Beleidsinformatie Jeugdwet Inleiding Sinds de Jeugdwet op 1 januari 2015 in werking is getreden, zijn gemeenten verantwoordelijk voor het hele jeugdveld. Daarom is het belangrijk dat zij beschikken over kwalitatief goede beleidsinformatie. Tot 2015 was de provincie verantwoordelijk voor jeugdhulp en verzorgde zij de beleidsinformatie jeugdhulp. De provincie Zuid-Holland wil haar kennis rond planning en financiering graag zorgvuldig overdragen aan de (samenwerkende) gemeenten met ondersteuning van het Tympaan Instituut. Het Tympaan Instituut heeft daarom samen met en in opdracht van de provincie - een eerste aanzet voor een online module beleidsinformatie Jeugdwet gemaakt. Deze kan (samenwerkende) gemeenten ondersteunen bij planning en financiering van jeugdhulp. De module toont gegevens over aantal cliënten en kosten van jeugdhulp. Ook is een prognosemodel ontwikkeld met ramingen van het verwachte aantal cliënten en verwachte kosten. Daarnaast toont de module achtergrondgegevens van een gemeente/regio.
Wat is het voordeel van de online module beleidsinformatie Jeugdwet voor (samenwerkende) gemeenten? Gemeenten kunnen leren van elkaars verschillen en overeenkomsten. Dit draagt bij aan betere sturing van gemeenten op intersectorale samenwerking. Minder bureaucratische last van instellingen als het verzamelen van beleidsinformatie (boven)regionaal wordt gecoördineerd in plaats van per gemeente. Gemeenten kunnen de informatie op ieder gewenst moment inzien en mede op basis daarvan sturing geven aan de jeugdhulp.
Wat zijn de uitgangspunten van de module? Groeimodel De online module is een groeimodel. De huidige versie geeft een eerste aanzet voor de beleidsinformatie Jeugdwet gebaseerd op jeugdhulpgegevens van de provincie van de afgelopen jaren. Deze geeft de ordening aan zoals die tot 2015 gebruikt werd. Vanaf 2015 organiseren gemeenten de jeugdhulp anders. Het is de bedoeling dat de module wordt toegespitst op de nieuwe systematiek. Wij gaan daarom graag in overleg met (samenwerkende) gemeenten over de (jeugdhulp)gegevens die gemeenten gaan verzamelen. Met de gemeenten die gebruik willen maken van de module, worden afspraken gemaakt over de aanlevering van data voor de module. Het uitgangspunt is dat zo veel mogelijk wordt aangesloten op data die gemeenten al verzamelen, bijvoorbeeld voor de verplichte landelijke dataset beleidsinformatie jeugd voor het CBS.
Proces van zorg De online module gaat uit van een model van zorg, waarbij de cliënt een proces doorloopt.
Postbus 93010 2509 AA Den Haag 070 3371000
Anna van Saksenlaan 51 2593 HW Den Haag
www.tympaan.nl
[email protected] @tymp_inst
Het proces begint bij het bepalen of een jeugdige zorg nodig heeft. Sinds 2015 is dit een taak van gemeenten, tot 2015 gebeurde dit via indicatiestelling door Bureau Jeugdzorg (BJz) of het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Als wordt vastgesteld dat jeugdhulp nodig is en er plaats is bij een zorgaanbieder, vindt instroom bij die zorgaanbieder plaats. Is dat niet het geval, dan wordt de cliënt op een wachtlijst geplaatst om later alsnog in te stromen. Na instroom zijn jeugdigen enige tijd in behandeling om vervolgens uit te stromen als de behandeling is beëindigd.
bron: provincie Zuid-Holland
Voor de planning en financiering van jeugdhulp is alleen het volume van belang. Dat wil zeggen: het aantal cliënten per fase. Individuele cliënten hoeven niet te worden gevolgd. Planning en financiering worden per kalender-/boekjaar gedaan. Voor de planning moet bekend zijn hoeveel cliënten in een kalender-/boekjaar moeten worden behandeld. In een jaar worden niet alleen de nieuwe cliënten behandeld, maar ook de cliënten van het voorgaande jaar die op 1 januari nog op de wachtlijst staan en de cliënten die op 1 januari in zorg zijn. Voor controle van de planning kan na afloop van het jaar worden nagegaan hoeveel jeugdigen werkelijk zijn behandeld. Deze systematiek is de afgelopen jaren door de provincie gehanteerd voor planning en financiering. In de basis zal deze systematiek ook gelden voor (samenwerkende) gemeenten. De concrete invulling zal echter anders zijn nu gemeenten verantwoordelijk zijn voor de jeugdhulp. Daarom zal er in 2015 verder overleg plaatsvinden met de (samenwerkende) gemeenten over hun plannen voor monitoring en wensen ten aanzien van de module. De module wordt op basis hiervan aangepast.
Hoe ziet de online module eruit? De module komt beschikbaar via de website van het Regionaal Informatiesysteem Samenleving (RIS). Momenteel is de module in ontwikkeling en wordt nog toegespitst op de behoeften aan monitoring van (samenwerkende) gemeenten. Daarom staat de module nog niet online. Onderstaande stappen laten alvast zien wat de mogelijkheden van het model zijn. Gemeente Gouda is hierbij als voorbeeld genomen.
