INHOUD Vakblad voor de speelgoedbranche, oktober 2011, jaargang 36
25
16
REPORTAGES 11 Bruder: het wordt écht leuk met bworld 15 ColArt: nieuwe collectie Schilderen op nummer 19 Totaalvoordeel / Speelgoedspeciaalzaak van het Jaar
21 Jumbo: iPawn - revolutionair spelsysteem op tablet
23 Rayher: vijftig jaar hobbyartikelen 25 Trade Mart Utrecht: Najaarsbeurs trekt weer
11
meer bezoekers
27 Ravensburger:gebouwen puzzelen in 3D 29 JPMToys: kwaliteitsmerken voor de Benelux 31 Toy Industry Association: speelgoedindustrie VS richt zich op buitenland
33 Larsen / Asmodee 35 Spin Master: succes met innovatief speelgoed
47
37 Game Mania: Sterke cijfers game-industrie en goede vooruitzichten
39 Ankie Persoons: social media in de retail
THEMA 16 Feestartikelen
RUBRIEKEN 2
Van de redactie / Bedrijfseconomisch advies
3
Uit de branche
4
Brancheorganisatie Gebra
8
Personeel en organisatie
12 In detail
BIJ DE VOORPAGINA 28 Uit de branche Littlest PetShop Dit najaar lanceert Hasbro een exclusieve collectie van Littlest Petshop. Het zijn de bekende dierenvriendjes versierd met glitter. De glitterdiertjes komen in de vorm van de ‘verzameldiertjes’ en ook als ‘glitterdiertje in koffer’ met een hard plastic meeneem koffertje. Littlest PetShop gaat samen met u een schitterend najaar tegemoet!
41 Nieuwe producten 42 In detail 45 Opleiding en training 46 Boek en spel 47 Multimedia
Hasbro BV, Utrecht Telefoon 030 280 96 00 www.hasbro.nl
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
48 Online
1
VAN DE REDACTIE
onder redactie van Jan Sinke
Lego in het offensief Wie dacht dat Lego de rechten op de steentjes verloren had en wel genoegen zou nemen met het feit dat het ineens te maken had met een flink aantal concurrenten, heeft buiten de waard gerekend. Sluban, BanBao, BestLock, Cobi, Cogo en Mega Bloks, die allemaal op onze markt verkrijgbaar zijn, moeten nog even op hun tellen passen. Want nadat het in Duitsland startte met een rechtszaak tegen Sluban, waarvan de uitkomst overigens nog niet bekend is, begint Lego ook in Nederland een rechtszaak en wel tegen BanBao. Alles draait hierbij waarschijnlijk om de rechten op het intellectuele eigendom. Voorlopig is er weinig meer informatie, omdat iedereen zwijgt als het graf zolang er geen uitspraak is, maar wellicht in de volgende uitgave van het vakblad meer hierover. Het is een ontwikkeling waar met spanning naar uitgekeken wordt. Weinig ruimte voor omzetgroei De economische situatie in Nederland blijft zorgelijk en de retail merkt daar alles van. ABN Amro publiceerde onlangs de Sectormonitor Retail en vrolijk word je niet van dit soort realistische studies. En als we over retail spreken dan horen daar de winkels in de speelgoedbranche uiteraard bij. Citaat: De Nederlandse retail voelt de gecombineerde druk van leveranciers en zuinige klanten, en de marges staan onder druk. Door lastenverzwaring en inflatie is er bij consumenten weinig ruimte voor groei in consumptie. Daardoor is de factor prijs steeds belangrijker voor klanten. Retailers kiezen er daarom noodgedwongen voor om
BEDRIJFSECONOMISCH ADVIES
prijsverhogingen uit te stellen of slechts gedeeltelijk door te voeren. Ook de toekomst is weinig optimistisch. Volgens de onderzoekers van ABN Amro neemt de particuliere consumptie dit jaar slechts toe met 0,1 procent. Dat betekent dat grotere aankopen uitgesteld of geschrapt worden. Een idee dat ik oppikte uit het sectorrapport van ABN Amro, en dat gemakkelijk toegepast kan worden in onze branche, is dat product- en winkelreviews steeds vaker het verschil gaan maken. Consumenten wegen het oordeel van andere klanten steeds meer mee bij de beslissing om een product te kopen, dan wel om een winkel te bezoeken. Als winkelier moet je zulk soort informatie zeker gebruiken, aangezien dit een mogelijkheid geeft om onderscheidend vermogen te creëren. Ik concludeer overigens dat het gebruik van social media hierbij van belang zou kunnen zijn. Zie daarvoor ook het artikel over social media op pagina 39. Jan Sinke
onder redactie van Frank Wasser
Verantwoord een stapje terug of vooruit doen … Misschien hebt u het ook gelezen of op het nieuws gehoord: “Restaurant In d’n Dillegaard in Nuth heeft zijn Michelin-ster ingeleverd.” Dit lijkt op een uitgekiende publiciteitsstunt, maar dat is zeker niet het geval. De eigenaren van dit restaurant hebben een bewuste keuze gemaakt om het roer om te gooien. In d’n Dillegaard opereerde aan de bovenkant van de markt en had zeer te lijden onder het gedaalde consumentenvertrouwen én van een sterk teruglopende vraag van een steeds groter wordende groep van zeer
2
kritische klanten. Door het inleveren van de ster was het mogelijk om het restaurant laagdrempelig te maken. De menukaart is aangepast en het interieur is verbouwd en daarmee is een nieuwe groep klanten bereikt. En met succes, want de omzet is weer flink aangetrokken. Vergelijk deze situatie met wat er momenteel gaande is in de detailhandel en projecteer dit voorbeeld eens op uw eigen bedrijf. Tijden veranderen snel en de consumentenmarkt verandert nog sneller mee! Misschien is het voor u ook tijd
om het roer om te gooien. Door verantwoord een stapje terug te doen, komt u uiteindelijke meerdere stappen vooruit. Tip: Blijf kritisch op uw bedrijfsvoering. Vraag uzelf regelmatig af of u nog het goede assortiment, de goede producten en de juiste prijspolitiek volgt. En pas uw beleid zo mogelijk aan!
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
UIT DE BRANCHE
Doorstart Vadobag
Cyril en Joke Speijer verlaten Wavery Productions Cyril Spijer en zijn vrouw Joke hebben na respectievelijk 45 en 36 jaar afscheid moeten nemen van het door Cyril gestarte bedrijf Wavery Productions. In 1967 startte Cyril Speijer de eerste promotionele campagne voor de VVV Den Haag, en gebruikte hij 'Popeye de Sailorman' in een promotiecampagne voor Nationale Nederlanden. Character merchandising was in die tijd vrijwel onbekend in Europa. Zijn voorstel een 'character' te gebruiken voor promotiedoeleinden was dan ook erg vernieuwend. Het succes van deze promoties leidde ertoe dat meer klanten en bedrijven vroegen om 'characters' op producten te mogen gebruiken om de verkoop te stimuleren. Wavery Productions BV, zoals het bedrijf werd gedoopt, groeide van een eenmansbedrijf uit tot het grootste onafhankelijke licentiebureau in de Benelux. De (voor enige tijd) marktleider in 'character merchandising' speelde een belangrijke rol in de ontwikkeling van wat wij nu 'classic characters' noemen. Voorbeelden hiervan zijn o.a. de Smurfen, Suske & Wiske, James Bond, The Pink Panther, Garfield, Snoopy, Spiderman, Popeye en Betty Boop. In 1998 besloot het management de aandelen van Wavery Productions BV te verkopen aan het Duitse mediaconcern EM.TV AG. Na de overname is de naam Wavery Productions BV veranderd in EM.TV & Wavery BV. Op 18 juni 2008 kocht Studio 100 EM. Entertainment Gmbh en werd eigenaar van EM.TV & Wavery B.V. Sinds 1 januari 2009 ging het bedrijf weer verder onder de ‘oude’ naam Wavery Productions B.V.
Vadobag BV heeft een doorstart gemaakt onder de naam Vadobag Europe BV. Vadobag maakt tassen, rugzakken en andere reisaccessoires die veelal voorzien zijn van bekende licenties. In 2007 werd nog een grote overname gedaan, maar vanaf 2008 kreeg Vadobag BV te kampen met een zich snel verslechterende, economische situatie. Dat leidde deze zomer uiteindelijk tot een faillissement. Het bedrijf gaat nu in afgeslankte vorm verder onder dezelfde leiding. Vadobag Europe BV is gevestigd op hetzelfde adres in Tilburg, evenmin is het telefoonnummer gewijzigd. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met
[email protected].
Nieuwe titels bij White Goblin Games White Goblin Games zal op de internationale spellenbeurs SPIEL maar liefst zes nieuwe spellen introduceren. Voor het bordspel Rattus komt de uitbreiding Rattus Africanus die voelt als een compleet nieuwe speelervaring en waarmee het mogelijk wordt om met vijf of zes spelers te spelen. Lost Temple is een bordspel van Bruno Faidutti. Twee tot acht spelers vormen een groep ontdekkingsreizigers die op zoek is naar een mysterieuze, verloren tempel. Een spel dat Machiavelli-fans zal aanspreken. Het non-
collectible kaartspel Revolver speelt zich af in het Verre Oosten. Panic Station is een coöperatief bordspel waarbij niemand te vertrouwen is. Een van de spelers wordt al snel (geheim) drager van een parasiet, met als doel de missie te saboteren. Singapore is een handelsspel en Dragon’s Gold is een spel waarbij de spelers draken moeten verslaan en schatten moeten kapen. De draak verslaan is vrij simpel, maar dan moet een akkoord bereikt worden over de verdeling van de buit en dat wordt onderhandelen.
Toyzeria
Outletcenter doorbreekt bezoekersgrens
In Istanbul (Turkije) vindt van 24 tot en met 27 november Toyzeria plaats, een vakbeurs voor speelgoed, spellen en licenties. Op 14.000 vierkante meter tonen meer dan 126 exposanten uit Turkije en omliggende landen hun producten. Er worden meer dan 11.000 bezoekers verwacht. Voor meer informatie zie: www.toyzeria.com/en.
Outletcenter Designer Outlet Roermond verwacht dit jaar door de grens van vier miljoen bezoekers te breken. Het winkelcentrum is daarmee naar eigen zeggen het drukst bezochte outletcenter in de Benelux en Duitsland. Het outletcenter opende in 2001 haar deuren, is 35.000 vierkante meter groot en telt nu honderdvijftig winkels. Het winkelcentrum trekt in meerderheid Duitse consumenten. Nederlanders zijn goed voor 36 procent van de bezoekers, terwijl 8 procent uit België komt.
Spiel 2011 PMS Int. nu ook actief op vasteland Europa De Engelse PMS International Group Plc, met kantoren in Hong Kong en Shanghai, gaat haar activiteiten uitbreiden naar het Europese vasteland. Daarvoor is Jan Willem Geurts aangetrokken als senior European Sales executive, die zich allereerst richt op de Benelux en de Duitssprekende landen. PMS is gespecialiseerd in laaggeprijsde consumentengoederen voor massadistributie. Daarbij ligt het accent op de groepen speelgoed, huishoudelijke artikelen, cadeauartikelen, stationery, outdoor, dierenverzorging en reis- en seizoensartikelen.
[email protected].
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
Van 20 tot en met 23 oktober 2011 wordt in Essen voor de 29e keer de beurs Spiel gehouden, waar 750 exposanten uit 34 landen hun nieuwste spellen en spelattributen zullen tonen. Dit jaar is er zelfs een nieuwe hal aan het spektakel toegevoegd, want het bezoekersaantal blijft maar groeien. Essen is vanuit Nederland heel gemakkelijk te bereiken en is niet ver van de grens, dus er zullen ook weer heel veel bord- en kaartspelfans uit Nederland aanwezig zijn. De meeste spellenuitgevers hebben bovendien gewacht met het introduceren van nieuwe spellen tot deze beurs.
Van der Meulen Sneek neemt Rubo Toys over Per 1 september heeft Van der Meulen Sneek BV alle bedrijfsactiviteiten van Rubo Toys BV uit Rijssen overgenomen. Rubo Toys is bekend van de pre-school speelgoedartikelen van onder andere Nijntje en Sesamstraat, en sinds een aantal jaren ook Woezel & Pip. Afnemers zullen voortaan vanuit Sneek geleverd worden. De naam verdwijnt niet, want onder de merknaam Rubo Toys zullen bestaande, maar ook nieuwe pre-schoolartikelen worden ontwikkeld, geproduceerd en gedistribueerd. Na bijna vijftien jaar nemen Ruud en Ina Bok afscheid van het bedrijf, hoewel Ruud nog enige tijd verbonden blijft aan Van der Meulen. 3
BRANCHEORGANISATIE GEBRA
Nieuwe leden Onderstaande ondernemers hebben zich aangemeld als lid van Vereniging Gebra. Simon Lévelt J.H.H.M. Platte Maastricht Simon Lévelt M. de Man ’s-Hertogenbosch Simon Lévelt I. Butzelaar Hilversum Hobbyshop Woerden L. Veenhof Woerden Top1Toys Son en Breugel R.A.J.M. Schuurmans Son en Breugel Aan Tafel met Portazul E. van Ginneken Den Haag Simon Lévelt H. van der Linden Eindhoven Langs deze weg heten wij hen van harte welkom bij hun brancheorganisatie!
“Vertrouw op Allah maar bind je kameel toch vast” (Arabisch spreekwoord)
4
onder redactie van Henk van Dorst
Rechtspreken: een vak apart! Wildwesttaferelen bij de beroving van een filiaal van Bart Smit in de Utrechtse wijk Zuilen op 13 augustus vorig jaar: kort voor sluitingstijd wordt het filiaal door twee gewapende mannen overvallen. De islamitische slager tegenover het filiaal zet - gewapend met een hakmes - de achtervolging in en weet één van de daders te pakken. Twee uur lang wordt o.a. met een helikopter tevergeefs naar een tweede dader gezocht. Precies twee weken later wordt het filiaal wederom op hetzelfde tijdstip en op dezelfde wijze overvallen. Het valt een medewerker van het beveiligingsbedrijf op dat op beide dagen dezelfde twee medewerkers als enigen nog in de zaak waren. Maar als de bewakingsbeelden worden bekeken, valt er nog meer op: een medewerkster van het filiaal haalt rond sluitingstijd spullen naar binnen, sluit één van de twee toegangsdeuren, maar laat er één open. Ze staat in de deuropening en kijkt in het rond alsof ze wil zeggen “de kust is veilig”. De overvallers komen dan op hun gemak binnen en ‘bedreigen’ de twee aanwezige medewerkers met een vuurwapen. Ze moeten naar het kantoortje waar de kluis is, die razendsnel wordt leeggehaald. De medewerkster wordt ook onder ‘bedreiging’ gedwongen de kassalade af te geven. In een vloeiende beweging haalt ze de lade eruit en leegt hem in een plastic zak. Ook de lichaamstaal van de medewerkster is opvallend ontspannen. Ze legt haar hand op de arm van één van de overvallers en loopt glimlachend mee naar het kantoortje. Daar legt ze een hand op de heup van één van de overvallers. U hebt het al begrepen: beide medewerkers zitten in het complot. De tenlastelegging betreft o.a. diefstal door middel van bedreiging met geweld. De advocaat van de medewerkster stelt echter dat er van bedreiging met geweld geen sprake kan zijn, omdat de medewerkster zich blijkbaar niet bedreigd voelde. De rechtbank wijst dat verweer af, omdat beslissend is dat naar de uiterlijke vorm het geheel duidt op een gewapende overval. Hoewel het aannemelijk is dat de medewerkster aan beide overvallen heeft meegewerkt, is er toch onvoldoende bewijs voor medewerking aan de eerste overval. De medewerkster wordt veroordeeld op grond van afpersing met geweld. Daarop staat een maximumstraf van negen jaar, maar vanwege haar jeugdige leeftijd en het feit dat het haar eerste aanraking is met het strafrecht, krijgt de medewerkster 232 dagen jeugddetentie, waarvan 180 dagen voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar. Ook krijgt ze een werkstraf van 120 uur. Velen zullen deze straf te licht vinden, maar op die leeftijd komt deze straf hard aan. Het echte probleem zit in de datum van het vonnis, te weten 30 augustus 2011: niet minder dan een jaar en drie dagen nadat het feit is gepleegd.
