BELEIDSPLAN ASBEST
Woningstichting Vaals
Inleiding Sinds 1993 is er in Nederland een algemeen verbod op het gebruik van asbest. Sindsdien is het verboden asbest of asbesthoudende producten te produceren, bewerken, verwerken, vervoeren of in voorraad te houden. Ook het opnieuw toepassen van asbesthoudende producten is vanaf begin 1994 niet meer toegestaan. Desondanks komt asbest nog steeds in onze samenleving voor. Vooral tussen 1950 en 1980 is asbest in Nederland in tal van producten verwerkt. Asbest is verwerkt in veel toegepaste materialen in, om en aan woningen. Bijvoorbeeld in golfplaten, vloerbedekking, vensterbanken, wandplaten en isolatiemateriaal om er maar een paar te noemen. Wij als woningbeheerder komen deze materialen tegen bij sloop en renovatie, maar ook bij dagelijks- en mutatieonderhoud. Daarbij kan een klussende huurder ook onbewust voor zichzelf en derden een gezondheidsbedreigende situatie creëren door asbesthoudende woningonderdelen te bewerken. Het aanscherpen van de manier waarop Ws. Vaals met asbest omgaat, nieuwe feiten over de schadelijkheid van asbest en (voornemens voor) strengere regelgeving van de overheid zijn allen aanleiding voor het opstellen van dit beleidsplan asbest.
Beleidsplan Asbest Ws Vaals Versie 1, 06-02-2014
Pagina 1 van 5
Beleidsplan Asbest Woningstichting Vaals Asbestbeleid Woningstichting Vaals is voor haar woningbezit verantwoordelijk voor het voorkomen van verspreiding van asbestvezels naar de mens en/of zijn omgeving. Hierbij is het nemen van verantwoordelijkheden en initiatieven van wezenlijk belang. De doelstelling van Woningstichting Vaals is dan ook om (op termijn) alle asbesthoudende materialen uit haar woningen te verwijderen. In dit Beleidsplan Asbest staat beschreven op welk moment bepaalde asbesttoepassingen in de complexen verwijderd zullen worden. Dit kan zijn bij mutatie, bij dagelijks onderhoud, bij renovatie en sloop van een object. Daarbij zal Woningstichting Vaals toezien op de handhaving van de van toepassing zijnde wet- en regelgeving ten aanzien van asbest, asbesttoepassingen, bewerking, sanering, opslag, transport en stortingen. Op basis van de al gemaakte quickscan inventarisatie asbest van het totale bezit kan worden ingeschat wanneer het bezit asbestveilig kan zijn en welke kosten er jaarlijks gemiddeld gemaakt worden voor het verwijderen van het asbest (wat vervolgens opgenomen kan worden in de meerjaren-onderhoudsbegroting). De betrokken medewerkers en stakeholders zullen op de hoogte worden gesteld van het asbestbeleid zodat een uniforme werkwijze wordt gegarandeerd en risico’s kunnen worden gereduceerd. Ook de (nieuwe) huurders zullen worden geïnformeerd over de mogelijke aanwezigheid van asbest in hun object.
Aanleiding De aanleiding voor dit Beleidsplan Asbest is meerledig: zowel de huidige manier waarop Ws. Vaals met asbest omgaat, (zie inleiding) nieuwe feiten over de schadelijkheid van asbest en voornemens voor strengere regelgeving zijn allen aanleiding voor het opstellen van een asbestbeleid voor woningstichting Vaals, puntsgewijs: 1) Woningstichting Vaals heeft een uitgesproken asbestbeleid, maar niet schriftelijk vastgelegd in een procedure. 2) Woningstichting Vaals heeft wel een goed beeld van de aanwezigheid van asbest in haar bezit. Dit door reeds uitgevoerde asbestinventarisatie en kennis medewerkers. 3) Wet- en regelgeving rondom asbestafvoer gaat veranderen en er komt strengere controle op de hele asbestverwijderingsketen en daarbij is Ws. Vaals als opdrachtgever (zelfs op medewerkerniveau) verantwoordelijk voor de eventuele misstappen die de keten maakt. 4) Het nieuwe rapport van de Gezondheidsraad betreffende de schadelijke effecten van asbest: Asbest is veel schadelijker dan tot nu toe aangenomen. Moeilijkheid is dat de schade pas decennia later optreed. Ook blijkt hechtgebonden asbest in loop van decennia te ‘onthechten’ naar los asbest en zo risicovol/gevaarlijk te worden. 5) Op dit moment geldt er nog geen onderzoeksplicht of inventarisatieplicht, maar De Tweede Kamer wil dat er een versterkte informatieplicht komt voor eigenaren/verkopers naar huurders/kopers over de aanwezigheid van asbest (nog geen Wet), dus is het verstandig dat Woningstichting Vaals proactief haar huurders/kopers op de hoogte stelt van de aanwezigheid van (hechtgebonden) asbest in het wooncomplex en de eventuele risico’s.