2 Beleidsinformatie Jeugdwet - Tympaan Instituut -
[email protected]
Keuze voor gemeente of regio
Gebruikers kunnen kiezen voor een gemeente of een regio1. De regio- en gemeenteindelingen zijn van 2015. Bij de gegevens van voorgaande jaren is die indeling ook toegepast, zodat de jaren vergelijkbaar zijn.
Gepresenteerde gegevens De gebruiker kan diverse tabbladen met informatie aanklikken. De kern van de online module is een overzicht van het aantal nieuwe cliënten, de kosten voor jeugdhulp en de mogelijkheid om hier prognoses van te maken. Daarnaast zijn er diverse achtergrondgegevens opgenomen.
Profiel gemeente Dit zijn demografische gegevens. Naast het aantal jeugdigen worden gegevens over nietwesterse allochtone jeugdigen, jeugdigen in eenouderhuishoudens en jeugdigen met kans op armoede gepresenteerd. Dit zijn risicofactoren die de kans op het ontstaan van opvoeden opgroeiproblemen verhogen. Daarnaast zijn in het profiel early warning items opgenomen. Deze gegevens zijn ook opgenomen in de gemeentelijke monitor sociaal domein.
1
De module is momenteel alleen gevuld met gegevens van de (oude provinciale jeugdhulp)regio’s Holland Rijnland, Midden-Holland en Zuid-Holland Zuid.
3 Beleidsinformatie Jeugdwet - Tympaan Instituut -
[email protected]
Jeugdhulp De gegevens over jeugdhulp zijn tot nu toe gebaseerd op de indeling van jeugdhulp tot 2015. Dit onderdeel zal aangepast moeten worden aan de nieuwe systematiek in overleg met (samenwerkende) gemeenten.
Preventief Dit zijn gegevens over gebruikers van het preventieve hulpaanbod die jaarlijks verzameld worden vanuit de Monitor jeugdbeleid en jeugdhulp in Zuid-Holland.
4 Beleidsinformatie Jeugdwet - Tympaan Instituut -
[email protected]
Aanpalende domeinen Dit zijn gegevens over aanpalende domeinen, zoals het passend onderwijs en de Participatiewet.
Prognose Er is prognosemodel ontwikkeld. Hiervoor is gebruikgemaakt van gegevens die beschikbaar zijn gesteld door de provincie Zuid-Holland. Ze zijn afkomstig van Bureau Jeugdzorg ZuidHolland2 en de Zuid-Hollandse zorgaanbieders (Cardea, Stek, Trivium Lindenhof en Horizon). Het betreft unieke cliënten. De prognose van het aantal nieuwe cliënten betreft alleen provinciale jeugdhulp, geestelijke gezondheidszorg voor jeugd (jeugd-GGZ) en zorg voor jeugd met een verstandelijke beperking (jeugd-VG). Jeugdbescherming, -reclassering en gesloten jeugdhulp zijn buiten beschouwing gelaten, omdat de prognoses onvoldoende betrouwbaar zijn. Dat komt door de kleine aantallen jeugdigen en de grote fluctuaties hierin per jaar.
2
Met ingang van 1 januari 2015 Jeugdbescherming west.
5 Beleidsinformatie Jeugdwet - Tympaan Instituut -
[email protected]
Bovenstaande tabel toont een totaaloverzicht van het aantal nieuwe cliënten in de provinciale jeugdhulp, de jeugd-GGZ en de jeugd-VG. Dit is het aantal cliënten dat zich met een hulpvraag meldt, voorheen bij Bureau Jeugdzorg of het CIZ en vanaf 2015 bij de gemeente. Ook kan de gebruiker prognoses maken van deze gegevens tot en met 2016. Dit kan door een jaartal te selecteren en op ‘Ga’ te drukken. De tabel toont eveneens de verhouding (%) nieuwe cliënten in provinciale jeugdhulp, jeugd-GGZ en jeugd-VG binnen het totale aantal nieuwe cliënten. Onder het tabblad ‘Prognosemodel jeugdhulp gemeenten uitsplitsing’ is een uitsplitsing gemaakt naar provinciale jeugdhulp, jeugd-GGZ en jeugd-VG. Het geeft het (verwachte) aantal jeugdigen, het (verwachte) aantal nieuwe cliënten en het percentage nieuwe cliënten aan.
Tot slot is er een tabblad ‘rekenmodel kosten gemeenten’. Dit toont het aantal nieuwe cliënten, het aantal cliënten in zorg op 1 januari en de kosten voor de zorg voor deze jeugdigen. Hierbij is een onderscheid gemaakt in lichte en zware zorg. Lichte zorg is bijvoorbeeld ambulante hulp door de wijkteams. De mogelijkheid bestaat om te variëren met meer/minder inzet op lichte en zware zorg. Het model geeft aan wat de financiële gevolgen daarvan zijn.
6 Beleidsinformatie Jeugdwet - Tympaan Instituut -
[email protected]
Bent u geïnteresseerd in achterliggende berekeningen en aannames bij het prognosemodel? Deze zijn op te vragen bij Tallie Nienhuis,
[email protected] of Anne Marije van Essen,
[email protected].
Colofon maart 2015 - T. Nienhuis, A.M. van Essen, M.M.U.C Peltenburg (Tympaan Instituut), M.W. Hekker (provincie Zuid-Holland) © Tympaan Instituut Dit is een gratis uitgave van het Tympaan Instituut en is onder vermelding van 0693 te bestellen bij het Tympaan Instituut.
7 Beleidsinformatie Jeugdwet - Tympaan Instituut -
[email protected]