BEPALINGEN INZAKE HET VERPLICHT ONDERWIJS IN DE LID-STATEN VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAP
Eurydice
BEPALINGEN INZAKE HET VERPLICHT ONDERWIJS IN DE LID-STATEN VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAP
Brussel 1987 3de editie EUROPESE DIENSTVAN EURYDICE
Verkrijgbaar in DA - DE - EL - EN - ES - FR - IT - -NE - PO D/1987/4008/24 ISBN 2-87116-084-8
EUROPESE DIENSTVAN EURYDICE Archimèdestraat 17/Bus 17 B-1040 Brussel Tel.: (02) 230 03 82
Produced by the EURYDICE European Unit for the Directorate-General Employment, Social Affairs and Education of the Commission of the European Communities Gedeeltelijke of gehele reproduktie van de inhoud van dit document is alleen toegelaten indien de bron ervan wordt vermeld.
VOORWOORD
In
de
derde
editie
van
het
hiernavolgend
vergelijkend
overzicht
wordt
getracht een beeld te schetsen van het verplichte onderwijs in de lid-staten van de Europese Gemeenschap. Daarbij gegevens
wordt :
interpretatie,
uitsluitend alle
aspekten
aandacht
besteed
betreffende
een
aan
feiten
kwalitatieve
en
kwantitatieve
vergelijking
en
evenals vraagstukken in verband met de leerstof zijn bewust
buiten beschouwing gelaten. Teneinde de vergelijking tussen de
12
lid-staten te vergemakkelijken is bij
de uiteenzetting in de gehele tekst hetzelfde schema aangehouden en zijn in elk hoofdstuk dezelfde titels voor paragrafen gebruikt. Dit overzicht is opgesteld en uitgegeven door de Europese Dienst van EURYDICE op basis van de door de nationale diensten van EURYDICE verstrekte gegevens.
INHOUD
1. BELGIË 2.
DENEMARKEN
3. BONDSREPUBLIEK DUITSLAND 4.
GRIEKENLAND
5. SPANJE
11
6.
FRANKRIJK
-
13
7.
IERLAND
15
8.
ITALIE
17
9.
LUXEMBURG
19
10. NEDERLAND
21
11. PORTUGAL
23
12. VERENIGD KONINKRIJK
26
a) Engeland, Wales en Noord Ierland
26
b) Schotland
28
1 -
BELGIË
Aantal verplichte jaren In België komen de wetten en besluiten inzake het verplichte onderwijs voor het Nederlandstalige en Franstalige gedeelte van het land met elkaar overeen. Met ingang van het schooljaar 1983/1984 werd, worden van de wet van 29 juni
ingevolge het van kracht
1983 betreffende de schoolplicht,
het
verplichte onderwijs verlengd. Voorheen diende er acht jaar onderwijs te worden gevolgd (van 6 tot en met 14 jaar). Krachtens
de
terzake geldende
nieuwe algemene
schoolplichtig gedurende een periode van 12 jaar,
bepalingen
is het kind
te beginnen vanaf het
schooljaar dat een aanvang neemt in het jaar waarin het kind de leeftijd van 6 jaar bereikt en eindigend aan het einde van het schooljaar tijdens het jaar waarin het kind de leeftijd van 18 jaar bereikt. Tot 15 jaar moet het kind volledig dagonderwijs volgen;
dit onderwijs
omvat hoogstens zeven jaar lager onderwijs en minstens de eerste twee jaar van het regulier middelbaar onderwijs;
in geen geval kunnen ouder dan 16-
jarigen verplicht worden tot het volgen van volledig dagonderwijs. De
periode
van
volledig
dagonderwijs
wordt
gevolgd
door
een periode
waarin deze verplichting slechts voor een gedeelte van de tijd geldt.
Aan
de laatstgenoemde verplichting kan worden voldaan indien het middelbaar dagonderwijs wordt voortgezet of indien onderwijs wordt gevolgd met een beperkt uurrooster dan wel een opleiding waarvan wordt erkend dat zij beantwoordt aan de eisen van het verplichte onderwijs. De nieuwe bepalingen
inzake het
verplichte onderwijs gelden voor alle
jongeren die zijn geboren vanaf 1 januari 1970.
Voor jongeren die voor
deze datum zijn geboren bestaat
hiervan af te wijken.
de mogelijkheid
Voor degenen die voor 1 januari 1968 werden geboren is de wet niet van toepassing.
- 2 -
Het schooljaar Het Belgische schooljaar begint in de eerste week van september en eindigt de laatste week van juni van het volgende jaar. zomervakantie (twee maanden), de winter (Kerstmis),
Afgezien van de grote
hebben de leerlingen twee weken vakantie in
twee weken in het voorjaar (Pasen) en een aantal
dagen ontspanningsverlof die met regelmatige tussenpozen in de loop van het schooljaar worden toegekend. Hoewel het onderwijs wat de meeste sectoren betreft
nog een
nationale
aangelegenheid is, worden de vakanties vastgesteld door de Gemeenschappen. Dit neemt niet weg dat voor het schooljaar 1984/1985 de situatie wat de vakantieregeling
betreft
voor
leerlingen nagenoeg gelijk is.
de
Franstalige
en
Nederlandstalige
Op grond van het huidige schoolprogramma
wordt een kalenderjaar voor de beide gemeenschappen onderverdeeld in 182 onderwijsdagen en 183 vakantiedagen. Wel kunnen er verschillen optreden.
Zo valt krachtens een besluit van de
Executieve van de Franse Gemeenschap de Paasvakantie voortaan in de eerste twee volledige weken van de maand april, valt.
ongeacht de dag waarop Pasen
In het Nederlandstalig rijksonderwijs is de datum waarop Pasen valt
altijd
bepalend
voor
de
vaststelling
gesubsidieerde onderwijsinstellingen periode ingaan,
van
de
Paasvakantie.
Bij
is het de inrichtende macht die de
van de Paasvakantie vaststelt,
deze kan
14 dagen voor Pasen
zeven dagen voor en zeven dagen na Pasen of 14 dagen na Pasen
vallen. Op nationaal niveau gelden 15 november mei
(feest van het Vorstenhuis) en 8
(einde van de tweede wereldoorlog) niet
feestdagen.
langer meer als officiële
Wel zullen leerlingen en studenten bewust worden gemaakt van
de vaderlandse en historische betekenis van deze dagen. Een ontwerp tot hervorming van de indeling van het schooljaar,
dat is
voorgesteld door de minister die tegenover de Executieve van de Franse Gemeenschap verantwoordelijk is voor het onderwijs, voorwerp van discussie.
periodes van zes weken les,
die zouden worden afgewisseld door periodes
van ontspanningsverlof of vakantie. leiden
dat
de
werk-
is momenteel trouwens
De bedoeling is het schooljaar te verdelen in
en
Deze herverdeling zou ertoe moeten
rustperiodes
van
de
evenwichtige wijze met elkaar worden afgewisseld.
scholieren
op
een
meer
Aantal lesuren In het lager onderwijs is het aantal lestijden per week vastgesteld op 28; elke lestijd duurt 50 minuten, hetgeen betekent dat er in totaal 23 uur en 20 minuten les wordt gegeven. Voor het middelbaar rijksonderwijs geldt een maximaal aantal lestijden per week
van
32.
Elk
van
deze
tijden
duurt
50
maximumlesduur per week brengt op 26 en 40 minuten. en
inzonderheid
voor
afdelingen
waar
minuten,
hetgeen
de
In sommige gevallen,
praktijklessen
worden
gegeven
(technisch- en beroepsonderwijs), kan dit maximum worden opgevoerd tot 34 of
36 uur.
onderwijs.
