Basistakenpakket JGZ asielzoekerkinderen 0-19 jaar
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
1
GGD GHOR Nederland mei 2014
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
2
Inhoudsopgave
Voorwoord
4
1. Contactmomenten
6
Reguliere contactmomenten JGZ en extra contactmomenten JGZ voor asielzoekerkinderen 2. Producten reguliere basistakenpakket en borging in activiteiten PGA JGZ
6 12
BTP-productgroepen
12
Zorgsystemen, netwerken, overleg en samenwerking
14
3. Beschrijving van de activiteiten BTP JGZ voor de asielzoekerkinderen
15
Integraal dossier JGZ
15
De intake
17
Vaccinaties
19
Preventief gezondheidsonderzoek (PGO)
20
Meerwerkcontactmoment
22
Routing JGZ-dossier
24
Netwerken, overleg, samenwerking over het individuele kind
25
(Zorg)ketensamenwerking
27
Casemanagement/Zorgcoördinatie
28
Bijlage 1
30
Activiteiten in het Basisaanbod Preventie Jeugd
30
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
3
Voorwoord
Voor de periode 2014 -2016 zijn weer afspraken gemaakt met COA (Centraal Orgaan opvang asielzoekers) over de publieke gezondheidszorg asielzoekers (PGA). De jeugdgezondheidszorg maakt hier een deel van uit. In de documenten 'publieke gezondheidszorg en het 'takenpakket PGA' is terug te vinden wat de dienstverlening PGA inhoudt. Op GGD Kennisnet is de PGA-dienstverlening te vinden. www.ggdkennisnet.nl/PGA In dit werkdocument staat de invulling van het basistakenpakket jeugdgezondheidszorg 0-19 jaar voor asielzoekerkinderen (BTP JGZ). Voor asielzoekerkinderen in de leeftijd van 0 tot 19 jaar gelden de reguliere contactmomenten, volgens leeftijdsschema van het speciaal onderwijs, aangevuld met contactmomenten voor de verpleegkundige intake en het medisch onderzoek inclusief het starten van het rijksvaccinatieprogramma (RVP). Voor asielzoekerkinderen 0-4 jaar geldt: als meerwerk gemiddeld 1 contactmoment per jaar extra met de JGZ arts voor kinderen met gezondheidsrisico. Voor asielzoekerkinderen van 4-19 jaar geldt: de asielzoekerkinderen met extra gezondheidsrisico gemiddeld 2 keer per jaar een meerwerkcontactmoment om de JGZ intensiever aan te kunnen bieden. Het resultaat van het meerwerkonderzoek zal definitief bepalen hoe de meerwerkcontacten er op inhoud en volume uit gaat zien in overeenstemming met COA. Wijzigingen in de JGZ dienstverlening t.o.v. 2009-2013 staan beschreven in de specificatie PGA dienstverlening 1
In hoofdstuk 1 staan de structurele contactmomenten JGZ voor de asielzoekerkinderen . Uitgangspunt voor dit overzicht is de Richtlijn Contactmomenten die hoort bij het reguliere basistakenpakket JGZ aangevuld met de contactmomenten die voortvloeien uit de afspraken met het COA. In het hoofdstuk 2 staat in een overzicht aangegeven, hoe de producten die in het basistakenpakket JGZ geborgd zijn in de activiteiten voor de asielzoekerkinderen. In bijlage 1 staat het standpunt Basisaanbod Preventie Jeugd. Het standpunt is een gezamenlijk product van het NCJ, ActiZ, GGD Nederland, AJN, V&VN en NVDA dat het kader aangeeft voor de uitvoering van de JGZ vanaf 2015. In het derde hoofdstuk staan de activiteiten beschreven die betrekking hebben de asielzoekerkinderen. In de rubriek kwaliteitseisen wordt verwezen naar protocollen, procedures en richtlijnen. De rubrieken ‘Specifieke aspecten’ die van invloed zijn op de dienstverlening aan
1
De term asielzoekerkinderen heeft betrekking op alle 0-19 jarige kinderen in de opvanglocaties waarvan de JGZ is ingekocht inclusief de alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV).
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
4
asielzoekerkinderen. Ook wordt er een (onvolledige) verwijzing gedaan naar de belangrijkste vindplaatsen voor informatie over deze activiteit. Dit werkdocument wordt aangepast zodra er wijzigingen zijn in de uitvoering van de jeugdgezondheidszorg voor asielzoekerkinderen 0-19 jaar. In dit document wordt gebruik gemaakt van de termen jeugd arts en jeugdverpleegkundige . Dit kan ook gelezen worden als JGZ arts en JGZ verpleegkundige, sociaal geneeskundige JGZ, sociaal verpleegkundige JGZ.
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
5
1. Contactmomenten Reguliere contactmomenten JGZ en extra contactmomenten JGZ voor asielzoekerkinderen
De contactmomenten JGZ voor de asielzoekerkinderen volgt het reguliere basistakenpakket aangevuld met een aantal specifieke activiteiten. Alle instromende asielzoekerkinderen 0-19 jaar krijgen aangeboden:
Een verpleegkundige intake.
Een medisch onderzoek inclusief het opstellen van het (inhaal)vaccinatieschema van het RVP.
Uitvoeren van het rijksvaccinatieprogramma (RVP).
JGZ 0-4 jaar:
Contactmomenten JGZ 0-4 jaar
Het meerwerkcontactmoment: o
gemiddeld 1 contactmoment per jaar met de JGZ-arts per asielzoekerkind om de JGZ intensiever aan te kunnen bieden vanwege de gezondheidsrisico’s van de asielzoekerkinderen.
o
voor alle contactmomenten geldt dat er meer tijd nodig is in verband met specifieke aspecten in de dienstverlening.
