Zaaknummer: OOPAD13 Onderwerp
Begroting 2012 en Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Collegevoorstel Inleiding De GGD Hart voor Brabant is een gemeenschappelijke regeling van 28 gemeenten in de regio’s Midden-Brabant, Brabant Noordoost en ’s-Hertogenbosch. De GGD voert taken uit op het gebied van de openbare gezondheidszorg in opdracht van de betreffende gemeenten. Dit gebeurt op basis van de Wet publieke gezondheid (Wpg). De GGD maakt binnen haar aanbod onderscheid tussen taken in het basispakket en plustaken. Het basispakket van de GGD bestaat uit wettelijk verplichte taken uit de Wet publieke gezondheid, bepaald aan de hand van landelijke richtlijnen. Het pakket geldt voor alle gemeenten en wordt betaald uit een bijdrage per inwoner. Conform het bepaalde in de voorjaarsnota 2011 van de GGD zoals die in de gemeenteraadsvergadering van 22 maart 2011 is behandeld, is met ingang van 2012 een bezuinigingstaakstelling van 10% van toepassing op dit basispakket. Via de bijgaande begroting 2012 geeft de GGD invulling aan deze taakstelling. Gemeenten worden op basis daarvan in staat gesteld om vooraf hun zienswijze te geven op deze begroting. Als de invulling van de bezuinigingstaakstelling binnen de kaders van de voorjaarsnota van de GGD plaatsvindt, is uw college door de gemeenteraad gemachtigd om de afwikkeling van de begroting 2012 verder ter hand te nemen. De gemeentelijke zienswijze kan in dat geval door de portefeuillehouder worden ingebracht tijdens de vergadering van het Algemeen Bestuur van de GGD op 7 juli a.s.
Feitelijke informatie De GGD presenteert haar activiteiten in de volgende vijf programma’s: Zicht op gezondheid Onder dit programma vallen onderzoek (o.a. de gezondheidsmonitors) en beleidsadviezen (o.a. ondersteuning van lokaal gezondheidsbeleid). Jeugd, gezin en school De jeugd is een belangrijke doelgroep waar gezondheidsproblemen worden voorkomen. De gemeente krijgt steeds meer taken op het brede terrein van het jeugdbeleid. De zorg voor de jeugd van de GGD probeert daar op aan te sluiten, bij het individuele deel (de jeugdgezondheidszorg) en bij de collectieve preventie. Leefstijl De GGD bevordert een gezonde leefstijl door integrale preventieactiviteiten en (digitale) publieksinformatie. De GGD sluit hierbij aan op landelijke campagnes en initiatieven en de speerpunten uit de preventienota van het ministerie van VWS. De thema’s binnen de preventienota van VWS zijn: roken, schadelijk alcoholgebruik, overgewicht, diabetes en depressie. Infectieziektebestrijding In de afgelopen jaren steeg het aantal meldingen, vooral door de Q koorts, de nieuwe Influenza A en de tuberculose, maar ook omdat de laboratoria voortaan moesten melden. De GGD draagt veel bij aan het bewustzijn van deze ziekten bij de overheid en bij de medische sector. Geestelijke gezondheid en crisisaanpak De GGD levert een bijdrage binnen de GHOR regio. De GHOR (geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen) coördineert de geneeskundige hulpverlening bij grootschalige incidenten.
1
Zaaknummer: OOPAD13 Onderwerp
Begroting 2012 en Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Daarnaast heeft de GHOR samen met brandweer, politie en gemeenten een belangrijke taak in de voorbereiding op rampenbestrijding. De GGD is ook partner binnen de bemoeizorg, met als aandachtspunt de sociaal-medische zorg voor sociaal kwetsbare mensen. Dat gebeurt in ’s-Hertogenbosch onder andere door de inzet van een nurse practioner in het Centrum voor Trajectbegeleiding en Bemoeizorg.
Invulling bezuinigingstaakstelling begroting 2012 De invulling van de bezuinigingstaakstelling is door de directie van de GGD voorbereid en in dat verband onder meer besproken met een klankbordgroep van gemeenteambtenaren. Een en ander heeft geresulteerd in het navolgende overzicht aan bezuinigingsmogelijkheden binnen de hiervoor genoemde programma’s. Omschrijving Bezuiniging 2012 Realisatie 2012 Realisatie 2013 Zicht op gezondheid Regionale VTV € 20.000 € 20.000 Gemeentelijk gezondheidsbeleid € 50.000 € 25.000 € 25.000 Sociale kaart € 65.000 € 65.000 Jeugd, gezin en school Gezonde en veilige school € 50.000 € 50.000 Risicogericht werken in het VO € 100.000 € 100.000 Logopedie € 200.000 € 200.000 Inspecties kinderopvang € 100.000 € 100.000 Leefstijl Preventie in de 1e lijn PM Minimale algemene voorlichting en folders € 35.000 € 35.000 Infectieziektebestrijding SOA efficiëntere werkprocessen € 75.000 € 75.000 Medische milieukunde € 35.000 € 20.000 € 15.000 Samenwerken GGD Brabant en Zeeland € 125.000 € 25.000 € 100.000 Benutten relaties zorgverzekeraars/aansluiten 1e lijn € 100.000 € 100.000 Geestelijke gezondheid en crisisaanpak Psychosociale hulp bij PM rampen en ongelukken Gemeenten en GGD Efficiency € 415.000 € 315.000 € 100.000 Huisvesting € 350.000 € 350.000 Totaal € 1.720.000 € 1.030.000 € 690.000
2
Zaaknummer: OOPAD13 Onderwerp
Begroting 2012 en Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
In totaal gaat het om een bedrag van € 1.720.000,--. De GGD verwacht niet al deze bezuinigingen in 2012 te kunnen realiseren. In 2012 wordt wel 10% bezuinigd op de inwonerbijdrage. Eventuele frictiekosten lost de GGD binnen de eigen begroting (reserves) op. Dat is volgens de GGD mede mogelijk omdat de exploitatie 2010 van de GGD wordt afgesloten met een positief resultaat van € 1.677.224.
Jaarrekening 2010 Zoals hiervoor al is aangegeven, sluit de jaarrekening 2010 van de GGD met een positief resultaat van € 1.677.224,--. Een van de oorzaken van dit positieve resultaat is dat er in 2010 al geanticipeerd is op de te realiseren bezuiniging de komende jaren. Dat is onder andere bereikt door de invoering van een vacaturestop bij de GGD. Na verrekening van een tweetal verplichtingen richting Veiligheidsregio (€ 291.739,--) en Het Service Centrum (€ 113.951,--) resteert een bedrag van € 1.271.534,--. Toevoeging van dit resultaat aan de algemene reserve leidt in dat geval tot het doorbreken van het afgesproken plafond (5,1 mln) als het gaat om de omvang van deze algemene reserve. Terugbetaling van het overschot aan de deelnemende gemeenten is in dat geval normaal gesproken aan de orde. Met name gelet op een aantal onzekere, financiële factoren zoals de opgelegde bezuinigingstaakstelling en de integratie van de jeugdgezondheidszorg, stelt de GGD voor om het restantbedrag te benutten voor het in het leven roepen van een tweetal bestemmingsreserves. Het gaat hierbij om de bestemmingsreserve Exploitatie infectieziektebestrijding ad € 502.000,-- (dit bedrag komt overeen met de eenmalige subsidie die van rijkswege is ontvangen voor de Qkoortsbestrijding in 2010) en de bestemmingsreserve Bezuinigingstaakstelling/Integratie JGZ ad € 769.534,--. Voor wat betreft de reserve Exploitatie infectieziektebestrijding wordt hiervoor gerefereerd aan het besluit van het Algemeen Bestuur van 28 april 2010 om de formatie voor de infectieziektebestrijding uit te breiden. In deze vergadering besloot het bestuur ook om deze € 0,19 vooralsnog niet te innen bij de gemeenten, maar de kosten bij voorkeur te dekken uit de eventuele rijkssubsidie. Nu duidelijk is dat deze subsidiebijdrage niet structureel wordt verstrekt, maar dat het Rijk wel eenmalig een subsidie toekende voor de extra kosten door de Q-koortsbestrijding, stelt de GGD voor om deze subsidie te benutten voor de genoemde uitbreiding. Deze middelen zijn toereikend voor de exploitatiekosten in 2011 en 2012 en een gedeelte van 2013. Daarna komt de GGD met een voorstel hoe deze dekking vanaf 2013 structureel kan worden gemaakt. Ten aanzien van de voorgestelde bestemmingsreserve Bezuinigingstaakstelling/Integratie JGZ geeft de GGD aan dat men voor de jaren 2011 en 2012 een totale bezuinigingsopdracht heeft gekregen van ruim € 3.000.000,--. Hier is in 2010 al op geanticipeerd en dat heeft er mede toe geleid dat in het kader hiervan een positief bedrijfsresultaat van € 667.534,-- is ontstaan. Dit zijn dus concrete bezuinigingsresultaten. In de begroting 2012 is aangegeven dat van de taakstelling 2012 (€ 1.720.000,--) een bedrag van € 690.000 pas in 2013 gerealiseerd kan worden. Omdat de inwonerbijdrage in 2012 wel in zijn geheel met 10% daalt, stelt de GGD voor om een deel van deze bezuinigingsmiddelen en de nagekomen subsidie voor Technische Hygiënezorg (€ 102.000,--) in te zetten ter overbrugging van het tekort.
3
Zaaknummer: OOPAD13 Onderwerp
Begroting 2012 en Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
In het door het Algemeen Bestuur onderschreven rapport Collegamento over de integrale jeugdgezondheidszorg staat een raming van de te maken aanloopkosten. Deze gaan maximaal € 4.157.000,-- bedragen. Als volgens de GGD deze kosten gekapitaliseerd worden en de aflossing over meerdere jaren verspreid gaat worden, dan zal de geraamde besparing op de ondersteuning (ad. € 600.000,--) pas in 2018/2019 terugvloeien naar de gemeenten. Om deze periode zo klein mogelijk te houden zouden de positieve saldi en overige vrij te vallen middelen volgens de GGD ingezet kunnen worden om versneld af te lossen, zodat het voordeel wellicht al in 2013 of eerder naar de gemeenten kan.
Afweging De voorgelegde begroting 2012 is binnen de kaders van de voorjaarsnota 2011 ingevuld. • Er wordt in 2012 10% bezuinigd op de inwonerbijdrage, waarmee gehoor wordt gegeven aan de taakstellende opdracht van de gemeenten. • De inhoudelijke speerpunten en prioriteiten zoals die door het Algemeen Bestuur zijn vastgesteld, zijn hierbij richtinggevend geweest. • Een groot gedeelte van de bezuinigingen wordt gevonden in maatregelen die de dienstverlening van de GGD aan de burgers niet raakt. Het gaat vooral om efficiencymaatregelen. Tijdens de vergadering van het Algemeen Bestuur op 7 juli a.s. dient niettemin een aantal kritische kanttekeningen te worden geplaatst bij de voorgelegde begroting. - Op de inspecties voor de kinderopvang wordt een bezuiniging van € 100.000,-- ingeboekt. Dit is echter een plustaak die niet kan worden opgevoerd in het basistakenpakket. - Een gedeelte van de bezuiniging wordt gevonden binnen de tijdelijke gemeentelijke bijdrage aan het Elektronisch Kinddossier. Het betreft hier evenwel een tijdelijke bijdrage die in 2013 eindigt en dus geen structurele rol kan vervullen. Ten aanzien van de afwikkeling van de jaarrekening 2010 stelt de GGD voor om voor een bedrag van € 1.271.534,-- een tweetal bestemmingsreserves in het leven te roepen. Ik heb begrip voor de insteek van de GGD op dit gebied die is ingegeven door zowel pragmatisme als door de opgelegde bezuinigingstaakstelling. Niettemin ben ik van mening dat conform de bestaande regelgeving op dit gebied het positief resultaat dat uitkomt boven het ingestelde reserveplafond in eerste instantie terug dient te vloeien richting de gemeenten. Ook gemeenten hebben er in deze tijd van economische crisis immers alle baat bij om hun reservepositie zo veel mogelijk in stand te houden en/of te verstevigen. Op het moment dat een en ander daadwerkelijk nodig is, kan de GGD immers in eerste instantie de bestaande algemene reserve aanspreken. Mocht deze niet toereikend zijn dan kan men vervolgens bij de gemeenten aankloppen en zou wat mij betreft ook de bereidheid moeten bestaan om het eerder ‘’afgeroomde’’ budget ook daadwerkelijk beschikbaar te stellen aan de GGD. Op deze wijze wordt de GGD niet tekort gedaan, handelen we conform de gemaakte afspraken omtrent de reservepositie en blijven we het directe beheer over onze eigen gelden houden. Verder moeten er grote vraagtekens worden geplaatst bij het idee van de GGD om de aanloopkosten van de integrale JGZ versneld terug te verdienen via positieve saldi en/of vrij te vallen middelen. In dat geval zou in een periode van 2 tot 3 jaar een bedrag van € 4.157.000,-- aan positieve saldi of overige vrij te vallen middelen moeten worden gegenereerd. Als dat inderdaad
4
Zaaknummer: OOPAD13 Onderwerp
Begroting 2012 en Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
mogelijk is, kunnen we ons afvragen of we niet structureel te veel betalen voor de dienstverlening door de GGD of is de berekening door Collegamento onjuist. In de eerdere verdeling van de aanloopkosten is nooit sprake geweest van kapitaliseren, maar werd het bedrag verdeeld over 6 jaar.
Inwonerbijdrage Met inachtneming van de hiervoor geschetste invulling van de bezuinigingstaakstelling zien de inwonerbijdragen GGD Hart voor Brabant 2012 voor de regio’s waaronder onze gemeente valt, er als volgt uit. Inwonerbijdrage 2012
Regio MiddenBrabant
Basispakket Correctie nominale ontwikkelingen 2010 Nominale ontwikkelingen 2012 Bezuinigingstaakstelling -10% Totale inwonerbijdrage 2012
Regio ’s-Hertogenbosch 14,48 0,20 0,22 14,90 - 1,49 13,41
15,47 0,22 0,24 15,93 - 1,59 14,34
Uitgaande van de veronderstelling dat het voorliggende voorstel van het dagelijks bestuur straks door het algemeen bestuur wordt overgenomen, moeten we voor het jaar 2012 rekening houden met een inwonerbijdrage van € 594.834,--. Hierbij is uitgegaan van een inwoneraantal van 43.102 per 1 januari 2010. Hiervan behoort 24.999 rekenkundig tot de regio Midden-Brabant en 18.103 tot de regio ’s-Hertogenbosch. Ten opzichte van het jaar 2011 is er in dat geval sprake van een structurele daling van de gemeentelijke bijdrage met ongeveer € 45.000,--
Inzet van Middelen dekking In het gemeentelijk begrotingstraject 2012 worden de financiële consequenties van de door de GGD voorgestelde inwonerbijdragen verwerkt. De inwonerbijdrage is in 2012 10% lager waardoor de kosten voor de gemeente Heusden ongeveer € 45.000,-- lager zijn dan in de huidige meerjarenraming is opgenomen. Het nog te bestemmen resultaat van de jaarrekening 2010 bedraagt € 1.271.534,--. Hiervoor wordt door de GGD voorgesteld om 2 nieuwe reserves te vormen. Het vormen van 2 nieuwen reserves betekent dat deze middelen niet terugvloeien naar de gemeenten. Het aandeel in het resultaat voor de gemeente Heusden bedraagt ongeveer € 53.000,--. Gelet op het feit dat de gemeente Heusden ook moet bezuinigingen en de eigen reservepositie op peil moet houden, wordt geadviseerd om de GGD te verzoeken tot uitkering van dit resultaat over te gaan. De GGD beschikt nog over een algemene reserve van ruim € 5,1 miljoen welke nog aangewend kan worden indien noodzakelijk.
Risico's Er zijn geen risico's verbonden aan dit voorstel.
5
Zaaknummer: OOPAD13 Onderwerp
Begroting 2012 en Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Procedure Op basis van de machtiging van de gemeenteraad kan de portefeuillehouder de zienswijze van de gemeente inbrengen in de vergadering van het algemeen bestuur van de GGD van 7 juli a.s. Met inachtneming van de reacties van de verschillende gemeenten stelt het algemeen bestuur van de GGD vervolgens in deze vergadering de begroting en jaarrekening vast.
Voorgenomen besluit Wij stellen u voor bijgaand besluit vast te stellen. Ter kennisname naar de raad
6
Zaaknummer: OOPAD13 Onderwerp
Begroting 2012 en Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
BESLUIT Het college van Heusden heeft in de vergadering van 28 juni 2011;
gelet op: Wet gemeenschappelijke regelingen; besloten:
• • •
met inachtneming van de in het collegevoorstel geplaatste kanttekeningen in te stemmen met de voorgelegde begroting 2012 van de GGD Hart voor Brabant; met inachtneming van de in het collegevoorstel gemaakte opmerkingen in te stemmen met de voorgelegde jaarrekening 2010 van de GGD Hart voor Brabant; niet in te stemmen met de voorgestelde resultaatbestemming en te verzoeken tot uitkering van het resultaat over te gaan.
namens het college van Heusden, de secretaris,
mr. J.T.A.J. van der Ven
7
Begroting 2012 GGD Hart voor Brabant
Inhoudsopgave
1.
Inleiding ...................................................................................................... 3
2.
Centrale thema’s .......................................................................................... 5
3.
Bedrijfsvoering .......................................................................................... 10
4.
Programma’s .............................................................................................. 14 4.1
Zicht op gezondheid (onderzoek en beleidsadviezen)................................. 14
4.2
Jeugd, gezin en school .......................................................................... 15
4.3
Leefstijl (preventieactiviteiten en publieksinformatie) ................................ 17
4.4
Infectieziektebestrijding ........................................................................ 18
4.5
Geestelijke gezondheid en crisisaanpak ................................................... 20
4.6
Gemeente en GGD ............................................................................... 20
5.
Financiering ............................................................................................... 22
6.
Weerstandsvermogen ................................................................................ 24
7.
Verbonden partijen .................................................................................... 26 7.1
Hét Service Centrum ............................................................................ 26
7.2
Centrum P&D (publieksinformatie en documentatie) .................................. 26
7.3
Stichting GGD plus ............................................................................... 26
7.4
Bureau GMV (Gezondheid, milieu en veiligheid) ........................................ 27
8.
Onderhoud kapitaalgoederen ..................................................................... 28
9
Exploitatie 2012 ......................................................................................... 29
10.
Toelichting exploitatie 2012 ....................................................................... 30 10.1 Toelichting presentatie cijfers ................................................................ 30 10.2 Baten ................................................................................................. 30 10.3 Lasten ................................................................................................ 31 10.4 Resultaat ............................................................................................ 31
11.
Investeringen ............................................................................................ 32
12.
Kasstroom .................................................................................................. 33
13.
Meerjarenraming 2012-2015 ..................................................................... 34
Bijlage 1: Staat van vaste activa......................................................................... 35 Bijlage 2: Staat van reserves en voorzieningen .................................................. 36 Bijlage 3: Staat van langlopende leningen .......................................................... 37 Bijlage 4: inwonersbijdrage ................................................................................ 38 Bijlage 5: Bijdragen 2012 per gemeente ............................................................ 40 Bijlage 6: Tarieven 2012..................................................................................... 41
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 2 van 44
1.
Inleiding
Voor u ligt de begroting 2012, die qua vormgeving gelijk is aan die van 2011. Een belangrijk aspect in deze begroting is de bezuiniging die de gemeenten van ons vragen en de gevolgen daarvan voor onze taken. Voor 2012 gaan wij uit van een bezuiniging van 10% op de (geïndexeerde) inwonersbijdrage. Het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) vereist dat er tenminste een financiële versie van de begroting moet worden opgesteld en ter toetsing aan de provincie worden voorgelegd. Deze begroting voldoet aan deze verplichting. In deze begroting staat wat de bezuinigingen betekenen voor de gemeentelijke taken voor de publieke gezondheid, zoals de GGD die uitvoert. Een aantal van die bezuinigingen raakt de inwoners en/of de gemeenten niet, omdat zij gaan over efficiency of de ‘achterkant’ van onze processen. Er zijn er ook die wel invloed hebben op het werk voor onze klanten: daar gaat het om het versoberen van taken. Voor de vergadering van het Algemeen Bestuur van 7 juli 2011 zal door de GGD aangegeven worden wat de concrete consequenties zijn van de bezuinigingen voor de producten en dienstverlening naar de individuele gemeente. Bij de invulling daarvan zullen de gemeenten nadrukkelijk betrokken worden. We besteden ook aandacht aan de speerpunten voor het gemeentelijk gezondheidsbeleid en de koers die dit voor de GGD inhoudt: - aandacht voor de gezonde omgeving; - ongelijke kansen; - betaalbare gezondheid. En we schetsen enkele gebieden waar elke gemeente in de GGD een belangrijke adviseur en/of uitvoerder vindt: bij crises, bij besmettingsrisico’s en bij de zorg voor jeugd en ouderen.
Bijdrage per inwoner 2011 NominaLe ontwikkelingen 2010-2012 Bijdrage 2012 Bezuinigingstaakstelling 10% Bijdrage per inwoner 2012
Midden-
regio
Brabant
‘s-Hertogenbosch
Brabant-Noordoost
14,48
15,47
14,59
+ 0,42
+ 0,46
+ 0,43
14,90
15,93
15,02
1,49
1,59
1,50
13,41
14,34
13,52
Het Algemeen Bestuur gebruikt voor de nominale ontwikkelingen hetzelfde systeem als de gemeente Tilburg, met daarna een korting op de inwonersbijdrage van 10%
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 3 van 44
Aanpak en leeswijzer We betrekken de gemeenten bij de besluiten over onze begroting door met hen in gesprek te gaan over de hierboven beschreven opdrachten. De door het Algemeen Bestuur vastgestelde voorjaarsnota is de basis voor de begroting 2012. De wet verplicht ons om deze vast te stellen vóór begin juli 2011. In hoofdstuk 2 vindt u enkele centrale thema’s in de publieke gezondheidszorg, de positie daarin van de GGD en de bezuinigingsopdracht. Deze bezuinigingsopdracht wordt daar waar mogelijk nader toegelicht per programma in hoofdstuk 4. De hoofdstukken 4 t/m 13 zijn de verplichte hoofdstukken vanuit het BBV, met als afsluiting de verplichte bijlagen. ’s-Hertogenbosch, 28 april 2011, het Dagelijks Bestuur van de GGD Hart voor Brabant, H.A.M. Backx,
F.H.G.M. Ronnes,
secretaris
voorzitter
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 4 van 44
2.
Centrale thema’s
Rond het thema gezondheid spelen veel ontwikkelingen. We noemen er enkele. Gezondheid: het kan beter In het RIVM-rapport ‘Van gezond naar beter’ (maart 2010) staat onder andere dat het met de gezondheid in Nederland redelijk goed gaat, maar dat investeren mogelijk, wenselijk en hard nodig blijft. Zeker als het gaat om risicogroepen. Zo concludeert het rapport onder meer: -
steeds meer mensen leven met een ziekte of aandoening;
-
de participatie van mensen met een ziekte of beperking blijft achter;
-
verschillen in gezondheid tussen hoog- en laagopgeleiden zijn hardnekkig;
-
leefstijlen worden voor een groot deel maatschappelijk bepaald;
-
gezondheidswinst kan veel bijdragen aan meer participatie in de samenleving.
In 2011 verwerken we deze aanbevelingen in onze eigen rapporten. Ze kunnen dan de basis vormen voor het beleid van gemeente en GGD. Elke gemeente moet binnen twee jaar na de landelijke preventienota eigen gezondheidsbeleid vaststellen. Dit betekent voor veel gemeenten uitstel (de uiterste datum lag eerst in 2011). Het geeft ook de kans om na te denken over de prioriteiten en over de vraag hoe ze hier kunnen samenwerken in de regio. Gezondheidsproblemen zijn immers niet lokaal en niet iedere gemeente hoeft zelf het wiel uit te vinden. Het rijk verwacht dat de gemeente in haar nota concrete doelstellingen noemt en die uitwerkt in plannen van aanpak. In 2012 toetst de Inspectie voor de Gezondheidszorg het beleid van gemeenten (en GGD) en het aanbod en bereik van de interventies. Daarnaast kijkt zij naar de adviesrol van de GGD bij gemeentelijke besluiten en het gezondheidsbeleid. De inspectie wil zo nagaan of de aanpak door preventie werkt. De thema’s - een keuze De GGD onderzoekt regelmatig de gezondheid van de inwoners en geeft dan adviezen voor het (gemeentelijk) beleid. Voor de komende jaren adviseren wij de gemeenten om zich te richten op de volgende thema’s: 1.
De gezonde omgeving
De uitbraak van de Q-koorts maakte het heel duidelijk: fysieke omgeving en milieu hebben effecten op de gezondheid, direct en indirect. Bij dit soort zoönosen (ziekten die overgaan van dier op mens) lopen mensen die contact hebben met dieren een hoger risico. Denk verder aan luchtverontreiniging, straling, geluid en het binnenmilieu. In Brabant zijn er de landbouwontwikkelingsgebieden en de uitbreiding van wegen bij woongebieden.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 5 van 44
De omgeving kan ook positief bijdragen aan een gezonde leefstijl: bijvoorbeeld voldoende beweging stimuleren. En ook de hoeveelheid groen en (de veiligheid van) fietspaden en oversteekplaatsen zijn van invloed op de gezondheid. 2.
Ongelijke kansen
De gezondheid van mensen met een lage sociaaleconomische status is slechter dan die van mensen met een hoge. Laagopgeleiden leven 6 tot 7 jaar korter en zijn ongeveer 20 jaar minder gezond. Deze verschillen zijn hardnekkig en nemen nog niet af. Een effectievere aanpak is nodig, gericht op leefstijl (roken, alcohol, bewegen, etc.) en leefomstandigheden, maar ook op de verschillen zelf en de toegang tot de zorg voor deze groepen. Ook het rijk wil deze grote verschillen in levensverwachting verminderen. We willen in de komende jaren meer energie steken in het werk voor risicogroepen (als het gaat om gezondheid), zoals: -
jeugd;
-
mensen met een lage opleiding;
-
ouderen en chronisch zieken.
De meeste kans op succes in de publieke gezondheid is er bij een integrale aanpak en bij een goede aansluiting bij de doelgroepen. Vaak vraagt dat andere eigenschappen van onze medewerkers. 3.
Betaalbare gezondheid
Het is de moeite waard om te investeren in het voorkomen van ziekte. Met een vergrijzende bevolking en een grotere behoefte aan (complexere) zorg is het van belang dat volwassenen en ouderen zo lang mogelijk gezond en vitaal blijven. Alleen zo kunnen zij langer actief blijven werken en/of mantelzorgen. Minstens de helft van de ziektegevallen in ons land is te vermijden. PriceWaterhouseCoopers becijferde dat elke euro voor de preventie van roken, overmatig alcoholgebruik en overgewicht/te weinig beweging een substantieel rendement oplevert voor de samenleving.
Positie GGD In de gezondheidszorg, ook de publieke, spelen veel ontwikkelingen. Hieronder staan er enkele, samen met onze ambities. We willen daarbij, nog meer dan vroeger, vooral werken voor en dicht bij de inwoners en vooral aandacht besteden aan de kwetsbare groepen. En we werken intensief samen met onze partners. Van onze medewerkers vragen we een grotere vraaggerichtheid en professionaliteit. Intern werken we aan het ontschotten van onze afdelingen en een grotere gerichtheid op de omgeving; dat leidt tot een hechtere positie in de regio(gemeenten) en contacten/locaties dichter bij onze klant. De GGD staat hiermee aan de vooravond van veranderingen in organisatie, werkwijze en cultuur: meer klant- en vraaggericht en open.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 6 van 44
Als GGD blijven we dus in 2012 hard werken aan de publieke gezondheid. Zelfs al is er krimp, er blijven ambities op gebieden waar de gemeente ook onze inzet vraagt. Dit zet de organisatie onder druk en wij roepen onze bestuurders dan ook op om mee te blijven denken over de middelen die nodig zijn voor nieuwe taken. We noemen hier de volgende ontwikkelingen: Crisis In de afgelopen jaren waren er tal van incidenten waarbij gemeenten of het publiek de GGD inriep voor ondersteuning. We noemen hier: -
de zedenzaak (zwemschoolhouder) in ’s-Hertogenbosch en omliggende gemeenten, die vroeg om regie en ondersteuning op het psychosociale vlak;
-
de landelijke griepvaccinaties die in korte tijd een massale inzet vroegen van onder andere GGD en gemeenten.