Deze bepalingen gelden
eveneens voor het
gesubsidieerde
In het aanvullend rijksmiddelbaar beroepsonderwjs mag per week
gedurende maximaal 36 keren lés worden gegeven. In
het
kader
van
de
verlenging
van
het
verplichte
onderwijs
werd
overeengekomen dat het onderwijs met beperkt uurrooster 360 lesuren per jaar omvat voor de 15- tot 16-jarlgen en 240 uur per jaar voor de 16- tot 18-jarigen. Per week wordt op de Belgische scholen gedurende vijf ochtenden (maandag tot en met vrijdag) en vier namiddagen (maandag, vrijdag) les gegeven.
dinsdag,
donderdag en
2.
DENEMARKEN
Aantal verplichte jaren Het voorbereidend lager onderwijs in Denemarken is vrijwillig,
en alle 5-
en 6-jarige kinderen in alle Deense gemeenten kunnen eraan deelnemen.
Het
verplichte onderwijs begint gewoonlijk in de loop van het jaar waarin het kind 7 jaar wordt en duurt 9 jaar.
Een tiende jaar is facultatief.
Indien de ouders zulks wensen mag hun kind de school bezoeken vanaf het begin
van
het
schooljaar
waarin het
de leeftijd
van 6,5
jaar heeft
bereikt. De
Deense
Folkeskole
omvat
zowel
het
lager
als
het
lager
secundair
onderwijs en is een eenheidsschool. Het schooljaar Krachtens de wet op de Folkeskole
begint het schooljaar
augustus en telt het normaal 200 schooldagen.
op de eerste
In werkelijkheid begint het
jaar doorgaans in de tweede week van augustus. Elk jaar stelt de Minister van Onderwijs regels vast die bepalen aantal
vakantiedagen
en
zomervakantie ingaat;
andere
vrije
dagen
is,
alsmede
wat het
wanneer
de
hij vaardigt eveneens richtlijnen uit aangaande de
indeling van de vakantie. Met
uitzondering
plaatselijke
van
de eerste
dag van
onderwijsinstanties
zelf
de zomervakantie, bepalen
op
welke
kunnen de data
vakantiedagen vallen en kunnen zij ook de vakantieperiode inkorten, het
totaal
aantal
vakantiedagen
gedurende
het
schooljaar
de mits
ongewijzigd
blijft. Voor het schooljaar 1984/1985 mag het totale aantal aan vakantie bestede dagen niet meer
dan
168 bedragen,
inclusief zaterdagen
en zondagen,
nationale feestdagen en de zomer-, herfst-, kerst- en paasvakantie.
- 5
Aantal lesuren Het aantal
lesuren
(1 lesuur = 45 minuten) in de Deense Folkeskole is
zowel per dag als per week voorgeschreven.
Het aantal lesuren per dag mag
niet meer bedragen dan vier voor de eerste klas, derde,
zes voor de vierde en vijfde,
vijf voor de tweede en
zeven voor de zesde en zevende,
en
acht voor de volgende klassen. Dit betekent dat er wekelijks 15 tot 20 lessen in de eerste en tweede klas worden gegeven,
18 tot 23 in de derde klas,
23 tot 29 in de vijfde klas,
20 tot 25 in de vierde klas,
24 tot 30 in de zesde en zevende klas en 24
tot 34 in de laatste twee klassen die tot de periode van het verplichte onderwijs behoren. Aan de Deense scholen wordt van maandag t/m vrijdag les gegeven.
De
Deense scholen zijn gewoonlijk geopend van 8 uur 's morgens tot 4 uur 's namiddags.
De lesroosters worden plaatselijk opgesteld.
3.
BONDSREPUBLIEK DUITSLAND
Aantal verplichte jaren Hoewel de verantwoordelijkheid van het onderwijsstelsel en de indeling van het schooljaar berust,
is
er
hoofdzakelijk toch
een
bij
de
11
Länder
gemeenschappelijk
van
kader
de
voor
Bondsrepubliek het
verplicht
schoolonderwijs in Duitsland. Ieder kind
in Duitsland
dat
voor eind
juni van
een gegeven
jaar de
leeftijd van zes jaar bereikt moet na de zomervakantie van dat jaar met het onderwijs beginnen.
Kinderen wier 6e verjaardag in de tweede helft
van dat jaar valt mogen met hun schoolloopbaan beginnen indien de uitslag van een bijzondere rijpheidstest positief is. In het Duitse onderwijsstelsel
duurt het verplichte schoolonderwijs
12
jaar en is het als volgt verdeeld : - 9 jaar verplicht volledig dagonderwijs; — 3 jaar verplicht partieel onderwijs in vakscholen. Verplicht volledig dagonderwijs In de meeste van de elf Länder duurt het verplicht dagonderwijs 9 jaar. Twee van de Länder (Berlijn en Noord-Rijnland-Westfalen) hebben een 10e jaar volledig dagonderwijs verplicht dagonderwijs soorten
secundaire
ingevoerd.
De eerste vier jaar wordt het
in lagere scholen gegeven,
scholen
(brugklassen,
de rest
voortgezet
lager
in diverse onderwijs,
H.B.S., gymnasium). Het Land Berlijn heeft het lager onderwijs uitgebreid tot de eerste zes jaar.
Het totale aantal jaren verplicht dagonderwijs blijft ongewijzigd.
Verplicht partieel onderwijs De jongeren die de school na de minimumtijd voor het verplicht volledig dagonderwijs verlaten opleiding
aan
(d.w.z.
een andere
op 15- of 16-jarige leeftijd) zonder hun
instelling voor
algemeen
secundair
onderwijs
voort te zetten en zonder zich in te schrijven voor een vakschool met
- 7
volledig dagonderwijs zijn verplicht om voor een bijkomende periode van gewoonlijk 3 jaar vak- of nijverheidsscholen gedurende een gedeelte van de tijd te volgen (gewoonlijk 12 lesuren per week). Deze bepaling geldt voor jongeren die een beroepsopleiding ontvangen (b.v. een leerlingenopleiding in een bedrijf),
een betrekking vervullen zonder
beroepsopleiding en voor degenen zonder betrekking. Het schooljaar Overeenkomstig een akkoord tussen de 11 Länder dat in 1964 werd afgesloten en
een
standaardisatie
van
de
onderwijsstelsels
beoogt,
valt
het
administratieve begin van het schooljaar in alle Länder op 1 augustus. Het feitelijke
begin
zomervakantie,
waarvan het begin van Land tot Land varieert volgens een
van het
schooljaar
hangt af van de duur van de
afwisselsysteem dat door de permanente conferentie van de Ministers van Onderwijs van de Länder is overeengekomen. De zomervakantie vakantiedagen,
van 6
weken maakt
deel
uit
van
een
totaal
van
75
dat voor de instellingen voor verplicht onderwijs in alle
11 Länder gemeenschappelijk geldt.
Behalve deze 75 vakantiedagen kunnen
er 12 extra vrije dagen (nationale feestdagen, enz.) worden toegekend,
godsdienstige feestdagen,
zodat het gemiddelde aantal schooldagen per jaar
ongeveer 226 bedraagt (364 - 75 vakantiedagen,
- 12 extra vrije dagen, -
52 zondagen).
Aangezien in sommige Länder alleen elke 2e zaterdag les
wordt gegeven,
terwijl in andere de vijfdaagse schoolweek is ingevoerd,
kan het totale aantal schooldagen per jaar ook 200 (226 - 26) of 174 (226 - 52) bedragen. Deze bepalingen zijn echter niet van invloed op het totale aantal gegeven lesuren. Aantal lesuren In lagere scholen volgen de kinderen 17 tot 28 uur les per week.
