VOLUME 1 • ISSUE 1
JUNI 2014
BazO Magazine Bewoners Aan Zet Osdorp
inhoud 3
BAZO ACTIEWEEK
4
HOE WERKT BAZO
6 WOBO 8 CATERING 10
Kruiden en groententuin
12
Keti Koti
14
Bewegen voor ouderen
15
WK voetbal
18 MARKT ZORG EN WELZIJN 20
PR EN COMMUNICATIE
22
Achter de schermen
23
WISDOM WALL
24 KENGETALLEN
SPECIAL ANNOUNCEMENT COLOFON REDACTIE Corrie Meijer, Mirjam van Hasselt, Léon Beckx, Tom Schram en vele gast redacteuren, waarvoor heel veel dank! Design: designfreebies.org Ontwerp: Design Freebies.org / Diversity Joy Het BazO magazine is een speciale eenmalige uitgave in het kader van de Actieweek Bewoners aan Zet Osdorp die plaatsvond van 16 - 22 juni 2014.
2
Dit magazine is tijdens de ACTIEWEEK geproduceerd als deel van het leerproces. Dit betekent ook dat het zeer, zeer snel opgeleverd moest worden. Bij voorbaat onze excuses wanneer wij zaken niet correct hebben weergegeven. Veel leesplezier!
B a z O A ctie w ee k De BazO actieweek is gehouden van 16 t/m 22 juni 2014. Bewoners uit verschillende buurten van Osdorp hebben samengewerkt om Osdorp mooier, groener, gezonder en wijzer te maken. Door Corrie Meijer, buurtbewoonster Vroeger zetten allerlei organisaties en het stadsdeel activiteiten op voor de buurt, voerden ze zelf uit of lieten ze uitvoeren door vrijwilligers. Bewoners fungeerden vaak als consument of alleen als aandrager van ideeën. In de wijkaanpak kregen verschillende buurten de naam Vogelaarwijk. Verrassend veel bewonersinitiatieven werden ingediend en uitgevoerd. Denk aan huiswerkbegeleiding, het organiseren van buurtfeesten, initiatieven over leefbaarheid en veiligheid. Nu het Rijk geen geld meer beschikbaar stelt, wordt door de Gemeente Amsterdam gezocht naar methoden om effectiever met geld en middelen in de buurten om te gaan. Eén van die methoden is de pilot Bewoners Gestuurde Wijkontwikkeling (BGW). Deze methode wil bewoners aan het stuur in de wijkontwikkeling. Tijdens een eerste bijeenkomst van buurtbewoners met professionals in (en vaak uit) Osdorp is de naam BGW veranderd in Bewoners aan zet Osdorp ofwel BazO. Hoe werkt BazO aan verbetering? In november 2013 zijn bewoners met professionals het proces aangegaan om samen ideeën voor de wijk uit te werken tot concrete plannen. Aan de hand van thema’s zijn dromen voor de buurt op grote vellen karton creatief uitgewerkt. De instanties die actief zijn in Osdorp werden in kaart gebracht, leegstaande panden en andere dingen die nodig zijn om de dromen van bewoners voor hun eigen buurt waar te maken.
Welke ideeën zijn gerealiseerd? De hele week door zijn er activiteiten geweest in het teken van Keti Koti, de herdenking en viering van de afschaffing van de slavernij. In de Lucas Community was er een benefietavond voor beweegtoestellen voor ouderen en er is een buurttuin gemaakt. Buurtbewoners hebben een lokaal en sociaal onderhoudsbedrijf opgezet en hebben een portiek opgeknapt. Er is een voetbalavond georganiseerd en een Zorg- en Welzijnsmarkt. Hoofdkwartier van al deze activiteiten was Johannes de Deo aan de Reimerswaalstraat, gerund door een aantal bewoners. Zo wordt de visie dat bewoners zelf hun woonomgeving en de lokale economie ondersteunen gerealiseerd. Andere ideeën waren nog niet ver genoeg uitgewerkt om tijdens de actieweek opgepakt te worden. De uitdaging is om deze ideeën in de toekomst wel verder vorm te geven en ze later te presenteren. Hoe ziet de toekomst van BazO eruit? Bewoners aan zet Osdorp is een pilot. Dat betekent dat er ook tijdelijk gefinancierd wordt door de gemeente Amsterdam. De actieweek is bedoeld om bewonersprojecten op de kaart te zetten. In de afgelopen periode is er hard gewerkt, er is energie in gestoken en het hele proces heeft veel mensen enthousiast gemaakt en hoop gegeven. Bewoners en professionals zijn te spreken over deze manier van werken. Een aantal typeringen van mensen over zichzelf op een rij: duurzaam, meemakend, motiverend, behulpzaam, swingend, creatief, gelukkig. Iemand die in de zorg werkt, zei tegen een collega: “Ik heb geleerd op een andere manier naar mensen te kijken. Neem nou die meneer daar. Had jij gedacht dat hij al zijn leven lang offertes maakt?” Een ander: “Ik leer hier NIVEA in de praktijk: Niet Invullen Voor Een Ander.” Deze manier van werken is leerzaam voor bewoners en professionals.
Door in meerdere bijeenkomsten steeds over het eigen idee na te denken, werden de plannen steeds concreter. De plannenmakers werden geholpen doordat deelnemers aan andere groepen tijdens het proces vragen stelden en ook praktische ideeën aandroegen voor het uitwerken van de droom. Zo ontstond een dynamiek die steeds nieuwe energie opleverde en die voor een aantal projecten tot directe uitvoering heeft geleid in de BazO actieweek.
Bewoners hebben elkaar gevonden, betrokken professionals zijn enthousiast en willen blijven ondersteunen en coachen. Ik hoop van harte dat de bazen van deze gedreven professionals hen helpen om ruimte te maken voor deze nieuwe manier van werken. Ik hoop dat de Gemeente Amsterdam de meerwaarde ervan ondersteunt en dat Bewoners aan zet Osdorp uiteindelijk voldoende geld, kennis en inspiratie kan delen om andere bewoners te helpen hun ideeën in hun eigen buurt te realiseren.
De BazO actieweek is voor veel van de projecten geen eindstation maar een begin; op weg naar buurtondernemingen, buurtorganisaties die duurzaam zijn en de lokale economie ondersteunen.