Straf moet ook een opvoedende werking hebben. U zult het met me eens zijn dat ‘lik op stuk’ veel meer effect zal sorteren.
KvK Vanaf 2013 is er geen verplichte jaarlijkse bijdrage meer verschuldigd voor de inschrijving bij de Kamer van Koophandel. Het bedrijfsleven bespaart daarmee zo’n 160 miljoen euro. Hoofdtaken van de Kamer van Koophandel zijn het beheer van het handelsregister, informeren van starters, zakelijke voorlichting aan bedrijven en cursussen. De minister is van mening dat ook brancheorganisaties in die behoefte voorzien. Het bijhouden van het handelsregister inclusief het depot van jaarrekening, registratie van statuten en algemene voorwaarden is een wettelijke taak en moet dus ook uit de algemene middelen betaald worden. Een langdurige discussie tussen Detailhandel Nederland, MKB-Nederland en de overheid is hiermee beslecht ten gunste van het bedrijfsleven.
Doorwerken 65-jarigen Minister Kamp van SoZaWe wil het makkelijker maken om na het bereiken van de leeftijd van 65 jaar door te werken. Daarbij moet het vooral voor werkgevers aantrekkelijker worden gemaakt door een lichter arbeidsrechtelijk regime. Nu eindigt een arbeidsovereenkomst volgens de Gebra CAO als de werknemer 65 jaar wordt. Ook verzuimverzekeringen keren slechts uit voor medewerkers tot 65 jaar. Het lichtere regime behelst onder andere een beperktere loondoorbetaling en re-integratieverplichting bij ziekte. Ook de mogelijkheid om meerdere contracten voor bepaalde tijd af te sluiten zou verruimd moeten worden.
Standaard kassakoppeling Er komt één protocol waarmee kassa’s en de daaraan gekoppelde betaalautomaat met elkaar kunnen communiceren. Hierdoor zit de detaillist niet meer vast aan een bepaald merk kassa of pinautomaat, omdat met het protocol alle merken met elkaar kunnen communiceren. Omdat de keuzevrijheid hiermee aanzienlijk gaat toenemen wordt ook verwacht dat de prijzen van de apparatuur aanzienlijk zullen dalen. Het EPAS-retailprotocol wordt in eerste instantie een Europees protocol, maar het streven is er een wereldwijd protocol van te maken.
Allochtonen weigeren Je hebt een juwelierszaak in Nijmegen samen met je vrouw. Inmiddels ben je acht keer overvallen, steeds door jonge Antillianen of Marokkanen. Bij de laatste overval kom je bij een worsteling ongelukkig ten val, met een dwarslaesie tot gevolg. Deze juwelier besloot om door te gaan met zijn bedrijf, maar tevens kondigde hij een verbod af voor allochtonen in zijn winkel. Een emotionele daad die alleszins begrijpelijk is na wat hem is overkomen. Toch
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
T: 079 - 351 43 21 | @:
[email protected] | W: www.gebra.nl |
weten we allemaal dat zo’n verbod niet kan. De Federatie Goud en Zilver verzet zich tegen de actie van de juwelier en ook Detailhandel Nederland geeft aan dat het wel begrijpelijk s, maar uiteindelijk niets oplost.
Vier contracten bepaalde tijd In juli 2010 trad een tijdelijke wet in werking. Deze wet maakt het mogelijk om jongeren onder de 27 jaar binnen een periode van 48 maanden maximaal vier contracten aan te bieden voor bepaalde tijd. Voorwaarde is dat de werknemer tijdens de looptijd van het vierde contract de leeftijd van 27 jaar nog niet bereikt. Als hier niet aan wordt voldaan, alsook door overschrijding van het aantal contracten of overschrijding van de maximale duur van 48 maanden, dan betekent dat dat de werknemer automatisch voor onbepaalde tijd in dienst is. De tijdelijke regel loopt tot en met 31 december 2011 en kan dan voor maximaal twee jaar worden verlengd. Het is niet zeker of de overheid de regeling verlengt. Ondernemers die een medewerker in dienst hebben van wie het derde contract afloopt vóór 1 januari a.s. kunnen dus nog eenmaal een vierde contract afsluiten. Dat vierde contract moet dus vóór 1 januari 2012 zijn opgemaakt en de werknemer moet ook vóór die datum daadwerkelijk in dienst zijn getreden of gewoon in dienst gebleven. Als de werknemer gedurende de looptijd van het vierde contract 27 jaar wordt dan vervalt de regeling. Het vierde contract wordt dan op de verjaardagsdatum
2010/2011
JUL
AUG
SEP
Social Media
automatisch omgezet in een contract voor onbepaalde tijd.
In het jaarverslag 2010 van Blokker memoreerde Jaap Blokker het hoge tempo waarin we als burgers onze privacy kwijtraken. Maar tegelijkertijd merkt hij op hoe verbluffend gemakkelijk we ook zelf die privacy verkwanselen: sommige mensen zetten alles wat ze doen op internet, in woord én beeld. Voor werkgevers kunnen de social media een bron van informatie zijn om iets meer te weten te komen van (potentiële) medewerkers. In het maandblad Arbeidsrecht werd onlangs de vraag opgeworpen of een werkgever mag ‘neuzen’ in de social media van zijn medewerkers of sollicitanten. Enerzijds is het een feit dat medewerkers er vaak zelf voor kiezen om informatie op internet te zetten. Anderzijds heb je nooit helemaal in de hand wat er allemaal op internet over jou komt te staan. Er zijn genoeg gevallen bekend van mensen die gebruikmaakten van de naam van een ander om bijvoorbeeld een leraar van school op internet uit te schelden, of andere kinderen digitaal te pesten. Bovendien zet iemand geen zaken op internet met de bedoeling zijn (toekomstige) werkgever te informeren. En mag of moet je alles wat mensen op internet zetten ook geloven? Je kunt er ongetwijfeld langdurige juridische discussies op loslaten, maar het is bijna onmogelijk te controleren en daarom zullen personeelschefs gretig van de social media gebruikmaken.
Afspiegeling Als een werkgever moet bezuinigen op personeelskosten wegens teruglopende omzet of een andere bedrijfseconomische reden, dan gold vroeger altijd de regel dat de medewerker die er het laatst was bijgekomen, het eerst voorgedragen moest worden voor ontslag. Die regel heeft echter tot gevolg dat bedrijven vergrijzen en daarom geldt sinds een aantal jaren het zogenaamde ‘afspiegelingsbeginsel’. Bij bedrijfseconomisch ontslag heeft een werkgever dus geen vrije keuze om te bepalen wie van de werknemers het eerst ontslagen dient te worden. Het afspiegelingsbeginsel bepaalt de ontslagvolgorde. Bij dit beginsel worden alle werknemers ingedeeld in leeftijdscategorieën van steeds 10 jaar, beginnend bij 15 tot en met 24 jaar. In de leeftijdscategorie waarin procentueel de meeste werknemers zitten ten opzichte van het totaal, zal de eerste klap vallen. De medewerker die binnen die categorie het kortst in dienst is, moet het eerst voorgedragen worden voor ontslag. Het afspiegelingsbeginsel kan soms tot ingewikkelde berekeningen en keuzes aanleiding geven maar toch wordt er bij aanvraag van een ontslagvergunning zeer nauwkeurig nagegaan of het afspiegelingsbeginsel juist is toegepast. Als dat niet het geval is dan wordt de ontslagaanvraag zonder meer afgewezen.
OKT
NOV
twitter.com/VerenigingGebra
DEC
JAN
FEB
MRT
APR
MEI
JUN
JUL
AUG
Consumentenvertrouwen (seizoengecorrigeerde reeks) Consumentenvertrouwen
-14
-11
-14
-10
-7
-14
-8
-5
-8
-10
-10
-11
-12
-21
1,5
1,6
1,6
1,6
1,9
2,0
1,9
2,0
2,1
2,3
2,3
2,6
2,6
-3 2 -5
Inflatie 2006=100 *) CPI alle huishoudens in % 1,6
Huishoudelijke Artikelen (t.o.v. jaar eerder in %) Omzet Prijs Volume
9 2 7
2 1 1
5 1 4
3 0 2
9 0 9
1 0 1
2 1 1
7 0 7
0 1 -1
6 2 5
1 2 -1
-2 -2 0
-5 1 -6
4 2 3
-8 0 -8
-5 0 -5
-11 0 -11
-4 1 -4
-11 0 -11
-10 -1 -10
-4
4
-3
1
2
-1
1
0
-1
-2
4
0
0
2
0
3
0
-3
Speelgoed (t.o.v. jaar eerder in %) Omzet Prijs Volume
-3 -3 0
-6 -2 -4
Detailhandel non food (t.o.v. jaar eerder in %) Omzet
-2
1
2
Detailhandel totaal (t.o.v. jaar eerder in %) Totaal
1
1
3
Bron: cbs.nl en hbd.nl *) de inflatie over het hele jaar 2010 bedraagt 1,3%. De afgeleide CPI (dit is exclusief invloed belastingen en subsidies) bedroeg 1,1 %. Noot: voor een toelichting naar de gebruikte begrippen in de tabel verwijzen we naar onze website www.speelgoedenhobby.nl (indien in een vakje geen cijfer is vermeld dan waren de gegevens op 11 september 2011 nog niet bij het CBS/HBD bekend.) Speelgoed en Hobby | oktober 2011
5
VERENIGING
GE BRA
www.gebra.nl
Aangenamer ondernemen?
MAINEnergie en Gebra: samenwerking wordt voortgezet! MAINEnergie is al sinds 2004 partner van Gebra. Recente onderhandelingen hebben geleid tot een verlenging van het contract. Speciaal voor leden van Gebra gelden onderstaande tarieven:
De bijna 300 leden die al gebruik maken van MAIN hebben dit aanbod al per mail ontvangen.
Elektriciteit (1-1-2012 t/m 31-12-2013) Dag (piek) € 0,0780 kWh, excl. btw Nacht (dal) € 0,0570 kWh, excl. btw Enkel € 0,0700 kWh, excl. btw Vastrechtkosten: € 10,00 per jaar, excl. btw
Voor meer informatie neemt u contact op met onze accountmanager Marcel Groot. Zijn contactgegevens: telefoon: 06 – 23 41 38 55, e-mail:
[email protected]
Aanmelden kan via www.gebra.nl/main.
Gas (1-1-2012 t/m 31-12-2013) 0,3470 €/m3, excl. btw (dit geldt voor alle gasregio’s) Vastrechtkosten: € 10,00 per jaar, excl. btw
Uw salarisadministratie op orde? Meer tijd voor ondernemen! Salarisstroken moeten goed zijn én voordelig; zeker met economische tegenwind. U moet uw salarisstroken niet hoeven te controleren, maar mocht u een keer een vraag hebben, dan wilt u door een specialist te woord worden gestaan. Dit alles kan bij CBBS. CBBS is een professioneel en flexibel ‘partner’ van Vereniging Gebra.
Kijk voor meer informatie op www.gebra.nl CBBS Salarisservice BV T: 070 - 335 30 00 (afdeling verkoop)
[email protected] www.cbbs.nl
PERSONEEL EN ORGANISATIE
onder redactie van Fleur de Best
Het Nieuwe Winkelen (HNW) Het koop- en winkelgedrag verandert ingrijpend. Wat opvalt is dat de consument tijdens het koopproces naast de fysieke winkel steeds meer gebruikmaakt van (mobiel) internet, en dat is ‘Het Nieuwe Winkelen’.
Project Het Hoofdbedrijfschap Detailhandel (HBD) is gestart met het project ‘Het nieuwe winkelen in de binnenstad’ om detaillisten en hun medewerkers te leren hoe zij als collectief sneller en beter in kunnen spelen op dit fenomeen. Veenendaal is pilotstad. Doel Het doel is om detaillisten en medewerkers te leren hoe zij sneller en beter kunnen inspelen op het nieuwe winkelen. Ze leren als collectief in de binnenstad efficiënt en effectief gebruik te maken van nieuwe technologie die nodig is om klanten een optimale combinatie van internet en fysieke winkel te bieden. De behoeften van de klant en de klantbehandeling staan hierin centraal. Samenspel Het Nieuwe Winkelen is een samenspel tussen ondernemers in een winkelgebied (pilotgroep) en providers van technologie (providers); zij vormen het platform dat het nieuwe winkelen mogelijk maakt. Ook de samenwerking in de distributieketen - met groothandels, fabrikanten - is van groot belang; denk bijvoorbeeld aan productinformatie, detailfoto’s en video’s in webwinkels. Vijf pijlers Het nieuwe winkelen is opgedeeld in de onderstaande vijf pijlers. Nog niet alles is operationeel, maar het geeft wel een goed beeld van waar naar toe wordt gewerkt.
www.hetnieuwewinkelen.org
U kunt zelf al veel doen met Het Nieuwe Winkelen om meer klanten te bereiken, sneller te vinden te zijn en meer omzet te genereren. Denk hierbij aan QR Codes, Google Places, Foursquare en Groupon. Op www.hetnieuwewinkelen.org vindt u informatie over deze en andere items. 8
1. Reclame en verkoopbevordering Effectief en doelgericht verkoop bevorderen in de binnenstad is een vak apart. Met reclame geef je extra waarde of prikkels aan de consument. Het platform HNW zet verkoopbevordering en reclame doeltreffend in door het gebruik van digitale mogelijkheden als e-couponing, e-mailnieuwsbrieven, QR-codes, narrowcasting en social media, maar ook door radio, televisie en drukwerk. 2. Lokaal zoeken Het HNW-platform maakt met mobiele technologie de zoektocht naar winkels, producten, diensten, parkeerplekken of kinderopvang in de binnenstad eenvoudig. Aan de hand van de concrete behoefte van een consument kan een persoonlijke winkelroute worden samengesteld. De zoekopdracht kan verfijnd worden door te zoeken naar interessante locaties of acties in
de directe omgeving. Detaillisten kunnen het winkelend publiek helpen in hun zoektocht. Een zoekopdracht kan op allerlei manieren tot stand komen: door het scannen van een qr-code of een barcode van een artikel, het invoeren van sleutelwoorden, het bekijken van afbeeldingen van producten of het versturen van een sms'je. Aanbevelingen van anderen verhogen de score van een bepaald product. 3. Afrekenen en loyaliteit Alle betalingen, cash of via mobiel, pinpas, PayPal of creditcard, worden verwerkt in een centraal systeem én de betalingen worden gekoppeld aan een loyalty-programma. Met het loyalty-programma kan de consument met alle aankopen in de hele binnenstad dezelfde (winkelonafhankelijke) bonuspunten sparen. Deze bonuspunten kunnen naar keuze van de consument in de binnenstad verzilverd worden voor bijvoorbeeld gratis parkeren. 4. Logistiek Pijler 4 heeft alles te maken met het ophalen en afleveren van aangekochte artikelen, inclusief de retourstromen. Via het HNW-platform worden ondernemers ontzorgd en zijn zij in staat om consumenten een serviceniveau te bieden dat zelfs Wehkamp of bol.com niet kan, namelijk vandaag bestellen, vandaag in bezit = same day delivery. Uiteraard alleen aan consumenten die in Veenendaal zijn of in Veenendaal wonen. De consument kan er ook voor kiezen om het artikel op te laten slaan in een kluis in bijvoorbeeld de parkeergarage. De consument voelt zich een VIP, want hij hoeft niet te sjouwen. 5. Meten is weten Cruciaal in het functioneren van het HNWplatform is de inzichtelijkheid van resultaten voor de deelnemers. Detaillisten blijven dankzij een dashboard op de hoogte van wat er gebeurt in de binnenstad. Het effect van ingezette acties wordt beoordeeld, zodat de detaillist inzicht krijgt in de tevredenheid en handelswijze van klanten, om vervolgens te kunnen inspelen op de actuele behoefte van de consument. Met het dashboard kunnen detaillisten direct en real-time relevante informatie raadplegen, zoals inzichtelijke gegevens over traffic in de stad, het gebruik van online verkregen coupons of kwaliteitsbeoordelingen van hun winkel en producten. Op basis van klanttevredenheidsscores kunnen de detaillisten hun aanbod en dienstverlening verbeteren.
