Belang van kleurcorrectie • 30 jaar geleden bestond kleurcorrectie nog niet. • In het analoge tijdperk betekende dat sowieso een kopij en dus kwaliteitsverlies. • Sinds de digitale video is kleurcorrectie een dagelijks gebeuren. • Het proces van kleurCORRECTIE is geëvolueerd naar kleurING
Wat is kleur? • Het licht is een straling, bestaande uit golven. Het licht dat wij mensen kunnen waarnemen heeft een golflengte van 400 tot 700 nm.
700 nm UV
400 nm Infra-Rood
Elk licht heeft een bepaalde kleur gaande van zeer helder blauw tot zeer donker rood. Die kleur wordt bepaald in de “kleurtemperatuur”. Ze wordt uitgedrukt in “graden Kelvin (°K).
Hoe maken wij kleur? • Additief Video monitors en projectors maken de kleur door kleuren toe te voegen, dus additief. Daartoe gebruiken ze slechts drie kleuren: rood, groen en blauw, RGB systeem genoemd.
• Subtractief Als je met verf of inkt werkt gaat het anders. Deze kleurstoffen nemen een bepaald deel van het licht dat er op valt weg en reflecteren dus maar een bepaald deel van het licht. Door het wegnemen ontstaat een subtractieve kleurvorming. De hoofdkleuren daar zijn Cyaan (turquoise), Magenta (licht paars) en Geel (Yellow). Dit systeem wordt CMYK genoemd.
Het kleurenwiel
BIT diepte. • Een bit is het kleinste deel van het geheugen dat door de computer wordt gehanteerd. Een bit kan 0 zijn of 1. • Een bit heeft dus in elk geval maar twee mogelijkheden. Er zijn dus slechts 2 getallen mogelijk. • We willen natuurlijk meer mogelijkheden, meer getallen en dus moeten we meer bits hebben. • Een “byte” bestaat uit acht bits. De combinatie van acht bits levert ons 256 mogelijkheden op (28). Dit levert getallen op van 0 tot en met 255.
• Zo bestaat er een systeem van 16 bit (iets meer dan 32.000 schakeringen) en men gaat zelfs tot 32 bit.
• Pas op, niet alleen vragen meer bits meer geheugen van de computer maar ook meer rekenwerk en dus meer werk voor de processor. • Laat het ons dus maar bij 8 bit houden.
Kleur “subsampling”. • Een systeem dat voor alle drie de onderdelen evenveel gegevens verzamelt heet “4:4:4”. • In normale professionele systemen wordt de helft van de kleurinformatie weggelaten en spreekt men van “4:2:2” • In onze consumer-camera’s gaat men nog verder en laat men drie kwart (75%!!) van de kleurinformatie vallen. • Men spreekt dan van “4:2:0 of 4:1:1”.
Kleurcorrectie (eindelijk)
Doel • Als je clips achter elkaar zet krijg je meestal een afwisseling van allerlei kleuren en kleurzwemen, van te donker tot te licht en zo meer. Hier en daar zitten misschien fout belichte beelden: een verkeerde kleurbalans, over- of onderbelicht enz. • Kleurcorrectie moet zo veel mogelijk deze problemen oplossen.
• Kijk of het beeld er niet te “plat” uit ziet, is er voldoende contrast en voldoende verzadiging? • Zijn er details zichtbaar in de donkere delen (schaduwen) en in de heldere delen (zoals de lucht)? • Zijn de vleeskleuren (gezichten) natuurlijk van kleur of is er een abnormale kleurzweem?
Te donker
Blauwzweem
Plat, kan beter!
Wat hebben we nodig? • Om een kleurcorrectie te doen heb je in de eerste plaats goede ogen nodig. • Leer goed kijken en kleuren analyseren. Rood is bijna nooit zo maar rood. • Zit er een tikje blauw in zoals in “karmijnrood”? Of een beetje geel waardoor het een gouden glans krijgt?
De monitor • Een echte professionele monitor (broadcast monitor) is niet direct betaalbaar (minimum € 2.000). • Voor een monitor moet je wel minimum een € 300 uittrekken. • Een monitor moet in feite gekalibreerd worden. • Laat jouw monitor in elk geval eerst een vijftal minuten “opwarmen”.
De ruimte waarin je werkt. • Het moet schemerdonker zijn. Niet pikdonker! • Het licht dat er is moet van een neutrale kleur zijn (geen gekleurd licht). • Het ideaal zijn muren of bekledingen in een neutraal grijs of iets in die aard. • Het gewone daglicht komt in geen geval in aanmerking gezien het veel te wisselvallig is.
Toestellen.
Waveform monitor
Vectorscope
Wat kunnen we doen? • Er spelen drie spelers: –de heldere lichten( highlights) –de midden tonen (center tones, midrange) –de donkere partijen (shadows).
• De highlights en de shadows kunnen bijgestuurd worden door de niveaus (levels of gain) aan te passen.
• De midden-tonen moeten geregeld worden met de “gamma”. De gamma bepaalt waar het midden van de hele reeks kleuren valt.
