Beleggen
voor uw pensioen
In deze brochure over beleggen staat algemene informatie. Deze brochure is bedoeld om werknemers van KPN Contact een algemeen beeld te geven. We besteden veel aandacht aan de inhoud ervan, maar het kan zijn dat informatie ondertussen is veranderd, verouderd of dat er onjuistheden in staan. Pensioenfonds KPN is niet aansprakelijk als iemand schade ondervindt omdat er onjuiste of verouderde informatie in deze brochure staat, de brochure onjuist is verspreid of onjuist is gebruikt. U kunt alleen rechten ontlenen aan het pensioenreglement dat voor u geldt. U vindt het pensioenreglement op www.kpnpensioen.nl, klik op ‘Ik werk bij KPN Contact’.
Inleiding Uw pensioen is er voor uw oude dag, voor als u arbeidsongeschikt zou worden, of voor uw nabestaanden als u overlijdt. Daarom is het zo belangrijk dat u goed geïnformeerd bent over uw pensioen. In deze brochure leggen we uit hoe uw pensioen bij KPN Contact geregeld is en wat uw mogelijkheden zijn om uw pensioen te beleggen.
Karakter van de pensioenregeling KPN Contact De pensioenregeling van KPN Contact is een beschikbarepremieregeling (premieovereenkomst). Dit is een pensioenregeling waarbij de premie van te voren vaststaat. Hoe hoog uw pensioen wordt, is nog onbekend. Het opgebouwde pensioenkapitaal wordt op de pensioendatum omgezet in een pensioenuitkering, tegen de dan geldende inkooptarieven. Hoe hoog uw pensioen wordt, hangt onder andere af van het rendement op uw beleggingen. Hoe dit precies werkt, leggen we in deze brochure uit. De informatie in deze brochure over beleggen heeft ook betrekking op de vrijwillige regeling ‘Aanvullende regeling partnerpensioen’. Deze regeling heeft ook het karakter van een premieovereenkomst. Als u na het lezen van deze brochure nog vragen heeft, kunt u van maandag tot en met vrijdag van 9.00 – 17.00 uur contact opnemen met de Pensioendesk van KPN Contact op telefoonnummer (050) 582 79 22. Of stel uw vraag per e-mail via
[email protected].
3
Inhoudsopgave 1. Uw pensioen bij KPN Contact
5
2.
Beleggen
6
2.1 Aandelen
6
2.2 Obligaties
6
2.3 Geldmarkt 2.4 Hoe werkt beleggen?
6
2.5 Hoeveel beleggingsrisico wilt u lopen?
7
3.
8
De Life Cycle en Vrij Beleggen
3.1 De Life Cycle
8
3.2 Vrij Beleggen
9
3.3 Kosten
4.
Het maken van een beleggingskeuze
10
11
4.1 Zo geeft u uw keuze door
11
4.2 De profielwijzer
11
5.
Samengevat
12
6.
Vragen?
13
4
1
Uw pensioen bij KPN Contact
1. Uw pensioen bij KPN Contact In dit hoofdstuk leggen we uit hoe uw pensioen bij KPN Contact is geregeld en wat dat voor u betekent. In de volgende hoofdstukken gaan we in op de beleggingskeuzes die u in deze pensioenregeling heeft.
De pensioenregeling van KPN Contact De pensioenregeling van KPN Contact is een beschikbare premieregeling (premieovereenkomst). In het kort betekent een beschikbare-premieregeling dat u een pensioenkapitaal opbouwt dat op de pensioendatum wordt omgezet in een pensioenuitkering. De hoogte van het pensioen is afhankelijk van de behaalde rendementen op de beleggingen en de inkooptarieven die op uw pensioendatum gelden. Hieronder zetten we deze regeling voor u op een rij. De beschikbare-premieregeling kenmerkt zich door een aantal aspecten: • De werkgever stelt aan de medewerker (de deelnemer) een percentage van de pensioengrondslag als premie beschikbaar. De hoogte van het percentage is leeftijdsafhankelijk. • De premie belegt u, als deelnemer, in één van de beleggingskeuzes die het pensioenfonds u biedt. U kunt hierbij kiezen uit de Life Cycle of één van de zeven beleggingsdepots van Vrij Beleggen. • Als u geen keuze maakt, belegt u automatisch in de Life Cycle. • Op de pensioendatum wordt er met het opgebouwde pensioenkapitaal een pensioenuitkering voor u ingekocht bij het pensioenfonds. Dat gebeurt tegen de inkooptarieven die op dat moment gelden. Het bestuur is bevoegd om deze tarieven periodiek (jaarlijks) aan te passen.