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
ADVERTORIAL
Bruder Spielwaren
Het wordt écht leuk met bworld Om het spelen met de voertuigen van Bruder nóg leuker te maken heeft het bedrijf schuren, figuren en attributen onder de merknaam bworld aan het programma toegevoegd. Een gouden zet van de Zuid-Duitse onderneming, die kwaliteit hoog in het vaandel heeft. Sinds 1958, toen de eerste spuitgietmachine werd aangeschaft, maakt Bruder al speelgoed van kunststof. Daarvóór was de grondstof vooral blik. Nu is Bruder bekend van de voertuigen, vooral tractors en vrachtwagens, die met licentie van het originele merk minutieus op schaal zijn vormgegeven en geproduceerd. De voertuigen bezitten een hoge speelwaarde, omdat er veel bewegende delen in zijn verwerkt. Bovendien zijn ze zeer robuust en gaan daardoor jarenlang mee. bworld voor nóg meer speelplezier Om het rollenspel nog beter ten uitvoer te brengen zijn er nu diverse attributen en figuren aan het leveringsprogramma toegevoegd. Bworld bestaat uit een complete reeks schuren, hekken, machines, gereedschappen en andere
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
attributen, met daarbij een reeks figuren. Op basis van een bodemplaat, vier pilaren en een afneembaar dak, zijn een aantal schuren voor verschillende doeleinden bedacht, die daarvoor leverbaar zijn met muurelementen inclusief raam en deuren, en verschillende accessoires. Daarin kunnen voertuigen (tot 4 centimeter hoog) geparkeerd worden. Een Fendt 209 S tractor bijvoorbeeld, die in een set aangeboden wordt met een frontlader en accessoires. Een andere set bevat een Schaeff graafmachine voor wegwerkzaamheden, met accessoires zoals hekken en pilonen. Ook is er een set waarbij de schuur een paardenstal wordt, inclusief twee paardenboxen. Meerdere schuren kunnen eenvoudig aan elkaar gekoppeld worden. Schitterende, realistisch vormgegeven figuren Om de speelwerelden helemaal tot leven te brengen zijn er figuren ontwikkeld. Er zijn vier mannelijke figuren met verschillen in kleur van haar en schoeisel, en twee vrouwelijke met verschillende kleur haar en schoeisel. De kleding is variabel. Mannen zijn 107 mm hoog en vrouwen 1 mm korter. Het zijn echt stoere en realistisch vormgegeven figuren, met zelfs de mouwen opgestroopt. ‘Just like the real thing’,
het credo van Bruder voor de Pro-series, is ook hier van toepassing. De ledematen en het hoofd zijn beweegbaar in drie dimensies, en zijn bovendien machinaal aan elkaar vastgezet, zodat ze niet makkelijk afgenomen kunnen worden en dus niet zoekraken. De handen zijn zo ontworpen dat ze objecten, zoals gereedschap, eenvoudig vast kunnen pakken. Diverse accessoires Er zijn diverse sets leverbaar met accessoires, zoals een boerderijset, inclusief hekken, koe en gereedschappen; een paardrijset met paard, hekken en gereedschappen; een wegwerkerset, met hekken, figuur en gereedschappen; een boswerkerset, met houtblok en machine voor het klieven; en een logistieke set, met palletwagen, pallets en palletkooien. Daarnaast zijn er nog een paar sets met kleinere gereedschappen voor de bouw, de boerderij of het paardrijden. bworld is een welkome aanvulling op het bestaande assortiment en zorgt absoluut voor nóg meer speelplezier.
Bruder Spielwaren Fürth Burgfarrnbach (D) www.bruder.de 11
IN DETAIL
thema feestartikelen
Frans Moret
Een begrip in Rotterdam
Brede pui. De winkel herken je zo!
Dan moet je bij Frans Moret zijn, zal menig Rotterdammer zeggen als je naar feestartikelen vraagt. De winkel is een begrip, en dat zal zeker te maken hebben met het feit dat de winkel alles te bieden heeft om van ieder feestje een succes te maken.
Bram Warner, Gracia van Wezel en Peter Bergwerf helpen met plezier
12
Het podium met de schmink en de verkleedkleding
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
Opgeruimd, maar heel gezellig
Veel plaats aan toonbank
De tv-serie ‘Toen was geluk heel gewoon’ speelt zich af in Rotterdam en in deze serie worden wel eens boodschappen gedaan bij Gerzon of Galeries Modernes: twee winkels die al lang niet meer bestaan, maar die iedere oudere Rotterdammer nog kent. Datzelfde geldt voor Frans Moret. De winkel bestaat nog steeds, maar is altijd een even groot begrip geweest: voor feestartikelen ga je naar Frans Moret! En dat al meer dan een eeuw, want de eerste generatie begon de winkel in 1888. Eerst als drukkerij, maar toen er naast voordrachten voor bruiloften ook vraag ontstond naar hoedjes en toeters, was het bedrijf al snel meer een feestartikelenmagazijn dan een drukkerij. Tegenwoordig staat - met Ellen Moret - de derde generatie aan het roer. De winkel ligt niet in het centrum, maar in een drukke winkelstraat in een oude wijk. In vroeger tijden was het een niet te grote winkel, waar vooral veel schertsartikelen werden verkocht, maar na een verhuizing zeventien jaar geleden naar een pand verderop in de straat, is er nu een ruime winkel met vooral veel etalage, waardoor de winkel extra opvalt. Leuke, gezellige winkel De winkel ziet er ‘feestelijk’ uit en heeft een fijne uitstraling. Alles goed opgeruimd en ordelijk, en bovendien heel gezellig. Daar kom je graag als je iets nodig hebt voor een feestje. In de winkel zwaaien Peter Bergwerf, Gracia van Wezel en Bram Warner de scepter. Het assortiment bestaat uit pakweg 10.000 verschillende artikelen die zijn opgedeeld in zeven groepen: scherts-
artikelen, partyartikelen, maskers, pruiken, hoeden, kleding plus accessoires en schmink. Daarnaast spelen seizoensartikelen een grote rol (sinterklaas, kerst, Halloween en carnaval). Ballonnen voor leuke en minder leuke momenten In tegenstelling tot sommige andere feestwinkels zijn schertsartikelen bij Frans Moret nog altijd een belangrijk product. Daarnaast zijn ballonnen een echte omzetmaker. Helium is in de winkel aanwezig, waardoor ze ook gevuld leverbaar zijn. De ballonnen worden overigens niet alleen voor feestjes gekocht. Ook voor begrafenissen en crematies worden ballonnen steeds vaker gebruikt. Kleurige, voor als er een kind overleden is, of witte, die na de begrafenis bijvoorbeeld worden losgelaten. Het vereist daarom enige voorzichtigheid hoe je klanten moet benaderen. Halloween enorm populair Het mooiste moment is toch wel Halloween (31 oktober). Dan staan de mensen buiten in een rij te wachten en wordt er echt heel veel verkocht. Maanden van tevoren wordt er al voor ingekocht en de winkel wordt er helemaal op aangepast. Het is een drukke periode waarin veel omzet wordt behaald en waarbij het reuze gezellig is. Dat is weer anders dan sinterklaas, wanneer het ook druk is, maar waar de kassa-aanslagen vaak hoger zijn: een sinterklaaspak met alles erop en eraan kost natuurlijk wel wat. Peter: “We verkopen dan
Ballondecostrip Bram Warner bedacht een oplossing waarmee klanten thuis zelf een ballonboog kunnen maken: de ballondecostrip. Dat is een zes meter lange strip waar je tachtig ballonnen aan vast kunt maken, maar die je ook op maat af kunt breken. Daarnaast bedacht hij de ballonclip, waarmee je een ballon gemakkelijk ergens aan vast kunt maken, doordat er een zelfklevend stripje achterop zit. Andere feestwinkels kunnen ook profiteren van deze slimme oplossingen, en ze bij Frans Moret inkopen (Telefoon: 010 477 26 75).
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
zoveel schmink dat ik het gevoel heb dat half Rotterdam geschminkt moet worden.” Rotterdammers zijn bovendien gek op Venetiaanse maskers, gezien de omzet die daarin gehaald wordt. Klanten zijn een doorsnee uit de Rotterdamse samenleving. Zowel inwoners uit de chique wijk Hillegersberg als de allochtone buurtbewoners weten de winkel te vinden. Juist de laatste zijn goede klanten van de winkel, en dat komt omdat ze bruiloften vaak groots vieren, net als vrijgezellenparty’s. Daar horen dan veel versieringen bij, zoals ballonnen en slingers. Ook bij bepaalde evenementen stijgt de omzet. Wanneer een groep als bijvoorbeeld de Toppers een optreden heeft in Rotterdam, dan merken ze dat in de winkel. De verkoop van glitterjasjes, om maar wat te noemen, neemt dan flink toe en ook op grote voetbaltoernooien speelt de winkel goed in. Trainingspakjes van Maaskantje zijn erg in trek geweest en bij de release van de film Pirates of the Caribbean steeg de verkoop van piratenpakjes. Sommige thema’s blijven, zoals de 70’er en 80’er jaren of de maffia. Bedreigingen Van de economische crisis merken ze nog niet veel. Misschien dat er meer feestjes thuis gegeven worden, oppert Bram, maar er wordt beslist niet op beknibbeld. Internet wordt wel als een bedreiging gezien, maar vaak laat de kwaliteit daar toch te wensen over, is de mening. Hoe is het om feestartikelen te verkopen? Unaniem zijn de verkopers van mening dat je er minstens een beetje gek voor moet zijn. “Maar we kunnen alles tegen onze klanten zeggen en de diversiteit, met telkens wisselende seizoenen, maakt dit werk enorm leuk.”
Plaats winkel: Rotterdam Winkel bestaat sinds: 1888 Verkoopoppervlakte: 150 m² Aantal medewerkers: 3 ft Website: www.fransmoret.nl
13
REPORTAGE
ColArt
Nieuwe collectie Schilderen op nummer
Complete schminkset voor meisjes Zeer uitgebreide starterset
ColArt is wereldwijd de grootste leverancier van hobby- en kunstschildersbenodigdheden. Daarnaast heeft het echter ook een fantastisch programma Schilderen op nummer, en sinds de overname van Snazaroo ook een goede collectie schmink, en dat is weer interessant voor de speelgoedbranche. ColArt is fabrikant van topmerken zoals Winsor & Newton, Conté à Paris, Reeves, Liquitex en Snazaroo. Het is ’s werelds grootste leverancier van kunstenaarsartikelen en heeft een wereldwijd marktaandeel van meer dan dertig procent. Sinds 1997 heeft de Engelse onderneming een vestiging in Nederland, waar ColArt Nederland is gevestigd, en het distributiecentrum voor de Benelux, Duitsland en Oostenrijk. Bij het bedrijf werken circa dertig
mensen. Piet van Nassau is general manager van zowel de Nederlandse vestiging als het distributiecentrum. Ondanks de zware tijden voorziet ColArt in Nederland dit jaar meer dan zes procent groei. Het bedrijf houdt zich naast de groothandelsfunctie ook bezig met de opleiding en informatie naar eindverbruikers, en organiseert onder andere diverse workshops en trainingen voor kunstenaars. Bijna het hele programma is daarop gericht, maar twee productgroepen zijn een beetje een buitenbeentje.
verwijderen is. Het is een bijzonder veilig product dat voldoet aan alle veiligheidseisen die gesteld worden aan zowel cosmetica als speelgoed. Het leveringsprogramma is heel ruim. Snazaroo is vooral bekend van de sets passend bij een thema of complete verjaardagssets voor tien of twintig kinderen. Nieuw zijn de face painting sticks, waarmee je nóg simpeler een gezicht kunt beschilderen. De sticks zijn verkrijgbaar in kleurstellingen voor jongens, meisjes, Halloween of unisex, en bevatten ieder zes sticks. Met FXproducts kunnen speciale effecten gemaakt worden, onder andere met bloed. Gezien het speciale karakter van Snazaroo wordt dit merk in de Benelux in opdracht van ColArt verdeeld door grimeerstudio Luc Beck. Kijk voor meer informatie op www.colart.com, www.snazaroo.com en www.reeves-art.com.
Om mee te beginnen
Reeves Schilderen op Nummer is totaal onder het Reeves label gebracht en de collectie is helemaal herzien. De motieven, de verpakking en het design zijn allemaal verbeterd. De enorme, nieuwe collectie wordt laat in het najaar gelanceerd. Naast schilderen op nummer met verf, zijn er ook sets met kleurpotloden. Voor de kleinere kinderen zijn er speciale sets ‘My First painting by numbers’.
Sticks om mee te schminken: makkelijker kan bijna niet
Snazaroo Snazaroo behoort tot de absolute top van schminkmerken. In tegenstelling tot de duurdere professionele merken die op oliebasis worden geproduceerd, is schmink van Snazaroo watergedragen, hetgeen betekent dat de schmink heel snel en gemakkelijk opgebracht kan worden, maar ook weer heel gemakkelijk met water te
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
15
REPORTAGE
16
thema feestartikelen
Folat
Boland Party Partners
Door kennis van de markt weet Folat altijd de juist licentie te verkrijgen. De laatste licentie die zeer succesvol is geweest is natuurlijk de Smurfen. Daarnaast is er een eigen designafdeling, waar artikelen worden ontwikkeld die niemand in de markt kan vervaardigen. Een voorbeeld is de unieke brillencollectie met eigen ontwerpen, en de ballonnen, die in de markt beter bekend zijn als het merk Folatex.
Voor het komende seizoen presenteert Boland haar uitgebreide sint-collectie. Deze uitgebreide collectie met 23 nieuwe items zal zeker weer succesvol zijn. Buiten de bestaande artikelen, zoals vlaggenlijnen en slingers in een nieuw design, zijn er de geheel nieuwe items zoals dubbelzijdige megavlaggenlijnen, pepernotenpuntzakjes, zwarte-pietpiratenpakjes en pietenpruiken voor meisjes.
