ockenburg drie nieuwe plaque#es op het monument Korps Rijdende Artillerie. De ceremonie vond plaats op het plein voor het monument van het Korps Rijdende Artillerie. De plaque#es werden onthuld onder het toeziend oog van de Wapenoudste der Artillerie generaal-majoor L.J.A. Beulen. Andere bijzondere aanwezigen waren oud Korpscommandanten, oud Korpsadjudanten en de heer Saedt. Anderhalve week geleden onthulde hij als voormalig lid van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten nog zelf de plaque#e ter herinnering aan de bevrijding van Groesbeek 10 februari 1945, nu 70 jaar geleden. Tijdens de ceremonie was hij met zijn respectabele lee"ijd van 94 jaar de oudst aanwezige rijder.

De Nederlandse krijgsmacht werd in 1814 opnieuw opgebouwd met daarin opgenomen de Gele rijders. Op 18 juni 1815 werd Napoleon mede dankzij het optreden van de Rijdende Artillerie bij Waterloo definitief verslagen. In 1899 werd de opdracht van Koningin-regentes Emma geëffectueerd met de onthulling van het Ereblijk in de Willemskazerne in Arnhem als herinnering aan het dappere optreden van het Korps tijdens verschillende veldtochten en veldslagen. Dit Ereblijk bestond destijds uit een eikenhouten voetstuk waarop een bronzen leeuw was geplaatst die het vaandel bewaakt. Tegen het voetstuk waren de drie bronzen plaque#es aangebracht die nu nog zichtbaar zijn op het monument. Tijdens de slag om Arnhem in september 1944 is dit Ereblijk bij het bombardement van de Willemskazerne

5

verwoest. Pas in 1973, 10 jaar na de heroprichting van het Korps, onthulde ZKH Prins Bernard in de Oranjekazerne een nieuw monument met een nieuw ornament met de oude plaque#es. In 2003 werd in ’t Harde het huidige voetstuk van metselwerk gebouwd en werden de bronzen plaque#es en het ornament wederom aangebracht. De plaque#es die 21 februari werden onthuld weerspiegelen voor het grootste deel de operationele inzet van het Korps de afgelopen 20 jaar, met daarop één uitzondering. Deze uitzondering is de inzet van het Korps bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Bij de acties in en rond Dordrecht werd het Korps ingezet tegen de Duitse troepen. Het aanbrengen van de naam Dordrecht 1940 op de plaque#e doet recht aan de inzet van het Korps in het begin van de Tweede Wereldoorlog.

Bevorderd Adjudant J.A.C.M. de Jongh (LUA)

Opperwachtmeester P.P. Visscher (LUA) A.M. Weltevrede I. Palm

Wachtmeester der eerste klasse A. Biemans P.P.J.D Tulasekat (LUA)

Dienstverlaters Adjudant S.A.M. Hoogstra De andere namen op de plaque#es van meer recentere inzet zijn Kosovo, Bosnië, Irak en Uruzgan. De Korpscommandant nodigde de korporaal der eerste klasse Jeroen Bijlsma, Kosovo-veteraan, uit om samen met hem de plaque#es te onthullen. Een 6-veld vuurde vervolgens een saluutschot af om deze bijzondere gebeurtenis te vieren.

R.C.C. van Rijnswou

Wachtmeester der eerste klasse J.A.C. Voorend (LUA) R.A. Waardenburg (LUA) M.G. Prins P. Boedijn T.T.P.M. Fleur R. Spijkers J.B.A. van Honk (LUA)

Wachtmeester G. Adriaanse

6

Barbaraviering VustCo Donderdag 4 december 2014 was het weer zover, de jaarlijkse Barbara-viering. Dit jaar was niet alleen het VustCo van de partij, maar waren ook alle Fire Support Teams van de 11e, 13e en 43e Brigade, de artilleristen van JISTARC, LTC, LWC en Staf CLAS uitgenodigd. Tijdens een koud appèl werd de sportdag toegelicht. De sportdag bestond uit twee delen: een halve dag (ludieke) sportspelen waarbij onder andere gevoetbald werd terwijl je in een opgeblazen bal zat. De andere halve dag stond in het teken van de Highland games, de “Schot” in eenieder werd getest met touwtrekken, boomstam zagen, steenwerpen, etc. etc. De koude werd gelukkig enigszins gebroken door een warme kop soep tijdens de lunch. Tijdens deze lunch was eenieder getuige van hoe commandant Sta%a#erij, de kap Joris Nogarede, zijn collega commandanten versloeg tijdens het commandantenspel. Na afloop van de sportdag werd de eindstand bekend gemaakt. Grote winnaar van de enorme wisseltrofee was de Bravo “Longhorn” ba#erij. Nadat eenieder zich onder de douche had opgewarmd, stond de warme maaltijd in het KEK-gebouw klaar. Niet één warme maaltijd, maar een keuze uit drie maaltijden; boerenkool met worst, nasi met saté, shoarma met aardappeltjes. De onderofficieren en officieren trokken zich vervolgens voor een anderhalf uur terug voor een categoraal gedeelte. De avond werd afgesloten met goede live-muziek van de band BEAT-IT.

Tekst: kapitein Tom van Nunspeet Foto’s: de heer Mark Mulder

7

Allied Spirit Hohenfels, Germany

For the first time in a long time.. Begin januari 2015 zijn wij, de Bravo Vust Ba#erij, weer voor het eerst sinds een aantal jaren richting Hohenfels Duitsland vertrokken voor een oefening van 3 weken. Het ging om een grote internationale oefening waaraan ondermeer Hongaren, Bri#en en Duitsers zouden meedoen om de gezamenlijke Amerikaanse vijand te verslaan. Wat mij het meeste aansprak van deze oefening is juist dit internationale karakter. Als we kijken naar de oefening van vorig jaar september in Noorwegen zien we hier veel gelijkenissen. De samenstellingen, de formaties die we hier maken zijn ook de toekomst van ons optreden en ons bestaansrecht. Of het nu in een NRF (Nato Respons Force) se#ing is of middels een gecombineerde uitzending, “working together is the key to success” zoals onze Amerikaanse vrienden zeggen. En juist van deze Amerikaanse collega’s heb ik enorm veel geleerd en veel om ze kunnen lachen. De schijnbaar achteloze houding en het pushen van personeel en materieel om het uiterste eruit te halen is fascinerend om te zien. Hoe simpeler de denkwijze, hoe effectiever ze lijken bij het optreden.

STX (Specific Training eXercise) De STX, o"ewel, de ‘lanes’ waar we ons het eerste gedeelte van de oefening mee bezig hielden, waren extreem leerzaam en interessant voor een ieder. In de se#ing die hier gecreëerd werd door het VAMPIRE-team, konden we op een zo realistisch mogelijke manier trainen waar wij in real life mee te maken zouden kunnen krijgen. Ambushes, roadblocks, IED-strikes, counter ba#ery fire en indirect fire. Alles wat wij konden bedenken brachten zij tot leven.

8

Op deze manier hebben wij onszelf op een ander niveau kunnen prikkelen dan wij met een ‘gewone LFX (Life Fire Excercise) of zelfs FTX (Field Training Excercise)’ hebben gedaan. De vijand die hier optrad tegen ons was ons niet bekend. Zij kenden het terrein beter dan wij, waren beter uitgerust en ook beter getraind dan wij. Ondanks ons nadeel in deze strijd hebben wij onszelf staande gehouden. Aan het einde van de STX is ook gebleken hoe dit mogelijk was. Het compliment aan de Kan1 Böker-Buijs die tijdens deze oefening waarnemend plaatsvervanger was, is hiervan een goed voorbeeld. Het feit dat zij deze taken op zich nam, de verantwoordelijkheid die daarbij komt kijken en het felle en actieve optreden dat haar eigen is, hee" ervoor gezorgd dat zij haar commandant hee" kunnen steunen en ondersteunen waar nodig.

Dit is nog steeds iets dat de Amerikanen niet geheel begrijpen, dat men op de laagste niveaus kan en moet meedenken met het niveau boven hen. Hierin stijgen wij naar mijn mening nog altijd ver boven onder andere de Amerikanen uit. Dit bleek aan het einde van de laatste run. ‘Great ba#le’, ‘You rocked this bitch’, ‘Show them who’s boss’ en ‘Hell Yeah’ waren een paar van de reacties.

FTX Na ongeveer anderhalve week begon de ‘oorlog’. Wij dienen 42 BTG van vuursteun te voorzien en zo de aanval te bespoedigen om een beze#e stad weer te bevrijden. Onze overlevingskans volgens de USA: 40%. Klaarblijkelijk hebben zij geen vertrouwen in onze capaciteit en ons kunnen. So let’s prove them otherwise. And so we did. Na vier dagen de oorlog hebben wij nog

steeds geen verliezen geleden. Nog steeds rijden alle PzH’s rond zonder (grote) gebreken en is onze aansturing, het stafpel, niet onderkend door de SAPA (South Atropian People Army = oefenvijand). O"ewel, we doen het nog best goed.

Het omslagpunt zoals onze Btc, Kap Feenstra, het noemt gebeurde dan ook na vier dagen. Na ons twee dagen achtervolgd, getreiterd en geïrriteerd te hebben, wordt er besloten de rollen om te draaien. Gevolg? Een SUV met tweemaal SAPA achtervolgd door niet minder dan vier PzH’s. De zogenaamde stier werd bij de hoorns gepakt en we hebben onszelf weliswaar zichtbaar gemaakt in onze AOR (Area of Responsibility), maar tevens een signaal afgegeven dat wij niet lijdzaam zullen toezien hoe de vijand over ons heen gaat lopen. Ook onze Amerikaanse OT’ers zijn het hier over eens. Dit was een “bold move, but one that paid off ”. De SAPA lijkt het spoor bijster over hoe ze de Nederlandse artillerie moeten aanpakken.

In de AAR (A"er Action Review) die volgde nadat de oorlog gestreden was, kwamen er een aantal zaken naar boven. Deze AAR was door de Amerikanen opgezet om de zogenaamde ‘hiccups’ eruit te halen en te kijken naar ruimte om te verbeteren, maar ook zeker om te bestendigen. Nog nooit is namelijk een eenheid zo uit de oefening gekomen. Geen casualties, geen voertuigen die uit de voeding zijn geschoten, niet onderkend worden door de vijandelijke DRAGONS en als complete eenheid de oorlog overleefd hebben. Hoe was dit mogelijk? Vrij simpel vonden wij. Ons statement was dan ook; “Lock the gun and get moving”. ‘Is that even possible in the midst of a Fire Mission?’ was de vraag. “We did it, didn’t we?”

Stuco C2 Charlie peloton Bravo “Longhorns” ba#erij

9

Bad Reichenhall, Germany Van 8 tot 13 september 2014 zijn we (lichting KMS VTO Artillerie) naar Bad Reichenhall geweest met de KMA klas. De KMS klas bestaande uit: Joost, Ricardo, Perry, Maarten en Sco#. Dit alles als onderdeel van de VTO artillerie. Het leiding geven onder verzwaarde omstandigheden stond deze week centraal.

nieuwe commandant bekend gemaakt. Voor de tweede dag was Perry aangewezen omdat de volgende opdracht in het teken van hoogte stond en hij last van hoogtevrees hee".

Dag 3: Bergtocht ( deel II ) Dag 1: De heenreis Maandagochtend om 07:30 zijn we vertrokken richting Bad Reichenhall met de bus. Na een korte stop in Apeldoorn om mensen van het SIMICO op te halen zijn we verder in de richting gereden. De bus reis hee" zo’n 12 uur geduurd. De gehele reis zijn we vermaakt door de nodige films. Aangekomen in Bad Reichenhall zijn we gaan legeren en werd na een tijdje de eerste commandant bekend gemaakt en konden we onze tassen gereed maken voor de volgende dag.

Dag 2: Bergtocht ( deel I ) Deze dag zijn we samen met de KMA begonnen aan de tweedaagse bergtocht. Deze bestond uit een route langs heel veel mooie punten, door een schi#erend terrein. Tussendoor hebben we een aantal mars rusten gehad waardoor we extra konden genieten van de geweldige omgeving waarin we ons bevonden. Het uiteindelijke doel van deze dag was de top van de berg bereiken. Boven op de berg hebben we genoten van het uitzicht en onze rust. Het bergopwaarts gaan was zwaarder dan sommigen verwacht hadden, niet alleen je benen raken vermoeid maar ook wordt de lucht steeds ijler. Dit zorgde er voor dat het een aardige klim was. Na een goede mars rust op de top van de berg zijn we naar beneden gegaan richting de hut waar we de nacht zouden verblijven. Hier hebben we eerst mogen genieten van een heerlijke maaltijd. Later op de avond hebben we de dag geëvalueerd en de

10

Na een welverdiende nachtrust zijn we verder gegaan met onze bergtocht. Deze dag werd er niet alleen door de bergen gelopen maar stonden er ook verschillende activiteiten op het programma. Als eerste stond er abseilen van 90 meter op het programma. Dit was voor een aantal personen nog een aardige uitdaging. Nadat iedereen weer veilig met beide benen op de grond stond was het tijd om de berg in te gaan. Een kle#ersteigroute door een grot heen. Na deze activiteiten zijn we verder gegaan op onze route. De route eindigde niet bij onze slaapvertrekken maar ergens bij een hut in the middle of no-where. Vanuit dat punt volgde er voor ons een geforceerde mars achter de sergeant majoor van de sport aan. Dit was even leuk aanpoten aangezien het eerste gedeelte van deze mars alleen maar omhoog was. Gelukkig hebben we allemaal de eindstreep gehaald en mochten we instijgen in de bus en werden we teruggereden naar ons slaapverblijf. Aan het einde van dag is uiteraard weer geëvalueerd en werd de nieuwe commandant voor dag 4 bekend gemaakt.

