Behoud MuMa 2013, het jaar van een exploitatieplan
R. Habiboe Den Haag, 9 september 2012
[email protected]
0
Inhoud 1. Algemeen............................................................................................................................................. 2 Doel: ................................................................................................................................................ 2 Tijdspad: .......................................................................................................................................... 2 Betrokken partijen:.......................................................................................................................... 2 Uitgangspunten: .............................................................................................................................. 2 2. Stappenplan......................................................................................................................................... 3 2.1. Wijziging bestaande plannen Muma-bestuur .......................................................................... 3 2.2. Continuering huidige verhuur van ruimtes .............................................................................. 4 2.3. Formatie Werkgroep Behoud Moluks erfgoed/Muma ............................................................ 4 2.4. Werving van diverse vrijwilligers.............................................................................................. 5 2.5. Inzet extra ruimtes voor verhuur. ............................................................................................ 5 2.6. Beperkte openstelling Muma................................................................................................... 7 2.7. Overleg betrokken partijen ...................................................................................................... 8 2.8. Besluit toekomst Muma ........................................................................................................... 8 3. Kosten en baten .................................................................................................................................. 8
1
1. Algemeen Doel: Het samenstellen van een rendabel exploitatieplan om het behoud van Muma, het beheer van het Molukse erfgoed en het huidige gebouw voor de nabije toekomst te garanderen. Dit doel kan worden bereikt door - huidige plannen van bestuur Muma stop te zetten, aan te passen of uit te stellen - inkomsten te genereren door de verhuur van (extra) ruimtes - uitgaven te beperken door de inzet van zaakdeskundige en algemene vrijwilligers - uitgaven te beperken door een tijdelijk beperkte openstelling van Muma voor publiek
Tijdspad: 1 oktober 2012 - 31 december 2013.
Betrokken partijen: Bestuur Muma Vereniging Vrienden van Muma Werkgroep Behoud Moluks erfgoed/Muma Zaakdeskundige en algemeen inzetbare vrijwilligers
Uitgangspunten: Het huidige bestuur van Muma is eerst najaar 2011 aangetreden en zij werd geconfronteerd met het feit dat Muma onvoldoende financiële middelen heeft om de functies van Muma in de huidige vorm na 1 oktober voort te zetten. Het Muma-pand aan de Biltstraat/Kruisstraat is weliswaar volledig in eigendom van Muma en vrij van erfpacht en hypotheeklasten, maar de uitgaven overstijgen de inkomsten van Muma. Gezien de beperkte tijd en onvoldoende financiële middelen heeft het bestuur gekozen voor een correcte afwikkeling van financiële- en personeelszaken, alsmede voor een onderzoek naar de mogelijkheden van overdracht van Muma-collecties. Het is voor het nieuwe bestuur niet mogelijk geweest om hiernaast een rendabel exploitatieplan samen te stellen. Het huidige personeel is per 1 oktober 2012 ontslagen en vanaf die datum zal er geen betaald personeel meer in dienst zijn bij Muma. De verhuur van de ruimtes op de 1e en 2e etage aan LSEM en BUAT is opgezegd en eindigt per 1 oktober (?). Er zijn onderhandelingen gaande tussen enerzijds Muma en anderzijds het Nederlands Openlucht Museum in Arnhem en het Koninklijk Instituut Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV) in Leiden betreffende het eventueel overnemen/beheer van respectievelijk de objectencollecties en het zogeheten plat erfgoed (archieven, foto's, AV-materiaal en ander papiermateriaal). Het Muma-bestuur heeft laten weten dat op 1 oktober 2012 Muma haar deuren zal sluiten. Een groot deel van de Molukse gemeenschap wenst het behoud van Muma (gebouw, functie en collecties). Er zijn inmiddels een aantal actiegroepen ontstaan die de sluiting van Muma willen tegengaan. Hiernaast zijn er zaakdeskundigen en anderen die betrokken zijn bij de Molukse gemeenschap en haar erfgoed om serieus te bezien hoe het behoud en beheer van het Molukse erfgoed in het huidige gebouw kan worden gegarandeerd. Muma is als een van de uitvloeisels van de zogeheten Gezamenlijke Verklaring (Lubbers-Metiary Overeenkomst) in 1986 door de Nederlandse regering geschonken aan de Molukse gemeenschap in Nederland als dank voor de bewezen diensten van de eerste generatie Molukkers. In 1990 opende het Moluks Historisch Museum (later Muma) haar deuren voor het publiek.