5
• De hoogte van het pensioen hangt onder meer af van de premie die wordt ingelegd, de behaalde rendementen daarop en de inkooptarieven op de pensioendatum. • Bij een beschikbare-premieregeling zijn de risico’s volledig voor rekening van de deelnemer. Het pensioenfonds is niet verantwoordelijk voor de hoogte van het pensioen. • U kunt maandelijks uw beleggingskeuze aanpassen op www.kpnpensioen.nl, klik op ‘Ik werk bij KPN Contact’.
6
2
Beleggen
U belegt uw pensioenpremie in aandelen, obligaties of geldmarktbeleggingen. Daarbij zijn er verschillen in rendementen en risico’s die deze beleggingsvormen met zich meebrengen. Eerst leggen we uit wat aandelen, obligaties en geldmarktbeleggingen zijn. Daarna gaan we in op hoe beleggen werkt en wat de risico’s zijn. In hoofdstuk drie komen de beleggingsvormen Life Cycle en Vrij Beleggen uitgebreid aan bod.
2.1 Aandelen Een aandeel is het bewijs van een financiële deelneming in het kapitaal van een bedrijf. Als u een aandeel heeft, vormt u samen met de andere mensen die aandelen hebben van een bepaald bedrijf, de aandeelhouders. Samen bent u dan eigenaar van het bedrijf. De waarde van een bedrijf is direct terug te zien in de waarde van het aandeel. Wil de eigenaar van de aandelen zijn geld terug, dan moet hij zijn aandelen verkopen tegen de dan geldende koers. Deze koers wordt op de beurs bepaald. De koersschommelingen kunnen bij aandelen heftig zijn, zowel positief als negatief.
2.2 Obligaties Een obligatie is een schuldbewijs voor een (langlopende) lening aan een overheidsinstelling of een bedrijf. Een bedrijf kan obligaties uitschrijven en zo een financiering regelen. Iemand die een obligatie koopt, ontvangt van de uitgever van de obligaties een rentevergoeding. De waarde van de obligatie schommelt gedurende de looptijd van de obligatie, afhankelijk van de rentestand op de rentemarkt. In het algemeen zijn schommelingen op de rentemarkt minder heftig dan schommelingen op de aandelenmarkten.
2.3 Geldmarkt Beleggingen in de geldmarkt kennen een relatief laag risico. Het vermogen wordt goed gespreid belegd in kortlopende termijndeposito’s.
7
8
2.4 Hoe werkt beleggen? Het pensioenfonds koopt (namens u) voor het pensioenkapitaal dat u heeft, aandelen, obligaties en/of geldmarktbeleggingen. De verhouding hierbij is afhankelijk van de Life Cycle of het beleggingsdepot waarin u belegt. Aandelen en obligaties hebben een verschillend risicoprofiel. Een vuistregel is dat beleggen in aandelen de hoogste risico’s kent. Maar de kans om over een lange termijn een hoog rendement te behalen, is bij beleggen in aandelen ook het hoogst. Beleggen in obligaties is minder risicovol dan beleggen in aandelen over een lange termijn. De verwachte rendementen zijn ook lager. Maar ook beleggen in obligaties is, net als beleggen in aandelen, sterk afhankelijk van de ontwikkelingen op de financiële markten en brengt dus risico’s met zich mee.
