Gemeentebestuur
Beslisformulier B en W e-mail adres: SEssc
beleidsvoorstel
/
hamerstuk
D Kabinet Datum 9 oktober 2002
Aan het college van burgemeester en wethouders
Dienst Publieksdiensten
Portefeuillehouder burgemeester
Afdeling OOV
Agendastuk Straatraces
Redacteur J. Kraaijeveld Telefoonnummer 6727 Reg.ken
Specificatie bijlagen Gevraagde beslissing BenW Kennis nemen van het beleid bij illegale straatraces en de inzet van de politie hiervoor.
Akkoord met agendering BenW Portefeuillehouder
ƒ) '/
**> J Ae>
Secretaris Burgemeester
ff)
(P
Datum BenW- besluit
Datum
B&W-besluit
'2-2. - »0
C_o'^~» vo Akkoord met agendering Raad
Gevraagde beslissing Raad D
Griffier
d Raadsvoorzitter Q Presidium Jjg Raadscommissie(s) / Datum Commissie Bestuur en Middelen 26 november 02 EU Datum Raadsvergadering Datum
Advies raadscommissie(s) inclusief afwijkende standpunten
Raadsbesluit
'Administratieve afwerking besluit:Jcoj2ie_aaD_dienst/afdeling Publieksdiensten/OOV, J. Kraaijeveld Opmerkingen
Pagina l
Vervolg pagina 2
Alleen een compleet ingevulde lijst f/a/neel geeft toegang tot de B& W-agenda Niet alle vragen hoeven met ja te worden beantwoord! 1
2
*
3
Leeswijzer
ia
nee
toelichting
Geformuleerde opdracht/probleemstelling
D
KI
blz.
Samenvatting
D
KI
blz.
Control
ja
nee
Toelichting
Product of beoogd resultaat beschreven
D
M
blz.
Prestatie indicatoren aangegeven
D
KI
blz.
Risico analyse
D
KI
blz.
Informatievoorziening geregeld
D
KI
blz.
Juridisch getoetst
D
KI
blz.
Inspraak na BenW-beslissing
D
KI
D
KI
d beperkt d 'inspraak' blz. zie ontwerp besluit
Totale kosten in beeld
D
KI
€
Incidentele kosten
D
KI
D onvoorzien
Dekking incidenteel
D
KI
D intern/begrotingsnr.: D anders namelijk: €
Structurele kosten
D
KI
d onvoorzien
Dekking structureel
D
KI
D intern/begrotingsnr.: G anders namelijk: €
Netto investeringskosten
D
KI
d bijgesloten
Begrotingswijziging nodig
D
KI
Afgestemd met bestuurder(s)
D
KI
Verwerkte advisering
ja
nee
Andere betrokken diensten
D
KI
Juridische discipline
D
KI
Voorlichting
D
KI
Andere interne discipline
D
KJ
SBC
D
KI
AD
D
KI
Externe betrokkenen
m
D
Referendabel na BenW-beslissing
d 'inspraak plus'
D begrotingsnr.: d verzamelvoorstel D de raad van:
toelichting
0 officiële publicatie
Akkoord voor aanbieding aan B&W Controller
Directeur
pagina 2 ' toelichting: ontwerp referendumverordening met toelichting en model besluit raadpleegbaar op intranet onderdeel juridisch.
SBC (bij dekking 1.1.v. concernmiddelen)
Aan: Van:
Het college van B&W J. Kraaijeveld
9 oktober 2002
Geacht college,
In een lokaal driehoeksoverleg met de burgemeester, de plaatsvervangend districtschef van politie X. Beenhakkers en de plaatsvervangend hoofofficier van justitie mr. W. Tomesen is gesproken over de aanpak van illegale wegraces. Dit naar aanleiding van een brief die het College van procureurs-generaal aan het arrondissementsparket Dordrecht had gestuurd. De uitkomst van het overleg was om de lijn van het landelijke OM-beleid te volgen. In de districtelijke Driehoek van 3 september is dit besluit bekrachtigd. Concreet betekent het dat zodra bekend is dat er een straatrace zal worden gehouden de politie zal proberen de initiatiefnemers te ontmoedigen. Als de straatrace toch door lijkt te gaan, zal zo mogelijk worden gewerkt met fysieke afzettingen. De inzet van de politie zal zo omvangrijk zijn als nodig en mogelijk is en de strafrechtelijke handhaving zal strikt zijn. Overigens geldt ook bij de aanpak van straatraces proportionaliteit en subsidiariteit. Als bijvoorbeeld de plaatselijke jeugd een kleine scooterrace wil gaan houden, kan er aanleiding zijn om niet alles uit de kast te trekken. Voor meer informatie wordt verwezen naar de brief van het College van pg's en het persbericht van het OM. Resumerend wordt u voorgesteld kennis te nemen van het beleid ten aanzien van illegale straatraces.
