2013 - 2014
e g la ij b a r t x e ! + BEDREIGD tie! vakan
Wereldfeest
Grabbelpas krokusvakantie
Amfi-watte? Amfibie?
maandelijks kindermagazine (3-12 jaar) van de stad Genk
juni
voorwoord 2| 3 Het thema van dit laatste Potloodje van het schooljaar is:
BEDREIGD!
Laat je niet afschrikken want het houdt veel meer in dan je misschien op het eerste zicht zou denken. Er zijn talrijke bedreigde diersoorten, bedreigde sporten en nog veel meer. Ben je benieuwd wat elke rubriek rond dit thema heeft bedacht? Blader dan maar snel verder! We willen jullie ook allemaal al een
SPETTERENDE ZOMERVAKANTIE wensen! Voor de zesdejaars veel geluk in de middelbare school! Voor de anderen: hopelijk tot in september! Groetjes, Het Potloodjesteam
Redactieadres:
jeugdcentrum Rondpunt 26 t.a.v. Potloodje, Europalaan 26 3600 Genk
[email protected] www.jeugdingenk.be 089 65 42 72 eindredactie: Dienst Jeugd - stad Genk vormgeving: Grafische cel - stad Genk druk: Dienst Drukkerij - stad Genk verantwoordelijke uitgever: Anniek Nagels Stad Genk, Stadsplein 1, 3600 Genk
Voorwoord 2 Kids on stage 3 Interview met Radio Oorwoud 4 Epo werkplekken 6 Maak je eigen zonnestelsel 8 Zomerprogramma in de wolken 10 Kweetnie 12 Prijsvraagje 4de tot 6de leerjaar 13 Prijsvraag kleuters 14 Waar naar toe in de zomervakantie? 15 Heempark 20 Doe iets bijzonders en win een prijzenpakketje 21 Mopjes / Winnaars prijsvraag 22 Tekenwedstrijd "Opgelet, Spelende Kinderen" 23 Prijsvraagje 1ste tot 3de leerjaar 24 Bewegen is bedreigd 25 Goed in je vel! 27 Terugblik KKF/Grabbelpas 29 Wat vieren wij in Genk in juni 31
Neem een grote markeerstift en duid met stip zondag 29 juni aan op je agenda, want dan vindt Kids on stage plaats in Genk. Het wordt een spetterende editie waar bedreigde diersoorten en natuurgebieden centraal staan. Verwacht je aan tal van topartiesten en superleuke randanimatie. Zelfs je mama en je papa zullen zich rot amuseren.
Anick Berghmans zal je doen zweten
op haar kinderdisco. Je kent haar misschien nog van 'De Ketnet Band'. Anick brengt zangen dansplezier voor jong en oud! Ook Mathijs is van de partij. De twaalfjarige Genkenaar verbaasde vriend en vijand op 'Belgium’s Got Talent' met zijn percussie gemaakt van pvc-buizen. Het slaginstrument werd gemaakt door zijn oma, papa en Mathijs zelf en kreeg de naam Thiesietube. Wist je dat Mathijs al sinds dat hij drie is optredens geeft?
Rondpunt26
Kids on stage
WWF-project Radio Oorwoud brengt een uur lang
Het muzikale
beestige liedjes die in het teken staan van de bedreigde diersoorten en natuurgebieden. Bekende tv-gezichten zoals Nico Sturm (je kent hem wel van 'De Omgekeerde Show' en 'Mijn Job is Top') zetten samen met een strakke live band de Kids on stage-weide in vuur en vlam.
Vervelen is onmogelijk op Kids on stage!
Naast vele optredens, vind je leuke randanimatie op de weide. Heb je altijd al het dier in jezelf willen vinden of wil je meer te weten komen over bedreigde diersoorten?
Het kan allemaal op Kids on stage.
www.genkonstage.be
Potloodje
Je kan ook terecht bij de standjes van de natuurorganisatie WWF en het Nationaal Park Hoge Kempen voor heel interessante informatie.
INTERVIEW MET
RADIO OORWOUD Zondag 29 juni komt het supercoole Radio Oorwoud naar Kids on stage. Radio Oorwoud is een initiatief van het WWF. Deze natuurhulporganisatie zet zich in voor bedreigde diersoorten en natuurgebieden. Het WWF en enkele bekende Vlaamse muzikanten sloegen de handen in elkaar om beestige liedjes te maken voor kinderen van jong en oud. Hannelore Bedert is een bekende Vlaamse zangeres en zij staat aan het muzikale roer van Radio Oorwoud.
4|5
“Ik was meteen laaiend enthousiast toen het WWF mij vroeg om liedjes te maken voor Radio Oorwoud. Het is een heel spannend project. Normaal gezien schrijf ik liedjes over relaties en andere gevoelige dingen, dus ik had wat schrik om hier aan mee te werken. Uiteindelijk vond ik het heel plezant! Ik was als kind al lid van het WWF. Ik heb altijd al van dieren gehouden en door lid te zijn van het WWF help je de dieren.” Heb je meteen toegehapt? “Ja, want de muzikanten en ik mochten helemaal ons eigen ding doen. Het WWF wilde gewoon dat het thema van bedreigde diersoorten centraal stond, maar op muzikaal vlak beslisten wij het merendeel. Ik deed ook meteen mee omdat ik ook achter de standpunten van het WWF sta.”
Vind je het leuk om kinderliedjes te schrijven? “Heel leuk! Je kan meer clichés in de nummers stoppen en je schrijft veel losser en op een opener manier. Als ik mijn eigen soloalbums maak, ben ik veel strenger en blijf ik in mijn liedjes en teksten schrappen.” Er doen heel veel muzikanten mee aan Radio Oorwoud. Heb je ze allemaal zelf overtuigd om mee te doen? “De muzikanten die meedoen zijn de muzikanten die ook meespelen op mijn gewone concerten. Ik heb veel vrienden opgebeld om te komen zingen en die zagen het meteen zitten om mee te doen.” Als je één bedreigde diersoort zou kunnen redden, welke zou dat dan zijn? “Wat een moeilijke vraag! Ik vind apen heel fijne dieren, maar ik wil liever geen keuze maken. Ik wil ze allemaal redden.”