Dag 4: Kle ersteig en vlotvaren Na een lekker ontbijt zijn we in de bus gestapt voor de activiteiten van deze dag namelijk Kle#ersteig en vlot varen. De Kle#ersteig was een mooie route langs een rotswand. De Kle#ersteig was deze dag extra lastig doordat de sneeuw de rotsen spekglad maakte. Gelukkig is iedereen zonder verwondingen boven gekomen. De Duitse gids besloot dan ook niet verder te gaan met de

2e en 3e Kle#ersteig. Na de Kle#ersteig zijn we met de bus vertrokken richting het vlot varen. Voor het vlot varen moesten we zelf een vlot bouwen. De materialen zijnde een aantal tonnen, balken en touwen. Nu we ons vlot gemaakt hadden moesten we het natuurlijk ook nog testen. Dit hebben we gedaan door de rivier af te varen. De rivier was rustig maar er zaten toch wat spannende stroomversnellingen en bochten in. Het vlot was gelukkig aan het einde nog heel en bijna iedereen is droog aangekomen op het eindpunt. Na het a%reken van de vlo#en zijn we terug gelopen richting het slaapverblijf. Na het evalueren en aanwijzen van de nieuwe commandant zijn we aan onze nachtrust begonnen.

Dag 5: Canyoning en totempaal Op de laatste dag van de trip naar Bad Reichenhall zijn we begonnen met canyoning. Bij canyoning ga je door een bijna droogstaande rivier heen. De route liep door de rotsen heen waar het water een mooie route had uitgesleten. Tijdens de route maakten we een aantal sprongen, variërend van 3 tot 8 meter. Op de route namen we natuurlijke glijbanen en klommen we wat kleine stukjes over grote en kleine rotsen. Het water was echter wel koud wat in het begin wel even wennen was. We moesten ervoor zorgen dat we tussendoor goed warm bleven en elkaar goed in de gaten hielden. De laatste opdracht van de week was een totempaal. Een paal (kale boomstam) van 12 meter waarbij je omhoog moest klimmen en daarna bovenop de paal moet gaan staan. Doordat je je nergens aan vast kan houden en de bovenkant van de paal erg smal is was dit geen gemakkelijke opgave. Toch was het iedereen gelukt. Na deze activiteit was het einde inzicht en er moest uiteraard nog gepoetst en opgeruimd worden. Aansluitend begon de lange nachtreis weer terug naar Nederland.

Deze week is door iedereen als positief ervaren, iedereen hee" kunnen ervaren wat verzwarende omstandigheden met je doen en de effecten op jou als leider en mensen in je groep.

Eerste Cursus 2015 Idar-Oberstein afgerond In de tweede week van januari hee" de VTO KMA als eerste van het jaar een cursus gevolgd. Het ging om de cursus oriëntatie PzH 2000NL KMA. Onder de cursisten waren o.a twee toekomstige PC’n Mortieren en een PC vuurmond peloton. De gehele week werden zij bijgestaan door de Aooi Pieloor. Na een verplaatsing van ongeveer 4,5 uur werden ze ontvangen in Idar-Oberstein. Gevolgd door het gebruikelijke huishoudelijk praatje en de rondleiding van de “Spies”. Hierna werden de boekwerken uitgedeeld en is er Demo gegeven met de V2 module ( Trainingsmodule PzH). Voor deze cursus is er een rooster vanuit de instructiegroep vast gesteld met onderwerpen die van toepassing zijn bij het gebruik van de PzH, maar er is ruimte voor eventuele leerbehoe"es. Het is belangrijk dat de cursisten aan kunnen geven wat zij willen weten over de PzH, wij als instructiegroep daar zo goed mogelijk invulling aan (kunnen) geven. Wat zijn de beperkingen en mogelijkheden met de PzH, waar dien ik rekening mee te houden i.v.m. reële tijden voor mijn planning. Ook moet de PC rekening houden met het beladen, bijladen en moet hij kunnen reageren op storingen aan b.v. de autoloader (PTM Projectile Transport Mechanisme / PTR Projectile Transport Rail / PTA Projectile Transfer Arm /magazijn). De cursisten mochten onder begeleiding van een instructeur de verschillende functies op de V2 module zelf ervaren. Denk hierbij aan het beladen van de munitie met en zonder schema. Als munitiewerker 2 het laden van de voortdrijvende lading, het oplossen van storingen en de functie als stuks commandant. Dit alles om inzicht te verkrijgen in de verschillende handelingen en bedieningspanelen de Pzh nodig hee" om te vuren. Ook was er tijdens de cursus een moment gekozen voor een informeel samen zijn om de lokale specialiteiten te proeven en een biertje te drinken. Aan het einde van de week na de evaluatie werd er afscheid genomen en gingen de cursisten weer richting ’t Harde.

11

Oriëntatie Griffin Strike lichting 2014-2 e

De 2 KMS lichting van 2014 is nu al enkele weken onderweg. Bestaande uit Joost Froklage, Perry Vos, Maarten Lalleman, Sco# Jacobs bestemd voor FO (Forward Observers) / Chauffeur en Ricardo Bannink voor stukscommandant 120mm. In de tijd dat de opleiding bezig is hebben wij al veel kunnen horen en zien over de verschillende systemen die gebruikt worden binnen ons vuursteuncommando. Met als voorbeeld het vuursteunevent. Maar wat is er nog meer op de markt als we niet alleen naar ons zelf kijken maar ook een keertje naar de lucht kijken of over de grens. In de week van 3 t/m 6 november kregen wij tijdens de multinationale oefening Griffin Strike in het gebied van Baumholder te zien wat deze systemen nu allemaal konden doen. Dit maal vond naast de grondgebonden vuursteun ook luchtsteun in de vorm van zowel fixed- als rotarywing plaats. Want hoe gaat dat nou als wij vuursteun vragen van een internationale partner of wat nou als zij dat van ons vragen? Hoe zit deconflictie nou precies in elkaar. Met zulke leervragen gingen wij op pad om tijdens deze oefening meer inzicht te krijgen over de inhoud en werking van de vuursteunketen. Zo zijn wij in deze week verschillende Observation Posts langs gegaan om verschillende FST (Fire Support Teams) te bezoeken. Zodat wij mee konden kijken hoe een FST te werk ging. Proeven van wat de rolverdeling is, hoe de procedures werken en welk materieel zij gebruiken. In één van de stellingen mochten wij aanschouwen hoe een Duitse kapitein een waar schouwspel voorspeelde en in zijn eentje complete compagnie nabootste. Dit om de twee FST groepen in de stelling een zo realistisch mogelijk scenario voor te ze#en en de druk op de FO te ze#en. Elke keer viel het op dat het weer veel invloed had op de vuursteunketen. Laaghangende bewolking zorgde er voor dat de F16’s laag in moesten komen. Mistbanken en regenval zorgden ervoor dat het zicht op het doel on#rokken werd. Hierdoor was luchtsteun niet altijd gegarandeerd, maar ook grondgebonden vuursteun was niet altijd mogelijk. De snelheid van de procedures was daarom ook belangrijk omdat op elk moment een mistbank het zicht op het doel kon on#rekken. Op de dinsdagavond had iemand van onze groep geregeld om met D-cie 42 FST onder het genot van een drankje nog meer te weten komen over de waarnemerij. Hierbij kwamen de middelen die zij gebruiken zoals de Leica en S-lit uit de kast en werd de functie als chauffeur waarnemer nog duidelijker. Want als chauffeur waarnemer ben je niet alleen maar vakman leider chauffeur. Tijdens het werk ben je onder andere druk bezig met het assisteren van de FO en zelf ook bezig met het inplannen van call for fires.

12

Naast de voorzijde van de kogelbaan hebben wij deze week ook de achterzijde van de kogelbaan bezocht. Zo zijn wij langs de mortieren van de A- ba#erij geweest en kregen de personen die nog geen ervaring met het mortier hadden een uitgebreide uitleg over het mortier. Bij de Belgen kregen wij hun 105mm te zien. Deze eenheid was net van de 120mm overgestapt naar de 105mm. Daarom werden er ook veel vragen gesteld over het optreden van de 120mm. Zo is bij velen bekend dat de Belgen veelvoudig gebruik maken van het afvuurkoord met de 120mm, maar waarom doen ze dat nou eigenlijk? Zo blijkt dat zij dit doen om niet te lang met de granaat te staan. Zodat het werk fysiek minder belastend is en wordt er tijdens een Fire For Effect ook bij de Belgen overgeschakeld naar het vuren op repeteer. Ook de Northfinder die op de 105mm zit zodat je instelling kan komen zonder een KRT(Kompasrich#oestel) te gebruiken. Daarnaast hebben wij ook een Duitse PzH stelling bezocht. Voor dat we de stelling in mochten moesten wij nog even wachten, omdat ze aan het schieten waren en schoten zij over ons heen, omdat wij aankwamen in de richting waartoe er werd geschoten. Ja, de Duitse veiligheid is toch iets anders geregeld dan de Nederlandse veiligheid. Ook is de talenknobbel op de proef gesteld aangezien de Duitsers in deze stelling het bij hun eigen taal hielden. Ondanks dat hebben we daarmee een indruk kunnen krijgen van de Pantzerhouwitzer. Ook hebben wij bij de multinationale Joint Fire Cell mogen kijken om een indruk te krijgen hoe de fire missions verdeeld worden en er toezicht wordt gehouden op de oefening. Het viel ons deze week op dat overal waar we zijn geweest iedereen open en hartelijk was en vooral bereid om kennis te delen waar we om vroegen maar ook zeker waar de specialist het fijn vond om iets over zijn taken te vertellen. Ook de kennis in onze eigen groep kwam zeer van pas tijdens deze week. Sommige waren al bekend met de 120mm en de Panzerhouwitzer. Een ander was weer bekend met het optreden van het FST en wat daarin de taken en procedures waren. Zo konden wij zowel vooraan als achteraan de kogelbaan elkaar ondersteunen met tekst en uitleg. Voor ons een zeer nu#ige week als toekomstig waarnemer en stukscommandant.

Bravo Ba!erij test Boxer Op maandag 10 november 2014 vertrok de Bravo Vuursteunba#erij richting Bivak Kilo van oefengebied Munster-Süd, om daar, voor SOMS IV, diverse eenheden van vuursteun te voorzien en als Commandogroep de Boxer te testen. Nadat de wielcolonne gearriveerd was en de rupsvoertuigen van de trein waren gehaald, kwam het gros van de troepenmacht net na zonsondergang aan in ons tijdelijke bivak. Hier werd meteen begonnen met het gevechtsgereed maken van alle voertuigen. Als commandogroep maakten we deze oefening voor het eerst gebruik van de langverwachte Boxer. Ook deze werd klaargestoomd voor de LFX week, in samenwerking met personeel van Rheinmetall en het Boxer team uit Amersfoort.

Op de schietdagen, waar de guns alle ‘aanvragers’ voorzagen van vuren, was het voor ons van belang om de Boxer, naast het verdelen van de vuren, eens goed onder handen te nemen. Het verplaatsen over zowel de verharde als onverharde weg ging eigenlijk van een leien dakje. De Boxer rijdt erg ‘smooth’ en is van vele gemakken voorzien. Na jaren van een ‘koude’ M577, was een werkende kachel overigens weer een lekkere bijkomstigheid tijdens alle werkzaamheden. Ook het “send & scoot” principe was goed te doen, al was het na anderhalf uur wel lekker dat de deur weer open kon. Verder hebben we de 1e week vooral alle nieuwe ‘snu>es’ getest om zo een goed beeld te krijgen van het technische aspect. In het weekend stond de FTX gepland in het binnen gebied van Bergen. Omdat we door de onderhoudsachterstand al tijden achter de feiten aanlopen, was er besloten om de FTX te schrappen en maximaal tijd de besteden aan onderhoud en niveau 1. Dit was toch wel een domper, zeker omdat we zo geen beeld kregen over het functioneren van de Boxer in TAA’s(Tactical Assambley Area), AMA’s(Artillery Manouvre Area) en tijdens tactische

verplaatsingen. Omdat de Boxer vrij nieuw was, was het onderhoud vrij snel afgerond. Hierop besloten we om de chauffeur wat ervaring op te laten doen en zijn we op zaterdag naar de Fahrschul-gelande gereden in Munster. Daar hebben we het voertuig nogmaals op de proef gesteld door allerlei hindernissen te nemen. Conclusie: geslaagd. Bij terugkomst hebben we die middag nog even de bijgeleverde tent opgeblazen. Een ideale uitkomst, met name voor het CoVo-proces (Commando Voerings proces). Wel kwamen we erachter dat de ‘sluis’ van de tent naar het voertuig niet werkt. Hier wordt nog aan gewerkt.