'JH.2002
15:39
COLLEGE PfiG Openbaar Ministerie
College van procureurs-generaal Voorzitter
Postadres Postbus 2Q3Q5.2SQD EH Oen Haag
Bezpekadras Prins Clsuslaan 16 2595 AJ Den Haag
Aan de (fgd.) Hoofdofficieren van justitie Aan de Hoofdadvocaten-generaal Aan het Hoofd BVOM Aan de Directeur Rijksrecherche
Onderdeel Contactpersoon
DoorkiasnummerCs) Datum
Ons kenmerk Onderwerp
Ondersteuning College mw. mr. E.W.AA. Slooff 070-339 9874
25 juni 2002 PaG/C/2695 Aanpak illegale straatraces
Tefefoon +31 70 33 99 500 Fex+31 703399334
Bij beantwoording da
daijurji en ons kenmerk vermelden Wilt H slechts één zaak in uwbrief behandelen
Geachte collegae, Begin april 2Q02 vielen in ons land een dode en enkele (zwaar) gewonden tijdens illegale straatraces in diverse gemeenten. De dagen erna werd in de landelijke en regionale pers uitvoerig aandacht besteed aan dit fenomeen, dat een impuls lijkt te hebben ondergaan n.a,v. het verschijnen van de film " The fast and ihe funou^'. In deze film worden races in de USA vertoond met vaak doorsnee Japanse gezinsauto's, die zodanig zijn opgevoerd dat ze binnen enkele seconden meer dan 200 km. per uur rijden. Op die races komt veel pubEek af, dat bovendien gokgelden inzet. Op diverse plaatsen in Nederland komen dergelijke sprintevenementen, races of crossverschijnselen voor met personenauto's, motoren, scooters of bromfietsen. Tot voor kort werden hiervoor min of meer afgelegen locaties gebruikt, zoals havengebieden, zandvlaktes en afgesloten of nog niet in gebruik genomen weggedeelten. In toenemende mate wordt: echter de openbare weg als sprint- en racecircuit gebruikt, met als aanzuigende consequenties: veel publiek en drank- en goktaferelen. Veiligheidsaspecten worden hierbij nauwelijks in acht genomen, met noodlottige gevolgen, van dien. Ook lijkt de houding tegenover de politie gewijzigd: publiek en deernemers uiten zich agressiever, vaak resulterend in bedreigingen. Hierdoor ontstaat een gevoel van onveiligheid bij zowel de handhaver(s), de eventueel in te schakelen hulpdiensten en de (omwonende) burgers. Bij illegale straatraces is primair sprake van een inbreuk op de openbare orde en veiligheid. In het verlengde hiervan wordt de verkeersveiligheid (ernstig) in het gevaar gebracht. Op beide terreinen ia het van groot belang dat de lokale partners (bestuur, OM en politie) elkaar in een vroeg stadium treffen voor het beraadslagen over de gewenste aanpak. Met deze brief doet het College van procureurs-generaal een handreiking voor de lokale aanpak van illegale straatraces. Ik verzoek u dringend de inhoud van
25.JUN.2002
IS:39
COLLEGE PPG
IIK.QBO
PaG/C/2S95 - 25 juni 2002
deze brief met voorrang te doen agenderen voor het (eerstvolgend) driehoeksoverleg teneinde de locale situatie(s) duidelijk in kaart te brengen en uit te werken. Uiteraard moeten de bij deze uitwerking gedane voorstellen altijd afgewogen worden tegen de (plaatselijke) realiteit en prioriteitstelling t.a.v. de politie-inzet (m.n. inzet ME en/of arrestatie-eenheden). Het uitgangspunt bij bespreking in de (sub-)driehoeksoverleggen moet tan eerste te zijn dat zowel preventieve als repressieve maatregelen onverkort in een ketenwerking (politie-Bestuur-OM) worden toegepast, tot en met het versnelde strafrechtelijk traject Een tweede uitgangspunt moet zijn dat het Openbaar Ministerie telkens in een voorkomend geval het aangewezen wettelijk instrumentarium zal inzetten, c.q. alle beschikbare wettelijke