2
Inmiddels is Muma uitgegroeid tot een instelling met meerdere functies. Naast de presentatie van de geschiedenis van de Molukkers in Nederland (overkomst en latere ontwikkelingen) en de podiumfunctie voor Molukse cultuur en actuele ontwikkelingen is Muma geworden tot een cultureel expertisecentrum en beheerder van Moluks erfgoed: de door verschillende generaties overgedragen materiële (objecten) en immateriële (verhalen) cultuuruitingen van de Molukse samenleving. Zo weten scholieren, journalisten, wetenschappers en anderen met onbeantwoorde vragen al geruime tijd hun weg te vinden naar Muma. Aan de andere kant ontvangt Muma vanuit de Molukse gemeenschap regelmatig schenkingen als bijvoorbeeld persoonlijke foto's en unieke archieven. Het gebouw is een van de laatste en representatieve landelijke Molukse thuishavens. Naast beheerder van unieke collecties fungeert Muma ook als kenniscentrum en uniek politiek- en religieus neutraal contactcentrum. In meerdere opzichten is het van belang om Muma, in tegenstelling tot de huidige plannen van het Muma-bestuur, per 1 oktober niet geheel te sluiten, het gebouw vooralsnog niet te verkopen, de collecties nog niet elders onder te brengen.
2. Stappenplan Om het omschreven doel te bereiken, wordt het volgende stappenplan voorgesteld: 1. Wijziging bestaande plannen Muma-bestuur 2. Continuering huidige verhuur van ruimtes 3. Formatie werkgroep Behoud Moluks Erfgoed/Muma 4. Werving van diverse vrijwilligers 5. Inzet extra ruimtes voor verhuur 6. Beperkte openstelling Muma 7. Overleg betrokken partijen 8. Besluit toekomst Muma
Nadere omschrijving stappenplan:
2.1. Wijziging bestaande plannen Muma-bestuur Uitvoering: Het Muma-pand aan de Biltstraat/Kruisstraat wordt als koopobject van de huizenmarkt teruggetrokken. De huidige onderhandelingen met het Openluchtmuseum in Arnhem en het Koninklijk Instituut Taal-, Land- en Volkenkunde in Leiden (KITLV) worden gestaakt of er wordt gevraagd om uitstel van besprekingen of er wordt eventueel een nadere samenwerking aangegaan. Het bestuur van Muma overweegt de verschillende opties in het huidige werkplan 2013 en neemt een beslissing over het verder te volgen pad. Tijdspad: Z.s.m. Betrokkenen: Bestuur Muma, contactpersonen Openluchtmuseum Arnhem en KITLV, begeleidingscommies objecten en 'plat erfgoed'. Financiën: N.v.t.
3
2.2. Continuering huidige verhuur van ruimtes Uitvoering: De huidige verhuur van ruimtes aan BUAT en LSEM wordt vanaf de aangezegde huurbeëindiging (september/oktober 2012?) gecontinueerd tot ultimo 2013. Eventueel kunnen er vanaf de huurbeëindiging nieuwe huurders worden aangezocht. Het is echter aan te bevelen de huidige Molukse organisaties binnen het pand te houden, vanwege de expertise en mogelijke samenwerking op projectbasis. Een aantal van de ruimtes, momenteel verhuurd aan het LSEM, komen mogelijk vrij in 2013. Deze ruimtes kunnen worden verhuurd aan een nieuwe huurder. Ook kan worden overwogen om de vrijgekomen LSEM ruimtes in 2013 te verhuren aan BUAT (i.p.v. de huidige ruimte). Het voordeel van deze laatste optie is dat dan de huidige BUAT-ruimte vrijkomt om samen met andere ruimtes in dat deel van het pand als een object kan worden verhuurd (zie stap 2.5. Inzet extra ruimtes voor verhuur). Tijdspad: September/oktober 2012- december 2013 Betrokkenen: Bestuur Muma Financiën: De opbrengst van de verhuurde ruimtes bedraagt circa € 34.000/jaar (indicatie 2011).
