Beschermingsdossier: Beeldbepalende gekandelaarde kapellinde op vijfsprong van wegen monument
Beschermingsdossier: Beeldbepalende gekandelaarde kapellinde op vijfsprong van wegen, Heers (Rukkelingen-Loon) en Gingelom (Jeuk), Walenstraat, Sterstraat, Heyseltstraat, Groene Weg zonder nummer - monument
INHOUDELIJK DOSSIER: A.
BESCHRIJVEND GEDEELTE
a.
Historisch overzicht
Op de Villaretkaart (ca. 1750) is er tussen Heyselt en Rukkelingen al een vijfsprong zichtbaar. Het betreft de wegen naar Boekhout in het noorden en Bettincourt in het zuiden (huidige Walenstraat), een oude secundaire verbindingsweg tussen Sint-Truiden en Borgworm, de weg naar Rukkelingen in het oosten (huidige Sterstraat), de weg naar Jeuk in het westen (huidige Heyseltstraat) en een thans verdwenen pad dat naar het kasteel van Mechelen-Bovelingen leidt. De huidige Groene weg, in het zuidwesten richting Corswarem, takt op deze kaart aan op de Heyseltstraat, ten westen van de vijfsprong. Dit wegenpatroon blijft tot in de jaren 1960 bewaard. Op de kaart van de Atlas der Buurtwegen uit 1841 staat in de hoek tussen de Walenstraat en het ondertussen verdwenen pad in noordoostelijke richting, een kapel aangeduid. Deze wordt ook weergegeven op de Vandermaelenkaart (1850) met de vermelding Tilkenskapel. Wanneer, waarom en door wie de kapel werd opgericht is niet geweten, want de kapel werd nooit geregistreerd op het kadaster. Vermoedelijk kan ze toegeschreven worden aan de familie ‘Tilkens’, een familienaam die in de streek Gingelom – Sint-Truiden – Landen veelvuldig voorkomt. Gezien de locatie, op een kruispunt van wegen en op de grens tussen twee gemeenten, is het goed mogelijk dat deze stenen kapel een oudere boomkapel verving. De kapel staat vanaf 1850 (Vandermaelen) tot en met 1960 op alle topografische kaarten afgebeeld. Ze wordt ook vermeld in het rapport van de eerste algemene waterpassing die tussen 1857 en 1873 door het Krijgsdepot over heel België werd uitgevoerd in functie van de opmaak van militaire topografische kaarten. De sokkel van de kapel wordt hier immers vermeld als geodetisch punt: “Partie supérieur du socle de la chapelle dite Tilkenskapel au carrefour des chemins vers Bouchout, Bettincourt, Goyer et RoclangeLooz – 111,42 m” (Cnophs, 1879). Naar verluidt zouden er aanvankelijk drie bomen bij de kapel gestaan hebben: de huidige linde, een boom in de noordwestelijke hoek van het perceel en een linde vooraan op het perceel, waar nu een jonge boom uit de oude stam ontsproten is. Vermoedelijk werden deze bij de kapel aangeplant en dateren ze dus van de eerste helft van de 19de eeuw. Op een luchtfoto uit 1947 zijn er nog twee bomen te zien. De kapellinde werd gekandelaard, een oude beheersvorm waarbij de gesteltakken periodiek teruggezet worden. In de jaren 1960-1970 was het gebied onderdeel van de ruilverkavelingen RukkelingenLoon en Jeuk. Op dat ogenblik wijzigde het wegenpatroon van de vijfsprong naar zijn huidige toestand, met afschaffing van de noordoostelijke voetweg en aantakking van de weg naar Corswarem op het kruispunt. De wegen werden toen ook gebetonneerd. Waarschijnlijk verdween de kapel eveneens tijdens deze ruilverkavelingen. Alleszins wordt ze niet meer afgebeeld op topografische kaarten vanaf 1976. Nabij de boom is nog een lokale witte kalksteen aanwezig. Uit het infobord dat bij de boom geplaatst werd, blijkt dat de lokale bevolking deze steen als grenssteen beschouwt. Dergelijke stenen werden ook elders in de provincie Limburg als grenssteen gebruikt en Dossiernummer: 4.001/73022/101.1
Pagina 1 van 9
Beschermingsdossier: Beeldbepalende gekandelaarde kapellinde op vijfsprong van wegen monument
de steen bevindt zich nabij een administratieve grens, namelijk tussen Jeuk en Rukkelingen-Loon. Er zijn echter geen harde bewijzen hiervoor. De steen bevat geen inscripties, werd nergens vermeld als ‘borne’ op topografische kaarten en bevindt zich niet langs de knik van een grens, waar grensmarkeringen algemeen voorkomen. Gezien de ligging op de site van de voormalige kapel is het daarom goed mogelijk dat het hier gaat om een overblijfsel van de Tilkenskapel dat werd gerecupereerd als grenssteen. De boom bevindt zich immers op de grens van twee fusiegemeenten (Gingelom en Heers) die werden gevormd in dezelfde periode als de ruilverkavelingen en de afbraak van de kapel. In 2006 werd er door een Waalse bedevaarder een kapelletje, gewijd aan Onze-LieveVrouw van Lourdes, aan de boom bevestigd. Dat Maria in deze nieuwe kapel ook nu nog aanbeden wordt, blijkt uit de mooi verzorgde kunststoffen bloemen die nog steeds rond de kapel worden bevestigd. b.