mogelijkheden zal benutten teneinde aan de verboden situatie een {onmiddellijk) einde te maken. Preventieve maatregelen Preventie is nog altijd de eerste stap op weg naar een adequate aanpak van de verboden gedragingen. Het optimaliseren van de communicatie tussen politieregio's en arrondissementsparketten onderling en met elkaar dient voorop te staan. Opgedane ervaring heeft inmiddels geleerd dat van opvattende aanwezigheid van politie (al dan niet vergezeld van videoapparatuur) en hei zichtbaar noteren van kentekens een preventieve werking uitgaat. Denkbaar is wel dat betrokkenen uitwijken naar andere locaties of gemeenten, waardoor vroegtijdige afstemming tussen handhavers van essentieel belang Is. Lokale overheden, politie en OM zijn zeer goed in staat snel in beeld te krijgen welke sprint- of racelocatie het meest 'in trek' zijn (o.a. door internet-b evraging). De inzet van fysieke middelen zoals het opwerpen van barricades (d.m.v. hekken, containers, zandhopen e.d.), het plaatsen van borden (gesloten verklaring) en het deponeren van betonranden voorkomt in veel gevallen acute gevaarzetting. Verder zal een (landelijk gecoördineerde) publiekscampagne, al dart niet georganiseerd in PPS-verband, duidelijk kunnen maken darillegale straatraces niet thuishoren in publieke (weg-) situaties. Het College zal de politie verzoeken het daarheen te leiden dat een nationale publiekscampagne zal worden gestart teneinde aan een ieder duidelijk te maken dat deze ülegale situaties niet zullen worden getolereerd, en bovendien zeer nadelige consequenties kunnen hebben voor de deelnemers aan of betrokkenen bij dergelijke evenementen. Ten aanzien van de 'optie' om door de politie genoteerde kentekens van auto's die bij een illegale straatrace zijn gesignaleerd door te geven aan het Verbond van Verzekeraars, teneinde verzekeraars in staat te stellen de betrokken verzekerde aan te schrijven en te waarschuwen voor de consequenties die deelname aan straatraces kan hebben voor de verzekering, merkt het College het volgende op. Over verdachten kan door het Openbaar Ministerie op grond van de Wet bescherming persoonsgegevens CWbp) en de aanwijzing Wbp alleen
25.JUN.2002
15:40
COLLEGE PflG
NR.Ü86
PaG/C/2695 - 25 juni 2002
informatie worden verschaft aan verzekeraars ten behoeve van het verhaal van schade op de verdachte. Het aanschrijven door verzekeraars met als doel de verdachte te waarschuwen valt daar buiten. Verder biedt de Wet politieregisters de politie geen grondslag-om over nierverdachte aanwezigen Informatie te verschaffen aan hot Verbond van Verzekeraars of individuele verzekeringsmaatschappijen. Het College bescherming persoonsgegevens (Cbp) heeft een voorlopig standpunt ingenomen dat overeenstemt met bovengenoemde conclusies, zodat het College benadrukt dat bovengenoemde handelwijzen niet kunnen dienen als preventieve maatregel tegen illegale straatracesHet College is met het Cbp van mening dat het ten aanzien van nietverdachten meer voor de hand sou liggen wanneer lokale politie en Justitie duidelijk zouden maken dat kentekens genoteerd worden, dat die gegevens bewaard worden (met machrneming van de wettelijke termijnen), en dat de politie dus in de gaten houdt wie zich in de buurt van races ophouden. Dit kan een preventief effect hebben zonder inbreuk te maken op de persoonlijke levenssfeer. Repressieve maatregelen Indien zich onverhoopt toch illegale straatraces voordoen moet gericht, en niet alleen op