2.3. Formatie Werkgroep Behoud Moluks erfgoed/Muma Uitvoering: Er wordt een werkgroep Behoud Moluks Erfgoed/Muma geformeerd. De leden van de werkgroep worden aangezocht door het bestuur van Muma in samenwerking met de vereniging Vrienden van Muma. De benoeming vindt plaats door het Muma bestuur. De keuze voor de leden van de werkgroep vindt plaats op basis van zaakdeskundigheid (kennis/ervaring/contact m.b.t. ondernemerschap, financiële zaken, fondswerving, media, culturele/museale wereld, diversiteit en betrokkenheid Molukse gemeenschap). De werkgroep overleg met het Muma-bestuur en de vereniging Vrienden van Muma en draagt zorg voor de begeleiding bij de uitvoer van het huidige werkplan en een realistisch exploitatieplan (2014-2017) voor Muma. In dit exploitatieprogramma worden de activiteiten, kosten en baten van Muma benoemd, die het financieel zelfstandig voortbestaan van het Muma in het huidige pand mogelijk maken. Het gebouw en de huidige Muma-functies staan hierbij centraal, maar sluiten geen samenwerking met andere landelijke Molukse organisaties uit. Wat betreft de financiering zal onder meer moeten worden onderzocht in hoeverre nieuwe samenwerking met het Openlucht Museum, het KITLV en andere partners, bijvoorbeeld met wie in de afgelopen periode is gesproken of (in-)direct is samengewerkt (Tropenmuseum, Centrum voor de geschiedenis van Migranten, Bronbeek, NIOD, etc.), ook kan leiden tot fondswerving met een positief resultaat. Hiernaast kan onder andere worden gedacht aan speciale “package deals” voor bedrijven/sponsoring, projectsubsidies en vaste catering, Tijdspad: September-oktober 2012 (formatie) oktober 2012 - ultimo 2013 (samenstelling exploitatieplan) Betrokkenen: Bestuur Muma, Vereniging Vrienden van Muma, zaakdeskundige vrijwilligers Financiën: Reiskosten en consumpties vrijwilligers € 1400,-
4
2.4. Werving van diverse vrijwilligers. Uitvoering: Het bestuur van Muma, de vereniging Vrienden van Muma en de werkgroep Behoud Moluks erfgoed/Muma zoeken een groep van vrijwilligers aan. Deze groep zal worden ingezet voor diverse werkzaamheden, t.w. onderhoud aan het pand (bv. schilderwerk, timmerlui, elektriciens), schoonmaak/conciërgewerkzaamheden, eventuele baliediensten en coördinatie/begeleiding van publieksactiviteiten. De groep van vrijwilligers zal bestaan uit zaakdeskundigen en personen die voor algemene zaken inzetbaar zijn. Het is wellicht mogelijk om via de gemeente een beroep te doen op werkloze jongeren om hen met behoud van uitkering benodigd onderhoud aan het pand te laten uitvoeren. Tijdspad: september-oktober 2012 (werving) Betrokkenen: Bestuur Muma, Vrienden van Muma, zaakdeskundige vrijwilligers en algemeen inzetbare vrijwilligers. Financiën: n.v.t.
2.5. Inzet extra ruimtes voor verhuur. Het huidige Muma-gebouw omvat de twee voormalige panden, t.w. Biltstraat 95 en Kruisstraat 13, alsmede de later toegevoegde Muma-aanbouw (secretariaat, hal, theaterzaal, patiogang, documentatieruimte en technische beheerruimte). Het huidige gebruik van alle ruimtes is als volgt: Ruimtes Kruistraat De begane grond: Muma tentoonstellingsruimte en studiezaal. 1e etage: verhuurd (kantoorruimte LSEM), verhuurd (Vergaderruimte, LSEM/BUAT/MUMA) en twee opslagruimtes Muma. 2e etage: verhuurd (kantoorruimte LSEM) Zolder: verhuurd (opslagruimte LSEM) en opslagruimte Muma Ruimtes Biltstraat Begane grond: 2 ruimtes (boekendepot en objectendepot; Muma) en elektriciteitskasten. 