Beantwoording vragen van de raad Datum collegevergadering Registratienummer Naam raadslid Fractie Portefeuillehouder(s)
18-12-2012 Rv12.69 mevr. B. Dreijer Beryl Dreijer R. Vennik
Onderwerp: de mogelijk gedwongen ontslagen van oud medewerkers ReinUnie vanwege een reorganisatie bij HVC Toelichting bij de vragen: Via de Gemeenschappelijke Regeling ReinUnie wordt toezicht gehouden op de uitvoering en naleving van de koopovereenkomst en uitvoeringsovereenkomst met de HVC Inzameling. Er heerst onrust onder het personeel van afvalbedrijf HVC. Bij de HVC-vestiging Velsen-Zuid dreigen acties, zo meldt de IJmuider Courant. HVC is een overheids-NV; een nutsbedrijf. De gemeente Velsen is een van de aandeelhouders. Velsen, Beverwijk en Heemskerk hebben een deel van het HVC-personeel, namelijk van de voormalige ReinUnie, toevertrouwd aan HVC. Tijdens de overname zijn in de diverse overeenkomsten (inclusief Sociaal Plan) tussen GR ReinUnie en HVC duidelijke afspraken gemaakt. Zo is onder meer een werkgarantie overeengekomen en zijn er afspraken gemaakt m.b.t. tot standplaats/plaats van tewerkstelling van voormalig ReinUnie medewerkers. Juist bij de voormalige ReinUnie is echter de onrust onder het personeel zo groot dat er acties dreigen. Naar aanleiding hiervan wil ik ingevolge art 169 van de Gemeentewet en 46 van het RvO graag van het college het volgende weten: De inzameling van huishoudelijke afvalstoffen en de uitvoering van reinigingstaken door de GR ReinUnie is per 6 april 2007 overgegaan naar de NV ReinUnie als onderdeel van de NV Huisvuilcentrale NH (HVC). Werknemers van ReinUnie zijn indertijd - bij mijn weten per 1 januari 2007- ontslagen bij ReinUnie en onder burgerlijk recht aangesteld bij HVC. Ten tijde van de verzelfstandiging is hiertoe een Sociaal Plan opgesteld, dat als opschortende voorwaarde in de koepelovereenkomst stond. In de koepelovereenkomst stond ook dat een werkgarantie zou worden afgegeven voor personeel dat in dienst van ReinUnie was. Deze werkgarantie is uitgewerkt in het Sociaal Plan. Het lijkt erop dat HVC deze afspraken nu eenzijdig wil aanpassen. Als dit gebeurt zonder hierbij het bestuur van de gemeente Velsen en/of het bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling ReinUnie te betrekken, zet dit toekomstige overnames mogelijk onder druk. De vraag is wat een handtekening bij een overname dan nog waard is. Verder wil ik van het college weten wat het standpunt is ten aanzien van enerzijds een extra investering van 58 miljoen euro door HVC, terwijl anderzijds mogelijk 110 mensen ontslagen en/of onvrijwillig overgeplaatst worden. Daarnaast wil ik weten wat het standpunt van het college is over het beloningsbeleid van de directie bij dit nutsbedrijf in relatie tot de onrust over mogelijke ontslagen en onvrijwillige overplaatsing die op de werkvloer is ontstaan. Tenslotte ben ik benieuwd naar de mening van het college over het feit dat HVC zich steeds meer op de energiemarkt begeeft, en wil ik graag weten wat het stemgedrag van de aandeelhouder AIJZ tijdens de laatste aandeelhoudersvergaderingen van HVC is geweest.