Wat is je lievelingsdier? “Knaagdieren! Ik vind vooral cavia’s en hamsters erg toffe diertjes. Vroeger had ik thuis een paar rondlopen, maar mijn liefje wil er geen meer in huis halen. Knabbel & Babbel zijn ook m’n favoriete tekenfilmdiertjes.” Je zingt bij Radio Oorwoud ook bij het trio Las Nachtegalia’s. Wie is eigenlijk de beste zangeres? “Wat een vraag! Ik denk dat Nathalie Meskens het beste zingt, maar ook Tine Embrechts is heel goed. Eigenlijk is er geen Las Nachtegalia’s zonder ons drieën!” Bij The Bozebomenboys word je omringd door allemaal jongens. Wat doe je daar? “We zingen met deze bende veel lager dan gewoonlijk. We spelen dan stevigere muziek die ook de mama’s en 5 de papa’s leuk vinden. Vooral live op een podium is dat heel tof!”
Hebben jullie nog iets speciaals voor ons in petto op Kids on stage? “We hebben altijd iets speciaals in petto! Ook voor Kids on stage!” We kijken er naar uit!
Wat mogen we verwachten van het concert op Kids on stage? “Het gaat een heel groot feest worden voor zowel jong en oud. We gaan allemaal zot en scheef doen! Niet alleen kinderen zijn dolenthousiast, ook ouders vinden het leuk.”
BEDREIGDE DIERSOORTEN
• Waar? Midden-Afrika • Wist je dat nijlpaarden veel gevaarlijker zijn voor de mens dan leeuwen? Met hun grote kaken verdedigen de nijlpaarden zich tegen mensen die in hun buurt komen. • Waarom zijn ze bedreigd? Nijlpaarden kennen verschillende bedreigingen. Zo wordt hun habitat verstoord door de landbouw van mensen die in de buurt komen wonen. Daarnaast heb je ook heel veel olievervuiling. Tenslotte jagen mensen nog altijd op nijlpaarden voor hun vlees en grote tanden. • Hoe kan je hen helpen? Als je een kleine donatie doet aan het WWF kan de organisatie de habitat van de nijlpaarden beter beschermen!
Potloodje
NIJLPAARD
Thuis in de bib!
TENTOONSTELLING
6| 7
LITERAIR MUSEUM
HASSELT
18 MEI T/M 2 NOVEMBER 2014
BIBLIOTHEEK
GENK
21 JUNI T/M 5 NOVEMBER 2014
GERDA DENDOOVEN CHARLOTTE DEMATONS PIETER GAUDESABOOS KAATJE VERMEIRE SABIEN CLEMENT MEREL EYCKERMAN TOM SCHAMP JUDITH VANISTENDAEL JOKE VAN LEEUWEN INGRID GODON BART MOEYAERT LEO TIMMERS THÉ TJONG-KHING PAUL VERREPT
it e ra
ir M useu m
WWW.LITERAIRMUSEUM.BE WWW.BIBLIOTHEEKGENK.BE 0032 (0)11 22 26 24 0032 (0)89 65 35 35
L
INFO
Expo Werkplekken 21 juni – 5 november 2014 Jeugdafdeling Bib Genk
Ook benieuwd hoe een illustrator tot een tekening komt? Of hoe de werkplek van een schrijver eruitziet? Op de werktafel van een schrijver of illustrator vind je naast bijzondere schetsboeken ook allerlei kleine inspirerende voorwerpen, papiertjes met losse ideeën en aantekeningen, schrijf- en tekenmateriaal, foto’s, … In deze tentoonstelling zie je de werkplekken van Sabien Clement, Merel Eyckerman, Tom Schamp, Leo Timmers, Thé Tjong-Khing en Paul Verrept. We tonen ook originele illustraties, notities, foto’s en allerlei dingetjes die voor inspiratie zorgen. Je kan er ook bladeren in de schetsboeken en genieten van de bijzondere portretten die fotografe Eveliene Deraedt maakte van deze artiesten.
Op 21 juni om 14u openen we de tentoonstelling. Iedereen is welkom. Ook de illustratoren zullen er zijn. Je kan ze zelfs aan het werk zien als ze samen een reusachtige tekening maken! Werkplekken is een samenwerking tussen Literair Museum Hasselt en Bib Genk, in het kader van De Unie Hasselt-Genk.
BEDREIGDE DIERSOORTEN
TIJGER • Waar? Zuid-Oost Azië en het Verre Oosten • Wist je dat tijgers graag zwemmen? Dat is raar, want de meeste katachtigen zijn bang van water! • Waarom zijn ze bedreigd? Tegenwoordig vind je meer tijgers in gevangenschap dan in het wild. Tijgers in het wild worden jammer genoeg bedreigd door stropers voor hun pels en vlees. Het WWF probeert dankzij donaties de stroperij tegen te gaan door onder andere de legale handel van tijgerdelen te stoppen. Het leefgebied van de tijgers moet ook beter beschermd worden.
Potloodje Potloodje
• Hoe kan je hen helpen?
cultuurnieuws Kattevennen
Maak je eigen zonnestelsel
8| 9
URANUS EN NEPTUNUS Uranus en Neptunus liggen zo ver van ons vandaan dat we ze met het blote oog niet meer kunnen zien. Ze werden pas ontdekt nadat de telescoop werd uitgevonden. Beide planeten zijn gasplaneten. Ze zijn ongeveer even groot en hebben een blauwe gloei. Op Uranus en Neptunus waaien hevige wervelwinden. Ze bereiken op Neptunus windsnelheden van meer dan 2100 km per uur!
