Beschermingsdossier: “Villa Roma” - monument
Beschermingsdossier: “Villa Roma” in Leuven, Tiensesteenweg 329 - monument
INHOUDELIJK DOSSIER: A.
BESCHRIJVEND GEDEELTE
a.
Historisch overzicht
Op het grondgebied van Kessel-Lo doorkruist de Tiensesteenweg een residentiële zone met open en half open bebouwing, ten westen begrensd door het domein Kasteel Maisin (Tiensesteenweg 275), ten oosten door het domein kasteel de Brunswyck (Tiensesteenweg 343), ten noorden door de Predikherenberg en ten zuiden door de Oude Baan. Dit gebied werd ontwikkeld en verkaveld tussen 1925 en 1940, en kent een voor Leuven opmerkelijke concentratie van villa’s en rijwoningen in art-decostijl en modernistische stijl uit het latere interbellum (Amelynck, 2002, 17-18). De kennis over de architecturale ontwikkeling in de residentiële buitenrand van de universiteitsstad tijdens deze periode is vooralsnog beperkt, met name door het ontbreken van een inventaris van het bouwkundig erfgoed in de deelgemeenten van Leuven (Heverlee, Kessel-Lo en Wilsele). De “Villa Roma” werd in 1934 gebouwd als buitenverblijf in de groene rand van Leuven, en droeg aanvankelijk de naam “Villa Roseraie”. Het eigendom staat in 1935 kadastraal geregistreerd op naam van Constant-Ernest Lenaerts-Bollen, geboren op 31 oktober 1891, zonder beroep. Het oorspronkelijke ontwerp voorzag naar verluidt twee bouwlagen, waarbij de verdieping slechts een gedeelte van de oppervlakte besloeg, palend aan een dakterras (Amelynck, 2002, 35). Tijdens de bouw werd het concept evenwel teruggebracht tot één bouwlaag, waardoor de bescheiden villa beantwoordt aan de typologie van de bungalow. Achter de woning bevindt zich een garage met bergplaats en zolder, die deel uitmaakt van het oorspronkelijke bouwprogramma. Het bouwdossier kon helaas niet worden teruggevonden. “Villa Roma” werd in 2001 aangekocht door de huidige eigenaars, naar verluidt als vierde sinds de bouw, die het pand sinds kort zelf bewonen. In de periode 2002-2005 werden onderhouds- en renovatiewerken uitgevoerd onder leiding van professor André De Naeyer, met onderhoudspremies van de provincie Vlaams-Brabant. Deze waren gericht op maximaal behoud van de oorspronkelijke toestand. De oorspronkelijke kleurstelling van gevels en schrijnwerk werd gereconstrueerd, en twee beschadigde tegelvloeren werden naar het oorspronkelijke patroon vervangen, met tegels van hetzelfde type, formaat en kleur. b.
Beschrijving met inbegrip van erfgoedkenmerken en erfgoedelementen
Ruimtelijke context De “Villa Roma” is een gaaf voorbeeld van een bescheiden modernistische villa op de Tiensesteenweg. Het landelijk residentiële karakter dat destijds het kenmerk vormde deze belangrijke invalsweg op het grondgebied van Kessel-Lo, met een gespreide inplanting van vrijstaande of half open landhuizen, is vandaag grondig verstoord. Oorzaken zijn de verkeerstoename en de effecten van suburbanisatie, die zich uiten in de inplanting van benzinestations en grootwinkelbedrijven. De Leuvense architect Victor Broos realiseerde hier tijdens de jaren 1930 op korte afstand van elkaar vijf villa’s, met name de “Villa Roma” (Tiensesteenweg 329) en de “Villa Gai Soleil” (Tiensesteenweg 368) in 1934, de “Villa La Pergola” in 1936 (Tiensesteenweg 295), de “Villa Coin Fleuri” in 1938 (Tiensesteenweg 305), en een niet van naam of bouwjaar gekende villa (Tiensesteenweg 297). Zij vertegenwoordigen de stijlstromingen die in deze periode gangbaar waren, met name modernisme en art deco, beïnvloed door het expressionisme en het romantisch kubisme ontleend aan de eigentijdse Nederlandse architectuur. Ook Dossiernummer: 4.001/24062/119.1
