BERCHEM STATIONSOMGEVING
november 2013
We werken eraan In de omgeving van Berchem station krijgen verschillende projecten stilaan concreter vorm. Langs de Posthoflei is een fietsparkeergebouw in aanbouw. Op het terrein van het voormalige postsorteercentrum worden onder meer plannen gemaakt voor een opleidingscentrum. Intussen werkt de stad verder aan het masterplan voor de buurt. Zo moet de Berchemse stationsomgeving een aantrekkelijke en gebruiksvriendelijke plek in de stad worden. In deze nieuwsbrief geven we een stand van zaken rond de verschillende projecten.
DENK MEE NA! Neem deel aan de bewonerswerkgroepen voor de Berchemse stationsomgeving. U leest er alles over op pagina 8.
MASTERPLAN 02
Wat staat er te gebeuren in de stationsomgeving?
PROJECTEN 03
Een nieuwe toekomst voor het voormalige postsorteercentrum
04
Nieuw fietsparkeergebouw aan Posthoflei
NIEUWS 05
Nieuwe voet- en fietspaden langs de Singel
07-08 Verslag infomoment 21 september
06
Samen tuinieren op het stationsplein
08
Opstart werkgroepen
08
Webpagina en online forum
06
District onderzoekt toekomstige mobiliteitsmaatregelen extra-muros
Wat staat er te gebeuren in de stationsomgeving? Vandaag maakt de stad een masterplan op voor de stationsomgeving, dat zal zorgen voor een goede afstemming van de lopende projecten met elkaar en met hun omgeving. Het plan zal bovendien de krijtlijnen uitzetten voor de verdere omvorming van de stationsomgeving tot een aantrekkelijke en gebruiksvriendelijke omgeving. De huidige projecten op een rijtje: •
IRET Development NV plant een nieuw gebouwencomplex op de terreinen van het voormalige postsorteercentrum, met kantoren en andere functies (zoals een opleidingsgebouw, fitness en horeca). De naam van het nieuwe project is ‘X-Antwerpen’.
•
De NMBS-Holding bouwt aan de Posthoflei een nieuw fietsparkeergebouw inclusief een vernieuwde stationsingang. Een brug over de Uitbreidingstraat zal rechtstreeks aansluiten op het fietspad langs de treinsporen.
•
De provincie Antwerpen werkt samen met de stad, de Vlaamse overheid en de NMBS-Holding verder aan de ‘fietsostrade’ (het snelfietspad) langs de spoorlijn Antwerpen-Mechelen. Het plan is om de fietsroute ook via een brug over de Singel heen te leiden. Zo wordt het fietspad in de Stanleystraat rechtstreeks verbonden met dat van de Roderveldlaan.
•
De Lijn maakte aan het station een eindhalte voor een aantal streekbussen. Tussen aankomst en vertrek blijven daardoor enkele bussen kort stilstaan op de Borsbeekbrug. Om deze ‘busbuffer’ een definitieve plaats te geven, wordt onder meer onderzocht of een uitbreiding van het busstation op het Burgemeester Edgard Ryckaertsplein een oplossing kan zijn.
•
De fietspaden langsheen de Singel worden momenteel grondig vernieuwd, samen met de middenbermen en de zijbermen. Daarbij worden ook heel wat extra bomen aangeplant.
Op de volgende pagina’s worden deze projecten verder beschreven.
2
Een masterplan voor de korte en de lange termijn Momenteel zijn de onderzoeken en gesprekken rond het masterplan nog volop aan de gang. Bij de uitwerking van de concrete projecten (zie verder in deze nieuwsbrief) wordt alvast rekening gehouden met de verschillende pistes voor het masterplan. Zo kunnen deze projecten nu al verder worden uitgewerkt.
Een plan in publiek-private samenwerking De stad werkt voor de opmaak van het masterplan samen met het district Berchem, de Vlaamse overheid, de provincie Antwerpen, de NMBS-groep, De Lijn en projectontwikkelaar IRET Development NV. De stad krijgt hiervoor subsidies vanuit het Vlaams Stadsvernieuwingsfonds.