P.S.: De jongste deelnemer aan Bewoners aan zet Osdorp is 4 jaar, de oudste 86. 3
HOE WERKT BAZO BazO is een omgeving waarin iedereen leert. Bewoners leren zich te organiseren en zo hun dromen voor de buurt te verwezenlijken. Professionals leren om uit de oplossingen te blijven en bewoners in plaats daarvan te coachen bij hun eigen initiatieven. De overheid leert om los te laten, om niet alleen te kijken naar resultaten , maar ook naar het proces dat bewoners met elkaar aangaan. BazO wil het perspectief kantelen voor iedereen, bewoners, professionals en overheid. Het gaat om een andere manier van kijken naar wat er is: een waarderende blik, het glas halfvol, op zoek naar de verbinding en de overvloed. grote dromen In BazO worden bewoners uitgenodigd om groter te dromen dan zichzelf. Dromen die gaan over het versterken van de kwaliteit van leven in de buurt. Grote dromen genereren energie en vragen om samenwerking en organisatie. BazO legt de nadruk op overstijgende binding en organisatie. Duurzame wijkontwikkeling is namelijk niet eenvoudig en is in vele gevallen ingewikkelder dan de gemiddelde bedrijfsverandering. Ga er maar aan staan: uiteenlopende belangen, beperkte middelen, onheldere besluitstructuren, zeer diverse doelgroepen met verschillende geschiedenissen en betrokkenheid en inzet op vrijwillege basis. Groter dromen leiden tot projecten met schaal, die ingewikkeld kunnen zijn en onderlinge afstemming vereisen, projecten ook die het mogelijk maken om het werk te verdelen. Niet iedereen hoeft dus te ondernemen, niet iedereen hoeft te kunnen boekhouden. Het werk kan worden verdeeld naar vermogen en passie, en zo is er voor iedereen een mogelijkheid om aan te sluiten. I nten s ief trainen Zo’n proces begint met een intensieve training waarin actieve bewoners en professionals samen verkennen hoe het is om samen te werken, te praten, ruzie te maken en met die conflicten om te gaan. Dat creëert het fundament voor de werving van meer bewoners, via bewoners en professionals op basis van zwaan kleef aan. 4
B u u rt in k aart Die grotere groep brengt in kaart wat er al goed gaat in de buurt, waar overvloed te vinden is in de vorm van talenten, vrijwilligersorganisaties, instellingen en bedrijven. Hierna wordt gekeken wat er mogelijk is met al deze krachtbronnen in de buurt. Dit leidt tot de eerste schets van projecten of ‘ondernemingen’ met als kenmerken: schaal, inclusief en duurzaam. Waarbij duurzaam niet per se gaat over geld verdienen: naast financiële waarde is vooral maatschappelijke waarde relevant.
D e actie w ee k en v erder Bewoners worden gecoached in de verdere ontwikkeling van hun plannen. In de actieweek worden uit de ontwikkelde ondernemingen opdrachten gedestilleerd die in één week kunnen worden uitgevoerd. Met het doel om te leren organiseren, meer vrijwilligers te laten aanhaken, om zichtbaar te worden in de wijk en om de initiatiefnemers de kans te geven om te experimenteren met een nieuwe rol: die van leidinggevende of coach. In de actieweek staat een professioneel team van begeleiders ter beschikking van de bewoners. Zij coachen betrokkenen van de verschillende projecten en bewaken het verbindende element tussen de projecten. De week eindigt met een knallende slotbijeenkomst waarin de resultaten worden gevierd. Daarna wordt intensief geëvalueerd met alle betrokken bewoners en professionals. Bewoners kunnen een blijvend beroep doen op coaching bij de verdere ontwikkeling van hun plannen, zodat de organisatie van hun wijkondernemingen verder vorm kan krijgen en de duurzaamheid kan worden geborgd. Zo blijft iedereen leren, bewoners, professionals en de overheid die allemaal hun rol moeten nemen in deze inspirerende manier van Bewoners aan Zet.
Beelden van het voortraject..
5
w O bo ‘Iedereen wordt geholpen’ Op bezoek bij WOBO Wij treffen drie schilders aan, die druk bezig zijn om een trappenhuis in de buurt weer fris in de verf te zetten. “Als dit lukt”, zo vertellen ze ons “dan krijgen we misschien een opdracht van de woningbouwvereniging voor het hele complex”. Want in al die trappenhuizen is al jarenlang niets meer gebeurd. En als het er weer mooi en fris uitziet, dan heb je kans dat mensen het ook weer makkelijker schoon houden. Hamid en Mo vertellen ons hun ideeën over hoe dit een begin kan zijn van een mooi buurtgericht professioneel onderhoudsbedrijf van bewoners. Want daar staat WOBO voor; Wijkonderhoudsbedrijf Osdorp. Hamid vertelt hoe leuk hij het vindt om bij dit project betrokken te zijn. “Ik heb niet zoveel opleiding, wel veel talenten, maar ik werd gelijk helemaal geaccepteerd door de professionals. Ik vond dat een hele eer”. Talenten inzetten Het doel van WoBo is om te kijken welke talenten mensen hebben en zo ook andere bewoners stimuleren om zich in te zetten voor de wijk. Hamid vertelt dat het lastig is om mensen te binden. “Mensen willen eerst zien dat het gaat werken, dat we echt opdrachten binnenhalen. Ze moeten nog leren zien dat het ze kansen kan bieden.” WOBO wil de pilot daarom afronden met goed werk. De woningbouwcorporatie Stadgenoot 6
heeft toegezegd dat als ze goed werk afleveren, ze mogelijk meer opdrachten kunnen krijgen. Als professionele klussers en bouwvakkers wil WOBO eerst zelf veel doen om perspectief te ontwikkelen. Pas dan zullen meer bewoners aanhaken, verwachten ze. Uiteindelijk willen ze allerlei werk doen, zoals schilderen, installatietechniek en dergelijke. Per klusgroep heb je dan een professional nodig om er leiding aan te geven. WOBO wil een maatschappelijke onderneming worden. Hamid en Mo vertellen dat ze commercieel als ondernemers moeten denken om te kunnen blijven bestaan. “We moeten geld verdienen, maar tegelijk willen we nuttig zijn voor de wijk. Om mensen kansen te bieden zich te ontwikkelen en te werken. Maar we willen ook iedereen helpen en als iemand oud is en weinig geld heeft, dan doen we het voor niks”. Uiteindelijk wordt het op die manier een leeromgeving voor iedereen in de wijk. “Wij leren bovendien ook elke dag van elkaar. En we kunnen dan ook leerlingen van het ROC een stage aanbieden. Toch veel leuker om dat hier te doen, in je eigen wijk bijvoorbeeld, in het echt in plaats van in een klaslokaal? We willen echt zorgen dat dit lukt!”