JGZ 4-19 jaar:
de contactmomenten volgens de leeftijdsgroepen van het speciaal onderwijs.
Het meerwerkcontactmoment: o
voor de asielzoekerkinderen met extra risico gemiddeld 2 keer per jaar om de JGZ intensiever aan te kunnen bieden vanwege de gezondheidsrisico’s van deze asielzoekerkinderen.
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
6
Instroom contactmomenten asielzoekerkinderen : ‘Leeftijd’ of moment
Verantwoordelijke functie
voor contactmoment
Inhoud contactmomenten asielzoekerkinderen
Alle instromers
Jeugdarts
Intake: jeugdverpleegkundige
0 tot 19 jarigen binnen de
Jeugdverpleegkundige
Medisch onderzoek: jeugdarts
Groei/ontwikkeling: motorisch, relaties,
centrale opvang
omgaan met andere kinderen. Voeding en verzorging.
Functies: psychosociale ontwikkeling, emotioneel functioneren, sociaal functioneren.
Opsporing stoornissen: visuele stoornissen, perceptief gehoorverlies, congenitale hartafwijkingen.
Start vaccinatieprogramma: vaststellen (inhaal)programma.
Inschatten zorgbehoefte: opvoeding, veiligheid, risicotaxatie (draagkracht/draaglast)
Inschatten voorlichtingsbehoefte
Screeningen: visus- en gehoortest
o
Voorlichting, advies
uitvoeren 0 tot 19-jarigen
Jeugdarts
RVP: het vastgestelde (inhaal-)
Jeugdverpleegkundige
vaccinatieprogramma uitvoeren.
Contactmomentenschema asielzoekerkinderen : 1e week
2e week huisbezoek
Jeugdverpleegkundige
Jeugdverpleegkundige
Screeningen o
Hielprik screening
o
Neonatale gehoorscreening
Algemene anamnese
Sociaal milieu
Inschatten zorgbehoefte: opvoeding, veiligheid, risicotaxatie (draagkracht/draaglast)
Inschatten voorlichtingsbehoefte o
Voorlichting, advies, instructie en begeleiding
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
7
4e week
Jeugdarts
Bepalen risicogroepen
Gehoorscreening: zonodig herhaling
Dossiervorming
Algemenen anamnese, specifiek: o
Controle aangeboren/erfelijke afwijkingen
e
8 week (6-9 weken)
3 maanden
4 maanden
6 maanden
Jeugdverpleegkundige
Jeugdarts
Jeugdverpleegkundige
Jeugdarts
Jeugdverpleegkundige
Uitdiepen anamnese
o
Medische achtergrond
Groei
Autorisatie RVP
RVP
Groei
RVP
Groei
RVP
Groei
Ontwikkelingsonderzoek
Functies, specifiek:
7,5 maanden
o
o
Voedingsadviezen
o
Mondgedrag
Ontwikkeling, specifiek: o
Motoriek ontwikkeling
o
Spraak/taal ontwikkeling
Groei
Ontwikkelingsonderzoek
Vroegtijdige onderkenning visusstoornissen
9 maanden
11 maanden
14 maanden
18 maanden
2 jaar
Jeugdarts
Jeugdverpleegkundige
Jeugdarts
Jeugdverpleegkundige
Jeugdarts
RVP
Groei
RVP
Groei
RVP
Groei
Ontwikkelingsonderzoek
Afsluiting zuigelingen periode
Inschattingen zorg peuterperiode
Functies, specifiek: o
Opvoedingsvragen
o
Pedagogische observatie
o
Anticiperende voorlichting
Groei
Ontwikkelingsonderzoek, specifiek: o
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
Spraak en taal
Functies, specifiek: 8
o 3 jaar
Jeugdverpleegkundige
Ontwikkelingsonderzoek, specifiek: o
3,9 jaar
Jeugdarts
5-jarigen PGO
Jeugdarts
(of groep 2)
Jeugdverpleegkundige
opvoedingsvragen
Spraak en taal
Functies, specifiek: o
Opvoedingsvragen
o
Pedagogische observatie
Opsporing visuele stoornissen
RVP
Groei
Bepalen ontvangen zorg
Opsporing visuele stoornissen
Groei/ontwikkeling:
o
motorisch
o
relaties
o
omgaan met andere kinderen
o
spraak en taal
Functies: o
psychosociale ontwikkeling
o
emotioneel functioneren
o
sociaal functioneren.
Opsporing: visuele stoornissen.
Inschatten zorgbehoefte: o
Opvoeding
o
Veiligheid
o
Risicotaxatie (draagkracht/draaglast)
Inschatten voorlichtingsbehoefte o
Voorlichting, advies, instructie en begeleiding
7/8 jarigen PGO
Jeugdarts
De jeugdverpleegkundige bepaalt het soort
Jeugdverpleegkundige
onderzoek, afhankelijk van de zorgvraag.
Inschatten zorgbehoefte
Inschatten voorlichtingsbehoefte o
Voorlichting, advies, instructie en begeleiding
9-jarigen
Jeugdarts
RVP
Jeugdverpleegkundige
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
9
10-jarigen PGO
Jeugdarts
(of groep 7)
Jeugdverpleegkundige
Groei, specifiek:
Ontwikkeling, specifiek:
o
houdingsafwijking
o
Psychosociale ontwikkeling
o
emotioneel functioneren
o
sociaal functioneren
Gedrag, specifiek:
Inschatten zorgbehoefte:
o
pesten/geweld.
o
opvoeding
o
veiligheid,
o
risicotaxatie (draagkracht/draaglast)
Inschatten voorlichtingsbehoefte o
Voorlichting, advies, instructie en begeleiding
12-jarigen
Jeugdarts
RVP
Jeugdverpleegkundige 13 jaar PGO
Jeugdarts
(of klas 2 voortgezet
Jeugdverpleegkundige
onderwijs)
Groei, specifiek: o
Ontwikkeling, specifiek: o
(lichamelijke) afwijkingen. pubertijd.
