Beleidsnotitie 2013-2016
100, uw welzijns- en zorgnetwerk Vastgesteld op 26 april 2013
1 April 2013
1
Inleiding
Begin 2012 maakte 100, uw welzijns- en zorgnetwerk een doorstart, na vier jaar onder de naam ‘Zowel NN’ vanuit het Nationaal Programma Ouderenzorg vele activiteiten in de regio te hebben ontplooid. Deze nieuwe fase betekende een nieuwe missie, een nieuwe naam en nieuw elan. De transities waar het netwerk aan werkt: ‘ouderen aan het stuur’ en ‘welzijn voor zorg’ zijn nog steeds actueel. In het overgangsjaar 2012 kwamen nieuwe partners het netwerk versterken, vooral op het domein welzijn (zie bijlage 1 voor de netwerkpartners van 100). Het doelgroeppanel kreeg een bestuurlijk afvaardiging en er werd een klankbordgroep van ouderen opgericht om samen met het doelgroeppanel de inhoudelijke denktank van het 100 netwerk te vormen. We vatten de doelgroep ‘ouderen’ daarbij breed op: in alle diversiteit, inclusief de allochtone ouderen. We zijn klaar voor de toekomst! In deze notitie worden voor de komende drie jaar de belangrijkste beleidsdoelen/ speerpunten weergegeven. Per jaar zal dit in een actieplan worden uitgewerkt.
2 April 2013
2
100, uw welzijns- en zorgnetwerk
2.1 Ambitie Wij willen een uiteindelijk een samenhangend, efficiënt en kwalitatief goed passend aanbod van zorgen welzijnsdiensten realiseren, waarbij de aanbieders van die diensten samen denken en handelen vanuit de behoefte van ouderen, gericht op in stand houden en verbeteren van het welbevinden en autonomie van de oudere en het versterken van de regiefunctie van de oudere en zijn/haar naaste. De centrale aandachtspunten zijn: o Versterking netwerk van de oudere o Behoeftes ouderen staan centraal; ons aanbod sluit naadloos aan o Welzijn voor zorg o Zorg en welzijn in samenhang o Innovatie o Betrokkenheid ouderen o Doelmatigheid
2.2 Functie van het netwerk: Het netwerk100 heeft de volgende functies o Innovaties initiëren, selecteren, ontwikkelen, evalueren o Voorbereiden en ondersteunen bij implementatie. De belangrijkste uitgangspunten daarbij zijn: o Het netwerk realiseert: o eigen kwaliteitscriteria voor dienstverlening; o een gemeenschappelijke en toegankelijke taal over: inhoud, vorm en samenhang van onze dienstverlening de manier waarop onze dienstverlening toegankelijk is o (kwetsbare) ouderen hebben een belangrijke stem o Het netwerk is zelf geen zorgaanbieder o Het netwerk werkt aan concrete projecten en innovaties.
2.3 Netwerkomgeving De regio Nijmegen heeft o.a. door de aanpak binnen het 100 netwerk een voorsprong opgebouwd ten opzichte van andere regio’s, die gekenmerkt wordt door een sterke betrokkenheid van ouderen (vetorecht) bij alle activiteiten / innovaties die we vanuit het netwerk starten. Het doelgroeppanel van 100 werkt proactief en neemt stelling in ten aanzien van actuele thema’s. Dit is waardevolle input bij keuzes voor welke innovaties nodig zijn en de vormgeving daarvan. De visies van ons netwerk, de individuele partners, zorgverzekeraar en gemeente over hoe we welzijn en zorg willen vormgeven, komen overeen. We bouwen voort op een instrumentenset (EASYcare familie) die al door vele professionals in de praktijk wordt gebruikt.