In de
meeste Länder ligt het aantal lesuren voor de kinderen in het eerste jaar bij de 20, welk aantal stijgt van 24 tot 28 in het vierde (laatste) jaar van het lager onderwijs.
De norm voor het onderwijs in instellingen voor
verplicht secundair onderwijs is dat het aantal per week gegeven lessen varieert tussen
de 29 en 33 naargelang het onderwijsniveau en sommige
details van de wetgeving van de Länder.
8 -
Onderwijs
wordt
aan
de
Duitse
scholen
gewoonlijk
in
de
voormiddag
gedurende 6 dagen per week gegeven.
In de laatste jaren hebben sommige
Länder de vijfdaagse week ingevoerd,
terwijl sommige tweemaal per maand
een vrije zaterdag kennen. van de schoolgemeenschappen, zijn opgericht,
ingevoerd.
Onderwijs gedurende de gehele dag is in vele die in de meeste Länder bij wijze van proef Deze bepalingen
gelden alleen
voor het
verplichte volledige dagonderwijs. De gedeeltelijke
leerplicht betekent gewoonlijk
hoogste 12 uur onderwijs per week volgen,
dat de
leerlingen
ten
terwijl de rest van de week
wordt besteed aan praktische opleiding in het leerlingenstelsel of in een dienstbetrekking als jeugdig werknemer.
9 -
4.
GRIEKENLAND
Aantal verplichte jaren Volgens de Griekse grondwet omvat het verplichte onderwijs 9 jaar en is het
verdeeld in twee stadia,
het elementaire
(Dêmotékê) en het lager
middelbaar (Gymnasêon) onderwijs. Het lager onderwijs duurt zes jaar,
en het lager middelbare drie jaar. De
Griekse kinderen beginnen het verplichte onderwijs op de leeftijd van vijf en
een half jaar,
hetgeen in de praktijk betekent dat alle kinderen die
op 1 oktober van het betrokken jaar de leeftijd van 5 jaar en 6 maanden hebben bereikt verplicht zijn naar school te gaan. De gemiddelde leeftijd van schoolverlaters in Griekenland is dus 14 en een half jaar. Het schooljaar Om administratieve redenen begint het schooljaar in Griekenland voor zowel lagere als middelbare scholen op 1 september en eindigt het op 31 augustus van
het volgende
jaar.
Dit
tijdvak wordt "Sholiko etos" (schooljaar)
genoemd. De
precise
data
van
begin
en
einde
van
het
onderwijs
worden
voor
verschillende schoolniveaus regelmatig vastgesteld door het ministerie van Onderwijs via een decreet van de President. De lagere scholen gaan open op 1 september en sluiten op 20 juni.
Dit
tijdvak wordt "didaktiko etos" genoemd, d.w.z. onderwijsjaar. De feitelijke lessen worden gewoonlijk in de tijd tussen 11 september en 10 juni gegeven.
De tijd tussen 1 en 11 september en tussen 10 en 20 juni
wordt besteed aan administratieve aangelegenheden. In het lager middelbaar onderwijs loopt het onderwijsjaar van 1 september tot
juni
van
11 september
30
tot
het
volgende
30 mei.
administratieve zaken.
jaar.
De maand
Het onderwijs wordt juni wordt besteed aan
gegeven van examens en
- 10
In juni worden examens gehouden voor schoolverlaters van het middelbaar onderwijs die geen eindcertificaat hebben behaald.
De leerlingen van het
lopende jaar nemen normaal niet deel aan examens daar het certificaat hen is toegewezen op basis van driemaandelijkse proeven. De
belangrijkste
volgende :
vakantieperioden
voor
de
Griekse
scholen
steeds twee weken voor Kerstmis en Pasen,
zomervakantie
voor
de lagere
zomervakantie voor de leraren.
en middelbare
zijn
de
bijna drie maanden
scholen,
en twee maanden
Behalve deze vakantieperioden zijn er acht
nationale en godsdienstige feestdagen waarop er geen les wordt gegeven. Aantal lesuren Onderwijs wordt aan Griekse scholen gedurende vijf dagen per week,
van
maandag tot en met vrijdag, gegeven. Aangezien in de meeste schoolgebouwen meer dan een school is ondergebracht wordt het onderwijs in ochtend- en namiddagperioden gegeven.
Het is gebruikelijk dat Griekse leerlingen van
een gegeven school de ene week 's morgens en de volgende week 's namiddags les krijgen. 's Morgens beginnen de lessen in alle scholen om 8.30 uur en eindigen tussen 12.10 uur en 13.50 uur naargelang de organisatie van de school. In de namiddag hernemen de lessen om 14.00 uur of 15.00 uur en eindigen om 18.10 uur of 19.10 uur naargelang het seizoen. Het totale aantal lesuren per week voor het lager onderwijs en het lager middelbaar
onderwijs
schommelt
tussen
23
en
naargelang de organisatie en aard van de school.
30
lesuren
per
week,
11 -
5. SPANJE
Aantal verplichte jaren
Het verplichte onderwijs in Spanje duurt acht jaar en wordt het algemene basisonderwijs genoemd (EGB :
Educación General Básica).
Het is gratis
voor alle kinderen in de leeftijdsgroep van 6 tot 14 jaar. Dit onderwijs is in drie niveaus verdeeld : 1) beginniveau voor het eerste en het tweede jaar; 2) middenniveau voor het derde, het vierde en het vijfde jaar; 3) hoger niveau voor het zesde, het zevende en het achtste jaar. Het onderwijs in de eerste twee niveaus heeft een algemeen karakter met één leerkracht voor alle vakken samen.
Men tracht hier de intellectuele
vermogens van de leerlingen op te wekken en te stimuleren,
waarbij in
eerste instantie aandacht wordt besteed aan instrumentele technieken en het bevorderen van iedere vorm van expressie (mondelinge, schriftelijke, lichamelijke, beeldende expressie, enz.). In het
derde niveau
vindt een
splitsing
in vakken
plaats
(die
door
verschillende leraren worden gegeven) en wordt meer aandacht besteed aan de systematische verwerving van kennis, hoewel de uitdrukkingstechnieken van fundamenteel belang blijven. De leerlingen die aan het eind van het algemeen basisonderwijs de acht klassen
normaal
Escolar". bereikt,
doorlopen
Degenen die
hebben,
krijgen
de
titel
van
"Graduado
echter niet het vereiste kennisniveau hebben
ontvangen het zogenaamde "Certificado de Escolaridad" (bewijs
van schoolbezoek). Dit
bewijs
geeft
slechts
Met de titel van "Graduado
toegang
tot
lagere
beroepsopleidingscentra.
Escolar" daarentegen
vormend middelbaar onderwijs aanvatten.
kan men ook algemeen
12 -
Het shooljaar
Het schooljaar loopt van 15 september tot in de tweede helft vun juni. De volgende vakanties worden gegeven : - Kerstvakantie van 21 december tot 8 januari; - Paasvakantie die ongeveer tien dagen duurt en waarvan de data door de plaatselijke autoriteiten worden vastgesteld; - zomervakantie
die
de
periode
beslaat
tussen
het
schooljaar en het begin van het nieuwe schooljaar,
einde
d.w.z.
van
het
doorgaans
tweeneenhalve maand. De scholen hebben, jaar
die
elk
behalve de zondagen,
jaar
volgens
een
ongeveer negen feestdagen per
tijdschema
van
het
Ministerie
van
Onderwijs en Wetenschappen worden vastgesteld in overeenstemming met de plaatselijke feestdagen.