Gedrag, specifiek: o
Schoolverzuim
o
Vrijetijdsbesteding
o
omgang met leeftijdsgenoten.
Inschatten zorgbehoefte: o
Opvoeding
o
Veiligheid
o
risicotaxatie (draagkracht/draaglast)
Inschatten voorlichtingsbehoefte o
Voorlichting, advies, instructie en begeleiding
16-jarigen PGO
Jeugdverpleegkundige
Groei, specifiek:
Ontwikkeling, specifiek:
o
o
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
(lichamelijke) afwijkingen. pubertijd.
Gedrag, specifiek: o
leefstijl
o
schoolverzuim
o
vrijetijdsbesteding
o
omgang met leeftijdsgenoten
o
seksualiteit
o
weerbaarheid 10
Inschatten zorgbehoefte: o
opvoeding
o
veiligheid
o
risicotaxatie (draagkracht/draaglast)
Inschatten voorlichtingsbehoefte o
Voorlichting, advies, instructie en begeleiding
Meerwerk
0-4 jarigen:
Contactmoment op indicatie:
Jeugdarts
o
4-19 jarigen:
o
Voorlichting, advies, instructie en begeleiding
Jeugdarts
verhelderen problematiek/hulpvraag,
Jeugdverpleegkundige
kortdurende begeleiding o
verwijzing naar (zorg)ketenpartner/ 1e lijn zorgverlening/2e lijn zorgverlening
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
11
2. Producten reguliere basistakenpakket en borging in activiteiten PGA JGZ BTP-productgroepen Monitoring en signalering Productgroep
Product
activiteiten
Monitoring
Algemene anamnese
en
Lichamelijke verschijning
signalering
Groei
komt terug in het contactmoment: o
en medisch onderzoek2 o
Ontwikkeling
o
Medisch biologisch
Meerwerkcontactmoment
Aanleggen, bijhouden en overdragen van het integrale/digitale dossier JGZ
Sociaal milieu Fysiek milieu
Preventieve gezondheidsonderzoeken
Functies
Gedrag
De intake: verpleegkundig deel
Opvoedingsondersteuning in de vorm van voorlichten, adviseren en ondersteunen in
Zorgsysteem
brede zin.
Inschatten zorgbehoefte Productgroep
Product
activiteiten
Inschatten van
Inschatten verhouding
de zorgbehoefte
draaglast / draagkracht
komt terug in het contactmoment: o
De intake; verpleegkundig deel en medisch onderzoek
Inschatten voorlichtingsbehoefte
o
Preventieve gezondheidsonderzoeken
Bepalen ontvangen zorg o
Bepalen risicogroepen
Meerwerkcontactmoment
Kortdurende begeleiding
Verwijzing naar derden door jeugdarts
Opvoedingsondersteuning in brede zin
Inschatten risicogerichte zorg
2
Het medisch onderzoek is inclusief het opstellen van het (inhaal-)vaccinatieschema en het geven van de opdracht tot vaccineren.
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
12
Screeningen en vaccinaties Productgroep
Product
activiteiten
Screeningen
Screeningen
en
Vaccinaties
komt terug in het contactmoment: o
vaccinaties
De intake: verpleegkundig deel en medisch onderzoek
o
Preventieve gezondheidsonderzoeken
Rijksvaccinatieprogramma ((inhaal)vaccinaties)
Screeningen (gehoor en visus)
Voorlichting, advies, instructie en begeleiding Productgroep
Product
activiteiten
Voorlichting
Wettelijk verplichte
advies
voorlichting
komt terug in het contactmoment: o
instructie
De intake: verpleegkundig deel en medisch onderzoek
begeleiding
o
Preventieve gezondheidsonderzoeken
o
Meerwerkcontactmoment
Kortdurende begeleiding
Met betrekking tot de verwijzing naar derden door jeugdarts
Dossiervorming Productgroep
Product
activiteiten
Dossiervorming
Dossiervorming
komt terug in het contactmoment: o
de intake: verpleegkundig deel en medisch onderzoek
o
Preventieve gezondheidsonderzoeken
o
Meerwerkcontactmoment
Aanleggen, bijhouden en overdragen van het digitale/integrale dossier JGZ o
Verwijzing naar derden door jeugdarts
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
o
Kortdurende begeleiding
o
Zorgcoördinatie
o
Casemanagement 13
o
Bemoeizorg
o
Vaccinaties
o
Screeningen
o
Voorlichting
o
Netwerken, overleg, samenwerking ten behoeve van het individuele kind
Zorgsystemen, netwerken, overleg en samenwerking Productgroep
Product
activiteiten
Zorgsystemen,
Zorgplan opstellen
netwerken,
Zorgcoördinatie
(zorg)ketenpartners mogelijk m.b.v.
overleg en
Netwerken, overleg en
format
samenwerking
samenwerken
Samenwerkingsafspraken maken met
Zorgcoördinatie
Casemanagement
Bemoeizorg
Netwerken, overleg en samenwerking, coördinatie en beleid
Netwerken, overleg, samenwerking ten behoeve van het individuele kind
Huisbezoek
Zonodig, in overleg, verstrekken van medische gegevens.
