EXTRA BIJLAGE
DONDERDAG 30 APRIL 2009
39
HET R APPORT VAN DE VLAAMSE PARLEMENTSLEDEN
Het Vlaams Parlement heeft de lades leeggemaakt, de laatste interpellaties en vragen gehoord, de deuren van de commissiezalen gesloten. De politieke redactie van De Morgen gaf alle leden een cijfer voor hun parlementaire werk van de afgelopen vijf jaar. Zo weet u wat u hebt gehad aan de mensen die u straks op markten en in uw brievenbus tegenkomt. Zo’n evaluatie is een delicate opgave. Journalisten volgen wel systematisch het mediatieke vragenuurtje, maar lopen niet de deuren plat van de commissies, waarin ook behoorlijk wat werk wordt geleverd. Er wordt daarover niet eens onterecht geklaagd door de verkozenen des volks. Want wie het hardste roept op de tribune en in Villa politica is daarom niet de meest gerenommeerde dossiervreter, en wie zijn plan trekt in een interview met Terzake weegt daarom niet echt door in de besluitvorming over een concreet dossier. Daarom heeft de redactie naast haar eigen ervaringen en waarnemingen ook gepraat met de verschillende fractieleiders, die hun pappenheimers kennen en die weten waar de echte licht- en zwaargewichten in hun partij zitten. Daarnaast hebben we gekeken naar het retorische vermogen en de vakkennis: wie kent zijn dossiers en kan ze ook uitleggen? Wie benadert de dossiers vanuit een andere invalshoek, durft met een origineel voorstel uit te pakken? Wie is de kuitenbijter die het een minister knap lastig kan maken en wie is de lethargische verkozene die wakker moet worden gemaakt om op het juiste stemknopje te drukken? Wie stelt vragen om de vragenstatistieken kunstmatig op te drijven, en wie stelt de vragen die er echt toe doen? Wie herhaalt gewoon de grootste krantenkop van de dag en wie heeft doortimmerd en eigen opzoekingswerk verricht? Er past een grote ‘maar’ bij deze evaluatie: ze zegt veel
over het werk van het parlementslid, wat nog iets anders is dan het werk dat hij of zij levert als politicus. Er zijn belangrijke politici die enorm wegen op het maatschappelijke debat en redelijk veel macht hebben, maar die – misschien net daarom – het halfrond een te mineure arena vinden om nog hun ding in te doen. Andere zijn lokale stemmenkampioenen en dus van goudwaarde voor hun partij, maar spenderen hun tijd liever aan dienstbetoon en het aflopen van recepties en mosselavonden dan aan het bedenken van een nieuw decreet. Die criteria hebben we niet mee laten spelen, waardoor de score enkel een oordeel over hun parlementaire werkzaamheden reflecteert. In het geheel is de gemiddelde score van het Vlaams Parlement 1,73 op 5. Dat is een buis en zelfs niet vatbaar voor deliberatie. Daar zijn een paar redenen voor. Zeker in grote meerderheidsfracties zijn er objectieve redenen waarom niet iedereen in de spotlights kan staan, gebonden door de opgelegde trouw aan de meerderheid en de loyauteit aan de aangeduide kopstukken en ministers. Net diezelfde reden maakt trouwens dat kleinere oppositiefracties veel beter uit de verf komen, omdat de weinige leden zich daar wel dubbel moeten plooien om het de regering lastig te maken. Maar toch valt niet om de vaststelling heen te komen dat een behoorlijk aantal parlementsleden als voornaamste activiteit het wachten op hun volgende loonbriefje heeft. Dat geldt in het bijzonder voor de Vlaams Belangfractie, die de traditie van slechtste parlementaire groep moeiteloos voortzet. Haar score houdt geen appreciatie in van
het gedachtegoed van deze partij, maar puur van haar parlementaire werk. Een aantal Belangers scoort daarin zelfs behoorlijk tot goed, maar de grote meerderheid kenmerkt zich door absolute zwijgzaamheid en non-activiteit. CD&V startte in 2004 met een grote groep nieuwelingen, wat enig leergeld kostte. Sommigen staan er vijf jaar later als goede parlementsleden, anderen bleken een maatje te klein. Maar de fractie scoort met iets meer dan 2 op 5 toch nog iets beter dan de andere meerderheidsfracties van sp.a en Open Vld, die allebei op een gemiddelde score van 1,76 uitkomen. Open Vld heeft een aantal verdienstelijke parlementsleden in de rangen, maar ze durven er weleens de kantjes af te lopen en schitteren te vaak door afwezigheid. Dat verschil tussen toppers en wieltjeszuigers zit ook in de sp.afractie ingebakken. Jammer is ook de vaststelling dat een aantal verdienstelijke Spiritleden naar onverkiesbare plaatsen is verwezen. De N-VA-fractie slaagt met een gemiddelde score van 2,7 omdat ze behoorlijk wat werkers telt, wat ook nodig is als je met een kleine groep alle beleidsdomeinen wilt bestrijken. Fractieleider Jan Peumans is de nieuwkomer die zichzelf de beste reputatie heeft bezorgd. De Groen!-fractie is vrij sterk in de breedte, maar heeft onvoldoende volkstribunen in huis om dat ook mediatiek duidelijk te maken. Maar allen nemen ze hun job wel bijzonder ernstig, wat hen met een gemiddelde van 3 de beste score oplevert. Het is aan u om deze oefening op 7 juni nog eens in alle onafhankelijkheid over te doen.
Yves Desmet
DE VIJF BESTE 1 JAN PEUMANS (N-VA)
2 (alfabetisch) RUDI DAEMS (Groen!) ANNICK DE RIDDER (Open Vld) SVEN GATZ (Open Vld) BART MARTENS (sp.a)
DE FRACTIES Groen! 3 sterren N-VA 2,71 sterren CD&V 2,07 sterren Sp.a 1,76 sterren Open Vld 1,76 sterren Vlaams Belang 1 ster Gemiddelde score parlement: 1,73 sterren
40
HET RAPPORT VAN
DE MORGEN DONDERDAG 30 APRIL 2009
AANTAL DECRETEN
2,07
AANTAL VRAGEN
0
★
★★
BESCHAMEND SLECHT DE INTELLECTUELE EERLIJKHEID ZOU GEBIEDEN DAT DE BETROKKENE ZIJN LOON METEEN TERUGSTORT.
ECHT NIET GOED GENOEG DE UITGEBLUSTEN, DE ONGEÏNTERESSEERDEN, DE INCOMPETENTEN EN DE AFWEZIGEN. IN DIT PARLEMENT ZEKER OOK DE ABSOLUTE LICHTGEWICHTEN. NA VIJF JAAR VOLSTAAN GOEDE BEDOELINGEN NIET MEER, ER MAG STILAAN WAT RESULTAAT ZIJN.
DE TWIJFELGEVALLEN TE ONZICHTBAAR OF NET TE VEEL TAFELSPRINGER. WE SPREKEN GEEN FATWA UIT, MAAR HET MOET VOLGENDE KEER ECHT BETER ZIJN.
Yves Leterme haalde in 2004 de grove borstel door de Vlaamse fractie, wat na de verkiezingen een hele reeks nieuwe gezichten opleverde. Voor de werking van de fractie was dat geen vanzelfsprekendheid: al die nieuwelingen moesten hun terrein verkennen en de stiel leren. Sommigen staan er vijf jaar later als goede parlementsleden, anderen bleken een maatje te klein. De anciens beleefden dan weer een moeilijke start van de legislatuur, aangezien geen van hen uitverkoren werd voor een ministerspost. Ook daar werd de selectie gemaakt tussen degenen die een tweede adem vonden en degenen die andere, interessantere oorden opzochten. Het grootste probleem van de CD&V-fractie, en eigenlijk van de hele meerderheid, is de tandeloosheid tegenover de regering. Het zwijgakkoord hield veel langer stand dan van een volwassen parlement verwacht mag worden. Pas op het einde van de legislatuur leek de vrijheid enigszins terug te keren.
Ludwig Caluwé
48 jaar, Kortrijk Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: West-Vlaanderen, tweede plaats
47 jaar, Essen Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1999 7 juni: Antwerpen, derde plaats
Beminnelijke man die al lang vergeten is dat hij ooit 19 een rebelse voorzitter van de CVP-jongeren was. Zag zijn 54 taak vooral als coach van de fractie en had daar al de handen mee vol. Toegegeven, de rust bewaren in een fractie met de helft jonkies en de helft gefrustreerde veteranen is geen zondagse wandeling in het park. Liet het inhoudelijke werk dan ook over aan de collega’s. Een van de grote behoeders van het zwijgakkoord binnen de meerderheid en dus zeer verdienstelijk voor de regering. Leerde de kunst beheersen lang te praten zonder iets te zeggen. Zei zo nooit iets verkeerds. Kan dus ook weinig verweten worden, al mag van een fractieleider van de grootste meerderheidspartij toch wat meer panache verwacht worden.
Vaste leverancier van een karrenvracht vragen en one93 liners, perfect op maat van de media. Heeft na al die jaren 1146 nog niets aan drive ingeboet. Stem van ACW, even vaak de luidste stem onder de roepers. Kent zijn dossiers en durft tegen de minister in te gaan, onder meer in het BAM-dossier. Moet daar nu ook niet mee overdrijven, zoals toen hij twee keer live op televisie het vertrouwen in Bert Anciaux opzegde op basis van één blogpost. Heeft de scalp van Tony Mary en Bettina Geysen op zijn nachtkastje staan. Speelt echter soms alleen voor de tribune. Moeilijk te stoppen als hij begint te roepen. Schiet soms ook zo ver door dat hij gevaarlijk dicht in de buurt van de antipolitiek komt. Betaalt dat met de halve ster die hem van de echte groten onderscheidt.
★★★
★★★★
7
Miet Smet
13
Eric Van Rompuy 59 jaar, Zaventem Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: Vlaams-Brabant, derde plaats
66 jaar, Lokeren Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: stopt
Vond het Vlaams Parlement aanvankelijk maar niets en schudde met haar gesakker 5 dan ook geregeld de 41 collega’s wakker als ze weer eens collectief in slaap gesukkeld waren. Vond het echter niet haar taak zelf wat meer vuur in het parlement te brengen. Vond uiteindelijk wel haar draai op buitenlands beleid, waar ze al te onstuimige collega’s met slecht voorbereide dossiers professioneel afblokte. Bracht klasse mee naar het Vlaams Parlement, maar deed daar naar onze smaak toch wat te weinig mee. Haar verdienste volgens de collega’s is dat ze dwong om verder te kijken dan de kerktoren. Het zegt veel over het Vlaams Parlement als het daarvoor een uitbollende politica nodig heeft.
3
Leek even knock-out te zijn na het gerateerde minister29 schap, maar herpakte zich. ‘Be free’ werd het nieuwe 113 motto. Op zijn blog, met bij tijden bijzonder scherpe kritiek op het makke Vlaams Parlement. In het communautaire debat, toch zolang broer Herman geen premier was. In de plenaire vergadering, waar hij voluit gebruikmaakte van de soepelere debatregels. Met het veldwerk in de commissie Financiën en Begroting, waar hij op zijn uitgebreide ervaring kan teren. Zelfs wie het zelden met hem eens is, respecteert zijn parlementaire engagement. Vaak drammerig en zuur, maar niettemin top.
Harde werker op welzijn. Slaagt er niet in ook plenair 18 iets met zijn dossierkennis te doen. Houdt zich bezig met 109 het BMI van Vlaanderen. Dat zou hem een frivoler imago 321 kunnen geven, als hij niet zo nors keek. Moet er wel eens aan herinnerd worden dat de alleenheerschappij van CVP en ACW al een tijdje voorbij is. Gerespecteerd onder de collega’s, maar niet geliefd. ★★★
Kwam later binnen en legde zich verstandig toe op de 4 dossiers waar hij lokaal al wat ervaring mee had, zoals 36 sociale huisvesting en openbare werken. Degelijke 84 kracht met nog wat groeipotentieel. Gerespecteerd omwille van zijn netwerk. Als hij iets over de Antwerpse haven zegt, weet iedereen dat hij niet uit zijn nek zit te kletsen.
Paul Delva
Jos De Meyer
Martine Fournier
41 jaar, Sint-Pieters-Woluwe Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2007 7 juni: Brussels Parlement, tweede opvolger - VlaamsBrabant, eerste opvolger Iemand moet de vragen over Brussel blijven stellen en de 3 laatste jaren is dat Paul 36 Delva. Voor de inspirerende visie over grootstedelijkheid 242 ben je echter aan het verkeerde adres. Werd door een burger op bezoek in het parlement verward met de kok. Het had ons ook kunnen overkomen.
★★
Cindy Franssen
42 jaar, Kasterlee Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2008 7 juni: Antwerpen, zesde plaats
Grijze muis uit de Kempen, die zijn invalbeurt evenwel 3 niet geheel onbenut liet. 10 Hield zich vanuit het kleine Kasterlee bezig met steden57 beleid, wat geen vanzelfsprekendheid is. Waagde zich ook wat op het braakland dat Luc Van den Brande achterliet: Vlaanderen en het buitenland. Als er iets over de kerk gezegd moet worden, kijkt de fractie ook naar Kennes. ★★
56 jaar, Diest Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1999 7 juni: Vlaams-Brabant, vierde plaats
Moet inhoudelijk niets meer 3 bewijzen, is de meest gerespecteerde ACW-stem in het parlement. Zet zijn deskun2 digheid in voor werk en 106 economie. Durfde ook ongeveer als enige tegen de Vlaamse flank van zijn partij ingaan toen die op haar radicaalst was. Minpunt: liet zich de laatste jaren bijna volledig opslorpen door het burgemeesterschap van Diest. ★★★
★★
59 jaar, Sint-Niklaas Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: Oost-Vlaanderen, tweede plaats
43 jaar, Menen Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2007 7 juni: West-Vlaanderen, vierde plaats
Zolang ‘Joske van SintNiklaas’ in het parlement zit, zullen het Waasland, de 56 landbouwers en de paarden een stem hebben in het 414 kapittel. Al wordt die niet door iedereen even ernstig genomen. Hield zich als gewezen schooldirecteur ook bezig met het probleemdossier van de scholenbouw. Brak daar evenwel geen potten.
7
Ruilde het kabinet-Leterme in voor het parlement toen Hilde Crevits minister werd. 1 Weet naar verluidt wel iets 84 over kmo’s en sport, maar wist dat bijzonder goed te verbergen. Zelfs welwillende collega’s twijfelen af en toe of dit wel haar droomjob is. Mag het straks naar alle waarschijnlijkheid nog eens proberen.