En dan was er nog de langdurige druk op het rijk vanuit de GGD (en gemeenten) om iets te doen aan de risico’s van de Q-koorts en het werk dat daaruit volgde. Deze voorbeelden maken duidelijk dat de gemeente in dit soort gevallen altijd kan rekenen op de GGD, zonder dat dat meteen leidt tot extra kosten. Besmetting en gezondheid Een dichte bevolking van mens en dier vergroot de kans op besmetting. De Q-koorts kan een voorbode zijn van andere ziekten die overgaan van dier op mens (zoönosen). Het RIVM stelt dat er nog 85 zoönosen zijn die een probleem kunnen vormen. Er zijn en blijven dus risico’s. We moeten accepteren dat we ziek kunnen worden van een dier, maar we moeten ons er wel op voorbereiden. Het is onze taak om uitzonderlijke situaties op te merken, te beoordelen en de risico’s voor de gezondheid af te wegen tegen de effectiviteit en de gevolgen van de bestrijding. Ook al kent zo’n afweging grote onzekerheden, de GGD is bij uitstek de instelling die deze afweging kan aanreiken aan zijn gemeenten, integraal én lokaal. Jeugd Veranderingen in de maatschappij leiden tot andere risico’s voor het gezond en veilig opgroeien van onze jeugd. Die risico’s zijn niet overal even groot en gelijk. Onze jeugd behoort tot de meest gezonde en gelukkige in de wereld, maar een steeds groter aantal kinderen krijgt geïndiceerde zorg. Het betekent dat we onze werkwijze moeten veranderen in een die beter past bij de actuele risico’s. Dit vraagt om een gedifferentieerd aanbod aan (risico)groepen en ook om een koppeling van individuele zorg en collectieve activiteiten. Ons aanbod past daarbij het gemeentelijke (jeugd)beleid en sluit aan op de vernieuwingen in de jeugdgezondheidszorg (JGZ) die de gemeenten willen. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de jeugdgezondheidszorg voor de 0- tot 4-jarigen (Thuiszorg) en de 4- tot 19-jarigen (GGD), met één doorgaande lijn van zorg. Ze willen een optimale sturing op de JGZ om zo de relatie te versterken met hun eigen jeugdbeleid. Daarom hebben de gemeenten besloten om de JGZ samen te brengen bij de GGD, met
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 7 van 44
regionale bestuurscommissies en een smal basistakenpakket. Ze willen in 2012 één jeugdgezondheidszorg. In 2011 werken we aan deze integratie. Ouderen Nederland vergrijst; ouderen worden een steeds grotere en belangrijkere doelgroep. De preventieve ouderen(gezondheids)zorg is een wettelijke taak voor de gemeente, maar het rijk geeft er geen geld voor. Zij stelt dat het hier niet om nieuwe activiteiten gaat, maar vooral om lokale samenhang en een passend aanbod op de lokale behoeften. De gemeente heeft hier een grote beleidsvrijheid en het rijk verwacht dat ze ouderenzorg opneemt in haar nieuwe nota gezondheidsbeleid. Bezuinigingen In 2010 stelde het Algemeen Bestuur dat, vanwege de te verwachten bezuinigingen op het Gemeentefonds, ook de GGD moest bezuinigingen. Nadat de inwonersbijdrage over 2011 al daalde met ruim 3%, pakten we dit signaal ook voor 2012 voortvarend op. We vertrokken daarbij vanuit de inhoud. De directie maakte een overzicht met een groot aantal mogelijke bezuinigingen en besprak die in een klankbordgroep van gemeenteambtenaren uit de drie regio’s. Daarna besprak ze enkele scenario’s in ons (dagelijks) bestuur. Daarnaast vroegen we het Algemeen Bestuur om prioriteiten aan te geven. Dat leverde speerpunten op rond de volgende thema’s : -
minder aandacht voor niet-risicogroepen
€ 560.000
-
samenwerken tussen instellingen
€ 275.000
-
samenwerken door/met gemeenten
€
-
efficiency
€ 815.000
70.000
In totaal gaat het dus om € 1,7 miljoen. Niet al deze bezuinigingen zijn uitvoerbaar in één jaar (2012), zie de onderstaande samenvatting. Maar in deze begroting is de bezuiniging van 10% op de inwonersbijdrage gerealiseerd en lossen we fricties zelf op. Bij de behandeling van de jaarrekening 2010 stellen we voor om het positief saldo daarvoor te bestemmen. Door de lagere inwonersbijdrage daalt ook het deel dat de gemeente in 2012 kan besteden aan haar eigen lokale accenten in het uniforme GGD-pakket. In volume maakt dat geen verschil omdat door de efficiencywinst producten ook goedkoper worden. In het volgende hoofdstuk werken we de verschillende voorstellen uit, met daarbij steeds een indicatie van de te behalen bezuiniging. De definitieve uitwerking van de bezuinigingen zal zijn beslag krijgen bij het opstellen van de beheersbegroting 2012 in november 2011, zodat gemeenten de gelegenheid krijgen om mee te praten over de concretisering.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 8 van 44
Plustaken Als gemeenten moeten bezuinigen, kan dat ook gevolgen hebben voor de plustaken die ze bij de GGD afnemen en daarmee voor de dekking van de indirecte kosten van de GGD. Dat raakt dan de reguliere (basis)taken en daarmee de solidariteit tussen de gemeenten. Daarom willen we hierover afspraken maken: als een gemeente stopt met een plustaak, moet de GGD een redelijke termijn krijgen om hierop in te spelen. Te denken valt aan de termijnen op basis van de Algemene wet bestuursrecht, zoals die ook gelden voor subsidies. Samenvatting bezuinigingen 2012 We spannen ons in alle bezuinigingen in 2012 te realiseren. Maar er is een aantal activiteiten die we moeten uitvoeren in samenspraak met andere organisaties of die om andere redenen meer tijd kosten, zoals rond de huisvesting van één centrale backoffice en de frontoffices op bestaande locaties. Deze activiteiten kunnen we daarom (deels) pas in 2013 realiseren. De structurele korting op de inwonersbijdrage blijft echter 10%. Omschrijving
Bezuiniging
Realisatie
Realisatie
2012
2012
2013 e.v.
Risicogroepen Risicogericht werken in het voortgezet onderwijs
100.000
100.000
Logopedie: sensitiever screenen
200.000
200.000
Gezonde en veilige school: voor risicoscholen
50.000
50.000
Minimale algemene voorlichting en folders
35.000
35.000
Wegvallen sociale kaart
65.000
65.000
SOA: efficiëntere werkprocessen
75.000
75.000
Medische milieukunde
35.000
20.000
15.000
25.000
100.000
Samenwerken tussen instellingen Frontoffices vanuit bestaande locaties
50.000
Samenwerken GGD’en (Brabant, Zeeland)
125.000
Benutten van relaties met zorgverzekeraars +
100.000
50.000
100.000
Aansluiting bij eerste lijn/huisartsen Samenwerken door/met gemeenten Nota’s gezondheidsbeleid regionaal
50.000
25.000
Regionale VTV voor 3 regio’s
20.000
20.000
25.000
Efficiency Éen backoffice
300.000
300.000
Expansie HSC
100.000
100.000
Taakstelling ondersteuning
300.000
300.000
Inspecties kinderopvang
100.000
100.000
15.000
15.000
1.720.000
1.030.000
Meer digitaal in plaats van papier
Totaal
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
690.000
Pagina 9 van 44
3.
Bedrijfsvoering
Bedrijfsvoering
Competent, resultaatgericht personeel
Tijdige en juiste informatie
Documentaire informatievoorziening
Planning en control
Communicatie
Personeelsbeleid
Een adequate werkomgeving voor efficient werken
Automatisering
Facilitaire zaken
Financieel beheer
Huisvesting
Informatisering
Onder bedrijfsvoering wordt verstaan, alle ondersteunende activiteiten die nodig zijn om de doelstellingen van de GGD te realiseren. De bedrijfsvoering ondersteunt daarmee de programma’s uit de programmabegroting. Het gaat om de functies: personeel, inkoop, organisatie, financiën, automatisering en huisvesting (PIOFAH). Kortom alle randvoorwaardelijke zaken die goed geregeld moeten zijn wil de verantwoordelijke manager bij de primaire processen goed kunnen functioneren. De PIOFAH-taken zijn voor de uitvoering belegd bij Hét Service Centrum (HSC). Het HSCmanagement heeft voor deze functies dus een secundaire verantwoordelijkheid. Personeel Het beschikken over voldoende, goed opgeleide en gemotiveerde medewerkers, die kwalitatief en kwantitatief goede producten leveren, tegen verantwoorde kosten, is een basisvoorwaarde voor het realiseren van de GGD-doelstellingen. Hiertoe richt de personele functie zich op het ondersteunen van de processen ten aanzien van instroom, doorstroom en uitstroom van personeel. Op het gebied van personeelsbeleid is de afgelopen jaren al veel in gang gezet. Alle functies staan in een functieboek en worden periodiek onderhouden. In 2010 is de beleidsnota Beoordeling vastgesteld. Hierbij wordt voortaan gestuurd op resultaat en gedrag. Daarvoor worden jaarlijks een drietal gesprekken met medewerkers gehouden: het doelstellingsgesprek, het voortgangsgesprek en het beoordelingsgesprek. Bij het doelstellingsgesprek worden o.a. de resultaat- en ontwikkelingsafspraken gemaakt. Competentiemanagement moet in 2012 zijn ingevoerd.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 10 van 44
Competenties zijn het geheel aan kennis, vaardigheden, houdings- en gedragsaspecten. De GGD Hart voor Brabant heeft uit deze houdings- en gedragsaspecten de volgende kerncompetenties geselecteerd voor medewerkers: -
flexibiliteit
-
resultaatgerichtheid
-
samenwerkingsgerichtheid
-
klantgerichtheid
In zijn algemeenheid kan worden gesteld dat het (blijven) ontwikkelen van leiding en medewerkers constant onder de aandacht is, met daarbij als uitgangspunt om te groeien naar een meer professionele organisatie met een naar buitengerichte houding die verder kijkt dan de zorgwereld te bieden heeft. De inrichting van de organisatie moet de samenwerking tussen de medewerkers met verschillende specialisaties stimuleren. Verder vragen integrale dienstverlening en beleidsvorming om bredere kennis, houding en vaardigheden en om een bepaalde mentaliteit van de medewerkers. Om dat te kunnen realiseren werken we aan strategische personeelsplanning: het voorbereiden, vormgeven en implementeren van strategisch beleid rond instroom, doorstroom en uitstroom van personeel, wat leidt tot een doeltreffende en doelmatige allocatie van arbeid. Strategische personeelsplanning moet gebaseerd zijn op de GGD-visie en -missie en een planningshorizon bevatten. Personeelsplanning is gegeven de definitie meer dan het bepalen van wat arbeidstechnisch aan inzet noodzakelijk is. Eisen die tegenwoordig aan strategische personeelsplanning worden gesteld zijn: -
het is een geïntegreerd en bindend onderdeel van integraal management;
-
het bevat instrumenten waardoor regelmatig de gap tussen ‘ist en soll-situatie’ zichtbaar gemaakt kan worden;
-
beginsituaties, werkwijzen en resultaten dienen begrijpelijk, inzichtelijk en beïnvloedbaar te zijn voor leidinggevenden.
In 2012 moet de strategische personeelplanning geïmplementeerd zijn. Deze en andere beleidsinstrumenten worden gericht en in samenhang ingezet. Een bezinning op en herijking van het beleidsinstrumentarium is aan de orde. De samenleving verandert, organisaties ontwikkelen zich en daarmee worden ook aan de personele functie nieuwe en andere eisen gesteld. Daarom zal in 2011 het beleidsinstrumentarium geëvalueerd worden. Dit gaat leiden tot een nieuwe nota HRM in 2011, zodat de GGD is voorbereid op de toekomst. Informatievoorziening/automatisering Eerder genoemde ontwikkelingen en de gevolgen voor het proces van publieke dienstverlening worden in belangrijke mate versterkt door de mogelijkheden die de ICT biedt om dienstverleningsketens in te richten vanuit het perspectief van de afnemers: de
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 11 van 44
burgers, ketenpartners en instanties. Er is een duidelijke behoefte om de contacten tussen GGD en burger/gemeentelijke instanties digitaal vorm te geven. Dit vergt de nodige voorzieningen vooral op het vlak van betrouwbare communicatie tussen burger/instanties en de GGD, het ontsluiten van informatie, het borgen van de kwaliteit van die informatie en op het verbinden van front- en back-officesystemen. Daarbij moet uiteraard rekening worden gehouden met de geldende (privacy)wetgeving maar ook met het nieuwe principe dat de burger maar één keer naar zijn of haar gegevens mag worden gevraagd. Het belang van informatisering en automatisering is duidelijk als het om de verdere ontwikkeling van elektronische dienstverlening gaat. Maar ook voor het transparanter, efficiënter en integraler maken van de werkprocessen, spelen automatisering en informatiemanagement een belangrijke rol. Daarbij is een belangrijk uitgangspunt dat we uitgaan van zaakgericht en digitaal werken van een aanvraag, het verwerken daarvan, het informeren over de status en het archiveren. In het kader hiervan wordt in 2011 het project “DocumentManagementSysteem” gestart. In 2010 is een veiligheidsfunctionaris benoemd die zorg draagt voor een goed beveiligd informatiesysteem. Uiteindelijk moet ons systeem nen-gecertificeerd zijn in 2011. Organisatie De organisatie moet het werken van geschikte en gemotiveerde mensen aan processen en producten goed faciliteren. De structuur van de organisatie moet een goede sturing en samenwerking stimuleren. Een overzichtelijk managementteam, een beperkt aantal domeinen en een sturend en anticiperend leidinggevend klimaat vormt daarbij de basis. Op basis van de nieuwe missie en visie ontwikkelt de organisatie zich op een aantal aspecten: -
zij kenmerkt zich door haar medewerkers te prikkelen en uit te dagen;
-
er wordt ruimte gemaakt voor vernieuwing zonder dat de controle wordt verloren;
-
op regionale schaal moet de klant nog beter bediend worden;
-
er wordt in de expertiseontwikkeling nadrukkelijk de samenwerking met anderen gezocht.
In 2011 maakt een veranderteam in samenspraak met het bestuur en de medewerkers een plan van aanpak en start het een veranderproject op. Financiën Een van de hoofdverantwoordelijkheden van dit onderwerp is de planning & control, met als taken het opstellen van richtlijnen en planningen, het verzorgen van de verschillende informatieproducten inclusief analyse en advisering aan bestuur, directie en management. Daarnaast is de ontwikkeling, het steeds meer opnemen van niet-financiële informatie: smart geformuleerde doelstellingen en activiteiten en het opnemen van prestatiegegevens en kritische prestatie indicatoren. In 2011 worden daarvoor voorstellen gemaakt, zodat e.e.a. in 2012 operationeel kan zijn.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 12 van 44
Een andere hoofdverantwoordelijkheid is die voor de GGD-brede financiele administratie. Taken zijn dan ondermeer het inrichten van de administratie (voldoen aan eisen BBV en behoefte organisatie) en het verwerken van de financiele mutaties. Bij dit laatste is de ontwikkeling om dat steeds meer digitaal te doen: voor de inkoopfacturen en bankmutaties is dat al enige tijd gerealiseerd. Voor de bestellingen gaat dit in 2011 opgepakt worden, zodat we al onze verplichtingen in beeld hebben. Ook andere financiële processen gaan gedigitaliseerd worden zodat de doorlooptijd van de verwerking zo kort mogelijk is, welke weer ten goede komt aan betrouwbare, snelle en relevante stuurinformatie voor de organisatie. Ook treasury valt onder financiën. Taken zijn ondermeer het (mede)opstellen van het treasurystatuut, het daaraan uitvoering geven en daarover rapporteren. Facilitaire zaken/huisvesting Facilitaire zaken richt zich op integrale beheersing van –en dienstverlening in en omorganisatiehuisvesting en –huishouding, ter ondersteuning van de gebruikers met ruimte, middelen, diensten en bescherming, resulterende in optimale productiviteit en kostenbeheersing voor de organisatie. De hoofdtaken op het facilitair terrein liggen: -
op het gebied van de zorg voor goed beheer en onderhoud van gebouwen en het verlenen van gebouwgebonden diensten;
-
het integraal documentenmanagement en bewerken van documenten (zaaksgewijze ordening)
-
ondersteunen van huisvestingsprojecten;
-
inkoop en aanbesteding.
De nieuwe missie en visie van de GGD zal ook consequenties hebben voor het huisvestingsbeleid. Het naar buitengericht zijn en meer de wijk ingaan, zorgt voor meer behoefte van frontoffices en een specifiekere backofficefunctie van de huidige hoofdvestigingen. Ook het traject van de Integrale Jeugdgezondheidszorg zorgt hier voor mogelijkheden. In 2011 gaat dit ontwikkeld worden. Tevens wordt er in 2011 een centrale inkoopfunctie ingesteld. Naast het feit dat hierdoor door gezamenlijk inkopen besparingen gerealiseerd kunnen worden, levert het ook een bijdrage aan de inkoopcontrol. Samen met Financiën wordt gewerkt aan een digitaal contractenregister en een bestelmodule.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 13 van 44
4.
Programma’s
Hierna volgen per programma de (voorstellen voor) bezuinigingen, met daarbij de bijbehorende bedragen. Daarna staan er bij elk programma nog enkele nieuwe of aangepaste activiteiten.
4.1
Zicht op gezondheid (onderzoek en beleidsadviezen)
Bezuinigingen Verdergaande samenwerking met de GGD’en in Brabant en Zeeland kan efficiency en kwaliteit opleveren. Hierbij valt te denken aan (gezondheids)monitors, de regionale verkenningen, innovatie en beleidsontwikkeling en het delen van kennis. Daardoor kunnen we een betere partner zijn voor de provincie. Samenwerking levert alleen efficiency op als ze niet vrijblijvend is en valt onder een centrale regie. Het vermindert dus ook de eigen autonomie. Regionale Volkgezondheid Toekomstverkenning (€ 20.000) In 2012 evalueren we deze rVTV op bekendheid, bruikbaarheid voor het lokaal beleid en ook op het proces en de producten. Een aandachtspunt hierbij is de rapportage: we willen bij een volgende rVTV lokaal niet meer schriftelijk rapporteren, maar digitaal. En we kijken ook naar de verschillen tussen de rVTV’s van de drie Brabantse GGD’en. Voor deze evaluatie zoeken we externe financiering. Gemeentelijk gezondheidsbeleid (€ 50.000) We blijven de gemeenten ondersteunen bij hun nota’s gezondheidsbeleid, maar dan voortaan regionaal: dus niet meer bij 28 aparte nota’s. Deze bezuiniging is mogelijk omdat de gezondheid per gemeente vaak vergelijkbaar is. Verder ligt de nadruk op de ondersteuning bij de beleidsnota’s, voor zover die in 2011 zijn vastgesteld. Sociale kaart (€ 65.000) In 2012 stoppen we met (het verzamelen en bijhouden van gegevens voor) de sociale kaart (www.zorgwelbrabant.nl): het is een algemene activiteit die minder gericht is op de risicogroepen en die dus minder past bij onze kerntaken. Soms zijn er ook doublures met de activiteiten van anderen en misschien kunnen we deze activiteit overdragen aan een andere instelling. Stoppen met de sociale kaart betekent: geen gegevens meer bijhouden en leveren aan anderen en geen plustaken meer uitvoeren, zoals het leveren van gegevens voor lokale CJG-websites.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 14 van 44
Nieuwe of aangepaste activiteiten Gezondheidsmonitors (basispakket) Steeds meer gemeenten onderbouwen de keuzes in hun gezondheidsbeleid met cijfers. De GGD verzamelt, samen met de Brabantse en Zeeuwse GGD’en, informatie over o.a. gezondheid via de Gezondheidsmonitor Hart voor Brabant in vier deelmonitors: -
jeugd (0 t/m 11 jaar): deze monitor voeren we in 2012 uit. Dat past beter bij de integratie van de jeugdgezondheidszorg. We onderzoeken ook of en hoe we in 2012 efficiënter beleidsinformatie over kinderen kunnen verzamelen;
-
jongeren (12 t/m 18 jaar): deze monitor voeren we in 2011 uit;
-
volwassenen en ouderen: dit worden landelijke onderzoeken. Dat kan betekenen dat we deze monitors al uitvoeren in 2012.
Daarnaast werken we steeds meer samen met het CBS, dat landelijk gegevens verzamelt over de volksgezondheid. Naast een betere kwaliteit (vergelijkingen tussen gemeenten en regio’s en met de landelijke gegevens) levert dit ook efficiencywinst op en meer mogelijkheden om de volksgezondheid beter in kaart te brengen. Hierin moeten we dan wel vooraf investeren. Doelgroepsegmentatie (basispakket) In 2009 onderzochten we of we groepen jongeren konden segmenteren op hun beleving van alcohol, om zo interventies beter te laten aansluiten op hun waarden en normen, zodat campagnes meer effect hebben. ZonMW subsidieert verder onderzoek om dit nog beter in beeld te krijgen, interventies hierop af te stemmen en daarmee een beter bereik van alcoholpreventie te realiseren. Gemeentelijk gezondheidsbeleid In 2010 verscheen de Handreiking gezonde gemeente, met daarin handvatten voor lokaal gezondheidsbeleid en voor een aantal leefstijlthema’s. We werken, met externe subsidie, aan de invoering van deze handreiking. Een nieuw thema in de handreiking is seksuele gezondheid.
4.2
Jeugd, gezin en school
Algemeen De gemeenten krijgen steeds meer taken op het brede terrein van het jeugdbeleid. Onze zorg voor de jeugd sluit daarop aan, bij het individuele deel (de jeugdgezondheidszorg) en bij de collectieve preventie.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 15 van 44
Lokaal jeugdbeleid Het rijk wil dat alle jeugdzorgtaken naar de gemeenten gaan en dat de gemeenten de preventie en vrijwillige hulpverlening gaan organiseren. De GGD kan hierbij een bijdrage leveren. Bezuinigingen Gezonde en veilige school (€ 50.000) Aandacht voor gezondheid en veiligheid is een belangrijk thema voor scholen. De methode Gezonde en Veilige School helpt hierbij. In 2011-2012 gaat onze aandacht meer naar de scholen waarvan kinderen een groter risico op ongezondheid lopen, zoals het VMBO en het ROC. Dat kan tot gevolg hebben dat niet meer alle scholen die dat willen aan de beurt komen. Risicogericht werken in het voortgezet onderwijs (€ 100.000) Nu krijgen alle kinderen evenveel aandacht. Maar kinderen, ouders en de omgeving verschillen. Er gaat tijd naar kinderen en ouders die dit eigenlijk niet nodig hebben en er is te weinig ruimte voor risicokinderen die zijn te helpen met een lichte begeleiding. Hierdoor ontstaat het risico dat zij doorstromen naar te zware zorg. Dat is niet goed: we moeten problemen snel verhelpen zonder geïndiceerde zorg. Omdat de integratie van de JGZ in 2012 plaatsvindt (zie blz. 5) en dan vooral gaat over de 0-12 jarigen, ontwikkelen we in 2011 eerst een nieuwe werkwijze in het voortgezet onderwijs. We doen dit samen met gemeenten en partners en de andere Brabantse GGD’en en we sluiten dan aan bij de ontwikkelingen rond passend onderwijs en het gemeentelijk beleid rond zorgstructuren in en om de school. Vóór de zomer van 2011 komen we met een voorstel voor een andere werkwijze in het voortgezet onderwijs, waarbij we alle kinderen in beeld houden op een manier die past bij hun risicoprofiel. Daarvoor zijn andere instrumenten nodig zoals vragenlijsten, triage en zorgarrangementen. We nemen de zorg in en om de school en de preventie van ziekteverzuim mee in de discussie over de nieuwe werkwijze, maar ook het lokaal en op maat aanwezig zijn in de leefwereld van de jongere. Spraak-/taalontwikkeling (€ 200.000) Spraak/taal is belangrijk voor een goede start. Gemiddeld heeft zo’n 15-20% van de kinderen een logopedisch probleem, maar nu zien onze logopedisten nog 40% van alle kinderen. Samen met de scholen komen we daarom met een voorstel voor een nieuwe werkwijze voor het opsporen van risico’s. Daarvoor ontwikkelen we een nieuw instrument dat kinderen sensitiever screent. De logopedist is er dan voor de consultatie op school, bijvoorbeeld door leerkrachten of na de gehouden onderzoeken. Verder geven we aan welke begeleiding- en toegeleiding we wel of niet uitvoeren en hoe we samenwerken met anderen. We streven naar invoering op 1 januari 2012.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 16 van 44
Inspecties kinderopvang (€ 100.000) We sluiten aan op het landelijk beleid, door een andere werkwijze (risicogestuurd toezicht): bijvoorbeeld tweejaarlijkse inspecties of alleen inspecties bij de kindercentra die bekend staan als risicovol. Dit is een plustaak voor alle gemeenten, waarvoor het rijk hen apart financiert en er voorwaarden bij stelt. Een verlies van plustaken betekent het wegvallen van dekking van indirecte kosten en kan daarom alleen stapsgewijs. Omdat het een plustaak is, heeft deze bezuiniging geen invloed op de inwonersbijdrage, maar wel op een andere gemeentelijke begrotingspost: die voor het toezicht op de kinderopvang. Nieuwe of aangepaste activiteiten Kindermishandeling en –misbruik (basispakket) In 2011 heeft elke school een Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling, waarin staat hoe ze kan handelen bij (een vermoeden van) huiselijk geweld en kindermishandeling. Om de scholen daarbij te ondersteunen, krijgen ze een bijscholing/training. In Brabant-Noord werkt de GGD mee in een pool van begeleiders die deze bijscholing kunnen verzorgen. Ook de preventie van meisjesbesnijdenis voeren we in ons hele werkgebied in.
4.3
Leefstijl (preventieactiviteiten en publieksinformatie)
Algemeen Voor een effectieve aanpak van gezondheidsproblemen is een integrale aanpak nodig: de problemen zijn nog steeds groot en aandacht voor alleen leefstijl geeft te weinig resultaat. De omgeving blijkt minstens zo belangrijk. Verschillende beleidsterreinen hebben immers invloed op gezondheid. We ontwikkelen samen met gemeenten al een integrale aanpak en voeren deze uit, vooral voor overgewicht en alcoholgebruik. Deze speerpunten sluiten bij uitstek aan bij het lokale (gezondheids-)beleid. We opereren in ons aanbod vooral regionaal. Bezuinigingen Preventie in de eerste lijn (€: PM, zie ook blz. 13) We onderzoeken hoe de samenwerking met die eerste lijn en de zorgverzekeraars beter kan, vooral met concrete activiteiten en projecten. We gaan door met de (regionale) activiteiten rond overgewicht en diabetes, samen met anderen. Deze komen in 2012 in het basispakket van de zorgverzekeringen, net als het stoppen met roken.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 17 van 44
We onderzoeken of we subsidie kunnen krijgen voor een project rond diabeteszorg. Zo willen we preventie in de publieke gezondheidszorg verbinden met de eerstelijnszorg voor hoog risicogroepen en chronisch zieken. Minimale algemene voorlichting en folders (€ 35.000) Algemene campagnes hebben vooral als doel: het (landelijk) op de agenda zetten van het thema. We richten ons daarbij meer op risicogroepen en voeren daarom minder algemene campagnes uit. Nieuwe of aangepaste activiteiten Preventieve ouderenzorg (basispakket). Sinds 2010 is de preventieve ouderen(gezondheids)zorg een wettelijke taak voor de gemeente. Ze heeft hier een grote beleidsvrijheid en het rijk verwacht dat ze ouderenzorg opneemt in haar nieuwe nota gezondheidsbeleid. We ondersteunen de gemeente als zij daarom vraagt.
4.4
Infectieziektebestrijding
Algemeen In de afgelopen jaren steeg het aantal meldingen, vooral door de Q-koorts, de Nieuwe Influenza A en de tuberculose, maar ook omdat de laboratoria voortaan moesten melden. Dat leidt tot veel werk met aangiften en enquêtes, maar ook met nader onderzoek. We dragen veel bij aan het bewustzijn van deze ziekten bij de overheid en bij de medische sector. We adviseren over maatregelen en communiceren met de gemeente, ook als er geen maatregelen nodig zijn. We houden de ontwikkelingen van het landelijk gebied in de gaten, adviseren daarover en werken ook intensiever samen met de provincie. De samenwerking met de Voedsel- en Warenautoriteit is intensiever en we werken samen met de universiteit in Nijmegen. We werken mee aan verschillende onderzoeken en richtten, samen met andere instellingen, een zoönoseplatform op dat de kennis in ons werkgebied bundelt. Dit alles leidt tot structureel werk dat een grotere belasting betekent. Bezuinigingen Soa: efficiëntere werkprocessen (€ 75.000) We richten ons nog meer op de risicogroepen en verwijzen (met rijkssubsidie) mensen buiten die groepen naar de huisarts. Dit leidt tot een stabieler aantal afspraken, maar ook tot een hoger vindpercentage, wat meer subsidie oplevert.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 18 van 44
Medische milieukunde (€ 35.000) Ook hier bezuinigen we 10% op de gemeentelijke bijdrage. Omdat we hier samenwerken met de andere Brabantse GGD’en en hierover nog overleg nodig is, is nog niet duidelijk om welke taken het daarbij gaat. Samenwerken GGD’en Brabant en Zeeland (€ 125.000) Centrale backoffices leveren efficiency en kwaliteitsverbetering op en verminderen de kwetsbaarheid. Maar eerst kost het een investering voor het neerzetten van één organisatie en het invoeren van één werkwijze. Natuurlijk zijn we bij zo’n centralisatie afhankelijk van de andere GGD’en. Voorbeelden van een geslaagde samenwerking zijn het Bureau Gezondheid, Milieu en Veiligheid (voor de Brabantse GGD’en) en de regionale tuberculosebestrijding (voor de GGD’en West-Brabant en Zeeland). Benutten van relaties met zorgverzekeraars (€ 50.000) De landelijke overheid wil preventie en zorg meer aan elkaar verbinden. om zo meer gezondheidswinst te boeken. De minister wil meer preventie in het basis-pakket van de zorgverzekering. De GGD kan samen met gemeenten overeenkomsten sluiten met de zorgverzekeraars. Bijvoorbeeld bij de financiering van GGD-diensten rond preventie, betaling van curatieve deeltaken van de GGD (zoals bij de tuberculosebestrijding) of directe doorverwijzing (zoals van jeugdarts naar kinderarts). Aansluiting bij eerste lijn/huisartsen (€ 50.000) We willen meer samenwerken met de huisartsen en de eerste lijn. Het bestrijden van soa’s is ook een taak van de huisarts; de GGD vult aan en richt zich vooral op de hoogrisicogroepen die moeilijk te bereiken zijn. De huisartsen doen bij de soa-onderzoeken ook aan individuele preventie. We kunnen daarbij ondersteunen bij de partnerwaarschuwing en de backofficetaken. Nieuwe of aangepaste activiteiten Reizigerszorg bij de huisarts (plustaak) Het faciliteren van de reizigerszorg bij huisartsen (bijvoorbeeld in Boxtel). We kunnen de backofficetaken verzorgen, zoals de planning van afspraken, het verstrekken van actuele informatie, de bijscholing en de vervanging bij ziekte.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 19 van 44
4.5
Geestelijke gezondheid en crisisaanpak
Algemeen Zoals we eerder schreven, willen we bij crises de partij zijn waar de gemeente op kan bouwen, altijd. Bezuinigingen Psychosociale hulp bij incidenten en rampen (€: PM) Het doel van de nieuwe Wet op de veiligheidsregio’s is: een sterkere bestuurlijke en operationele slagkracht en een betere hulpverlening en nazorg bij rampen of crises. Partijen krijgen een grotere eigen verantwoordelijkheid bij de voorbereiding op rampen en crises. Ook wij werken daar dus de komende jaren aan. In 2012 krijgt de samenwerking met de GGD West-Brabant verder vorm, met als resultaat: een betere kwaliteit en efficiency. Zo werken we aan een gezamenlijke pool van oproepbare medewerkers. Ook de GHOR heeft hier nadrukkelijk een taak en een positie. We blijven dus samenwerken met de GHOR. Nieuwe of aangepaste activiteiten Vangnet en advies (basispakket en plustaak) Door het heffen van een eigen bijdrage voor de tweedelijns ggz-gezondheidszorg kunnen zorgmijders in de problemen komen. Het kan leiden tot meer vraag naar publieke zorg en tot een intensievere samenwerking met de ggz. In 2012 hebben we twee nurse practitioners (verpleegkundig specialisten), die we kunnen inzetten bij deze taken. Zij weten immers veel van de somatische kant van de bemoeizorg en hun inzet biedt meer mogelijkheden in de complexe zorg voor sociaal kwetsbare mensen. We zetten hen in in overleg met de gemeenten.