URANUS OMGEVALLEN TOL Uranus draait net als een omgevallen tol. Dat betekent dat de zon soms pal boven de polen staat. Elke pool heeft een zomer en een winter van 21 jaar. Daardoor is het op de polen het warmst en het koudst. Hoog in de wolken van Uranus kan het wel tot 214 graden onder nul worden!
JAAR EN DAG Uranus is de op twee na grootste planeet in ons zonnestelsel, 64 keer groter dan de aarde. Toch draait hij heel snel om zijn as. Eén dag duurt er maar 17 uur en 14 minuten. Uranus staat op ruim 2.8 miljard kilometer van de zon en moet een lange weg afleggen voor één rondje rond de zon. Een jaar op Uranus duurt hier ongeveer 84 jaar.
NEPTUNUS ATMOSFEER De atmosfeer van Neptunus bestaat voornamelijk uit waterstof, helium en methaan. Het binnenste is gevuld met ijs. De atmosfeer is met 220 graden onder nul heel koud.
JAAR EN DAG Neptunus is bijna een identieke tweeling van Uranus. Hij is 57 keer zo groot als de aarde, maar draait heel snel om zijn as. Een dag duurt er maar 16 uur en 7 minuten. De gemiddelde afstand tot de zon is ongeveer 4.5 miljard kilometer. Op Neptunus duurt één jaar bijna even lang als 165 jaar op aarde.
Knip Uranus en Neptunus uit, maak een gaatje bovenaan de planeten en hang ze met een touwtje bij de rest van het zonnestelsel (zie afbeelding). Haal al de creativiteit in je naar boven en knutsel je eigen zon in elkaar.
Proficiat, super gewerkt!! Je zonnestelsel is nu helemaal compleet!! Je hangt de zon in het midden van het zonnestelsel.
BEDREIGDE DIERSOORTEN
BLAUWVINTONIJN
Potloodje
• Waar? Wereldwijd in tropische en gematigde oceanen • Wist je dat tonijnen tot 70 km per uur kunnen zwemmen? • Waarom zijn ze bedreigd? Door overbevissing is de tonijn een bedreigde vissoort. De tonijn wordt vaak gevangen om op te eten. • Hoe kan je hen helpen? Als we allemaal minder tonijn eten, helpen we deze vissen een klein beetje!
Kattevennen
IN DE WOLKEN KATTEVENNEN-COSMODROME
Hoe zou het zijn om te vliegen?
10 | 11
In Kattevennen-Cosmodrome maak je kennis met de kunst én de wetenschap van het vliegen. De Cosmodrome brengt
je in de wolken met een leuk programma: schommelen tussen de wolken, een verrassende 360° show ‘Dream to Fly’ én ateliers waar jonge test-piloten alles ontdekken over de vliegkunst.
ZOMERPROGRAMMA ‘IN DE WOLKEN’ NIEUW IN DE COSMODROME! 360°-SHOW ‘DREAM TO FLY’
Van vliegende tapijten tot zweven in de ruimte. Vlieg mee van mijlpaal tot mijlpaal op weg naar de verovering van het luchtruim. ‘Dream to Fly’ is een indrukwekkende 360° show boordevol avontuur! Voor bezoekers vanaf 8 jaar!
KIDSATELIERS 2014
Testpiloten gezocht voor leuke ateliers mét een hoog experiment gehalte! Elke woensdagnamiddag in de zomervakantie van 13 tot 16u. Voor meisjes en jongens van 8 tot 12 jaar. Deelname €5, incl. materialen, hapje en drankje.
Testpiloten deel 1 Lekker zweven door de ruimte of liever met de voeten op de grond? Ontdek met welke natuurwetten we rekening moeten houden om dit experiment te laten slagen! 2 juli - 6 augustus
Dromen geven je vleugels Dromen komen uit, al kan het wel meer dan 100 jaar duren! Ontdek de geheimen van het vliegen. 9 juli – 13 augustus
Kom je eigen vlieger knutselen en ontdek zo alles over vliegeren als kunst, wetenschap én sport! 16 juli – 20 augustus
Testpiloten deel 2 De eerste parachute een piramide, hoezo?! Leer hoe zwaartekracht werkt en maak een veilige landing in dit atelier. 23 juli – 27 augustus
Rocket science Vliegen in de ruimte met aerodynamica en snelheid: geraakt jouw raket door de keuring voor lancering? 30 juli Meer info over ateliers & experimenten op www.cosmodrome.be Vooraf inschrijven via
[email protected] of 089/65.55.55
cultuurnieuws
Vliegerkunst
SAMIR DE VLIEGENIER
Samir is een avontuurlijke durfal. Hij wil graag vliegen als een vogel. Maar hoe zitten vleugels precies in elkaar? Trek erop uit met Samir en zijn test-het-zelf-gids. Een toffe gids door het groen van Kattevennen vol weetjes en uitdagingen over de wetenschap en de techniek van het vliegen. Gids te verkrijgen in het bezoekersonthaal van Kattevennen. Voor kinderen van 7 tot 12 jaar.
BEDREIGDE DIERSOORTEN
• Waar? De tropische regenwouden in Borneo en Sumatra (Indonesië) • Wist je dat orang-oetan ‘bos-mens’ betekent? Orang-oetans zijn heel slimme apen. Als het regent gebruiken ze een groot blad om te gebruiken als paraplu! • Waarom zijn ze bedreigd? De orang-oetans worden bedreigd door illegale houtkap, de landbouw en de jacht. Als deze bedreigingen niet ophouden, gaat de populatie van de orang-oetan binnen 10 jaar met 50% dalen! Binnen 50 jaar zou dat zelfs 97% zijn! • Hoe kan je hen helpen? Je kan de orang-oetan helpen door producten die palmolie bevatten niet meer te kopen. De bossen waar orang-oetans wonen, worden omwille van deze olie gekapt.