Pagina 1 van 8
Beschermingsdossier: “Villa Roma” - monument
andere Leuvense interbellumarchitecten zoals Paul Stevens (Tiensesteenweg 316-318 en Philipslaan 9), Edouard-Louis Mispelter (Tiensesteenweg 320) en Alphonse Marchal (Tiensesteenweg 303) bouwden tijdens de jaren 1930 villa’s in eigentijdse stijl in de onmiddellijke omgeving. Biografie Victor Broos Victor Broos werd op 8 december 1908 in Leuven geboren als jongste zoon van een slagersfamilie. Hij behaalde in 1932 zijn architectuurdiploma aan het Sint-Lukasinstituut in Schaarbeek, en begon zonder stage te lopen onmiddellijk aan een zelfstandige loopbaan die bijna 50 jaar zou duren, tot zijn overlijden in 1980. Eén van zijn eerste opdrachten was de woning voor zijn schoonvader, een meester-schaliedekker. Tijdens de jaren 1930 volgen nog een hele reeks woningen, van bescheiden rijhuizen tot riante villa’s. In 1936 kreeg de jonge architect opdracht de crypte voor Pater Damiaan te ontwerpen in de Sint-Antoniuskapel in Leuven. Deze kleine opdracht introduceerde Broos in het katholieke milieu, niet onbelangrijk voor zijn verdere carrière. Met de opdracht voor de bouw van het klooster van de missionarissen van het Heilig Hart aan de Erasme Ruelensvest in Leuven, kreeg hij één jaar later al de kans te bewijzen ook grotere complexen aan te kunnen. Na de Tweede Wereldoorlog bouwde hij kloosters, scholen en rusthuizen voor de picpussen, de annunciaten, de salesianen en de conventuelen, vooral geconcentreerd in en rond Leuven. Tot zijn belangrijkste realisaties uit deze periode behoren het Openbaar Entrepot van Leuven, de Heilige Dominiek Saviokerk in Dilbeek en de Sint-Jozefkerk in Leuven (Amelynck, 2002, 8-10). Victor Broos behoort met Jacques Van Meulebrouck, J.B. Lauwers, Josse Franssen, Alphonse Marchal en de gebroeders Jacques en Paul Stevens tot de koplopers van het modernisme in Leuven. Het moderne bouwen drong pas door in Leuven omstreeks 1932, kende een uitgesproken hoogtepunt rond 1935-1936, maar vlakte vanaf 1937 opnieuw af. Deze korte tijdsspanne valt samen met het begin van de loopbaan van Victor Broos, die de “Villa Roma” op zesentwintigjarige leeftijd ontwierp, twee jaar na het behalen van zijn diploma. Samen met de “Villa Gai Soleil” uit hetzelfde jaar verderop aan de Tiensesteenweg, en de woning Claerhout uit 1935 aan de Koning Albertlaan in Kessel-Lo, behoort de “Villa Roma” tot de meest uitgesproken modernistische realisaties van de architect. De persoonlijke interpretatie die Broos aan het modernisme gaf, ontleende zijn inspiratie eerder aan het tactiele baksteenmodernisme van Henry van de Velde of Willem Marinus Dudok, dan aan het radicale functionalisme van de International Style. De canon van deze puristische architectuur, door Le Corbusier verwoordt in de 5 point pour une architecture nouvelle, zou hij nooit toepassen, evenmin als zijn progressieve Leuvense confraters. Het vormelijke expressionisme ontleend aan de Amsterdamse School dat zijn vroegste realisaties kleurde, nam naar het einde van de jaren 1930 toe opnieuw de bovenhand in zijn woningontwerpen. Een typisch voorbeeld van dit afgezwakte modernisme dat een compromis nastreeft met een traditionele vormgeving, is de “Villa Coin Fleuri” uit 1938 hogerop aan de Tiensesteenweg. De architectuur van Victor Broos uit de naoorlogse periode, zeker wat zijn omvangrijke productie woningen en flats