Folat BV, Haarlem Telefoon 023 511 25 11 (Marc Mulckhuyse) www.folat.eu
Boland Party Partners, Alphen aan den Rijn Verkoop: 0172-447554 Accountmanager Henk Rigter: 06-52064452 www.boland.eu
PartyXplosion
Wilbers Karnaval
PartyXplosion introduceerde twee jaar geleden zeventig verschillende kleuren professionele aquaschmink. Als noviteit hebben zij diverse kleursamenstellingen in de vorm van splitcake. Dit is een zeer goed dekkende aqua-regenboogschmink, waarmee je met een penseel diverse kleuren in streepvorm kunt aanbrengen. Dit product wordt in de markt geprezen door de bekende schminkkampioene Josje Wolters, bekend van schminkboek ‘Just for fun faces’ en is verkrijgbaar bij de feest- en carnavalswinkel bij u in de buurt.
In de afgelopen 45 jaren is Wilbers Karnaval telkens erg innovatief gebleken met een zeer ruime kledingcollectie, maar ook een breed scala aan pruiken, hoeden en accessoires. Dit alles wordt speciaal door en voor Wilbers Karnaval ontworpen en geproduceerd. Door de korte lijnen met het productiebedrijf in NoordAfrika kan er direct ingespeeld worden op de laatste trends. Ook dit jaar zijn er weer vele nieuwe ontwikkelingen in de collectie. Deze zijn gebundeld in twee uitgebreide catalogi.
PartyXplosion, Sevenum Telefoon 077 467 35 35 www.partyxplosion.com
Wilbers Karnaval BV, Helmond Telefoon 0492 50 98 88 www.wilberskarnaval.nl
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
Moret Feestartikelen
WG Europe
Moret is met ruim 120 jaar de ‘grand old lady’ in de feestartikelenbranche. De Halloween-catalogus staat boordevol nieuwe artikelen: van een simpel pompoenmesje via prachtige Halloweenballonnen tot superluxe Freddy Kruger klauwen en gevaarlijk jammerende Scream-props. Met Sinterklaas komt Moret weer met een aantal mooie nieuwe Pietenpakken, aangevuld met de toppers baardstellen, Sintkostuums en accessoires.
WG Europe BV, de specialist op het gebied van nieuwe carnavalskleding, heeft de lijn met foampakken weer uitgebreid. Naast de populaire banaan, wortel en aardbei zijn nu ook een appel, citroen, ananas en puntzak friet verkrijgbaar. Op 16 oktober aanstaande zullen deze kostuums in het programma Lifestyle Experience bij RTL 4 te zien zijn.
Moret Feestartikelen, Rotterdam Telefoon 010 437 47 57 www.moret-feestartikelen.nl
WG Europe BV, Helmond Telefoon 0492 46 44 55
Haza
Grimeerstudio Luc Beck
Nieuw dit jaar bij Haza: FUNTEXT Een compleet assortiment aan grote opblaasbare letters en cijfers in vijf hippe, trendy kleuren. Zowel voor binnen- als buitengebruik. Voor verjaardagen, geboortes, jubilea of reclame-uitingen. Ook nieuw, en minstens zo leuk: voor het personaliseren van de taart of cake met de naam van de jarige, jubilaris of bedrijf, heeft HAZA een assortiment kleine gekleurde taartkaarsjes ontwikkeld. Deze zijn per letter of per cijfer te bestellen.
Grimeerstudio Luc Beck is gevestigd in het Belgische Hasselt, maar levert in de hele Benelux het topmerk schmink Snazaroo. Snazaroo is een van de grootste producenten van watergedragen schmink, die aan alle veiligheidsnormen voldoet. Behalve absoluut veilig is Snazaroo ook heel goed afwasbaar. Het leveringsprogramma is zeer uitgebreid met diverse schminksets, themasets en sets voor special effects, met bloed, tandwax en glittergels. Voor de winkelier zijn handige toonbankdisplays leverbaar.
Haza BV, Wormer Telefoon 075 642 75 66 www.haza.nl
Grimeerstudio Luc Beck, Hasselt (B) Telefoon 0032 475 74 47 33 www.snazaroo.nl
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
17
REPORTAGE
Speciaalzaak van het Jaar centrum voor winkeliers. De prijs is in het leven geroepen, omdat bij speelgoedwinkels snel wordt gedacht aan de grote landelijke ketens, maar er is ook een grote groep zelfstandigen die een speelgoedwinkel hebben, met een afwijkend assortiment. Deze winkels verdienen ook een platform om zich te onderscheiden.
Pim's Olifant uit Utrecht is de eerste Speelgoed Speciaalzaak van het Jaar geworden. Uit het juryrapport: "De winkel onderscheidt zich op veel terreinen: de collectie is uitgebreid, het personeel vakkundig, ze hebben een uitgebreid klantenprogramma en bedienen deze klanten met spullen die ook buiten het echte speelgoed
vallen, maar wel uitstekend aansluiten bij de doelgroep." De jury had de keuze uit drie winkels, te weten Tinkerbell uit Amsterdam, Speelgoedmagazijn Roodkapje uit Den Haag en de winnaar Pim's Olifant uit Utrecht. De Speelgoed Speciaalzaak van het Jaar verkiezing is een initiatief van Trade Mart Utrecht, inkoop-
De jury, bestaande uit Jan Sinke (redacteur van het vakblad Speelgoed en Hobby), Koop Brandsma (persvoorlichter VNU Exhibitions) en Leanne van Doleweerd (sales- en accountmanager VNU Exhibitions), heeft de genomineerde winkels bezocht en gekeken naar de criteria uitstraling, assortiment, etalage, onderscheidend vermogen, personeel en prijs-kwaliteit. Naast de titel ontvangt de winnaar 1500 EUR inkooptegoed van Trade Mart Utrecht. Marleon Kersten en Ineke Stuivenberg van Pim’s Olifant mochten tijdens de Najaarsbeurs van de Trade Mart de prijs in ontvangst nemen, overhandigd door Leanne van Doleweerd en Jurgen Pietersen van Trade Mart Utrecht.
Morgen mag de sneeuw al vallen! Je mag ze eigenlijk wel de sleespecialist van Nederland noemen, zoveel sleeën zijn op voorraad. Naast het mooie merk Gloco is nu ook het Zwitserse merk EKO in de collectie opgenomen. Sleeën van EKO zijn supersterk en licht in gewicht. Het merk maakt kwaliteitssleeën met twee jaar fabrieksgarantie. De EKO-slee wordt onder hoge druk, met behulp van gerecycled kunststof gemaakt, niet gegoten en niet hol. EKO staat voor pure kwaliteit en gegarandeerd lang sleeplezier. Bovendien kun je de slee pimpen en aanpassen naar je eigen smaak!
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
KHW heeft – en dat zullen veel mensen fijn vinden – een slee speciaal gemaakt voor kinderen en volwassenen met een beperking. Natuurlijk zullen er altijd liefhebbers zijn van een wat meer nostalgische, houten slee. Aan die vraag kan ook voldaan worden met de sleeën van het Duitse merk Gloco. Deze slee wordt met de hand gemaakt van gecertificeerd FSC beukenhout en afgelakt met natuurvriendelijke lak. Zowel van Gloco als van EKO zijn talloze modellen leverbaar voor één, twee of zelfs drie personen, met accessoires als aparte zitjes, gevoerde sleezak-
ken om het lekker warm te hebben tijdens een afdaling, en zelfs lampen en sirenes voor op de EKO slee. De slee is het ultieme speelgoed in de sneeuw, en die besteld u bij de grootste onlinesleewinkel. Voor de detaillist is dat gemakkelijk: een slee online bestellen, die dan snel en voordelig bezorgd wordt. Ingrid Schaepman: “Wij willen het de winkelier gemakkelijker maken met Dropshipment, dus zonder voorraad, want die houden wij aan, en dus geen risico!” Meer informatie kunt u vinden op www.totaalvoordeel.nl, of bel 0314 84 38 72.
19
ADVERTORIAL
Jumbo
iPawn: Revolutionair spelsysteem op tablet
Weinig noviteiten dit najaar? Dat kan niemand meer zeggen nu Jumbo haar digitale spellijn iPawn introduceert: een revolutionair spelsysteem voor de iPad van Apple en later ook voor andere tablets. Dat worden leuke winteravondjes: met de hele familie samen een spel spelen, maar wel met alle digitale mogelijkheden van een videogame. In april 2010 lanceerde Steve Jobs Apple’s game changer de iPad, waarvan er inmiddels al meer dan dertig miljoen zijn verkocht. Dat bracht een ware revolutie teweeg in de levensstijl van heel veel mensen. Het is een echt sociaal medium, en bovendien heel intuïtief, waardoor zelfs baby’s al snel doorhebben hoe ze ermee om moeten gaan. In Nederland zijn tot halverwege dit jaar in totaal ruim 500.000 tablets verkocht en de verwachting is dat dat er in 2014 al anderhalf miljoen zullen zijn!
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
Solitaire games Van de iPad bezitters speelt 85 procent spelletjes op het apparaat. Daarmee zijn ze voordelig uit, want een consolespel kost pakweg veertig euro en een spel als app varieert van gratis tot circa vijf euro! Wel jammer dat het nadeel van een computerspel bleef: je doet het alleen, terwijl het leuke van een bordspel is dat je het gezellig samen aan tafel doet. Een nieuwe manier van samen spelen Jumbo brengt beide werelden nu bij elkaar en lanceert met iPawn een nieuwe manier van samen een spel spelen. Daarvoor is een speciale kunststof pion ontwikkeld, waarmee je eenvoudig (en krasvrij) over het spelbord op je iPad loopt. Het oud-Hollandse Ganzenbord wordt zo een heel nieuwe ervaring: kom je op een plek waar je een paar plaatsen verder mag, dan ontvouwt zich een brug, en de gevangenis is veel echter als er plotseling een hek naar beneden komt. Ganzen vliegen ondertussen op. Naast Ganzenbord is er het welbekende visspel waarbij je met je hengeltje de meeste vissen moet zien te verschalken. Als het water uit de vijver bijna over de rand van
je iPad klotst is dat ook ineens een stuk realistischer. Voor Snakes and Ladders zijn er bruggetjes bijgeleverd die de iPad herkent. Heel leuk is ook Air Hockey, waarvoor twee pionnen zijn uitgerust met een ring. Heel bijzonder is dat ondanks het kleine formaat van het iPadscherm, het spel prima gespeeld kan worden. Attractieve verpakking en display De spellen zijn - in een schitterende verpakking - vanaf half november leverbaar in een toonbankdisplay met drie stuks van ieder van de vier spellen, in eerste instantie voor de iPad, vanaf volgend jaar ook voor tablets met Android. Ook zal Jumbo volgend jaar meer eigen titels in gaan zetten. Mooi is ook dat Jumbo de retail volop mee laat profiteren van deze revolutionaire, nieuwe ontwikkeling. Het mooiste is voor het laatst bewaard en dat is de prijs: € 9,99 per spel.
Koninklijke Jumbo BV Zaandam Telefoon 075 653 13 00 www.jumbo.eu 21
REPORTAGE
Rayher
Vijftig jaar hobbyartikelen Rayher is een van de meest vooraanstaande ondernemingen op het gebied van hobbyartikelen in Europa. Om wat minder van alleen hobbywinkels afhankelijk te zijn zocht de onderneming naar mogelijkheden buiten deze branche, en dan is de stap naar de speelgoedbranche niet eens zo’n grote stap.
Vanuit de vestiging in Laupheim, een plaatsje in het Duitse Baden-Württemberg, levert de onderneming haar producten aan meer dan 6.000 hobbyvakhandelaren. Een team van ongeveer driehonderd medewerkers
zorgt dagelijks dat een stroom van meer dan 18.000 kwaliteitsartikelen de winkels in maar liefst 25 verschillende landen weten te bereiken. Het bedrijf zoekt constant naar nieuwe ideeën en nieuwe materialen, wat tot uiting komt in het bedrijfslogo: de creativiteitsspiraal. De catalogus van de jubilerende onderneming is maar liefst duizend pagina’s groot!
nog aantrekkelijker. Maar er zijn ook fraaie, kindgerichte en hoogwaardige, houten displays verkrijgbaar voor een werkelijk optimale presentatie.
Kids Club ook voor de speelgoedbranche Bij hobbyzaken kwam steeds vaker vraag naar artikelen voor kinderen, maar die zijn er eigenlijk nauwelijks. Wat dat betreft is de hobbymarkt zeer eenzijdig. Rayher ziet ook wel dat de hobbymarkt langzaamaan vergrijst en zoekt naar mogelijkheden buiten de branche. Hobbyartikelen voor kinderen zijn uit de speelgoedbranche niet weg te denken, vandaar dat Rayher wil proberen ook binnen deze markt haar producten te slijten. Daarvoor werd een groot assortiment samengesteld dat deze zomer werd gepresenteerd onder de naam Kids Club. De meeste producten hiervan komen uit eigen koker, maar ook zijn er bestaande knutselproducten die onder Kids Club-label worden verkocht. Een voorbeeld hiervan zijn de producten van het merk Calafant. Fraaie displays De nieuwe Kids Club-producten zijn gericht op de leeftijd van vier tot twaalf jaar en verkrijgbaar in verschillende prijssegmenten. Wat prijs betreft is erop gelet dat ze alleszins redelijk zijn en overwegend in het lagere prijssegment vallen. Op de verpakking wordt de prijs gecommuniceerd door middel van een kleurcodering. Op een kaart staan achter de kleurpunten de prijzen, zodat de klant direct ziet wat het product kost. De producten kunnen op bestaande TEGO-wanden aantrekkelijk worden gepresenteerd. Een veelkleurige header maakt het
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
Promotie Voor de promotie van haar artikelen heeft Rayher veel te bieden. De verkoop kan intensief ondersteund worden met Nederlandstalige brochures, er zijn gratis promotiefilmpjes, en er is een actieve website met regelmatig actuele consumenteninformatie. Hobbyoux Agenturen uit Almelo is de agent van Rayher en Leo Eggelte werkt al meer dan 35 jaar als vertegenwoordiger voor dit merk. Bel voor meer informatie 0546 86 44 46 of kijk op www.hobbyoux-agenturen.nl. 23
REPORTAGE
Trade Mart Utrecht
Najaarsbeurs Utrecht trekt weer meer bezoekers
Fraai vliegtuig op zonne-energie van Seedling, om zelf te beschilderen
stant met apart speelgoed. Dit keer waren het de knutselpakketten van Calafant, in de thema’s prinsessen en piraten. Iedere partybox bevat vier sets om met golfkarton bouwwerken te maken, die met de bijgeleverde viltstiften te versieren zijn. Hoewel met een bescheiden percentage, heeft de Najaarsbeurs toch weer meer bezoekers getrokken. Traditiegetrouw was het op de zesde etage het drukst. Opvallend was de ontspannen sfeer, hoewel de branche toch in zwaar weer verkeert. Bezoekers kwamen niet voor niets, want er waren talloze nieuwe producten te zien. Toch weer een record dus voor de Najaarsbeurs. In totaal werden 12.046 bezoekers verwelkomd en dat is drie procent meer dan verleden jaar. Wel was er een verschuiving van bezoekers per dag. Op zondag waren er minder bezoekers en vooral op dinsdag een flink stuk meer. Interessante initiatieven Op zondag mocht de winnaar van de verkiezing Beste Speelgoedspeciaalzaak 2011 de prijs hiervoor in ontvangst nemen. Deze verkiezing - een initiatief van de Trade Mart - werd dit jaar voor het eerst gehouden, en was meteen een succes. De verkiezing is speciaal gericht op de niet-gebonden speelgoedspeciaalzaken in
Nederland, die eigenlijk tot nu toe nog niet zo’n prijs hadden. En geweldig initiatief nam OKU Business Partners, door een buurstand speciaal in te richten om daar bezoekers voor te lichten over het gebruik van social media voor hun winkels. Communicatiedeskundige Ankie Persoons wist op kundige wijze winkeliers te attenderen op het belang hiervan. Ook bijzonder was een tweede stand van Boosterbox, waar meerdere spellenuitgevers hun nieuwe spellen konden laten zien. Aanwezig waren onder andere University Games, Dubbelzes, Tantrix en Zonnespel, van wie laatstgenoemde haar nieuwste spel Antarctica toonde. Bijzonder, want voor het eerst werd hiermee een spel van een Nederlandse auteur uitgegeven.
