Battlelore Coöperatieve spellen 21 Magic Planar Chaos 24-25

méllon Magazine voor bord- en kaartspellen

Battlelore | 10-11 |

Coöperatieve spellen | 21 |

Magic Planar Chaos | 24-25 |

Afgiftekantoor Brugge Mail - P608150 / €7

[ Jaargang 2 | nº 4 | februari - maart - april 2007 ]

CELEBRATE WITH THE GANG! 10thSARY IVER

ANN

AMSTERDAM

10 YEARS OF GRAND PRIX. TAKE ON ALL CHALLENGERS AND SHOW WHAT YOU’VE GOT. BE THERE.

méllon Magazine voor bord- en kaartspellen

THE ULTIMATE PLAYGROUND Participating in a Magic: The Gathering

There’s cash and valuables up for grabs

think. They’re open events, so anyone

skills to go all the way and get an invitation

Grand Prix event is easier than you’d

can enter. You’re free to join the

competition, check out the artist signing, gunsling against pro’s, participate in side events…

in the Amateur Awards. Have you got the to the Pro Tour? There’s only one way to nd out…

Artists on site: Rob Alexander, Zoltán Boros

&

Gábor

GP AMSTERDAM 10-11 MARCH 2007

PASSENGER TERMINAL AMSTERDAM - PTA PIET HEINKADE 27 - 1019 AMSTERDAM THE NETHERLANDS

Szikszai

Voorwoord Vrienden,

Velen onder jullie merkten in het vorige nummer van Méllon wellicht dat het quoteringssysteem van de besproken spellen gewijzigd werd. In deze editie trokken we deze wijziging nog verder door. We werkten zelfs een gloednieuw systeem uit dat in alle komende edities zal worden gebruikt. Het sluit namelijk perfect aan bij de opmerkingen die we van een aantal lezers hebben gekregen én onze eigen ervaringen. Hoe zit dit nieuwe systeem in elkaar? Heel eenvoudig, de punten van onze recensenten worden samengevoegd tot één eenduidig redactiepunt dat je onderaan de tabel vindt. Verder worden de spellen nu geëvalueerd op basis van vier categorieën die in vijf scores zijn opgedeeld. De eerste categorie is ‘Tactiek’. In welke mate ben je als speler afhankelijk van toevallige gebeurtenissen als het trekken van kaarten, dobbelstenen, specifieke vakken op het speelbord,... Wordt de beslissing die een speler aan beurt moet nemen met andere woorden bepaald of beïnvloed door toevallige factoren? Een hoge waarde wijst hier op een spel met een grote eigen inbreng, een lage waarde wijst op een hoge toevalsfactor. ‘Interactie’ geeft aan in welke mate de spelers het gevoel hebben

dat ze ‘samen’ spelen. Coöperatieve spellen of spellen waar iedereen bij elke speelbeurt actief betrokken is, scoren hier het hoogste. ‘Complexiteit’ geeft de hoeveelheid factoren aan waarmee je tijdens het spel moet rekening houden. Ook de spelregels spelen een grote rol. Een hoge waarde duidt aan dat er grote inspanningen nodig zijn om zowel het spel te begrijpen als het te spelen. ‘Herspeelbaarheid’, ten slotte, geeft aan hoe aantrekkelijk dit spel is om te herspelen. Hebben spelers het gevoel dat ze de doos snel terug op tafel zullen leggen of niet? Is dit spel ook snel te spelen met nieuwe spelers? We zijn ervan overtuigd dat dit nieuwe systeem heel wat onduidelijkheden oplost en het beste aansluit bij de doelstellingen van een spellenblad als Méllon. Mocht u echter vragen of opmerkingen hebben over dit spelsysteem of mocht u tips hebben over hoe we ons magazine nog beter kunnen maken, kunt u ons altijd contacteren. We kijken uit naar jullie reacties! Jesse Van Daele

Colofon

WWW.MAGICTHEGATHERING.COM

for more information on Grand Prix or Qualifier tournaments, check out: www.wizards.com/tournaments 2

ILLUSTRATIONS BY DAREN BADER AND JIM MURRAY

| Verantwoordelijke Uitgever | Jan Hoffman Stationsstraat 12 B-8210 Loppem België tel. +32/(0)50 82 43 75 fax. +32/(0)50 82 43 80 [email protected] www.mellonmagazine.be

| Hoofdredacteur | Jesse Van Daele | Bladmanager | Jan Hoffman

| Drukwerk |

| Redactionele ploeg | Christophe De Ridder Renaat Van Ginderachter Wim Criel Dimitri Giakouvakis Lot Debruyne Hendrik Huyghe Thaïs Veelaert Kirsten De Keyser Sarah Vermeersch Els Van Uytvanck

Spellenarchief: Hendrik Cornilly Piet Notebaert Luc Blomme Outpost: Matt Mignolet

Pluspoint Brugse Steenweg 110 B-8370 Blankenberge tel. +32/(0)50 42 99 44 | Vormgeving | Vinced | Coverbeeld | Hodin en Queen Games

3

Inhoudstafel

Bordspellen Shogun 6 Reversi 7 De val van Rome 8 Hermagor 9 Battlelore 10-11 Santoska 16 Tayü 17 Spel der Torens 19

Kinderspellen 10 jaar ‘Ik leer’-spellen 22 Boomgaard 23

Kaartspellen 24-25 Planar Chaos 26 World of Warcraft tcg 27 Anachronism

In de kijker 12 SAN 12 Spel 2006 13 Ducosim 14-15 Risk 18 Outpost Gamecenter 20 De Poker hype 21 Coöperatieve spellen

r Chaoandsers was? Plaalsna Magic net even Wat

uitbreidingset Chaos’, de eerste i 2001 werd ‘Planar van bij de eerste Op 2 februar uitgebracht. Al Spiral Block, de hele Magicvan het Time steerde set daverde deze fel geconte verscheen immers berichten over 1 januari 2007 een zwarte grondvesten. Op ‘Damnation’, wereld op zijn preview kaart: eerste een ijn werd deze t op het interne of God’. De verhaall ceren, klassieker ‘Wrath set te introdu versie van de t om een nieuwe alleen gebruik chap ingrijpend. keer dus niet hele Magic-gemeens veranderde de Planar Chaos

Wat als?...

set nieuwe ert een Magic keer introduce zoals in Time Voor de tweede al kennen. Net spelers eigenlijk het verleden en kaarten die de zo kennis met vorige nieuwe spelers kaarten uit de Spiral maken n’ heel wat bekende niet meer tot herkennen ‘veterane zich deze keer beperkt de set reeksen. Alleen d en gedurfd concept Er werd een ingrijpen huiveringwekkend mooie reprints. spelers door sommige de overgrote uitgewerkt dat , maar dat door wordt afgedaan . onthaald als blasfemie wordt ast spelers enthousi meerderheid van Spiral, keert nissen in Time op de gebeurte alyptische Voortbordurend van het postapoc naar het heden d. De Planar Chaos terug compleet verander heden is echter ontstaan van Dominaria. Dat immers tot het t verleden leidde wijzigt, verander breuk in het n. “Wie het verleden stelling veronder che alternatieve realiteite theoretis heden.” Deze zoals ‘Back to meteen ook het films en boeken g toegepast in Magic: in d veelvuldi al werd eerst ingrijpen werd nu voor het the Future’, maar geïntroduceerd. the Gathering uit het e personages beroemd als zijn strekking? Wat zou er gebeurd en bij een andere hadden aangeslot hadden verleden zich een andere afloop de gebeurtenissen Garfield Wat als ingrijpen als uitvinder Richard ? er gebeurd zijn gekend? Wat zou en hadden genomen andere beslissing timeshifted of andere designers vind je in de op deze vragen spelers is deze De antwoorden Chaos. Voor sommige kaarten van Planar

ovatie. De geven een staande gruwel, anderen nog niet in te beslissing een op dit moment hoe spelverloop is impact op het zal duidelijk worden komende maanden schatten, pas de is. sterk de set werkelijk

n

kaarte ‘Color-shifted’

daarvan nde kaarten, 45 ling bevat 165 verschille Planar Chaos kleur). In tegenstel (negen van iedere ze normale zijn ‘timeshifted’ Spiral hebben ed kaarten in Time kenteken. tot de timeshift van een purperen bolen in plaats en vormen ze zeldzaamheidssym de expansieset ze deel uit van Verder maken subset. geen afzonderlijke ted’ niet meer ‘timeshif eid is dat de kaarten verbonden De grootste nieuwigh onlosmakelijk zijn. Kaarten die g niet meer. maar ‘colorshifted’ dat nu plotselin manakleur, zijn versie van waren met één oorspronkelijke onmiddellijk de als de Veel spelers zullen net hetzelfde doen n, aangezien ze herkenne de kaarten ze gebaseerd zijn. kaarten waarop k. Toch ingrepen afgrijselij vinden deze verandering Sommige spelers maar werd iedere Een niet toevallig gebeurden ze dende theorie. door een steekhou logisch zijn. onderbouwd de eerste plaats k kleur moest in verandering van een grondig onderzoe alle kaarten aan zou werden impact t Hiernaas de kaart niet teveel om te zien of een witte onderworpen bijvoorbeeld, spel zelf. Zo werd, hebben op het . Lapse’ afgevoerd versie van ‘Memory

of F ‘Akroma, Angel de reeks werd Angel of W Het gezicht van van de engel ‘Akroma, ed een rode versie geen timeshift Akroma is echter ori Deze versie van kopie is van het onmiddellijke on’, de omdat ze geen kaarten zijn ‘Damnati een Andere beruchte reaker’, of God’, ‘Groundb versie van ‘Wrath Vow’, een groene Lightning, ‘Utopia versie van Ball t Hero’. ‘Crovax, Ascendan van ‘Pacifism’ en

Spelmechanismen

dat in Tim spelmechanisme ‘Morph’, het blauwe kelijk gere ceerd, was oorspron werd geïntrodu identiteit in Om de blauwe voor Planar Chaos. echter naar d het mechanisme versterken werd heid van het th Door de aanwezig dez set verplaatst. echter ook in speelt morph ‘Ixidor’s Legacy’ split cards nog ook je Verder vind belangrijke rol. color split c vorm: de ‘same maar in een nieuwe

Booster packs

niet één, boosters bevatten Planar Chaos is eenv De reden hiervoor timeshifted kaarten. enkel r timeshifted kaarten de Time Spiral nu volledig nieu waren, vind je oudere kaarten ack zijn tim s in ieder boosterp Drie common een time vervangen door is on één uncomm 3:1. Uit v De ratio is hier of uncommon. zeldzame times één d kaa haal je dus gemiddel één gewone common o Hiernaast werd , uncomm kaart die common door een foil één booster mogelijk om in zijn. Het is dus en e een timeshifted vinden: een normale, vind je in en fat packs starters, boosters Rebirth (groe ks: Rituals of vier themadec Ixidor’s Leg zwart), (rood, Unraveling Mind (rood, wit). Endless March

Boomgaard

29 Nieuws Nieuws Nieuws 30 Beurs- en tornooikalender

Battlelore lagen in Epische veldskleedje een fantasy

pel van de het hoefgetrap ters en grond onder dreunt de ën zwaardvech es compagnie Bij dageraad wezen positi rie. Tientallen de hen toege zware cavale mistflarden zorgvuldig de laatste ers nemen boogschutt n. Doorheen ere eer en n de range “Voor meerd rs stem. in en sluite luide dappere krijge plots een Honderden weerklinkt tegemoet. mannen!” vijand aarts de glorie… Voorw sverachting ware dood stormen met

ADV.indd 1

07-02-2007 15:52:51

oncept

spelc Uitgekiend

je ook deze site vind re.com. Op ontwerpen. www.battlelo avonturen vind je op je zelfs eigen io’s en kan nieuwe scenar

voor stap geleden Battlore stap een half jaar ore begon en het ore niet alleen ‘Cleopatra l van Battlel met Battlel kaartje in volledig Het verhaa r introduceert , maar een uitgever Days rend ‘big foot’ Days of Wonde ellen, twee spelers met een intrige cten’ van spellen de immense van bordsp spel voor van de archite bleek dat een nieuw aspecten bevat y. genootschap giant’, maanden later ncept dat zelf rolepla Pas enkele van een ‘hill spellen en nieuw spelco of Wonder. als verzamelkaart afkomstig was jaar llen, kaartje r vorig op dit miniatuurspe in je dat in oktobe voetafdruk els die je tionele figuurt id aan spelreg veelhe io duurt het eerste promo d. t een Elk scenar geïntroduceer Hierdoor ontstaa ontdekken. sche teaser werd stappen kunt met de histori er op het io toen illende scenar en versch eerste effect niet voor een eerste uurtje en het er meteen c miste zijn uitstekend lore’ werd ongeveer een leent zich De marketingtru worden er een over ‘Battle voor het Agincourt blog versch de scenario’s veldslag bij spel. Hier werd internet een in de volgen magie of ‘lore’ dit nieuwe e fantasy versie making. Pas speelt ook uleerd over en leeuws kennis d gespec druk ore een midde geïntroduceer Commands ijk dat Battlel fantasy figuren Richard Borg’s rol. eerst duidel twikkelaar en C&C belangrijker van spelon een steeds Memoir ’44 illende zou worden (Battle Cry, zou 50 n de versch spelsysteem De speldoos starten moete worden & Colors os uitgebreider. je kunt het bord Wonder speldo maar dan veel Vooraleer nheden op bossen, ard Days of Ancients), . Het n en legeree waterlopen, n dan de standa spelmateriaal je heuvels, landschappe plaatsen % hoger worde worden met de vlakte vind en heilige een regelboek, volgestouwd geplaatst. Naast , machtcirkels en letterlijk 210 miniaturen, . Eenmaal 46 laatsen dan bord, meer zo en beïnvloeden bastions, schuilp opvouwbaar basisspel bevat n van eenhed , 48 driedelig beginnen. In de mogelijkhede ioboek, een , 60 lore kaarten is, kan de strijd die n. rug aarten de een scenar achter 60 bevelk fiches, n legereenhede lore master terreintegels, de voorbereiding je verschillende soorte en il sheets’, 24 zeshoekige s, cavalerie el vind ‘War Counc hutter twee basissp , het zijn boogsc tokens. , behalve regelkaarten voorkomende vier figuren en een tiental De meest kt d bestaat uit 12 dobbelstenen ore eenheid beschi rs. Elke eenhei mei zal Battlel zwaardvechte drie telt. Iedere n van basisspel. Vanaf ie die er slechts met talrijke de mogelijkhede niet bij dit uld geeft cavaler echter de Hij er aangev r. blijft Het worden vaandeldrage of andere standing’. Wanne tijdstippen , creaturen altijd over een ‘the last man op geregelde ende kaarten eriode aan en is tevens zoals bijkom ie en de kerstp de eenheid uitbreidingen zomervakant informatie heden. In de iesets. Meer expans spelbenodigd ook twee grotere verschijnen