Beleidsplan Asbest Ws Vaals Versie 1, 06-02-2014
Pagina 2 van 5
Asbestbeleid Ons asbestbeleid hoeft niet gericht te zijn op een asbestvrij woningbezit; dat zou ook niet realistisch zijn. Ons asbestbeleid moet worden gericht op het vermijden van risico's voor onze huurders, ons personeel en uitvoerende partijen, evenals op het beperken van onze aansprakelijkheid. Doelstelling 1: vermijden van risico's. Deze doelstelling zou maximaal bereikt zijn, als we projectmatig alle asbesthoudende onderdelen uit onze woningen binnen een bepaalde termijn verwijderd hebben. Dat is niet realistisch, maar laat onverlet, dat verwijdering onderdeel moet uitmaken van ons onderhoudsbeleid. Als zodanig wordt asbestbeleid geïntegreerd in ons onderhoudsbeleid. In het bij dit Beleidsplan gevoegde Beheerplan Asbest is omschreven wanneer, welke asbesthoudende onderdelen worden verwijderd. Een viertal principiële uitgangspunten worden hier al vastgelegd:
1. Woningstichting Vaals brengt nieuwe huurders, personeel en uitvoerende bedrijven op de hoogte van in de woning aanwezige asbesttoepassingen en verwijdert deze, indien dit verband houd met enige vorm van uitvoering. Voor het informeren van de zittende huurders, zal in het bewonersblad van medio 2014 ruimschoots aandacht worden besteed. De mutatieopzichter zal de nieuwe huurders informeren over de aanwezige asbesttoepassingen. In de informatiemap voor nieuwe huurders zal, indien van toepassing, informatie gegeven worden over de aanwezigheid van asbesthoudende toepassingen in de woning. 2. Door bewoners zelf aangebrachte asbestverdachte voorzieningen, bijvoorbeeld oude vloerbedekking, worden bij mutatie door Woningstichting Vaals verwijderd, al dan niet voor rekening verhuurder. Dit is afhankelijk van mogelijk onzorgvuldig handelen huurder, waardoor er bewust verwijtbaar een besmetting in of rondom de woning is veroorzaakt. Laten we dit aan de onwetende vertrekkende huurder over dan lopen we het risico dat zowel deze huurder, onze medewerkers als extern uitvoerenden in een met asbestvezels vervuilde omgeving terecht komen. 3. Bij uitvoering van planmatig en groot onderhoud zal het verwijderen van asbesthoudende onderdelen (bijvoorbeeld dakbeschot, riolering, panelen etc.) in het uitvoeringsbestek worden opgenomen; dit voor zover het betreffende onderdeel deel uitmaakt van de uitvoering. Als voorbeeld, bij dakvervanging zal standaard het asbesthoudende dakbeschot worden verwijderd, maar gaan we niet automatisch de riolering in de kruipruimte vervangen. 4. Uiteraard geldt voor elk van deze uitvoeringsmomenten dat Woningstichting Vaals zich houdt aan de wet- en regelgeving en daarenboven ook toeziet op de handhaving hiervan door ingeschakelde derden partijen. Doelstelling 2: beperken van aansprakelijkheid. Omdat het nu eenmaal zo is dat bepaalde asbesthoudende onderdelen nog geruime tijd in onze woningen blijven zitten, zal Ws. Vaals er op moeten toezien dat noch eigen personeel, noch uitvoerende bedrijven, noch de huurder aan deze onderdelen bewerkingen uitvoert. Dat betekent dat Ws. Vaals deze partijen informeert over de aanwezigheid van deze asbesthoudende onderdelen, onder nadrukkelijke vermelding van de eventuele risico's. Mocht bijvoorbeeld een huurder deze waarschuwing in de wind slaan, heeft hij/zij ingeval van (toekomstige) gezondheidsproblemen weinig verhaal.