grond van het verzekeren van verkeersveiligheid, worden opgetreden. Alleen strikte handhaving (zero tolerance) van de relevante strafrechtsartikelen, verkeerswetgeving of algemene plaatselijke verordeningten), gecombineerd met een versnelde strafrechttoepassing, bieden direct resultaat Voorgestane gedragslijn ta.v. een inbreuk op verkeerswet- en regelgeving Er moet onderscheid worden gemaakt tassen aan- en afrijdsituaties (bijvoorbeeld het In optocht rijden richting naar, of van de sprint- of racelocatie) met verkeersgevaarlijk gedrag, en de sprint- of racesituatie zelf. Verzamellocaries Op verzamelpunten, zal zoveel mogelijk een ontmoedigingsbeleid moeten worden toegepast, bijvoorbeeld door het openlijk vastleggen'van de situatie d.m.v. video- en foto-opnamen (al dan niet met inzet of gebruikmaking van publieke cameraposities). Her aan- en afrijden Het gecoördineerd aan- of afrijden gaat veelal gepaard met bravoure of verkeersgevaarlijk gedrag. De mogelijkheid tot optreden zal in een dergelijk geval sterk afhankelijk zijn van de lokale situatie. Indien eerr overtreder te individualiseren of af te zonderen is, kan geverbaliseerd worden op de hierna vermeldde overtredingsgrond(-en). Uitgangspunt dient hierbij te zijn: geen tolerantie en toepassing van het totale relevante wettelijke instrumentarium (m.a.w. indien mogelijk zowel invorderen rijbewijs, Inbeslagnemen voertuig en het doen van de mededeling ex artikel 130 WVW94 aan het CBR). Sprint- qf racesitiiatïe Er mag van worden uitgegaan, dat de feitelijk deelnemers aan de sprint- en racesessies zich bewust In deze situaties hebben begeven. Qok hier geldt: geen
25.JUH.2002
15:40
LULL^bt.
PaG/C/269S - 25 juni 2002
enkele tolerantie. Aanhouding van betrokkene dient voorop te staan, naast uiteraard invordering en inhouding van het rijbewijs, inbeslagneming van het voertuig en het doen van de mededeling ex art. 130 WVW94 aan het CBR. Relevante (verkeers-Jivei:- en regelgeving Van Toepassing op de voor het; openbaar verkeer openstaande weg fkunppnl zijn; • Artikel 10 Wegenverkeerswet 1994: dit artikel verbiedt het houden van en deelnemen aan een wedstrijd met voertuigen, op de weg. De leden 2 en 3 geven uitleg over respectievelijk de term wedstrijd en deelnemer. • Artikel 148 WVW-1994 geeft de onthefBngsmogelijkhederu Schending van dit artikel is ingevolge artikel 177 WVW94 een overtreding. • Artikel 5 Wegenverkeerswet 1994' dit is het kapstokartikel voor die gevallen waarin men zich zodanig gedraagt dat gevaar of hinder of de kans daarop wordt veroorzaakt voor andere weggebruikers. • Algemene Plaatselijke Verordening: in de model-APV is ook e.e,a, opgenomen. Te denken valt aan artikel 2.1.4.1 Model-APV: "Het is verboden zonder vergunning op of aan de weg een feest of wedstrijd te geven of te houden." Dit artikel geldt als art 10 WVW94 niet van toepassing is. Van f ngpaRsïng op de niat voor het openbaar verkeer openstaande weg ZI'JTI: • Ai-tijke! 5,4.1 Model-APV: dit artikel verbiedt met een voerruig/bromfiets een wedstrijd te houden, daaraan deel te nemen of voorbereidingen daarvoor te treffen op enig terrein niet zijnde een weg. • Artikel 5 lid 2 van de Wet Openbare Manifestaties betreft het niet tevoren in VAT)T>ic stellen van het bestuur van het houden van een demonstratie of manifestatie. AIs_de wegracer is betrapt ep vpnrnlgmg wordt ïngesteIdJcari.,ge
25.JUM.2002
15:40
COLLEGE PP.G
NR.3S6
PaG/C/2695 - 25 juni 2002
•
•
•