1
Vraag 1 Ik neem aan dat het college bekend is met de onrust onder het HVC-personeel en de actiedreiging in Velsen-Zuid. Heeft het college of (de vertegenwoordiger in) het DB van de GR ReinUnie al contact opgenomen met HVC om aan te dringen op naleving van de koepelovereenkomst, de uitvoeringsovereenkomst en het Sociaal Plan (inclusief werkgarantie) en zo nee, wanneer gaat dat gebeuren? Antwoord vraag 1 Het college is bekend met de onrust en heeft daar, via de besturen van Afvalschap IJmond Zaanstreek (AIJZ) en de GR ReinUnie, contact over gehad met de directie van HVC. Het college heeft vastgesteld dat de koepelovereenkomst en uitvoeringsovereenkomst door HVC worden nageleefd. Wat betreft het sociaal plan merkt het college op dat dit primair een overeenkomst is tussen de vakbonden en HVC, die op de onderdelen werkgarantie en werkplaatsgarantie momenteel in gesprek zijn. HVC heeft het college laten weten dat ze verwachten er in goed overleg met de vakbonden uit te komen. Tot die gesprekken, is er voor het college geen aanleiding aan te dringen op naleving van het oorspronkelijke sociaal plan. Vraag 2 HVC reorganiseert opnieuw na een aantal bedrijfsovernames. Gaat deze reorganisatie voormalig ReinUnie-personeel hun baan kosten (de krant heeft het over 110 mogelijke ontslagen) en/of wordt voormalig ReinUnie-personeel onvrijwillig overgeplaatst? Antwoord vraag 2
HVC en de vakbonden bepalen in overleg de kaders voor de afvloeiing van personeel. Of binnen die overeengekomen kaders ook voormalig ReinUnie personeel hun baan zal verliezen zal op termijn duidelijk worden. Wij verwachten van HVC dat zij zorgvuldig met hun personeel en bestaande afspraken omgaan. In deze fase is bij het college niet bekend of voormalig ReinUnie personeel hun baan zal verliezen. Vraag 3 Is het college tevreden over de uitvoering van de indertijd gesloten overeenkomsten met HVC? Betrekt het college het welzijn en de rechtszekerheid van het voormalige ReinUnie-personeel bij dit oordeel en zo ja, hoe luidt dan het oordeel ten aanzien van dit onderdeel van de gesloten overeenkomsten? Antwoord vraag 3 Over het algemeen is het college tevreden over de in 2006 gesloten overeenkomsten met HVC Met betrekking tot de rechtszekerheid van het personeel is er in de ogen van het college tot op heden niks gewijzigd. Het welzijn van het uitvoerend personeel valt het college de afgelopen jaren op. Jaarlijks rapporteert HVC over het ziekteverzuim bij HVCinzameling. Het ziekteverzuim ligt daar momenteel zeer hoog en daarover is het college ontevreden. Vraag 4 Als ik de berichten in de krant goed heb begrepen is HVC voornemens om 58 miljoen euro te steken in de overname van Stadsverwarming Purmerend, dat nu nog volledig eigendom is van de gemeente Purmerend. De verwachting is dat er pas vanaf 2019 winst kan worden gemaakt. Vindt het college het gerechtvaardigd dat HVC 58 miljoen euro wil investeren in de overname van Stadsverwarming Purmerend, hetgeen mogelijk pas in 2019 winstgevend is, als HVC ondertussen niet wil investeren in mensen door personeel te ontslaan en/of onvrijwillig over te plaatsen, terwijl met deze mensen nota bene (lopende) afspraken zijn gemaakt, en zo nee, bent u bereid om dit tijdens het eerste overleg tussen het AB/DB van de Gemeenschappelijke Regeling ReinUnie en HVC en/of de eerstkomende aandeelhoudersvergadering van HVC via Afvalschap IJmondZaanstreek (AIJZ) aan de orde stellen? Antwoord vraag 4 Het voorstel om te investeren in stadsverwarming lag 6 december jl. voor aan de aandeelhoudersvergadering. Het is een bedrijfskundige afweging van HVC om geld te investeren in stadsverwarming en tevens de personeelskosten van de komende jaren af te stemmen op de hoeveelheid werk. Het college vertrouwt erop dat HVC daarin een zorgvuldige afweging maakt die zowel op de korte als ook voor de lange termijn het beste is voor de bedrijfsresultaten en de werkgelegenheid van HVC. 2