Beschrijving met inbegrip van erfgoedkenmerken en erfgoedelementen
De linde staat in de hoek van de Walenstraat en de Sterstraat in Heers (RukkelingenLoon). Het is een zomerlinde (Tilia platyphyllos) die werd gekandelaard en een stamomtrek heeft van 261 cm (gemeten op 150 cm hoogte). De kapellinde staat langs een vijfsprong van wegen: De Sterstraat (Rukkelingen-Loon) richting noordoosten die het kruispunt verbindt met Mechelen-Bovelingen; De Walenstraat die van het noorden naar het zuiden loopt en Sint-Truiden met Borgworm verbindt. Het gaat hier om een secundaire verbindingsweg, de hoofdverbinding liep door Jeuk. De Walenstraat vormt tevens de grens tussen Jeuk (Gingelom) en Rukkelingen-Loon (Heers). De Groene weg (Jeuk) richting zuidwesten die vanaf het kruispunt naar het Waalse Corswarem loopt; De Heyselstraat (Jeuk), richting noordwesten, die naar het nabijgelegen gehucht Heyselt gaat. De boom begeleidde eertijds de stenen Tilkenskapel, die rond 1960 verdween en dateert vermoedelijk van de bouwperiode van deze kapel, in de eerste helft van de 19de eeuw. Nu is aan de boom zelf een boomkapelletje bevestigd met een beeldje van Onze-LieveVrouw van Lourdes. Dit kapelletje werd door een Waalse bedevaarder in 2006 aangebracht. Naar verluidt stonden er vroeger drie lindebomen. In de stronk van de tweede boom is een jonge linde opnieuw uitgegroeid. De derde linde is volledig verdwenen, maar stond vermoedelijk in de noordwestelijke hoek van het opgehoogde stuk grond, waar nog een kleine uitstulping zichtbaar is. Nabij de linde staat een lokale witte kalkzandsteen. Het is onduidelijk of dit het enige overblijfsel van de voormalige Tilkenskapel is, of een grenssteen van andere oorsprong. De linde, die is aangeplant op een verhoging, domineert het verder quasi open landbouwlandschap dat voornamelijk gebruikt wordt als akker met enkele laagstamboomgaarden. c.
Fysische toestand
De linde is vitaal en vertoont geen zichtbare gebreken. Hij wordt nog steeds periodiek gekandelaard en is dus goed onderhouden. Onderaan de stam komt veel stamopslag voor. Tegen de boom zijn een kapel en kunstbloemen bevestigd.
Dossiernummer: 4.001/73022/101.1
Pagina 2 van 9
Beschermingsdossier: Beeldbepalende gekandelaarde kapellinde op vijfsprong van wegen monument
Naast deze kapellinde staat nog een stronk van een tweede oudere linde waarin een nieuwe jonge opgaande boom is gegroeid. Beide lindes bevinden zich op een opgehoogd driehoekig terrein, in het westen begrensd door de Walenstraat en langs de overige zijden door weidepalen gescheiden van het aangrenzende akkerland. De boom staat op de hoek van een vijfsprong bestaande uit smalle gebetonneerde en goed onderhouden landbouwwegen uit de periode van de ruilverkavelingen. B.
EVALUEREND GEDEELTE
a.