betreft, oversteeg nog zelden de banaliteit van de alledaagse praktijk. Exterieur De “Villa Roma” en achterliggend garagepaviljoen in modernistische stijl, zijn ingeplant te midden van een ruime, omhaagde tuin. De voortuin wordt aan de Tiensesteenweg afgesloten door een lage tuinmuur uit breuksteen in onregelmatig verband van het type flagstone, waarop een smeedijzeren hek met horizontale roeden. Aan beide uiteinden verzekeren smeedijzeren poortjes tussen gecementeerde pijlers de toegang. De aanleg omvat een grasveld omringd door grindpaden met een boordsteen. De tuinmuur en een gedeelte van de villa zijn afgeboord met een border van lage heesters en een conifeer. Een grote, tulpvormige siervaas uit ciment rustique dateert vermoedelijk uit de bouwperiode. De langgerekte, gecompartimenteerde achtertuin, met gazon en Dossiernummer: 4.001/24062/119.1
Pagina 2 van 8
Beschermingsdossier: “Villa Roma” - monument
grindpaden, omvat de restanten van een hoogstamboomgaard uit de bouwperiode, onder meer beplant met appel, mispel en notelaar. De villa is een bescheiden landhuis van een bouwlaag onder een plat dak, quasi rechthoekig van plattegrond, en gekenmerkt door een welvend profiel van in- en uitspringende volumes en rotondes. Eigen aan het baksteenmodernisme van de latere jaren 1930, wordt de vormgeving versterkt door een expressief en gevarieerd materiaalgebruik en kleurstelling. Voor het parement van de gevels is metselwerk uit wijnrode baksteen van het type Belvédère toegepast, verwerkt met een schaduwvoeg. Daarbij worden de lintvoegen verdiept en afgeschuind uitgevoerd in combinatie met platvolle stootvoegen, ter versterking van de horizontale gelaagdheid van het muuroppervlak. De plint is bekleed met breuksteen in onregelmatig verband van het type flagstone, een materiaal met een ruwe textuur en kleurnuances, dat ook voor de tuinmuur van dezelfde hoogte is gebruikt, eveneens gebruikt voor de lekdrempels. Trappenbordessen en terrassen zijn rood betegeld, met boordstenen uit blauwe hardsteen. De brede strook in het bovendeel van de gevels, onder de kroonlijst is bekleed met een ruwe cementbepleistering, zoals de betonnen luifels in pistachegroen geschilderd. Het houten schrijnwerk van de beglaasde deuren en de vensters met horizontale roeden is zwart gelakt. De deuren en vensters hebben nog het oorspronkelijke hang- en sluitwerk, de deurkrukken en spanjoletten uit verchroomd nikkel. Het levendige profiel van de villa dient niet louter de expressie van de vormgeving, maar ondersteunt tevens de functionele indeling, die voortkomt uit de oriëntatie van het gebouw. De villa is met de voorgevel op het zuiden georiënteerd, waardoor de rotonde van de eetkamer het middaglicht en de ondergaande avondzon kan capteren. Als pendant is ter hoogte van de woonkamer een terrasloggia met houten pergola voorzien, bedoeld om beschut van de open lucht, de zon en de passage op de Tiensesteenweg te genieten. Tussen de eetkamerrotonde en de halve rotonde van de vestiaire is de hoofdingang ondergebracht, als een portaal dat met een uitnodigend gebaar de overgang tussen buiten- en binnenruimte. De golvende betonnen luifel op imposthoogte, bedoeld als brise-soleil voor de eetkamerrotonde, biedt terzelfdertijd beschutting aan dit portaal. De dienstingang uiterst links, wordt door de eetkamerrotonde in alle discretie aan het zicht onttrokken. Louter vormelijk versterken de rotondes en luifel het gestroomlijnde karakter dat het modernisme doorgaans beoogt. De voor deze