Eenpersoonsspellen In de voorbije jaren is er een steeds groeiend aanbod op de markt van logische eenpersoonsdenkpuzzels. Eigenlijk zijn dit oefeningen in probleemoplossend denken. Naast de eerder abstracte spellen (Sudoku, Tantrix, Katamino) zijn er ook heel wat thematische spellen in dit genre. Hieronder vind je een ruime (maar geen volledige) greep uit dit aanbod, de meeste spellen vind je in de betere speelgoedzaak. Bij elk van die spellen zijn de opdrachten verdeeld in een aantal categorieën met oplopende moeilijkheidsgraad. De “beginners” zijn meestal relatief eenvoudig en leren je het spelmechanisme kennen maar geleidelijk aan word je (en wordt jouw tijd) opgeslorpt door de steeds moeilijker opdrachten. Ik gebruik sommige van die spellen wel eens om leerlingen die klaar zijn met hun oefeningen te “belonen” terwijl de andere leerlingen gewoon voortwerken. Deze spellen kunnen ook gebruikt worden bij hoekenwerk. Je kunt dit soort spellen ruwweg onderverdelen in 2 soorten : statische en dynamische spellen. Bij de dynamische spellen moet je een aantal bewegingen uitvoeren om tot het gewenste resultaat te komen, bij de statische spellen moet je de stukken op de juiste plaats leggen. Voor gebruik in klas zijn de statische spellen gemakkelijker (je moet alleen het resultaat controleren), bij de dynamische spellen heb je er geen zicht op of het gewenste resultaat wel op een juiste (eerlijke ?) manier bereikt werd.
Statische spellen Airport Traffic Control Een puzzel met 6 stukjes, dat kan toch niet moeilijk zijn ? Jij bent verkeersleider in de controletoren van een luchthaven en dus moet je ervoor zorgen dat het luchtverkeer ordelijk verloopt. Dat doe je door op 1 van de 48 opdrachtkaarten (4 categorieën met licht verschillende vliegregels) de 6 doorzichtige puzzelstukken te plaatsen zodat de vliegtuigen die op die puzzelstukken staan afgebeeld op de juiste plaats en in de juiste richting vliegen. Prachtig thema, uitstekend materiaal, vele uren vliegplezier verzekerd !
Camouflage North Pole Erg gelijkend op het vorige spel maar in een ander thema. Plaats de 6 doorzichtige puzzelstukjes met daarop vissen en ijsberen afgebeeld zodanig op 1 van de 48 opdrachtkaarten dat de ijsberen op de ijsschotsen en de vissen in het water belanden. Van dit spel is er ook een uitbreidingsset op de markt.
Road Block Nadat je de gebouwen en de rode auto op het spelbord geplaatst hebt volgens 1 van de 60 opgaven in het spelboekje moet je de 6 puzzelstukken met daarop telkens een politieauto zodanig plaatsen dat er voor de rode auto geen ontsnappen meer mogelijk is. Prima materiaal, schitterend thema, terechte winnaar van Speelgoed van het jaar 2008 ! Van dit spel is er ook een uitbreidingsset op de markt. Een keer je hier aan begint is er ook voor jou geen ontsnappen meer mogelijk !
Anaconda Bij de meeste (van de 100 !) opdrachten krijg je de plaats van 1 of 2 stukken gegeven, bedoeling is dat je de rest van de 7 (2-zijdige) puzzelstukken zodanig plaatst dat een volledige slang gevormd wordt. Ook al wring je je in allerlei bochten, toch krijg je er soms kop noch staart aan.
Penguins on ice Op elk van de 60 opgaven uit het opgavenboekje staat de positie aangegeven van een aantal pinguïns. Je moet de 5 pentomino-ijsschotsen met daarop telkens een pinguïn zodanig op het spelbord plaatsen dat er op elke aangeduide plaats een pinguïn staat. (opmerking : als er in de opgave minder dan 5 pinguïns staan, is de plaats van de overige pinguïns van geen belang) Weinig nieuws onder de zon zou je denken, klinkt een beetje als Airport / Camouflage, ... Fout gedacht want ijsschotsen kunnen van vorm veranderen net zoals de pentominopuzzelstukken in dit spel wat het aantal mogelijkheden ver???-voudigt. Passend thema, prachtig materiaal, goed voor vele uren ijspret !
Troy
Plaats de rode krijgers (de vijand) en de blauwe krijgers (jouw strijders) (en in de gemakkelijke opgaven één of enkele muren) op het spelbord zoals aangeduid in 1 van de 60 opgaven uit het opgavenboekje. Nu moet je de (overblijvende) muren zodanig op het spelbord plaatsen dat jouw strijders veilig binnen de omwallingen zitten en de vijandelijke krijgers erbuiten. Al heel snel wordt het een helse strijd om dit te doen lukken.
