Voorwoord Hierbij de eerste officiële bijdrage aan het L+T ABC als nieuw en vers redactielid. Na een hectische periode van aller1ei organisatorische aanpassingen is er weer een zekere vorm van rustteruggekeerd.ln deze betrekkelijk rustige periode willen wij opnieuw een L+T ABC uitbrengen die wederom zijn weerga niet kent.
•
Voor een aantal collega 's zal dit ABC nu met een "spijker in de kop" gelezen worden en voor een aantal zal dit de laatste serieuze daad zijn voor de komende dagen. Wij wensen diegene die zich in de komende dagen met volle overgave in het carnaval gaan storten veel plezier en een behouden thuiskomst. In dit ABC is weer een artikel opgenomen van de
Nieuwe informatiesystemen voor gemeenten Onze nieuwe informatiesystemen geven in het bijzonder ondersteuning aan de uitvoering van de gemeentelijke taken. Taken die voorkomen in vele variaties. Die variaties hebben dan betrekking op zowel het volume als op de inhoud en de complexiteit. Ik denk dat gemeenten (groot en klein) behoren tot die categorie organisaties die beschikken over het meest brede en diverse produkten- en dienstenaanbod. Voor de uitvoering van die taken speelt de informatievoorziening een uitermate belangrijke rol. Sterker nog, voor het genereren van uw gemeentelijke produkten en diensten is informatieonontbeerlijk.lnformatie is niet alleen van
directie over de business-partners ondanks de opmerking in het laatste ABC. De verschillende afdelingen en branches hebben bijna allen weer hun best gedaan om een artikel te plaatsen. De PV geeft een verslag van het naar mijn mening zeer geslaagd alternatief winterprogramma en de rubriek L+T Privé staat weer bol van de roddels over het wel en wee binnen de muren van de L+T panden. Kortom opnieuw een boeiend L+T ABC waar wij jullie veel leesplezier mee wensen. Frank van de Leur
N.B. U treft in deze ABC geen woorden van de directie aan en ook geen bijdrage van de nieuwe branche Waterschappen. Zij hebben de deadline niet gehaald.
belang voor het produktieproces, maaris tevens maar al te vaak onderdeel van het gemeentelijk produkt. Het is dan ook niet verwonderlijk dat informatietechnologie een intensieve en brede toepassing vindt binnen de gemeentelijke organisaties. In dit speelveld van vraag en aanbod rond informatietechnologie heeft L+T zich al een decennium lang nadrukkelijk gemanifesteerd. Uitgangspunt is voor ons daarbij altijd geweest dat dezelfde taken over gemeenten heen ondersteund kunnen worden door hetzelfde informatiesysteem. De parameterisering staat daarbij garant voor het aan kunnen sluiten op eigen lokale variaties. Een ander uitgangspunt was, en is nog steeds, dat wij ons bij het samenstellen van ons produktassortiment zeker ook laten leiden door de breedte van uw dienstverlening. Samen met onze businesspartners hebben we zo informatiesystemen kunnen aanbieden van uitkeringenadministraties tot groenbeheer, van gemeentelijke belastingen tot presentatie van kaartmateriaal.
äbc
Onlangs lazen we in één van de vakbladen de volgende kop: "Over en uit met standaard-software". Koppensnellers lopen bij dit soort artikelen de kans om het daadwerkelijke probleem te missen. Het probleem is namelijk niet de gedachte van standaardpakketten, maar het betreft de communicatiemogelijkheden tussen de pakketten. Kortom integratie van informatiesystemen is niet langer "nice to have", maar het is een "must".
•
Reeds vroeg in de jaren tachtig heeft L+ T bij systeemontwikkeling nadrukkelijk de integratiegedachte geïmplementeerd. Velen zeiden te beschikken over geïntegreerde systemen, maar weinigen hadden het. De integratiegedachte hebben we toen al vastgelegd in het blauwe GIM-boekje, het Gemeentelijk Informatie Model. Een model dat uitgaat van de bekende cristallisatiepunten voor uw gemeentelijke informatievoorziening. GPI als omgeving voor de persoonsgeöriënteerde informatiesystemen. GVI voor vastgoedinformtiesystemen en GFI als instrument voor de beheersing van uw financiële stromen. Deze drie worden aangevuld met een facilitaire omgeving van kantoorautomatisering. Binnen dit model zijn reeds meer dan 50 geïntegreerde systemen en modulen ontwikkeld. Deze staan als een team ten dienste van de gemeentelijke informatievoorziening. Een team dat we in de loop van de komende jaren verder zullen uitbouwen, zowel in de breedte als in de diepte. Tien jaar lang hebben we steeds verder invulling gegeven aan het Gemeentelijk Informatie Model. Een dynamisch proces. We hebben evenwel samen met nog meer dynamiek te maken. Ik denk daarbij aan: - veranderingen van de gemeentelijke diensten en produkten; de huidige decentralisatieslag is daarvan het voorbeeld; - wijziging in de wijze van besturing binnen gemeentelijke organisaties; denk aan BBl; - wet- en regelgeving met verschillende be-
sluitvormingssnelheden; - ontwikkeling van gemeentelijke informatie voorziening met behulp van diverse GFO's en de uitwerking van basisregistraties; - en tenslotte staan ons steeds meer technologische mogelijkheden ter beschikking. Deze zaken stellen nieuwe eisen aan de benadering van de geautomatiseerde informatievoorziening. Een veranderende vraag noopt tot kritische toetsing van het aanboet Hiermee zijn we dan ook voortdurend bezig. De afgelopen tijd is opnieuw gekeken naar het gemeentelijk informatiemodel. We hebben het bestaande GIM geëvalueerd. En we hebben geleerd van de daadwerkelijke invulling met informatie systemen. Dit heeft geleid tot een verdere evolutie van het GIM. Nieuwe dimensies zijn toegevoegd.
Het eerste wat zal opvallen is de groei van een tweedimensionaal naar een driedimensionaal model. Naarmate je meer wilt laten zien met het model, heb je meer lagen nodig. En wat willen we dan laten zien? Met dit model willen we u laten zien hoe in hoofdlijnen de vertaling heeft plaatsgevonden van uw concrete behoeften en technologische ontwikkelingen. Het hart van het informatiemodel wordt gevormd door de informatiesystemen die gemeentelijke processen ondersteunen. We spraken zojuist over de grote diversiteit van gemeentelijke produkten en diensten. Binnen de gemeentelijke organisatie voltrekken zich allerlei processen om die produkten en diensten ook daadwerkelijk te kunnen leveren. Deze informatiesystemen zijn bedoeld om een specifiek proces optimaal te ondersteunen enlof het bedoelde produkt te genereren. De doeltreffendheid en doelmatigheid van deze procesondersteunende informatiesystemen wordt nadrukkelijk vergroot door het fundament van basisregistraties. De bouwstenen hierbinnen zijn
de basisregistraties Personen,
abc
Maatschappelijke objecten en Vastgoed. De basisgegevens die hierin zijn opgenomen, kenmerken zich door het gemeenschappelijk gebruikten behoeve van meerdere processen. We hebben er op basis van studie en ervaring voor gekozen om de basisregistraties als een fysieke omgeving te onderkennen. Op deze wijze is het beheer van deze basisregistraties beter te waarborgen.