Evaluatie van de erfgoedwaarden
De erfgoedwaarden zijn gedefinieerd in de vaststellingsmethodologie. Het doel van de evaluatie van erfgoedwaarden is tweeledig: het ruimer contextueel kaderen van het goed de motivering van waarden die de bescherming verantwoorden Esthetische waarde De beeldbepalende gekandelaarde linde, gelegen op een licht opgehoogd driehoekig terrein langs een vijfsprong van wegen, is dominant aanwezig in een eerder eenvormig open landbouwlandschap. Door zijn traditionele beheersvorm, biedt de boom zowel in de winter, wanneer de knoestige gesteltakken goed zichtbaar zijn, als in de zomer, wanneer de kruin en mooie ovale vorm aanneemt, een esthetisch mooie aanblik. Het goed onderhouden boomkapelletje, versierd met kunstbloemen, draagt bij aan deze belevingswaarde. Mits goed onderhoud zal deze esthetische waarde, naarmate de boom ouder, dikker en imposanter wordt, nog toenemen in de toekomst. Ruimtelijk-structurerende waarde De gekandelaarde kapellinde bevindt zich langs een vijfsprong van wegen in een open landbouwgebied en trekt zo alle aandacht naar zich toe. Deze beeldbepalende boom staat op een licht opgehoogd terrein en vormt een duidelijk oriëntatiepunt in een eerder eentonig landschap, gekenmerkt door grote akkers en enkele laagstamboomgaarden. Door het open landschap is ook het stervormige wegenpatroon duidelijk herkenbaar. De noord-zuid lopende Walenstraat, geflankeerd door de gekandelaarde linde met daarnaast een witte lokale kalkzandsteen die tegenwoordig als grenssteen wordt beschouwd, visualiseert bovendien de grens tussen de (deel)gemeenten Jeuk (Gingelom) en Rukkelingen-Loon (Heers). Hoewel het inplanten van een boom langs kruispunten en administratieve grenzen een algemeen gebruik is, komen bomen op dergelijke markante kruispunten, waar meer dan 4 wegen samenkomen, zelden voor. Op basis van de Inventaris Houtige Beplantingen met Erfgoedwaarde (toestand 21/03/2016) zijn er momenteel slechts drie gelijkaardige locaties gekend. De combinatie van dergelijke beeldbepalende boom in een eerder open agrarisch landschap die werd ingeplant op een markant kruispunt en bovendien op een administratieve grens, maakt deze boom uniek in Vlaanderen. Volkskundige waarde De zomerlinde werd in oorsprong vermoedelijk aangeplant bij de thans verdwenen Tilkenskapel. Deze kapel werd circa 1840 op privé-initiatief opgericht op een kruispunt van vijf wegen en langs de administratieve grens van twee gemeenten. Vermoedelijk werden op hetzelfde moment drie lindebomen rondom de kapel aangeplant. Het voorzien van grenspunten en straathoeken van kleine religieuze monumenten, bomen en/of markeringspunten, is een typisch plattelandsgebruik. Deze uiting van devotie vond vooral plaats vanaf de tweede helft van de 19de eeuw, toen het katholieke geloof, en vooral de Dossiernummer: 4.001/73022/101.1
Pagina 3 van 9
Beschermingsdossier: Beeldbepalende gekandelaarde kapellinde op vijfsprong van wegen monument
Mariaverering, een sterke heropleving kende. Kapelletjes werden in die periode veelvuldig opgericht, voornamelijk ter bescherming, om genezing af te smeken of als dank. Het aanplanten van linden bij kapellen is een oud volksgebruik dat zijn oorsprong vindt in de voorchristelijke boomverering. Tijdens de kerstening werden heidense gebruiken in een christelijk jasje gestoken om zo het nieuwe geloof verteerbaarder te maken. De Germaanse godin Freya, die vroeger in de lindebomen vereerd werd, ruimde plaats voor Maria. Kapelletjes werden in (linde)bomen gehangen of werden opgericht onder de schaduw van een boom. (Lukács-Graus, 2000). Op basis van de Inventaris Houtige Beplantingen met Erfgoedwaarde (d.d. 21/03/2016) blijkt dat circa 1/3 tot de helft van deze kapellindes een traditioneel beheer kende zoals het knotten of kandelaberen. Kandelaberen is een oude beheersvorm, waarbij de gesteltakken periodiek teruggezet worden, die leidt tot een mooie ellipsvormige kruinontwikkeling. Het oorspronkelijk ensemble van een kapel met drie lindes is verdwenen. Slechts één geknotte kapellinde en een jonge opgaande linde ontsproten uit de opslag van een verdwenen boom bleven bewaard. Mogelijk is ook de witte kalkzandsteen nabij de bomen, thans beschouwd als grenssteen, nog een relict van de kapel. De kapel, evenals de twee andere oorspronkelijk aangeplante lindes, verdwenen in de tweede helft van de 20ste eeuw. Ondanks het ontbreken van de oorspronkelijke kapel, blijft de overgebleven geknotte linde herkenbaar als kapelboom. Dit is te danken aan de soort, het traditionele beheer, dat nog actief wordt voortgezet, de ligging langs een kruispunt van wegen en op een administratieve grens en de recente toevoeging van een, eveneens nog actief onderhouden en versierde, boomkapel waardoor zijn oorspronkelijke functie werd hersteld. b.