plukken Samen fruit

gaard met vier mooie boom n is er een hele peren, kerse In onze tuin rijpe appels, Je vindt er te worden. fruitbomen. om geplukt die klaar zijn op de loer om raaf en pruimen le zit er een bruta . Toch zijn mijn Maar meestal stelen te ons rnijen van fruitmandje al deze lekke . Met elk een ik niet bang leegplukken vriendjes en fruitbomen zullen we de r goed bij de hand moeten echte wegjagen. We Help je mee? en de raaf jes te vullen. om de mand samenwerken

de puzzel plukken voor al het fruit s wint de en volledig is, ander zo aanmoedigen van de raaf spelers elkaar l als Algauw zullen de raaf’. Voora gulzige raaf. , van ‘wij tegen rd zien de ht in termen ort mag kiezen e, grote spelbo en zijn fruitso wordt er gedac andje gooit van het stevig moet je t, beste keuze fruitm ouwen begin een spel ggen wat de het een speler Bij het openv omen. Voor oor het iedere met elkaar overle grote fruitb leggen. Als n de spelers mogelijk, waard s boom kunne spelers vier keuze juiste kersen en s fruit in de zijn er weinig en fascinerend peren, rode is. Daarbuiten s een heel leuk de houten stukje appels, gele n speler e krijge ngste s groen met allerjo Alle speler zelfs voor de boom vol hangt nen worden. gooien om en kan er begon te leggen en spel is. paarse pruim elde fruit in vier kleurvakken om het verzam een mandje . Hierop staan versies orten. Als één een dobbelsteen Verschillende beurten met n van de fruitso dien een stuk fruit nkomstige kleure in 1986. Sinds in de overee uitgegeven , mag de speler n doos, voor het eerst n gegooid wordt je leggen. Als werd in een blikke mand kleure spel deze haar Het of van op de markt zijn keuze ook een versie een miniversie nemen en in n fruit naar kwam er ook van die kleur el werd. Er kwam je twee stukke het een of mag lust groot is en een goed reissp je gooit, waardoor het rd 70 x 70cm zijn dat je graag je een mand n. menten ij het spelbo een stuk fruit hange evene waarb en kan en boom Dat de op de markt Voor beurz plukken. vruchten in n boom en vloerspel werd. an nog veel grote houte aldus een leuk fruitsoort waarv waarbij een XXL-versie maken. is er ook een levensechter nog spel het een grasmat Gulzige raaf van de afbeelding rd staat echter en puzzelstukk n van het spelbo Beoordeling In het midde worden er negen iaal met de mooie mater raaf. Bovendien een speler spelregels en een hongerige het bord. Als stuk rs leren zijn eenvoudige gelegd naast mag hij geen spelers. Spele Dit spel is door op een stapel allerkleinste van de raaf gooit, hun fijne de afbeelding ikt voor de de afbeelding op en oefenen gesch t lsteen lstuk uiters dobbe herkennen je hij een puzze vormen mee in slagen om maar moet n en in het mand n er samen er kleuren en ten te neme fruit nemen, moete s en vruch n speler oploss de houte leggen. De fruit en het motoriek door van de raaf eggen van het Ook het klaarl heel aantrekkelijk te plaatsen. maken dit spel l van de raaf van de puzze voor peuters. i aamhe eid en duurz levensechth te is wegens zijn s. De vruch Het materiaal kleinste speler e ikt voor de wel moet uitkijk uitermate gesch waardoor je en niet al te groot, is extra groot zijn echter aan h De dobbelsteen onent evaar. comp voor inslikg een actieve sky jes vullen geeft tegen de raaf ‘echte’ mand liese Farkaschov s samen spelen ten hoeven Spelauteur: Anne zien alle speler g. De kleins spel. Aange belan van es niet ie winnen Een goed famili individueel Spelevaluat broer of zus. we Interactie zen van grote eemt naar de niet te verlie spelers meen de jongste Tactiek toejuichen. Herspeelbaarheid zoals dit, dat alleen maar , kunnen we 8,5 lexiteit nt voor bordspellen

s Fruitmandje

nieuwe spel een heel Zij geven het r en een dief. een prieste de en verovert dimensie. rijk. Je d vernietigd gde n zeer belang , is de eenhei eerst het gevraa en l van de troepe hij wordt gedood speler die het zijn. Dwerg ook het moree een punt. De al of angstig Naast lore is die zich tegenstander wint het spel. n moedig, norma e eenheden en verovert, eenheden kunne ook gewon moedig. aantal banier maar en zijn g, en en moedi nde eenhed n ook kobold zijn altijd dellijk twee bevrie naast mense eenheid onmid eentje paniek eerd zien door el vind je een haar van in geflank basissp n, die aanval In het grote spin dingen Angstige troepe n kunnen een hebt zelfs een stige uitbrei ffers eisen. Deze troepe dwergen. Je d terug naar zelf slachto s. In toekom en duceer verlies tander tegens ren geïntro beantwoorden zich bij een grotere zaait bij de rassen en creatu en, trekken dan weer een nog veel meer tal’. zoals de kobold ren en hebben worden er ‘earth elemen Ook creatu linies. Kobold met velen. giant’ en een hun eigen de dapperder zoals de ‘hill gooien en aart’ die eid en zijn rotsen ‘bevelk ssnelh reus een de aanval van kan d het spelen . krachten. Zo op het slagvel urt begint met hebben eigen gevangen nemen Een spelbe er in actie komen d in haar web m. Deze l eenheden spin een eenhei en een centru aangeeft hoevee n. in twee flanken n daarna vechte erdeeld is dat onderv atst en kunne elstenen n eerst verpla gevechtsdobb Beoordeling eenheden worde een aantal erkt en de deze Op wordt uitgew e. ten gevech aanvalssterkt kleinste details Tijdens de is van de veel weg van racht, is tot in de spel heeft afhankelijk wordt aangeb Battlelore stuk mooi. Het gegooid dat schade die moet regels een is heel erg staat de eenheid zich vormgeving de vele nieuwe je een dobbelstenen aangevallen een maar is door kent, ontdek en of de lstenen ook Memoir ’44, mooi al je de regels de bonusslagen je op de dobbe teem is ook Maar eenma Hiernaast vind complexer. Het hele spelsys terugtrekken. bepalende en vlot spel. t heeft een . toegankelijk enkel elemen ‘lore token’ he zetten en erd en geen af van je tactisc uitgebalance hangt . kaarten Toch of verlies van je lore invloed. Winst toeval nt uitspelen Lore arische dus van het juiste mome he of legend het op het lstenen – en getallen l voor magisc van de dobbe een vuurba van de grote verzamelnaam is de impact oproepen, Door de wet Lore is de t. van creaturen rend zwaar. lore kan je g wel wat beperk en,… De kracht – vaak frustre acties. Via extra kracht de hele veldsla van een eenheden het geluk in introductie krijgen de wordt n, met de prijs afvure keer je klaar voor gbaar en ook je voor de eerste je ands verkrij knie hebt, ben lore ontdek bedrag heb in het Nederl dit onder de dit bestaat uit niet je is al aad Voor Het spel je is vrij stevig. l’. Deze krijgsr tovenaar. Eenma tovenaar, speldozen vind er 70 euro de ‘war counci krijger, een van ongeve el. In de meeste op de finale stap: ebber, een echter snel alleen het basissp s’: een bevelh euvel los je bovendien in de n zitten. Dit vijf ‘lore master vervolgens die geboge te gooien, ze ook figuren in kokend water te dompelen. water onder door de figuren en in koud zetten Borg te d juiste vorm teurs: Richar

5

Comp

Redactiepu

Spelau

Spelevaluatie Tacktiek t Complexitei

15 minuten

Interactie

rheid Herspeelbaa t Redactiepun

vanaf 12 jaar

9 2 spelers

11

vanaf 3 jaar

2-4 spelers

Reversi

Shogun

Oorlogsspel met een Aziatisch tintje

Een klassiek abstract tweepersoonsspel

Het is een ongeschreven regel dat spellenklassiekers vroeg of laat hun weg terugvinden naar het grote publiek via een heruitgave. Ook het uitmuntende ‘Wallenstein’, dat tegenwoordig fel begeerd is bij verzamelaars, was hetzelfde lot beschoren. Het spel kreeg met Shogun echter een waardige opvolger. De grafici kregen voor de opvolger carte blanche en het spel onderging een ware metamorfose met als thema de mysterieuze en intrigerende wereld van shoguns ten tijde van het feodale Japan. Het spelsysteem zelf bleef - op een paar details na - ongewijzigd.

Dobbeltoren Hoewel vele spelers afhaken na het lezen van de soms moeilijke en uitgebreide spelregels, werd Wallenstein in 2002 een onverhoopt succes. Het spel wist de Duitse 30-jarige oorlog immers in een aangenaam en zeer toegankelijk concept te gieten. Vooral de dobbeltoren waarin gevechten met één worp werden beslist, sprong in het oog (voor de liefhebbers: de primeur voor deze toren was voor het spel (‘Im Zeichen des Kreuzes’). Ook in Shogun zorgt dit spelelement voor een snelle en logische afwikkeling van de gevechten. In een veldslag gooi je alle betrokken legers ineens in de toren waarin zich een aantal horizontale vakjes bevinden. Hierdoor komen er enkele legers in de toren vast te zitten terwijl de rest er weer uitrolt. De betrokken spelers verwijderen elk een evenredig aantal legers totdat de legers van één speler uitgeput zijn. De andere speler wint de strijd en plaatst zijn overblijvende legers in de aangevallen regio. De blokjes die vastzitten, kunnen later in het spel nog naar buiten rollen bij volgende gevechten. Dit systeem is minder frustrerend dan een systeem met echte dobbelstenen. Naast de toren vinden we in de speldoos ook een prachtig dubbelzijdig spelbord, een hele hoop kubusjes, schatkisten, overzichtskaarten, een verscheidenheid aan fiches en een

Toen Ravensburger onlangs het denkspel ‘Reversi’ in zijn ‘Klassiker serie’ in een nieuw kleedje stak, leek het ons tijd dit oeroude spelconcept onder de loep te nemen. Het spelprincipe werd in 1870 voor het eerst geïntroduceerd in ‘The Game of Annexation’ van John W. Mollet. In 1893 verscheen Reversi voor het eerst bij Ravensburger. Toen werd nog een klassiek schaakbord als speelbord gebruikt. Pas in 1968 werd een eigen kunststof speelbord ontwikkeld, wat nu nog steeds gebruikt wordt. In 1972 patenteerde de Japanner Goro Hasegawa een wat aangepaste versie als ‘Othello’. dek kaarten. Het spelmateriaal is hierdoor uitmuntend, maar is het spel dat ook?

Acht seizoenen Shogun verloopt, net als zijn voorganger, over twee afzonderlijke jaren. Elk jaar wordt opgedeeld in vier beurten of seizoenen. In de lente, zomer en herfst voeren de spelers acties uit, tijdens de winter worden punten verdiend. Deze punten verdien je door regio’s te controleren, tempels te bezitten en de meerderheid van tempelsoorten in de provincies te hebben. Wie de meeste punten verdient, wint het spel. Bij het begin van elke beurt worden de spelersvolgorde en enkele privileges bepaald via opbod. Pas hierna komen we bij het hart van het spel. Hierbij plaatst iedere speler telkens een van zijn of haar regiokaarten bedekt op 1 van 10 beschikbare acties waarmee je rijst of belastingen kunt innen, tempels kunt bouwen, regio’s kunt aanvallen of extra legers kunt plaatsen. Elke actie wordt enkel afgehandeld in die regio die je in dit vak plaatst. De volgorde van de acties staat bovendien slechts gedeeltelijk vast. Vijf van de tien acties liggen nog verborgen. Kies je ervoor om belastingen te innen in een regio waar er risico is op een boerenopstand? Val je aan vanuit het noorden aan of is het eerder opportuun om je gedekt te houden? Steeds moet je keuzes maken en anticiperen op de acties van anderen.

Spelverloop Reversi wordt gespeeld op een 8x8-bord. Beide spelers beschikken elk over 32 dubbelzijdige schijven. De ene zijde is goud, de andere zijde zwart. De spelers spreken af met welke kleur ze spelen. Bij de start van het spel liggen centraal twee gouden en twee zwarte schijven. Oorspronkelijk lagen twee schijven van eenzelfde kleur naast elkaar. In de meest recente editie besloot Ravensburger echter om de kruisvormige startopstelling van Othello te gebruiken. Wie aan de beurt is, moet één schijf zo op het speelbord plaatsen dat tussen zijn geplaatste schijf en een reeds eerder gespeelde eigen schijf minstens één schijf van de andere kleur aanwezig is. Deze andere schijven worden dan omgedraaid naar de eigen kleur. Je moet dus voortdurend insluiten en de ingesloten schijven naar je eigen kleur omdraaien. Hierbij moet in alle mogelijke richtingen gekeken worden vanuit de pas geplaatste schijf. Wie niet kan plaatsen, moet een beurt overslaan. Het spel eindigt als ofwel alle 64 velden bezet zijn of als geen enkele speler nog een zet kan doen. Diegene die op het einde de meeste schijven in zijn kleur telt, is de winnaar. De hoekvelden zijn heel belangrijk. Zij kunnen niet meer worden ingesloten. Wie de hoeken bezit, verovert de

Beoordeling

Spelauteur: Dirk Henn

Spelevaluatie Tactiek

Interactie

Complexiteit

Herspeelbaarheid Redactiepunt

6

90-120 minuten

vanaf 12 jaar

9 3-5 spelers

Net zoals Wallenstein is Shogun opnieuw een schitterend spel voor wie van de iets moeilijkere, tactische spellen houdt. Het thema en de kleine veranderingen in het oorspronkelijke concept, zoals het bieden op de spelersvolgorde en de zeeroutes die randgebieden verbinden, dragen bij tot de speelbaarheid en voegen een snuifje uitdaging toe aan het concept. Shogun is hierdoor een heel open en toegankelijk spel met heel wat spankracht dat zeker niet zou misstaan in heel wat spellenkasten.

aanliggende zijden en daardoor ook andere schijven. De vier velden net voor de hoeken moet je vermijden. Als je die zelf bezet, kan je tegenstander meteen de hoek pakken. De meeste spelers proberen ook zo lang mogelijk binnen het centrale 5x5 vierkant te blijven.