•
Ook is op deze wijze beter invulling te geven aan de gedachte van open systemen. Openheid, niet in de zin van -het maakt niet uit welk ijzer je hebt" (want als het toch niets uitmaakt, welke functionele voordelen hebt u dan?). Neen, openheid, daarmee bedoelen we open basisregistraties en open informatiesystemen, waardoor ook de gebruikers voordeel behalen. Wat dat betreft leert het geciteerde artikel ons voldoende. De Gemeentelijke Functionele Ontwerpen, die vanuit de VNG gestalte hebben gekregen, spelen een belangrijke rol. Zowel de informatiesystemen als de basis registraties gaan uit van de GFO's (voor zover deze beschikbaar zijn) als minimale eis. Een ieder zal begrijpen dat systemen die allang functioneerden voordat de term GFO z'n intrede deed, mogelijk nog niet voor 100 procent hieraan voldoen. De meest recente systemen uiteraard wel! De integrale beleids- en management informatiesystemen ondersteunen de ambtelijke top en het bestuur van de gemeentelijke organisatie. De managementinformatie richt zich op de interne bedrijfs- of procesvoering. Naast de mogelijkheden die procesondersteunende informatiesystemen bieden, zullen diverse tools ter beschikking komen voor een meer flexibele sturing. Activiteitenplanning en voortgangscontrole zijn hiervan bekende voorbeelden. Ook prestatiemeting speelt hierbij een rol. Het bestuurlijk deel omvat mogelijkheden om beslissingen te ondersteunen over diverse beleidsterreinen heen. Gebruik van beschikbare informatie in de organisatie en informatie van externen ligt daarbij voor de hand. Geometrische analyses en presentaties kunnen daarbij voldoen aan bestuurlijke, maar ongetwijfeld ook aan ambtelijke behoeften. Het laatste blok in het model presenteert het
integraal technologisch deel. Ik sprak hiervoor al over technologische ontwikkelingen. Een fors deel is hiervan opgenomen binnen het ITISblok. Ik denk daarbij aan: - toepassing van SAA-standaards; - relatie naar office of kantoorautomatisering; - mogelijkheden voor vrije manipulatie, het genereren van overzichten en bestanden volgens query- en SOL-standaards; - gegevensuitwisseling vanuit en naar derden met diverse datacomrnunicatiemogeliJ
utie van middeleninformatie, rekening houdend met de gegeven verantwoordelijkheden, zal zich verder ontwikkelen en is voor ons aanbod richtinggevend. Het Gemeentelijk Informatie Model is geen statisch geheel. Het is een afgeleide van datgene wat zich voltrekt binnen en om l+T heen. Wel geeft het permanent de richting aan waarlangs de ontwikkeling van informatiesystemen gestalte krijgt. Nieuwe informatiesystemen zullen dan ook steeds meer voldoen aan de eisen die het GIM daaraan stelt. In die zin mag u het ook zeker interpreteren als een groeimodel. Hoe merken we deze gedachtengang nu in ons concrete produktaanbod? Wel, systemen die in voldoende mate inspelen op het GIM zullen in het vervolg een naam krijgen die valt onder een andere familienaam dan het welbekende GIDA. De nieuwe familienaam die we hiervoor aantreffen is Globis. Enkele beschikbare en de meeste nieuwe systemen zullen het Globis-stempel ontvangen. Deze systemen zullen optimaal met elkaar samenwerken, rekening houdend met de
100
geschetste kaders. Wat hierbij voor u ook van groot belang is, is dat de toekomstige Globis-produkten zullen samenwerken met de bestaande systemen. Het is voor onze klanten dus niet een kwestie van exclusief kiezen voor de ene of de andere lijn. Nee, het is
•
voor gemeenten mogelijk om van tijd tot tijd Globis-produkten toe te voegen in de gemeentelijke systeemstructuur. Op die manier ontstaat er een optimale mix. Luco
Nijkamp
Bericht van de afdeling Service
Menken Landbouw Holding. Prospects (nu klanten) geven aan dat het kennen van de bedrijfsorngeving, waarin zij werken, door produktconsultants van L+T als zeer positief werd ervaren.
Als ik het ABC doorblader valt het me altijd weer
Naast presales moest het pakket. ik spreek nu over de modules Inkoop (INK), Produktieplanning en -sturing (PPS/3) en Verkoop (VER), functioneel worden ingeleerd. Het inleren liep gelijk op met het vertalen van de beeldschermen, de parameters, de parameterbeschrijvingen, de on-line documentatie en de har1cIx>eken.
op, dat er zo weinig berichtgeving vanuit de branche Industrie plaatsvindt. Het verzoek van de redactie om over de afdeling service industrie te schrijven kon dan ook moeilijk worden genegeerd. In de afweging over de inhoud voor dit artikel spelen een aantal onderwerpen een rol; de ontwikkeling van de afdeling service sinds 1 oktober 1989, de functie-inhoud van een produktconsultant, een beschouwing van de lopende implementaties of de behandeling van een "leuk" implementatieprobleem. De keuze is na ampele overweging gevallen op de ontwikkeling van de afdeling service. Hierdoor wordt de mogelijkheid gelaten om in een later stadium de overige onderwerpen nog eens te behandelen. Zoals al aangegeven is de afdeling ontstaan omstreeks 1 oktober 1989. Dit hangt samen met de eerste initiêle opleiding in het pakket Ratio van NJ KoIsteren, Leo Maas, Christiaan Ie Mahieu en Michel van Lieshout. Het uitgangspunt was destijds om het pakket zo snel mogelijk functioneel te gaan beheersen. Dit was een randvoorwaarde aangezien het pakket vanaf begin 1990 op de markt werd gebracht. Deze keuze is een juiste geweest. Op 14 april 1990 werd door Ad de eerste demo van de module Produktieplaming en -sturing 3 (PPS/3) gegeven. De eerst klantspecifieke demo vond op 31 mei plaats voor
Een vernieuwde blik op de markt leerde ons dat aan het einde van 1990 moest worden gestart met het ovememen en inleren van de financiêle modules (FIN en KOS). Tevens nam het aantal prospects toe en werd er op basis van goede forecasts overgegaan tot werving. Alex Colaers en Fred van den Berk kwamen de afdeling versterken. Fred bekwaamde zich op de de zeer specifieke module Produktieplanning en -besturing 4 (PPS/4), die een volledige integratie is van de module VER en Produktieplanning en sturing 2 (PPS/2). (PPS/2 wordt niet door L+T gevoerd) Alex leerde in op PPS/3 en VER. Hierdoor ontstond ruimte voor Leo Maas, die reeds ervaring had in het implementeren van financiêIe modules, om met FIN en KOS te beginnen. In de maand november vielen de eerste orders. Marvelo plaatste een order voor INK, VER, PPS/3, FIN en KOS. Beginnende met de module PPS/3 moesten in een periode van ± 30 maanden alle genoemde modules geïmplementeerd gaan worden. Euramax nam de module PPS/4 en INK af, waarbij de implementatieplanning aan gaf dat dit geheel medio 1992 geheel operationeel moest zijn.