Motivering van het type bescherming
De beeldbepalende gekandelaarde kapellinde, gelegen langs een vijfsprong van wegen, is een typisch voorbeeld van een kapelboom op het platteland. Men plantte op deze belangrijke plaats een linde aan, een boom die van nature voorkomt in Vlaanderen, en snoeide hem in zijn huidige vorm. Door de associatie met de (boom)kapel werd door de mens een symbolische waarde aan de boom toegekend. De boom en zijn inplantingscontext vertegenwoordigen een belangrijke volkskundige, esthetische en ruimtelijk-structurerende waarde. Hierdoor voldoet de gekandelaarde kapellinde op een vijfsprong van wegen aan de definitie van een monument volgens het erfgoeddecreet: : “een onroerend goed, werk van de mens of van de natuur of van beide samen, … van algemeen belang wegens de erfgoedwaarde(n)”. Er wordt dus voorgesteld om de linde en de vijfsprong te beschermen als monument. c.
Motivering van de afbakening
Binnen de afbakening van de monumentbescherming wordt die zone opgenomen die noodzakelijk wordt geacht om het optimaal behoud van de boom en zijn erfgoedcontext te verzekeren. Dit is zowel de boom zelf, bestaande uit kruin, stam en wortelzone als de vijfsprong waarlangs de boom zich bevindt. Algemeen wordt aangenomen dat de belangrijkste wortels van een boom zich zeker uitstrekken tot in de druipzone van de takken, dus iets verder dan de kruinprojectie. De wortels situeren zich echter vooral daar waar lucht en vocht aanwezig is en de wortelgroei kan dus, afhankelijk van de ondergrond (die hier deels verhard en verdicht is door landbouwgebruik), een onvoorspelbare vorm aannemen. Op basis van onderzoek wordt aangenomen dat de zone nodig voor optimale bescherming van de wortelzone bestaat uit een cirkel met een straal die 15 maal de
Dossiernummer: 4.001/73022/101.1
Pagina 4 van 9
Beschermingsdossier: Beeldbepalende gekandelaarde kapellinde op vijfsprong van wegen monument
stamdiameter gemeten op 1,50 m is, ofwel de kroonprojectie met 5 m rondom, afhankelijk van wat het grootst is (Read, 2000; Lonsdale, 2013). Aangezien de kroon periodiek gereduceerd wordt ten gevolge het traditionele beheer, wordt hier enkel de formule met betrekking tot de stamdiameter toegepast: Wortelbeschermingszone = 15(2,61/𝜋) = 12,46 m We voorzien echter dat de boom in de toekomst kan uitgroeien tot een veteraanboom met een omtrek van minimaal 400 cm. Rekening houdend met deze groeimarge is volgende wortelbeschermingszone noodzakelijk: Wortelbeschermingszone = 15(4/𝜋) = 19 m De markante ligging, langs een vijfsprong van wegen op de grens van twee gemeenten, is een essentieel onderdeel van de ruimtelijk-structurerende waarde en het beeldbepalend karakter van de linde. Ook behoud van het kruispunt is dus noodzakelijk in functie van het behoud van de erfgoedwaarden. Er wordt bijgevolg voorgesteld om volgende zone te beschermen als monument: De vijfsprong van wegen (Walenstraat, Sterstraat, Heyseltstraat, Groene Weg) en de aanzet van deze wegen, namelijk de eerste 3 m , vertrekkende vanaf de vijfsprong met daarop aansluitend een cirkelvormige zone met straal van 19 m en de linde als middelpunt, kadastraal gekend als: Heers, 12de afdeling, sectie B, 122A (deel), 128K (deel), 136A en deel uitmakend van het openbaar domein en Gingelom, 8ste afdeling sectie B, 220G (deel), 226C (deel) en deel uitmakend van het openbaar domein. d.