1
★
★★
Kathleen Helsen
33 jaar, Oudenaarde Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2007 7 juni: Oost-Vlaanderen, derde plaats
Vera Jans 31 jaar, Lanaken Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Limburg, vijfde plaats en tweede opvolger
43 jaar, Herselt Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Antwerpen, tweede plaats
Pittige dame die zich snel liet opmerken. Werkt op de zenuwen omdat ze veel 2 vragen stelt. Toen ze niet snel genoeg antwoorden kreeg, 366 stelde ze meteen voor het reglement te veranderen. Houdt zich vooral bezig met armoede, holebi’s en gelijke kansen in het algemeen. De beste onder de late invallers.
0
Een van de onderwijsspecialisten die de tanden stukbeet op Frank Vandenbroucke. 216 Kent haar dossiers wel. Grootste wapenfeit is het 206 succesvolle verzet tegen het leerzorgdecreet. Technicus, van wie er in het Vlaams Parlement wel een paar op overschot zijn. Loopt hoegenaamd geen gevaar om het hoofd boven het maaiveld uit te steken. ★★★
Onopvallende verschijning in de commissie Welzijn. Had als ex-medewerker van 35 Sonja Claes in Limburg nochtans ervaring op dat 185 terrein. Werkte vooral voor bevallingsverlof, maar loste de verwachtingen niet in. Dankzij de lokale Limburgse media werden haar kiezers evenwel geregeld herinnerd aan haar bestaan. Het is ons een raadsel waarmee dan wel. ★
Erik Matthijs
Frans Peeters
8
★★★
Jan Laurys
44 jaar, Brasschaat Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2007 7 juni: Antwerpen, vijfde plaats
Stemmenkanon met tonnen ambitie. Te weinig collegiaal 1 om resultaten te boeken. Vrij kleurloos op welzijn. Viel op 12 toen ze voorbarig het lijsttrekkerschap in Limburg 50 opeiste. Schreef zelfs een boekje om haar kandidatuur te ondersteunen. Tevergeefs. Heeft daar hopelijk geen nieuwe traditie mee op gang getrokken. Moet nog veel boterhammetjes eten. ★★
0
★★★★
Dirk de Kort
40 jaar, Zemst Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Vl.-Brabant, lijsttrekker
50 jaar, Heusden-Zolder Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2007 7 juni: Limburg, vierde plaats
★★
Ward Kennes
Tom Dehaene
Sonja Claes
Carl Decaluwé
FOTO FILIP CLAUS
gemiddelde score
AANTAL AMENDEMENTEN
Luc Martens 63 jaar, Roeselare Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: stopt
60 jaar, Eeklo Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: stopt
Gerespecteerde ancien, die in 2005 met het burgemeesterschap van Roeselare 1 zijn laatste carrière vond. 7 Koos daar resoluut voor en beperkte zijn parlementaire 30 activiteit tot het voorzitterschap van de commissie Welzijn. Is vermoedelijk zelf blij dat hij zich nu fulltime met Roeselare mag bezighouden.
★★
De man van het Meetjesland. Niet onverdienstelijk op 9 Leefmilieu. Weet naar verluidt alles over water. Mag 150 dan ook een nichespeler genoemd worden. Ziet zijn 128 rol in de eerste plaats als loopjongen van zijn minister, Hilde Crevits: kan een compromis maken, maar blokt ook af als hij daarvoor een stille wenk krijgt. De vraag is: zouden we hem missen als hij er niet was? Nee dus. ★★
4
55 jaar, Geel Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: stopt
De Kempen en niets dan de Kempen. Treinen en autowegen die langs zijn 1 achterdeur passeren of er 5 zouden moeten passeren, zijn zijn belangrijkste poli107 tieke interesse. Wil de kampioen ter plaatse zijn en ligt daarom niet echt goed bij de collega’s uit de streek. Kreeg af te rekenen met gezondheidsproblemen.
★
HET VLAAMS PARLEMENT
41
★★★★ DONDERDAG 30 APRIL 2009 DE MORGEN
★★★
★★★★
★★★★★
DE GOEDE PARLEMENTSLEDEN UW STEM IS BIJ HEN IN VEILIGE HANDEN. ER GEBEURT MISSCHIEN NIETS SPANNENDS MEE, MAAR ER VALT TEGELIJK WEINIG OP AAN TE MERKEN. DE DEGELIJKEN.
DE TOPPERS HET MEER DAN UITSTEKENDE PARLEMENTAIRE WERK, GELEVERD DOOR DE SPRAAKMAKERS VAN HUN GENERATIE. DE MENSEN DIE IJVER MET TALENT COMBINEREN, DIE STERK ZIJN IN HUN PARTIJ ÉN OVERTUIGEND VOOR PERS EN PUBLIEK.
DE UITBLINKERS UIT DE PARLEMENTAIRE GESCHIEDENIS HET NIVEAU VAN LOUIS TOBBACK EN ZIJN MONUMENTALE RAKETTENTOESPRAAK ‘ALS DE BLINDEN VAN BREUGHEL’. OF GUY VERHOFSTADT, DIE IN 1991 OP DE TRIBUNE AAN DE PS UITLEGT: ‘U KRIJGT UW GELD NIET’, EN DE LAATSTE REGERING-MARTENS VOOR ZIJN OGEN ZIET UITEENVALLEN.
Sabine Poleyn
Open Vld heeft een aantal verdienstelijke parlementsleden in de rangen, maar het ontbreekt de liberale groep nog altijd aan discipline. Aanwezigheid blijft een probleem. Fractieleidster Patricia Ceysens kon zich mateloos opwinden over de liberalen die in hun bureau naar Villa Politica zaten te kijken, terwijl ze toch goede zitjes hadden voor de liveopvoering. Het haalde allemaal weinig uit. Ook opvolger Sven Gatz kreeg de orde niet in de troepen. Binnen de fractie gaapt daarom een kloof tussen de echte toppers en degenen die er de kantjes van aflopen, nauwelijks zichtbaar zijn of rommelen in de marge. De fractie heeft tevens een overdosis nazaten van legendarische blauwe burgemeesters in de rangen die hun familienaam nooit echt waar konden maken. Daarin lijkt nu echter wat verandering te komen.
Tinne Rombouts
35 jaar, Zwevegem Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: West-Vlaanderen, tweede opvolger
29 jaar, Hoogstraten Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Antwerpen, vierde plaats
Uitgesproken linkervleugel van de partij. Erg op de 3 achtergrond: derde vrouw 37 voor CD&V op onderwijs, actief op het wat onzicht170 bare departement van buitenlands beleid. Bevindt zich wat in de marge van het parlementaire werk en is te braaf om daaruit los te breken. Delft in de hyperconcurrentiële sfeer onder de CD&V-vrouwen het onderspit en dat verwondert ons niets. ★
Frisse kijk op het jeugdbeleid, maar vóór alles de 13 stem van de Boerenbond. 188 Praat de officiële standpunten zo letterlijk na dat je 132 je kunt afvragen wat ze zelf nu eigenlijk denkt. Werd even gehypet als mogelijk jongste burgemeester, maar kreeg de sjerp uiteindelijk toch niet te pakken. Was beloftevol, maar is niet helemaal doorgebroken.
Johan Sauwens
Joke Schauvliege
★★
★★★
1,76
Sven Gatz
39 jaar, Evergem Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Oost-Vlaanderen, lijsttrekker
58 jaar, Bilzen Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: Limburg, derde plaats
Eeuwig buitenbeentje, maar wel met tonnen parlemen8 taire ervaring. Inhoudelijk 54 sterk, maar niet altijd rechtlijnig. Zeldzame Limburger 294 die verder kijkt dan zijn provincie. Blijft gedreven doorwerken, maar heeft het einde van zijn ministerschap nooit echt verteerd. Minpunt: zijn zuurtegraad overschrijdt de heersende milieunormen moeiteloos.
gemiddelde score
Degelijk op ruimtelijke ordening, leefmilieu en beter 8 bestuur, maar daar is zo 171 weinig van te merken. Stille middenvelder die eigenlijk 254 een scorende spits zou moeten zijn. Van een leading lady van de fractie, tweevoudige lijsttrekster en meermaals geciteerde kandidaatminister zouden meer tussenkomsten moeten bijblijven dan die ene keer dat ze beweerde geen kippetje te zijn. ★★★
42 jaar, Jette Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1999 7 juni: Vlaams Parlement Brussel, lijsttrekker
6 64 167
Annick De Ridder
Herman Schueremans
Monica Van Kerrebroeck
44 jaar, Puurs Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Antwerpen, eerste opvolger
69 jaar, Gent Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: stopt
Beloftevolle transfer met Antwerpse tongval vanuit het Rekenhof, die als neofiet 59 zijn tanden in de openbare financiën zette. Kan zelfs in 199 plenaire een punt maken. Intelligente politicus die gestaag aan zijn netwerk bouwt, al heeft hij het als dorpsgenoot van Kris Peeters niet gemakkelijk om zijn stek te veroveren. Komt zogoed als zeker terug.
4
★★★★
Jan Verfaillie
Had als zuster Monica op geen enkel moment last van het BV-syndroom. 64 Gezagsvolle commissievoorzitster Onderwijs en 32 zowat de enige die zich niet liet pletwalsen door Frank Vandenbroucke. Had niet veel meer te bewijzen en was dus vooral zichzelf. Botste wel eens met de partij, onder meer over het Gentse hoofddoekenverbod. Einde in schoonheid. ★★★★
5
Johan Verstreken
36 jaar, Veurne Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2001 7 juni: West-Vlaanderen, derde plaats
Bracht Sturm und Drang binnen in het Vlaams 17 Parlement, evenals een uitgesproken rechts profiel. 261 Botste al snel met de bezadigde anciens in de fractie. Liet zich daar niet door van de wijs brengen. Floot Yves Leterme terug toen die bij zijn Nederlandse collega Balkenende al te voortvarende beloften deed over het wegenvignet en ontpopte zich tot kwelduivel van Kathleen Van Brempt, vooral als het over De Lijn gaat. Dwong een externe evaluatie van de busmaatschappij af, maar moet wel opletten dat hij niet doorschiet naar plat populisme. Lijkt zich daar stilaan van bewust en werd tegen het einde van de legislatuur iets minder tafelspringer. Dat kan in een tweede legislatuur alleen maar een voordeel zijn.
★★★★
Louis Bril
44 jaar, Oostende Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: West-Vlaanderen, vijfde plaats
De burgemeester van de burgemeesters, en in het 4 Vlaams Parlement wil dat 104 wat zeggen. De kerktoren is zijn niche en enige politieke 304 bekommernis. Kan zeer lyrisch doen over de Westhoek. In zijn eerste legislatuur al vrij onzichtbaar, maar slaagde er toch in nog wat verder weg te zakken. Een prestatie die helaas geen extra punten oplevert.
★★
Harde werker, altijd aanwezig en best gedreven, 2 maar wat haalt het uit? 18 Hield zich bezig met toerisme, buitenland, media en 147 cultuur, maar kon nergens echt wegen. Aan goede wil heeft het echter niet gelegen. Wordt door iedereen als bijzonder sympathiek, vriendelijk en lief omschreven. Er zijn beroepstakken waar die kwaliteiten meer indruk maken op een cv. ★
Luc Van den Brande
Zocht nieuwe horizonten op toen duidelijk werd dat hij echt geen minister meer zou worden. Zeer actief op aller4 lei internationale fora, waar 11 hij niet geheel onsuccesvol de Raad van Europa tot een milder standpunt tegenover Vlaanderen probeerde te bewegen. Hoopt secretarisgeneraal van de Raad te worden, maar dat zal allicht te hoog gegrepen zijn. Zijn stoel in het halfrond is al lang leeg. ★
Moet naar verluidt het parlement wat uitstraling en street credibility bijbrengen, 47 maar dat is niet simpel als je je minachting voor datzelfde 77 parlement nauwelijks kunt verbergen. Zat de hele legislatuur te twijfelen of het parlement echt wel zijn ding was, maar besliste blijkbaar toch dat het extra loon mooi meegenomen is. Is tijdens de plenaire doorgaans in de bar te vinden bij collega-organisator Chokri Mahassine, waar de prijs van de pinten op de festivalweiden het belangrijkste punt van discussie vormt. Of dat allemaal op kosten van de belastingbetaler moet, is maar de vraag. De partij blijft echter om onduidelijke redenen in hem geloven. Verwacht wordt dat Schueremans ook de komende vijf jaar zal worstelen met zijn existentiële twijfels. 0
Volgde halfweg de legislatuur Norbert De Batselier als parlementsvoorzitter op en moest 12 opnieuw wat schwung in het ingedommelde parlement 62 brengen. Slaagde daar maar gedeeltelijk in, onder meer met een aantal evenementen als het Festival van de Politiek, vergelijkingen met andere parlementen en soepelere debatregels tijdens het vragenuurtje. Mist evenwel de bevlogenheid en de visie om het kot echt op stelten te zetten. Iets te braaf en te schools. Verrast heel af en toe met een scherpe uitspraak, zoals haar pleidooi voor samenvallende verkiezingen en minder parlementsleden. Roept bij de collega’s gemengde gevoelens op, al kun je niet van een voorzitter verwachten dat hij of zij het parlement helemaal alleen naar een hoger niveau tilt.
Karlos Callens
Patrick De Klerck
Mocht als ouderdomsdeken de allereerste zitting van de legislatuur voorzitten. 8 Daarna ging het alleen maar bergaf. Hield zich nog wat 17 bezig met economie en digitalisering, maar wekte op geen enkel moment de indruk dat hij daar echt nog iets wilde bereiken. Houdt er eindelijk mee op.
2
Is burgemeester van Ardooie, waar een aantal diepvriesbedrijven voor 159 groenten gevestigd is. Is dan ook de stem van de para118 agrarische industrie. Ook jagers en paarden kunnen zijn interesse wegdragen. Joviale man die zijn zeg mag doen, maar naar wie niet noodzakelijk geluisterd wordt.
Typische lokale politicus met een bijbaantje in Brussel. Volgt ook in het Vlaams 100 Parlement vooral de politiek inzake gemeenten. Doet niet 73 meer dan dat. Mist de bevlogenheid en de inzet om zich te laten opmerken. Kwam vaak tussen om te melden hoe goed zijn minister Marino Keulen wel niet is. Een rol die anderen ongetwijfeld zouden overnemen als hij er niet meer zou zijn. ★
Coördinatie: Ruud Goossens en Liesbeth Van Impe Teksten: Liesbeth Van Impe, Gorik Van Holen en Tine Peeters Eindredactie: Hadewych Van den Bossche en Vicky Vanhoutte Lay-out: Tomas Aerts, Jan Fack, Tom Sonck en Tom De Reuck
Invaller met kennis van zaken over ruimtelijke ordening. Soldaat van Dirk 99 Van Mechelen, maar doet dat niet slecht. Ook een spreek110 buis van de kust, van toerisme tot de haven van Nieuwpoort. Onzichtbaar in plenaire. Kan nog groeien.