Overigens heeft AIJZ negatief gestemd over de overname van Stadverwarming Purmerend tijdens de algemene vergadering van aandeelhouders van HVC. Vraag 5 Werknemers van ReinUnie zijn indertijd ontslagen bij ReinUnie en onder burgerlijk recht aangesteld bij HVC. Ten tijde van de verzelfstandiging is hiertoe een Sociaal Plan opgesteld, dat als opschortende voorwaarde in de koepelovereenkomst stond. In de koepelovereenkomst stond ook dat een werkgarantie zou worden afgegeven voor personeel dat in dienst van ReinUnie was; dit is uitgewerkt het Sociaal Plan. Hoeveel mensen waren op 1 januari 2006 in dienst van ReinUnie? Hoeveel werknemers van ReinUnie zijn op 1 januari 2007 overgegaan naar HVC? Hoeveel werknemers van ReinUnie die op 1 januari 2007 zijn overgegaan naar HVC, zijn thans nog steeds in dienst van HVC? Antwoord vraag 5 Het college gaat onderstaand uit van de jaarlijkse rapportage van HVC over personeel. Op 1 januari 2007 zijn er 114 personeelsleden overgegaan van ReinUnie naar HVC. Van de 114 personeelsleden waren er 77 belast met uitvoerende werkzaamheden. Op 1 januari 2012 (vorig jaar ) waren van de 77 uitvoerende personeelsleden er 14 (18%) uit dienst getreden. Cijfers over het aantal mensen in dienst op 1 januari 2006 of uit het jaar 2012 heeft het college niet beschikbaar. Vraag 6 Is er bij de beantwoording van bovenstaande drie vragen in de aantallen een (trend)verschil te zien tussen uitvoerend personeel enerzijds en administratief/leidinggevend personeel anderzijds en zo ja, kunt u dat cijfermatig weergeven? Antwoord vraag 6 Het college weet uit eigen waarneming dat er momenteel geen enkele van de oorspronkelijke leidinggevende medewerkers momenteel nog werkzaam is als leidinggevende bij HVC inzameling. Het percentage uit dienst getreden leidinggevenden is dus hoger dan de uit dienst getreden uitvoerende medewerkers. Van het administratief personeel en of staffunctionarissen van het oorspronkelijke personeelsbestand heeft het college geen overzicht. Vraag 7 De GR ReinUnie heeft periodiek, naar ik meen 2 keer per jaar, overleg met HVC. Heeft het college of het DB/AB van de GR ReinUnie ook rechtstreeks informatie gekregen van de OR en GO van HVC en zo ja, bent u bereid om die informatie aan de gemeenteraad te verstrekken? Antwoord vraag 7 Het college heeft geen contact met of informatie gekregen van de OR of het GO van HVC, wel een brief van de vakbonden. Dat is de brief van 22 november j.l. die door de vakbonden ook aan de raadsleden is gestuurd. Vraag 8 Is u het signaal bekend dat HVC een beroep doet op voormalig medewerkers van ReinUnie en/of hen zelfs onder druk zet om af te zien van lopende collectieve afspraken in ruil voor afwijkende negatieve individuele afspraken en zo ja, wat hebt u hierop ondernomen? Antwoord vraag 8 De vakbonden maken in hun brief melding van de situatie over individuele afspraken. Het college acht zich echter geen partij in de gesprekken tussen HVC en individuele werknemers.
3
Vraag 9 Volgens het jaarverslag 2011 van HVC is de bezoldiging van de directie van HVC als volgt: (x1000) De bezoldiging van de directie over 2011 en 2010 is als volgt: De éénhoofdige statutaire directie van NV HVC wordt gevoerd door de heer ir. W.C.H. van Lieshout. Deeltijdfactor
100%
100%
Bruto-inkomen (vaste componenten)
185
184
Werkgeversbijdrage pensioenpremie
51
50
Werkgeversbijdrage sociale lasten
12
12
Variabele beloningen
22
20
270
266
71
71
–
–
Nee
Nee
Totaal inkomen Consumentenprijs auto van de zaak Eigen bijdrage auto van de zaak Privé gebruik auto van de zaak
Valt HVC als overheids-NV/nutsbedrijf onder de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector en zo nee, bent u het dan met mij eens dat dit wel zou moeten? Antwoord vraag 9 De Naamloze Vennootschap HVC valt volgens ons eerste oordeel niet onder de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector, welke op 1 januari 2013 van kracht wordt. Omdat HVC geheel in bezit is van gemeenten en waterschappen is er wel een aanleiding de wet informeel op HVC toe te passen. Het college kan daartoe een voorstel doen via AIJZ en de aandeelhoudersvergadering van HVC dat een privaatrechtelijk rechtspersoon als HVC onder de werking van deze wet moet vallen. Vraag 10 Zijn er andere (oud)medewerkers van HVC of mensen die werkzaamheden voor HVC hebben verricht of verrichten (b.v. externe inhuur van adviseurs) die een salaris boven het normbedrag voortvloeiend uit de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector ontvangen en zo ja, om hoeveel mensen gaat dat? Antwoord vraag 10 Het college heeft geen zicht op de salarissen die momenteel of in het verleden door medewerkers van HVC verdiend zijn, maar zullen wel in het bestuur van AIJZ voorstellen daar naar te informeren. Vraag 11 Vindt het college het salaris van de directeur van HVC gerechtvaardigd als HVC ondertussen personeel ontslaat en/of onvrijwillig overplaatst of “een beroep doet” op medewerkers om afwijkende negatieve individuele afspraken te maken vanwege reorganisatie? Antwoord vraag 11 Het college vindt dat het salaris van de directeur bij HVC zou moeten voldoen aan de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen; dat staat los van eventuele ontslagen van personeel.