2.5 Hoeveel beleggingsrisico wilt u lopen? Het pensioenfonds biedt u verschillende beleggingsmogelijkheden, zo kunt u kiezen uit de Life Cycle of één van de zeven beleggingsdepots van Vrij Beleggen. Als u kiest voor Vrij Beleggen, moet u een keuze maken in welke beleggingsmix u wilt beleggen. Om deze keuze te kunnen maken is het belangrijk om inzicht te hebben in uw risicoprofiel en uw beleggingshorizon.
Risicoprofiel Om te beleggen op een manier die past bij uw wensen en risicobereidheid, is een profielwijzer ontwikkeld. Deze vindt u op www.kpnpensioen.nl. Op deze profielwijzer beantwoordt u een aantal vragen. Vervolgens krijgt u een advies over welke beleggingskeuze het beste bij u past. U moet de profielwijzer invullen voordat u een beleggingskeuze maakt.
Beleggingshorizon De beleggingshorizon is het aantal jaren dat u nog deelneemt aan de pensioenregeling tot u met pensioen gaat.
9
Pensioenfonds KPN is verantwoordelijk voor de inrichting van de Life Cycle en handelt daarbij volgens de prudent-person regel. Dit betekent dat het pensioenfonds voldoet aan de algemene beginselen van veiligheid, kwaliteit en risicoverschil bij beleggingen, zoals bepaald in de Pensioenwet. Samengevat betekent dit dat naarmate de pensioendatum dichterbij komt, de beleggingsmix minder risicovol moet zijn. Dit wordt aangeduid met de term Life Cycle. U mag volgens de Pensioenwet zelf de verantwoordelijkheid voor de beleggingen overnemen. Dit doet u door te kiezen voor Vrij Beleggen. Pensioenfonds KPN moet hierbij voldoen aan de zorgplicht zoals vastgesteld in de Pensioenwet. Dit betekent dat u een risicoprofiel kunt bepalen op www.kpnpensioen.nl (klik op ‘Ik werk bij KPN Contact’) en dat dit profiel wordt vastgelegd. Op basis van dit belegginsprofiel kunt u uw keuze maken voor een beleggingsdepot.
10
3
De Life Cycle en Vrij Beleggen
Er zijn twee vormen van beleggen mogelijk in de beschikbare premieregeling van Pensioenfonds KPN: de Life Cycle en Vrij Beleggen. Als u geen keuze maakt, belegt u automatisch in de Life Cycle. Het bestuur van Pensioenfonds KPN mag de samenstelling van de Life Cycle en de depots van Vrij Beleggen aanpassen. Als zij besluiten een aanpassing te doen, dan leest u hierover op www.kpnpensioen.nl (klik op ‘Ik werk bij KPN Contact’).
3.1 De Life Cycle Deze vorm van beleggen is ontwikkeld vanuit de zorgplicht die een pensioenfonds heeft. Deze zorgplicht wordt voorgeschreven door de Pensioenwet. Typerend voor de Life Cycle is de indeling in leeftijdsgroepen. Naarmate u ouder wordt, gaat het risico van de beleggingen naar beneden. Immers, als u jong bent, heeft u tot uw pensioenleeftijd meer tijd om pensioenkapitaal op te bouwen. Schommelingen op de beleggingsmarkt hebben voor jongere deelnemers niet direct effect op het uiteindelijke pensioen. Dit komt doordat zij genoeg tijd hebben om deze schommelingen op te vangen. Bovendien hebben jongere deelnemers een relatief klein pensioenkapitaal waarover zij risico lopen. Voor oudere deelnemers kan een neerwaartse schommeling wél direct een negatief effect hebben op hun pensioen. Oudere deelnemers hebben al meer pensioenkapitaal opgebouwd, dus lopen zij over een groter bedrag risico. Bovendien hebben zij minder tijd om een negatieve schommeling te compenseren. De Life Cycle is zo samengesteld dat het aantal aandelen waarin wordt belegd, automatisch wordt afgebouwd naarmate u ouder wordt. Op deze manier maakt de Life Cycle voor u een leeftijdsgebonden
11
afweging tussen een (maximaal) rendement en een beheerst risico. U hoeft niet zelf te kiezen voor een ander beleggingsdepot met een lager risico als u ouder wordt, want u schuift automatisch door. In de volgende tabel ziet u hoe de Life Cycle is samengesteld.