4.6
Gemeente en GGD
Bezuinigingen Efficiency (€ 400.000) Hét Servicecentrum (HSC) in Tilburg ondersteunt de gezamenlijke GGD’en Hart voor Brabant en West-Brabant en de Regionale Ambulancevoorziening Brabant Midden-WestNoord. Dit leidde al tot forse besparingen. Door besparingen op de facilitaire ondersteuning en centrale inkoop dalen de kosten nog verder en ook door een uitbreiding van het aantal klanten van HSC.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 20 van 44
Huisvesting (€ 350.000) De GGD zoekt bij de huisvesting van de frontoffices naar combinaties met andere partners: CJG, brede school, consultatiebureau. Daardoor wordt de afstand tot de klant kleiner en mogelijk levert het, op termijn, ook besparingen op voor de gemeente. De backoffice huisvesten we zo efficiënt mogelijk, bijvoorbeeld in één centraal gebouw, eventueel op een gunstige/goedkope locatie (bedrijventerrein). Meer digitaal (€ 15.000) We bieden onze publicaties meer digitaal aan in plaats van op papier. Voorbeelden: verslagen, vragenlijsten (voor de monitors) en rapporten, bijvoorbeeld van de inspecties bij de kindercentra en de rVTV’s.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 21 van 44
5.
Financiering
Vanaf 2008 zijn onze activiteiten en de inwonersbijdrage gebaseerd op een herijking door een extern bureau die heeft geleid tot bestuursbesluiten daarover. Deze herijking leidde tot een helder onderscheid in: - Het basispakket: de wettelijk verplichte taken uit de Wet publieke gezondheid, bepaald aan de hand van landelijke richtlijnen. Het pakket geldt voor alle gemeenten en wordt betaald uit een bijdrage per inwoner. - De plustaken: de diensten die een gemeente (of een andere klant) afneemt boven/buiten het basispakket. Als alle gemeenten collectief een plustaak willen afnemen, worden de kosten ook deel van de inwonersbijdrage. Binnen het basispakket is ook ruimte voor lokale accenten; daarbij gaat het er niet om òf ze worden uitgevoerd, want dat is wettelijk verplicht. Het gaat om het hóe: voor welke doelgroepen, binnen welke thema’s en met welke methodes. Over die accenten overlegt de gemeente met de GGD en stelt ze dan vast. Wil een gemeente meer dan het basispakket, dan kan zij kiezen voor plustaken. Vanwege de Wet financiering decentrale overheden heeft de begroting een financieringsparagraaf en is er een treasurystatuut. Centraal aspect in de wet en het treasurybeleid is het beheersen van risico's op het gebied van treasury1. De doelstellingen van de treasuryfunctie zijn: - het beheersen van financiële risico's, liquiditeitsrisico's en kredietrisico's; - het continue verzorgen van voldoende liquiditeit voor de organisatie; - het minimaliseren van de rentelasten binnen het vastgelegd risicoprofiel; - het maximaliseren van de renteopbrengsten binnen het vastgelegd risicoprofiel. Met het eigen vermogen van de GGD kunnen we alle activa financieren. Dit heeft als voordeel dat we geen rente hoeven te betalen en de intern doorberekende rente ten goede komt aan de GGD zelf, en een gedeelte wordt vergoed aan de deelnemende gemeenten. Verder is er hierdoor een goede solvabiliteit. De nieuwbouw van het RAV-gebouw was gefinancierd met vreemd vermogen; de lening is per 1 april 2009 afgekocht. De inkomsten van de (korte) beleggingen van liquiditeitsoverschotten komen ten goede aan de exploitatie. De belegging van de opbrengst (€ 3.400.000) van het vroegere GGDgebouw aan de Sint Teunislaan in 's-Hertogenbosch levert jaarlijks een bijdrage (€ 200.000) aan de huisvestingslasten van het nieuwe gebouw. Een minimale waarde voor 1
Treasury is het sturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële vermogenswaarden, de financiële kapitaal- en geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico's.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 22 van 44
de ingelegde som (€ 2.130.000) aan het eind van de looptijd (15 jaar) is gegarandeerd. Per 1 januari 2011 is de marktwaarde € 3.655.898 en daarmee hoger dan de boekwaarde € 2.881.801. De overige hieraan verbonden onttrekkingen (€ 60.000 jaarlijks gedurende 20 jaar) uit een bestemmingsreserve (€ 1.200.000) verantwoorden we bruto, vanwege verslagtechnische regelgeving.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 23 van 44
6.
Weerstandsvermogen
Conform het besluit van het Algemeen Bestuur in juni 2008 is het weerstandsvermogen genormeerd op maximaal € 13 miljoen. Het bestaat uit drie elementen namelijk: - een algemene reserve (weerstandvermogen) van € 5,1 miljoen; - afrekenrisico’s door derden (COA, MOA, Ministerie van Justitie) van € 3 miljoen; - reserves ter dekking van de belegging huisvesting van € 4,8 miljoen. Deze norm omvat dan het plafond voor een algemene reserve inclusief bedrijfsvoeringsrisico’s die voorheen via bestemmingsreserves afgedekt werden. Risico’s Bedrijfsrisico’s Personeel Door de bezuinigingen en andere ontwikkelingen staat de GGD voor grote veranderingen en vernieuwingen. Het gevaar bestaat er medewerkers zijn die niet in staat zijn om te anticiperen op deze veranderingen. Dit kan leiden tot langdurig ziekteverzuim en/of disfunctioneren. Er zullen dan extra kosten gemaakt moeten worden om mensen te laten afvloeien, herscholen etc. Ook kan er bij een nieuwe werkwijze productieverlies optreden. Aanvullende dienstverlening Ongeveer de helft van de omzet van de GGD komt uit een andere financieringsbron dan de gemeentelijke bijdrage per inwoner. Hierover loopt de GGD het gebruikelijke ondernemenrsrisico. Beveiliging ICT De risico’s van ICT-voorzieningen nemen toe, vanwege het toenemende belang voor de reguliere bedrijfsvoering en door het steeds opener karakter van ICT en de bedreigingen die dat oplevert. Ook stellen de overheid en ketenpartners hogere veiligheidseisen. Een adequate beveiliging koste geld. In 2011 zal in beeld worden gebracht wat dit alles precies inhoudt. Beleidsrisico’s GGD plus Op het gebied van TBC en Reizigerszorg wordt de samenwerking gezocht met andere GGD’en. Daarom is destijds de Stichting GGD plus opgericht. Het gevaar bestaat dat er GGD’en zich terugtrekken uit deze stichting, waardoor de resterende partners samen de coördinatiekosten moeten gaan dragen.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 24 van 44
Publieke gezondheid asielzoekers Tot op heden hebben de onderhandelingen nog niet voor een dekkend tarief voor de GGD’en geleid. Tot 2012 wordt het tekort nog afgedekt vanuit de reserve MOA. Er is een landelijk overleg gestart om met ingang van 2012 dit tekort in de tarieven te verdisconteren. Integratie 0 -19 jarigen Groot project waarbij ruim 550 jeugdgezondheidsmedewerkers van de Thuiszorg en GGD geïntegreerd gaan worden in een nieuwe organisatie bij de GGD. Aspecten als cultuurverschillen, afstemmen werkprocessen en frictiekosten kunnen een zware wissel trekken op dit project. De samenwerkingsbereidheid van de vier organisaties is een belangrijk issue. Een due diligenceonderzoek kan de financiële risico’s op voorhand beperken.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 25 van 44
7.
Verbonden partijen
7.1
Hét Service Centrum
Hét Service Centrum (HSC) is een samenwerkingsverband tussen de GGD Hart voor Brabant, de GGD West-Brabant en de RAV Brabant Midden-West-Noord, met als doel het samen uitvoeren van ondersteunende diensten, zoals financiën, informatisering en automatisering, personeelszaken en control en kwaliteit. De GGD Hart voor Brabant treedt op als penvoerder en heeft voor HSC een aparte administratie ingericht. De aansturing van HSC gebeurt door de directeuren van de deelnemende organisaties. De samenwerking is vastgelegd in een overeenkomst kosten voor gemene rekening, met daarin de verdeling van kosten en risico’s tussen de deelnemende partijen, waarmee ook het risico van btw-heffing is afgedekt.
7.2
Centrum P&D (publieksinformatie en documentatie)
Het Centrum P&D is een samenwerking met de GGD West-Brabant. Ook hiervoor is er een soortgelijke overeenkomst, die de kosten en risico’s over de beide deelnemers verdeelt. De GGD Hart voor Brabant treedt op als penvoerder van deze samenwerking en zorgt voor de begroting en verantwoording, en legt die voor aan de directeuren van de GGD’en. Voor 2011 komt 10/17e deel (op basis van aantal inwoners) voor rekening van de GGD Hart voor Brabant.
7.3
Stichting GGD plus
De GGD’en in Brabant en Zeeland hebben deze stichting in 2006 opgericht, met als doel de gezamenlijke belangenbehartiging: 1. Het coördineren en verzorgen van gezamenlijke activiteiten van de GGD’en. 2.
Het beheren en gebruiken van de door de GGD’en beschikbaar gestelde fondsen en het uitvoeren van activiteiten.
3. Het bewaken van voortgang en kwaliteit van deze activiteiten. 4. Het ondersteunen van de GGD’en bij de uitvoering van specifieke taken. 5. Het verrichten van alle overige activiteiten, die het doel kunnen bevorderen. Per activiteit spreken de GGD’en steeds een verdeelsleutel af voor de verdeling van de kosten over de deelnemers. Alle leveringen aan de GGD’en en vanuit de GGD’en zijn vrijgesteld van btw-heffing, zolang er geen sprake is van leveringen aan derden. De GGD West-Brabant is penvoerder. Het bestuur van de Stichting bestaat uit de directeuren van de deelnemende GGD’en.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 26 van 44
7.4
Bureau GMV (Gezondheid, milieu en veiligheid)
De GGD’en in Brabant en Zeeland werken sinds 2004 samen in dit bureau om zo slagvaardig en efficiënt te kunnen opereren. Centraal staan de gezondheid en aandacht voor de beleving door de inwoners van gezondheid, milieu en veiligheid. De GGD’en zijn zelf verantwoordelijk voor de producten van het Bureau GMV. De kosten worden verdeeld op basis van het aantal inwoners. De GGD West-Brabant is penvoerder. De directeuren van de deelnemende GGD’en sturen het bureau aan.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 27 van 44
8.
Onderhoud kapitaalgoederen
De GGD huurt al zijn gebouwen, behalve het RAV-gebouw in ’s-Hertogenbosch en is dus alleen verantwoordelijk voor het klein onderhoud. In 2010 is er een inventarisatie uitgevoerd naar de staat van de gebouwen. Voor al het onderhoud van gebouwen heeft de GGD op basis hiervan een meerjarenonderhoudsplan opgezet. Conform dit plan wordt een jaarlijks bedrag gedoteerd aan de onderhoudsvoorziening. Tevens wordt er n.a.v. dit onderhoudsplan jaarlijks conform planning onttrokken. Verder heeft de GGD dienstauto's die in eigen beheer worden onderhouden en vervangen. Ook de ICT-voorzieningen zijn ons eigendom en worden planmatig vervangen en onderhouden.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 28 van 44
9
Exploitatie 2012
Beleids-
Beheers-
begroting
Beleids-
Bezuiniging
begroting na
begroting
2012
bezuiniging
2011
2012 Bedrijfsopbrengsten Gemeentelijke bijdrage
14.099.717
15.162.783
Rijksbijdrage
5.909.665
5.984.665
5.854.749
Opbrengsten uit tarieven
9.862.228
9.862.228
9.654.653
Opbrengsten projecten
1.043.524
1.043.524
1.021.560
Opbrengst gefactureerde diensten
1.549.864
1.367.120
1.517.243
592.965
592.965
580.485
552.919
552.919
763.268
Overige opbrengsten
75.000
14.099.717
Aanwending voorziening Aanwending reserve Som bedrijfsopbrengsten
103.666 33.610.882
75.000
33.685.882
34.658.407
16.285.240
-715.000
15.570.240
15.942.477
2.173.722
2.173.722
2.127.971
772.296
772.296
756.041
Kapitaalslasten
1.511.909
1.511.909
1.480.032
Huisvestingskosten
3.352.986
3.352.986
3.282.414
Overige bedrijfs/adm kosten
8.531.214
8.291.214
8.351.653
Bedrijfslasten Salarissen en sociale lasten Personeel derden Overige personeelskosten
Toevoeging voorzieningen Kosten Hét Service Centrum (HSC) Som bedrijfslasten
Financiële baten en lasten Resultaat voor bestemming
-240.000
132.250
132.250
129.466
2.831.598
2.831.598
2.772.000
35.591.214
1.030.000
34.636.214
34.842.054
-1.980.332
1.030.000
-950.332
-183.647
187.595
183.647
-762.737
0
187.595 -1.792.737
1.030.000
Onttrekking algemene reserve Aanwending reserve IZB Aanwending reserve oud beleid Taakstellend 2011 t.l.v. alg. res. Te financieren uit positief saldo Resultaat Na Bestemming
Ontwerpbegroting 2012
762.737 -1.792.737
GGD Hart voor Brabant
1.030.000
0
Pagina 29 van 44
0
10.
Toelichting exploitatie 2012
Het Algemeen Bestuur heeft de GGD opdracht gegeven om voor 2012 een bezuiniging te realiseren van 10%. Deze taakstelling zou vanuit de inhoud gestalte moeten krijgen. Daartoe benoemde het Algemeen Bestuur een aantal speerpunten. De belangrijkste punten zijn: Risicogroepen 1.
meer maatwerk in plaats van alle jongeren op dezelfde manier te benaderen;
2.
taken in overlapgebieden goed scheiden met anderen met eenzelfde taak;
3.
aansluiten bij kanteling in de WMO (zelfredzaamheid, sociaal netwerk);
4.
logopedie nauwgezet en gerichter inzetten;
5.
betrek huisartsen bij signalering risicogroep.
Samenwerken tussen instellingen 1. t/m 4. backoffice centraal/backoffice centraal en frontoffice via CJG’s/backoffice voor alle GGD’en in Brabant op één locatie/één gezamenlijke backoffice; 5. eerstelijnszorg: meer preventieboodschappen, betaald door zorgverzekeraars. Samenwerken door/met gemeenten 1.
subregionale nota’s gezondheid;
2.
regionale samenwerking en afstemming;
3.
één ‘lokaal’ gezondheidsbeleid per subregio;
4.
nota gezondheidsbeleid op regionaal niveau, niet 28 nota’s, maar 3;
5.
sluit aan bij regionale structuren en overleg (minder bestuurlijke drukte).
10.1
Toelichting presentatie cijfers
In de hoofdstukken 2 en 4 is een eerste aanzet gegeven waar, op basis van bovenstaande speerpunten, de bezuinigingen gehaald kunnen worden. In de exploitatie 2012 laten we op kostensoortniveau zien hoe de bezuinigingen gaan vallen binnen de budgetten.
10.2
Baten
Bij de gemeentelijke bijdrage is rekening gehouden met een nominale ontwikkeling over 2010 en 2012 van 2,91% (2011 blijft de 0-lijn gehanteerd met een korting van 3,17%). Daarna worden de bijdragen per inwoner met 10% gekort. Bij de rijksbijdrage is uitgegaan van de beheersbegroting 2011 + 2,15% Daarnaast is rekening gehouden met een extra subsidieopbrengst in het kader van de SOA.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 30 van 44
Alle opbrengsten zijn geïndexeerd met 2,15% De aanwending voorziening en reserve wordt conform verwachte personeels- en huisvestingsproblematiek geraamd. Zie ook bijlage 2: staat van reserves en voorzieningen.
10.3
Lasten
Bij het ramen van de lasten zijn we uitgegaan van een kostenstijging van 2,15% vanwege hogere loonsomkosten (premies, arbeidsvoorwaarden, salarisverhoging) en prijsverhogingen. Daarnaast is bij de salarissen en sociale lasten rekening gehouden met een krimp vanwege de te realiseren bezuinigingen. Dit geldt ook voor de bedrijfs/administratiekosten waar het budget met € 240.000 is verlaagd. De kapitaalslasten wijzigen vanwege de investeringen. We verwijzen naar hoofdstuk 11 (investeringen) en bijlage 1 (staat van vaste activa).
10.4
Resultaat
Daar waar de GGD intern de taakstelling moet realiseren, lukt dat ook in 2012. Maar waar we afhankelijk zijn van de medewerking van derden, lukt dat pas in 2013. Afspraak is dat gemeenten hun lagere gemeentelijke bijdrage volledig kunnen inboeken en dat de GGD het ongedekte gedeelte voor 1 jaar uit het positieve saldo 2010 gaat financieren.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 31 van 44
11.
Investeringen
Omschrijving
Beleidsbegroting
Beheersbegroting
2012
2011
Grond Gebouwen Wagenpark
32.500
22.500
150.000
285.000
Medische inventaris
125.000
625.500
Automatisering
281.000
246.000
588.500
1.179.000
Machines en installaties Overige materiële vaste activa
Totaal investeringen
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 32 van 44
12.
Kasstroom
Kasstroomoverzicht 2011
Beleidsbegroting
Beheersbegroting
2012
2011
€
€
Kasstroom uit operationele activiteiten -762.737
0
1.088.954
1.057.520
-154.373
-844.213
934.581
213.307
Mutatie voorraad
0
0
Mutatie vorderingen
0
0
Mutatie overlopende activa
0
0
Mutatie kortlopende schulden
0
0
Mutatie overlopende passiva
0
0
171.844
213.307
-588.500
-1.179.000
0
0
-588.500
-1.179.000
Nieuw ontvangen lening
0
0
Aflossingen op ontvangen langlopende leningen
0
0
Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten
0
0
-416.656
-965.693
Liquide middelen per begin boekjaar
-965.693
0
Liquide middelen per einde boekjaar
-1.382.349
-965.693
-416.656
-965.693
Resultaat voor bestemming Aanpassingen voor: Afschrijvingen Mutaties voorzieningen
Mutatie werkkapitaal:
Totaal kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen (excl. bestellingen) Desinvesteringen (o.a. verkoop panden) Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten
Mutatie liquide middelen
Mutatie liquide middelen
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 33 van 44
13.
Meerjarenraming 2012-2015
beleidsbegroting
beleidsbegroting
beleidsbegroting
beleidsbegroting
2012
2013
2014
2015
Bedrijfsopbrengsten Gemeentelijke bijdrage
14.099.717
13.657.119
13.657.119
13.657.119
Rijksbijdrage
5.984.665
5.984.665
5.984.665
5.984.665
Opbrengsten uit tarieven
9.862.228
9.862.228
9.862.228
9.862.228
Opbrengsten projecten
1.043.524
1.043.524
1.043.524
1.043.524
Opbrengst gefactureerde diensten
1.549.864
1.549.864
1.549.864
1.549.864
592.965
592.965
592.965
592.965
552.919
552.919
552.919
552.919
Overige opbrengsten Aanwending voorziening Aanwending reserve Aanwending reserve IZB Som bedrijfsopbrengsten
-
-
-
-
33.685.882
33.243.284
33.243.284
33.243.284
15.570.240
15.330.240
15.330.240
15.330.240
2.173.722
2.173.722
2.173.722
2.173.722
772.296
772.296
772.296
772.296
Bedrijfslasten Salarissen en sociale lasten Personeel derden Overige personeelskosten Kapitaalslasten
1.511.909
1.511.909
1.511.909
1.511.909
Huisvestingskosten
3.352.986
3.002.986
3.002.986
3.002.986
Overige bedrijfs/adm kosten
8.291.214
7.848.616
7.848.616
7.848.616
Toevoeging voorzieningen Kosten Hét Service Centrum (HSC)
Som bedrijfslasten
Financiële baten en lasten
Resultaat voor bestemming
132.250
132.250
132.250
132.250
2.831.598
2.731.598
2.731.598
2.731.598
34.636.214
33.503.617
33.503.617
33.503.617
-950.332
-260.233
-260.233
-260.233
187.595
260.233
260.233
260.233
-762.737
0
0
0
Onttrekking algemene reserve Te financieren uit positief saldo 2010
Resultaat Na Bestemming
Ontwerpbegroting 2012
762.737
0
GGD Hart voor Brabant
0
0
Pagina 34 van 44
0
Bijlage 1: Staat van vaste activa reknr
Omschrijving van de Kapitaalsuitgaven
Aanschaf Waarde Begin
Investeringen
Aanschaf Waarde Begin
Investeringen
Aanschaf Waarde Einde
OMSCHRIJVING
2011
2011
2012
2012
2012
1
3
4
3
4
7
Aantal jaren van afschrijving
Cumulatieve Afschrijvingen tot
Afschrijvings kosten
Boekwaarde Begin
Boekwaarde Einde
Afschrijvings kosten
Boekwaarde Einde
Toegerekende Rente 5%
Totaal Kapitaalslasten
2011
2011
2011
2011
2012
2012
2012
2012
9
10
13
14
10
14
15
16
8
Recapitulatie GGD Hart voor Brabant 2012
€ €
669.089 669.089
€ €
-
€ €
669.089 669.089
€ €
-
€ €
669.089 669.089
102 Gebouwen 104 Verbouwing B TOTAAL :
€ € €
3.103.692 3.296.612 6.400.304
€ € €
-
€ € €
3.103.692 3.296.612 6.400.304
€ € €
-
€ € €
3.103.692 3.296.612 6.400.304
€ €
50 20
113 Wagenpark TOTAAL :
€ €
814.429 814.429
€ €
22.500 22.500
€ €
836.929 836.929
€ €
32.500 32.500
€ €
869.429 869.429
€
€ € €
704.128 402.499 1.106.627
€ € €
285.000 285.000
€ € €
989.128 402.499 1.391.627
€ € €
150.000 150.000
€ € €
1.139.128 402.499 1.541.627
€ € € € € € €
2.047.772 643.748 2.371.514 820.537 1.780 5.885.351
€ € € € € € €
625.500 246.000 871.500
€ € € € € € €
2.047.772 1.269.248 2.371.514 1.066.537 1.780 6.756.851
€ € € € € € €
125.000 281.000 406.000
€ € € € € € €
€
14.875.800
€
1.179.000
€
16.054.800
€
588.500 €
A
C
101 Grond TOTAAL :
Machines en installaties 141 Telefonie / Communicatieapparatuur 106 Bedrijfsinstallaties D TOTAAL :
121 123 131 143 145 151 E
Overige materiële vaste activa Bedrijfsinventaris Medische inventaris Meubilair Automatisering Infrastructuur Projectinvesteringen TOTAAL :
n.v.t.