Varianten In alle oudere edities van Ravensburger mogen geen schijven omgedraaid worden in meerdere rijen tegelijk. De speler die aan de beurt is, kan er maar eentje uitkiezen. In deze editie wordt die spelregel als kinderversie geïntroduceerd. Goliath bedacht met ‘Rolit’ een variant waarbij ook drie of vier spelers het spel kunnen spelen. De nieuwste versie bevat ook 24 extra kartonnen schijven voor een solovariant die bedacht werd door Reiner Knizia. Deze 24 blauwe schijven worden vooraf in een bepaald patroon op het speelbord geplaatst. De speler gebruikt beide zijden van de normale schijven om andere schijven in te sluiten en om te draaien. Maar telkens zo’n blauwe speelschijf horizontaal of verticaal grenst aan de net geplaatste schijf, mag je die omdraaien. Ze tonen nu een getal van 1 tot 10. Deze getalschijven mogen nu ook ingesloten worden en verdwijnen dan van het speelbord. In de basisversie van deze solitair probeer je zoveel mogelijk getalschijfjes te pakken. In de versie voor gevorderden probeer je de getallenschijven in opklimmende volgorde te bemachtigen en bereken je dan de som van de gewonnen schijven.

Beoordeling Spelauteurs: Lewis Waterman & John Mollet Spelauteur:

Spelevaluatie Tactiek

Interactie

Complexiteit

Herspeelbaarheid Redactiepunt

20-30 minuten

vanaf 8 jaar

8

Reversi bekoort door zijn eenvoud, zijn relatief korte speelduur en zijn hoge herspeelbaarheidsfactor. Het heeft zijn plaats binnen de abstracte bordspellen voor twee personen meer dan opgeëist. Honderden websites, software voor zowel computers als mobieltjes, federaties, clubs als kampioenschappen bewijzen dat deze speciale editie terecht een klassieker mag genoemd worden.

1-2 spelers 7

Hermagor

De Val van Rome

Handel drijven in de middeleeuwen

De krijgers van Catan

In een koninkrijk hier ver vandaan, ligt de welvarende middeleeuwse stad Hermagor. De stad is vooral gekend voor zijn bloeiende handel en zijn grote markt waar je de meest exotische goederen kunt vinden zoals boeken, wapens, relikwieën, drakeneieren en dergelijke meer. Op winst beluste handelaars schuimen er wekelijks de markt af om goederen voor een zacht prijsje op te kopen en ze later aan de omliggende dorpen met zoveel mogelijk winst te verkopen. Maar de concurrentie is groot en ook de wegentol is een grote verliespost. Wie kroont zich tot de meest gewiekste koopman?

Sinds het spel tien jaar geleden werd gelanceerd, groeide ‘De Kolonisten van Catan’ uit tot een succesverhaal binnen de wereld van de bordspellen. De basiseditie veroverde op relatief korte termijn de harten van heel wat mensen die tot dan toe nog weinig of niets over bordspellen wisten. Zoals dat tegenwoordig bij elke goede hype het geval is, lieten de uitbreidingen en varianten niet lang op zich wachten. De jongste telg uit deze Catan-familie is het historische avontuur: ‘De Val van Rome’.

De Limes

Plunderen en veroveren

De Val van Rome kan je spelen zonder het basisspel. Op het vaste spelbord is West-Europa verdeeld in de typische zeshoekige velden met weilanden, akkers, wouden en bergen. Op sommige driesprongen liggen Romeinse steden die verdedigd worden door een wisselend aantal torens. Aan de ‘Limes’, de noordgrens van het Romeinse Rijk, krijgt iedere speler één ruiterstam en één krijgerstam. Via veldwegen of waterwegen rukken ze op naar de Romeinse nederzettingen die ze plunderen en/of veroveren. Het spel verloopt over een aantal ronden die elk bestaan uit vier fasen. In de eerste fase wordt er vier maal gedobbeld om te bepalen welke gebieden graan, erts, paarden of runderen opleveren. Staat een van je stammen aan een driesprong van dergelijke gebieden, dan ontvang je de bijhorende grondstoffen. In de tweede fase kan je handelen en bouwen. In tegenstelling tot het basisspel leg je geen dorpen, straten of steden aan, maar versterk je je stammen met ruiters, voetvolk of huifkarren. De sterkte van je stammen bepaalt immers welke steden je kunt plunderen of veroveren. Je kunt natuurlijk handel drijven met de andere spelers, maar de grondstoffen zijn meestal erg schaars waardoor niemand graag iets uit handen geeft.

Spelauteur: Klaus Teuber

Spelevaluatie Tactiek

Interactie

Complexiteit

Herspeelbaarheid Redactiepunt

60-90 minuten 8

vanaf 10 jaar

7

3-4 spelers

Fase drie en vier vormen de kern van het spel. In deze fasen gaan je ruiters en krijgers op trektocht en plunderen of veroveren ze steden. Een stam plundert een stad als het aantal ruiters of krijgers minstens even groot is als het aantal torens die de stad beschermen. Als beloning ontvang je grondstoffen, goud of ontwikkelingskaarten die op de achterzijde van de stadsfiche vermeld staan. De stadsfiche zelf leg je op het veld van je stam. Wie voldoende steden heeft geplunderd (minstens één stad uit drie verschillende provincies) kan een stad veroveren. Als een speler hierin slaagt, plaatst hij op deze stad een huifkar van zijn volk. Let op: een stam die een stad verovert, kan later niet meer op plundertocht. Deze stam kan enkel nog zijn rijk uitbreiden door aangrenzende steden te veroveren. Het veroveren van een stad kost bovendien handenvol krijgers, ruiters of huifkarren. Gelukkig ontvang je ook grondstoffen voor gedobbelde gebieden die aan je steden grenzen. Elke veroverde stad levert één punt op. Via speciale kaarten en ontwikkelingskaarten verdien je extra overwinningspunten. Wie het eerst tien punten behaalt, wint het spel.

De markt

Handelsstations en productiegebouwen

Het grote spelbord is onderverdeeld in drie delen. De grootste ruimte wordt ingenomen door een landkaart waarop de drie hertogdommen rondom de stad Hermagor staan. Op deze kaart vind je tal van dorpen waar je bepaalde goederen kunt verkopen. De dorpen zijn met elkaar verbonden via wegen waarvoor je tol moet betalen. Natuurlijk is de tol afhankelijk van het soort weg en is de hoofdweg, die door de stad Hermagor, duurder. Verschillende dorpen vormen samen een regio waarin zich één of meerdere productiegebouwen of edelensymbolen bevinden. Naast deze landkaart vind je op het spelbord ook een prijzentabel en de markt.

Na het verdelen van de goederen proberen spelers hun goederen met winst te verkopen in de dorpen. In deze fase zijn er verschillende acties mogelijk: reizen en verkopen, enkel reizen (waarbij je slechts de helft van de tolkosten moet betalen), verkopen en passen. Een goed kan je verkopen in een dorp dat dit vraagt. Je krijgt hiervoor een som die aangegeven wordt op de prijzentabel. Hierna plaats je in dit dorp een handelsstation.

Afhankelijk van het aantal spelers worden vier of vijf ronden gespeeld. Bij de start van iedere ronde wordt een fiche getrokken die aangeeft hoeveel acties de spelers kunnen uitvoeren. Daarna volgt het verhandelen van de goederen op de markt. Uit een zakje worden tegels met goederen of speciale acties op de marktkramen gelegd. Vervolgens plaatst elke speler om beurten vier handelaars op strategische plaatsen op de markt. De positie van deze handelaars bepaalt niet alleen welke goederenfiches je bemachtigt, maar ook hoeveel geld je verdient. Het is de belangrijkste fase van het spel en vaak ontstaat er heel wat commotie als spelers elkaar het licht in de ogen niet gunnen.

Indien een speler een handelsstation heeft in alle dorpen van een bepaalde regio, mag hij een productiegebouw bouwen. Dit gebouw levert onmiddellijk geld op, maar ook op het einde kan je er een smak geld mee verdienen. Nadat iedere speler al zijn acties heeft uitgevoerd, begint de volgende ronde. Na de laatste ronde volgt de eindtelling. Spelers krijgen, afhankelijk van de prijslijst, de waarde van hun productiegebouwen uitgekeerd. Tevens krijgen de spelers met de meeste handelsstations op de hoofdweg een briefje van vijf en moeten de spelers met de minste stations op deze route geld inleveren. Ten slotte vermenigvuldigt elke speler het aantal handelsstations in de provincie waar hij er het minste heeft staan met drie en neemt hij of zij deze som van de bank. Wie hierna het meeste geld bezit, wint het spel.

Beoordeling

Beoordeling

Voor het eerst stapten de ontwerpers af van de karakteristieke zonsondergang op de speldoos. In ruil krijg je een knappe verpakking met mooi spelmateriaal en duidelijke spelregels. In het spel zelf vind je slechts weinig overeenkomsten met het basisspel. Het handelen vormt bovendien niet de kern van het spel. Toch is ook deze variant een tactisch spel met voldoende diepgang. Bij aanvang komt het spel eerder traag op gang omdat elke speler eerst zijn stammen moet versterken. Maar van zodra een speler een stad verovert en een rijk sticht, komt het spel in een stroomversnelling terecht. De Val van Rome is geen topper zoals zijn oudere broer, maar voor de liefhebbers zeker een leuke afwisseling van het basisconcept.

Zowel de spelregels als het spelbord hebben een verouderde opmaak. Maar het spel zelf maakt veel goed. Vooral tactische spelers zullen het concept appreciëren. Bij iedere actie moet je het einddoel voor ogen houden en op tal van zaken letten: producten voor zoveel mogelijk geld verkopen, je handelsstations gelijkmatig verspreiden, productiegebouwen bouwen, de reiskosten beperken,… Vooral het ingenieuze systeem van de marktfase is zeer belangrijk en zorgt voor heel wat interactie. Wie veel marktfiches heeft, kan immers beter plannen en wie de juiste fiches heeft, kan regio’s voltooien.

Spelauteur: Emanuele Ornella

Spelevaluatie Tactiek

Interactie

Complexiteit

Herspeelbaarheid Redactiepunt

90-120 minuten

vanaf 12 jaar

7,5

2-5 spelers 9

Battlelore

Epische veldslagen in een fantasy kleedje Bij dageraad dreunt de grond onder het hoefgetrappel van de zware cavalerie. Tientallen compagnieën zwaardvechters en boogschutters nemen zorgvuldig de hen toegewezen posities in en sluiten de rangen. Doorheen de laatste mistflarden weerklinkt plots een luide stem. “Voor meerdere eer en glorie… Voorwaarts mannen!” Honderden dappere krijgers stormen met ware doodsverachting de vijand tegemoet.

Uitgekiend spelconcept Het verhaal van Battlelore begon een half jaar geleden met een intrigerend ‘big foot’ kaartje in ‘Cleopatra en het genootschap van de architecten’ van spellenuitgever Days of Wonder. Pas enkele maanden later bleek dat de immense voetafdruk op dit kaartje afkomstig was van een ‘hill giant’, het eerste promotionele figuurtje dat in oktober vorig jaar als teaser werd geïntroduceerd. De marketingtruc miste zijn effect niet en toen er op het internet een blog verscheen over ‘Battlelore’ werd er meteen druk gespeculeerd over dit nieuwe spel. Hier werd voor het eerst duidelijk dat Battlelore een middeleeuwse fantasy versie zou worden van spelontwikkelaar Richard Borg’s Commands & Colors spelsysteem (Battle Cry, Memoir ’44 en C&C Ancients), maar dan veel uitgebreider. De speldoos zou 50 % hoger worden dan de standaard Days of Wonder speldoos en letterlijk volgestouwd worden met spelmateriaal. Het basisspel bevat zo meer dan 210 miniaturen, een regelboek, een scenarioboek, een driedelig opvouwbaar bord, 46 zeshoekige terreintegels, 60 bevelkaarten, 60 lore kaarten, 48 regelkaarten, twee ‘War Council sheets’, 24 lore master fiches, 12 dobbelstenen en een tiental tokens. Het blijft echter niet bij dit basisspel. Vanaf mei zal Battlelore op geregelde tijdstippen worden aangevuld met talrijke uitbreidingen zoals bijkomende kaarten, creaturen of andere spelbenodigdheden. In de zomervakantie en de kerstperiode verschijnen ook twee grotere expansiesets. Meer informatie

vind je op www.battlelore.com. Op deze site vind je ook nieuwe scenario’s en kan je zelfs eigen avonturen ontwerpen.