Beleidsplan Asbest Ws Vaals Versie 1, 06-02-2014
Pagina 3 van 5
Een andere vorm van aansprakelijkheid is die ten opzichte van de omgeving. Bij uitvoering van planmatig en groot onderhoud zullen uiteraard de nodige (verplichte) voorzieningen getroffen worden; dit overigens op basis van een ten behoeve van deze uitvoering uit te voeren uitgebreide asbestinventarisatie. Ingeval van een calamiteit, zoals brand, kan ook asbest vrijkomen. Snelle en adequate communicatie is dan geboden. In het beheerplan en communicatieplan Asbest wordt hier gedetailleerder op ingegaan. Ook voor deze doelstelling worden principiële uitgangspunten vastgelegd: 1. Ws. Vaals informeert nieuwe huurders, personeel en ingeschakelde externe bedrijven over de aanwezigheid van asbesthoudende onderdelen in onze woningen. Zittende huurders krijgen informatie via het bewonersblad. 2. Woningstichting Vaals laat bij mutatie, planmatigonderhoud, grootonderhoud en verkoop een uitgebreide asbestinventarisatie uitvoeren en neemt asbestsanering voor zover samenhangend met de uitvoering op in het bestek. 3. Bij sloop wordt standaard een uitgebreide asbestinventarisatie en asbestsanering uitgevoerd en ziet Woningstichting Vaals toe op de naleving van de vigerende wet- en regelgeving door het uitvoerende bedrijf. Voor beide doelstellingen is het noodzakelijk dat Woningstichting Vaals zicht heeft op de aanwezigheid van asbest. In het Beheerplan Asbest zijn de verschillende asbestinventarisaties nader inhoudelijk beschreven. Op basis van de representatieve inventarisatie (zie bijlage quickscan asbest) in ons bezit, kan worden geschat welke kosten er jaarlijks gemiddeld gemaakt worden voor het verwijderen van het asbest (wat vervolgens opgenomen kan worden in de meerjaren-onderhoudsbegroting). De belangrijkste uitgangspunten ten aanzien van sanering bij het asbestbeleid zijn als volgt omschreven: A. In haar bezit (bestaande bouw) zal Ws. Vaals overgaan tot het verwijderen van asbesthoudende toepassingen, zowel wanneer deze eigendom zijn van Ws. Vaals, maar ook als deze zijn aangebracht door de huurder (zeker indien er gevaar bestaat voor de gezondheid van huurders en/of medewerkers). Het is mogelijk dat de huurders die een Zelf Aangebrachte Voorziening (ZAV) hebben waar asbest in verwerkt is, in de toekomst dienen te betalen voor de verwijdering van dit asbest. B. Indien er asbest wordt geconstateerd in een complex tijdens de representatieve steekproef (asbestinventarisaties) dan wordt er per asbesthoudende toepassing een risico-inschatting gemaakt op gevaar voor huurders en/of medewerkers. C. Ook bij verkoop kunnen we volstaan met een asbestinventarisatie en dit melden aan de koper. Hierna wordt een afweging gemaakt welke asbesttoepassingen verwijderd zullen worden. (zie tabel beheersplan)
Beleidsplan Asbest Ws Vaals Versie 1, 06-02-2014
Pagina 4 van 5
Invoeren Asbestbeleid Ws. Vaals zal het asbestbeleid invoeren in het onderhoudsbeleid. Dat betekent dat verwijdering plaats vindt op natuurlijke onderhoudsmomenten, dus bij mutatie, planmatig en groot onderhoud, voor zover samenhangend met de uitvoering. Bij sloopwerkzaamheden wordt alle asbest gesaneerd, alvorens de sloopwerkzaamheden te starten. Op basis van de quickscan asbest zal bepaald worden op welk moment verwijdering zal plaatsvinden. Deze risico-classificatie kent de volgende uitgangspunten: 1. Wanneer het asbesthoudende materiaal zich in zodanige staat bevindt dat vezels vrijkomen, zal direct worden overgegaan tot sanering. 2. Andere asbesthoudende onderdelen zullen vooral tijdens mutatie en renovatie worden gesaneerd. 3. Wanneer het asbesthoudende product geen gevaar oplevert (zoals weggewerkte standleidingen) blijft de bestaande toepassing gehandhaafd en wordt hierover naar de huurders gecommuniceerd. Bij sloop worden deze producten dan verwijderd. In het Beheersplan Asbest is een overzicht opgenomen van de diverse mogelijk in onze woningen voorkomende asbesthoudende onderdelen, gekoppeld aan het moment (soort onderhoud) waarop sanering plaatsvindt. Voorts is in dit beheerplan aangegeven welke wet- en regelgeving van toepassing is, wat de interne en externe procesgang is en hoe te handelen bij calamiteiten. In het Communicatieplan Asbest, dat ook onderdeel is van dit Beleidsplan Asbest, is aangegeven wat we, wanneer en hoe we communiceren. Daarbij zijn een aantal voorbeeldbrieven opgenomen, die we ontlenen aan het door Aedes opgestelde "Handboek Asbest".
Informatie aan huurders Huurders informeren wij o.a. via het bewonersblad hoe zij met asbesttoepassingen om dienen te gaan. Nieuwe huurders worden geïnformeerd door de mutatieopzichter en middels een sticker in de meterkast met hierop aangekruist de nog aanwezige asbesthoudende toepassingen.
Asbestinventarisatie (quickscan) Om asbesthoudende toepassingen in kaart te brengen heeft Ws. Vaals een asbestinventarisatie uitgevoerd (quickscan), dit op basis van de ervaring en kennis van onze buitendienstmedewerkers en vast ingehuurd personeel, de medewerkers afd. Techniek, aangevuld met de al aanwezige en uitgevoerde asbestinventarisaties bij mutaties, planmatig onderhoud en groot- onderhoudsprojecten.
Beleidsplan Asbest Ws Vaals Versie 1, 06-02-2014
Pagina 5 van 5