Beste Chaverot, Namens het bestuur van WIZO Nederland heet ik u allen welkom, in het bijzonder erevoorzitter Annelies Cohn, op de 62e Algemene Ledenvergadering die vandaag wordt gehouden in deze prachtige Dierense sjoel. De traditie om de jaarvergadering in Amsterdam te houden wordt vandaag doorbroken op verzoek van leden van het algemeen bestuur. We zullen later vaststellen of het een wijs besluit was. Wij zijn hier vandaag bijeen met zo‟n 40 leden. Dank voor uw komst en de daarmee getoonde betrokkenheid bij onze organisatie en dank aan de afdeling Gelderland voor haar gastvrijheid vandaag. In het komende kwartier geef ik u een overzicht van het gevoerde beleid van WIZO Nederland in 2009, actuele zaken van Wereld WIZO en plannen voor 2010, het jaar waarin Wereld WIZO 90 jaar bestaat. Helaas moesten wij in het afgelopen jaar voorgoed afscheid nemen van leden, onder wie vrouwen van het eerste uur van WIZO in Nederland. Het is een bijzondere generatie van sterke vrouwen, die direct na het overleven van de Sjoa niet alleen zijn begonnen om nieuwe fundamenten te leggen voor een leven voor zichzelf en hun gezinnen, maar die ook direct oog hadden voor de steun die nodig was voor de opbouw van Israel. Ter nagedachtenis aan hen en aan andere, helaas nog jongere leden, die ons ontvielen verzoek ik om een minuut stilte: zichronan livracha, hun aandenken zij tot zegen. “United for a Better WIZO Future” was de titel voor de World WIZO jaarvergadering van bestuurders uit de hele wereld in januari in Tel Aviv. Grote zorgen werden met ons gedeeld. De wereldwijde financiele crisis heeft natuurlijk ook effect op WIZO. Met de invoering van een “emergency plan” moet Wereld WIZO een tekort van bijna 4.4 miloen euro op de jaarbegroting oplossen. Dat betekent ontslag van stafleden en personeel op het hoofdkantoor en in de projecten. WIZO is werkgever van zo‟n 5000 werknemers. Het betekent ook andere bezuinigingsmaatregelen: op programma‟s voor de opvoeding van baby‟s en peuters; scholing en begeleiding van jongeren en vrouwen; programma‟s voor de integratie van immigranten; sociale en psychologische programma‟s voor hele gezinnen en natuurlijk het hoognodige onderhoud aan gebouwen. En dat, terwijl als gevolg van de crisis in Israël steeds meer mensen een beroep op WIZO doen: ruim 420.000 gezinnen leven onder de armoedegrens, omgerekend naar personen gaat het daarbij om 783.600 kinderen! In de lange 90 jarige geschiedenis van WIZO heeft de organisatie bewezen dat het tegenslagen kan incasseren. Maar dat gaat natuurlijk niet vanzelf. Het was hartverwarmend om te zien dat de stafleden onverminderd keihard werken en zich door niets uit het veld laten slaan. Alle federaties hebben toegezegd om hun quotum voor 2010 met 10 procent te verhogen. Ik hoop dat we dat ook allemaal kunnen waarmaken. De volgende punten kwamen tijdens de MOR onder meer aan de orde: - Wereldwijd worden aan fondsenwervers hoge eisen gesteld. Aanvragen moeten gepaard gaan met een gefundeerd voorstel en er moet verantwoording worden afgelegd over besteding van gelden. Donateurs ondersteunen bij voorkeur een bepaald project, terwijl de begroting om 800 projecten draaiende te houden, ook sluitend gemaakt moet worden. Wereld WIZO moet met grote regelmaat bijgewerkte projectomschrijvingen verstrekken waarin lopende kosten worden opgenomen. Er is grote behoefte van alle federaties aan adequaat promotiemateriaal van Wereld WIZO, iets wat nu nog grotendeels door de federaties zelf moet worden ontwikkeld. Dat geldt ook voor een campagne om nieuwe leden te werven.