architectuur al even kenmerkende nautische referenties, komen tot uiting in de ijzeren balustrade boven de eetkamerrotonde, de zwevende schoorsteen met een bolornament als bekroning en de vlaggenmast. Beide laatstgenoemde elementen doorbreken met een verticaal accent de dominante horizontale gelaagdheid van bouwvolume en opstand, De huisnaam “Roma” is met losse metalen letters in eigentijdse typografie op de gevel aangebracht. Het patroon met dubbele spiralen in het smeedwerk van de inkomdeuren en bovenlichten, verlenen het geheel een decoratieve toets. De zij- en achtergevels tenslotte kenmerken zich door een functionalistische soberheid, slechts verlevendigd door uitspringende volumes en verspringende gevelvlakken en kroonlijsten. Zoals boven de eetkamerrotonde suggereert een ijzeren balustrade geheel volgens de modernistische canon een dakterras. De garage en bergplaats vormt een vrijstaand paviljoen op een rechthoekige plattegrond, loodrecht ingeplant ten opzichte van de villa, opgetrokken uit dezelfde materialen en met dezelfde architecturale kenmerken. Het kubusvormige volume van de garage met verdieping onder plat dak, wordt geflankeerd door het lage volume onder lessenaarsdak van de bergplaats. Een rechthoekige, hoger opgetrokken erker verleent de hoekpartij van de verder sobere opstand een plastisch accent. Plattegrond De plattegrond van de oorspronkelijk als vakantiewoning geconcipieerde “Villa Roma”, beantwoordt aan een compact, functionalistisch principe van ruimte-indeling. Kenmerken Dossiernummer: 4.001/24062/119.1
Pagina 3 van 8
Beschermingsdossier: “Villa Roma” - monument
zijn een optimaal gebruik van de nuttige oppervlakte, een heldere circulatie vanuit een centraal punt, en een compartimentering en schakeling van de functionele zones. De inkomhal kreeg als belangrijkste circulatieruimte een centrale inplanting in de woning. Deze kleine rechthoekige ruimte biedt rechtstreeks toegang tot de eetkamer met rotonde aan de westzijde, en tot de tweeledige woonkamer met loggia en erkers aan de oostzijde. Een kwartcirkelvormige annex aan de zuidzijde van de inkomhal herbergt de vestiaire, en de L-vormige dienst- en nachthal in het verlengde aan de noordzijde ontsluit de slaapvertrekken, de badkamer met toilet en de keuken, en biedt toegang tot de kelder. De keuken bevindt zich aan de westzijde achter de eetkamer, en beschikt over een eigen dienstingang voor personeel en leveranciers. Het slaapgedeelte bestaat uit twee onderling verbonden slaapkamers van licht afwijkende oppervlakte, de grootste met en suite badkamer. Interieur Het interieur van “Villa Roma” werd bezocht op 4 november 2015. Algemeen heeft de villa een gaaf bewaard interieur, oorspronkelijk gericht op een niet permanent verblijf in contact met de natuur en de buitenlucht. Dit verklaart de compacte indeling en de sobere aankleding zonder uiterlijk vertoon. Pitchpine is gebruikt voor het schrijnwerk van binnendeuren, lambriseringen, en inbouwkasten, verchroomd nikkel voor het deur- en vensterbeslag, keramische tegels voor de vloeren van hal en eetkamer, vloeren en wanden van keuken en badkamer, en voor de vensterbanken, een eenvoudig stucprofiel als kroonlijst voor de plafonds, en plankenvloeren voor de woon- en slaapkamers. De inkomhal en de aanpalende dienst- en nachthal zijn van elkaar gescheiden door een onderaan ingesnoerde rondboog, die de kleine ruimte een zeker diepteperspectief geeft. Waar de wanden en zoldering volledig met donker gebeitst hout bekleed zijn, verleent