Asmodee toonde op haar stand een verrassend nieuw verzamelobject: Popobe, bestaande uit sleutelhangers met een beertjesfiguur eraan, in verschillende motieven. Felvi heeft veel succes met sticker- en magnetisch mozaïek van het Canadese bedrijf The Orb Factory. Mozaïek wordt op stickervellen aangeleverd en met deze mozaïekstukjes kunnen kinderen de mooiste artikelen beplakken: een soort schilderen op nummer, maar dan met gekleurde stickertjes. Kidkraft heeft ondertussen ook wel naam gekregen in Nederland. Nieuw zijn twee fraaie, houten keukens, beide wel een meter hoog, en met heel veel accessoires. Sluban had een fraaie stand met haar bouwsteentjes. Langzaam weet het merk zich een positie te verwerven op de Nederlandse markt. Dat is ook niet zo gek, want ondanks de dominantie van de marktleider zijn veel winkeliers toch wel gevoelig voor de aanzienlijk lagere prijzen van dit merk. Prachtige keukens van Kidkraft
RS2Play toonde het nieuwe treinstation van Brickadoo
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
Leuke noviteiten RS2Play is bekend van de Brickadoo-constructiesets met echte bouwsteentjes. Daar is een nieuw treinstation aan toegevoegd. De set bevat maar liefst 400 onderdelen en heeft een adviesverkoopprijs van € 24,-. Bij DAM was het vooral het nieuwe speelgoed Makedo dat opviel. Met de hulpstukjes van Makedo kun je divers afval hergebruiken, door kartonnen dozen, eierdoosjes en wat al niet meer aan elkaar te bevestigen en zo schitterende bouwwerken te maken. Een bijzonder ‘groen’ product, dus. Kakels verrast de laatste jaren con25
REPORTAGE
Ravensburger
Gebouwen puzzelen in 3D
Uit Frankrijk: de Eiffeltoren
Schitterende vuurtoren
De Big Ben in een fraaie verpakking
Nu het najaar zich aandient, worden in veel huiskamers de legpuzzels weer tevoorschijn getoverd. Geduld en concentratie worden bij dit leuke tijdverdrijf urenlang op de proef gesteld. Voor wie toe is aan een nieuwe uitdaging, introduceerde Ravensburger midden september een nieuwe 3D-Puzzel. Geen legpuzzel, maar een puzzel waarbij je tot grote hoogte stijgt. De oplettende beursbezoeker was het wellicht al opgevallen op de stand van Ravensburger op de Spielwarenmesse, hoewel er toen nog geen modellen beschikbaar waren. Maar een video van het idee was er al wel: gebouwen puzzelen in 3D, een min of meer logisch vervolg op de succesvolle Puzzleball. Vier uitdagingen De Ravensburger 3D Puzzel is een geweldige uitdaging en zorgt voor een technisch hoogstandje waar menigeen versteld van zal staan.
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
Er zijn vier verschillende, levensechte uitvoeringen die in hoogte variëren van 35 tot 46,5 centimeter. Kies voor de Big Ben, de beroemde klokkentoren in Londen, of ga voor de Eiffeltoren, hét symbool van Parijs. Puzzel en bouw het Empire State Building, de beroemde wolkenkrabber in New York, of ga aan de slag met de vuurtoren, het herkenningsteken voor vele schippers. Zonder lijm De precies passende kunststof puzzelstukjes zorgen voor een perfecte stabiliteit. Ze zijn zo stabiel dat ze uiteindelijk tot een stevig bouwwerk in elkaar gezet kunnen worden. En dat zonder lijm! Iedere 3D-puzzel bevat een bodemplaat met afbeeldingen waarop de puzzel wordt gebouwd. En voor de finishing touch zijn er verschillende accessoires bijgeleverd. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de antenne van het Empire State Building. Het maakt het gebouw compleet en tot een bijzonder decoratief object. Kies uit:
- Big Ben (hoogte 41 cm, 216 stukjes, schaal 1:739) - Empire State Building (hoogte 46,5 cm, 216 stukjes, schaal 1:953) - Eiffeltoren (hoogte 44 cm, 216 stukjes, schaal 1:234) - Vuurtoren (hoogte 35 cm, 216 stukjes, schaal 1:150) Met 216 unieke, gebogen, geknikte en vlakke puzzelstukjes maak je dus een fascinerend bouwwerk van wel veertig centimeter hoog! Kortom: ervaar het puzzelen in de derde dimensie. Prijs en verkrijgbaarheid De Ravensburger 3D Puzzels, voor jongens en meisjes vanaf tien jaar, zijn verkrijgbaar bij warenhuizen en speelgoedwinkels voor een consumentenprijs van circa € 20,-. En let op: ook veel ouderen zullen deze puzzels weten te waarderen. Kijk voor meer informatie op www.ravensburger.nl of bel 033 – 4611445. 27
UIT DE BRANCHE
VWS tekent memorandum of understanding met China Op 15 augustus heeft minister Schippers van VWS een memorandum of understanding (MOU) getekend met de Chinese General Administration of Quality Supervision, Inspection and Quarantine (AQSIQ). De overeenkomst heeft tot doel om de veiligheid van non-foodconsumentenproducten (zoals speelgoed) uit China te verbeteren. Tussen zestig en tachtig procent van de consumentenproducten die op de Nederlandse markt komen is afkomstig uit China. China en Nederland kunnen samenwerken aan een meer aaneengesloten toezichtsketen van fabriek tot consument. De praktische samenwer-
king met de Chinese toezichthouders en de nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit is in eerste instantie gericht op het uitwisselen van kennis en expertise. In de samenwerking met China zullen ook andere Europese lidstaten en het bedrijfsleven betrokken worden. Nederland heeft een bijzondere rol in de importstroom van China naar Europa, vanwege de haven van Rotterdam. Het gericht werken aan een veilige handelsstroom en meer aaneengesloten toezicht tussen China en Nederland kan zowel Nederland als China ook economische voordelen opleveren. De MOU is vijf jaar geldig.
35 Jaar Sesamstraat
Lego Singapore en Google mobile Ads Ook in Singapore onderzoekt Lego alle mogelijkheden om met de consument in contact te komen. Gezocht werd naar een meer interactieve beleving om ouders met jonge kinderen te activeren om interactieve video’s te bekijken. “We zagen de mogelijkheden van mobiel adverteren via een video als een verfrissend nieuwe mogelijkheid om gebruikers van mobiele platforms te bereiken”, zegt mevrouw Tan Lee Hoon, managing directior van Lego Singapore. Er werd een mobiele banner gelanceerd via Google AdMob. Gebruikers die op de banner klikten werden geleid naar een pagina waar zij een video konden bekijken. Het succes was buitengewoon: 1 procent klikte op de banner en werd doorgeleid naar de video. 10,65 procent van de gebruikers klikten op de ‘Learn more’ button om meer informatie te krijgen en ze besteedden gemiddeld 23 seconden tijd om de 30 seconden video te bekijken.
Workshops Social Media
Sesamstraat bestaat 35 jaar in Nederland en speciaal voor deze gelegenheid is voor alle bewoners van Sesamstraat een reuzengrote verjaardagskaart gemaakt van 1,8 meter hoog. Onder het toeziend oog van Elmo, Tommie, Bert en Ernie hebben veel kindjes de kaart ondertekend en zijn ze op de foto gegaan met hun Sesamstraatvriendjes. De reuzengrote verjaardagskaart is daarna ‘on tour’ gegaan om door Sesamstraat-fans uit het hele land ondertekend te worden.
OKU Business Partners heeft twee geweldige workshops voor detaillisten georganiseerd over social media. De workshops worden gegeven door communicatieadviseur Ankie Persoons, die specialist is op dit gebied. De eerste workshop staat gepland op 10 oktober en gaat over het gebruik van Twitter, de tweede is op 24 oktober en gaat over Facebook. Bijwonen van een workshop kost € 70,- en de workshops vinden plaats op de speciaal hiervoor ingerichte OKU-stand (6.F608) op de zesde verdieping van het Beatrixgebouw in Utrecht. Aanvang 9.30 uur en de workshop duurt tot circa 12.15 uur. Aansluitend wordt u een lunch aangeboden. Snel inschrijven is noodzakelijk via
[email protected].
Nieuwe verpakking Racetin Enorm aantal bezoekers Gamescom Met een klinkend record wat betreft aantal bezoekers en aantal exposanten onderstreepte Gamescom 2011, die in augustus in Keulen werd gehouden, nogmaals haar positie als ’s werelds grootste gecombineerde vakbeurs en publieksevenement voor interactieve games en entertainment. Maar liefst 557 bedrijven uit 39 verschillende landen toonden hun games (2010: 505). Meer dan 5000 journalisten deden daar verslag van en het evenement trok niet minder dan 275.000 bezoekers (2010: 254.000), een stijging van maar liefst acht procent! Van de bezoekers kwamen er 21.400 voor de vakbeurs. 28
Spectron nieuwe agent New Bright Toys Spectron heeft eind augustus het agentschap voor de Benelux van het RC-merk New Bright overgenomen van Nubimex. Voor Spectron is het een logische uitbreiding van het assortiment met RC-bestuurd speelgoed. Naast het merk New Bright is ook het agentschap overgenomen van Ryo Games. Dit merk is bekend van elektronische spellen zoals Zeeslag en een lijn schaakcomputers. Ook heeft Ryo Games een uitgebreide lijn elektronische reisspellen in de vorm van ‘braingames’.
Auldey Toys heeft de verpakking van haar RC-bediende automodellen van het merk Racetin in schaal 1:16 vernieuwd. Opvallend daarbij is, dat de auto schuin in de verpakking is geplaatst, opdat de consument nog beter zicht heeft op het model. Pictogrammen op de verpakking geven een duidelijke indruk van de mogelijkheden van het model. Racetin is verkrijgbaar bij De Tombe Toys for Boys and Men in Oegstgeest. Zie ook: www.detombe.nu.
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
REPORTAGE
JPM Toys
Kwaliteitsmerken voor de Benelux JPM Toys uit Brussel is een familiebedrijf en leverancier van een paar fameuze speelgoedmerken in de Benelux. Voor Nederland is PIU aangewezen als commercieel agent. Alles startte tien jaar geleden met de distributie van het Spaanse merk Educa.
Educa is marktleider in Zuid-Europa en LatijnsAmerika in puzzels en spellen, en staat bekend om de kwaliteit van haar legpuzzels. Kwaliteit in de zin van het goed aansluiten van de stukjes en de kwaliteit van de gekozen afbeeldingen. De markt moest veroverd worden, maar dat lijkt ook behoorlijk goed te lukken. Marc Tommen, verkoopleider verklaart: “Wij zijn met Educa gestart met de verkoop aan speciaalzaken, omdat de kwaliteit vooropstaat. Boosterbox heeft voor een groot deel de distributie voor ons in handen.”
Puzzels van Educa
stempelt, en dan is het fijn als er voldoende keus is. Er is geen merk als Aladine met zo veel keus in creatieve motieven.” BestSaller is een merk dat zwaarden en schilden maakt, niet van hout, maar van een zacht, maar degelijk kunststof, dus totaal ongevaarlijk. Geomag Tommen: “Een paar jaar geleden klopte Geomag bij ons aan om hun producten in de Benelux te vertegenwoordigen, en daar zijn wij heel trots op.” Geomag heeft een nieuwe eigenaar en levert nog altijd de bekende magnetische staafjes en metalen knikkers. Voor de speelgoedbranche zijn die nu zo groot uitgevoerd dat inslikken onmogelijk is. Geomag is dus volledig veilig. Bresser Een tijd geleden besloot het Duitse bedrijf Bresser, gespecialiseerd in optische apparatuur, een lijn op te zetten voor kinderen. Ze hebben toen een aantal producten ontwikkeld die eenvoudiger uitgevoerd zijn, maar wel met dezelfde professionele kwaliteit. De lijn bestaat onder andere uit telescopen, microscopen en verrekijkers. Heel fraai is de digitale handmi-
Nostalgische poppenkast van Vilac
croscoop. Bresser levert dus geen speelgoed, maar wel fijne producten waarmee oudere kinderen veel kunnen ontdekken. Buki Sinds dit voorjaar zijn producten van Buki aan het leveringsprogramma toegevoegd. Buki heeft een lijn met hoogkwalitatieve, Nederlandstalige wetenschapsdozen. Met name de reeks gebaseerd op groene energie verkoopt heel erg goed: windenergie, voertuigen op zonne-energie, waterenergie, het is allemaal heel populair. Kijk voor meer informatie op www.jpmtoys.com of www.piu-fashion.nl.
Moulin Roty Moulin Roty is een Frans bedrijf dat inmiddels al zeven jaar vertegenwoordigd wordt. Het bedrijf is gespecialiseerd in decoratieve babydecoraties en speelgoed, waaronder knuffels en houten speelgoed. Moulin Roty heeft een catalogus vol met puur nostalgisch speelgoed. Vilac Tommen: “In België leverden wij een aantal grote lijnen aan de hypermarkten, maar daar zat nauwelijks toekomst in. Toen wij het Franse merk Vilac aan ons portfolio konden toevoegen hebben wij het roer volledig omgegooid en zijn ons gaan richten op speelgoed dat meer in de speciaalzaken verkocht wordt. Vilac is perfect. Bij het topmerk Vilac primeert de uitstraling en de kwaliteit.” Aladine en BestSaller Later werd ook Aladine aan het assortiment toegevoegd, een Frans product, bestaande uit een lijn kinderstempels. Tommen: “Ieder kind
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
Een microscoop in professionele kwaliteit
29
REPORTAGE
Carter Keithley
“Speelgoedindustrie VS richt zich op buitenland” In een exclusief interview met Daniele Caroli van het Italiaanse speelgoedvakblad Giochi & Giocattoli stelt Carter Keithley, president van de Toy Industry Association (TIA) in de VS, dat Amerikaanse speelgoedproducenten steeds vaker het groeipotentieel van buitenlandse markten zullen benutten, omdat in de thuismarkt echte groei nog maar mondjesmaat te halen valt. De TIA helpt haar leden om nieuwe markten te betreden.