Potloodje
ORANG-OETAN
Kweetnie
Een bijenhotel?
12 | 13
Bijen hebben twee dingen nodig om te overleven: voedsel en nestgelegenheid. Help de bijen en geef ze een huis. Het is helemaal niet moeilijk!
Bijenhuisjes
Er bestaan verschillende soorten bijenhuisjes die ook verschillende soorten bijen aantrekken. Ze hebben allemaal één ding gemeen: er zitten gangen in waarin bijen hun nest kunnen maken. In de gangen leggen ze eitjes, die na de winter uitkomen. Bijenhuisjes worden enkel bewoond door solitaire bijen. Solitaire bijen kunnen niet steken.
Hoe maak je een bijenhotel?
1. Neem bamboestokjes en knip of zaag ze bij de knopen in stukjes van ongeveer 20 centimeter. Je kan dit werk ook laten doen door bereidwillige (groot )ouders. Let er op dat één uiteinde altijd is afgesloten door de knoop en het andere uiteinde open is zodat een bij erin kan kruipen. Als er nog merg in het bamboe zit, kan dat gerust blijven zitten. Sommige bijensoorten kiezen speciaal voor stengels met merg. 2. Stop de bamboestokjes vervolgens dicht bij elkaar in een conservenblik of in een oud stuk afvoerbuis met de open uiteinden naar voren. Je kan de bamboestokjes ook gewoon samenbinden. 3. Plaats het bijenhotel, met de stokjes horizontaal, op een droge en zonnige plaats. De ideale hoogte bevindt zich tussen 30 cm en 3 meter hoog. Verkies echter een hoogte waar de leerlingen zelf kunnen waarnemen of er zich al bijtjes hebben genesteld in de bamboestokken. Plaats het bijenhotel op een plaats waar bloemen (tuin, bloembak, boomgaard) voor voldoende voedsel kunnen zorgen. 4. Je kunt het hotel het hele jaar door buiten laten, zonder dat je het ooit moet schoonmaken. Enkel geduldig wachten tot de wilde bijen het hotel ontdekken! 5. Wanneer je merkt dat er leven in de bijenhotels komt, kan je af en toe met de leerlingen een kijkje gaan nemen. Je kan ze op regelmatige tijdstippen de observatiekaart laten invullen. Op de observatiekaart kunnen leerlingen het aantal bijen (en hommels) die ze in de buurt van het hotel zien, het aantal bloeiende bloemen in de omgeving en het aantal dichtgemetselde buisjes in het bijenhotel aanduiden.
4de - 6de leerjaar prijsvraag
Tel de honingraten op en zoek het goede antwoord! Stuur je antwoord op naar Dienst Jeugd, Europalaan 26, 3600 Genk en wie weet win jij een leuke prijs!
Naam Adres School
Potloodje
13
Prijsvraag
kleuters kleuters
Dit bijtje zoemt vrolijk in het rond! Kleur jij hem voor ons in? Stuur je kleurplaat op naar Dienst Jeugd, Europalaan 26, 3600 Genk en wie weet win jij wel een mooie prijs!
INKLEURTEKENING Sien en Toon spelen een spelletje op de computer. Kan jij deze prent voor ons inkleuren? Stuur hem op naar Dienst Jeugd, Europalaan 26; 3600 Genk en wie weet win jij een mooie prijs!
14 | 15
Naam Adres School
Waar naar toe in de zomervakantie? De Genkse speelpleinen en vakantiewerkingen zitten barstensvol fantastische moni’s, die elke vakantiedag omtoveren tot dé supercoolste speeldagen voor alle kinderen! Je hebt geen reden meer om je te vervelen in de zomer:
Potloodje
Trek naar een speelplein in jouw buurt!
“Grabbel&Co” Europalaan 26 Rudi Bagusat Werking: Openingsuren: Opvang:
[email protected] www.jeugdingenk.be
089 65 42 72 30/06 tot 22/08 Ma tot vrij: 9u30-16u30 7u30-9u30 en 17u-18u.
“Het Matenpleintje”
16 | 17
De Schom 39 Thijs Daniëls 0473 42 97 49 Werking: 01/07 tot 07/08 – Slotshow op 10/08 Openingsuren: Ma tot do van 13.30 tot 17.30 uur Vrij van 10 tot 16.30 uur Opvang: vooropvang door “De schommekes” van 8 uur tot begin speelplein
[email protected] www.matenpleintje.be
“De RegenbOog”
(3-16 jaar zonder handicap & 3-21 jaar met handicap) Lucien Londotstraat 3 b Rob Bijnens T 0494 62 25 67 Werking: 01/07 tot 08/08 Openingsuren: ma tot vrij van 13.30 tot 17.00 uur Opvang: opvang 7u30 - 10u30 (deel 1) & 10u30 - 13u30 (deel 2)
[email protected] www.deregenboog.be
“Mushi”
Regina Mundi, Klokkuil Annelies Oversteyns 0484 95 19 69 Werking: 30/06 tot 08/08 Openingsuren: ma tot vrij van 13 tot 17 uur Opvang: 17 tot 18.00 uur
[email protected] www.spwmushi.be
“WigWam”
Zagerijstraat 42 Marijke De Mesmaeker (PR) T 0485 78 33 42 Werking: 01/07 tot en met 14/08 Openingsuren: Ma tot do van 08u45 tot 16u15 Vrij van 10 tot 16.30 uur Opvang: vooropvang door “De @penstaart'' van 7 uur tot 18u45 www.speelpleinwerkingwigwam.be
[email protected] [email protected]
“Heidevreugde”
Berm 8 Contactpersoon: zr.Greta Van Humbeek 0477 47 12 99 Werking: 01/07 tot 08/08 Openingsuren: Ma tot vrijd van 9u tot 17 uur Opvang: vooropvang terplaatse vanaf 8u en naopvang tot 18u
[email protected] www.heidevreugde.be
Ook de Gigos vakantiewerkingen lopen in de zomer weer door. Je wordt er opgevangen door een bende enthousiaste vrijwilligers die er niet van terugschrikken jullie een TOPdagje te laten beleven! Waar je ook woont, je hebt zeker wel een vakantiewerking in je buurt! Waar wacht je nog op?