w O b O
Interview met Hamid Hamid is deelnemende bewoner van het eerste uur en initiatiefnemer van WOBO, die een schilderopdracht van Stadgenoot uitvoert
W
at ik heb geleerd is dat je altijd op jezelf moet vertrouwen. Ik geloof dat de kracht in de bewoners zelf zit, maar dat komt er niet uit als je de mensen niet zelf aanspreekt. Ik denk dat we heel veel kunnen als bewoners. De aanpak van het project door Diversity Joy heeft geholpen om mensen wakker te schudden. Dat moet meer gebeuren dat moet niet hierbij ophouden. Dit project kan een voorbeeld zijn voor volgende projecten. Dankzij de start van het project zijn mensen bij elkaar gebracht en zijn er projecten gestart die een kans van slagen hebben. Dat kan andere bewoners inspireren. Ik ben er zo trots op dat ik heb meegedaan. Waar ik naar uitkijk, is dat mensen kunnen zien dat er projecten uit zijn gekomen waar mensen geld mee kunnen verdienen. In een vervolg zullen er makkelijker meer mensen mee doen.
niet kan zeggen en doen, dan hoor ik dat. Ik heb van iedereen waardering gekregen. Het is hier als een tweede familie geworden, ik voel me deel van het geheel. Ik krijg ook veel waardering in de vorm van hulp. Bijvoorbeeld: dat een professionele schilder mij kwam uitleggen hoe ik het schilderwerk het beste kan aanpakken. Hij kwam op tijd op onze afspraak en heeft alles opgeschreven. Dat heeft me echt geholpen.
We moeten geld verdienen, maar tegelijk willen we nuttig zijn voor de wijk
Het is hier een tweede familie geworden
Sommige professionals zie ik als collega’s, bewoners, raadgevers. Sylvia (van Combiwel) zie ik als de motor van WOBO, zonder haar had ik het niet gedaan. Voor mij is dit veld onbekend, de manieren van gesprekken voeren zijn nieuw. Zij begeleidt me ook in het communiceren met anderen. Van haar heb ik geleerd dat ik dingen van elkaar kan scheiden. Hoe ik met mijn gevoelens om kan gaan in de samenwerking, dat helpt. Het mooiste en meest belangrijke voor mij is dat ik door iedereen wordt geaccepteerd. Daar ben ik heel blij mee. Ik kan met iedereen praten en lachen en ik zie mezelf niet als stoorzender. Als ik iets
7
c AT E R I N G Koken is mijn passie
Nancy verzorgt samen met haar team de catering tijdens de actieweek. Het is een uitdagende klus waarbij het team groepen tot 200 personen meerdere malen per dag bedienen en vaak op verschillende plekken tegelijkertijd. Koken is mijn passie is één van de eerste dingen die Nancy vertelt. Dus is het vanzelfsprekend dat ze de kans om een catering project in de Lucas Community te starten, met beide handen aangreep. Zelf heeft ze in het verleden een cateringbedrijf gehad, maar moest daar vanwege een auto-ongeluk mee stoppen. Toen vorig jaar het BazO project van start ging, vroeg Mostafa haar of ze de benedenruimte wilde huren. En toen ze die eenmaal gezien had, viel ze er als een blok voor. Hier kon ze weer koken. Nancy heeft de kans aangegrepen om via BazO te investeren in haar keuken en werkmateriaal. Er zijn ondermeer nieuwe werktafels gekomen en een professionele koeling. Naast koken wil Nancy ook iets doen met haar betrokkenheid bij de buurt. Ze woont in een buurt met veel gezinnen die het niet breed hebben. Het valt haar op dat niet alle kinderen die naar school gaan een
ontbijt hebben gehad. Haar oorspronkelijke plan was om lunchpakketten voor kinderen te maken. Echter door het succes van haar catering is dit er nog niet van gekomen. Het weekprogramma is goed gevuld: iedere dag lunch, senioren die eens per week komen eten en iedere woensdag een eetgroep. Verder kookt ze in opdracht van het Amsterdam Steunpunt Wonen (ASW), Ymere, het Talentenhuis, en anderen. Hierbij wordt ze bijgestaan door groeiend team van vriendinnen en buurtbewoners. Nancy wil de groei van haar onderneming in goede banen leiden. Gevraagd naar haar dromen, vertelt Nancy dat het zomaar kan dat haar onderneming over een jaar een commercieel bedrijf is met een aantal werknemers. Verder droomt ze ervan dat er binnen de Lucas Community nog meer buurtinitiatieven ontstaan en het gaat bruisen.
N
ancy’s betrokkenheid bij de buurt toont zich ook in de BazO actieweek. Ze koopt zo veel mogelijk ingrediënten lokaal in en brengt de overgebleven broodjes iedere dag naar de daklozenopvang.
8
S
aïda is aangeschoven om te helpen met de grote klus die Nancy deze week heeft. Terwijl Saïda pastilles rolt, vertelt ze ons over hoe ze betrokken is geraakt bij de catering. Zij woont om de hoek van de Lucas Community, waar haar zoontje vaak na school speelt. Via de kinderen leerde ze Nancy kennen en die vroeg haar op een gegeven moment of ze deze week mee wilde doen. Saïda voelt zich betrokken bij de wijk, heeft altijd gewerkt tot de kinderen kwamen. Kinderen opvoeden vindt ze geweldig, maar zoals ze zelf zegt: “ik voelde niet dat ik daarmee voldoening uit het leven haal. Daar is meer voor nodig”. Ze wil graag meer mensen leren kennen. Haar droom is een eigen praktijk te hebben waar ze zich met jeugd bezig houdt, de sociale kant van het leven met aandacht voor psychologie. Ze hoopt dat haar bijdrage aan de catering een begin is naar het verwezenlijken haar het droom, bezig zijn met jeugd. De ogen van Saïda beginnen te stralen wanneer het gesprek komt op het idee om een andere lacune in de wijk in te vullen; een gebrek aan betaalbare kinderopvang. Daar wil ze mee aan de slag.