6
★★
Stern Demeulenaere
★★
Hilde Eeckhout
44 jaar, Ichtegem Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: stopt
52 jaar, Oudenaarde Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Oost-Vlaanderen, vijfde plaats
Colofon
★★★
44 jaar, Blankenberge Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2007 7 juni: West-Vlaanderen, 1ste opvolger
7
★
6
10
61 jaar, Ardooie Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2002 7 juni: West-Vlaanderen, derde plaats
Marnic De Meulemeester
0
54 jaar, Lier Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: Antwerpen, tweede plaats
10
69 jaar, Roeselare Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: stopt
63 jaar, Bonheiden Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: stopt
Marleen Vanderpoorten
55 jaar, Keerbergen Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Vlaams-Brabant, tweede plaats Europa, twaalfde plaats
30 jaar, Antwerpen Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Antwerpen, eerste opvolger Europa, vijfde plaats
6
Koen Van den Heuvel
Integere politicus met een eigen verhaal over Brussel en grootstedelijkheid dat hij zowel binnen als buiten het parlement weet te vertalen. Zou met zijn interesse in en zelfs liefde voor de hoofdstad een buitenbeentje kunnen zijn in het Vlaams Parlement, maar wist zijn stek te veroveren. Niet de man van de harde confrontatie, wat hem als fractieleider soms te braaf maakte. Maar weet wel een punt te maken en weegt, zelfs als links-liberaal met VU-verleden, inhoudelijk op zijn partij. Hield zich bezig met cultuur en financiën, maar had de handen vol met zijn weinig gedisciplineerde fractie. Wordt door velen nu al gezien als de volgende Brusselaar in de regering en dat wordt hem door de meeste collega’s ook gegund. ★★★★
36 jaar, Zwalm Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Oost-Vlaanderen, achtste plaats
Inzet te over, maar te weinig talent. Maatje te klein voor Frank Vandenbroucke in de 196 commissie Onderwijs. Werd dan ook een paar keer 176 vakkundig onderuitgehaald. Trok mee aan de kar tegen het leerzorgdecreet. Bijzonder kwaad op de partij omdat ze geen tweede kans krijgt, maar die had ze op basis van de resultaten ook niet echt verdiend.
8
★★
Had als voorzitter van de subcommissie Financiën het dossier van de pps-construc58 ties onder haar hoede, maar deed daar te weinig mee. 43 Degelijk, minzaam en actief, maar o zo braaf. Kan teren op de familienaam van haar bekende vader Basiel, maar of dat voldoende zal zijn om vanop de achtste plaats verkozen te raken, is zeer te betwijfelen. U hoeft geen traan te laten. ★★
1
42
HET RAPPORT VAN
DE MORGEN DONDERDAG 30 APRIL 2009
AANTAL DECRETEN
AANTAL AMENDEMENTEN
AANTAL VRAGEN
0
★
★★
BESCHAMEND SLECHT DE INTELLECTUELE EERLIJKHEID ZOU GEBIEDEN DAT DE BETROKKENE ZIJN LOON METEEN TERUGSTORT.
ECHT NIET GOED GENOEG DE UITGEBLUSTEN, DE ONGEÏNTERESSEERDEN, DE INCOMPETENTEN EN DE AFWEZIGEN. IN DIT PARLEMENT ZEKER OOK DE ABSOLUTE LICHTGEWICHTEN. NA VIJF JAAR VOLSTAAN GOEDE BEDOELINGEN NIET MEER, ER MAG STILAAN WAT RESULTAAT ZIJN.
DE TWIJFELGEVALLEN TE ONZICHTBAAR OF NET TE VEEL TAFELSPRINGER. WE SPREKEN GEEN FATWA UIT, MAAR HET MOET VOLGENDE KEER ECHT BETER ZIJN.
Dominique Guns
Jaak Gabriels
Margriet Hermans 55 jaar, Oud-Turnhout Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1999 7 juni: Antwerpen, vierde plaats - Europa, elfde plaats
37 jaar, Affligem Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1999 7 juni: stopt
65 jaar, Bree Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: Limburg, derde plaats
Noemde zijn collega’s lilliputters, maar wilde wel hun voorzitter worden. Schopte wild om zich heen toen hij in 8 opspraak kwam in Bree. Gerespecteerd omwille van 9 zijn kennis over de autoindustrie, de visserij en economie in het algemeen, maar deed daar bijzonder weinig mee. Leek uit te bollen, maar komt blijkbaar toch nog eens terug. Helaas.
Nog zo’n familienaam die de donkerblauwe harten sneller doet slaan, maar wist 28 nooit te overtuigen. Kreeg na haar eerste legislatuur nog 100 het voordeel van de twijfel, maar na tien jaar in het parlement weegt het bilan te licht. Kon zich noch een visie, noch een specifieke materie eigen maken. Grootste wapenfeit: rookmelders in private woningen.
★
★★
2
Laurence Libert
6
Fientje Moerman
29 jaar, Hasselt Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2006 7 juni: Limburg, tweede opvolger
Anne Marie Hoebeke
Patrick Lachaert
56 jaar, Wetteren Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Oost-Vlaanderen, tweede opvolger
61 jaar, Merelbeke Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: stopt
Wat weggedrumd door de andere mediaspecialisten, legde zich dan maar toe op 55 holebi’s en dierenwelzijn. Durft haar mond open te 125 doen over cultuur en zegt dan wel eens rake dingen. Oversteeg het BV-niveau inmiddels, neemt haar job in het Vlaams Parlement en de Senaat ernstig. Grote interviews over haar plastische chirurgie helpen daarbij wel niet echt. ★★
Doet haar deel op buitenlands beleid en jeugdbescherming. Harde werker 46 met wie samen te werken valt. Humanistische liberaal 183 die niet bang is om de donkerblauwen in haar partij tegen te spreken op haar terrein. Kan wel nog aan haar zichtbaarheid werken. Degelijk zonder meer.
Hugo Philtjens
Hans Schoofs
5
50 jaar, Sint-Martens-Latem Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2008 7 juni: Oost-Vlaanderen, tweede plaats
5
★★★
Sinds mensenheugenis voorzitter van de commissie Leefmilieu en Ruimtelijke 328 Ordening. Is daar vatbaar voor inhoudelijke argumen39 ten, maar verliest nooit het politieke spel uit het oog. Schat aan kennis en politiek metier. Coauteur van het delicate compromis over het grond- en pandendecreet. Een verlies voor het parlement. We krijgen misschien zijn zoon in de plaats. ★★★★
16
Jul Van Aperen
45 jaar, Mol Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2007 7 juni: Antwerpen, derde opvolger
59 jaar, Kortessem Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: stopt
58 jaar, Wuustwezel Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1999 7 juni: stopt
Aankomend politiek talent dat ook nog eens bereid is 15 hard te werken. Stelt de 215 juiste vragen en beheerst haar dossiers, zoals de 131 waardering van competenties die buiten het reguliere onderwijs verworven werden en dierenbegraafplaatsen. Kan doorgroeien als ze een tweede kans krijgt, maar zal nog even moeten wachten.
Moest zich herpakken na het voortijdige einde van haar 3 ministerschap, maar deed 15 dat met stijl. Meer politiek metier in haar pink dan veel 24 collega’s in hun hele lijf. Zette haar tanden in de havenproblematiek, energie en het hoger onderwijs. Moet opletten niet rancuneus over te komen, maar is als parlementslid een absolute aanwinst.
Liet zich één keer opmerken, toen hij op de vingers getikt 0 werd over onwettige 0 verkiezingsuitgaven in 2006. Werkt naar verluidt hard als burgemeester in Kortessem 9 en vindt dat hij daarvoor een extra loon als parlementslid verdient. Sommige collega’s noemen dat diefstal. We geven hen geen ongelijk.
Werkte zich op korte termijn in op onderwijs en topsport3 beleid. Vindt als ex-kabinets79 medewerker zijn weg in een dossier. Liet zien dat hij het 79 vermoedelijk wel kan als hij een hele legislatuur de kans krijgt zich te bewijzen, maar dat zit er ook deze keer niet echt in.
Als voorzitter Marleen Vanderpoorten zegt dat het 0 parlement met minder mensen kan, denkt ze 4 waarschijnlijk aan deze man. Houdt zich wat bezig met 8 zijn eigen niche, zwaar transport, en maakt voor het overige aan de collega’s die hard werken duidelijk dat hij hen maar idioten vindt.
★★★
★★★
0
★★
0
Marc van den Abeelen
Vera Van der Borght 57 jaar, Aalst Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Oost-Vlaanderen, vierde plaats
64 jaar, Aartselaar Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1999 7 juni: stopt
Controversieelste commissievoorzitter van Openbare Werken, Mobiliteit en 22 Energie, die talloze vragen weigerde en al eens op de 93 vrouw durfde te spelen. Een paar vrouwelijke collega’s namen het niet dat hij hen “kippetjes” noemde, terwijl hij eigenlijk wilde zeggen dat hij hen kiekens vond. Verbeten concurrent van De Ridder als spreekbuis van de blauwe Antwerpse belangen. ★★
3
gemiddelde score
2,71
De stem op welzijn tegen de zuilbelangen en voor de commercialisering. Werkt 53 daarmee CD&V serieus op de zenuwen, vooral omdat ze 201 zelf een CD&V-verleden heeft. Kan haar mannetje staan in het debat en kent de sector. Slaagt er vooralsnog niet in haar harde werk ook in de plenaire te vertalen. Een van de beteren bij de liberalen.
10
★★★
Mark Demesmaeker
41 jaar, Rotselaar Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2007 7 juni: Vlaams-Brabant, eerste opvolger
Iets te kort in het parlement voor een volledige evaluatie. Stem van het pacifistische 130 vleugeltje van N-VA dat niet bij Spirit belandde. Actief 124 inzake holebi’s en wapenhandel, maar heeft daar met Jan Roegiers een concurrent rondlopen met iets meer talent en vooral veel meer ervaring. Is er niet helemaal uitgekomen en krijgt voorlopig geen volwaardige kans om zich te bewijzen. ★★
De bompa van het parlement, op wie niemand echt kwaad kan zijn. Speelt 22 nu al jaren de rol van de grote verzoener die bij 37 discussies voor de zalvende tussenkomst zorgt. Houdt zich vooral bezig met zijn achtertuin: Zaventem en de luchthaven. Worstelde met gezondheidsproblemen. Gaat eindelijk de weg van alle bompa’s, richting schommelstoel. ★★
3
Helga Stevens
50 jaar, Halle Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Vlaams-Brabant, lijsttrekker - Europa, lijstduwer opvolgers
Mag de federale regering op zijn blote knietjes danken dat het langer dan vijf minuten 59 duurt om B-H-V te splitsen. Bleef vijf jaar lang op die ene 369 nagel kloppen. Werd als “groene vingers” ook verwacht in leefmilieu of landbouw, maar liet daar geen blijvende indruk na. Heeft dringend een tweede nagel nodig om op te kloppen voor het geval zijn kieskring ooit gesplitst raakt. ★★
9
Bob Verstraete
72 jaar, Zaventem Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: Vlaams-Brabant, lijstduwer
Ook de N-VA-fractie telt, in de goede oude VU-traditie, nogal wat rasechte parlementsleden in de rangen. Fractieleider Jan Peumans is zeker de revelatie onder de nieuwkomers, maar de anderen verzetten evenzeer hun deel van het werk. Dat is ook nodig in een kleine fractie die toch zoveel mogelijk terreinen wil bestrijken. De lange samenwerking met CD&V lijkt er wel voor gezorgd te hebben dat de fractie meer nichespelers heeft dan gebruikelijk in zo’n kleine groep. Bovendien lijkt N-VA wel eens te vergeten dat heel wat communautaire zaken die ze graag Vlaams op de agenda zet eigenlijk federale materie zijn.
Piet De Bruyn
6
Francis Vermeiren
Harde werkster die ondanks haar handicap resultaten neerzette. Beperkte zich wel 61 tot haar terrein van de gehandicapten287 problematiek, waar ze op handen gedragen wordt door de achterban. Zou haar niche moeten kunnen overstijgen. Zorgde er met haar rel tegen Geert Hoste voor dat we voor de eerste keer ooit de kant van Hoste kozen. ★★★
59 jaar, Eeklo Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1999 7 juni: Oost-Vlaanderen, twaalfde opvolger
60 jaar, Aarschot Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2007 7 juni: stopt
Mocht invallen telkens als Patricia Ceysens onverwacht minister werd. Bekwam 0 nooit op tijd van de verrassing om echt iets te doen met zijn mandaat. 7 Verdwijnt nu even geruisloos als hij gekomen is.
0
Ondervindt in de Senaat al dat het fractieleiderschap moeilijk te combineren is 0 met zijn buitenlandse verplichtingen. Het Vlaams 37 Parlement is er helemaal te veel aan. Hield zich een beetje bezig met bodemsanering, maar dat was het dan ook. Moet nu hopen dat de partij hem in de Senaat coöpteert.
1
0
Geert Bourgeois
★
Jan Peumans
57 jaar, Izegem Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2008 7 juni: West-Vlaanderen, lijsttrekker – Europa, voorlaatste plaats
Een gemengd rapport. 2 Voldoende ervaring en werkkracht om zich meteen ook 3 als parlementslid te onder42 scheiden. Niemand zou het hem echter verweten hebben als hij het na zijn ministerschap wat kalmer aan gedaan had. Het zou zelfs kies geweest zijn. Te veel einzelgänger om dat te beseffen en boet daarom aan geloofwaardigheid in. ★★★
Kris Van Dijck
40 jaar, Gent Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Oost-Vlaanderen, lijsttrekker - Europa, voorlaatste opvolger
15
Paul Wille
45 jaar, Dessel Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: Antwerpen, lijstduwer en eerste opvolger
58 jaar, Riemst Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Limburg, lijsttrekker
Heeft na zijn eerste legislatuur al het statuut van een 23 ancien. Leerde razendsnel de 147 knepen van het vak. Een van de weinigen die de controle671 rende opdracht van het parlement nog echt ernstig neemt. Deed de regering pijn, onder meer in het BAM-dossier en met zijn kruistocht tegen Noël Slangen. Stelde zich ook al kritisch op in de meerderheid, waardoor zijn tirades vanuit de oppositie de nodige geloofwaardigheid behielden. Een waakhond die als het nodig is de pitbull in zichzelf vindt. Moet wel opletten dat hij niet rancuneus overkomt. Kan het ook goed uitleggen als hij de kabouter brombeer in zichzelf onder controle houdt. Parlementslid pur sang zoals er eigenlijk veel meer zouden moeten zijn.
Degelijk parlementslid, eerst als fractieleider, vervolgens op onderwijs. Constructieve 213 politicus die in staat is een compromis te sluiten. 156 Daarom ook geliefd bij de collega’s. Hield onder meer de pen vast bij het delicate statement over de racistische moorden van Hans Van Themsche. Het harde oppositiewerk ligt hem dan weer absoluut niet.