Vakantiewerking GIGOS Genk-Zuid
Potloodje
(3-14 jaar) Kastertstraat 45 Werkingsgebied Kolderbos, Termien en D’Ierd Werking: ma t.e.m. vr van 01/07 t.e.m. 8/08 open van 14 tot 17 uur Contact: Semra Karabag T 0485 879 312 T 089 36 43 93
[email protected]
Vakantiewerking GIGOS Sledderlo (4-16 jaar) Bijlkestraat 14 Werking: ma t.e.m. vr van 01/07 t.e.m. 28/08 open van 14 tot 17 uur Contact: Nunzia Macaluso T 0485 879 352 T 089 62 27 95
[email protected]
Vakantiewerking GIGOS Waterschei 18 | 19
(5-14 jaar) Binnenlaan 50 Werking: ma t.e.m. vr van 30/06 t.e.m. 18/07 en van 4/08 t.e.m. 22/08 open van 13.30 tot 16 uur Contact: Sylvia Dekens T 0485 879 330 T 089 84 14 50
[email protected]
Vakantiewerking GIGOS Winterslag (3-15 jaar) Hortensiastraat 26A en Noordlaan 137 Werking: ma t.e.m. vr van 30/06 t.e.m. 25/07 en van 11/08 t.e.m. 29/08 open van 13 tot 16 uur Zomerthema: Toverland Contact: Stefania Mantini T 0472 266 720 T 089 30 41 81
[email protected]
Wie hoort er niet in het rijtje thuis? Omcirkel je keuze:
1 © 2012 Studio 100 Animation SAS - Lic. Studio 100 NV
2 3
Potloodje
De panda is ook een bedreigde diersoort. Kan jij de 2 verschillen vinden tussen deze twee panda’s?
Heempark
Bijen zijn bedreigd!
20| 21
Ken je Maya de Bij? Tuurlijk wel, Maya is het vriendelijke bijtje dat op televisie te zien is. Maya leeft samen met haar familie en zoekt in de bloemen naar nectar. Van deze nectar maken ze lekkere honing. Bijen vinden geen eten meer.
Bijen zoeken eten.
De honingbijen zoeken naar planten die veel nectar hebben. Van deze nectar leven de bijen. Deze nectar gebruiken de bijen ook om honing van te maken. Eigenlijk is de honing hun wintervoorraad. Zo overleven de bijen in de winter wanneer er geen bloemen zijn om nectar van te halen.
Bijen vinden niet voldoende voedsel. Veel tuinen hebben enkel gras en maar weinig planten. Veel tuinplanten hebben weinig nectar. Nectar hebben de bijen nodig om te leven.
Wist je trouwens dat er niet alleen honingbijen zijn maar dat er ook wilde bijen bestaan? Deze wilde bijen leven niet in grote groepen maar apart of in kleine groepjes. Er zijn wel meer dan 300 soorten wilde bijen. Wist je ook dat hommels, honingbijen en wilde bijen familie zijn van elkaar? Alle bijen hebben tegenwoordig een groot probleem om te overleven. Daar zijn verschillende redenen voor.
Tip: jij kan de bijen helpen om voldoende nectar te vinden. Plant veel bloemen in je tuin of zaai veldbloemen in je tuin. Je helpt niet alleen bijen maar je tuin krijgt ook heel veel kleur.
Bijen zoeken een huisje om te leven.
Waarom moeten we de bijen helpen?
Wilde bijen hebben geen bijenkast om in te leven. Wilde bijen en hommels leven in een holletje in de grond, in een dode boomstam of dood hout. Je kan deze bijtjes helpen door wat losse zand ergens te leggen of een huisje te voorzien. Ze gebruiken soms ook je zandbak. Je kan hen aan een huisje helpen door een huisje te bouwen of te kopen.
Bijen zijn zeer nuttige dieren. Niet alleen zorgen ze voor lekkere honing maar ze bestuiven ook heel veel bloemen. Door van bloem tot bloem te vliegen verspreiden de bijen het stuifmeel. Hierdoor maken de bloemen zaad en vruchten. Dit is voor veel van ons voedsel van belang. Voor fruit zoals kersen en appels maar ook voor groenten zoals aubergine, komkommer of bonen zijn er bijen heel erg belangrijk. Geen bijen, geen fruit of groenten!
Tip: koop of bouw een bijenhuisje en hang het op. Dit jaar leggen ze een eitje en volgend jaar komen de jonge bijtjes uit.
Pesticiden zijn vies! In veel tuinen gebruikt men pesticiden om onkruiden en beestjes te bestrijden. Sproeistof tegen onkruid, tegen bladluizen, tegen andere beestjes. Al dat vergif is niet goed voor de natuur, maar is ook niet goed voor ons mensen. Je kan het dus maar beter niet gebruiken. Veel mensen sproeien niet tegen bijen of andere beestjes. Toch krijgen bijen dit gif binnen en worden ze ziek. Tip: sproei geen vergif in de tuin!