Aantal lesuren
Er zijn vijf schooldagen per week,
van maandag tot en met vrijdag,
een
de
totaal
van
25
lesuren
voor
drie
niveaus
van
het
met
algemeen
basisonderwijs. Er wordt
's morgens van 9 tot 12 en 's middags van 15 tot 17 uur les
gegeven,
behalve in de eerste helft van juni en de laatste helft van
september, wanneer de lessen van 9 tot 13 uur duren. De
leerlingen
zedenleer.
volgen
verplicht
onderwijs
in
hun eigen
godsdienst
of
Voor dit onderricht wordt een uur en een half per week
uitgetrokken. In
sommige
regios
is
het
leerprogramma's opgenomen.
onderwijs
van
de
regionale
taal
in
de
13
FRANKRIJK
Aantal verplichte jaren In Frankrijk
omvat het verplichte onderwijs
tien jaren.
De
kinderen
beginnen hun schoolloopbaan na de zomervakantie wanneer zij 6 jaar oud zijn of
dit voor
buitengewone
het eind
van het
omstandigheden mogen
worden voor het eerste jaar.
kalenderjaar
zullen worden.
In
kinderen van 5 jaar ook ingeschreven
De verplichte leeftijd voor schoolverlaters
is 15)$ tot 16 jaar. De eerste vijf jaren van het verplichte onderwijs worden in lagere scholen gegeven.
Deze vijf jaren zijn onderverdeeld en gestructureerd
cyclussen : het eerste jaar (niveau) vormt de voorbereidende,
in drie
het tweede
en derde jaar (niveau) vormen de elementaire, en het vierde en vijfde jaar (niveau) de slotcyclus. Secundair
onderwijs
"colleges"
(lager
onderwijs)
en
vakscholen).
wordt
in
drie
middelbaar "lycées
d'enseignement
instellingen "lycées"
verstrekt
(hoger
professionnel"
:
middelbaar (middelbare
In de "collèges" worden alle leerlingen opgenomen die het
basisonderwijs hebben voltooid. van elk
soorten
onderwijs),
twee jaar
:
Het onderwijs omvat er twee afdelingen
de observatie- en de orientatieafdeling.
In de
middelbare vakscholen kunnen de leerlingen terecht hetzij na beëindiging van de 2e afdeling van de collèges,
hetzij na de Ie afdeling,
in welk
geval zij echter tenminste 14 jaar oud moeten zijn. De lycea nemen de leerlingen op nadat zij de collèges hebben afgelopen.
Het schooljaar In Frankrijk begint het schooljaar oudergewponte
in de eerste week van
september. Voor de leerlingen in het basisonderwijs omvat het schooljaar 316 halve schooldagen. het
In het voortgezet onderwijs is er een grotere vrijheid in
gebruik van de tijd
gezien de
verschillende
studierichtingen en -
pakketten. In het basisonderwijs wordt vijf dagen per week les gegeven : en
's
middags
op
maandag,
dinsdag,
donderdag
en
's morgens
vrijdag,
alsmede
14 -
's zaterdagsmorgens. In de lycea wordt eveneens op woensdagmorgen les gegeven. De spreiding van de schoolvakanties over het schooljaar wordt jaarlijks bij ministerieel besluit geregeld.
Het Franse grondgebied wordt daartoe
in drie zones ingedeeld, waarbij de verdeling per jaar rouleert. Op het ogenblik kan men een tendens waarnemen om een zeker evenwicht te herstellen tussen de duur van de zomervakantie en die van de kleinere tussentijdse vakanties,
hoewel de maanden juli en augustus in hun geheel
voor allen vrij blijven. Een eerste vakantieperiode (iets meer dan een week) wordt rond 1 November (Allerheiligen)
gegeven,
(ongeveer twee weken). samen.
en
een
tweede
vervolgens
Het begin van de wintervakantie
(ongeveer
vervolgens per zone gespreid over de maand februari. rond Pasen,
in
de
Kersttijd
De Kerstvakantie valt voor alle drie de zones
bedraagt ongeveer twee weken.
gelijk voor de drie zones,
tien dagen) wordt De lentevakantie,
De zomervakantie is praktisch
en begint eind juni.
Voor Corsica en de
overzeese departementen wordt de indeling van het schooljaar plaatselijk vastgesteld. Aantal lesuren Ten aanzien van het aantal lesuren per week in de Franse scholen bepalen ministeriële besluiten dat gedurende het gehele lagere onderwijs 27 uur per week les moet worden gegeven. In de onderbouw van het secundair onderwijs (observatieafdeling) wordt 24 uur per week les gegeven, waaraan op diverse manieren voor Frans, wiskunde en moderne talen nog drie uur bijwerklessen kunnen worden toegevoegd. Het aantal lesuren per week bedraagt voor de oriëntatieafdeling 24^ uur, waarbij nog 2 à 3 verplichte uren voor keuzevakken komen. Aan de middelbare vakscholen wordt 31 à 36 uur per week les gegeven.
- 15 -
7.
IERLAND
Aantal verplichte jaren De Ierse grondwet bepaalt dat de ouders naar vrije verkiezing onderwijs
van
hun
kinderen
mogen
voorzien
"thuis
of
in het
in particuliere
scholen dan wel in door de Staat erkende of opgerichte scholen". De ouders mogen niet tegen hun geweten worden gedwongen om hun kinderen naar een bepaalde soort school te zenden, maar de overheid moet er als hoedster van het algemeen welzijn op toezien dat de kinderen een zeker minimum aan onderwijs genieten. Dit minimumonderwijs is verplicht voor kinderen van zes tot vijftien jaar. De kinderen mogen echter reeds op vierjarige leeftijd worden ingeschreven aan nationale (d.w.z.
lagere) scholen,
en het merendeel van de kinderen
maakt op het ogenblik van deze regeling gebruik. De toegangsleeftijd heeft in de laatste
jaren aanleiding gegeven tot een brede discussie.
Naar
aanleiding van reacties die werden ontvangen op het discussiedocument "The Ages of Learning" (de leeftijd om te leren),
dat in juni 1984 verscheen,
heeft de minister van Onderwijs beslist dat er vanaf 1 september 1987 ir. principe geen kinderen tot de eerste klas van het lager onderwijs zullen worden toegelaten die op 1 september van het jaar van inschrijving jonger zijn dan zes jaar. De kinderen zullen ook dan echter vanaf de leeftijd van vier
jaar
voor
kleuterklassen
onderwijs duurt acht jaar, leeftijd van laatste worden
twaalf jaar
drie jaren van gewoonlijk
mogen
worden
ingeschreven.
Het
lager
zodat het merendeel van de leerlingen rond de doorstroomt naar het secundair onderwijs.
het verplichte
doorgebracht
in
de
onderwijs onderbouw
(voor van
De
12-15 jarigen)
één
van
de
vier
belangrijkste soorten van post-primaire scholen, n.l. de secundaire, vak-, midden- en gemeenschapsscholen.
Vanaf september 1987 mogen de leerlingen
alleen overgaan naar het voortgezet onderwijs wanneer zij zes klassen var. de lagere school of het equivalent daarvan hebben doorlopen. dat
de
leerlingen
in
het
algemeen
twaalf
jaar
zullen
Dit betekenzijn
1 september van het jaar van intrede in het voortgezet onderwijs.
tegen
16
Er
zullen
ook
zodanige
leerlingen
tot
in totaal
doorbrengen.
post-primaire zes jaar
cursussen
in het
worden
voortgezet
opgezet
dat de
onderwijs
kunnen
De onderbouw zal vanaf 1 september 1986 in alle scholen van
het voortgezet onderwijs drie jaar omvatten. Het schooljaar Het schooljaar begint in Ierland
in september na een zomervakantie van
twee of drie maanden. De lagere scholen hebben twee maanden vakantie (de scholen zijn gesloten in juli en augustus), worden gegeven (juni,
terwijl in het voortgezet onderwijs drie maanden juli en augustus). Alle scholen hebben ca. 10 dagen
vakantie met Kerstmis en Pasen. schooljaar
dient
er
in
Volgens de algemene bepalingen inzake het
lagere
scholen
tenminste
184
dagen,
en
secundaire scholen 180 dagen per jaar onderwijs te worden gegeven.
in
Deze
regel geldt voor scholen die vijf dagen per week geopend zijn.