Battlore stap voor stap Days of Wonder introduceert met Battlelore niet alleen een nieuw spel voor twee spelers, maar een volledig nieuw spelconcept dat aspecten bevat van bordspellen, miniatuurspellen, verzamelkaartspellen en zelf roleplay. Hierdoor ontstaat een veelheid aan spelregels die je in verschillende stappen kunt ontdekken. Elk scenario duurt ongeveer een uurtje en het eerste scenario met de historische veldslag bij Agincourt leent zich uitstekend voor een eerste kennismaking. Pas in de volgende scenario’s worden er fantasy figuren geïntroduceerd en speelt ook magie of ‘lore’ een steeds belangrijker rol. Vooraleer je kunt starten moeten de verschillende landschappen en legereenheden op het bord worden geplaatst. Naast de vlakte vind je heuvels, waterlopen, bossen, bastions, schuilplaatsen, machtcirkels en heilige plaatsen die de mogelijkheden van eenheden beïnvloeden. Eenmaal de voorbereiding achter de rug is, kan de strijd beginnen. In het basisspel vind je verschillende soorten legereenheden. De meest voorkomende zijn boogschutters, cavalerie en zwaardvechters. Elke eenheid bestaat uit vier figuren, behalve de cavalerie die er slechts drie telt. Iedere eenheid beschikt altijd over een vaandeldrager. Hij geeft de mogelijkheden van de eenheid aan en is tevens ‘the last man standing’. Wanneer

hij wordt gedood, is de eenheid vernietigd en verovert de tegenstander een punt. De speler die het eerst het gevraagde aantal banieren verovert, wint het spel. In het basisspel vind je naast mensen ook kobolden en dwergen. Je hebt zelfs een grote spin die in haar eentje paniek zaait bij de tegenstanders. In toekomstige uitbreidingen worden er nog veel meer rassen en creaturen geïntroduceerd zoals de ‘hill giant’ en een ‘earth elemental’. Een spelbeurt begint met het spelen van een ‘bevelkaart’ die aangeeft hoeveel eenheden er in actie komen op het slagveld dat onderverdeeld is in twee flanken en een centrum. Deze eenheden worden eerst verplaatst en kunnen daarna vechten. Tijdens de gevechten wordt een aantal gevechtsdobbelstenen gegooid dat afhankelijk is van de aanvalssterkte. Op deze dobbelstenen staat de schade die wordt aangebracht, de bonusslagen en of de aangevallen eenheid zich moet terugtrekken. Hiernaast vind je op de dobbelstenen ook een ‘lore token’.

Lore Lore is de verzamelnaam voor magische of legendarische acties. Via lore kan je creaturen oproepen, een vuurbal afvuren, krijgen eenheden extra krachten,… De kracht van lore ontdek je voor de eerste keer met de introductie van een tovenaar. Eenmaal je dit onder de knie hebt, ben je klaar voor de finale stap: de ‘war council’. Deze krijgsraad bestaat uit vijf ‘lore masters’: een bevelhebber, een krijger, een tovenaar,

Spelauteur: Richard Borg

Spelevaluatie Tacktiek

Interactie

Complexiteit

Herspeelbaarheid Redactiepunt

60 minuten

vanaf 12 jaar

een priester en een dief. Zij geven het spel een heel nieuwe dimensie. Naast lore is ook het moreel van de troepen zeer belangrijk. Je eenheden kunnen moedig, normaal of angstig zijn. Dwergen zijn altijd moedig, maar ook gewone eenheden die zich geflankeerd zien door twee bevriende eenheden zijn moedig. Deze troepen kunnen een aanval van een eenheid onmiddellijk beantwoorden en zelf slachtoffers eisen. Angstige troepen, zoals de kobolden, trekken zich bij een verlies terug naar hun eigen linies. Kobolden hebben dan weer een grotere aanvalssnelheid en zijn dapperder met velen. Ook creaturen hebben eigen krachten. Zo kan de reus rotsen gooien en de spin een eenheid in haar web gevangen nemen.

Beoordeling Battlelore is tot in de kleinste details uitgewerkt en de vormgeving is heel erg mooi. Het spel heeft veel weg van Memoir ’44, maar is door de vele nieuwe regels een stuk complexer. Maar eenmaal je de regels kent, ontdek je een toegankelijk en vlot spel. Het hele spelsysteem is ook mooi uitgebalanceerd en geen enkel element heeft een bepalende invloed. Winst of verlies hangt af van je tactische zetten en het op het juiste moment uitspelen van je lore kaarten. Toch is de impact van de dobbelstenen – en dus van het toeval – vaak frustrerend zwaar. Door de wet van de grote getallen wordt het geluk in de hele veldslag wel wat beperkt. Het spel is niet in het Nederlands verkrijgbaar en ook de prijs van ongeveer 70 euro is vrij stevig. Voor dit bedrag heb je bovendien alleen het basisspel. In de meeste speldozen vind je ook figuren die gebogen zitten. Dit euvel los je echter snel op door de figuren in kokend water te gooien, ze vervolgens in de juiste vorm te zetten en in koud water onder te dompelen.

9 2 spelers

11

spellenclub in de kijker:

Ducosim

viert 30-jarig jubileum

SAN Op 11 november 2006 werd in Utrecht de stichting Spel Auteurs Nederland (SAN) opgericht. De vereniging wil zich inzetten voor de belangen van Nederlandse spelauteurs en streeft ernaar om uit te groeien tot het Nederlandse instituut dat alle kennis op het gebied van spelontwikkeling bundelt, van conceptontwikkeling en producttests tot en met toeleveranciers, producenten en uitgevers. Het belangrijkste element echter is de band tussen de spelauteurs onderling en die van de spelers met hun spellen.

Op zondag 26 november 2006 organiseerde de Belgische spellenvereniging Forum-Federatie voor de zevende keer de dag van het gezelschapsspel. Niet minder dan 1.508 spelers vonden hun weg naar ‘Spel 2006’, dat plaatsvond in evenementenhal ‘Den Boomgaard’ in Broechem (Ranst). Dit jaar zagen we naast heel wat doorwinterde spelers ook een massale belangstelling van gezinnen en families. Het spelen van een goed gezelschapsspel zit duidelijk in de lift en dat kunnen we alleen maar toejuichen.

Verborgen talent

Spelletjes spelen

Betrokken bij de stichting zijn Richard van Oostrum van Symbiose Games, Sabine Opstelten van Opstelten Speelgoed en Richard de Rijk van The Realm of Fantasy. Zij haalden de mosterd in het buitenland, waar dergelijke initiatieven al een tijdlang bestaan. “Naar ons idee zit er

In een ontspannen en gemoedelijke sfeer zwermden de bezoekers uit naar de tientallen speeltafels van de aanwezige spellenuitgevers. De nadruk lag zoals steeds op het spelen en de nieuwste spellentitels, werden dan ook met veel enthousiasme uitgeprobeerd. In vergelijking met de vorige edities was de speelruimte veel beter benut zodat je wel altijd een plaatsje vond om aan te schuiven. De ervaren organisatie slaagde er zo opnieuw in om hun initiatief naar een nog hoger niveau te tillen.

was niet zozeer de hoofdzaak, maar wel het naspelen en bestuderen van de veldslagen. Ducosim werd in 1976 opgericht, als afkorting voor ‘Dutch Conflict Simulation’, zodat de spelers van dit soort spellen met elkaar in contact konden komen via spelavonden en andere activiteiten. Al snel werden op deze bijeenkomsten ook andere spellen gespeeld zoals Diplomacy en Civilization. Nog later kwamen daar ook rollenspellen en verzamelkaartspellen bij en ontstond een nog bredere waaier van bordspellen.”

Spelotheek

Jubileumjaar 2007

Hiernaast werden ook de oudere spellen van de enorme spelotheek van Forum-Federatie in groten getale uitgeleend. En zelfs in de kinderhoek zagen we kinderen en ouders gretig met elkaar spelen. Tevens waren er enkele randevenementen aanwezig, zoals de mooie miniexpositie van het Speelgoedmuseum van Mechelen en uw eigenste Méllon. Wie er deze editie niet bij was, moet dit jaar op 25 november zeker langskomen. Spel 2007 wordt gegarandeerd opnieuw een aanrader.

Ondertussen is de naam Ducosim niet langer een afkorting maar eerder een begrip dat voor zich staat. De kleine spelvereniging groeide immers uit tot een algemene spelvereniging die het spelen van spellen promoot en daarbij kleinere lokale verenigingen ondersteunt.

in Nederland en Vlaanderen behoorlijk wat verborgen talent”, vertelt Sabine Opstelten. “Met onze stichting hopen we die pareltjes op te duiken voor de spellenwereld.”

Auteursplatform “San wil een platform vormen voor spelauteurs in de

meest brede zin van het woord. Het heeft tot doel de herkenbaarheid en de bekendheid van Nederlands(talig)e spelauteurs te vergroten. Zo willen we informatie uitwisselen over het complete traject van een spelconcept, naar productie en uitgave van nieuwe spellen. Ook het op de markt brengen van spellen willen we inhoudelijk ondersteunen en begeleiden. In dit kader willen we spelsessies en testavonden organiseren voor het uittesten van spelconcepten. Verder gaan we ook een prijs in het leven roepen om nieuw talent te stimuleren.”

Spelevaluatie

12

Spel 2006

Ducosim is de grootste spelvereniging van Nederland. Ze telt ondertussen zo’n 700 leden en is het beste gekend voor haar beurzen en haar magazine ‘Spel!’. Via deze middelen communiceert de vereniging over bordspellen, rollenspellen, verzamelspellen en wargames. De oorsprong van Ducosim, dat tijdens dit verenigingsjaar overigens zijn dertigjarige jubileum viert, ligt bij het laatste type spellen: de wargames of ‘conflictsimulaties’.

Spelevaluatie

Bestuderen van veldslagen In het begin van de jaren ’70 maakte een specifiek speltype zijn intrede in Nederland: de conflictsimulaties, spellen waarin je belangrijke gebeurtenissen uit onze geschiedenis naspeelt. “Dit gebeurde op een speelveld met papieren fiches en uitgebreide, diepgravende regels”, zegt voorzitter Roland Offereins. “Winnen

“Je kunt ons vandaag moeilijk beschouwen als een reguliere spellenclub”, licht Roland Offereins toe. “We organiseren

bijvoorbeeld geen spellenavonden meer of andere losse ledenactiviteiten. Alle aandacht gaat naar onze beurzen, die vier maal per jaar plaatsvinden in de Jaarbeurs in Utrecht, en het magazine Spel! dat ook vier keer per jaar verschijnt. Aangezien ons verenigingsjaar loopt van juli 2006 tot juni 2007 vieren we dit jaar overigens ons 30-jarig jubileum. Bovendien is ook Spel! aan zijn tiende jaargang toe. Daarom wordt tijdens de beurzen van dit verenigingsjaar telkens één van onze spellenthema’s centraal gesteld en verschijnt er ook een speciale beurseditie van Spel! die meer aandacht besteedt aan de spellengroep in kwestie.”

Veiling De Ducosim-beurzen zijn zowel bestemd voor leden, die gratis toegang krijgen, als niet-leden en trekken telkens zo’n 500 bezoekers. Er vinden tornooien plaats en demonstraties van nieuwe spellen. Elk jaar vindt er ook een bordspellenveiling plaats, die dit jaar plaatsvond op zaterdag 17 februari. Op deze veiling kan iedereen terecht met oudere spellen die dan verkocht worden aan het aanwezige publiek. “Via deze beurzen willen we in de eerste plaats het

spelgebeuren promoten in Nederland. Dit is ook het doel van Spel!. Hierin plaatsen we spelrecensies voor beginnende en gevorderde spelers, maar ook achtergrondinformatie, interviews en andere wetenswaardigheden. Dit magazine is ooit gestart als een semi-commercieel samenwerkingsproject tussen Ducosim en PS-Games, dat vooral een podium wilde bieden aan Magic: The Gathering. Het blad steunde echter op vrijwilligerswerk en al snel bleek dit niet haalbaar. Lange tijd leek er geen vervolg te komen op het blad, tot Han Heidema zich aandiende als nieuwe hoofdredacteur, samen met een aantal mensen die hem wilden ondersteunen. Sinds 1996 staat Spel! al tien jaar stevig in zijn schoenen, en in de toekomst willen we dit alleen maar verder bestendigen!”

13

blik in het archief:

Risk Variaties op een bekend oorlogsspel

In de laatste decennia groeide Risk uit tot één van de meest gespeelde oorlogsspellen van het moment. Het spel zoals we het vandaag kennen, heeft echter een zeer lange voorgeschiedenis. In 1957 bedacht de Fransman Albert Lamorisse het spel ‘La Conquête du Monde’. Dit spel werd in 1959 in de USA uitgebracht door Parker onder de naam ‘Risk Continental Game’ dat later evolueerde naar het moderne Risk, waarvan de spelregels door zo goed als iedereen gekend zijn. Hiernaast werd Risk doorheen de jaren dikwijls aangepast en ontstonden enkele merkwaardige varianten.

1959 - Risk Continental Game

1986 - Castle Risk

Het doel in deze eerste editie is om als eerste alle 42 gebieden te veroveren. De startlegers worden met gebiedskaarten geplaatst. Elke speler mag tijdens zijn beurt legers versterken, aanvallen, gebieden veroveren en één gebiedskaart bijnemen. Deze kaarten geven recht op extra legers. De eerste speler die een set inlevert, ontvangt vier legers, de tweede speler zes legers, de derde acht, de volgende 10-12-15-20-... (telkens het volgende vijfvoud).

Alhoewel deze variant gespeeld wordt op de kaart van Europa, werd deze versie merkwaardig genoeg nooit in Europa verkocht. De spelregels wijken serieus af van het basisspel. Elk imperium bezit een hoofdstad (met mooi kasteel) en wie deze verliest, ligt uit het spel. Wie als laatste nog een kasteel bezit, wint.

1976-2004 – Risk In de jaren ’70 werden in Europa de beruchte geheime opdrachtkaarten geïntroduceerd. Ook de wijze waarop spelers nieuwe legers verkrijgen, werd gewijzigd: het aantal extra legers wordt nu bepaald door de grootte van het bezette gebied, de exclusieve macht over een continent en/of het ingeven van een combinatie van drie RISK-kaarten. In de meest recente uitgave 2004 keert men terug naar de oorspronkelijke versie. De spelers moeten opnieuw alle 42 gebieden veroveren en de voorwaarden om extra legers te verwerven lijken weer op die van 1959. In de variant ‘Opdracht Risk’ krijgt elke speler bij de start vier verschillende opdrachten in stijgende moeilijkheidsgraad. Wie een opdracht vervult, probeert de volgende. Maar zodra iemand zijn derde opdracht vervult, moet hij zijn vierde opdracht meedelen. Hierdoor weten de anderen wat je van plan bent. De volgorde waarin je je opdrachten afwerkt, kies je zelf.

Castle Risk bevat heel wat kaarten die zowel de aanvaller als de verdediger voordelen geven. Een bijzondere regel betreft de ‘verborgen’ legers. Bij de start van het spel moet elke speler noteren in welk gebied hij extra legers verborgen houdt. Hoe langer een speler wacht om deze troepen in te schakelen, hoe groter het aantal eenheden wordt dat hij dan plotseling extra kan inzetten.