Ben jij een creatieve en bezige bij? Dan is deze wedstrijd helemaal je ding. Maak iets BIJzonders. Zorg ervoor dat je kunstwerkje in het teken staat van de bij. Voorbeeldje nodig? Wat dacht je van een foto van jou in een bijenpak of een tekening van een bij? Laat je fantasie de vrije loop en wie weet win je wel een leuke prijs. Stuur je mooiste tekening, je beste kunstwerkje of leukste foto op naar Dienst Jeugd, Europalaan 26, 3600 Genk.
Potloodje
Doe iets BIJzonders en win een prijzenpakketje
mopjes 22| 23
Waarom vliegt een heks op een bezem? Omdat een stofzuiger te zwaar is. Een man stapt de bus in en vraagt aan de buschauffeur: “Gaat u naar Hasselt?” Nee zegt de buschauffeur, “ik moet gewoon werken” Hoe ver kun je een tunnel inlopen? Tot de helft want daarna loop je er weer uit. Vader: “Jantje, laat me je rapport eens zien!” Jantje: “Dat kan niet, ik heb hem aan een vriend geleend. Die wilde zijn ouders eens flink laten schrikken.”
“Hoe stop je een koe in de diepvries?” vraagt Jantje aan zijn vriend Keesje. Keesje: “Weet ik niet” Jantje: “Diepvries open, koe erin, diepvries dicht.” Dat is flauw zegt Keesje. Jantje: “Oke maar hoe stop je een varken in de diepvries?” Nou.. diepvries open, varken erin en dan de diepvries weer dicht doen, zegt Keesje. “FOUT!” zegt Jantje. “Diepvries open, koe eruit, varken erin, diepvries dicht!”. Wat is het toppunt van onaardig zijn? Iemand met een bril veel sterkte wensen.
winnaars prijsvraag LUCAS VAN LOON, Bretheistraat 150, 3600 Genk THOMAS CASTELLANI, De Hutten 3, 3600 Genk MATS NIJSTEN, Mettenveld 26, 3600 Genk NAÏMA ROSSITTO, Adolf Greinerstraat 5 A B3, 3600 Genk JELLE BYNENS, Kempenstraat 123, 3590 Diepenbeek ANNA GABRIELS, Turfstraat 115, 3600 Genk ABDULLAH ALESU, Muggenberg 23 bus 11, 3600 Genk TOON POELMANS, Kleine Hostartstraat 39, 3600 Genk ERAY ENGEL, Hooiweg 111 bus 2, 3600 Genk GULAY ALYSAL, Priesterhaagstraat 13 bus 9, 3600 Genk SENA KARAKORUK, Haneveldstraat 73, 3600 Genk ELISA SATTA, Jos De Greevestraat 57, 3600 Genk De winnaars mogen hun prijsje komen afhalen op de Dienst Jeugd, Europalaan 26. De prijsjes zijn beschikbaar tot 1 maand na de bekendmaking.
mobiliteit Tekenwedstrijd “Opgelet, Spelende Kinderen” Ook deze zomervakantie willen we de auto’s er op wijzen dat jullie in de woonwijken spelen. Dat doen we aan de hand van één van jullie tekeningen. Dit jaar ronden we voor het eerst de kaap van 500 ingezonden tekeningen, jullie zijn met juist 500 die deelnamen aan de tekenwedstrijd “Opgelet, spelende kinderen”. We danken jullie voor de vele en mooie tekeningen.
1
De winnaars werden op 23 april samen met hun ouders en leerkrachten door de schepen van Mobiliteit op het stadhuis ontvangen om hun prijs in ontvangst te nemen.
Potloodje
De winnaar is Nehir Kacmaz van BS Europaschool, zij ontvangt de hoofdprijs ter waarde van 200 euro. Ook een proficiat voor de leerlingen die ook in de prijzen vallen nl. Lina Azzouz (VBS Mickey Mouse – De Sleutel), Shana Cornips (Sint-Martinusschool), Amos Nicodemus (School met de Bijbel/Padvinder), Motmans Amber (De Reinpad - Gelieren), Soraya El Bachiri (BS Het Kompas), Markus Hermans (G.V. BS Broederschool) en Helena Remans (VBS de Bret). Jullie winnen een tegoedbon ter waarde van 50 euro, in te ruilen bij één van de lokale fietshandelaren.
1ste - 3de leerjaar Sport Prijsvraag
Vind jij de weg door de honingraat? Stuur je antwoord op naar Dienst Jeugd, Europalaan 26, 3600 Genk en wie weet win jij een leuke prijs!
2 4 |2 5
Naam Adres School
sport
Bewegen is bedreigd! Help, de jeugd beweegt niet meer! Ze zitten daar maar wat, hangen in hun luie zetel, zitten achter de computer, … “bewegen is bedreigd”. Bewegen is zeer belangrijk, maar doen we dat wel nog? De TV, de computergames, de play-station, het zijn allemaal leuke dingen maar tijdens deze activiteiten bewegen we wel niet meer.
Sporten heeft niet alleen lichamelijke voordelen. Er zijn nog heel wat andere positieve effecten zoals een groter zelfvertrouwen, je slaapt en eet beter, je hebt meer energie en je kan je beter concentreren.
Je ziet, sporten heeft alleen maar voordelen. Het is enorm belangrijk voor je gezondheid dat jullie bewegen. Een uurtje per dag is het absolute minimum … en dat kan vanalles zijn. Met de fiets naar school gaan, trappen lopen, papa in de tuin helpen, buiten spelen, een beetje voetballen of tennissen op straat, dansen , touwtje springen, met de Wii Fit bewegen, op sportkamp gaan, je inschrijven bij een sportclub, …
Potloodje
Regelmatig sporten en bewegen is gezond. Wist je dat door voldoende te bewegen je botten en spieren sterker worden, je niet rap dik zal worden, je minder snel ziek bent, je minder kans hebt op diabetes (suikerziekte), je hart veel beter zal werken en je coördinatie verbetert.