2
- Ledenwerving is een uitdaging voor alle federaties. Jongeren binden zich niet makkelijk aan een organisatie, zeker niet voor langere tijd. Ze willen zich projectmatig inzetten maar ze committeren zich niet snel aan een bestuursfunctie. Tijden veranderen: vrouwen die zich vroeger ontwikkelden door vrijwilligerswerk moeten dat werk nu vaak combineren met een betaalde baan. Er zijn redenen genoeg te bedenken om lid te zijn van WIZO: Sociale netwerken, ook via nieuwe media als Facebook; contacten en vriendschappen in de directe omgeving en over de hele wereld; het doen van interessant vrijwilligerswerk en het opdoen van grote, ook internationale ervaring; de onderlinge joodse band en het gevoel van voldoening bij het steunen van goed doel. Tijdens de AVIV conferentie in november waren 50 jongeren in Tel Aviv aanwezig. Sharon Overweg, die vandaag helaas niet aanwezig kan zijn in verband met haar werk, heeft Nederland vertegenwoordigd. Zij heeft een verslag geschreven heeft dat hier voor u klaar ligt. We verwachten dat dit jaar wel meer Avivers uit Nederland naar Israel zullen gaan. In 2012 wordt de belangrijke 4-jaarlijkse conferentie van Wereld WIZO gehouden. Niet alleen zal daar een nieuwe president gekozen worden, maar wij zullen ons ook moeten buigen over eenzelfde procedure voor alle federaties met betrekking tot het ledenbeleid. In de komende twee jaar zullen wij het Nederlandse standpunt moeten bepalen over het aannamebeleid van leden en de bevoegdheden van „vriendinnen‟. Inventarisatie leerde dat de criteria die in de verschillende federaties worden gehanteerd nu sterk uiteenlopen: Engeland heeft ook niet-joodse leden die bestuursfuncties kunnen vervullen terwijl in Zwitserland alleen vrouwen die een joodse moeder hebben lid kunnen zijn. Dit was een van de punten die besproken zijn op de vergadering met bestuurders van Europese federaties tijdens de MOR. Het is een nieuw en buitengewoon nuttig initiatief dat er tijdens de MOR ook tijd is ingeruimd om te kunnen overleggen met bestuurders van federaties uit een zelfde werelddeel. Tijdens de MOR kwamen ook onderwerpen als de dreiging van Iran, het toenemende antisemitisme en het antizionisme uitgebreid aan de orde, onderwerpen die ook bij de ECWF centraal staan. Het 62 jarige Israel is mondiaal geisoleerd geraakt en zonder vrede is het in existentieel gevaar. Het land maakt de indruk dat het in zichzelf raakt gekeerd, voortdurend bewust van het gevaar van Iran, de scuds van Hezbollah, de beschietingen uit de Gaza en de moeizame betrekkingen met de Verenigde Staten die onder andere geen begrip hebben voor de bouwactiviteiten in Oost Jeruzalem en de slechte betrekkingen met Turkije onder Erdogan. Avigdor Lieberman, de minister van buitenlandse zaken, is weinig geliefd onder diplomaten en Netanyahu, de premier, voert een status quo beleid. Israels gevoerde beleid stuit helaas op veel onbegrip. Wij, in de galoeth, maken ons grote zorgen. We mogen niet onverschillig blijven. Kijk daarom vooral goed naar de verkiezingsprogramma‟s met betrekking tot Israel van de verschillende partijen in Nederland. Het CIDI verstrekt daar uitgebreid informatie over. De moeder van Guy Hever, een soldaat die 13 jaar geleden spoorloos is verdwenen op de Golanhoogte, bracht verslag uit van haar zoektocht naar haar zoon, die tot nu toe geen enkel resultaat heeft opgeleverd. Alle federatievoorzitters hebben een brief ondertekend om bij regeringen in eigen land aan te dringen op een verklaring van de regering van Jordanië of Syrië over het verdwijnen van deze jongen.