Carter Keithley: “Als handelsassociatie zijn we erg kien om onze leden te helpen, maar vooral zijn we er in geïnteresseerd om een tweerichtingsverkeer op te bouwen. We helpen onze leden deel te nemen aan buitenlandse beurzen in Neurenberg, China en Hong Kong, en aan de andere kant proberen we bij Europese inkopers belangstelling te kweken voor de Amerikaanse markt. Wij kunnen zelf twee belangrijke inkoopmomenten aanbieden: de Fall Toy Preview die in oktober gehouden wordt in Dallas, speciaal gericht op het grootwinkelbedrijf en daarom gebaseerd op afspraken, en de International American Toy Fair die in februari gehouden wordt in New York en die uitgebreider, opener en veel spectaculairder is.” Een dynamische speelgoedmarkt in de VS “De resultaten in de Amerikaanse speelgoedbranche over 2010 waren goed”, aldus Keithley. “Er was een groei van 1,9 procent. Vooral pluche en constructiesets verkochten goed. We zagen ook een flinke groei in online verkopen en dat is bepaald geen geringe markt geworden, met een speelgoedaandeel van 13 à 14 procent. Het is heel verheugend om de markt te zien groeien, zeker in een jaar zonder echte blockbuster of hype. Amerikaanse families sparen de laatste twee jaar veel, en als natie werken we hard om onze financiële situatie weer gezond te krijgen. De speelgoedbranche is weliswaar niet recessieproof, maar we hebben uiteindelijk slechts één slecht jaar gehad: 2009, en toen was de terugval uiteindelijk niet meer dan één procent, terwijl andere industrieën, zoals de automobielindustrie en de bouw, maar liefst vijftig procent terugvielen.” Speelgoed een magisch, maar ook riskant product Volgens Carter Keithley is het magische aspect van de speelgoedbranche haar onvoorspelbaarheid. “Ik ben er al helemaal aan gewend geraakt dat mensen mij voor het eindejaarsseizoen vragen welk speelgoed het meest zal verkopen en ik zeg nu altijd maar: ik weet dat pas
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
als de kinderen het mij zeggen. Iedereen in de branche probeert een hit in handen te hebben, maar uiteindelijk wordt de keus bepaald door kinderen, gebaseerd op vaak andere overwegingen dan de handel. En dit is tegelijkertijd het griezelige aspect ervan. Je kunt veel investeren en die investeringen volledig kwijtraken, of je hebt een hit voor een jaar en je maakt daarop gebaseerde afspraken voor het volgende jaar. Maar wat als er geen goede opvolging is? De speelgoedmarkt in de VS is volwassen. We maken deugdelijk speelgoed dat soms generaties lang meegaat en we committeren ons aan milieudoelstellingen en willen niet dat consumenten ons speelgoed zomaar weggooien. Maar we hebben aan de andere kant wel nieuwe aankopen nodig. Daarom is de buitenlandse markt van veel betekenis voor Amerikaanse speelgoedproducenten. De Amerikaanse bevolking groeit wel, maar niet zo snel als bijvoorbeeld die in Brazilië, China of India. Dus daar zit ons groeipotentieel, en daarom helpen we als brancheorganisatie onze leden en met name de kleinere bedrijven om in het buitenland een afzetmarkt te vinden; een complexe activiteit. Volgens Keithley heeft ook de Europees-Russische markt een groot potentieel nu de bevolking het daar steeds beter krijgt.” Welkom op de Amerikaanse markt Buitenlandse bedrijven moeten niet té bang zijn voor de strenge regelgeving in de VS. Keithley: “In feite zijn de meeste regels nu bekend en vastgelegd, dus een buitenlandse fabrikant kan met vertrouwen de Amerikaanse markt betreden, zoals zovelen al hebben gedaan. Maar men moet alert zijn en zorgen op de hoogte te zijn van alle veiligheidseisen, een laboratorium vinden, en soms ook een advocaat om alle documentatie te beoordelen op rechtsgeldigheid in de VS. Niets is onmogelijk, maar in feite is het ook niet eenvoudig.” Het Italiaanse speelgoedvakblad Giochi & Giocattoli is - net als Speelgoed en Hobby - lid van ITMA. Daniele Caroli is hoofdredacteur. 31
REPORTAGE
Larsen en Iversen, Noorwegens enige speelgoedfabrikanten
Typische puzzels van Larsen
Noorwegens enige échte producent (met productiefaciliteit in Noorwegen) is L.A. Larsen AS in Flekkefjord aan de zuidkust. Het bedrijf ontwerpt en fabriceert legpuzzels van stevig karton. De puzzels zijn totaal anders dan die van andere fabrikanten. De snijmessen volgen
meer de contouren van de afbeelding, waardoor je ongelijke stukjes krijgt in verschillende vormen. De puzzels worden in het geheel aangeboden in een kader en niet in een doos, zoals gebruikelijker is. Pål Larsen (63) en zijn zoon Lars Christian (37) hebben het bedrijf internationaal op de kaart weten te zetten en zijn al sinds 1971 exposant op de Spielwarenmesse. De belangrijkste markten voor de onderneming zijn - naast de Scandinavische landen - Duitsland, de Baltische staten en Nederland. Ukraine, Turkije en Rusland worden ook steeds belangrijker. Drukken, snijden, verpakken en de marketing van de producten: alles gebeurt in dat kleine stadje tussen Stavanger en Kristiansand. In Nederland zijn de producten verkrijgbaar via Schoolsupport. De andere ontwerper en ontwikkelaar is Torger S. Iversen uit Stavanger was jarenlang leverancier van hobbymaterialen tot die sector ten dode opgeschreven was. Directeur Einar Iversen is nu eigenaar van het character Elias (een kleine reddingsboot). Het character is razend populair in Scandinavië en Iversen laat veel merchandise maken in het Verre Oosten. Naast Elias zijn er nog de characters ‘The Old Grey Tractor’, ‘Captain Sabeltooth’, ‘Knerten’ en ‘Torsi’.
Schitterend licentiecharacter van Torger S. Iversen
Popobe verovert Europa Al een aantal jaren zijn designer toys op de markt, die door verzamelaars uit de hele wereld gespaard worden. Het gaat hierbij om kunststof poppetjes, waarvan de opdruk in eerste instantie door kunstenaars ontworpen werden. Die bestaan nog steeds, en worden vaak in gelimiteerde oplage uitgegeven. Maar ook de massamarkt wordt nu bediend en Popobe is daar een goed voorbeeld van. Popobe is al een groot succes in de VS, China en Engeland. Er zijn verschillende afmetingen verkrijgbaar, maar voorlopig zijn de figuurtjes alleen uitgevoerd als sleutelhanger van acht centimeter, met de vorm van een beertje. De decoraties verschillen echter en inmiddels zijn er al meer dan driehonderd decoraties gebruikt. Ook hier zitten ontwerpen van grote artiesten tussen.
doos, die at random gevuld worden. De winkelier zelf kan dus niet kiezen welke modellen hij wil hebben. Popobe is verkrijgbaar bij Asmodee Benelux, telefoon 0032 2 725 52 20.
De beertjes zijn verpakt in een doorschijnend zakje. De consument kan dus zien wat hij koopt. Ze zijn per 36 verpakt in een display-
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
33
Niet langer wachten, direct naar Drachten! Dagros Non-food is een eigenzinnige, Friese groothandel met klanten in heel Noord- en Midden-Nederland. Wij zijn onafhankelijk en dus uniek. U vindt bij ons 50.000 verrassende artikelen, met altijd de nieuwste trends. En tóch hele kleine prijsjes. Wij houden de inkoop helemaal in eigen hand. Dat betekent: veel eigen import, veel vrije handel, dus een hoge marge voor u.
De Hemmen 56, 9206 AG Drachten Tel.: (0512) 51 74 17, Fax: (0512) 53 30 13 E-mail:
[email protected]
Binnenkort ook via www.dagros.nl
REPORTAGE
Spin Master
Succes met innovatief speelgoed Het is nog geen jaar geleden dat de Canadesese speelgoedproducent Spin Master een eigen verkoopkantoor voor de Benelux opende in Amsterdam. Het bedrijf introduceerde zoveel mooie, innovatieve merken dat succes niet uit kon blijven met als bekroning maar liefst twee nominaties voor de Verkiezing Speelgoed van het Jaar. De snelheid waarmee dat succes komt verbaast echter iedereen. Personele uitbreiding kon ook niet uitblijven en in Amsterdam werken nu acht mensen. De resultaten blijven niet uit, waarbij Spin Master bijvoorbeeld in Belgie binnen vier maanden in de topdrie staat in de categorie ‘Playsets and figurines’ voor meisjes, wat te danken is aan de succesvolle introductie van Zoobles. Voor het najaar komen er naast Mama’s & Babies waarvan de speelset genomineerd werd voor de verkiezing Speelgoed van het Jaar - nog twee heel leuke speelwerelden bij. De Chatteroos kunnen praten en de Dressoobles krijgen kleding en accessoires. Van beide characters komen er uiteraard mooie speelsets. Tech Deck Ook Tech Deck doet het enorm goed waarbij de tv-ondersteuning en een zomer promotie voor de consument een fantastische push heeft gegeven. Spin Master is vastberaden het merk de komende maanden verder te gaan ondersteunen met tv, een displayprogramma en leuke promoties, waardoor Tech Deck dit jaar een indrukwekkende groei zal gaan behalen.
Magische klei Inmiddels ligt het in de winkel en het is een fascinerend product: Moon Dough, een superlichte klei die nooit uitdroogt. Dat is het belangrijkste kenmerk, maar er is meer: het geeft niet af, dus de kinderhandjes blijven schoon en met diverse vormpjes die zijn bijgesloten kun je er schitterende 3D-figuren mee maken. Naast de Magic Zoo, die werd genomineerd voor de verkiezing Speelgoed van het Jaar, komen er nog vier andere sets: Ocean Pals, Grocery set, Breakfast en Ice Cream set. Met de laatste set kun je bijvoorbeeld schitterende schepijsjes maken. Moon Dough geeft heel veel speelwaarde voor een zeer aantrekkelijke prijs.
de muur of zelfs op het plafond kunt laten rijden. Het is werkelijk verbluffend om te zien hoe dat autootje zich over de muur verplaatst! Besturen doe je door de controller voor het voertuig te richten. Het volgt dan feilloos de infrarood-lichtstraal. De adviesprijs is € 39,99. Zowel de Vectron Wave als de Laser Zero Gravity krijgen in het najaar tv-ondersteuning.
Air Hogs We eindigen waar het eigenlijk allemaal mee begon. Air Hogs bestaat uit een schitterende lijn RC of LED-bestuurde voer- en vliegtuigen. Bijzonder innovatief is de Vectron Wave, waarvan er alleen al in de VS zo’n 600.000 zijn verkocht! Het is een vliegende schotel die je met de hand bestuurt en die is uitgerust met een hoogtesensor. Lang wachten om op te laden hoeft niet, want dat is in tien minuten gebeurd. Met de prijs zal iedereen uit de voeten kunnen: € 29,99. Werkelijk uniek is de Zero Laser Gravity, een licht voertuig dat je over een glad-
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
35
The world of toysThe at aworld glance at a glance The world of toysofattoys a glance Giochi & Giocattoli Via Rizzoli 8 20132 Milano Italy Telephone: +39 02 503 61 E-mail:
[email protected] Baby, Hobby & Leketøy c/o Press Telegraph A/S Postboks 1559 - Vika 0117 Oslo Norway Telephone: +47-22- 4405 06 E-mail:
[email protected] Toys ‘n’ Playthings 1 Churchgates The Wilderness Berkhamsted, Herts HP4 2UB United Kingdom Telephone: +44 -1442-289930 E-mail:
[email protected] www.toysnplaythings.co.uk
The Toy Book 307 7th Avenue, Room 1601 New York, NY 10001 USA Telephone: 212-575-4510 E-mail:
[email protected] www.toybook.com
Toy & Hobby 101 Fu Xing Men Nei Street Beijing 100031 China Telephone: +86-10-660 526 25 E-mail:
[email protected] www.toys-yourlinktochina.org
Juguetes B2B Provenza St. 249-251 4th floor - 2nd door 08008 Barcelona Spain Telephone: +34 93 325 3287 E-mail:
[email protected] www.edicionesjust.com
Speelgoed en Hobby Postbus 7105 2701 AC Zoetermeer The Netherlands Telephone: +31 (0)79 320 31 23 E-mail:
[email protected] www.speelgoedenhobby.nl
Das Spielzeug Franz-Ludwig Strasse 7a 96047 Bamberg Germany Telephone: +49 (0)951 861 163 E-mail:
[email protected] www.dasspielzeug.de
Toys & Games Magazine LEO bvba Rue des Ixellois 1 - 4000 Liège Belgium Telephone: +32 (0)4 224 7873 E-mail:
[email protected] www.tgmagazine.be
Weekly Toy News 4/F, AT Bldg., 1-2-3 Kotobuki Taito-ku Tokyo 111-0042 Japan Telephone: +81-3-3842 6001 E-mail:
[email protected]
Leksaks revyn Box 7777 103 96 Stockholm Sweden Telephone: +46 (0)8 505 970 50 E-mail:
[email protected] www.leksaksbranschen.se
S´wiat Zabawek ul. Kierbedzia 4 00-728 Warszawa (Warsaw) Poland Telephone: +48 (22) 32 01 532 E-mail:
[email protected] www.unit.com.pl
All these leading toy trade magazines are members of:
international toy magazines association
President: Mr. Daniele Caroli Giochi & Giocattoli Italy Telephone: +39 02 45483728 E-mail:
[email protected]
Glob partn al e in the rs promo t of toyion s
REPORTAGE
Game Mania
Sterke cijfers game-industrie en goede vooruitzichten Belangrijke titels in de top 10 De titels FIFA 11 en Call of Duty Black Ops, die momenteel beide erg hoog genoteerd staan in de top 10, krijgen de komende maanden opvolging van FIFA 12 (29-9) en Call of Duty Modern Warfare 3 (8-11). Titels die gegarandeerd weer tot lange rijen zullen leiden en heel wat uren spelplezier aan menig gamer zullen bieden. Uren spelplezier zijn ook van de Pokémon-reeks afkomstig: de 15 jaar geleden gestarte animatieserie blijkt nog altijd een succes te zijn bij jong en oud, en bezet dan ook met Pokemon Black en White twee plaatsen bij de tien bestverkochte games van 2011.
Gamespeciaalzaak Game Mania kijkt met commercieel manager Karl Adriaensen terug op de eerste maanden van het jaar 2011 en doet een aantal voorspellingen voor de laatste maanden van dit jaar. Zo verwacht de gamespeciaalzaak verschillende prijsdalingen op belangrijke consoles en een aantal sterke nieuwe verschijningen later dit jaar. Game Mania heeft momenteel vijftig winkels in Nederland en vijfendertig in België. De keten is zowel in Nederland als in België uitgeroepen tot Beste Winkelketen in de categorie cd, dvd en games. Game Mania opende de eerste winkel in 1992 in Merksem (Antwerpen-België) en is ondertussen uitgegroeid tot de grootste videogame-franchiseketen in de Benelux. De succesformule zal de komende jaren nog verder uitgerold worden op de Belgische, maar sinds 2008 vooral ook op de Nederlandse markt. De algehele organisatie en administratie vindt plaats in het hoofdkantoor te Oelegem, nabij Antwerpen in België. Free Record Shop Holding is sinds maart 2006 eigenaar van PB Projects NV en het Game Mania Concept, waarbij PB Projects NV fungeert als werkmaatschappij binnen de Free Record Shop Holding. Nintendo scoort goed in 2011 met DS en Wii Tot nu toe blijkt 2011, ondanks de recessie, op het gebied van games een goed jaar te zijn. Zowel de Wii als DS van Nintendo worden
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
goed verkocht in de diverse Game Maniawinkels. “De verkoop van de Nintendo Wii is na de prijsdaling begin dit jaar bij Game Mania maar liefst vijf keer hoger dan vorig jaar en de Nintendo DS blijkt zelfs de bestverkochte handheld te zijn”, aldus Karl Adriaensen. Nintendo 3DS komt terug na prijsverlaging De Nintendo 3DS werd dit jaar met grote trom gelanceerd, maar echt aanslaan doet hij voorlopig nog niet. “De handheld kende nochtans een sterke start, maar de verkoop viel daarna opmerkelijk stil. Vanaf half augustus is de prijs echter sterk verlaagd (van 249 naar 159 euro bij Game Mania), waardoor we een toename in de verkoop verwachten. Zeker ook omdat er met het eindejaar in zicht veel nieuwe 3DStitels zullen uitkomen, en veel producenten de DS-software laten voor wat het is en overschakelen op de 3DS.” Prijsdalingen voor verschillende consoles Game Mania verwacht naast de recente prijsdaling van de 3DS, nog meer spectaculaire prijsdalingen tegen het einde van het jaar. Zo is, met het oog op de sterk gestegen verkopen van de Nintendo Wii, ook de Sony Playstation 3 recent in prijs gedaald. Daarnaast verwacht de keten nog prijsacties op de Xbox 360. “Met deze prijsdalingen, samen met de grote releases die gepland staan tijdens de komende maanden, kan de game-industrie een mooi najaar tegemoet zien”, aldus Adriaensen.