32
★★★
★★★★1/4
HET VLAAMS PARLEMENT
43
DONDERDAG 30 APRIL 2009 DE MORGEN
★★★
★★★★
★★★★★
DE GOEDE PARLEMENTSLEDEN UW STEM IS BIJ HEN IN VEILIGE HANDEN. ER GEBEURT MISSCHIEN NIETS SPANNENDS MEE, MAAR ER VALT TEGELIJK WEINIG OP AAN TE MERKEN. DE DEGELIJKEN.
DE TOPPERS HET MEER DAN UITSTEKENDE PARLEMENTAIRE WERK, GELEVERD DOOR DE SPRAAKMAKERS VAN HUN GENERATIE. DE MENSEN DIE IJVER MET TALENT COMBINEREN, DIE STERK ZIJN IN HUN PARTIJ ÉN OVERTUIGEND VOOR PERS EN PUBLIEK.
DE UITBLINKERS UIT DE PARLEMENTAIRE GESCHIEDENIS HET NIVEAU VAN LOUIS TOBBACK EN ZIJN MONUMENTALE RAKETTENTOESPRAAK ‘ALS DE BLINDEN VAN BREUGHEL’. OF GUY VERHOFSTADT, DIE IN 1991 OP DE TRIBUNE AAN DE PS UITLEGT: ‘U KRIJGT UW GELD NIET’, EN DE LAATSTE REGERING-MARTENS VOOR ZIJN OGEN ZIET UITEENVALLEN.
gemiddelde score
1,76
De fractie sp.a (Spirit) heeft toppers in huis, maar ook te veel toeristen. Wie de intrinsieke waarde van een aantal ex-Spiritleden bekijkt, kan er zich bovendien alleen maar over verwonderen dat geen van hen een veilige plaats aangeboden kreeg. Net als de andere fracties hebben de socialisten het moeilijk om het parlementaire werk naar waarde te schatten. Sinds de sp.a federaal in de oppositie zit, vindt ze het gemakkelijker om ook Vlaams af en toe tegen gevoelige schenen te schoppen. In een parlement waar de meerderheid het liefst alle potjes gedekt houdt, is dat zelfs welkom. Ook voor de sp.a geldt dat het allemaal wat scherper, wat onafhankelijker mag.
Else De Wachter
Michèle Hostekint
35 jaar, Kapelle-op-den-Bos Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Vlaams-Brabant, eerste opvolger
Jos Bex
Torst de erfenis van Leo Peeters, al is het niet voor iedereen even duidelijk of B35 H-V en aanverwante haar even sterk kunnen beroeren. 132 Liet zich opmerken inzake adoptie en anoniem solliciteren. Staat haar mannetje maar overtuigt niet altijd. Moest plaats ruimen voor Mia De Vits op de lijst en moet dus hopen dat Vandenbroucke opnieuw minister wordt.
Harde werker, met dossierkennis, die door de implosie 6 van Spirit en persoonlijke 97 problemen totaal weggedeemsterd is. Voelt zich niet 26 op zijn gemak bij sp.a, maar stapte mee over om de toekomst van zoon Stijn veilig te stellen. Houdt er nu mee op en dat is vermoedelijk ook voor hem een opluchting.
★★
Ludo Sannen
★★
Bart Martens
55 jaar, Ham Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: Limburg, eerste opvolger
Onder de fractieleiders van de meerderheid degene die tegenover de regering het 90 meest op zijn strepen staat. Vindt dat het debat in het 168 parlement thuishoort en niet in de achterkamertjes van de kabinetten. Had iets meer vrijheid omdat sp.a intussen federaal in de oppositie zat. Helaas geen begenadigde spreker, waardoor zijn tussenkomsten soms op twee manieren de mist ingingen: bij de coalitiepartners zetten ze vaak meer kwaad bloed dan zijn bedoeling was en door de media werden ze meestal niet opgepikt. Als parlementslid gerespecteerd vanwege zijn verstandige bijdragen en zijn kennis van onderwijs. Soms meer pastoor dan politicus, wat op de zenuwen werkt. Niet slecht, maar ook geen top.
Dekt in zijn eentje de groene flank van de meerderheid af. 350 Technisch onderlegde dossiervreter met meer pragma155 tisch inzicht dan van een exmiddenvelder doorgaans verwacht mag worden. Wordt ondanks zijn BBL-verleden als compromisbereid omschreven. Zeer gerespecteerd op zijn terrein. Vindt de weg naar de media met zijn deskundigheid, veeleer dan met zijn charisma. Slaagt er binnen de fractie in om mee te denken over thema’s die buiten zijn niche liggen. Het zou niet slecht zijn als hij dat in de volgende legislatuur ook publiek zou proberen te vertalen. Niettemin top.
19
★★★
Patrick Janssens
Jan Roegiers 42 jaar, Gent Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2001 7 juni: Oost-Vlaanderen, derde opvolger
Wie op woensdagmiddag wil weten of er nog tijd is voor een koffie of een plaspauze, moet maar naar de stoel van 1 Patrick Janssens kijken. Zit 19 hij er, dan is de stemming nakend. Drukt vervolgens op de juiste knopjes en verdwijnt weer. Beweert zo de Antwerpse belangen te verdedigen. We kunnen alleen hopen dat hij daar buiten het parlement meer energie in steekt. Zou als burgemeester van de grootste stad in Vlaanderen inderdaad een verrijking van het parlement kunnen zijn, maar dan zou hij er minstens moeten zijn als Antwerpen ter sprake komt. Het is geen schande dat hij niet de tijd heeft voor deftig parlementair werk, maar wel dat hij er zich voor laat betalen. Deed twee keer zijn mond open en constateerde dat er dan wel naar hem geluisterd werd. Het omgekeerde zou pas erg zijn.
0
0
Van het beste wat Spirit in huis had. Actief inzake holebi’s, Palestina en wapenhan64 del. Was ook voorzitter van de subcommissie 192 Wapenhandel en bleef daar kritisch het regeringsbeleid bevragen. Bespeelt daarmee consequent zijn progressieve, stedelijke kiespubliek. Zeer gedreven, wat bij de collega’s zowel voor ergernis als respect zorgt. Geen tafelspringer, maar vond wel met een zekere regelmaat de weg naar de media. Helaas geen stemmentrekker, wat ervoor zorgt dat de appreciatie bij de collega’s van sp.a hem toch geen mooie plaats opleverde. Alleen een uitgebreide stoelendans de komende jaren kan hem weer in het parlement brengen, en dat is jammer.
5
★★★★
Klassieke, donkerrode socialist met duidelijke prioritei5 ten. Liet zich opmerken als 36 OCMW-voorzitter door de gemeenschappelijke aan61 koop van stookolie. Beperkte zich in het Vlaams Parlement tot het voorzitterschap van de commissie Binnenlandse Aangelegenheden. Deed dat goed. Verrast soms met zijn interesse in buitenlandse problemen, zoals Guantánamo. ★★★
Chokri Mahassine
61 jaar, Tienen Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: Vlaams Brabant, derde plaats
49 jaar, Leopoldsburg Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1999 7 juni: Limburg, derde plaats
Nichespeler op verkeer die zijn niche verloor toen hij betrapt werd op rijden onder invloed. Deed veel 6 voorstellen die soms ver58 zopen in hun techniciteit en slaagde er niet echt in zijn stempel te drukken. Was verbaasd dat zijn deelname aan een tv-programma vragen deed rijzen over zijn parlementaire aanwezigheid. Veel goede wil voor relatief weinig resultaat. ★★
Burgemeester van Tienen en daarmee is alles gezegd. Kan niet van enige activiteit beschuldigd worden. 6 Onzichtbaar in commissie, geruisloos in plenaire. Als 9 het van de partij afhangt, mag hij nog eens terugkomen. Geen idee waarom.
Politicus die niet voor het parlement gemaakt is. Deed wel wat met discriminatie 29 op de werkvloer, maar voor het overige grotendeels 18 afwezig. Haalt zijn autoriteit uit zijn contacten “op het terrein”, maar doet daar vervolgens veel te weinig mee. Mag nog eens terugkomen. Dat is vooral voor Herman Schueremans goed nieuws.
0
★
Els Robeyns
Elke Roex
0
31 jaar, Wellen Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2006 7 juni: Limburg, tweede plaats
3
Anissa Temsamani
34 jaar, Anderlecht Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Brussels Parlement, tweede plaats
Doet naar verluidt haar best, maar daar valt weinig van te merken. Grote onbekende 35 voor de meeste collega’s. Populair in Zuid-Limburg, 89 wat waarschijnlijk haar tweede plaats op de lijst moet verklaren.
3
★
Dany Vandenbossche
42 jaar, Mechelen Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: stopt
Had het als Brusselse niet gemakkelijk om het metier te leren in het Vlaams 69 Parlement, maar deed dat goed. No-nonsensemadam 49 die zich met welzijn en wonen bezighield en gerespecteerd werd. Werd zwaar ziek, maar bleef niet bij de pakken neerzitten en probeerde toch nog iets van haar legislatuur te maken. Kiest nu voor Brussel en kan zich daar helemaal waarmaken. ★★★
Veel goede wil maar weinig strategie. Heeft veel ideeën, fladdert tussen café The 51 Butterfly en het parlement en van het ene dossier naar 36 het andere, maar slaagt er niet in een voorstel echt door de parlementaire molen te loodsen. Werkte zo vooral op de zenuwen. Haakte geleidelijk af. Haar sacochengevecht met partijvoorzitster Gennez in Mechelen bezegelde haar lot helemaal. ★
Joris Vandenbroucke
Bart Van Malderen
8
9
32 jaar, Beringen Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2005 7 juni: Limburg, vierde opvolger
53 jaar, Gent Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1999 7 juni: stopt
★★★★
52 jaar, Antwerpen Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Antwerpen, tweede plaats
Marcel Logist
1
39 jaar, Antwerpen Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Antwerpen, eerste opvolger
10
★
56 jaar, Diest Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Vlaams-Brabant, vierde plaats
Duo met Else De Wachter, vooral op wonen. Actief op het gebied van het sociaal 71 huurbesluit en het abattement op de eerste gezinswo132 ning. Haar naam is, vooral door haar vader, een begrip in Roeselare en omstreken. Kan dus teren op haar lokale sterkte. We hadden toch iets meer verwacht.
38 jaar, Zottegem Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Oost-Vlaanderen, tweede plaats
Ex-minister die bij verrassing nog eens verkozen werd en 0 daar vervolgens niets mee deed. Maakte zich wel eens 7 kwaad als het paars-groene 46 palmares aangevallen werd, zeker als die kritiek van Carl Decaluwé kwam. Voelde zich voor de rest prima als kleurloze backbencher. Bericht aan zijn kiezers: een tweede onverwachte stunt is niet aangewezen.
★
Flor Koninckx
6
Kurt De Loor
61 jaar, Menen Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: West-Vlaanderen, voorlaatste plaats
63 jaar, Herent Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1999 7 juni: stopt
32 jaar, Roeselare Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: West-Vlaanderen, tweede plaats
12
Gilbert Bossuyt
Een monument voor de collega’s in het Vlaams Parlement, 12 wat zich echter niet in een 97 evenredige bekendheid in de buitenwereld vertaalt. Vaste 54 waarde als voorzitter van de commissie Cultuur en een stem in het mediadebat, maar onzichtbaar buiten zijn eigen niche. Kreeg van de partij geen veilige plaats en verlaat ontgoocheld de politiek.
Harde werker met talent, maakte indruk ondanks zijn 6 latere intrede. Samen met 53 Roegiers het beste uit de Spiritstal. Weet hoe je een 94 dossier leest en politiek vertaalt. Vooral actief inzake openbare werken en mobiliteit, waar hij het goed met Kathleen Van Brempt kon vinden. Koopt daar in de partij weinig voor en krijgt dus geen tweede kans.
★★★
André Van Nieuwkerke
35 jaar, Dendermonde Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2006 7 juni: Oost-Vlaanderen, eerste opvolger
Sociaal-economische expert met een goede lijn naar de 5 vakbond. Slaagde er niet 18 altijd in zijn kabinetsverleden af te schudden, maar 194 wordt gerespecteerd omwille van zijn werkkracht. Komt in plenaire nog wat adem tekort. Geen grote spreker, wat zijn relatieve onbekendheid kan verklaren.
★★★
Jo Vermeulen
56 jaar, Brugge Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: West-Vlaanderen, lijstduwer
★★★
Robert Voorhamme
56 jaar, Antwerpen Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2007 7 juni: Antwerpen, dertigste plaats
In het Vlaams Parlement gaat men ervan uit dat hij vooral in de Senaat actief is, 108 in de Senaat denken ze net het omgekeerde. Schiet wak99 ker als de duinen ter sprake komen en ook sportdossiers kunnen hem nog matig interesseren, maar voelt zich voor de rest prima in de volstrekte anonimiteit.
7
★
59 jaar, Antwerpen Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: Antwerpen, voorlaatste
Belezen man die in de toppolitiek echter weinig te zoe29 ken heeft. Probeerde wel iets op cultuur, maar daar deed Dany Vandenbossche alles al 4 zoveel beter. Voor het overige onopvallend. Mag Patrick Janssens op zijn blote knietjes danken voor de job van Antwerpse fractieleider en, dus, een politieke toekomst.
Kan vaak carpoolen met Patrick Janssens, maar steekt toch wat meer tijd in zijn 218 parlementaire werk. Zeker als onderwijsexpert geres14 pecteerd. Spreekt beter dan gemiddeld en merkt dat er dan ook naar hem geluisterd wordt. Moest samen met Janssens de bocht nemen in het BAM-dossier. Deed dat als te trouwe luitenant zonder morren.
★
★★
0
7
44
HET RAPPORT VAN
DE MORGEN DONDERDAG 30 APRIL 2009
AANTAL DECRETEN
gemiddelde score
AANTAL AMENDEMENTEN
AANTAL VRAGEN
0
★
★★
BESCHAMEND SLECHT DE INTELLECTUELE EERLIJKHEID ZOU GEBIEDEN DAT DE BETROKKENE ZIJN LOON METEEN TERUGSTORT.
ECHT NIET GOED GENOEG DE UITGEBLUSTEN, DE ONGEÏNTERESSEERDEN, DE INCOMPETENTEN EN DE AFWEZIGEN. IN DIT PARLEMENT ZEKER OOK DE ABSOLUTE LICHTGEWICHTEN. NA VIJF JAAR VOLSTAAN GOEDE BEDOELINGEN NIET MEER, ER MAG STILAAN WAT RESULTAAT ZIJN.
DE TWIJFELGEVALLEN TE ONZICHTBAAR OF NET TE VEEL TAFELSPRINGER. WE SPREKEN GEEN FATWA UIT, MAAR HET MOET VOLGENDE KEER ECHT BETER ZIJN.