Zondag was een heerlijke dag van ontspanning. Uitslapen en wakker worden met een ontbijtje. Vervolgens richting baan 41 om wat inkopen te doen en bij terugkomst op Bivak Kilo was er een Ba#erij BBQ gevolgd door een bingo met schi#erende prijzen! Die maandag werd er weer gevechtsgereed gemaakt om vervolgens het 2e deel van de LFX week in te gaan. Ook hier werden alle FO’s weer voorzien van 155mm vuursteun en keek iedereen na afloop van de week met een tevreden gevoel terug op de oefening. Inmiddels zit het jaar er alweer bijna op en kijken we terug op een bewogen en druk jaar. Iedereen is toe aan een welverdiend kerstverlof om zo in het volgende jaar 2015 weer fris, scherp en vol energie aan de slag te gaan. In januari wacht alweer een 3-weekse oefening Hohenfels en staan we gereed voor de “NRF”.

Wmr1 Keen Vuurleider E-pel, Bravo Ba#erij

13

Het Artillerie Schiet Kamp (ASK) In het eerste jaar na oprichting oefenden reeds 24 compagnieën vestingartillerie op de Oldebroeksche Heide. De eerste schoten, afgevuurd door het 1e Regiment Vestingartillerie, werden reeds gehoord op 2 juli 1877. Voor de bewoners in de omgeving was het duidelijk dat St. Barbara haar intrek had genomen op het nieuwe oefenterrein. De eerste zomer was vanuit artilleristisch oogpunt bezien een succes. Daarnaast hee! de rustgevende omgeving en het magnifieke uitzicht altijd een geweldige indruk gemaakt op de oefenende militairen.”

Het Artillerie Schietkamp (tevens under construction), dat gaat over het schieten in O1 (oefenterrein 1) en O2 (oefenterrein 2) en VS 2-1014 Gebruik oefen- en schie#ereinen, dat gaat over oefenen in Oefenterrein ’t Harde, Oefenterrein ASK-West en Oefenterrein Woldberg. Naast dit alles hee" het Artillerie Schietkamp als natuurgebied een functie in natuurbeheer en – ontwikkeling en worden beproevingen door KCWM en wetenschappelijke instituten gedaan.

Aanvraag terrein/schieten ASK Vanaf de eerste schoten toen, tot aan het schieten nu, is grotendeels het magnifieke uitzicht bewaard gebleven. Na het uitfaseren van de M109, de intrede van de PzH2000NL en de 120mm zijn ook de laatste 2 afdelingen verdwenen en samengevoegd tot het hedendaagse VustCo. Onder de vlag van het VustCo zit VustCo-ost en hieronder valt o.a. SVH (Bureau Schietveiligheid) en de DBW ASK (Defensiebrandweer ASK). Wat ons opvalt is dat er binnen het VustCo weinig KKW (Klein Kaliber Wapens) wordt geschoten op het ASK. Misschien komt dit door een druk bezet oefenprogramma (waarin al KKW wordt geschoten), munitieverdeling, of het is niet duidelijk wat er allemaal mogelijk is op het ASK! Met dit artikel probeer ik de mogelijkheden en de werkwijze van het ASK inzichtelijk te maken.

Voor het plannen van oefenterrein en/of schietactiviteiten kunnen alle SMO’s (-toeg) een autorisatie krijgen van de planner van Bureau Schietveiligheid ASK om hierna alle aanvragen te kunnen doen via de link h#p://schieten/ mindef.nl Wanneer er iets niet mogelijk is in het systeem, dan kunt u altijd een telefoontje aan de planner wagen en dan maken wij het samen mogelijk. Onze planner maakt niet uw oefening (dat moet u zelf doen), maar kan uw oefening wel mogelijk maken. Dus alle randvoorwaarden die u denkt nodig te hebben tijdens uw oefening en/of schieten, dient u zelf over na te denken!

Gebruik van het ASK Het ASK wordt nog steeds primair gebruikt voor het schieten van technische schietoefeningen op gronddoelen door eenheden met krom- en/of steilbaanwapens (inclusief de daarbij behorende waarnemers). Er kan worden geoefend in een tactische se#ing (inclusief heli landingen) en tevens kunnen eenheden dit combineren met springmiddelen, laser gebruik en UAV. Ook is er de mogelijkheid om KKW te schieten. Het KKW schieten was kleinschalig en vrij onbekend in den lande, maar dit zal zeer snel en in grote mate gaan toenemen. Meer informatie over het ASK is te vinden in HB 6-751

14

Gebruik van de KKW banen Bureau Schietveiligheid beschikt over een infoboekje ASK KKW banen. Deze is ook te vinden op het intranet onder VustCoOst / Schietveiligheid. Voor vragen omtrent de KKW banen kunt u altijd de planner bellen, wanneer u in persoon langskomt krijgt u uitleg én een kopje koffie en eventueel nog een bezoekje aan de banen zelf.

Net als de overige schietbanen in Nederland geniet het de voorkeur dat u 6 weken van tevoren uw schietdag kkw, samen met de munitie-aanvraag en de gewenste doelen/ afstandcombinatie vastlegt. Ook is het mogelijk dat u op de dag zelf nog een schietbaan kunt regelen mits deze vrij is natuurlijk. U dient dan wel zelf de overige zaken zoals munitie en baanorganisatie te hebben geregeld. Hiervoor dient u de planner even te bellen en wederom wordt er gekeken of dit mogelijk is in het programma van die dag. Voor het gebruik van de baan dient u zich te melden bij Bureau Schietveiligheid. Daar krijgt u bij de receptie een portofoon voor het B-net, sleutels en materiaal benodigd voor op de baan. Hiervoor dient u te tekenen voor ontvangst. Terwijl dit wordt klaargelegd, moet u even naar boven, in de toren, om u daar ook even aan te melden voor de desbetreffende baan.

Wanneer u aankomt op 1 van de KKW banen, dan is de baan al opgebouwd en aangezet met wat u hee" aangevraagd, mocht u onverhoopt nog iets extra aan doelmateriaal (overzicht hangt in de receptie van gebouw 248) willen hebben dan kunnen wij dat ook voor u regelen. Wat nu nog rest is via het B-net en vaste lijn een verbindingscheck met de toren te realiseren. Vervolgens dient u met de porto “vurenvrij” aan te vragen bij B. Dit moet met de porto op het B-net, zodat de overige gebruikers op het B-net dan ook weten dat u binnen afzienbare tijd gaat vuren, dit na toestemming van B natuurlijk. Wanneer het een keer iets langer duurt voordat u vurenvrij krijgt, dan is dit omdat collega’s, aannemers, wildvorsers, ongewenste bezoekers, nog in het voorterrein aan het werk zijn/rondlopen! Werkt er iets niet of u hee" een andere vraag op de baan, dan kunt u dat melden via vaste lijn op de baan en anders via de porto die u hee" mee gekregen. Een medewerker van ons zal u z.s.m. weer op het juiste pad proberen te brengen. Wanneer u gereed bent met uw schietoefeningen dan meldt u via de porto dat u gereed bent met schieten. U dient dan alleen nog even het aantal verschoten munitie door te geven en de baan op te ruimen. Aansluitend levert

u het materiaal in bij de receptie en loopt vervolgens door naar boven om u weer uit te melden. Mocht u nog andere bijzonderheden hebben omtrent de KKW baan, dan kunt u dit ook vermelden in de toren.

Het gebruik van oefenterrein ASK Wanneer u tegenwoordig een oefenterrein aanvraagt, dan zult u gaan merken dat de oude benamingen in schieten.net zijn veranderd. In het VS 2-1014 GEBRUIK OEFEN- EN SCHIETTERREINEN kunt u de huidige juiste benamingen omtrent oefenterrein terug vinden. Het zal u dan tevens opvallen dat enkele terreindelen gekoppeld zijn, dit hee" er mee te maken dat oude terreincode’s zijn vervangen door de formele objectcode’s waardoor een en ander nu aansluit op het binnen defensie gehanteerde Vastgoed Informatie- en Presentatie Systeem (VIPS). Hier op het ASK zullen we nog wel een CO2 (compagnie oefenterrein 2), vak spoorbaan, CO23 en O2 kennen, maar ook dat zal in tijd gaan verminderen. U zult de SOK (Standaard Oefen Kaart) van het terreindeel wat u hee" aangevraagd goed moeten bestuderen en doorgesproken hebben met de eenheid die er daadwerkelijk gebruik van gaat maken. Ook hier geldt dat het moment van oefenen per direct kan, mits telefonisch of fysiek aangemeld bij Bureau Schietveiligheid. U krijgt dan tevens de laatste bijzonderheden van het oefengebied. Wanneer u meerdere dagen in het oefengebied verblij", dan dient u elke ochtend telefonisch contact op te nemen met Bureau Schietveiligheid (of in persoon langskomen) zodat u elke dag wordt voorzien van de juiste informatie. Tevens hebben wij onderkend dat er veel fouten zi#en in het VS 2-1014 druk 11. De eerste opgaaf van wijzigingen voor VS 2-1014 staat al klaar om doorgesproken te worden met Directie Materieel & Diensten, afdeling Diensten.

Taken Bureau Schietveiligheid Beze ing toren Alles wat schiet, oefent en vliegt of op een andere manier gebruik maakt van het terrein en de luchtkolom EHR3 boven het ASK moet aangemeld zijn bij Bureau Schietveiligheid in Schieten.net, waar de status van alle spelers in het gebied wordt bijgehouden. Hierdoor worden wij in staat gesteld om te handelen bij calamiteiten. Dit gebeurt voornamelijk vanuit de toren van Bureau Schietveiligheid. Vanuit de toren zijn alle te alarmeren diensten in procedures weggezet. Het belang van het aanmelden in de toren (fysiek/telefonisch) is al meerdere malen bewezen in het verleden. Vanaf de planning zien wij er op toe, dat het schieten klein- en grootkaliber, veilig verloopt. Bij het aanmelden worden

15

de bijzonderheden tijdens uw schietdag vermeld, u krijgt dan de bijzonderheden van een andere baan / opstelling / waarnemingspost die mogelijk invloed hebben op uw schietdag. Vanuit de toren le#en wij voornamelijk op de veiligheid en dat de banen van elkaar weten wat ze aan het doen zijn.

Receptie Alles wat aangevraagd is in schieten.net ze#en wij op de ochtend van de schietdag klaar en/of aan. Het materiaal dat u nodig hee" op de paal of baan kunt u bij de receptie ophalen. U krijgt het materiaal van onze burger medewerkers, brandweermannen op neventaak en opzichters schietveiligheid.

Uitbreiding breed Tijdens uitbreiding breed (vaak tijdens vuurvoorstellingen (munitiedemonstraties) en danger close procedures voor CP7a) zal de ploeg de Nieuwe Zuidweg afsluiten voor het doorgaand verkeer. Hierdoor wordt dit een verboden gebied vanaf O-1 tot +/-700m over de Nieuwe Zuidweg. De uitbreiding breed is minimaal 4 weken ervoor gecommuniceerd, bij alle omliggende gemeente’s en hulpdiensten, d.z.v. onze planner.

Tijdens brand Wanneer er heidebrand ontstaat, dan wordt het schieten stilgelegd en de DBW gewaarschuwd. Een van onze opzichters zal dan als liasion ingezet worden en ondersteunt de DBW door de bevelvoerder te voorzien van informatie over: de te volgen route naar de brand, of het een fosfor of normale brand is, of het terrein wel of niet te bereiken is met de wagens en hij gee" een indicatie van de afmetingen van de brand. Wanneer de bevelvoerder op locatie is zal de liasion de omgeving onder waarneming houden en informatie doorgeven aan de bevelvoerder. Wanneer de brand als groot wordt geclassificeerd zal de bevelvoerder opschalen zodat ook de 2e uitruk erbij komt. Tevens zal hiermee een tweede liasion vanuit bureau veiligheid mee gaan.

Dagelijks wordt er de veiligheidsronde O-1 (Oldebroeksche Heide) gereden en wordt er gekeken of het schieten mogelijk is en dat er geen ongewenst personeel in O-1 verblij". Op de maandagochtend worden de borden “verboden toegang” opengeklapt aan de Nieuwe Zuidweg. Dit hee" te maken met onze schietactiviteiten. Hierdoor wordt het terrein tussen O-1 en de Nieuwe Zuidweg verboden gebied. Vrijdags zullen deze borden weer terug geklapt worden, zodat recreanten / jagers / bosbouwers / boswachters / gemeentes van deze strook naast het ASK gebruik mogen maken.

De ploeg De ploeg (neventaak brandweer samenwerkend met de terreinopzichter) draagt zorg voor onder andere terreinonderhoud / plaatsen dixies / maken van grote doelvoorstellingen / doelbakken / huizen voor op de gevechtsbaan 23 / plaatsen van diverse borden of wegwijzers en reparaties allerlei.