lOc
Op de valreep van 1990 werd de afdeling nog uitgebreid met Jeanine van de Kruys, die aanving met de module INK, en Ruud Horst die de modules FIN en KOS tot zijn kennisgebied rekent. In 1991 duurde het tot juni voordat er weer orders genoteerd mochten worden. Maître Paul, Koopmans en Vrumona kozen toen voor L+Ten RATIO. Vrumona kende reeds een proefimplemtatie en zette deze voort. De beide andere nieuw verworven klanten maakten tijdens de zomermaanden hun implementatieplanning en zijn in september aangevangen met de feitelijke implementatie.
•
Na de zomerperikelen goed te zijn doorgekomen maakte Imko Gelria (de grootste (aard)naen bewerker van Europa) bekend met de RATIOimplementatie te willen aanvangen in oktober en operationeel te willen zijn met de modules PPSI 3 (voorraadbeheer), VER en FIN op 1 januari 1992. Deze uitdaging is aangegegaan. Er diende echter ook erg veel maatwerk te worden gerealiseerd. Op 7 oktober 1991 werd Marvelo operationeel met PPSI3 en INK en op 1 januari 1992 volgde inderdaad Imko Gelria met de drie genoemde modules.
•
In november werd overeenkomst bereikt met Saturn Pet Food en Smithskline Beecham. De implementatie bij Saturn betreft FIN, KOS en VER. Bij Beecham gaat het alleen om de module VER. De VER CCG module zoals zij die wensen is echter een bijzonder versie die allereerst (op kosten van de klant) in het Nederlands vertaald moet worden. Voor deze uitgebreide en zware klus met de daarop volgende implemen-
tatie bij beide klanten (met veel maatwerk) is Conny van Aalst per 1 december 1991 aangetrokken. Ondertussen waren de lopende implementaties in de fase gekomen waarin maatwerk gerealiseerd diende te gaan worden. Hierop was geanticipeerd door Huib Smeets en RonaId Schoones als sinds medio 1991 te laten werken aan RATIO in Nederland of in Duitsland. De groep engineers is de laatste maanden sterk uitgebreid, helaas is hierbij veelvuldig gebruik gemaakt van inhuurkrachten. Sinds 1 december is Roger Ubaghs echter bij de afdeling service werkzaam en hopelijk volgen per medio maart nog twee collega's van hem . De forecasts voor 1992 maakten duidelijk dat er uitgebreid moest gaan worden in de service afdeling. En nadat op een interne sollicitatie niet was gereageerd vonden we bij de externe werving in de persoon van Jan Hof (1 februari) een nieuwe produktconsultant. Jan zal de module PPSI3 in eerste instantie inleren. Op het moment dat ik dit schrijf word ik vervuld van gemengde gevoelens. BOLS Benelux heeft laten weten de contractonderhandelingen in te willen gaan en een ander hoog gekwalificeerde prospect heeft zojuist laten weten niet voor L+T met RATIO te kiezen. Graag ga ik een volgende keer in op een presalestraject en de rol daarin van de produktconsultant en de engineer. Kees van den Heijkant
Produktmanagement techniek
de volgende zinsnede een zekere herkenbaar inhouden: "Want één zaak moet duidelijk zijn: SAS is niet heilig (wel zalig), indien er namelijk gegronde redenen aanwezig zijn, dan wordt SAS aangepast aan de gestelde eisen/vragen.".
Voor diegene die het L+ T ABC aandachtig leest en tevens beschikt over een goed geheugen, zal
"SAS", daar handelt dit stukje over. Even ter opfrissing van het geheugen, binnen L+T staat
äliU
het aaoniem SAS voor Staroaards en Algemene Software. In de loop der tijd is het begrip SAS een beetje een verzamelbegrip geworden. Alles wat enigszins te maken had met algemene zaken -binnen de nieuwe produktlijn- werd automatisch onder de paraplu van SAS geschoven. Op zich is daar geen bezwaar tegen, ware het niet dat daardoor regelmatig spraakverwarring ontstaat. Men zegt SAS en bedoelt daarbij de richtlijnen ten aanzien van programma-ontwi
beQr1:> SAS te vervangen: "VOORKOM SPRAAKVERWARRING-. Een spraakverwarring die enerzijds intern onstaat, omdat het begrip binnen L+T een te grote lading afdekt, en anderzijds extern ontstaat, omdat daar het begrip refereert naar het -binnen de computerwereld bekende- statistiek produkt van SAS Institute (USA, sinds 1976). Het ligt dus in de bedoeling om het éne begrip SAS te vervangen door drie andere begrippen. In proza stijl is de indeling als volgt te formuleren : 1-de richtlijnen: zowel de theoretische als de praktische rictnljjnen die benoemd zijn/worden binnen de nieuwe produktlijn (denk aan: hoe omgaan met de gebru ikers-i nterface) 2-de tooiset: alle software en aanverwante hulpmiddelen die ter beschikking staan van de L+T medewerker in het kader van deze nieuwe produktlijn (denk aan: black-box programma voor printeraansturing). 3-de functionaliteiten: alle algemene software en aanverwante hulpmiddelen die ter beschikking staan van de eindgebruiker (denk aan: functie-autorisatie) . Het zou -voor sommige personen althanswaarschijnlijk handig geweest zijn, indien er
reeds acroniemen benoemd waren voor deze drie gebieden. Maar niet getreurd, de inventievelingen onder jullie hebben nu een kans om zich eens uit te leven, ze bedenken dus maar enkele drie-Ietter-woorden. Jullie reactie is van harte welkom, de deur staat open. met vlaamse groeten, Louis Van Hoef.