LA Noire tot op heden bestverkochte game van 2011 Naast de bekende titels is dit jaar tot op heden vooral het jaar van LA Noire gebleken. Producent Rockstar, bekend van onder andere de Grand Theft Auto-serie, heeft met deze game die je als een film ervaart, weer een voltreffer in handen. Gamers lossen massaal de moorden en andere misdrijven op met agent Cole Phelps, en de game verslaat - geheel onverwacht - in het eerste en tweede kwartaal van 2011 zelfs alle gevestigde namen op de Nederlandse gamesmarkt.
Bestverkocht Nederland eerste halfjaar 2011: Software: LA Noire FIFA 11 Killzone 3 Call of Duty: Black Ops Pokémon White LittleBigPlanet 2 Mortal Kombat Pokémon Black Just Dance 2 Donkey Kong Country Returns Hardware: Nintendo DS Nintendo Wii PlayStation 3 Nintendo 3DS Xbox 360 PlayStation Portable (PSP) PS2
37
REPORTAGE
Ankie Persoons
Social media in de retail Gedurende de Trade Mart konden bezoekers op de stand van OKU Businesspartners een presentatie krijgen over het gebruik van social media in de retail. Dit initiatief van OKU Businesspartners, in samenwerking met communicatieadviseur Ankie Persoons was een groot succes en maakte veel ondernemers attent op het inzetten van social media voor hun winkel.
Ankie Persoons is al tien jaar zelfstandig communicatieadviseur en specialist op het gebied van internetcommunicatie en websiteprojecten. Vanuit haar expertise in communicatie is ze ook gaan kijken hoe social media toegepast kunnen worden bij bedrijven. Regelmatig geeft ze lezingen om ondernemers te laten zien hoe social media ingezet kunnen worden ter ondersteuning van de bedrijfsvoering. Ze legt bijvoorbeeld uit hoe een ondernemer een goed LinkedIn-profiel kan maken, of hoe hij beter vindbaar wordt bij Google, want ook daar kunnen social media heel goed bij helpen. Transactiegericht Persoons: “Wat ik zie is dat retailers heel transactiegericht zijn: ik heb een mooie winkel en wacht nu op een klant. De klant komt, koopt iets (of niet), en gaat weer weg. Einde transactie. Maar winkeliers voelen ook de druk van online, om maar wat te noemen. Zeker voor duurdere artikelen zoeken mensen eerst op het web en kijken of het product ergens anders goedkoper is. Vaak is dat ook zo, want een webwinkel heeft niet de kosten van een fysieke winkel. Hoe kan ik mij nu als fysieke winkel tegen die druk wapenen? Winkeliers kunnen zelf een webshop openen om hun pro-
ducten breder aan te bieden. Sommigen doen dat goed en halen daar een substantieel deel van de omzet uit, maar anderen besteden er te weinig aandacht aan of investeren er te weinig in, waardoor de webshop een zachte dood sterft. Anderen begrijpen weer niet waarom hun webshop zo slecht te vinden is in Google. Voor dat laatste kan ik dan al vaak vijf tips geven waardoor ze beter gevonden zullen worden. Dat komt omdat mensen zich veel te weinig scholen om een webshop te beheren. Relatiegericht Naast een webshop openen kunnen ze ook een nauwere band aangaan met hun klanten. Dus niet meer dat transactiegerichte, maar meer het relatiegerichte. Hoe zorg je er nu voor dat de klant bij voorkeur terugkomt bij jou of over jou vertelt aan zijn vrienden en familie? Jouw ambassadeur wordt? Je kunt daar in de winkel aan werken door een prettig contact met je klant aan te gaan, ze te adviseren of ze iets mee te geven, maar je kunt ook de social media heel goed inzetten, om tussen de winkelbezoeken door het contact te onderhouden. Dat doe je door te zorgen dat klanten jou gaan volgen op Twitter, zodat ze regelmatig iets van je zien. Maak dan niet de fout door ze te bestoken
met aanbiedingen, want het is gewoon niet leuk om een reclamekanaal te volgen. Probeer liever die mensen een goed gevoel, een beleving mee te geven. Vertel: wat is het vandaag slecht weer en geef ze een tip om ietssamen met hun kinderen te doen. Probeer op die manier interactie te zoeken en geef je mening. Je kunt ook zeggen: ik heb een nieuw spel en dit is wat ik ervan vind, inclusief de dingen die je er niet zo goed aan vindt. Dan gaan mensen je vertrouwen. Je maakt van je klant je ambassadeur, omdat je regelmatig in beeld bent met interessante content, en zo gaat hij een sterkere band met je ervaren. Dan wordt het logisch om je aan te bevelen. Mijn speelgoedwinkel twittert op een gegeven moment: ik heb hier Aquaplay staan met een beschadigde doos en die mag voor een aardig prijsje weg. Dat bericht wordt dan door mij geretweet, want ik heb veel volgers met kinderen, voor wie dat wellicht interessant is. Bij Facebook heb je bovendien nog meer ruimte (bij Twitter kun je immers maar 140 karakters kwijt) en kun je met verhaaltjes, filmpjes en foto’s werken. Doe eens een wedstrijd op Facebook: wie bouwt de hoogste Kapla-toren? Als iemand dan klikt op ‘Dat vind ik leuk’, dan lezen al zijn vrienden dat ook en zo maak je van je klanten je ambassadeurs. Dat is hoe je als retailer social media heel goed in kunt zetten. Het leuke is: alle social media zijn gratis in gebruik. Gebruik dus de rustige momenten in je winkel om actief te werken aan de relatie met je klanten. Beter vindbaar bij Google Relaties bouwen en verdiepen, luisteren naar de markt, ambassadeurs kweken, kijken wat je concurrent doet: daar helpt social media bij. Besef overigens dat jouw concurrent ook alles van jou te weten kan komen. Op Twitter hoef je geen volger te zijn om alles van iemand te kunnen lezen. Ook helpt social media bij de vindbaarheid op Google. Als je jezelf Googlet staat vaak je LinkedIn-profiel bovenaan. LinkedIn en Google zijn goede vrienden. En dat geldt niet alleen voor je naam, maar ook voor andere trefwoorden die je in je LinkedIn-profiel verwerkt.” www.oku.nl
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
39
NIEUWE PRODUCTEN
DOODLE BROOD
Op de boerderij
Met Doodle Brood is het gegarandeerd plezier in de keuken. Het maken van Doodle Brood is net zo leuk als het eindresultaat. Maak de mooiste creaties en verwerk met de vormpjes een ster of een hart in het brood, of verzin zelf een vorm. Kijk op www.doodlebread voor de instructievideo. Mini (foto): € 19,95 en Maxi: € 29,95. Seedling-NL BV
Pr i n c e s s D S C o n s o l e J e w e l C a s e Een prinses kan niet zonder juwelenkistje. Nog mooier is het als dat ook een beschermkoffer in hard materiaal voor haar DS lite, DSi of 3DS blijkt te zijn. Twee in één dus. Het kan zelfs nog mooier met de Prinses DS Secret Pack erbij, een bundel met een halsketting met hartvormige hanger, een sleutel (tevens stylus) voor het kistje en drie opbergdoosjes voor games. Princess DS Console Jewel Case: € 12,99 en met de Princess DS Secret Pack er bij: € 19,99. Thrustmaster
De serie ‘Klik en Speel’ bestaat uit twee boekjes met vier klikbeestjes en twee grotere boekjes met vijf klikbeestjes. De figuurtjes zijn voorzien van drukknopen en kunnen zo, keer op keer, op de pagina’s geklikt worden. Het materiaal is heel stevig, zodat het lang meegaat. Kleinere boekjes kosten € 4,99, grotere (waaronder dit boek) € 5,99. Rebo Publishers
Zipfel Bob Sleeën kan ook anders, bijvoorbeeld met deze zeer wendbare Zipfel Bob. Sturen doe je door je gewicht te verplaatsen en een klein beetje sneeuw is al voldoende voor veel plezier voor jong en oud. De slee is vervaardigd van hoogwaardig HDPE en heeft een adviesprijs van €55,-.
HAPPY PLATE
Ridder Ride
Lust ik niet, wil ik niet! Dit komt niet meer voor wanneer eten ook leuk wordt. De Happy Plate helpt daarbij. Het vrolijke gezichtje op de Happy Plate kan met eten vrolijk versierd worden en welk kind wil er dan niet van eten? Gemaakt van melamine en kan veilig in de vaatwasmachine. Adviesprijs: € 9,95. Xplorys B.V.
3D Dino-maskers Een schitterend dinomasker bouwen om er daarna heerlijk mee te spelen. Dat kan met deze fraaie sets. Alle ingrediënten om zo’n fraai masker te maken zijn aanwezig: papier, karton, verf en kwast, ogen en zelfs tape. Er zijn drie verschillende modellen die naar voorbeeld of met eigen creativiteit gemaakt kunnen worden. Adviesprijs per set: €19,95. Kakels
Kijk voor alle contactgegevens op: www.speelgoedenhobby.nl/leverancierzoeker
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
41
IN DETAIL
Veel etalageruimte, die ook echt gebruikt wordt
Top1Toys Het Groene Draakje
Meer feestartikelen in assortiment De Badhuisstraat in Scheveningen is een leuke winkelstraat buiten het centrum, en om die reden vind je er uitsluitend zelfstandige winkeliers, met aparte winkeltjes. De winkel van Top1Toys behoort dan wel tot een keten, maar de eigenaar is natuurlijk ook zelfstandig. Voor Theo Groen was Top1Toys een heel bewuste keuze. De winkel is goed herkenbaar door de grote, aantrekkelijke etalages. De winkel zelf is ruim opgezet, met - door verbouwingen - wel veel hoeken. Ook is er later een naastgelegen winkelpandje bijgetrokken, wat weer een doorgang opleverde. Maar de winkel is goed opgeruimd en ziet er heel gezellig uit. Vier jaar geleden nam Theo de bestaande Top1Toys-vestiging over. De vorige eigenaar was na 35 jaar aan zijn pensioen toe. Wat voorgeschiedenis betreft was het overnemen van een speelgoedwinkel (zoals eigenlijk wel vaker het geval is) niet direct logisch, want Theo werkte voorheen in de automobielbranche. Die branche stond al tijden erg onder druk en hij was er, naar eigen zeggen, “helemaal klaar mee.” Dan liever zelfstandig worden en een winkel starten, en omdat hij wel wat affiniteit met speelgoed had, moest het een speelgoedwinkel worden. 42
Bewuste keuze voor Top1Toys De keuze voor Top1Toys was heel bewust. Theo: “Ik heb van tevoren alle mogelijkheden goed bekeken, en wilde mij in ieder geval aansluiten bij een inkooporganisatie, vooral vanwege het speelgoedboek voor het najaar. Dat is zo’n belangrijk promotie-instrument, daar kun je eigenlijk nauwelijks zonder. Daarnaast zijn er het hele jaar door ook nog folders die de verkoop stimuleren. Daar kwam bij dat ik, wanneer Theo Groen, actief bezig met de bedrijfsvoering
ik mij aansloot bij een inkooporganisatie, wel graag baas in eigen winkel wilde blijven. Ja, dan blijft eigenlijk alleen Top1Toys over. Het heeft daarna nog enige tijd geduurd voor de match gemaakt was tussen mijn wens een speelgoedwinkel te beginnen en het zoeken naar een mogelijke koper door de bestaande Top1Toys-winkel. Ik heb de winkel nu vier jaar en het bevalt uitstekend. De locatie is ook heel prettig. Klanten komen hier maar zelden toevallig langs, maar komen heel bewust om te kopen. Multimedia afgestoten Theo: “Het is natuurlijk nooit vanzelfsprekend dat mensen je winkel binnenkomen. Daar moet je wel wat voor doen. Ik doe dat door middel van een mooie etalage en door constant na te denken over welke producten je - naast een standaardassortiment - in je winkel wilt hebben. Multimedia heb ik nu nauwelijks meer. Toen ik de winkel startte werden de Wii en de DS erg populair. Daar heb ik er toen heel veel van verkocht. Nu, met de recessie, is er amper vraag naar en heb ik dat assortiment voorlopig afgestoten. Als er weer iets nieuw komt, dan stap ik er wel weer in. Maar naar de nieuwe Nintendo 3DS is ook bijna geen vraag, dus die leg ik dan ook niet op de plank. Ik focus mij dan liever op andere groepen.”
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
De winkel maakt een gezellige indruk
Goede vertegenwoordiger belangrijk Opvallend in de winkel is twee meter schapruimte voor Top Model. Dit is een assortiment met leuke gifts voor meisjes vanaf zes à zeven jaar. Ook is er een fraaie display van Trixibelles, gericht op meisjes van vier tot zes jaar. Beide labels zijn van het Duitse merk Depesche, bekend als eigenaar van Diddl. Deze producten verkopen bijzonder goed en zijn een welkome aanvulling op het assortiment. Verder is de verkoop in Lego gigantisch: maar liefst twintig procent van de omzet komt op rekening van dit merk. Theo weet zeker dat de hulp van de zeer Nu al veel feestartikelen en dat worden er nog meer
Netjes en opgeruimd
actieve vertegenwoordiger van Lego daaraan bijgedragen heeft. Deze bemoeit zich actief met de presentatie en de resultaten zijn er dus naar. Datzelfde ziet Theo ook bij Depesche en daarom plust hij met deze artikelen ook flink. Het laat maar eens zien hoe belangrijk een goede vertegenwoordiger kan zijn. Om de etalage te verfraaien zorgt Lego ook voor kanten-klare modellen en dat is hulp die een ondernemer gebruiken kan. Wat verder goed verkocht heeft zijn knutselartikelen in het algemeen en ook Barbie verkoopt heel goed in Scheveningen. Theo:
“Ik heb mijn twijfels nog over Monster High, maar je weet het nooit zeker. Deze buurt reageert altijd heel snel op rages, dus ik zal het wel snel merken.” Chuggington heeft helemaal Thomas vervangen in het Groene Draakje. Verder valt in de winkel de display van het merk van schrijf- en tekenartikelen Stabilo op, want dat merk kom je in speelgoedwinkels nauwelijks tegen. De vrouw van Theo, Diane, kwam dat merk tegen op de NOT-beurs en hij is er best tevreden mee. Lucratieve feestartikelen Omdat er steeds vaker gevraagd werd naar feestartikelen, heeft Theo een redelijke collectie opgenomen, voornamelijk van Folat en Moret Feestartikelen. Achter de toonbank staat een fles Helium, waardoor hij ook opgeblazen ballonnen kan leveren. Omdat deze handel erg lucratief blijkt, gaat hij binnenkort een stuk magazijn bij de winkel betrekken om zo plaats te maken voor een aanzienlijke uitbreiding van dit programma. Theo: “Ik had door dat ik veel te vaak klanten aan het doorverwijzen was. Bovendien zijn de marges op deze artikelen ook nog aantrekkelijk.”