Tabel 3.1: de Life Cycle Beleggingsmix
Leeftijd
Aandelen
Obligaties
Geldmarkt
< 43
90%
10%
0%
43 - 49
75%
25%
0%
50 - 57
50%
50%
0%
58 - 60
25%
75%
0%
61 - 66
10%
0%
90%
3.2 Vrij Beleggen Bij het Vrij Beleggen heeft u keuze uit zeven verschillende beleggingsdepots, elk met een eigen risicoprofiel. In de onderstaande tabel vindt u de samenstelling van deze beleggingsdepots.
Tabel 3.2: verdeling beleggingsdepots Vrij Beleggen Depot
Percentage aandelen
12
Percentage aandelen (duurzaam beleggen)
Percentage obligatie
Geldmarkt
A
100%
0%
0%
0%
B
75%
0%
25%
0%
C
50%
0%
50%
0%
D
25%
0%
75%
0%
E
0%
0%
100%
0%
F
0%
50%
50%
0%
G
0%
0%
0%
100%
De depots variëren van een depot met 100% aandelen tot een depot met 100% obligaties en een depot geldmarkt dat de marktrente volgt. Elk depot heeft een eigen risicoprofiel. Een depot dat uit meer aandelen bestaat, kan u een hoger rendement opleveren, maar u loopt ook een groter risico om meer verlies te maken dan bij beleggen in obligaties. Toch brengen beleggingen in obligaties ook een risico met zich mee, vanwege de schommelingen op de rentemarkt. Als u meer wilt weten over de samenstelling van de beleggingen kijkt u op www.kpnpensioen.nl (klik op ‘Ik werk bij KPN Contact’).
Toelichting beleggingsdepot F: maatschappelijk verantwoord beleggen Bij beleggingsdepot F wordt 50% van de premie belegd in duurzame aandelen en 50% in obligaties. Bij duurzaam beleggen wordt bij de aandelenkeuze rekening gehouden met bepaalde normen en waarden ten aanzien van mens, milieu en maatschappij. Het risicoprofiel ligt wel wat hoger dan dat van beleggingsdepot C, dat ook uit 50% aandelen en 50% obligaties bestaat. Dit komt doordat beleggingsdepot F in minder verschillende aandelen belegt dan beleggingsdepot C.
Toelichting beleggingsdepot G Bij dit depot loopt u een laag risico, omdat er volledig in de geldmarkt wordt belegd. Dit depot is daarom bijzonder geschikt voor mensen die over een paar jaar met pensioen gaan en weinig risico willen lopen over hun beleggingen. Tegenover dit lage risico staat ook een laag verwacht rendement.
13
3.3 Kosten Het beleggen van de pensioenpremie kost geld.
Aankoopkosten en verkoopkosten Per storting berekent het pensioenfonds 0,25% aankoopkosten. Als u van depot verwisselt, betaalt u naast de 0,25% aankoopkosten ook 0,25% verkoopkosten. Als u geld stort of weghaalt uit depot G, kost dat geen geld.
Beleggingskosten Voor het beleggen worden ook kosten berekend. Deze kosten worden altijd direct verrekend in het rendement. De kosten zijn afhankelijk van het depot waarin u belegt. Ter indicatie variëren deze kosten tussen 0,4% voor de beleggingen in aandelen tot 0,1% voor de beleggingen in de geldmarkt en 0,4% voor de variant duurzaam beleggen. Deze kosten zijn op jaarbasis en gebaseerd op de samenstelling van de beleggingsdepots per eind 2013. De kosten zijn een indicatie voor de beleggingskosten voor het huidige beleggingsjaar. Meer informatie over de kosten per depot en over voorgaande jaren, vindt u op www.kpnpensioen.nl (klik op ‘Ik werk bij KPN Contact’).