© IRET Development
Toekomstbeeld van het geplande opleidingsgebouw voor Syntra gezien van op de sporen
© IRET Development
X-Antwerpen: Het inrichtingsplan voorziet een hele nieuwe bebouwing rond een centraal plein
een nieuwe toekomst voor het voormalige postsorteercentrum
Omwille van de goede bereikbaarheid met het openbaar vervoer heeft de stad de site Post X bestemd als topen kantoorlocatie. Naast kantoren is het de ambitie hier functies aan te trekken die ook leven brengen na de kantooruren. Het ontwerp, dat uitgetekend werd door de bekende architect Stéphane Beel, houdt hiermee rekening. In totaal komen er tien gebouwen: zes gebouwen aan de kant van de Ring en vier gebouwen aan de kant van de Singel. Centraal in het ontwerp komt een aangenaam plein, dat vlot toegankelijk zal zijn van op de Singel.
Mobiliteit en parkeren De stad werkt met alle partners samen om gepaste maatregelen te nemen op het vlak van mobiliteit en parkeren in de ruime omgeving van Berchem station. De ontwikkelaar voorziet voor elke fase van de ontwikkeling voldoende parkeerplaatsen op eigen terrein, die na de kantooruren opengesteld worden voor de buurt. Op deze manier wordt de parkeercapaciteit in de omgeving optimaal benut.
Ideeën gezocht voor tijdelijke invulling hoek Singel Borsbeekbrug Omdat de volledige ontwikkeling van de site heel wat tijd zal vragen, kan een deel van het terrein intussen een tijdelijke invulling op maat van de buurt krijgen. Heb je een concreet voorstel of wil je hier mee over nadenken? Neem dan contact op met het stedelijk wijkoverleg of schrijf je in voor de werkgroep, via tel. 03 338 40 19 of e-mail
[email protected].
Syntra als eerste bewoner Syntra VZW is een organisatie die praktijkgerichte opleidingen organiseert tijdens en na de kantooruren. Deze organisatie koos X-Antwerpen voor de vestiging van haar nieuwe campus in Antwerpen. Ontwikkelaar IRET Development NV dient hiervoor binnenkort een bouwaanvraag in. De huidige timing voorziet de start van de werken in het voorjaar van 2014 en de oplevering van het nieuwe gebouw in het najaar van 2015.
Deze tekst is gebaseerd op informatie van IRET Development NV. Hebt u vragen over de ontwikkeling van X-Antwerpen? Dan kunt u terecht bij Werner Joris (IRET), tel. 02 402 46 00 of
[email protected].
3
© NMBS-Holding
© Bart Van Tricht
Nieuw fietsparkeergebouw aan Posthoflei De NMBS-Holding werkt intensief aan een nieuw fietsparkeergebouw, dat plaats biedt aan 2 150 fietsen. Hiermee wordt de capaciteit aan gratis fietsparkeergelegenheid vlak bij het station bijna verdubbeld. In het gebouw komt een elektronisch beveiligde zone en wordt ook toezicht gehouden door de medewerkers van het fietspunt. Zij zorgen ook voor kleine fietsherstellingen. Het gebouw vormt ook de nieuwe stationstoegang aan de Posthoflei en zal bijdragen tot de uitstraling van de stationsomgeving. Via de glazen constructie valt er natuurlijk daglicht binnen op de drie overdekte niveaus van de fietsenstalling. De aannemer is een jaar geleden gestart met de funderingswerkzaamheden. Deze vergden veel tijd en
arbeid omdat de stabiliteit van de hoger gelegen sporen voor het treinverkeer moest worden verzekerd. Omdat de aannemer voldoende werfterrein nodig heeft, blijft tijdelijk onvoldoende ruimte aan de werf voor een fietsen voetpad. De NMBS-Holding neemt maatregelen om de hinder voor de reizigers zoveel mogelijk te beperken. Zo zal de stationsingang aan de Posthoflei steeds toegankelijk blijven. Hiervoor werd een speciale toegangstunnel gebouwd boven de werf. De ruwbouw moet klaar zijn tegen de lente van 2014. Daarna start de gevelaankleding en afwerking, zodat eind 2014 de fietsinfrastructuur gebruiksklaar is.