een cirkelvormig bovenlicht in glas-in-lood de hal een kleurrijk accent. Daarvoor is gehamerd glas in twee tinten blauw, groen en geel, aangevuld met rood, oranje en wit verwerkt tot een radiaal, stervormig patroon. De tegelvloer is opgebouwd uit vierkante tegels, die in de inkomhal een geometrisch patroon vormen in wit, zwart, grijs en rood. In de dienst- en nachthal met typische rondboogdeuren, vormt de vloer een doorlopend rood vlak binnen een zwarte boord die aansluit op de plint. Van de aansluitende vestiaire is de oorspronkelijke vloerbekleding verdwenen. Tegen de wand is een drieledig buffet aangebracht, volledig betegeld in oranjerood en zwart voor de plint. De eetkamer is een rechthoekige ruimte, waarop de door een houten rolluik afsluitbare rotonde aansluit. De zoldering is versierd door middel van een hoge kroonlijst met een geleed en getrapt profiel. In deze ruimte werd de door lijm beschadigde tegelvloer begin jaren 2000 vervangen, met reconstructie van het oorspronkelijke geometrische patroon. Daarbij werden tegels van hetzelfde formaat gebruikt, in gelijkaardige tinten zwart, wit en blauw. De keuken heeft een ivoorkleurige tegellambrisering met zwarte plint, geaccentueerd door een geblokte fries in zwart en oker. Van de oorspronkelijke uitrusting zijn de in dezelfde tinten betegelde schouw en wasbak bewaard, evenals een hangwandkast uit pitchpine met ronde handgrepen uit kunststof, en een metalen belpaneel en bel voor het dienstpersoneel van het merk PR Eclipse. Ook hier is de tegelvloer met een geblokt patroon in roodbruin en grijs een reconstructie. De woonkamer vormt een suite van twee dooreenlopende vertrekken, gescheiden door een rondboog. De zoldering heeft hetzelfde profiel als in de eetkamer, en de vloer bestaat uit planken. Het eerste gedeelte dat uitgeeft op de terrasloggia, wordt gemarkeerd door een eenvoudige schouw uit roodbaksteenmetselwerk, met een zwart betegelde plint, een oranje betegelde haard, en een houten schoorsteenmantel. Het tweede gedeelte onderscheidt zich door een kruisvormige plattegrond vanwege de
Dossiernummer: 4.001/24062/119.1
Pagina 4 van 8
Beschermingsdossier: “Villa Roma” - monument
rechthoekige erkers in voor- en zijgevel. Ook hier is de erker van de voorgevel afsluitbaar door een houten rolluik. De kleinste van beide slaapkamers onderscheidt zich door een nis met hoeketagères. Verder hebben deze ruimtes met plankenvloer en kroonlijst uit stuc geen bijzondere interieurkenmerken. De badkamer is uitgerust met een op een trede geplaatst ligbad, een wastafel en een door een tussenwand afgeschermd wc. De wandbekleding bestaat uit groene tegels met zwarte profieltegels in de hoeken, en een geblokte fries uit zwarte en beige of bruine tegels, en een plint uit zwarte tegels. De vloer is bekleed met beige tegels, verlevendigd door een geblokt patroon van groene en zwarte tegeltjes. Badkuip, zeepbakje, wastafel en etagère zijn vermoedelijk nog oorspronkelijk, wc en alle kraanwerk zijn vernieuwd. c.
Fysische toestand
Behoudens verborgen gebreken, bevindt het gebouw zich in goede bouwfysische toestand, en wordt het goed onderhouden. De laatste renovatie- en onderhoudswerken dateren uit 2002-2005. Voor de bouwfysische evaluatie van het goed, verwijzen we naar het inspectierapport van Monumentenwacht Vlaanderen die het goed laatst inspecteerde op 20 maart 2009. De resultaten van deze inspectie werden gebundeld in de Inspectierapporten B-35/20741/2009 en B-35/20742/2009. B.
EVALUEREND GEDEELTE
a.