Scholen
waar
in
zes
dagen
per
week
les
wordt
gegeven
(hetgeen
alleen
het
voortgezet onderwijs kan voorkomen) moeten ten minste 200 dagen per jaar geopend zijn.
Aantal lesuren De indeling van de schooldag is niet centraal geregeld voor alle scholen waar
verplicht
onderwijs
wordt
gegeven : het wordt
aan
de
individuele
schoolbesturen overgelaten hoe zij het onderwijs willen organiseren. In het algemeen functioneren de nationale scholen vijf dagen per week en mogen zij geopend.
's morgens niet later dan 9.30 u.
voor de leerlingen worden
Er moeten in het lesrooster tenminste vier uur en tien minuten
per dag voor het onderwijs in alle andere vakken dan godsdienst worden uitgetrokken.
Daarnaast
worden
dan
nog
30
minuten
per
dag
aan
godsdienstonderwijs besteed. In de grote meerderheid van de secundaire scholen wordt vijf dagen per week les gegeven, en wel zes uur per dag van ca. 9 u. 's ochtends tot 4 u. in de namiddag,
met een middagpauze van een uur.
Een aantal scholen is
echter zes dagen per week geopend. Een lesperiode bedraagt in het secundair onderwijs +/- veertig minuten. Er is een minimum van 28 uur klascontact voorbeschreven.
17
8.
ITALIE
Aantal verplichte jaren Het verplichte onderwijs begint in Italië op de leeftijd van zes jaar en omvat acht jaren, jaar is.
zodat de gemiddelde leeftijd voor schoolverlaters 14
Een voorstel tot uitbreiding van de leerplicht tot 16 jaar werd
ingediend in het kader van het voorstel tot reorganisatie van het hoger middelbaar
onderwijs.
Over
deze
voorstellen
vindt
nog
steeds een
uitvoerige politieke discussie plaats. De eerste vijf jaren van de leerplicht volgt men basisonderwijs ("scuola elementare"),
dat verdeeld is in twee cycli,
een eerste van twee jaar en
een tweede van de drie daaropvolgende jaren. Wie beide cycli doorlopen heeft legt een eindexamen af voor het diploma basisonderwijs (licenza elementare),
dat toegang geeft tot het middelbaar
onderwijs. De
drie
volgende
jaren
verplicht
onderwijs
worden
gegeven
in
de
middenschool ("scuola media"). Het schooljaar De wet bepaalt in het algemeen dat op de instellingen voor leerplichtig onderwijs het schooljaar begint op 10 september en eindigt op 9 september. Om de drie jaar stelt een ministerieel besluit de schoolkalender voor de drie volgende
jaren vast;
de lessen beginnen
steeds
tussen
10 en 20
september en eindigen steeds tussen 10 en 30 juni. Buiten
de
zomervakantie
sluiten
de
Italiaanse
scholen
tijdens
de
kerstvakantie (ongeveer twee weken), tijdens de paasvakantie (ongeveer een week) en op nationale feestdagen. Het minimumaantal lesdagen is vastgesteld op 200 per jaar. De tijd tussen 1 september en de dag waarop de lessen beginnen besteden d= docenten aan de organisatie van onderwijs en programma's.
18
Aantal lesuren Voor het basisonderwijs kent het lesrooster 24 uur per week, verdeeld over zes dagen van elk vier uur. voormiddag les gegeven,
In het algemeen wordt
er alleen
in de
(wanneer
er te
behalve bij "dubbele beurten"
weinig klaslokalen zijn voor de schoolbevolking van een bepaalde wijk). Voor de klassen die 's morgens les krijgen bestaat volgens de regeling de mogelijkheid in de namiddag aanvullende activiteiten te organiseren. kan het aantal uren,
Dan
dat aan de leerlingen wordt besteed, oplopen tot 44,
de tijd voor het middagmaal inbegrepen. Voor de drie jaren verplicht onderwijs in het middelbaar onderwijs is het aantal lesuren per week vastgesteld op 30 wanneer de lessen worden gegeven. namiddag
uit
's morgens
Ook hier bestaat de mogelijkheid het lesrooster tot de
te breiden,
wanneer
de
gezinnen
maximumaantal uren is vastgesteld op 40 per week. dagen per week onderwijs gegeven.
daarom
vragen.
Het
Er wordt gedurende zes
- 19
LUXEMBURG
Aantal verplichte jaren Luxemburg is het enige land van de Europese Gemeenschap dat een verplicht jaar voorbereidend
lager onderwijs voor alle vijfjarige kinderen heeft
ingevoerd.
desbetreffende
De
wet
vermeldt
uitdrukkelijk
dat
het
voorbereidend lager onderwijs geen formeel onderricht mag behelzen. Het verplichte onderwijs in de gewone zin van het woord omvat 9 jaren.
De
kinderen beginnen met het lager onderwijs op de leeftijd van zes jaar en verlaten het na zes jaar. Onderwijs boven het primair niveau wordt gegeven in aanvullende cursussen, in het secundair onderwijs of in de beroepsopleiding en het secundair technisch onderwijs - naargelang
de bekwaamheden en belangstelling van de
leerling. De minimale duur van deze periode van opleiding na het lager onderwijs is drie jaar voor de verplichte cursussen, zodat de kinderen hun schoolplicht gewoonlijk hebben vervuld wanneer zij de leeftijd van 15 jaar hebben bereikt. Het schooljaar Per 31 juli 1980 werd een wijziging aangebracht in het stelsel van de schoolvakanties.
Met ingang van die datum neemt het schooljaar officieel
een aanvang op 15 september en eindigt op 15 juli. Algemeen geldt dat het eerste trimester eindigt voor Kerstmis en gevolgd wordt door twee weken vakantie; het tweede trimester eindigt voor Pasen en wordt eveneens gevolgd door twee weken vakantie. Elk van de drie trimesters van het schooljaar wordt onderverdeeld in twee periodes van nagenoeg dezelfde duur van elkaar gescheiden door één week vakantie.
Deze
vakanties
vallen
rond
Allerheiligen,
Cfcrnaval er.
Het totale schooljaar omvat bijgevolg gemiddeld 36 weken.
De precíese
Pinksteren. data
van
de
vastgesteld.
vakanties
worden
jaarlijks
bij
ministerieel
beslui"
20
Aantal lesuren Het aantal
lesuren in de Luxemburgse scholen is voor het lager en het
lager middelbaar onderwijs gelijk : inbegrepen).
elke schoolweek omvat 30 uur (pauzes
De lessen worden gegeven gedurende zes voormiddagen
(van
maandag tot zaterdag) van elk vier uur en drie namiddagen van elk twee uur (maandag, woensdag, vrijdag). Het
betrekkelijk
grote
aantal
lesuren
dat
zelfs
aan
kinderen
in
de
beginfase van het lager onderwijs wordt gegeven vindt zijn oorsprong in het feit dat Luxemburg een tweetalig land is,
waar vanaf de allereerste
intrede in het onderwijsstelsel twee talen gelijkelijk worden onderwezen.
