Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP
Besluit
datum
Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de hbo-bachelor opleiding HBO SPD Bedrijfsadministratie van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI)
1. Inleiding
4 oktober 2005 onderwerp
Definitief besluit accreditatie hbo-bachelor HBO SPD Bedrijfsadministratie LOI Hogeschool ons kenmerk
NVAO/20052625/CT
Bij brief van 15 december 2004 heeft de heer M.J.Kuipers, voorzitter van het bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) bij de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) een aanvraag om accreditatie, als bedoeld in artikel 5a.9 van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek, hierna WHW (Stb.2002, 302), voor de hbobachelor opleiding HBO SPD Bedrijfsadministratie van de LOI ingediend. Het betreft de deeltijdse variant van de opleiding die in de vorm van afstandsonderwijs wordt verzorgd.
bijlagen 2
Ter ondersteuning van de aanvraag heeft de LOI een rapport overgelegd van de terzake ingeschakelde Visiterende en Beoordelende Instantie (VBI): Certiked. Het rapport van Certiked, hierna VBI-rapport (29 juni 2005), heeft de NVAO ontvangen op 24 juni 2005. De visitatie van de opleiding heeft plaatsgevonden op 11 december 2003 en 27 april 2005. Het VBI-rapport is opgebouwd aan de hand van het Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor] van de NVAO, Stcrt. 2003, 120, hierna: het Accreditatiekader. De NVAO heeft op 11 april 2005 een gesprek gevoerd met de LOI om over een aantal aspecten van de opleiding/instelling een nadere toelichting te krijgen.
2. Bevindingen Op grond van het van toepassing zijnde Accreditatiekader wordt een opleiding beoordeeld aan de hand van zes onderwerpen, te weten: doelstellingen van de opleiding, programma, inzet van personeel, voorzieningen, interne kwaliteitszorg en resultaten. Ad: Doelstellingen opleiding Het VBI-panel, hierna panel, stelt vast dat de eindkwalificaties van de opleiding HBO SPD Bedrijfsadministratie zijn afgeleid van het Beroepsprofiel SPD Bedrijfsadministratie. Dit profiel is zeer recent (1 januari 2005) vastgesteld door het bestuur van de Stichting Examenbureau NGO SPD Bedrijfsadministratie (ENS). De stichting ENS is opgericht door
Inlichtingen
Niek Pronk 070 312 23 49
[email protected]
Parkstraat 28 | Postbus 85498 | 2508 CD Den Haag P.O. Box 85498 | 2508 CD The Hague | The Netherlands T +31 (0)70 312 2300 | F +31 (0)70 312 2301
[email protected] | www.nvao.net
pagina 2 van 8
het Nederlands Genootschap van opleiders voor de comptabele en economische examens (NGO) en ziet toe op waarborging van de kwalteit van de examens. In de NGO ENS werken negen instellingen samen die de opleiding HBO SPD Bedrijfsadministratie aanbieden. Er is een beroepenveldcommissie ingesteld, die het nieuw ontwikkelde beroepsprofiel heeft gevalideerd. De samenstelling van de commissie is naar het oordeel van het panel smal, gegeven het werkveld dat wordt bestreken. Het panel constateert dat de Dublin descriptoren op adequate wijze aan de orde komen en voldoende uitgewerkt zijn in de eindkwalificaties van de opleiding. In het Beroepsprofiel SPD Bedrijfsadministratie staan de vereisten die aan de afgestudeerden worden gesteld. Het beroepsprofiel is expliciet ten aanzien van het beroep en de beroepspraktijk van de afgestudeerde. Het beroepsprofiel is mede ontleend aan de enquête onder gezichtsbepalende bedrijven die naar de beroepsvereisten van de afgestudeerde van HBO SPD zijn gevraagd. De eindkwalificaties sluiten daarom aan bij het beroepenveld en bij wat een beginnend beroepsbeoefenaar op HBO-bachelorniveau moet kennen en kunnen. De NVAO acht het positieve paneloordeel over dit onderwerp deugdelijk en kenbaar gemotiveerd. De NVAO beoordeelt het onderwerp Doelstellingen als voldoende.