16

Bosbouw week Net als het ISK geldt ook voor het ASK, dat dit een schietvrije week is. Veel zaken kunnen doorgaans het hele jaar worden gedaan. Maar er zijn ook zaken die tijdens een bosbouw week het beste tot recht komen. Dit zijn bijvoorbeeld: plaatsen/verwijderen van wrakken (tijdrovend ivm veel en divers externe hulp) / onderhoud schietbanen / verwijderen overgebleven parachutes in het doelengebied (dit ivm wild dat hierin verstrikt raakt) / diverse opstellingen verbeteren / gecontroleerd a%randen van terreindelen / oefeningen met bambi buckets (waterzakken onder de helikopter t.b.v. blussen) etc. etc. etc.

Nieuwe banen en banen in ontwikkeling SICT en igp mrn hebben een voorstel gedaan voor een TSP voor mr ehdn, waarbij vanuit meerdere locaties op de doelengebieden kan worden gevuurd. Hiervoor wordt ook een extra doelengebied gemaakt. Deze TSP zal worden opgenomen in de vergunning van het ASK die in 2015 zal worden aangevraagd. Gevechtsbaan 23 t.b.v. niveau 2,3 en 4- is gereed en geopend. Het was voorheen een baan voor niveau 2. Het meest interessante aan deze baan is dat een pel of cie FST elementen te voet kunnen meenemen en daarmee kkw schieten kunnen combineren met indirect vuur op klein/groot doelengebied. Ook is het mogelijk gelegenheidswaarnemers te certificeren. De baan is 1,1 km diep met als linker grens de Oranje Baan en rechter grens het zandweggetje rechts van paal 22 (voorzien van slagboom), in een rechte lijn tot waarnemingspost 8. Gevechtsbaan 23 is uniek in Nederland, voorheen kon dit alleen in het buitenland. Hier zijn over de 100 pu#en voor RBSn gegraven en diverse versterkte opstellingen gebouwd met zandzakken om zo een reëel mogelijke se#ing te creëren voor een eenheid. Tevens is het mogelijk om verschillende gevechtsvormen te beoefenen in 1 scenario.

Tevens wordt er gewerkt aan een sniperbaan. Ook de sniperbaan zal omgeving Kamperbaan worden geplaatst. Tot slot Uiteindelijk zijn en blijven wij, ook met de fantastische ontwikkelingen op kkw gebied, nog steeds het Artillerie Schiet Kamp. Ook voor ons wapen willen wij blijven innoveren en “zaken” mogelijk maken. Wij zien graag dat alles optimaal wordt benut voor de vuurmonden, de waarnemers en alles daar tussen in. Maak uw wensen kenbaar en wij kijken samen of dit is toe te passen op het ASK.

Owi Bulters

Paal 18 t.b.v. schieten gp met underslung 40mm en Colt. Alleen vanaf de verhoging op paal 18 mag er geschoten worden op de diverse doelen. Hier zijn een 9-tal rbs geplaatst voor de schu#ers 5,56 mm en een flink aantal stalen frames voor de 40mm. 20 rechts is nu nog een 300m baan gelijk aan 16 rechts. 20r zal in de nabije toekomst veranderen in een 600m baan. Hiervoor zijn de eerste stappen gezet. Met deze baan proberen wij in de modules voor de MAG te voorzien. Ook zijn wij de voorbereidingen aan het uitvoeren voor een AGW (Automatische Granaat Werper) baan. De AGW baan wordt op de Kamperbaan geplaatst. In week 11 dit jaar (bosbouw week ASK), worden de diverse doelen op de verschillende afstanden geplaatst. Het is goed mogelijk dat de AGW baan in de toekomst meerdere toepassingen gaat krijgen aangezien de doelvoorstellingen tot ca. 1300m gaan.

17

Algemene Ledenvergadering Vereniging Onderofficieren Artillerie 15 januari 2015 Zoals elk jaar sinds het bestaan van de vereniging wordt voorafgaande aan de jaardag van artillerie de algemene ledenvergadering gehouden op de Knobbel in ’t Harde. De opkomst is als vanouds. Veel oude en jonge collega’s die elkaar treffen en oude herinneringen ophalen en nieuwe ervaringen uitwisselen over de huidige vuursteun. Het reüniegehalte is vanaf het eerste moment dan ook aanwezig. Na koffie met cake te hebben genoten wordt iedereen gesommeerd om plaats te nemen in de kleine filmzaal. Aansluitend opent de voorzi#er de vergadering en heet iedereen van harte welkom en in het bijzonder de ereleden. Ook staat de voorzi#er stil bij een aantal afmeldingen en binnengekomen berichten. Zo ook van Ben Blomsma die door omstandigheden niet aanwezig kan zijn en wenst de vereniging een goede vergadering en fijne viering van de verjaardag van het wapen toe. Na een ieder gefeliciteerd te hebben met onze 338e verjaardag van ons wapen volgt er een mededeling m.b.t. een wijziging op de agenda. Het betre" het neerleggen van de functie als voorzi#er commissie van goede diensten van Frans van der Knaap. De voorzi#er hee" hier in zijn voorwoord over bericht. Stuk voor stuk worden de agendapunten behandeld en kunnen we constateren dat de vereniging financieel gezond is. Het één en ander wordt uit de doeken gedaan door de kascontrolecommissie onder leiding van wmr1 Budding.

Ook dit jaar hoe" er geen contributieverhoging worden toegepast, een welkome mededeling in deze dure tijden. De deelname aan de diverse georganiseerde evenementen afgelopen jaar was laag en de hoop wordt uitgesproken dat dit weer gaat aantrekken. De gehouden enquête hee" niet veel nieuwe dingen opgeleverd maar wel inzicht verscha" wat de leden ervan vinden. Na de gehouden verkiezingen conform de agenda wordt de

18

vergadering geschorst om een sanitaire stop te maken en natuurlijk een Barbarabi#er te nu#igen. Na de altijd weer gezellige pauze wordt de vergadering voortgezet met het bekend stellen van de functies binnen het bestuur met aansluitend een terug- en vooruitblik van de voorzi#er van de vereniging. We kunnen wederom concluderen dat het weer een prima verenigingsjaar is geweest. Aangekomen bij de sluiting van de vergadering vraagt Rob van de Pol het woord. Hij wil bij afwezigheid van Ben Blomsma, namens de leden, het bestuur (vereniging) bedanken voor de inzet voor de vereniging en wenst

het bestuur veel wijsheid toe om er weer een mooi en gevarieerd verenigingsjaar van te maken De voorzi#er bedankt Rob voor de steunende woorden en sluit aansluitend de vergadering zodat het avondprogramma kan beginnen.

Feestavond Jaardag Artillerie 15 januari 2015 Na de ledenvergadering VOOA zoekt men al snel onderdak in de Wmr Kruitho\antine. Leden en niet leden van de VOOA, oudgedienden en actief dienende artilleristen druppelen langzaam binnen. Oude vriendschappen en nieuwe jonge collega’s die men al een tijd niet hee" gezien worden snel opgezocht en herinneringen van het afgelopen jaar met elkaar soms intens gedeeld. Blijkbaar is de bezuiniging in de kantine toegeslagen, de geluidsinstallatie is niet inzetbaar en moet vervangen worden door een systeem uit de jaren 80 van de vorige eeuw. De voorzi#er VOOA Rob van der Veen probeert de genodigden er toe te brengen om de jaarlijkse toegi" van het fanfare korps bereden wapens te beluisteren. Samen met de collega officieren en in aanwezigheid van de WOA (WapenOudste Artillerie) de Generaal-majoor Beulen worden een aantal composities ten gehore gebracht. Afgesloten wordt het geheel met het eerste couplet van ons wapenlied van de Artillerie. Hierna worden snel de droge keeltjes verwend en staat de voorzi#er van de VOOA de aanwezigen te woord. Een aantal momenten uit het jaar 2014 worden gedeeld en er wordt een minuut stilte gehouden voor de collega’s die het afgelopen jaar ons zijn ontvallen. Van de volgende (oud) collega’s, Ron Caerteling, Jos Klein Middelink en Gertjan Verweij werd vanavond officieel afscheid genomen. Wij allen hopen dat zij van hun welverdiende FLO of nieuwe baan mogen gaan genieten.

Dezelfde avond hebben zij hun ervaringen met de WO gedeeld. Na een korte break om de keeltjes weer te smeren komt de wapenoudste, onder begeleiding van de korpscommandanten, zijn jaarlijkse toespraak houden. De huidige grimmige situatie in de wereld van Islamitische Staat tot de situatie in Oekraïne komen aan bod. De inzet van de eenheden Veld, Rijders en Luchtdoel Artillerie worden genoemd, geroemd en gewaardeerd. De werkzaamheden afgelopen jaar: van KL200, de bereden standaardgroet, de beveiliging van Den Haag tijdens de nucleaire top, met in het bijzonder het eerste operationele optreden van de LUA sinds de tweede wereld oorlog in Nederland.

De diverse momenten waarbij het Korps Rijdende Artillerie is ingezet, bij koninklijke ceremonies en de inzet van de afdeling die afgelopen jaar bij een bewakingsopdracht in Kaboel (Afghanistan) is ingezet. Natuurlijk vergeten we niet de individuele uitzendingen “all over the world”. Bijna aan het einde van de speech, die aandachtig door de toehoorders werd aangehoord, werd de “bestman” van de KMS opleiding luchtdoelartillerie en veldartillerie bekend gemaakt. Na een ferme “Hier Generaal” kwam de wmr Geordan Bremen naar voren om de felicitaties en het schaalmodel PzH2000NL in ontvangst te nemen. De wmr Ma#hijs Bol was niet aanwezig. Hij was met zijn eenheid op oefening in Noorwegen. Het voorlezen van het telegram met de felicitaties aan de koning werden dit jaar helaas gemist. Na een korte huishoudelijke mededeling, dat het tijdstip van 20:30 uur een typefout was in de uitnodiging, mocht de bar bij zowel de officieren als onderofficieren tot 22:30 uur open blijven. Na de toespraak van onze WO konden de collega’s hun hongerige magen door een goed verzorgde rijstmaaltijd vullen. De avond werd zoals gewoonlijk afgesloten door een uitwisseling van de officieren en onderofficieren in elkaars kantine. Vele sterke verhalen uit het verleden en vragen over de huidige situaties qua werk en privé werden beantwoord en gedeeld. Afrondend was deze jaardag wederom een groot succes die mede door de inzet van het bestuur van de VOOA en de medewerkers van paresto hee" kunnen plaats vinden. Namens alle aanwezigen dank hier voor.

19

De toekomst van Command & Control Support en de intergratie met Fire Support Door middel van geïntegreerde blue force tracking (BFT), het opstellen en verspreiden van tactische berichten en symbolen en beschikbare facts & figures draagt ELIAS daar aan bij. Dit alles wordt gepresenteerd tegen een geografische achtergrond van modern kaartmateriaal en luchtfotografie om maximaal inzicht te geven, aangevuld met mogelijkheden om informatie te kunnen filteren om overbelasting door een overmaat aan informatie te voorkomen.

ELIAS is de nieuwe, generieke C2 applicatie voor de ondersteuning van de commandovoering voor het Landoptreden. ELIAS zal worden gebruikt op Theater Independent Tactical Adaptive Armed Forces Network (TITAAN) en Ba#lefield Management System (BMS) evenals op Mijn Uniforme Logische Aansluiting op het Net (MULAN). ELIAS vervangt verschillende oude applicaties en gaat één, geïntegreerd systeem voor het landoptreden tot stand brengen. De applicatie kan in de toekomst ook voor joint operaties geschikt worden gemaakt door o.a. functionaliteiten voor een Joint Common Operational Picture (JCOP). ELIAS is zodanig ontworpen dat het eenvoudig en intuïtief te bedienen is en daardoor een lage onderwijsinspanning nodig hee". In ELIAS worden koppelingen aangebracht zodat informatie met andere, internationale partners kan worden uitgewisseld (MIP Block 3.1, NFFI / FFT, J-chat). Verder zijn koppelingen met trainingssystemen (MCTC, NL-CST, VBS2) gepland (begin 2015). ELIAS is de basis voor add-on applicaties zoals AFSIS en HYPERION.

Situational awareness Inzicht en overzicht van wat er gebeurt in het operatiegebied is van cruciaal belang voor een commandant. Iedereen die bijdraagt aan het welslagen van een missie moet tijdig over de juiste informatie beschikken om een goede Situational Awareness te kunnen opbouwen.“Waar ben ik, waar zit de rest van de troepen, wat gebeurt er op dit moment” zijn daarbij vragen die op elk moment beantwoord moeten kunnen worden.

20

Geïntegreerd optreden Moderne operaties vragen om de gecombineerde inzet van militaire capaciteiten in al zijn diversiteit. Al deze capaciteiten moeten nauw en gecoördineerd samenwerken om de gewenste en gevraagde effecten te bereiken. Op operationeel en tactisch niveau moeten specialisten van verschillende disciplines kunnen samenwerken. Command & Control is daarbij het element dat alles samenbindt. ELIAS ondersteunt het Landoptreden in heel veel face#en. Binnen ELIAS kunnen grondgebonden vuursteun integraal worden aangevraagd, gecoördineerd en aangestuurd. Bewezen oplossingen zoals AFSIS zullen volledig geïntegreerd worden binnen ELIAS. De meest recente versie van het Advanced Fire Support Information System (AFSIS) op OSIRIS is versie 3.3 SR01 Patch03, beschikbaar gekomen in maart 2014. In juli 2014 is voor die versie nog een Hotfix 01 uitgeleverd.