Evaluatie van de erfgoedwaarden
De “Villa Roma”, Tiensesteenweg 329 in Leuven, wordt voorgedragen voor bescherming omwille van de architecturale waarde. Victor Broos behoort tot de koplopers van het modernisme in Leuven. Het moderne bouwen drong hier pas door omstreeks 1932, kende een uitgesproken hoogtepunt rond 1935-1936, maar vlakte vanaf 1937 opnieuw af. Deze korte tijdsspanne valt samen met het begin van de loopbaan van Victor Broos, die de “Villa Roma” op zesentwintigjarige leeftijd ontwierp, twee jaar na het behalen van zijn diploma. Samen met de “Villa Gai Soleil” uit hetzelfde jaar verderop aan de Tiensesteenweg, en de woning Claerhout uit 1935 aan de Koning Albertlaan in Kessel-Lo, behoort de “Villa Roma” tot de meest uitgesproken modernistische realisaties van de architect. De gaaf bewaarde “Villa Roma” onderscheidt zich binnen het oeuvre van Victor Broos, als een zeldzame en authentieke uiting van het modernistische ideeëngoed, dat de jonge en veelbelovende architect zich op een persoonlijke manier trachtte eigen te maken. De interpretatie die Broos aan het modernisme gaf, ontleende zijn inspiratie eerder aan het tactiele baksteenmodernisme van Henry van de Velde of Willem Marinus Dudok, dan aan het radicale functionalisme van de International Style. Binnen de context van de Leuvense interbellumarchitectuur, die tot diep in de jaren 1920 gedomineerd werd door de traditionalistische wederopbouw, behoort het gebouw tot de meest representatieve voorbeelden van de schaarse moderne woningbouw uit het midden van de jaren 1930. De architecturale kwaliteit van de “Villa Roma” weerspiegelt zich voor het exterieur in de plastische expressie van volumeopbouw, het verzorgde materiaalgebruik met name het baksteenmetselwerk met schaduwvoeg, en de eigentijdse vormgeving van het schrijn- en smeedwerk. De functionele planopvatting beantwoordt aan een vooruitstrevende visie op het wonen die rekening houdt met oriëntatie, licht en lucht, in contact met de natuur. In het interieur zijn de hal met vestiaire, de eetkamer annex keuken, de woonkamer en de badkamer opmerkelijk, omwille van hun gaaf bewaard voorkomen, gekenmerkt door kleurrijke tegelvloeren en een glas-in-lood-bovenlicht, de interactie van binnen- en Dossiernummer: 4.001/24062/119.1
Pagina 5 van 8
Beschermingsdossier: “Villa Roma” - monument
buitenruimten, de authentieke inrichting van keuken en badkamer. De voortuin met zijn afsluiting, tuinornament en bij de woning aansluitende plantenborder bepaalt in sterke mate het beeld van de woning en de inpassing in het straatbeeld. De uitgestrekte, als gevarieerde boomgaard aangeplante achtertuin, maakt integraal deel uit van de typologie van de villa, die oorspronkelijk als vakantiewoning bedoeld was. b.
Motivering van het type bescherming
Omwille van de historische en ruimtelijke contextwaarde tussen woning, garage en tuin en de ensemblewaarde van exterieur en interieur wordt de villa beschermd als monument, met inbegrip van de garage, de voor- en achtertuin. c.
Motivering van de afbakening
Een bescherming streeft ernaar om het historische perceel maximaal op te nemen binnen de afbakening. Om de erfgoedwaarden van dit type woning te bestendigen en te vrijwaren voor de toekomst, is het opportuun de contextuele relatie tot de voortuin en de achtertuin mee op te nemen in de afbakening als monument. Ook de garage wordt opgenomen in de afbakening gezien deze tot het oorspronkelijke bouwprogramma behoort en samen met de woning werd ontworpen. Het interieur van dit paviljoen heeft geen erfgoedwaarde. d.
Juridische toestand -
Gewestplanbestemming: woongebied. Het perceel maakt deel uit van Tiensesteenweg.
de
Ruimtelijke
Uitvoeringsplannen
C.
BEHEERSVISIE
a.