Basisontwerp Sociale Dienst Systeem van start De basisontwerpfase van het (nieuwe) Sociale Dienst Systeem is, met het invullen van de projectgroep, van start gegaan. Van de projectgroepleden zal een grote inspanning worden verwacht om in redelijk korte tijd de specificaties van het nieuwe systeem op te stellen. De materiekennis van het
specifieke materiegebied is van grote invloed op de kwaliteit. Daarbij dient bij het analysewerk tevens aandactt te worden besteed aan de toekomstige ontwi
aBc
•
systeem komt dat op de praktijk aansluit. Hiervoor zijn naast een aantal L+ T-gemeenten ook niet L+T-gemeenten geselecteerd. De uitvoering van de fase zal geschieden conform L+ TSDM.
doom hebben met succes de eerste belastingaanslagen met VHS vervaardigd. Het was dan ook nu mijn beurt om alle betrokkenen te tracteren op zo'n joekel van een appelflap van die warme bakker uit Oerle.
Het totale SDS-project is één van de belangrijkste projecten voor L+T voor de komende jaren. De projectgroep zal de basis moeten leggen voor een produkt waar we onze klanten weer enige jaren succesvol mee moeten kunnen bedienen. Namens alle belanghebbenden zeg ik ze hierbij alle steun toe.
De ontwikkelingen rond VHS staan hiermee echter niet stil. Er loopt thans een aanvullend project om de functionaliteit van VHS nog volledigerte maken. Er is door sommigen opgemerkt dat L+ T met de term "Volledig" in deze produktnaam wellicht teveel verplichtingen over zich afroept en dat de "V" in VHS dus beter de betekenis kan krijgen van bijvoorbeeld "Vastgoed" Heffingen Systeem. Als we VHS zo goed kunnen verkopen en ifTl>lementeren als ru blijkt, dan zullen we ook hier een oplossing voor kunnen vinden.
J. Gijsberts.
VHS operationeel In de laatste ABC die in 1991 verscheen heb ik geschreven dat het Volledig Heffingen Systeem geïmplementeerd was bij 12 gemeenten. Geïmplementeerd in de betekenis van: software die geïnstalleerd is, conversies die lopen en eerste instructiedagen die gegeven zijn. Inmiddels kan ik nu melden dat VHS ook daadwerkelijk operationeel is. De gemeenten Groningen en Apel-
MTT Misschien denkt er wel iemand, "alweer een bijdrage over MTI ?". Ja, dat klopt en dit is zeker nog niet het laatste verhaal over MTI. Want ook al lopen de leergangen, MTI is nog steeds in ontwikkeling. Naast inzicht in de MTI plannen voor 1992, wil ik jullie ook in kennis stellen van de voortgang en de eerste ervaringen met MTI, L+T/SDM. Voortgang en ervaringen. In september 1991 zijn de eerste leergangen van start gegaan, MTI-TO en MTI-IA. Inmiddels heeft er ook al een leergang MTI-FO plaats gevonden en zal de tweede leergang MTI-TO
Het is nu de beurt aan het Volledig Inningen Systeem om te bewijzen dat de ontvangsten van de aanslagbedragen, die binnenkort binnen zullen komen bij de gemeenten, met VIS perfect verwerkt kunnen worden. De betrokkenen zuIlen zich ongetwijfeld reeds verheugen op de appelflappen. Wie is er aan de beurt? Dirk Moree
op 27 februari 1992 worden afgerond. Eind vorig jaar werd het eerste enthousiasme van de deelnemers wat geremd, doordat het geleerde nog niet gebruikt kon worden in de praktijk. Inmiddels is dat enthousiasme weer teruggekeerd, omdat er een aantal projecten met L+T/SDM als werkwijze gestart zijn. GIDABmB, Burgerlijke Stand. Gestart met activiteit 2.6 uit het basisontwerp, met daarna de fasen Detailontwerp en Realisatie. CDKB fase 4. In dit project wordt L+T/SDM nog niet voor 100% gebruikt, om een optimale aansluiting te waarborgen op de voorgaande drie fasen. GIDAR, registratuur. De definitiestudie is opge-
aoo
levereL Het is nu nog even wachten op de gobeslissing van de directie om te kunnen starten met de fase basi.sontwerp. SOS, Sociale Dienst Systeem. Gestart met de fase basisontwerp. GKS, Gemeentelijk Kadastraal Systeem. Gestart met de fase definitiestudie.
Natuurlijk zijn er aanloopproblemen. Aanloopproblemen in de zin van: - Nog niet iedere projectmedewerker heeft een MTT-leergang gevolgd. Toch nog wel even wennen aan het juiste terminologie gebruik, zoals o.a. referentiemodel, essential model en implementationmodel. Het is best moeilijk in het begin om je "oude gedachtengang" in structurele L+TISDM mootjes te hakken en bewuste keuzes te maken. L+T gebruikt nog geen geautomatiseerde, ondersteunende tools ten behoeve van de nieuwe L+T/SDM werkwijze. Niet alle uitgangsdoaJmentatie is à la MTT gemaakt, zodat de eerste start extra bemoeilijkt wordt. Dit zijn zeker geen onoverkomelijke problemen en ze venninderen dan ook niet het enthousiasme van de uitvoerenden en de MTT-begeleiding. Integendeel. het is alleen maar goed voor de disrussies die er binnen de diverse projecten gevoerd worden. Discussies die ook wel eens hoog op kunnen t0pen, maar we leren er met zijn allen van! Steeds vaker hoort het peoplemanagement positieve opmerkingen over de nieuwe werkwijze, een teken dat het leeft en bloeit binnen SE. De positieve uitstraling naar de rest van de afdeling en naar de rest van L+ T wordt ook steeds groter. De nadruk waarmee iedere SE-er vraagt om mee te mogen doen met een MTTleergang geeft al aan hoe iedereen hier mee bezig is. En wat natuurlijk ook belangrijk is, is dat de MTT-vonk ook overgeslagen is naar onze afnemers. Een klein vonkje nog. maar met een beetje goede wil wordt het een laaiend vuur.
Integratie van SAS en MTT-TO moet nog verder gestalte krijgen. De rol van de opdrachtverantwoordelijke in het bewaken van de kwaliteit van het ontwerp en de programmering van de systemen zal in 1992 worden vergroot. Het TO zal door tools moeten worden ondersteund en er zullen duidelijke richtlijnen, zowel qua vorm als qua inhoud. moeten komen voor de op te leveren documentatie. Invoering AOW als ondersteunend tooi bij het basisontwerp en het functioneel detailontwerp. MTT-opleiding software engineers. In de tweede helft van dit jaarzullen er weer leergangen worden gegeven. Een daarvan zal een specifieke leergang Beheer zijn, ten behoeve van de IOC en EOC medewerkers. MTT-begeleiding software engineers. De begeleiding vanuit de MTT-groep slaat heel goed aan en zal zeker ook in 1992 gecontinueerd worden. De beschrijving in het MTT handboek van de technieken en tools rond project management. Een bijzonder punt van aandacht verdient invoering AOW. Binnen L+Twerd en wordt nog steeds geroepen om ondersteunende tools voor de systeemontwi
1. Voorbereiding 2. Aanschaffen hardware en software ---MTT PLANNEN VOOR 1992-Ook in 1992 gaat de ontwikkeling en de implementatie van MTT gewoon door. Een korte greep uit de plannen:
3. Invoeren AOW modulen PWS/AWS 4. Invoeren AOW modulen DWS/CWS
ai
Dit totale plan is positief ontvangen en voor de eerste activiteit heeft de directie al goedkeuring verleend. De doelstelling van deze eerste activiteit is voorbereiding van de goIno go beslissing voor het vervolgtraject voor 1 april 1992.