AFSIS is een specifieke C2 applicatie en levert ondersteuning in het vuursteunproces. AFSIS is het informatiesysteem van de grondgebonden vuursteuneenheden. De Nederlandse vuurmonden waarvoor AFSIS wordt gebruikt zijn de 81 mm mortieren, 120 mm mortieren en de 155 mm Houwitser PzH2000NL. Iedere AFSIS-gebruiker hee" een eigen rol binnen een geconfigureerde vuursteunketen. De vuursteunketen is een logische rangschikking van verschillende vuursteunelementen die met elkaar in radioverbinding staan volgens het Sensor-to-Shooter principe. Dit principe houdt in dat een vuurmissie altijd bestaat uit: een aanvragend vuursteunelement (Sensor), een beslissende rol en een leverend vuursteunelement (Shooter). In de praktijk is er vaak sprake van meerdere beslisrollen binnen de vuursteunketen. Per oefening of operatie kan de vuursteunketen er dan ook anders uitzien. Het merendeel van de AFSIS-gebruikers hee" één rol binnen de vuursteunketen. Het komt echter voor dat er functionarissen werkzaam zijn die meer dan één rol bekleden. In dit geval kan binnen de AFSIS applicatie eenvoudig van rol gewisseld worden. Met de komst van ELIAS als nieuwe generieke C2 applicatie zal ook de AFSIS functionaliteit worden gemigreerd naar deze vernieuwde omgeving. Er is al een AFSIS versie 4.0 ontwikkeld voor ELIAS en door de binationale samenwerking met de Belgische vuursteun hebben zij voor de 105mm light gun en 120 mm mortieren deze versie uitgeleverd gekregen. De Nederlandse vuursteun zal deze versie alleen voor de 81mm mortieren kort gebruiken. Vanaf medio 2015 is een oplevering van een nieuwe AFSIS versie (4.1) op ELIAS voorzien waarvoor wel een veiligheidstest wordt uitgevoerd. Indien deze veiligheidstest en nog een operationele test met succes worden afgesloten mag met de nieuwe versie worden geschoten. Deze versie van AFSIS op ELIAS zal naast nieuwe functionaliteit ook een nieuwe gebruikersinterface bieden zodat dit ook een geheel vormt met ELIAS. Early warning in de vorm van het ontsluiten van gegevens van beschikbare sensoren zullen ook onderdeel van ELIAS worden. Radar, akoestische- en beeldsensoren kunnen zo bijdragen aan bescherming en bewaking van burger en militair personeel. De HYPERION applicatie, geintegreerd in ELIAS, levert de functies voor het aansturen van sensoren en het beschikbaar maken van sensorgegevens.

Besluitvorming en uitvoering Het militaire landoptreden is inherent complex en diffuus. Weer en terrein, een diversiteit aan platformen en specialismen, dreiging op korte afstand, hoog operationeel tempo zijn allemaal aspecten die bijdragen aan die complexiteit. Gedegen planning, voorbereiding en besluitvorming zijn daarom uitermate van belang. Heldere opdrachten, goede communicatie, juiste afstemming en coördinatie helpen om beter voorbereid aan een operatie te beginnen. ELIAS levert, met de Planning Support & Orders functies de ondersteuning bij de voorbereiding en besluitvorming van operaties. Het zal staven en commandanten helpen bij het verzamelen, in kaart brengen en analyseren van informatie, het uitwerken van scenario’s en het vergelijken van mogelijke wijzen van optreden. Tegelijk is duidelijk dat het succes van militair optreden staat of valt met leiderschap. ELIAS kan daaraan bijdragen door te zorgen dat op het juiste moment commandanten over de juiste informatie kunnen beschikken. ELIAS zal de commandant ondersteunen tijdens de uitvoering van een operatie. Bijvoorbeeld door de voortgang van een operatie te presenteren ten opzichte van de gestelde opdracht. Bij afwijkingen kan tijdig en snel de opdracht worden bijgesteld door de commandant.

Operationele dynamiek Elke missie of oefening is uniek. Eenheden moeten snel samengesteld kunnen worden ongeacht hun oorspronkelijke organieke indeling. De Command & Control systemen moeten deze operationele dynamiek volledig ondersteunen. De hoeveelheid werk voor het configureren van de C2 systemen en werkend maken, moet minimaal zijn. Met ELIAS is het mogelijk de BMS systemen in voertuigen operationeel te maken, zonder telkens voorafgaande configuratiehandelingen te moeten doen. Ook kan tijdens de actie de orbat worden gewijzigd. Door de inzet van een dynamisch radionet voor BFT (het PUnet) zullen de posities van eigen eenheden en materieel optimaal en sneller dan voorheen, worden verspreid. ELIAS met zijn geïntegreerde systemen is daarmee een grote stap voorwaarts voor Command & Control en Fire Support

21

12, 24 en 36 Jaar Langdurige en Trouwe dienst Hierna werd hij lid van het realisatie en voorbereidings 12 Jaar team PzH 2000NL, gevolgd door een vaste plek bij het

Wmr1 Ramon van Beek

Op 16 oktober 2014 kreeg de Wmr1 van Beek zijn medaille voor 12 jaar trouwe en eerlijke dienst. De ceremonie vond plaats bij het rijdersmuseum op de Legerplaats bij Oldebroek. De medaille werd, onder toeziend oog van familie en genodigden, uitgereikt door de schoolcommandant de overste Ton van Lieshout. Na het officiële gedeelte verplaatste het geheel zich naar de kantine van de Sta%a#erij, waar wat dieper werd ingegaan op het verleden van de Wmr1 van Beek.

24 Jaar Owi Ton Witman Op 13 november 2014, hee" op de legerplaats bij Oldebroek LKol van Lieshout, namens C-VustCo, de zilveren medaille voor 24 jaar langdurige en trouwe dienst uitgereikt aan Owi Ton Witman. Dit in bijzijn van zijn familie, die thuis is opgehaald door de rijder Jordy Thuis . Onder de militaire genodigden waren o.a zijn directe collega’s uit Idar-Oberstein en ‘t Harde en zijn toenmalige buddy van de KMS, Tjip Prins die inmiddels Kapitein is. Na het ontvangst met koffie en cake werd er buiten de Wmr “Kruithof”kantine opgesteld voor het officiële appel.Er volgde een korte uitleg over het ontstaan van de medaille en de bereikte mijlpaal in de militaire loopbaan van de Opper. Deze loopbaan begon hij als dienstplichtige bij de Marine waar hij 365 vaardagen moest vol maken i.v.m. zijn stage periode van de M.T.S, die hij bij de Marine hee" afgerond. Hij hee" daar zelfs voor moeten verlengen. Maar uiteindelijk hee" hij het besluit genomen om de Marine te verlaten voor de Landmacht. Na zijn opleiding op de K.M.S werd hij geplaatst bij de 2e Ba#erij D-pel 11 AFDRA als stukscommandant M109. In deze periode is hij omgeschoold tot sectie commandant mortieren om deel te nemen aan de missie SFOR3. Na de uitzending is hij de instructie ingegaan bij schoolbataljon Ermelo. De periode bij de 11e Afdeling liet hem echter niet los en hij keerde terug bij de 11e Afdeling en nu bij de 1ste Ba#erij A-pel als Pelotonswachtmeester M109. Na de mooiste periode als Wachtmeester (naar eigen zeggen) maakte hij de overstap naar de Sta%a#erij bij de sectie 3 als vuurleider.

22

kenniscentrum PzH en omscholing M109 naar PzH. Na deze periode ging hij naar Idar-Oberstein om daar de functie van hoofdinstructeur te vervullen. Hierna keerde hij wederom terug bij de 11e Afdeling als Onderofficier Operatien. Tijdens deze periode werd de afdeling onderdeel van het VustCo.

Zijn huidige functie is hoofdinstructeur PzH in IdarOberstein waar hij op donderdagavond na de sport zijn vaste ritueel hee", namelijk winkelen bij de Globus. Hierdoor was het ook niet moeilijk om een paar passende cadeau’ s te kopen. Na deze uitleg werd de medaille voor 24 jaar Langdurige en Trouwe dienst opgespeld door de Lkol van Lieshout. Aansluitend was er een receptie waarbij er de mogelijkheid was om de jubilaris en zijn gezin te feliciteren en de diverse oude en nieuwe mijlpalen te bespreken.

24 Jaar

36 Jaar

Owi William Gorissen 28 augustus 2014

Aooi Marcel Brockö er 8 januari 2015

Smi Wiebe Feenstra 21 oktober 2014

Aooi Marinus Dotinga 19 februari 2015

Owi Karel Münninghoff 22 januari 2015

23

25 jarig ambtsjubileum: Hilbert Wi!ink

Artikel Brabants Dagblad

Een bijzonder moment voor Hilbert, medewerker Repro van het Vuursteun Commando (VustCo). Donderdag 26 februari kreeg hij een receptie aangeboden voor zijn 25-jarig ambtsjubileum. Het is in de huidige tijd niet meer vanzelfsprekend om 25 jaar te dienen bij dezelfde werkgever. In aanwezigheid van zijn echtgenote Jolanda en zijn zonen Marnix en Jordy, collega’s en oud- collega’s, werd op een gepaste wijze stilgestaan bij deze gebeurtenis. Namens C-VustCo werd de jubilaris toegesproken door Lkol Marcel van Weerd.

46 Jaar na zijn dood is gisteren Hermanus Sahertian drievoudig onderscheiden.

Wij kennen Hilbert alleen van de REPRO. In 1990 kwam hij in dienst bij Defensie bij het Onderwijs- en Leermiddelen (OLM) peloton als chauffeur op de MLRS. Hij kijkt nog steeds met heel veel plezier terug op die tijd. Vervolgens werd hij planner op de rups- en wielvoertuigen. Nadat het OLM-peloton werd opgeheven kreeg hij zijn huidige functie bij de REPRO. Iedereen kan altijd een beroep doen op Hilbert. Hij hee" een positieve kijk op zijn werk en op het leven in het algemeen. Het is een zeer betrouwbare en loyale medewerker voor de organisatie. Vanzelfsprekend waren er bloemen voor zijn echtgenote en veel presentjes voor de jubilaris. Het officiële gedeelte werd afgesloten met een hapje en een drankje in de bar van de Sta%a#erij op de Legerplaats bij Oldebroek. Tijdens dit gezellige samenzijn werden er nog heel wat herinneringen opgehaald.

24

Tilburg – Oud zeer bestaat niet in de familie Sahertian. Dat hun stamvader – KNIL-militair Hermanus Sahertian – pas 46 jaar na zijn dood is onderscheiden, maakt de familie juist trots. ,,Het is prachtig dat mijn vader erkenning krijgt. Hij was een man van trouw en eer. Hij hee" gestreden voor de rood-wit-blauwe vlag”. Zegt zoon Pieter, die inmiddels 86 jaar oud is. Dus was het gisteren groot feest in Tilburg voor de vele nazaten van Hermanus. Wrok over het lot (zie kader) van de KNIL-militairen? Pieter Sahertian zelf onderscheiden voor zijn KNILverdiensten, schudt het wijze hoofd. Net zoals veel generatiegenoten houdt hij zijn gevoelens voor zich. Hij houdt zich liever aan de feiten: vader Hermanus is in 1898 geboren op Saparua (Molukken). Hij gaat in 1916 vrijwillig in dienst bij het KNIL en wordt uiteindelijk korporaalsergeant (meester) geweermaker. In 1942 wordt hij door de Japanse bezeters gevangen genomen. Hij overlee" drie stra\ampen. Hermanus wordt in augustus 1945 bevrijd, na de capitulatie van Japan. Hij meldt zich weer bij het KNIL. Na de overdracht aan Indonesië sluit hij zich aan bij de militairen van de RMS (zie kader). De geschiedenis is onbarmhartig voor Hermanus. Hij moet in 1950 op dienstbevel naar Nederland. Hij scheept zich in met zijn drie zoon, op de laatste vaart naar het verre Belanda. Maar het Indonesische leger haalt hem van boord. Het schip vertrekt met zoons, zonder vader. Hermanus wordt weer gevangen genomen, nu om geweren te repareren voor het leger. Na drie jaar komt hij vrij. Met vrouw en vijf kinderen blij" hij op Ambon, waar hij in 1968 overlijdt. Tot dusver de droge feiten. Zoon Pieter Sahertian was veertien jaar toen zijn vader en zijn twee oudere broers (eveneens bij het KNIL.) gevangen worden genomen. Hoe hij dat ervaren hee"? Pieter Sahertian wil daar niet te diep op ingaan. Ja er rus#e een zware verantwoordelijkheid op zijn schouders. Als enige man in huis moet hij voor zijn hoogzwangere moeder en zijn jongere zusjes zorgen. Na enig aandringen schildert hij de situatie: ,, We durfden niet naar buiten, want we waren bang voor de Japanners. Ze konden je zomaar oppakken.” Langs slinkse wegen moet hij aan eten komen. Pieter wordt razendsnel volwassen. Hij vertelt over de bevalling van zijn moeder, waar hij van de vroedvrouw bij moest zijn. ,,Dat mag ik toch niet zien, zei ik nog. Maar ik moest helpen, omdat ik de enige man in huis was. Ik ben toen heel erg geschrokken. De baby werd geboren, mijn moeder schreeuwde.” In 1946 keert vader Hermanus weerom, de 18-jarige Pieter meldt zich bij het KNIL. Vader was veranderd, zegt de zoon. Hij had vrienden verloren:

Pieter (links) en Fredie Sahertian koestern de enige foto die zij hebben van Hermanus en zijn vrouw (foto Joris Buijs PVE)

ze zijn vermoord, soms onthoofd. Hij was lang zonder zijn vrouw geweest. Het gezinshereniging is van korte duur. In 1950 vertrekken de zoons naar het verre Belanda. Even klinkt een zweem van verdriet in Pieters stem: ,,Daar heb ik spijt van, maar we moesten naar Nederland. We hadden geen keus, want de Indonesiërs bedreigden ons.” Voor zoon Pieter is de geschiedenis barmhartig. De vele foto’s in de woning aan de Azuurweg in Tilburg getuigen van een uitgebreid familieleven. Hij krijgt met zijn vrouw Naomie zes kinderen, allemaal geboren in kamp Vught. In 1964 verhuist het gezin Sahertian naar Tilburg. Pieter verdient de kost als machinebankwerker Het echtpaar woont nog altijd aan de Azuurweg, in de Molukse wijk. Hij hee" nog altijd heimwee naar de Molukken. Het liefst zou hij er zijn oude dag slijten. Maar Naomie wil hier bij de kinderen blijven en het leven hee" hem geleerd te berusten. ,,Het is goed, we zijn goed behandeld.” Pieter laat zich niet uit over politiek. Dat hee" hij ook niet gedaan tijdens de treinkapingen eind jaren zeventig. Zoon Freddy, de 50-jarige kleinzoon van Hermanus, weet het als de dag van gisteren. ,,Ik was toen twaalf jaar, had gewoon vriendjes op school. Toen heb ik me voor het eerst gediscrimineerd gevoeld.” Zijn ouders hielden zich afzijdig. ,,Volgzame lieve mensen”, karakteriseert Freddy. Freddy zorgde voor het postume eerbetoon van het ministerie van Defensie aan een ‘man van eer en trouw’. Hermanus is onderscheiden met het Mobilisatie Oorlogskruis, het Ereteken voor Orde en Vrede en het demobilisatie-insigne KNIL. Op het oorlogskruis staat

een regel uit het Wilhelmus: ,,Den vaderlant ghetrouwe.” Een dure eed. De rest is geschiedenis. KNIL, het koloniale leger Het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL) was het Nederlandse koloniale leger van 1830 tot 1950. Tijdens de Japanse beze#ing, vanaf 1942, werden veel militairen krijgsgevangen gemaakt. Op 15 augustus 1945 capituleerden de Japanners, op 17 augustus stich#en Soekarno en Ha#a de republiek Indonesië. KNIL-Militairen werden ingezet in de koloniale oorlog (politionele acties) van Nederland tegen Indonesië. Nederland beloofde aan de Molukkers een vrije staat. In 1949 erkent Nederland de soevereiniteit van de republiek Indonesië. Soekarno maakt echter korte me#en met de federale staat en de Molukken komen onder centraal gezag. Dat leidt in 1950 tot de proclamatie van de Republik Maluku Selatan (RMS). Omdat hun positie onhoudbaar is, laat de regering 4000 manschappen op dienstbevel naar Nederland komen voor tijdelijk verblijf. Zij verliezen hun militaire status en worden ondergebracht in de voormalige concentratiekampen Vught en Westerbork. Door politieke verwikkelingen is terugkeer onmogelijk. In de jaren zeventig radicaleseren jonge Molukkers. Dat leidt o.a. tot twee geruchtmakende treinkapingen. “We moesten naar Nederland, we hadden geen keus” Pieter Sahertian

25

Herdenkingen, dat het nooit mag worden vergeten! Herdenking ereveld Loenen, 19 januari 2015 Gee" acht! De parade commandant zet de mannen en vrouwen in de houding voor de ceremonie. Het is waterkoud op het ereveld in Loenen, militairen van het Defensie Grondgebonden Luchtverdedigings Commando (DGLC) vormen de erewacht bij het monument. Vandaag worden de 215 gevallenen herdacht die op 19 januari 1942 op brute wijze zijn omgebracht op een Japans oorlogsschip. Zij vonden een zeemansgraf in de Celebeszee voor de kust van het Indonesische eiland Tarakan. Door: Elnt Jeffrey Vermeulen

De herdenking “Ter herinnering aan de bemanning van de kustba#erijen Peningki en Karoengan Nederlands-Indië”, deze tekst staat op het monument dat sinds 2012 op het ereveld in Loenen staat. Op het monument, dat door het Korps Luchtdoelartillerie is geadopteerd staan slechts 92 van de 215 slachtoffers. Veel van de namen van de Indonesische slachtoffers zijn helaas niet bekend. 2015 is een speciaal jaar, voor het eerst wordt de erewacht niet alleen gevormd door militairen van het Korps Luchtdoelartillerie, maar ook door militairen van de luchtmacht. Het DGLC vormt de erewacht.

Het is twee uur in de middag, de ceremonie vangt aan. Commandant Korps Luchtdoelartillerie, de Kolonel Gielen, opent de ceremonie met een toespraak, waarin hij de huidige situatie in de wereld vergelijkt met de situatie toen in Tarakan. “De huidige wereld wordt geteisterd door ideologieën die neerkijken op iedereen die zich niet conformeert aan het gedachtengoed dat bij deze ideologieën hoort. Zij die wij vandaag gedenken werden in hun tijdsgewricht ook geconfronteerd met een ideologie die zich superieur ach#e,” aldus de Kolonel Gielen. Muzikale ondersteuning is er door de Regimentsfanfare Garde Grenadiers en Jagers o.l.v. luitenant Harry van Bruggen en mevrouw Wieteke van Dort. Wieteke van Dort onthulde in 2012 het monument. De Kolonel Gielen legt de eerste krans, daarna volgen onder andere een krans van de oorlogsgravenstichting en het Regiment Genietroepen. Er zijn verschillende militair afgevaardigden aanwezig tijdens de ceremonie, waaronder de Kolonel b.d. Ballegooij (oudKorpscommandant Luchtdoelartillerie) en de Adjudant b.d. Hop (oud-Korpsadjudant Luchtdoelartillerie). Maar ook de regimentsadjudanten van het Regiment van Heutsz en van het Regiment Genietroepen. Zij staan samen met de nabestaanden van de gevallen militairen stil bij de slachtoffers.

De geschiedenis Het Indonesische eiland Tarakan ligt ten noordoosten van Borneo. Rijk aan olie en een belangrijk gebied voor de Nederlandse oliewinning tot 1941 en mede daardoor voor de Japanners een belangrijk doel om te veroveren. Het is 11 januari 1942, Japanse troepen landden op het eiland. Na een harde en ongelijke strijd moesten de Nederlandse eenheden een dag later capituleren voor de Japanse overmacht. Tijdens de gevechten hebben de Japanners communicatielijnen onklaar gemaakt. Hierdoor zijn niet alle Nederlandse eenheden op de hoogte van de capitulatie. Een van deze eenheden is de kustba#erij bij Tarakan. Deze kustba#erij ziet in de baai voor de opstelling een aantal Japanse oorlogsschepen varen en neemt deze met succes onder vuur. Twee mijnenvegers worden vernietigd en zinken.

26

Door aanhoudende druk van de Japanners besluit de ba#erij commandant zijn eenheid terug te trekken naar de hoofdmacht elders op het eiland. Niet wetende dat deze hoofdmacht reeds krijgsgevangen is genomen wordt de eenheid bij aankomst compleet verrast. De gevechten op het eiland zijn voorbij. De militairen van de kustba#erij worden apart gehouden van de andere Nederlandse militairen. Later die dag worden ze opgeëist door een Japanse commandant. De Japanners zijn woest om wat er gebeurd is bij Tarakan. Er volgt een verschrikkelijke oorlogsmisdaad. De krijgsgevangen van de kustba#erij worden op 19 januari 1942 aan boord gebracht van Japanse oorlogsschepen en naar de plek gevaren waar de twee Japanse mijnenvegers ten onder zijn gegaan. Daar worden zij twee aan twee neergestoken en in zee gegooid. Alle 215 mannen verdrinken en vinden een zeemansgraf. Het monument Omdat er geen graf bestaat om te bezoeken is dit monument HET symbool geworden om deze slachtoffers te gedenken. Ook is het voor de nabestaanden een plek om naar toe te gaan om stil te staan bij hun leed. Op het monument ontbreken de namen van 123 slachtoffers. Deze mannen, voornamelijk Indonesiërs in dienst van het KNIL (Koninklijk Nederlands Indisch Leger), zijn nooit geïdentificeerd. In gedachten worden ook zij met dit monument in blijvende herinnering geëerd. Jangan Lupa - Dat het nooit mag worden vergeten!

Reünie 41 Afdeling Veldartillerie 12 september 2015 De reünie wordt georganiseerd door de “Stichting Oudgedienden 41 Afdeling Veldartillerie” voor al het dienstplichtig, burger en beroeps personeel van alle wapens en dienstvakken die gediend hebben bij de 41 Afdeling Veldartillerie. Dus ook collega’s die deel hebben genomen aan de diverse uitzendingen. De reünie vindt plaats op de Legerplaats bij Oldebroek. U kunt zich aanmelden op onze website www.41afdva.nl Wij verzoeken u indien u deel wilt nemen z.s.m. aan te melden zodat de organisatie de juiste randvoorwaarden kan organiseren. Tot 12 september!!!

27

Artillerie onder de aandacht And the winner is... Barbara Over mijnheiligen en migranten. In 2015 is het vij"ig jaar geleden dat de mijnsluiting in Limburg werd aangekondigd. Een bijzondere mijlpaal in de geschiedenis van Limburg. In de expositie And the winner is….Barbara - Over mijn heiligen en migranten wordt dit verhaal geëvoceerd met objecten uit de collectie Hersbach. Ook wordt nadrukkelijk verwezen naar de Steenkolenmijn Valkenburg, waar veel ondergrondse werktuigen en machines a\omstig uit de Maurits te zien zijn. Verder draait het in de expositie vooral om de heiligen die door mijnwerkers vereerd worden. A]ankelijk van de nationaliteit van de mijnwerker en de periode was een bepaalde heilige populair. In die zin kun je heiligenverering koppelen aan bepaalde arbeidsmigranten. Uiteindelijk wint de heilige Barbara het en staat zij symbool voor de Limburgse mijnwerker. Een mooi voorbeeld is de ta#oo op de arm van een jongeman die deze hee" laten ze#en als herinnering aan zijn opa. Maar ook de vele Barbaravieringen getuigen van haar populariteit.