21
10. NEDERLAND
Aantal verplichte jaren De leerplicht begint op vijfjarige leeftijd, op de eerste schooldag van de maand volgend op de dag waarop de minderjarige de leeftijd van vijf jaar bereikt, en eindigt : - of na twaalf volledige schooljaren (bijv.
acht jaar basisonderwijs +
vier jaar voortgezet onderwijs); - of aan het einde van het schooljaar waarin de minderjarige de leeftijd van zestien jaar heeft bereikt. Daarna is men nog een jaar partieel leerplichtig. leerling,
gedurende één jaar,
Dat wil zeggen dat de
twee dagen per week een instelling voor
partieel onderwijs dient te bezoeken. Na het basisonderwijs kan voortgezet onderwijs gevolgd worden aan scholen voor : - voorbereidend wetenschappelijk onderwijs; - algemeen voortgezet onderwijs; - beroepsonderwijs. Voor al deze vormen van onderwijs geldt dat men in het eerste jaar in een brugklas
terecht
komt.
Hierdoor
beschikken
de
leerlingen
over
een
oriëntatiejaar en kan de uiteindelijke beslissing ten aanzien van de keuze voor een bepaald schooltype zolang uitgesteld worden. Het schooljaar Met het oog op de indeling van het schooljaar is Nederland onderverdeeld in drie regio's waarin begin en einde van de zomervakantie van zes weken over een tijdvak van vier weken is gespreid. Als gevolg hiervan varieert het begin van het schooljaar gewoonlijk tussen begin augustus en de eerste dagen van september al naargelang de regio. De
afwisseling
uitgegeven
door
tussen het
deze
regio's
Ministerie
van
wordt
geregeld
Onderwijs
en
per
circulaire,
Wetenschappen.
De
regeling voor de andere schoolvakanties is algemeen geldend voor alle drie
22 -
de regio's en voor alle schooltypes
minimaal twee weken Kerstvakantie,
minimaal een halve week voorjaarsvakantie in februari of maart en minimaal anderhalve week Paasvakantie. Er is ook vakantie in de herfst (gewoonlijk een week in oktober; per regio wordt alleen de eerste dag daarvan vastgesteld en niet de duur) en er zijn extra vrije dagen (b.v. nationale feestdagen). In het basisonderwijs ontvangen de leerlingen per jaar bij een vijfdaagse schoolweek tenminste 200 dagen onderwijs,
en bij een zesdaagse schoolweek
tenminste 240 dagen. In het voortgezet onderwijs,
wordt bij een vijfdaagse schoolweek maximaal
60 schooldagen vakantie gegeven en bij een zesdaagse schoolweek maximaal 70 schooldagen. Onder schooldag wordt verstaan elke dag van de week met uitzondering van de zondag bij een zesdaagse schoolweek en met uitzondering van de zaterdag en de zondag bij een vijfdaagse schoolweek. In het algemeen gaan de leerlingen per week 5 dagen naar school. Aantal lesuren Volgens de nieuwe wet op het basisonderwijs, die van kracht is geworden op 1
augustus
1985
wordt
het
activiteitenplan
zodanig
leerlingen in de eerste 4 schooljaren per week, dagen,
tenminste
22 en
in de
ingericht
dat
de
verdeeld over 5 of 6
overige schooljaren
tenminste
25
uren
onderwijs ontvangen. Per dag ontvangen de onderwijs,
leerlingen tenminste
2,5
en ten hoogste
5,5
uur
waarbij een evenwichtige verdeling van activiteiten in acht
wordt genomen. In de eerste fase van het voortgezet onderwijs varieert het totale aantal lesuren tussen de 960 en 1.280 per jaar, hetgeen overeenkomt met 24 tot 32 lesuren per week.
Een lesuur duurt 50 minuten.
- 23
11. PORTUGAL
Aantal verplichte jaren
Tot de inwerkingtreding van de Grondwet voor het onderwijssysteem
(wet
46/86 van 14 oktober 1986) omvat de verplichte leertijd de kinderen van zes tot veertien
jaar.
Gedurende deze periode moeten de
minimaal zes jaar onderwijs volgen,
verdeeld in twee fasen:
leerlingen het lager
onderwijs en het voorbereidend onderwijs. Het lager onderwijs telt vier jaar, jaar.
verdeeld in twee fasen van elk twee
Het wordt gegeven in de lagere scholen, met één leraar voor alle
vakken samen. Het
voorbereidend
onderwijs
is het
tweede
niveau van
het verplichte
onderwijs en wordt op twee wijzen gegeven : - direct voorbereidend onderwijs,
gegeven in de voorbereidende scholen,
met één leraar voor elk van de negen verplichte vakken; - indirect voorbereidend onderwijs (Telescola), particuliere gebouwen, de
televisie
gegeven in openbare of
in de vorm van een gemengd onderwijs net over
uitgezonden
lessen
en
begeleiding
en
aanvulling
door
"monitores" (gewoonlijk leraren lager onderwijs). De Telescola vult het directe onderwijs aan;
het wordt toegepast om
bepaalde leemten in het schoolnet aan te vullen. Het gebruikte beoordelingssysteem is dat van permanente beoordeling. leerling ontvangt
een diploma
De
wanneer hij de twee onderwijsfasen met
sukses doorlopen heeft. De
Grondwet
voor
het
onderwijssysteem
verlengt
de
duur
van
het
verplichte onderwijs tot negen jaar ("Het basisonderwijs is universeel, verplicht en gratis en duurt negen jaar" - Art. 6, Nr 1 ) . De nieuwe regelingen die betrekking hebben op het verplichte onderwijs hebben betrekking op leerlingen die ingeschreven zijn voor het eerste jaars' basisonderwijs voor het academische jaar 1987/1988 en op degenen die ingeschreven zijn voor de daarop volgende schooljaren.
Krachtens de
nieuwe wet is het basisonderwijs verplicht voor kinderen die de leeftijd van zes jaar hebben bereikt vóór 15 september; zal op de leeftijd van 15 jaar eindigen.
de schoolplichtperiode
24 -
Volgens artikel 8 van de Grondwet, "omvat het basisonderwijs drie opeenvolgende cycli: jaar,
de tweede van 2 jaar en de derde van 3 jaar;
de eerste
van
4
deze cycli zijn als
volgt georganiseerd : a) in de eerste cyclus is het onderwijs van algemene aard en wordt door één onderwijzer gegeven die bijgestaan kan worden door een tweede in meer gespecialiseerde vakken; b) in
de
tweede
cyclus
interdisciplinair gebied
is
het
voor de
onderwijs
georganiseerd
basisvorming en heeft elk
per gebied
gewoonlijk een eigen onderwijzer; c) in de
derde cyclus
gezamenlijk aard.
wordt
programma
met
het
onderwijs
georganiseerd
beroepsvormende
onderdelen
volgens van
een
diverse
Elk vak of groepering van vakken wordt gegeven door een eigen
onderwijzer."
Het schooljaar
Het
schooljaar begint
op 21ste
september voor
wat betreft het lager
onderwijs en het direct voorbereidend onderwijs en loopt tot einde juni. De Telescola eindigt op 25 juni. De
schoolkalender
wordt
jaarlijks
door
de
minister
van
onderwijs
vastgesteld. Gewoonlijk hebben
de leerlingen
twee weken
vrij met
Kerstmis en
met
Pasen en vijf dagen met Karnaval. Het lager en het voorbereidend onderwijs worden normaliter vijf dagen per week gegeven,
van maandag tot vrijdag.