€ €
-
€ €
-
€ €
669.089 669.089
€ €
669.089 669.089
€ €
-
€ €
669.089 669.089
€ €
33.454 33.454
€ €
33.454 33.454
jr jr
€ € €
367.012 1.114.767 1.481.779
€ € €
62.074 164.198 226.272
€ € €
2.736.680 2.181.845 4.918.525
€ € €
2.674.606 2.017.647 4.692.253
€ € €
62.074 164.198 226.272
€ € €
2.612.532 1.853.448 4.465.980
€ € €
133.730 100.882 234.613
€ € €
195.804 265.081 460.885
5
jr
€ €
431.875 431.875
€ €
115.447 115.447
€ €
382.554 382.554
€ €
289.607 289.607
€ €
103.289 103.289
€ €
218.817 218.817
€ €
14.480 14.480
€ €
117.770 117.770
€ €
5 10
jr jr
€ € €
538.172 181.315 719.487
€ € €
103.321 40.250 143.571
€ € €
165.956 221.184 387.140
€ € €
347.635 180.934 528.569
€ € €
129.381 40.250 169.631
€ € €
368.254 140.683 508.938
€ € €
17.382 9.047 26.428
€ € €
146.763 49.297 196.060
2.047.772 1.394.248 2.371.514 1.347.537 1.780 7.162.851
€ € € € € €
10 10 10 3 40 4
jr jr jr jr jr jr
€ € € € € € €
1.884.536 68.681 1.353.979 597.477 376 3.905.049
€ € € € € € €
32.107 122.049 237.147 180.766 161 572.230
€ € € € € € €
163.236 575.067 1.017.535 223.060 1.404 1.980.302
€ € € € € € €
131.129 1.078.518 780.388 288.294 1.243 2.279.572
€ € € € € € €
31.113 132.734 188.617 237.136 161 589.761
€ € € € € € €
100.016 1.070.784 591.771 332.158 1.082 2.095.811
€ € € € € € €
6.556 53.926 39.019 14.415 62 113.979
€ € € € € € €
37.670 186.660 227.637 251.551 223 703.740
16.643.300
€
-
€ -
€
6.538.190
€
1.057.520
€
8.337.610
€
8.459.089
€
1.088.954 €
7.958.635
€
422.954
€
1.511.909
Taakstellend 2011 TOTAAL GENERAAL
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 35 van 44
Bijlage 2: Staat van reserves en voorzieningen Specificatie weerstandscapaciteit
2010
reserves Reserve Weerstandsvermogen
Vermeerder-
Verminder-
Prognose
Vermeerder-
Verminder-
Begroot
ingen
ingen
ultimo
ingen
ingen
ultimo
2011
2011
2011
2012
2012
2012
5.406.847
-310.915
5.095.932
-195.566
4.900.366
4.559.300
-291.353
4.267.947
-196.353
4.071.594
Bestemmingsreserve Reserve huisvesting DB Basis Reserve MOA swv Plus Reserve digitalisering TBC Plus Reserve wachtgeld TBC COA
820.408
820.408
820.408
47.662
47.662
47.662
285.251
Reserve exploitatie tuberculose screening Totaal reserves
Voorzieningen
285.251
285.251
1.140.566
18.134
-161.000
997.700
18.524
-161.000
855.224
12.260.034
18.134
-763.268
11.514.900
18.524
-552.919
10.980.505
Prognose
Vermeerder-
Verminder-
Prognose
Vermeerder-
Verminder-
Begroot
ultimo
ingen
ingen
ultimo
ingen
ingen
ultimo
2010
2011
2011
2011
2012
2012
2012
Voorziening onderhoud huisvesting Basis
402.038
Voorziening huisvesting Oss
-121.036
392.334
245.000
-245.000
0
0
Voorziening bovenformatief personeel
103.666
-103.666
0
0
Voorziening MOA overige GGD’en
503.977
-503.977
0
0
-973.679
392.334
Totaal voorzieningen
Ontwerpbegroting 2012
1.254.681
GGD Hart voor Brabant
111.332
111.332
Pagina 36 van 44
113.726
113.726
-286.623
-286.623
219.437
219.437
Bijlage 3: Staat van langlopende leningen omschrijving
Ingangs
looptijd
Rente %
Hoofdsom
Aflossingen
datum
t/m 2009
Opgenomen
Saldo a/h
Aflossingen
Rente 2012
Saldo a/h
verstrekte
begin v/h
2012
leningen
dienstjaar
dienstjaar
2010-2011
2012
2011
einde v/h
Opgenomen leningen ABN/Amro
Mei 2004
20 jaar
variabel
1.562.500
1.562.500
0
0
0
0
0
ABN/Amro
Mei 2004
20 jaar
variabel
2.031.250
2.031.250
0
0
0
0
0
3.593.750
3.593.750
0
0
0
0
0
Totaal opgenomen leningen
Voorfinanciering gemeenten
0
0
0
0
0
0
0
Totaal voorfinanciering
0
0
0
0
0
0
0
3.593.750
3.593.750
0
0
0
0
0
Totaal langlopende leningen
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 37 van 44
Bijlage 4: inwonersbijdrage
Inwonersbijdrage basispakket 2012
regio
Basispakket na herijking prijspeil 2011 Correctie nominale ontwikkelingen 2010
Midden-
regio 's-Hertogen
Brabant-
Brabant
bosch
Noordoost
14,48
15,47
14,59
0,20
Nominale ontwikkelingen 2012
0,22
0,21
0,22
0,24
0,22
Inwonersbijdrage basispakket 2012
14,90
15,93
15,02
Bezuinigingstaakstelling 10%
-1,49
-1,59
-1,50
Definitieve inwonersbijdrage 2012
13,41
14,34
13,52
11,59
11,59
11,59
1,39
1,39
1,39
0,00
0,00 0,43
waarvan: basispakket uniform deel lokale accenten binnen het basispakket bijdrage EKD (2010-2012)
0,43
0,43
autonome kosten
0,00
0,93
0,11
13,41
14,34
13,52
PM
PM
PM
13,41
14,34
13,52
2010
2011
2012
totaal Extra bijdrage IZB Totale gemeentelijke bijdrage 2012 Nominale ontwikkelingen Prijzen
2012 totaal
Begroting 2011
0,00%
0,00%
0,00%
Begroting 2012
1,50%
0,00%
1,50%
1,50%
0,00%
1,50%
Begroting 2011
0,00%
0,00%
0,00%
Begroting 2012
1,35%
0,00%
1,50%
1,35%
0,00%
1,50%
3,00%
Lonen
Correctie prijsontwikkeling 2010 en 2011
1,50%
Correctie loonontwikkeling 2010 en 2011
1,35%
Gewogen correctie nominale ontwikkeling 2010/2011
1,41%
Gewogen nominale ontwikkeling 2012
1,50%
Totaal toe te rekenen index inwonersbijdrage 2012
2,91%
Index tarieven plustaken Prognose gemeente Tilburg januari 2011
2,91% 2,91%
2010
2011
2012
prijzen
1,50%
1,50%
1,50%
lonen
1,35%
2,10%
1,50%
Kosten beheersbegroting 2011 (*1000)
35.775
Personele lasten
20.420
57,1%
57%
Materiële lasten
15.355
42,9%
43%
Ontwerpbegroting 2012
2,85%
GGD Hart voor Brabant
afgerond
Pagina 38 van 44
Conform de besluiten van het Algemeen Bestuur is er een correctie voor prijs- en looninflatie (behalve voor 2011), op basis van de meest actuele indexcijfers van de gemeente Tilburg. Na deze nominale ontwikkelingen volgt er een korting op de inwonersbijdrage van 10%.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 39 van 44
Bijlage 5: Bijdragen 2012 per gemeente Inwonersaantallen GGD Hart voor Brabant 01-01-2011 voorlopige cijfers 01-01-2011 totaal waarvan inwonersbasispakket bijdrage uniform deel Regio Midden-Brabant 13,41 11,59 s-Hertogenbosch 14,34 11,59 Brabant-Noordoost 13,52 11,59 Gemeente
inwoners 2010
Regio Midden-Brabant Dongen Gilze en Rijen Goirle Heusden (Drunen) Hilvarenbeek Loon op Zand Oisterwijk Tilburg Waalwijk Subtotaal
totaal inw.bijdrage
waarvan uniform deel
waarvan basispakket lokale accenten 1,39 1,39 1,39
autonome kosten
EKD kosten
0,00 0,93 0,11
0,43 0,43 0,43
waarvan lok. accenten
autonome kosten
EKD kosten
25.100 25.789 22.799 24.999 15.030 22.979 25.703 206.175 46.206 414.780
336.591 345.830 305.735 335.239 201.552 308.148 344.677 2.764.807 619.622 5.562.202
290.909 298.895 264.240 289.740 174.198 266.327 297.898 2.389.568 535.528 4.807.302
34.889 35.847 31.691 34.749 20.892 31.941 35.727 286.583 64.226 576.544
0 0 0 0 0 0 0 0 0 -
10.793 11.089 9.804 10.750 6.463 9.881 11.052 88.655 19.869 178.355
Regio 's-Hertogenbosch Boxtel 30.274 Haaren 13.624 Heusden (Vlijmen) 18.103 Schijndel 23.040 's-Hertogenbosch 140.790 Sint-Michielsgestel 28.109 Vught 25.629 Subtotaal 279.569
434.129 195.368 259.595 330.394 2.018.929 403.083 367.520 4.009.017
350.876 157.902 209.812 267.034 1.631.756 325.783 297.040 3.240.203
42.081 18.937 25.163 32.026 195.698 39.072 35.624 388.601
28.155 12.670 16.836 21.427 130.935 26.141 23.835 259.999
13.018 5.858 7.784 9.907 60.540 12.087 11.020 120.215
Regio Brabant-Noordoost Bernheze 29.739 Boekel 9.864 Boxmeer 28.572 Cuijk 24.575 Grave 13.040 Landerd 14.943 Maasdonk 11.244 Mill en Sint Hubert 10.998 Oss 84.177 Sint Anthonis 11.795 Sint-Oedenrode 17.813 Uden 40.712 Veghel 37.476 Subtotaal 334.948
402.071 133.361 386.293 332.254 176.301 202.029 152.019 148.693 1.138.073 159.468 240.832 550.426 506.676 4.528.497
344.675 114.324 331.149 284.824 151.134 173.189 130.318 127.467 975.611 136.704 206.453 471.852 434.347 3.882.047
41.337 13.711 39.715 34.159 18.126 20.771 15.629 15.287 117.006 16.395 24.760 56.590 52.092 465.578
3.271 1.085 3.143 2.703 1.434 1.644 1.237 1.210 9.259 1.297 1.959 4.478 4.122 36.844
12.788 4.242 12.286 10.567 5.607 6.425 4.835 4.729 36.196 5.072 7.660 17.506 16.115 144.028
14.099.716
11.929.552
1.430.723
296.843
442.598
Totaal
1.029.297
Gemeentelijke bijdrage: Basispakket - uniform deel Basispakket - lokale accenten EKD kosten Totaal inwonersbijdrage 2011
12.226.396 incl. autonome kosten 1.430.723 442.598 14.099.716
Bron inwoners: CBS - inwonersaantallen per gemeente op 01-01-2011 (voorlopige cijfers, peildatum 13 april 2011)
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 40 van 44
Bijlage 6: Tarieven 2012 2011
2012 Gemeenten
Extern
Uurtarieven Teamassistente
62,40
64,20
67,10
Secretaresse
65,70
67,60
70,70
Voorlichter/projectassistent/managementassistent
72,60
74,70
78,10
Sociaal verpleegkundige/logopedist/psychologisch medewerker
82,60
85,00
88,90
GVO-medewerker/OGGZ-verpleegkundige
96,20
99,00
103,60
GVO-functionaris/Nurse-practitioner
104,10
107,10
112,10
Beleidsfunctionaris/epidemioloog/psycholoog/medisch milieukundige
119,00
122,50
128,10
Sociaal geneeskundige
139,10
143,10
149,80
Jeugd, gezin en school Gezondheidsonderzoek Extra PGO jaarcohort 8/9 jaar - per onderzoek
16,60
17,10
17,90
248,00
255,20
268,10
Consultatieve logopedie 0-4 jaar - per uur
82,60
85,00
89,30
Begeleiding logopedie - per leerling
80,60
82,90
87,10
Collectieve preventie logopedie - per uur
82,60
85,00
89,30
Groepsvoorlichting logopedie - per uur
82,60
85,00
89,30
119,00
122,50
128,70
Kortdurende vervolgbegeleiding - per 3 gesprekken Spraak-/taaladvies
Gedrag en opvoeding Voorlichtingsbijeenkomst per uur Psychodiagnostisch onderzoek (taxatieonderzoek) Kortdurende psychologische begeleiding Gezond op school Extra deelname PCL en CVI - per uur
139,30
143,40
150,70
4.437,50
4.566,60
4.798,40
Spreekuren basisonderwijs - per spreekuur
165,00
169,80
178,50
Pedagogisch spreekuur - per spreekuur
119,00
122,50
128,70
2.777,10
2.857,90
3.002,90
Cursussen - per bijeenkomst
443,70
456,60
479,80
Voorlichtingsbijeenkomsten - per bijeenkomst
443,70
456,60
479,80
85,80
88,30
92,80
129,20
133,00
139,60
69,60
71,60
75,30
1,70
1,75
1,80
bijdrage per school (coördinatie en begeleiding)
4.245,00
4.368,50
4.590,20
kosten per 100 leerlingen
1.639,30
1.687,00
1.772,60
134,00
137,90
144,50
Zorgteams basisonderwijs - per 10 zorgteambijeenkomsten
Netwerken preventieve jeugdzorg - per 10 netwerkbijeenkomsten
Poetsinstructies - per voorlichting Adviezen ontheffing leerplicht/leerlingenvervoer - per uur Medische indicatie kinderdagverblijven - per advies Extern vertrouwenspersoon - per leerling Preventie ziekteverzuim voortgezet onderwijs - per project
Leefstijl Roken Cursus Stoppen met roken De directie van de GGD is gemandateerd om dit tarief naar boven of naar beneden aan te passen.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 41 van 44
2012
2011
Gemeenten
Extern
Infectieziektebestrijding Bestrijding seksueel overdraagbare aandoeningen SOA onderzoek inclusief HIV-test
gratis
gratis
gratis
HIV-test zonder soa-onderzoek
37,40
38,50
40,50
HIV-consult
18,70
19,20
20,20
Hepatitis B Titer (bloedonderzoek)
31,00
31,90
33,50
Verklaring non-aids incl. HIV-test
62,00
63,80
67,00
Verklaring non-aids excl. HIV-test
16,70
17,20
18,00
Twinrix per vaccinatie uitsluitend voor MSM
22,50
23,20
24,30
Twinrix per vaccinatie voor Swingers
61,70
63,50
66,70
Uurtarief verpleegkundige
82,60
85,00
89,30
Havrix junior
22,50
23,20
24,30
Soa-onderzoek incl.HIV-test in het avondspreekuur
16,00
16,50
17,30
Onderzoek pornoacteur
75,40
77,60
81,50
Mantoux
17,30
17,80
18,70
BCG
32,90
33,90
35,70
Röntgen
41,20
42,40
44,60
6,10
6,30
6,10
Copy rapport
30,70
31,60
30,80
Print foto
18,70
19,20
20,20
Tuberculosebestrijding
Copy verklaring
Reizigerszorg Consulten Consult
25,50
Avond/weekend toeslag
12,80
Consult langverblijf (3 maanden of meer)
25,50
Telefonisch consult
25,50
Consult herhaling
16,00
Vaccinaties (per stuk) Difterie, Tetanus, Polio (DTP)
24,50
Hepatitis A Immunoglobuline 2 ml
40,60
Gele koorts
30,40
Hepatitis A - Havrix junior - (tot en met 15 jaar)
39,30
Hepatitis A - Havrix -
51,30
Hepatitis B - Engerix junior - (tot en met 15 jaar)
39,30
Hepatitis B - Engerix -
47,60
Meningokokken-ziekte
52,50
Rabies
67,80
Hepatitis A/B combinatie - Twinrix -
54,70
Buiktyfus
31,60
Bof Mazelen Rode Hond (BMR)
35,20
Tekenencefalitis (FSME)
50,80
FSME voor kinderen
50,80
Influenza
26,00
Haemophilus influenza type b (Hib)
43,60
Japanse Encephalitis
65,40
Pneumokokken-ziekte
29,60
Overige verrichtingen Bloedonderzoek Hepatitis A of B
41,00
Vaccinatieboekje
3,20
Europees medisch paspoort
2,70
Verklaring non-aids
17,10
Malariarecept
13,80
De directie van de GGD is gemandateerd om alle tarieven van de producten Reizigerszorg naar boven of naar beneden aan te passen.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 42 van 44
2012
2011
Gemeenten
Extern
Technische hygiënezorg Opstellen Legionellabeheersplan, controle en voorlichting Voorlichting nuchter omgaan met risico's
480,60
494,40
517,20
Beoordelen uitvoering legionellapreventiebeleid op 1 locatie
240,30
247,20
258,60
68,15
70,10
72,50
560,70
576,80
603,40
320,40
329,60
344,80
80,10
82,40
86,20
Afname watermonster voor kweken legionella
Inspectie prostitutiebedrijven Beoordeling reguliere inspectie Evenementen Beoordeling regulier evenement t.b.v. standaardpakket Beoordeling regulier evenement (per uur)
Inspectie tatoeage & piercing; voorlopige tarieven. Deze worden eind 2011 door GGD Nederland vastgesteld. Gaatjes prikken in oren en neusvleugels mbv een piercingdocument
nvt
nvt
194,80
Cosmetische tatoeage of permanente make-up
nvt
nvt
340,90
Tatoeëren
nvt
nvt
389,60
Piercen
nvt
nvt
389,60
Combinatie van bovenstaande activiteiten
nvt
nvt
487,00
Voorrijkosten per verrichting
nvt
nvt
24,40
Herinspectie op basis van het uurtarief
nvt
nvt
97,40
Inspectie groep 1 en 2
400,50
412,00
431,00
Begeleiding / beoordelen schoonmaakprogramma
160,20
164,80
172,40
Tweejaarlijkse inspectie (maatwerk)
560,70
576,80
603,40
Controle scholen
Inspectie kindercentra Onderzoek na Aanvraag Registeropname
732,40
753,60
nvt
Risicogestuurd toezicht kinderdagverblijf/BSO/Gastouderbureau, aangekondigd of onaangekon
1.190,15
1.224,60
nvt
Onderzoek na aanvangsdatum exploitatie
1.190,15
1.224,60
nvt
91,55
94,20
nvt
915,50
942,00
nvt
Nader Onderzoek en incidenteel onderzoek op uurbasis Verkort toezicht TK-A bij gastouderbureau's (5 uur) TK-B bij gastouderbureau's (inspectie qua tijd niet gewijzigd)
457,75
471,00
nvt
1.190,15
1.224,60
nvt
TK-A bij gastouders
91,55
94,20
nvt
TK-B bij gastouders
366,20
376,80
nvt
TK-A en TK-B bij gastouders
457,75
471,00
nvt
Inspectie peuterspeelzaal oude stijl éénmaal in de één of twee jaar
400,50
412,00
Inspectie peuterspeelzaal volgens handreiking VNG
640,80
659,20
Audit productiekeuken waar gekoppeld en ontkoppeld wordt bereid
881,10
906,40
948,20
Audit satellietkeuken
400,50
412,00
431,00
Audit assemblagekeuken
680,85
700,40
732,70
Beoordelen HACCP-handboek
280,35
288,40
301,70
2.803,50
2.884,00
3.017,00
320,40
329,60
344,80
Inspectie peuterspeelzalen
Voedingshygiëne
Opstellen/aanpassen HACCP-handboek Audit voedingshygiëne in de school en personeelskantine
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 43 van 44
2012
2011
Gemeenten
Extern
Zorgcentra Audit afdeling Verpleeghuis
881,10
906,40
948,20
Audit afdeling Zorgcentrum Advies hygiënist per uur
801,00 80,10
824,00 82,40
862,00 86,20
Opleiding Hygiënecontactpersoon gezondheidsinstellingen
2.242,80
2.307,20
2.413,60
Opleiding HACCP voor beginners in Gezondheidsinstellingen
1.361,70
1.400,80
1.465,40
Opleiding HACCP: opfriscursus voor medewerkers Gezondheidsinstellingen
760,95
782,80
818,90
Workshop Legionella medewerkers instellingen / gemeenten
400,50
412,00
431,00
Legionellapreventie: nuchter omgaan met risico's, informatie nieuwe wetgeving
480,60
494,40
517,20
320,40
329,60
344,80
40,05
41,20
43,10
Audit minicamping, groepaccommodatie: éénmaal in 3 jaar
440,55
453,20
474,10
Inspectie grote kampeervoorziening met faciliteiten
560,70
576,80
603,40
Inspectie publieksvoorziening (vb. sporthal, wijkcentrum)
480,60
494,40
517,20
Inspectie opvang dak- en thuislozen, sociale pensions
560,70
576,80
603,40
Inspectie arresstantenverblijven
560,70
576,80
603,40
Inspectie opvang dak- en thuislozen, sociale pensions
320,40
329,60
344,80
1.201,50
1.236,00
1.293,00
Scholingsaanbod
Afgifte kleding- en lompencertificaten Inspectie commerciële lompenverzamelbedrijf die gebruik verklaringen Afgifte verklaring voor zending naar buitenland Inspectie recreatievoorzieningen
Inspectie accommodaties
Inspectie asielzoekerscentra
De directie van de GGD is gemandateerd om alle tarieven van de producten Technische hygiënezorg naar boven of naar beneden aan te passen. Medische milieukunde Ventilatieadvies op maat
1.305,30
1.343,30
1.404,60
Project specifieke gezondheidsrisico's (per 20 uur)
2.422,70
2.493,20
2.606,90
Quick scan milieurisico's
4.844,40
4.985,40
5.212,80
385,40
396,60
414,70
Forensische soc.geneeskundige binnen kantooruren
132,30
136,10
135,10
Forensische soc.geneeskundige buiten kantooruren
198,20
204,00
202,50
Advies nieuwbouw scholen Forensische geneeskunde
De directie van de GGD is gemandateerd om bij het afsluiten van contracten met de politie af te wijken van deze tarieven.
Ontwerpbegroting 2012
GGD Hart voor Brabant
Pagina 44 van 44
Gemeente … … … …
Kenmerk:
HVBUIT10/
Datum:
Behandeld door:
J. van den Hoek
E-mail:
[email protected]
Onderwerp:
begroting 2012
Actie:
bespreken
Geacht college, Hierbij sturen wij u onze ontwerpbegroting 2012 toe. Volgens artikel 35 lid 3 van de Wet gemeenschappelijke regelingen kan de raad bij ons zijn zienswijze over deze begroting naar voren brengen. Op 7 juli neemt het Algemeen Bestuur van de GGD een besluit over de begroting 2012. In deze begroting werken wij de bezuinigingen uit waartoe ons Algemeen Bestuur heeft besloten in de voorjaarsnota 2011. Uw portefeuillehouder krijgt bij de bespreking van de begroting in juli een eerste overzicht van de concrete (mogelijke) gevolgen van de bezuinigingen voor uw inwoners. Daarnaast zullen we het bestuur een voorstel doen voor de wijze waarop wij de uitwerking van de bezuiniging zullen bespreken met (een vertegenwoordiging van) de gemeenten. Door de bezuinigingen in 2012 en 2013 gaat de inwonersbijdrage, na toepassingen van de afgesproken nominale ontwikkelingen, omlaag met 10%.
Hoogachtend, het Dagelijks Bestuur van de GGD Hart voor Brabant, namens deze,
GGD Hart voor Brabant Postbus 3166 5203 DD ’s-Hertogenbosch Telefoon: 0900 - 463 64 43 (lokaal tarief) Telefax: (073) 641 86 53 www.ggdhvb.nl Bankrekening: 46.33.73.960
Vestigingen ’s-Hertogenbosch Tilburg
dr. H.A.M. Backx, directeur
Bijlage: ontwerpbegroting 2012 GGD Hart voor Brabant cc:
- de ambtenaar volksgezondheid (per e-mail); - de griffier (per e-mail).
2
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Inhoudsopgave Inleiding ............................................................................................................... 3 Algemeen...................................................................................................... 4 Verslag van de directie .................................................................................... 4 Besluitvorming ............................................................................................... 6 1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Gezondheidsbevordering.............................................................................. 7 1.1
Wat zijn de ontwikkelingen? .................................................................... 7
1.2
Wat hebben we in 2010 gedaan? .............................................................. 7
1.3
Wat heeft het gekost? ........................................................................... 12
Jeugdgezondheidszorg ............................................................................... 14 2.1
Wat zijn de ontwikkelingen? .................................................................. 14
2.2
Wat hebben we in 2010 gedaan? ............................................................ 14
2.3
Wat heeft het gekost? ........................................................................... 18
Algemene Gezondheidszorg ....................................................................... 20 3.1
Wat zijn de ontwikkelingen? .................................................................. 20
3.2
Wat hebben we in 2010 gedaan? ............................................................ 21
3.3
Wat heeft het gekost? ........................................................................... 28
GHOR ......................................................................................................... 31 4.1
Wat zijn de ontwikkelingen? .................................................................. 31
4.2
Wat hebben we in 2010 gedaan? ............................................................ 32
4.3
Wat heeft het gekost? ........................................................................... 33
Financiën ................................................................................................... 34 5.1
Algemeen ........................................................................................... 34
5.2
Gemeentelijke bijdragen ....................................................................... 35
Bijzondere onderwerpen ............................................................................ 36 6.1
Weerstandsvermogen ........................................................................... 36
6.2
De risico’s ........................................................................................... 36
6.3
Onderhoud kapitaalgoederen ................................................................. 37
6.4
Financiering ........................................................................................ 37
6.5
Verbonden partijen............................................................................... 38
6.6
Rechtmatigheid.................................................................................... 39
Kwaliteit .................................................................................................... 40 7.1
De kwaliteitscyclus ............................................................................... 41
7.2
Korte terugblik per afdeling ................................................................... 41
7.3
Externe klachten .................................................................................. 44
8.
Personeel ................................................................................................... 46
9.
Bijlagen ...................................................................................................... 47 9.1
Samenstelling Algemeen Bestuur per 31 december 2010 ........................... 47
9.2
Balans per 31 december 2009 ................................................................ 48
9.3
Activastaat incl. HSC .......................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
9.4
Kasstroomoverzicht ............................ Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
9.5
Algemene toelichting en waarderingsgrondslagen ........ Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
9.6
Resultatenrekening over 2010.............. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
9.7
Staat van reserves en voorzieningen ..... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
9.8
Bijdrage 2010 per gemeente.................................................................. 61
9.9
Verdeling kosten HSC 2010 per kostensoort ............................................. 62
9.10 Singe information Single Audit; SiSa ....................................................... 63
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 2 van 63
Inleiding Voor u ligt de jaarrekening 2010 van de GGD Hart voor Brabant. Met deze jaarrekening leggen wij verantwoording af aan het Algemeen Bestuur van de GGD over de verschillen tussen begroting en werkelijkheid in prestaties en financiën. De exploitatie van de GGD sluit af met een overschot van € 1.385.485. Omdat de GGD gelden voor derden beheert, volgt hierop nog een correctie van € 291.739. Zodoende wordt er uiteindelijk een positief resultaat van € 1.677.224 verantwoord. De accountant heeft een goedkeurende verklaring afgegeven bij de ontwerpjaarrekening. Het Algemeen Bestuur van de GGD is bevoegd om de jaarrekening 2010 vast te stellen. ‘s-Hertogenbosch, april 2011 Het Dagelijks Bestuur van de GGD Hart voor Brabant,
H.A.M. Backx,
F.H.G.M. Ronnes,
secretaris
voorzitter
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 3 van 63
Algemeen De missie van de GGD is: ‘De GGD bewaakt, beschermt en bevordert de gezondheid van iedereen, met speciale aandacht voor risicogroepen’. We hebben daarbij extra aandacht voor de mensen die: -
niet of beperkt hun verantwoordelijkheid voor de eigen gezondheid kunnen nemen;
-
de meeste gezondheidsrisico's lopen;
-
voor zorg en preventie moeilijk bereikbaar zijn;
-
acute gezondheidsrisico's lopen;
-
door hun gezondheid of activiteiten de gezondheid van anderen bedreigen.
De GGD oefent twee kernfuncties uit: preventie en acute zorg. -
Preventie richt zich op het behoud en het verbeteren van de gezondheid met als doel de totale levensverwachting en de gezonde levensverwachting te behouden en zelfs te laten stijgen.
-
Acute zorg: de taken in situaties die de gezondheid van individuen of groepen van de bevolking bedreigen.
De GGD Hart voor Brabant is een gemeenschappelijke regeling van 29 gemeenten in de regio’s Midden-Brabant, ’s-Hertogenbosch en Brabant-Noordoost. Leeswijzer Hieronder volgen eerst de grote lijnen uit de jaarrekening 2010. Daarna vindt u eerst per afdeling een verslag van de ontwikkelingen, de prestaties en de financiën, met een verklaring voor de eventuele verschillen tussen begroting en realisatie. Dan volgen nog enkele bijzondere (wettelijk verplichte) onderwerpen, een kwaliteitsverslag en enkele gegevens over het personeel. Tot slot zijn er de bijlagen.
Verslag van de directie De jeugd bleef een belangrijk thema voor de GGD, ook in 2010. Het belangrijkste moment was het besluit van het Algemeen Bestuur om de gemeenten voor te stellen de jeugdgezondheidszorg onder de gemeenschappelijke regeling van de GGD te brengen. In 2011 wordt duidelijk hoe de colleges besluiten.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 4 van 63
De afdelingen
Gezondheidsbevordering (GB) In 2010 voerden we een groot deel uit van de regionale Volksgezondheidstoekomstverkenning (VTV) 2011. Daardoor is de begrote inzet in 2010 hoger dan in 2009. De inzet voor de Gezonde en Veilige School is in 2010 iets lager omdat het project van de ontwikkelfase voor een groot deel is overgegaan in de uitvoeringsfase. De inzet voor leefstijl bleef nagenoeg hetzelfde als in 2009. Er was meer vraag naar inzet voor vangnet & advies en beleidsmatige ondersteuning van gemeenten op dit terrein. In grote lijnen constateren we dat de uitvoering van de dienstverlening verliep volgens de planning. Op projectniveau zijn er soms verschillen. Het resultaat van de afdeling voor 2010 is € 334.183 positief. Hier moet echter nog een bedrag van € 110.923 op in mindering gebracht worden vanwege de correctie op het resultaat 2009. Voor meer details en een toelichting over het resultaat 2010: zie hoofdstuk 1. Jeugdgezondheidszorg (JGZ) In 2010 hebben we aandacht besteed aan de volgende trajecten: -
voorbereiden bestuurlijke besluitvorming integratie JGZ 0-4-jarigen en JGZ 4-19jarigen;
-
de ontwikkeling van een nieuwe visie op de doelstelling en werkwijze van de jeugdgezondheidszorg;
-
verbinden van de individuele en collectieve preventie jeugd;
-
de bezuinigingen en nadere analyse van de bedrijfsvoering.
Het aantal begrote onderzoeken en screeningen voerden we nagenoeg geheel uit. Dit is mede een gevolg van het ‘lange’ schooljaar. Er lijkt nu geen achterstand te zijn, maar die is er nog wel door de activiteiten voor de vaccinatiecampagne H1N1 in november en december 2009. De kinderen die toen niet onderzocht zijn, zijn nu wel onderzocht. Omdat er geen inzet van extra personeel was in deze periode, verschoof de achterstand naar de kinderen die onderzocht zouden worden in de eerste helft van 2010. Inmiddels zijn middelen beschikbaar gesteld om de achterstanden in 2010/2011 weg te werken. Het negatieve resultaat van de afdeling is € 190.289, vooral door extra kosten voor de inhoudelijke vernieuwing en hogere personeelskosten als gevolg van vacaturestop en langdurige zieken. Voor meer details en een toelichting: zie hoofdstuk 2. Algemene gezondheidszorg (AGZ) In dit jaar zijn de aangiftecijfers weer hoger dan begroot. In totaal 2.255 meldingen van infectieziekten waarvan 779 formele aangiften. Bij de TBC-bestrijding is het aantal aangiften praktisch gelijk aan 2009.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 5 van 63
Vanwege een wetswijziging in de kinderopvang vonden in 2010 voor het eerst onderzoeken bij gastouders plaats; 4.296 administratieve onderzoeken zijn afgerond (1.000 onderzoeken waren oorspronkelijk geraamd). De omzet van de reizigerszorg is dit jaar weer gestegen t.o.v. 2009 zodat dit onderdeel in 2010 vrijwel uit de rode cijfers komt. Een gunstiger contract met de ziektekostenverzekeraars en provinciale samenwerking in een klantenadviescentrum moeten ervoor zorgen dat dit product kostendekkend blijft. Bij de seksuele hulpverlening voor jongeren tot 25 jaar voldoet de GGD aan een behoefte die in de toekomst wel eens een aanmerkelijke groei zou kunnen doormaken. Het positieve resultaat van de afdeling AGZ is € 1.243.396. Voor meer details en een toelichting: zie hoofdstuk 3. Financiën De exploitatie van de GGD sluit af met een overschot van € 1.385.485. Omdat de GGD ook gelden van derden beheert, is er nog een correctie van € 291.739. Er resteert dan een positief resultaat van € 1.677.224. Dit is inclusief de inzet van reserves van € 492.683.
Besluitvorming Bij de vaststelling van de jaarrekening 2010 leggen wij de volgende beslispunten voor aan het Algemeen Bestuur: 1.
de resultaatbestemming;
2.
de inwonersbijdrage;
3.
de jaarrekening 2010 en de toelichting daarop.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 6 van 63
1.
Gezondheidsbevordering
1.1
Wat zijn de ontwikkelingen?
In 2010 voerden we een groot deel van de regionale VTV 2011 uit. Daardoor is de begrote inzet in 2010 hoger dan in 2009. De inzet voor de Gezonde en Veilige school is in 2010 iets lager omdat het project van de ontwikkelfase voor een groot deel overging naar de uitvoeringsfase. De inzet voor leefstijl bleef ten opzichte van 2009 nagenoeg gelijk. De vraag naar inzet voor vangnet & advies en beleidsmatige ondersteuning van gemeenten op dit terrein nam toe. In grote lijnen constateren we dat we de dienstverlening conform uitvoerden. Op projectniveau zijn er soms verschillen. Het op een juiste wijze begroten en registeren van prestaties blijft een aandachtspunt. Dit heeft vooral te maken met het kiezen van noemers waarop we begroten en registreren. Kies je voor één project, of binnen een project voor een opsomming van een aantal prestaties zoals aantal overleggen, aantal voorlichtingen, etc. We werken aan het verbeteren hiervan.
1.2
Wat hebben we in 2010 gedaan?