2.4 Landelijk beleid ouderenzorg De verwachting is dat de komende vier jaar veel veranderingen in de financiering van de ouderenzorg doorgevoerd zullen worden. De hoofdlijn voor de zorgverlening zal zijn ‘zorg dichtbij’. Daarom heeft 100 bewust gekozen voor de maatschappelijke context en de rol van de 1e en 2e lijn. Er worden ingrijpende veranderingen verwacht in de uitvoering van de AWBZ, het verlenen van (huishoudelijke) zorg vanuit WMO (met eigen bijdrage van de burgers). Op de woningmarkt wordt een scheiding van wonen en zorg verwacht. In de intramurale V&V sector is er aandacht voor verbijzondering t.a.v. specialistische groepen. De zorgaanbieders, c.q. de 100 partners moeten hiervoor oplossingen vinden. 3 April 2013
3
Beleidsdoelen / acties 100 uw welzijns- en zorgnetwerk
3.1 Duurzaam Samenwerken. De kracht van ons netwerk is dat binnen ons samenwerkingsverband er meer tot stand gebracht kan worden, dan door de afzonderlijke partners apart. In het netwerk moeten we kennis en ervaringen delen. Tijdens bestuurlijk overleg en werkconferenties ruimen we hiervoor aandacht en tijd in. We maken inzichtelijk wat de bestaande andere samenwerkingsverbanden in de ouderen zorg zijn tussen de netwerkpartners, zodat duidelijk is hoe het regionetwerk in elkaar zit (b.v. relatie met valnetwerk, gemeentelijke netwerken, dementieketen, afstemmingsoverleg acute geriatrische problematiek, palliatief netwerk enz.) en waar we witte vlekken aanmerken. Dit wordt een blijvend agendapunt van het netwerk. We trekken samen op om onze missie ‘ouderen aan het stuur’ en ‘welzijn voor zorg’ uit te dragen in de contacten met gemeenten (Nijmegen en omliggende gemeenten) en zorgverzekeraars. Dat kan versterking bieden aan afzonderlijke partners. Een intensiveringslag van samenwerking in de richting gemeenten is daarbij nodig. We hebben gezamenlijk een signaleringsfunctie: problemen die we voorzien op het gebied financiering van de ouderenzorg en gevolgen daarvan voor kwetsbare ouderen stellen we samen aan de orde.
3.2 De parels van 100 verder brengen In 2013 betekent dat concreet de afronding van de NPO innovatieprojecten en uitvoering van het Implementatieproject: de 5 van ‘100’ (zie bijlage), waarbij de belangrijkste doelen zijn: Easycare Welzijn verder ontwikkelen en implementeren in gemeenten; Bij minimaal 10 huisartspraktijken (250 ouderen) Easycare TOS, ZWIP en ZWS implementeren; ZWIP inzetten bij dementie via zorgtrajectbegeleiders in goede afstemming met de huisarts; Activering van kwetsbare ouderen met behulp van GIDS-vrijwilligers; Verbetering Transferfunctie, door implementatie van Transmurale Zorgbrug bij opname in en ontslag uit het ziekenhuis. Nadat de evaluaties van de parelprojecten is afgerond zal heroverweging nodig zijn over welke parels effectief zijn gebleken en hoe we hiermee verder gaan.
3.3 Dementieketen implementeren Het netwerk gaat uitvoering geven aan het actieplan zorgtrajectbegeleiding (juli 2012), waarbij de belangrijkste speerpunten voor 2013 zijn: doorontwikkelen van de functie zorgtrajectbegeleiding en verbeteren van bekendheid over zorgtrajectbegeleiding. Er wordt hiervoor een apart jaarplan voorbereid. Ook dient er meer samenhang te komen in de keten. De volgende onderwerpen hebben nog aandacht nodig: invoering geïntegreerd zorgplan, aanspreekpuntfunctie en betrokkenheid huisartsen (zie concept Inspectierapport 2012). Het verwijsprotocol en implementatie van digitale gids hebben prioriteit. De Themagroep dementie maakt samen met de ketencoördinator dementie hiervoor jaarlijks een plan.
3.4 Nieuwe speerpunten vormgeven Binnen het netwerk 100 willen we vernieuwen. De volgende thema’s zijn in de beleidsconferentie aangemerkt voor de komende drie jaar en dienen verder geconcretiseerd: Eigen kracht van ouderen versterken. Het rapport ‘Redzaam ouder’ van RVZ (juni 2012) kan hiervoor leidend zijn. Je kunt niet vroeg genoeg beginnen met anticiperen op de toekomst als oudere en dat vraagt om voorzorg door iedereen. Wijkgerichte aanpak stimuleren: proactieve rol huisarts in wijk, wijkcentra benutten voor voorliggende voorzieningen, buurthuis virtueel en fysiek, uitwisselen van best practices van wijkgerichte aanpak;
4 April 2013
Vrijwilligers. Inzet van vrijwilligers in welzijn en zorg is noodzakelijk. Veel van de 100 partners maken nu al veel gebruik van inzet van vrijwilligers. Het duurzaam inzetten van vrijwilligers is voor de komende jaren een belangrijke thema, waar we innovaties voor kunnen ontwikkelen gekoppeld aan onderzoek. Ideeën over initiatieven en projecten zijn: vanuit 100 een gezamenlijke ondersteuningsstructuur ontwikkelen voor vrijwilligers, ervaringen uitwisselen, opleiden van vrijwilligers, profielen maken voor vrijwilligers, draaglast/draagkracht, borging van de inzet, burgerinitiatief/ ouderen helpen ouderen, talenten uitwisselen; Inzet technologie bij ouderen. Meer inzet van technologie (gebruik van social media bij ouderen, telemedicine, domotica b.v. bij welzijnsgesprek, beeldbellen ) om daarmee ondersteuning zelfstandigheid van ouderen te bevorderen. Ethiek in behandelen: de dialoog tussen arts en oudere bij keuzes in de behandeling gelijkwaardig voeren. Wat hebben ouderen en professionals nodig om tot deze dialoog te komen. Preventieve aanpak; Aandacht specialistische doelgroepen. Per jaar wordt bepaald welke speerpunten prioriteit krijgen en wordt zonodig voor de uitwerking een themagroep ingericht.