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
14
3. Beschrijving van de activiteiten BTP JGZ voor de asielzoekerkinderen Integraal dossier JGZ Zorgen voor het systematisch en gestandaardiseerd documenteren van gegevens over de groei en ontwikkeling van kinderen door het aanmaken, het volledig bijhouden en het overdragen van het digitaal of integraal dossier JGZ. Doel
Zorgen voor een gegevensbestand dat het mogelijk maakt:
De gezondheid, groei en ontwikkeling van het asielzoekerkind in de tijd te volgen.
Het volgen van het uit te voeren vaccinatieprogramma
Het zorgplan te volgen.
De zorgcoördinatie in beeld te houden.
Gegevens te genereren die gebruikt kunnen worden voor epidemiologische verwerking.
Doelgroep
Alle asielzoekerkinderen in de centrale COA opvang.
Specifieke aspecten
Asielzoekers verhuizen regelmatig; om het zorgplan goed uit te voeren
die van invloed zijn
moet de overdracht van het dossier bij overplaatsing en uitplaatsing
op de manier van
binnen een week gedaan zijn.
werken
Waar de zorg snelle aandacht vraagt van de (PGA) collega’s in de nieuwe verblijfplaats, vindt een telefonische overdracht (warme overdracht) plaats. Dit is vaak nodig.
Het aanmaken van een digitaal/integraal JGZ dossier wordt gedaan door de uitvoerder JGZ waar het asielzoekerkind instroomt of geboren wordt.
Productgroepen BTP
Zorgsysteem, netwerken, overleg en samenwerking.
die hiermee uitgevoerd worden Producten uit de
Monitoring en signalering
BTP-groepen, die
Inschatten zorgbehoefte
aan de orde zijn
screeningen
Wettelijke verplichte voorlichting
Dossiervorming
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
15
Kwaliteitseisen
PGA protocollen en procedures, handleiding integraal JGZ-dossier/ een digitaal dossier JGZ met de minimale basiseisen.
Informatie
www.ggdkennisnet.nl, www.ddjgz.nl,
Resultaat
Op elk moment een op de juiste plaats aanwezig, goed verzorgd dossier.
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
16
De intake De eerste contactmomenten waarin inzicht verkregen wordt in de gezondheidssituatie van het, in de opvang nieuw instromende asielzoekerkind; waarin signalen verkregen worden ten aanzien van risico’s van de gezondheid; waarin gezondheidsproblemen (fysiek, psychisch, psychosociaal) gesignaleerd worden en waarin adviezen gegeven worden naar aanleiding van signalen en problemen, adviezen gericht op het behoud van de gezondheid. De intake wordt opgesplitst in twee contacten: het verpleegkundig onderzoek en een onderzoek door de arts. De Jeugdverpleegkundige doet de anamnese, signaleert problemen en voert de eerste screeningen uit; de Jeugdarts diept waar nodig de anamnese uit en doet een algemeen lichamelijk onderzoek en stelt een (inhaal)vaccinatieplan op. Doel
Het verkrijgen van inzicht in de gezondheidssituatie en gezondheidsgeschiedenis van het asielzoekerkind bij binnenkomst. Het verkrijgen van de eerste gegevens voor de monitoring.
Doelgroep
Alle asielzoekerkinderen tussen 0-19 jaar die voor het eerst in de centrale opvang komen.
Specifieke aspecten
Het volledige onderzoek vindt plaats binnen maximaal negen weken na
die van invloed zijn
binnenkomst in het centrum. De streefnormen zijn: binnen 6 weken de
op de manier van
intake en 1 week daarna het medisch onderzoek met een maximale
werken
uitloop van 2 weken daarna.
Taal en cultuurverschillen en de achtergronden van de asielzoekers in het land van herkomst en in de opvang zorgen hebben invloed op het uitvoeren van het contactmoment.
Het gebruik van een tolk is bijna altijd noodzakelijk in verband met het niet spreken van dezelfde taal.
De intake en het medisch onderzoek zijn een 0 meting bij de start van de jeugdgezondheidszorg. En tevens de start van het RVP.
De groep asielzoekers heeft relatief veel meisjes uit culturen waarin meisjesbesnijdenis voorkomt.
Het opbouwen van de vertrouwensrelatie is mogelijk nodig voor anamnese van de besnijdenis of preventie vgv of andere problematiek.
Het niet verschijnen zonder bericht, dan wel te laat verschijnen, komt bij deze doelgroep vaker voor dan regulier. Meerdere oproepen zijn mogelijk nodig voordat ouders gehoor geven aan een oproep voor de intake.
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
17
Productgroepen BTP
Monitoring en signalering
die hiermee
Inschatten zorgbehoefte
uitgevoerd worden
Screeningen en vaccinaties Voorlichting, advies, instructie en begeleiding Dossiervorming
Producten uit de BTP
Algemene anamnese
groepen die aan de
Lichamelijke verschijning
orde zijn
Groei
Ontwikkeling
Functies
Inschatten verhouding draaglast-draagkracht
Inschatten voorlichtingsbehoefte
Bepalen risicogroepen
Screeningen (gehoor en visus)
Vaccinaties
Wettelijke verplichte voorlichting
Voorlichting, advies, instructie en begeleiding
Dossiervorming
Zorgverlening op maat
Risicogroep gerichte zorg
Bepalen ontvangen zorg
Zorgplan opstellen
Kwaliteitseisen
(PGA-)Protocollen, standaarden JGZ, werkdocumenten en-materialen.