1999 - Risk Edition Napoleon Tilsit bracht deze speciale editie die de belangrijkste historische veldslagen van Napoleon simuleert in Frankrijk uit in een beperkte oplage. Het speelbord toont Europa begin 19de eeuw. Er zijn drie verschillende niveaus: de klassieke standaardregels, de regels voor gevorderden of het spel met de historische campagnes. De spelregels voor gevorderden introduceren het verwerven van extra versterkingen, het bouwen van forten, het inzetten van generaals (die de verplaatsingen van legers verbeteren) en het gebruik van een zeevloot. Het spelregelboekje bevat 16 opeenvolgende historische veldslagen. Elke veldslag kent zijn eigen startpositie

en doel. Geen geheimdoenerij meer. Na elke campagne verdienen de spelers zegepunten volgens de criteria die aan elk scenario verbonden zijn.

2000 - Risk 2210 AD De kaart toont nog steeds 42 gebieden, waarvan enkele wel een andere naam kregen. Opvallende nieuwkomers zijn de 13 watergebieden die in kolonies zijn onderverdeeld. Een apart speelbord verdeelt de maan in 14 sectoren. De gevechten worden nu uitgevochten door destructieve machines. Deze troepen worden geleid door menselijke commandanten die dankzij hun eigen specifieke commandokaarten over verschillende vaardigheden en tactische mogelijkheden beschikken. Het spel verloopt over vijf jaar (ronden). Spelers moeten hierbij ook oog hebben voor een belangrijke economische factor: energie. Met energie kunnen commandanten en commandokaarten gekocht worden en kan er worden geboden op de spelersvolgorde.

2002 - The Lord of the Rings – Risk Risk wordt nu gespeeld op de kaart van Midden-Aarde. De spelers kiezen een goede of kwade macht en beschikken over leiders en forten. Maar het belangrijkste nieuwe spelelement zit in de Ene Ring (hoe kan het ook anders). Deze wordt door de Reisgenoten vanuit Hobbitstee verplaatst doorheen de gevaarlijke gebieden. De Ring fungeert als een soort tellertje en wordt na elke speelbeurt een stap verder verplaatst. Als de Ring uiteindelijk het speelbord verlaat, eindigt het spel. Elke speler berekent nu zijn score (punten voor gebieden, landen, forten en avonturenkaarten).

2004 - Risk Godstorm Babyloniërs, Kelten, Egyptenaren, Grieken en Noormannen strijden voor de overwinning. Spelers veroveren gebieden,

spelen magiekaarten uit en laten Atlantis zinken. Soldaten die gedood worden, liggen niet uit het spel, maar duiken terug op in de obscure onderwereld. Het spel duurt vijf tijdperken (ronden) waarna een Pantheon heerst over de mensheid. De speler die de beste combinatie heeft van territoria, continenten en de onderwereld wint het spel.

2005 - Risk - Star Wars De melkweg bevindt zich in een gigantische burgeroorlog. De Separatisten hebben duizenden planeten overtuigd om in opstand te komen tegen de Republiek. Deze variant wordt door twee of vier spelers (in team) gespeeld. De Republikeinen moeten alle troepen van de Separatisten uitschakelen of de planeet waarop Darth Sidious zich verbergt, veroveren. De Separatisten proberen alle Republikeinse troepen uit te schakelen. Het spelsysteem wijkt behoorlijk af van de standaardversie door de introductie van stappenkaarten, achtzijdige dobbelstenen, kaartjes met extra informatie en kaartjes om schepen te bouwen of om speciale krachten te gebruiken. Albert Lamorisse vermoedde wellicht nooit dat zijn basisidee model zou staan voor zoveel varianten met verschillende thema’s. We kunnen er alleen maar dankbaar om zijn.

Wellicht de belangrijkste kritiek op het spelconcept van Risk is dat het een zeer dobbelsteengevoelig spel is. De volgende tabel laat zien hoe groot je kansen zijn bij het gooien van de dobbelstenen: Aantal aanvallende dobbelstenen 3 2 3 1 2 1

Aantal verdedigende dobbelstenen 1 1 2 1 2 2

Aanvaller wint (%) 66 58 54 42 39 25

Verdediger wint (%) 34 42 46 58 61 75

19

Tayü Een knipoog naar een Chinese legende Tayü is de naam van een legendarische Chinese held die het volk redde van een zondvloed, niet zoals Noah met zijn ark, maar door het land te voorzien van kanalen en rivieren. Rond dit thema bouwde Niek Neuwahl een tactisch legspel. Deze auteur, architect van beroep, heeft reeds verschillende vlotte spellen op zijn palmares staan, maar Tayü blijft één van zijn pareltjes.

Santoska “Amigo’s en desperado’s, hebben jullie genoeg pit in je lijf?” Twee jaar geleden stond Santos, een kleine revolverheld op om spelers uit te dagen met een eenvoudig maar verslavend kaartspelletje. Santoska is spannend, leuk en intrigerend. Bovendien steun je met dit spel een goed doel: van ieder verkocht exemplaar stort de Nederlandse bedenker Hans Van Der Veen een bijdrage aan de ‘Save the Coral Foundation’.

Arriba! Iedere speler legt twee rijen met drie kaarten blind voor zich neer. De overige kaarten worden gedekt op een stapel gelegd. Eén kaart wordt omgedraaid en naast de stapel gelegd. Daarna bekijken de spelers hun kaarten uit de onderste rij drie seconden lang. Telkens je aan de beurt bent, mag je een kaart ruilen. Je kunt een kaart nemen van de open of van de gesloten stapel. Deze mag je ruilen met een kaart van je onderste rij. Ben je tevreden over je kaarten, dan roep je luid ‘Arriba’. De onderste rij is nu afgesloten en je gaat verder met de bovenste rij. Enkel door ze te ruilen, weet je welke kaarten er hier komen te liggen. Als je ook hier tevreden bent, beëindig je het spel met een stopkaart. De andere spelers mogen nu nog één kaart ruilen.

Santossen Hierna worden alle kaarten omgedraaid. Iedere kaart die onder, boven of naast een andere kaart met hetzelfde getal ligt, wordt weggelegd. Alle andere kaarten zijn strafpunten. De speciale Santos-kaarten zijn echter een uitzondering. Eén enkele Santos geeft je vijf strafpunten, maar meerdere Santossen naast of boven elkaar leveren bonuspunten op. Wie meer dan 100 strafpunten heeft, speelt niet meer mee. Je wint als je het laatste overblijft of als je precies 100 strafpunten verzamelt.

Spelauteur: Hans Van Der Veen

Kanalen bouwen In dit spel herhalen de spelers de heldendaad van Tayü door zorgvuldig en passend kanalen te bouwen van de ene naar de andere kant. Om dit te doen hebben de spelers 84 stenen ter beschikking. Elke steen toont een stukje waterweg met drie uiteinden. Bij ongeveer de helft van de stenen verbinden de getekende mondingen drie verschillende zijden. Op de rugzijde van deze stenen is een ring gegraveerd. Deze speelt alleen bij de uitbreidingsregels een rol van betekenis. In het basisspel worden alle stenen in de bijgeleverde buidel gestopt. Wie aan de beurt komt, trekt een steen en plaatst deze op het speelbord. In de originele Kosmos-editie waren hierop schitterende Chinese draken te zien. In deze Goliathuitgave steekt echter een koud, maar stevig en sober plastic speelbord. Door de kleine uitsparingen blijven de stenen wel beter liggen. Ook werden de vroeger in het blauw getekende kanalen vervangen door enkelvoudige witte lijnen op een rode achtergrond.

Tactiek belangrijker dan strategie De eerste steen moet steeds in het midden van het bord geplaatst worden. De volgende stenen worden aangrenzend én passend gelegd waardoor een steeds groter wordend

Spelevaluatie

Tactiek

Interactie

Tacktiek

Interactie

Complexiteit

Herspeelbaarheid

Complexiteit

Herspeelbaarheid

Redactiepunt

5-30 minuten

vanaf 6 jaar

Redactiepunt

8,5

2-6 spelers

Saboteur Het spel bevat een variant voor drie spelers, waarbij de derde speler als saboteur optreedt. Deze probeert de score van beide andere spelers onder een bepaalde afgesproken waarde te houden. Als dit lukt, wint deze speler het spel. Ook is het mogelijk om het spel met twee teams van twee spelers te spelen. Hierbij mogen de teamleden niet overleggen, waardoor het spel wat ‘verwatert’ tot een muisstil onderonsje. Gevorderde spelers hebben liever wat keuze bij het trekken van een steen. Dit kan door de twee soorten stenen, met of zonder ring, op voorhand te scheiden. Wie dat wil kan ook toelaten om elke speler steeds twee stenen te laten trekken waardoor de geluksfactor wat verkleind wordt.

Beoordeling

Spelauteur: Niek Neuwahl

Spelevaluatie

netwerk verschijnt. Door het blind trekken van een steen uit de buidel is de geluksfactor vrij groot. Dit wordt echter gecompenseerd door de grote keuze aan legmogelijkheden. Die keuze is vaak aartsmoeilijk: bouw je verder in de eigen speelrichting of blokkeer je de tegenstander? Ook moet bij dit alles aan de eindscore gedacht worden. Deze wordt berekend door het aantal mondingen aan de ene zijde van het speelbord te vermenigvuldigen met het aantal uiteinden aan de overkant. In deze regel schuilt ook het ingenieuze van dit spel! Voortdurend het gehele speelbord in ogenschouw nemen, is zeker geen overbodige inspanning…

15-45 minuten

vanaf 6 jaar

7

2-4 spelers

Tayü speelt vlot en verloopt gegarandeerd steeds anders. Bovendien ontstaat op het einde van elke spel een mooi lijnenspel. Spelers die houden van stevige strategische spellen zullen deze doos wellicht niet blijven herspelen. Zij die minder problemen hebben met de aanwezige geluksfactor zullen dit legspel daarentegen wel naar waarde weten te schatten. Zeker in familieverband overtuigt Tayü jong en oud. Indien Tayü, onze Chinese held uit het rijk der legendes zou kunnen opstaan, zou hij zeker met veel plezier aanzitten om mee te spelen… 17

spellenwinkel in de kijker:

Spel Der Torens

Outpost Gamecenter

Italiaanse torens van Babel

Walhalla voor spelers in Antwerpen en Gent

In het middeleeuwse Italië waren de adellijke families over het hele land verwikkeld in een eindeloze strijd om macht en prestige. Huurmoordenaar en gifmenger waren knelpuntberoepen in die tijd. Het stadje San Gimignano in Toscane vormde hierop geen uitzondering. Alleen waren de lokale clans hier verwikkeld in een regelrechte bouwwedloop. Torens bouwen, daar ging het om. Uiteraard steeds hoger, want als ambitieuze adellijke familie kon je moeilijk achterblijven op de concurrentie. Het resultaat was een indrukwekkende skyline van pronktorens, waarvan er een aantal nog steeds te bewonderen zijn.

Tien jaar geleden joegen Werner en Marc, twee vrienden, een jongensdroom na door hun liefde voor het spelen te combineren met het uitbaten van een nieuwe spellenwinkel in de Antwerpse Stoofstraat. Niets nieuws onder de zon, denkt u? De meeste spellenwinkels ontstaan immers met een dergelijk verhaal? U heeft natuurlijk gelijk, maar Werner en Marc werkten een concept uit dat op dit moment nog niets aan aantrekkingskracht heeft ingeboet. Meer nog, Outpost gamecenter groeide uit tot een begrip in de spellenwereld dat zelfs tot ver voorbij de landsgrenzen gekend is.

Ontmoetingsplaats voor gelijkgezinden De oprichting van het allereerste Outpost Gamecenter viel samen met de hype rond het pc-spel ‘Everquest’, een voorloper van het huidige ‘World of Warcraft’ en een van de eerste online spellen die een hele generatie jongeren aan zich kon binden. Hiernaast brak ook ‘Magic: the Gathering’ stevig door. De timing kon met andere woorden moeilijk beter. Maar het gamecenter had zijn bezoekers ook heel wat te bieden: zowel pc-gamers als liefhebbers van bord- en kaartspellen vonden in Outpost alles wat ze nodig hadden. “Onmiddellijk na de oprichting van de winkel bleek dat ons concept een schot in de roos was”, vertelt Werner. “In geen tijd slaagden we erin om spelers van verschillende ‘spelcategorieën’ onder een dak te brengen. Meteen werd ook duidelijk dat onze infrastructuur veel te klein was. Een verhuis naar een grotere locatie was dan ook aan de orde.” “In 1999 verhuisden we naar Beggaardenstraat 6 in het centrum van Antwerpen. In deze nieuwe locatie legden we de nadruk op ruimtelijkheid en gezelligheid. Je vindt er nu 16 high-end PC’s met alle nieuwste online games (World of Warcraft, Battlefield, Counter Strike, Fifa 2006, Age of Empires, Battle for Middle Earth,...). Hiernaast hebben we ook een uitgebreide collectie bordspellen, miniatuurspellen, rollenspellen en ccg’s. Deze spellen zijn bij ons niet alleen te koop, je kunt ze er ook samen met vrienden volledig gratis

Torens bouwen spelen tot in de late uurtjes. In onze speelruimte worden geregeld ook tornooien georganiseerd zoals Friday Night Magic, boosterdrafts,... Verder beschikken we over een bar waardoor bezoekers – indien ze dit willen – tijdens het spelen kunnen genieten van een hapje en een drankje.”

Outpost Gamecenter Gent Na de verhuis werd het Outpost team versterkt door Steve, Matt en een heel aantal vrijwilligers. Dankzij hun hulp kwam er tijd vrij voor nieuwe uitdagingen en al snel werd het idee geopperd om het concept ook in andere steden te introduceren. “Gent beet de spits af”, vertelt Matt. “Na enkele maanden hard labeur was het nieuwe centrum in de Ottergemsesteenweg klaar en op 31 maart 2006, de eerste dag van de spellenbeurs ‘Games & Toys’, werd onze nieuwe vestiging feestelijk geopend. Net zoals in Antwerpen beschikken we er over een grote speelruimte en een snackbar, en kunnen spellenliefhebbers er in alle gezelligheid hun favoriete pc-, bord- of kaartspellen spelen.”

