Beantwoording vragen van de raad
Datum collegevergadering
12-11-2013
Registratienummer
Rs13.00766
Naam raadslid
Beryl Dreijer
Fractie
Beryl Dreijer
Portefeuillehouder(s)
F.M. Weerwind
Onderwerp: Declaraties, (studie)reizen, financiële belangen college B&W alsmede wachtgeld ex-bestuurders gemeente Velsen Toelichting bij de vragen:
"Politiek ambtsdragers vervullen een voorbeeldfunctie voor de burgers en voor hun ambtenaren. De handel en wandel van politiek ambtsdragers heeft zijn weerslag op de hele organisatie, zowel in positieve als in negatieve zin. Politiek ambtsdragers zijn verantwoordelijk voor de integriteit van hun organisatie en dus voor de integriteit van hun ambtenaren. De politiek ambtsdrager heeft uiteraard net als iedere andere burger recht op een privéleven, maar hij leeft in een glazen huis, waardoor ook privégedragingen onderwerp van (brede) publieke aandacht kunnen zijn. Daarom moet een politiek ambtsdrager 24 uur per dag alert zijn op handelingen of gedragingen die het aanzien en de integriteit van het politieke ambt kunnen schaden." (Bron: Handreiking Integriteit van politiek ambtsdragers bij gemeenten, provincies en waterschappen.) Op deze plek hecht ik eraan te benadrukken dat ik geen énkele aanleiding heb om vraagtekens te stellen bij de integriteit van politiek ambtsdragers van de gemeente Velsen. Wél ben ik van mening dat meer transparantie gewenst is. Ik ben van mening dat over declaraties, (studie)reizen, financiële belangen, wachtgeld e.d. meer transparantie gewenst is. Bestuurders dienen verantwoord om te gaan met publieke middelen. Verantwoording van kosten - en openheid daarover - is daarbij essentieel. Zo kan en moet altijd worden beoordeeld of de uitgave in hoogte of soort ook in de openbaarheid kan worden gemotiveerd. Soberheid is en blijft wat mij betreft de norm. Meer transparantie is ook gewenst omdat het om de verantwoording van belastinggeld gaat: het bestuursbelang van de gemeente Velsen moet helder zijn bij alle uitgaven. Daarnaast moet duidelijk zijn dat de uitgaven inherent zijn aan de functie en dat e.e.a. rechtmatig en onderbouwd is. Tenslotte kan door openbaarmaking een eventueel probleem in de toekomst voorkomen worden. Verder vraag ik naar de stand van zaken met betrekking tot het uitbetalen van wachtgeld aan ex-bestuurders van de gemeente Velsen. Wachtgeld is een recht in verband met de onzekerheid van een politiek ambt, maar mag niet leiden tot misbruik. Ook voor wachtgeld geldt naar mijn mening dat e.e.a. in de openbaarheid verantwoord moet (kunnen) worden. Algemene introductie op de antwoorden Politieke ambtsdragers vervullen een voorbeeldfunctie voor de burgers en voor hun ambtenaren. Het college hecht sterk aan het belang van een zuivere en integere besluitvorming. Op 23 mei 2013 zijn door de raad de gedragscodes voor de burgemeester en voor de wethouders vastgesteld. Belangrijk onderdeel van deze gedragscodes is in het bijzonder de zuiverheid van de besluitvorming. Een besluitvorming die aan hoge eisen voldoet en transparant is. Onlosmakelijk verbonden aan deze gedragscodes zijn de regels met betrekking tot het gebruik van gemeentelijke voorzieningen, vergoedingen en declaraties. 1
Het college onderschrijft dat transparantie een belangrijke bijdrage levert aan de zuiverheid van besluitvorming en aan de kwaliteit van het openbaar bestuur. Deze transparantie blijkt uit de publicatie op onze gemeentelijke website van de nevenfuncties van de leden van het college en door de collegeberichten die vooraf aan de raad met betrekking tot buitenlandse reizen van collegeleden worden gestuurd. Op 19 februari 2013 is tevens door het college de “Methodiek bestuurlijke declaraties gemeente Velsen” vastgesteld. Het uitgangspunt bij deze nieuwe methodiek is dat kosten die voor rekening van de gemeente dienen te komen, zoveel als mogelijk rechtstreeks door de gemeente worden betaald. Bij verzamelfacturen worden deze kosten vervolgens per bestuurder in de boeken verwerkt. Vanaf maart 2010 is door het college meegewerkt aan het programma van het ministerie van BZK met betrekking tot de opgave en eventuele verrekening van neveninkomsten. Kijkend naar uw toelichting bij uw vragen waarbij u constateert dat u geen enkele aanleiding ziet om vraagtekens te zetten bij de integriteit van politieke ambtsdragers, nemen we de vrijheid ons te beperken tot de vigerende bestuursperiode 2010 – 2014 (mei 2010-heden). Vraag 1 Kunt u