Zicht op gezondheid Projectsoort
Verrichtingen Begroot
Uren
Realisatie
Begroot
Realisatie
Gezondheidsmonitor HvB en Regionale VTV
177
116
6.373
6.362
Ondersteuning lokaal gezondheidsbeleid
182
108
11.209
11.143
1.038.500
1.348.732
2.569
2.503
1.038.859
1.348.956
20.151
20.008
Sociale kaart Totaal
Gezondheidsmonitor GGD Hart voor Brabant en de regionale VTV De realisatie van dit programma in 2010 lag nagenoeg in de lijn met de begroting. In 2010 werd gewerkt aan de afronding van de jeugdmonitors. Ook de werkzaamheden voor de volwassenen en ouderenmonitor, gestart in de laatste marapperiode 2009, zijn in 2010 verder uitgevoerd en gerapporteerd aan gemeenten. Veel inzet was er in 2010 voor de ontwikkeling van het generiek model regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning en de uitvoering van de regionale VTV 2011. Deze wordt in het voorjaar 2011 afgerond en gepresenteerd aan de gemeenten.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 7 van 63
Ondersteuning lokaal gezondheidsbeleid Deze uren zetten we in ten behoeve van ondersteuning beleidsontwikkeling, advisering aan en overleg met de gemeenten, andere klanten en samenwerkingspartners. Het aantal uren dat op dit onderwerp is ingezet verliep nagenoeg volgens begroting. Het verschil kan worden verklaard doordat voor de OGGz-monitor regio Midden-Brabant een gedeelte van de uitvoering is uitgesteld naar 2011. Sociale kaart Het afgelopen jaar is op het niveau van Brabant geïnvesteerd in de samenwerking met de bibliotheken, de MEE-organisaties en de GGD West-Brabant om te komen tot één Sociale Kaart Brabant. In de gemeenten Waalwijk, Loon op Zand en Dongen heeft in 2010 een pilot daarvoor gelopen. Het resultaat daarvan is een gezamenlijk sociale kaart waarbij de partners tot een domeinverdeling zijn gekomen en gekoppeld hieraan hun adressen hebben aangeleverd. De GGD heeft de adresgegevens aangeleverd vanuit www.zorgwelbrabant.nl, die de GGD vanuit zijn basistaak beheert. Het aantal sessies en pageviews op www.zorgwelbrabant.nl is veel groter dan verwacht. Jeugd, gezin en school Projectsoort
Verrichtingen Begroot
Gezondheidsonderzoek
Uren
Realisatie
Begroot
Realisatie
2
2
230
221
81
73
2.109
2.176
Gezond en Veilig op school
154
205
4.125
3.429
Totaal
237
280
6.464
5.826
Gedrag en opvoeding
Gezondheidsonderzoek Om het bereik van de JGZ te verhogen, vooral onder de groep allochtonen, zetten we voorlichters eigen taal en cultuur (VETC’ers) in. De vraag naar ondersteuning van de VETC’er wordt elk jaar groter. Verder ondersteunden de VETC’ers bij voorlichtingen voor de HPV-campagne (baarmoedershalskanker). Gedrag en opvoeding De inzet voor gedrag en opvoeding was hoger dan begroot. Deze overschrijding wordt veroorzaakt doordat een relatief groot aantal nieuwe medewerkers zich moesten inwerken op dit programma. Daarnaast was voor preventie machtsmisbruik het aantal meldingen hoger. Gezonde en veilige school (GVS) Uiteindelijk doel van De Gezonde en Veilige School is het bevorderen van de gezondheid van kinderen op scholen in ons werkgebied. Daarbij gelden als belangrijke uitgangspunten dat de school centraal staat (vraaggestuurd), er sprake is van een planmatige aanpak en regionale samenwerking en dat de focus ligt op collectieve preventie.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 8 van 63
In 2010 startten 26 basisscholen. De inzet is minder dan begroot. Dat komt vooral doordat er minder scholen zijn gestart met GVS dan verwacht (totaal 22 scholen minder). In 2010 namen in totaal 136 scholen deel aan GVS. Daarnaast werken we aan verdere ontwikkeling van de methode, waaronder een aanpak op het voortgezet onderwijs. Het Centrum Gezond Leven (CGL) van het RIVM heeft in 2010 de landelijke handleiding Gezonde School gepresenteerd, waarvan de GGD Hart voor Brabant medeauteur is. Ook is op dit congres een presentatie verzorgd over onze aanpak. Diverse andere GGD’en zijn, deels naar aanleiding hiervan, geadviseerd over het starten van een gezonde school aanpak. Leefstijl Projectsoort Publieksinformatie en documentatie
Verrichtingen
Uren
Begroot
Realisatie
Begroot
Realisatie
2.314.571
2.087.444
6.831
6.517
Roken
26
41
330
328
Overgewicht
77
209
1.902
1.781
178
131
713
676
0
0
0
0
420
179
9.820
10.254
Diabetes Valpreventie Wijkgericht gezondheidswerk Voorlichting bevolkingsonderzoeken
35
23
230
186
Alcohol
157
201
4.574
4.328
Totaal
2.315.464
2.088.231
24.400
24.070
Publieksinformatie De gemeenten in Midden-Brabant gaven de GGD de opdracht om in 2010 de aansluiting van de gemeenten aan de website Centrum Jeugd en Gezin te realiseren. In 2010 is de website gerealiseerd voor de gemeenten uit de regio Midden-Brabant (Tilburg en Hilvarenbeek zijn al in 2009 gerealiseerd), met uitzondering van Loon op Zand (zal in 2011 aansluiten). In 2010 ging de website www.GGDjongeren.nl online. Deze website is samen met jongeren ontwikkeld. Via panels hebben jongeren onder andere meegedacht over de inrichting. Roken Roken blijft een belangrijk thema. De GGD heeft hier dit jaar ook ruim op ingezet vanwege de grotere vraag naar stoppen-met-roken-trainingen. In 2010 zijn in er 10 informatiebijeenkomsten georganiseerd die geleid hebben tot 12 cursussen. Het totaal aantal deelnemers was 168. Hiervan zijn 134 deelnemers gestopt met roken. Dat is een stoppercentage van ruim 80%. Overgewicht en diabetes Overgewicht interventies worden in een groot aantal gemeenten (17) uitgevoerd, veelal in het (basis)onderwijs.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 9 van 63
Het pilot project ‘verbeteren zelfmanagement bij Turkse mannelijke diabetespatiënten’ is afgerond en geëvalueerd. Aan 10 Turkse mannen en hun echtgenotes is tijdens groepsbijeenkomsten en huisbezoeken ondersteuning geboden om tot concrete leefstijlafspraken te komen die het zelfmanagement bij diabetes verbeteren. De evaluatie heeft aangetoond dat het zelfmanagement is verbeterd. Bovendien won dit project een landelijke prijs in het kader van het Nationaal Actieprogramma Diabetes. Enkele projecten op dit thema zijn niet doorgegaan. Inzet heeft plaatsgevonden op een ander thema. Wijkgericht gezondheidswerk Wijkgezondheidsprojecten worden in de grote steden van het werkgebied uitgevoerd. Gemeenten dragen hieraan via extra financiering bij. In Tilburg is het project Gelijke Gezondheid Gelijke Kansen na 10 jaar afgesloten. In 2010 is veel aandacht besteed aan de voortzetting en verankering van deze werkwijze in de toekomst. Hierdoor is er een overschrijding op de inzet in 2010. Alcohol De realisatie van de alcoholinterventies is iets vertraagd. Met alle gemeenten in de veiligheidsregio Brabant- Noord zijn afspraken gemaakt over de lokale uitrol. Er ontstond een discrepantie tussen de inschatting en inkoop door de gemeenten en de motivatie en tijd bij scholen en sportverenigingen. Hierdoor kon de begrote inzet niet worden uitgevoerd. In september 2010 vond het tweede symposium van het regionaal alcoholproject BrabantNoord plaats. Tijdens dit symposium hebben we de interventiegids gericht op de thema’s school en sport gepresenteerd. Deze interventiegids moet de uitrol van de lokale uitrol verder ondersteunen. Het projectplan ‘Doelgroepsegmentatie en alcohol’ (gesubsidieerd door ZonMw) is uitgewerkt. De werving van pilot gemeenten is gestart. In Midden-Brabant was nauwelijks belangstelling voor de ouderavonden over alcohol. Infectieziektebestrijding Projectsoort
Verrichtingen Begroot
Uren
Realisatie
Begroot
Realisatie
Algemene infectieziektebestrijding
0
26
1.672
1.449
Totaal
0
26
1.672
1.449
Bij dit onderdeel is de ondersteuning door epidemiologie, beleidsadvisering en GVO van de afdeling GB aan de afdeling AGZ opgenomen. De vraag naar epidemiologische ondersteuning was lager dan begroot.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 10 van 63
Geestelijke gezondheidszorg en crisisaanpak Projectsoort Depressie
Verrichtingen
Uren
Begroot
Realisatie
Begroot
Realisatie
0
0
0
0
Preventie eenzaamheid
12
6
87
81
Vangnet en advies
29
16
4.676
4.516
Ondersteuning regiefunctie OGGz
38
35
575
530
Huiselijk geweld
0
0
0
0
Pshi/Pshor
5
16
935
890
84
73
6.273
6.017
Totaal
Vangnet en advies Er zijn veel ontwikkelingen rond vangnet & advies. De verpleegkundigen/nurse practitioners richten zich in toenemende mate op de sociaal-medische ondersteuning van de bijzondere groepen. Bij de partners bestaat een steeds grotere behoefte hieraan. Additionele financiering van deze gewenste inzet vindt plaats door de grote gemeenten. De verpleegkundigen/nurse practitioners maken ook in toenemende mate deel uit van de netwerken bemoeizorg. Hierdoor worden zij ook eerder voor casussen ingeschakeld. Vanwege de toenemende vraag naar de inzet van de nurse practitioner startte een tweede verpleegkundige in september 2010 met een opleiding daarvoor. Hierdoor was de inzet op de uitvoering iets lager dan begroot. Ondersteuning regiefunctie OGGz De realisatie is iets achtergebleven op de begroting omdat het project ‘Leve(n) de OGGz preventie’ in samenspraak met de gemeente Oss is gestopt. Psychosociale hulpverlening (bij incidenten en bij ongevallen en rampen) We startten een intensieve samenwerking op met de GGD West-Brabant. De werkwijze afstemmen en bereikbaarheid gezamenlijk organiseren zijn daarbij belangrijke uitgangspunten. Door een gezamenlijke aanpak kon de inzet iets worden teruggebracht. Voor Depressie en Huiselijk geweld zijn dit jaar geen projecten opgenomen. Eind vorig jaar is besloten om deze thema’s niet meer actief op te pakken. Gemeente en GGD Projectsoort Relatiebeheer
Verrichtingen
Uren
Begroot
Realisatie
Begroot
Realisatie
20
12
642
526
Gemeentelijk jaarverslag
29
29
414
396
Totaal
49
41
1.056
922
De onderscheiding op (ondersteuning) relatiebeheer is voor een deel toe te schrijven aan het feit dat deze inzet geboekt wordt op secretariële ondersteuning. Het gemeentelijk jaarverslag is afgerond in de eerste marapperiode.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 11 van 63
1.3
Wat heeft het gekost?
Het positieve resultaat van de afdeling Gezondheidsbevordering over het jaar 2010 bedraagt € 334.183. Circa € 100.000 lagere kosten is toe te schrijven aan minder personeelskosten; vacatures zijn niet ingevuld, vooral op managementniveau. Daarnaast waren er voor een bedrag van € 200.000 hogere opbrengsten (deels uit eerdere jaren). Echter hierop moet nog een correctie over 2009 worden gemaakt van € 110.000 voor het programma “Leefstijl” waardoor in 2010 een resultaat resteert van 223.260. Hieronder staat een vergelijking tussen de beheersbegroting en de realisatiecijfers per programma. Zicht op gezondheid Begroting Kosten Inkomsten Gemeentelijke bijdrage Resultaat
Bedrag 1.799.140 250.911 1.548.228 0
Realisatie
Bedrag
Kosten
1.686.408
Inkomsten
408.327
Gemeentelijke bijdrage
1.542.857
Resultaat
264.776
Het programma Zicht op gezondheid toont een positief saldo van € 264.777. De oorzaak hiervan zit vooral in hogere opbrengsten van de Gezondheidsmonitor en rVTV door de gezondheidsenquête 2009 afrekening en de subsidie met de academische werkplaats. Daarnaast zijn er extra taken voor het CJG Den Bosch en wijkpreventieplannen gestart vanuit het product Lokaal gezondheidsbeleid. De Sociale kaart is conform begroting uitgevoerd.
Jeugd, gezin en school Begroting
Bedrag
Realisatie
Bedrag
Kosten
590.849
Kosten
617.508
Inkomsten Gemeentelijke bijdrage Resultaat
94.201 496.648 0
Inkomsten
128.402
Gemeentelijke bijdrage
495.651
Resultaat
6.544
Het programma Jeugd, Gezin en school laat een klein positief resultaat zien van € 6.544. Leefstijl Begroting
Bedrag
Realisatie
Bedrag
Kosten
2.373.388
Kosten
2.348.699
Inkomsten
1.295.098
Inkomsten
1.311.675
Gemeentelijke bijdrage
1.078.290
Gemeentelijke bijdrage
1.069.073
Resultaat
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
0
Resultaat
32.079
Pagina 12 van 63
Het programma Leefstijl heeft een positief resultaat van ruim € 32.000. Dit resultaat wordt voornamelijk veroorzaak door de producten Alcohol (niet begrote provinciale subsidie ontvangen) en Wijkgericht gezondheidswerk. Geestelijke gezondheidszorg en crisisaanpak Begroting
Bedrag
Realisatie
Bedrag
Kosten
539.796
Kosten
552.427
Inkomsten
162.406
Inkomsten
208.012
Gemeentelijke bijdrage
377.390
Gemeentelijke bijdrage
375.348
Resultaat
30.933
Resultaat
0
Het programma Geestelijke gezondheidszorg en crisisaanpak wordt vrijwel conform begroting uitgevoerd en laat een positief resultaat zien van € 30.933. Dit resultaat wordt vooral veroorzaakt door omzetvergroting van het product Vangnet en Advies waar een toenemende vraag naar is, voornamelijk vanuit de grotere gemeenten.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 13 van 63
2.
Jeugdgezondheidszorg
2.1
Wat zijn de ontwikkelingen?
In 2010 is aandacht besteed aan de volgende trajecten: -
voorbereiden bestuurlijke besluitvorming integratie JGZ 0-4 en JGZ 4-19 jaar;
-
de ontwikkeling van een nieuwe visie op de doelstelling en werkwijze van de jeugdgezondheidszorg;
-
het verbinden van de individuele en de collectieve preventie jeugd;
-
de bezuinigingen en nadere analyse van de bedrijfsvoeringsprocessen.
Het totaal vraagt een grote inspanning van de organisatie. Doel van deze processen is echter om de zorg voor kind en gezin binnen de context waarin zij verblijven zo effectief en efficiënt mogelijk vorm te geven. Medewerkers zijn enthousiast over de ontwikkelingen en dragen graag hun steentje bij aan het veranderingsproces. Veel aandacht is en zal worden besteed aan het betrokken houden van de medewerkers en het overbruggen van cultuurverschillen in het kader van het vormgeven van de JGZ 0-19-jarigen. Daarnaast zal er veel aandacht zijn voor overleg met gemeenten en onze ketenpartners bij het vormgeven van bovenstaande veranderprocessen.
2.2
Wat hebben we in 2010 gedaan?
Gezondheidsonderzoeken Uitgaande van een opkomstpercentage van 85 – 90% is het aantal begrote preventief geneeskundige onderzoeken (PGO’s) en screeningen nagenoeg geheel uitgevoerd. Dit is mede een gevolg van het ‘lange’ schooljaar 2009-2010. Er lijkt nu geen sprake te zijn van achterstand. Deze is er echter nog wel als gevolg van de activiteiten van de in november en december 2009 uitgevoerde griepvaccinatiecampagne. De kinderen die toen niet onderzocht zijn, zijn nu wel onderzocht. Omdat er geen inzet van extra personeel in deze periode was, is de achterstand nu verschoven naar de kinderen die in 2010 onderzocht zouden worden. In september zijn middelen beschikbaar gesteld om de achterstanden in 2010/2011 weg te werken. In december 2010 en januari 2011 zijn de medewerkers die geworven zijn om deze achterstanden weg te werken gestart met hun werkzaamheden. Binnen de GGD is in het kader van de bezuinigingsopdracht een vacaturestop ingevoerd. Dit leidt er enerzijds toe dat de periode om goedkeuring te verkrijgen voor het invullen van een vacature is verlengd waardoor er een ‘gat’ in de productie ontstaat. Maar dit leidt er ook toe dat uitzendkrachten kiezen voor een vast dienstverband elders waardoor er meer verloop is en er inefficiënter gewerkt wordt door het vaker moeten inwerken van nieuwe
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 14 van 63
medewerkers. Ook hierdoor kan achterstand ontstaan. Acties zijn uitgezet om dit te voorkomen. Het aantal onderzoeken op verzoek/controles is groter dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door het feit dat ook begeleidingscontacten en verwijzingscontacten op dit onderdeel worden geregistreerd. De opkomstcijfers kunnen wij momenteel alleen op basis van een jaar zichtbaar maken. Basispakket uniform
eenheid
begroot 2010
gerealiseerd 2010
PGO jaarcohort 5/6 jaar (opkomst 90%)
onderzoeken
12.156
10.955
PGO klas 2 voortgezet onderwijs (opkomst 85%)
onderzoeken
12.764
10.997
PGO jaarcohort 13/14 REC-scholen
onderzoeken
605
207
PGO speciaal onderwijs 1 medisch onderzoek
onderzoeken
1.030
968
PGO onderzoeken op verzoek/controles
onderzoeken
5.018
7.148
Screening jaarcohort 10/11 jaar (opkomst 95%)
onderzoeken
13.324
13.259
Kortdurende begeleiding op indicatie
onderzoeken
502
1.376
e
Contacten over kinderen met ketenpartners
contacten
PM
Rijksvaccinaties - 9-jarige (DTP en BMR)
vaccinaties
- meisjes 12 jaar (HPV)
vaccinaties
Basispakket lokale accenten
eenheid
Begeleiding aanpak overgewicht Plustaken Vroegsignalering kwetsbare kinderen/opsporen zorgmijders
15.732 4.208 begroot 2010
uren eenheid
16.878 7.431 gerealiseerd 2010
168 begroot 2010
uren
215 gerealiseerd 2010
PM begroot 2010
141 gerealiseerd 2010
Prestatie-indicator
eenheid
Opkomst jaarcohort 5/6 jaar
percentage
90
90
Opkomst jaarcohort 10/11 jaar
percentage
95
95
Opkomst jaarcohort klas 2 voortgezet onderwijs
percentage
85
85
Opkomst rijksvaccinatie 9-jarigen
percentage
90
90
Spraak-/taaladvies Het aantal gescreende kinderen met de vragenlijst is iets lager dan begroot. Het percentage aansluitende onderzoeken door de logopedist is met 40% in lijn met de verwachting. Plustaken: het aantal uitgevoerde logopedische onderzoeken op verzoek groep 1-8 blijft achter bij het begrote aantal. Het aantal verzoeken blijkt lager dan begroot. Op basis van deze ervaringscijfers zijn de contracten met de betrokken gemeenten bijgesteld. Spraak-/taaladvies voor schakelklassen wordt geleverd conform de contracten (in de gemeenten ’s-Hertogenbosch en Tilburg). Enkele andere producten zijn niet ingekocht door gemeenten.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 15 van 63
Basispakket uniform
eenheid
begroot 2010
gerealiseerd 2010
Vragenlijst spraak-/taalscreening 5-jarigen
vragenlijsten
12.065
11.108
Aansluitend standaard eerste onderzoek
onderzoeken
4.826
4.717
Basispakket lokale accenten
eenheid
begroot 2010
gerealiseerd 2010
Groepsvoorlichting
uren
102
130
Telefonisch logopedisch spreekuur
uren
0
0
Deskundigheidsbevordering intermediairs Plustaken
uren eenheid
48 begroot 2010
40 gerealiseerd 2010
Standaard eerste onderzoek alle 5-jarigen
leerlingen
0
0
Logopedisch onderzoek op verzoek groep 1-8
leerlingen
903
492
Consultatieve logopedie 0 tot 4 jaar
onderzoeken
20
0
Onderzoek logopedie 0 tot 4 jaar
onderzoeken
0
0
kinderen
376
337
scholen/onde
9
6/105/695
Advies en begeleiding logopedie Spraak-/taaladvies voor schakelklassen
rzoeken/uren Doorlopende lijn spraaktaal 0-5 jaar
gemeenten
Prestatie-indicator
eenheid
Aansluitend standaard eerste onderzoek
in %
PM begroot 2010
105 gerealiseerd 2010
40%
40%
Gedrag en opvoeding De begrote aantallen Interne consultaties en Adviesgesprekken zijn in de begroting per abuis niet bijgesteld naar aanleiding van de bevindingen van vorig jaar. Ook toen zagen we al dat het aantal uren besteed aan interne consultaties lager was dan begroot en het aantal uren voor de adviesgesprekken te laag. Dit is ook verklaarbaar. Psychosociale problematiek is een belangrijk risico bij de jeugd. De jeugdarts en verpleegkundige hebben in de huidige werkwijze onvoldoende ruimte om dieper op alle gesignaleerde risico’s in te gaan en kinderen en hun ouders toe te geleiden naar zorg. De psychologen ondersteunen hierbij, zeker als de diagnose niet helemaal helder is. In bijna alle gemeenten is in enigerlei vorm een Centrum Jeugd en Gezin gerealiseerd. Wij zijn in alle centra partner. Per gemeente maken we maatwerkafspraken over de wijze waarop wij participeren. Basispakket uniform
eenheid
begroot 2010
gerealiseerd 2010
Interne consultatie
uren
854
406
Adviesgesprek
uren
214
1.206
centra
20
18
Deelname aan Centra voor Jeugd en Gezin Basispakket lokale accenten
eenheid
Pedagogische spreekuren
spreekuren
Spreekuren Centra Jeugd en Gezin/opvoedingssteunpunten
spreekuren
basisonderwijs
spreekuren
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
begroot 2010
gerealiseerd 2010
360
3.322
Pagina 16 van 63
316
2.450
Netwerken/samenwerkingsverbanden preventieve jeugdzorg
uren
1.120
1.101
Deelname Centra voor jeugd en gezin
uren
440
326
Deelname aan werkgroepen
uren
PM
130
Gezonde en veilige school Het aantal Zorgadviesteams in het primair onderwijs waar wij aan deelnemen neemt toe. Gemeenten onderkennen steeds vaker de meerwaarde van de deelname van de jeugdarts of de sociaal verpleegkundige aan deze teams. Hierdoor wordt het mogelijk de brede sociaal medische blik, vooral gekoppeld aan kindgerelateerde risicofactoren, in te brengen. In toenemende mate wordt van ons inzet gevraagd bij rouw en verdriet en/of crisissituaties in scholen. Ook de inzet bij de Psychosociale hulp bij incidenten neemt toe. Momenteel werken wij aan het versterken van deze taak. Hiervoor zal ook ruimte moeten worden gemaakt in het kader van de ontwikkeling van de nieuwe werkwijze. De inzet in de Permanente commissies leerlingenzorg zien we al jaren sterk afnemen, evenals de uren voor de Commissie van Indicatiestelling. Momenteel treffen wij intern voorbereidingen om de collectieve preventie voor jeugd sterker te verbinden aan de individuele preventie. Het aantal casussen in het kader van Zorg voor Jeugd waarbij de GGD de rol van ketencoördinatie op zich moet nemen, neemt toe. In 2010 heeft de GGD deze rol in 7 casussen op zich genomen. De inzet voor het product ‘Preventie machtsmisbruik’ is vrij constant. Basispakket uniform Schoolcontactpersoon basisonderwijs Zorgadviesteam voortgezet onderwijs Crisisinterventie (crisiszorg en bemoeizorg) Permanente commissie leerlingenzorg
Eenheid
begroot 2010
gerealiseerd 3e MARAP
scholen uren scholen uren uren
273
243
324 68 1.230 170
commissies/u
8/118
8/50
61
ren Basispakket lokale accenten Zorgteam basisonderwijs Voorlichtingsbijeenkomsten leerkrachten en ouders
Eenheid
begroot 2010
gerealiseerd 3e MARAP
uren
1.476
2.313
bijeenkomste
199
125
n Plustaken Ketencoördinatie / kindermishandeling Commissie voor indicatiestelling Adviezen leerplicht/leerlingenvervoer Preventie machtsmisbruik
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Eenheid uren
begroot 2010
gerealiseerd 3e MARAP
PM
36
uren
60
89
adviezen
PM
3/13
leerlingen
47.097
42.758
Pagina 17 van 63
2.3
Wat heeft het gekost?
Algemeen Het totale negatieve resultaat voor 2010 is € 190.289. Een belangrijk deel van dit tekort wordt onder meer veroorzaakt door het inzetten van duurder tijdelijk personeel vanwege langdurige ziekte, extra kosten dossierbeheer en kosten die al gemaakt zijn voor de integratie JGZ 0-4 met de JGZ 4-19. Tevens blijven de extra geraamde inkomsten achter Gezondheidsonderzoeken Het negatieve resultaat van € 123.660 wordt vooral veroorzaakt door extra personele kosten voor langdurige ziekte, de stijging van de externe opslagkosten en huurkosten en extra kosten voor diensten derden. Ook van invloed is dat de extra geraamde inkomsten nog niet zijn gerealiseerd en er geen bijdrage is verstrekt voor de inzet van de ketenfunctionaris. Begroting Kosten Opbrengsten Gemeentelijke bijdrage
Bedrag 5.740.041 985.085 4.754.956
Resultaat
0
Realisatie
Bedrag
Kosten
5.845.294
Opbrengsten
977.001
Gemeentelijke bijdrage
4.744.634
Resultaat
-/- 123.660
Spraak-/taaladvies Het negatieve resultaat van € 25.881 wordt vooral veroorzaakt door het niet onttrekken van de begrote desintegratiekosten en de aanpassing van de contracten. Begroting
Bedrag
Realisatie
Bedrag
Kosten
874.019
Kosten
840.721
Opbrengsten
256.083
Opbrengsten
195.689
Gemeentelijke bijdrage
617.936
Gemeentelijke bijdrage
619.151
Resultaat
0
Resultaat
-/- 25.881
Gedrag en opvoeding Het negatieve resultaat van € 48.477 wordt positief beïnvloed door de gerealiseerde afbouw van de overbezetting van de psychologen. Maar doordat een aantal geraamde plustaken in 2010 niet meer is afgenomen en er verschuiving was in de producten van het lokaal accent, is er geen positief resultaat meer. Begroting
Bedrag
Realisatie
Bedrag
Kosten
857.596
Kosten
822.676
Opbrengsten
187.406
Opbrengsten
Gemeentelijke bijdrage
670.190
Gemeentelijke bijdrage
Resultaat
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
0
Resultaat
90.640 683.558 -/48.447
Pagina 18 van 63
Gezonde en veilige school Het positieve resultaat is € 7.728. Dit komt door extra opbrengsten in plustaken en verschuiving lokaal accent. Begroting Kosten Opbrengsten Gemeentelijke bijdrage Resultaat
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Bedrag 1.381.634 370.435 1.011.199 0
Realisatie Kosten
Bedrag 1.369.639
Opbrengsten Gemeentelijke bijdrage
352.799 1.024.567
Resultaat
7.728
Pagina 19 van 63
3.
Algemene Gezondheidszorg
3.1
Wat zijn de ontwikkelingen?
Een dichte bevolking van mens en dier vergroot de kans op besmetting. De Q-koorts kan een voorbode zijn van andere ziekten die overgaan van dier op mens (zoönosen). Het RIVM stelt dat er nog 85 zoönosen zijn die een probleem kunnen vormen. Er zijn en blijven dus risico’s. We moeten accepteren dat we ziek kunnen worden van een dier, maar we moeten ons er wel op voorbereiden. Het is onze taak om uitzonderlijke situaties op te merken, te beoordelen en de risico’s voor de gezondheid af te wegen tegen de effectiviteit en de gevolgen van de bestrijding. Ook al kent zo’n afweging grote onzekerheden, de GGD is bij uitstek de organisatie die deze afweging kan aanreiken aan zijn gemeenten, integraal én lokaal. In de afgelopen jaren steeg het aantal meldingen, vooral door de zeer grote toename van het vóórkomen van Q-koorts en verder speelde de ingevoerde meldingsplicht van de Nieuwe Influenza A mee en het feit dat de laboratoria voortaan alle positieve bevindingen van meldingsplichtige ziekten rechtreeks door moeten geven aan de GGD. Dat leidt tot veel werk met aangiften en enquêtes, maar ook met nader onderzoek. We dragen veel bij aan het bewustzijn van deze ziekten bij de overheid en bij de medische sector. We adviseren over maatregelen en communiceren met de gemeente, ook als er geen maatregelen nodig zijn. We houden de ontwikkelingen van het landelijk gebied in de gaten, adviseren daarover en werken ook intensiever samen met de provincie. In de zomermaanden is de drukte bij de infectieziektebestrijding langzaam minder geworden. De piek van het aantal aangiften van de Q-koorts, zoals we die sinds 2008 in het voorjaar kenden, is gelukkig achterwege gebleven. Het is triest dat de Q-koorts uiteindelijk bestreden moest worden door massale ruimingen in de geitenstallen maar het positieve effect op het aantal mensen met Q-koorts is intussen duidelijk. Of het probleem van de Q-koorts definitief, door vooral de vaccinatie van de geiten, tot een acceptabel niveau wordt teruggedrongen zal zich in 2011 moeten bewijzen! De technische hygiënezorg (THZ) heeft zich in 2010 flink voorbereid op de controles van de opvang van gastouders. Het feitelijke werk blijkt veel meer te zijn dan begroot. De kwaliteitsnormering van de peuterspeelzalen groeit naar die van de kinderopvang toe. De GGD gaat toezicht houden op de kwaliteitseisen voor peuterspeelzalen door middel van verplichte controles, maar de nieuwe wet is nog niet van kracht. Het aantal reizigers voor vaccinatieadvies is sinds de economische crisis (begin 2009) duidelijk minder. Mogelijk zal die crisis nog van invloed blijven.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 20 van 63
Een gunstiger contract met de ziektekostenverzekeraars en provinciale samenwerking in een klantenadviescentrum hebben er samen voor gezorgd dat dit product weer kostendekkend is. Bij de seksuele hulpverlening voor jongeren tot 25 jaar voldoet de GGD aan een behoefte die in de toekomst wel eens een aanmerkelijke groei zou kunnen doormaken. Voorlopig staat nog één jaar landelijke subsidiegelden ter beschikking voor de uitvoering van deze taak. De landelijke website is een groot succes en wordt veel bezocht door jongeren.
3.2
Wat hebben we in 2010 gedaan?
Infectieziektebestrijding De aangiftecijfers zijn dit jaar nogmaals hoger dan begroot; in totaal 2.255 meldingen van infectieziekten waarvan 779 formele aangiften. Daarvan zijn 365 aangiften van kinkhoest en 177 van Q-koorts. In totaal kreeg de GGD 643 positieve laboratoriumuitslagen van Q-koorts. Veel patiënten hebben echter geen passende klachten (276) of ze zijn al langer geleden ziek geweest (190). Daarom tellen deze niet mee in de formele aangiften (ondanks het werk wat de laboratoriumuitslagen voor de GGD genereren). Het aantal Q-koortsbesmettingen ligt na een vroege stijging van het aantal gevallen in de eerste maanden van dit jaar intussen aanmerkelijk lager dan in 2008 (zie grafiek cumulatieve incidentie).