Deze tekst is gebaseerd op informatie van de NMBS-Holding. Neem voor meer informatie contact op met Paul Van Aelst, tel. 03 204 25 80,
[email protected].
4
Nieuwe voet- en fietspaden langs de Singel Groene bermen
Beperkte hinder
De heraanleg van het Singelfietspad is voor de stad een eerste stap om van het uitgestrekte gebied tussen binnen- en buitenstad een kwaliteitsvolle groene ruimte te maken. Er worden 680 extra bomen geplant langs het nieuwe fietspad en op de middenberm. Zwakke weggebruikers worden van het autoverkeer gescheiden door een parkeerstrook met groen. Waar de ruimte ontbreekt, komt er een groene veiligheidsstrook zonder parkeerplaatsen.
De hinder voor het verkeer blijft meestal beperkt tot de werfzone(s). Er is steeds doorgaand verkeer met de auto mogelijk, al is dat soms over één rijstrook. Fietsers krijgen de raad om zo veel mogelijk het Ringfietspad te gebruiken. Omleidingsplannen voor auto en fietser voor specifieke segmenten van de werken zijn steeds terug te vinden op www. antwerpen.be/singelfietspad.
Project in fasen Voor meer informatie rond fasering, omleidingsplannen enz. kijkt u best op www.antwerpen.be/singelfietspad. Via deze pagina kunt u zich inschrijven op de digitale nieuwsbrief. Reageren kan telefonisch op 03 22 11 333 of via Twitter: @stad_antwerpen, #singelfietspad.
© TV Makh
Het project is opgedeeld in fasen. Op maandag 25 november werd er gestart aan de westelijke zijde (“binnenkant”) van het segment tussen de Guldenvliesstraat en de Generaal Capiaumontstraat. Om een goede afstemming mogelijk te maken met het masterplan voor de Berchemse stationsomgeving, wordt het Singelfietspad ter hoogte van het station voorlopig nog niet vernieuwd.
© TV Makh
Vandaag zijn de voet- en fietspaden op de Singel op een aantal plaatsen in slechte staat en onveilig. Daarom werkt de stad in samenwerking met de Vlaamse overheid aan nieuwe, brede en veilige voet- en fietspaden. Extra bomen en groene parkeerstroken zorgen bovendien voor een aangename omgeving. De werken zullen wellicht anderhalf jaar duren, tot en met het voorjaar van 2015.
5
Samen tuinieren op het stationsplein Het district Berchem onderzoekt samen met de vzw Posthof of het mogelijk is om de haagjes op het Burgemeester Edgard Ryckaertsplein te vervangen door een publieke (moes)tuin. De aanleg en het onderhoud van deze tuin vormen een sociaal tewerkstellingsproject. Ook helpende handen uit de buurt zijn meer dan welkom. (Moes)tuinieren met een missie De vzw Posthof wil op verschillende plaatsen in het district (moes)tuinen aanleggen op publieke plaatsen. Een eerste moestuin is al gerealiseerd in het Villegaspark. Door bestaande plantsoenen om te vormen tot gezamenlijk beheerde tuinen, ontstaat een inspirerende publieke ruimte die de sociale interactie in de buurt ten goede komt.
Groenten in de stad? De tuin moet in de eerste plaats een aantrekkelijkere open ruimte worden. Als alles goed gaat, zullen er hier ook groenten en fruit worden geteeld. Op dit moment loopt er op vraag van de Vlaamse overheid een onderzoek naar de gezondheid van groenten die in de stad gekweekt worden. De resultaten hiervan worden in de lente van 2014 verwacht. In afwachting van dit onderzoek zijn er een aantal zaken waarmee we rekening kunnen houden. Zo kan er langs de straatkant een ‘groen scherm’ in de vorm van een haag komen en kan ook de teeltkeuze worden aangepast. Zo neemt spinazie bijvoorbeeld veel meer elementen op uit de lucht dan een aardappel. Ook zullen er geen chemische producten gebruikt worden, wat wel massaal gebeurt voor de groenten die in de supermarkt te vinden zijn. Het laatste woord is hierover dus nog niet gezegd. Dat weerhoudt ons er niet van om te streven naar een inspirerende open ruimte.