Beheersdoelstellingen voor het beschermd onroerend goed
De algemene doelstelling van de bescherming is het behoud van de erfgoedkenmerken en –elementen die de basis vormen voor de erfgoedwaarden. De voorliggende beheersdoelstellingen zijn ontstaan op basis van onderzoek in situ-, literatuur- en archiefonderzoek. Dit sluit niet uit dat bij toekomstige werken en/of verder onderzoek gegevens bekend worden die ertoe leiden dat de omschreven beheersdoelstellingen verfijnd, genuanceerd of geïnterpreteerd kunnen worden (voorzorgbeginsel). Met betrekking tot voorliggend beschermingsvoorstel dient de configuratie en de ensemblewaarde van het geheel, gekenmerkt door de intrinsieke samenhang tussen de villa, de garage, de voortuin met tuinmuur en -hek te worden gerespecteerd. Om deze reden zal elke beheersdaad een geïntegreerde en duurzame aanpak vereisen waarbij de impact op de volledige site met al zijn componenten wordt afgewogen en waarbij de draagkracht van de site niet wordt overschreden. Elke beheersdaad moet de beschermde erfgoedwaarden, erfgoedkenmerken en – elementen respecteren en ondersteunen en vereist een geïntegreerde en duurzame aanpak waarbij de impact op het geheel wordt afgewogen en waarbij de draagkracht niet wordt overschreden. Bewaren gaat voor op vernieuwen. Dit veronderstelt vakkundig onderhoud en conserverende ingrepen. De bescherming beoogt het behoud van het gebouwde erfgoed, met name een modernistische villa gekenmerkt door een functionele planindeling. Met betrekking tot het exterieur van villa en garage beoogt de bescherming het behoud van de plastische volumeopbouw, het polychrome materiaalgebruik met name het baksteenmetselwerk met schaduwvoeg, in combinatie met flagstone, rood betegelde
Dossiernummer: 4.001/24062/119.1
Pagina 6 van 8
Beschermingsdossier: “Villa Roma” - monument
bordessen en terrassen, groen beschilderde bepleistering, zwart gelakt houten schrijnwerk en smeedwerk. Met betrekking tot het interieur van de villa dient de oorspronkelijke planindeling gerespecteerd te worden, en is het opportuun elk toekomstig ontwerp hierop te enten. De bescherming beoogt tevens het behoud van de oorspronkelijke wand- en vloerbetegeling, de keramische vensterbanken, het glas-in-lood-bovenlicht, de houten betimmering en het binnenschrijnwerk inclusief hang- en sluitwerk, de stucprofielen van de zolderingen en de nog oorspronkelijke onderdelen van de inrichting van keuken en badkamer. Met betrekking tot de voortuin beoogt de bescherming het behoud van de aanleg en meer specifiek het behoud van de afsluiting, het tuinornament, de plantenborders omdat deze integraal deel uitmaken van de typologie van de villa. Met betrekking tot de achtertuin beoogt de bescherming het behoud van het globale karakter van een hoogstamboomgaard. b.
Bijzondere voorschriften voor het beschermd onroerend goed
De zakelijkrechthouder en de gebruiker van een beschermd goed zijn verplicht de instandhouding en het onderhoud ervan te verzekeren door: 1° het goed als een goede huisvader te beheren en de nodige voorzorgsmaatregelen te nemen tegen schade ten gevolge van brand, blikseminslag, diefstal, vandalisme, wind of water; 2° de toestand van het goed regelmatig te controleren; 3° regulier onderhoud uit te oefenen; 4° onmiddellijk passende consolidatie- en beveiligingsmaatregelen te nemen in geval van nood. Binnen het kader van de omschreven erfgoedwaarden en beheersdoelstellingen is voor de instandhouding en het onderhoud van de villa Roma met g arage, vooren achtertuin, het behoud van volgende erfgoedkenmerken en -elementen verplicht: 1° de schaal en het volume van de woning en garage, de gevelopstand en -geleding, het parement (baksteenmetselwerk met schaduwvoeg, flagstone, bepleistering) en het type bedaking (plat dak); 2° het historisch schrijn- en smeedwerk; 3° de planindeling van de woning; 4° de oorspronkelijke interieurinrichting en -aankleding van de woon- en slaapvertrekken, keuken en badkamer in de woning: de vloeren (van hout, tegels), alle binnenschrijnwerk met hang- en sluitwerk, de lambrisering (hout, tegels), de schouw, het stucwerk, de vensterbanken en rolluikkasten; 5° de voortuinafsluiting aan de straat; c.