1e etage, 4 kamers: verhuurd (BUAT-secretariaat), opslagruimte, archiefruimte, Balkonkamer (Muma) en toiletten (algemeen gebruik). Zolder: opslagruimte (Muma) Uitvoering: Er zijn momenteel vijf ruimtes in gebruik door Muma, die zullen worden verhuurd. Het betreft de twee kamers op de begane grond Biltstraat en drie kamers op de 1e etage Biltstraat: links boven de voordeur (archiefopslag), de zogeheten Balkonkamer en de hier tegenover liggende huidige archiefruimte. De oppervlakte van deze Biltstraat-kamers is ca. 60m2 (begane grond) en 115m2 (1e etage), totaal dus 175m2. Tezamen vormen zij nagenoeg een geheel pand met een voordeur aan de sjieke Biltstraat en zou het beste als een geheel verhuurd kunnen worden. Tevens kan worden overwogen om de ruimte, die momenteel aan BUAT is verhuurd als kantoorruimte toe te voegen aan het te verhuren geheel. BUAT kan mogelijk binnen het pand verhuizen naar de eventueel voor huur vrijgekomen, voormalige LSEM-ruimtes. Het voordeel
5
van de verhuizing van het BUAT-secretariaat is, dat nagenoeg het gehele pand Biltstraat als een apart object tot nader order kan worden verhuurd. De Biltstraat ruimtes die verhuurd zullen worden, maar momenteel nog door Muma in gebruik zijn, worden ontruimd. Na onderzoek ter plaatse (juni 2012) is geconcludeerd, dat nagenoeg alle zaken die momenteel staan opgeslagen in de Biltstraatruimtes (objecten opslag, begane grond; Archiefopslag, archiefruimte en balkonkamer, 1e etage), na opschoning kunnen worden ondergebracht in andere opslagruimtes, elders in het Muma-gebouw (technische beheerruimte, begane grond; Muma-opslagruimte, 1e etage en zolder. Het resterende deel (bibliotheek) kan worden opgeslagen in de ruimte die momenteel bekend staat als de parketzaal (wisseltentoonstelling). Deze parketzaal zal dan ook niet meer beschikbaar zijn voor een eventuele wisseltentoonstelling. Eventueel kan, afhankelijk van de financiële mogelijkheden, ook worden gekozen voor externe opslag bij een opslagbedrijf of wellicht bijvoorbeeld het KITLV, op basis van een speciale samenwerking. Voor de interne verhuizing zullen wellicht enige verhuisdozen moeten worden aangeschaft. Verhuizing Om de nieuw vrijgekomen kamers te verhuren, zullen de ruimtes moeten worden schoongemaakt. Er zullen hier wellicht ook enige andere werkzaamheden moeten worden uitgevoerd (schilderwerk, etc.), e.e.a. in overleg met nieuwe huurder(s). De deur die de huidige studiezaal en de bibliotheek met elkaar verbindt zal moeten worden afgesloten. Om de parketzaal gereed te maken als opslagruimte zijn enkele kleine aanpassingen nodig: het afsluiten van twee deuropeningen naar de tentoonstellingsruimte, . Er wordt een inventarisatie gemaakt van de werkzaamheden die uitgevoerd moeten worden t.b.v. de nieuw te verhuren ruimtes. Vervolgens worden deze werkzaamheden uitgevoerd door (zaakdeskundige) vrijwilligers. De extra ruimtes (totale 175 m2) worden te huur aangeboden op de woningmarkt. Hiernaast kan (al eerder) actief worden gezocht naar huurkandidaten. Zo heeft de gemeente Utrecht maandelijks een overzicht ter beschikking met alle organisaties en bedrijven die huurruimte in de gemeente Utrecht zoeken (incl. benodigde totale oppervlakte, aard van het bedrijf, etc.).
Tijdspad: augustus 2012: inventarisatie werkzaamheden, werving vrijwilligers en herlocatie Muma materiaal (excl. parketzaal) september - december 2012: uitvoering onderhoudswerkzaamheden ruimtes. oktober 2012: uitvoering werkzaamheden parketzaal en inruimen Muma-materiaal. augustus 2012 - januari 2013: aanbieding ruimtes voor verhuur en zoeken van huurkandidaten. Betrokkenen: Medewerker Muma (N. Wigard, coördinatie), Vrienden van Muma en vrijwilligers (7x-10x): 4 personen (sjouwwerk en schoonmaak), 2-4 schilders en 1-2 timmerlui (afhankelijk van staat van onderhoud). Bestuur Muma (verhuur). Financiën. Kosten: Interne verhuizing Muma-materiaal: € 500 Materiaalkosten onderhoud: ca. € 500-1000 Vrijwilligers: reiskosten en consumpties: € 750 Aanbieding ruimtes: geen De verbruikskosten van energie, water van nieuwe huurders (en eventuele schoonmaakkosten) worden vooraf doorberekend aan de huurder(s).