requireren. Landelijk uitgangspunt zou kunnen zijn dat het OM in dergelijke gevallen minimaal l jaar OBM eist en, afhankelijk van de ernst en het wel of niet verzekerd zijn van het voertuig, in geval van inbeslagname van het voertuig verbeurdverklaring of onttrekking aan het verkeer van hetgeen Inbeslaggenomen ia. Denkbaar is ook, dat het OM of de politie een schriftelijke mededeling aan het CBR initieert op grond van de artikelen 730 e.v. van de WVW94jo. de Regelfng maatregelen rijvaardigheid en geschiktheid (Regeling van 17 april 1996, Stcrt. 183, later gewijzigd, zie onder meer Stcrt. 23 mei 2000, nr. 99, pag. 13]. Artikel 39 lid 1 nnrter c KentekenTsgl amant jo. artikel 60 lid I onder b WVW94 biedt de politie de mogelijkheid om hét kentekenbewijs van het betreffende voertuig in te vorderen wanneer dit voertuig niet voldoet aan de bij of krachtens de wet vastgestelde eisen. Vervolgens kan de politie het kentekenbewijs of delen daarvan toesturen aan de Dienst Wegverkeer (aiL SO lid 4 WVW941. die het voertuig aan een keuring kan onderwerpen. De politie kan ook zelf controleren of het voertuig (binnen een periode van ten hoogste vier weken) in overeenstemming is gebracht met de bij of krachtens de wet gestelde eisen fartikel 39 lid 4 KenTekenrggïernentj.
Verplaatsing bulten het publieke domein Het Openbaar Ministerie heeft geen reële verwachting van een eventuele uitbreiding van mogelijkheden om racesituaties buizen het publieke domein te doen plaatshebben, anders dan op professionele circuits zoals Zandvoort. Het bezwaar van het Openbaar Ministerie tegen het creëren van (meer) racemogelijkheden is dat dit, naar het zich laat aanzien, een toename van verkeeragevaarlijk gedrag in normale wegsituaties tot gevolg zal hebben. Tevens zal de politic-mzet bij met name het aan- en afrijden van een dergelijk evenement onverminderd hoog zijn. Ik verzoek u tenslotte de inhoud van deze brief zo spoedig raogelijk ouder de aandacht van de korpschef(-s) binnen uw arrondissement te Brengen. Hoogachtend, het College van procureurs-generaal,
de Wrjkerslooth.
OPEN BAAR
PEIRSBERIGHT
MINISTERIE
Aanpak OM illegale wegraces: zero tolerance en lik-op-stuk Voorlichtingsdienst OM Prins Clauslaan 16 Postbus 20305 2500 EH Den Haag
Tel: (070) 33 99 823 Fax: (070) 33 99 858
wMrw.om.nl
[email protected]
Voor het Openbaar Ministerie geldt ten aanzien van illegale wegraces een zero-tolerance-beleid. Deelnemers aan dergelijke races krijgen te maken met een lik-opstuk-aanpak. Repressieve instrumenten — zoals aanhouden, invorderen rijbewijs, kennisgeving aan het CBR, in beslag nemen voertuig en snelrecht — zullen waar mogelijk worden ingezet. De parketten van het Openbaar Ministerie zullen - als dat nog niet is gebeurd - lokaal overleggen met (gemeente-) besturen en regiokorpsen op welke wijze illegale wegraces effectief kunnen worden aangepakt. In de driehoeksoverleggen worden verder de preventieve maatregelen besproken, die kunnen worden genomen om een einde te maken aan illegale wegraces dan wel te voorkomen dat ze binnen gemeentegrenzen worden gehouden. Het uitgangspunt bij bespreking in de (sub) driehoeksoverleggen is ten eerste dat zowel preventieve als repressieve maatregelen onverkort in een ketenwerking (politie-bestuur-OM) worden toegepast, tot en met het versnelde strafrechtelijk traject. Een tweede uitgangspunt is dat het Openbaar Ministerie telkens het aangewezen wettelijk instrumentarium zal inzetten en alle beschikbare wettelijke