Werk systematisch • Probeer voor elke shot eerst de donkere partijen lekker donker te maken. Schaduwen moeten donker zijn en niet grijs. • Probeer dan de heldere partijen binnen redelijke grenzen te krijgen. Het moet niet verblindend wit zijn maar het mag ook geen versleten gloeilamp worden. • Als je heel veel moet bijsturen is de kans groot dat de correctie niet werkt. Bij te sterke correctie krijg je namelijk een soort overstraald beeld (gesolariseerd). • Ten slotte kan je dan met de gamma proberen om de contrasten en de midden tonen op het juiste niveau te zetten.
Beschikbare software gereedschappen • Met slechts enkele effecten heb je ruim voldoende. Leer die enkele effecten goed gebruiken en je bent verzekerd van een goed resultaat. • Het meest gekende gereedschap om kleurcorrectie te doen is de drie-wiel-corrector (three way color corrector).
Info palet • Als je met de cursor op een bepaalde plaats gaat staan (boven één of enkele pixels) dan zie je in het info palet hoeveel rood, groen en blauw er onder zit. • Dat kan uitgedrukt worden in getallen zoals van 0 tot 255 (in een 8 bit resolutie) of het kan ook in percentages (0 tot 100%). • Zuiver wit is dan R 255, G 255, B 255 ofwel R 100%, G 100%, B 100%. • Zuiver zwart: R 0, G 0, B 0. • Zuiver rood: R 255, G 0, B 0 • Roze: R 125, G 0, B 0. • En zo verder.
• Brightness: verhoogt de lichtheid van gans het beeld, wit wordt witter en zwart wordt minder zwart.
• Contrast: •
•
minder contrast: schaduwen worden lichter maar felle lichten worden zwakker, het geheel wordt wat grijzer, de verschillen tussen licht en donker worden kleiner. meer contrast: donkerder schaduwen en fellere lichten, verschillen tussen licht en donker worden groter, het beeld wordt “hard”.
Levels (niveaus) • Dit gereedschap is eenvoudig in gebruik maar laat zeer veel mogelijke correcties toe. • Het is het favoriete tool voor de amateur. • Je kan de waarde bepalen van de Input en Output zowel van Zwart als van Wit.
Het grote voordeel van dit “levels” effect is dat je dit allemaal niet alleen voor het gehele beeld kan, namelijk in de RGB stand. Je kan dit echter ook voor rood, groen en blauw apart.
Er bestaat ook zoiets als “curves” (curven).
• Procamp Hier kan je de helderheid (brightness) en het contrast regelen maar ook de algemene kleur (hue). Let op: de kleinste wijziging in de kleur valt direct zeer sterk op, dus wees voorzichtig met dergelijke wijzigingen.
• Color Correction Balance / Color correction Balance HSL Hier heb je de drie basis regelingen voor de kleurcorrectie: H(ue) = kleur / S(aturation) = verzadiging / L(ightness) = helderheid
Programma’s • • • • • • •
Première After Effects Color Finesse Vixen Final Cut Pro Colorista enz.
De MAX: Da Vinci Resolve
Over- en onderbelichte beelden • Bij overbelichting worden de helderste delen uit het beeld als het ware de kop afgesneden. Dat kan je zien op een histogram waar geen puntige pieken meer te zien zijn maar plat afgesneden bergen. • Dit afsnijden noemt men “clippen”
• Bij onderbelichting gebeurt hetzelfde maar dan in de meest donkere delen van de shot. Die verloren donkere informatie is eveneens definitief verloren. Verhelderen levert ook hier enkel grijs op.
Sfeer scheppen • Kleurcorrectie kan ook gebruikt worden om de sfeer in een bepaalde richting te duwen. • Denk maar aan horrorfilms die dikwijls blauw getint zijn. • De klassieke misdaadfilms over de Mexicaanse drugbendes zijn dikwijls rood-bruin gekleurd. • Als je zo iets wil proberen moet je wel een goede motivatie hebben voor die artificiële kleur.
Tweederangs kleurcorrectie (secundary color correction) • Dit soort kleurcorrectie richt zich op bepaalde (dikwijls kleine) delen van het beeld. • Zo is het soms nodig om de kleur van een gezicht wat aan te passen of een deel van het beeld dat door een gekleurde reflectie een onnatuurlijke kleur had gekregen.
• Helaas vraagt een dergelijke correctie een vrij gesofisticeerd programma zoals op zijn minst After Effects (het goedkoopste in dit gamma), Da Vinci of dergelijke. • Dergelijke programma’s werken met vensters (maskers) die over een bepaald deel van het beeld worden gelegd en enkel daar iets veranderen.
Algemene werkwijze
• Werk volgens een gedisciplineerd schema, zo niet zie je binnen de kortste keren de bomen door het bos niet meer.
• Neem eerst “levels” en zet begin- en eindpunten voor RGB, R, G, en B juist (zie histogram) • Na R, G, B moet je misschien RGB terug aanpassen • Controleer of de helderste partijen mooi wit zijn (245,245,245 bijv.) • Controleer of de donkerste partijen mooi zwart zijn (10,10,10 bijv.) • Zo nodig pas je gamma (contrast) aan om de midden tonen te regelen
• Indien groot verschil tussen de heldere en de donkere partijen kun je met curves deze zones apart regelen • Indien de kleur je niet helemaal bevalt regel dan apart R, G en/of B bij
• In sommige gevallen moet je de saturatie bijsturen
‘t Is nie moeilijk … ’t is gemakkelijk
Bedankt voor jullie aandacht