9
KRUIDEN EN GROENTENTUIN
Mijn droom
Interview met Maria Edith Pineda Rincon een deel van het plan wilde realiseren, namelijk de groente- en kruidentuin. Zo geschiedde.
Maria Edith Pineda Rincon heeft samen met haar man een droom. Meer leven en kleur in de buurt door middel van planten en kruiden. “Ik wil er een sprookjesbuurt van maken,” vertelt ze enthousiast. Een jaar geleden vroeg ze een paar plantenbakken aan bij de gemeente. De gemeente wilde akkoord gaan op voorwaarde dat de plantenbakken door Maria Edith, de Moskee en andere bewoners beheerd zouden worden. Maria Edith stemde in en voordat ze het wist, kreeg ze zes plantenbakken geplaatst op de hoek van de straat, elk in het zicht van haar huis. Nadat ze vernam dat men tevreden was over het onderhoud van de plantenbakken, deed ze een voorstel richting de gemeente voor een soortgelijk initiatief met een groenstrook. Tot haar verbazing werd dit voorstel een dag later gehonoreerd en werd het terrein leeggemaakt. Maria Edith organiseerde samen met haar man 2 bewonersbijeenkomsten om de wensen van de buurt te inventariseren. Op dat moment kwam BazO voorbij. “Op de vraag of iemand een droom had, heb ik gelijk mijn vinger opgestoken en verteld dat ik graag samen met mijn man 10
De werkzaamheden startten een week voor de actieweek gezien de omvang van de klus. “Afgelopen maandag hebben het hout gehaald en zijn we begonnen met de palen in de grond te slaan. Toen konden we aan de slag met het maken van de plantenbakken”. Medebewoners hebben geholpen met zagen, timmeren en het in de verf zetten. Maandag, dinsdag en woensdag hebben ze samen doorgewerkt tot half elf ‘s avonds. “Dat was even doorbikkelen. Het is jammer dat alles ineens zo snel moest”, aldus een gepassioneerde Maria Edith. “Maar goed, dat is zo. We hebben een droom bereikt en dat is veel belangrijker”.
W
oensdagochtend was het even schrikken. Er zou 12 m3 tuinaarde geleverd worden, maar tot haar verbazing kwam men met 12 m3 zand. De chauffeur zei: “Oh dan heb ik iets verkeerd geladen.” Gelukkig kon dit een dag later hersteld worden. Op woensdagavond kregen ze hulp van het coachteam die ook een paal in de
grond zouden slaan. Toen de paal 10 cm in de grond zat, sloegen zij de palenrammer kapot. “Deze plant is voor je milt. Deze plant is voor het reinigen van je maag”. Maria Edith raakt niet uigesproken en steekt je ter plekke aan met haar enthousiasme. Maria Edith overlegt nog even met haar man en drie andere bewoners over de plek van de planten en de kruiden, alvorens wij de handen uit de mouwen kunnen steken. De planten en kruiden krijgen een eigen plek en worden geplant. De aardbei niet in de zon, de munt weer wel. Prachtig om deel van uit te mogen maken en een gepassioneerde bewoonster te zien die duidelijk een droom heeft waargemaakt. Ze benadrukt dat ze dit zonder de inzet van haar man en andere vrijwilligers niet in een week hadden kunnen realiseren. Ze is hier ontzettend dankbaar voor. En, o ja zegt ze op de vraag of er wat van wordt gezegd als er afval buiten de afvalcontainers wordt geplaatst: “ik heb ook de afvalcontainers geadopteerd”.
KRUIDEN EN GROENTENTUIN
11
KETI KOTI Interview met Glenda en Sheila
We worden ontvangen in Huis van de Wijk de Aker in Osdorp. Een groep vrouwen staat druk te koken voor het fondsendiner. Sheila en Glenda zijn de trekkers van het Keti Koti Festival Osdorp. Keti Koti betekent ‘Verbroken Ketenen’ en gaat over het herdenken en vieren van de afschaffing van de slavernij. Het fondsendiner is onderdeel van het festival weekprogramma. Ze maken traditionele Surinaamse gerechten en zamelen zo geld in ten behoeve van een tehuis voor chronisch zieke kinderen en gehandicapte adolescenten in Suriname (st. Angel’s Garden). Glenda vertelt dat er in de Surinaamse cultuur sprake is van schaamte rondom gehandicapte kinderen en dat voorzieningen gebrekkig zijn. motiveren om mee te doen Sheila vertelt hoe ze vorig jaar Keti Koti heeft georganiseerd. “In mijn optiek zien we te weinig actieve Surinaamse mensen in het stadsdeel. Dus ik dacht: we gaan activiteiten organiseren om die mensen te motiveren om actief mee te doen.” Glenda heeft een passie voor koken. Ze heeft vroeger op Schiphol gewerkt en daarna in de catering, waar ze veel van koks heeft geleerd. “Als koken je passie is, dan wordt je vanzelf door mensen gevraagd om voor hen te koken.” Twee jaar geleden was er bijvoorbeeld het multi culti diner voor 110 mensen. Glenda’s droom is een restaurant aan een strand van de Sloterplas. Een plek voor iedereen en waar mensen met een beperking werken als personeel. Verder zou Glenda graag een Keti Koti monument zien naast het monument ter herdenking van de slachtoffers van de 2e wereldoorlog. Organisatie Naast het fondsendiner worden er in de actieweek twee workshops georganiseerd over traditionele klederdracht en is er een eindfeest met o.a. een Prodo Waka en Miss Kotoshow. Het Keti Koti Festival geeft Glenda en Sheila veel voldoening. Er waren nogal wat mensen die niet geloofden dat het van de grond zou komen. Glenda wist dat ze goed kon koken en heeft deze periode ontdekt dat ze ook goed kan organiseren. Het is een uitdagende klus om alle activiteiten te regelen en om gerechten te bereiden met Surinaamse producten. Ook Sheila is zeer tevreden. Vooral over de opkomst is ze blij. “De organisatie was behoorlijk zwaar, maar naderhand, als je ziet hoe het gegaan is, vergeet je dat ook weer.” 12
Hoe gaat het verder? Glenda en Sheila hebben het Comité 4 en 5 mei aangeschreven voor het verzoek van een monument. Daarbij zullen sponsoren benaderd worden en zal het stadsdeel om een bijdrage gevraagd worden. De Surinaamse catering zal stap voor stap verder ontwikkeld worden. Er zijn plannen voor een website, waarbij ze op ondersteuning van Impuls kunnen rekenen. Sheila en Glenda wensen dat BazO na deze week niet afgelopen is. Ze hopen dat Diversity Joy en ASW niet verdwijnen, maar blijven. Zodat de mensen op dezelfde manier gebroederlijk verbonden kunnen blijven.