Informatie
www.ggdkennisnet.nl, www.ggdkennisnet.nl/dossier PGA JGZ, www.ddjgz.nl, www.ncj.nl, www.tvcn.nl
Resultaat
Inzicht in de gezondheidssituatie en gezondheidsgeschiedenis van het kind inclusief de vaccinatiestatus en -opdracht opgeslagen in het digitaal/integraal dossier JGZ. Start van de jeugdgezondheidszorg (de gegevens van de nulmeting).
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
18
Vaccinaties Rijksvaccinatieprogramma (RVP): Het vaccineren van asielzoekerkinderen volgens het rijksvaccinatieprogramma. (Praktische uitvoeringsregels RVP en inhaalschema asielzoekerkinderen). Doel
De kinderen individueel beschermen tegen infectieziekten doormiddel van vaccinaties en de bevolking vrijwaren van deze infectieziekten.
Doelgroep
Alle asielzoekerkinderen 0-19 jaar in de centrale opvang.
Specifieke aspecten
die van invloed zijn op de manier van
Bij aankomst in Nederland is de vaccinatiestatus vaak niet bekend of onvolledig.
werken
Alle 0-19 jarigen worden volgens (inhaal-)vaccinatieschema RVP gevaccineerd.
Het RVP is gefinancierd tot 19 jaar.
Vertalingen van de RVP-folder ‘bescherm uw kind tegen infectieziekten’ is beschikbaar in 10 verschillende talen. www.rivm.nl-vertalingen
Productgroepen BTP
Screeningen en vaccinaties
die hiermee uitgevoerd worden Producten uit de BTP
Vaccinaties
groepen die aan de
Dossiervorming
orde zijn
Screeningen en vaccinaties
Kwaliteitseisen
PGA-protocollen, Procedures, professionele richtlijnen (VaccInformatiemap, praktische uitvoeringsregels RVP), draaiboek prikaccidenten, werkmaterialen.
Informatie
www.rivm.nl/rvp, www.ggdkennisnet.nl/dossier PGA JGZ
Resultaat
Beschermd asielzoekerkind en een goede vaccinatiegraad van de groep.
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
19
Preventief gezondheidsonderzoek (PGO)
Preventieve onderzoeken waarin inzicht verkregen wordt in de gezondheidssituatie van het asielzoekerkind; waarin signalen verkregen worden ten aanzien van risico’s van de gezondheidssituatie van het asielzoekerkinderen, waarin inzicht wordt verkregen in de gezondheidsproblemen (fysiek, psychisch, psychosociaal) en waarin adviezen gegeven worden naar aanleiding van signalen en problemen, en adviezen gericht op het behoud van gezondheid. De gezondheidsonderzoeken vinden plaats volgens het schema van contactmomenten dat op basis van de Richtlijn Contactmomenten bij het BTP. De nulmeting vindt plaats tijdens de intake, die als apart product is beschreven. Voor asielzoekerkinderen van 0-4 jaar gelden de contactmomenten beschreven in het uniforme deel van het basistakenpakket met de daarbij horende beschrijvingen van de leeftijdgebonden activiteiten. Deze wordt aangeboden nadat de verpleegkundige intake en het medisch onderzoek, inclusief het opstellen van het (inhaal-) vaccinatieschema gedaan zijn, bij de niet in Nederland geboren asielzoekerkinderen. Doel
Het verkrijgen van inzicht in de gezondheidssituatie en ontwikkeling van het individuele kind en van de groep waartoe deze behoort.
Het verkrijgen van de gegevens voor de monitoring van de gezondheidssituatie en ontwikkeling van het individuele kind en van de groep asielzoekerkinderen.
Het signaleren van bedreigingen van de gezondheid.
Het adviseren en voorlichten ten aanzien van de aanpak van gezondheidsbedreigingen van het individu en van de groep.
Het adviseren en voorlichten ten aanzien van het behouden en eventueel verbeteren van de gezondheid.
Doelgroep
Alle asielzoekerkinderen in de leeftijd van 0-19 jaar in de centrale opvang.
Specifieke aspecten
Taal en cultuurverschillen en de achtergronden van de asielzoekers in
die van invloed zijn
het land van herkomst en in de opvang zorgen hebben invloed op het
op de manier van
uitvoeren van het contactmoment.
werken
Het gebruik van een tolk is bijna altijd noodzakelijk in verband met het niet spreken van dezelfde taal. Bij het gebruik van een tolk kost een contactmoment mogelijk meer tijd.
De groep asielzoekers heeft relatief veel meisjes uit culturen waarin meisjesbesnijdenis voorkomt.
Het opbouwen van de vertrouwensrelatie is mogelijk nodig voor
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
20
anamnese van de besnijdenis of preventie vgv of andere problematiek.
Het niet verschijnen zonder bericht, dan wel te laat verschijnen, komt regelmatig voor.
Productgroepen BTP
Monitoring en signalering
die hiermee
Inschatten zorgbehoefte
uitgevoerd worden
Screeningen en vaccinaties Voorlichting, advies, instructie en begeleiding Beïnvloeden van gezondheidsbedreigingen Zorgsysteem, netwerken, overleg en samenwerking
Producten uit de BTP
Algemene anamnese
groepen die aan de
Lichamelijke verschijning
orde zijn
Groei
Ontwikkeling
Functies
Inschatten verhouding draaglast: draagkracht
Inschatten voorlichtingsbehoefte
Bepalen ontvangen zorg
Screeningen
Vaccinaties
Wettelijke verplichte voorlichting
Voorlichting
Gezondheidsbedreigingen 1ste milieu
Gezondheidsbedreigingen 2e milieu
Dossiervorming
Kwaliteitseisen
Protocollen, standaarden JGZ, schema contactmomenten, werkdocumenten en -materialen.