Juridische toestand
Het onroerend goed is bestemd als landschappelijk waardevol agrarisch gebied op het gewestplan. Het is gelegen binnen het Herbevestigd Agrarisch Gebied ‘Landbouwgebieden tussen Kleine Gete en Herk, ten zuiden van Sint-Truiden’. Het is niet gelegen in VEN-gebied en werd niet erkend als natuurreservaat. De boom werd opgenomen in de Inventaris van Houtige Beplantingen Erfgoedwaarde (/ile/boom/300178). Deze inventaris werd nog niet vastgesteld. C.
BEHEERSVISIE
a.
Beheersdoelstellingen voor het beschermd onroerend goed
met
De beheersvisie is erop gericht om de boom zo lang mogelijk in stand te houden en de erfgoedcontext te bewaren. Dit
leidt tot volgende beheersdoelstellingen: verderzetten van het traditioneel onderhoud; monitoring van de fysische toestand; behoud van het kruispunt; behoud van een (boom)kapel; behoud van een zomerlinde op dezelfde locatie.
Verderzetten van het traditioneel onderhoud De zomerlinde werd gekandelaard, een traditioneel beheer dat in stand gehouden moet worden door het periodiek terugzetten van de gesteltakken tot op de knotten.
Dossiernummer: 4.001/73022/101.1
Pagina 5 van 9
Beschermingsdossier: Beeldbepalende gekandelaarde kapellinde op vijfsprong van wegen monument
Monitoring van de kapellinde en zijn standplaats De beheersvisie is erop gericht om de boom zo oud mogelijk te laten worden. Om dit te realiseren moet de fysische toestand van de linde regelmatig gecontroleerd en geëvalueerd worden. Dit laat toe om mogelijke problemen in een vroeg stadium vast te stellen en hier gepaste maatregelen voor te nemen. Ook de standplaats waarin de boom groeit moet regelmatig gecontroleerd worden op bodemverdichting. Daarnaast moet er speciale aandacht geschonken worden aan de nabijgelegen jonge linde. Deze linde bevat het oorspronkelijke genetisch materiaal en is uitgegroeid in de stronk van een van de drie oorspronkelijk aangeplante kapellindes. Hierdoor heeft deze jonge linde eveneens erfgoedwaarde. Om concurrentie met de oudere kapellinde te vermijden, is het noodzakelijk dat ook deze linde gekandelaard wordt. Indien er in de toekomst toch concurrentie zou optreden tussen beide bomen, moet de oude gekandelaarde linde bevoordeeld worden, ten zij dit door een gebrekkige fysische toestand niet wenselijk zou zijn. Behoud van het kruispunt De kapellinde bevindt zich op een grens van twee gemeenten, geaccentueerd door de (grens)steen nabij de linde, en op een kruispunt van (vijf) wegen. Dit is een typische context op het platteland waar bomen geplant en/of (boom)kapellen opgericht werden. Deze context dient dan ook behouden te blijven. Behoud van een (boom)kapel De aanwezige boomkapel, hoewel recent, draagt bij aan de erfgoedwaarde van de linde, die in oorsprong immers een kapelboom was. Hij werd vermoedelijk samen met nog twee ondertussen verdwenen andere linden aangeplant bij de thans verdwenen Tilkenskapel uit de eerste helft van de 19de eeuw. Het voorkomen van kapellen langs kruispunten van wegen is een typisch fenomeen op het platteland. Het behoud van een (boom)kapel op deze locatie is dan ook wenselijk. Behoud van een zomerlinde op dezelfde locatie De gekandelaarde zomerlinde is beeldbepalend en dominerend in een verder eerder eenvormig landbouwlandschap en accentueert het stervormig wegenpatroon waarlangs hij gelegen is. De boom is bovendien het enige relict van de site rondom de 19de-eeuwse Tilkenskapel. Naar verluidt stonden er aanvankelijk drie linden rond deze kapel. Na het verdwijnen van de Tilkenskapel en de twee overige lindes, kreeg de overblijvende gekandelaarde linde opnieuw de functie van kapelboom. Het behoud van minstens één zomerlinde, een typische kapelboom, op deze locatie is bijgevolg vereist. Aan de huidige kapellinde moeten alle kansen gegeven worden om hem te laten uitgroeien tot een eeuwenoude veteraanboom. Om dit te realiseren, wordt best een beheersplan opgemaakt waarin een lange termijnvisie met betrekking tot onderhoud, monitoring en de inrichting van de directe omgeving van de boom en hieraan gekoppelde acties opgenomen worden. b.