Goed in je vel 26| 27
Wist je dat… Elke dag 3 hoofdmaaltijden en maximum 2 tussendoortjes nemen, dat is een goede gewoonte voor jong en oud.
START DE DAG MET EEN GOED ONTBIJT
Begin je dag altijd met een goed ontbijt. Na een goede nachtrust heb je nieuwe “brandstof” nodig. Kinderen die niet ontbijten kunnen zich minder goed concentreren in de klas en laten zich makkelijker verleiden door ongezonde tussendoortjes. Jullie lopen ook meer kans op voedingstekorten zoals een tekort aan ijzer en calcium. Dit hebben jullie nodig om goed te groeien en voor een stel sterke botten die tegen een stootje kunnen. Een goed ontbijt bestaat uit brood met een beetje smeervet of een ander graanproduct, een stukje fruit en een melkproduct zoals een glas melk, wat yoghurt of een sneetje kaas als beleg. Af en toe mag je een boterham met confituur of choco eten maar maak er geen dagelijkse gewoonte van.
SLIMME TUSSENDOORTJES VULLEN DE MAALTIJDEN AAN
Slimme tussendoortjes brengen een gezonde portie vitaminen, mineralen en andere belangrijke voedingsstoffen aan voor je lichaam. Enkele voorbeelden van slimme tussendoortjes zijn bijvoorbeeld vers fruit, melkproducten, sommige granenkoeken en een belegde boterham.
TANDBEDERF VOORKOMEN
Melktandjes gaan, nieuwe tandjes komen. Gun ze de nodige rust. Daarom is het beter dat je niet meer dan 5 of 6 eetmomenten per dag voorziet. Een glas water drinken na elke eetmoment is belangrijk. Een snoepje nu en dan kan, maar weet dat ook een kindergebit dit telkens als een eetmoment ervaart. Gezonde tussendoortjes zijn daarom beter voor je tanden.
ENKELE GEZONDE RECEPTJES OM DE ZOMER IN TE GAAN
Geroosterde broodstukjes met fruit en yoghurt Benodigdheden: 3 sneetjes volkorenbrood – gemengd fruit naar keuze en van het seizoen (aardbeien, bessen, appelen, peren, bananen,…) – 3 tot 4 eetlepels magere yoghurt Bereidingswijze: Rooster de broodsneetjes in een toaster en verbrokkel ze tot kleine stukjes. Snij het fruit in blokjes. Doe het fruit samen met de broodstukjes in een kommetje. Schep er de yoghurt bovenop.
Gezonde ijsjes Benodigdheden: yoghurt of platte kaas Bereidingswijze: Vul een ijslollyvormpje met yoghurt of platte kaas en eventueel stukjes vers fruit. Zet het vormpje een nacht in de diepvriezer. Je kunt ook verschillende smaken in 1 vormpje combineren. Zet elk laagje ongeveer 2 uur in de diepvriezer voordat je het volgend laagje toevoegt.
BEDREIGDE DIERSOORTEN
• Waar? Noordpool • Wist je dat ijsberen tot kilometers ver kunnen ruiken? Zelfs de zeehondjes onder het ijs zijn niet veilig voor deze sterke beren! • Waarom zijn ze bedreigd? IJsberen worden bedreigd door de opwarming van de aarde. IJskappen smelten waardoor er minder plaats is voor de ijsberen om te jagen. Bovendien vervuilt de mens het leefgebied van de ijsberen wanneer ze naar olie zoeken. Door deze vervuiling wordt het water vies en dus worden ook de vissen die de ijsberen dan opeten. • Hoe kan je hen helpen? Alle beetjes helpen: je kan de opwarming van de aarde tegengaan door bijvoorbeeld te recycleren of het openbaar vervoer te nemen.
Potloodje
IJSBEER
KinderKunstenfabriek terugblik
Voordat we de grote vakantie ingaan, kijken we graag nog even met jullie terug op de Kinderkunstenfabriek 2014. Naast de vele theatervoorstellingen voor scholen en families, workshops, tentoonstellingen, … was de Kinderkunstenfabriek één van de hoogtepunten van het voorbije cultuurseizoen in Genk.
9 28| 27
Tijdens de tweede week van de paasvakantie namen 100 kinderen tussen 8 en 12 jaar een hele week deel aan leuke en creatieve workshops en ateliers. Samen met echte kunstenaars hebben de kinderen ontwerpen gemaakt, gekleurd, geplakt, getekend, geknutseld … De kunstwerken werden tentoongesteld tijdens een gezellige kijkdag. Dit jaar was de Kinderkunstenfabriek te gast in BuSO ‘De Wissel’ in Zwartberg. Volgend jaar reist het project weer verder naar een andere Genkse wijk. Volgend schooljaar lees je hier ongetwfijfeld meer over in Het Potloodje.
Wat is het Junior Team? Dat zijn 17 kinderen uit het 6e studiejaar van verschillende Genkse scholen. Zij hebben een heleboel activiteiten voor tieners getest in Genk. Wat is er allemaal te doen in Rondpunt 26, het sportcentrum, C-mine, … ? Na hun groots onderzoek geven ze hun tips aan de burgemeester en schepenen. Het Junior Team maakte hiervoor de Junior Gazet, die ze voorstelde op het persmoment op 11 mei. Hierin staan al hun avonturen en tips.
cultuurnieuws rondpunt 26
JUNIOR TEAM 2014: activiteiten voor tieners in Genk onder de loep!
Er zijn al heel wat activiteiten in Genk voor tieners, en dat is goed. Alleen is dit niet altijd geweten. Er waren heel wat activiteiten die we niet kenden.