een overzicht geven van alle declaraties van het college van B&W –uitgesplitst per persoon en naar onderwerp/registratie- sinds het aantreden van het huidige college? Kunt u eenzelfde overzicht voor het vorige college van B&W verstrekken? Antwoord vraag 1 Ja, het college van B&W kan een overzicht verstrekken - uitgesplitst per persoon en naar onderwerp/registratie - van alle declaraties van het college. U vindt deze bij de beantwoording van de vragen als bijlage 1 (de onderliggende documenten zijn ter inzage beschikbaar). Vraag 2 Kent de gemeente Velsen de mogelijkheid dat leden van het college facturen rechtstreeks aan de gemeente sturen en zo ja, kunt u hiervan een overzicht geven sinds het aantreden van het huidige college, wederom uitgesplitst naar persoon en onderwerp/registratie? Kunt u eenzelfde overzicht voor het vorige college van B&W verstrekken? Antwoord vraag 2 Ja, het is mogelijk om de kosten door een portefeuillehouder gemaakt direct bij de gemeente te factureren zonder tussenkomst van de betreffende portefeuillehouder. Er kan een overzicht worden gegeven sinds het aantreden van het college, uitgesplitst naar persoon en onderwerp/registratie (zie bijlage 1). Ter toelichting op het overzicht: zoveel als mogelijk worden de dienstreizen per dienstauto gepleegd. Omdat dit regelmatig niet mogelijk is, bijvoorbeeld omdat bestuurders op hetzelfde moment de auto nodig hebben of omdat de organisatie geen chauffeur kan leveren (er is geen permanente chauffeur in dienst) is er in voorkomende gevallen vervoer per taxi nodig. Vraag 3 Hoeveel creditcards staan de gemeente Velsen ter beschikking en hoeveel daarvan staan ter beschikking van leden van het college van B&W van Velsen? Kunt u een overzicht geven van de uitgaven die sinds het aantreden van het huidige college met al deze creditcards zijn gedaan, of de creditcardafrekeningen aan de raad verstrekken? Kunt u de bovenstaande vragen ook voor het vorige college van B&W beantwoorden? Antwoord vraag 3 Zoals u in de door u vastgestelde gedragscode van mei 2013 staat, worden er binnen de gemeente Velsen geen creditcards verstrekt aan collegeleden. In de vorige bestuursperiode was er tevens geen sprake van creditcards.
2
Vraag 4 Kunt u een overzicht geven van alle (studie)reizen van het college van B&W –uitgesplitst per persoon en inclusief reisdoel, periode en reisduur-, die sinds het aantreden van het huidige college door de gemeente Velsen betaald zijn? Kunt u eenzelfde overzicht voor het vorige college van B&W verstrekken? Antwoord vraag 4 Door het college werden de afgelopen periode de volgende buitenlandse reizen gemaakt: 1. Qingdao – China: F.M Weerwind - juni 2010. Onderdeel van een provinciale delegatie en kennismaking met Qingdao. 2. Brussel - België – bezoek Open Days F.M. Weerwind/ A. Verkaik - oktober 2012. O.a. netwerken en bezoeken workshops Europese Commissie c.a. 3. Aberdeen – Schotland: A. Verkaik, september 2011. Versterking Offshore Industrie. 4. Brussel – Belgie: F.M. Weerwind/ A. Verkaik - oktober 2013 - bezoek Open Days. (Doel: zie bij 2.) 5. Berlijn – Duitsland: R. Vennik, maart 2011. Samenwerking Afvalwaterketen 6. Aberdeen – Schotland: A. Verkaik, september 2013. Versterking Offshore Industrie. 7. Kopenhagen – Denemarken: F.M. Weerwind – oktober 2013. Stelsels basisregistraties/Informatiebeveiliging Vraag 5 Bij welke (studie)reizen van collegeleden van het huidige college van B&W zijn de afgelopen jaren ambtenaren van de gemeente Velsen op kosten van de gemeente Velsen meegereisd en welke functie hadden zij bij de gemeente Velsen ten tijde van de reis? Antwoord vraag 5 Bij twee dienstreizen naar de “Open Days” te Brussel in respectievelijk 2012 en 2013 zijn de Stafadviseur Subsidies en Geldstromen en de afdelingsmanager afdeling Communicatie vanuit het aandachtsgebied Public Affairs meegereisd ter ondersteuning. Vraag 6 Is de lijst met nevenfuncties van leden van het college van B&W op de website nog steeds correct en actueel en zo nee, welke wijzigingen hebben zich inmiddels voorgedaan? Antwoord vraag 6 De lijst met nevenfuncties van leden van het college van B&W op de website is correct. Deze lijst is een dynamische lijst en wordt periodiek bijgewerkt. Vraag 7 Bestuurders moeten de inkomsten uit hun nevenfuncties openbaar maken. Voor gemeenten is dit geregeld in de artt 41b en 67 van de Gemeentewet. Kunt u op de website van de gemeente Velsen – conform ook de aanbeveling