Anna, Catharina, Leonardus, Callistus en Barbara In de 16e eeuw wordt de heilige Barbara slechts een enkele keer genoemd als patrones van de mijnwerkers. Veel vaker komen we de naam van de Heilige Anna tegen. De moeder van Maria wordt tegenwoordig vooral in het Ertsgebergte genoemd als beschermheilige van de mijnwerkers in de zilvermijnen werken. Een andere heilige die vaak genoemd wordt is Catharina. Haar a#ribuut, het rad, werd geassocieerd (sympathieleer) met het waterrad dat de mijngangen droog moest houden en dus van levensbelang was voor de ondergrondse werkers. De heilige Catharina is vanuit Duitsland meegenomen en werd tot in de twintigste eeuw met name in Kerkrade vereerd. De schacht van de vroegere mijn Neuprick in Bleijerheide, stopgezet in 1904, droeg de naam Catharinaschacht. En er is nog steeds een Catharinagilde actief in Kerkrade. In Luik en andere Waalse mijnen werd de heilige Leonardus vereerd. De ke#ingen die hij als a#ribuut draagt werden door de mijnwerkers vergeleken (sympathieleer) met de ke#ingen van de ophaalsystemen die voor hen van levensbelang waren. Hij wordt ook vaak afgebeeld met een kooi met mijnwerkers in zijn hand. Hij werd met name door de mijnwerkers die uit de Waalse steenkolenmijnen kwamen vereerd. Ook de heilige Callistus wordt door mijnwerkers met name de beambten aangeroepen ter bescherming. Hij

28

zou ooit mijnwerker, martelaar en paus zijn geweest. In Neerbeek is deze heilige bewust door de bouwpastoor van de kerk gekozen als parochieheilige. Barbara is volgens hem de patrones van de zalige dood, geen wonder dat zij door de mijnwerkers wordt vereerd vermeldt hij, Callistus daarentegen is de beschermheilige van het leven, ook van de werkers op of onderin de mijn…. Het is echter vooral Barbara die ook tegenwoordig nog op een aantal plaatsen door ex-mijnwerkers en hun families wordt vereerd. Op haar feestdag, 4 december vinden nog steeds Barbaravieringen plaats. In Geleen is het Barbaracomité actief. De verering van deze heilige hebben wij te danken aan de vele Poolse en Sloveense mijnwerkers, die in de jaren dertig maar ook na de Tweede Wereldoorlog massaal in de Limburgse mijnen kwamen werken. Zoals bekend bemoeiden de mijndirecties zich ook met het verenigingsleven van de mijnwerker. De traditioneel ingestelde Polen en Slovenen pasten perfect in dit plaatje. Reden voor de directies om een officiële Barbaradag met allerlei feestelijkheden in het leven te roepen. De link naar Sinterklaas was vervolgens snel gemaakt. Ook in de Belgische Kempen is Barbara door de Poolse arbeiders zeer populair geworden. Dit deel van de expositie wordt verbeeld door middel van bruiklenen uit de collectie van het Continium, Gemeentemuseum Weert, Collectie Miseré en de eigen collectie. Een bijzondere plek is ingeruimd voor de a%eelding van de heer Salden. Deze schildering hing ondergronds in de Maurits en is nu in het bezit van het Continium. Museum Het Domein is een relatief jong museum voor hedendaagse kunst en stedelijke historie en archeologie. De afdeling Stedelijke Historie & Archeologie, op de bovenverdieping, richt zich met een voorliefde voor een volkenkundig perspectief op heden en verleden van de regio. Bovendien is hier de vaste collectie archeologische en historische voorwerpen te zien en er is een speciale multimediastraat voor jongeren. Tijdelijke expositie in het museum ‘Het Domein’ in Si#ard van 04.12.2014 - 28.06.2015. Zie voor nadere bijzonderheden h#p://www.hetdomein.nl/stedelijke_historie.html

Artillerielied Ongetwijfeld hee" U het in de afgelopen maand nog gezongen, het eerste, vierde en vijfde couplet van ons Artillerielied. Misschien ook het 2e en 3e couplet. De tekst van het Lied van de Veldartillerie werd in 1846 in het Frans gedicht door tweede luitenant (later generaal-majoor) W. de Villeneuve. De melodie werd, eveneens in 1846, gecomponeerd door tweede luitenant (later kolonel) jonkheer J.C. van Gheel Roëll. De Franse tekst werd in 1881 door een onbekende dichter in het Nederlands vertaald. In 1955 riep de Wapentraditieraad der Artillerie het uit tot het Wapenlied. Onlangs ontving het Nederlands Artillerie Museum een kopie van een liederenbundel voor het Nederlandse leger uit 1896. Tot mijn verbazing stond daar het Lied van de Veld afgedrukt met vier couple#en. Ontbrekend was het huidige vierde couplet “Maar ook in tijd van vrede …..” Wellicht was het te frivool voor die tijd? Lkol art bd F.T. Dürst Bri#

“7 december” herdenking Op 5 december 2014 werd de 68e jaarlijkse “7 December” Herdenking georganiseerd door 11 Luchtmobiele Brigade Air Assault “7 December” in de Oranjekazerne te Schaarsbergen. Samen met ca. 600 nabestaanden, vertegenwoordigers van reüniecomités en belangstellenden, werden op deze dag de militairen van de voormalige 1 Divisie”7 December”, de”7 december”bataljons, het Operationeel Commando “7 December en 11 Luchtmobiele Brigade Air Assault “7 December” herdacht die bij de uitoefening van hun taak om het leven zijn gekomen. 1 Divisie”7 december”werd in 1946 opgericht en naar Nederlands-Indië gezonden en bemand met de eerste lichtingen dienstplichtigen van na WO2 om orde en rust te herstellen. De Divisie hee" met ruim 20.000 man geopereerd op West en Midden-Java. De laatste militairen van de divisie repatrieerden in januari 1950. Op het ereveld Menteng Poelo in Batavia zijn 683 strijdmakkers begraven. Op 7 december 1947, de tweede naamdag van de divisie werd de Band Oud-Strijders “7 December” opgericht. Deze band bestaat nog steeds ondanks dat de divisie in 2004 is opgeheven maar de traditie van “7 December” is overgedragen aan 11 LMB (Aaslt) “7 December”. Tijdens de kranslegging in de middag werden o.a. kransen gelegd namens 1 Regiment Lichte Lua door de heer en mevrouw Kemp, namens 1-2 Regiment Veldartillerie door mevrouw Van Maarseveen en namens 6 Regiment Veldartillerie door de heer Dallingen. Er waren helaas geen nabestaanden van 8 Regiment Veldartillerie aanwezig. Meer weten over de “7 December”Divisie en deze herdenking, kijk dan op h#p://www.7decemberdivisie.nl. Lkol art bd F.T. Dürst Bri#

29

Uit de oude doos De foto’s zijn aangeleverd door de heer van Raaijen.

2 daagse Amersfoort

Getrokken vmd M 115 8 inch

September 1967 .De lanceerinrichtingen van 109 AFDVA met kapitein Loukes bovenop, geflankeerd door afdelingspersoneel zoals korporaal-chauffeurs , manschappen en kaderpersoneel we herkennen in het midden o.a Btowi,s Dijke en Moolhuijsen, kornet Mak, wmr’s Joosse, Heijkoop,den Hartog(h), Johnny van Dijke en Henk van Raaijen

Lanceerinrichting Honest John (1959 -1978 in gebruik. grond –grond raket 30 inch . dracht 48 km kop met 680 kg springstof of nucl met max 40 KT M107 op de heide achter- en op de spuitplaats voor de legerplaats Oirschot

30

Marsen

Diverse logo’s

Oefening van 109 AFDVA in Duitsland, Lünenburgerheide omgeving Celle/Fallingborstel

Ossendrecht 1965/1966

Rijopleiding AMX/PRA met achter de knuppels Roel Kuijer en bovenop André Hameleers

31

Reunie Orkest Artillerie Trompe!erkorps www.reunieorkestartillerie.tk Roa bij het citadelmonument in Ginneken Tijdens de Open Monumentendag op 13 september werd bij de Hervormde kerk in Ginneken (Breda) door het ROA een optreden verzorgd. Vanwege de combinatie met de Schu#erij van ’s-Hertogenbosch werd het geklede tenue (model 1959) gedragen met de kwartiermuts veldartillerie. Aan de achterzijde van de kerk bevindt zich het kerkhof met naast de kerk een gedenkteken voor luitenant-generaal Hendrik Gerard Seeling, die gestorven is in 1864. (Seelig was als majoor in 1832 commandant van de vestingartillerie op de citadel van Antwerpen.) Op het kerkhof bevindt zich het Citadelmonument uit 1874 in neoclassicistische stijl. Het werd ontworpen ter ere van de in 1832 in de Citadel te Antwerpen omgekomen militairen. Generaal Baron David Hendrik Chassé (1765-1849) voerde het bevel over de citadel van Antwerpen tijdens de belegering door de Fransen in 1832 en ontleende hieraan zijn status van nationale held. Hij overleed in Breda in 1849 en werd begraven op het kerkhof van Ginneken. In 1874 werd naast de kerk door koning Willem III het Citadelmonument onthuld, waar zich nu het graf bevindt van Chassé. Chassé hee" een zeer avontuurlijke carrière gehad. Hij vocht aan de zijde van de Nederlandse patrio#en, de Franse revolutionairen en keizer Napoleon. In 1814 ging hij over in Nederlandse dienst en vocht hij tegen de Fransen en de Belgen. In 1899 werd, bij de opening van de Chassékazerne, door de gemeente Breda een buste van de generaal aangeboden. Bij sluiting van die kazerne in 1993 is de buste weer teruggeven aan de stad en hee" nu een plaats in het Chassé-theater.

Alle leden van deze koren en van het ROA kunnen op deze manier uiting geven aan hun waardering voor Henk en vol overgave zingen en spelen. Om te laten horen hoe een groter mannenkoor klinkt is de laatste jaren samenwerking gezocht met het Christelijk Mannenkoor Immanuël uit Hilversum. Naast de genoemde koren en het ROA zong sopraan Leonie Meijer en was Jan-Jaap Nijhof als tenor van de partij. Door het ROA werden muziekstukken ten gehore gebracht waarvan bekend was dat ze Henk’s voorliefde hadden. Grace and Glory, Ouverture Nabucco, A Salzburg Impression, Where ever you walk, As the deer en The young Amadeus. In de finale werd het ROA, de beide koren en de Cantorij van de Protestantse Gemeente Zeewolde gedirigeerd door Nico van Oudheusden met “King all Glorious”.

Bergen op Zoom Op 25 oktober werd het programma 70 jaar Bevrijding – 70ste Herdenking Slag om de Schelde uitgevoerd. De toertocht met ± 135 oude legervoertuigen star#e vanuit het Belgische Adegem, bewoog zich door ZeeuwsVlaanderen en Zuid-Beveland en kwam via Woensdrecht naar Bergen op Zoom. Voorafgaande aan het defilé was er een concertoptreden van Reünie Orkest Artillerie op het Gouvernementsplein in het centrum van Bergen op Zoom. Het ROA werd tijdens dit concert en bij het defilé gesteund door het Traditioneel Tamboerkorps Garde Grenadiers. Op de Grote Markt werd het defilé met diverse groepen en de oude legervoertuigen afgenomen door parade-inspecteur kolonel De Boer van Vliegbasis Woensdrecht.

Herdenkingsconcert in zeewolde

Nieuwe dirigent bij het ROA: Harmen J. Klaver

Vanaf januari 2014 was het Interkerkelijk Mannenkoor Zeewolde (IMZ), onder de bezielende leiding van hun dirigent Henk van ’t Veer, druk aan het repeteren voor het jubileumconcert op 11 oktober 2014. Een jubileum vanwege het feit dat het koor dan 20 jaar bestaat. En Henk was in dit jaar ook voor 10 jaar verbonden aan het mannenkoor. Groot was de verslagenheid dan ook dat Henk op zondag 6 juli geheel onverwacht kwam te overlijden. Het IMZ hee", samen met de Cantorij van de Protestantse Gemeente Zeewolde en het Reünie Orkest der Artillerie, mee kunnen werken aan de afscheidsdienst op zaterdag 12 juli. Direct na het afscheid drong zich de vraag op: ‘wat doen we met het jubileumconcert?’ Al snel kwam het idee om wel een concert te geven, maar dan opgedragen aan Henk. Een herinneringsconcert dus. En daarbij zouden dan in ieder geval de koren waar Henk leiding aan gaf, plus het ROA, aan mee moeten doen.

Na het plotseling overlijden van Henk van ’t Veer is het ROA in de afgelopen maanden geleid door Nico van Oudheusden en Wietse de Vries. Hartelijk dank aan hen beiden voor de pre#ige en vakkundige manier waarop zij de repetities hebben geleid en een aantal optredens hebben gedirigeerd. Tegelijkertijd is er een zoekslag gemaakt naar een nieuwe dirigent en die is in november 2014 gevonden. Ik stel U voor aan Harmen J. Klaver, adjudant b.d. van de Koninklijke Luchtmacht met een lange staat van dienst als trompe#ist bij het Orkest van de Koninklijke Luchtmacht.

32

Hij leerde zijn eerste tonen op de muziekschool Toonkunst in Haarlem en maakte op 9-jarige lee"ijd zijn debuut als korne#ist bij een brassband Arti et Religiony. Ook maakte hij kennis met het Haerlemsch Symphony Orkest en speelde hij in het Haarlems jeugdorkest. Op 18-jarige lee"ijd is hij gestart op het Sweelinck

Conservatorium in Amsterdam. Daar hee" hij trompet, piano en zang gestudeerd; zijn leraar trompet en directie was daar de Inspecteur militaire muziek Jan van Ossenbruggen. Dat is later uitgebreid met de studie Directie aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Rocus van Yperen en Joop Laro waren daar zijn docenten. Van 1980 tot zijn lee"ijdsontslag in 2011 was hij trompe#ist bij het Orkest van de Koninklijke Luchtmacht. In- en na zijn dienstperiode dirigeerde hij diverse koren en HAFABRA-orkesten en was hij trompetdocent bij diverse muziekopleidingen. Momenteel is hij dirigent bij het Senioren Orkest Wychen en bij de Harmonie Semper Crescendo Reek Noord Brabant. Ook is hij Commissielid D66 voor Provincie Noord-Brabant. Harmen , hartelijk welkom bij het Wapen der Artillerie en wij hopen op een plezierige samenwerking. Onze beschermheilige Sinte Barbara ken je al, want in je staat van dienst sta je vermeld als dirigent bij de Fanfare Sinte Barbara in Dreumel.