Wanneer evenwel het gebrek
aan schoolgebouwen noodzaakt tot een indeling in drie groepen lager
onderwijs
of
in
twee
groepen
in
het
direct
in het
voorbereidend
onderwijs, kan ook les worden gegeven op zaterdagmorgen. Aantal lesuren
In het lager onderwijs in de normale vorm hebben de leerlingen per week 23 uur en 45 minuten les,
verdeeld over twee perioden per dag.
onderwijs in twee groepen wordt gegeven, 23 uur en 45 minuten les,
Als dat
hebben de leerlingen eveneens
maar in één periode per dag :
's morgens of
- 25 's middags.
Wordt
uitzonderlijk is,
het
onderwijs
in
drie
groepen
gegeven,
dan bedraagt de lestijd 20 uur per week,
wat
eveneens in
één periode per dag. In het voorbereidend onderwijs wordt per week 30 uur les gegeven,
met
eventueel 1 uur meer voor het godsdienstonderwijs, dat facultatief is. Het
aantal
bijwerklessen
lesuren voor
kan
ook
leerlingen
met
worden
verhoogd
leermoeilijkheden
voor of
aanvullende met
gebleken
leerachterstanden dan wel ter compensatie van vroegere afwezigheden van leerkrachten. De Telescola wordt gedurende 24 uur per week gegeven.
- 26
12. VERENIGD KONINKRIJK
ι) Engeland, Wales en Noord Ierland
Aantal verplichte jaren
Krachtens
de wet dient elk kind ontvangen
dat
in de schoolplichtige is
aangepast
aan
leeftijd
zijn/haar
reëel
dagonderwijs
te
bekwaamheid,
aanleg en aan eventuele bijzondere onderwijsbehoeften en dit
door regelmatig schoolbezoek of op een andere wijze. schoolgaand,
leeftijd,
Is een kind niet
dan behoeven speciaal voor hem/haar ingevoerde alternatieve
voorzieningen de goedkeuring van de plaatselijke onderwijsinstantie (LEA). De verplichte leerperiode
geldt van
5 tot
16 jaar,
hetgeen doorgaans
betekent vanaf het begin van het schooltrimester volgend verjaardag van het kind tot het
tijdstip waarop
op de vijfde
de leerling
verlaat nadat hij/zij de leeftijd van 16 jaar heeft bereikt.
de school
De twee data
waarop leerlingen de school verlaten zijn : i)
het einde van het tweede trimester;
ii) de vrijdag voor de laatste maandag in mei.
Krachtens de onderwijswet van 1944 dient het onderwijs in twee fazen te verlopen
:
de fase van het
lager
en het middelbaar
onderwijs.
leerlingen zijn onderverdeeld in "juniors" en "seniors",
De
respectievelijk
jonger dan 12 jaar en 12 tot 19 jaar.
Krachtens de wetgeving van 1964
bestaat
van
de mogelijkheid
tot oprichting
intermediaire
scholen
voor
kinderen in de leeftijdsgroep van jonger dan 10,5 jaar en ouder dan 12 jaar.
In het algemeen geven deze scholen gedurende vier jaar onderwijs
aan leerlingen in de leeftijd van 8 tot 12 jaar of van 9 tot 13 jaar. De systemen van onderwijs op twee niveaus (lager en middelbaar onderwijs) en drie niveaus (lagere, intermediaire en middelbare school) bestaan naast elkaar,
naargelang de vo o rzieningen waaro ver de betreffende plaatselijke
onderwijsautoriteit beschikt.
Het middelbaar o nderwijs vindt plaats in
niet-selectieve scho lengemeenschappen, een
selectie
plaatsvindt
o p
gro nd
o f in middelbare scholen waar wei
van
bekwaamheid,
en
in middelbare
scholen met een praktisch geo riënteerd pro gramma.
In 1984 bedro eg he"
procentueel aandeel in Engeland van de leerlingen
in elk van deze dri-r
schooltypen respectievelijk 89, 3 en 5%.
27
Het schooljaar Het schooljaar omvat 400 periodes, als "losse vakanties".
waarvan er 20 mogen worden opgenomen
De schooldag valt uiteen in twee periodes, een in
de voormiddag en een in de namiddag.
De schoolweek loopt als regel van
maandag tot vrijdag, met twee lesperiodes per dag. Voor de vaststelling van de "leerplichtige leeftijd" wordt het schooljaar geacht te beginnen op 1 september,
ook al kan de eerste dag van het
herfsttrimester een paar dagen later vallen. verdeeld
in
drie trimesters
:
herfst
Het jaar wordt doorgaans
(september - december),
lente
(januari - Pasen) en zomer (Pasen - eind juli). Tussen
de
herfst-
zomertrimesters
en
worden
zomervakantie duurt
voorjaarstrimesters
twee
tot
drie
circa zes weken.
en
weken
de
vakantie
voorjaars-
en
gegeven.
De
In tal van scholen vinden ook
halfweg het trimester kortdurende onderbrekingen plaats.
De precíese data
van de schoolperiodes en -vakanties worden jaarlijks vastgesteld door het plaatselijk onderwijscomité, in overleg met de lerarenverenigingen. Aantal lesuren Voor kinderen beneden de acht jaar zijn drie
uur onderricht
voorgeschreven, onderverdeeld in twee lesperiodes. jaar
en
ouder
geldt
een
minimum
van
(godsdienstonderricht niet
inbegrepen).
bestaan
aan
voor
groepsgebed
godsdienstonderricht. of
gedeeltelijk
vrijgesteld.
van
het
vier
per dag
Voor kinderen van acht
uur
onderwijs
per
dag
Daarnaast dient er ruimte te
begin
van
de
schooldag
en
voor
Wel kan een ouder vragen dat zijn/haar kind geheel het
gebed
en/of
het
godsdienstonderricht
wordt
28
b)
Schotland Aantal verplichte jaren In Schotland begint de schoolplicht voor de kinderen vijfde
jaar.
opleiden
De ouders mogen hun
dan
door
hen
onderwijsautoriteiten
naar
er
normaal rond
hun
kinderen ook op andere wijze laten
school
te
zenden,
overeenkomstig
de
maar
dan
Onderwijswet
moeten
de
(Schotland)
(Education (Scotland) Act) van 1980 van overtuigd zijn dat het verstrekte onderwijs
voldoende
staatsscholen,
welke
en
doelmatig
is.
eenheidsscholen
De
zijn
meeste
kinderen
voor jongens
bezoeken
en meisjes te
samen. De
kinderen
in
basisonderwijs. zij bestrijken :
Schotland
besteden
gewoonlijk
zeven
jaar
aan
het
De scholen variëren in omvang naargelang het gebied dat een landelijke school met één onderwijzer kan een veel
groter gebied bestrijken dan een grotere lagere school in de stad. Het verplichte gedeelte van het secundair onderwijs omvat vier jaar en duurt totdat de leerlingen ongeveer 16 jaar oud zijn.
Meer dan 90% van de
leerlingen in het secundair overheidsonderwijs bezoekt eenheidsscholen, en 90X van deze scholen geven een volledige secundaire cursus van zes jaren.
Het schooljaar Er zijn slechts weinig bestuursrechtelijke bepalingen t.a.v. van het schooljaar in Schotland.
