Uw
Pe n s i o e n
Beleggen voor uw pensioen
In deze brochure over beleggen staat algemene informatie en is bedoeld om deelnemers aan de Stichting Pensioenfonds SNT (STPS) een algemeen beeld te geven. We besteden veel aandacht aan de inhoud van deze brochure, maar het kan zijn dat informatie ondertussen is veranderd, verouderd of dat er onjuistheden in staan. TKP en STPS zijn niet aansprakelijk als iemand schade ondervindt omdat er onjuiste of verouderde informatie in deze brochure staat, de brochure onjuist is verspreid of onjuist is gebruikt. U kunt alleen rechten ontlenen aan het pensioenreglement dat voor u geldt.
Inleiding Uw pensioen is er voor uw oude dag, voor als u arbeidsongeschikt zou worden, of voor uw nabestaanden als u overlijdt. Daarom is het zo belangrijk dat u goed geïnformeerd bent over uw pensioenopbouw. In deze brochure leggen we uit hoe uw pensioen bij Stichting Pensioenfonds SNT opgebouwd en wat uw mogelijkheden zijn om uw pensioen te beleggen. Uw pensioenuitvoerder Uw pensioenuitvoerder bij SNT Nederland en KPN Contact is de Stichting Pensioenfonds SNT, ook wel STPS genoemd. Karakter van de pensioenregeling STPS De pensioenregeling van STPS is een beschikbare premieregeling (premieovereenkomst). Volgens de Pensioenwet is dit een overeenkomst waarbij de premie van te voren vaststaat. Hoe hoog het behaalde rendement wordt, is nog onbekend. Het saldo van uw pensioen wordt uiterlijk op de pensioendatum omgezet in een pensioenuitkering, tegen de dan geldende omzettingstarieven. Hoe hoog uw pensioen wordt, hangt dus af van het rendement van uw beleggingskeuzes. Het risico van deze regeling is voor uw rekening. Hoe dit precies werkt, leggen we in deze brochure uit. STPS is er voor: - de indirecte medewerkers van SNT Nederland; - medewerkers die vallen onder de KPN Contact-cao; - en voor een aantal medewerkers die niet onder de cao vallen (BC’ers) waarvan deelname aan STPS is geregeld in de arbeidsovereenkomst. Als u na het lezen van deze brochure nog vragen heeft, kunt u contact opnemen met de Pensioendesk van SPTS op telefoonnummer (050) 582 79 22. Of stel uw vraag per e-mail op
[email protected].
3
Inhoudsopgave 1. Uw pensioenregeling bij STPS
5
2. Beleggen
6
2.1 Aandelen
6
2.2 Obligaties
6
2.3 Werkt beleggen?
6
2.4 Hoeveel beleggingsrisico loopt u?
7
3. Beleggingsdepot en de Life Cycle
8
3.1 De Life Cycle
8
3.2 Vrije keus in beleggingsdepots
9
3.3 Kosten
11
4. Het maken van een beleggingskeuze
12
4.1 Zo maakt u uw keuze kenbaar maken
13
4.2 De profielwijzer
13
5. Samengevat
14
4
1. Uw pensioenregeling bij STPS In dit hoofdstuk leggen we uit hoe uw pensioen bij STPS is geregeld en wat dat voor u betekent. Verderop leggen we uit welke beleggingskeuzes u kunt maken en hoe u die het beste kunt maken. De pensioenregeling bij STPS De pensioenregeling van STPS is een beschikbare premieregeling (BPR). In het kort betekent een beschikbare premieregeling dat u de premie voor uw pensioen belegt. De hoogte van het pensioen is onder andere afhankelijk van de rendementen van uw beleggingskeuzes. Hieronder zetten we deze regeling voor u op een rij. De BPR-regeling kenmerkt zicht door een aantal aspecten: • De werkgever stelt aan de deelnemer een percentage van de pensioengrondslag als pensioenpremie beschikbaar. • Het percentage is afhankelijk van de leeftijd van de deelnemer. • Deze premie wordt bij het pensioenfonds belegd. U kunt hierbij kiezen uit: - de Life Cycle; - of ‘Vrij’ beleggen in één van de zeven beleggingsdepots. • Als u geen keuze maakt, wordt uw saldo automatisch belegd in de Life Cycle. • De hoogte van het uiteindelijke pensioen is onder meer afhankelijk van leeftijd, premiehoogte, duur van de premiebetaling, actuariële grondslagen en het behaalde rendement. • Als u met pensioen gaat, wordt het pensioenkapitaal omgezet in een pensioenaanspraak. Als dit gebeurt, wordt er rekening gehouden met de eisen die de Nederlandsche Bank stelt aan een omzetting. • Bij een beschikbare premieregeling zijn de risico’s (waaronder het beleggingsrisico) volledig voor de deelnemer. In hoofdstuk twee en drie gaan we verder in op de beleggingsmogelijkheden in de vrije keus en in de Life Cycle.