Als je niets doet, zorg dan dat het niet al te erg opvalt. Dat lijkt de belangrijkste les die het Vlaams Belang getrokken heeft uit eerdere krantenrapporten, die de parlementaire inactiviteit in keiharde cijfers publiceerden. De meeste VB’ers hebben intussen, onder lichte druk van de fractieleider, de nul van het scorebord geveegd, maar dat is nog iets anders dan echt wegen in het parlement. Dat blijft binnen het VB vooralsnog de ambitie van enkelingen. De rest zit er nog altijd zijn loonbriefjes op te tellen tot de volgende verkiezingen.
1 Philip Dewinter
Agnes Bruyninckx 60 jaar, Brugge Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: West-Vlaanderen, tweede plaats
46 jaar, Ekeren Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: Antwerpen, lijsttrekker
Nog altijd een van de beste redenaars in het halfrond, al is de plaat nu echt wel grijs14 gedraaid. Lijkt zelf te beseffen dat zijn enige politieke 213 toekomst in de eeuwige herhaling van hetzelfde ligt. Al zal het vanaf nu misschien zonder de glans van de permanente overwinning zijn. Laat het inhoudelijke werk al een tijdje over aan anderen, neemt zelf nog wel de meeste nummertjes voor de tribune voor zijn rekening. Dat begint echter steeds meer op een kunstje te lijken. Kan niet meer op dezelfde manier de aandacht naar zich toezuigen. Lokt stilaan meer verveling dan verontwaardiging uit. Kreeg een serieuze tik met zijn Antwerpse nederlaag in 2006. De leeuw begint grijs te worden en het klauwen wil zo goed niet meer lukken, laat staan dat hij de meerderheid ooit pijn zou doen. En was dat niet zijn job? ★★★
14
Marie-Rose Morel 36 jaar, Schoten Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Europa
Frank Creyelman
Thieu Boutsen
47 jaar, Elsene Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Vlaams Parlement Brussel, eerste opvolger
63 jaar, Maaseik Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1999 7 juni: stopt
Niet de domste onder de VB’ers, ontwikkelde een bij2 zonder rechtse visie op het 24 cultuurbeleid. Hoort zichzelf zo graag praten dat het zijn 84 geloofwaardigheid niet altijd ten goede komt. Voert een persoonlijke kruistocht tegen de in zijn ogen elitaire, linkse en verdorven KVS. Een VB’er om koude rillingen van te krijgen.
Wie al van hem gehoord heeft, weet dat hij een gepen40 sioneerde bankdirecteur is. Meer valt er niet te vertellen. Kon af en toe de indruk wek8 ken dat hij wist waarover het ging, maar ook niet meer dan dat. De legislatuur te veel, maar dat was de vorige keer eigenlijk al zo.
★
★
Johan Deckmyn
47 jaar, Mechelen Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2007 7 juni: Antwerpen, derde plaats
41 jaar, Gent Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Oost-Vlaanderen, derde plaats
57 jaar, Antwerpen Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2006 7 juni: Antwerpen, vijfde plaats
Zeer rechtse VB’er die om onduidelijke redenen telkens weer opgevist wordt 0 door het partijbestuur. Zijn belangrijkste wapenfeit blijft 11 het salon dat hij voor zichzelf kocht met dotaties voor zijn lokale fractie. Steekt naar verluidt in ruil zoveel tijd in de lokale politiek dat er helaas geen tijd overblijft voor het Vlaams Parlement. Komt er wel eens een pintje 0 drinken.
Kan een zin afmaken en af en toe zelfs een redenering. Legde zich wat toe op open40 bare werken en sport. Belangrijkste politiek pro113 ject: de Rode Duivels splitsen. Beter dan veel collega’s in de fractie, maar dat zegt vooral iets over de fractie.
Herman De Reuse
Marijke Dillen
Pieter Huybrechts
5
3
Zelfverklaarde financiële expert van het VB die in de 10 commissie Financiën graag 78 zijn zeg doet. Het grootste gevaar van zijn tussenkomsten is dat de rest van de 6 commissieleden indut. Kan na al die jaren wel een begroting lezen, maar niet beslagen genoeg om echt een punt te maken.
Katleen Martens
★
Werner Marginet
53 jaar, Herentals Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: Antwerpen, vierde plaats
47 jaar, Lokeren Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Oost-Vlaanderen, derde opvolger
Een van de schaarse harde werkers binnen de fractie die 9 na al die jaren ook met 77 kennis van zaken spreekt, vooral op welzijn. Er wordt 513 zelfs al eens naar haar geluisterd. Trekt de tweede helft van de lijst en staat dus bij elektronische stemformulieren naast Dewinter. Heeft in VB-kringen nog altijd een familienaam als een klok en moet dus zeker opnieuw verkozen raken. ★★★
Houdt zich bezig met de E313 en weekendverblijven en 3 probeert ook zijn voorliefde 34 voor motoren politiek te vertalen. Vooral bekend van zijn 143 nauwe banden met de goorste uithoeken van neofascistisch Vlaanderen. Beleed die vriendschappen iets te openlijk via Facebook en begreep niet waarom zelfs de partijtop dat niet kon appreciëren. Kan brullen als de beste. ★
Soms is totale anonimiteit te verkiezen boven de brede 2 bekendheid van Marginet. 73 Die is immers volledig gebaseerd op losbandig 108 gedrag tijdens een parlementaire missie in Zuid-Afrika. Komt naar alle waarschijnlijkheid niet terug, naar verluidt tot opluchting van zijn vrouwelijke collega’s.
An Michiels
Jan Penris
Leo Pieters
42 jaar, Roosdaal Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Vlaams-Brabant, tweede plaats
40 jaar, Hasselt Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Limburg, derde plaats
0
45 jaar, Antwerpen Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: Antwerpen, tweede opvolger
47 jaar, Maaseik Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2007 7 juni: Limburg, vierde plaats
Moet op de tippen van haar tenen lopen om overeind te blijven in de commissie 261 Onderwijs en gaat met een zekere regelmaat onderuit. 51 Wil wel maar kan niet. Nog een VB’er die blij moet zijn dat een schare medewerkers haar van uitgeschreven voorbereidingen voorziet.
Een van de VB’ers die haar werk doet, zonder meer. Beet zich vast in onderwijs en 314 slaagde er zelfs in enig respect te verwerven. Knapte 152 daar het inhoudelijke werk op waar Marie-Rose Morel liever geen tijd mee verloor. Te braaf om plenair echt op te vallen, maar al bij al niet slecht.
De stentorstem van de Antwerpse havenbelangen. Kent zijn dossiers inzake 56 mobiliteit en openbare werken en is in staat een 195 serieuze speech te houden in plenaire. Heeft een eigen netwerk en kan dan ook met autoriteit over zijn thema’s spreken. Kan bijzonder demagogisch uit de hoek komen, maar geniet toch enig respect.
★
★★★
★★★
6
Volgt de Antwerpse dossiers vanop de derde rij en weet 178 wel iets van lokale besturen. Gaat perfect op in de achter29 grond. Geen grote spreekster, maar niemand verwacht dat ze in de plenaire haar mond opendoet.
3
★★
48 jaar, Schilde Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: Antwerpen, schermlijsttrekker en tweede opvolger
63 jaar, Roeselare Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: stopt
10
Hilde De Lobel
Ondermaats. Moet zich beperken tot het aflezen van briefjes die anderen voor 15 haar geschreven hebben. Moet vervolgens hopen dat 39 ze niet ook nog een repliek moet geven, want dan staat ze met haar mond vol tanden. Komt niettemin terug om nog vijf jaar een stoel warm te houden. Enig nieuwsfeit: het bedorven vlees dat haar man in de pita 0 draaide.
1
★ Kwam met veel poeha het parlement binnen en vero2 verde meteen de zetel naast 31 Dewinter, pal in het zicht van de camera’s. Ontdekte echter 44 al snel dat de job toch heel wat inhoudelijk, technisch en bij tijden saai werk inhoudt. Concludeerde bijna even snel dat het toch haar ding niet was en liet het werk in de commissie Onderwijs aan anderen over. Stak veel tijd in de partij ter ondersteuning van voorzitter Frank Vanhecke, maar nauwelijks in het parlement. Als ze nog eens tussenkwam, dan was het met harde uithalen naar de vakbonden. Blijft gevreesd als debater op televisie, maar ontgoochelde op alle vlakken als parlementslid. Is zwaar ziek en heeft momenteel een zeer onzekere politieke toekomst.
Erik Arckens
7
7
Deed een paar tussenkomsten over bosbeleid maar was voor het overige zogoed 55 als onzichtbaar. Belandde enigszins onverwacht in het Vlaams Parlement en wist 5 niet goed wat hij met dat mandaat moest aanvangen. Komt vermoedelijk ook niet terug.
3
★
Stefaan Sintobin
Felix Strackx
49 jaar, Izegem Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: West-Vlaanderen, eerste opvolger
3 88 325
Erik Tack
54 jaar, Tremelo Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: Vlaams-Brabant, derde plaats
Boeren en de kust. Sommige collega’s hebben hem wel eens iets horen zeggen maar kunnen zich niet meer precies herinneren wat. Zou niet de luiste van de fractie zijn, maar dat wil niet veel
zeggen.
★
Vrij actief inzake erfenisrecht. Mist elke politieke feeling en krijgt daarom wel 132 eens op zijn donder van Dewinter. Probeert toch het 38 spel te spelen en organiseert dan hoorzittingen, waarvoor hij experts oproept die net het omgekeerde beweren van wat hij wilde bewijzen. Zijn naam lijkt een belofte in te houden, maar dat geloven wij na drie legislaturen als pluimgewicht niet meer. ★
12
Marleen Van den Eynde
50 jaar, Ronse Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Oost-Vlaanderen, vijfde plaats
9 123
★
Wim Van Dijck
43 jaar, Kontich Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1999 7 juni: Antwerpen, derde opvolger
Als er iets gebeurt, is er met Erik Tack toch een dokter in de zaal. Al zullen de meeste collega’s liever door iemand anders behandeld worden.
50
0
39 jaar, Tienen Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Vlaams-Brabant, vierde plaats
Nog een VB’ster die intussen ontdekt heeft dat je tussen twee verkiezingen in ook 51 echt iets kunt doen met een parlementair mandaat. Kent 346 leefmilieu, al is ze niet altijd rechtlijnig. Stelt veel vragen en komt voorbereid naar de commissie. Dat is meer dan we van de meeste van haar collega’s mogen verwachten.
Kan af en toe een half onderlegde tussenkomst doen. Studentikoos op 284 extreem rechtse wijze en dus bij tijden vrij ranzig. Kan 49 vaak als excuus aanvoeren dat hij een pintje te veel ophad. Werd door Dewinter ladderzat naar huis gestuurd om hem uit het zicht van de camera’s te houden. Wordt nu afgeserveerd. We kunnen dat begrijpen.
★★
★
1
7
HET VLAAMS PARLEMENT
DONDERDAG 30 APRIL 2009 DE MORGEN
45
★★★
★★★★
★★★★★
DE GOEDE PARLEMENTSLEDEN UW STEM IS BIJ HEN IN VEILIGE HANDEN. ER GEBEURT MISSCHIEN NIETS SPANNENDS MEE, MAAR ER VALT TEGELIJK WEINIG OP AAN TE MERKEN. DE DEGELIJKEN.
DE TOPPERS HET MEER DAN UITSTEKENDE PARLEMENTAIRE WERK, GELEVERD DOOR DE SPRAAKMAKERS VAN HUN GENERATIE. DE MENSEN DIE IJVER MET TALENT COMBINEREN, DIE STERK ZIJN IN HUN PARTIJ ÉN OVERTUIGEND VOOR PERS EN PUBLIEK.
DE UITBLINKERS UIT DE PARLEMENTAIRE GESCHIEDENIS HET NIVEAU VAN LOUIS TOBBACK EN ZIJN MONUMENTALE RAKETTENTOESPRAAK ‘ALS DE BLINDEN VAN BREUGHEL’. OF GUY VERHOFSTADT, DIE IN 1991 OP DE TRIBUNE AAN DE PS UITLEGT: ‘U KRIJGT UW GELD NIET’, EN DE LAATSTE REGERING-MARTENS VOOR ZIJN OGEN ZIET UITEENVALLEN.
Roland Van Goethem
45 jaar, Lennik Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: Vlaams-Brabant, lijsttrekker
62 jaar, Vilvoorde Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1999 7 juni: stopt
Vindt aanwezig zijn al genoeg inspanning. Zit in 8 de commissie Economie en 56 zegt daar wat hij moet zeggen, zonder dat de bood32 schap bij iemand blijft hangen. Houdt het na tien jaar voor bekeken.
★
Greet Van Linter
De communautaire expert van het VB. Kreeg de voorbije 5 legislatuur uitgebreid de 256 kans om vervelende vragen aan de regering te stellen 167 over de voortgang van de Vlaamse zaak. Bijzonder actief, combineert het Vlaams Parlement met het fractieleiderschap in de Senaat. Vindt ook de weg naar de journalisten, zonder zelf al te expliciet op de voorgrond te treden. ★★★
268
3
Rudi Daems
Redelijk actief inzake Brussel, totaal weggedrumd door Marijke Dillen op welzijn. Geraakt niet uit de anonimiteit. Alleen een partij die dat niet erg vindt, laat haar terugkomen.
Een doorslagje van Joris Van Hauthem, maar in alles zijn mindere. Mat zich een vrij 52 gematigd en correct profiel aan. Verlaat desalniettemin 891 na drie legislaturen het parlement zonder een blijvende indruk achter te laten. De partij loopt op haar site over van dankbaarheid, al is het ons een raadsel waarom zijn kiezers hetzelfde moeten voelen.
Waagde vijf jaar geleden de 11 sprong van het kabinet naar 180 het parlement en moest zo een nieuwe generatie groe297 nen een gezicht geven. Deed wat van hem verwacht werd: leverde degelijk parlementair werk, gedreven en met kennis van zaken. Was Kris Peeters in het begin even vergeten dat hij ook minister van Leefmilieu was, dan was Daems er om hem daaraan te herinneren. Maakte het Peeters geregeld knap lastig. Voegde fijn stof aan de Vlaamse woordenschat toe. In alles het tegendeel van de tafelspringer, wat verklaart waarom al dat werk voor de buitenwacht grotendeels onopgemerkt is gebleven. Als fractieleider goed voor de onderbouwde politieke tussenkomst, maar niet voor de beenharde tackle waar Mieke Vogels een patent op had. Stopt met de politiek en dat is jammer.
5
★
Karim Van Overmeire
★
Gerda Van Steenberge
44 jaar, Aalst Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: Oost-Vlaanderen, lijsttrekker
43 jaar, Erpe-Mere Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Oost-Vlaanderen, tweede plaats
Mocht de commissie Buitenlands Beleid voorzit4 ten en leek dat best leuk te 20 vinden. Deed dat vrij correct, zodat de collega’s er wel eens 38 aan beginnen te twijfelen hoeveel rabiate VB’er er nog in hem schuilt. Mag in plenaire zitting wel eens tussenkomen, maar komt er minder door dan de vorige legislatuur. Komt intussen vrij bezadigd over.