Punten scoren

De fascinerende bouwwoede van San Gimignano inspireerde spellenauteur Rudi Hoffmann bij het maken van zijn ‘Spel der Torens’. Ook hier proberen de spelers elkaar de loef af te steken door zoveel en zo hoog mogelijke torens te bouwen in de nieuwe wijken. Het spel bestaat uit verbluffend eenvoudig spelmateriaal. Op het spelbord staan acht bouwzones die elk bestaan uit vier symboolvelden. De onbebouwde stadsdelen worden met elkaar verbonden door straten die zich uitstrekken over 80 velden. Naast het spelbord vind je ook 80 houten tegels met vier symbolen in vier verschillende kleuren terug. Elke kleur heeft vijf tegels van elk symbool. Nadat de tegels op een willekeurige manier op de straten van de stad zijn geplaatst, kan de strijd beginnen. Om je adellijke ambities waar te maken moet je torens bouwen. Dat doe je door de tegels van jouw kleur bovenop andere tegels of torens te stapelen, liefst die van je tegenstanders. Maar let op: een toren mag maximaal vijf stenen hoog worden.

Het uitbouwen van Outpost Gent krijgt de volledige aandacht van het team. Toch wordt er al verder gedacht. Zo krijgen de plannen voor een Outpost in Brussel stilaan vorm. Waarheen het gamecenter daarna zal evolueren, is op dit moment nog een groot vraagteken. Dat dit niet het einde is, mag duidelijk zijn. In tussentijd moet je echter zeker eens in Gent of Antwerpen binnenspringen en er de sfeer opsnuiven.

De regels voor het verplaatsen van de tegels en torens zijn eenvoudig. Stenen of torens kan je alleen maar op elkaar plaatsen als ze hetzelfde symbool dragen. Ze kunnen verticaal of horizontaal over een onbeperkte afstand bewegen, maar niet van richting veranderen. Een steen of toren mag zo ver bewegen als gewenst op voorwaarde dat de tussenliggende 7velden leeg zijn of bezet zijn door eigen stenen of torens waarover je dus mag springen. Hoge torens maken is niet voldoende, het spel draait om het scoren van punten. Een toren brengt enkel punten op als hij op een van de symboolvelden op het spelbord geparkeerd staat. Zodra een steen of toren op een symboolveld staat, mag hij dit veld tijdens de rest van het spel niet meer verlaten. Indien een toren nog geen vijf stenen telt, mag hij nog worden verhoogd of worden overgenomen door een andere speler. Na het plaatsen van een steen of toren op een symboolveld, mag je nogmaals spelen. Het spel is afgelopen zodra er één stadswijk met dezelfde vier symboolvelden volledig bezet is door torens van dezelfde speler of als op de straten geen tegels meer staan. Tijdens de afrekening levert elke steen die zich in een eigen toren bevindt, een punt op. De stenen van de bouwzone waarin het spel beëindigd werd, leveren dubbele punten op. De speler met de meeste punten, wint het spel.

Beoordeling Spelauteur: Rudi Hoffmann

Spelevaluatie Tactiek

Interactie

Complexiteit

Herspeelbaarheid Redactiepunt

60 minuten

vanaf 12 jaar

7

2-4 spelers

Het ‘Spel der Torens’ is een abstract en zuiver strategisch spel dat een beetje aan dammen doet denken. De toevalsfactor heeft enkel in het begin een bepalende rol, maar van zodra de eerste zetten achter de rug zijn, zijn enkel uitgekookte strategieën en inzicht in de plannen van je tegenstanders van tel. Wie van abstracte spellen houdt, zal dit wellicht een leuk spelletje vinden. De belangrijkste voordelen zijn de ongecompliceerde regels, die toch voor een grote uitdaging zorgen en de unieke beginsituatie die elke keer ontstaat door het willekeurig neerleggen van de tegels. 19

De pokerhype

Coöperatieve spellen

James Bond achterna

Samen strijden tegen het spel

Cowboy Wild Bill Hickock werd in de rug geschoten aan een pokertafel in een rokerige saloon. In zijn hand hield hij een kaartencombinatie die nog steeds de ‘Dead Man’s Hand’ wordt genoemd. Sindsdien won het kaartspel steeds meer aan populariteit en verhuisde de pokertafel naar luxueuze casino’s waar er voor enorme bedragen wordt gespeeld. Ook in de nieuwe Bond-film ‘Casino Royale’ zien we hoe de kaarten worden gedeeld en auto’s veranderen van eigenaar. Onlangs ontstond echter een nieuwe pokerhype, een variant die zijn weg vond naar vele huiskamers.

Competitie is een kernbegrip in de spellenwereld. Zodra je met vrienden rond het speelbord gaat zitten, duikt de vraag op wie vandaag de sterkste zal zijn en dus de overwinning mag opeisen. Toch hoeft dit niet altijd zo te zijn. Er bestaat immers zoiets als ‘coöperatieve spellen’ die gebaseerd zijn op een ‘samen uit, samen thuis’-principe waarbij je speelt als groep en pas wint als elke deelnemer de eindstreep haalt of aan bepaalde voorwaarden is voldaan.

Afhankelijkheid Pokerface Al in de oudheid oefende het gokken een grote aantrekkingskracht uit. Velen negeren de wiskundige kans op winst en volgen hun overtuiging dat ze deze keer wél zullen winnen. Verloren bedragen worden snel vergeten en vooral de winst blijft hangen. “Wie het spel echter beheert,

zal het hier moeilijk mee eens zijn”, vertelt Marnix van Shipit.nl. “Geoefende spelers zullen beamen dat er een heel sterk competitief element in het spel zit. Om je tegenstanders te slim af te zijn, pas je je strategie aan aan hun speelstijl en probeer je steeds een stap verder te denken.”

Huisregels “Er bestaan heel wat varianten om poker te spelen. Elke tafel

bepaalt zijn eigen startinzet en maximale verhoging. Sommige varianten spelen met volledige decks en de mogelijkheid om een aantal kaarten te wisselen, in bepaalde varianten liggen er een aantal kaarten open op de tafel. Op een paar details na zijn de regels van poker echter redelijk uniform. Spelers moeten hierbij trachten de beste combinatie uit te spelen. Een speler mag meegaan (call), de inzet verhogen (raise) of passen (fold). Van diegenen die nog meespelen, wint uiteindelijk diegene met de beste kaarten de hele inzet.” “Poker is een heel toegankelijk spel. Je hebt weinig tijd nodig

om het spel aan te leren, maar een eeuwigheid om je spel te perfectioneren. In casino’s is het startgeld bij de meeste pokertafels zo hoog dat vele beginnende spelers er zelfs niet aan moeten denken om te mogen aanschuiven. Het is dan ook niet verwonderlijk dat poker met vrienden een succes is.”

Maar waar we vroeger spelletjes zagen met gewone kaarten, zien we nu dat de markt inspeelt op de vraag naar kwaliteit en het échte gevoel van een pokerspel. In vele speelgoedwinkels vind je nu starterkits en zelfs professionele chips en kaarten waarbij er oog is voor details als het gewicht van de chips en de gladheid van de kaarten.

Toernooien en online spelen Wie het spel denkt te beheersen, kan als semi-professional deelnemen aan tal van toernooien. De variant die in deze toernooien aan bod komt, is modegevoelig. Vroeger kwam ‘7Card Stud’ het meeste voor, op dit moment worden vooral ‘No Limit Texas Hold’em’, ‘Fixed Limit Texas Hold’em’ en soms ‘Pot Limit Omaha’ gespeeld. Als je goed bent, kan je er trouwens goed aan verdienen: Jamie Gold (USA) won zo de World Series of Poker 2006 en streek een winst op van 12.000.000 dollar. Ook in België en Nederland worden toernooien georganiseerd, zij het meestal met meer bescheiden prijzengelden. Zelfs online poker wordt populairder. Vaak wordt hier voor grote bedragen gespeeld, maar ook voor beginners is er een brede waaier aan mogelijkheden. Hierbij mis je wel het gevoel van de chips in je handen en de interactie met de andere spelers. Wie geen geld wil inzetten, maar het toch spannend wil houden, kan trouwens altijd gezellig strippoker spelen. Maar dan blader je best terug naar ons Valentijn artikel.

Ilse Caestecker, medewerker aan het KHBO-Spellenarchief, specialiseert zich in dit type van spellen. Zij vertelt ons meer over de varianten die bestaan en de eigenschappen waaraan een coöperatief spel voldoet.

“Bij coöperatieve spellen is er sprake van wederzijdse afhankelijkheid”, licht ze toe. “Binnen de groep moet iedereen vrij kunnen overleggen en van gedachten kunnen wisselen. Iedereen heeft immers hetzelfde doel. Bij het spel ‘Ogen van de Jungle’, bijvoorbeeld, gaan de spelers samen op expeditie en trekken ze het oerwoud in. Het team moet schatten terugbrengen naar de tempel, zeldzame dieren vrijlaten en ervoor zorgen dat de kinderen hun dorp terugvinden. Door de kaartjes op het speelbord om te draaien, verzamelen alle spelers nuttige hulpmiddelen en speciale eigenschappen. Door deze op een creatieve en strategische manier in te zetten en te combineren, maken de spelers samen de weg vrij van vijanden en hindernissen. Een goede samenwerking is dus essentieel om de expeditie te doen slagen, want het spel kan blokkeren indien teveel foute keuzes worden gemaakt.”

Leerrijk voor kinderen De directe interactie tussen spelers is ook het kenmerk van ‘Max, de kat’. In dit coöperatieve strategiespel voor jonge kinderen moeten drie kleine diertjes veilig in hun nest of holletje worden gebracht voordat Max ze te pakken krijgt. De spelers kunnen Max terug naar het huis lokken met een lekker hapje. Deze moeten echter verstandig gebruikt worden, want er zijn er maar vier. Dit soort spellen zorgt voor heel wat interactie en zelfs een evaluatie van het groepsproces. Achteraf zullen de spelers immers bedenken wat ze verkeerd deden en wat ze voortaan beter kunnen doen.

“Voor kinderen zijn dergelijke spellen zeer interessant”, zegt Ilse Caestecker. “Zij leren strategisch denken en hun mening verwoorden tegenover hun leeftijdsgenoten. Dit is een pluspunt op communicatief vlak en bovendien moeten ze solidair zijn omdat ze samen achter één doel staan en vaak hun eigen middelen moeten gebruiken om een ander te helpen. Een ander positief effect is het coöperatief leren. Dit betekent dat een kind beter de kennis verankert die hij of zij zelf uitlegt en bovendien is aangetoond dat kinderen vlotter informatie verwerken die door een klasgenootje aan hen wordt uitgelegd.”

Coöperatief en competitief Momenteel is het aanbod van coöperatieve spellen voor kinderen vrij uitgebreid. Het aanbod voor volwassenen is beperkter. Naast ‘Ogen van de Jungle’ vinden we hier, bijvoorbeeld, het coöperatieve spel ‘In de ban van de ring’ terug. In dit spel proberen spelers samen de ring te vernietigen voordat Sauron hen te pakken krijgt. Daarnaast vormen coöperatieve spelen voor kinderen ook vaak een uitdaging voor volwassenen, zoals Corsaro, Rover Hosseklos, Orient-Express,… Verder bestaan er vele spellen die hun competitieve aspect koppelen aan coöperatieve elementen. Zo werk je in Shadows over Camelot over de hele lijn samen tegen het spel zelf. Er schuilt echter een verrader onder de ridders waardoor twijfel en wantrouwen de beslissingen van de groep beïnvloeden. Hiernaast heb je ook teamspelen waar je in groep tegen elkaar strijd. Voorbeelden hiervan zijn er in overvloed: het ‘World of Warcraft’ bordspel, Time’s Up, de Weerwolven van Wakkerdam, ...

10 jaar ‘Ik leer’-spellen

Boomgaard

Edutainment voor elke leeftijdscategorie

Samen fruit plukken

De voorbije tien jaar zagen we dat leren en spelen door de pedagogisering steeds meer met elkaar verbonden worden. Al in 1997 bracht spellenfabrikant Jumbo de eerste spellen van de ‘Ik leer’-serie op de markt en in 2001 kaapte ‘Ik leer schrijven’ in Nederland zelfs de prijs weg van Speelgoed van het Jaar. Typerend voor de serie zijn koffertjes met spelmateriaal en de mogelijkheid tot zelfcorrectie. Oorspronkelijk bestond de serie uit ‘Ik leer lezen’ en ‘Ik leer rekenen’, maar in de loop der jaren werd het aanbod flink uitgebreid.

Boekentas Naast ‘Ik leer lezen’ en ‘Ik leer rekenen’ verschenen in de loop der jaren ook ‘Ik leer schrijven’, ‘Ik leer letters’, ‘Ik leer cijfers’ en ‘Ik leer muziek’. Vorig jaar werd de reeks verder aangevuld met ‘Ik leer Engels’, ‘Ik leer kleuren & vormen’ en ‘Ik leer op de kleuterschool’. Zo zijn er nu negen verschillende koffertjes en komt elke leeftijdscategorie, vanaf de allerjongsten, aan zijn trekken. Onlangs werden al deze spellen in een nieuw jasje gestoken en werden de opdrachtkaarten aangepast. De reeks is meteen klaar voor zijn tiende verjaardag. Elk spel bestaat uit een stevig koffertje dat er uitziet als een plastic boekentas. Deze koffertjes bevatten opdrachtkaarten en spelmateriaal dat veelal is opgedeeld in verschillende moeilijkheidsgraden, waardoor de speler steeds nieuwe uitdagingen ontdekt. Het aantal verschillende kaarten varieert van doos tot doos. Zo zal een kleuter urenlang zoet zijn met de uiteenlopende spelletjes uit de ‘Ik leer kleuren & vormen’-koffer, maar zal het kind dat leert lezen vrij vlug zijn kaartjes gelezen hebben als het de techniek eenmaal onder de knie heeft.