rig op terug komen en jullie op de hoogte houden. Ter afsluiting nog een enthousiasteopmerking van een projectmedewerker; "ik vind het prachtig en heel leuk om zo te kunnen en te mogen werken". Chris de Kleijn
In het volgende L+T-ABC zullen we hier uitvoe-
Gemeentelijke management strategie Toen ik aan de directie verzocht terug te mogen treden als Manager Software Engineering, doemde direct de vraag op wat ik dan wel zou gaan doen. Het uitvoeren van adviesopdrachten was voor de hand liggend, omdat ik daarbij kon teruggrijpen op het werk als adviseur in mijn vorige baan. Eén van de opdrachten die de directie mij heeft gegeven is om te onderzoeken welke doelstellingen gemeenten (zullen) nastreven en welke strategieën zij hanteren bij het realiseren van hun doelstellingen. L+T is goed bekend met de outputdoelstellingen van afdelingen waarvoor wij pakketten leveren, zoals: - het tijdig en correct berekenen en uitbetalen van uitkeringen door de Sociale Dienst; - het correct voeren van een bevolkingsadministratie inclusief het voorzien van anderen van informatie uit de bevolkingsadministratie; - het voeren van een financiële administratie overeenkomstig vastgestelde landelijke richtlijnen. L+T is veel minder goed bekend met de beleidsdoelstellingen binnen een gemeente en met de bijbehorende strategieën. Daardoor is ook niet goed bekend in hoeverre informatievoorziening en de automatisering daarvan, de strategie van gemeenten kunnen ondersteunen. Mijn onderzoek is bedoeld om L+T hier meer inzicht in te
verschaffen. Dat kan onder andere door de strategie van gemeenten te vergelijken met de strategieën in het bedrijfsleven. Noch als burger, noch in mijn werk bij L+T was ik tot nu toe echt in aanraking gekomen met gemeenten. Ik dacht eigenlijk dat gemeenten vergeleken met het bedrijfsleven maar saai waren. De afgelopen maand heb ik gemerkt dat de gemeentewereld heel fascinerend is. Een aantal ontwikkelingen in bestuurlijk Nederland zuIlen in de komende jaren het functioneren van de gemeenten waarschijnlijk diepgaand beïnvJoeden: - decentralisatie; - regionalisering; - sociale vemieuwing.
- - - - DECENTRALISAT l E - - - Door de decentralisatie zullen gemeenten verantwoordelijk worden voor een groter aantal taken en veel meer zelf mogen beslissen over de verdeling van hun middelen over hun taken. Bij decentralisatie gaat het ofwel om decentralisatie van de beslissingsbevoegdheid over de uitvoering van taken die toch al bij de gemeenten lagen, ofwel om het overhevelen van complete taken van het Rijk naar de gemeenten. Gemeenten zullen meer vrijheid krijgen in het formuleren van doelstellingen en zullen op een andere manier verantwoording moeten afleggen aande Rijksoverheid. Doordedecentralisatie zullen gemeenten veel meer moeten anticiperen op ontwikkelingen in plaats van reageren. Regionalisering De schaal van vele problemen wordt steeds groter. Milieuproblemen trekken zich niets aan van de grens van gemeenten, evenmin als de misdaad en het verkeer dat doen. Om hierop in
äbc
te spelen worden er in Nederland regio's gevormd voor bijvoorbeeld de politie, de rechterlijke macht, en verkeer en vervoer. Gemeenten, als de belangrijkste uitvoerende organisaties op plaatselijke niveau, kunnen bij deze ontwikkeling niet achterblijven. Dat kan zeker niet rond de grote steden. In de stedelijke gebieden
gaan gemeerten werken ru al vrijwillig samen in regio's. Aan die vrijwilligheid zou binnen enkele jaren wel eens een einde kunnen komen. De Rijksoverheid zou dan wel eens kunnen overgaan tot het instellen van regio's waarin gemeenten moeten participeren. Ook hier ligt een forse uitdaging voor het gemeentelijk management om vorm te geven aan deze nieuwe regionale samenwerkingsverbanden. - - SOCIALE--VERNIEUWING De sociale vernieuwing streeft ernaar om de burger meer te betrekken bij zijn eigen omgeving. De burger moet zich
weer zelf verantwoordelijk gaan voelen voor zijn leefomgeving en door sociale controle waken over de kwaliteit van de leefomgeving. Om dit voor de burger aantrekkelijk te maken wil de sociale vernieuwing de burger ook meer invloed geven op zijn leefomgeving door het afbreken van bureaucratische hokjesgeest en het resultaatgericht oplossen van problemen. De sociale vernieuwing vraagt om een andere verhouding tussen burger en gemeentelijke organisatie en om een veel slagvaardiger ~reden 000r de gemeentelijke organisatie. L+ T als marktleider bij de automatisering van gemeenten wil tijdig op deze ontwikkelingen kunnen inspelen en ik verheug me erover dat ik het komende halfjaar mijn steentje mag bijdragen aan het in kaart brengen van deze ontwikkelingen. Maarten van den Broek
In de pers Het zal niemand ontgaan zijn dat l+T Informatica een paar weken geleden prominent in Automatiserings Gids stond. Op de voorpagina konden we lezen dat gemeenten HCS de rug toekeren, ten gunst van l+T. Eén pagina verder troffen we een fors artikel aan waarin Hans Snijders en de voorzitter van de l+T Gebruikers Vereniging, Mr. A. de Jonge, uit de doeken doen welke afspraken er gemaakt zijn tussen gebruikers en l+T. De goede contacten die we hebben met Automatisering Gids beginnen hun vruchten af te werpen. Maar ook in Computable troffen we l+Taan. Naar aanleiding van een persbijeenkomst die
we in lelystad georganiseerd hadden, stond hier op pagina 3 een verhaal over kennissystemen. Zowel l+T als onze businesspartner Meester Expertsystemen, wordt genoemd. Onze persontvangst bij diepvriesgebak-producent Maître Paul werpt ook nog steeds vruchten af. In het blad Food Management van deze maand werden Ratio en het logistiek advies in een klein artikel belicht. De uitnodiging voor de Kick Off die we aan journalist Peter Mom stuurden, leidde ook tot publiciteit. In Computabie lazen we in een vette kop dat Breda en Groningen voor L+T gekozen hadden.