Op welzijn iets minder reactionair dan verwacht 3 kon worden. Zorgde er wel 99 voor dat de commerciële tvzenders een waarschuwing 39 kregen voor seksueel expliciete boodschappen op teletekst. Daarmee is alles ook gezegd. Het blijkt genoeg om nog eens terug te komen.
★★
★
Christian Verougstraete
Vera Dua
56 jaar, Sint-Niklaas Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: Oost-Vlaanderen, lijstduwer
Een collega hoorde voor het eerst zijn stemgeluid tijdens een parlementaire reis. 88 Beperkt zich tot het roken van sigaren. Is daar intussen 20 vrij goed in geworden. Zit tussen zijn rookpauzes in ook wel eens in de commissie Financiën. Houdt geen klap uitvoeren op kosten van de belastingbetaler nu al veertien jaar vol en wil graag nog even doorgaan.
12
0
★★★★
56 jaar, Gent Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: Oost-Vlaanderen, lijstduwer - Europa, lijstduwer
Volkse VB’er van het type duivenmelker. Spreekbuis van de boeren en het 74 Waasland. Mest is zijn specialiteit. Mag nog altijd 44 compleet het tegenovergestelde van Jan Penris vertellen over Doel, aangezien er toch niemand wakker van ligt. Niet de slechtste onder de VB’ers.
1
tuur met één fractieloos parlementslid: Christian Van Eycken, Franstalige van dienst. Ondertussen is het legertje ‘onafhankelijken’ aangegroeid met de overlopers naar LDD en de gewezen leden van Vl.Pro die niet naar de sp.a-fractie verhuisden. Ook hier hoogvliegers en totale onbenullen.
Christian Van Eyken 54 jaar, Tervuren Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: UF, Vlaams-Brabant, lijsttrekker
Leest zijn dossiers, beent ze uit en is dan ook nog eens altijd in de commissie om de 230 vervelendste vragen te stellen. Durft wel eens langdra114 dig te zijn, maar als de meerderheid zucht bij de naam Tavernier is dat toch vooral omdat ze aan hem een lastige klant hadden. Klopte eindeloze uren in de commissies, waar hij zich tot sparringpartner van Frank Vandenbroucke en Marino Keulen ontpopte. Kan ook in plenaire zitting zijn punt maken, op voorwaarde dat hij zich aan de spreektijd houdt. Bleef na twee (korte) ministersposten een parlementslid pur sang. Een verlies voor het parlement, dat meer oppositie van dit niveau kan gebruiken.
19
Mieke Vogels
Speelt nu al jaren zijn rol van enige Franstalige verkozene die zich enkel in communau11 taire zaken mengt. Minzame man die op zijn terrein moe166 derziel alleen zijn punt staat te maken, niet zelden onder het gejoel van de radicaalste flaminganten. Is zo een stuk folklore geworden. Houdt zich ver van alle andere interessante onderwerpen die het parlement te bieden heeft. ★
0
Bart Caron 53 jaar, Kortrijk Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Groen!, WestVlaanderen, lijsttrekker
Plichtsbewust parlementslid dat uit zijn kabinetsverleden 27 heel wat bagage meebracht. 183 Als officieuze fractieleider van Spirit vaak de stem van 203 de oppositie binnen de meerderheid. Deed dat met wisselend succes, maar kan tenminste zeggen dat hij niet slaafs de meerderheid volgde. Bewees zijn tegendraadsheid toen hij zijn collega’s niet naar sp.a volgde maar voor Groen! koos. ★★★★
Dirk De Cock
55 jaar, Antwerpen Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Antwerpen, lijsttrekker
53 jaar, Lebbeke Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2006 7 juni: SLP, stopt
Als voorzitster een tijdlang wat meer afwezig, maar overklast het gros van haar 134 collega’s nog altijd moeiteloos als ze er is. Kiest haar 110 dossiers, blokt die en scoort met pertinente tussenkomsten. Vooral stedenbeleid, inburgering en de taalproblematiek hielden haar de laatste tijd bezig. Heeft een visie en kan die overbrengen. Stapt nu uit de nationale politiek. ★★★
Als fractieleider op haar eentje verantwoordelijk voor de 7 ambiance in het halfrond. 72 Kwam scherp tussen, waarbij ze op de aandacht van 185 alle aanwezigen kon rekenen. Een van de meest welbespraakte parlementsleden, met de panache die in dit halfrond al te zeldzaam is. Sinds het partijvoorzitterschap wel wat verdwenen, zowel in de commissie als in plenaire. ★★★
Fijnbesnaarde man, die onderwijs en de taalproblematiek volgt. Moet af en toe 316 tuitende oren gehad hebben als Kris Peeters de 69 Nederlandse taal weer eens door de gehaktmolen haalde. Meer filosoof dan politicus, wat de scherpte van zijn tussenkomsten en de efficiëntie van zijn politieke actie zelden ten goede komt. Eigenlijk een te zacht eitje voor de politiek. Dat vond zelfs SLP. ★★
Eloi Glorieux
Jos Stassen
Els Van Weert
10
★★
Onafhan- Het Vlaams Parlement kelijken begon aan de legisla-
57 jaar, Aalter Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: stopt
★★★★
Frans Wymeersch
58 jaar, Oostende Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: West-Vlaanderen, derde plaats
Jef Tavernier
45 jaar, Laakdal Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Antwerpen, voorlaatste
56 jaar, Bornem Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: stopt
49 jaar, Hoeilaart Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1999 7 juni: Vlaams-Brabant, lijstduwer
FOTO FILIP CLAUS
98
gemiddelde score
Luk Van Nieuwenhuysen
52 jaar, Ganshoren Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: Vlaams Parlement Brussel, tweede plaats
2
De groenen moesten na de deelname aan de macht in de vorige legislatuur even ontluizen. Zeker CD&V had nog een paar rekeningen openstaan en herinnerde de groenen graag aan het feit dat ze even tevoren zelf nog op de regeringsbanken zaten. Het duurde dus even voor de oppositie op gang kwam en vuurwerk kwam er pas toen Mieke Vogels het fractieleiderschap op zich nam. De Groen!-fractie is sterk in de breedte, maar miste het oratorische talent om dat ook aan de buitenwereld te laten weten. Maar als alle parlementsleden hun job even ernstig zouden nemen als de groenen, dan zou dit parlement veel zwaarder kunnen wegen.
Joris Van Hauthem
Samen met Bart Martens de absolute energie- en milieus11 pecialist. Harde werker die 34 veel investeert in contacten met het middenveld. Is echter 373 te vriendelijk om zijn autoriteit echt af te dwingen. Bovendien geen begenadigde spreker, waardoor hij er niet altijd in slaagt zijn punt te maken. Verdwijnt na tien jaar zonder de verwachtingen helemaal in te lossen. ★★★
48 jaar, Kruibeke Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 1995 7 juni: stopt
12
41 jaar, Lier Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2007 7 juni: SLP, stopt
In een fractie waar het oratorische talent al vrij schaars is, 16 komt Stassen stevig tekort. 136 Daarom een maatje te klein als fractieleider, zeker van de 161 enige democratische oppositie. Is de laatste jaren een beetje weggedeemsterd, al zal hij nog altijd geen enkele kans laten passeren om de problematiek van de haven en Doel aan te kaarten. Komt niet meer terug.
★★
Nog kleurlozer dan ze als staatssecretaris al was. Had 1 eigenlijk al afscheid geno0 men van de nationale politiek voor ze kwam uitbollen 24 in het Vlaams Parlement. Werd zo mogelijk nog minder au sérieux genomen dan vroeger. Koos bij de implosie van Spirit voor de SLP van Geert Lambert, maar koestert voorlopig geen ambities meer. Verdwijnt naar Lier. ★
46
HET RAPPORT VAN
DE MORGEN DONDERDAG 30 APRIL 2009
AANTAL DECRETEN
AANTAL AMENDEMENTEN
Gino De Craemer 46 jaar, Brugge Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2007 7 juni: LDD, WestVlaanderen, vierde plaats
De kampioen van het partijhoppen. Ruilde het VB voor 1 de N-VA om vervolgens voor 0 LDD te kiezen. Moest daarom net te vaak het omge218 keerde beweren van wat hij een paar maanden voordien nog zei. Stuurde ons een schitterend rapport over zichzelf, dat wij helaas niet kunnen volgen. Is stilaan het kneusje van het parlement. Ziet al zijn overloperij niet eens beloond met een veilige plaats. ★
Monique Moens 47 jaar, Neder-overHeembeek Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: LDD, Brussel, lijstduwer
Wist zich perfect te verbergen in de VB-fractie, maar 0 moet sinds haar overstap naar LDD wel haar mond 2 opendoen. Zorgt zo meestal 25 voor hilariteit. Ontlokte na een mislukte interventie Kris Peeters de repliek dat “het voor iedereen warm is vandaag, mevrouw”. Leest dan maar haar spiekbriefjes af. Pijnlijk. Krijgt een halve ster voor haar poging een beetje op een parlementslid te lijken. ★
AANTAL VRAGEN
0
★
★★
★★★
★★★★
★★★★★
BESCHAMEND SLECHT
ECHT NIET GOED GENOEG
DE TWIJFELGEVALLEN
DE GOEDE PARLEMENTSLEDEN
DE TOPPERS
DE UITBLINKERS UIT DE PARLEMENTAIRE GESCHIEDENIS
De buiksprekers et pakket met beleidsdomeinen mag dan gevoelig uitgebreid zijn, en het vragenuurtje heeft misschien wat meer pit gekregen, de tempel van de Vlaamse democratie aan de Hertogstraat blijft, om het met een van haar leden te zeggen, een lilliputtersparlement. Ze geloven het zelf nog altijd niet helemaal, Jan Peumans (N-VA), Rudi Daems (Groen!) en Carl Decaluwé (CD&V). De Lange Wapper en de hele Oosterweelverbinding staan weer ter discussie en dat is voor een groot stuk hun verdienste. Door zich jarenlang vast te bijten in het dossier en pertinente vragen te blijven stellen, onder meer over de financiering en het beheer van de BAM, hebben ze de regering in verlegenheid gebracht. Aan het ruziën. En aan het twijfelen. Natuurlijk zijn de Vlaamse volksvertegenwoordigers niet de enigen die zich geroerd hebben, maar het doet weinig af van hun verdienste. Als Vlaams Parlementslid maak je het niet alle dagen mee dat je kunt wegen op het maatschappelijk debat. Niet toevallig wordt de assemblée door haar eigen leden afgedaan als – al naargelang van de insteek – “een vragenmachine zonder power”, “een subsidiejackpot voor de burgemeesters en schepenen die er zitten” of een “stemcomputer”.
H
In de pers
Jurgen Verstrepen 42 jaar, Antwerpen Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: LDD, Antwerpen, lijsttrekker
De bekendste transfer van VB naar LDD. Kent zijn mediadossiers, maar dat is het dan 75 ook. Komt als officieuze fractieleider intussen over zowat 73 alles tussen en schippert daarbij tussen ondraaglijke lichtheid en plat populisme. Spreekt vlot, maar nu ook weer niet zo goed als hij zelf denkt. Klinkt nog altijd te veel als een tweederangs piraatzender. Moet nog veel boterhammetjes eten. ★★
3
John Vrancken 58 jaar, HouthalenHelchteren Vlaams volksvertegenwoordiger sinds 2004 7 juni: stopt
Haalde alleen het nieuws met zijn overstappen: van 4 VB naar LDD en van LDD 19 naar zichzelf. Houdt er nu mee op en keert terug naar 108 het zakenleven. We wensen hem veel succes, als hij belooft weg te blijven. 0
Worden niet beoordeeld wegens te kort in het parlement: Lode Ceyssens CD&V
Philippe De Coene SP.A
Aan Marleen Vanderpoorten zal het niet gelegen hebben. Toen ze de in lethargie verzonken Norbert De Batselier drie jaar geleden uit zijn lijden verloste, voerde ze meteen een resem nieuwigheden in om meer leven in het parlement te brengen. Technische ingrepen vaak, zoals een inperking van de spreektijd en een uitbreiding van het aantal sprekers tijdens het vragenuurtje. En zelfs al zinde dat de regering niet altijd, ze organiseerde al eens vaker een ‘actualiteitsdebat’. Tussen aanhalingstekens, want eer een prangende kwestie het parlement bereikt, is ze in regel al uitgebeend in de kranten. Maar goed, het hielp toch een beetje. Want, zo meldt Vanderpoorten trots, “de plenaire vergaderingen leveren meer debat en meer aanwezigheid op, meer vragen ook”, maar vooral: “Ze komen ook meer aan bod in de pers.” Ook aan Kris Peeters zal het niet gelegen hebben. Sinds die inmiddels ex-premier Yves Leterme opvolgde als minister-president legt hij een vergelijkbaar parcours af
Roger Raveel, die heeft er een tijdelijke stek gevonden. Jan Fabre ook, met zijn kevers. En die met zijn curieus oranje staketsel op de Leuvenseweg. Arne Quinze, juist. Op cultureel vlak heeft het Vlaams Parlement een zekere renommee verworven, als politiek schouwtoneel zweeft het nog altijd ergens tussen bleke middelmaat en volstrekte betekenisloosheid. DOOR GORIK VAN HOLEN
als zijn voorganger. Dat wil zeggen: populariteit vergaren door alomtegenwoordig te zijn in het Vlaamse land, aldoor herhalend dat zijn regering krachtig bestuurt, en woensdagmiddag een verplicht ommetje maken langs het Vlaams Parlement. Al zorgt hij daar doorgaans wel voor iets meer schwung. Leterme kroop bij de minste kritische noot mompelend in zijn bank, Peeters schuwt het debat niet, polariseert zelfs, maar blijft dankzij een kwinkslag op tijd en stond wel de sympathiekste van de hoop. En dan heb je nog een handvol parlementsleden die hun geld waard zijn. Peumans en Decaluwé zijn al genoemd als dossiervreters, maar ze hebben allebei ook het talent om met een dwarse tussenkomst voor een beetje ophef te zorgen. En al is dat in het geval van Decaluwé niet zelden de enige bedoeling, het brengt leven in de brouwerij. Ook Mieke Vogels kan dat, net als Eric Van Rompuy, die zijn ontgoocheling over een gemist ministerschap gaandeweg heeft verbeten en er dan maar een erezaak van heeft gemaakt om in elke discussie minstens één keer tussenbeide te komen, relevant of niet.