Zelfcorrectie Een groot voordeel van de serie is het feit dat de speler zelf zijn oplossingen kan corrigeren. Bij de ‘Ik leer kleuren & vormen’-versie kan dat door middel van een kleurentekening op de achterkant waar je kunt zien of alle pinnetjes in het juiste gaatje werden gestopt. Foute pinnetjes kunnen worden teruggeduwd. Bij ‘Ik leer lezen’ en ‘Ik leer rekenen’ past

In onze tuin is er een hele mooie boomgaard met vier fruitbomen. Je vindt er rijpe appels, peren, kersen en pruimen die klaar zijn om geplukt te worden. Maar meestal zit er een brutale raaf op de loer om al deze lekkernijen van ons te stelen. Toch zijn mijn vriendjes en ik niet bang. Met elk een fruitmandje bij de hand zullen we de fruitbomen leegplukken en de raaf wegjagen. We moeten echter goed samenwerken om de mandjes te vullen. Help je mee?

enkel de juiste letter of het juiste cijfer. Bovendien helpt een kleurcode of een afbeelding met het juiste aantal om de juiste oplossing te zoeken. De spellen zijn hierdoor geschikt voor het onderwijs. Ze zijn een leuk alternatief voor de standaard werkblaadjes uit de les en vormen een ideaal middel om kinderen al spelend te laten leren.

Beoordeling De stevige koffertjes zijn heel handig om overal mee naartoe te nemen. Bovendien zit het materiaal stevig vast, zodat het geen zootje wordt als je wilt beginnen spelen. Ook het materiaal binnenin de doos is aantrekkelijk en duurzaam. Het grote voordeel van de ‘Ik leer’-reeks is dat kinderen op een plezante manier bezig zijn met leren en dat zij dit bovendien zowel met anderen als op hun eentje kunnen doen. Toch zijn er ook enkele minpunten. Zo is er niet overal evenveel variatie in de koffers. Een bijkomende moeilijkheid bij spellen over leren lezen of rekenen, is de mate waarin de spelers deze vaardigheden al beheersen. Het niveau van de spelers bepaalt immers of ze de opdrachten leuk vinden of niet. Een te laag niveau van de speler zorgt ervoor dat die zal gokken, een te hoog niveau zorgt vaak voor verveling en desinteresse. In de koffers zitten wel steeds opdrachten die zich aanpassen aan de moeilijkheidsgraad, maar dikwijls zijn er dat niet genoeg om de oefeningen te blijven herhalen. Het voordeel is wel dat het koffertje mee kan groeien met de gebruiker.

Fruitmandjes Bij het openvouwen van het stevige, grote spelbord zien de spelers vier grote fruitbomen. Voor het spel begint, moet je de houten stukjes fruit in de juiste boom leggen. Als iedere boom vol hangt met groene appels, gele peren, rode kersen en paarse pruimen kan er begonnen worden. Alle spelers krijgen een mandje om het verzamelde fruit in te leggen en gooien om beurten met een dobbelsteen. Hierop staan vier kleurvakken in de overeenkomstige kleuren van de fruitsoorten. Als één van deze kleuren gegooid wordt, mag de speler een stuk fruit van die kleur nemen en in zijn of haar mandje leggen. Als je een mandje gooit, mag je twee stukken fruit naar keuze plukken. Dat kan een stuk fruit zijn dat je graag lust of een fruitsoort waarvan nog veel vruchten in de boom hangen.

Gulzige raaf In het midden van het spelbord staat echter de afbeelding van een hongerige raaf. Bovendien worden er negen puzzelstukken op een stapel gelegd naast het bord. Als een speler met de dobbelsteen de afbeelding van de raaf gooit, mag hij geen stuk fruit nemen, maar moet hij een puzzelstuk op de afbeelding van de raaf leggen. De spelers moeten er samen in slagen om

Spelauteur: Anneliese Farkaschovsky

Spelevaluatie Tactiek

Interactie

Complexiteit

Herspeelbaarheid Redactiepunt

15 minuten

vanaf 3 jaar

8,5

2-4 spelers

al het fruit plukken voor de puzzel van de raaf volledig is, anders wint de gulzige raaf. Algauw zullen spelers elkaar zo aanmoedigen en wordt er gedacht in termen van ‘wij tegen de raaf’. Vooral als een speler een fruitmandje gooit en zijn fruitsoort mag kiezen, kunnen de spelers met elkaar overleggen wat de beste keuze is. Daarbuiten zijn er weinig keuzes mogelijk, waardoor het zelfs voor de allerjongste spelers een heel leuk en fascinerend spel is.

Verschillende versies Het spel werd voor het eerst uitgegeven in 1986. Sindsdien kwam er ook een miniversie op de markt in een blikken doos, waardoor het een goed reisspel werd. Er kwam ook een versie op de markt waarbij het spelbord 70 x 70cm groot is en het aldus een leuk vloerspel werd. Voor beurzen en evenementen is er ook een XXL-versie waarbij een grote houten boom en een grasmat het spel nog levensechter maken.

Beoordeling Dit spel is door zijn eenvoudige spelregels en mooie materiaal uiterst geschikt voor de allerkleinste spelers. Spelers leren er kleuren en vormen mee herkennen en oefenen hun fijne motoriek door de houten vruchten te nemen en in het mandje te plaatsen. Ook het klaarleggen van het fruit en het oplossen van de puzzel van de raaf maken dit spel heel aantrekkelijk voor peuters. Het materiaal is wegens zijn levensechtheid en duurzaamheid uitermate geschikt voor de kleinste spelers. De vruchten zijn echter niet al te groot, waardoor je wel moet uitkijken voor inslikgevaar. De dobbelsteen is extra groot en de ‘echte’ mandjes vullen geeft een actieve component aan het spel. Aangezien alle spelers samen spelen tegen de raaf is individueel winnen niet van belang. De kleinsten hoeven zo niet te verliezen van grote broer of zus. Een goed familiespel zoals dit, dat de jongste spelers meeneemt naar de wereld voor bordspellen, kunnen we alleen maar toejuichen. 23

Planar Chaos

Wat als Magic net even anders was? Op 2 februari 2001 werd ‘Planar Chaos’, de eerste uitbreidingset van het Time Spiral Block, uitgebracht. Al van bij de eerste berichten over deze fel gecontesteerde set daverde de hele Magicwereld op zijn grondvesten. Op 1 januari 2007 verscheen immers op het internet een eerste preview kaart: ‘Damnation’, een zwarte versie van de klassieker ‘Wrath of God’. De verhaallijn werd deze keer dus niet alleen gebruikt om een nieuwe set te introduceren, Planar Chaos veranderde de hele Magic-gemeenschap ingrijpend.

Wat als?... Voor de tweede keer introduceert een Magic set nieuwe kaarten die de spelers eigenlijk al kennen. Net zoals in Time Spiral maken nieuwe spelers zo kennis met het verleden en herkennen ‘veteranen’ heel wat bekende kaarten uit de vorige reeksen. Alleen beperkt de set zich deze keer niet meer tot mooie reprints. Er werd een ingrijpend en gedurfd concept uitgewerkt dat door sommige spelers huiveringwekkend als blasfemie wordt afgedaan, maar dat door de overgrote meerderheid van spelers enthousiast wordt onthaald. Voortbordurend op de gebeurtenissen in Time Spiral, keert Planar Chaos terug naar het heden van het postapocalyptische Dominaria. Dat heden is echter compleet veranderd. De breuk in het verleden leidde immers tot het ontstaan van alternatieve realiteiten. “Wie het verleden wijzigt, verandert meteen ook het heden.” Deze theoretische veronderstelling werd al veelvuldig toegepast in films en boeken zoals ‘Back to the Future’, maar werd nu voor het eerst ingrijpend in Magic: the Gathering geïntroduceerd. Wat zou er gebeurd zijn als beroemde personages uit het verleden zich hadden aangesloten bij een andere strekking? Wat als ingrijpende gebeurtenissen een andere afloop hadden gekend? Wat zou er gebeurd zijn als uitvinder Richard Garfield of andere designers andere beslissingen hadden genomen? De antwoorden op deze vragen vind je in de timeshifted kaarten van Planar Chaos. Voor sommige spelers is deze

beslissing een gruwel, anderen geven een staande ovatie. De impact op het spelverloop is op dit moment nog niet in te schatten, pas de komende maanden zal duidelijk worden hoe sterk de set werkelijk is.

‘Color-shifted’ kaarten Planar Chaos bevat 165 verschillende kaarten, 45 daarvan zijn ‘timeshifted’ (negen van iedere kleur). In tegenstelling tot de timeshifted kaarten in Time Spiral hebben ze normale zeldzaamheidssymbolen in plaats van een purperen kenteken. Verder maken ze deel uit van de expansieset en vormen ze geen afzonderlijke subset. De grootste nieuwigheid is dat de kaarten niet meer ‘timeshifted’ maar ‘colorshifted’ zijn. Kaarten die onlosmakelijk verbonden waren met één manakleur, zijn dat nu plotseling niet meer. Veel spelers zullen onmiddellijk de oorspronkelijke versie van de kaarten herkennen, aangezien ze net hetzelfde doen als de kaarten waarop ze gebaseerd zijn. Sommige spelers vinden deze ingrepen afgrijselijk. Toch gebeurden ze niet toevallig maar werd iedere verandering onderbouwd door een steekhoudende theorie. Een verandering van kleur moest in de eerste plaats logisch zijn. Hiernaast werden alle kaarten aan een grondig onderzoek onderworpen om te zien of de kaart niet teveel impact zou hebben op het spel zelf. Zo werd, bijvoorbeeld, een witte versie van ‘Memory Lapse’ afgevoerd.

Het gezicht van de reeks werd ‘Akroma, Angel of Fury’, een rode versie van de engel ‘Akroma, Angel of Wrath’. Deze versie van Akroma is echter geen timeshifted kaart omdat ze geen onmiddellijke kopie is van het origineel. Andere beruchte kaarten zijn ‘Damnation’, de zwarte versie van ‘Wrath of God’, ‘Groundbreaker’, een groene versie van Ball Lightning, ‘Utopia Vow’, een groene versie van ‘Pacifism’ en ‘Crovax, Ascendant Hero’.

Spelmechanismen ‘Morph’, het blauwe spelmechanisme dat in Time Spiral werd geïntroduceerd, was oorspronkelijk gereserveerd voor Planar Chaos. Om de blauwe identiteit in de set te versterken werd het mechanisme echter naar de eerste set verplaatst. Door de aanwezigheid van het themadeck ‘Ixidor’s Legacy’ speelt morph echter ook in deze zet een belangrijke rol. Verder vind je ook nog split cards in de set, maar in een nieuwe vorm: de ‘same color split cards’.

Booster packs Planar Chaos boosters bevatten niet één, maar vier timeshifted kaarten. De reden hiervoor is eenvoudig: waar de Time Spiral timeshifted kaarten enkel reprints van oudere kaarten waren, vind je nu volledig nieuwe kaarten. Drie commons in ieder boosterpack zijn timeshifted en één uncommon is vervangen door een timeshifted rare of uncommon. De ratio is hier 3:1. Uit vier boosters haal je dus gemiddeld één zeldzame timeshifted kaart. Hiernaast werd één gewone common kaart vervangen door een foil kaart die common, uncommon of rare kan zijn. Het is dus mogelijk om in één booster drie rares te vinden: een normale, een timeshifted en een foil. Naast starters, boosters en fat packs vind je in deze set ook vier themadecks: Rituals of Rebirth (groen, wit, zwart), Unraveling Mind (rood, zwart), Ixidor’s Legacy (blauw) en Endless March (rood, wit).

Wereldkampioenschap Magic:

The Gathering 2006

Van 29 november tot 3 december vond in het Carrousel du Louvre in Parijs het WK Magic: The Gathering plaats. Na een lange afvalreeks bleek de Japanner Makihito Mihara en zijn razendsnelle Dragonstorm deck een klasse te sterk voor de andere deelnemers. De man nam de wereldtitel en het bijhorende prijzengeld van 50.000 dollar mee naar huis. Eerste Nederlander werd Jelger Wiegersma (34ste), eerste Belg was Bernardo Da Costa Cabral (85ste). De wereldtitel voor landenteams ging enigszins verrassend naar Nederland. Nederland versloeg Japan in een spannende teamfinale en mag zich zo een jaar lang het beste Magic-land noemen. Ook België behaalde een mooie negende plaats op de 50 deelnemende landen. In totaal namen 350 gekwalificeerde spelers het tegen elkaar op en daarnaast namen er nog eens 2500 spelers deel aan nevenevenementen, het hoogste aantal ooit.

37 25

World of Warcraft tcg

‘Anachronism’

Wie is de beste krijger aller tijden?

Robin Hood, Julius Caesar, Richard Leeuwenhart, Djengis Khan, Hercules, Napoleon, Alexander de Grote, Jeanne d’Arc,… Allen waren ze grote krijgers die tijdens hun leven een stevige stempel drukten op hun tijdperk. Maar wie van hen is de grootste ooit? Deze vraag wordt in het historische verzamelkaartspel ‘Anachronism’ beantwoord. Spelers vechten er in een kleine arena met hun favoriete strijders tegen elkaar in een gevecht van man tegen man. Maar er is meer. Door het combineren van kaarten kan je helden, wapens, gebeurtenissen, volkeren en nog zoveel meer met elkaar combineren en op die manier de sterkte van elke held maximaliseren.

Onyxia’s Lair Raid Deck In het verlaten Wyrmbog, diep in Dustwallow Marsh, ligt het nest van de zwarte draak Onyxia. Vele krijgers hebben zich al gemeten met dit gevreesde monster, maar telkens moesten ze de confrontatie met hun leven bekopen. De tijd is echter gekomen om voor eens en voor altijd af te rekenen met de draak. Een groep moedige helden besluit zijn krachten te bundelen en Onyxia te trotseren.

Onyxia’s nest

Nieuwe expansiesets

Het World of Warcraft verzamelkaartspel lost de hooggespannen verwachtingen die tijdens de release werden gesteld moeiteloos in. Na de lancering van ‘the Heroes of Azeroth’, eind oktober 2006, kon je spreken van een heuse hype. Al gauw was er bijna nergens nog een kaart te verkrijgen. In de weken die volgden klonk de hongerige roep om meer materiaal bij de duizenden fans steeds luider. De drukpersen werkten dag en nacht om een nieuwe golf van ‘Heroes of Azeroth’ klaar te stomen. Bovendien werd ook een nieuw soort deck geïntroduceerd: het raid deck.

Het raid deck was pas het eerste van vele expansiesets voor het nieuwe kaartspel. In de loop van de volgende jaren zullen er nog heel wat meer sets verschijnen die de wereld van Warcraft tot in de kleinste details tot leven zullen brengen.