abc
• Perscontacten
•
Het opbouwen van een goede relatie met de pers is een kwestie van geduld. Het duurt vaak jaren om die op te bouwen. Een belangrijk hulpmiddel bij het opbouwen van die goede contacten is het exclusief leveren van nieuws. Een journalist(e) van bijvoorbeeld Automatisering Gids waardeert het bijzonder als een bepaald nieuwsfeit alleen bij hem/haar terecht komt. Men is gek op primeurtjes. Het organiseren van persconferenties of het versturen van persberichten is voor het meeste van wat wij te vertellen hebben, dan ook niet de beste keuze . Juist vanwege die primeurtje is het belangrijk
Op naar het zonnig Marbella
•
De Opio-gangers zitten nog niet in het vliegtuig maar wij gaan u vast warm proberen te maken voor de volgende bestemming voor de chapeau-club: Marbella. Waarop mogen de toekomstige nieuwe eigenaren van de chapeaupunten zich alvast voorbarig verheugen? Het luxueuze hotel Don Miguel tekent zich met zijn negen verdiepingen scherp af tegen de achterliggende bergen. Om het hotel ligt de weelderige tuin en natuurliJ< ook het forse zwembad. We moeten eigenlijk zeggen: 'één van de forse zwembaden'. Want ook binnen treft u een zwembad aan .
•
dat alle contacten met de pers via één kanaal lopen. Het mag niet gebeuren dat een exclusief verhaal voor Cornputable plotseling in Binnenlands Bestuur opduikt, omdat een medewerker zelf met de pers is gaan praten. Dat zou zonde zijn van de goede contacten. Vandaar mijn verzoek om vragen van de pers naar mij door te spelen en niet zelfstandig de pers te benaderen. Ik ben daarvoor dag en nacht bereikbaar. Juist de laatste maanden beginnen de contacten die we met de pers hebben weer prachtige vruchten af te werpen. In de ABC-rubriek 'In de pers' krijgt u daarvan een indruk. We doen ons best om op deze voet door te gaan. Joost van Slui~ers
Voor de sportievelingen zijn er meer mogelijkheden, dan zwemmen alleen. Bij het hotel liggen 16 verharde tennisbanen, kunt u boogschieten en turnen en heeft u de mogelijkheid uw golfcapaciteiten wat op te krikken. Een putting green en een verlichte trainingsbunker staan tot uw beschikking. Daarnaast beschikt het vier sterren hotel ook over een moderne fitnessruimte, dus ook als de zon onverhoopt een keer niet schijnt, kunt u het zweet laten parelen. En CNer zweet gesproken: het hotel beschikt CNer een fraaie sauna. Een paar andere zaken die het vermelden waard zijn: alle kamers zijn voorzien van air-conditioning, een aparte badkamer en telefoon. Er is een gratis pendekfienst naar het aJde dorp en het hotel beschikt over verschillende restaurants.
• Wintersport in de mist
•
We waren razend enthousiast over onze eerste activiteit van het jaar, maar voor de tweede keer werd dit evenement achtervolgt door pech. Het zag er ,allemaal zo gunstig uit. Meters sneeuw in de Alpen. Maar er kwam geen enkel vlokje in de Ardennen. Op maandag 27 januari werd besloten dat we voor de tweede keer een alternatief moesten gaan uitvoeren.
Wintersport gaan doen zonder sneeuw, dat kan alleen maar op een kunstskibaan. Deze was gelokaliseerd in Wychen. Om 10.00 stond de Kaffee mit Apfelstrudel al klaar. Voor de meesten onder ons was het vroeg op staan, want Wychen ligt niet echt in de buurt van Eindhoven. De omstandigheden voor een wintersport zonder sneeuw waren zeer goed. Het was namelijk mistig. Dit leidde tot een goed glijdende skibaan en met een beetje fantasie en creativiteit (wat elke L+l-er wel moet hebben wil hij zijn werk kunnen uitvoeren) zag je jezelf op een berg in de Ardennen.
•
Na wat provisorisch organiseren van de groepen (we waren helemaal voorbereid op de Ardennen), ging de eerste groep naar de skikelder om hun ski's en schoenen op te halen. Zij
mochten zich begeven naar de skipiste, alwaar ze werden gesplitst. De onervaren skiërs kregen les. De begeleiding was zo goed dat de mensen die vooraf nog niet wisten hoe ze de schoenen dicht moesten doen, na een half uurtje al als een "Tomba" van de helling naar beneden kwamen. Aan de "ervaren" skiërs werd even uitgelegd waar ze op moesten letten op een kunstbaan en daarna konden zij hun gang gaan. Voor sommige onder ons was het toch beter geweest als ook de werking van de lift was uitgelegd, niet waar Uan.
De tweede groep mocht zich gereedmaken voor het langlaufen. Om de skihelling heen was een lange langlaufloipe gemaakt. Hier zaten ook enkele hellingen in, welke door sommigen niet helemaal zonder vallen werden bedwongen. Jan Symons was even vergeten dat zijn loopvlak anderhalf meter langer was geworden. Hij wilde even weglopen, trapte daarbij met zijn ene ski op zijn andere, en bij het afzetten van zijn ander voet brak de ski volledig in tweeën. De derde groep ging zich bezighouden met een Nederlandse activiteit voor in de bergen, moutainbiking. De omgeving van Wychen kende genoeg natuurlijke en kunstmatige obstakels om de fiets goed uit te proberen. Er waren heuvels, zachte bosgrond, sloten, vochtig gras en zandpaadjes. Voor sommigen waren de heuvels niet hoog genoeg. Zij namen daarom
maar de weg aan de andere kant van de skipiste. Menigeen die hijgend boven kwam, had respect voor de wielrenners die elk jaar weer de Alpe d'Huez beklimmen. Het voordeel van zo'n lange helling is wel, dat de afdaling ook lang is.