Cafésfeer Daarmee is het goede zo ongeveer gezegd. Onderwijs, kinderopvang, leefmilieu of mobiliteit, het zijn bevoegdheden met een grote impact op het dagelijkse leven en dus potentieel boeiend. Maar het Vlaams Parlement blijft steken in een litanie van subregionale problemen (wanneer wordt gewestweg x of y heraangelegd? wanneer krijgen we in gemeente z nieuwe riolen?) en, als de vijf resoluties nog eens ter sprake komen, niet ter zake doende communautaire vendelzwaaierij. “Het is niet meer dan een veredelde provincieraad”, stelt de
immer zelfkritische Jaak Gabriëls (Open Vld) zuchtend vast. Maar hoe komt dat toch? Is het de afwezigheid van Franstaligen die het saaier maakt, zoals men weleens zegt als de vergelijking met de Kamer wordt gemaakt. “Daar zorgt de Latijnse sfeer voor meer animo”, bevestigt N-VA-voorzitter Bart De Wever, die het Vlaamse niveau in 2007 verruilde voor het federale. “Je zit er precies aan de toog
JAAK GABRIELS (OPEN VLD):
Het Vlaams Parlement is niet meer dan een veredelde provincieraad van een café. De permanente diplomatieke strijd tussen twee verschillende democratieën maakt het levendiger. Als Didier Reynders moet antwoorden op de vraag van een Vlaming maakt hij zich er met wat spektakel en vooral veel dedain vanaf. Het haalt de Franstalige kranten toch niet. In Vlaanderen moet er ernstig worden geantwoord op elke parlementaire vraag. Dat maakt het misschien saaier, maar ik heb me al vaak gestoord aan het operettegehalte van de Kamer. Ik weet wel door welk parlement ik het liefste wil bestuurd worden.” Van De Wever zou het tegendeel natuurlijk verbazen. Nee, zeggen anderen, het zijn voor een keer niet de Franstaligen. Het is de partijtucht die verlammend werkt. “Wie zich onthoudt als er gestemd wordt over
een decreet van de meerderheid pleegt een halve moord”, zegt Bart Caron, sinds het uiteenspatten van Vl.Pro onderdak bij Groen!. Decaluwé, notoir losgeslagen projectiel, beaamt dat. “Als je een scherpe vraag stelt, voelen de ministers zich al aangevallen. Je zou denken dat ze daartegen kunnen, maar nee.” In een parlement dat grotendeels bestaat uit opvolgers en backbenchers die leven bij gratie van de partijhoofdkwartieren is de drang om ministers tegen de schenen te stampen bijzonder klein. “En bij andere is het ongeduld om minister te worden te groot”, zegt Gabriëls. “Van hen hoef je ook al geen spektakel te verwachten.”
Ontsnapte oudjes Het zwijgakkoord dat de meerderheidspartijen in het begin van de legislatuur sloten, heeft het parlement helemaal monddood gemaakt. De vijf partijen die aan de rit begonnen, spraken af dat niemand van de coalitie een voorstel zou indienen zonder het akkoord van de vier andere. Voor enig parlementair initiatief was van bij het begin geen plaats voorzien, en niemand die daar de voorbije vijf jaar aan getornd heeft. “Zo’n moeilijke meerderheid vraagt om afspraken”, vergoelijkt Bruno Tobback (sp.a), die voor hij federaal ging jarenlang fractieleider was in het Vlaams Parlement. “Dan sluit je de deals het best in de ministerraad en niet in het parlement.” Bijkomend probleem was de bijna totale afwezigheid van enige oppositie. Dat maakt het publieke debat over die deals niet bepaald pittiger. Op Groen! en het Vlaams Belang na zaten alle partijen in de meerderheid. De groenen probeerden het wel, en hadden met drie ex-ministers (Vogels, Vera Dua en Jef Tavernier) naast een ex-kabinetschef (Daems) behoorlijk wat kwaliteit in de rangen, maar met zes man opboksen tegen een bijna kamerbrede meerderheid was te veel gevraagd. En het VB blijft door het cordon sanitaire een dood gewicht in de politieke arena. Dat maakte niet alleen dat een alternatief voor de meerderheid onbestaande was en zelfs een occasionele wisselmeerderheid in een specifiek dossier totaal onmogelijk, het maakte alle weerwerk uit die hoek ook volslagen irrelevant. En had een Philip Dewinter tot voor enkele jaren nog de gave om tenminste eens de aandacht te trekken, sinds hij bij de gemeenteraadsverkiezingen in Antwerpen knockout ging, is het scherpe randje eraf.
Voorzitter Marleen Vanderpoorten is kritisch voor haar Vlaams Parlement
‘Soms is het lastig, die langdradigheid’ Als voorzitter van het Vlaams Parlement heeft Marleen Vanderpoorten haar best gedaan om haar assemblee uit de anonimiteit te halen. Met wisselend succes. ‘Veel hangt af van het politieke personeel’, zegt ze streng. ‘Sommige parlementsleden hebben gewoon niet de nodige kwaliteiten.’ DOOR GORIK VAN HOLEN
U bent begonnen met de ambitie om meer leven in het parlement te brengen. Beschouwt u die missie als geslaagd? Vanderpoorten: “We hebben een en ander kunnen doen, ja. Ik ben trots op de stages. Mensen uit het bedrijfsleven mochten plenaire debatten bijwonen, maar ook fractie- en commissievergaderingen. Veel stagiairs hebben nuttige opmerkingen gemaakt. Wat altijd terugkomt, is de verbazing over de geringe aanwezigheid en het gebrek aan discipline. Maar ik heb vooral geleerd dat de kloof tussen burger en politiek niet bestaat. We staan dichter bij elkaar dan we denken. Dat heb ik ook gemerkt tijdens het festival van de politiek.”
U gooide de deuren van het parlement open en trakteerde op stoofvlees met friet. “De politiek heeft geen goeie naam, ik was bang dat er weinig volk zou komen. Dus we hebben het festival gekoppeld aan de week van de smaak. Maar de mensen kwamen vooral voor het politieke debat, we hadden zelfs te weinig plaats in de zaal. Dat bewijst de interesse.”
Van een kleine minderheid misschien, maar toch niet van ‘de’ burger? “Oké, het gaat over vijfduizend mensen in heel Vlaanderen. Maar toen ik vroeger lesgaf over politiek reageerden de leerlingen ook altijd negatief. Tot ze beseften
waarover politiek allemaal over gaat. Als mensen zich ergeren omdat hun bouwvergunning aansleept, of omdat de vuilkar te laat is, is dat politiek. Vandaar de boodschap van ons festival: ‘Kijk, zo werkt het parlement en jullie kunnen echt wel meer vragen en meer aan bod komen dan jullie denken.’”
Als kersvers voorzitter klaagde u het ‘saaie imago’ van het parlement aan, maar drie jaar na datum blijft de vertoning op woensdagmiddag vaak slaapverwekkend. “Dat ligt misschien aan jullie. Ik merk dat sommige journalisten een ander Vlaams Parlement zien. Als ik sommige lees of hoor, is het alsof er nog nooit een goed debat is geweest. Dat is flauw. Ik ben kritisch genoeg om te weten dat het niet altijd even spetterend is, maar we zijn er toch in geslaagd het vragenuurtje snediger te maken.”
U luistert nochtans zelf niet altijd met evenveel interesse. “Vaak zal dat niet meer dan een foute indruk zijn, maar ik moet toegeven dat het soms lastig is. De langdradigheid! Om een punt te maken heb je maar 2 minuten nodig, maar sommigen hebben het pedagogische principe in hun hoofd geprent
dat je alles moet herhalen om je boodschap over te brengen. En dus zeggen ze vier keer hetzelfde. Ook de ministers gaan niet vrijuit. Er zijn er die telkens de helft van hun beleidsbrief aframmelen. Het is een reflex: we staan hier nu, we gaan ervan profiteren. Als ik iemand naar het spreekgestoelte zie komen, weet ik of ik al dan niet zal moeten ingrijpen.”
En dus... “...moet je vaststellen dat alles afhangt van de kwaliteit van het politiek personeel. Over het beleidsdomein Wonen hielden we bijvoorbeeld erg kwalitatieve debatten, omdat een parlementslid als Veerle Heeren (nu minister, GoV) dat goed deed. En een goede sparringpartner vond in de bevoegde minister. Andere verzanden te snel in technische details. Veel dossiers zijn technisch, maar een parlementslid moet de gave hebben om zoiets ook naar de media over te brengen.”
Het echte debat vindt voor de camera’s plaats en niet in het halfrond. Is de rechtstreekse uitzending van het vragenuurtje in Villa politica een verbetering? “Wat men uitzendt, ook in het nieuws, geeft vaak een vertekend beeld. Soms spreekt men mij donderdagochtend aan. ‘Dat was daar precies nogal wat, gisteren
HET VLAAMS PARLEMENT
DONDERDAG 30 APRIL 2009 DE MORGEN
47
FOTO’S FILIP CLAUS
van de Hertogstraat
■ Het Vlaams Parlement wordt door zijn eigen leden afgedaan als ‘een vragenmachine zonder power’, ‘een subsidiejackpot voor de burgemeesters en schepenen die er zitten’ of een ‘stemcomputer’. Dewinter gelooft er zelf niet meer in, zijn tussenkomsten zijn tegenwoordig niet meer dan verplichte nummertjes van een uitgebluste fractieleider. “De coalitie heeft het debat noodgedwongen moeten afblokken”, zegt Tobback. “Maar ook in de Kamer is de partijtucht absoluut. Ondanks de interessante reputatie heb ik hier nog nooit een commissie één amendement weten goedkeuren. De ministers maken elkaar af op de stoep van de 16, maar vervolgens sluiten ze een akkoord en dat wordt door het
parlement netjes goedgekeurd. (schamper) Tenzij er fouten in zitten, natuurlijk. Het is dus deels een legende dat de partijdiscipline het Vlaams Parlement saaier zou maken.” Nee, zegt hij, het ligt vooral aan de aard van de dossiers die er behandeld worden. “Natuur, openbare werken of scholen, dat zijn gemeenteraadsonderwerpen waarover au fond weinig ideologische discussie bestaat. Bovendien zijn het technische materies, die enige kennis vergen om te zien waar het spanningsveld precies zit.
Voor journalisten is het makkelijker om een sappig verhaal te vinden in de Kamer.” “Klopt”, zegt De Wever. “Als er 26 gevangenen ontsnappen uit een gevangenis geeft dat gegarandeerd vuurwerk in de Kamer. Ik heb in het Vlaams Parlement nooit een debat meegemaakt over 26 oudjes die uit een rusthuis ontsnapt zijn.” “Bovendien”, zegt Eric Van Rompuy, “sinds al die bevoegdheidsdomeinen naar Vlaanderen zijn verhuisd, zijn ze tot in de kleinste details omgezet in decreten. Alles ligt vast, de grote keuzes zijn gemaakt. Die
Hoeveel parlementsleden zijn hun plaats waard? “In elke fractie zijn er hele goeie en middelmatige. En enkele, tja, zijn toevallig in het parlement gekomen, zeker? Maar dan nog. Iedereen die op een lijst staat zou de potentie moeten hebben om een goed parlementslid te zijn. Er zijn er bij die de kwaliteiten niet hebben.”
Veel parlementsleden zijn harde werkers, maar kunnen het niet uitdragen.
■ Marleen Vanderpoorten: ‘Ik ben absoluut fan van parlementsleden die van zich afbijten.’ in ’t parlement.’ Terwijl er dan ocharme vijf minuten hard gediscussieerd is. In de Kamer is er vaker spektakel, en dat zien de mensen. Daarom denken ze dat er hier niet gewerkt wordt. Het is niet omdat men tegen elkaar roept dat het interessanter is.”
Maar het cliché is hardnekkig. Ook voor Mia De Vits is het een straf dat ze naar het Vlaams Parlement moet. “Mensen die zoiets zeggen, kennen dit parlement niet. Als er één parlement bezig is met de dagelijkse beslommeringen van de mensen, dan wel dit.”
Helaas weet niemand dat. Omdat de meerderheid zichzelf monddood heeft gemaakt met een zwijgakkoord? “Daar moet het parlement zich dan maar tegen verzetten. Wie zijn minister enkel laat scoren, mag trouwens op negatieve reacties van zijn collega’s rekenen. Het gebeurt ook steeds minder. En wie terechte kritische vragen stelt aan ministers van zijn eigen partij krijgt daarvoor waardering. De ministers hebben vaak nog te veel schrik, en dan bellen ze mij om te vragen of dat ene onderwerp wel op de agenda moet. Maar dat geeft hen net de kans om het eens uit te leggen.”
“Je hoeft niet elke dag in de krant te staan, maar je moet je werk wel kunnen verkopen. Veel parlementsleden zijn schitterende techniekers, die belangrijke wijzigingen aan een decreet kunnen aanbrengen, maar dat publiek niet kunnen waarmaken. Het is ook aan de partijen om daaraan te werken. Wie geen spreektalent heeft, zal nooit een perfecte redenaar worden, maar je kunt daar wel aan schaven.”
De helft komt niet terug. Ook de partijen vinden de spoeling te dun? “De partijen hebben hun lijsten kritischer samengesteld. Vroeger was het duidelijk: eens in het parlement bleef je daar. Nu zijn er parlementsleden op strijdplaatsen gezet en sommige hebben daarom de eer aan zichzelf gehouden.”
keizer-kostermentaliteit laat nog weinig ruimte voor discussie. Federale beleidsdomeinen als justitie, defensie of sociale zekerheid blijven enorm in beweging.”