5
2. Beleggen U leest in deze brochure regelmatig over aandelen en obligaties. En over de verschillen in rendementen en risico’s die deze twee vormen van beleggen met zich meebrengen. Eerst leggen we uit wat aandelen en obligaties zijn. Daarna gaan we in op hoe beleggen werkt en wat uw risico is. In hoofdstuk drie komen de twee beleggingsvormen Life Cycle en ‘Vrije’ keus uitgebreid aan bod. 2.1 Aandelen Een aandeel is het bewijs van een financiële deelneming in het kapitaal van een bedrijf. Als u een aandeel heeft, vormt u samen met de andere mensen die aandelen hebben van een bepaald bedrijf, de aandeelhouders. Samen bent u dan eigenaar van het bedrijf. De waarde van een bedrijf is direct terug te zien in de waarde van het aandeel. Wil de eigenaar van de aandelen zijn geld terug, dan moet hij zijn aandelen verkopen tegen de koers. Deze koers wordt op de beurs bepaald. De koersschommelingen kunnen bij aandelen soms heftig zijn, zowel positief als negatief. 2.2 Obligaties Een obligatie is een schuldbewijs voor een (langlopende) lening van een overheidsinstelling of een bedrijf. Een bedrijf kan obligaties ‘uitschrijven’ en zo een financiering regelen. Iemand die een obligatie koopt, ontvangt van de uitgever van de obligaties een rentevergoeding. Deze vergoeding is afhankelijk van de rentestand op de kapitaalmarkt. In het algemeen zijn schommelingen op de rentemarkt minder heftig dan de schommelingen van aandelen. 2.3 Hoe werkt beleggen? Als er belegd wordt, koopt het pensioenfonds (namens u) voor het saldo dat u heeft, een aantal aandelen en/of obligaties. Aandelen en obligaties hebben een verschillend risicoprofiel. Zo kunnen aandelen soms meer rendement opleveren, maar het risico dat u meer verliest
6
is ook groter. Bij obligaties zijn de verwachte rendementen in het algemeen wat lager, maar tegelijkertijd ligt ook het beleggingsrisico lager. 2.4 Hoeveel beleggingsrisico loopt u? Bij een BPR-regeling belegt u uw pensioen. En net zoals bij andere vormen van beleggen, geldt ook bij deze regeling dat het volledige risico bij u, als deelnemer, ligt. Het pensioenfonds is niet verantwoordelijk voor de uiteindelijke pensioenhoogte. Hoe hoog uw risico is, hangt van vele factoren af. • Bouwt u bijvoorbeeld ook nog op een andere manier pensioen op? Of bent u helemaal afhankelijk van het pensioen dat u bij STPS opbouwt? • Hoe oud bent u en wanneer wilt u met pensioen gaan? Hoe jonger u bent, en hoe later u met pensioen gaat, des te meer tijd heeft u om pensioen op te bouwen. En kunt u beter eventuele negatieve schommelingen compenseren. De periode die u heeft om uw pensioen op te bouwen, noemen we ook wel beleggingshorizon. Hieronder leggen we dat nog even verder uit. Beleggingshorizon Dit is de periode waarin u pensioen opbouwt in deze STPS-regeling. Deze periode stopt als u met pensioen gaat. Op de pensioen(ingangs)datum wordt het opgebouwde pensioenkapitaal omgezet in een zogeheten ‘pensioenaanspraak’. Dat is het bedrag dat u krijgt als uw pensioen uitgekeerd wordt.
Beleggingshorizon = de periode waarin u pensioen opbouwt in deze pensioenregeling.
7
3. De Life Cycle en ‘Vrije’ keus Er zijn twee vormen van beleggen mogelijk in de BPR-regeling van STPS, de Life Cycle en de ‘Vrije’ keus. In dit hoofdstuk leggen we deze twee opties verder uit. 3.1 De Life Cycle Deze vorm van beleggen is ontwikkeld vanuit de zorgplicht die een pensioenfonds heeft. Deze zorgplicht staat in de Pensioenwet. Typerend voor de Life Cycle is de indeling in leeftijdsgroepen. Naarmate u ouder wordt, gaat het risico van de beleggingen naar beneden. Immers, als u jong bent, heeft u tot uw pensioenleeftijd meer tijd om pensioen op te bouwen. Schommelingen in de beleggingsmarkt hebben voor jongere deelnemers niet direct effect op het uiteindelijke pensioen. Dit komt omdat zij nog genoeg tijd hebben om dit op te vangen. Bovendien hebben jongere deelnemers nog maar een relatief klein pensioenkapitaal waarover zij risico lopen. Voor oudere deelnemers kan een neerwaartse schommeling wél direct een negatief effect hebben op hun pensioen. Oudere deelnemers hebben ook al veel meer pensioenkapitaal opgebouwd. Dus lopen zij over een veel groter bedrag risico. Bovendien hebben zij minder tijd om deze negatieve schok te compenseren. De Life Cycle is zo samengesteld dat het aantal aandelen waarin wordt belegd automatisch wordt afgebouwd naarmate u ouder wordt. Op deze manier maakt de Life Cycle voor u een leeftijdsgebonden afweging tussen een (maximaal) rendement en een beheerst risico. Bovendien hoeft u niet zelf te kiezen voor een ander beleggingsdepot met een lager risico als u ouder wordt, want u schuift automatisch door. In de volgende tabel ziet u hoe de Life Cycle is samengesteld.