Ad: Programma Het panel komt tot de volgende vaststellingen. Het studiemateriaal wordt ontwikkeld door externe auteurs, die bijna allen in de beroepspraktijk werkzaam zijn. Een beoordelaar controleert het materiaal op theoretische en praktische vakinhoud en actualiteit. De ontwikkeling van dergelijke lesmaterialen is van voldoende kwaliteitsbewakingsmechanismen voorzien. Het studiemateriaal is actueel, theoretisch van voldoende niveau en sluit in voldoende mate aan bij de beroepspraktijk. De opleiding HBO SPD Bedrijfsadministratie is voldoende actueel. Dat blijkt onder andere uit het feit dat de opleiding in 2005 is vernieuwd. Bij deze vernieuwing is onder andere IFRS (= International Financial Reporting Standards) aan het programma toegevoegd. De actualiteit van de opleiding wordt ook geborgd door het overleg van de opleidingen op het niveau van NGO ENS en door de beroepenveldcommisssie van NGO ENS. Deze beide beoordelen regelmatig de actualiteit. De propedeuse roept een adequaat (oriënterend) beeld van de opleiding op; de samenhang van de algemene en vakspecifieke modulen is voldoende en er is sprake van een geleidelijke opbouw van complexiteit. De opleiding kent voorzieningen in functie van de studievoortgang, die deels specifiek zijn voor afstandsonderwijs, zoals bewaking van de termijn waarbinnen docenten de correctie van inzendopgaven aan studenten toesturen. De stage, die plaatsvindt binnen de (relevante) werkkring van de student, vormt de verbinding met de beroepspraktijk. Toelaatbaar zijn studenten met een diploma havo, vwo en mbo-4, evenals studenten zonder één van deze diploma’s die ouder zijn dan 21 jaar en naar het oordeel van de toetsingscommissie relevante kennis en/of ervaring hebben opgedaan. Bij de toelating stelt de opleiding vast of de student in een relevante werkomgeving werkzaam is. Zo niet, dan volgt geen negatief advies. Wel zal dan sprake zijn van een aanvullende stageverplichting. Het programma heeft een omvang van 240 ECTS. Het gemiddelde aantal studie-uren van actieve (diploma)studenten bedraagt 15 tot 20 per week. De gemiddelde studieduur van actieve studenten bedraagt 3,5 jaar. Dit gunstige aspect hangt samen met het concurrency-
pagina 3 van 8
beginsel: de studenten zijn werkzaam in een werkomgeving waar zij die opgedane kennis kunnen toepassen. Ook de vrijheid van studietempo speelt een rol. Het panel heeft waardering voor de mate waarin het afstandsonderwijsconcept is toegepast bij de realisatie van het curriculum. De lesmaterialen zijn goed “gedidactiseerd”, en bieden zowel vakinhoud als uitleg. Het merendeel van de modulen van de opleiding HBO SPD Bedrijfsadministratie wordt via extern gelegitimeerde examens getoetst. In de hoofdfase wordt het overgrote deel van de examens afgenomen door de Associatie van Praktijkexamens onder toezicht van NGO ENS. De procedures voorzien in onafhankelijke examencommissies en adequate borging van de kwaliteit en niveau van de examens. De vorm van examinering sluit aan bij de aard van de module. De practica worden niet extern geëxamineerd maar door de opleiding zelf. De vorm en het niveau van toetsing van de desbetreffende modulen zijn adequaat. De NVAO acht het positieve paneloordeel over dit onderwerp deugdelijk en kenbaar gemotiveerd. Derhalve beoordeelt de NVAO het onderwerp Programma als voldoende.
Ad: Inzet personeel Het panel komt tot de volgende vaststellingen. De opleiding kent acht functies waarin externe medewerkers bij het onderwijs betrokken zijn: auteur, beoordelaar, redacteur, docent, examinator, scriptiebegeleider, vakdeskundige en marktverkenner. Kandidaten worden geselecteerd op beroepservaring, theoretische en vakinhoudelijke kennis en op hun didactische vaardigheden. In het geval dat zij optreden als auteur, schrijven zij een proefhoofdstuk, dat de beoordelaar nakijkt op vakinhoud en de redacteur op didactiek. Op basis van inzage in de procedures rond planning en inzet van personeel en de effectuering daarvan, beoordeelt het panel de kwantitatieve inzet van personeel als voldoende. In afstandsonderwijs is het volgens planning insturen van de correctie van huiswerkopdrachten van studenten van groot belang. De planning en de realisatie van de werkzaamheden van docenten en examinatoren zijn de verantwoordelijkheid van de afdelingen Organisatie Opleidingen en het Examenbureau. Zij zien erop toe dat de termijnen voor het corrigeren van huiswerk en examenopgaven in acht genomen worden. Studenten krijgen de gelegenheid om over de inhoud van de lessen en over de correctie van hun antwoorden door de docenten, opmerkingen te maken. Opmerkingen over auteurs en docenten worden in de ERD ( Externe Relatie Database) opgenomen, zodat indien nodig de opleiding actie kan ondernemen. Samenvattend concludeert het panel: “de opleiding stelt de relevante eisen aan docenten en auteurs en ziet op de naleving daarvan toe. De docenten blijken aan de eisen van vakinhoudelijke, didactische en beroepsmatige kennis en ervaring te voldoen.” De NVAO acht het positieve paneloordeel over dit onderwerp deugdelijk en kenbaar gemotiveerd. De NVAO beoordeelt het onderwerp Inzet personeel als voldoende.