4
Vraag 12 Bent u voornemens om bij HVC - als DB/AB van de GR ReinUnie, al dan niet op morele grondenaan te dringen op een (ver)korte termijn waarin HVC voldoet aan de Wet normering topinkomens bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector? Antwoord vraag 12 Wij zijn voornemens om als aandeelhouder van HVC via AIJZ, aan te dringen op vrijwillige toepassing van de wet. Het is aan HVC om de termijn hiervoor te bepalen. Vraag 13 Als u van mening bent dat u vanuit de Gemeenschappelijke Regeling ReinUnie niet de bevoegdheid of de verantwoordelijkheid hebt om te oordelen over deze (al dan niet interne) bedrijfsvoering van HVC, kunt u dan aangeven of u bereid bent om de Wet normering topinkomens bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector en het beloningsbeleid als aandeelhouder via AIJZ in de aandeelhoudersvergadering van HVC aan de orde te stellen en aan te dringen op een (ver)korte termijn waarin HVC voldoet aan deze wet? Antwoord vraag 13 Omdat de GR ReinUnie het contract bewaakt betreffende inzameling en strikt genomen een opdrachtgever/ leverancier relatie onderhoudt, is de GR RU niet de partij hier iets van te vinden. Het college is bereid als aandeelhouder in ‘HVC’ via het Afvalschap IJmond-Zaanstreek deze wet aan de orde te stellen in de aandeelhoudersvergadering van HVC en aan te dringen op vrijwillige toepassing van de wet. Het is aan HVC (de aandeelhouders) te bepalen hieraan te voldoen en, zo ja, binnen welke termijn en voorwaarden. Vraag 14 De bonden hebben acties aangekondigd. Het publiek – de inwoners van Velsen- kan hier mogelijk hinder van ondervinden. Welke stappen gaat het college ondernemen teneinde de dienstverlening van HVC aan de inwoners van Velsen op een aanvaardbaar peil te houden? Antwoord vraag 14 De acties die zijn aangekondigd betreffen stiptheidacties waarvoor inwoners vooraf zijn gewaarschuwd. Mochten de stiptheidacties tot uitvoering komen zullen slechts bewoners getroffen worden, die hun afvalcontainer onjuist aanbieden. Dergelijke acties zijn voor het college aanvaardbaar, mits ze duidelijk worden aangekondigd. Vraag 15 HVC is verantwoordelijk voor inzameling en verwerking van huisvuil. HVC doet ook investeringen die niks met de verwerking en/of inzameling van huisvuil te maken hebben. Zo begeeft HVC zich meer en meer op de energiemarkt, waarmee het bedrijf extra risico’s neemt. De aandeelhouders van HVC, dus onder meer de deelnemende gemeenten, staan voor ruim 600 miljoen euro garant voor leningen van HVC en zijn hoofdelijk aansprakelijk. Bent u het met mij eens dat het feit dat HVC zich op de energiemarkt begeeft in zijn algemeenheid –mede gezien de financiële risico’s- geen wenselijke ontwikkeling is? Bent u het met mij eens dat dit geen wenselijke ontwikkeling is wanneer dit ten koste gaat van de primaire doelstelling van HVC? Bent u bereid om inzicht te geven in het stemgedrag van het AIJZ in de aandeelhoudersvergaderingen van HVC gedurende de afgelopen 4 jaar? Antwoord vraag 15 Wij zijn het niet met u eens dat de positie van HVC als leverancier op de energiemarkt, ondanks bepaalde risico’s, onwenselijk is. Energieproductie is de laatste jaren een primaire taak van HVC. Het college zou bereid zijn geweest inzicht te geven in het stemgedrag van AIJZ tijdens jaarvergaderingen van afgelopen jaren, maar heeft daar geen registratie van. Van voorstellen waarover tijdens de vergadering is gestemd, wordt in verslagen alleen de uitslag vastgelegd. Duidelijk is dus of er wel of geen meerderheid van stemmen was, maar niet wie welke stem heeft uitgebracht. 5
Vraag 16 Op 23 november 2012 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector in werking getreden. Kunt u een overzicht verstrekken van alle organisaties die onder (indirecte) verantwoordelijkheid van het college van B&W Velsen gehouden zijn deze wet na te leven? Antwoord vraag 16 Ja; echter doordat de wet pas recent is vastgesteld en vanaf 1 januari 2013 van kracht is, zullen er mogelijk nog enkele organisaties vervallen of worden toegevoegd aan de eerste versie van deze lijst. Volgens ons eerste onderzoek is de nieuwe wet onder verantwoordelijkheid van gemeente Velsen van toepassing op de volgende organisaties: • • • • •
• • • • • • • • •
Veiligheidsregio Kennemerland; Stichting Openbaar Primair Onderwijs IJmond Stichting Dunamare De Meergroep Milieudienst IJmond GR ReinUnie Afvalschap IJmond-Zaanstreek Centraal Nautisch Beheer Noordzeekanaalgebied Winkelstichting Plein 1945 Recreatieschap Spaarnwoude Central Administratie RMC en leerplicht Noord-Hollands Archief Stichting Halt Kennemerland Rechtspersonen die een of meer subsidies ontvangen als bedoeld in artikel 4.21, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht, die tezamen meer bedragen dan 50% van de jaarlijkse inkomsten van de rechtspersoon.
Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Velsen
6