Stemvee zonder kloten Is het daarmee gezegd? Franstaligen, partijtucht en onsexy dossiers? Nee. Helaas niet. Want de grootste zwakte van het Vlaams Parlement is, hoe hard het ook klinkt, het schrijnende gebrek aan bekwaam politiek personeel. Laat twintig,
Als er één parlement bezig is met de dagelijkse beslommeringen van de mensen, dan wel het Vlaams Parlement Patrick Janssens mag wel terugkomen, ook al doet hij hier niets. “Hij haalt natuurlijk veel stemmen. Zelfs als zijn partij hem een onmogelijke plaats zou geven, zou hij nog in het parlement raken. Dat is de keuze van de kiezer, natuurlijk. Wie zijn wij dan om te zeggen dat hij hier geen plaats heeft, zelfs al komt hij alleen om te stemmen en weet hij niet hoe zijn microfoon werkt. Dit parlement kan trouwens wel wat boegbeelden gebruiken. Daarom vind ik dat wie bij de verkiezingen op een zichtbare plaats staat ook moet zetelen. Ik ga er dus van uit dat Freya Van den Bossche ook echt voor het Vlaamse niveau kiest. Anders blijft het één groot strategisch spel. Alleen al daarom zouden alle verkiezingen moeten samenvallen.”
dertig politieke beesten los in het halfrond en al het bovenstaande wordt compleet irrelevant. “Dit parlement heeft geen kloten aan zijn lijf”, zo vat Peumans het bondig samen. Dat heeft verschillende oorzaken. Zo zit het parlement vol met lokale politici, burgemeesters en schepenen voor wie Brussel een noodzakelijk verlengstuk is van hun gemeentelijk mandaat. “Zij dienen als stemvee voor hun partijen”, zegt Caron. “En als ze daar dan zitten, houden ze zich zeer koest, want het is van de Vlaamse overheid dat ze geld moeten krijgen voor hun gemeenten. Van diezelfde ministers die ze geacht worden te controleren. Stefaan De Clerck (CD&V) heeft in Kortrijk zijn coalitie gemaakt op basis van de vraag wie van de twee andere partijen, sp.a of Open Vld, in Brussel het best geplaatst was om subsidies los te weken.” Komt daarbij het enorme verloop in het parlement. Bij de vorige verkiezingen werd ongeveer de helft vervangen, op 8 juni gebeurt onherroepelijk hetzelfde. “Er zitten geen persoonlijkheden meer in het parlement”, zegt oud-minister Johan Sauwens. “Door de provinciale kieskringen ben je volledig afhankelijk van de partij om een zetel te verwerven, vroeger kon je die als sterkhouder in een arrondissement afdwingen. Dat zorgt voor een enorme onderhorigheid aan de partijhoofdkwarteiren.” Ook Van Rompuy ziet die evolutie met lede ogen aan. “Het is geen kwestie van talent, wel van ervaring. Het gemiddelde parlementslid zit hier acht jaar, terwijl je eigenlijk twee termijnen nodig hebt om volledig uit de verf te komen als parlementslid. De partijen geven hun politici de tijd niet meer om te groeien, en dat gebrek aan professionals is dodelijk voor het Vlaams Parlement. Om goed te scoren bij de eindafrekening zorgen de parlementsleden er dan wel voor dat ze veel vragen stellen, om hun ‘teller’ omhoog te krijgen. Daardoor verwordt dit huis tot een vragenmachine zonder politieke power.” Gabriëls ziet het net zo. “De constante vernieuwing zorgt ervoor dat de historische dimensie verdwijnt, waardoor nog weinig jonge parlementsleden zich kunnen verdiepen in een dossier. Ze praten de pers na en laten het inhoudelijke werk over aan het personeel. Zo ontstaat er een generatie politici die de woordvoerders zijn van hun medewerkers.”
Op wie van uw parlementsleden zou u zelf stemmen? “Jan Peumans is het schoolvoorbeeld van een goed parlementslid. Hij durft zijn tanden te tonen, ook toen de N-VA nog in de meerderheid zat. Ik ben absoluut fan van parlementsleden die van zich afbijten. Ook Jef Tavernier vind ik bijzonder goed, al van toen we samen in de regering zaten. Hij komt vaak tussenbeide en kent zijn materie. En Ludo Sannen. Ook zijn partij vindt hem goed, anders hadden ze hem met zijn achtergrond geen fractieleider gemaakt (Sannen was ooit minister voor Agalev, GoV). En ook Sven Gatz is een uitstekende fractieleider, natuurlijk.”
Wat verwacht u van de verkiezingen? “Ik denk dat een aantal partijen dicht bij elkaar zal eindigen. Ondertussen kijkt iedereen met veel nieuwsgierigheid naar LDD. De versnippering zou weleens heel groot kunnen zijn. Ik ga ervan uit dat de coalitie standhoudt. Ik hoop het, want in zo’n versnipperd landschap geeft de klassieke tripartite de meeste kans op een stabiele regering. Het is te vroeg om daarover te speculeren, maar ik weet dat Peeters, Vandenbroucke en Van Mechelen goed samenwerken. En ik geloof dat zij elkaar vrij snel zouden kunnen vinden na de verkiezingen.”
48
DE MORGEN DONDERDAG 30 APRIL ★★
VRAGEN
VERSLAGEN
ONTWERPRESOLUTIES
HET RAPPORT VAN HET EUROPEES PARLEMENT 0
TUSSENKOMSTEN IN PLENAIRE VERGADEINRGEN
BESCHAMEND SLECHT
★
★★
★★★
★★★★
★★★★★
ECHT NIET GOED GENOEG
DE TWIJFELGEVALLEN
DE GOEDE PARLEMENTSLEDEN
DE TOPPERS
DE UITBLINKERS UIT DE PARLEMENTAIRE GESCHIEDENIS
FOTO THOMAS VANHAUTE
Europees Parlementsleden spelen in een hogere divisie dan hun Vlaamse en zelfs hun federale collega’s. Enerzijds heeft het parlement op Europees niveau meer onafhankelijkheid en dus meer slagkracht dan de gezagsgetrouwe nationale parlementen. Anderzijds is het voor elk individueel parlementslid een opgave niet anoniem op te gaan in de massa. Netwerken, profileren en vooral bijzonder hard werken zijn de ordewoorden voor elke Europese verkozene die iets van zijn mandaat wil maken. En het moet gezegd, de meeste Vlamingen in het Europees Parlement slagen daar behoorlijk in. Het respect dat ze in hun fracties genieten en hun harde werk vertaalt zich onder meer in de verantwoordelijkheden die ze binnen hun politieke groep krijgen of de dossiers waar ze een opdracht als rapporteur versieren. Maar ook hier geldt dat we de lat hoog leggen. Wie slaagde erin echt iets van zijn verblijf in Brussel en Straatsburg te maken en wie moet nog een tandje bijsteken om op de Europese scene een rol van betekenis te spelen?
Ivo Belet
Marianne Thyssen
Jean-Luc Dehaene
50 jaar, Hasselt Europarlementslid sinds 2004 7 juni: Europa, derde plaats
Actief lid van de commissie Industrie. Verdedigt daar 156 consequent de belangen van de industrie. In de marge 2 ook bezig met milieu en klimaat, onder meer met een 3 rapport over energiezuinige 48 autobanden. Heeft een neus voor mediagenieke dossiers, zoals dat over voetbal. Goed ingeburgerd, maar bevindt zich nog iets te veel in de marge van het parlementaire werk. Moet nog werken aan zijn gewicht in de fractie, de enige manier om in het Europees Parlement over de zware dossiers iets te zeggen te hebben.
★★★
68 jaar, Vilvoorde Europarlementslid sinds 2004 7 juni: Europa, lijsttrekker
52 jaar, Sint-Joris-Weert Europarlementslid sinds 1991 7 juni: Europa, tweede plaats
Bewees twee zaken: iemand met zijn gewicht heeft 2 effectief een serieuze voorsprong op de anoniemere 1 parlementsleden, maar zonder hard werk levert dat 2 niet bijzonder veel op. 14 Gerespecteerd lid van de commissie Institutionele Zaken, waar hij een autoritaire stem is inzake het Verdrag van Lissabon. Presenteert op de valreep daarover nog een rapport. Voor het overige zeer afwezig, liet alle grote dossiers aan zich voorbijgaan. Zou zonder problemen een belangrijke stem kunnen zijn in het parlement, maar maakt dat door te beperkte inspanningen niet helemaal waar.
★★
Johan Van Hecke
Philip Claeys
54 jaar, Oosterzele Europarlementslid sinds 1999 7 juni: stopt
64 jaar, Brussel Europarlementslid sinds 2004 7 juni: Europa, tweede plaats
62 jaar, Lint Europarlementslid sinds 1999 7 juni: Europa, derde plaats
Voorzitster van de Europese liberale partij ELDR en vooral 17 met buitenlands beleid bezig. Reist daarvoor heel 1 veel. Doet daarmee geen 129 onbelangrijk maar wel vrij steriel werk. Het Europees 62 Parlement heeft immers nauwelijks iets te zeggen over het Europese buitenlandbeleid. De parlementsleden beperken zich grotendeels tot het opstellen van goedmenende resoluties met vooral een symboolwaarde. Neyts speelt in dat werk ook achter de schermen haar rol en wordt er geapprecieerd omwille van haar ervaring. Maar wereldproblemen worden er niet opgelost.
Zeer actief lid van de commissie Transport, maar 35 ook bezig met klimaat. Ideologisch rechtlijnige 6 bepleiter van verregaande 16 liberalisering, maar met zachte stem. Kent zijn 33 dossiers en weegt erop. Als voorzitter van de Chinadelegatie ook internationaal actief. Pakt die taak volgens sommigen iets te diplomatisch aan, maar verwierf in China toch de reputatie de strengste onder de Europese instellingen te zijn. Vindt via zijn oude netwerk én door zijn goede communicatiestijl gemakkelijk de weg naar de media.
★★★
★★★★
Koenraad Dillen
Frank Vanhecke
44 jaar, Schoten Europarlementslid sinds 2003 7 juni: Europa, derde opvolger
Heeft geleerd uit vorige rapporten: wie helemaal 204 niets doet, valt uiteindelijk 0 door de mand. Kon dan maar niets beters verzinnen 16 dat alle mogelijke spreektijd in de plenaire vergade174 ring op te gebruiken, doorgaans om te klagen over de vreemdelingenproblematiek. Dat je met die speeches van 1 minuut hoegenaamd niets bereikt, mag de vreugde niet temperen. Invloed in het parlement is nihil. Daarvoor zou er wat ernstiger werk verzet moeten worden. Is wel de actiefste van de drie VB’ers.
Dirk Sterckx
Heeft wel wat Ivo Belet (nog) niet heeft: een sterk netwerk 70 in de fractie en een belangrijke rol in cruciale dossiers. Is 3 ondervoorzitter van de EVP10 fractie, de grootste van het parlement. Houdt zich voor86 al met interne markt bezig. Samen met Anne Van Lancker cruciaal in het akkoord over de dienstenrichtlijn, een fundamenteel herschreven versie van de controversiële Bolkesteinrichtlijn. Werkt hard, holt van de ene vergadering naar de andere. Uitgesproken consensusgericht, wat haar visionaire gehalte niet altijd ten goede komt. Iets minder prominent aanwezig sinds ze voorzitter van haar partij is ★★★★ geworden.
44 jaar, Overijse Europarlementslid sinds 2003 7 juni: Europa, derde plaats
Grote afwezige wegens uitsluitend met Afrika bezig. 115 Doet dat op zich niet slecht en wordt in die rol ook 2 gewaardeerd. Mocht onder 93 meer verschillende begeleidingscommissies 52 voor verkiezingen in Afrika leiden. Pendelt tussen het parlement en eurocommissaris voor Ontwikkelingssamenwerking Louis Michel. De vraag is echter of het allemaal veel uithaalt, gezien de beperkte buitenlandse bevoegdheden van het Europees Parlement. Zijn te dichte banden met het Oegandese regime zijn in die rol bovendien een serieuze smet op het blazoen.
Annemie Neyts-Uyttebroeck
149 0 11 130
Frieda Brepoels
50 jaar, Assebroek Europarlementslid sinds 1994 7 juni: Europa, lijsttrekker
Vergelijkbaar met Philip Claeys, maar nog net iets minder. Soupeert zijn spreektijd in plenaire op met stereotiepe tussenkomsten tegen de Turkse toetreding, tegen migratie en tegen Europa. Vindt het niet erg dat hij daar dik voor betaald wordt.
★
54 jaar, Hasselt Europarlementslid sinds 2004 7 juni: Europa, lijsttrekker
Slaagt er nu al vijftien jaar in zich goed te laten betalen 369 als europarlementslid zon0 der ook maar enige rol van betekenis in het parlement 12 te spelen. Nog minder actief dan de anderen, maar kan 153 voor het grootste deel van de legislatuur nog aanvoeren dat hij als partijvoorzitter belangrijkere zaken aan zijn hoofd had. Niet dat er een verschil te merken is nu hij voorzitter af is. 0
Harde werkster die zich in haar dossiers vastbijt. Onder 116 meer de onderzoekscommissie naar de CIA6 vluchten goed opgevolgd. Actief inzake milieu en voor2 al dierenwelzijn, waar ze 36 behoorlijk groene standpunten innam. Heeft eveneens consumentenzaken gevolgd. Ook buiten het normale parlementaire werk zeer actief, onderhoudt contacten met belangengroepen en haar parlementaire netwerk. Speelt op resultaat en slaagt daar ook in.
★
★★★
★★
Bart Staes
Mia De Vits
Saïd El Khadraoui
59 jaar, Gooik Europarlementslid sinds 2004 7 juni: Vlaams Parlement, Vl.-Brabant, tweede plaats
50 jaar, Antwerpen Europarlementslid sinds 1999 7 juni: Europa, lijsttrekker
Verzet als Belg in een kleine fractie bergen werk. Zeer 362 actief op begroting en een autoriteit over milieu4 dossiers. Verdiende met zijn 55 werk over de tabaksindustrie en de btw-carrousels naar 155 eigen zeggen zijn loon in veelvoud terug. Auteur van een belangrijk rapport over pesticiden. Veelzijdig werkpaard met sterke Europese overtuiging, maar ook voldoende kritische zin. Investeert wel veel in interessante maar nogal steriele debatten, zoals dat over de zetel van het Europees Parlement. Blijft absolute top.
Een gemengd rapport. Haalde snel de prestigieuze functie van quaestor binnen, maar dat heeft weinig 1 toegevoegde waarde voor het parlementaire rapport. 1 Genoot wel enig respect in 32 de fractie, maar kon weinig dossiers echt naar zich toe trekken. Een goede vakbondsvrouw is niet noodzakelijk een goed parlementslid. Heeft dan ook wat tijd nodig gehad om haar weg te vinden. Afwezig in de grote politieke debatten. Heeft hard gewerkt, maar kan in verhouding niet zo bijster veel resultaten voorleggen.
★★★★
★★
28
Anne Van Lancker
34 jaar, Leuven Europarlementslid sinds 2003 7 juni: Europa, tweede plaats
Verdienstelijk lid van de transportcommissie, onder meer over de liberalisering van het spoor, het euro3 vignet, passagiersrechten en de berekening van externe 1 milieukosten voor weg39 vervoer. Boekte daar ook wel wat succesjes. Veelbelovend maar nog iets te braaf om helemaal te overtuigen. Moet zijn plaats in het bredere politieke debat nog verwerven. Durft zich daar wel eens te bezondigen aan bijzonder ongeïnspireerde tussenkomsten. Is goed op weg om een goed parlementslid te worden, maar mag de volgende legislatuur nog een tandje bijsteken.
126
★★★
55 jaar, Gent Europarlementslid sinds 1994 7 juni: Europa, derde plaats
Zo mogelijk de actiefste van de Belgische Euro45 parlementsleden met een brede kennis van zware, 1 technische dossiers, vooral 14 op sociale zaken. Speelde een cruciale rol in het 30 compromis over de dienstenrichtlijn. Moest vervolgens tegen sp.a en PS ingaan en plaatste zich op het standpunt van de Europese socialistische fractie. Botst zo wel eens met de eigen partij. Pakt totaal niet in de media, wat verklaart waarom collega’s als Sterckx en Belet veel bekender zijn dan zij. Voert nu een quasi onmogelijke strijd om in het parlement te blijven. Haar vertrek zou absoluut een verlies zijn voor het ★★★★ parlement.
Legende CD&V Open Vld Spa Groen! N-VA Vlaams Belang