Het ‘Onyxia’s Lair Raid Deck’ dat in december vorig jaar voor het eerst te verkrijgen was, introduceerde een nieuw en uniek concept voor multiplayer spellen in de ccg wereld. Bij een Raid Deck kruipt één speler in de huid van een legendarische slechterik - zoals Onyxia – die je alleen kunt verslaan door samen te werken. Als de spelers erin slagen de draak te doden, hebben ze het recht om het ‘treasure pack’, de kostbare schat van Onyxia met diverse beloningen, te openen. Natuurlijk kunnen valsspelers het pakje al onmiddellijk na het uitpakken van de doos openscheuren, maar het is veel leuker om de schat te openen tijdens een zoete overwinningsroes. Het Onyxia’s Lair Raid Deck bevat 60 raid deck kaarten, 30 event deck kaarten, 20 token kaarten, drie grote Onyxia kaarten, een deck van tien schatkaarten en de spelregels.

In april komt‘Through the Dark Portal’uit,een expansieset met 319 nieuwe kaarten, waaronder 18 nieuwe heroes boosterboxen, starterdecks, drie nieuwe loot kaarten en ‘cosmetic PC in-game items’ zoals een nieuwe deken, een unieke gezel of een toekomstvoorspellende imp. De officiële releasedatum van de set is 11 april, maar al op 31 maart en 1 april kan je tijdens een sneak preview met de set kennismaken. We weten nog niet precies wat de set zal bevatten, maar het is wel zeker dat er twee nieuwe rassen worden geïntroduceerd: de ‘Draenei’ en de ‘Bloed Elfen’. De Draenei zijn lid van de Alliantie. Ze lijken op de Eredar, een van de rassen van het ‘Burning Legion’. De Bloed Elfen zijn dan weer een nieuw ras in de Horde. Ooit stonden ze bekend als de Hoge Elfen en leefden ze in harmonie met de Alliantie. Ten tijde van de eerste grote oorlog werden de grote magische bronnen die gebruikt werden door zowel de Hoge Elfen als de Nachtelfen echter bezoedeld. Na de oorlog sneden de Nachtelfen zichzelf af van de magie, maar de Hoge Elfen konden de bronnen niet loslaten. Hierdoor werden ze verbannen uit de Alliantie en bijna volledig uitgemoord. Na deze catastrofe noemden ze zich de Bloed Elfen en zochten ze hulp bij de Horde. Naast deze set komt in mei bovendien het ‘Molten Core Raid Deck’ uit. Over dit tweede raid deck is er op dit moment nog niets bekend. Maar niet getreurd, in de volgende edities van Méllon brengen we u steeds een update over de laatste nieuwigheden van dit schitterende kaartspel.

38

Starter en Warrior packs In april 2005 verscheen een demo versie van Anachronism in het Engelstalige card game magazine InQuest. De demo bevatte de krijgers Miyamoto Musashi en Beowulf, hun bijhorende support kaarten (wapens, belangrijke gebeurtenissen,… die een rol speelden in hun leven), twee dobbelstenen en een speelmat. In de weken erna verschenen de eerste starters met Spartacus en Achilles. Hiernaast kwamen er 16 ‘warrior packs’. Hierin vind je telkens één krijger en zijn bijhorende kaarten. Deze boosterpacks zijn voorgeselecteerd, waardoor je steeds weet wat je koopt.

Spelverloop Anachronism is een tactisch spel dat je speelt in ongeveer vijf minuten. Hierdoor kan je gemakkelijk kleine toernooien houden. Zo kan je samen met je tegenstander elk drie krijgers maken en deze tegen elkaar laten uitkomen. Hiernaast zijn er ook regels voorzien voor een strijd met meerdere spelers. De strijd wordt gestreden op een speelveld met 16 velden, de arena. Een spel duurt maximaal vijf ronden, waarin elke speler één beurt krijgt. Iedere speler plaatst zijn krijger op

de speelmat. Op iedere krijgerkaart staan vier eigenschappen: levenspunten of de hoeveelheid wonden die een krijger kan incasseren, snelheid of het aantal acties per beurt, ervaring die ex aequos beslecht en de schade die een krijger toebrengt bij een basisaanval. Iedere krijger heeft verder nog een unieke, speciale eigenschap. Daarna leggen de spelers op de aangegeven plaatsen vier omgedraaide support cards die een krijger sterker maken. Bij het begin van elke ronde wordt een nieuwe kaart omgedraaid. Deze kaarten hoeven niet bij de gekozen krijger te horen, maar kunnen samengesteld worden uit verschillende boosters. Zo kan Jeanne d’Arc een Romeins kortzwaard hanteren en een Japanse kimono dragen. Een goede kaartencombinatie beslist vaak over winst of verlies. Een op elke krijgerkaart en wapenkaart afgebeeld ‘strijdraster’ geeft aan welke velden een krijger kan aanvallen en met welke kracht hij deze aanval uitvoert. De uitkomst van een gevecht hangt af van een dobbelsteenworp (2D6) en de modificatiefactor van het strijdraster. Als de aanvaller hoger gooit dan de verdediger, brengt hij schade toe. De krijger die na de vijfde ronde nog de meeste levenspunten heeft, wint het spel.

Beoordeling

Spelauteur: Michael A. Brown

Spelevaluatie Tacktiek

Interactie

Complexiteit

Herspeelbaarheid Redactiepunt

5-15 minuten

vanaf 8 jaar

7,5

2-10 spelers

De kaarten van Anachronism zijn van een zeer hoge kwaliteit. Het spel zelf speelt enorm vlot. Wanneer twee decks met dezelfde kracht tegen elkaar in het strijdperk treden, leidt dit meestal tot een spannende strijd, waarbij krijgers gebruik proberen maken van de zwakke punten in de tactiek van hun tegenstrever. Toch is dit niet altijd het geval. Een aantal krijgers zijn duidelijk sterker dan andere. Vooral als je met starters speelt, kan je dit ervaren. Zo is Guan Yu een zeer sterke tegenstander die je maar moeilijk kunt verslaan. Ramses II en Genghis Khan zijn dan weer uitstekend in evenwicht. Door kaarten uit verschillende sets te combineren kan je krijgers sterker maken en zo de balans herstellen. Ook al is een goede combinatie belangrijk, toch blijft het toevalsaspect door de dobbelstenen aanwezig. Het spel is niet in het Nederlands verkrijgbaar.

27

nieuws - nieuws - nieuws - nieuws - nie serious into games

Dus je wilt al je minnaressen toch even verrassen?

GP Amsterdam van Magic: the Gatering Van 9 tot 11 maart dit jaar vindt in Amsterdam een zeer speciale ‘Grand Prix’ van Magic: the Gathering plaats. Het populaire kaartspel keert terug naar zijn roots want precies tien jaar geleden werd in Amsterdam de allereerste GP van Magic georganiseerd. Dit tienjarige jubileum wordt uiteraard groots aangepakt. Op vrijdag 9 maart opent de PTA Passenger Terminal in Amsterdam haar deuren om 16 uur en krijgen spelers de kans om het op te nemen tegen diverse ‘high level pro players’ en oud-winnaars van eerdere GP’s . Bovendien wordt er ook een gezellig feest georganiseerd en wordt er voor het eerst tijdens een GP een speciale ‘Magic talk show’ opgevoerd met illustere sprekers als ‘Gabriel Nassif’ en ‘Raphaël Lévy’. Op zaterdag 10 en zondag 11 maart kan je deelnemen aan het hoofdtornooi of aan de vele side events. Zorg dat je erbij bent!

Het Grote Taalspel - Frans In april verschijnt het nieuwe leerrijke spel ‘Reis door Frankrijk’. Tijdens dit leuke en spannende spel leer je al spelend een nieuwe taal. Het unieke spelsysteem met verschillende actiekaarten zorgt er bovendien voor dat je tactische keuzes moet maken. Bezorg jezelf voordelen of dwarsboom de plannen van je medespelers. Om te winnen zal je echter een beroep moeten doen op al je schrijf-, teken-, spreek-, uitbeeld- en vertaaltalenten. Ook je kennis van Frankrijk zal een bepalende rol spelen.

QWG Master Print Editions

• Het Grote Liefdes Spel • Heilig of Geilig? • Speciale liefdesdobbelstenen (18+)

www.summoner.nl

Vlaams Kampioenschap van Catan In het voorjaar van 2007 organiseert CatanVlaanderen.be voor de derde keer op rij het Vlaams Kampioenschap van Catan. Het deelnemersveld bestaat uit een boeiende mengeling van zowel oude, jonge, beginnende als gevorderde spelers. Iedereen is er welkom. Aan de vorige editie namen meer dan 300 liefhebbers van het bordspel deel. Nieuw dit jaar is dat de winnaar rechtstreeks geplaatst is voor deelname aan het wereldkampioenschap in Essen. Wie meer wil weten kan terecht op www.catanvlaanderen.be.

Section X In het vorige nummer van Méllon verdween op mysterieuze wijze een stukje tekst uit het interview van the Game Master op pagina 17. Hier volgt het werkelijke einde van het interview: In Section X proberen een aantal beruchte gevangenen te ontsnappen uit het zwaarst beveiligde deel van het gevangeniseiland. “Section X is een strategisch spel voor twee tot vier spelers. Door het graven van eigen tunnels én door gebruik te maken van de tunnels van je tegenstanders, probeer je je gevangenen in veiligheid te brengen. Maar pas op: geregeld wordt een ontsnappingspoging verijdeld door de meedogenloze gevangenisbewakers. Enkel de speciale schuilplaatsen bieden enige bescherming. Wie het eerst vijf gevangenen in veiligheid brengt, wint het spel”, legt uitgever Hans van Tol uit.

‘Leonardo da Vinci’, het nieuwe spel van Quined White Goblins, wordt het eerste spel in de ‘QWG Master Print Editions’-serie. Het spel krijgt hiervoor een volledig herschreven handleiding. Tevens zorgt Mike Doyle voor het nieuwe artwork van de speldoos. De inhoud van de doos zelf wordt niet veranderd. Je vindt er dezelfde vertrouwde speelstukken in als bij de eerste uitgave van Da Vinci Games. De Nederlandstalige editie van ‘Yspahan’ wordt het tweede spel in de reeks. Later in 2007 volgt ook deel drie.

Tantrix Wereldrecord verpletterd Op vrijdag 8 december 2006 werd in Almere het wereldrecord Tantrix verpulverd. 45 middelbare scholieren vormden onder leiding van hun wiskundeleraar Onno Van Elsacker, zelf een verwoed Tantrix-speler, met de zeshoekige bakelieten stenen één grote gekleurde ‘spaghetti’. De belangrijkste eis was dat de elkaar rakende kleuren dezelfde waren. Alle stenen moesten bovendien aan elkaar liggen, zonder gaten ertussen. Verder moesten alle kleuren (rood, geel, blauw en groen) evenredig gebruikt worden. Het vorige record (11.237 stenen) werd op 12 uur tijd overtuigend gebroken

De nieuwe spellen van Goliath voor 2007!

s - nieuws - nieuws - nieuws - nieuws Spellenspektakel verhuist naar Zwolle

Fagin’s Gang

Al 15 jaar is het Spellenspektakel in Eindhoven hét evenement voor de liefhebbers van spellen. Met een keur aan klassieke, bekende en nieuwe spellen biedt het evenement vertier voor het hele gezin. Dit jaar wordt de organisatie van het Spellenspektakel overgenomen door Libéma. De beurs verhuist hierdoor van het Nederlandse Eindhoven naar de IJsselhallen in Zwolle. Het evenement wordt onderverdeeld in vier ‘bordspellen’, zones: ‘kids games’, ‘fantasy ‘brain en games’ games’.

Het nieuwe ‘Fagin’s Gang’ is een strategisch, economisch, bewegingsen verzamelspel dat de mosterd haalt uit de Oliver Twist verhalen. Fagin is ziek en heeft geld nodig voor de dokter. Hij stuurt zijn straatkruimeldieven erop uit om het geld te verzamelen. Iedere speler is de leider van een groepje van vijf kwajongens. Iedere beurt mag je je kwajongens bewegen, goederen ruilen of stelen, shillings stelen of naar de markt gaan. Maar let op, de stad loopt vol met agenten. Wie drie van zijn kwajongens met 15 shillings tot bij Fagin brengt, wint het spel.

Le Bloq Article nr.: 70 422 8711808704220 Barcode:

TaYü

evenement- en tornooikalender

Article nr.: 70 418 Barcode: 8711808704183

MAGIC GP AMSTERDAM Wizards of the Coast PTA Piet Heeinkade 27 Amsterdam NL

10-11 MAART www.magicthegathering.nl

NOORDERSPEL 2007 V.C.G. Rabenhaupt DSW Stadspark Peizerweg 128 Groningen NL

1 APRIL www.noorderspel.nl

ELF FANTASY FAIR Elf Fantasy Fair BV

20-22 APRIL www.elffantasy.nl

6TH CONFLICT Conect’r

Kasteellaan 1 Haarzuilens NL Demervallei 4 Aarschot BE

Stixx Article nr.: 70 403 Barcode: 8711808704039

22 APRIL www.conectr.com

PokerMania Article nr.: 70 420 Barcode: 8711808704206

DUCOSIM SPELLENBEURS Ducosim Jaarbeursplein 6 Utrecht NL

19 MEI www.ducosim.nl.com

Meer informatie over tornooien en evenementen vindt u op: www.ps-games.nl/toernooiagenda.aspx www.intrafin.be/op www.bordspel.com/agenda.html www.spelmagazijn.nl

Upturn Article nr.: 70411 Barcode: 8711808704114

Voor verdere info: GOLIATH BeLux - Jo De Lathauwer Tel. mob. : + 32 475 / 70 71 41 Fax : + 32 53 78 57 19 e-mail : [email protected] www.goliathgames.nl www.goliathgames.com/packshots www.heiligofgeilig.nl

�������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

AT-43® INITIATION SET: Operation DAMOCLES

INHOUD:

�������������������������������������������������������������� ������������������������������������������������������������ ����������������������������������������������������������� ������������������������������������������������������������ ��������������� ��� ������� ��� ���� ���� ��� ������ ������������� �������

de r a a n vraag

���������������������������������������������������� ���������������������� ����� �������� ������������� ��������� ��� ���������� ���� ��������� ������������������������������������������������� ����������� ������������������������������������������������� ������������������������������������������� �����������������������������������

!

u

en g n i d i e itbr

������������������

��������������