Informatie
www.ggdkennisnet.nl/dossier PGA JGZ, www.ncj.nl
Resultaat
Een vastgestelde gezondheidssituatie, signalen ten aanzien van gezondheidsbedreigingen; voorlichting/informatie en adviezen ter verbetering of behoud van de gezondheid.
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
21
Meerwerkcontactmoment
Een contactmoment op indicatie naar aanleiding van eerdere bevindingen, op verzoek van het asielzoekerkind/ouders zelf of van derden. Doel
Het krijgen van inzicht in de gezondheidssituatie van een asielzoekerkind of in facetten van de gezondheidssituatie door gericht onderzoek.
Het signaleren van bedreigingen van de gezondheid. Het verhelderen/uitdiepen van problematiek dan wel het verhelderen van de hulpvraag.
Het adviseren en/of voorlichten ten aanzien van het verbeteren/behouden van de gezondheid.
Het bieden van kortdurende begeleiding binnen het kader van de JGZ.
Het verwijzen naar een 1e lijn zorgverlener en/of een (zorg)ketenpartner.
Doelgroep
Asielzoekerkinderen van 0-19 jaar en/of hun ouders, in centrale opvang bij wie signalen zijn ten aanzien van gezondheidsbedreigingen en/of vragen zijn over de algemene gezondheid of facetten van de gezondheid.
Specifieke aspecten
Taal en cultuurverschillen en de achtergronden van de asielzoekers in
die van invloed zijn
het land van herkomst en in de opvang hebben invloed op het uitvoeren
op de manier van
van het contactmoment.
werken
De groep asielzoekers heeft relatief veel meisjes uit culturen waarin meisjesbesnijdenis voorkomt.
Het opbouwen van de vertrouwensrelatie is mogelijk nodig voor anamnese van de besnijdenis of preventie vgv of andere problematiek.
Het geven van individuele voorlichting aan asielzoekerkind en eventueel zijn/haar ouder(s). Van belang is de voorlichting aan te passen aan de kennis van het asielzoekerkind en/of zijn/haar ouders. Een groot deel van de doelgroep heeft heel weinig kennis van gezondheid, werking van het lichaam en gezond leven in zijn algemeenheid. Door de voorlichting wordt de kennis vergroot bij het asielzoekerkind en/of ouders/ verzorgers en ondersteund bij het verbeteren en behouden van de gezondheid.
Productgroepen BTP
Monitoring en signalering
die hiermee
Inschatten zorgbehoefte
uitgevoerd worden
Voorlichting, advies, instructie en begeleiding
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
22
Zorgsysteem, netwerken, overleg en samenwerking Dossiervorming Producten uit de BTP
Algemene anamnese
groepen die aan de
Lichamelijke verschijning
orde zijn
Groei
Ontwikkeling
Functies
Inschatten verhouding draaglast/draagkracht
Inschatten voorlichtingsbehoefte
Bepalen ontvangen zorg
Zorgverlening op maat
Wettelijke verplichte voorlichting
Voorlichting
Gezondheidsbedreigingen 1ste milieu
Gezondheidsbedreigingen 2e milieu
Dossiervorming
Kwaliteitseisen
(PGA-)Protocollen, procedures, standaarden en samenwerkingsafspraken met (zorg)ketenpartners, werkdocumenten en -materialen
Informatie
www.ggdkennisnet.nl/dossier PGA JGZ, www.ncj.nl
Resultaat
Een antwoord op de vraag naar afwijkingen van de gezondheid of een facet van de gezondheid.
Een passende preventieve interventie voor de indicatie van het contactmoment.
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
23
Routing JGZ-dossier
Routing JGZ-dossier: de weg die een integraal JGZ-dossier gaat met het asielzoekerkind door de asielperiode in de centrale opvang. Doel
Op een eenduidige manier werken met en overdragen van een JGZ-dossier van een asielzoekerkind. Zodat bij een verhuizing van een asielzoekerkind er tijdige en adequate overdracht van zorg en het JGZ-dossier is.
Doelgroep
Alle asielzoekerkinderen 0-19 jaar in de centrale opvang.
Specifieke aspecten
Het aannemen van een actieve houding in het overdragen van het JGZ-
die van invloed zijn
dossier, bv door telefonisch contact op te nemen met de juiste
op de manier van
organisatie en de juiste persoon.
werken
Gebruik maken van het standaard overdrachtsformulier.
Aanmelden bij de groep JGZ op ggdkennisnet.nl om op die manier makkelijk je collega’s te kunnen vinden voor het overdragen of opvragen van een JGZ-dossier.
Een dossier met zichtbare mutaties (zoals wijzigingen in naam, geboortedatum en verhuizingen bijvoorbeeld) vergemakkelijkt het zoeken naar een JGZ-dossier/’oude gegevens” van een asielzoekerkind.
Productgroepen BTP
Zorgsysteem, netwerken, overleg en samenwerking
die hiermee uitgevoerd worden Producten uit de BTP
Dossiervorming
groepen die aan de
Zorgcoördinatie
orde zijn Kwaliteitseisen
(PGA-)protocollen, procedures, professionele richtlijnen, werkdocumenten en –materialen.
Informatie
www.ggdkennisnet.nl/dossier PGA JGZ, www.ncj.nl, www.ggdkennisnet.nl/ informatisering JGZ
Resultaat
Op elk moment op de juiste plaats een JGZ-dossier aanwezig.