mogelijkheden zal benutten om aan de verboden situatie een (onmiddellijk) einde te maken. Preventieve maatregelen die door de driehoek kunnen worden genomen zijn: Een opvallende aanwezigheid van de politie en het zichtbaar noteren van kentekens. Kenbaar wordt gemaakt dat kentekens van auto's die aanwezig zijn bij races worden genoteerd. Deze gegevens worden bewaard zodat de politie in de gaten kan houden wie zich in de buurt van races ophouden. De inzet van fysieke middelen zoals het opwerpen van barricades (d.m.v. hekken, containers, zandhopen e.d.), het plaatsen van borden (gesloten verklaring) en het deponeren van betonranden. Dit voorkomt in veel gevallen acute gevaarzetting. Het OM zal met politie en betrokken departementen overleggen over een nationale publiekscampagne. Repressieve maatregelen Als zich illegale straatraces voordoen, wordt gericht opgetreden
en niet alleen gelet op het verzekeren van de verkeersveiligheid. Ten aanzien van de relevante strafrechtsartikelen, verkeerswetgeving of algemene plaatselijke verordening(-en) geldt een zerotolerance-beleid gecombineerd met een versnelde strafrechttoepassing. Verzamellocaties Op verzamelpunten zal zoveel mogelijk een ontmoedigingsbe7eH/worden toegepast, bijvoorbeeld door het openlijk vastleggen van de situatie met video- en foto-opnamen. Aan- en afrijden Het gecoördineerd aan- of afrijden gaat veelal gepaard met bravoure of verkeersgevaarlijk gedrag. De mogelijkheid tot optreden zal in een dergelijk geval sterk afhankelijk zijn van de lokale situatie. Overtreders krijgen proces-verbaal. Uitgangspunt hierbij is: geen tolerantie en toepassing van het totale relevante wettelijke instrumentarium (indien mogelijk zowel invorderen rijbewijs, in beslag nemen voertuig en het doen van de mededeling dat iemand niet langer beschikt over rijvaardigheid aan het CBR — de zgn. mededeling ex. art. 130 WVW94). Sprint- of racesituatie Er mag van worden uitgegaan, dat de feitelijk deelnemers aan de sprint- en racesessies zich bewust in deze situaties hebben begeven. Ook hier geldt: geen enkele tolerantie. Aanhouding van betrokkene dient voorop te staan, naast uiteraard invordering en inhouding van het rijbewijs, inbeslagneming van het voertuig en het doen van de mededeling ex art. 130 WVW94 aan het CBR. Verplaatsing buiten het publieke domein Het Openbaar Ministerie heeft geen reële verwachting van een eventuele uitbreiding van mogelijkheden om racesituaties buiten het publieke domein te doen plaatshebben, anders dan op professionele circuits zoals Zandvoort. Het bezwaar van het Openbaar Ministerie tegen het creëren van (meer) racemogelijkheden is dat dit, naar het zich laat aanzien, een toename van verkeersgevaarlijk gedrag in normale wegsituaties tot gevolg zal hebben. Tevens zal de politie-inzet bij met name het aan- en afrijden van een dergelijk evenement hoog zijn. De parketten zullen deze maatregelen zo spoedig mogelijk bespreken in de driehoeksoverleggen om de lokale situatie(s) duidelijk in kaart te brengen en uit te werken. De voorgestelde maatregelen dienen uiteraard te worden afgewogen worden tegen de (plaatselijke) realiteit en prioriteitstelling ten aanzien van de politie-inzét (met name inzet ME en/of arrestatie-eenheden). Noot voor de redactie/niet voor publicatie Voor meer informatie kunt u terecht bij Anne-Marie van het Erve, Leendert de Lange of Eric Stolwijk van de Voorlichtingsdienst OM via 070-3399823, buiten kantooruren 070-3706060. P