3.5 Communicatie over netwerk 100 De communicatie over het netwerk dient te verbeteren. Naast de instrumenten die het netwerk hiervoor heeft ingezet, zoals de nieuwsbrief, website en de jaarlijkse Senior city week, zullen nieuwe initiatieven nodig zijn. Daarvoor wordt ontwikkeld: Nieuwe Website www.netwerk100.nl De Digitale gids, nu alleen voor dementie moet uitgebouwd worden, zodat voor burgers op toegankelijk wijze het welzijns- en zorgaanbod gepresenteerd wordt. Daarnaast willen we zorgen voor meer publicaties in dag- en weekbladen die veel door ouderen worden gelezen. We spreken met elkaar af hoe de netwerkpartners communiceren over hun betrokkenheid bij het 100 netwerk.
3.6 Kennisverspreiding Er is bij professionals en vrijwilligers voortdurend behoefte aan kennis over problematiek bij ouderen, gezondheidsrisico’s, interventies, communicatie en omgang (écht luisteren). Het netwerk werkt aan kennisverspreiding via: Website waaraan kennismodules en de praktijkwijzer ouderenzorg (project ZWS) gekoppeld worden; Het verspreiden van ZWS-1 producten onder regie van afdeling Eerstelijnsgeneeskunde; Werkconferenties voor verspreiding resultaten van de parelprojecten (zie bijlage); (nog beslissen over doorgaan met ) Casuïstiekbijeenkomsten, die als doel hebben om professionals formeel en informeel met elkaar in contact brengen rond geschiedenissen van kwetsbare ouderen die gebruik hebben gemaakt van welzijns- en zorgvoorzieningen, zodanig dat daar lering uit te trekken is. De contacten van 100 met het onderwijsveld dienen geïntensiveerd om ervoor te zorgen dat toekomstige professionals opgeleid worden gericht op de veranderende zorgwereld. Thema’s als verdwijnen van maatschappelijke stage kunnen we samen oppakken. We bevorderen dat de door 100 ontwikkelde methodieken verder via scholing verspreid worden (b.v. Easycare, multidisciplinaire handreikingen voor Geriatric Giants).
3.7 Samenwerking, regionaal en landelijk In NFU verband (Nederlands Federatie van UMC’s) en vanuit het Nationaal Programma Ouderenzorg werken we mee aan import en export van kennis en producten (bijvoorbeeld ZWIP verspreiden). Ook blijven we een adviserende rol spelen naar andere regionale ouderenzorgnetwerken, b.v. over 5 April 2013
netwerkvorming, doelgroepparticipatie enz. . Ook wordt samenwerking gezocht met landelijk gremia voor HBO en ROC’s.
3.8 Presentatie Internationaal We presenteren het 100 netwerk in internationaal verband, om kansen voor subsidie met name voor onderwijs- en onderzoekskant te kunnen benutten. Dit doen we in Europa in het kader van project Horizon 2020 en EIP (Europees Innovatiepartnerschap). We onderzoeken de optie of we projectaanvragen hiervoor kunnen indienen vanaf 2014. We presenteren ons op internationale congressen, zoals in juni 2013 in Seoul tijdens de IAGG (International Association of Gerontology and Geriatrics).
3.9 Zelfevaluatie Jaarlijks evalueren we in het Bestuurlijk Overleg (in DB voorbereid) of de doelen van het 100 netwerk gehaald zijn en formuleren we doelen voor het daaropvolgende jaar. Jaarlijks wordt in de werkconferentie van 100 bepaald of de koers van het netwerk bijgesteld moet worden gezien de nieuwe invloeden uit de omgeving.
6 April 2013
Bijlage 1 Netwerkpartners van 100 o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o
Waalboog LuciVer Kalorama Zorggroep Maas en Waal ZZG zorggroep UMC St Radboud, afdeling geriatrie UMC St Radboud, afdeling Eerstelijnsgeneeskunde GGD, Nijmegen e.o. Pro Persona UCCZ Huisartsenkring Nijmegen e.o. CIHN/OCE Apothekersvereniging Rijk van Nijmegen Swon, seniorennetwerk Stichting Perspectief Beuningen Stichting Welzijn Groesbeek Malderburch Meer Welzijn Wijchen Stichting Voor mekaar Druten Hogeschool Arnhem Nijmegen ROC Nijmegen
7 April 2013