in de “Handreiking integriteit politieke ambtsdragers gemeente, provincie en waterschappen”- de inkomsten en het tijdsbeslag per nevenfunctie aangeven? Antwoord vraag 7 Nevenfuncties worden gepubliceerd op de website. Daarbij wordt onderscheid gemaakt in nevenfuncties als collegelid en nevenfuncties in de maatschappij. Wij zullen de informatie met betrekking tot de nevenfuncties conform onze gedragscodes vermelden op de website. Vraag 8 Het melden van financiële belangen - voor bestuurders in het dagelijks bestuur, voor volksvertegenwoordigers in het algemeen bestuur - is wettelijk niet verplicht. Wel is in het kader van de afspraken in de Modelaanpak basisnormen integriteit als basisnorm vastgesteld dat er een regeling nodig is om financiële belangen van politiek ambtsdragers te melden.
3
Het begrip ‘financieel belang’ moet ruim worden opgevat. Een deelneming in een bedrijf of onderneming valt er uiteraard onder, maar ook het bezit van effecten, onroerend goed of een vorderingsrecht. Aanbeveling 2.12 onder 1 van de Handreiking integriteit politieke ambtsdragers bij gemeenten, provincies en waterschappen luidt als volgt: “Zorg voor een overzicht van alle relevante financiële belangen van politiek ambtsdragers.” Kan het college van B&W een overzicht verstrekken van alle relevante financiële belangen van de leden van het college van B&W en zo nee, waarom niet? Antwoord vraag 8 De huidige gedragscode van mei 2013 geeft al aan dat bestuurders al hun functies en al hun substantiële financiële belangen bij ondernemingen die zaken doen met de gemeente bekendmaken. Het college van B&W is bereid om in gesprek te gaan met de raad of de aanbevelingen van de Handreiking integriteit politieke ambtsdragers bij gemeenten, provincies en waterschappen een verdere vertaling vragen in de gedragscode Velsen Vraag 9 In de begroting 2014 is bij het product College van Burgemeester en Wethouders sprake van een verhoging van € 1.092.000 in 2013 naar € 2.447.000 in 2014. Blijkens antwoord op technische vragen wordt dit veroorzaakt doordat binnen dit product de personeelslasten van de voormalig bestuurders en de doorbelasting van met name het bestuurssecretariaat zijn ondergebracht. Welke verhoging wordt veroorzaakt door personeelslasten van voormalig bestuurders? Welke verhoging wordt veroorzaakt door de doorbelasting van met name het bestuurssecretariaat, onder welk product/budget viel dit eerst en voor welk bedrag? Uw college gebruikt bij de beantwoording van de technische vragen de woorden “met name”. Waardoor wordt de verhoging van het product College van Burgemeesters en Wethouders in de begroting 2014 nog meer veroorzaakt? Antwoord vraag 9 De personeelslasten van de voormalig bestuurders stijgen met ruim € 28.000. Dit komt omdat rekening wordt gehouden met het feit dat twee van de vijf wethouders na de verkiezingen niet terugkeren in het college (stijging van ± € 100.000 in 2014). Dit is gebaseerd op aannames na eerdere verkiezingen. Daarnaast eindigen twee uitkeringen in 2013/2014 (daling van ± € 72.000). Zoals eerder door ons college is toegelicht bij de beantwoording van de technische vragen die in het kader van de begroting 2014 zijn gesteld, betreft het hier de doorbelasting van met name het bestuurssecretariaat in 2014. Dit bedraagt € 771 duizend. Deze kosten zijn niet geheel te koppelen aan het bestuurssecretariaat aangezien ook binnen dit collegeproduct sprake is van de nieuwe kostenverdeelsystematiek wat leidt tot een hoger budget. Onderdeel van het bedrag is namelijk € 417duizend directe salariskosten (waarvan een deel ten laste komt voor de ondersteuning van de gemeentesecretaris en de organisatie). Het restant bestaat uit doorbelaste kosten voor huisvesting en automatisering en van overige ondersteuningskosten (oa HR, Financiën, DIV, KCC, een deel AZ etc). De kosten van het bestuurssecretariaat vallen tot en met 2013 onder de overhead. Om de kosten meer onder te brengen bij het collegeproduct waar zij thuishoren, leidt dit binnen dit product tot een verhoging van de begroting in 2014. Hierdoor is er binnen de totale gemeentelijke begroting geen sprake van een verhoging van het budget, maar van het verschuiven van het budget van overhead naar het collegeproduct College van Burgemeester en Wethouders. De verhoging van het collegeproduct wordt, naast de hierboven vermelde redenen, tevens veroorzaakt door een toegepaste indexering conform de gehele begroting.