Bijzondere voorschriften voor het beschermd onroerend goed
Voor het beschermde monument instandhouding en het onderhoud:
gelden
de
volgende
voorschriften
voor
de
De zakelijkrechthouder en de gebruiker van een beschermd goed zijn verplicht de instandhouding en het onderhoud ervan te verzekeren door: 1° het goed als een goede huisvader te beheren en de nodige voorzorgsmaatregelen te nemen tegen schade ten gevolge van brand, blikseminslag, diefstal, vandalisme, wind of water. Dit omvat het beheer van de boom (met stam, kruin en wortels), zijn standplaats, het boomkapelletje, de (grens)steen en de vijfsprong waarlangs de boom gelegen is;
Dossiernummer: 4.001/73022/101.1
Pagina 6 van 9
Beschermingsdossier: Beeldbepalende gekandelaarde kapellinde op vijfsprong van wegen monument
2°
5°
de fysische toestand van de boom en zijn omgeving regelmatig te controleren en te evalueren; regulier onderhoud van de boom en zijn standplaats oordeelkundig uit te oefenen; onmiddellijk passende consolidatie- en beveiligingsmaatregelen te nemen in geval van nood; een zomerlinde behouden op dezelfde locatie na het afsterven van de huidige linde.
c.
Toelatingsplichtige handelingen voor het beschermd onroerend goed
Voor 1° 2° 3°
de volgende handelingen moet een toelating worden aangevraagd: de aanmerkelijke reliëfwijziging van de bodem; het plaatsen, slopen, verbouwen of heropbouwen van een constructie; het uitvoeren van de volgende omgevingswerken: a) het plaatsen of wijzigen van bovengrondse nutsvoorzieningen en leidingen; b) het plaatsen of wijzigen van afsluitingen, met uitzondering van gladde schrikdraad en prikkeldraad ten behoeve van veekering; c) het aanleggen, structureel en fundamenteel wijzigen of verwijderen van wegen en paden; d) het vellen of beschadigen van bomen en struiken die opgenomen zijn in het beschermingsbesluit of in een goedgekeurd beheersplan, en elke handeling die een wijziging van de groeiplaats en groeivorm van de bomen en de struiken die opgenomen zijn in het beschermingsbesluit of in een goedgekeurd beheersplan tot gevolg kan hebben; e) het aanleggen of wijzigen van verharding of het uitbreiden van bestaande verhardingen met minimaal 30 m²; f) het plaatsen of wijzigen van straatmeubilair, met uitzondering van niet-aarden niet-nagelvaste elementen en verkeersborden vermeld in artikel 65 van het Koninklijk Besluit van 1 december 1975 houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg; g) het aanleggen van sport- en spelinfrastructuur of parkeerplaatsen; h) het aanbrengen, vervangen of wijzigen van opschriften, publiciteitsinrichtingen of uithangborden, met uitzondering van verkiezingspubliciteit en met uitzondering van publiciteitsinrichtingen, waarbij wordt bekendgemaakt dat het goed te koop of te huur is, op voorwaarde dat de totale maximale oppervlakte niet meer bedraagt dan 4 m²; i) het vellen of beschadigen van bomen en struiken of kleine landschapselementen die opgenomen zijn in het beschermingsbesluit of in een goedgekeurd beheersplan, en elke handeling die een wijziging van de groeiplaats en groeivorm van de bomen en de struiken die opgenomen zijn in het beschermingsbesluit of in een goedgekeurd beheersplan tot gevolg kan hebben; j) elke handeling die een aanzienlijke wijziging van de landschapskenmerken tot gevolg heeft, met uitzondering van cultuurgewassen, onder meer voor de landbouw, en tuinbeplanting.