Metroville Kies een opdrachtkaart en klik de sporen op het spelbord zoals aangegeven. Met deze startpositie kan je de 8 opdrachten spelen die bij deze stad horen. Zo’n opdracht bestaat erin dat je de sporen zodanig draait dat de metro de stations in de aangegeven volgorde kan passeren. Verdraaid moeilijk !
Smartphone
Een buitenbeentje in deze reeks spellen, eigenlijk is het een variant op een gewone schuifpuzzel. Het aantrekkelijke is natuurlijk de vormgeving : je krijgt een nep-GSM, de opdracht is een van de 32 telefoonnummers uit het “menu” bovenaan te vormen door de puzzelstukjes (waar op sommige plaatsen een gat in is) zodanig te verschuiven dat de 5 benodigde cijfers zichtbaar zijn doorheen de gaten. Een uitdaging voor de SMS-jeugd !
Cover your tracks Plaats 1 van de 20 opdrachtkaarten op het spelbord. Je moet de 4 vreemdgevormde puzzelstukken zodanig op de kaart plaatsen dat ze de op de kaart afgebeelde voetstappen bedekken en binnen het bordkader blijven. Doordat het volledige spelbord dit keer niet moet opgevuld worden en door de ongewone vorm van de puzzelstukken is ook dit spel weer een totaal nieuwe puzzeluitdaging.
Dynamische spellen Rush Hour Nadat je de gekleurde auto’s op het spelbord hebt geplaatst zoals aangegeven op 1 van de 40 opgavenkaarten moet je de auto’s zodanig bewegen (enkel in hun rijrichting) tot de rode auto het spelbord (de parkeerplaats) kan verlaten. Op de achterkant van elke kaart staat elke keer de kortste manier om dit te doen. Er zijn 3 uitbreidingssets met telkens 40 kaarten (en een extra auto) verschenen. Bovendien bestaan er ook enkele varianten (Safari Rush Hour en Railroad Rush Hour) Een verslavend spel (zelfs voor mensen met een parkeerfobie).
Anti-Virus Nadat je de speelstukken op het bord hebt geplaatst volgens 1 van de 60 uitdagingen uit het spelboekje moet je de speelstukken zodanig manoeuvreren tot je het rode speelstuk (het virus) uit het bord kunt schuiven. Klinkt bekend ? Inderdaad, dit is gewoon het concept van Rush Hour. Toch heeft dit spel zijn eigenheid door de vreemd gevormde stukken en de manier van bewegen (alleen diagonaal, dit wordt prima gedicteerd door het spelbord). De oplossingen staan achteraan in het boekje. Nog een speciale vermelding voor de woordspeling in de bijtitel : The bio-logical game. Eenmaal het virus je te pakken heeft, staat dit spel garant voor vele uurtjes puzzelplezier ! Titanic Kies 1 van de 48 opdrachtkaarten, plaats die onder het golvenpatroon en zet de boten en drenkelingen op de golven zoals aangegeven op de kaart. Nu moet je de reddingsactie coördineren. Verschuif de boten vooruit, achteruit of zijdelings en probeer zo alle drenkelingen op te pikken. Opgelet, als een drenkeling de kans heeft om opgepikt te worden moet dat gebeuren en een volgeladen boot mag niet meer verplaatst worden (en kan dus een obstakel vormen). Een spel om in te verdrinken ! Pirate’s gold / Treasure quest Kies 1 van de 40 opdrachtkaarten en plaats alle speelstukken op het spelbord zoals aangegeven op de kaart. De piraat / schattenjager moet de goudschat door de opening naar buiten duwen. Daarvoor zal hij ook de pijltegels moeten verplaatsen (enkel in de richting van de pijl), de andere tegels mogen niet verplaatst worden, er mag maar één iets tegelijk verplaatst worden. Klinkt bekend ? Inderdaad, dit spel is gebaseerd op het Japanse computerspel Sokoban.
Pete’s Pike Plaats de berggeiten en bergbeklimmer Pete op het spelbord zoals aangegeven op 1 van de 40 opdrachtkaarten en beweeg ze zodanig (horizontaal of verticaal) over het spelbord tot Pete op het centrale veld (de top van de berg) eindigt. Hierbij geldt 1 belangrijke regel : elke figuur die je beweegt moet gestopt worden door tegen een andere op te botsen, anders dondert die figuur van de berg (het spelbord).
Oops ! Plaats de speelstukken (gekleurde hoedjes, de hoge hoed en de goochelaar) op het bord zoals aangegeven op 1 van de 50 opdrachtkaarten. Speelstukken mag je verplaatsen en op elkaar stapelen, rekening houdend met de volgende regels : het aantal velden dat je mag verplaatsen (horizontaal / verticaal) komt overeen met de hoogte van de stapel (dus 1 stuk moet 1 veld verplaatst worden, een stapel van 2 moet je 2 velden verplaatsen, …), je moet altijd terechtkomen op een ander speelstuk, je mag geen stapels ontmantelen, je mag niet over andere speelstukken springen (desnoods ga je errond) en je moet altijd de kortste weg nemen. Uiteindelijk moet je alle speelstukken met de goochelaar bovenaan bovenop de hoge hoed krijgen. De eerste 15 opdrachten hoef je niet echt veel magische (logische) krachten aan te spreken maar van dan af is creatief denkwerk vereist.