Toelatingsplichtige handelingen voor het beschermd onroerend goed
Voor de percelen opgenomen in de bescherming gelden volgende toelatingsplichtige handelingen: 1° het plaatsen, slopen, verbouwen of heropbouwen van een constructie; 2° het verwijderen, vervangen, wijzigen of verstevigen van constructieve elementen; 3° het verwijderen, vervangen of wijzigen van historische materialen en het toepassen van behandelingen met als doel de historische materialen te reinigen, te herstellen, te verduurzamen of te beschermen tegen verweer en aantasting; 4° het uitvoeren van de volgende werken aan het dak en de buitenmuren van constructies: a) het verwijderen, vervangen of wijzigen van dakbedekking en gootconstructies; b) het verwijderen van voegen en het hervoegen; c) het aanbrengen, verwijderen, vervangen of wijzigen van de kleur, textuur of samenstelling van de afwerkingslagen; d) het aanbrengen, verwijderen, vervangen of wijzigen van buitenschrijnwerk, deuren, ramen, poort, inclusief de beglazing, beslag, hang- en sluitwerk; Dossiernummer: 4.001/24062/119.1
Pagina 7 van 8
Beschermingsdossier: “Villa Roma” - monument
e) f)
5° het a) b) c) d)
e)
het aanbrengen, verwijderen, vervangen of wijzigen van aard- en nagelvaste elementen, smeedijzer en beeldhouwwerk, inclusief nieuwe toevoegingen; het aanbrengen, vervangen of wijzigen van opschriften, publiciteitsinrichtingen of uithangborden met uitzondering van verkiezingspubliciteit en met uitzondering van publiciteitsinrichtingen, waarbij wordt bekendgemaakt dat het goed te koop of te huur is, op voorwaarde dat de totale maximale oppervlakte niet meer bedraagt dan 4m²; uitvoeren van de volgende omgevingswerken: het plaatsen of wijzigen van boven- en ondergrondse nutsvoorzieningen en leidingen; het plaatsen of wijzigen van afsluitingen; het uitvoeren van graafwerken die de stabiliteit van de gebouwen en constructies in gevaar kunnen brengen; het aanleggen of wijzigen van verharding met een minimale gezamenlijke grondoppervlakte van 30 m² of het uitbreiden van bestaande verhardingen met minimaal 30 m², met uitzondering van verhardingen geplaatst binnen een straat van 30 meter rond een vergund of een vergund geacht gebouw; het structureel en fundamenteel wijzigen van de aanleg van de tuin;
Voor het interieur van de villa Roma gelden volgende toelatingsplichtige handelingen: 1° het uitvoeren van destructief materiaaltechnisch onderzoek; 2° het uitvoeren van structurele werken en het toevoegen van nieuwe structuren; 3° het uitvoeren van werken die het uitzicht of de indeling van het interieur wijzigen; 4° het verwijderen, vervangen of wijzigen van historische materialen en het toepassen van behandelingen met als doel de historische materialen te reinigen, te herstellen, te verduurzamen of te beschermen tegen verweer en aantasting; 5° het verwijderen, vervangen of wijzigen van plafonds, vloeren, schouw, stucwerk, binnenschrijnwerk, inclusief de beglazing, lambriseringen, beslag, hang- en sluitwerk, en van de waardevolle interieurdecoratie; 6° het bepleisteren van niet-bepleisterde elementen of het bepleisteren met een andere samenstelling of textuur, alsook het ontpleisteren van bepleisterde elementen; 7° het beschilderen van ongeschilderde elementen of het schilderen in andere kleuren of kleurschakeringen of met een andere verfsoort dan de aanwezige; Er is geen toelating vereist voor het onmiddellijk nemen van passende consolidatie- en beveiligingsmaatregelen in geval van nood, noch voor de uitvoering van regulier onderhoud van beschermde goederen. D.
BRONNEN
Kadaster Vlaams-Brabant, mutatieschetsen Bierbeek, afdeling 2 (Korbeek-Lo), 1935/2. AMELYNCK J., DEVOLDERE S., SCHOONJANS Y. & SILVERANS l. 2002: Victor Broos. De kracht van het alledaagse, Leuven. E.
FOTOBIJLAGE BIJ HET DOSSIER
Afzonderlijk document F.
OMGEVINGSPLAN BIJ HET DOSSIER
Afzonderlijk document Jo Braeken, 18 mei 2016 Dossiernummer: 4.001/24062/119.1
Pagina 8 van 8