KETI KOTI
13
BE WEGEN VOOR OUDEREN Maria Edith en Arie Jan hebben 21 juni samen een benefietavond georganiseerd om beweegtoestellen voor ouderen te plaatsen bij de Sloterplas. Marie Edith: “In China liep ik stage voor mijn acupunctuur TCMopleiding. In bushaltes en in parken zag ik daar overal toestellen die speciaal waren gemaakt om ouderen te laten bewegen. Mensen in China zijn heel gezond, veel mensen worden makkelijk 100 jaar. Dat komt doordat ze gezond eten en beweging helpt daarbij. Volgens mij hebben ze daar het goedkoopste systeem voor gezondheidszorg in de wereld. Dat vind ik fantastisch.” H oe i s het g e g aan ? “Ik heb er veel tijd in gestoken. Ik heb er meerdere gesprekken met het stadsdeel over gehad, vooral met de managers van het ‘project vernieuwing’ van de Zuidwestoever van de Sloterplas. Ze vonden het een fantastisch plan. Ik heb een plek toegewezen gekregen. Iedereen zei tegen mij: “ Dat is zo moeilijk” maar ik het is me gelukt. Ik moest zelf zorgen voor financiering. Ik heb veel bewoners benaderd rond de Sloterplas. Ik moest handtekeningen verzamelen dat zij het een goed plan vonden. Ik heb een bewonersinitiatief ingediend, maar omdat het om veel geld ging, moest ik eerst een stichting oprichten. Dat heb ik gedaan, de stichting Vrouwen van Amsterdam. Uiteindelijk heb ik een klein deel van het geld gekregen via de regiegroep van de bewonersinitiatieven van het Huis van de Wijk ’t Blommetje. Nu ben ik bezig met ondersteuning van VCA om andere instanties te benaderen.” Wat i s d e belangrijk s te le s d ie je hebt geleer d ? “Omdat de voorwaarden van de regiegroep zo ingewikkeld waren, moest ik alles stil zetten totdat ik de schriftelijke toestemming van het Stadsdeel kreeg. Daar werd ik heel moe van. Toen kwam ineens alles tegelijkertijd en plotseling zie je dat het doorzetten beloond wordt. Ik zie het zo: Jouw rugzak kan ik niet dragen. Je bent perfect voor je eigen situatie en leert daardoor hoe je de liefde die je hebt onvoorwaardelijk door kunt geven. Hoe zie je jouw deel in het geheel van BazO? “In het begin was het moeilijk. Er waren situaties die niet zo fijn liepen. Iemand zei toen: Je moet je stem laten horen. Door iemand van de groep, die ik een engel noem, kon ik mijn hart luchten en toen was alles veranderd. Daarna liepen de situaties soepeler en fijner.
14
w k voetbal
Het wk voetbal 18 juni Ter plekke met ieders inzet mogelijk gemaakt. Ruim 80 bezoekers: een enorm feest met de Deo als ieders huiskamer!
15
BEHEER van Johannes de Deo
Beheer van Johannes de Deo
interview met Mike en Yvonne. Mike zegt: ‘ik wil mijn eigen zaak kunnen exploiteren. Voor iedereen en met iedereen. Lekker groot en elke dag open tot laat’. Aan het woord zijn Yvonne en Mike, die sinds een week het beheer organiseren van de Deo. In het gebouw werden jaren geleden veel activiteiten voor de buurt georganiseerd: zang, dans, bingo. Noem maar op. Om financiële redenen werd het centrum een paar jaar geleden gesloten en werd een groot gat geslagen in de voorzieningen voor bewoners in de buurt. Het viel niet mee om de boel opnieuw op te starten. Alles was uit het gebouw gehaald, tot en met de verlichting en de bordjes voor de nooddeuren. Het pand moest helemaal worden schoongemaakt, 16
er moest meubilair worden gezocht, keukenmachines en inventaris, prullenbakken …. En dat allemaal binnen een paar dagen! Het is eigenlijk een wonder dat het allemaal is gelukt, met hulp van Hamid van WOBO, de mensen van het hotel hiernaast, de kringloopwinkels in de buurt en vele anderen. Je wil niet weten hoe zo’n pand eruit ziet als het een paar jaar niet gebruikt is. Het was trouwens ongelofelijk wat er gebeurde toen we de deuren hier weer openden. Vanaf dag één komen mensen hier langs om te vragen wat er weer gaat gebeuren en of ze er zelf iets kunnen organiseren. Mensen zijn blij dat er weer reuring is op deze plek. De nieuwe Deo moet een mix worden van commercieel en niet-commercieel. De huur moet natuurlijk aan Stadgenoot kunnen
worden betaald, en hopelijk wordt dat een betaalbare huur. Er zijn al een aantal vrijwilligers, maar dat mogen er best meer worden. Het liefst mensen met verschillende vaardigheden, van administratief tot schoonmaak en van vaktechnisch tot secretarieel. Yvonne en Mike hebben allebei ervaring in de horeca en catering. Mike heeft zelfs maaltijden klaargemaakt voor groepen van meer dan 2.000 mensen! Er moet nog heel wat gebeuren voordat de Deo zelfstandig kan draaien. Daarvoor is ook meer naamsbekendheid nodig. Mike heeft vanmorgen vroeg nog geflyerd. De Deo is nu slechts voor 3 maanden gehuurd. Dat is te kort om een echt bedrijf op te zetten. Vijf jaar zou een stuk meer ruimte geven aan dit initiatief.