•
Na de eerste ronde was het tijd dat de inwendige mens werd verzorgd. De lunch bestond uit een heerlijke kom snert (sommige gingen 3 keer terug) met broodjes. Na de lunch werden de groepen doorgeschoven. De skiërs gingen fietsen, de fietsers gingen langlaufen en de langlaufers gingen skiën. Sommige mensen waren een beetje overmoedig geworden. Ze dachten dat het nemen van een helling op de fiets net zo makkelijk ging als op ski's. Een van onze stagiaires ervaarde dat hierbij toch andere technieken vereist zijn. Na de tweede ronde kregen we een beker Glühwein om weer een beetje aan te sterken. Daama begon de derde ronde. Iedereen koos de activiteit waarin hiVzij nog zin had, voor sommigen bleek dit de Après-Ski te zijn. De bar werd steeds voller. Anderen kozen nogmaals de skipiste, maar de meesten kozen de activiteit
•
•
Sabrina Velings --"IK HEB HET UEVER TE DRUK"-Sabrina Velingsis officieel al in dienst getreden op 6 juli 1991, maar we hebben haar alsnog in de rubriek: nieuwe gezichten. Echt nieuw zal haar verschijning voor de meeste L+T-ers echter niet meer zijn. Ze werkt al sinds 6 mei bij L+T als uitzendkracht en na twee maanden hier te hebben gewerkt kreeg zij een vast dienstverband aangeboden. - - - - HANDDOEKEN - - - Na het behalen van het MEAO diploma is Sabrina bij onze buunnan Vespolino gaan werken ('lekker goedkoop dekbedovertrekken en handdoeken verzamelen'). Sabrina: "Deze baan vond ik uiteindelijk te rustig en na een jaar ben ik bij een damesmode-zaak als directie-secretaresse gaan werken. Dit was dus wél een drukke
die ze nog niet hadden uitgevoerd. Tegen het einde van de derde ronde werd de groep AprèsSkiërs steeds groter. De dag werd afgesloten met een echt winterbuffet. Het bestond uit stamppot boerenkool en zuurkool aangevuld met worst. Een echt buffet om de hongerige magen te vullen. Met de wintersport in de mist kunnen we spreken van geslaagde opening van het nieuwe jaar. Wel jammer is het dat er geen sneeuw lag in de Ardennen, maar we blijven het proberen. Want tenslotte is driemaal scheepsrecht.
Nieuwe voorzitter Tijdens de laatste vergadering is er door het bestuur van de PeeVee een nieuwe voorzitter gekozen. Uit de 3 kandidaten werd Kor Meelker gekozen tot de nieuwe voorzitter. Via deze weg willen we Ger de Kuster bedanken voor zijn inzet als voorzitter en Kor succes wensen met zijn nieuwe positie.
baan en hier heb ik dan ook met heel veel plezier gewerkt." - - - - - COMPUTERS - - - - Waarom toch de software in? Sabrina bleek op de MEAO al een voorkeur te hebben voor deze branche en wilde ook graag stage lopen bij een computerfinna. Sabrina: "Dat ging helaas niet door, maar toch leek het mij altijd al leuk om bij een computerbedrijf te werken. Met computers werken heb ik altijd al leuk gevonden en bij L+T kan ik me hierin meer verdiepen'. - - - - INGEWIKKELD - - - We vinden Sabrina nu op het sales-secretariaat van branche overheid. Sabrina daarover: "Toen ik hier net kwam wist ik weinig over de werkzaamheden van L+T. Wim Verheijen heeft mij toen veel geleerd over de produkten van L+T. Dat was prima en daarvoor ben ik hem ook erg dankbaar. In de eerste week dat ik hier werkte,
äbc
•
•
•
nam hij me mee naar de computerruimte boven en hij trok de kasten open om duidelijk te maken hoe alles werkte'. Sabrina vervolgt: "Ik was eerst bang dat dit allemaal veel te ingewikkeld zou zijn en dat ik het nooit zou begrijpen. AI die verschillende Gida-pakketten'. Maar dit blijkt in de praktijk nogal mee te vallen, de materie wordt wordt haar steeds duidelijker.
------DRUK------
Rommel
opruimen. Als iedereen zijn/haar eigen troep opruimt (en een beetje meer) dan houden we alleen nette ruimtes over. Na een vergadering, de één de kopjes, de tweede de peuken, de derde de propjes en de vierde de rest en oh ja veeg het bord even schoon (staat zo slordig die geheimen op het bord). In een printerkamer de rommel in de bakken in plaats van emaast. Bij het koffiezetapparaat is zelfs papier opgehangen om de koffieresten op te ruimen. En zeg nou niet: "het papier is op dus ze bekijken het maar". Gebruik wat WCpapier of zo. Als we allemaal wat doen is en blijft het netjes. Als je nou toch onverhoopt ergens iets ziet liggen, dat iemand anders niet heeft opgeruimd, is het echt niet zoveel moeite om dat zelf even op te ruimen. Dat is hopelijk weer een ergemis minder. Volgende maand? De eetrij.
Het lijkt wel of het beter gaat met de vergaderingen. Er wordt in ieder geval over gepraat en iedereen is bewust bezig met de start- en eindtijd. Dat was de ergemis van vorige keer maar we gaan verder. Heb jij dat ook ? Kom je ergens binnen is het een troep. Vrijwel overal en vrijwel ahijd. In een vergaderkamer , een printerkamer, een gewone kamer, de WC, bij het koffiezetapparaat, bij het kc> pieerapparaat, de gang, de ingang, de uitgang en ga zo maar verder. De ene keer een grote troep de andere keer een klein papiertje. Is toch erg hè, als je om 2 uur een vergadering hebt en je komt keu rig op tijd binnen en je moet eerst kopjes, peuken, propjes en van alles en nog wat opruimen. Toch steh het allemaal niks voor, een beetje
Goed weten waarmee je bezig bent, dat vindt Sabrina belangrijk. "Op die manier kun je de telefoontjes ook steeds beter oplossen. Zo leer ik veel van al die verschillende vragen van klanten'. Ze heeft het liever te druk dan dat ze zit te denken 'wat zal ik nou 'es gaan doen'. Het sales-secretariaat van overheid is wat dat betreft zèker een plaats waar Sabrina het goed naar haar zin heeft .
äbc
Roddel en achterklap
•
DAMES VAN STO UITGEKLEED Zwaar teleurgesteld waren de dames van STO nadat zij hadden gehoord dat hun kaarten voor de Chippendales (zie vorig ABC) van een louche dealer kwamen. Geld weg en geen blote mannen. Maar de dames zetten door en zijn inmiddels opzoek naar een betrouwbaar boekingskantoor. Dit zeldzame plezier willen zij zichzelf niet ontzeggen. - - - - - - BEREN - - - - - Een receptioniste die we niet bij naam noemen, zag onlangs haar Panda op het autokerkhof eindigen na een ongeluk buiten haar schuld. Het kan geen toeval zijn, dat dezelfde dame zich niet lang daarna opwierp als berenredder en met een handtekeningenlijst het pand door gaat. Greenpeace gaat aan Volvo vragen het volgende type 'walvis' te noemen.