pagina 4 van 8
Ad: Voorzieningen Het panel komt tot de volgende vaststellingen. Er is voldoende capaciteit om de postale verzending te beheersen. Telefonisch contact met studenten vindt plaats door het customer contact center, dat specifiek voor deze activiteit is gecertificeerd. De digitale leeromgeving LOI Campus Pro biedt meerwaarde in de vorm van faciliteiten voor het inzenden van huiswerk, voor interactie met docenten en voor het retourzenden van de (gemotiveerde) correcties op huiswerk. De behoefte aan studiebegeleiding van studenten is in afstandsonderwijs beperkt; de voorzieningen zijn daarmee in lijn. Er zijn – afhankelijk van de werkvormen - diverse modaliteiten van studentbegeleiding. Er is sprake van een goed functionerend studievoortgangsregistratie en – opvolgingssysteem. Het samenvattend oordeel van het panel luidt: “dat de materiele voorzieningen goed zijn en dat de opleiding voldoende rekening houdt met de kenmerken van de studenten in termen van hun zelfstandigheid en hun beperkte behoefte aan begeleiding.” De NVAO acht het positieve paneloordeel over dit onderwerp deugdelijk en kenbaar gemotiveerd. De NVAO beoordeelt het onderwerp Voorzieningen als voldoende.
Ad: Interne kwaliteitszorg Het panel komt tot de volgende vaststellingen. De instelling is ISO 9001-gecertificeerd ten aanzien van bedrijfsprocessen die te maken hebben met het concipiëren en ontwikkelen van opleidingen en examens voor afstandsonderwijs. De relevante procedures en werkwijze zijn in een kwaliteitshandboek beschreven. De opleiding kent een onafhankelijke Raad voor de Kwaliteitsbevordering, die toeziet op de totstandkoming en naleving van het kwaliteitssysteem. Het panel is van oordeel dat de positie van de Raad voor de Kwaliteitsbevordering een sterk punt van de opleiding is. Het systeem van interne kwaliteitszorg hanteert streefdoelen (voor zowel de proceskwaliteit als de productkwaliteit) en heeft een cyclisch karakter; er is een sterke link aanwezig tussen doelen stellen, evalueren en vervolgens verbeteren. Het betrekken van medewerkers, studenten en beroepenveld geschiedt op een gestructureerde wijze en conform de procedures voor het kwaliteitszorgsysteem. Alumni echter worden niet systematisch en structureel bij evaluaties betrokken. Het panel heeft waardering voor de pro-actieve wijze waarop de LOI haar netwerken benut voor het verkrijgen van goede informatie. De NVAO acht het positieve paneloordeel over dit onderwerp deugdelijk en kenbaar gemotiveerd. De NVAO beoordeelt het onderwerp Interne kwaliteitszorg als voldoende.
Ad: Resultaten Het panel stelt vast dat een groot deel (ongeveer tweederde) van de examens waarvoor de modulen van de opleiding opleiden externe examens zijn. Deze examens zijn van voldoende inhoud en niveau, m.a.w. het niveau van de toetsing en examinering waarborgt dat de studenten na het afleggen van deze examens, de eindkwalificaties op het juiste niveau gerealiseerd hebben.
pagina 5 van 8
Het feitelijke niveau van de afstudeerscripties heeft het visitatieteam niet kunnen onderzoeken, aangezien er nog geen afstudeerscripties beschikbaar zijn. Pas vanaf 2001 bestaat namelijk voor de studenten de verplichting van een afstudeerscriptie. Bovengenoemde procesbeschrijving, alsmede de procedure met betrekking tot de totstandkoming van de afstudeerscriptie bieden in de optiek van het panel echter genoeg waarborgen dat studenten zich op het niveau van de eindkwalificaties bevinden. Ten aanzien van de examens heeft de opleiding als streefcijfer geformuleerd dat examenresultaten van de studenten van de LOI als geheel boven het landelijk gemiddelde liggen, indien de examens extern worden afgenomen. Het panel heeft geconstateerd dat deze norm over het algemeen wordt gehaald. Het panel constateert dat de LOI c.q. de opleiding als uitgangspunt hanteert, dat in afstandsonderwijs de verantwoordelijkheid voor het tempo van studeren en de termijn van afstuderen bij de individuele student ligt. De opleiding heeft daarom geen streefcijfers geformuleerd over dit rendementsaspect. De NVAO onderkent het eigenstandig karakter van het begrip rendement in het afstandsonderwijs met name gezien de vrijheid van studietempo en de individuele studiedoelen van de studenten. Samenvattend concludeert het panel: “Het gerealiseerde niveau wordt effectief bereikt en de opleiding heeft streefcijfers voor het rendement opgesteld. Deze streefcijfer worden over het algemeen gehaald.” De NVAO acht het positieve paneloordeel over dit onderwerp deugdelijk en kenbaar gemotiveerd. De NVAO beoordeelt het onderwerp Resultaten als voldoende.