3 Onze gedachten gaan natuurlijk ook uit naar Gilad Shalit die ruim drie jaar geleden krijgsgevangene werd van Hamas. Het hoogtepunt van iedere MOR is een bezoek aan projecten: Wij bezochten onder meer een school voor dropouts in Tel Aviv. 71 zeer moeilijk opvoedbare Arabische en Joodse jongeren in Jeruzalem krijgen een beroepsopleiding tot kapper; kok of banketbakker en ze leren hoe ze een eigen bedrijfje kunnen voeren. Sommige kinderen hebben huisarrest of zitten gevangen maar ze mogen wel de school bezoeken. Het is een onvoorstelbare overwinning als deze kinderen met een diploma op zak een plek in de gewone maatschappij krijgen; We brachten een bezoek aan ons paradepaardje: het onlangs geheel geronveerde multifunctionele kinderdagverblijf in Holon. Van de 66 kinderen zijn 43 kinderen door het ministerie van welzijn op het kinderdagverblijf geplaatst. Deze kinderen en hun vaak alleenstaande ouders krijgen intensieve begeleiding van psychologen. Ieder gezin heeft z‟n vaste sociale begeleider; In aanwezigheid van alle deelnemers aan de MOR en de plaatselijke autoriteiten, was er een feestelijke onthulling door de plaatsvervangend ambassadeur van Nederland in Israel, de heer Roelof Buffinga.van de plaquette bij de door Nederland gefinancierde nieuwe keuken in het jeugddorp Nahalal De WIZO Emergency hotline wordt bemand door zo‟n 80 goed opgeleide vrijwilligers. Tijdens de MOR kregen wij verslagen over de wanhoop van vrouwen en meisjes die er gebruik van moesten maken en de positieve wending die hun leven daarna kreeg. Een nieuw initiatief, het WIZkids programma werd gepresenteerd. In kinderdagverblijven maken kinderen op speelse wijze kennis met leerzame computerspelletjes. Zo gaan ze goed voorbereid naar de lagere school. U krijgt hier in de loop van het jaar meer over te horen. In Israel wordt het 90 jarig bestaan van Wereld WIZO op verschillende manieren gevierd: Volgende week, op 31 mei, zullen 500 kinderen die uit achterstandsgezinnen komen of die wees zijn, hun bar of batmitswafeest in Jeruzalem houden; Er komt een open dag in alle WIZO scholen, kinderdagverblijven, community centers, clubs en jeugddorpen voor het publiek; En tijdens de MOR in januari 2011zullen we te gast zijn in de Knesset als een door WIZO geinitieerde wet wordt behandeld. Simon Peres zal ons ontvangen in zijn residentie. Diverse federaties hebben jubileumreizen georganiseerd. Nederland maakt van 24 tot 28 oktober een reis met een veertig tal deelnemers. Zij krijgen te zien wat WIZO doet voor achterstandsgezinnen; hoe zwaar beschadigde jongeren in de beschermde omgeving van een jeugddorp leren en wonen. We zien voorbeelden van integratie en educatie; hoe baby‟s en peuters volledige verzorging krijgen in een multifunctioneel kinderdagverblijf en we horen hoe hun moeders psychologisch begeleid worden en we reizen via S‟dorot naar het Eshkol district in de Negev. Naast ons eigen project daar voor getraumatiseerde jongeren zullen we met eigen ogen kunnen zien hoe het onderwijzend personeel door WIZO begeleid wordt in hun zware taak om te werken in een gebied dat onder grote druk staat. Bovendien zal er ruimte zijn voor andere interessante ontmoetingen en achtergrondinformatie over vele facetten van Israel. In de laatste Chadasjot kunt u onder andere lezen hoe de Tourist Office van Wereld WIZO zich voorbereidt op onze komst. Tijdens de MOR werden bleek dat wij een van de laatste federaties zijn die werkten zonder ondersteuning van een staf. Zoals u weet heeft Nederland sinds november een betaalde
4 officemanager, Sherel Corper, die drie dagen voor ons werkt. Zij zal zich vanochtend aan u voorstellen en zij zal verslag doen van het Lapid programma dat zij samen met Guya Troostwijk en Marjet Levie heeft gevolgd. Frankrijk werkt met een staf van 5 betaalde krachten. Zover komt het bij ons niet, maar wij werken wel met een boekhouder die op uurbasis wordt betaald en met incidentele secretariele ondersteuning van Geke Beek. Tijdens de MOR is besproken dat federaties ook geld moeten kunnen investeren in het verstevigen van de positie van WIZO wereldwijd, iets wat Nederland in het afgelopen jaar ook heeft gedaan. WIZO is een Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI). Wij moeten aan zeer strak geregelde eisen voldoen om die status niet te verliezen en kosten mogen niet meer bedragen dan een bepaald percentage van de inkomsten. Wij werken er hard aan om WIZO bovendien klaar te