Plaats winkel: Scheveningen Winkel bestaat sinds: 2007 Verkoopoppervlakte: 180 m² Aantal medewerkers: 1 ft, 2 pt Website: www.hetgroenedraakje.nl
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
43
Gebr. Simon Speelgoed met speelwaarde G. Stephensonstraat 20 8013 NK Zwolle Ind. terr. “Marslanden” sektor E TradeMart Utrecht: 6F 600
Tel: 038 - 4600015 Fax: 038 - 4600016 Internet: www.simonzwolle.nl Email:
[email protected]
OPLEIDING EN TRAINING
Het recht van de klant Al vaker hebben we in deze rubriek de consumentenkoop besproken, maar in de praktijk blijken er nog altijd onduidelijkheden te bestaan bij detaillist én klant. De belangrijkste punten waarover vragen komen worden hieronder besproken.
De Gebra tegoedbon is te bestellen via www.gebra.nl/webwinkel
Koop = koop Het kopen van een artikel in de winkel is feitelijk het sluiten van een koopovereenkomst. De klant betaalt en de verkoper geeft het gekochte artikel mee. Vanaf het moment dat de klant heeft betaald en het gekochte artikel in handen heeft (bij de toonbank of na bezorging), ligt het risico volledig bij de koper. Raakt de koper het artikel kwijt of vindt hij het achteraf toch niet mooi, dan heeft de koper in juridische zin gewoon pech. Het is dan aan de ondernemer of hij de koper - bijvoorbeeld uit serviceoverwegingen - wil helpen. Ruilen Ruilen is geen recht van de consument of plicht voor de winkelier. Ruilen is een gunst van de winkelier. Als een klant iets komt terugbrengen omdat hij spijt heeft van zijn aankoop, dan hoeft de ondernemer niets te doen. In de praktijk wordt vaak de mogelijkheid geboden
iets komt ruilen. Dat wettelijk recht is er echter niet. Het is aan de ondernemer om te bepalen of hij al dan niet geld teruggeeft. Klanten kunnen soms op hoge toon eisen stellen en dreigen met de Consumentenbond, tv-programma’s als Kassa of Tros Radar, dan wel een advocaat of rechtsbijstandverzekeraar. In die situaties kan het helpen de klant op rustige toon aan te geven dat dat naar uw mening een verstandig besluit is. Meestal hoort de ondernemer dan niets meer. Geld terug of reparatie De klant kan geld terugkrijgen als het gekochte artikel een mankement vertoont. De winkelier neemt het beschadigde of defecte artikel retour. De koopovereenkomst wordt dan ontbonden. De ondernemer kan echter ook besluiten het defecte artikel te laten repareren of een nieuw artikel ter vervanging aan de klant aan te bieden. Binnen de garantieperiode
“Veel klanten menen dat er een wettelijk recht is op terugbetaling van de koopprijs” te ruilen, meestal binnen 8 of 10 dagen. Kan de klant niets van zijn gading vinden dan wordt een tegoedbon uitgeschreven. Gebra-leden kunnen overigens fullcolour-tegoedbonnen met een opdruk van hun bedrijfslogo bij Gebra bestellen, zie www.gebra.nl/webwinkel. Veel klanten menen dat er een wettelijk recht is op terugbetaling van de koopprijs indien je
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
komen de reparatiekosten altijd voor rekening van de ondernemer. Die zal zelf moeten proberen deze kosten van de leverancier terug te krijgen. Als de garantie is verlopen, komen reparatiekosten altijd ten laste van de klant. Wil de klant deze kosten niet betalen dan heeft de ondernemer een zogenaamd retentierecht. Hij mag het gerepareerde artikel behouden totdat de reparatiekosten volledig zijn betaald.
Leverancier Het komt nog wel eens voor dat ondernemers een klant niet kunnen helpen “omdat de leverancier niet vergoedt”. Dat argument gaat echter niet op. Als verkoper ben je verantwoordelijk voor wat je verkoopt en derhalve kun je je niet achter de leverancier verschuilen als er gebreken aan het product zijn. De klant hoeft daarmee dus geen genoegen te nemen. Gaat de klant in zo’n geval met juridische middelen dreigen dan geeft dat aanzienlijk meer reden tot zorg. Wel kunt u als ondernemer vervolgens uw leverancier aansprakelijk stellen voor een eventueel gebrek of defect in het geleverde product. De meeste ondernemers hebben goede afspraken met hun leverancier omtrent retouren. Slechts incidenteel krijgt Gebra klachten van leden omdat de leverancier “niets wil doen”. In de meeste gevallen wordt dan wel een oplossing gevonden. Een leverancier moet er natuurlijk op kunnen vertrouwen dat een ondernemer niet al te lichtvaardig artikelen terugneemt van klanten. Er moet wel sprake zijn van een serieus probleem. Productaansprakelijkheid Als een artikel schade heeft veroorzaakt, lichamelijk letsel of zelfs tot de dood heeft geleid, dan is de ondernemer-verkoper slechts aansprakelijk tot een maximum van € 500,-. Met name bij overlijden en letsel zal de schade altijd groter zijn. In dat geval is altijd de leverancier of fabrikant aansprakelijk. Voor deze vorm van productaansprakelijkheid hoeft een detaillist zich dus ook niet te verzekeren. Sommige verzekeraars maken ten onrechte ondernemers bang en schetsen doemscenario’s die er nogal eens toe leiden dat een (veel te) dure verzekering wordt afgesloten. 45
BOEK EN SPEL
1655 – Habemus Papam SPELERS: 3-4 | LEEFTIJD: 10+ | DUUR: ca. 40 minuten | TYPE: kaartspel
De paus is dood, leve de nieuwe paus! Maar wie wordt die nieuwe paus? In dit nieuwe spel van 999 Games strijdt iedere speler als kardinaal om de opvolging van de overleden paus Innocentius X. Invloed en geld zijn de krachtigste middelen om de andere gegadigden voor te blijven. Waar het – net als in het echt bij een pausverkiezing – om draait is het vergaren van stemmen. Deze verkrijg je door met edelstenen op kaarten te bieden, die zo’n stem opleveren. Of het thema aan zal spreken is de vraag, maar de verpakking vindt ik er wel in stijl en gelikt uitzien. In de doos zitten vier zogenaamde zichtschermen, waarachter je je kaarten verbergt, twee decks kaarten in vier verschillende soorten: actiekaarten, politieke kaarten, kardinaalskaarten en
een zogenaamde Camerlengokaart. Verder geldkaarten en edelstenen. Spelers bieden met edelstenen op kaarten en de hoogste bieder mag als eerste een kaart kiezen. Elke kaart heeft andere eigenschappen en daar komt de tactiek om de hoek kijken. Kardinalen leveren direct geld op, maar politieke invloed helpt je ook om je kansen verder te verhogen. De Camerlengokaart is weer nodig om je voorraadje edelstenen op peil te houden. Het wachten is natuurlijk op witte rook. Als de kaart met witte rook komt, worden de stemmen volgens de regels geteld en kan de nieuwe paus zich bekendmaken. 1655 – Habemus Papam is een leuk biedspel voor zowel gevorderde spelers als
families. Het duurt niet al te lang en kan dus lekker even tussendoor gespeeld worden. Prijs: circa € 13,95.
Spuit Elf
De magische boomhut
Goocheltrucs
Harmen van Straaten is een begenadigd tekenaar en kan ook heel goed verhalen schrijven. Spuit Elf is een kleine brandweerolifant die altijd te laat arriveert bij elke brand, maar die uiteindelijk toch een held blijkt te zijn. Fraaie, snel neergezette illustraties en een aangepast letterfont begeleiden de grappige tekst van dit prentenboek. Een aanrader!
Een verhalenomnibus over twee kinderen die een betoverde boomhut gevonden hebben. Dat is het begin van een waanzinnig avontuur, want de hut blijkt de poort te zijn naar andere plekken. Op zoek naar de eigenaresse van de boomhut belanden de kinderen van het ene in het andere avontuur. Een heel spannend en dik boek voor kinderen vanaf zeven jaar.
Een boek dat werkelijk is volgepropt met meer dan honderd goocheltrucs. Met eenvoudige voorwerpen leren kinderen hoe ze simpele trucs uit kunnen voeren waarmee ze andere kinderen versteld kunnen doen staan. Zeer begrijpelijk geschreven en goed met foto’s geïllustreerd. Een kind kan de was doen!
Uitgeverij Kluitman Prijs: € 12,50
Deltas Prijs: € 10,95
Rebo Publishers Prijs: € 7,99
Voor adresgegevens zie: www.speelgoedenhobby.nl/leverancierzoeker 46
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
MULTIMEDIA
Nintendo
Introductie van nieuwe Wii U-console
Op de E3 Expo die deze zomer gehouden werd in Los Angeles, introduceerde Nintendo een nieuwe spelconsole en een nieuwe controller, die uitgerust is met een 6,2 inch beeldscherm. Met dat beeldscherm erbij is een veelvoud aan nieuwe spelopties mogelijk gemaakt. Net als met de introductie van de Wii is het Nintendo weer gelukt om de manier waarop spelers gamen helemaal te vernieuwen. De nieuwe console is een stuk krachtiger dan de vorige en is full-hd. Maar nog veel interessanter is de introductie van de bijgeleverde controller: deze heeft een beeldscherm van maar liefst 6,2 inch, waardoor je bijna van een kruising tussen controller en tablet kunt spreken. De controller bezit nog altijd de bekende knoppen aan de zijkant, zoals op de bekende gamepad, maar er is een touchscreen aan toegevoegd. Nieuwe controller met touchscreen In een multiplayeromgeving zag iedere speler hetzelfde beeld op de tv. Daarbij kon je tv-kijken of gamen, dat waren twee volkomen gescheiden zaken. Dat gaat nu veranderen met de komst van de Wii U. De nieuwe controller is een stuk dynamischer.
tv kijken. Daarmee zijn heel wat coöperatieve of competitieve mogelijkheden geschapen. Veel nieuwe spelervaringen Naast het touchscreen is de nieuwe controller ook uitgevoerd met een accelerometer en een gyroscoop, een trilfunctie, een naar binnen gerichte camera, een microfoon en speakers. Deze eigenschappen toegevoegd aan het klassieke knoppenschema van controllers: twee analoge circle pads, +control pad, A/B/X/Y-knoppen, L/R-knoppen en ZL/ZR-knoppen, maken enorm veel spelervaringen mogelijk, zowel voor de doorsnee- als de veelspeler. Switchen tussen tv en controller Het leuke is dat, als de tv even niet beschikbaar is omdat een van de huisgenoten zonodig Studio Sport wil zien, je gewoon verder kunt spelen op de controller. Het touchscreen van de controller neemt dan gewoon het beeld van het televisiescherm over. Dit gebeurt allemaal
volledig draadloos en zonder vertraging. Het systeem is backward compatible, dat wil zeggen dat alle Wii-games gewoon gespeeld kunnen worden, inclusief alle Wii-accessoires. “De Wii U-console herdefinieert de structuur van home entertainment door de manier waarop tv, gameconsole en het internet met elkaar communiceren, fundamenteel te veranderen”, zei president van Nintendo Satoru Iwata bij de introductie ietwat gedragen. Maar Nintendo brengt voorjaar 2012 weer een geweldig staaltje elektronische techniek op de markt.
Bij games voor één speler: De nieuwe controller kan informatie weergeven op het scherm van de controller, die niet zichtbaar is op tv. De informatie en het gezichtspunt kan op het beeldscherm veranderen, afhankelijk van de oriëntatie van de gyroscoop. Bij mutiplayer games: De speler die de nieuwe controller bedient, kan heel wat anders zien dan degenen die naar de
Speelgoed en Hobby | oktober 2011
47
COLOFON Maandelijkse Uitgave van Stichting Vakbladen Adres: Vakblad Speelgoed en Hobby Postbus 7105 2701 AC Zoetermeer Telefoon: 079 – 321 92 51 Telefax: 079 – 320 06 35 Website: www.speelgoedenhobby.nl E-mail:
[email protected] Volg ons op Twitter: www.twitter.com/speelgoed_hobby
Redactie: Jan Sinke Bladmanagement: Joyce van Dorp Administratie: Fouzia Charaka Mirjam Hooijer Advertentieverkoop: JN/Media Sales Telefoon: 0570 – 51 68 73 E-mail:
[email protected] Abonnementen: € 54,95 per jaar (exclusief btw). In combinatie met vakblad Gemengde Branche € 87,90 (exclusief btw). Voor buitenland: op aanvraag. Abonnementen worden afgesloten per kalenderjaar. Opzegging geschiedt schriftelijk een maand vóór het verstrijken van het kalenderjaar.
ONLINE
www.fopshop.nl Bestaat sinds: 1998 Het bedrijf achter fopshop.nl bestaat sinds 1923. Destijds werden alleen spullen uit de gemengde branche verkocht, maar sinds 1994 verkoopt de winkel alleen nog feestartikelen. Vanaf 1998 kunnen klanten online bestellen via fopshop.nl. Naast fopshop.nl kunnen klanten ook producten kopen via de speciaalzaken ‘www.pietenshop.nl’, ‘www.griezelshop.nl’ en ‘www.tirolershop.nl’. Daarnaast hebben klanten nog steeds de mogelijkheid om in de fysieke winkel te kopen. Volgens Robert Wienk, eigenaar van fopshop.nl, genereert de webwinkel tegenwoordig meer omzet dan de fysieke winkel. “Op internet kunnen wij complete collecties laten zien, terwijl wij vroeger het aanbod in de winkel moesten filteren. Internet is synoniem voor snel. Snel reageren op e-mail en ‘vandaag versturen wat vandaag besteld wordt’ zijn twee belangrijke punten waaraan je je als webwinkel moet houden”, aldus Robert. Fopshop.nl heeft bijna één miljoen bezoekers per jaar, waarvan ongeveer
twee procent een order plaatst. Er wordt geprobeerd de website zo in te richten dat zoekmachines de website goed kunnen lezen. Daarnaast wordt er geadverteerd via Google AdWords. Volgens Robert zijn er nog genoeg groeikansen, maar is het aantal webwinkels de laatste tijd wel enorm gegroeid. “Uiteindelijk zullen alleen de betere webwinkels overblijven. Wij doen natuurlijk ons uiterste best om daar bij te horen.”
Betalingen: ING Bank: 66.90.13.013 of 624659 (voorheen Giro) Officieel orgaan van: Vereniging Gebra Ierlandlaan 2 2713 HL Zoetermeer Telefoon: 079 – 351 43 21 Telefax: 079 – 320 06 35 Website: www.gebra.nl E-mail:
[email protected]
WEBSITE
Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen zonder toestemming van de redactie is verboden. Alle advertentie-contracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentie-wezen gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland.
International Toy Magazines Association
VOLGENDE MAAND
Vormgeving, opmaak en prepress: Digivisie, Rotterdam Druk en afwerking: Artoos Communicatiegroep B.V., Rijswijk
48
Het thema van het novembernummer van Speelgoed en Hobby is ‘Bouwen en constructie’. Verder zal er aandacht zijn voor de Toys and Games Fair die in februari gehouden wordt in Hong Kong. Verschijndatum: 2 november 2011.
Speelgoed en Hobby | oktober 2011