BEHEER van Johannes de Deo
Mike wil graag financiers en huurders benaderen. Toen hij woonde en werkte in Rotterdam was het heel gebruikelijk om particulieren met veel geld te benaderen. Havenbaronnen bijvoorbeeld. Dat lijkt geen Amsterdamse methode. Dus hoe dan wel? Geld kan verdiend worden met zalenverhuur, de verhuur van werkplekken aan ZZP-ers en de verhuur van kantoorruimte, bijvoorbeeld aan een thuiszorgorganisatie. Maar mensen met vragen op welk terrein dan ook moeten de Deo kunnen vinden. Mike en Yvonne willen dan op zoek gaan naar iemand die het antwoord op die vraag kan geven. Ondertussen is Mike al begonnen met wat catering. Zo maakt hij zijn eigen komkommer, gemarineerd in azijn, pepers en uien. Nu, anderhalf uur na de komkommer geproefd te hebben, begint mijn lip iets minder te branden. De Deo is in mijn geheugen gegrift.
17
M ar k t ZO R G en w el z ijn Op woensdag 18 juni organiseerden Irene en Yvette de Markt Zorg en Welzijn. Irene werkt bij Cordaan als Trajectbegeleider GGZ en Yvette werkt bij de Amsterdamse Vriendendiensten van de Regenbooggroep. Doel van de zorgmarkt was tweeledig: buurtbewoners met vragen over welzijn/dagbesteding/vrijwilligerswerk en (de veranderende ) zorg een mogelijkheid bieden om hun vragen te stellen. Daarnaast een plek creëren waar mensen van zorg- en welzijnsinstanties die in Osdorp werken, elkaar leren kennen Op de markt stonden 20 instanties die in Osdorp in de zorg en het welzijn actief zijn. Het was een zoemend geheel dat werd geopend door dhr. Gerben Menke van stadsdeel Nieuw West, die zich o.a. bezighoudt met de Huizen van de Wijk. Onderstaand een impressie van een gesprek met de beide dames net na afloop van de markt waarbij beide moe en voldaan waren na een intensieve dag en tijd. Irene: “Toppie, vooral dat het gelukt is om zoveel standhouders bij elkaar te krijgen, de markt is geslaagd en catering van Nancy, een buurtbewoonster uit de het Bazoproject liep goed. De hele markt liep zo geanimeerd. Het geheel had een relaxte sfeer, het was kleinschalig, en goed dat er zoveel lokale partijen waren.
Professionals die in de zorg en het welzijn werken, zijn zo druk dat ze elkaar veel te weinig of niet spreken. Vanwege die tijdsdruk was het ook niet voor alle partijen mogelijk om hierbij te zijn. Kortom, goed dat er zoveel wel waren.’’ Yvette: “ Ik vond het heel leuk om te netwerken, er zijn veel lijntjes gelegd, veel ideeën uitgewisseld met allemaal enthousiaste betrokken mensen, ook met nieuwe instanties. Er zijn mensen aangehaakt die wij nog niet kenden. Wat ik super vond was dat mensen vroegen wanneer we dit weer gaan doen. Daarnaast was de sfeer heel gezellig. Waar ik ook blij van werd, was om buurtbewoners te kunnen ontvangen met de vraag ‘wat heb je nodig?’ of ‘waar ben je naar op zoek’. Er kwam bijvoorbeeld een oudere dame die zelf haar was niet meer op kon hangen, maar die al wel thuiszorg kreeg. Toevallig stond haar thuiszorgorganisatie op
18
M ar k t ZO R G en w el z ijn de markt en heb ik ze aan elkaar kunnen koppelen. Ze vertelde hoe fijn het was dat er iemand echt naar haar luisterde. Daardoor is de dag voor mij al geslaagd. Want we doen het uiteindelijk voor de bewoners.” Geleerde lessen Irene: “Het is nog niet zo simpel om iets dergelijks samen met bewoners voor elkaar te krijgen. Uiteindelijk hebben we dit als professionals gedaan. Het is niet zo goed uit te leggen aan andere instanties en bewoners. Werelden verschillen nogal. Ik heb me daarin wel weinig gehoord gevoeld. Ik ga dit nog evalueren met mijn leidinggevende. Het was eigenlijk teveel naast het gewone werk.” Yvette: “Ik heb geleerd dat dit soort projecten veel meer tijd kosten dan je denkt. Twee maanden is eigenlijk te kort om dit te organiseren. Agenda’s zitten al vol met afspraken. Ik vind het bijzonder dat we dit toch in zo’n korte tijd voor elkaar hebben gekregen in een gebouw dat gewoon leegstond en waar we pas 2 weken terug de sleutel van kregen. Zowel organisaties als bewoners werven, kostte veel tijd. Irene en ik hebben een deel in onze vrije tijd gedaan. Er was eigenlijk te weinig draagkracht om onder de bewoners goed te werven. Dat is iets wat we een volgende keer anders willen doen. Vooral kwetsbare mensen komen niet zomaar naar zo’n markt met hun vraag. Irene vult aan: “Wat ik leuk vind om te leren, als professional ben je gewend om zaken te doen, om met bewoners iets te organiseren is toch wat anders.” Wat heeft het opgele verd? Irene: “Doordat we op een kleinschalige manier zorg- en welzijnsinstanties bij elkaar brengen, kunnen we elkaar ook leren kennen. Het was leuk en goed dat er bewoners waren en hun vragen omtrent zorg en welzijn bij elkaar konden brengen. Een vraag is hoe we hierbij meer (kwetsbare) bewoners kunnen bereiken.” Yvette: “Afspraken om samen te werken voor mensen met psychiatrsiche klachten in de wijk. Daarnaast is deze ontmoeting tussen verschillende instanties een soort levende versie van de sociale kaart van de buurt. Niet alleen wat er aan organisaties is, maar ook de mensen die erbij horen, een soort life ‘smoelenboek’. We hebben een start gemaakt met het beschikbaar maken van deze sociale kaart en willen verder kijken hoe we elkaar als professionals beter kunnen vinden en toegankelijk kunnen zijn voor de bewoners”.