Cumulatieve incidentie van Q-koorts in de week van aangifte (Regio Hart voor Brabant 2007-2010) 1600
1400
1200
1000 2007 2008 2009 2010
800
600
400
200
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
53
51
49
47
45
43
41
39
37
35
33
31
29
27
25
23
21
19
17
13
15
9
11
7
5
3
1
0
Pagina 21 van 63
Het aantal publieksvragen is -ondanks de 743 telefoontjes over de Q-koorts- iets minder dan verwacht. De presentaties (veel meer dan begroot) in 2010 gingen vaak over de Qkoorts. Omdat het aantal meldingen van Q-koorts daalde, is het outbreakmanagement (vooral de Q-koorts) minder dan begroot. Dit in tegenstelling tot de voorafgaande jaren waarbij dat veel meer tijd kostte. De dichte bevolking van mens en dier in onze regio zal de kans op besmetting tussen dieren en mensen in de komende jaren vergroten. We moeten ons hierop voorbereiden en de capaciteit daarop aanpassen en zochten daarvoor samenwerking met de wetenschappelijke werkplaats in Nijmegen. De GGD werkt mee aan verschillende lopende onderzoeken. Bovendien is gezamenlijk met de Provinciale Raad voor de Volksgezondheid en Zorg en andere regionale instanties een zoönoseplatform opgericht. Dit platform moet de kennis over deze ziekten in onze regio gaan bundelen. Basispakket
Begroting 2010
Realisatie 2010
Meldingen
1.700
2.255
Meldingen
Adviezen bij publieksvragen
2.100
2.075
Adviezen
Surveillance
1.500
1.199
Uren
Beleidsadviezen
200
260
Uren
Regiefunctie en netwerk
900
428
Uren
Outbreakmanagement
800
716
Uren
Onderzoek
450
949
Uren
1.000
555
Uren
Preventie projecten Artikelen Presentaties
4
8
Artikelen
10
41
Presentaties
95
97.2
%
Prestatie-indicatoren Meldingen binnen de wettelijk termijnen
Soa-bestrijding De behoefte aan een spreekuurconsult blijft stijgen. Er waren 6.430 consulten waarvan er 6.009 voor subsidie in aanmerking kwamen. We vonden 880 soa’s (zie grafiek). Dat is een vindpercentage van 14,6% (2009: 11,9%) waarbij in 2010 opvallend veel gonorroe (125; in 2009 waren dat 88) en chlamydia (705; in 2009 waren dat 519). De stijging is te verklaren vanwege ons aangescherpt beleid in het callcenter rond het reserveren van consultplaatsen voor echte risicogroepen. Vanaf eind 2009 is het landelijk beleid veranderd en is het afnemen van een HIV-test standaard toegevoegd aan de verplichte testen (chlamydia, gonorroe en syfilis). Daarnaast voerde de GGD 221 HIV-sneltesten uit (die de klant zelf betaalt). De GGD deed ook aan voorlichting dat resulteerde in samenwerking met de populaire Antilliaanse rapgroep “Immorales” (cd “Je laatste condoom”), de start van een soaspreekuur op locatie voor verslaafde prostituees, de eerste Safe Seks Zone in een homosauna in Tilburg, een jongerentestdag waarbij jongeren t/m 24 jaar terecht konden voor een inloopspreekuur, de nieuwe campagne “Maak Seks Lekker Duidelijk” en de inzet van een promotieteam op de roze kermis voor een hepatitis B vaccinatie.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 22 van 63
Aantal uitgebreide SOA-onderzoeken met of zonder positieve SOA-test in regio Hart voor Brabant: een vergelijking 2006-2010 7000
6000
5000
4000 SOA SOA+ 3000
2000
1000
0
295
346
514
628
2006
2007
2008
2009
880
2010
Het aantal cliënten voor de Aanvullende seksuele hulpverlening (Sense) steeg fors ten opzichte van 2009, hoewel het absolute aantal nog klein is (376) en we het aantal in de begroting niet haalden. Ten opzichte van andere regio’s zijn we hier echter zeker op de goede weg. We blijven investeren in outreachactiviteiten waardoor we hopen de jongeren op verschillende manieren te kunnen bereiken. Sinds deze zomer draaien we ook spreekuren bij het Centrum Jeugd en Gezin in Oss. Basispakket
Begroting 2010
Realisatie 2010
SOA-spreekuur
5.200
6.009
Cliënten
HIV-testen
2.500
5.976
testen
640
321*
waarschuwingen
2.400
1.484
Uren
Partnerwaarschuwingen Collectieve preventie SOA/HIV Plustaken Aanvullende seksuele hulpverlening
Begroting 2010 1.000
Realisatie 2010 376
Cliënten
(Sense) * het betreft hier alleen de verwijzingen van huisartsen naar de GGD bij een positief gevonden SOA.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 23 van 63
Tuberculosebestrijding (TBC) Het aantal aangiften van tuberculose is in 2010 met 68 praktisch hetzelfde als in 2009. Er zijn minder mensen die voor een preventieve medicatie in aanmerking kwamen (zie grafiek). Het aantal gevallen van een actieve TBC is wat hoger dan in de jaren 2005-2008; het afgelopen jaar waren er een paar grote contactonderzoeken in Tilburg en in Grave. Veel besmettingen behoren tot de grensregio (noordoosten) van onze GGD. Daarvoor is veel werk verzet. Sinds vorig jaar gebruiken we de gemeentelijke basisadministratie om de mensen (afkomstig uit specifieke landen) beter op te sporen die in aanmerking komen voor een BCG-vaccinatie. Het aantal BCG-vaccinaties is meer dan begroot, ook vanwege een inhaalcampagne in de eerste periode van dit jaar. (In verband met de griepvaccinaties in december 2009 zijn de BCG-vaccinaties destijds tijdelijk stilgelegd.) De begrote preventieve screeningen op risicogroepen (dit is onderzoek niet naar aanleiding van een besmettelijke persoon) is door de toegenomen drukte van de contactonderzoeken niet gehaald.
Gevallen van positieve TBC en besmettingen waarvoor preventieve medicatie nodig is in regio Hart voor Brabant 2005 - 2010 (aantal positieve TBC in 2009 en 2010 toegenomen) 160 144 140
120
100 85 77
80
84
67 60
54
TBC-aangiften preventieve medicatie
73 68 60
56 51 40
40
20
0 2005
2006
2007
2008
2009
2010
Het aantal screeningen van gedetineerden in ons werkgebied was dit jaar nog conform begroting maar zal in het komend jaar verminderen omdat onlangs een ander systeem van screenen in de penitentiaire inrichtingen (PI’s) is ingevoerd. Hierbij wordt een voorselectie onder de gedetineerden gemaakt. Alleen de grootste risicogroepen worden vervolgens onderzocht.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 24 van 63
Het aantal screeningen in de regio Breda –waarvoor de bus en het personeel van de GGD Hart voor Brabant worden ingezet- is groter; voor de regio’s Gelre-IJssel en Limburg is het ongeveer conform begroting. De verplichte screening van personeel van PI’s verviel. De eerste screeningen van asielzoekers op TBC vinden tegenwoordig bijna alleen plaats bij de eerste opvang in Ter Apel (en Schiphol); daardoor daalde dit aantal. Maar het aantal vervolgscreeningen van asielzoekers (de eerste 2 jaar van hun verblijf in Nederland) nam toe, door een groeiend aantal asielzoekers van deze categorie op de centra in onze regio en omdat we vaker de screening aanbieden. Basispakket
Begroting 2010
Resultaat 2010
Aangiftes nieuwe patiënten met tuberculose
50
68
Aangiftes
Aangiftes recente besmettingen met tuberculose
70
60
Aangiftes
Preventies door BCG-vaccinaties
500
805
Vaccinaties
Screening door röntgenfoto’s
4.500
3.186
Screeningen
Screening door mantouxtesten
2.500
1.867
Screeningen
Screening van risicogroepen
1.000
458
Screeningen
Plustaken
Begroting 2010
Resultaat 2010
Screeningen gedetineerden (eigen werkgebied) Röntgenfoto (Mobiele Eenheid) Regio West Brabant (Breda) Röntgenfoto (Mobiele Eenheid) Regio Gelder IJssel & Limburg
2.500 1.500
2.563 1.879
Screeningen Screeningen
6.000
5.796
Screeningen
Screening personeel gedetineerden (Zuid Nederland)
200
0
Screeningen
191
Screeningen
Centrale opvang asielzoekers
Begroting 2010
Resultaat 2010
Screening asielzoekers (eigen werkgebied)
450
Screeningen asielzoekers (buiten werkgebied)
450
206
Screeningen
Screening asielzoekers (vervolgscreening)
450
1.025
Screeningen
Reizigerszorg Dit jaar waren er 9% minder immunisaties en kwamen er 6% minder bezoekers op het spreekuur dan begroot. Dit dalende aantal is waarschijnlijk nog steeds het gevolg van de economische crisis, dat het reisgedrag van de gemiddelde Nederlander beïnvloedde.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 25 van 63
Aantal reizigers en omzet 2006 - 2010 (invloeden van contracten met ziektenkostenverzekeraars en inzakken reizigersmarkt) 30000
€ 2.050.000
€ 2.000.000 25000 € 1.950.000
20000
€ 1.900.000
€ 1.850.000 reizigers omzet
15000 € 1.800.000
10000
€ 1.750.000
€ 1.700.000 5000 € 1.650.000
0
€ 1.600.000 2006
2007
2008
2009
2010
De omzet van reizigerszorg steeg echter weer gestegen ten opzichte van 2009, zodat dit onderdeel in 2010 uit de rode cijfers komt. Een klein positiefresultaat wordt tevens veroorzaakt door een beter contract met de zorgverzekeraars en de samenwerking binnen het provinciaal georganiseerde klantenadviescentrum. Het aantal klanten voor een Hepatitis B-vaccinatie is hoger doordat er meer contracten met bedrijven zijn afgesloten.
Plustaken
Begroting 2010 43.000
Resultaat 2010 39.093
Aantal
Bezoeken spreekuur
27.500
25.946
bezoeken
Reizigers klanten
27.500
25.112
Klanten
Gezondheidsbeschermende producten
18.000
16.221
Producten
Hepatitis B beroepsgebonden groepen
1.100
1.423
Klanten
Immunisaties
Medische milieukunde (MMK) Er kwamen iets meer publieksvragen binnen. Door de zomerse temperaturen in juni en juli stelden veel inwoners en scholen vragen over de gevolgen van de hitte. Ook waren er veel vragen naar aanleiding van een brand in Tilburg waarbij asbest vrijkwam. We verzorgden algemene voorlichtingen over intensieve veehouderijen, binnenmilieu en bodemverontreiniging. De beleidsadviezen die proactief zijn verstuurd gingen over een onderzoek over de verspreiding van de eikenprocessierups, een reactie op het milieubeleidsplan en de structuurvisie van de provincie, de zomermailing, een
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 26 van 63
informatieblad over hitte op scholen en kinderdagverblijven, en een nieuw risico namelijk de tijgermug (die o.a. het West-Nijlvirus kan overdragen). Voor het landelijk milieuproject bezochten we 46 scholen in ons werkgebied (9 gemeenten). Daarnaast vond een meting plaats bij twee locaties van De Muzerije (centrum voor amateurkunst en kunsteducatie) in ‘s-Hertogenbosch. Basispakket Adviezen bij publieksvragen en –klachten
Begroting 2010
Resultaat 2010
320
351
Adviezen
5 6
6 4
Adviezen Aantal
10
12
Voorlichtingen
3
5
Aantal
1
2
Projecten
20
48
Adviezen
Adviezen bij lokaal gemeentelijk beleid Deelname begeleidingsgroepen/klankbordgroepen Collectieve voorlichting Proactieve beleidsadviezen (Provinciaal voor alle gemeenten) Plustaken
Begroting 2010
Resultaat 2010
Milieuprojecten Binnenklimaatmetingen scholen
Technische hygiënezorg (THZ) Controle van scholen vond plaats in twee gemeenten. Controle van peuterspeelzalen vond plaats conform de begroting. Gemeenten kiezen er nu voor om peuterspeelzalen voorlopig te laten vervallen. Dit heeft te maken met de nieuwe wet die nog niet van kracht is. Bij de kindercentra vonden minder reguliere inspecties plaats omdat enkele gemeenten onderzoeken lieten vallen. Zij konden er in 2010 voor kiezen om kindercentra die in 2009 op de kernwaarden voldeden over te slaan. ‘Onderzoek na melding’ heeft meer plaatsgevonden dan begroot omdat gemeenten meer zijn gaan handhaven. Vanwege een wetswijziging vonden in 2010 voor het eerst onderzoeken bij gastouders plaats; 4.296 administratieve onderzoeken zijn afgerond (er waren er 1.000 begroot). Basispakket Advies en ondersteuning van burgers Beleidsadvisering aan de gemeenten Begeleiding van (t.a.v. hygiëne) risicovolle evenementen en risicovolle instellingen. Plustaken Controle scholen Controle peuterspeelzalen Controle kinderopvang
Begroting 2010
Resultaat 2010
200
207
Uren
1.000 900
940 863
Uren Uren
Begroting 2010
Resultaat 2010
20
13
Scholen
160
159
Peuterspeelzalen
690
522
Kindercentra
Diensten voor derden
2.500
2.062
Uren
Extra:onderzoeken gastouders
1.000
4.296
onderzoeken
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 27 van 63
Forensische geneeskunde (FG) Het aantal lijkschouwingen is hoger dan de begroting, door het groeiende aantal onderzoeken na een euthanasie (151). Lijkschouw in verband met euthanasie steeg daarmee ten opzichte van 2009 met 28%. Het aantal diensten voor derden is 9% minder dan begroot. Basispakket
Begroting 2010
Resultaat 2010
Lijkschouwen
500
544
Lijkschouwen
2.200
2.006
Consulten
Plustaken Diensten voor derden
3.3
Wat heeft het gekost?
Het positieve resultaat van de afdeling AGZ over 2010 bedraagt € 1.243.396. De belangrijkste oorzaken hiervan zijn de positieve resultaten van Infectieziektebestrijding (financiële afwikkeling van de Q-koorts 2009), SOA en Technische Hygiënezorg. De producten uit het basispakket (IZB, SOA, TBC en MMK) komen op een positief resultaat van € 799.819. Bij de plustaken (Reizigerszorg, THZ en FG) bedraagt het positieve resultaat € 443.577. Infectieziektebestrijding Het positieve resultaat is € 514.494. Dit resultaat wordt vrijwel volledig verklaard door een nagekomen incidentele opbrengst van ruim € 500.000 voor de financiële afwikkeling van de Q-koorts 2009.
Begroting Kosten
Bedrag 1.033.743
Opbrengsten
203.568
Gemeentelijke bijdrage
830.175
Resultaat
0
Realisatie
Bedrag
Kosten
999.230
Opbrengsten
683.549
Gemeentelijke bijdrage
830.175
Resultaat
514.494
Soa-bestrijding Het positieve resultaat is € 282.289. Bij de GGD Hart voor Brabant (als coördinerende GGD) worden de totale RIVM-subsidies verantwoord. Het betreft voornamelijk het SOA-expertisecentrum, de SOA-diagnostiek (laboratoriumkosten) en het project Sense (Seksuele hulpverlening voor jongeren). Ongeveer de helft van het resultaat wordt verklaard door een nieuw contract met de ziekenhuislaboratoria in Den Bosch en Tilburg. Doordat een groter aantal consulten in het kader van deze subsidies is uitgevoerd en vergoed zijn zowel de kosten als opbrengsten zijn ruim hoger dan begroot. Daarnaast was er een hogere vergoeding per consult door het ministerie.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 28 van 63
Ook dragen extra projecten zoals het Hepatitis-B project en Verbetering van seksuele gezondheid allochtonen bij aan het positieve resultaat.
Begroting
Bedrag
Realisatie
Bedrag
Kosten
3.203.081
Kosten
3.538.838
Opbrengsten
2.486.236
Opbrengsten
3.104.282
Gemeentelijke bijdrage
716.845
Resultaat
0
Gemeentelijke bijdrage
716.845
Resultaat
282.289
Tuberculosebestrijding Het resultaat is € 4.417. De kosten vallen vooral lager uit doordat de nieuwe MRU-bus pas vanaf het einde van 2010 operationeel was en wordt afgeschreven. In de begroting was rekening gehouden met aanzienlijk hogere afschrijvingskosten. Daarnaast zijn contracten met derden aangepast waardoor de opbrengsten lager uitvallen. Bij de resultaatbestemming van de GGD Hart voor Brabant over het jaar 2010 moet wel rekening gehouden worden met een toevoeging aan de wachtgeldreserve COA van € 5.705. Deze toevoeging heeft betrekking op de uitvoering van het COA-contract gedurende het eerste halfjaar van 2010.
Begroting
Bedrag
Realisatie
Bedrag
Kosten
3.092.493
Kosten
2.830.243
Opbrengsten
1.736.518
Opbrengsten
1.478.685
Gemeentelijke bijdrage
1.355.975
Gemeentelijke bijdrage
1.355.975
Resultaat
0
Resultaat
4.417
Reizigerszorg Het negatieve resultaat is € 4.261. Zowel de kosten als de opbrengsten blijven onder de begrote budgetten. Echter in de begrote opbrengsten is een taakstelling opgenomen om € 235.000 te bezuinigen en/of extra inkomsten te genereren. De taakstelling wordt gedeeltelijk bereikt door vergroting van de omzet en een beter contract met de zorgverzekeraars; het overige deel van de taakstelling wordt gerealiseerd door lagere kosten. Hierdoor laat reizigerszorg nu een zeer klein negatief resultaat zien.
Begroting
Bedrag
Kosten
2.435.271
Opbrengsten
2.435.271
Realisatie Kosten
2.300.738
Opbrengsten
2.296.477
Gemeentelijke bijdrage
0
Gemeentelijke bijdrage
Resultaat
0
Resultaat
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Bedrag
0 -/- 4.261
Pagina 29 van 63
Medische milieukunde Het bureau Gezondheid, Milieu en Veiligheid voert dit product vrijwel conform de begroting uit.
Begroting
Bedrag
Realisatie
Bedrag
Kosten
568.128
Kosten
543.393
Opbrengsten
208.220
Opbrengsten
182.104
Gemeentelijke bijdrage
359.908
Resultaat
0
Gemeentelijke bijdrage
359.908
Resultaat
-/- 1.381
Technische hygiënezorg Het positieve resultaat is € 386.140. Dit positieve resultaat wordt vooral veroorzaakt doordat we in 2010 vrijwel alleen administratieve toetsingen van de gastouders uitvoerden. De gastouders die deze toetsing succesvol afsluiten worden daarna bezocht. De toetsingen worden door relatief goedkopere krachten uitgevoerd dan bij de bezoeken, die vooral in 2011 worden uitgevoerd. Ook is een belangrijk deel van het resultaat (€102.000) te danken aan een subsidie uit 2009 die beschikbaar kwam. Daarnaast is de vacatureruimte slechts gedeeltelijk ingevuld en beperkt aangevuld met inzet van uitzendkrachten.
Begroting
Bedrag
Realisatie
Bedrag
Kosten
1.663.405
Kosten
1.420.016
Opbrengsten
1.541.263
Opbrengsten
1.684.014
Gemeentelijke bijdrage
122.142
Resultaat
0
Gemeentelijke bijdrage
122.142
Resultaat
386.140
Forensische geneeskunde Het verwachte positieve resultaat is € 61.698. Voor wijzigingen in de Wet op de lijkbezorging zijn kosten begroot, maar deze zijn nog niet gemaakt omdat uitvoering nog geen gestalte heeft gekregen. Daarnaast draagt het uitstellen en vrijstellingen van de opleiding bij aan het positieve resultaat.
Begroting
Bedrag
Realisatie
Bedrag
Kosten
672.813
Kosten
607.354
Opbrengsten
407.805
Opbrengsten
404.043
Gemeentelijke bijdrage
265.008
Gemeentelijke bijdrage
265.008
Resultaat
61.698
Resultaat
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
0
Pagina 30 van 63
4.
GHOR
4.1
Wat zijn de ontwikkelingen?
Nieuwe wetgeving De vereisten van Wet veiligheidsregio’s en de Wet publieke gezondheid waren in 2010 aanleiding voor een heroriëntatie van het GHOR-bureau. De nieuwe wetgeving geeft de GHOR een nog sterkere positie als linking-pin tussen zorgaanbieders, veiligheidpartners en openbaar bestuur. Vanuit deze regiefunctie heeft de GHOR de taak ervoor te zorgen dat de reguliere zorg zich voorbereidt op rampen en crisis zodat er naadloos kan worden overgeschakeld van dagelijkse zorg naar opgeschaalde zorg. De veranderende wetgeving leidde in 2010 tot visievorming en het opnieuw bepalen van de richting van de organisatie. In 2011 zal de organisatie naar aanleiding van deze heroriëntatie worden ingericht zodat de GHOR Brabant-Noord functioneert als een efficiënte én effectieve netwerkorganisatie om uitvoering te geven aan haar taken. Naast deze heroriëntatie waren er in 2010 de volgende ontwikkelingen: Operationele inzet De GHOR Brabant-Noord was in 2010 actief met de afronding- en evaluatie van de grootschalige cases in 2009: Mexicaanse griep, Q-koorts en de zedenzaak (’s-Hertogenbosch). Opvallend was de toename van het aantallen inzetten van psychosociale hulpverlening bij een aantal incidenten in 2010. Opleiden, trainen en oefenen Door uitval en inwerken van vervangend personeel was er vertraging in de doorontwikkeling van het productenaanbod van de GHOR en de uitvoering van een aantal activiteiten. Eind 2010 vonden we een aantal structurele oplossingen die we in 2011 zullen uitwerken. Samenwerking De GHOR Brabant-Noord speelde binnen het Veiligheidsbureau een actieve rol in een aantal multidisciplinaire samenwerkingsprojecten en werkgroepen: het Regionaal Risicoprofiel, Multidisciplinair Opleiden-Trainen-Oefenen, ‘Hoogwater’, Multidisciplinaire Evenementenadvisering’ en ‘Informatiemanagement’. De GHOR Brabant-Noord investeert daarnaast in de samenwerking met partners in de zorgketen. De basis voor dit overleg is in 2009 gelegd met een structuur om de Mexicaanse griep gezamenlijk aan te pakken. Deze structuur is in 2010 uitgebouwd en heeft geleid tot de oprichting van een Platform Ketenzorg waar zorgaanbieders
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 31 van 63
bijeenkomen om zowel de eigen zorgcontinuïteit te organiseren als contacten te onderhouden met de GHOR Brabant-Noord. Deze contacten zijn noodzakelijk om als regisseur in de voorbereiding én ten tijde van een ramp of crisis adequaat te kunnen functioneren met liaisons vanuit het gehele netwerk van zorgaanbieders. Naast het uitbouwen van het netwerk in de Veiligheidsregio Brabant-Noord gaat de GHOR ook bovenregionale samenwerkingsverbanden aan. Zo is er nauwe samenwerking met de GHOR Midden- en West-Brabant om de discongruentie van de GGD-regio’s op te lossen. Ook met de andere omliggende GHOR-regio’s zoeken we de samenwerking in het kader van efficiency, continuïteit en eventuele bijstand. Op landelijk niveau werkt de GHOR Brabant-Noord mee aan modelconvenanten die in 2011 zullen worden afgesloten tussen zorgaanbieders en de GHOR.
4.2
Wat hebben we in 2010 gedaan?
Algemene doelstelling GHOR De GHOR draagt ten behoeve van de gezondheid van (potentiële) slachtoffers van rampen en zware ongevallen samen met de geneeskundige keten en in afstemming met de brandweer, politie en gemeenten zorg voor drie processen: de Spoedeisende medische hulpverlening, de Preventieve openbare gezondheidszorg en de Psychosociale hulpverlening bij ongevallen en rampen. Anders gezegd: onder het motto ‘Veiligheid met zorg geregeld’, zorgt de GHOR ervoor dat iedereen binnen de geneeskundige sector erop voorbereid is om slachtoffers goed te helpen als zich een calamiteit voordoet. Om haar missie te verwezenlijken, ontplooit de GHOR activiteiten in alle vijf de schakels van de ’veiligheidsketen’: proactie, preventie, preparatie, repressie en nazorg. Aan de ‘voorkant’ van deze keten probeert de GHOR veiligheidsinbreuken te voorkomen en de mogelijke gevolgen ervan te beperken (proactie en preventie). Hiertoe ontwikkelt de GHOR samen met onder andere brandweer, politie, gemeenten, provincies, milieudiensten en diverse ministeries een algemeen proactie- en preventiebeleid, maar waar nodig ook een specifiek beleid voor de drie GHOR-processen. Verder bereidt de GHOR zich voor op de hulpverlening bij veiligheidsinbreuken die zich desondanks voordoen (preparatie). Deze voorbereiding is gericht op het kunnen verwezenlijken van de repressieve inzet van mensen, middelen en procedures. Aan de ‘achterkant’ van de keten zorgt de GHOR bij een incident voor een naadloze opschaling van dagelijkse naar grootschalige zorg door coördinatie en levering van aanvullende voorzieningen (repressie). Ook draagt de GHOR bij aan de fase van herstel na een incident (nazorg). Voor een uitgebreide verantwoording verwijzen we naar de jaarstukken van de Veiligheidsregio.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 32 van 63
4.3
Wat heeft het gekost?
Het positieve resultaat bij de GHOR Brabant-Noord is € 291.739. Hierin is begrepen € 16.913: de resterende exploitatieresultaten 2008-2009 die in 2010 niet volledig zijn benut. Conform afspraken wordt dit terugbetaald aan de Veiligheidsregio Brabant-Noord. De oorzaak is vooral personele onderbezetting (vooral door het later invullen van de vacatures) en vervanging van vacatures door lager ingeschaald personeel. Voor een uitgebreide toelichting verwijzen we naar de jaarstukken van de Veiligheidsregio Brabant-Noord.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 33 van 63
5.
Financiën
5.1
Algemeen
Voor 2010 autoriseerde het Algemeen Bestuur de uitgaven in de begroting per programma. Daarom analyseren we op dit niveau de verschillen tussen raming en werkelijkheid. Daarbij geldt de door het Dagelijks Bestuur vastgestelde beheersbegroting als maatstaf. Deze is actueler dan de begroting, omdat daarin de afspraken met de gemeenten staan, maar gaat uit van dezelfde inwonersbijdrage en van het principe van een sluitende begroting. Daarnaast lossen we verschillen tussen begroting en jaarrekening zelf op, binnen de marges van de notitie Reserves en voorzieningen: tekorten lossen we zelf op, overschotten reserveren we voor eventuele toekomstige risico’s. Good governance blijft een belangrijk uitgangspunt: we laten helder zien wat de financiële resultaten zijn en hoe die gedekt of ingezet worden. Als dit is overeengekomen, betalen we geld terug aan de gemeenten. De exploitatie van de GGD sluit af met een overschot van € 1.385.485. Omdat de GGD ook optreedt als beheerder van gelden voor derden moet er nog een correctie plaatsvinden met de resultaten van de volgende onderdelen: GHOR Brabant-Noord
€ 291.739
Totaal
€ 291.739
Voor de GGD resteert uiteindelijk een positief resultaat van € 1.677.224. Dit is inclusief de inzet van reserves van € 492.683 (oorspronkelijk geraamde onttrekking € 623.816). Het bedrijfsresultaat voor onttrekking van de reserves bedraagt in 2010 € 1.184.541. Resultaten programma’s: Gezondheidsbevordering
+€
223.260
Jeugdgezondheidszorg
- €
190.289
Algemene Gezondheidszorg
+€
1.243.396
Ondersteuning
+€
109.118
Subtotaal
+€
1.385.485
GHOR BN
+€
291.739
Totaal overschot
+€
1.677.224
Correctie gelden voor derden
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 34 van 63
Het bedrijfsresultaat heeft voornamelijk een incidenteel karakter. Zo zijn er nagekomen baten over voorgaande jaren (€ 604.000) en zijn er resultaten van derden (€ 405.690) waarvan de GGD penvoerder is en deze gelden moeten terugbetalen. Uiteindelijk resulteert dit in een feitelijk bedrijfsresultaat van de GGD van € 667.534. Dit resultaat wordt vooral veroorzaakt door het anticiperen van de GGD op de taakstelling 2011 (€ 1.568.412) en taakstelling 2012 (€ 1.720.000) Vacaturestop en efficiencymaatregelen liggen hieraan ten grondslag. Voor een gedetailleerde analyse verwijzen we naar de drie programma’s. Op hoofdlijnen zijn de oorzaken van de afwijkingen: -
Gezondheidsbevordering: het positief resultaat wordt veroorzaakt door een hogere omzet en vacaturevoordelen.
-
Jeugdgezondheidszorg: het negatief resultaat wordt veroorzaakt door inhuur van duurder tijdelijk personeel (vanwege langdurige ziekte), extra kosten dossierbeheer en kosten die al gemaakt zijn voor de integratie JGZ 0-4 met de JGZ 4-19.
-
Algemene gezondheidszorg: het positieve resultaat wordt vooral veroorzaakt door de extra bijdrage van het Rijk van € 502.000 voor de kosten Q-koorts in 2009 en nagekomen subsidie 2009 voor Technische hygiënezorg van € 102.000. Daarnaast zien we een overschot bij Technische hygiënezorg omdat de controles bij de gastouders vrijwel alleen administratieve toetsingen waren die door relatief goedkopere krachten kunnen worden uitgevoerd.
-
Ondersteuning: bij de ondersteunende afdelingen (inclusief bestuurskosten) is het positieve resultaat van € 109.000 vooral toe te schrijven aan:
lagere algemene personele kosten van voormalig personeel en minder uitgaven cafetariamodel, plus nagekomen baten (€ 131.000 positief);
een tekort van € 165.000 bij huisvesting en facilitaire zaken. Nieuwe onderhuurders komen pas in 2011
opnemen voorziening huisvesting Oss (€ 245.000)
lagere bijdrage aan Hét Service Centrum en lagere koste Managementondersteuning (€ 397.000);
5.2
Gemeentelijke bijdragen
Conform het besluit van het Algemeen Bestuur van 1 juli 2009 bedraagt de gemeentelijke inwonersbijdrage in 2010: Regio Midden-Brabant
€
14,95
Regio ’s-Hertogenbosch
€
15,96
Regio Brabant-Noordoost
€
15,07
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 35 van 63
6.
Bijzondere onderwerpen
6.1
Weerstandsvermogen
Conform het besluit van het Algemeen Bestuur in juni 2008 is het weerstandsvermogen genormeerd op maximaal € 13 miljoen. Dit weerstandsvermogen bestaat uit 3 elementen namelijk: -
een buffervermogen van € 5,1 miljoen;
-
afrekenrisico’s door derden (COA, MOA, Ministerie van Justitie) van € 3 miljoen;
-
reserves ter dekking van de belegging huisvesting van € 4,8 miljoen.
Deze norm omvat dan het plafond voor een algemene reserve inclusief bedrijfsvoeringsrisico’s die voorheen via bestemmingsreserves afgedekt werden. Deze algemene reserve maakt het ook mogelijk om “intern te bankieren”. Minimale geëiste renteopbrengst van € 480.000 gaat terug naar de gemeenten door een korting op de inwonersbijdrage en een kostendekking bij de GGD. Bij de huidige rentetarieven is het maximale plafond noodzakelijk om deze verplichting te kunnen realiseren.
Het Algemeen Bestuur heeft op 1 juli 2010 besloten om de algemene reserve tijdelijk aan te vullen met € 585.140 voor de financiering van de inhaalkosten grieppandemie in 2010 en volgende jaren.
6.2
De risico’s
Publieke gezondheid asielzoekers Op dit moment ontvangt de GGD geen dekkend tarief van de COA. We dekken de tekorten nog uit de reserve. Landelijk wordt overlegd om met ingang van 2012 een dekkend tarief te krijgen. Aanvullende dienstverlening Ongeveer de helft van de omzet van de GGD komt uit plustaken (aanvullende diensten). Hierover loopt de GGD het gebruikelijke ondernemersrisico. Beveiliging ICT De risico’s van ICT-voorzieningen nemen toe, vanwege het toenemende belang voor de reguliere bedrijfsvoering en door het steeds opener karakter van ICT en de bedreigingen die dat oplevert. Ook stellen de overheid en ketenpartners hogere eisen. Een adequate beveiliging kost geld. Momenteel brengen we in beeld wat dit alles precies inhoudt.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 36 van 63
Vernieuwing werkwijze JGZ Dit traject kan personele risico’s met zich meebrengen. Personeelsleden die niet mee kunnen komen bij de omscholing, herplaatsing en productieverlies door vernieuwingsslag. Stichting GGDplus Door het uittreden van de GGD Brabant-Zuidoost per 1 juli 2008 voor het product Regionalisering TBC (backoffice TBC, management, TBC-artsen en software) ontstonden er frictiekosten, maar deze zijn nog niet afgewikkeld. Ook de GGD Zeeland overweegt zich terug te trekken uit de TBC-samenwerking en klantenadviescentrum reizigerszorg.
6.3
Onderhoud kapitaalgoederen
De GGD huurt al zijn gebouwen, behalve het RAV-gebouw in ’s-Hertogenbosch en is dus alleen verantwoordelijk voor het klein onderhoud. In 2010 was er een inventarisatie naar de staat van de gebouwen. Voor al het onderhoud van gebouwen heeft de GGD op basis hiervan een meerjarenonderhoudsplan opgezet. Conform dit plan wordt een jaarlijks bedrag gedoteerd aan de onderhoudsvoorziening. Tevens wordt er naar aanleiding van dit onderhoudsplan jaarlijks conform planning onttrokken. Verder heeft de GGD dienstauto's die in eigen beheer worden onderhouden en vervangen. Ook de ICT-voorzieningen zijn ons eigendom en worden planmatig vervangen en onderhouden.