Hebt u zin om mee na te denken of actief mee te werken aan de tuinen op het Burgemeester Edgard Ryckaertsplein of in een van de andere nieuwe moestuinen in Berchem? Schrijf u dan nu in voor de bewonerswerkgroep via 03 338 40 19 of per e-mail via
[email protected].
District onderzoekt toekomstige mobiliteitsmaatregelen extra-muros De jongste jaren kwamen er in het district heel wat woningen en kantoren bij, vooral in de wijken buiten de Ring. Ook in de nabije toekomst worden nog verscheidene ontwikkelingen verwacht. Om de bijkomende parkeer- en verkeersdruk in de omliggende wijken op te vangen, onderzoekt het district enkele mogelijke maatregelen. Het uiteindelijke doel is het uitrollen van een gepast mobiliteitsbeleid voor bewoners, gebruikers en bezoekers van Berchem. De eerste stap bestaat uit het in kaart brengen van de parkeersituatie. Op vraag van het districtsbestuur voert
het gemeentelijk parkeerbedrijf GAPA een grootschalig parkeeronderzoek uit. Daarnaast wordt er ook een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd naar een shuttledienst voor de gebieden Fruithof, De Veldekens en de Berchemse stationsomgeving. Over de eventuele maatregelen gaat het district uiteraard in dialoog met alle betrokken partners: het stadsbestuur, het gemeentelijk parkeerbedrijf, de provincie Antwerpen, het Bedrijvencentrum Berchem, VOKA en De Lijn.
Wilt u mee nadenken over de mobiliteit in uw buurt? Schrijf u dan nu in voor de bewonerswerkgroep via 03 338 40 19 of per e-mail via
[email protected].
6
Infomoment Berchem stationsomgeving 21 september Op zaterdag 21 september vond het tweede infomoment plaats rond Berchem stationsomgeving. Volgende onderwerpen kwamen aan bod: masterplan stationsomgeving; project X-Antwerpen; herwaarderingsplan Zurenborg; en de districtsinitiatieven ‘Shuttledienst naar CityLink’ en ‘Mobiele tuinen’. Na afloop van de presentaties konden de aanwezigen vragen en opmerkingen formuleren. De presentatie van het infomoment vindt u samen met het volledige overzicht van vragen en antwoorden op de stedelijke website onder www.antwerpen.be/berchemstationsomgeving. Hieronder vindt u alvast enkele van de antwoorden.
1. Masterplan stationsomgeving Is er in dit verhaal voldoende aandacht voor de voetgangers? Voetgangers zijn naar onze mening de belangrijkste gebruikers van de stationsomgeving. Bij het beoordelen van de verschillende opties wordt daarom ook telkens bekeken wat de voor- en nadelen zijn voor voetgangers en fietsers, en wordt er ook voor gezorgd dat zij de nodige aandacht krijgen.
2. Project X-Antwerpen De invulling kan beter geen extra verkeer aantrekken. De ontsluiting hiervan is problematisch, zelfs onmogelijk. Maak hier een knooppunt voor openbaar vervoer, inclusief een stelplaats (en niet op Nieuw Zurenborg).
Is het idee om zoveel kantooreenheden bij te creëren niet achterhaald? Er is vandaag al leegstand. Er kunnen beter andere invullingen worden gezocht: onderwijs, kinderopvang, groen of geluidsbuffering.
De stad wil er vooreerst op wijzen dat het terrein van het voormalige postsorteercentrum private eigendom is. Volgens het bestemmingsplan is dit terrein geschikt voor ‘stedelijke functies’. Het is aan de eigenaar / ontwikkelaar om een concrete invulling voor te stellen binnen de geldende voorschriften.
Op de site van het voormalige postsorteercentrum worden niet alleen kantoren gepland. In het bestemmingsplan wordt een mix van functies opgelegd, met naast kantoren ook culturele of recreatieve topfuncties, gemeenschapsfuncties, enz. De bouwaanvraag die vandaag wordt voorbereid, is bedoeld voor Syntra, die op de site opleidingen wil aanbieden overdag en ’s avonds. Ook andere voorzieningen worden nog verwacht, zoals een sport/fitnesscentrum, horeca, mogelijk een hotel, kinderopvang enz. Daarnaast zit in het huidige voorstel ook heel wat buitenruimte, met ook ruimte voor groen. Ook een geluidsbuffer is onderdeel van het huidige projectvoorstel.