hun verhalen hebben we de wijk veel beter leren kennen. Het was inspirerend om allemaal als gelijke, samen met bewoners, het team te vormen en als witte professional in de minderheid te zijn. Het is bijzondere ook om elkaars verschillen en overeenkomsten te zien en te koesteren. Er is veel energie in de teambuilding gestoken”. waarom deed je mee? Irene: ”Omdat ik denk dat dit de toekomst heeft. Wat ik doe is dagbesteding in de GGZ. Nu is het van bovenaf georganiseerd en het moet meer vanuit de wijk georganiseerd worden. Ik heb mijn doel nog niet bereikt, maar ben wel een stapje dichter in de buurt gekomen. Mijn leidinggevende is de eerste die binnenkwam.” Yvette: “Ik ben dit gaan doen omdat ik heel graag wil zorgen dat mensen met psychiatrische klachten ook mee kunnen doen in de wijk en daarvoor hebben ze uitnodigende en fijne plekken nodig. Maar ook omdat ik het belangrijk vind dat er naar de bewoners wordt geluisterd en naar hun vragen wordt gekeken. Een idee achter de Bewoners Gestuurde Wijk is dat de lokale economie versterkt wordt. Dat vind ik een heel mooi idee.” Irene: “Wat me lang zal bij blijven is dat echt een band is ontstaan tussen de mensen, omdat er een lang traject aan vooraf gegaan: een levend geheel i.p.v. formele contacten.“ Yvette: “Ik zie een aantal hele enthousiaste betrokken buurtbewoners die heel graag willen werken aan hun droom, zoals een klusbedrijf of een cateringbedrijf en die bezig zijn door hard werken hun droom waar te maken. Ik vind het heel bijzonder om ze te zien groeien. “ “Wat bijzonder was de insteek om ook kwetsbare groepen te betrekken in het proces. Het riep in eerste instantie weerstand op om mensen uit de psychiatrie bij het project te betrekken. Maar nadat een ervaringsdeskundige (iemand die zelf psychiatrische klachten heeft) van de Regenbooggroep zijn levensverhaal had verteld en uit had gelegd hoe het is om in de war te zijn geweest vond er een grote omslag in de groep plaats”.
Zowel Yvette als Irene vond het erg inspirerend om ECHT in een wijk te zitten. “Door contact met de bewoner en 19
PR EN COMMUNICATIE In de aanloop naar de actieweek is in een vrij korte tijd enorm veel werk verzet op het gebied van communicatie en publiciteit. Bij de start van de werkgroep PR bestond deze uit 4 personen, waarvan 2 buurtbewoners en 2 professionals. Gaandeweg het proces zijn er mensen bijgekomen, zoals een grafisch vormgeefster, een freelance schrijfster en een documantaire maakster. Ook zijn er mensen afgehaakt door vakantie, drukte met andere projecten en andere oorzaken. De werkgroep PR heeft zich vanaf het begin gefocust op het neerzetten van de algemene PR van de actieweek Bewoners aan zet Osdorp. De PR voor de projecten is uitgevoerd door de projectgroepen zelf, soms ondersteund door de algemene werkgroep. Voor de PR-uitingen moest een logo ontworpen worden. Corrie Meijer had een idee hierover en heeft daarvan een tekening gemaakt en die gefotografeerd. Zij legt uit wat haar gedachten bij dit logo waren: “De B staat voor de bewoners die elkaar gevonden hebben. De a staat voor ‘alleen’ en ‘aarzelend’; zal ik wel of niet meedoen? De z staat voor ‘zullen we samen meedoen?’ De mensen in de O zijn opgesloten. Het stippellijntje geeft de weg aan die de poppetjes afleggen om uiteindelijk zich aan te sluiten bij de B van bewonerscollectief.” Nora is grafisch ontwerpster en heeft dit logo vertaald naar het logo dat op alle algemene PR-uitingen is te vinden. Zij woont ook in Osdorp en heeft een eigen bedrijf als grafisch ontwerpster.
20
leerproce s Het doel van de Bewoners aan zet Osdorp is dat bewoners en professionals elkaar leren ondersteunen bij het bereiken van een mooie, meer duurzame, groenere, gezondere en veiliger woonomgeving. Dat is een leerproces van zowel de bewoners als de professionals. Terugblikkend op de PR zijn er een aantal dingen niet goed afgestemd, waardoor de tekst van de algemene flyers en persberichten niet helemaal weergaf wat de initiatiefnemers van projecten bedoeld hadden. Een voorbeeld is de dansworkshop voor kinderen die door een losse opmerking tijdens een vergadering en het feit dat de organisator van Zuid-Amerikaanse afkomst is, veranderde in een workshop Salsadansen. De drukker die in eerste instantie was uitgekozen had een levertijd van 14 dagen waardoor de flyers en posters pas na de actieweek gedrukt zouden worden. Halsoverkop is toen een andere drukker gevonden waardoor de flyers aan de late kant kwamen. Er was een distributieplan gemaakt, waarvoor mensen geworven zouden worden om te helpen, maar door de verlating van het drukwerk was daar niet voldoende tijd over en hebben een paar vrijwilligers behoorlijk veel flyers zelf verdeeld. In de actieweek zelf is op de tweede dag een ad-hoc flyerteam samengesteld dat in de buurt voorbijgangers flyers hebben gegeven. Daardoor werd de voetbalavond op woensdag erg goed bezocht. Op de zorg- en welzijnsmarkt was het aantal bezoekers gezien de beperkte PR onder potentiële bezoekers hoog te noemen. Het effect van de zorg- en welzijnsmarkt was echter voor de deelnemende organisaties bijzonder groot. Er werd druk genetwerkt tussen de verschillende organisaties waarvan veel professionals elkaar nog nooit hadden ontmoet. Bij de voorbereidingen was bij één van de bewoonsters het idee naar voren gekomen om een facebook- en twitteraccount te maken met een groot scherm. Dat was in de fase dat er nog geen duidelijkheid was waar en welke projecten er zouden worden uitgevoerd. Zij dacht aan de Sloterplas en dat mensen die er langs liepen dan meteen konden reageren. Dit idee werd verder uitgewerkt en zij zou daarbij geholpen worden. Ze had nog nooit een telefoon met internet vastgehouden en was nog nooit op Facebook actief geweest. Aan het eind van de week was zij helemaal enthousiast voor Facebook en postte ze allerlei foto’s en berichten. Van twitter is afgezien, omdat bleek dat geen van de deelnemers aan BazO actief was op twitter en ook uit navraag bij omwonenden weinig animo voor bleek te zijn.