•
•
- - - - NACHTDIENST---Waarin een kleine branche groot kan zijn. Onze nacht-reporter ontwaarde onlangs om iets voor middernacht de complete branche Industrie in het pand in Eindhoven. Men had een meeting. Op een maaltijd van kleffe broodjes hield men het bijna 7 uur vol. Uit betrouwbare bron heeft de redactie vernomen dat de komende meetings om 3 uur 's middags starten. Over de broodjes worden nog geen mededelingen gedaan. ------FRAUDE-----Het laatste nieuwtje is toch wel dat er op de tweede verdieping een nieuw kopieerapparaat staat (zo'n soort apparaat komt overal). Wat is daar nou nieuw aan zal je wel zeggen. Nou, je hebt er een creditcard voor nodig om het apparaat te gebruiken. Die creditcard kan je halen bij je secretariaat maar onze misdaadredactie hoorde al dat je kan dat ding ook zelf maken. Via een informant uit de L+T-onderwereld kregen we de volgende bouwinstructie toegespeeld:
neem een stuk karton, prik daar een willekeurig aantal gaten in en probeer het uit. Als dit niet lukt kan je een mal halen bij een ander secretariaat dan je eigen secretariaat. Vertel de secretaresse dat je kopieerwerk hebt voor hun afdeling en kopieer alleen de kaart en volg dan opnieuw de bouwinstructie vergeet niet de goede kaart terug te geven.
BLOTE VROUWEN - - - Onze ondergrondse verslaggever heeft weer iets vreemds gezien. Van de één op de andere dag is de blote vrouw-poster weg bij Fred M op de kamer. Bij navraag blijkt Lizette~. aanstoot te nemen aan blote vrouwen op de muur. Lizette is wel gesnapt bij een fotosessie met blote vrouwen. Ze volgt een fotografiecursus waar toevallig ook onze verslaggever aanwezig was. - - - - KANON IN DE TUIN - - - L+T Informatica heeft een pakket gebouwd, dat in tijden van oorlog de distributie van voedselbonnen in goede banen moet leiden. Onze Haagse redactie vernam dat dit voor het ministerie reden is om bij oorlogsdreiging het pand van L+T extra te bewaken. Een veilig idee.
Programma's In de vorige ABC's heb ik uitgelegd wat een computer is en hoe die van binnen werkt. Weet je het nog ?? Je kunt een computer hele eenvoudige opdrachtjes geven en ieder keer als de klok een tikje geeft voert hij één opdrachtje uit. Een hele hoop van die opdrachten na elkaar heet een programma. Vandaag wil ik wat meer vertellen over die programma's, want daar draait het bij L+T allemaal om (het zijn de programma's die het hem doen). Een programma kan je gebruiken om een computer iets te laten doen. Dat "iets" kan van alles en nog wat zijn. Misschien hebben jullie thuis of op school wel een PC (een Personal Computer). Dan weet je dat je er spelletjes mee kan doen. Dat kunnen gewoon leuke spelletjes zijn, bijvoorbeeld Pacman of Ducktales. Het kunnen ook spelletjes zijn waarmee je iets kan leren, bijvoorbeeld hoe je woordjes moet schrijven, hoe je moet rekenen of waar een bepaalde woonplaats ligt op de kaart van Nederland. Maar er zijn nog veel meer soorten programma's. Ik noem er hier een paar: - Programma's, waarmee je brieven of rapporten kan maken. Vroeger gebruikten de mensen daar een pen of een typemachine voor. Nu kan dat met een programma. Het grote verschil is dat je makkelijk woorden en zinnen kan veranderen, zonder dat je alles opnieuw moet schrijven of typen. Zo'n programma noemen we een tekstverwerker. - Programma's, waarmee je van alles uit kan laten rekenen. Vooral als je vaak dezelfde soort sommen moet maken is dat handig.
Dan kan je de computer dat steeds laten doen en dat gaat lekker vlug. Zo'n programma heet een "spreadsheet" (zeg: spredsjiet). Dat is een Engels woord waar geen goed Nederlands woord voor bestaat. - Programma's, waarmee je machines kan besturen. Dat betekent dal het programma steeds vertelt wat de machine moet doen. In een autofabriek heb je bijvoorbeeld machines die een auto in elkaar zetten. Een programma vertelt steeds wat die machine moet doen. Bij L+T worden programma's gemaakt voor de "administratie". Vroeger was een administratie een stel boeken bij elkaar met allemaal losse blaadjes erin. Op die blaadjes stonden allemaal gegevens (woorden of getaDen). Er waren mensen die steeds nieuwe blaadjes in de boeken deden of nieuwe dingen op de blaadjes schreven. Dat deden ze dan omdat ze die gegevens wilden onthouden om er later weer iets mee te kunnen doen. Er zijn een heleboel verschillende administraties. Ik zal een voorbeeld geven om het wat duidelijker te maken. Bij de gemeente hebben ze een bevolkingsadministratie. Daarin wordt bijgehouden wie er allemaal in die gemeente wonen. Voor iedereen is er een kaart. Daarop staan de voornamen, de achternaam, het adres, de geboortedatum en nog veel meer. Die kaarten zitten in een bak en die heet dan bevolkingsadministratie. Tegenwoordig worden de meeste administraties niet meer met boeken gedaan maar met de computer. De gegevens staan niet meer op papier maar op een magnetische schijf. Om de gegevens daarop te zetten en er weer afte halen heb je programma's nodig en die maken wij dus.
--------VERJAARDAGEN--------
--------- GEBOREN - - - - - - -
Maart 02 Henny Baijens 05 Willem Isendoom 10 Frank van Luijk 11 John Jansen 14 Hans van den Berg Dré Robben 18 Ben Koek 19 Joke Deckers Kor Meelker 21 Peter Starke Lesley Wetzei 22 Toine Verkooijen 25 Bert van den Hof 29 Jacqueline Matthijsse
11
April 02 05 06 07
08 10 13 14 16 18
19 20 21
22 27
28 29
Maarten van Riel Joop Beerens Ad Adriaans John Eikelenboom Ruud Loppies Huib Smeets Wim de Brouwer RobWemsen Hennie Jussen Rob van Oerle Heddy Snuverink Ivan Samson Angelique Aelberts Henk Albers Christian Le Mahieu Sophia Schönher Ad van der Nat Frank van Schijndel Marco van Gemert Joep de Greef Ger de Kuster Lieke Remkes Joop Westendorp Henk van der Laan Hans Manders Wim Mevissen Albert Wildenberg
februari SteHanie, dochter van Jan en Marinka Leen-Hendriks
---------GESLAAGD--------Amo Feitsma, HE1 Rob Wernsen, HS2
-------- JUBILEUM ---------5 jaar 11-2, Henri de joode 15-3, Ruud Loppies 15-4, Theo Timmermans 10 jaar 01-4, Henny Baijens
--------- IN DIENST --------Per 01·2 Jan Hof, productconsuhant Industrie Ineke Bastiaans, directiesecretaresse
-------- lilT DIENST - - - - - Per 01·2 Stijna den Haan, jr. sales Overheid Per 01·3 Pieter Aarts, adviseur Industrie Jos van Lanen, PITO Software Engineering Inèz Boodée, secretaresse Overheid