6
Baten. De gangbare huurprijs in de buurt rond de Kruistraat/Biltstraat varieert momenteel tussen de € 158 en € 220 per m2 kantoorruimte/jaar. Dit impliceert dat, bij een verhuurprijs van EUR130,/m2, de totale oppervlakte aan extra te verhuren ruimtes (175m2) jaarlijks circa € 22.750 kan opbrengen.
2.6. Beperkte openstelling Muma. Uitvoering: Hoewel er kan worden gekozen voor een gehele sluiting van Muma voor het publiek gedurende de werkzaamheden van de werkgroep (periode oktober 2012 - december 2013), is het beter te kiezen voor een beperkte openstelling, bijvoorbeeld tijdens de weekeinden. In het laatste geval kan er een actieve binding blijven bestaan tussen Muma en de doelgroep. Het aantal dagen van een de beperkte openstelling is afhankelijk van de beschikbare vrijwilligers (zie 2.4. Werving groep vrijwilligers). Een bijdrage van vrijwilligers is onontbeerlijk. Zelfs als het museum voor het publiek tijdens deze periode zou worden gesloten – deze optie is sterk af te raden vanwege de binding met het publiek - dan zal er toch met enige regelmaat moeten worden schoongemaakt en er zal met regelmaat moeten worden gecontroleerd of de ruimtes, etc. in goede orde verkeren (bewakingsronde/conciërge). Er zullen in 2013 geen speciale activiteiten door Muma worden georganiseerd. Indien er sprake is van een openstelling van het museum tijdens het weekeinde dan zijn er 1-2 vrijwilligers nodig. De taken zullen zijn: kassa/entreefunctie en beantwoording vragen/doorverwijsfunctie en eventueel het verzorgen van een rondleiding. Ook als wordt gekozen voor verhuur van de theaterzaal dan zal er minimaal een vrijwilliger inzetbaar moeten zijn, die op de hoogte is van de technische mogelijkheden en de bediening. Afhankelijk van de keuze omtrent de publieksopenstelling van Muma wordt een inventarisatie gemaakt van de benodigde en vrijwilligers en worden kandidaten benaderd. De Vereniging Vrienden van Muma maakt een "pool" van vrijwilligers, stelt een jaarprogramma op voor de vrijwilligersdiensten en begeleidt de vrijwilligers verder. Het is van belang dat minimaal een vrijwilliger betrokken is die beschikt over ervaring en inhoudelijk kennis heeft van de Mumaactiviteiten. Wellicht dat deze persoon ook een coördinerende rol voor de vrijwilligers kan vervullen. Tijdspad: Oktober 2012 - december 2013 Betrokkenen: Bestuur Muma, Vrienden van Muma, zaakdeskundige vrijwilligers en algemeen inzetbare vrijwilligers. Financiën: Bij een beperkte openstelling zullen de reis- en consumptiekosten van de vrijwilligers worden vergoed: € 3120,- Deze kosten kunnen (deels) worden bekostigd uit de entreegelden, kantineopbrengsten, verhuuropbrengsten theaterzaal en algemene baten. Bij een sluiting voor publiek zullen deze kosten niet gelden. In beide gevallen zullen er conciërge/huismeesterdiensten moeten worden verricht (circa 10-12 uur/week). Er kan hier worden gekozen voor vrijwilligers die deze werkzaamheden verrichten. In dat geval zullen in ieder geval de reiskosten van de vrijwilliger(s) worden vergoed. Een andere optie is om huismeester(/schoonmaak) in dienst te nemen, direct of via een uitzendbureau (Vergelijk: full time bruto salaris: ca. € 1800/maand).