PR EN COMMUNICATIE BAZO communicatie. Interview met Corry.
Schri j v en en dro m en in O s dorp Osdorp is mijn thuis schrijven mijn passie. Vraag Corrie naar schrijven en Osdorp en ze straalt. Corrie droomt al veel langer als het project BAZO er is van een Osdorp waar alles en iedereen bij elkaar komt om van Osdorp een plaats te maken die bruist. Zelf steekt ze veel energie in de levendigheid van Osdorp. Corrie is zelf verbaasd over alle energie die nu loskomt. Haar droom om mensen te ondersteunen om het beste uit zichzelf te halen heeft ze in de loop van de jaren geleidelijk aan ontdekt. Gewoon door te doen. Doen is het handelsmerk van Corrie ontdekken Francis en ik tijdens het interview. Het project Buurt Aan Zet Osdorp komt als geroepen.
Deel en geheel Voel je je onderdeel van het grote geheel? Voor Corrie is er maar één antwoord: 100%!
P er s oonli j k e er varin g In het project BAZO neem je jezelf mee en kom je jezelf tegen. Corrie neemt haar gedrevenheid, liefde voor schrijven, nieuwsgierigheid, behoefte om dingen goed te organiseren en de gave om ‘geen nee te zeggen’ mee in het project. Mensen zoals Corry zijn nodig. Marcel had dat feilloos in de gaten toen hij in een vergadering zei: jij wordt de persvoorlichter. Best spannend, maar het zal wel goed komen, zo ging Corrie er in. Het project levert mij energie en persoonlijke ontwikkeling op. Al dromend en met mijn creatieve kant is ook het beeld van de ‘Buurtsproeier’ ontstaan. Een sterk beeld over groei en wat er voor nodig is, en wat je daar zelf aan kunt bijdragen. Veel professionals die bijdragen aan de groei wonen in Osdorp. Dat geeft extra betrokkenheid. L e s s en geleer d ? Het project kost me ook veel energie. Ik was gewend om mijn kwaliteiten in te zetten in een overzichtelijke situatie. Een project als BAZO is in eerste instantie best wel onoverzichtelijk. Ik moest en moet leren los te laten. Duidelijk te zijn in waarvoor ík verantwoordelijk ben en waarvoor niet. Als je van binnenuit werkt met passie bestaat het gevaar dat energie weglekt doordat je over je grenzen gaat. Duidelijke afspraken over wie wat doet zijn een voorwaarde. En dilemma’s delen als je ergens tegen aan loopt wat je niet direct kunt oplossen! H oe v er d er ? BAZO is een sterk concept. Samenwerking tussen professionals en bewoners is de kracht van dit project. Dat moet blijven. Professionele organisaties moeten deze manier van werken goed verankeren in hun organisatie en werkplannen. Dat is nu nog niet het geval. 21
ACHTER DE SCHERMEN Mog eli j k maken Dien s tbaar zi jn Verbind en Openheid creeren Welkom heten Co nflicten manag en Leeromg e ving scheppen Lol maken!
22
23
K E N G E TA L L E N
32
Groente - en k r u ident u in hardhouten palen, 60 grofhouten planken, 16 kubieke meter aarde, 1280 liter hydrokorrels, één vrachtwagenlading houtsnippers, 7 potten verf, 200 planten. 475 vrijwilligersuren, waarvan 60 uren voorbereiding, 375 uren uitvoering en 40 uren administratie..
C aterin g
800
broodjes, 70 kroppen sla, 20 pakken rucola, 10 kilo uien, 15 kilo tomaten, 240 eieren, 4 kilo kaas, 5 kilo vleeswaren, 24 blikken tomatensardines, 50 pakken vruchtensap, 20 kilo kipfilet, 8 kilo gehakt, 200 kilo fruit. Geïnvesteerd in koeling, vrieskasten 4 RVS werkbanken. 520 vrijwilligers uren, waarvan 50 uren voorbereiding, 450 uren uitvoering, 20 uren administratie. Co m m u nicatie flyers 5500 verspreid, 3 posters 300 verspreid, 2 soorten T-shirts 150 uitgedeeld, 5 persberichten, ballonnen route rond de Deo, 6 informatieborden binnen en buiten, promotie op straat, magazine over de actieweek voor vrijwilligers en anderen 250 exemplaren, actieve groepspagina op Faceboek met tientallen posts en honderden foto’s. 400 uren vrijwilligers uren.
5
Zor g m ar k t instanties in zorg en welzijn benaderd, 20 standhouders op de markt, ruim 30 bezoekers, veel nieuwe contacten en initiatieven tussen professionals. 80 vrijwilligers uren, waarvan 40 voorbereiding en 40 uitvoering
60 35 Wobo
liter verf, 5 liter schoonmaakmiddelen, 100 vierkante meter muur geschilderd, 40 meter leuning, regelmatige werkbesprekingen met de opdrachtgever. Geinvesteerd in gereedschap. 160 vrijwilligers uren
5
Keti Koti balen stof verwerkt in workshops, totaal 165 meter, 75 kilo ingredienten voor maaltijden en hapjes, 110 deelnemers aan activiteiten, 100 bezoekers aan het feest, perscontacten met AT5, Nice Nieuw West, Westerpost, Salto, Markt Radio. 600 vrijwilligersuren, waarvan 100 voorbereiding, 400 uitvoering, 100 administratie, totaal 15 vrijwilligers. Ouderen en bewegen
B e w ee g toe s tellen aan de Sloterpla s . Fonds zoekt € 30.000 voor aanschaf en realisatie. vrijwilligers uren
100
B eheer van de D eo vrijwilligers uren. Gebruiksklaar maken van het pand, lampen aansluiten, gevels en ramen lappen, schoonmaken van de vloeren en keuken, keuken inrichten met koeling, oven, koffie en theemachines, vaatwasser, tafels, stoelen organiseren via buurthotel en kringloop winkels. Dagelijks openen en sluiten, organisatie van schoonmaak, keuken, gebruik.
250
24
25
BAZO BEDANKT IEDEEREEN DIE MEEGEWERKT HEEFT OM DEZE BIJZONDERE WEEK MOGELIJK TE MAKEN
BazO is mede medemogelijk gemaakt door:
26