Gezien de ligging pal naast het knooppunt van openbaar vervoer, oordeelt de stad dat het voor de algemene mobiliteit in de stad een goede keuze is om op de site X-Antwerpen een nieuwe ontwikkeling te realiseren, met functies die veel openbaarvervoergebruikers aantrekken (zoals kantoren, hoger/voortgezet onderwijs en culturele topfuncties). Op andere plaatsen zouden zij immers veel meer autoverkeer genereren. Een stelplaats voor lijnbussen brengt nauwelijks voetgangers / openbaarvervoergebruikers met zich mee, en maakt dus niet optimaal gebruik van de goede bereikbaarheid van de site. Momenteel loopt een studie naar een alternatieve locatie voor de busstelplaats op Zurenborg.
De leegstaande kantoorgebouwen in de stad zijn overwegend gebouwen die niet meer beantwoorden aan de vandaag gevraagde normen. Er wordt dan ook volop nagedacht over herbestemming van deze leegstaande gebouwen. Deze transformatie is op verschillende plaatsen al bezig: kantoorgebouwen worden studentenkamers, lofts, appartementen enz.
7
3. Tram- en busverkeer
4. Station / fietsparkeergebouw
Wanneer zullen er minder bussen door de CogelsOsylei rijden?
In hoeverre is mijn fiets beveiligd tegen diefstal en/of vandalisme in het fietsparkeergebouw?
Het aantal bussen in de Cogels-Osylei hangt samen met enkele toekomstige tramuitbreidingsprojecten, zoals de tramuitbreiding naar Wilrijk. De tram kan dan enkele streekbussen vervangen. Ook de busstelplaats aan de Draakplaats is verantwoordelijk voor een groot deel van de bussen in de Cogels-Osylei. De huidige stelplaats kan echter pas verdwijnen als er voor De Lijn een nieuwe locatie gevonden wordt. Momenteel onderzoekt de stad dit nog. Het blijft alleszins de bedoeling om tegen 2016 een andere stelplaats in gebruik te nemen. Zowel de CogelsOsylei als de Guldenvliesstraat staan op de begroting van het district Berchem en zullen dus heraangelegd worden.
Centraal in het gebouw komt een vestiging van fietspunt. De medewerkers van het fietspunt voeren kleine herstellingen uit maar houden ook toezicht in de fietsenparking. Daarnaast is er ook een elektronisch beveiligde zone. Deze vervangt de minder bekende en minder aantrekkelijke beveiligde fietsenparking onder het Burgemeester Edgard Ryckaertsplein (die daar verdwijnt).
Neem deel aan onze werkgroepen De stad wil graag ook úw mening kennen over de plannen voor de stationsomgeving. Daarom organiseren we bewonerswerkgroepen rond mobiliteit, rond parkeren, rond de tijdelijke inrichting van een hoek van de site Post X en rond tijdelijke tuinen op het Burgemeester Edgard Ryckaertsplein. Wilt u actief meepraten over de plannen voor de stationsomgeving? Schrijf u dan nu in, via 03 338 40 19 of wijkoverleg.berchem@ stad.antwerpen.be. Laat ook weten over welke van deze vier onderwerpen u wilt meepraten.
Webpagina en online forum Kijk op www.antwerpen.be/berchemstationsomgeving voor meer informatie over de Berchemse stationsomgeving of voor een digitale versie van deze nieuwsbrief. Eventuele opmerkingen of ideeën kunt u ook nog steeds aan ons overmaken via het online forum. De link naar dit forum vindt u via de URL onderaan deze pagina.
Hebt u vragen of opmerkingen over deze nieuwsbrief? Neem dan contact op met het stedelijk wijkoverleg, tel. 03 338 40 19,
[email protected]. Verantwoordelijke uitgever: Hardwin De Wever, Autonoom Gemeentebedrijf Stadsplanning Antwerpen, Grote Markt 1, 2000 Antwerpen. Wettelijk depot: D/2013/0306/216
www.antwerpen.be/berchemstationsomgeving
03 338 40 19