6.4
Financiering
Op basis van de Wet financiering decentrale overheden heeft de jaarrekening een financieringsparagraaf en is er een treasurystatuut. Centraal aspect in de wet en het treasurybeleid is het beheersen van risico's op het gebied van treasury1. De doelstellingen van de treasuryfunctie zijn: -
het beheersen van financiële risico's, liquiditeitsrisico's en kredietrisico's;
-
het continue verzorgen van voldoende liquiditeit voor de organisatie;
-
het minimaliseren van de rentelasten binnen het vastgelegd risicoprofiel;
-
het maximaliseren van de renteopbrengsten binnen het vastgelegd risicoprofiel.
1
Treasury is het sturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële vermogenswaarden, de financiële kapitaal- en geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico's.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 37 van 63
Met het eigen vermogen van de GGD kunnen we alle activa financieren. Dit heeft als voordeel dat we geen rente hoeven te betalen en de intern doorberekende rente ten goede komt aan de GGD zelf. Verder is er hierdoor een goede solvabiliteit. De nieuwbouw van het RAV-gebouw was gefinancierd met vreemd vermogen; de lening is per 1 april 2009 afgekocht. De inkomsten van de (korte) beleggingen van liquiditeitsoverschotten komen ten goede aan de exploitatie. De belegging van de opbrengst (€ 3.400.000) van het vroegere GGD-gebouw aan de Sint Teunislaan in 's-Hertogenbosch levert jaarlijks een bijdrage (€ 200.000) aan de huisvestingslasten van het nieuwe gebouw. Een minimale waarde voor de ingelegde som (€ 2.130.000) aan het eind van de looptijd (15 jaar) is gegarandeerd. De belegging omvat een tweetal componenten: een obligatie uitgegeven door Barclays PLC en een vrij belegbaar deel wat gehedged is in derivaten uitgegeven door Morgan Stanley. Er is hier extra zekerheid aangebracht door een collateral in te stellen. Op dit moment is de marktwaarde € 3.655.898 en daarmee hoger dan de boekwaarde € 2.881.801. De boekwaarde is gebaseerd op de geamortiseerde kostprijs. De overige hieraan verbonden onttrekkingen (€ 60.000 jaarlijks gedurende 20 jaar) uit een bestemmingsreserve (€ 1.200.000) verantwoorden we bruto, vanwege verslagtechnische regelgeving.
6.5
Verbonden partijen
6.5.1
Hét Service Centrum
Hét Service Centrum (HSC) is een samenwerkingsverband tussen de GGD Hart voor Brabant, de GGD West-Brabant en de RAV Brabant Midden-West-Noord, met als doel het samen uitvoeren van ondersteunende diensten, zoals financiën, informatisering en automatisering, personeelszaken, control en kwaliteit. De GGD Hart voor Brabant treedt op als penvoerder en heeft voor HSC een aparte administratie ingericht. De aansturing van HSC gebeurt door de directeuren van de deelnemende organisaties. De samenwerking is vastgelegd in een Overeenkomst kosten voor gemene rekening, met daarin de verdeling van kosten en risico’s tussen de deelnemende partijen, waarmee ook het risico van btw-heffing is afgedekt. Voor 2010 komt 46,7 % van de totale kosten voor rekening van de GGD Hart voor Brabant (zie bijlagen hoofdstuk 10). 6.5.2
Centrum P&D (publieksinformatie en documentatie)
Het Centrum P&D is een samenwerking met de GGD West-Brabant. Ook hiervoor is er een soortgelijke overeenkomst, die de kosten en risico’s over de beide deelnemers verdeelt. De GGD Hart voor Brabant treedt op als penvoerder van deze samenwerking en zorgt voor de begroting en verantwoording, en legt die voor aan de directeuren van de GGD’en. Voor
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 38 van 63
2008 komt 10/17e deel (op basis van aantal inwoners) voor rekening van de GGD Hart voor Brabant. 6.5.3
Stichting GGDplus
De GGD’en in Brabant en Zeeland hebben deze stichting in 2006 opgericht, met als doel de gezamenlijke belangenbehartiging: 1. Het coördineren en verzorgen van gezamenlijke activiteiten van de GGD’en. 2.
Het beheren en gebruiken van de door de GGD’en beschikbaar gestelde fondsen en het uitvoeren van activiteiten.
3. Het bewaken van voortgang en kwaliteit van deze activiteiten. 4. Het ondersteunen van de GGD’en bij de uitvoering van specifieke taken. 5. Het verrichten van alle overige activiteiten, die het doel kunnen bevorderen. Per activiteit spreken de GGD’en steeds een verdeelsleutel af voor de verdeling van de kosten over de deelnemers. Alle leveringen aan de GGD’en en vanuit de GGD’en zijn vrijgesteld van btw-heffing, zolang er geen sprake is van leveringen aan derden. De GGD West-Brabant is penvoerder. Het bestuur van de Stichting bestaat uit de directeuren van de deelnemende GGD’en. 6.5.4
Bureau GMV (Gezondheid, milieu en veiligheid)
De GGD’en in Brabant en Zeeland werken sinds 2004 samen in dit bureau om zo slagvaardig en efficiënt te kunnen opereren. Centraal staan de gezondheid en aandacht voor de beleving door de inwoners van gezondheid, milieu en veiligheid. De GGD’en zijn zelf verantwoordelijk voor de producten van het Bureau GMV. De kosten worden verdeeld op basis van het aantal inwoners. De GGD West-Brabant is penvoerder. De directeuren van de deelnemende GGD’en sturen het bureau aan.
6.6
Rechtmatigheid
Vanaf 2004 moet de accountant een verklaring verstrekken over de getrouwheid en de rechtmatigheid van de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties. Deze verandering heeft ook gevolgen voor de manier waarop wij moeten omgaan met weten regelgeving, inclusief de door het bestuur vastgestelde verordeningen en besluiten. Deze rechtmatigheidcontrole leidt tot een strakkere toetsing van het handhavingsbeleid en een aanpassing van de beheersorganisatie zodat de accountant het naleven van wet- en regelgeving achteraf ook kan controleren. Deze afweging van de rechtmatigheid biedt kansen om een en ander doelmatiger en wellicht ook doeltreffender in te richten. De feitelijke stand van zaken komt jaarlijks beknopt terug in de verklaring van de accountant en in het verslag van zijn bevindingen.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 39 van 63
7.
Kwaliteit
De missie van de GGD is: ‘De GGD bewaakt, beschermt en bevordert de gezondheid van iedereen, met speciale aandacht voor risicogroepen’. De GGD oefent twee kernfuncties uit, preventie en acute zorg. Preventie richt zich op het behoud en het verbeteren van de gezondheid met als doel de totale levensverwachting en de gezonde levensverwachting te behouden en zelfs te laten stijgen. Acute zorg omvat die taken die uitgevoerd worden in situaties dat de gezondheid van individuen of groepen van de bevolking plotseling wordt bedreigd. Het gaat hierbij niet alleen om het optreden tegen de bedreigingen zelf, maar ook om taken die uitgevoerd worden ter voorbereiding op dit optreden.
Het kwaliteitsbeleid van de GGD Hart voor Brabant is gebaseerd op deze missie en visie. Kwaliteit leveren betekent, het leveren van goede en verantwoorde dienstverlening, die zo goed mogelijk voldoet aan de verwachtingen van de klanten. Vanzelfsprekend is deze gerelateerd aan de geldende wet- en regelgeving en professionele standaarden. Om onze kwaliteit van dienstverlening inzichtelijk, transparant en toetsbaar te maken zijn we HKZgecertificeerd2. Onze klanten zijn zowel gemeenten (opdrachtgevers) als burgers (afnemers). De gemeenten zijn als opdrachtgever en financier betrokken bij het GGD beleid en het bestuur van de GGD. Zij zijn direct belanghebbenden als inkopers van de verschillende soorten zorgproducten. De GGD is niet alleen leverancier van deze zorgproducten, maar geeft gemeenten professioneel advies om een passend gezondheidsbeleid te voeren en daarbij een goede keuze te maken in zorgproducten. De andere klantgroep (burgers), zijn de afnemers van de zorgproducten. Zij kunnen in doelgroepen verdeeld worden, als afnemer van specifieke producten of als groep met een verhoogd gezondheidsrisico. De belangen van de beide klantgroepen kunnen verschillen. Het kwaliteitssysteem dient ter ondersteuning om dit spanningsveld in balans te houden. Dit vergt niet alleen een goede relatie met de opdrachtgever, maar ook een goede relatie met en beeld van de zorgafnemers. De GGD onderhoudt structureel contact met deze doelgroep via de contacten in de primaire processen. Tevens heeft de GGD periodiek contact met Zorgbelang, de belangenbehartiger van patiënten en consumenten uit het werkgebied. De GGD onderzoekt hoe we nog vraaggerichter kunnen werken, zodat we niet voor, maar vanuit en samen met de burger zorgproducten tot stand brengen. Ook wordt gekeken hoe wij relaties met (keten)partners kunnen versterken.
2
De GGD is op dit moment volledig HKZ- gecertificeerd voor de onderdelen waar een HKZ2certificeringschema is opgesteld.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 40 van 63
7.1
De kwaliteitscyclus
Ieder jaar wordt in de afdelingsplannen invulling gegeven aan het kwaliteitsbeleid, daarbij worden de (kwaliteits)doelstellingen op afdelingsniveau bepaald. Daarnaast zijn er GGDbreed een aantal processen die de totale kwaliteitscyclus borgen. Elke afdeling binnen de GGD heeft een werkplan met daarin haar specifieke (kwaliteits)doelstellingen. Om die doelstellingen te bereiken, worden verschillende activiteiten ondernomen. In deze paragraaf geven we per afdeling de ontwikkelingen in 2010 weer. Binnen de afdelingen voeren we metingen uit, zoals procesmetingen terug te vinden in het viermaandelijkse management rapportages, interne audits en diverse klanten- en medewerkerstevredenheidsonderzoeken. De uitkomsten van de verschillende metingen vormen de input voor het bijstellen van het kwaliteitsbeleid, werkplannen, en/of onderdelen van het kwaliteitsmanagementsysteem. De verbetercyclus is het middel waarin de verschillende verbeteracties worden bijgehouden en geborgd. Iedere GGD-medewerker kan tevens verbetervoorstellen inbrengen of klachten en tekortkomingen melden. Voor het verbeteren van de cliëntveiligheid hebben de GGD Hart voor Brabant en GGD West-Brabant een gezamenlijk Meldpunt Incidenten Cliëntenzorg (MIC). Hier kunnen GGDmedewerkers medische (bijna) incidenten melden. De MIC-commissie analyseert de incidenten en koppelt de verbeterpunten terug aan de afdelingen om zo de cliëntveiligheid te verbeteren. De resultaten staan in het jaarlijkse verslag van de MIC-commissie. Om de kwaliteitscyclus jaarlijks af te sluiten voert elke afdeling een directiebeoordeling in de vorm van een SWOT-analyse uit. Het doel is inzicht krijgen in de werking van het kwaliteitsmanagementsysteem en beleid en doelstellingen aan te passen. Vragen als: “Heeft het geholpen bij het realiseren van onze doelen en heeft het ons wat opgeleverd?” worden hier beantwoord. In de directiebeoordeling evalueert de directie het beleid en werkplan van het voorgaande jaar en worden de doelstellingen voor het komende jaar vastgesteld.
7.2
Korte terugblik per afdeling
7.2.2
Afdeling Gezondheidsbevordering
Deze afdeling werkte hard aan verdere professionalisering en continue verbetering. Ze heeft in 2010 het professionaliseren van kennismanagement verder voortgezet en verschillende tools en technieken ontwikkeld en ingevoerd. Zo heeft de afdeling de aanpak van het werk geüniformeerd en vormgegeven in een effectieve projectaanpak. Voor deze projectaanpak is er een toolkit ontwikkeld. Dit jaar zijn de vakgroepspecifieke kwaliteitsinstrumenten aangepast. Verder is in 2010 de toolkit volledig geïmplementeerd
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 41 van 63
en in alle werkprocessen geïntegreerd. De tools en technieken zijn voor de medewerkers toegankelijk gemaakt met hulp van de digitale kenniswijzer. Vanuit haar verantwoordelijkheid voor het goed opleiden van toekomstige werknemers en vanuit het oogpunt van arbeidsmarktbeleid heeft de afdeling een professioneel stagebeleid. Instrumenten daarvoor zijn ontwikkeld en indien nodig aangepast. 7.2.3
Afdeling Jeugdgezondheidszorg
In 2010 heeft deze afdeling veel aandacht besteed aan de ontwikkeling van een nieuwe visie op de doelstelling en werkwijze van de jeugdgezondheidszorg. Deze visie komt er kortweg op neer dat wij vinden dat de GGD meer kan betekenen bij het signaleren van deels nieuwe- risico’s bij de jeugd. We zullen extra aandacht moeten hebben voor het vroeg opsporen en onderkennen van risico’s bij kwetsbare kinderen. Daarbij houden we wel alle kinderen in beeld, maar we realiseren dit vooral door veel dichter in de leefwereld van het kind en het gezin actief te zijn: in de wijk en in de school. Op deze manier denken wij de preventieve werking van de JGZ als onderdeel van het preventieve jeugdbeleid van de gemeenten te versterken. Bovendien willen we, meer dan vroeger, de individuele preventie voor de jeugd verbinden met de collectieve preventie. Beide ontwikkelingen vragen een fundamentele heroverweging van de werkwijze van de JGZ. We zijn gestart met het voeren van deze discussie met onze professionals én met het neerleggen van onze visie bij onze ketenpartners en gemeenten. Ook willen wij deze discussie graag voeren over de hele lijn -9 maanden tot 19 jaar. Een tweede zeer belangrijk onderwerp in 2010 was de voorbereiding van de bestuurlijke besluitvorming om te komen tot integratie van de JGZ 0-4 en 4-19. Deze integratie is in onze ogen een voorwaarde om de dienstverlening van de JGZ aan kinderen en gezinnen te optimaliseren, maar ook om prioriteit te leggen bij de totale jeugd. Behalve het bestuurlijke besluitvormingstraject hebben wij, samen met onze collega’s van de thuiszorgorganisaties, dit jaar een gezamenlijke visie voor de JGZ 0-19 jaar geformuleerd en zijn wij gestart met het benoemen van ambities en doelstellingen. Op het niveau van het middenmanagement en de staf hebben we een eerste gezamenlijke bijeenkomst van de vier organisaties georganiseerd. Behalve het werken aan een gezamenlijke inhoudelijke vernieuwing is ook het nadenken over het overbruggen van de cultuurverschillen uitdrukkelijk punt van aandacht. Andere belangrijke ontwikkelingen in 2010 zijn de nadere analyse van de bedrijfsvoeringsprocessen en het doorvoeren van de eerste noodzakelijke aanpassingen. Daarbij spelen de ontwikkelingen rond het elektronisch kind dossier een belangrijke rol. Tenslotte is in 2010 veel aandacht besteed aan het op een verantwoorde en toekomstbestendige manier formuleren van voorstellen voor de bezuinigingen die ons zijn opgelegd.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 42 van 63
7.2.4
Afdeling Algemene Gezondheidszorg
Zoals ook in voorafgaande jaren is dit jaar wederom binnen alle teams aandacht besteed aan klantgerichtheid. Met het traject “Blij met de klant” vergroten we het klantbewustzijn in de afdeling. Ook het uitvoeren van een doorlopend of periodiek klanttevredenheidsonderzoek en het inzetten van mystery guests bij het callcentrum Reizigerszorg en Soabestrijding maken daar deel van uit. Verder investeerden we in personele ontwikkelingen: het verder implementeren van het nieuwe beoordelingssysteem (cyclus van doelstellings-, voortgangs- en beoordelingsgesprek), het volgen van een feedbacktraining en het organiseren van intercollegiale toetsing in de vorm van intervisie. 7.2.4
Hét Service Centrum (HSC)
Dit jaar heeft in het teken gestaan van verdere afstemming van processen op die van de klantorganisaties, het verbeteren van processen en verwijderen van doublures in het managementsysteem. Op basis van proces reviews zijn alle processen en werkinstructies doorgelicht en waar nodig verbeterd. De werkprocessen van HSC maken deel uit van de managementsystemen van de GGD Hart voor Brabant en de GGD West-Brabant. Dit betekent dat bij de jaarlijkse externe audit van beide GGD’en (tot behoud van het certificaat) de processen van HSC ook onderdeel zijn van de beide auditprogramma’s, waarbij voorkomen wordt dat hetzelfde onderdeel tweemaal getoetst wordt. Uit de externe audits 2010 bleek dat HSC aan de ISO/HKZ-norm voldoet en de bedrijfsvoering op orde heeft. In 2010 werd een gezamenlijke pool van interne auditoren van de GGD West-Brabant, de GGD Hart voor Brabant en Bureau Gezondheid, Veiligheid en Milieu operationeel. De interne auditoren hebben het bij elkaar in de keuken kijken ervaren als nuttig en leerzaam. Door wisseling van management medio 2010 heeft het lopende verandertraject binnen HSC andere accenten gekregen. Een nieuwe koers werd ingezet met aandacht voor een meer vraaggerichte organisatie en versteviging van de band met de klantorganisaties. Verder is gewerkt aan een uitbreiding van het klantenbestand van HSC. We noemen hier vooral de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant. In dienstverleningsovereenkomsten worden de afspraken met de klantorganisaties vastgelegd en jaarlijks geëvalueerd. 7.2.5.
GHOR Brabant-Noord
De vereisten voortkomend uit de Wet veiligheidsregio’s en de Wet publieke gezondheid waren in w010 aanleiding voor een heroriëntatie van het GHOR bureau. De nieuwe wetgeving geeft de GHOR een nog sterkere positie als linking-pin tussen zorgaanbieders, veiligheidpartners en openbaar bestuur. Vanuit deze regiefunctie heeft de GHOR de taak ervoor te zorgen dat de reguliere zorg zich voorbereidt op rampen en crises zodat er naadloos kan worden overgeschakeld van dagelijkse zorg naar opgeschaalde zorg. De veranderende wetgeving heeft in 2010 geleid tot visievorming en het opnieuw bepalen van de richting van de organisatie. In 2011 zal de organisatie naar aanleiding van deze heroriëntatie worden heringericht zodat de GHOR Brabant-Noord functioneert als een
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 43 van 63
efficiënte én effectieve netwerkorganisatie om uitvoering te geven aan haar taken. Belangrijke aspecten van de inrichting zijn enerzijds het herzien van het organisatieplan GHOR met bijbehorende functies en competenties en anderzijds het aanpassen van het totale kwaliteitsmanagementsysteem zodat dit voldoet aan de normen van het nieuwe HKZ-schema dat in 2010 landelijk is opgesteld voor de GHOR-Bureaus.
7.3
Externe klachten
In 2010 ontvingen we 80 klachten. Het management reageert op elke klacht door overleg met of een reactie naar de klager en zo nodig een verbetermaatregel. Een globaal overzicht van de inhoud van de klachten: -
Lang wachten bij vaccinatie.
-
(Consult)kosten reizigersvaccinatie te hoog.
-
Bereikbaarheid / afspraak plannen via internet
-
Bejegening
-
Tarieven te hoog
-
Ten onrechte ontvangen rekeningen
-
Telefonische dienstverlening
-
Afspraken
-
Divers
Aantallen Per categorie en per afdeling Categorie
Totaal
AGZ
JGZ
Dienstverlening
49
13
30
Geld
17
17
Medisch
9
3
6
Andere
5
2
2
Totaal
80
35
38
GB
1
Ondersteuning (HSC en Directiesecretariaat) 5
1 1
6
Opmerking: in 2011 passen we deze indeling van de categorieën aan, zodat zij meer informatie geeft.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 44 van 63
Per gemeente
Gemeente
Aantal
Bernheze
2
Boekel
0
Boxmeer
2
Boxtel
2
Cuijck
0
Dongen
0
Gilze en Rijen
0
Goirle
1
Grave
1
Haaren
3
’s-Hertogenbosch
8
Heusden
2
Hilvarenbeek
0
Landerd
1
Lith
0
Loon op Zand
1
Maasdonk
1
Mill en Sint Hubert
1
Oisterwijk
1
Oss
8
Schijndel
1
Sint Anthonis
1
Sint-Michielsgestel
0
Sint-Oedenrode
1
Tilburg
21
Uden
1
Veghel
1
Vught
2
Waalwijk
1
Onbekend/ buiten werkgebied
17
Totaal
80
Afhandeling > 4 weken In onze beloften aan de klant staat dat we elke klacht afhandelen binnen 4 weken. In 2010 maakten we dit in 80% van de gevallen waar.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 45 van 63
8.
Personeel
Binnen de GGD geven managers leiding vanuit het principe van integraal management. De verantwoordelijkheid voor het personeel ligt dan ook bij hen. Bij de taken op het gebied van personeel en organisatie worden de managers ondersteund door personeelsadviseurs. Mobiliteit Aantal (medewerkers) In dienst gekomen (instroom)
56
Uitdienst getreden (uitstroom)
40
Intern andere functie (doorstroom)
10
Bestand totaal per 31-12-2010
402
Het verlooppercentage is 9,95%. Dit is een stijging van 2,45% ten opzichte van 2009. Formatie Afdeling
Toegestaan (fte’s)
Werkelijk
Verschil
JGZ
83,39
86,74
+3,35
MO
68,65
57,06
-11,59
8,11
7,33
-0,78
DS (+ directie 1,0 fte) AGZ
81,06
76,93
-4,13
GB
51,28
50,61
-0,67
1,22
+1,22
8,60
11,16
+2,56
301,09
291,05
-10,04
Voormalig personeel GHOR Totaal
Arbo Het management is verantwoordelijk voor het arbo- en ziekteverzuimbeleid. Samen met de Arbodienst vindt de ziekteverzuimcontrole en re-integratie begeleiding plaats en voeren we de voorgeschreven acties uit volgens de Wet verbetering poortwachter. Met de Arbodienst maakten we afspraken over de inzet van dienstverlening op het gebied van bedrijfsmaatschappelijk werk. Met GGD Nederland maakten we centrale afspraken gemaakt over de traumaopvang van medewerkers die beroepshalve betrokken waren bij ernstige gebeurtenissen. Daarnaast is er een aantal interne vertrouwenspersonen waar medewerkers een beroep op kunnen doen wanneer zij bijstand willen bij het oplossen van problemen. Ziekteverzuim Kort verzuim (0 t/m 7 dagen)
0,96 %
Middenlang verzuim (8 t/m 43 dagen)
0,70 %
Lang verzuim (44 t/m 365 dagen)
2,89 %
Langdurig (366 dagen en langer)
0,56 %
Totaal
5,11 %
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 46 van 63
9.
Bijlagen
9.1
Samenstelling Algemeen Bestuur per 31 december 2010
Gemeente
Naam
Haaren
F.H.G.M. Ronnes, voorzitter
Bernheze
A.J.M. Donkers
Boekel
H.A.J. Willems
Boxmeer
B.C.M. Moeskops
Boxtel
A.G.T. van Aert
Cuijk
W. Vervoort-Reijnders
Dongen
R.C.J. Roovers
Gilze en Rijen
W.H. Starreveld
Goirle
J.J.W.M. Sperber
Grave
G. Adams
Heusden
W. van Engeland
Hilvarenbeek
J. de Blécourt-Maas
Landerd
P.L.M. Raaijmakers
Lith
M.J.J. Smits
Loon op Zand
W.J.J. Ligtenberg
Maasdonk
R. van de Ven
Mill en Sint Hubert
E. van Schipstal
Oisterwijk
H.J.P.M. van Hezik
Oss
H. Hoeksema
’s-Hertogenbosch
A. van Bussel
Schijndel
P.G.M.J. Roozendaal
Sint Anthonis
W.G.M. van Erp
Sint-Michielsgestel
B.A.G. Leenen
Sint-Oedenrode
J. Hendriks-van Kemenade
Tilburg
M. Moorman
Uden
M. van de Brand-van den Boom
Veghel
R. van Rinsum
Vught
W.S. Seuren
Waalwijk
H. Heuverling
Samenstelling Dagelijks Bestuur op 31 december 2010 De heer F. Ronnes Mevrouw M. Moorman De heer T. van Bussel Mevrouw J. Hendriks-van Kemenade De heer R. van Rinsum De heer H. Hoeksema De heer J. van Hezik Directie in 2010 H.A.M. Backx, voorzitter van de directie; A. Houtman, directeur.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 47 van 63
9.2
Balans per 31 december 2010
ACTIVA
31 december 2010 €
€
31 december 2009 €
€
Vaste activa Materiële vaste activa Grond
669.089
669.089
Gebouwen
4.918.525
5.098.809
Inventarissen
1.185.134
1.452.581
Automatiseringsapparatuur
622.880
649.341
Vervoermiddelen
382.554
304.496
Medische Instrumenten
575.067
50.039
Overige materiële vaste activa
388.545
424.733 8.741.794
8.649.087
Financiële vaste activa Beleggingen liquide middelen Deelnemingen
2.881.801
2.974.809
0
0 2.881.801
2.974.809
Vlottende activa Voorraden Voorraad vaccins Voorraad medische artikelen
45.326
72.727
0
0
Overige voorraden 45.326
72.727
Vorderingen Debiteuren
2.211.863
1.865.818 2.211.863
1.865.818
3.214.963
2.909.147
Overlopende activa
Liquide middelen Deposito's Banken Kas Kruisposten
Totaal
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
4.370.870
4.078.155
36
5.052
8.526
15.171 4.379.432
4.098.378
21.475.180
20.569.964
Pagina 48 van 63
PASSIVA
31 december 2010 €
31 december 2009
€
€
€
Eigen Vermogen Reserves Algemene reserves
5.117.011
4.678.576
Bestemmingsreserves
6.874.522
7.869.456 11.991.533
12.548.032
Voorzieningen voorzieningen
1.523.183
571.621 1.523.183
571.621
Vreemd Vermogen
Langlopende schulden langlopende schulden
0
0 0
0
Kortlopende schulden Crediteuren Belastingen en premies soc. Lasten
1.905.012
2.020.944
885.024
839.750 2.790.036
2.860.694
3.493.204
3.536.065
1.677.224
1.053.553
21.475.180
20.569.964
Overlopende passiva
Nog te bestemmen resultaat
Totaal
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 49 van 63
Toelichting op de balans
Materiële vaste activa
31 december 2010
31 december 2009
€
€
Gronden en Terreinen
669.089
669.089
Gebouwen
4.918.525
5.098.809
Inventarissen
1.185.134
1.452.581
Automatiseringsapparatuur
622.880
649.339
Vervoermiddelen
382.554
304.496
Medische Instrumenten
575.067
50.039
Overige materiële vaste activa
388.545
424.733
8.741.794
8.649.087
Het verloop van de materiële vaste activa was in het verslagjaar als volgt: € Boekwaarde per 31 december 2009
8.649.087
Bij: investeringen in 2010
1.351.564
Af: afschrijvingen 2010
-1.196.602
Af: desinvesteringen in het boekjaar (tegen boekwaarde) 2010
-602.738
Vrijval afschrijvingen
540.483
Boekwaarde per 31 december 2010
8.741.794
31 december 2010 Financiële vaste activa Beleggingen liquide middelen
€
31 december 2009 €
2.881.801
2.974.809
2.881.801
2.974.809
45.326
72.727
45.326
72.727
221.988
244.849
2.078.958
1.710.052
-89.083
-89.083
2.211.863
1.865.818
Deelneming
Voorraden Voorraad vaccins Overige voorraden
Vorderingen en overlopende activa Debiteuren Vorderingen op openbare lichamen Voorziening dub deb.
In de debiteuren is de volgende vordering met verbonden partijen opgenomen 31 december 2010 Stichting GGD plus
31 december 2009 204.441
204.441
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 50 van 63
31 december 2010 Overlopende activa
€
31 december 2009 €
Rekening courant intern
57
137
Rekening courant extern
1.346
Overige vorderingen Voorschotten Vooruitbetaalde kosten
2.662.215
2.466.476
17.404
8.885
535.287
432.303
3.214.963
2.909.147
4.370.870
4.078.155
8.526
15.171
36
5.052
4.379.432
4.098.378
Tussenrekeningen
Liquide middelen Banken Kruisposten Kas
De GGD Hart voor Brabant is in 2004 een kredietovereenkomst aangegaan met ABN AMRO voor een lening van € 5.000.000 voor de financiering van een nieuw pand voor de RAV aan de Gruttostraat in ‘s-Hertogenbosch. Deze lening heeft een looptijd van 15 jaar. Deze lening is in 2009 volledig afgelost. reserve/voorziening
Saldo aan het begin van het dienstjaar
Mutaties a.d.h.v. resultaat bestemming
Overige vermeerderingen
Verminderingen *)
Saldo aan het einde van het dienstjaar
Algemene reserves Reserves weerstandvermogen
4.678.576
758.632
4.678.576
758.632
3.095.813
173.430
320.198
5.117.011
-
320.198
5.117.011
37.685
1.013.041
2.293.887
193.008
4.580.635
Reserves onderhoud gebouwen Reserve aanvaardbare kosten Subtotaal algemene reserves
Bestemmingsreserves Reserve derden Reserves onderhoud gebouwen Reserve Huisvesting Subtotaal bestemmingsreserves
Totaal reserves/voorzieningen
0 4.773.643 7.869.456
173.430
37.685
1.206.049
6.874.522
12.548.033
932.063
37.685
1.526.247
11.991.533
*) zoals beschikking over en bijdragen uit reserves/voorzieningen.
Resultaatbestemming 2009 is een overschot van € 1.053.553. Het overschot van € 1.053.533 is opgebouwd uit een overschot voor de GGD Hart voor Brabant van € 758.633 en een overschot uit onderdelen waarvan de GGD optreedt als beheerder van gelden voor derden: de GHOR Brabant-Noord € 121.490 en het Samenwerkingsverband Medische opvang asielzoekers (MOA) € 173.430. Van het exploitatieresultaat van de GHOR Brabant-Noord is bij resultaatbestemming besloten dit over te maken aan de Veiligheidsregio Brabant-Noord.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 51 van 63
De Reserves derden zijn reserves met een afrekenrisico. Deze bedragen zijn ontstaan als gevolg van resultaten bij de TBC-projecten en het project medische opvang asielzoekers. De reserve huisvesting betreft de gerealiseerde boekwinst van het verkochte pand in ’sHertogenbosch en dient ter dekking van de hogere huisvestingskosten van het nieuwe pand. De overige reserves vormen het weerstandsvermogen.