De onderwijsautoriteiten
de indeling zijn vrij om
alle data van begin en einde van schoolkwartalen en -vakanties naar eigen keuze over het gehele jaar vast school
onder hun beheer
te stellen,
gedurende
het
vooropgesteld dat
schooljaar
tenminste
geopend is (zaterdagen en zondagen niet meegerekend). bepaling
in
de
Onderwijswet
autoriteiten
de
Minister
voorgeschreven verminderen.
om
onderwijsdagen Op het ogenblik
(Schotland) goedkeuring bij
van
1980
kunnen
Er is echter een dat
vragen
buitengewone
iedere
200 dagen
de om
onderwijshet
aantal
omstandigheden
te
is er weinig verschil tussen de door de
onderwijsautoriteiten in Schotland toegepaste begin- en einddata voor de schoolkwartalen; zij houden alle vrijwel gelijke tred met elkaar, en gever, ongeveer twee weken vrij aan het einde van het herfstkwartaal (Kerstmis),
29 -
tussen Pasen),
twee
en drie
weken aan het einde van het
lentekwartaal
circa zes weken aan het einde van het zomerkwartaal,
(rond
doorgaans
rond het begin van juli, en een week in de late herfst. Aantal lesuren Er zijn geen wettelijke voorschriften in Schotland ten aanzien van het tijdstip waarop de schooldag dient te beginnen of te eindigen,
en de
onderwijsautoriteiten mogen naar eigen inzicht beslissen welke uren voor het onderwijs in hun respectieve gebieden gezien de omstandigheden het geschiktste zijn.
Eurydice Het informatîenet voor Onderwijs in de Europese Gemeenschap Samenwerking op onderwijsgebied in de Gemeenschap De onderwijssystemen in de landen van de Gemeenschap verschillen onderling aanzienlijk. Deze rijke verscheidenheid - het gevolg van historische en culturele factoren - is van grote waarde en dient behouden te blijven. Aan de andere kant is het in ieders belang te profiteren van de ervaringen en projecten van andere Lid-Staten van de Gemeenschap. De beleidsontwerpers op onderwijsgebied in de Europese Gemeenschap zijn zich reeds lang bewust van de waarde van informatie betreffende vernieuwingen en veranderingen in andere Lid-Staten voor hun eigen beslissingen, die dank zij bedoelde informatie gebaseerd kunnen worden op de kennis omtrent alternatieve mogelijkheden en oplossingen van die andere Lid-Staten; daarom kwamen de Lid-Staten overeen nauwe samenwerking op onderwijsgebied op het vlak van de Gemeenschap in de hand te werken. In februari 1976 keurden de Raad van de Europese Gemeenschappen en de Ministers van Onderwijs een actieprogramma op onderwijsgebied goed. Zij kwamen onder andere overeen een netwerk van diensten voor informatie over het onderwijs in de Gemeenschap op te zetten om de verspreiding van informatie op het gebied van onderwijsbeleid te vergroten en te verbeteren*. Dit informatîenet, dat EURYDICE is gedoopt, is daarom ontworpen ter ondersteuning van het lopend programma voor samenwerking op onderwijsgebied binnen de Europese Gemeenschap. Het Onderwijscomité van de Europese Gemeenschap wiens taak bestaat uit het coördineren en controleren van het actieprogramma adviseerde het gebruik van de diensten van Eurydice in eerste instantie te beperken tot degenen die posities vervullen in het kader van de beleidsvoorbereiding en formulering. Het Onderwijscomité bestaat uit vertegenwoordigers van de Lid-Staten en van de Commissie. Overeenkomstig hun eigen specifieke onderwijsstructuur hebben alle Lid-Staten ten minste één nationale dienst aangewezen om in het kader van het netwerk mee te werken. De Commissie van de Europese Gemeenschappen heeft in samenwerking met de Europese Culturele Stichting de Europese Dienst van Eurydice opgezet die deel uitmaakt van het informatienetwerk. Eurydice is gebaseerd op onderlinge samenwerking tussen de nationale diensten en de Europese Dienst, waarbij laatstgenoemde bovendien een coördinerende en activerende taak heeft. " Publikaticblad n' C 38, 19.02.1976. p. 1.
Eurydice's kontorer Eurydice - Informationsstellen Eurydice Information Units Unités du Réseau Eurydice Unità di Informazione Eurydice
Eurydice Informatiediensten Μονάδες του Δικτύου Πληροφοριών Ευρυδίκη Unidades de la Red Eurydice Unidades da Rede Eurydice
EUROPEAN COMMUNITY The Eurydice European Unit Rue Archimede 17/B 17 Β- KMO Bruxelles Tel.: 230.03.82/230.03.98 Telex: 65398 eurydi b Telefax: 230.65.62
HELLAS Evrydiki Ypoiirgio Paidias keThriskevmaton Diefthinsi Evropaikis K inotitas Mitropoleos 15 GR-10185 Athens Tel.: 323.74.80 Telex: 216270 Telefax: 322.52.59
BELGIQUE/BELGIE Unité francophone d'Eurydice Ministère de l'Education Nationale Organisation des Etudes Boulevard Pacheco 34 B-1000 Bruxelles Tel.: 219.45.80 (poste 199 + 102) Nederlandstalige nationale dienst van Eurydice Ministerie van Onderwijs Informatie' en documentatiedienst Departement van onderwijs Koningsstraat 138,2', lokaal 210 B-1000 Brussel Tel.: 219.34.20 (ext. 122) DANMARK Eurydice's Informationskontor i Danmark Undervisningsministeriet Frederiksholms K anal 25 D D K - m o K ébenhavn K Tel.: 92.52.01 Telex: 22275 Telefax: 92.55.47 BUNDESREPUBLIK DEUTSCHLAND Eurydice Informationsstelle beim Bundesministerium für Bildung und Wissenschaft Heinemannstrasse 2 D-5300Bonn2 Tel.: 57.21.91 Telex: 885666 Telefax: 57.20.% Sekretariat der Standigen K onferenz der K ultusminister der Lander Nassestrasse 8 D-5300Bonnl Tel.: 50.12.70 Telex: 886587 Telefax: 50.13.01 ESPAÑA Unidad Nacional de Eurydice Centro Nacional de Investigación y Documentación Educativa Ciudad Universitaria s/n E-2S040 Madrid Tel.: 449.66.81/449.77.00 FRANCE Unite Nationale d'Eurydice Ministère de l'Education Nationale D.C.R.l. 110. rue de Grenelle F-75007 Paris Tel.: 45.39.25.75 (poste 3799 + 35851 Telex: 270925 Telefax: 45.44.57.87
IRELAND National Eurydice Unit Department of Education Room 210 Marlborough Street IRI.-Dublin 1 Tel.: 74.02.07 Telex: 31136 Telefax: 72.95.53 ITALIA L'Unità Nazionale di Eurydice Ministero della Pubblica Istruzione Biblioteca di Documentazione Pedagogica Palazzo Gerirci. Via Buonarroti, 10 1-50122 Firenze Tel.: 241.187/241.188 LUXEMBOURG Unite Nationale d'Eurydice Ministère de l'Education Nationale et de la Jeunesse Boulevard Royal, 6 L-2910 Luxembourg Tel.: 46.802.551 Telex: 3311 MENJ LU NEDERLAND Nationale dienst van Eurydice Centrale Directie Documentatie Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen Postbus 25.000 NL-2700 LZ Zoctenneer Tel.: 53.19.11 (poste 3497) Telex: 32636 Telefax: 51.26.51 PORTUGAL Unidade Nacional de Eurydice Ministério da Educação e Cultura Gabinete de Estudos e Planeamento Av. Miguel Bombarda, 20 Ρ-109.1 Lisboa Codex Tel.: 73.60.95/76.20.66 Telex: 63553 GEPMEC Ρ Telefax: 73.45.38 UNITED K INGDOM Eurydice Unit London National Foundation for Educational Research The Merc. Upton Park GB-Slough. Berks SL1 2DQ Tel.: 74.121 Telefax: 69.16.32 Eurydice Unit Edinburgh Scottish Council for Research in Education 15 St John Street GB-EdinhurilllEH8 8JR Tel.: 55729.44 Telefax: 556.94.64
CAT. NUMBER UU1087019NLC