maken voor het CBF keurmerk. Margriet Bouscher zal daar zo meer over vertellen. Eind 2009 is begonnen met voorbereidingen voor de verbouwing van de winkel, de aangrenzende bestuurskamer, het kantoor, het magazijn en overige vertrekken. Een nieuwe inrichting en verdeling van de ruimte was noodzakelijk in verband met gebrek aan ruimte waardoor er niet efficiënt gewerkt kon worden. De gemoderniseerde winkel en het kantoor zijn een zichtbaar deel van WIZO Nederland. De oude situatie was niet langer representatief voor het nieuwe imago van de organisatie. Robert Kuijpers, die al vier jaar verantwoordelijk is voor de etalages, ontwierp een nieuwe opzet en inrichting. Na een hectische tijd voor de leiding van de winkel, de medewerkers, het dagelijks bestuur, Guya Troostwijk en onze officemanager kon Hamutal Rogel-Fuchs, cultureel attache van de Israelische ambassade zes weken later de vernieuwde giftshop in Amsterdam openen. Het resultaat mag er wezen. De nieuwe bestuurskamer, die geheel gesponsord is, wordt intensief gebruikt. Het is een prettige werkplek voor het dagelijks bestuur en de officemanager; er vinden werkbesprekingen plaats; er is voldoende ruimte om er met alle leden van het algemeen bestuur te vergaderen en ook commissies maken er graag gebruik van. WIZO Nederland streeft ernaar om bestuurswerkzaamheden en de PR zoveel mogelijk centraal te regelen waardoor afdelingen zich vooral kunnen richten op de organisatie van activiteiten. Zo is er begonnen met de centrale inning van contributie voor alle afdelingen met uitzondering van Amsterdam, Twente en Zeeland. In 2009 is te weinig ontvangen omdat 8% van de leden niet hebben betaald. Er is een brief uitgegaan naar de leden waarin om een machtiging is gevraagd om de contributie te innen. Implementatie van de nieuwe opzet verloopt zeker nog niet vlekkeloos, maar in de loop van dit jaar moet het geheel onder controle zijn. Helaas is al gebleken dat leden die al lang geen contributie meer betaalden, nu afhaken waardoor het ledenaantal daalt. Op het seminar voor bestuursleden in april is uitgebreid aandacht besteed aan het verwerven van lijfrentes en legaten. Ook voor WIZO is dit, samen met giften, de belangrijkste bron van inkomsten en wij zullen daar dus meer aandacht aan moeten besteden. Ieder jaar weer geef ik u een voorbeeld over het belang om aanwezig te zijn op bijeenkomsten van de Nederlandse Vrouwen Raad. Tijdens het voorzittersoverleg over de rol die de minister van Emancipatie heeft toegekend aan de NVR als een van de relevante maatschappelijke organisaties voor de Kennis Infranstructuur Emancipatie, waren vrijwel alle aangesloten organisaties vertegenwoordigd. Ik werd expliciet voorgesteld aan de
5 voorzitter van Vrouwen voor Duurzame Vrede. Op mijn vraag aan haar of de organisatie bij een volgend forum ook eens wil denken aan een Israelische vrouw uit oorlogsgebied was de verbaasde vraag: wat heeft die nou voor last van de oorlog……
Wat speelt er nog meer? Ter gelegenheid van het 90 jarig bestaan van Wereld WIZO halen wij Israel naar Nederland met een optreden van de bekende Israëlische Jeugd Dansgroep en Zanggroep uit het Jeugddorp Nachlat Yehuda op 28 november. Deze groep heeft wereldwijde ervaring met het geven van voorstellingen. Het zijn jongeren met verschillende achtergronden en zij zijn een goed voorbeeld van integratie. Helena Glaser, de president van Wereld WIZO en de directeur van het jeugddorp, de heer Hezy Yossef zullen ook komen. In samenwerking met de Stichting Cultuur werkt een commissie aan de invulling van een zeer veelzijdig programma. Hou die datum dus vooral vrij in uw agenda. Heeft u de nieuwe flyers al gezien? Ze liggen hier voor u klaar? En heeft u in de Chadasjot gelezen dat er nieuwe certificaten zijn en cadeaubonnen die u kunt besteden in de WIZO giftshops? U kunt dit alles ook bestellen en betalen via de website. Vorig jaar hebben wij ons beleidsplan “WIZO in een hogere versnelling” bij u gepresenteerd en wat later vandaag zullen we bekijken hoever wij zijn gevorderd met de uitvoering van de plannen. Alleen samen kunnen we zorgen dat er werkelijk iets verandert, zodat wij WIZO met een gerust hart kunnen overdragen aan een volgende generatie. Door de voortdurende inzet van besturen, commissieleden en winkelmedewerkers en door de steun leden en donateurs kunnen wij woorden omzetten in daden, waardoor wij het verschil voor zo velen in Israël kunnen maken. ALV 2010
6