7
2.7. Overleg betrokken partijen Uitvoering: Er vindt regelmatig overleg plaats tussen het Muma-bestuur, werkgroep Behoud Moluks erfgoed/Muma, Vrienden van Muma en eventuele vrijwilligers over de voortgang van het exploitatieplan en de gang van zaken rond de (eventuele) beperkte openstelling van het Muma. Tijdspad: oktober 2012 - december 2013 Betrokkenen: Zie boven. Financiën: Bestuurskosten € 500 (reiskosten en consumpties)
2.8. Besluit toekomst Muma Afhankelijk van de bevindingen en het exploitatieplan van de werkgroep Behoud Moluks erfgoed zal het Muma bestuur ultimo 2013 een besluit nemen over de verdere toekomst van Muma. Hiernaast zal het huidige bestuur zorg moeten dragen voor een andere bestuurssamenstelling, die een gevarieerde en brede expertise vertegenwoordigd en die op basis van het exploitatieplan een lange termijnvisie ontwikkelt.
3. Kosten en baten Afhankelijk van de keuze voor gehele sluiting van Muma voor het publiek of een beperkte openstelling (weekeinde) zijn er twee kostenbaten overzichten (deels op basis van de gegevens 2011). Optie 1. Gehele sluiting voor publiek Indien voor 2013 wordt gekozen voor een gehele sluiting van het museum voor het publiek, dan zijn er inkomsten uit de verhuur van kantoorruimte en doorberekende energie- en waterlasten. De kosten zijn huisvestingskosten, energie en waterlasten, conciërge/schoonmaakkosten, kosten herlocatie Muma-materiaal, automatisering, contributies en abonnementen, verzekeringen, reiskosten en consumpties voor vrijwilligers en bestuurskosten. De totale kosten en baten voor 2013 zijn: Baten € 65.350 Kosten € 42.172 Er zal voor 2013 dan ook een positief saldo genoteerd kunnen worden van € 23.178 Optie 2. Beperkte openstelling voor publiek Indien er voor 2013 wordt gekozen voor een beperkte openstelling (weekeinde) van Muma voor het publiek, dan zijn er diverse extra inkomsten, t.w. giften/schenkingen, entreegelden, verkoop boeken en museumwinkel, drankopbrengsten, huuropbrengst theaterzaal en opbrengsten van rondleidingen. Daar tegenover staan ook extra kosten, t.w.: kantoorkosten, telefoon- en internetkosten, reiskosten en consumpties voor vrijwilligers, alsmede extra accountantskosten. De totale kosten en baten voor 2013 zijn: Baten € 77.745 Kosten € 54.774 Voor 2013 zou er een positief saldo geboekt kunnen worden van € 22.971
8
In beide gevallen is er sprake van een positief saldo, dat overigens bijna gelijk is. Hierbij komt wel, dat met een beperkte openstelling Muma niet uit het zicht wordt genomen en haar rol, zij het beperkt, kan voortzetten. Een mogelijk probleem zou het gebrek aan liquide middelen kunnen zijn, als er uitgaven gedaan moeten worden terwijl er nog onvoldoende inkomsten zijn ontvangen. Dit zou eventueel opgelost kunnen worden om de huurpenningen vooraf te innen. Specificatie kosten en baten Muma 2013: optie 1. BATEN Giften/schenkingen Entreegelden museum Continuering verhuur kantoorruimte Verhuur extra kantoorruimte Museumwinkel en fotoarchief Boekenverkoop Dranken en spijzen Verhuur theaterzaal Rondleidingen (10x) Doorberekende energielasten etc. Overige baten totaal
34.000 27.750 3.600 65.350
optie 2. 100 2.000 34.000 27.750 500 500 3.645 5.000 650 3.600 77.745
KOSTEN Onroerend goedbelasting Onderhoudskosten Gas, water en elektra Personeelskosten: conciërgedienst (12 uur/wk) (optie: deels vrijwill.) Assuranties huisvesting Interne verhuizing Kantoorkosten automatisering contributies en abonnementen telefoon- en internetkosten Reiskosten & consumpties vrijwill. Rondleidingen Reiskosten & consumpties vrijwill. Herlocatie Reiskosten & consumpties vrijwill. balie/secretariaat Reiskosten & consumpties vrijwill. Werkgroep Inkoop dranken en spijzen Admin.-, accountants- en advieskosten Assuranties Bestuurskosten totaal
7.200 5.000 5.000 7.200 246 1.500 1.000 7.851 750 1.400 1.000 3.025 1.000 42.172
7.200 5.000 9.467 7.200 246 1.500 500 1.000 7.851 1.500 300 750 3.120 1.400 1.215 2.500 3.025 1.000 54.774
BATEN-LASTEN Baten Lasten Saldo
65.350 42.172 23.178
77.745 54.774 22.971
9