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
24
Netwerken, overleg, samenwerking over het individuele kind Het overleggen, bespreken van een asielzoekerkind om samen met (zorg)ketenpartners tot een handelingsplan te komen of een zorgplan uit te voeren. Doel
Komen tot een samenhangende en effectieve zorg voor de asielzoekerkinderen.
Doelgroep
De medewerkers van instellingen en organisaties rond asielzoekerkinderen 0-19 jaar in de centrale opvang.
Specifieke aspecten
De justitiële context waarbinnen gewerkt wordt.
die van invloed zijn
Samenwerkingsafspraken met de (zorg)ketenpartners. Deze geven meer
op de manier van
inzicht in de specifieke situatie van asielzoekerkinderen en de context
werken
van de opvang.
Bij kinderen in de centra worden door medewerkers van verschillende organisaties problemen gesignaleerd. Het samenbrengen van de signalen en het met elkaar wegen van de zwaarte van de problematiek, komt de zorg voor het kind (en zijn ouders) ten goede. Tijdens het overleg kunnen ook afspraken gemaakt worden over wie een bepaald onderdeel van de zorg op zich neemt en over wie de zorg rond dat specifieke kind coördineert.
Zorgcoördinatie neemt in den beginne meer tijd in verband met het opstarten van overleggen wanneer het geen bestaande overleggen zijn. Vaak gaat het dan ook om een extra overleg.
De (zorg)ketenpartners rond de asielzoekers zijn niet altijd dezelfde (zorg)ketenpartners als in de gemeente. Meestal zijn er aparte samenwerkingsafspraken gemaakt tussen (zorg)ketenpartners. Bijvoorbeeld tussen GC A en JGZ. En bij amv’s: ketenafspraken tussen de (zorg)ketenpartners rondom de amv.
Door de diversiteit van de ketenpartners is respect voor het medisch beroepsgeheim niet vanzelfsprekend.
Productgroepen BTP
Zorgsysteem, netwerken, overleg en samenwerking
die hiermee uitgevoerd worden Producten uit de BTP
Dossiervorming
groepen die aan de
Netwerken, overleg en samenwerking
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
25
orde zijn
Zorgcoördinatie
Kwaliteitseisen
(PGA-)Protocollen, procedures, privacywetgeving, samenwerkingsafspraken tussen (zorg)ketenpartners.
Resultaat
Afgestemde, integrale en effectieve zorg.
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
26
(Zorg)ketensamenwerking Netwerken, overleg, samenwerking, coördinatie en beleid
Het aangaan, coördineren en onderhouden van structurele beleidsmatige contacten binnen de instelling en met voorzieningen die zich richten op de asielzoekerkinderen en hun ouders. Doel
Bijdragen aan een samenhangend jeugdbeleid en stroomlijnen van de zorg binnen de instelling en op locatie niveau.
Doelgroep
De instellingen en organisaties rond asielzoekerkinderen 0-19 jaar in de centrale opvang.
Specifieke aspecten
De justitiële context waarbinnen gewerkt wordt.
die van invloed zijn
Samenwerkingsafspraken met bijvoorbeeld de (zorg)ketenpartners.
op de manier van
Deze geven meer inzicht in de specifieke situatie van
werken
asielzoekerkinderen en de context van de opvang.
De groep is niet bij ieder instelling/organisatie goed bekend.
De (zorg)ketenpartners rond de asielzoekers zijn niet (altijd) dezelfde ketenpartners als in de gemeente.
Productgroepen BTP
Zorgsysteem, netwerken, overleg en samenwerking
die hiermee uitgevoerd worden Producten uit de BTP Netwerken, overleg en samenwerking groepen die aan de orde zijn Kwaliteitseisen
Protocollen, procedures, privacy wetgeving, Wet PG, werkdocumenten en – werkmaterialen.
Informatie
www.ggdkennisnet.nl/dossier PGA JGZ, www.ncj.nl
Resultaat
Een goed functionerende (zorg)keten
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
27
Casemanagement/Zorgcoördinatie Casemanagement: Er voor zorgen dat de zorg in gang gezet wordt bij een asielzoekerkind met gezondheidsproblemen. Zorgcoördinatie: Het regelen en afstemmen van de zorg en/of hulpverlening rondom een asielzoekerkind of als onderdeel van het gezin met alle bij de zorgverlening betrokken hulp- en zorgverleners (gelijktijdig of opeenvolgend). Doel
Casemanagement heeft als doel het in gang zetten van passende zorg voor een asielzoekerkind. Nadat de zorg in gang is gezet, kunnen vervolgactiviteiten plaats vinden in het kader van zorgcoördinatie. Zorgcoördinatie beoogt een goede afstemming van de zorg rond een asielzoekerkind.
Doelgroep
Alle asielzoekerkinderen 0-19 jaar in de centrale opvang.
Specifieke aspecten
Er zijn relatief gezien meer verhuizingen van woonplaats in deze
die van invloed zijn
doelgroep; daarmee veranderen steeds weer de hulpverleners en moet
op de manier van
de zorg regelmatig gecontinueerd door andere
werken
zorgverleners/zorginstellingen.
De specifieke kenmerken van de doelgroep zijn niet bij alle hulpverleners bekend (juridische context).
De doelgroep zelf is vaak niet in staat om het veld van de hulpverlening te overzien en daarin zelf de strategie te bepalen.
Zorgstructuren van asielzoekers wijkt veelal af van de reguliere gemeentelijke zorgstructuren.