3° 4°
Er is geen toelating vereist voor de uitvoering van regulier onderhoud van beschermde goederen. Er is geen toelating vereist voor de uitvoering van handelingen aan of in beschermde goederen, als die handelingen uitdrukkelijk van toelating zijn vrijgesteld in een daarvoor opgestelde lijst die bij een overeenkomstig artikel 8.1.1 van het Onroerenderfgoeddecreet van 12 juli 2013 goedgekeurd beheersplan hoort. Er is geen toelating vereist voor het onmiddellijk nemen van passende consolidatie- en beveiligingsmaatregelen in geval van nood, noch voor de uitvoering van regulier onderhoud.
Dossiernummer: 4.001/73022/101.1
Pagina 7 van 9
Beschermingsdossier: Beeldbepalende gekandelaarde kapellinde op vijfsprong van wegen monument
D.
BRONNEN
Archivalische bronnen Kadasterarchief Limburg, Mutatieschetsen en kadastrale leggers Heers, afdeling 12 (Rukkelingen-Loon). Cartografische bronnen Carte topographique de la partie de la Belgique comprise entre Gand et Tournay, Maestricht et Liège, levée par Villaret, Ingénieur du Roi, 1748, Institut National de l’Information Géographique et Forestière-Saint-Mandé (France), schaal 1:14400. Topografische kaart van België, Philippe Vandermaelen, uitgegeven in 1846-1854, schaal 1:20.000. Topografische kaarten van België, Eerste editie, Krijgsdepot, uitgegeven in 1865-1880, schaal 1:20.000. Topografische kaarten van België, Tweede editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1880-1884, schaal 1:20.000. Topografische kaarten van België, Derde editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1889-1900, schaal 1:20.000. Topografische kaarten van België, Herziening derde editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1900-1930, schaal 1:20.000. Kaart van België, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1928-1950, schaal 1:20.000. Kaart van België, Militair Geografisch Instituut, uitgegeven in 1949-1970, schaal 1:25.000. Topografische kaart van België, Herziening tweede editie, Nationaal Geografisch Instituut, uitgegeven in 1961-1979, Kaartblad 41/3-4 Waremme - Momalle , schaal 1:25.000. Topografische basiskaart numerieke reeks, Nationaal Geografisch Instituut, uitgegeven in 2009, schaal 1:10.000. Literatuur LONSDALE, D. (Ed.), 2013: Ancient and other veteran trees: further guidance on management. London. LUKÁCKS-GRAUS M., 2000: Bomen en Religie in: MOENS F. & DE WEERD L. (red.), Bomen en mensen, een oeroude relatie, Amsterdam, 43-72. READ H. 2000: Veteran Trees: a guide to good management, Peterborough. Websites Geografische spreiding van de familienaam ‘Tilkens’ [online], www.familienaam.be.
Gewijzigd
Beeldmateriaal Luchtfoto 1947 B3-SINT-TRUIDEN 218, 1947: Nationaal Geografisch Instituut [online], http://www.ngi.be/cartesius/images/air/1947_B3-SINT-TRUIDEN_218.jpg; Luchtfoto 1948 B1B 227, 1948: Nationaal Geografisch Instituut [online], http://www.ngi.be/cartesius/images/air/1948_B1B_227.jpg ; Luchtfoto 1975 B4R 1712, 1975: Nationaal Geografisch Instituut [online], http://www.ngi.be/cartesius/images/air/F33_1975_B4R_1712_1699.jpg .
Dossiernummer: 4.001/73022/101.1
Pagina 8 van 9
Gewijzigd
Gewijzigd
Gewijzigd
Beschermingsdossier: Beeldbepalende gekandelaarde kapellinde op vijfsprong van wegen monument
Overige bronnen Infobord bij de boom, geraadpleegd tijdens het terreinbezoek op 16/02/2015. Terreinbezoeken 16/02/2015 E.
FOTOBIJLAGE BIJ HET DOSSIER
De fotoregistratie van de fysieke toestand, gevoegd als bijlage bij het Ministerieel Besluit bevat alle relevante foto’s bij deze bescherming. F.
OMGEVINGSPLAN BIJ HET DOSSIER
Afzonderlijk document G.
KAARTEN
Dit dossier bevat geen kaarten.
Anse Kinnaer, 23 maart 2016
Dossiernummer: 4.001/73022/101.1
Pagina 9 van 9