Voorzieningen
Stand 31 dec. 2009 €
Onderhoudsvoorziening
372.929
Voorziening huisvesting Oss
Dotatie
Onttrekking
€
€ 92.585
Stand 31 dec. 2010 €
84.811
380.702
245.000
Voorziening boven formatief pers.
245.000
198.692
95.026
103.666
Voorziening expl.resultaat MOA tbv overige deelnemende GGD’en Voorziening H1N1 571.621
503.977
503.977
289.837
289.837
1.131.399
179.837
1.523.183
In 2009 is nieuwe software door Hét Service Centrum (HSC) aangeschaft met als doel een goede onderbouwing van de onderhoudsplanning. Dit programma wordt dan gebruikt bij alle GGD-gebouwen, ook om de hoogte van de onderhoudsvoorziening te bepalen.
Langlopende schulden Saldo leningen primo boekjaar
31 december
31 december
2010
2009
€
€ -
-
Aangegane leningen 2010
-
-
Aflossingen 2009/2010
-
-
Saldo leningen ultimo boekjaar
0
0
1.905.012
2.020.944
885.024
839.750
2.790.036
2.860.694
Overige kortlopende schulden en overlopende passiva Schulden aan kredietinstellingen Crediteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Totaal
Overlopende passiva Rekening courant intern
0
10.619
Rekening courant extern
400.337
352.388
Overige schulden
531.445
460.460
2.519.258
2.600.108
Overlopende passiva Tussenrekeningen
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
42.164
112.490
3.493.204
3.536.065
Pagina 52 van 63
Rekening courant extern is de rekening courant met de COA (Centraal Opvang Asielzoekers). Hier worden de subsidieontvangsten van de COA en de doorbetalingen aan de MOA verantwoord. De MOA is ondergebracht bij de penvoerder GGD Hart voor Brabant en wordt dus hier verantwoord in de jaarrekening.
Niet in de balans opgenomen verplichtingen en activa Huurcontracten
periode
Locatie ‘s-Hertogenbosch, Othenseweg 2
2004 tot en met 2018
6.550.000
Locatie Tilburg, Ringbaan West 227
2007 tot en met 2021
11.960.000
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Bedrag in €
Pagina 53 van 63
9.3 Omschrijving
Activastaat incl. HSC Historische
Investering
Investeringen 01-01-2010
Grond
669.089
2010
Des-
Totaal
Afschrijvingen
investeringen
investeringen
Cummulatief
2010
31-12-2010
01-01-2010
0
0
669.089
0
Afschrijvingen
Vrijval
Totaal
Afschrijvingen
Afschrijvingen
2010
31-12-2010
2010
0
0
0
Boekwaarde
Boekwaarde
01-01-2010
31-12-2010
669.089
669.089
Gebouwen
3.103.692
0
0
3.103.692
304.938
62.074
0
367.012
2.796.754
2.736.680
Verbouwingen
3.240.418
56.194
0
3.296.612
940.363
174.404
0
1.114.767
2.302.055
2.181.844
Bedrijfsinstallaties
388.653
13.847
0
402.499
142.334
38.981
0
181.315
246.319
221.185
Bedrijfsauto
680.765
185.063
51.400
814.429
376.270
100.255
44.650
431.875
304.496
382.554
2.039.585
9.915
1.728
2.047.772
18.838.423
47.841
1.728
1.884.536
201.162
163.236
Bedrijfsinventaris Medische inventaris Kantoorinventaris Telefonie Automatisering Infrastructuur projectinvesteringen Totaal
174.252
545.163
75.668
643.748
124.213
20.135
75.668
68.681
50.039
575.067
2.609.096
70.762
303.262
2.376.597
1.363.231
249.722
253.890
1.359.062
1.245.866
1.017.535
698.517
26.543
14.982
710.078
487.530
67.211
14.982
539.759
210.987
170.319
1.809.453
444.076
137.895
2.115.634
1.188.697
435.819
131.761
1.492.754
620.756
622.880
1.565
1.404
1.780
0
0
1.780
215
161
0
376
17.804
0
17.804
0
17.804
0
17.804
0
15.433.104
1.351.564
602.738
16.181.930
6.784.017
1.196.602
540.483
7.440.136
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
0 8.649.087
8.741.794
Pagina 54 van 63
9.4
Kasstroomoverzicht
2010 €
2009 €
€
€
Kasstroom uit operationele activiteiten Exploitatieresultaat Aanpassingen voor: - afschrijvingen - mutaties bestemmingsreserves - mutaties voorzieningen
1.677.224 1.258.857 -1.610.052
1.053.553 1.501.963 2.267.617 227.629
951.562 600.367
Veranderingen in vlottende middelen: Voorraden Vorderingen Overlopende activa Nog in tarieven te verrekenen Kortlopende schulden (excl. schulden aan kredietinstellingen
27.401 -346.045 -305.816 0
2.388 2.423.608 -1.227.856 0
-113.517
-4.312.282
Totaal kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in materiële vaste activa Desinvesteringen materiële vaste activa Investeringen in deelnemingen e/o samenwerkingsverbanden Mutatie leningen u/g Overige investeringen en desinvesteringen in financiële vaste activa Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Nieuw opgenomen leningen Aflossing leningen Overige mutaties eigen vermogen (-) Totaal Kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie geldmiddelen (incl. kortlopende schulden aan kredietinstellingen)
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
3.997.210
-737.977
-3.114.142
1.539.613
1.936.621
-1.351.564
-688.983
93.008
89.779 -1.258.556
0
-599.204
-3.593.750 0
-3.593.750
281.057
-2.256.334
Pagina 55 van 63
9.5
Algemene toelichting en waarderingsgrondslagen
Grondslagen van de waardering van activa en passiva en van de bepaling van het resultaat Algemeen De waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders wordt vermeld, zijn de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop ze betrekking hebben. Winsten worden slechts opgenomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen als zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Stelselwijziging De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn niet gewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar. Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen aanschaffings-, vervaardigings- of goedgekeurde kosten verminderd met de cumulatieve afschrijvingen. De jaarlijkse afschrijvingen worden berekend op basis van een vast percentage van die kosten conform deels de desbetreffende beleidsregels, deels berekend over de geschatte economische levensduur. De afschrijvingstermijnen van de materiële vaste activa zijn: Terreinen
0 jaar
Gebouwen
50 jaar
Verbouwingen
20 jaar
installaties
10 jaar
inventaris
10 jaar
automatisering
3 jaar
dienstauto's
5 jaar
medische inventaris
10 jaar
telecommunicatie
5 jaar
NB: Afwijkende afschrijvingstermijnen röntgenbus (7 jaar en 6 jaar afschrijvingstermijn) in verband met duur van het project. Voorraden De aanwezige voorraden zijn gewaardeerd tegen vaste verrekenprijs (injectiestoffen) en verkrijgingsprijs (overige voorraad).
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 56 van 63
Vorderingen De vorderingen worden opgenomen tegen nominale waarde, onder aftrek van de noodzakelijk geachte voorzieningen voor het risico van oninbaarheid. Deze voorzieningen zijn dynamisch bepaald voor vorderingen voorvloeiend uit diensten van de ambulance dienst, vervoeren van patiënten en voor vorderingen voortvloeiend uit diensten van het product reizigerszorg. De overige voorzieningen zijn statisch bepaald. Liquide middelen De liquide middelen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Reserves Reserves zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Voorzieningen De onderhoudsvoorziening (groot onderhoud) wordt gedoteerd op basis van het lange termijn onderhoudsplan. De werkelijke onderhoudskosten worden ten laste van deze voorziening gebracht. Overige voorzieningen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde en zijn geoormerkte gelden van derden en worden ook conform behandeld. Langlopende schulden De lang lopende schulden zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Baten en lasten De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop ze betrekking hebben, uitgaande van historische kosten. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn, baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn. De baten zijn voor wat betreft het budget aanvaardbare kosten ambulancevervoer zijn berekend aan de hand van de voorschriften voor de bekostiging/subsidiëring, of voor wat betreft de overige opbrengsten gebaseerd op het gefactureerde of doorberekende bedrag voor geleverde goederen en diensten. Baten en lasten uit voorgaande jaren (waaronder nagekomen budgetaanpassingen) die in dit boekjaar zijn geconstateerd, zijn aan dit boekjaar toegerekend. De rechten en verplichtingen uit hoofde van meerjarige financiële contracten, zoals huurcontracten, e.d. worden niet in de balans geactiveerd en gepassiveerd. De lasten die hieruit voortvloeien worden onder de bedrijfslasten verantwoord. Afrekening met de gemeente vindt plaats op basis van de begroting. Overschotten worden toegevoegd aan de reserves, met inachtneming van de bandbreedte zoals vermeld staat in de notitie Reserves en Voorzieningen. Te korten worden uit de reserves genomen. Als buitengewone baten en lasten worden baten en lasten opgenomen, die niet uit de gewone bedrijfsuitoefening voortvloeien.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 57 van 63
Grondslagen voor de opstelling van het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit liquide middelen, kortlopende schulden aan kredietinstellingen en effecten die onder de vlottende activa worden gerubriceerd.
9.6
Resultatenrekening over 2010 Realisatie 2010
Realisatie 2009
€
€
16.831.898
15.906.127
4.706.408
4.430.673
Bedrijfsopbrengsten Gemeentelijke bijdragen Rijksbijdrage Overige bedrijfsopbrengsten
13.246.612
17.503.056
34.784.919
37.839.856
19.992.714
17.140.377
Bedrijfslasten Personeelskosten * Afschrijvingen
870.488
1.062.286
Overige bedrijfskosten *
13.856.682
16.028.693
Som der bedrijfslasten
34.719.885
34.231.356
65.034
3.608.500
Bedrijfsresultaat Financiële baten en lasten
174.315
-257.755
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
239.349
3.350.745
Incidentele baten
-
Incidentele lasten
50.687
-
-50.687
-
188.662
3.350.745
Incidenteel resultaat RESULTAAT Dotaties/onttrekkingen Dotaties
37.685
2.720.454
Onttrekkingen
-1.526.247
-423.262
Resultaat na dotaties/onttrekkingen
1.677.224
1.053.553
* Het aandeel HSC € 2.64.574 is 2010 gealloceerd onder de personeelskosten. In 2009 is deze post verantwoord onder de overige bedrijfskosten
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 58 van 63
Toelichting op de resultatenrekening Gemeentelijke bijdragen
Realisatie 2010 € 16.831.898
Realisatie 2009 € 15.906.127
Rijksbijdragen/subsidies Gemeentelijke bijdragen derden
-
-
Rijksbijdragen/ provincie gelden
4.706.408
4.430.673
4.706.408
4.430.673
Overige bedrijfsopbrengsten: Dienstverlening op contract basis
3.630.730
4.237.351
Dienstverlening op verrichtingen basis
9.615.882
13.265.706
13.246.612
17.503.056
11.852.198
12.082.844
2.669.776
1.936.465
Personeelskosten Lonen en salarissen Sociale lasten Andere personeelskosten
Personeel niet in loondienst *
581.443
888.325
15.103.417
14.907.635
4.889.297
2.232.742
19.992.714
17.140.377
870.488
1.062.286
870.488
1.062.286
Afschrijvingen vaste activa
Overige bedrijfskosten Bedrijfskosten *
9.260.706
10.650.869
Algemene kosten
683.068
1.343.021
Administratiekosten
535.732
767.736
Onderhoud en energiekosten
1.177.872
1.147.827
Huur en leasing
2.199.304
2.119.240
13.856.682
16.028.693
Activa
408.006
415.483
Beleggingen
106.992
110.221
Overige resultaat overhead
Financiële baten en lasten Rentebaten
Rekening Courant Leningen U/G
8.100
40.620
91.922
91.765
-408.070
415.483-
-512
1.580-
-32.123
487.003-
0
11.779-
174.315
257.755-
Rentelasten (-) Activa Rekening Courant Leningen O/G Doorbelasting afdeling
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 59 van 63
Realisatie 2010 €
Realisatie 2009 €
Buitengewone baten
-
Buitengewone lasten
50.687
-
Dotaties onttrekkingen: toegestane dotaties toegestane onttrekkingen
9.7
37.685
2.720.454
-1.526.247
-423.262
-1.488.562
2.297.192
Staat van reserves en voorzieningen
Reserve/voorziening
Saldo aan het begin van het dienstjaar
Mutaties a.d.v. resultaat bestemming
4.678.576
758.632
Verminderingen Saldo aan het einde van het (zoals dienstjaar beschikking over en bijdragen uit reserves/voorzieningen)
Overige vermeerderingen
Algemene reserves Reserves weerstandvermogen
-
320.198
5.117.010
Reserves onderhoud gebouwen
-
Reserve aanvaardbare kosten Subtotaal algemene reserves
4.678.576
758.632
-
320.198
5.117.010
3.095.813
173.430
37.685
1.013.041
2.293.887
Bestemmingsreserves Reserve Derden Reserves onderhoud gebouwen Reserve Huisvesting Subtotaal bestemmingsreserves
4.773.643
-
-
193.008
4.580.635
7.869.456
173.430
37.685
1.206.049
6.874.522
372.929
-
Voorzieningen Onderhoudsvoorziening Voorziening huisvesting Oss Voorziening boven formatiefpers. Voorziening expl.result. MOA t.b.v. overige deeln. GGD-en
198.692
-
-
-
Voorziening H1N1 Subtotaal bestemmingsreserves Totaal reserves/voorzieningen
92.585
84.811
380.703
245.000
-
245.000
-
95.026
103.666
503.977
-
289.837
503.977 289.837
571.621
-
1.131.399
179.837
1.523.183
13.119.654
932.062
1.169.084
1.706.085
13.514.715
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 60 van 63
9.8
Bijdrage 2010 per gemeente autonome kosten
EKD kosten
12,92 12,92 12,92
waarvan basispakket lokale accenten 1,55 1,55 1,55
0,00 1,01 0,12
0,48 0,48 0,48
totaal inw.bijdrage
waarvan uniform deel
waarvan lok. accenten
autonome kosten
EKD kosten
25.385 25.818 22.458 24.953 15.072 22.958 25.736 203.482 45.743 411.605
379.506 385.979 335.747 373.052 225.326 343.222 384.753 3.042.056 683.858 6.153.500
327.974 333.569 290.157 322.397 194.730 296.617 332.509 2.628.987 591.000 5.317.941
39.347 40.018 34.810 38.678 23.362 35.585 39.891 315.397 70.902 637.988
0 0 0 0 0 0 0 0 0 -
12.185 12.393 10.780 11.978 7.235 11.020 12.353 97.671 21.957 197.571
Regio 's-Hertogenbosch Boxtel 30.317 Haaren 13.714 Heusden (Vlijmen) 18.070 Schijndel 22.888 's-Hertogenbosch 137.802 Sint-Michielsgestel 28.273 Vught 25.281 Subtotaal 276.345
483.859 218.875 288.392 365.292 2.199.320 451.237 403.485 4.410.461
391.696 177.185 233.460 295.713 1.780.402 365.287 326.631 3.570.373
46.991 21.257 28.008 35.476 213.593 43.823 39.186 428.334
30.620 13.851 18.250 23.117 139.180 28.556 25.534 279.108
14.552 6.583 8.673 10.986 66.145 13.571 12.135 132.645
Regio Brabant-Noordoost Bernheze 29.579 Boekel 9.698 Boxmeer 28.583 Cuijk 24.330 Grave 12.625 Landerd 14.798 Lith 6.674 Maasdonk 11.225 Mill en Sint Hubert 11.042 Oss 77.065 Sint Anthonis 11.799 Sint-Oedenrode 17.438 Uden 40.356 Veghel 37.110 Subtotaal 332.322
445.756 146.149 430.746 366.653 190.259 223.006 100.577 169.161 166.403 1.161.370 177.811 262.791 608.165 559.248 5.008.093
382.161 125.298 369.292 314.344 163.115 191.190 86.228 145.027 142.663 995.680 152.443 225.299 521.400 479.461 4.293.600
45.847 15.032 44.304 37.712 19.569 22.937 10.345 17.399 17.115 119.451 18.288 27.029 62.552 57.521 515.099
3.549 1.164 3.430 2.920 1.515 1.776 801 1.347 1.325 9.248 1.416 2.093 4.843 4.453 39.879
14.198 4.655 13.720 11.678 6.060 7.103 3.204 5.388 5.300 36.991 5.664 8.370 19.371 17.813 159.515
15.572.053
13.181.914
1.581.422
318.987
489.731
Regio Midden-Brabant s-Hertogenbosch Brabant-Noordoost Gemeente
inwoners 2008
Regio Midden-Brabant Dongen Gilze en Rijen Goirle Heusden (Drunen) Hilvarenbeek Loon op Zand Oisterwijk Tilburg Waalwijk Subtotaal
Totaal
1.020.272
Gemeentelijke bijdrage: Basispakket - uniform deel Basispakket - lokale accenten EKD kosten Totaal inwonersbijdrage 2009
totaal inwonersbijdrage
waarvan basispakket uniform deel
14,95 15,96 15,07
13.500.901 incl. autonome kosten 1.581.422 489.731 15.572.053
Bron inwoners: CBS - inwonersaantallen per gemeente op 01-01-2009 (voorlopige cijfers, peildatum 30 maart 2009)
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Pagina 61 van 63
9.9
Verdeling kosten HSC 2010 per kostensoort
Realisatie 2009 €
Realisatie 2010 €
Begroting 2010 €
Verschil €
Doorbelastingen Secundaire dienstverlening
702.177
379.776
537.156
157.380-
Totale doorbelastingen
702.177
379.776
537.156
157.380-
3.888.885
4.019.045
4.426.092
407.047-
437.535
364.533
152.000
Overige personeelskosten
199.270
220.539
342.356
Kapitaalslasten
366.170
371.597
428.022
Overige bedrijfskosten
871.892
1.059.277
917.350
Algemene kosten
174.440
96.332
96.700
Interne dienstverlening
661.769
731.988
731.988
212.533 121.81756.425141.927 368-
Som der bedrijfslasten
6.599.961
6.863.311
7.094.508
231.197-
Bedrijfsresultaat
5.897.784-
6.483.535-
6.557.352-
73.817
228.584
225.439
5.669.200-
6.258.096-
6.498.541-
240.445
GGD Hart voor Brabant
2.562.478
2.742.278
2.856.229
113.951-
GGD West Brabant
1.780.129
1.791.721
1.864.944
73.223-
RAV Midden West Noord
1.326.593
1.334.814
1.386.012
51.198-
Veiligheidsregio HRS
270.379
274.460
4.081-
Veiligheidsregio GHOR MWB
118.904
116.896
2.008
Bedrijfslasten: Salariskosten Personeel derden
Financiële baten en lasten
Te verdelen kosten
RESULTAAT
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
-
-
58.811
166.628
-
Pagina 62 van 63
-
VWS H3
Seksualiteitscoördinatie- en hulpverlening + Aanvullende curatieve SOA bestrijding
Ontvanger
Juridische grondslag
Specifieke uitkering
Nummer
Departement
9.10 Single information Single Audit; SiSa
I N D I C A T O R E N Subsidieregeling Gemeenten Aantal consulten 2010 Aantal gevonden SOA's 2010 in Aantal SOA- onderzoeken 2010 publieke gezondheid seksualiteitshulpverlening in het het verzorgingsgebied in het verzorgingsgebied verzorgingsgebied.
Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant
Aard controle D1
Aard controle D1
Aard controle D1
14.437
1.789
12.563
Pagina 63 van 63
Gemeente … … … …
Kenmerk:
HVBUIT10/
Datum:
Behandeld door:
J. van den Hoek
E-mail:
Onderwerp:
jaarrekening 2010
Actie:
kennisnemen
Geacht college, Hierbij sturen wij u de jaarrekening waarmee wij verantwoording afleggen over ons werk in 2010. U vindt er de prestaties en exploitatiecijfers, met daarbij analyses per programma. Het instellen en in stand houden van een gezondheidsdienst is een bevoegdheid van u als college (zie artikel 14 van de Wet publieke gezondheid); het is aan u om te bepalen of en hoe u de jaarrekening wilt bespreken in uw commissie en/of raad. Mochten daaruit nog vragen of opmerkingen komen, dan horen wij die graag van u. Het Algemeen Bestuur van de GGD stelt de jaarrekening vast op 7 juli. Inwonersbijdrage 2010 Onderdeel van de conceptjaarrekening is het vaststellen van de inwonersbijdragen, die overeenkomen met de bedragen zoals het Algemeen Bestuur van de GGD die vaststelde op 1 juli 2009: -
regio Midden-Brabant
€ 14,95
-
regio ’s-Hertogenbosch
€ 15,96
-
regio Brabant-Noordoost
€ 15,07
GGD Hart voor Brabant Postbus 3166 5203 DD ’s-Hertogenbosch Telefoon: 0900 - 463 64 43 (lokaal tarief) Telefax: (073) 641 86 53 www.ggdhvb.nl Bankrekening: 46.33.73.960
Vestigingen ’s-Hertogenbosch Tilburg
Anticiperen op bezuinigingen In hoofdlijn behaalden wij de voor 2010 begrote prestaties. Onder andere door eenmalige subsidies (voor de Q-koorts en de hygiënezorg) van ruim € 600.000 is er een positief exploitatieresultaat. Het uiteindelijke resultaat is € 667.534, vooral veroorzaakt doordat wij anticipeerden op de taakstellingen die gemeenten van ons vroegen voor 2011 (bijna € 1,6 miljoen) en 2012 (ruim € 1,7 miljoen), die wij haalden door onder andere een vacaturestop en efficiencymaatregelen. In de jaarrekening stellen wij het Algemeen Bestuur voor om het resultaat te bestemmen voor het uitvoeren van de extra taken voor infectieziektebestrijding, waartoe dat bestuur al eerder besloot. Daarnaast verwachten de gemeenten van ons dat wij de incidentele kosten voorfinancieren van de integratie van de jeugdgezondheidszorg, die daarna leiden tot een structureel voordeel voor de gemeenten van minimaal € 600.000. Tot slot is er een deel van de bezuinigingen 2012 die wij niet meteen in dat jaar kunnen realiseren (zie de toelichting in de begroting 2012). In de bijlage bij deze brief staat een verdere toelichting op ons voorstel voor de resultaatbestemming.
Hoogachtend, Het Dagelijks Bestuur van de GGD Hart voor Brabant, namens deze,
Dr. H.A.M. Backx, Directeur Bijlagen 1. 2.
Voorstel resultaatbestemming 2010 – overwegingen; Jaarrekening 2010 GGD Hart voor Brabant (in tweevoud).
c.c. ambtenaren volksgezondheid (per e-mail)
2
Voorstel resultaatbestemming 2010 - overwegingen Bij ons voorstel aan het Algemeen Bestuur spelen de volgende overwegingen een rol:
In zijn vergadering van 28 april 2010 besloot het Algemeen Bestuur om de formatie voor de infectieziektebestrijding uit te breiden. Kosten: € 0,19 per inwoner. In deze vergadering besloot het bestuur ook om deze € 0,19 vooralsnog niet te innen bij de gemeenten, maar de kosten te dekken uit de eventuele subsidies van het rijk. Nu duidelijk is dat deze middelen er niet komen, maar dat het rijk in 2010 wel extra middelen toekende voor de Q-koortsbestrijding, stellen wij voor om deze te benutten voor de genoemde uitbreiding.
De GGD voert voor de Veiligheidsregio Brabant-Noord de GHOR-taken uit. Bestuurlijk is afgesproken is dat nadelige en voordelige exploitatieresultaten verrekend worden met de Veiligheidsregio Brabant-Noord.
Hét Service Centrum (HSC) is een samenwerkingsverband op ondersteuningsgebied van de GGD’en Hart Voor Brabant en West-Brabant, de RAV Brabant Midden-West-Noord en de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant. Deze samenwerking is vanwege fiscale aspecten gebaseerd op een kostenverdeelovereenkomst, die voorschrijft af te rekenen op basis van werkelijke kosten (nacalculatie). Daardoor moet het positief resultaat terugvloeien naar de klantenorganisaties, anders is er een BTW-risico van 19%. De samenwerkende partners willen het resultaat inzetten om een kwaliteitslag te kunnen maken bij HSC.
De GGD heeft in de loop van 2010 al geanticipeerd op de bezuinigingstaakstellingen voor 2011 en 2012. Dit levert extra middelen op die naar verwachting hard nodig zijn om tijd en lucht te creëren voor die bezuinigingen in 2012 die we pas kunnen effectueren in 2013, zodat de inwonersbijdrage toch al in 2012 met 10% omlaag kan. Ook zijn er in 2011 en 2012 aanloopkosten voor de integratie van de jeugdgezondheidszorg (indicatie volgens het rapport Collegamento maximaal € 4,8 miljoen) die voorgefinancierd moeten worden.
3
Toelichting voorstel resultaatbestemming 2010
Overwegingen 1.
Dekking structurele uitbreiding formatie team infectieziektebestrijding
In zijn vergadering van 28 april 2010 besloot het Algemeen Bestuur om de formatie voor de infectieziektebestrijding uit te breiden. Kosten € 0,19 per inwoner. Zie voor verdere informatie de Nota infectieziektebestrijding op basis waarvan dit besluit is genomen. In deze vergadering besloot het bestuur ook om deze € 0,19 vooralsnog niet te innen bij de gemeenten, maar de kosten bij voorkeur te dekken uit de eventuele rijkssubsidie. Nu duidelijk is dat deze subsidiebijdrage niet structureel wordt verstrekt, maar dat het Rijk wel eenmalig een subsidie toekende voor de extra kosten door de Q-koortsbestrijding, stellen wij voor om deze te benutten voor de genoemde uitbreiding. Deze middelen zijn toereikend voor de exploitatiekosten in 2011 en 2012 en een gedeelte van 2013. Daarna komt de GGD met een voorstel hoe deze dekking vanaf 2013 structureel kan worden gemaakt. 2.
Afrekening GHOR-budget met Veiligheidsregio Brabant Noord
De GGD voert voor de Veiligheidsregio Brabant-Noord de GHOR-taken uit. Bestuurlijk is afgesproken dat nadelige en voordelige exploitatieresultaten verrekend zullen worden met die Veiligheidsregio. De rijkssubsidie en gemeentelijke bijdrage loopt ook via de Veiligheidsregio Brabant-Noord. 3.
Verrekening positief resultaat Hét Service Centrum
Hét Service Centrum (HSC) is een samenwerkingsverband op ondersteuningsgebied van de GGD’en Hart Voor Brabant en West-Brabant, de RAV Brabant Midden-West-Noord en de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant. Deze samenwerking is vanwege fiscale aspecten gebaseerd op een kostenverdeelovereenkomst, die voorschrijft af te rekenen op basis van werkelijke kosten (nacalculatie). Daardoor moet het positief resultaat terugvloeien naar de klantenorganisaties. Anders wordt er een btw-risico gelopen van 19%. De samenwerkende partners willen het resultaat inzetten om een kwaliteitslag te kunnen maken bij HSC. 4.
Bezuinigingen 2012 / aanloopkosten integratie JGZ
De GGD heeft voor de jaren 2011 en 2012 een totale bezuinigingsopdracht gekregen van ruim € 3.000.000. Hier is in 2010 al op geanticipeerd en dat heeft er mede toe geleid dat in het kader hiervan een positief bedrijfsresultaat van € 667.534 is ontstaan. Dit zijn dus echte bezuinigingsmiddelen.
In de begroting 2012 is aangegeven dat van de taakstelling 2012 (€ 1.720.000) €690.000 pas in 2013 gerealiseerd kan worden. Omdat de inwonerbijdrage in 2012 wel in zijn geheel met 10% daalt, stellen wij voor om een deel van deze bezuinigingsmiddelen en de nagekomen subsidie voor Technische Hygienezorg (€ 102.000) in te zetten ter overbrugging van het tekort. In het door het Bestuur onderschreven rapport Collegamento over de integrale jeugdgezondheidszorg staat een raming van de te maken aanloopkosten. Deze gaan maximaal € 4.157.000 bedragen. Als deze kosten gekapitaliseerd worden en de aflossing over meerdere jaren verspreid gaat worden zal de geraamde besparing op de ondersteuning (ad. € 600.000) pas in 2018/2019 terugvloeien naar de gemeenten. Om deze periode zo klein mogelijk te houden zouden de positieve saldi en overige vrij te vallen middelen ingezet kunnen worden om versneld af te lossen, zodat het voordeel wellicht al in 2013 of eerder naar de gemeenten kan. 5.
Ontwikkelingen algemene reserve
Het Algemeen Bestuur heeft in november 2007 en juni 2008 besloten een algemene reserve in te stellen met een maximum van € 5.100.000. Deze algemene reserve heeft een tweetal functies: 1.
afdekken van bedrijfsvoeringsrisico’s
2.
intern bankieren met eigen rente-opbrengsten
Vooral punt 2 staat momenteel erg onder druk. Destijds besloot het bestuur om de gemeenten mee te laten delen in de voordelen van het intern bankieren. Zij kregen daartoe een korting van € 0,24 op de jaarlijkse inwonerbijdrage. Maar door de financiële en economische crisis is de rentestand nu zo laag dat geraamde rendementen ondanks de maximale stand van de reserve nauwelijks gehaald kunnen worden. Dat betekent dat elke substantiële onttrekking uit deze algemene reserve ook de korting aan de gemeenten onder druk zet. Op 31 december 2010 is de stand van de algemene reserve € 5.117.010: het plafond is dus bereikt. Dat heeft gevolgen voor de voorstellen 1 tot en met 4: het plafond wordt door deze voorstellen overschreden. Dit kan op twee manieren opgelost worden: het bestuur besluit om het plafond van de algemene reserve tijdelijk te verhogen of het bestuur besluit tot het instellen van twee bestemmingsreserves. Dit laatste heeft de voorkeur omdat dan het zicht op het verloop van die reserves, zowel qua bestemming als financieel, geborgd is. Daarnaast stellen wij voor 2012 de Nota reserves en voorzieningen te actualiseren voor wat betreft de beleidsregels en plafonds. Dit mede naar aanleiding van bovenstaande ontwikkelingen en de veranderde situatie op het gebied van risico en omzet nadat de gehele jeugdgezondheidszorg is geïntegreerd binnen de GGD. Resultaatbestemming:
Reserveren subsidie Q-koorts voor bestemmingsreserve exploitatie infectieziektebestrijding 2011-2013 (€ 0,19) ad € 502.000.
Conform afspraak terugbetalen positief saldo GHOR aan Veiligheidsregio ad € 291.739.
Resultaat HSC terugbetalen voor kwaliteitsimpuls HSC 2011 e.v. ad € 113.951.
Restant positief saldo ad € 769.534 reserveren voor bestemmingsreserve nog niet gerealiseerde bezuinigingen 2012 en aanloopkosten ijgz.