8
Tabel 1: de Life Cycle In termen van ‘jaren tot pensionering’ en voor pensioenleeftijd 65 Aantal jaren tot pensionering
Leeftijd
Beleggingsmix Aandelen/Obligaties/ Geldmarkt
>22
<43
90% / 10% / 0%
16-22
43-49
75% / 25% / 0%
8-15
50-57
50% / 50% / 0%
5-7
58-60
25% / 75% / 0%
<5
61-64
10% / 0% / 90%
3.2 Vrije keus in beleggingsdepots Bij het ‘Vrij’ beleggen heeft u keuze uit zeven verschillende beleggingsdepots, elk met een eigen risicoprofiel. In de onderstaande tabel vindt u de samenstelling van deze beleggingsdepots: Tabel 2: verdeling beleggingsdepots ‘Vrij’ beleggen Depot A B C D E F G
Percentage aandelen 100% 75% 50% 25% 0% 0% 0%
Percentage aandelen (duurzaam beleggen) 0% 0% 0% 0% 0% 50% 0%
Percentage obligaties 0% 25% 50% 75% 100% 50% 0%
Geldmarkt 0% 0% 0% 0% 0% 0% 100%
De depots variëren van een depot met 100% aandelen tot een depot met 100% obligaties en nog een geldmarkt dat de marktrente volgt. Elk depot heeft een eigen risicoprofiel. Een depot dat uit meer aandelen bestaat, kan u een hoger rendement opleveren, maar u loopt ook een groter risico om meer verlies te maken dan bij beleggen in obligaties. Als u meer wilt weten over beleggingen in obligaties, kijkt u dan op www.stps.nl.
9
Als vuistregel bij het kiezen van een beleggingsdepot geldt in het algemeen dat beleggen in obligaties (vastrentende waarden) minder risicovol is dan beleggen in aandelen. Daar staat tegenover dat de kans om over een lange termijn een hoog rendement te behalen bij beleggen in aandelen groter is dan bij obligaties. Wenst u een laag risico dan is depot G (geldmarktdepot) de beste optie.
Toelichting beleggingsdepot F: maatschappelijk verantwoord beleggen Bij beleggingsdepot F wordt 50% van de premie belegd in duurzame aandelen en 50% in obligaties. Bij duurzaam beleggen wordt bij de aandelenkeuze rekening gehouden met bepaalde waarden en normen ten aanzien van mens, milieu en maatschappij. Het risicoprofiel ligt wel wat hoger dan dat van beleggingsdepot C. Dit depot bestaat ook uit 50% aandelen en 50% obligaties. Toelichting beleggingsdepot G Bij dit depot loopt de deelnemer in de ‘Vrije keus’ een laag risico. Omdat bij dit depot het geld volledig in de geldmarkt wordt belegd. Dit depot is daarom bijzonder geschikt voor mensen die over een paar jaar met pensioen gaan en weinig risico willen lopen over hun beleggingen. Als u bijna met pensioen gaat, is het de overweging waard om te beleggen in beleggingsdepot G. Omdat u met beleggingsdepot G het minste risico loopt.
10
3.3 Kosten Het beleggen van de pensioenpremie kost geld. Dat geldt ook als u meedoet aan een vrijwillige spaarmogelijkheid. Aankoopkosten en verkoopkosten Per storting berekent het pensioenfonds 0,25% aankoopkosten. Als u van depot verwisselt, betaalt u naast de 0,25% stortingskosten ook 0,25% verkoopkosten. Als u geld stort of weghaalt uit depot G, dan kost dat geen geld. Beheerskosten Het pensioenfonds belegt uw pensioenkapitaal in beleggingsfondsen van TKP Investment. Deze fondsen berekenen een beheersvergoeding die afhankelijk van het fonds ligt tussen 0,05% tot 0,31%. Het fonds dat belegt in duurzame aandelen, kent beheerskosten van 1%. De kosten zijn dus afhankelijk van het depot waarin u belegt. Meer informatie vindt u op www.stps.nl.