Productgroepen BTP
Inschatten zorgbehoefte
die hiermee
Zorgsysteem, netwerken, overleg en samenwerking
uitgevoerd worden Producten uit de BTP
Bepalen ontvangen zorg
groep die aan de
Opstellen van een zorgplan
orde zijn
Zorgcoördinatie
Dossiervorming
Netwerken, overleg en samenwerking
Kwaliteitseisen
Protocollen, procedures en werkdocumenten en-materialen
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
28
Informatie
www.ggdkennisnet.nl/dossier PGA JGZ, www.ncj.nl
Resultaat
Een goed afgestemde en efficiënte zorg voor het asielzoekerkind.
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
29
Bijlage 1 Activiteiten in het Basisaanbod Preventie Jeugd Uit standpunt jeugdgezondheidszorg van NCJ, ActiZ, GGD Nederland, AJN, V&VN, NVDA nov.2012
I JGZ heeft alle kinderen inbeeld De JGZ volgt de ontwikkeling en gezondheid van het opgroeiende kind en geeft daarmee goed onderbouwde adviezen aan ouders en kind. De gegevens leveren ook informatie op voor lokaal en landelijk beleid. Algemene anamnese • zwangerschap en bevalling • gezinsanamnese • erfelijke belasting: aangeboren aandoeningen • voorgeschiedenis Beoordelen lichamelijke verschijning • algemeen • huid/hygiëne: huidaandoeningen, eczeem • hoofd/hals: mondgezondheid • romp/buik • armen, benen • houding, beweging • genitalia Beoordelen van de groei • lengte: kleine lichaamslengte • gewicht: overgewicht • hoofdomtrek Beoordelen van de ontwikkeling • psychisch/sociaal-emotioneel: vroegsignalering psychosociale problemen, AD(H)D , depressie, autisme, eetstoornis • motoriek • cognitief • sociaal • spraak-taal • seksuele ontwikkeling Beoordelen van functies • lichamelijk functioneren: slapen • psychisch functioneren: GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
30
zindelijkheid, bedplassen • emotioneel functioneren: excessief huilen • sociaal functioneren Beoordelen van het gedrag • voedingsgedrag • verslaving • pesten • schoolverzuim • vrijetijdsbesteding Beoordelen van het sociaal milieu • woonsituatie: opvoedproblemen, hygiëne • kinderopvang • schoolsituatie • mutaties Beoordelen van het fysiek milieu • huis • school • omgeving
II JGZ signaleert behoeften tijdig De JGZ onderneemt bijtijds actie. Vaak is een advies of instructie door de JGZ genoeg, in andere gevallen wordt specifieke deskundigheid erbij gehaald of vindt verwijzing plaats. • inschatten draagkracht/ draaglast • inschatten voorlichtingsbehoefte • discriminatie • mishandeling • criminaliteit
III JGZ bewaakt gezondheid en voorkomt ziekten Vaccinatie voorkomt sterfgevallen, beperkingen en problemen door infectieziekten. Screening via onder andere de hielprik en regelmatige controles helpt bij tijdige opsporing van aandoeningen. • vaccinaties RVP • perceptief gehoorverlies3 3
Perceptief gehoorverlies is het gevolg van een aandoening aan het binnenoor. Er is sprake van een perceptief gehoorverlies als de haarcellen, de zenuwvezels of de verbinding van de zenuwvezels met het slakkenhuis zijn beschadigd of niet optimaal functioneren. Perceptief verlies is van blijvende aard.
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
31
• neonatale gehoorscreening • 17 stofwisselingsstoornissen hielprik • oogpathologie en visuele stoornissen • maldescensus testis4
• congenitale hartafwijkingen • spraak- en taalstoornissen • congenitale 5heupdysplasie
• astma • diabetes
IV JGZ versterkt de eigen kracht van ouders met voorlichting, advies, instructie en begeleiding Universele preventie De JGZ geeft bijvoorbeeld voorlichting over voeding, bewegen, alcohol, drugs en roken. Ouders krijgen advies over vitamine D en instructie bij het geven van borstvoeding. • wettelijk verplichte voorlichting • zelfredzaamheid • normale ontwikkelingsfasen • gezondheid en opgroeien • preventie kindermishandeling • preventie taalachterstand • preventie overgewicht • preventie risicovol alcoholgebruik • prenatale voorlichting • borstvoeding • preventie wiegendood • voorkeurshouding, schedelvervorming • preventie opvoedproblemen, opvoedondersteuning Geïndiceerde preventie • voedselallergie Selectieve preventie • preventie VGV6
• KOPP/KVO7 4 5
Testikel (bal) die niet naar de normale plaats in de balzak is afgedaald.
aangeboren VGV = vrouwelijke genitale verminking, meisjesbesnijdenis. 7 KOPP = kinderen van ouders met psychiatrische problemen / KVO = kinderen van verslaafde ouders. 6
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
32
V JGZ signaleert en onderneemt actie in de omgeving De JGZ signaleert als er problemen dreigen in de gezinssituatie of in de omgeving van het kind of gezondheidsachterstand in de wijk. • gezondheidsbedreigingen 1e milieu • gezondheidsbedreigingen 2e milieu8
VI JGZ werkt samen met anderen JGZ-professionals spelen een belangrijke rol in diverse netwerken rond kinderen de (extra) aandacht nodig hebben. In het kader van de nieuwe Jeugdwet en de decentralisering van de jeugdzorg zal de samenwerking nog belangrijker worden. • dossiervorming • zorgplan opstellen • zorg coördinatie • netwerken, overleg en samenwerking
8
Eerste milieu is het gezin. Tweede milieu is de omgeving van het gezin.
GGD GHOR Nederland, mei 2014 werkdocument PGA
33