4
Vraag 10 Welke ex-bestuurders van de gemeente Velsen ontvangen wachtgeld, sinds welk jaar ontvangen zij wachtgeld en welk bedrag hebben zij ontvangen –uitgesplitst per jaar- sinds het aantreden van het vorige college in 2006? Antwoord vraag 10 U treft de bedragen in bijlage 2 aan. Conform de handreiking van de VNG zijn deze geanonimiseerd. Vraag 11 Tot wanneer hebben welke ex-bestuurders van de gemeente Velsen nog recht op wachtgeld? Antwoord vraag 11 Zie bijlage 2. Vraag 12 Hoe ziet het college van B&W toe op de sollicitatieplicht van oud-bestuurders? Antwoord vraag 12 Voor de huidige oud-bestuurders geldt de sollicitatieplicht niet. Voor toekomstige oud-bestuurders zal deze taak worden ondergebracht bij een re-integratiebureau. Begin november 2013 zal gestart worden met de (onderhandse) aanbesteding. Mochten uit de periode 2010 – 2014 nieuwe oud-bestuurders voortkomen dan zal hun begeleiding worden ondergebracht bij dit re-integratiebureau. Daarnaast hebben oud-bestuurders recht op een outplacement traject. Dit traject bieden wij actief aan. Vraag 13 In een stijgend aantal gemeenten gaat men over tot het actief publiceren van creditcardafrekeningen e.d. Dat vind ik een uitstekende zaak. Verantwoording van kosten – en openheid daarover – is essentieel. Naar mijn mening moeten niet alleen uitgaven in hoogte en soort in de openbaarheid kunnen worden gemotiveerd, maar moet ook volstrekte duidelijkheid en openheid bestaan over financiële belangen, nevenfuncties, (studie)reizen e.d. Het collegebericht over (studie)reizen van collegeleden wordt door mij dan ook zeer gewaardeerd, maar een centraal overzicht zou transparanter en duidelijker zijn. Deelt het college mijn mening over het belang van transparantie en verantwoording en zo ja, zou u dan willen overgaan tot het halfjaarlijks publiceren van declaraties, creditcardafrekeningen, nota’s e.d. van leden van het College van B&W die ten laste komen van de gemeente Velsen? Is het college in het belang van transparantie en verantwoording ook bereid om halfjaarlijks of jaarlijks een centraal overzicht (reisdoel, reisduur, periode e.d.) van alle buitenlandse (studie)reizen van leden van het college van B&W te publiceren en zo nee, waarom niet? Antwoord vraag 13 Het college is van mening dat er door middel van de collegeberichten voldoende informatie wordt verstrekt met betrekking tot de buitenlandse reizen van het college. Het college is bereid om jaarlijks declaraties, nota’s e.d. die ten laste komen van de gemeente Velsen conform bijlage 1 te publiceren. Vraag 14 Bent u bereid om naast de nevenfuncties ook een actueel overzicht van alle relevante financiële belangen van de leden van het college van B&W op de website van de gemeente Velsen te publiceren en zo nee, waarom niet? Antwoord vraag 14 Zie antwoord op vraag 8 en de algemene introductie.
Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Velsen
5