14
4
Het maken van een beleggingskeuze
Voor het maken van een juiste beleggingskeuze moet u het beleggingsrisico afwegen tegen het verwachte rendement. De keuze hangt af van de persoonlijke wensen en voorkeuren. Als u geen keuze maakt, beleggen we uw saldo standaard in de Life Cycle.
4.1 Zo geeft u uw keuze door Om uw beleggingskeuze door te geven, gaat u naar www.kpnpensioen.nl en klikt u op ‘Ik werk bij KPN Contact’.
15
Stap 1: • Klik op ‘Werknemers’, ‘Inloggen’. U logt in op het onderdeel ‘Mijn Pensioen’. Hiervoor heeft u een gebruikersnaam en wachtwoord nodig. Deze heeft u per post ontvangen. Stap 2: • Als u bent ingelogd, kiest u voor ‘Mijn gegevens’. Onderaan deze pagina vindt u de knop waarmee u uw beleggingskeuze kunt doorgeven.
Zo verandert u een beleggingskeuze Als u eenmaal een beleggingskeuze heeft gemaakt, kunt u maandelijks uw keuze veranderen. Dit doet u ook weer op www.kpnpensioen.nl. Als u uw beleggingskeuze vóór de 25e van de maand doorgeeft, gaat deze verandering in op de eerste werkdag van de volgende maand. Deze keuze heeft betrekking op het saldo en de toekomstige premies. Zodra uw verandering is verwerkt, krijgt u van ons daarover een brief.
4.2 De profielwijzer Op www.kpnpensioen.nl, ‘Ik werk bij KPN Contact’, vindt u de profielwijzer. Bij Vrij Beleggen is het verplicht om de profielwijzer in te vullen. Op deze profielwijzer beantwoordt u een aantal vragen. Vervolgens krijgt u een advies over welke beleggingskeuze het beste bij u past. Nadat u bent ingelogd, vindt u de profielwijzer aan de rechterkant.
16
5
Samengevat
In dit hoofdstuk zetten we de belangrijkste punten nog even voor u op een rij. • U bouwt pensioen op in de beschikbare-premieregeling (premieovereenkomst). Bij deze regeling belegt u zelf uw pensioenpremie voor uw pensioen. • U kunt kiezen uit twee beleggingsvormen: de Life Cycle en Vrij Beleggen. - De Life Cycle is een vorm van beleggen die met uw leeftijd meegroeit. U loopt minder risico naarmate u dichter bij uw pensioen komt. - Bij Vrij Beleggen kunt u kiezen uit zeven beleggingsdepots met ieder hun eigen risicoprofiel. • Als u geen keuze maakt, wordt uw saldo automatisch belegd in de Life Cycle. • Als u kiest voor Vrij Beleggen moet u de profielwijzer gebruiken. U geeft uw keuze door op www.kpnpensioen.nl (‘Ik werk bij KPN Contact’). • U kunt uw keuze iedere maand veranderen op www.kpnpensioen.nl (‘Ik werk bij KPN Contact’). Wilt u meer informatie over de beleggingsdepots? Ga dan naar www.kpnpensioen.nl (‘Ik werk bij KPN Contact’). Ook vindt u op deze website de maandelijkse overzichten van de behaalde rendementen.
17
6
Vragen?
Heeft uw na het lezen van deze brochure nog vragen over beleggen voor uw pensioen? Of wilt u meer informatie over de pensioenregeling? Kijk dan op de website www.kpnpensioen.nl (‘Ik werk bij KPN Contact’). Of neem contact met ons op. U kunt ons van maandag tot en met vrijdag van 9.00 – 17.00 uur bereiken via: (050) 582 79 22 of stuur een e-mail naar
[email protected]. Vermeld altijd uw pensioennummer. Wij kunnen u dan beter van dienst zijn.
18
KPN Contact
Postbus 501 9700 AM Groningen (050) 582 79 22
[email protected] www.kpnpensioen.nl (‘Ik werk bij KPN Contact’)
April 2014