TIP: Laat ons via post weten wat er te doen is, en maak het aantrekkelijk. We hebben aan heel wat Stedelijke Diensten wat extra tips gegeven welke activiteiten wij leuk zouden vinden. We zijn dan ook blij te horen dat er iets mee gedaan wordt. Tieners hebben uiteenlopende interesses, en deze veranderen regelmatig. Daarom is het, naar thema-activiteiten toe, altijd beter om een inspraakproces te doen bij tieners zelf.
Er is heel wat te doen op verschillende plaatsen in Genk, dit kan soms voor verwarring zorgen, of nog meer, ervoor zorgen dat er geen overzicht meer is.
TIP: Zoek een manier om dit alles samen te communiceren zodat we zicht krijgen op wat er allemaal te doen is gedurende het hele jaar, en op welke tijdstippen.
Potloodje
TIP: Vraag ons wat we graag doen en we zullen dit met veel plezier uitleggen.
Workshop cultuurnieuws 11 3 0 | 331
NIEUW!
TECHNOLOGIEBENDE Er heerst een nieuwe bende in Genk. De Technologiebende! Vanaf september kunnen kinderen en jongeren van 8-14 jaar hier leuke workshops volgen. Van een eigen creatie maken met een 3D printer, robotjes maken, treinen programmeren, textiel bewerken ... tot raketten lanceren en apps maken. WAT? Spetterende workshops rond technologie of wetenschap voor 8-14 jaar WANNEER? De workshops starten op verschillende momenten vanaf half september 2014 HOE LANG? Je kan je inschrijven voor één namiddagje of meerdere namiddagen WAAR? Op verschillende leuke locaties in Genk. Denk aan de Cosmodrome, C-mine crib, Rondpunt 26, … INSCHRIJVEN? De workshops kosten 3 euro per workshop. Wil je je inschrijven of wil je op de hoogte gehouden worden? Surf dan naar www.genk.be/technologiebende
Wat vieren wij in Genk ...
JUNI
Op 2 juni 1946 koos het Italiaanse volk via een referendum voor de republiek en daarmee tegen de monarchie. Koning Umberto werd tot aftreden gedwongen. Vervolgens werd 2 juni uitgeroepen tot nationale feestdag.
De wereldmilieudag werd ingesteld door de Verenigde Naties om
Ramadan: vastenmaand in de islam Vandaag begint de vastentijd voor moslims. In deze maand mogen moslims niet eten, drinken, roken of seksuele omgang hebben tussen zonsopgang en zonsondergang. Na zonsondergang wordt de vasten gebroken. Men eet dan eerst één dadel of drinkt wat water, waarna men uitgebreid eet. Kinderen, zieken, bejaarden of zwangere vrouwen zijn vrijgesteld van deze religieuze plicht. De vastentijd begint steeds op de eerste dag van de negende islamitische maand ramadan. Ramadan houden is één van de vijf belangrijkste voorschriften van de islam. Het exacte tijdstip van de ramadan wordt bepaald op basis van de maanstand. Elk jaar verschuift de ramadan een tiental dagen.
Potloodje
Zondag 1 wereldwijd meer aandacht te krijgen voor het behoud van het milieu. Vele milieuacties concentreren zich rond deze dag.ht. Maandag 2 Dag van de republiek Italië Dinsdag 3 Viering van het begin van de nieuwe grondwet in 1849. Woensdag 4 Donderdag 5 Wereldmilieudag - Dag van de grondwet Denemarken Vrijdag 6 Vlaggendag Zweden Dag waarop in 1523 Gustav Vasa I tot eerste koning van Zweden werd gekroond. Zaterdag 7 Zondag 8 Pinksteren - Vaderdag Op deze dag krijgen alle vaders geschenkjes en dragen kinderen gedichtjes voor. Maandag 9 Tweede pinksterdag Op deze nationale feestdag wordt de sterfdag van de grote heldendichter Luiz de Camoes Dinsdag 10 Dag van Portugal Woensdag 11 De nederdaling van de Heilige Geest over de Donderdag 12 apostelen wordt tijdens deze vijftigste dag na Pasen herdacht. Na de hemelvaart van Jezus Vrijdag 13 waren zijn leerlingen verward. Na tien dagen Zaterdag 14 daalde de goddelijke geest over hen neer in de vorm van vurige tongen. Toen durfden de leerlinZondag 15 gen naar buiten gaan om hun geloof uit te dragen. Maandag 16 Dinsdag 17 De wereldvluchtelingendag is een herdenkingsdag die jaarlijks gevierd wordt op 20 juni. Dit evenement wordt Woensdag 18 in meer dan honderd landen gevierd en streeft naar een betere Donderdag 19 toekomst voor de miljoenen mannen, vrouwen en kinderen die Vrijdag 20 Wereldvluchtelingendag gedwongen worden om hun thuisland te ontvluchten onder dreiging van vervolging en geweld. Zaterdag 21 Begin zomer Zondag 22 Verjaardag van de groothertog. Maandag 23 Nationale feestdag Luxemburg Dinsdag 24 Woensdag 25 Nationale feestdag Slovenië Slovenië roept zich in 1991 uit tot onafhankelijke staat. (10 juni 1580) herdacht. Donderdag 26 Vrijdag 27 Zaterdag 28 Begin ramadan (islamitisch) Zondag 29 KIDS ON STAGE - zie achterkant Maandag 30
iedereen festivalt
KIDS ON STAGE
29 juni vanaf 14u Kinderdisco met Anick (ex-Ketnetband)
Mathijs
(Belgium’s got Talent)
Radio Oorwoud
met o.a. Hannelore Bedert, Nico Sturm, Dimitri Leue en Stijn
Doorlopend met ‘beestige’ animatie van Genkse speelpleinwerkingen en W.W.F.
www.genkonstage.be