Verhuizing ROA Bij Defensie is door de taskforce NOVA (Normering Vastgoed) de infra op alle kazernes geïnventariseerd op efficiënt gebruik en op gebouwen ouder dan 50 jaar. In de cluster ’t Harde ligt het voornemen om de voormalige bioscoopzaal/kantine (geb 75) op korte termijn te gaan slopen. Het ROA maakt maandelijks op een zaterdag gebruik van het podium in de vm. filmzaal voor haar muziekrepetities. In datzelfde gebouw is de kelderruimte (de zg. Artiestenbar) door het ROA in gebruik als opslagruimte voor haar uniformen, muziekarchief en instrumenten. Het is U ongetwijfeld bekend dat de theaterzaal de enige grote zaal is waar enige honderden personen kunnen worden ontvangen voor thuisfrontdagen, ouderdagen, voorlichtingsdagen of andere grote bijeenkomsten van eenheidscommandanten (bv. het Artilleriesymposium). Die capaciteit zou behouden kunnen worden door alleen de vm. kantineruimten te slopen en de bioscoopzaal te behouden. In de verwachting dat de sloop door zal gaan is het ROA op zoek naar een repetitieruimte en in de nabijheid daarvan een opslagruimte. Wie helpt het ROA aan een nieuwe locatie?

Geplande optredens in 2015 11 april herdenking in Westerbork 25 april Artilleriejaarconcert in Soest 4 mei Herdenking in Eernewoude 5 mei Bevrijdingsdefilé in Wageningen of in Enschede 9 mei Concert in Dedemsvaart 24 mei Ensemble optreden in Haamstede 6 juni Concert in Katwijk 27 juni Veteranendefilé in Den Haag 24 juli Intocht Vierdaagse Nijmegen 14 augustus Herdenking einde WO2 in Doorn 12 september Concert Open Monumentendag op de LbO Mocht u nog een beroep willen doen op het ROA voor een optreden, meldt u dat dan tijdig via F.Dirstbri#@kpnmail.nl Het repetitieschema voor 2015: zie onze website www.reunieorkestartillerie.tk. Voor evt. wijzigingen. De repetities zijn (tenzij anders aangegeven) op de zaterdag vanaf 10.00 tot 14.30 uur in de voormalige filmzaal op de Lkol Tonnetkazerne in ‘t Harde. In 2015 zijn de volgende repetities gepland die ook door belangstellenden bezocht kunnen worden., 14 en 29 maart, 18 april, 23 mei, 13 juni, 1 en 22 augustus, 3 en 24 oktober, 7 en 28 november. I.v.m. de toegangscontrole tot het kazerneterrein, worden bezoekers verzocht zich vooraf aan te melden bij Frits Dürst Bri#.

Wijzigen: Telefoon 0578-691646 (met antwoordapparaat) Faxnummer vervalt Email wijzigen in "durstbri#@kpnmail.nl

Lkol art bd F.T. Dürst Bri#

Foto ROA mw J. Brouwer

33

NEDERLANDS ARTILLERIE M U S E U M

www.nederlandsartilleriemuseum.nl

Bezoek Nationaal Militair Museum Op 21 oktober hebben de vrijwilligers van het NAM een primeur gehad om het Nationaal Militair Museum (NMM) op de vm. vliegbasis Soesterberg te mogen bezoeken. We werden daar rondgeleid door ons erelid van het NAM, Paul van Brakel die bij het NMM een vaste aanstelling hee" gekregen als conservator Collectie. (Paul, nogmaals hiermee gefeliciteerd.) De verschillende manieren waarop U kennis kunt maken met de militaire historie van de Nederlandse land- en luchtmacht zijn indrukwekkend. Maar voor een verdere verdieping over de geschiedenis van de Nederlandse Artillerie is de zeker te vinden bij de Historische Collecties van het KVA, het KRA (beide op de Legerplaats bij Oldebroek) en het KLuA op de Lgen Bestkazerne in Vredepeel. Het NMM is vanaf 13 december 2014 open voor publiek. Beschikt u over een defensiepas, veteranenpas, of bent u Vriend van het museum? Dan kunt u op vertoon van uw pas een ticket bij de kassa a]alen. Hiermee hebt u gratis toegang tot het museum. Meer weten, kijk dan op www.nmm.nl.

Museum mannequins verdienen uw steun Als U door de paviljoens van het NAM loopt om de expositie te bekijken vallen ongetwijfeld de vele historische uniformen op, waarmee de vele poppen zijn aangekleed. Getracht is bovendien de gezichten een martiale uitdrukking te geven en figuren in een militaire pose te ze#en. De dames die zich bezig houden met het controleren van de kleding en uitrusting op insecten en schimmels etc. en het onderhoud ervan zijn Marja van de Beek, Marianne de Boer, Marijke Müller en Hanna Woudsma. Marijke hee" in de tijd van Yso van der Meer hier de aanzet aan gegeven. Omdat de aanwezige poppen steeds vaker mankementen gaan vertonen en om meer realistische poppen te gaan bekijken is in november jl. een bezoek gebracht aan Hollands Wondere Wereld in Oostwoud (NH). De firma hee" een uniek mix & match museum mannequins concept: Kies levensechte siliconen hoofden en handen in combinatie met polyester of flexibele lichamen om realistische en betaalbare museumfiguren samen te stellen. Hun expertise is: levensechte museumfiguren uit polyester en/of siliconen, modelleren van (historische) personen en gezichten op basis van schilderijen en foto’s, displayhoofden en etalagefiguren, zowel maatwerk als kant-en-klaar, flexibele etalagepoppen met verwisselbare hoofden. Uiteraard hee" alles zijn prijs. In verband met de uitgepu#e budge#en bij het NAM werd alleen een paar handen aangescha". (In paviljoen 2 zijn deze handen inmiddels al gekoppeld aan een kanonnier van de vestingartillerie.) Steun de actie om de poppen te vervangen en ze een realistisch uiterlijk te geven. De prijs om uw eigen hoofd op een van de poppen te laten vereeuwigen kunt U opvragen bij het NAM. Voor vertrek gingen de dames nog op de foto met een bekende Nederlander. Wilt U meer lezen, kijk dan op www.museummanneguins.com.

Minder ruimte voor museale doeleinden In het kader van de nota in het belang van Nederland is onder andere besloten om een nader onderzoek in te stellen naar de mogelijkheden om de beschikbare ruimte aan infra te reduceren. De Taskforce Normering Vastgoed (TF NoVa) hee" als opdracht om in een tijdsbestek van twee jaar grote objecten of clusters van objecten door te lichten en voorstellen te doen tot het amoveren van gebouwen. Daarnaast richt zij zich op het fenomeen medegebruik, waarbij bezien wordt of de bestaande opbrengsten minimaal in lijn zijn met de uitgaven. Bij het zoeken naar mogelijkheden tot reductie van m2 door herbelegging hebben twee aspecten centraal gestaan; functionele concentratie en het afstoten van gebouwen ouder dan 50 jaar. In de rapportage staan ook voorstellen m.b.t. gebruik van infra voor museaal gebruik. Het Museum KRA/ HCKRA mag haar huidige locatie op de LbO in gebouw 79 behouden en een gezamenlijke depotruimte met het NAM/ HCKVA is nog onderwerp van studie. Het NAM/ HCKVA wordt zwaar getroffen door het voornemen om paviljoen 1 te laten slopen. Al dat door gaat zal de expositie moeten worden heringedeeld over de andere drie paviljoens. Ook het voornemen om alle infra te slopen van het Groot en Rollend materieel is een enorme domper. In het bijzonder voor de groep enthousiaste vrijwilligers o.l.v. kap td bd William Verduijn Lunel die zich inspannen om dit materieel in rijdende en werkzame staat te kunnen tonen bij demonstraties en static shows. Buiten sleutelen en een opstelling in de openlucht en blootstelling aan de elementen betekend a%raak van dit historisch materieel. Het bestuur van het NAM hee" haar bezorgdheid geuit in de Wapentraditieraad Artillerie en beraad zich hoe te handelen door deze tegenslag.

34

NEDERLANDS ARTILLERIE M U S E U M

www.nederlandsartilleriemuseum.nl

Schenkingen Het Nederlands Artillerie Museum hee" in de afgelopen periode de volgende schenkingen mogen ontvangen. - Kap Beke: diverse sportspullen. - Kol bd S. de Vries, uit nalatenschap Kolonel B.J. De Vries: diverse wapenschildjes en onderdeelsplaque#es en een tekening van een terreinmeter. - Dhr. R. Moerel: MLV speld en diploma, mouwembleem 4 Div en 1 Div. - Dhr. J.H. de Ru: diverse boeken, foto’s en kaarten, KOVOM-medaille. - R. Aalpak: twee helmen, een GT een DT, een kepie; dossier MOD en diverse boekwerken. - Mw. Mulder, uit nalatenschap Lkol b.d. H.E. Mulder: een GT en twee DT’s. - Dhr. H.J. Sempel: een boekje ArtmetA (1953); diverse krantenberichten uit 1953 en 1914, een gevechtsrantsoen individueel menu nr. 1 en een boekje over oef Grand Impulse. - Kol art bd R.W. Hoksbergen: diverse boekwerken. - Dhr. R. Donker: een herdenkingspenning met originele oorkonde ter gelegenheid van het honderdjarige jubileum van het KRA (21-3-1793). De penning is geslagen van Nederlands Kanon brons. - Dhr. Hes, d.t.v. kol art bd J. van Ballegooij: een huls 25 ponder(1917).

Alle schenkers worden bij deze nogmaals hartelijk bedankt voor hun bijdrage om het Artilleristisch erfgoed te completeren. Hee" U nog voorwerpen en/of documentatie met een relatie naar Defensie en in het bijzonder naar de Artillerie en waarvan U afstand wenst te doen? In dat geval even bellen met 0525-657310 of een e-mail sturen naar [email protected] voor een afspraak om het af te leveren in ’t Harde om het op te laten halen.

Artillerie a enties Via het Artilleriemuseum in ‘t Harde worden diverse artilleristische artikelen aangeboden. Een batig saldo komt ten goede aan de exploitatie van de exposities. Bestellingen kunnen worden gedaan via [email protected] in ’t Harde.

WIJZIGEN: faxnummer 0525-657311 is vervallen Lkol art bd F.T. Dürst Bri#

35

Noot van de redactie: •

Kopij aanleveren in Microso" Word

•

Tekst moet plat zijn. Dus niet vet, onderstreept, met tabs of andere opmaak. Lever eventuele opmaakwensen op een aparte uitdraai mee.

•

•

•

•

Lever uw kopij pas in als u er zeker van bent dat de inhoud niet meer aan wijzigingen onderhevig is. Auteurscorrecties hebben altijd invloed op reeds gerealiseerde opmaak. Indien dit niet mogelijk is omdat er b.v. ontwikkelingen gaande zijn, die u op dat moment van schrijven nog niet weet, meldt dit dan, dan kan er rekening mee worden gehouden. Lever altijd losse foto’s aan in jpg. Nooit foto’s in het Microso" Word document verankeren. Dit levert een te lage resolutie op. Het formaat van de foto mag niet kleiner zijn dan 10 x 13 cm en moet in een hoge resolutie (300 dpi) worden aangeleverd. Vergrotingen leveren bij te klein formaat of te lage resolutie onscherpe foto’s op of foto’s met lelijke vierkantjes (artifacten). Geen plaatjes / foto’s van het internet gebruiken. Deze hebben een te lage resolutie en u, en dus ook wij, lopen het risico van inbreuk op eigendomsrecht.

Ereleden Dhr. Dhr. Dhr. Dhr. Dhr.

Th. C. van der Aart J.A.H.M. Majoie R.P. van der Pol A.J.A. Beekmans F. van der Knaap

medeoprichter en eerste voorzi#er medeoprichter en ex-bestuurslid ex-bestuurslid ex-bestuurslid en redactielid tweede voorzi#er na oprichting

Activiteitencommissie Aooi C.J.M. Damen Owi F.J. Amerongen

Commissie van goede diensten Voorzi#er Lid Lid

Dhr. A.J.A. Beekmans Dhr. J.Brood Kap H.D.G. Bosch

tel: 076-5219238 tel: 026-3621476 tel: 06-30478527

Penningmeester Owi J.S. de Vries De Wimpel 9 8447 ED Heerenveen

Bankrelaties ING NL51INGB0005360680 ABN/AMRO NL07ABNA0459322303 t.n.v. Penningmeester V.O.O.A. te Heerenveen

Secretaris VOOA Aooi R.J. de Vos Postbus 90004 3509 AA Utrecht E-mail: [email protected] www.vooa.nl

Webmaster Mocht u om wat voor reden dan ook niet of niet geheel in staat zijn, aan het bovenstaande te voldoen, laat dat geen belemmering voor u zijn, maar meldt dat aan de redactie. Wij zullen i.o.m. de vormgever een oplossing proberen te realiseren.

Aooi R.J. de Vos Jolstraat 90 1784 NL Den Helder Tel: 06-21885096 E-mail: [email protected] en/of [email protected]

Redactie Aooi H.Treffers Owi S.D. Bekkema Wmr1 R.G.J.M.L. de Moel Wim Speth e-mail: [email protected] telefoon: 06-20427335

Redactieadres Postbus 90004 3509 AA Utrecht MPC 35A E-mail [email protected]

Vormgeving ©H.H.W.

Oplage 450 exemplaren