pagina 6 van 8
3. Besluit Ingevolge het bepaalde in artikel 5a.10, tweede lid, van de WHW heeft de NVAO het bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen te Leiderdorp in de gelegenheid gesteld zijn zienswijze op het voornemen tot besluit van 6 september 2005 naar voren te brengen. Bij brief van 15 september 2005 heeft het bestuur van de LOI ingestemd met het voornemen tot besluit. De NVAO besluit dat accreditatie wordt verleend aan de bachelor opleiding HBO SPD Bedrijfsadministratie van de LOI. Overeenkomstig het bepaalde in artikel 5a.9, vierde lid, van de WHW, treedt dit besluit in werking met ingang van de dag waarop de vorige accreditatie vervalt (accreditatie van rechtswege tot en met 31 december 2005), derhalve op 1 januari 2006, en ingevolge het bepaalde in het zesde lid van genoemd artikel vervalt dit besluit zes jaren na de dag van inwerkingtreding, derhalve op 31 december 2011.
Den Haag, 4 oktober 2005 Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie
Marc Luwel (vice-voorzitter)
Tegen dit besluit kan op grond van het bepaalde in de Algemene wet bestuursrecht door een belanghebbende bezwaar worden gemaakt bij de NVAO. De termijn voor het indienen van bezwaar bedraagt zes weken.
Bijlage 1: schematisch overzicht van de oordelen van het Certiked-panel Bijlage 2: de samenstelling van het Certiked-panel
pagina 7 van 8
Bijlage 1: Overzicht van oordelen van het Certiked-panel
Onderwerp
Facet
1. Doelstellingen
1.
domeinspecifieke eisen
Voldoende
2.
niveau bachelor/master
Voldoende
3.
oriëntatie hbo
Beoordeling onderwerp 2. Programma
4.
eisen hbo
Voldoende
5.
relatie doelstellingen – programma
Voldoende
6.
samenhang programma
Voldoende
7.
studielast
Voldoende
8.
instroom
Voldoende
9.
duur
Voldoende
11. beoordeling en toetsing Beoordeling onderwerp
Goed
12. eisen hbo
Voldoende
13. kwantiteit personeel
Voldoende
14. kwaliteit personeel
Voldoende Voldoende
15. materiële voorzieningen 16. studiebegeleiding
Beoordeling onderwerp 5. Interne kwaliteitszorg
Goed Voldoende
Beoordeling onderwerp 4. Voorzieningen
Voldoende Voldoende
10. afstemming vormgeving en inhoud
3. Inzet personeel
Beoordeling door VBI
Goed Voldoende Voldoende
17. evaluatie resultaten
Goed
18. maatregelen tot verbetering
Goed
19. betrokkenheid medewerkers, studenten,
Goed
alumni en beroepenveld Beoordeling onderwerp 6. Resultaten
Voldoende 20. gerealiseerd niveau 21. onderwijsrendement
Beoordeling onderwerp 7. Het bijzonder kwaliteitskenmerk
Voldoende Voldoende Voldoende
n.v.t.
pagina 8 van 8
Bijlage 2: De samenstelling van het Certiked-panel
Naam Ir. R.S.Kloosterman (vz.)
Dr. H.A. Klein Obbink
Drs. W.J.J.C.Vercouteren (secretaris en student-lid)
Deskundigheid Audit deskundigheid: directeur Certiked; ruime ervaring met audits ISO 9001 en visitaties hoger onderwijs Afgestudeerd in Technische Bedrijfskunde (TU Eindhoven) Domeindeskundigheid: Finance & Control; huidige functie: financieel adviseur bij Dyade Dienstverlening Onderwijs; eerdere ervaring:als financieel adviseur; ervaring ondermeer bij ABN-Amro bank; Verificatie Bureau (VNG); SBI ; CHN, directeur Finance & Control ; Afgestudeerd als controller (post-HBO) en SPD 1 en 2. Audit deskundigheid: regelmatig secretaris bij visitaties Student postdoctorale controllersopleiding