11
4. Het maken van een beleggingskeuze In dit hoofdstuk gaan we in op het maken van een beleggingskeus. Hoe doet u dat? En wat is voor u een verstandige keuze? Daarbij beginnen we met een korte samenvatting van de Life Cycle en de ‘Vrije’ keus. Als u geen keus maakt, beleggen we uw saldo standaard in de Life Cycle. De Life Cycle De Life Cycle biedt u een (maximaal) rendement tegen een beheerst risico. Vanwege het leeftijdsafhankelijke karakter van de Life Cycle past deze nagenoeg altijd in het beleggingsprofiel van de deelnemer. Bovendien heeft u er geen omkijken naar hoe uw inleg wordt belegd. De Life Cycle lijkt dus een verstandige keuze. De Vrije Keus Als u kiest voor het Vrij beleggen, dan geldt in het algemeen dat beleggen in obligaties minder risicovol is dan beleggen in aandelen. Daar staat tegenover dat bij beleggen in aandelen de kans groter is dat u over een lange termijn (bijvoorbeeld 15 jaar) een hoger rendement behaalt. Voor het maken van een juiste beleggingskeuze moet u het beleggingsrisico dus afwegen tegen het verwachte rendement. De keuze hangt af van de persoonlijke wensen en voorkeuren. Zoals gezegd, standaard wordt uw saldo belegd in de Life Cycle. Als bestaande deelnemer van de pensioenregeling doet u automatisch mee aan de Life Cycle. Als u dat niet wilt moet u dat aangeven. U kunt dan beleggen in één van de beleggingsdepots in de Vrije keus.
12
4.1 Zo geeft u uw keuze door Om uw beleggingskeuze door te geven, gaat u naar de www.stps.nl. Vervolgens maakt u de volgende stappen: • U logt in op het onderdeel ‘mijn pensioen’. Hiervoor heeft u een gebruikersnaam en wachtwoord voor nodig. Deze heeft u per post gekregen. • In ‘Mijn Pensioen’ kiest u voor ‘Mijn gegevens’. Onderaan deze pagina vindt u de knop waarmee u uw beleggingskeuze kunt doorgeven. Zo verandert u een beleggingskeuze Als u eenmaal een beleggingskeuze heeft gemaakt, kunt u maandelijks uw keuze veranderen. Dit doet u ook weer op www.stps.nl. Als u uw beleggingskeuze vóór de 25e van de maand doorgeeft, gaat deze verandering in op de eerste werkdag van de volgende maand. Zodra uw verandering is verwerkt, krijgt u van ons daarover een brief. 4.2 De profielwijzer Wilt u weten welk beleggingsprofiel het beste bij u past? Op www.stps.nl vindt u een profielwijzer. Op deze profielwijzer beantwoordt u een paar vragen. Vervolgens krijgt u een advies over welke beleggingskeuze het beste bij u past. We raden u aan om eerst de profielwijzer in te vullen voordat u een beleggingskeuze maakt. Klik op www.stps.nl op ‘werknemers’. U ziet daar in de menubalk ‘beleggingen’ staan. Hier vindt u de profielwijzer. Vul voordat u een beleggingskeuze maakt, eerst de profielwijzer in. Het helpt u bij het maken van een juiste beleggingskeus. U vindt de profielwijzer op www.stps.nl. Als u kiest voor de Vrije keus, moet u in ieder geval de profielwijzer invullen.
13
5. Samengevat In dit hoofdstuk zetten we de belangrijkste punten nog even voor u op een rij. • U bouwt bij STPS uw pensioen op in de beschikbare premieregeling (premieovereenkomst). Bij deze regeling belegt u zelf uw pensioenpremie voor uw pensioen. • U kunt kiezen uit twee vormen van beleggingen: de Life Cycle en de ‘Vrije’ keus.
º De Life Cycle is een vorm van beleggen die met uw leeftijd meegroeit. Minder risico naarmate u dichter bij uw pensioen komt.
º Bij de Vrije keus kunt u kiezen uit 7 beleggingsdepots met ieder hun eigen risicoprofiel.
• Als u geen keuze maakt, wordt uw saldo automatisch belegd in de Life Cycle. • Als u kiest voor ‘Vrije keus’ moet u de profielwijzer gebruiken. U geeft uw keuze door op www.stps.nl. • U kunt uw keuze iedere maand veranderen op www.stps.nl. Wilt u meer informatie over de beleggingsdepots? Ga dan naar www.stps.nl. Ook vindt u op deze website de maandelijkse overzichten van uw behaalde rendementen. Als uw vragen heeft, kunt u bellen met de Pensioendesk (050) 582 79 22. Of stuur uw vraag per e-mail naar
[email protected].
14
STPS Postbus 501 9700 AM Groningen (050) 582 79 22 www.stps.nl April 2009