Cannibal
Monsters Nadat je de speelstukken (monsters in 3 verschillende kleuren met 1 tot 4 ogen) op het spelbord hebt geplaatst zoals aangegeven in het spelboekje moet je ervoor zorgen dat de monsters elkaar verslinden tot er maar 1 (stapel) meer overblijft. Dit doe je door speelstukken horizontaal of verticaal te verplaatsen tot op het 1ste speelstuk dat het ontmoet maar opgelet, … de monsters zijn kieskeurig en slokken alleen maar stukken op waarop ze precies passen (d.w.z. de onderrand van het verplaatste stuk moet precies passen op de bovenrand van het op te vreten stuk). Je hebt al snel door dat zomaar wat in het wilde weg bewegen weinig uithaalt, je moet een echt “plan de campagne” ontwikkelen. Monsterlijk goed !
Hot Spot Nadat je de speelstukken (robots) op het 4x4-spelbord hebt geplaatst zoals aangegeven op 1 van de 40 opdrachtkaarten moet je de rode robot naar het doelveld brengen. Dat doe je door robots haasje over te laten springen over 1 of 2 robots (maar niet over een leeg veld) en dan te landen op een leeg veld. Als er ook blauwe (dikke) robots op het speelveld opduiken verhoogt dat de moeilijkheidsgraad want naast zo’n blauwe robot kan de rode robot niet landen. Klinkt wat kinderachtig en ziet er ook zo uit maar na enkele opwarmertjes stuit je gegarandeerd op een uitdaging die je niet lukt door wat richtingloos heen en weer te springen. Het spelbord goed bestuderen en soms een originele gedachtekronkel brengen je wel ter plaatse … en doen je meteen naar een nieuwe opgave springen.
Alcatraz Kies 1 van de 48 opdrachtkaarten en plaats de muurtjes zoals aangegeven. Het spelbord stelt een gevangenis voor waaruit je een gevangene moet laten ontsnappen. Je plaatst de pion op het startveld en bij elke zet mag je hem 1, 2 of 3 velden verplaatsen (horizontaal en verticaal). Daarbij moet je wel het bewakingssysteem te slim af zijn. De bewakers houden afwisselend een andere zone (aangeduid door de kleur van de velden) in de gaten. Na elke zet wordt de kleur veranderd op de monitor. Je gevangene mag zich nooit op een veld bevinden dat dezelfde kleur heeft als de monitor. Zo moet hij ongezien op het veld met de ladder komen. Dit spel houdt je echt gevangen.
Tipover
Plaats de kratten met verschillende kleur en hoogte op het spelbord zoals aangegeven op 1 van de 40 opdrachtkaarten en zet de pion op zijn startpositie. Doel van het spel is een pad te creëren voor de pion naar de rode doelkrat. Daarbij mag hij de grond niet raken. Een krat waarop de pion staat kan gekanteld worden maar opgelet, dat kan alleen maar als er geen andere kratten in de weg staan en de gekantelde krat moet binnen de begrenzing van het speelbord blijven. Een eenmaal gekantelde krat kan niet weer rechtop gezet worden. De pion kan van de ene op de andere krat lopen als die elkaar raken. Een aanrader voor liefhebbers van 3D-spellen. Tipover bestaat ook in een Spiderman-uitvoering. De kratten zijn vervangen door flatgebouwen wat mooi bij het thema past.
River Crossing Kies 1 van de 40 opdrachtkaarten en plaats alle speelstukken (boomstronken met daartussen planken van verschillende lengte) zoals afgebeeld. Je moet de figuur vanaf het startveld naar de overkant van de rivier bewegen door planken op te halen en te verplaatsen en weer tussen 2 boomstronken te leggen. Van dit spel is ook een uitbreidingsset uitgebracht die (naar verluidt) de lat nog een stuk hoger legt.
Roadside rescue Nadat je de voertuigen en hindernissen op het spelbord geplaatst hebt volgens 1 van de 42 opgaven in het spelboekje zie je een grote verkeersopstopping met daarin 1 of meer hulpvoertuigen (politie-, zieken- of brandweerwagen). Gelukkig is er nog een beetje (speel)ruimte die je moet benutten om de hulpvoertuigen door het drukke verkeer te loodsen naar hun doelveld aan de rechterkant van het speelbord. Wat het soms extra moeilijk maakt, is dat sommige voertuigen vooraan of achteraan een stukje uitsteken waardoor ze niet zomaar overal tussen kunnen schuiven. Een prachtige verstrooiing voor de kinderen tijdens het aanschuiven in de file.
Veel puzzelplezier !!!!